3/2548 etat tourism journal

l ศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถนในประเทศไทย: ผลกระทบและการตอบสนองตอการพฒนาการทองเทยว อยางยงยนl การประเมนมลคาแหลงทองเทยวในพนทจงหวดสงขลา กรณศกษาหาดสมหลาl เกบตกจากการสมมนา The 54 Pacific Asia Travel Association (PATA)eTATjournal.com

T O U R I S MJ O U R N A L2005 v o l 3TATe 3

2548

e TAT

e TAT Tourism Journal 2548

พบกองบรรณาธการประจำไตรมาสท 3/2548

กรกฎาคม-กนยายน 2548

•

- หลกการและเหตผล

- เนอหาโดยสรปของโครงการ

- ตารางขอมลกลมเปาหมาย

Tourism Trends in Asia Pacific

ศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถนในประเทศไทย: ผลกระทบ และการตอบสนองตอ

การพฒนาการทองเทยวอยางยงยน

การประเมนมลคาแหลงทองเทยวในพนทจงหวดสงขลา:

ยงไมสายนก...ทชมชนมงมน รวมคดรวมทำ เพอทองถนตน ทองเทยวทนาอย

สรปสถานการณการทองเทยวของนกทองเทยวชาวตางประเทศ ทเดนทางเขาประเทศไทย

ในชวงไตรมาสแรกป 2548 (มกราคม – มนาคม)

สาระนาร

เกบตกจากการสมมนา The 54th Pacific Asia Travel Association(PATA)

โครงการบรณาการขอมลตลาด

•

•

•

•

•

•

eTAT Tourism Journalจลสารวชาการอเลกทรอนกสการทองเทยวแหงประเทศไทย1600 ถนนเพชรบรตดใหม แขวงมกกะสน เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400โทรศพท: 0 2250 5500 ตอ 2620-2โทรสาร: 0 2253 7468

email: [email protected]: http://www.etatjournal.com

e-TAT Tourism Journal ฉบบไตรมาสท 3/2548 ฉบบนเปนฉบบตอนรบฤดฝนทปนคอนขางรนแรง กวาปทผานๆ มา แตอยางไรกตาม กองบรรณาธการกยงมงมนตงใจทจะนำเสนอบทความเชงวชาการ ดานการทองเทยว และบทวเคราะหสถานการณทมสารประโยชนตอสาธารณชนเชนในปทผานมา

ในฉบบน กองบรรณาธการ ไดรบเกยรตจากผเชยวชาญดานการพฒนาการทองเทยว ผชวยผอำนวยการกองสงเสรมแหลงทองเทยว คณรำไพพรรณ แกวสรยะ ใหนำบทความเรอง “ยงไมสายนก..ทชมชนมงมน รวมคดรวมทำ เพอทองถนตนทองเทยวทนาอย" อกทงยงมบทความ ทนาสนใจอนๆ อก อาท "ศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถนในประเทศไทย : ผลกระทบ และการตอบสนองตอการพฒนาการทองเทยวยงยน" "เกบตกจากการสมมนา The 54 th Pacific Asia Travel Association (PATA)"

นอกจากบทความดงกลาวแลว กองบรรณาธการยงไดนำ power point ทใชประกอบการบรรยาย ในการสมมนา เรองโอกาส และทศทางการพฒนาตลาดการทองเทยวไทย ไดแก "โครงการบรณาการ ขอมลตลาดนกทองเทยวญปน เยอรมนและสหรฐอเมรกา" "Tourism Trends in Asia Pacific" "ตารางขอมลกลมเปาหมาย" เพอใหผรวมสมมนาหรอผสนใจทวไปไดอานดวย

ทมงานจลสารทองเทยวอเลกทรอนกส

สารบญ

สงวนสทธ หามทาซาทงหมดหรอบางสวน ไมวาในรปแบบหรอสงใด โดยไมไดรบอนญาตจากการทองเทยวแหงประเทศไทย

โครงการบรณาการขอมลตลาดนกทองเทยวหลก : ตลาดญปน เยอรมน และสหรฐอเมรกา

งานวเคราะหสถานการณตางประเทศ1

ปจจบนงานวจยทางการทองเทยวมอยเปนจานวนมาก ทงทเปนเอกสารจากตางประเทศเกยวกบสถานการณการทองเทยว/ตลาดโลก และเอกสารทศกษาวจยเกยวกบการทองเทยวไทย ทงนจากการประมวลผลงานวจยเกยวกบการทองเทยวของไทย ตงแตป พ.ศ. 2529-2544 พบวา มจานวนทงสน 768 รายการ สาหรบการวจยดานการวางแผนการตลาดทผานมาสวนใหญ คอ การศกษาเพอวางแนวทางการพฒนาและสงเสรมตลาด โดยสวนใหญจะเปนการศกษาเพอวางแนวทางการพฒนาและสงเสรมตลาดการทองเทยว รองลงมาจะเปนการศกษาสถานการณและแนวโนมดานการทองเทยวรวมทงการศกษาพฤตกรรมนกทองเทยวตามลาดบ งานวจยดงกลาวมวตถประสงคในการศกษาทแตกตางกน กลาวคอ งานวจยบางสวน มงเนนการศกษาไปทพฤตกรรมของนกทองเทยวกบความตองการของนกทองเทยว ในขณะทงานวจยบางเรอง เสนอเฉพาะแนวโนมการทองเทยวของตลาดนนๆ ในภาพกวาง หรองานวจยบางชน ทาการเจาะเฉพาะกลมตลาดยอย (Market Segment) ของแตละรายตลาดลงไป เพอใหไดขอมลเชงลกและชเฉพาะเจาะจงมากยงขน จะเหนไดวา งานวจยดานการตลาดทมอยในปจจบน ยงกระจายและแยกยอย จงยากแกการทาการวเคราะหเพอใหไดภาพตลาดหรอแนวโนมพฤตกรรมของนกทองเทยวทเฉพาะเจาะจงลงไปในแตละตลาด ซงจะสงผลใหการวางแผนดานการตลาดทองเทยวเกดความไมชดเจนตามไปดวย

1 กองวชาการ ฝายนโยบายและแผน การทองเทยวแหงประเทศไทย

หนา 2

ดวยเหตน งานวเคราะหสถานการตลาดตางประเทศ จงเลงเหนความจาเปน ทจะตองมการบรณาการขอมลทางการตลาดของนกทองเทยวหลกของไทยใหชดเจน จงไดรเรมโครงการบรณาการขอมลตลาดนกทองเทยวหลกขน อยางไรกด เนองจากตลาดนกทองเทยวหลกของไทยในปจจบน

มถงกวา 50 ตลาดหลก ในโครงการปแรก จงตองทาการคดเลอกตลาดนกทองเทยวหลกซงมจานวนนกทองเทยวเดนทางมาไทยมากทสด 10 อนดบแรก และมขอมลงานวจยทคอนขางสมบรณ จานวน 3 ตลาด ไดแก ตลาดญปน เยอรมน และสหรฐอเมรกา โดยบรณาการจากขอมลเอกสารสงพมพและเวบไซตในตางประเทศจากแหลงขอมลตางๆ ในชวงขอมลตงแตป 2537-2547 อาท องคการทองเทยวโลก (WTO) สมาคมสงเสรมการทองเทยวภมภาคเอเชยแปซฟก (PATA) และเอกสารของบรษททาวจยดานการตลาดทเปนทยอมรบในระดบสากล เชน TTI, Mintel, Menlo, EIU ฯลฯ รวมทงเอกสารงานวจยทดาเนนงานในประเทศไทย เชน โครงการ

วจยตลาดนกทองเทยวยโรปป 2540 โครงการวจยตลาดในเอเชยแปซฟกป 2539 โครงการศกษาพฤตกรรมการเดนทางของนกทองเทยวชาวตางประเทศในประเทศไทยป 2536 และ 2543-2544 เปนตน จากนนเพอใหมการบรณาการขอมลเชงปฏบตททนสมยมากทสด จงจดใหมการประชมระดมความคดเหน (Focus Group) เพอระดมความคดเหนจากภาคเอกชนในตลาดทเกยวของ เพอใหไดแนวทางการทาตลาด ปญหาการทาตลาด การแกไขปญหา และทสาคญทสด คอ การระดมความคดเหนเพอจดทาสวนประสมทางดานการตลาดและสนคาทองเทยว (Market & Product Mix) โดยทายทสดไดนาขอมลทงหมดมาวเคราะหแบบบรณาการ เพอใหไดภาพดานการตลาดของแตละตลาดหลกทเปนรปธรรมชดเจนและในปจจบนจนกระทงสามารถนาไปใชวางแผนการตลาด รวมทงทาการตลาดใหมทศทางมากขนได โดยผลการศกษาของโครงการนสามารถสรปไดดงลไสดทตามมา

@@@@@@@@@@@@@@@@@@

1

จดทาโดย

การทองเทยวแหงประเทศไทยรวมกบ

ศนยบรการวชาการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

2

การนาเสนอผลการศกษา

1. สถานการณตลาดทองเทยวและแนวโนม

2. พฤตกรรมการทองเทยว

3. กลมตลาดเปาหมาย

4. กลยทธทางการตลาด

3

ประเทศทศกษา

5

-

200,000

400,000

600,000

800,000

1,000,000

1,200,000

จานวนนกทองเทยวชาวญปน เยอรมน และอเมรกนทเดนทางมาประเทศไทย

จานวน (คน) 1,133,560 386,765 469,200

ญปน เยอรมน สหรฐฯ

ทมา: การทองเทยวแหงประเทศไทย

6

สวนแบงตลาดของไทยในตลาดการทองเทยวญปน เยอรมนและสหรฐฯในตลาดโลก

7.07

0.52 0.82

0.001.002.003.004.005.006.007.008.009.00

10.00


สดสวนรอยละ

ทมา : การทองเทยวแหงประเทศไทย

7

สวนแบงตลาดนกทองเทยวสหรฐอเมรกาในตลาดเอเชยแปซฟค

เอเชยแปซฟคอน93%

ประเทศไทย7%

สวนแบงตลาดนกทองเทยวเยอรมนในตลาดเอเชยแปซฟค

เอเชยแปซฟคอน90%

ประเทศไทย10%

สวนแบงตลาดในเอเชยแปซฟค

8

แนวโนมสวนแบงตลาดทองเทยวญปนของไทยในตลาดเอเชยแปซฟค

0.00

1.00

2.00

3.00

4.00

5.00

6.00

7.00

สวนแบงของไทยในกลมเอเชยแปซฟค

4.15 4.31 4.41 4.77 5.27 5.50 5.74 6.16 6.45

2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545

ทมา : PATA

9

Arrivals to Target Destinations from German Market Share of German arrivals to Thailand among the Pacific Asia Countries

8.86 8.477.88 7.79

8.938.39 8.82

10.7411.77

0.00

2.00

4.00

6.00

8.00

10.00

12.00

14.00

2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545

แนวโนมสวนแบงตลาดทองเทยวเยอรมนของไทย

ในตลาดเอเชยแปซฟค

ทมา : PATA

10

แนวโนมสวนแบงตลาดทองเทยวสหรฐอเมรกาของไทยในตลาดเอเชยแปซฟค

0.00

1.00

2.00

3.00

4.00

5.00

6.00

7.00

8.00

% 5.83 6.64 6.39 6.11 6.73 6.81 7.15 7.49

2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545

ทมา : PATA

12

ฤดกาลทองเทยวของชาวญปน( เฉลย2544-2546)

0.002.004.006.008.00

10.0012.00

January February M arch Apri l M ay June July August September October Novem ber December

%

Pacific Asia Thailand

ชวงเวลาทชาวญปนเดนทางเขาไทยในสดสวนทนอยกวาแปซฟคเอเชยพฤษภาคม- ตลาคม

ชวงเวลาทชาวญปนเดนทางเขาไทยในสดสวนทสงกวาแปซฟคเอเชยพฤศจกายน - เมษายนของปถดไป

ทมา : TAT และ PATA

13

ตารางแสดงฤดกาลทองเทยวของชาวญปนตามวนหยด

เปนชวงเวลาทการสาหรบเทศกาลปใหมจงมการเดนทางออกนอกประเทศลดลง นกทองเทยวกลมนกเรยนจะเดนทางเพอทศนศกษาในชวงนกนยายน- ตลาคม

ปลายเดอนธนวาคมถงตนเดอนมกราคม

กลางเดอนกรกฎาคม- สงหาคม เปนชวงวนหยดของครนกเรยน กลมนกทองเทยวครอบครวมกทองเทยว ชวงลกปดภาคเรยน

ปลายเดอนกมภาพนธถงตนเดอนเมษายน

นกทองเทยวมาไทยนอยทสดของป จะไดกลมนกทองเทยวสงอายทเดนทางเพอหลบรอนมถนายน- กรกฎาคม

เดอนทมวนหยดมาก เหมาะกบหนมสาวออฟฟศพฤษภาคม

นยมมาไทยเพราะอากาศไมรอนจนเกนไปพฤศจกายนจนถงเดอนมนาคมของปถดไป

ชวงเวลาทชาวญปนเดนทางเขาไทยในสดสวนทสงกวาแปซฟคเอเชยพฤศจกายน - เมษายนของปถดไป

14

• เดนทางมาเอเชยแปซฟคมากทสดของป คอ ชวงเดอนกรกฎาคมและสงหาคม• เดนทางมาไทยมากทสดตงแตเดอนตลาคมถงเมษายน

ฤดกาลทองเทยวของชาวเยอรมนสดสวนชาวเยอรมนทเดนทางไปยงประเทศในแซฟคเอเชยและมาประเทศไทย

เฉลย 2542-2545

0.0

5.0

10.0

15.0

เอเชยแปซฟค 1.4 1.7 2.1 3.4 6.4 7.7 12.2 12.9 8.3 4.0 1.1 1.6

ประเทศไทย 12.09 11.57 11.68 7.78 5.10 4.22 5.44 5.87 5.98 7.59 11.33 11.34

มค. กพ. มค . เมย. พค . มย. กค . สค . กย. ตค. พย. ธค .

ทมา : TAT และ PATA

15 ทมา : TAT และ PATA

สดส วนช า วอ เมรกน ท เดนทา งไปย งประ เทศ ในแ ซฟ ค เอ เช ย แ ล ะมา ปร ะ เทศ ไทย เฉล ย 2 5 40 -2 5 45

0 .0 0

2 .0 0

4 .0 0

6 .0 0

8 .0 0

1 0 .0 0

1 2 .0 0 %

ไท ย 10.09 8 .54 9 .8 1 8 .51 7 .9 4 7 .17 7 .8 5 6 .37 5 .9 8 8 .46 9 .7 2 9 .58

ป ระ เท ศ ใน แป ซฟ ค เอเชย 6 .91 6.4 7 8 .11 7.4 7 8 .85 1 0.0 6 10 .37 9.7 8 8.33 7.8 0 7.36 8.5 0

ม กรา ก ม ภ า ม น า เมษา พฤษภ า ม ถน า กรกฎ า สงห า กน ยา ต ลา พฤศ จ ธ น ว า

ชาวอเมรกนสามารถลาพกผอนไดตลอดทงปการตดสนใจทองเทยวสวนหนงจงขนอยกบโปรแกรมททางบรษทการทองเทยวจดให และแรงจงใจดานราคา

16

0

2

4

6

8

%

สวนแบงตลาดจานวนและรายจายของนกทองเทยวไทยในตลาดโลกเฉลย 2542-2546

สวนแบงนกเดนทาง 6.94 0.52 0.75

สวนแบงรายจายนกเดนทาง 2.6 0.69 0.79

ญปน เยอรมน อเมรกน

ทมา : PATA, WTO และ โครงการสารวจคาใชจายนกทองเทยว ป 2542 – ป 2546

17

ตลาดทองเทยวของไทยไดรบผลกระทบจากปจจยภายนอกนอยกวา สถานการณโลกและเอเชยแปซฟคสาหรบตลาดญปนและเยอรมน

-20

-10

0

10

20

%

อตราการเปลยนแปลงของนกเดนทางญปน

เอเชยแปซฟค -10.31 6.06 8.67 -8.67 0.40 0

ประเทศไทย 2.16 7.94 12.53 -2.45 4.60 -17.00

ทวโลก -5.93 3.49 8.93 -9.00 1.89 -19.53

2541 2542 2543 2544 2545 2546

-10.00

-5.00

0.00

5.00

10.00

15.00

20.00

%

อตราการเปลยนแลงของนกเดนทางชาวอเมรกน

เอเชยแปซฟค 7.18 4.83 11.81 -2.34 0.46

ประเทศไทย 15.53 13.26 2.53 5.06 -9.8

ทวโลก 5.72 -4.81 -2.77 -3.82

2542 2543 2544 2545 2546

-15.00

-10.00

-5.00

0.00

5.00

10.00

%

เอเชยแปซฟค -4.04 -13.67 -5.00 -6.89

ประเทศไทย 0.86 5.14 1.31 -6.10

ทวโลก 1.36 2.69 -4.06 1.77

2543 2544 2545 2546

อตราการเปลยนแปลงของนกเดนทางชาวเยอรมน

19

นกทองเทยวตางชาตทเดนทางมาประเทศไทศจาแนกตามอาชพ (2546)

0

10

20

30

40

%

Japan 28.9 13.7 11.3 24.3 0.6 2.8 10.2 3.4 4.9

Germany 29 14 11 24 1 3 10 3 5

U.S.A 30.1 13.3 12.7 17 0.8 4.2 11.7 7 3.3

Professionals

A & M Clerical,

Salesman Laborers /

WorkersGov.and Military

Housewife Students Retired Others


21

-

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

โครงสรางอายชาวญปนทเดนทางมาไทยและทเดนทางออกนอกประเทศญปน

ทเดนทางออกนอกประเทศ 3.14 4.48 20.14 22.61 16.82 18.61 14.21

ทเดนทางมาไทย 0 1.79 51.75 25.41 9.33 7.41 4.30

0-9 10-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60 +

ทมา : Immigration Bureau, Police Dep.,2546 และ Japan Tourism MarketingCo. "Factual Survey of the Overseas Travel Situation“2546

22

0

5

10

15

20

25

30

รอยละ

การเปรยบเทยบโครงสรางอายนกทองเทยวเยอรมนในประเทศไทยกบประชากรชาวเยอรมน (2546)

เยอรมนทวไป 26 13 17 14 30

เยอรมนทมาไทย 8.6 19.1 29.7 21.8 20.8

<25 25-34 35-44 45-54 >55

ทมา : Leading Outbound Markets - Global - June 2003, Mintel InternationalGroup Limited, Germany และ Immigration Bureau, Police Department,Thailand 2003

23

0

10

20

30

40

%

การเปรยบเทยบโครงสรางอายชาวอเมรกนทเดนทางมาไทยกบประชากรอเมรกน (2003)

อเมรกนในไทย 10.71 18.96 21.82 23.89 24.62

อเมรกนทวไป 35.11 13.64 15.25 14.04 21.96

ตากวา25 25-34 35-44 45-54 มากกวา 54

ทมา : Leading Outbound Markets - Global - June 2003, Mintel International GroupLimited, Germany และ Immigration Bureau, Police Department, Thailand 2003

25

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

จานวนวน

จานวนวนเฉลยทพกในไทย

อสระ 8.2 15.3 13.3

ทวร 5.0 12.9 6.8

ญปน เยอรมน อเมรกน

ทมา : โครงการสารวจคาใชจายนกทองเทยวป 2546 ตาราง 2.23

หมายเหต : จานวนวนพกเปนตวเลขเฉลยป 2545 และ 2546

27

0%

50%

100%

%

ประสบการณในการเดนทางมาประเทศไทย

มประสบการณ 59.35 40.91 65.62

ครงแรก 40.65 59.09 34.38



29

วตถประสงคของการเดนทางออกนอกประเทศของชาวญปน

0.00

50.00

100.00%

ทเดนทางมาประเทศไทย 75.33 6.13 4.58 2.37 11.62

ทเดนทางออกนอกประเทศ 65.7 11.1 5.9 3.4 11.6

ทองเทยว ธรกจ เยยมคนรจก ประชม/แสดง

สนคา อนๆ

ทมา : รายงานการสารวจลกษณะการเดนทางทองเทยวภายในประเทศของนกทองเทยวระหวางประเทศ ป 2545 และ Japan Tourism Marketing Co., 2003;

30

0.00

20.00

40.00

60.00

80.00

100.00

%

Purpose of Visit Thailand: German

Thailand 84.68 2.34 8.11 0.72 4.14

HOLIDAY BUSINESSVISITING FRIEND

CONVENTION/CONFERENCE/EX

OTHERS

ทมา : รายงานการสารวจลกษณะการเดนทางทองเทยวภายในประเทศของนกทองเทยวระหวางประเทศ ป 2545, ททท

31

วตถประสงคในการเดนทางออกนอกประเทศของชาวอเมรกน

0.0

50.0

100.0

%

US in Thailand 72.5 9.2 7.7 1.6 9.0

US Overall 38 28 27 2 5

พกผอน ธรกจ เยยมคนรจก ประชม/ อนๆ

ไทย

ทวโลก

ทมา : Leading Outbound Markets - Global - June 2003, Mintel International Group Limited และ รายงานการสารวจลกษณะการเดนทางทองเทยวภายในประเทศของนกทองเทยวระหวางประเทศ ป 2545, ททท

33

0.00

5.00

10.00

15.00

20.00

%

ญปน 17.56 17.49 14.79 14.34 12.69 12.55 10.58

เยอรมน 14.86 19.98 19.19 15.85 11.42 10.73 7.97

สหรฐฯ 15.99 19.05 17.15 12.77 11.02 14.16 9.85

สถานททองเทยว

รถตกตก แทคซ หองนาเทยว

กลางคนชอปปง โรงแรม


34

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

%

สดสวนของนกทองเทยวทมปญหาในขณะทองเทยวในประเทศไทย

ญปน 27.2 36.2 32.5 23.9 19.1 16.3

เยอรมน 9.9 16.8 5.9 13.5 3.4 16.6

สหรฐฯ 26.8 32.9 14.7 19.7 14.1 21.9

ไมซอตรง การสอสาร ความปลอดภย สข อนามย การเขาถง

แหลงมลภาวะ


36

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

Japan Outbound Share (%) 2.8 4.8 8.1 5.4 7.8 6.0 9.6 14.0 13.4 11.4 8.8 7.9

Thailand Share (%) 2.50 2.50 7.80 4.90 5.40 4.90 13.20 8.80 23.00 9.80 10.80 5.90

Male students

Female students

Single women (15-29)

Single women (30-44)

Married women

(employe

Married women

(housewi

Single men

Married men

Middle-aged men

Middle-aged

women

Elderly men

Elderly women

การเปรยบเทยบกลมตลาดญปนทเดนทางออกนอกประเทศและญปนทมาไทย (2546)

กลมตลาดทมาไทยในสดสวนสงกวากลมทเดนทางออกนอกประเทศของญปน ม 2 กลม คอ กลมหนมโสดและกลมชายวยกลางคน

37

โครงสรางกลมตลาดเยอรมนทเดนทางมาไทยเปรยบเทยบกบประชากรเยอรมน(2546)

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

%

German Population 14.93 8.71 12.51 9.71 8.26 11.79 9.57 10.41 14.12

German arrivals to Thailand 0 12.71 11.02 3.56 17.63 34.75 12.88 5.76 1.69

StudentsYoung

Women Middle-aged

women Middle-aged

women Young Men

Middle-aged men

Middle-aged men

Elderly men Elderly women

Source : Leading Outbound Markets - Global - June 2003, Mintel International Group Limited

38

0.00

5.00

10.00

15.00

20.00

25.00

30.00

35.00

%

โครงสรางกลมตลาดชาวอเมรกนทเดนทางมาไทยเปรยบเทยบกบประชากรชาวอเมรกน (2546)

ประชากรชาวอเมรกน 10.71 10.22 10.13 11.17 9.94 10.60 11.17 9.52 7.11 9.42

นกเดนทางอเมรกนในไทย 0.07 0.04 15.02 12.46 4.14 19.71 32.50 12.76 2.55 0.75

StudentsYoung Women

Middle-aged

Middle-aged

Young Men

Middle-aged men

Middle-aged men

Elderly men

Elderly women

Elderly women

ทมา : Leading Outbound Markets - Global - June 2003, Mintel International Group Limited และรายงานโครงการสารวจคาใชจายนกทองเทยวป 2546

39มากกวา 60Elderly womenมากกวา 60Elderly men

45-59Middle-aged men30-44Middle-aged men15-29Young Men45-59Middle-aged women30-44Middle-aged women15-29Young Women

นอยกวา 15Female studentsนอยกวา 14Male studentsอายกลมตลาด

40

ตลาดนกทองเทยวญปนตลาดนกทองเทยวญปน

§ กลมนกทองเทยวญปนทมสดสวนสงในตลาดทองเทยวไทยในชวงทผานมา ไดแก

- ชายโสด อาย 15 – 29 ป- ชายวยกลางคน อาย 45 – 59 ป- ชายวยสงอาย อายมากกวา 60 ป

41

§ กลมนกทองเทยวญปนทมศกยภาพสงทไทยนาจะเจาะตลาด ไดแก

- หญงโสด อาย 30 – 44 ป- หญงทางานทเปนแมบาน อาย 15 – 44 ป- ชายแตงงาน อาย 15 – 29 ป- หญงวยกลางคน อาย 45 – 59 ป- หญงสงอาย อายมากกวา 60 ป

ตลาดนกทองเทยวญปนตลาดนกทองเทยวญปน ((ตอตอ))

42

§ กลมนกทองเทยวทไทยเจาะตลาดได แตมความออนไหวตอการเกดวกฤตการณสง ไดแก

- นกเรยนชาย- นกเรยนหญง- หญงโสด อาย 15 – 29 ป- หญงแตงงาน มงานทา อาย 15 – 44 ป

ตลาดนกทองเทยวญปนตลาดนกทองเทยวญปน ((ตอตอ))

43

§ กลมนกทองเทยวเยอรมนทมสดสวนสงในตลาดทองเทยวไทยในชวงทผานมา ไดแก กลมหญงวยสาว และกลมชายวยหนมถงวยกลางคน

§ กลมนกทองเทยวเยอรมนทยงมาไทยนอยนาจะเจาะตลาดเพม ไดแก กลมนกเรยนชาย – หญง กลมหญงวยกลางคน และกลมสงอายชาย – หญง

ตลาดนกทองเทยวเยอรมนตลาดนกทองเทยวเยอรมน

44

§ กลมนกทองเทยวอเมรกนทมสดสวนสงในตลาด ทองเทยวไทยในชวงทผานมา ไดแก กลมชายหญงอาย 25 – 59 ป โดยมสดสวนของชายมากกวาหญง

§ กลมนกทองเทยวอเมรกนทยงมาไทยนอยนาจะเจาะตลาดเพม ไดแก กลมชายหญงอายตากวา 25 ป กลมชายหญงอาย 60 ปขนไป และกลมหญงกลางคนทเปนแมบาน

ตลาดนกทองเทยวอเมรกนตลาดนกทองเทยวอเมรกน

45

4.High Income4.Eco Tourist4.Long Stay3.Long Stay3.Long Stay3.Youth and School2.MICE2.High Income2.MICE1.FITs1.FITs1.FITs

6.Golfer6.Golfer6.Wedding & Couples5.Eco Tourist5.MICE5.High Income

8.Family Group7.Wedding & Couples7.Physical Check up

ตลาดสหรฐอเมรกาตลาดเยอรมนตลาดญปน

กลมตลาดเปาหมายทมศกยภาพสงในไทยเรยงลาดบตามระดบความสาคญของศกยภาพ

46

4.อาหารอรอย4.ศลปวฒนธรรมไทยและโบราณสถาน

4.อาหารอรอย

3.ชอปปง3.การทองเทยวธรรมชาต ปาเขา ทะเลสาบ

3.สถานทเกยวกบประวตศาสตรและวฒนธรรม

2.ทะเลและชายหาด2.การทองเทยวเมอง2.ชอปปง

1. สถานททองเทยวทางประวตศาสตรและวฒนธรรม

1.ทะเลและชายหาด1.สถานททองเทยวทเกยวกบธรรมชาต

6.อาหารอรอย5.ชอปปง

7.การเลนกฬาตางๆ และกจกรรม เพอสขภาพ


กจกรรมทนกทองเทยวนยมเรยงลาดบตามความนยม

478.หวหน8.กาญจนบร

4. ภเกต4.เชยงใหม4.เชยงใหม3. พทยา3.พทยา3.พทยา2. เชยงใหม2.ภเกต2.ภเกต1. กรงเทพฯ1.กรงเทพฯ1.กรงเทพฯ

6.เชยงราย6.กระบ6.ระยอง5. กระบ5.เกาะสมย5.อยธยา

9.กาญจนบร

7.เกาะสมย7.พงงา7.เกาะสมย


จงหวดยอดนยมของนกทองเทยวเรยงลาดบตามความนยม

49

กลยทธดานการตลาดนกทองเทยวญปนกลยทธดานการตลาดนกทองเทยวญปน

§ ผประกอบการควรแขงขนดานคณภาพมากกวาราคา§ ควรสรางสนคาทองเทยวใหมใหมความหลากหลาย§ สนคาการทองเทยวใหมทนาสงเสรมในไทย ไดแก

- การนวดแผนโบราณ นวดนามน และสปา- สถานเสรมความงาม ทาผม ทาเลบ- การจดสอนทาอาหารไทย

50

กลยทธดานการตลาดนกทองเทยวญปนกลยทธดานการตลาดนกทองเทยวญปน ((ตอตอ))§ แหลงทองเทยวทควรพฒนา เพอดงดดนกทองเทยวญปน

ไดแก- พทยา- กระบ- เชยงราย- เกาะสมย- หวหน- เกาะชาง§ สงเสรมการตลาดใหไดผลดโดยเนนการประชาสมพนธใน

จดทองเทยวทมความพรอมดวยการผาน Tour agent ของญปนและ Websites

51

กลยทธดานการตลาดนกทองเทยวเยอรมนกลยทธดานการตลาดนกทองเทยวเยอรมน

§ จดกลยทธดานราคาทเหมาะสมกบความตองการของตลาดนกทองเทยวเยอรมนซงมหลายระดบราคา (Price Differentiation) และตองระวงจดเตรยมการบรการทองเทยวใหมคณภาพเหมาะสมกบราคา§ สนคาการทองเทยวแบบใหมทควรสงเสรมสาหรบนกทองเทยว

ชาวเยอรมน ไดแก- สปาและการนวดสขภาพ- กจกรรมกฬาทางบกและทางนา- การทองเทยวเพอการศกษา- การทองเทยวแบบ Camping- โปรแกรมทองเทยววถชวตชนบทและธรรมชาต

52

กลยทธดานการตลาดนกทองเทยวเยอรมนกลยทธดานการตลาดนกทองเทยวเยอรมน ((ตอตอ))§ จดกจกรรมและสนคาการทองเทยวใหเหมาะสมกบความตองการของกลมตลาดเฉพาะทางทมศกยภาพสง§ สงเสรมเจาะตลาดเพมเตมในแหลงทองเทยวทมศกยภาพสาหรบนกทองเทยวเยอรมน เชน เกาะชาง ตรง เกาะตางๆ ทางใต นาน และแหลงทองเทยวภาคตะวนออกเฉยงเหนอ§ ประชาสมพนธขอมลการทองเทยวไทยผานชองทางอนเตอรเนต และ

Website ของบรษททวร ซงเปนแหลงขอมลใหญของนกทองเทยวเยอรมนในปจจบน§ สงเสรมตลาดเปนพเศษชวงเดอนเมษายน – กนยายน ซงเปนชวงทนกทองเทยวเยอรมนมาไทยนอย และยงมจานวนทนงเครองบนเหลอโดยเฉลยถงรอยละ 25§ ชวงฤดกาลทองเทยวระหวางเดอนตลาคมถงมนาคม ควรวางแผนแกไขปญหาจานวนเทยวบนไมพอเพยงสาหรบนกทองเทยวเยอรมนมาไทย

53

กลยทธดานการตลาดนกทองเทยวสหรฐอเมรกากลยทธดานการตลาดนกทองเทยวสหรฐอเมรกา

§ กลยทธการตลาดทไดผลดทสด คอ กลยทธดานราคา เสรมดวยคณภาพการทองเทยว และการบรการจดการทด

§ ควรสรางสนคาการทองเทยวใหมใหมความหลากหลาย§ สนคาการทองเทยวใหมทควรนาเสนอนกทองเทยวอเมรกน

จากขอคดเหนผประกอบการ ไดแก การทาอาหารไทย เรยนแกะสลก การเรยนมวยไทยแบบงายๆ และมกจกรรม รมหาด การมาตรวจสขภาพในเมองไทยของชาวอเมรกน การนวดแผนโบราณ นวดนามน และสปา

§ จดกจกรรมและสนคาการทองเทยวใหเหมาะสมกบความตองการของกลมตลาดเฉพาะทางทมศกยภาพสง

54

กลยทธดานการตลาดนกทองเทยวสหรฐอเมรกากลยทธดานการตลาดนกทองเทยวสหรฐอเมรกา ((ตอตอ))

§ แหลงทองเทยวทควรพฒนา เพอดงดดนกทองเทยวอเมรกน ไดแก - จดแพคเกจทวรตอเนองใหแหลงทองเทยวภาคเหนอ โดยเฉพาะจงหวดเชยงใหม เชยงราย และแมฮองสอน เพอขยายวนทองเทยวใหมากขน

- พฒนาจงหวดทมแหลงทองเทยวดานประวตศาสตรและวฒนธรรม เพอดงดดนกทองเทยวอเมรกน

- สงเสรมเจาะตลาดเพมเตมในแหลงทองเทยวทมศกยภาพ เชน สโขทย ตรง ภเกต สมย กระบ ชลบร ระยอง เกาะชาง

§ สงเสรมความพรอมดานขอมลการทองเทยวของประเทศไทยและประชาสมพนธผานหลายชองทาง เชน สอ Internet และ Websiteตางๆ ผาน Tour agent และรานอาหารไทยในสหรฐอเมรกา

12. Elderly women (older than 60)

11. Elderly men (older than 60)

10. Middle-aged women (45-59)

9. Middle-aged men (45-59)

8. Married men (15-29)

7. Single men (15-29)

6. Married women (housewives 15-44)

5. Married women (employed 15-44)

4. Single women (30-44)

3. Single women (15-29)

2. Female students

1. Male students

Physical Check-up

Wedding & C

ouples

Sporter

Golfer

Eco Tourist

High Incom

e

Long Stay

Youth and School

MIC

E

FITs

10987654321

กลมตลาดเปาหมาย/Targeted Market

Market Segment

Market Mix : JapanMarket Mix : Japan

มศกยภาพสง

มศกยภาพปานกลาง

มศกยภาพ

Market Market –– Product Mix : JapanProduct Mix : Japan

20.Dance Program

19.Cooking Program

18.Language Program

Camping, Hiking, Rafting

17.Adventure,

16.Festival, Art events

15.Nightlife

14.Marine sport / Diving

13.Land sport / Marathon

12.Golf

11.Spa & Health Treatment

10.Thai Food & Fruits

9.River Tour

8.Floating Market, Flea Market

7.Shopping

6.National Park

5.Beach

4.Village and Small Town

3.Culture and Tradition

2.Historical sites

1.Museum/Palace/Temple

Ph

ysical C

heck-u

p

Weddin

g &

Cou

ples

Sporter

Golfer

Eco Tourist

High

Incom

e

Long S

tay

You

th an

d S

chool

MIC

E

FITs

10987654321


Product

25.Nong Khai

24.Udon Thani

23.Cha-um

22.Sakeaw

21.Kam Phaeng Phet

20.Trat

19.Saraburi

18.Khon Kaen

17.Mae Hong Son

16.Prachinburi

15.Hua Hin

14.Nakhon Ratsima

13.Kanchanaburi

12.Sukhothai

11.Pitsanulok

10.Hat Yai Songkhla

9.Chiangrai

8.Krabi

7.Koh samui,Surat

6.Rayong

5.Ayuttaya

4.Chiang mai

3.Pattaya

2.Phuket

1.Bangkok

Ph

ysical Ch

eck-up

Weddin

g &

Cou

ples

Sporter

Golfer

Eco Tourist

High

Incom

e

Long S

tay

You

th an

d School

MIC

E

FITs

10987654321


Destination

Market - Destination : Japan

(older than 60)

12.Elderly women

11.Elderly men (older than 60)

10.Middle-aged women (45-59)

9.Middle-aged men (45-59)

8.Married men (15-29)

7.Single men (15-29)

(housewives 15-44)

6.Married women

(employed 15-44)

5.Married women

4.Single women (30-44)

3.Single women (15-29)

2.Female students

1.Male students

Ph

ysical Ch

eck-up

Weddin

g & C

ouples

Sporter

Golfer

Eco Tourist

High

Incom

e

Long S

tay

You

th an

d School

MIC

E

FITs

10987654321


Market Segment

Market Mix : GermanMarket Mix : German




20.Dance Program

19.Cooking Program

18.Language Program

Camping, Hiking, Rafting

17.Adventure,


15.Nightlife



12.Golf



9.River Tour

8.Floating Market, Flea Market

7.Shopping

6.National Park

5.Beach



2.Historical sites


Ph

ysical Ch

eck-up

Weddin

g & C

ouples

Sporter

Golfer

Eco Tourist

High

Incom

e

Long S

tay

You

th an

d School

MIC

E

FITs

10987654321

กลมตลาดเปาหมาย/Target Market

Product

Market Market –– Product Mix : GermanProduct Mix : German

28.Koh Tao

27.Koh Lanta

26.Koh Phaghan

25.Udon Thani

24.Chumphon

23.Nakhon Ratchasima

22.Hat Yai Songkhla

21.Other Island in Trat

20.Khon Kaen

19.Kanchanaburi

18.Mae Hong Son

17.Koh Chang Trad

16.Lumpang

15.Ayuttaya

14.Trat

13.Rayong

12.Chiangrai

11.Cha-um

10.Phitsanulok

9.Sukhothai

8.Hua Hin

7.Phangnga

6.Krabi

5.Koh samui,Surat

4.Chiang Mai

3.Pattaya

2.Phuket

1.Bangkok

Ph

ysical C

heck-u

p

Weddin

g &

Cou

ples

Sporter

Golfer

Eco Tourist

High

Incom

e

Long S

tay

You

th an

d S

chool

MIC

E

FITs

10987654321


Destination

Market Market -- Destination : GermanDestination : German

(older than 60)

12.Elderly women

(older than 60)

11.Elderly men

women (45-59)

10.Middle-aged

(45-59)

9.Middle-aged men

8.Married men (15-29)

7.Single men (15-29)

(housewives 15-44)

6.Married women

(employed 15-44)

5.Married women

(30-44)

4.Single women

(15-29)

3.Single women

2.Female students

1.Male students

Sh

opper

Volun

teer

Profession

al & Execu

tive

Family G

roup

Ph

ysical Ch

eck-up

Weddin

g & C

ouples

Sporter

Golfer

Eco Tourist

High

Incom

e

Long S

tay

You

th an

d School

MIC

E

FITs

1413121110987654321


Market Segment

Market Mix : USAMarket Mix : USA




20.Dance Program

19.Cooking Program

18.Language Program

Hiking, Rafting

17.Adventure, Camping,


15.Nightlife



12.Golf



9.River Tour

Flea Market

8.Floating Market,

7.Shopping

6.National Park

5.Beach



2.Historical sites


Volun

teer

Profession

al & Execu

tive

Family G

roup

Ph

ysical Ch

eck-up

Weddin

g& C

ouples

Sporter

Golfer

Eco Tourist

High

Incom

e

Long S

tay

You

th an

d School

MIC

E

FITs

13121110987654321


Product

Market Market –– Product Mix : USAProduct Mix : USA

25.Phrae

24.Nong Khai

23.Phangnga

22.Lop Buri

21.Udonthani

20.Koh Chang Tart

19.Sukhothai

18.Nakhon Ratchasima

17.Khon Kaen

16.Cha-um

15.Ayuttaya

14.Kanchanaburi

13.Hua Hin

12.Hat Yai Songkhla

11.Tart

10.Mae Hong Son

9.Pitsanulok

8.Rayong

7.Koh Samui Surat

6.Chiangrai

5.Krabi

4.Phuket

3.Pattaya

2.Chiang mai

1.Bangkok

Volun

teer

Profession

al & Execu

tive

Family G

roup

Ph

ysical Ch

eck-up

Weddin

g & C

ouples

Sporter

Golfer

Eco Tourist

High

Incom

e

Long S

tay

You

th an

d School

MIC

E

FITs

13121110987654321


Destination

Market Market -- Destination : USADestination : USA


รายงานวจยฉบบยอ บทสรปสาหรบผบรหารงานวจยในหวขอ “ศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถนในประเทศไทย: ผลกระทบและการตอบ

สนองตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน”

วชร ชรกษา1 ความเปนมา

การพฒนาการทองเทยวทมอตราการเตบโตอยางรวดเรว โดยปราศจากการวางแผนการทองเท ยว หรอมแผนแตขาดการนาแผนไปปฏ บต นน ได นามาสผลกระทบทางลบตอการ การทองเทยวของประเทศไทยในภาพรวม (Richter, 1993; Parnwell, 1993; Elliott, 1997; Hall, 1997; Li & Zhang, 1997; Higham, 2000; Pleumarom, 2002) การมงเนนการประชาสมพนธและการสงเสรมการตลาดไดทาใหประเทศไทยเปนประเทศหนงในโลกทประสบความสาเรจในอตราการเตบโตทางการทองเทยว (Elliott, 1997) อยางไรกตาม การขาดการวางแผนการทองเทยว การขาดการนาแผนไปปฏบต การขาดการบงคบใชกฎหมาย การขาดการควบคมและการบรหารจดการทเหมาะสม และการขาดความสนใจในเรองผลกระทบทางการทองเทยว ไดนามาสความเสอมโทรมของทรพยากรทางการทองเทยวทงทางดานสงคม วฒนธรรมและสงแวดลอมในแหลงทองเทยวทวประเทศ (Richter, 1993; Parnwell, 1993; Elliott, 1997; Hall, 1997; Li & Zhang, 1997; Higham, 2000; Pleumarom, 2002) เปนททราบกนทวโลกวา องคกรปกครองสวนทองถนในฐานะเปน ผบญญตระเบยบ กฎเกณฑ และขอบงคบเพอใหกจกรรมทางเศรษฐกจดาเนนไปอยางมประสทธภาพนน มบทบาททสาคญตอการพฒนาการทองเทยว ซงเปนกจกรรมทางเศรษฐกจทสาคญ (United Nations, 1999) เพอนาไปสเปาหมายใหเกดการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน จากการทประเทศไทยไดมการปฏรประบบราชการโดยการถายโอนอานาจจากราชการสวนกลางไปสสวนทองถน งานวจยนศกษากรณองคการบรหารสวนตาบล ( อบต.) พระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ.2537 (ฉบบแกไข พ.ศ. 2538) และพระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 ไดกาหนดใหองคกรปกครองสวนทองถน มภารกจและความรบผดชอบดานการทองเทยวโดยตรง นอกจากนยงมพระราชบญญตอกหลายฉบบทใหอานาจแก อบต.มบทบาทและหนาททเกยวของกบการทอง 1 พนกงานสงเสรมการทองเทยว 6 การทองเทยวแหงประเทศไทย

หนา 2


เทยว อาท กฎหมายรฐธรรมนญ พ.ศ. 2535 พระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. 2535 พระราชบญญตการสาธารณะสข พ.ศ. 2535 บทบาททสาคญไดแก การวางแผนพฒนาตาบลและการวางแผนการสงเสรมและพฒนาการทองเทยว การผงเมอง การดแลและปกปองสงแวดลอม การจดหาสาธารณปโภค การจดการศกษา การสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในทองถน การจดตงองคกร การบญญตและบงคบใชกฎหมายหรอขอบงคบทองถน และการเรยกเกบภาษ เปนตน แมวากฎหมายดงกลาวขางตนไดใหอานาจ อบต.ในการบรหารจดการทองถน รวมถงการทองเทยว อยางไรกตามตงแตการปฏรประบบราชการเปนตนมา จานวนแหลงทองเทยวเสอมโทรมกลบมจานวนเพมขนอยางตอเนอง (TAT, 2000) จากขอมลการสารวจแหลงทองเทยวเสอมโทรมทวประเทศของการทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) ในระหวางป 2540-2542 พบวาแหลงทองเทยวจานวน 179 แหลงใน 49 จงหวดอยในภาวะวกฤต ยงกวานนแหลงทองเทยวเสอมโทรมสวนใหญอยในพนทความรบผดชอบขององคกรปกครองสวนทองถน (TAT, 2000) ปญหาทเกดขนดงกลาวอาจจะสะทอนใหเหนวา องคกรปกครองสวนทองถนกาลงประสบปญหาหรออปสรรคในการบรหารจดการการทองเทยว จงอาจจะเปนผลใหบทบาทขององคกรปกครองสวนทองถนสรางผลกระทบทางลบตอการพฒนาการทองเทยว ดงนน หากจะใหการทองเทยวไทยเตบโตอยางตอเนองตอไปในระยะยาว การบรหารจดการการทองเทยวในระดบทองถนจาเปนตองไดรบการเอาใจใสใหมากขน จากการทบทวนงานวจยทผานมาทวโลก พบวา งานวจยสวนใหญจะศกษาในเรองบทบาทขององคกรปกครองสวนทองถนในการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน ในขณะทการศกษาวจยเพอประเมนศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถนตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยนยงมจานวนนอย โดยเฉพาะอยางยงในประเทศทกาลงพฒนา

ความงดงามหาดทราย ชายทะเล และปะการง และสมบรณของปะการง ทาใหเกาะเตาเปนแหลงดานาทสาคญของประเทศไทย

ดงนน งานวจยนจงมเปาหมายเพอประเมนศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถน โดยใชกรณศกษาองคการบรหารสวนตาบลในการตอบสนองตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน โดยศกษาวจยจากหนวยงานทเกยวของ อาท ภาครฐ ภาคเอกชน สถาบนการศกษา สอมวลชน และผนาชมชนในพนทตาบลเกาะเตา อาเภอเกาะพะงน จงหวดสราษฏรธาน ซงเปนแหลงทองเทยวในระดบนานาชาตทมอตราการเตบโตทางการทองเทยวทเปนไปอยางรวดเรว และการทองเทยวไดสรางผล

หนา 3


กระทบทางลบใหกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ตลอดจนวถชวตและวฒนธรรมของชมชนทองถน เกาะเตาจงเปนกรณศกษาทเหมาะสมทจะประเมนศกยภาพของ อบต.ในการบรหารจดการการทองเทยว ผลการศกษาวจยนจะมสวนชวยใหเกดการพฒนาศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถน ในอนทจะพฒนาการทองเทยวไทยใหเปนไปอยางยงยนตอไปในอนาคต การทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) ไดกาหนดความหมายของการทองเทยวทยงยนไววา “การบรหารจดการการทองเทยวใหพฒนาในทกๆ ดานอยางรอบคอบ ระมดระวง เกดผลดตอเศรษฐกจ สงคม และความงดงามทางสนทรยภาพ มการจดการทรพยากรและสงแวดลอมอยางชาญฉลาด เกดประโยชนอยางสงสดและยาวนาน โดยไมทาใหสญเสยเอกลกษณทางธรรมชาตและวฒนธรรมของทองถน” เพอใหบรรลเปาหมายของงานวจยน ผวจยจงไดกาหนดวตถประสงคการวจยไว 2 ขอ ดงน วตถประสงคการวจย 1. ศกษาประเดนหรอปญหาทางการทองเทยวทมผลกระทบตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยนในระดบทองถนรวมถงสาเหตและแนวทางแกไข 2. ประเมนศกยภาพปจจบนของ อบต.ทจะตอบสนองตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน บนพนฐานขอมลประเดนหรอปญหาทางการทองเทยว สาเหตและแนวทางแกไขทไดจากวตถประสงคขอท 1 วธการวจย 1. เพอบรรลวตถประสงคในขอท1 ผวจยไดดาเนนการจดประชมกลมยอยและกลมใหญในร ป แบ บ The Nominal Group Technique (NGT) โดยมผแทนจากหนวยงานท เกยวของเขารวมประชมอาท ภาครฐ ภาคเอกชน สถาบนการศกษา สอมวลชน และผนาชมชน จานวนทงสน 80 คน เพอระดมและจดลาดบความสาคญของความคดเหนรวมในประเดนหรอปญหาทางการทองเทยวทมผลกระทบตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยนในระดบทองถน รวมถงสาเหตและแนวทางแกไข

2. เพอบรรลวตถประสงคในขอท 2 ผวจยไดสมภาษณเชงลกกบผใหขอมลสาคญทม สวนเกยวของในระดบทองถน จงหวดและประเทศ จานวนทงสน 19 คน ผลการวจย จากผลการประชมกลมยอยและกลมใหญในรปแบบ NGT ผเขารวมประชมไดนาเสนอและจดลาดบความสาคญของความเหน

รวมกนในประเดนหรอปญหาทางการทองเทยวทมผลกระทบตอการพฒนาการทองเทยวอยาง

หนา 4


ยงยนทงสน 11 ประเดนตามลาดบความสาคญ ดงน (รายละเอยดสภาพประเดน/ปญหาทางการทองเทยว สาเหต และแนวทางแกไข ดงภาคผนวก)

1. ประเดน/ปญหาทางการทองเทยวทมผลกระทบตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยนของเกาะเตา

1.1 ปญหาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเสอมโทรม สภาพปญหา อาท ขยะมลฝอย นาเสย การทาลายปะการง การตดไมทาลายปา การใชประโยชนทดนทไมเหมาะสม การบกรกทดนและชายหาดสาธารณะ รปแบบอาคารสงปลกสรางไมสอดคลองกบสภาพธรรมชาต เสยงดงรบกวนจากเรอหางยาวและจากกจกรรมบนเทงในเวลากลางคน ขาดการปรบปรงพฒนาแหลงทองเทยว

1.2 ปญหากรรมสทธทดน เกาะเตาเปนทดนราชพสดทงเกาะ เปนกรรมสทธของกรมธนา

รกษ ชาวบานจงไมมเอกสารสทธในทดนทากน โครงสรางพนฐานไมสามารถดาเนนการพฒนาไดหากไมไดรบการอนมตจากกรมธนารกษ ทาใหผประกอบการขาดความเชอมนในการลงทน ปญหากรรมสทธทดนยงไมไดรบการดาเนนการใหถกตองตามกฎหมายจากทงภาครฐและเอกชน

1.3 ปญหาโครงสรางพนฐานไมเพยงพอและยงขาดมาตรฐาน อาท ถนน ไฟฟา นาประปา ทาเทยบเรอ ระบบการสอสาร ขาดระบบทมมาตรฐานดานความปลอดภยในการเดนเรอชวงมรสมอบตเหตจราจรบนเกาะ

1.4 ปญหาประชาชนขาดความร ความเขาใจในเรองการทองเทยวอยางยงยน ประชาชนในทองถนขาดความร ความเขาใจในการบรหารจดการการทองเทยว การอนรกษสงแวดลอม และขดความสามารถในการรองรบนกทองเทยวของพนท

1.5 ปญหาขาดแผนปฏบตการทองเทยว เกาะเตาไมมแผนปฏบตการทองเทยว ขาดการประสานแผนการพฒนาระหวางสวนกลางและทองถน ขาดการสารวจความตองการของนกทองเทยว กลยทธในการประกอบการของภาคเอกชนไมสอดคลองกบการรองรบของทรพยากรทองเทยว

1.6 ปญหาขาดงบประมาน งบประมาณในการพฒนาไมสมดลและไมเพยงพอ ขาดการดแลจากภาครฐ องคกรทองถนขาดความรและประสบการณเกยวกบกระบวนการขอรบการสนบสนนงบประมาณ ขาดการประสานแผนพฒนาระหวางสวนกลางกบสวนทองถน

1.7 ปญหาขาดการบงคบใชกฎหมาย ขาดขอบงคบและการบงคบใชกฎหมายทองถน การไมปฏบตตามกฎหมายของผประกอบการ ปญหาการบงคบใชกฎหมายเกยวกบแรงงานตางดาว

หนา 5


1.8 ปญหาขาดการจดตงชมรม/สมาคม/คณะทางานรวมภาครฐ เอกชนและผนาชมชน ขาดการรวมกลมของภาคประชาชนและภาคเอกชนในพนทอยางจรงจง อยางไรกตาม ไดมการรวมกลมเฉพาะกจเพอการทองเทยวในบางโอกาส แตมไดการดาเนนการอยางตอเนอง

1.9 ปญหาแรงงานตางดาว ไมมเจาหนาททเกยวของเขามาควบคมแรงงานตางดาวใหถกตองตามกฎหมาย ทาใหมแรงงานตางดาวเถอนเปนจานวนมาก อาท ผประกอบการดานาสวนใหญเปนชาวยโรป มคคเทศกตางชาต แรงงานไทยยายถนจากแผนดนใหญเพอเขามาใหบรการทองเทยว อาท ขบรถรบจาง พอครว คนดแลรานคา งานกอสรางและรบจางทวไปในบงกะโลและรานดานา แรงงานพมาสวนใหญจะรบจางกอสรางและตอเรอ

1.10 ปญหาขาดมาตรฐานการบรการและความสะดวก ความไมปลอดภยในชวตและทรพยสนของนกทองเทยว อาท นกทองเทยวถกทาราย ขาดมาตรฐานราคาคาสนคาและบรการทางการทองเทยว อาท ราคาอาหาร หองพก ทาใหเกดปญหาการตดราคาคาบรการ และการเอารดเอาเปรยบนกทองเทยว เชน คารถเชา/ เรอเชา ปญหาการชวยเหลอผประสบภยในภาวะฉกเฉน บคลากรดานสาธารณะสขไมเพยงพอ ขาดเครองมอ อปกรณ และมขอจากดในเรองความรความสามารถ มคคเทศกหลอกลวงนกทองเทยว

1.11 ปญหาชมชนขาดจตสานก ประชาชนในทองถนขาดจตสานกและความรวมมอในการดแลรกษาทรพยากรทางการทองเทยว

จากผลการศกษาขางตนแสดงใหเหนวา อบต. เกาะเตากาลงเผชญประเดนหรอปญหาทางการทองเทยวทสาคญทง 11 ประเดนทสรางผลกระทบตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน เมอศกษาบทบาทและภารกจของ อบต. ตามกฎหมายทเกยวของดงกลาวขางตน พบวา อบต. มบทบาทและสถานภาพทางกฎหมายโดยตรงทเพยงพอและมภารกจในการประสานการดาเนนการเพอแกไขปญหาทไมไดอยในความรบผดชอบของ อบต. เพอทจะตอบสนองตอประเดนหรอปญหาการทองเทยวทง 11 ประเดน

จากการสมภาษณเชงลกกบผใหขอมลสาคญจากหนวยงานทเกยวของในระดบทองถน จงหวดและประเทศจานวน 19 คน เพอประเมนศกยภาพของ อบต.ในการตอบสนองตอประเดนหรอปญหาทางการทองเทยวทง 11 ประเดน ผลจากการวเคราะหพบวา อบต.มปญหาและอปสรรคทงจากภายในและภายนอก จงทาให อบต.มศกยภาพทจากดในการดาเนนการตามบทบาทและภารกจตามกฎหมาย สงผลใหแหลงทองเทยวเกาะเตาเผชญกบประเดนหรอปญหาทางการทองเทยวทสรางผลกระทบตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน โดยสรปปญหาและอปสรรคของ อบต.ไดดงน

2.ปญหาและอปสรรคทจากดศกยภาพ อบต.ในการตอบสนองตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน 2.1 ปญหาและอปสรรคภายใน แบงเปน 2 ประเดนทสาคญดงน 2.1.1 ดานการบรหารจดการ อบต.บรหารจดการเมองโดยมงเนนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจเปนสาคญ ในขณะทการดแลรกษาและปกปองทรพยากรทางสงคม วฒนธรรม และสงแวดลอมไดรบความเอาใจใสนอย ทาให อบต.ใหความสาคญกบการจดหาโครงสรางพนฐานและการกอสราง อาท ถนน ประปา ระบบสอสาร มากกวาการรกษาและปกปองทรพยากรทางสงแวดลอม เปนผลใหเกดปญหาทรพยากรธรรมชาตเสอมโทรม โดยเฉพาะอยางยง เกาะเตาซงเปนแหลงดานาสาคญของประเทศไทย ปจจบนครสอนดานาตนและลกในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตไดรบการฝกสอนในเกาะเตา โดยในป 2541 มผทมาเรยนดานาและไดรบเกยรตบตรประเภท Open-water

หนา 6


certificate เปนจานวนมากกวา 10,000 คน (Koh Tao TAT, 2003) ดงนน คณภาพของปะการงและทรพยากรทางทะเลจงมความสาคญอยางยงตอการพฒนาการทองเทยว. จากนยามของการทองเทยวอยางยงยนของ ททท.ดงกลาวขางตน หากจะใหเกดการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน อบต.จะตองใหความสาคญทเทาๆกนตอการบรหารจดการดานสงแวดลอม สงคม และการพฒนาเศรษฐกจ เพอใหทรพยากรทางธรรมชาตยงคงไวซงคณภาพ อนจะสงผลดตอการพฒนาการทองเทยวในระยะยาว 2.1.2 ดานทรพยากร มดงน 2.1.2.1 การขาดความร ความเขาใจของบคลากรและเจาหนาทของ อบต. ในดานตางๆทเกยวของกบการทองเทยว นบเปนอปสรรคทสาคญทสดทจากดศกยภาพ อบต.ในอนทจะตอบสนองตอประเดนหรอปญหาทางการทองเทยวทสรางผลกระทบตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน อบต.ขาดความร ความเขาใจใน 7 ประเดน ดงน 1. บทบาทและความรบผดชอบตามกฎหมายทเกยวของ ภายหลงจากการกระจายอานาจไปสทองถน ตามกฎหมายทเกยวของกบ อบต.ระบบทบาทและหนาทของ อบต.ทงสน 31 ภารกจ ซงเกยวของกบกระทรวงตางๆ 20 กระทรวง ซงนบวามภารกจมากและครอบคลมทกดานของการบรหารจดการตาบล อาท การจดหาโครงสรางพนฐาน การบรหารจดการและดแลปกปองสงแวดลอม การจดหาการศกษา การสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน การบญญตและการบงคบใชกฎหมาย ขอบงคบทองถน การวางแผนพฒนาตาบล การวางผงเมอง การวางแผนการทองเทยว การจดเกบภาษ การประสานงานกบหนวยงานทเกยวของในทกระดบ เปนตน อบต. เปนองคกรบรหารสวนทองถนทตงขนใหม จงยงขาดความร ความเขาใจในบทบาทและภารกจดงกลาว 2. การพฒนาการทองเทยวและการจดทาแผนทองเทยว แมวาการทองเทยวเปนสวนหนงของการบรหารสวนทองถน อยางไรกตาม การทองเทยวเปนกจกรรมใหมสาหรบองคกรการปกครองสวนทองถน อบต.จงมความรและความเขาใจอยนอยในเรองระบบการทองเทยว ผลกระทบและการพฒนาการของการทองเทยว เปนผลใหเกดปญหาทางการทองเทยวทมผลกระทบตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยนในเกาะเตา อาท การขาดการวางแผนการทองเทยว ทรพยากรทางการทองเทยวเสอมโทรม เปนตน 3. การขาดการประสานงานระหวาง อบต.และหนวยงานภาครฐและภาคเอกชนในทกระดบ ดวย อบต.ขาดความร ความเขาใจในบทบาทและความรบผดชอบของหนวยงานอน รวมถงการประสานงาน ในการพฒนาการทองเทยวจาเปนตองอาศยความรวมมอจากหลากหลายหนวยงาน อบต.จงตองมความร ความเขาใจในบทบาทและหนาท และความสมพนธระหวางหนวยงานตางๆ และการประสานงานเพอจะบรรลผลในการแกไขปญหาทอยนอกเหนอบทบาทของ อบต. อาท การประสานงานและทางานรวมกนกบกรมประมงและตารวจนาเพอแกไขปญหาประมงผดกฎหมายทสรางผลกระทบตอการทาลายปะการง เปนตน 4. การบญญตและบงคบใชกฎหมายและขอบงคบทองถน อบต.ขาดความร ความเขาใจในเรองการบญญตกฎหมายและขอบงคบทองถน รวมถงการบงคบใช ทาใหเกาะเตา ขาดขอบงคบหรอกฎหมายทองถนทเหมาะสมทมความสาคญตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน อาท ขอบงคบหรอกฎหมายการวางผงเมอง การจดการขยะ สงปฏกลและนาเสย และการปกปองสงแวดลอม เปนตน

หนา 7


5. การจดการสงแวดลอม คณภาพของทรพยากรการทองเทยว อาท ทะเล แนวปะการงและทรพยากรทางทะเล สภาพภมทศน และปาไม มความสาคญเปนอยางยงตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยนในเกาะเตา ดงนน ความร ความเขาใจในการจดการสงแวดลอมของ อบต. จงมความจาเปนอยางยง 6. การจดเกบภาษ การเตบโตทางการทองเทยวอยางรวดเรวในเกาะเตานามาซงรายไดทเพมขนเปนจานวนมากบนเกาะ อยางไรกตาม การขาดความร ความเขาใจของ อบต.ในการจดเกบภาษ ทาให อบต.อาจจะจดเกบภาษอยางไมครบถวน เปนผลให อบต.ไดรบรายไดนอยจากการจดเกบภาษ เปนผลใหมรายไดไมเพยงพอตอการพฒนาการทองเทยว สาเหตสาคญของปญหาและอปสรรคในการขาดความร ความเขาใจของบคลากรและเจาหนาทของ อบต.นน นอกเหนอจากการทองเทยวเปนเรองใหมสาหรบ อบต. แลว อาจเนองมาจากวฒการศกษาของสมาชก อบต. ดวยในการรบสมครผเขารบการเลอกตงเปนสมาชก อบต.นน กฎหมายมไดกาหนดคณสมบตทางการศกษาของผสมครไว งานวจยเกยวกบ อบต.เปนจานวนมากพบวา สมาชกสวนใหญของ อบต.จบการศกษาระดบประถมศกษา (Meemaitrichitr, 1997; Thongsangvorn, 1997; Uthaisang, 1997; Suwan et al., 1999; Sukpongsri, 2000) ในขณะท อบต. มบทบาทและภารกจเปนจานวนมาก นอกจากน การเลอกตงสมาชกของ อบต.ทกๆ 4 ป ทาใหผไดรบการเลอกตงใหมอาจจะไมมความรความเขาใจในบทบาทและความรบผดชอบของตนภายใตกฎหมายทเกยวของ 2.1.2.2 งบประมาณและเจาหนาทไมเพยงพอ ในการจดสรรงบประมาณของรฐบาลกลางไปยงองคการบรหารสวนทองถน จะพจารณาจากจานวนประชากรและขนาดพนท เกาะเตามประชากร 1,097 คนบนพนททงหมด 21 ตารางกโลเมตร จานวนประชากรทนอยและพนทขนาดเลกทาใหองคการบรหารสวนทองถนเกาะเตาไดรบงบประมาณสนบสนนและจานวนเจาหนาทไมเพยงพอสาหรบการพฒนา โดยในป 2003 อบต .ไดรบรายไดและงบประมาณสนบสนนจานวนประมาณ 1,200,000 บาทตอป และมสมาชก อบต.จากการเลอกตงจานวน 6 คนและเจาหนาท 6 คน ในขณะทขอเทจจรง เกาะเตามแรงงานยายถนทผดกฎหมายททางานในภาคเอกชนทใหบรการทางการทองเท ยว จานวนประมาณ 5,000 คน และมนกทองเทยวประมาณ 8,000-10,000 คนตอเดอน ดงนน กาลงงบประมาณและบคลากรจงไมเพยงพอทจะจดหาบรการสาธารณะใหกบประชากรทอาศยอยบนเกาะเตาทงหมด ขอจากดดงกลาวไดนามาสปญหาทางการทองเทยวทมผลกระทบตอการทองเทยวอยางยงยน อาท การขาดระบบการจดการขยะและนาเสย โครงสรางสาธารณปโภคทไมเพยงพอและไมไดมาตรฐาน เปนตน 2.1.2.3 บทบาททจากด ขาดการประสานงานและการทบซอนกนของกฎหมาย เนองดวยหลายปญหาทางการทองเทยว อาท การพฒนาโครงสรางพนฐาน การประมงทผดกฎหมาย การจดระเบยบแรงงานตางดาวทผดกฎหมาย และความปลอดภยของนกทองเทยว อบต.จาเปนตองประสานความรวมมอกบหนวยงานภาครฐอนๆในการแกไขปญหา ตวอยางเชน

หนา 8


ประมงทผดกฎหมายสรางผลกระทบใหกบทรพยากรและสงแวดลอมทางทะเลอยางรายแรง แมวา อบต.จะมหนาทโดยตรงตามกฎหมายทจะตองปกปองทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม อยางไรกตาม การปกปองสงมชวตทางทะเลกเปนความรบผดชอบของกรมประมง ในขณะทกรมประมงกขาดบคลากรและเรอตรวจการ อาจเปนเพราะการไมเหนความสาคญของพนททองเทยวของกรมประมง จงทาใหทรพยากรและสงแวดลอมทางทะเลเสอมโทรมลงอยางตอเนอง ในขณะท ปญหาแรงงานแฝงและแรงงานตางดาวทผดกฎหมาย เปนภารกจของกองตรวจคนเขาเมอง และความปลอดภยของนกทองเทยวเปนความรบผดชอบของตารวจทองเทยว ตารวจนาและตารวจทองถน เปนตน ดงนน ปญหาทอยนอกเหนอภารกจของ อบต. อบต.จงควรเขาใจความสมพนธและบทบาทความรบผดชอบระหวางหนวยงานอนๆ ของภาครฐ และตองประสานงานกบหนวยงาน ทรบผดชอบเพอรวมกนแกไขปญหา ในขณะเดยวกนหนวยงานภาครฐอนๆ กตองใหความรวมมอ อบต.ขาดการประสานงานกนระหวาง อบต.กบหนวยงานภาครฐและเอกชนทเกยวของกบปญหาทางการทองเทยว สาเหตสาคญเนองมาจาก อบต.ขาดความร ความเขาใจเกยวกบบทบาทและภารกจของหนวยงานอนๆ รวมถงชองทางและกระบวนการประสานงานกบหนวยงานภาครฐอนๆ นอกจากน เนองจากแตละหนวยงานภาครฐมกฎหมายของหนวยงาน ซงกฎหมายบางฉบบทบซอนกน ตวอยางเชน ปญหาการครอบครองทดนบนเกาะเตา เนองจากทดนบนเกาะเตาทงหมดเปนของกรมธนารกษ เปนสาเหตใหเกดการซาซอนในบทบาทและกฎหมายระหวาง อบต.และกรมธนารกษ อาท อบต. มอานาจควบคมวสดกอสราง ในขณะทกรมธนารกษมหนาททจะอนมตแบบแปลนการกอสราง นอกจากน การพฒนาโครงสรางพนฐานบนเกาะเตาจะตองไดรบการอนมตจากกรมธนารกษกอนดาเนนการ เปนตน เพอทจะแกไขอปสรรคน อบต.จาเปนจะตองรและเขาใจบทบาทของตนและการประสานงานกบหนวยงานอนๆ 2.2 ปญหาและอปสรรคภายนอก เปนปจจยทอยนอกเหนอความรบผดชอบของ อบต. ม 6 ประเดนทสาคญ ดงน 2.2.1 ความขดแยงเกยวกบการครอบครองทดน เนองจากกรมธนารกษไดประกาศครอบครองทดนบนเกาะเตาทงหมดตงแตป 2476 การทจะอาศยอยในเกาะเตาจงจาเปนตองเชาทดนจากกรมธนารกษ อยางไรกตาม ชาวบานไมยอมรบการประกาศดงกลาวและไมยอมเชาทดน ดวยชาวบานยายมาตงถนฐานในเกาะเตามากวาสองชวอายคน ความขดแยงดงกลาวไดสรางผลกระทบตอศกยภาพของ อบต .ในการทจะตอบสนองตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน อาท การไมสามารถจดวางผงเมอง การใชประโยชนทดน เนองจากชาวบานไมยนยอมใหกรมธนารกษเขามาดาเนนการในพนทของตน การพฒนาโครงสรางพนฐานจะตองไดรบการอนมตจากกรมธนารกษ ชาวบานไมสามารถจานองทดนเพอกเงนกบธนาคารได เปนตน นอกจากน ยงมความขดแยงระหวางกรมธนารกษและสานกงานจงหวดสราษฎธาน อาท กรณเกาะนางยวนซงเปนสวนหนงของเกาะเตา กรมธนารกษไดใหผประกอบการเชา และผประกอบการไดบกรกชายหาดและทะเล ตามกฎหมายแลวชายหาดและทะเลเปนพนทสาธารณะ จงหวดจงไดปรบผประกอบการ 500 บาทตอวน ซงผประกอบการยนดจายคาปรบแทนทการแกไขใหถกตองตามกฎหมาย ดงนน จงหวดจงเรยกรองใหมการตความกฤษฎกาทจะใหเกาะนางยวนเปนพนทสาธารณะ

หนา 9


ปญหาความขดแยงเกยวกบการถอครองทดนยงไดนามาสปญหาอนๆ อาท การบกรกพนทสาธารณะ รปแบบการกอสรางและระบบการบาบดนาเสยไมสามารถควบคมได เปนผลใหทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมทงสภาพภมทศนของเกาะเตาเสอมโทรม ในการดาเนนการแกไขปญหาน หนวยงานภาครฐทเกยวของในระดบทองถน ภมภาค และประเทศจาเปนตองให ความสนใจและดาเนนการอยางเรงดวน 2.2.2 การขาดความสนใจและการตอบสนองจากภาครฐทเกยวของในการแกไขปญหารวมกน เนองดวย อบต. เปนองคการบรหารสวนทองถนขนาดเลกและตงขนใหมลาสด จงยงไมไดรบการยอมรบสถานะทเทาเทยมกนกบหนวยงานภาครฐอนๆในทองถน ประกอบกบปญหาความขดแยงเกยวกบการครอบครองทดน การขาดการประสานระหวาง อบต.และหนวยงานภาครฐทเกยวของ อกทงหนวยงานภาครฐทมอานาจบงคบใชกฎหมายเพอแกไขปญหาทางการทองเทยวมไดตงอยในเกาะเตา จงทาใหเกาะเตาไดรบความสนใจและใหความรวมมอนอย ทาใหปญหาทเกดขนไมไดรบการแกไขในเวลาทเหมาะสม หรอยงไมไดรบการแกไข อาท ปญหาแรงงานตางดาว มคคเทศกเถอน ประมงผดกฎหมายทาลายปะการง หนวยงานทแกไขปญหาแตทมไดตงอยในเกาะเตา ไดแก สานกทะเบยนอาเภอเกาะพะงน สานกงานตรวจคนเขาเมองจงหวด สานกงาน ททท.ภาคใตเขต 5 สานกงานประมงจงหวด ตารวจทองเทยว ตารวจนา เปนตน 2.2.3 การขาดการประสานงานทงในแนวดงและแนวราบ จากการทยงไมมกระบวนการทจะให อบต.และหนวยงานภาครฐอนๆ ทางานรวมกนอยางเปนระบบทงในแนวดงและแนวราบ เปนผลใหขาดการประสานงานและความรวมมอเพอดาเนนการพฒนาและแกไขปญหา ตวอยางเชน พ.ร.บ.สภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 ระบไววาในการจดทาแผนพฒนาตาบล ซงแผนพฒนาการทองเทยวเปนสวนหนงของแผนพฒนาตาบล อบต.จะตองดาเนนการจดทาแผนรวมกบผแทนชมชน ประชาคม เปนผลใหไมมหนวยงานภาครฐอนเขารวมในการจดทาแผน ผลทตามมาคอ แผนพฒนาตาบลเกาะเตามไดรบการตอบสนองจากภาครฐสวนภมภาคและสวนกลางในดานงบประมาณในการดาเนนการตามแผน เปนตน จากปญหาดงกลาว กระทรวงมหาดไทยไดออก “ระเบยบวาดวยการจดทาและประสานแผนพฒนาขององคการปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2546” ขน โดยระบให อบต. จดตงคณะทางานซงประกอบดวยผแทนประชาชน ภาครฐ ภาคเอกชน และสถาบนการศกษา รวมถงผแทนภาครฐระดบอาเภอและจงหวด เขารวมในการจดทาแผนพฒนาตาบล ระเบยบฯดงกลาวอาจจะชวยลดปญหาและอปสรรคของ อบต.ในเรองการขาดความสนใจและการตอบสนองจากหนวยงานภาครฐอนๆ อกทงยงชวยใหเกดการประสานแผนในระดบทองถนและภมภาคทสอดคลองกน ในขณะเดยวกน การขาดการประสานงานและทางานรวมกนระหวางหนวยงานทเกยวของกบการพฒนาการทองเทยวในระดบเดยวกน ไดสรางผลกระทบตอศกยภาพของ อบต.ในการตอบสนองตอการพฒนาการทองเทยวอยางย งยน โดยเฉพาะอยางยง ในระดบประเทศ อาท กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน มหนาททจะพฒนาศกยภาพของ อบต.ในการบรหารและพฒนาทองถน ซงจะไมมผเชยวชาญดานการทองเทยว จงจาเปนตองไดรบการสนบสนนในดานองคความรจากกระทรวงการทองเทยวและกฬา และ ททท. โดยการประสานงานและทางานรวมกนของหนวยงานเหลาน เพอพฒนาความร ความเขาใจดานการทองเทยวใหกบ อบต.

หนา 10


3. ขอเสนอแนะ จากผลการวจยพบวา แมวาประเดนหรอปญหาทางการทองเทยวทสรางผลกระทบตอการทองเทยวอยางยงยนจะเปนความรบผดชอบของ อบต. ทงทางตรงและทางออมตามกฎหมาย อยางไรกตาม อบต. เกาะเตามศกยภาพทจากดทจะตอบสนองตอประเดนหรอปญหาทางการทองเทยวเหลานน สาเหตสาคญทจากดศกยภาพของ อบต. นนเกดจากปญหาและอปสรรคทงภายในและภายนอกดงกลาวขางตน จะเหนไดวา องคกรปกครองสวนทองถนมบทบาททสาคญตอการบรหารจดการการทองเทยวในทองถน การเพมศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถนกนาจะเปนสวนชวยใหการจดการการทองเทยวในระดบทองถนดขน จากผลการวจยไดมขอเสนอแนะเพอเพมศกยภาพของ อบต.ในการบรหารจดการการทองเทยวอยางยงยน ขอเสนอแนะสาหรบกรณศกษาของเกาะเตานาจะเปนประโยชนตอองคการบรหารสวนทองถนอนๆในพนททองเทยวทไดรบความนยมทวประเทศ ทกาลงเผชญกบการเตบโตอยางรวดเรวและผลกระทบทางลบจากการทองเทยว นอกจากน ประเทศไทยในฐานะประเทศผนาทางการทองเทยวในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต นาจะเปนกรณศกษาใหกบองคกรปกครองสวนทองถนของประเทศกาลงพฒนาอนๆ ทมลกษณะของการพฒนาการทองเทยวในรปแบบเดยวกน ขอเสนอแนะทคนพบจากงานวจยเพอสนบสนนใหเกดการพฒนาศกยภาพของ อบต. เกาะเตาในการบรหารจดการการทองเทยวใหเปนไปอยางยงยน มดงน

1. การสงเสรมความร ความเขาใจ

การใหการศกษาและฝกอบรมในดานตางๆทเกยวของกบการพฒนาการทองเทยวเพอพฒนาความร ความเขาใจใหแกสมาชกเลอกตงและเจาหนาทภายใน อบต. โดยเฉพาะอยางยง ในประเดนท อบต.ขาดความร ความเขาใจ อาท บทบาทความรบผดชอบของ อบต. การพฒนาการทองเทยวและการจดทาแผนทองเทยว การประสานงานระหวางหนวยงานทเกยวของในทกระดบ การบญญตขอบงคบหรอกฎหมายในทองถน การจดการสงแวดลอม การจดเกบภาษ และกระบวนการของบประมาณ เปนตน ในการดาเนนการ กรมสงเสรมการปกครองทองถนซงดแลรบผดชอบ อบต.ทวประเทศ จาเปนตองจดใหมหลกสตรการฝกอบรมในเรองดงกลาวโดยประสานการทางานรวมกบหนวยงานทเกยวของ อาท กระทรวงการทองเทยวและกฬา ททท. กระทรวงทรพยากรและสงแวดลอม และสานกงบประมาณ การศกษาและฝกอบรมควรจดใหมขนอยางตอเนอง เนองจากสมาชก อบต.เลอกตงทก 4 ป และการฝกอบรมควรจดเปนหลกสตรเชงปฏบตการและเขมขน อาท การจดใหมการศกษาดงานในพนททองเทยวทประสบความสาเรจในการบรหารจดการ เปนตน นอกจากน ดวย อบต. มบทบาทและความรบผดชอบทหลากหลาย จงควรกาหนดคณสมบตทางการศกษาสาหรบผสมครรบเลอกตงเปนสมาชก อบต. ในอนาคต เนองดวยปญหาการขาดความร ความเขาใจในดานตางๆ ของ อบต. สวนหนงมาจากการทมไดกาหนดคณสมบตการศกษาสาหรบผสมครรบเลอกตง ทาใหสมาชก อบต.สวนใหญจบการศกษาในระดบประถมศกษา ดงนน

หนา 11


การเสรมสรางความร ความเขาใจในดานตางๆ และการกาหนดคณสมบตการศกษาสาหรบผสมครรบเลอกตง จะชวยใหเกดการพฒนาวสยทศนและยทธศาสตรเพอการพฒนาการทองเทยว อนจะนามาซงการบรหารจดการการทองเทยวทมประสทธผลมากยงขน 2. โครงสรางการบรหารจดการ การจดโครงสรางการบรหารจดการของ อบต. ในดานงบประมาณและเจาหนาท ขนอยกบขนาดประชากรและพนท จานวนประชากรเกาะเตา 1,097 คน บนพนท 21 ตารางกโลเมตร ทาใหเกาะเตาไดรบงบประมาณและเจาหนาทสนบสนนทจากด ในขณะทการเตบโตอยางรวดเรวของการทองเทยว การเพมขนของจานวนแรงงานยายถน (จานวน 5,000 คน) และจานวนนกทองเทยว (ประมาณ 8,000-10,000 คนตอเดอน) ไดสรางความกดดนใหกบการบรหารทองถนในเกาะเตา อบต.มความจาเปนตองจดหาบรการสาธารณะใหกบประชาชนทองถน แรงงานยายถนและนกทองเทยว งบประมาณและเจาหนาททไมเพยงพอไดนามาสปญหาทางการทองเทยวหลายประการ ดงนน ขอเทจจรงและขอมลทางสถตทางการทองเทยวควรนามาพจารณาและบรณาการเปนสวนหนงในการจดโครงสรางการบรหารของ อบต. ขอเทจจรงและขอมลทางสถตทจาเปนในพนททองเทยว ไดแก จานวนแรงงานยายถน แรงงานตางดาว และนกทองเทยว คาใชจายและระยะเวลาพานกของนกทองเทยว การกระจายรายไดทางการทองเทยว การจางงาน ผลกระทบทางบวกและลบของการทองเทยว เปนตน ในการรวบรวมขอเทจจรงและขอมลหลาน อบต.อาจตองการความรวมมอจากสานกงาน.ททท.และกระทรวงการทองเทยวและกฬา เพอ อบต.จะสามารถนาขอเทจจรงและขอมลไปสรางการรบรถงความสาคญของการทองเทยวใหกบกรมสงเสรมการปกครองทองถน เพอจะนามาซงการบรณาการการทองเทยวในโครงสรางการบรหารจดการขององคกรปกครองสวนทองถน ความร ความเขาใจในดานตางๆ ทเกยวกบการทองเทยวและการมงบประมาณและกาลงบคลากรทเพยงพอของ อบต.นบเปนปจจยสาคญทจะชวยพฒนาศกยภาพของ อบต.ในการตอบสนองตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน 3. การประสานงาน ขอคนพบจากงานวจยแสดงใหเหนวา อบต.เกาะเตาจาเปนตองสรางความรวมมอและเครอขายกบภาครฐและภาคเอกชน รวมถงชมชน โดยผานกระบวนการจดตงคณะทางานเพอการพฒนาการทองเทยว คณะทางานจะชวยพฒนาศกยภาพ อบต.ในการตอบสนองตอประเดนปญหาทางการทองเทยวทง 11 ประเดนทมผลกระทบตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน คณะทางานอาจจะประกอบดวย ผแทนภาครฐ ภาคเอกชนและชมชน คณะทางานจะเปนกลไกสาคญ ในการวางแผนและการแกไขปญหาทางการทองเทยว เนองดวยหนวยงานภาครฐในระดบทองถนมองคความร อานาจบงคบใชกฎหมาย และงบประมาณทเกยวของกบการพฒนาการทองเทยวลงมาจากสวนกลาง การมสวนรวมในการวางแผนการทองเทยวเกาะเตาของหนวยงานทเกยวของเหลาน จะนาไปสการบรณาการแผนการทองเทยวของทองถนกบแผนพฒนาของหนวยงานเหลาน อบต. เกาะเตาอาจจะไดรบการสนบสนนมากขนจากหนวยงานภาครฐอนๆในดานองคความร การบงคบใชกฎหมาย รวมถงงบประมาณสนบสนนในการพฒนาการทองเทยว ดงนน คณะทางานจะชวยลดปญหาอปสรรคทจากดศกยภาพของ อบต.ทจะตอบสนองตอการทองเทยวอยางยงยนดงกลาวขางตน

หนา 12


แมวาในระดบชาตและระดบภมภาค มคณะกรรมการสงเสรมและพฒนาการทองเทยวแหงชาตและจงหวด คณะกรรมการทงสองชดมเปาหมายทจะสรางความรวมมอในการพฒนาการทองเทยวและการตลาดระหวางหนวยงานภาครฐและเอกชนทเกยวของ อยางไรกตาม เปนทนาประหลาดใจทไมมคณะกรรมการชดดงกลาวในระดบทองถนทซงกจกรรมทองเทยวสวนใหญเกดขน ทาใหขาดเวทการแลกเปลยนและการทางานรวมกนระหวาง อบต. อาเภอและจงหวด เปนผลใหขาดการประสานงานในการวางแผนพฒนาการทองเทยวระหวางทองถน ภมภาค และประเทศ งานวจยพบวา การบรหารจดการการทองเทยวโดยลาพงของ อบต.เกาะเตา เปนสาเหตสาคญททาใหเกาะเตาเผชญกบ 11 ปญหาทางการทองเทยวทมผลกระทบตอการทองเทยวอยางยงยน ดงนน ในพนททองเทยว อาจจาเปนตองจดตงคณะกรรมการสงเสรมการทองเทยวระดบตาบล อาเภอและจงหวด โดยมผแทนภาครฐ เอกชนและกลมชมชน เพอกอใหเกดการมสวนรวมของคนในทองถนในการวางแผนและบรหารจดการการทองเทยวอยางแทจรง ดงแผนภมตอไปน

คณะกรรมการสงเสรมและพฒนาการทองเทยวในระดบทองถนและภมภาค

อบต. สามารถจดตงคณะกรรมการสงเสรมและพฒนาการทองเทยวตาบลไดตามระเบยบลาสดของกระทรวงมหาดไทย วาดวยการจดทาและประสานแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน (Ministry of Interior, 2003) อยางไรกตาม อบต. อาจยงไมมอานาจเพยงพอทจะประสาน

ผแทนจากคณะกรรมการสงเสรมและพฒนาการทองเทยวตาบล ในพนททมศกยภาพทางการทองเทยว

คณะกรรมการสงเสรมและพฒนาการทองเทยวตาบล

ผแทนอบต. ภาคเอกชนและกลมชมชน ในพนททมศกยภาพทางการทองเทยว

คณะกรรมการสงเสรมและพฒนาการทองเทยวจงหวด

ผแทนจากคณะกรรมการสงเสรมและพฒนาการทองเทยวอาเภอและตาบล ในพนททมศกยภาพทางการทองเทยว

คณะกรรมการสงเสรมและพฒนาการทองเทยวอาเภอ

ทปรกษาจากภาครฐ ในระดบภมภาค - สนง. ททท. - ศนยการทองเทยว - สนง. สงแวดลอม - สนง. ผงเมอง - สนง. ประมง - สนง.ธนารกษ - ทวาการอาเภอ - สนง.จงหวด - ตารวจนา - ตารวจทองเทยว เปนตน

หนา 13


ความรวมมอจากหนวยงานภาครฐในระดบภมภาค อาจจาเปนตองขอใหคณะกรรมการสงเสรมและพฒนาการทองเทยวจงหวดจดตงให ในกรณของเกาะเตา อบต.อาจจาเปนตองจดตงคณะกรรมการสงเสรมและพฒนาการทองเทยวตาบลและอาเภออยางเรงดวนเพอแกไขปญหาทางการทองเทยวทเกดขนและวางแผนพฒนาการทองเทยวในอนาคต

4. การบรณาการนโยบายการทองเทยว งานวจยพบวาการบรณาการนโยบายทางการทองเทยวกบนโยบายของภาครฐอนฯ อาจจะชวยให อบต.มศกยภาพในการบรหารจดการการทองเทยวอยางยงยนยงขน ดวยการทองเทยวเปนอตสาหกรรมทประกอบดวยหนวยงานภาครฐและเอกชนทหลากหลายเขามาเกยวของ เพอใหเกดการพฒนาการทองเทยวทเหมาะสม จาเปนตองไดรบความสนใจและความรวมมอจากหนวยงานทเกยวของเหลาน จะเหนไดวาการขาดความสนใจและการตอบสนองของภาครฐอนๆเปนปญหาและอปสรรคสาคญทจากดศกยภาพของ อบต.ในการแกไขปญหาทางการทองเทยวทมผลกระทบตอการทองเทยวอยางยงยน เนองจากการปกครองของประเทศไทยยงคงมลกษณะรวมศนยอย หนวยงานภาครฐในระดบทองถนและภมภาคมวสยทศนและเปาหมายมาจากรฐบาลสวนกลาง จงใหความสาคญและความสนใจทจะบรรลเปาหมายของตน (Elliott, 1997) ในขณะท อบต.เปนองคกรปกครองสวนทองถนทจดตงขนใหมและมขนาดเลกทสด แมวา พ.ร.บ. กาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 ไดกาหนดใหรฐบาลสวนกลางสงมอบบทบาทและภารกจและเปนพเลยงใหกบองคกรปกครองสวนทองถนใหเสรจสมบรณภายในป พ.ศ. 2547 อยางไรกตาม ในขอเทจจรงแลว หนวยงานจากรฐบาลกลางขาดความสนใจตอ อบต. เปนสาเหตสาคญททาใหเกดผลกระทบทางลบตอการบรหารงานทองถนของ อบต. ทงในดานการพฒนาตาบลและการทองเทยว เนองดวย บทบาททจากดและการขาดอานาจทางกฎหมายในบางปญหาของ อบต. ทาให อบต.มความจาเปนอยางยงทจะตองไดรบการสนบสนน ความรวมมอและการบงคบใชกฎหมายจากหนวยงานภาครฐอนๆ ทเกยวของ เพอทจะให อบต.ไดรบความสนใจและความรวมมอดงกลาว รฐบาลไทยอาจจาเปนตองใหการรบรองวาการทองเทยวเปนวาระสาคญแหงชาตลาดบตน ทจะตองบรณาการไวในนโยบายและการนานโยบายไปปฏบตของหนวยงานภาครฐอนๆในทกระดบ เพอภาครฐเหลานจะไดใหความสาคญกบการทองเทยวเปนลาดบตนในบทบาทภารกจของตน อนจะนามาซงความรวมมอระหวาง อบต.และหนวยงานภาครฐอนๆในการตอบสนองตอประเดนทางการทองเทยวทมผลกระทบตอการทองเทยวอยางยงยน อยางไรกตาม การรบรองของรฐบาลไทยใหการทองเทยวเปนวาระสาคญแหงชาตดงกลาวอาจยงไมเพยงพอ World Tourism Organisation (WTO, 2001) ไดใหขอเสนอแนะวา ประเทศไทยจะประสบความสาเรจในการพฒนาการทองเทยวอยางยงยนได ประเทศไทยจาเปนตองบญญตกฎหมายการทองเทยว โดยกฎหมายนจะกาหนดบทบาทและความรบผดชอบของหนวยงานภาครฐทเกยวของทมตอการพฒนาการทองเทยว กฎหมายการทองเทยวจะเปนกลไกสาคญทจะนาไปสความรวมมอทเหมาะสมในระดบนโยบายระหวางททท. และกระทรวงการทองเทยวซงรบผดชอบการทองเทยวโดยตรงและหนวยงานภาครฐอนๆ ทมภารกจเกยวของกบการพฒนาการทองเทยว และความรวมมอทเหมาะสมในระดบทองถนขององคกรบรหารสวนทองถนซงดแลการทองเทยวโดยตรงในทองถน กบหนวยงานภาครฐในระดบทองถนและภมภาคทเกยวของกบการทองเทยว ความรวมมอในทกระดบจะนามาซงการพฒนาการทองเทยวไทยใหเปนไปอยางยงยนตอไปในอนาคต

หนา 14


5. การแกไขปญหาการครอบครองทดน

ปญหาการถอครองทดนนบเปนอปสรรคสาคญทจาเปนตองไดรบการแกไขอยางเรงดวนโดยคณะกรรมการแกไขปญหาทดนสาธารณะแหงชาต เนองดวยความขดแยงในการถอครองทดนบนเกาะเตาระหวางชมชนและกรมธนารกษ กอใหเกดปญหาทางการทองเทยวในหลายประการ ซงมผลกระทบตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน ซงปญหาดงกลาวอยนอกเหนอความรบผดชอบของ อบต. อยางไรกตาม อบต.อาจจะตองทางานรวมกบหนวยงานภาครฐทเกยวของในทองถนและภมภาค โดยเฉพาะอยางยง สานกงาน ททท. ศนยการทองเทยว กฬาและนนทนาการ สานกงาน ผงเมองจงหวดและสานกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวด ในอนทจะนาเสนอตอคณะกรรมการแกไขปญหาทดนสาธารณะแหงชาต เพอสรางการรบรและใหเหนถงความสาคญของการทองเทยว และผลกระทบของปญหาการถอครองทดนตอการพฒนาการทองเทยวในเกาะเตา หากปญหานสามารถแกไขไดโดยเรว การบรหารจดการและการพฒนาการทองเทยวในเกาะเตากจะมประสทธภาพและประสทธผลมากยงขน

6. การตดตามและประเมนผล การสนบสนนจากหนวยงานภายนอกในการตดตามและประเมนผลการปฏบตงานของ อบต.ตามบทบาทและภารกจ จะเปนแนวทางใหเกดการพฒนาศกยภาพของ อบต. ในการบรหารจดการการทองเทยวใหเปนไปอยางมประสทธภาพ เปนผลใหเกดการพฒนาการทองเทยวอยางมคณภาพ การตดตามและประเมนผลอาจมงเนนไปทการนาแผนการพฒนาการทองเทยวไปปฏบต และผลกระทบของการทองเทยวทมตอสงแวดลอม สงคมและเศรษฐกจ ทงในระยะสนและระยะยาว การดาเนนการตดตามและประเมนผลสามารถทาไดทงในระหวางและหลงการนาแผนการทองเทยวไปปฏบต การตดตามและประเมนผลอาจทาได ดงน อบต.จดตงคณะทางานตดตามและประเมนผลตามระเบยบของกระทรวงมหาดไทย วาดวยการจดทาและประสานแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน (Ministry of Interior, 2003) ซงประกอบดวย อบต. หนวยงานภาครฐ ภาคเอกชนทเกยวของและชมชนทองถน หรอจะเปนหนวยงานภายนอก อาท สถาบนการศกษา หรอองคกรพฒนาเอกชน (NGO) เขามาดาเนนการตดตามและประเมนผล

7. กรณศกษาบทบาทของ อบต.ตอการบรหารจดการการทองเทยว ผใหขอมลสาคญในระดบประเทศจากกระทรวงการทองเทยวและกฬาและกรมสงเสรมการปกครองทองถนใหขอเสนอแนะวา กรณศกษานควรจะขยายผลโดยทาการวจยตอไป โดยศกษาในดานการพฒนาการทองเทยวกบการบรหารทองถนในเชงปฏบตการ เพอชวยให อบต.เรยนรเกยวกบการบรหารตาบลและการทองเทยว เกาะเตาสามารถเปนกรณศกษาเชงปฏบตการไดเปนอยางดในการทจะพฒนาศกยภาพของ อบต.ในการบรหารจดการการทองเทยว เพอให อบต.เกาะเตาสามารถตอบสนองตอประเดนหรอปญหาทางการทองเทยวทมผลกระทบตอการทองเทยวอยางยงยน อนจะนามาซงตวอยางขององคกรปกครองสวนทองถนทมศกยภาพในการบรหารจดการการทองเทยวอยางยงยน

หนา 15


ในการดาเนนการใหเกาะเตาเปนกรณศกษาสาหรบ อบต.กบการบรหารการทองเทยวประเภทเกาะ อาจเรมตนจากการสรางความรวมมอกนระหวางกรมสงเสรมการปกครองทองถน กระทรวงการทองเทยวและกฬา ททท. กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และสานกงาน.จงหวดสราษฏรธานทจะบรหารจดการการทองเทยวรวมกน โดยม 3 หนวยงาน อาท กรมสงเสรมการปกครองทองถนซงดแล อบต .ทวประเทศ และกระทรวงการทองเทยวและกฬา และ ททท. ซงดแลการพฒนาและการตลาดทางการทองเทยว เปนหนวยงานหลก ทงน หากกรณศกษาทขยายผลนประสบความสาเรจ กรณศกษานจะเปนกรณศกษาตวอยางสาหรบ อบต.อนๆทม

ลกษณะการพฒนาการทองเทยวทคลายคลงกน นอกจากน ยงจะสามารถขยายผลการศกษาการบรหารทองถนกบการทองเทยวประเภทอนๆ อาท การทองเทยวเชงวฒนธรรม หรอการทองเทยวเชงนเวศในพนทความรบผดชอบขององคกรปกครองสวนทองถนไดตอไป ในการขยายผลการศกษาน การใหความรและการฝกอบรมสมาชกเลอกตงและเจาหนาทใน อบต.เกาะเตาจะตองดาเนนการเปนลาดบแรก หลงจากนน ใหมการจดตงคณะทางานเพอบรหารจดการการทองเทยว คณะทางานชดนอาจจะประกอบดวยทกหนวยงานทเกยวของตอ 11 ประเดนหรอปญหาทางการทองเทยวในเกาะเตา กรมสงเสรมการปกครองทองถน กระทรวงการทองเทยวและกฬา และททท. เปนหนวยงานหลกทจะประสานความรวมมอกบหนวยงานภาครฐอนๆ คณะทางานชดนอาจจะชวยแกไขปญหาทางการทองเทยว จดทาแผนการทองเทยว และบรณาการแผนทองเทยวไวในแผนพฒนาของแตละหนวยงานทเขารวมเปนคณะทางาน อนจะนามาสการพจารณาและจดสรรงบประมาณในการพฒนาการทองเทยวเกาะเตาทเพยงพอ ความรวมมอและบรณาการการดาเนนการและงบประมาณทเพยงพอจะชวยใหเกาะเตาสามารถพฒนาการทองเทยวใหเปนไปอยางยงยน บทสรป เกาะเตานบเปนกรณศกษาทเปนประโยชนตอการพฒนาศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถน อาท อบต. เทศบาล และอบจ. เพอใหมบทบาททตอบสนองตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน ผลการศกษาวจยสามารถนาไปปรบใชไดในแหลงทองเทยวอนๆทวประเทศไทย รวมถงประเทศทกาลงพฒนาอนๆ ประเทศไทยเปนเหมอนกบประเทศกาลงพฒนาอนๆทวโลกทใชการทองเทยวเปนเครองมอในการพฒนาเศรษฐกจ ผลกระทบเชงบวกทางเศรษฐกจของการทองเทยวทาใหรฐบาลไทยในทกระดบมงเนนการสงเสรมการทองเทยวโดยมไดคานงถงผลกระทบทตามมา ประกอบกบการขาดความสนใจทจะใหมการบรหารจดการการทองเทยวท เหมาะสมเพอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยนในระดบทองถนทซงมกจกรรมการทองเทยวเกดขน จงไมนาแปลกใจทศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถนในการบรหารจดการการทองเทยวยงไมไดรบความสนใจเทาทควร แมวากฎหมายจะไดใหอานาจ บทบาทและความรบผดชอบแกองคกรปกครองสวน

หนา 16


ทองถนในการพฒนาการทองเทยว การบรหารจดการการทองเทยวทขาดประสทธภาพในระดบทองถน สงผลใหแหลงทองเทยวทวประเทศเกดความเสอมโทรมเพมขนอยางตอเนอง บทสรปของงานวจยนชใหเหนวา เพอใหเกดการบรหารจดการการทองเทยวทดขนในระดบทองถน การพฒนาศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถนมความจาเปนอยางยง ในระยะเรมตนตองมการพฒนาความร ความเขาใจของผปฏบตงานในองคกร การจดสรรงบประมาณและอตรากาลงบคลากรทเหมาะสม และการจดตงคณะทางานชดทองถนทประกอบดวยผแทนจากภาครฐ ภาคเอกชนและชมชนทองถน องคกรปกครองสวนทองถนทไดพฒนาใหมศกยภาพในการบรหารจดการการทองเทยวแลว นาจะเปนกลไกสาคญสนบสนนใหเกดการวางแผนและพฒนาการทองเทยวทเกดขนมาจากชมชนทองถนมากกวามาจากรฐบาลกลางเหมอนทเคยเกดขนผานมาในอดต การศกษาวจยน นบเปนโอกาสสาคญของประเทศไทยทไดทบทวนศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถน ในการบรหารจดการการทองเทยวในทองถนอยางยงยน หากศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถนไดรบการพฒนา การบรหารจดการการทองเทยวของทองถนจะไดรบการปรบปรงใหดขน หากการบรหารจดการการทองเทยวในระดบทองถนประสบความสาเรจ ประเทศไทยกจะบรรลเปาหมาย และนโยบายการทองเทยวแหงชาตในการพฒนาการทองเทยวไทยใหเปนไปอยางยงยนได ประเทศไทยจะยงคงเปนประเทศทองเทยวทสาคญและเปนผนาในภมภาคเอเชย ทประสบความสาเรจทงในดานการสงเสรมตลาดการทองเทยวและดานการวางแผนพฒนาและความยงยนของการทองเทยว มใชประสบความสาเรจเพยงเฉพาะดานการสงเสรมตลาดการทองเทยวเพยงดานเดยวดงเชนทผานมา

@@@@@@@@@@@@@@@@


การประเมนมลคาแหลงทองเทยวในพนทจงหวดสงขลา กรณศกษาหาดสมหลา1(The Evaluation of Tourist Attractions in Songkhla Province :

A Case Study of Samila Beach)

บษกร ถาวรประสทธ2 ณฐพงศ จตรนรตน3

อดศร ศกดสง4

ความนา ในปจจบนจงหวดสงขลา นบเปนแหลงทองเทยวสาคญทรจกกนดในหมนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาต ซงจากสถตขอมลนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางประเทศทเดนทางเขามาในสงขลาตงแต พ.ศ. 2535-2540 มไมตากวาปละสองลานคน ทารายไดปละไมนอยกวา 14 ลานบาทและมแนวโนมเพมจานวนมากขน ทงนเพราะสงขลามทรพยากรทองเทยวทหลากหลาย ตลอดจนมโครงสรางพนฐานทรองรบตออตสาหกรรมทองเทยวเปนอยางด ดง

นนโครงการศกษาแผนแมบทเพอการพฒนา 5 จงหวดชายแดนภาคใตจงใหความสาคญตอจงหวดสงขลา ในฐานะพนทหนงซงมศกยภาพในการพฒนาอตสาหกรรมทองเทยวคอนขางสง (สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2540) แมวาจงหวดสงขลาจะเตมไปดวยแหลงทองเทยวอนหลากหลาย แตทขนชอและรจกกนดในหมนกทองเทยวกคอ “หาดสมหลา” ดงปรากฏในคาขวญของจงหวดทวา “ นกนาเพลนตา สมหลาเพลนใจ เมองใหญสองทะเล เสนหสะพานตณ ถนธรกจแดนใต” ยอมชวยยนยนความมชอเสยงของแหลงทองเทยวดงกลาวไดเปนอยางด ดงนนนบแตอดตจนถงปจจบนจงมนกทองเทยวชาวไทยและตางชาตเดนทางมาไมขาดระยะ ซงจงหวดสงขลาเองกมนโยบายพฒนาหาดสมหลามาอยางตอเนอง อยางไรกตามเนองจากประโยชนสวนใหญของแหลงทองเทยวทางธรรมชาตมกเปนสนคาหรอบรการทไมมราคาหรอไมมการซอขายแลกเปลยนในตลาด เพราะสนคาเหลานมลกษณะเปนสนคาสาธารณะ การศกษาตนทนและผลประโยชนของพนทแหลงทองเทยวจงเปนสงจาเปนตอการวางแผนจดสรรการ

1 งานวจยนไดรบการสนบสนนงบประมาณจากงบประมาณแผนดน มหาวทยาลยทกษณ ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2546 2 อาจารยคณะเศรษฐศาสตรและบรหารธรกจ มหาวทยาลยทกษณ 3 อาจารยคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยทกษณ 4 อาจารยคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยทกษณ

หนา 2


ใชทรพยากร ผลการศกษาจะเปนขอมลประกอบการตดสนใจของภาครฐในการจดสรรงบประมาณการดแลแหลงทองเทยว กาหนดนโยบายและทศทางการใชประโยชนจากแหลงทองเทยว

ดงนน การศกษาเรองการประเมนมลคาแหลงทองเทยวในจงหวดสงขลา กรณศกษาหาด สมหลา จงนบเปนประเดนทนาสนใจศกษาอยางยง ทงนเพราะองคความรทไดจากการศกษาไมเพยงจะเปนแนวทางในการพฒนาไดอยางถกทศทาง แตยงจะชวยใหภาคเอกชน องคกรทองถน ตลอดจนนกทองเทยวสามารถใชประโยชนจากทรพยากรการทองเทยวไดอยางทวถงเปนไปอยางมประสทธภาพและยงยน

วตถประสงคของการศกษา 1. เพอประเมนมลคาทรพยากรธรรมชาตดานการทองเทยวของหาดสมหลา ซงจะวเคราะหการใชประโยชน 3 ดาน คอ มลคาของการใชประโยชนของหาดสมหลาดานการทองเทยวในปจจบน มลคาของการสงวนหาดสมหลาไวใชประโยชนดานการทองเทยวในอนาคต และมลคาความคงอยตอไปดานการทองเทยวของหาดสมหลา 2. เพอเสนอแนวทางการจดการการทองเทยวทเหมาะสมกบเงอนไขและสภาพแวดลอมของหาดสมหลา สมมตฐานการวจย การศกษาไดแบงการวเคราะหเพอประเมนมลคาแหลงทองเทยว ออกเปน 3 ดาน คอ มลคาของการใชประโยชนของหาดสมหลาดานการทองเทยวในปจจบน มลคาของการสงวนหาดสมหลาไวใชประโยชนดานการทองเทยวในอนาคต และมลคาของความคงอยตอไปดานการทองเทยวของหาดสมหลา โดยปจจยตางๆทคาดวาจะมความสมพนธกบความยนดทจะจายของนกทองเทยวบรเวณหาดสมหลาและนกทองเทยวทไมเคยเดนทางไปเทยวหาดสมหลามากอนทไดสารวจจากงานวจยทเกยวของ ไดแก ปจจยทางดานเศรษฐกจและสงคมของนกทองเทยว คอ เพศ อาย ระดบการศกษา และรายได ปจจยทางดานพฤตกรรมของนกทองเทยว คอ จานวนครงทนกทองเทยวเดนทางมาหาดสมหลาสาหรบกรณของนกทองเทยวบรเวณหาดสมหลา หรอจานวนครงทนกทอง เทยวเดนทางเทยวทะเลสาหรบกรณของนกทองเทยวทไมเคยเดนทางไปเทยวหาดสมหลามากอน และปจจยทางดานทศนคตทมตอหาดสมหลาของนกทองเทยว คอ การปดหาดสมหลาชวคราว และ การสรางสงกอสรางเพมขน โดยแบบจาลองแสดงความสมพนธของความยนดทจะจายกบปจจยตางๆ สามารถเขยนไดดงน WTPi = f (Sex, Age, Ed, Inc, Freq , Close, Hotel) กาหนดให

WTP1 = ความยนดทจะจายเพอใชประโยชนของหาดสมหลาดานการทองเทยวในปจจบนของนกทองเทยวบรเวณหาดสมหลา คาของตวแปรมลกษณะเปนเชงปรมาณ (บาทตอครง)

หนา 3


WTP2 = ความยนดทจะจายเพอสงวนหาดสมหลาไวใชประโยชนดานการทองเทยวในอนาคตของนกทองเทยวทไมเคยเดนทางไปเทยวหาดสมหลามากอน คาของตวแปรมลกษณะเปนเชงปรมาณ (บาทตอป) WTP3 = ความยนดทจะจายเพอความคงอยตอไปดานการทองเทยวของหาดสมหลาของนกทองเทยวบรเวณหาดสมหลา คาของตวแปรมลกษณะเปนเชงปรมาณ (บาทตอป) WTP4 = ความยนดทจะจายเพอความคงอยตอไปดานการทองเทยวของหาดสมหลาของนกทองเทยวทไมเคยเดนทางไปเทยวหาดสมหลามากอน คาของตวแปรมลกษณะเปนเชงปรมาณ (บาทตอป) Sex = เพศของนกทองเทยว เพศชาย มคาเทากบ 1 เพศหญง มคาเทากบ 0 Age = อายของนกทองเทยว คาของตวแปรมลกษณะเปนเชงปรมาณ (ป) Ed = ระดบการศกษาของนกทองเทยว โดยใชจานวนปทไดรบการศกษา คาของตวแปรมลกษณะเปนเชงปรมาณ (ป) Inc = จานวนเงนรายไดทเปนตวเงน คาของตวแปรมลกษณะเปนเชงปรมาณ (บาทตอเดอน) Freq = จานวนครงทนกทองเทยวเดนทางมาเทยวหาดสมหลาสาหรบกรณของนกทองเทยวบรเวณหาดสมหลาหรอจานวนครงทนกทองเทยวเดนทางเทยวทะเลสาหรบกรณของนกทองเทยวทไมเคยเดนทางไปเทยวหาดสมหลามากอน คาของตวแปรมลกษณะเปนเชงปรมาณ (ครงตอป) Close = ทศนคตทมตอการปดหาดสมหลาเปนการชวคราวเพอใหธรรมชาตไดพกผอน เหนดวย มคาเทากบ 1 ไมเหนดวย มคาเทากบ 0 Hotel = ทศนคตทมตอการสรางสงอานวยความสะดวกเพมขน เชน ผบ บารเบยร ซปเปอรมารเกต รานคาตางๆ โรงแรม เปนตน ไมเหนดวย มคาเทากบ 1 เหนดวย มคาเทากบ 0

สมมตฐานความสมพนธระหวางความยนดทจะจายกบปจจยตางๆเปนดงน เพศ จะมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบความยนดทจะจาย เนองจากนกทองเทยวทเปนเพศชายซงเปนกลมทสนใจ จะมความยนดจายมากกวานกทองเทยวทเปนเพศหญงซงเปนกลมอางอง อาย จะมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบความยนดทจะจาย คอ นกทองเทยวทมอายมากจะมความยนดทจะจายมากกวานกทองเทยวทมอายตากวา เนองจากผทมอายมาก ผานประสบการณตางๆมามาก ยอมตระหนกถงคณประโยชนของธรรมชาตและสงแวดลอมมากกวาผทมอายนอยกวา

หนา 4


ระดบการศกษา จะมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบความยนดทจะจาย คอ นกทองเทยวทมระดบการศกษามากจะมความยนดทจะจายมากกวานกทองเทยวทมระดบการศกษาตากวา เนอง จากผทมระดบการศกษาสง ไดรบขอมลตางๆมามาก ยอมตระหนกถงคณประโยชนของธรรมชาตและสงแวดลอมมากกวาผทมระดบการศกษานอยกวา รายได จะมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบความยนดทจะจาย คอ นกทองเทยวทมรายไดมากจะมความยนดทจะจายมากกวานกทองเทยวทมรายไดตากวา เนองจากผทมรายไดมาก ยอมจะมความสามารถทจะจายเงน (Ability to pay) มากกวาผทมรายไดนอยกวา จานวนครงทเดนทางมาเทยวหาดสมหลาหรอจานวนครงทเดนทางเทยวทะเล จะมความ สมพนธในทศทางเดยวกนกบความยนดทจะจาย คอ นกทองเทยวทมความถในการมาเทยวมากจะมความยนดทจะจายมากกวานกทองเทยวทมความถนอยกวา เนองจากผทมาเทยวหาดสมหลาหรอทะเลบอยกวายอมเปนผทชนชอบธรรมชาตและสภาพแวดลอมของหาดสมหลาหรอทะเลมากกวาผทเดนทางมาเทยวนอยกวา ทศนคตทมตอการปดหาดเปนการชวคราวเพอใหธรรมชาตไดพกผอน จะมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบความยนดทจะจาย เนองจากนกทองเทยวทเหนดวยซงเปนกลมทสนใจ จะมความยนดจายมากกวานกทองเทยวทไมเหนดวยซงเปนกลมอางอง ทศนคตทมตอการสรางสงกอสรางเพมขน จะมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบความยนดทจะจาย เนองจากนกทองเทยวทไมเหนดวยซงเปนกลมทสนใจ จะมความยนดจายมากกวานกทองเทยวทเหนดวยซงเปนกลมอางอง วธดาเนนการศกษา

1. แหลงขอมลและการเกบรวบรวมขอมล กลมตวอยางทใชในการวจยครงนเปนนกทองเทยวบรเวณหาดสมหลา 200 ตวอยาง และนกทองเทยวทไมเคยเดนทางไปเทยวหาดสมหลามากอน 200 ตวอยาง ซงเกบจากนกทองเทยวบรเวณหาดสชล จงหวดนครศรธรรมราช และหาดปากเมง จงหวดตรง โดยเครองมอทใชในการวจยคอ แบบสอบถาม 2 ชด การดขอมลและรปถาย ดงตอไปน

ชดท 1 แบบสอบถามสาหรบนกทองเทยวบรเวณหาดสมหลาทตกเปนกลมตวอยาง จะใชแบบสอบถาม ซงแบงเปน 3 สวน ดงน

สวนท 1 เปนคาถามเกยวกบลกษณะทางเศรษฐกจสงคมของนกทองเทยว เชน อาย เพศ ระดบการศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน เปนตน

สวนท 2 เปนคาถามเกยวกบลกษณะการทองเทยวบรเวณหาดสมหลา เชน จานวนครงทนกทองเทยวเคยมาเทยว พาหนะทใชเดนทาง กจกรรมการพกผอน คาใชจายประเภทตางๆ เปนตน สวนท 3 เปนคาถามเกยวกบการประเมนมลคาของหาดสมหลา เพอทราบความยนดทจะจายของนกทองเทยวในการใชประโยชนจากหาดสมหลาในปจจบนและความยนดทจะจายของนกทองเทยวเพอใหหาดสมหลาคงอยตอไป โดยการสมภาษณในสวนท 3 นจะมการใชการดขอมลและรปถายประกอบการอธบายเพอใหขอมลทชดเจนยงขนตอนกทองเทยวกอนทจะตดสนใจเรองความยนดทจะจาย

หนา 5


ชดท 2 แบบสอบถามสาหรบนกทองเทยวทไมเคยเดนทางไปเทยวหาดสมหลามากอนทตกเปนกลมตวอยาง จะใชแบบสอบถาม ซงแบงเปน 2 สวน ดงน

สวนท 1 เปนคาถามเกยวกบลกษณะทางเศรษฐกจสงคมของนกทองเทยว เชน อาย เพศ ระดบการศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน เปนตน

สวนท 2 เปนคาถามเกยวกบการประเมนมลคาของหาดสมหลา เพอทราบความยนดทจะจายของนกทองเทยวในการสงวนหาดสมหลาไวใชประโยชนในอนาคตและความยนดทจะจายของนกทองเทยวเพอใหหาดสมหลาคงอยตอไป โดยการสมภาษณในสวนท 2 นจะมการใชการดขอมลและรปถายประกอบการอธบาย เพอใหขอมลทชดเจนยงขนตอนกทองเทยวกอนทจะตดสนใจเรองความยนดทจะจาย

2. วธการวเคราะหขอมล

การศกษาไดแบงการวเคราะหออกเปน 2 สวนคอ 1. การประเมนมลคาทรพยากรธรรมชาตดานการทองเทยวของหาดสมหลา จากแบบจาลองจะใชการวเคราะหดวยวธการถดถอยแบบเสนตรงแบบพหคณ (Multiple Linear Regression)

โดยใชโปรแกรมสาเรจรปทางสงคม (SPSS for Windows) เพอหาคาเฉลยของความเตมใจจายในแตละดาน หลงจากนนนาคาความเตมใจจายทไดคณจานวนนกทองเทยวทงหมดทไดประโยชนจากแหลงทองเทยว ซงจะไดมลคาของหาดสมหลา 2. การเสนอแนวทางการจดการทองเทยวทเหมาะสมของหาดสมหลา จะใชขอมลท ไดจากการสมภาษณหนวยงานและผทเกยวของกบการทองเทยวของหาดสม

หลา พรอมทงขอเสนอแนะในการจดการทองเทยวหาดสมหลา จากนกทองเทยวทง 2 กลม ประมวลผลเพอสรปหาแนวทางในการจดการทองเทยวทเหมาะสมตอไป ผลของการศกษาคนควา

1. ขอมลทวไปของกลมตวอยาง นกทองเทยวบรเวณหาดสมหลาเมอพจารณากลมตวอยางทงหมด 200 คน ซงเกบรวบรวมจากกลมนกทองเทยวบรเวณหาด สมหลา จาแนกตามลกษณะของประชากร พบวา นกทองเทยวเพศชายและเพศหญงมสดสวนใกลเคยงกน โดยสวนใหญมทพกปจจบนในจงหวดสงขลา รองลงมาคอจงหวดอนๆของภาคใตยกเวนสงขลา สวนใหญจะมอายระหวาง 21-30 ป รองลงมาคอ 20 ปและตากวา นกทองเทยวสวนใหญมสถานภาพโสด รองลงมาคอสมรสแลว สวนใหญมระดบการศกษาอยในขนมธยมศกษา รองลงมาคอระดบปรญญาตรขนไป นกทองเทยวสวนใหญกาลงศกษา รองลงมาคอทาธรกจสวนตว/คาขาย นกทองเทยวสวนใหญมรายไดเฉลยตอเดอน 5,000 บาทและตากวาในสดสวนทมากทสด รองลงมาคอมรายไดเฉลยตอเดอน 5,001-10,000 บาท เมอ

หนา 6


จาแนกตามพฤตกรรมการทองเทยว พบวา นกทองเทยวสวนใหญมาทองเทยวทหาดสมหลาจานวน 5 ครงและตากวาตอปมากทสด รองลงมาคอมาเทยวจานวนมากกวา 15 ครงขนไปตอป เปนสดสวนมากทสด รองลงมาคอมาเทยวจานวนมากกวา 15 ครงขนไปตอป โดยเหตผลทมาเทยวหาดสมหลาเนองจากมสงดงดดของทศนยภาพทสวยงามมากทสด รองลงมาคอเนองจากหาดสมหลาตงอยใกลตวเมองสงขลา โดยจะใชรถจกรยานยนตเปนพาหนะในการเดนทางมากทสด เนองจากมระยะทางหางจากทพกไมเกน 10 กโลเมตร สาหรบดานลกษณะของการเทยวสวนใหญจะมากบกลมเพอนมากทสด มกจกรรมททาบรเวณหาดสมหลาคอ เลนนา และเดนเลน โดยในการทองเทยวแตละครงนกทองเทยวสวนใหญจะมรายจายตางๆ เชน คาอาหาร/เครองดม คาเดนทาง คาของทระลก เปนตน เปนจานวนรวมแลวไมเกน 100 บาทเปนสดสวนมากทสด ในดานทศนคตทมตอหาดสมหลานน นกทองเทยวสวนใหญพอใจในสภาพทเปนอยของหาดสมหลา รองลงมาคอนกทองเทยวมความไมพอใจในดานของการทงขยะไมเปนระเบยบ สาหรบทศนคตในดานของการอนรกษทรพยากรแหลงทองเทยว สวนใหญนกทองเทยวมทศนคตทดตอการอนรกษทรพยากรธรรมชาตโดยเหนดวยกบการปดหาดเปนการชวคราวในแตละปเพอใหธรรมชาตไดพกผอน และไมเหนดวยทจะมการสรางสงอานวยความสะดวกตางๆทไมกลมกลนกบธรรมชาตบรเวณหาดสมหลา เชน โรงแรม ผบ บารเบยร รานคาตางๆ เปนตน

-นกทองเทยวทไมเคยเดนทางมาเทยวหาดสมหลา เมอพจารณากลมตวอยางทงหมด 200 คน ซงรวบรวมจากกลมตวอยางนกทองเทยวทไมเคยเดนทางไปเทยวหาดสมหลา ในบรเวณหาดสชล จงหวดนครศรธรรมราช และ หาดปากเมง จงหวดตรง บรเวณละ 100 คน พบวา นกทองเทยวเปนเพศชายมากกวาเพศหญง สวนใหญอาย 20 ปและตากวา รองลงมาคอ 21-30 ป โดยสวนใหญมสถานภาพโสดมากทสด รองลงมาคอสมรสแลว นกทองเทยวสวนใหญมระดบการศกษาอยในขนมธยมศกษา รองลงมาคอปรญญาตรขนไป สวนใหญนกทองเทยวกาลงศกษาอย รองลงมาคอ รบราชการ/รฐวสาหกจ และธรกจสวนตว/คาขาย ซงมสดสวนทใกลเคยงกน สวนใหญมรายไดเฉลยตอเดอน ในชวง 5,000 บาทและตากวา รองลงมาคอ 5,001-10,000 บาท ในดานของพฤตกรรมและทศนคตทมตอการทองเทยวธรรมชาตทางทะเล พบวา นกทอง เทยวจะมการเทยวทะเลในรอบหนงป จานวน 5 ครงและตากวา ในสดสวนมากทสด รองลงมาคอมากกวา 15 ครงขนไป สาหรบทศนคตในดานของการอนรกษทรพยากรแหลงทองเทยว สวนใหญนกทองเทยวทไมเคยเดนทางไปเทยวหาดสมหลามทศนคตทดตอการอนรกษธรรมชาตบรเวณหาดสมหลา โดยสวนใหญเหนดวยกบการปดหาดเปนการชวคราวในแตละปเพอใหธรรมชาตไดพกผอน และ ไมเหนดวยกบการทจะมสงกอสรางทไมกลมกลนกบธรรมชาตเกดขนบรเวณหาดสมหลา เชน โรงแรม ผบ บารเบยร รานคาตางๆ เปนตน

2. การประเมนมลคาหาดสมหลา

การวเคราะหเพอประเมนมลคาแหลงทองเทยว ออกเปน 3 ดาน คอ มลคาของการใชประโยชนของหาดสมหลาดานการทองเทยวในปจจบน (WTP1) มลคาของการสงวนหาดสมหลาไวใชประโยชนดานการทองเทยวในอนาคต (WTP2) และมลคาของความคงอยตอไปดานการทองเทยวของหาดสมหลาในกรณของนกทองเทยวบรเวณหาดสมหลา (WTP3) และกรณของนก ทองเทยวทไมเคยเดนทางไปเทยวหาดสมหลามากอน (WTP4) ดงแสดงผลการวเคราะหในตาราง 1

หนา 7


ตาราง 1 การวเคราะหการประเมนมลคาหาดสมหลา WTP1 WTP2 WTP3 WTP4 คาสมประสทธ Sex Age Ed Inc Freq Close Hotel

13.429 (12.595)*** ns ns ns 0.0002129 (2.249)** -0.00935 (-1.957)* ns ns

122.565 (4.320)***

ns 1.939 (1.734)*

ns ns ns ns ns

-7.111 (-0.090)ns

ns ns 14.121 (2.185)**

ns ns ns ns

-327.519 (3.762)***

ns 8.233 (4.599)***

13.020 (2.232)**

ns 6.868 (3.086)***

97.791 (2.331)**

ns คาสถต R2 Adj R2 F N

0.061 0.048 4.787***

151

0.020 0.013 3.007*

150

0.026 0.021 4.774**

180

0.215 0.196 11.335***

171 หมายเหต ตวเลขในวงเลบหมายถงคา t-statistics *** แสดงนยสาคญทระดบ 0.01 ** แสดงนยสาคญทระดบ 0.05 * แสดงนยสาคญทระดบ 0.10 ns ไมมนยสาคญทางสถต การประเมนมลคารวมของหาดสมหลา (Total Economic Value) กระทาโดยการรวมมลคาตางๆดงน

-มลคาการใชประโยชนของหาดสมหลาดานการทองเทยวในปจจบน

หนา 8


การประเมนมลคาการใชประโยชนของหาดสมหลาดานการทองเทยวในปจจบน กระทาไดโดย นารายไดตอเดอนเฉลยของนกทองเทยว ซงเทากบ 6,376.89 บาท มาคณคาสมประสทธ และจานวนครงตอปเฉลยของนกทองเทยว ซงเทากบ 10.60 บาท มาคณคาสมประสทธ ตามสมการWTP1 ทาใหไดความยนดทจะจายเพอทจะไดใชประโยชนในปจจบนเทากบ 13.79 บาท แลวนาความยนดทจะจายเพอทจะไดใชประโยชนในปจจบนนมาคณกบจานวนนกทองเทยวทมาเทยวหาดสมหลา5 ในป 2545 จานวน 1,255,008 คน ทาใหไดมลคาการใชประโยชนของหาดสมหลาดานการทองเทยวในปจจบนเทากบ 17.31 ลานบาทตอป -มลคาการสงวนหาดสมหลาไวใชประโยชนดานการทองเทยวในอนาคต การประเมนมลคาความยนดทจะจายเพอทสงวนไวใชประโยชนในอนาคต กระทาไดโดย นาอายเฉลยของนกทองเทยว ซงเทากบ 23.57 ป มาคณคาสมประสทธ ตามสมการ WTP2 ทาใหไดความยนดทจะจายเพอทสงวนไวใชประโยชนในอนาคตเทากบ 168.27 บาท แลวนาความยนดทจะจายเพอทสงวนไวใชประโยชนในอนาคตนมาคณกบจานวนนกทองเทยวในภาคใตทไมเคยเดนทางมาเทยวหาดสมหลา6 ในป 2545 จานวน 5,746,505 คน คณสดสวนนกทองเทยวทยนดจายเพอสงวนหาดสมหลาไวใชประโยชนในอนาคต ซงเทากบ 0.75 ทาใหไดมลคาของการสงวนหาดสมหลาไวใชประโยชนดานการทองเทยวในอนาคตเทากบ 725.22 ลานบาทตอป -มลคาความคงอยตอไปดานการทองเทยวของหาดสมหลา การประเมนมลคาการคงอยตอไปดานการทองเทยวของหาดสมหลา กรณนกทองเทยวบรเวณหาดสมหลา กระทาไดโดย นาระดบการศกษาเฉลยของนกทองเทยว ซงเทากบ11.69 มาคณคาสมประสทธ ตามสมการ WTP3 ทาใหไดความยนดทจะจายเพอความคงอยตอไปเทากบ 157.96 บาท แลวนาความยนดทจะจายเพอความคงอยตอไปคณกบจานวนนกทองเทยวทเดนทางมาเทยวหาดสมหลา ในป 2545 จานวน 1,255,008 คน คณสดสวนนกทองเทยวทยนดจายเพอความคงอยตอไปของหาดสมหลาซงเทากบ 0.90 ทาใหไดมลคาของการคงอยตอไปดานการทองเทยวของหาดสมหลาเทากบ 178.42 ลานบาทตอป การประเมนมลคาการคงอยตอไปดานการทองเทยวของหาดสมหลา กรณนกทองเทยวทไมเคยเดนทางไปเทยวหาดสมหลามากอน กระทาไดโดย นาอายเฉลยของนกทองเทยว ซงเทากบ 24.57 ป มาคณคาสมประสทธ ระดบการศกษาเฉลยของนกทองเทยว ซงเทากบ 11.72 มาคณคาสมประสทธ จานวนครงตอปในการเทยวทะเลเฉลยของนกทองเทยว ซงเทากบ 8.35 ป มาคณคาสมประสทธ และ ทศนคตทมตอการปดหาดสมหลาเปนการชวคราว สวนใหญจะเหนดวยกบการปด

5 เนองจากจานวนนกทองเทยวทเขาชมหาดสมหลา อ.เมอง จ.สงขลา ไมมการจดเกบขอมล ดงนนผวจยจงใชขอมลจานวนนกทองเทยวชาวไทยทเขามาเทยวในพนท อ.หาดใหญ จ.สงขลา ซงจดเกบโดยการทองเทยวแหงประเทศไทย เนองจากลกษณะการทองเทยวจะมลกษณะเกยวเนองกน 6 เนองจากจานวนนกทองเทยวทเขาชมหาดสมหลา อ.เมอง จ.สงขลา ไมมการจดเกบขอมล ดงนนผวจยจงใชขอมลจานวนนกทองเทยวชาวไทยทเขามาเทยวในพนท อ.หาดใหญ จ.สงขลา ซงจดเกบโดยการทองเทยวแหงประเทศไทย จานวน1,255,008 คน ลบออกจากจานวนนกทองเทยวของภาคใต จานวน 7,001,513 คน

หนา 9


หาดซงมคาตวแปรหนเทากบ 1 มาคณคาสมประสทธ ตามสมการ WTP4 ทาใหไดความยนดทจะจายเพอความคงอยตอไปเทากบ 182.50 บาท แลวนาความยนดทจะจายเพอความคงอยตอไปคณกบจานวนนกทองเทยวในภาคใตทไมเคยเดนทางมาเทยวหาดสมหลา ในป 2545 จานวน 5,746,505 คน คณสดสวนนกทองเทยวทยนดจายเพอความคงอยตอไปของหาดสมหลา ซงเทากบ 0.87 ทาใหไดมลคาของการคงอยตอไปดานการทองเทยวของหาดสมหลาเทากบ 912.40 ลานบาทตอป มลคาความคงอยตอไปดานการทองเทยวของหาดสมหลาเทากบ 1,090.82 ลานบาทตอป ดงนนผลการประเมนมลคารวมของหาดสมหลา มมลคาประมาณ 1,833.35 ลานบาทตอป 3. แนวทางการจดการทองเทยวของหาดสมหลา หาดสมหลานบวาเปนแหลงทองเทยวทมความสาคญอยางยงในจงหวดสงขลา ดงปรากฏใน คาขวญของจงหวดทวา “นกนาเพลนตา สมหลาเพลนใจ เมองใหญสองทะเล เสนหสะพานตณ ถนธรกจแดนใต” ยอมชวยยนยนความมชอเสยงสถานทดงกลาวไดเปนอยางด นอกจากนนเทศบาลนครสงขลาไดมนโยบายใหหาดสมหลาเปนหองรบแขกของจงหวดสงขลา ตามยทธศาสตร “เมองนาอย เมองนาเทยว” บทบาทในเชงนนทนาการทเปนสถานทพกผอนไมเพยงมประโยชนสาหรบประชาชนในพนทเทานน แตยงเปนสถานทนนทนาการสาหรบประชาชนตางพนทและนกทองเทยวตางชาตทเดนทางเขามาเทยวชมดวย โดยในแตละปหาดสมหลาจะเปนสถานทมการจดงานตางๆมากมาย อาทเชน การจดวอลเลยบอลชายหาดในชวงเดอนเมษายน การจดเทศกาลอาหารทะเลและอาหารพนเมองใ น ช ว ง เ ด อ น พฤษภาคม การจดวงสงขลามาราธอน ในชวงเดอนสงหาคม งานประเพณชก พระในวนออกพรรษาซงจดชวง เดอน ต ล า ค ม ก า ร จ ดป ร ะ เพ ณ ล อ ย กระทงซงจดชวงเดอนพ ฤ ศ จ ก า ย น เปนตน ส า ห ร บ แนวทางการจดการทองเทยวควรจด เชงอนรกษธรรมชาต (Ecotourism) ไ ม ทาใหเกดความเสยหายตอมลภาวะ โดย จดการทองเทยวในแตล ะพ นท บร เวณ หาดสมหลาใหมความสอดคลองกน ซงสามารถแบงการพฒนาในแตละพนทบรเวณหาดสมหลา ดงน พนทบรเวณหาดชลาทศนหรอหาดเกาเสง จากการเกบรวบรวมขอมล นกทองเทยวสวนใหญจะเปนประชาชนในทองถน คอมทพกอยในอาเภอเมองหรออาเภอใกลเคยงทสามารถมาพกผอนไดในชวงเยนหรอสามารถเดนทางไปกลบไดภายใน 1 วน ลกษณะของกจกรรมบรเวณน สวนใหญจะมาปกนกเปนครอบครว เดกๆเลนนา ชมทศนยภาพ เปนตน แนวทางการจดการทองเทยวบรเวณน จากการสมภาษณ สมชาย เมฆาอภรกษ เทศมนตรนครสงขลา ฝายการคลง สานกปลดและกองสวสดการสงคม ซงสอดคลองกบความคดเหนของ จนตนา สวรรณรตน ผชวยผอานวยการสานกงานการทองเทยวแหงประเทศไทย สานกงานภาคใต เขต 1 รบผดชอบพนทจงหวดสงขลาและสตล สามารถสรปไดวา บรเวณนเปนทางทผานเขาแหลงชมชนไดงาย ประชาชนทใชพนทบรเวณนสวน

หนา 10


ใหญจะเปนประชาชนทองถน เพราะฉะนนการพฒนาควรเปนกจกรรมแนวการปกนกของครอบครว โดยจดเปนลานกจกรรมซงมการแสดงดนตรและศลป วฒนธรรมทองถน มลกษณะเปนสวนสาธารณะของคนเมอง จะทาใหประชาชนไดรบทราบวฒนธรรมตางๆ เปนการผอนคลายความตงเครยด นอกจากนนการทครอบครวมาทากจกรรมรวมกนทาใหครอบครวมความอบอน จะชวยขจดปญหาสงคมตางๆได พนทบรเวณแหลมสมหลา จากการเกบรวบรวมขอมลพนทบรเวณนนกทองเทยวสวนใหญจะเปนนกทองเทยวทมาจากจงหวดอนๆและนกทองเทยวตางชาต เพอมาถายรปและชมทศนยภาพ เนองจากบรเวณนมสงดงดดทสาคญคอ รปปนนางเงอกซงเปนสญลกษณของหาดสมหลาและเกาะหน-เกาะแมว ลกษณะกจกรรมสวนใหญจะเปนการถายรปเปนทระลก การชมทศนยภาพ การเลอกซอของทระลกตางๆ เปนตน แนวทางการจดการทองเทยวบรเวณน จากการสมภาษณ ไพศาล สกใส อาจารยประจาภาควชาเศรษฐศาสตรและบรหารธรกจ คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยทกษณ ซงสอดคลองกบความคดเหนของ กลดารา เพยรเจรญ อาจารยประจาสาขาวชาอตสาหกรรมการทองเทยว สถาบนเทคโนโลยราชมงคล วทยาเขตภาคใต สามารถสรปไดวา สภาพทเปนอยในปจจบนมความเหมาะสมแลว เพยงแตวาเจาหนาทผดแลควรจะดแลเรองความสะอาด ความเปนระเบยบของรานคา หาบเร แผงลอยตางๆ เนนความทนสมยและความสะอาดของรานคามากขน ในสวนของตนไม โดยเฉพาะตนสนซงมอยมากมายบรเวณหาด ควรดแลในเรองของการหกโคนซงจะเปนอนตรายตอนกทองเทยว นอกจากนน ควรมการปลกไมดอกไมประดบเพอตกแตงสถานทเพมเตม พนทบรเวณแหลมสนออนถงกรมหลวงชมพร จากการเกบรวบรวมขอมลนกทองเทยวสวนใหญจะเปนประชาชนในพนท ลกษณะของกจกรรมบรเวณนสวนใหญคอ การสกการะบชากรมหลวง

ชมพร การชมทศนยภาพ การพกผอน เปนตน จากการสมภาษณ สมชาย เมฆาอภรกษ เทศมนตรนครสงขลา ฝายการคลง สานกปลดและกองสวสดการสงคม ซงสอดคลองกบความคดเหนของจนตนา สวรรณรตน ผชวยผอานวยการสานกงานการทองเทยวแหงประเทศไทย สานกงานภาคใต เขต 1 รบผดชอบพนทจงหวดสงขลาและสตล สามารถสรปไดวา บรเวณแหลมสนออนนนควรจะเปนทสาหรบเปนแคมปปง สาหรบนกเรยนนกศกษาเพอมาออกคายพกแรม และควรมกจกรรมทางนาและชายหาดเพม

มากขน อาท วนดเซรฟ เรอใบ บานานาโบต การขจกรยานชายหาด เปนตน ตางจากความคดเหนของ ไพศาล สกใส อาจารยประจาภาควชาเศรษฐศาสตรและบรหารธรกจ คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยทกษณ ซงมความเหนวา บรเวณแหลมสนออนควรจะจดเปนทแคมปปงอยางเดยว ไมเหมาะทจะจดกจกรรมทางนาหรอบนชายหาดเนองจากบรเวณดงกลาวมตนไมหนาทบและอยบรเวณรมถนน นอกจากนนบรเวณนยงมนาทะเลตนเขนไมเหมาะทจะมกจกรรมทางนาเกดขน สวนบรเวณรปปนกรมหลวงชมพร นอกจากจะจดใหนกทองเทยวมาสกการะบชากรมหลวงชมพรแลว ควรเพมกจกรรมการตกปลาและการชมทศนยภาพบรเวณเขอนดวยเพราะจะทาใหเหนทศนยภาพ 2 ดานคอ เกาะหน-เกาะแมว และ ชวตของประชาชนบรเวณทาเรอนาลก โดยการปรบพนทเขอน

หนา 11


ใหสามารถขนไปเดนไดและมการกนรวเพอปองกนอนตราย โดยการกอสรางเพมเตมนควรจะทาใหสอดคลองกบธรรมชาตดวย ในดานปญหาทเกดขนบรเวณหาดสมหลานน สามารถสรปดงนคอ ปญหาทางดานธรรมชาต เนองจากการกดกรอนของชายฝงทะเลทเกดจากคลนลมและตนสนซงมลกษณะเปนตนไมกลวงและกงกานมากมายทาใหยากตอการดแลรกษา ซงปญหาเหลานคงจะเปนเรองยากและตองใชงบประมาณมากทจะแกไขได และปญหาดานสงคม คณธรรมและจรยธรรม ซงขยะเปนปญหาสาคญทเกดขนบรเวณหาด จากการสมภาษณ บรรจต ปานรงส หวหนาการรกษาความสะอาด กองสาธารณสข เทศบาลนครสงขลา ขยะสาหรบวนธรรมดาจะมประมาณ 3-5 ตนตอวน แตวนเสารอาทตยและวนหยดนนจะมถงประมาณ 10 ตน นอกจากนน คอเรองของพอคา-แมคาบรเวณหาด ซงมพฤตกรรมเอารดเอาเปรยบและรบกวนนกทองเทยว ซงในการแกปญหาเหลานตองปลกจตสานกคนในทองถน พอคา-แมคา และนกทองเทยว ใหนกถงประโยชนตอสวนรวมมากกวาสวนตนเปนสาคญ สาหรบประเดนการจดเกบคาธรรมเนยมการใชบรการของหาดสมหลา ซงจากการเกบแบบสอบถามนกทองเทยวสามารถวเคราะหความยนดทจะจายเพอทจะไดใชประโยชนในปจจบน เทากบ 13.79 บาท แตจากการสมภาษณทกทานมความเหนสอดคลองกนคอ ไมควรมการจดเกบคาเขาชมหาดสมหลาดงเชนสถานทอนๆ เชนนาตกหรอเกาะ แตควรจะใหประชาชนไดใชประโยชนอยางเตมท โดยหนวยงานทรบผดชอบควรจะหารายไดจากการเกบคาจอดรถ การจดบรการหองนา-หองอาบนา การจดเกบจากรานคาบรเวณหาด การบรการกจกรรมทางนาและชายหาด เปนตน ซงการดาเนนการจดเกบหารายไดควรใหมประสทธภาพ การสรปผลการวจย หาดสมหลาถกจดเปนสถานททองเทยวทมชอเสยงแหงหนงของประเทศไทย ในปหนงๆจะมนกทองเทยวเดนทางมาเทยวชมมากมาย แตเนองจากประโยชนสวนใหญของแหลงทองเทยวทางธรรมชาตในลกษณะนมกเปนสนคาและบรการทไมมราคาหรอไมมการซอขายแลกเปลยนในตลาด เพราะสนคาเหลานมลกษณะเปนสนคาสาธารณะ ดงนนการศกษานจงมวตถประสงคทจะประเมนตนทนและผลประโยชนของพนทแหลงทองเทยว เพอจะเปนขอมลประกอบการตดสนใจของภาครฐบาลในการจดสรรงบประมาณการดแลแหลงทองเทยวกาหนดนโยบายและทศทางการใชประโยชนจากแหลงทองเทยว กรอบแนวความคดทใชในการศกษา ไดแก วธการประเมนมลคาจากการสารวจ (Contingent Valuation Method : CVM) โดยการประเมนมลคาทรพยากรธรรมชาตดานการทองเทยวของหาดสมหลา 3 ดาน คอ มลคาการใชประโยชนของหาดสมหลาดานการทองเทยวในปจจบน มลคาการสงวนหาดสมหลาไวใชประโยชนดานการทองเทยวในอนาคต และมลคาความคงอยตอไปดานการทองเทยวของหาดสมหลา การเกบรวบรวมขอมลไดจากการสารวจขอมลปฐมภมโดยใชแบบสอบถาม ทาการสมอยางงาย ( Simple Sampling) สารวจระหวางเดอน กมภาพนธถงมนาคม 2546 จานวน 400 ตวอยาง ซงเกบจากนกทองเทยวบรเวณหาดสมหลา จานวน 200 ตวอยาง และนกทองเทยวทไมเคยเดนทางมาเทยวหาดสมหลามากอน จดเกบ ณ หาดสชล จงหวดนครศรธรรมราช และหาดปากเมง

หนา 12


จงหวดตรง จานวน 200 ตวอยาง และขอมลจากการสมภาษณหนวยงานและผทเกยวของกบการทองเทยวของหาดสมหลา เพอหาแนวทางในการจดการทองเทยวทเหมาะสม ผลการศกษาพบวา ความยนดทจะจายเพอใชประโยชนของหาดสมหลาดานการทองเทยวในปจจบนเทากบ 13.79 บาทตอคนตอครง สามารถคานวณมลคาการใชประโยชนของหาดสมหลาดานการทองเทยวในปจจบน เทากบ 17.31 ลานบาทตอป ความยนดทจะจายเพอสงวนหาดสมหลาไวใชประโยชนดานการทองเทยวในอนาคตเทากบ 168.27 บาทตอคนตอป สามารถคานวณมลคาการสงวนหาดสมหลาไวใชประโยชนดานการทองเทยวในอนาคต เทากบ 725.22 ลานบาทตอป และความยนดจะจายเพอความคงอยตอไปดานการทองเทยวของหาดสมหลากรณนกทองเทยวบรเวณหาดสมหลาและกรณนกทองเทยวทไมเคยเดนทางไปเทยวหาดสมหลา เทากบ 157.96 และ 182.50 บาทตอคนตอป สามารถคานวณมลคาความคงอยตอไปดานการทองเทยวของหาดสมหลา เทากบ 1,090.82 ลานบาทตอป ทาใหไดมลคารวมทางเศรษฐศาสตรของหาดสมหลา เทากบ 1,833.35 ลานบาทตอป ขอเสนอแนะ จากการเกบรวบรวมขอมลเพอวเคราะหการประเมนมลคาและสมภาษณหนวยงานและเจาหนาททเกยวของ สามารถหาแนวทางในการจดการการทองเทยวทเหมาะสม เพอเปนแนวทางใหหนวยงานทเกยวของบรเวณหาดสมหลา ไดดงน 1. ควรจดการทองเทยวเชงอนรกษธรรมชาต โดยจดการทองเทยวในแตละพนทในบรเวณหาดใหมความสอดคลองกน ไดแก พนทหาดชลาทศน ควรจดลกษณะเปนลานกจกรรม เปนทพกผอนสวนสาธารณะของคนเมอง พนทบรเวณแหลมสมหลา ควรพฒนาพนทใหมความสะอาด เปนระเบยบเรยบรอยและสวยงาม ควบคมหาบเร แผงลอยและรานคาตางๆ และพนทบรเวณแหลมสนออนถงกรมหลวงชมพร ควรจดเปนพนทแคมปปง กจกรรมทางนาและชายหาด แหลงตกปลา จดชมทศนยภาพ เปนตน

2. การจดหารายไดเพอใชในการพฒนาหาดนน ไมควรมการเกบคาเขาชม แตควรหารายไดจากการเกบคาจอดรถ การจดบรการหองนา-หองอาบนา การจดเกบจากรานคาบรเวณหาด การบรการกจกรรมทางนาและชายหาด เปนตน

@@@@@@@@@@@@@@

บรรณานกรม

กองสถตและวจย, การทองเทยวแหงประเทศไทย. สถานการณทองเทยวภายในประเทศ ป 2545. กรงเทพฯ. คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, สานกงาน. โครงการศกษาแผนแมบท เพอการพฒนาพนท 5 จงหวดชายแดนภาคใต. กรงเทพฯ: บรษท เซาทอสทเอเซย เทคโนโลยจากด. 2540. คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, สานกงาน. 2541. ภาพรวมภาคใต พ.ศ.

หนา 13


2540.กรงเทพฯ. เทศบาลนครสงขลา จ.สงขลา , สานกงาน. 2546. สบคนเมอ 25 มถนายน 2546 จาก http:// www.songkhlacity.org นนทนา ลมประยร. มลคาของอทยานแหงชาต : กรณศกษาเกาะเสมด. วทยานพนธ เศรษฐศาสตร มหาบณฑต มหาวทยาลยธรรมศาสตร 2537. ไพฑรย พนบนดาลสน. การกาหนดคาธรรมเนยมเขาอทยานแหงชาต : กรณศกษาเขาแหลม หญา-หมเกาะเสมด. วาสารพฒนาการเศรษฐกจ ปท 1 ฉบบท 1 เมษายน 2545. เรณ สขารมณ. วธการสมมตเหตการณใหประเมนคาสนคาทไมผานตลาด. วารสาร เศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปท 16 ฉบบท 4 ธนวาคม 2541. ศรสดา ลอยผา. การประเมนมลคาของเขตหามลาสตวปาทะเลนอย จงหวดพทลง สงขลา

นครศรธรรมราช กรณเปนแหลงทองเทยว. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 2532.

ศรวฒ อยตรรกษ. การประเมนคาสนคาทมไดผานตลาดศกษาเฉพาะเรอง : สวนลมพน. วทยานพนธเศรษฐศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยธรรมศาสตร 2524.

สมบต แซแฮ. การศกษาอปสงคตอการทองเทยวชมธรรมชาตและสงแวดลอม : กรณศกษา วทยานพนธเศรษฐศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย 2539.

อดศร อศรางกร ณ อยธยา. การประเมนมลคาสงแวดลอม : คออะไร ทาอยางไรและทาเพอ ใคร. วารสารเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปท 16 ฉบบท 4 ธนวาคม 2541. เอกสทธ ธรรมลขต. มลคาเชงนนทนาการของอทยานแหงชาตลานสาง. 2 ทศวรรษ เศรษฐศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช 2545. John Loomis , Michael Creeland Timothy Park. Comparing Benefit Estimates from Travel

Cost and Contigent Valuation Using Confidence Intervels for Hicksian Wealfare Measures. Applied Economics 23 (November 1991).

Mitchell, Robert., and Richard T. Carson. Using Surveys to Value Public Goods : The Contigent Valuation Method. Washington, D.C.: Resources for the Future. 1989. Kevin J. Boyle and Richard C. Bishop. Welfare Measurements Using Contingent

Valuation : A comparison of Techniques. Amarican Agricultural Economics. Vol 70 No 1-2 ; 1988.

W. Michael Hanemann. Willingness To Pay and Willingness To Accept : How Much Can They Differ? The Economics of The Environment. 1994.

บคคลานกรม กลดารา เพยรเจรญ. 2546. ผใหสมภาษณ 20 มถนายน 2546., จนตนา สวรรณรตน. 2546. ผใหสมภาษณ 19 มถนายน 2546. บรรจต ปานรงส. 2546. ผใหสมภาษณ 16 มถนายน 2546.

http://www.songkhlacity.org

หนา 14


ไพศาล สกใส. 2546. ผใหสมภาษณ 23 มถนายน 2546. สมชาย เมฆาอภรกษ. 2546. ผใหสมภาษณ 16 มถนายน 2546.


ยงไมสายนก...ทชมชนมงมน รวมคด รวมทา เพอทองถนตนทองเทยวทนาอย

ราไพพรรณ แกวสรยะ1

“ยงไมสายนก หากทกชมชนเขมแขงและรวมกนคด รวมกนพจารณาและรวมกนทากจกรรมตาง ๆ เพอใหทองถน(ตาบล)ของตนเปนถนทนาอย” ทดฉนเกรน เชนน กเพราะทราบวา ขณะน สานกงานโยธาธการและผงเมองของทกจงหวด ซงอยในสายงานการปกครองของกรมโยธาธการและผงเมอง กระทรวงมหาดไทย ทมภารกจการออกแบบผงเมองในชมชน (ทกอบต.)ในเมองและในจงหวด กาลงเรงงานการประชมรบฟงความคดเหนจากชมชนในแตละอาเภอ เพอกาหนดแบบแผน ผงเมองของชมชน ใหเปนเมองทนาอย ดงนน จงขอประกาศเนนยาแจงขาวถงชมชนทกชมชนวา ถนททานอาศยอยนน สานกงานโยธาธการและผงเมองจงหวดจะจดประชมทไหน เมอใดแลว ทานทกคนผมสวนรบผดชอบเปนชมชน ไมควรพลาดการมสวนรวมตอการประชมนน โครงการจดทาผงเมองของสานกงานโยธาธการและผงเมองรวมชมชนทสานกงานโยธาธการและผงเมองของทกจงหวดนน เขาไดจดทากนมาแลว ตงแตเดอนตลาคม ๒๕๔๗ และกาลงจะตองประกาศใชเปนผงเมองรวมในปลายป ๒๕๔๘ น ขณะน อยในขนตอนการประชมรบฟงความคดเหนจากชมชนทเปนเจาของทองถนเปนการทางานในขนตอนสดทาย จากนนจะจดทาสรปประกาศเปนผงเมองรวมชมชน ผงเมองรวมชมชนนนกคอ เขตกาหนดการใชพนทในชมชน ในเขต อบต. ในแตละอาเภอ เพอใหเปนถนทนาอย(Healthy Village)และชมชนมคณภาพชวตทด หากกลาวเชนน กคงจะมคาถามวา ถนทนาอยหรอตาบลหรออาเภอทนาอยคออะไร? เกยวของอะไรกบชมชน?

1 ผชวยผอานวยการฝายสงเสรมสนคาการทองเทยว การทองเทยวแหงประเทศไทย

หนา 2


ดงนน จงขอชวนใหทานคดถงบานเมองทผาสกนนเปนอยางไร? เปนเมองทมบานเรอนสรางตามแบบดงเดมตามศลปะการกอสรางอยางทปยาตาทวดเราออกแบบไว เปนกลม เปนหม ไมมอาคารทแปลกปลอมกอมลพษทางสายตา มซอย มถนนใหเดนทางกนสะดวก มความปลอดภย สะอาดและรมรน ถนทอยอาศยนรวมถงบานเรอนทตงอยเชงเขา ชายนา ไมรกลาเขตธรรมชาต แมนา คลอง คเมอง และปชนยสถาน(มรดกทางวฒนธรรมทองถน) มสาธารณปโภค(ไฟฟา นาประปา การสอสารและอนเตอรเนต ธนาคาร สถานพยาบาล สวนสาธารณะและทพกผอนหยอนใจ )ทกระบบมคณภาพอานวยความสะดวกตอการใชประโยชนไดรวดเรว แมการปกครองในทองถนมแผนพฒนาและแผนสงเสรมตลาดทเปนระบบเพอสรางฐานะและเศรษฐกจของชาวเมองอยในระบบพอเพยงหรอสามารถแขงขนได สาหรบชมชนทมคณภาพชวตทด นนยอมมสถานภาพไมตางจากถนทอยอาศยเลย พจารณาจาก ทกคนมสขภาพด ครอบครวอบอน มการศกษาทด(สถานศกษามคณภาพ) มงานทาตามทตนชอบ มรายไดด มระบบขนสงมวลชนทสะดวก มบานเรอนอยในสภาพแวดลอมทดสะอาดปราศจากมลพษทงปวง มความปลอดภยในชวตและทรพยสน ทกคนในชมชนมจตสานกตอการรกษามรดกทางวฒนธรรมและภมปญญาทองถน มศลธรรมและจรยธรรมด เมอคดอยากมถนทอยอาศยนาอย ชมชนมคณภาพชวตทดเชนน ใครละ!.. จะเปนฝายพลกดนใหเปนความจรงได? อยางไร? คาตอบคอ องคกรชมชนทอาศยอยในทกพนทนนแหละ ตองรวมคด รวมทา หากทานยงงงอยวา องคกรชมชนอยทไหน? ตวเรานนคอ ประชาชน เชนนละก ตองขออธบายสกนดวา

กลมประชาชนคอ องคกรชมชนหรอประชาคม(Community) นบเปนองคกรเลกทสดของการปกครองสวนทองถน มบทบาทเปนเจาของทองถน เจาของทรพยากร เจาของแหลงทองเทยว และมหนาทตอการพฒนาและสงเสรมทองถนใหเปนเมองทนาอย และมคณภาพชวตทดรวมกนตามรฐธรรมนญฉบบพ.ศ.๒๕๔๐(ลาสด) ซงกาหนดบทบาทการมสวนรวมของประชาชนตามกฎหมาย ดงน

ในหมวดท ๓ สทธและเสรภาพของชนชาวไทย มาตราท ๔๖ ระบไววา บคคลซงรวมกนเปนชมชนทองถนดงเดมยอมมสทธอนรกษและฟนฟ

จารตประเพณ ภมปญญาทองถน ศลปะหรอวฒนธรรมอนดของทองถนและของชาต และมสวนรวมในการจดการ การบารงรกษา และการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางสมดลและยงยน ทงนตามกฎหมายบญญต

มาตราท ๕๖ ระบไววา สทธของบคคลทจะมสวนรวมกบรฐและชมชนในการบารงรกษา และการไดประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและความหลากหลายทางชวภาพ และในการคมครอง สงเสรม และรกษาคณภาพสงแวดลอม เพอใหดารงชพอยอยางปกตและตอเนอง ในสงแวดลอมทจะไมกอใหเกดอนตรายตอสขภาพอนามย สวสดภาพ หรอคณภาพชวตของตน ยอมไดรบความคมครอง ทงน ตามกฎหมายบญญต

เพอใหการทางานของชมชนรวมกบหนวยงานอน ๆอยางมความคลองตว ชมชนหรอประชาคมจะตองเลอกผแทนกลมหนงเพอทาหนาทเปนองคกรชมชนไดแกประธาน รองประธาน (๑-๒ ตาแหนง) เลขานการและผชวยเลขานการ นายทะเบยน เหรญญกหรอสมหบญช ปฎคมและประชาสมพนธ รวมเปนคณะกรรมการแลวควรมจานวน ๙-๑๑ ตาแหนง เพอใหมการลงมตไดเปนเสยงขางมาก เมอตองมการลงคะแนนเสยงตดสนใจทางานเปนมตจากทประชม จากนนมการกาหนด

หนา 3


หนาท ระเบยบ กตกา และรายงานตอชมชนในทองถนอยางชดเจน โปรงใส เชน ชมชนสามแพรง ชมชนทาเตยน (เขตพระนคร กรงเทพฯ) ชมชนวดเกตการาม(อ.เมองเชยงใหม) ชมชนรกษอมพวา(อ.อมพวา จ.สมทรสงคราม)ชมชนรกเมองปาย(อาเภอปาย จงหวดแมฮองสอน)ชมชนฮกเมองนาน(จงหวดนาน)เปนตน เพอใหการทางานของกลมผแทนสามารถทางานไดควรกาหนดเงนตอบแทนเปนเบยประชม สาหรบคาใชจายอนรวมอยในงบประมาณดาเนนการ บทบาทขององคกรชมชนหรอประชาคมตอการจดการเมองหรอทองถนทนาอยและคณ

ภาพชวตทดนน จะตองทางานรวมกนกบพนธม ต ร 2(partnerships)โดยร วมเสนอความคด ระดมความคดเหนในการศกษาสถานภาพของทองถนทตนอาศยอย ม จด เด น จดด อย โอก าส อปสรรคและปญหาอะไรบาง จากนนจงรวมวางแผนงาน ท งแก ไขปญหา(พจารณาภารกจใดควรทาเรงดวน กอน หลง) การสงเสรมและประชาสมพนธทองถน(ดานการทองเทยว ) ทาแผนปฏบตการทงแผนเฉพาะกจ แผนระยะเรงดวน ระยะกลาง และระยะยาว รวมมอกนทางานตามแผนทวางไวใหเปนผล

สาเรจ และ รวมกนประเมนผลงาน เพอใหประสบผลสาเรจตามเปาหมายทวางไวดวยกน หรอพบปญหาทตองรวมกนแกไข ฟนฟ พฒนาใหมคณภาพดขน นอกจากนน องคกรชมชนตองทาหนาทสรางเครอขายภายในอาเภอและตางอาเภอ ตางจงหวด เพอสรางความเจรญในทองถนพรอมกน สาหรบการรวมประชมเสนอความคดเหนจากชมชน กบสานกงานโยธาธการและผงเมองของทกจงหวดทจดขนภายในเดอนกนยายนและตลาคม ๒๕๔๘ นน จงเรยนใหทกทานทเปนเจาของมรดกทางธรรมชาตและมรดกทางวฒนธรรมในทองถนทาน อยาไดละเลย ไปรวมรบร รวมเสนอความเหน และพจารณากนวา แบบแผนทกสวนตองมผลดหรอผลประโยชน และผลเสยหรอปญหาตองคดใหเสมอภาคกน แมสวนใดทเกดผลกระทบ อนเปนปญหา แตจะเกดผลประโยชนตอทองถนในระยะยาวกนายนยอม เพราะการพฒนาทองถนทกอยางนน ยอมกอผลกระทบหรอเกดปญหาระยะสน แตผลประโยชนทจะเกบเกยวไดในระยะยาวยอมเปนไปได ดงนน การพฒนาบานเมองแตละกรณจงตองรวมกนพจารณาหลาย ๆ คน เมอทองถนททานอยอาศย เปนเมองทนาอย ประชาชนทกครอบครวมคณภาพชวตทดแลวนแหละ จงถงวาระทการทองเทยวเปนทนาสนใจของคนตางบานตางเมอง อยากเดนทางมาเทยวชม มรดกทางธรรมชาตและมรดกทางวฒนธรรมททานมอย รกษาไว หากพจารณาถงมรดกทางธรรมชาตและมรดกทางวฒนธรรมในทองถนแลว นกวชาการดานการพฒนาการทองเทยวไดแยกออกเปนประเภทตาง ๆ ได ๗ ประเภท คอ

2 พนธมตร หมายถง หนวยงานภาคราชการทเกยวของ สถาบนการศกษา นกกฎหมาย ปราชญทองถนหรอองคความรทองถน ภาคเอกชน องคกรพฒนาเอกชน ผนาศาสนา และสอมวลชนทองถน

หนา 4


๑. แหลงธรรมชาตทมความสวยงาม โดดเดน เปนเอกลกษณของทองถนเชน ปา เขา นาตก ถา ทะเล ๒. แหลงโบราณคด แหลงประวตศาสตร ศาสนสถานทสวยงาม

๓. พพธภณฑพนบาน ๔. งานบญพนบาน การละเลนพนเมอง งานประเพณพนเมองในรอบป( ๑๒ เดอน) ๕. ภมปญญาพนบาน 3วถชวตพนบาน และการประกอบอาชพหลกในชมชน ๖. ไรนา สวนเกษตรตาง ๆ และฟารมเลยงสตวตาง ๆ ๗. บคลากรในทองถนทมความสามารถ ทางานในธรกจทองเทยวดานบรการอยางมคณ

ภาพในแตละสาขา เชน บรการรถนาเทยว เรอนาเทยว บรการในรานอาหาร และบรการนาเทยว(มคคเทศกทองถน นกสอความหมายทองถนหรอวทยากรในทองถน) เปนตน

ดงนน หากนาทรพยากรการทองเทยวในทองถนมาจดรปแบบการทองเทยวกเขาหลกการการทองเทยวตามความสนใจของนกทองเทยวในสมยโลกไรพรมแดนแลว สามารถจดรปแบบการทองเทยวไดหลากหลาย ไดแก

๑. การทองเทยวเชงนเวศ(Ecotourism) ๒. การทองเทยวเชงเกษตร(Agrotourism) ๓. การทองเทยวเชงธรณวทยา(Geotourism) ๔. การทองเทยวเชงประวต

ศาสตร(Historicaltourism) ๕. การทองเทยวชมงานวฒนธรรมและ

ประเพณ(Cultural&Traditional Tourism) ๖. การทองเทยวเชงชาตพนธ(Ethnic Tourism) ๗. การทองเทยวเชงดาราศาสตร(Astrological

Tourism) ๘. ก าร ท อ ง เท ย ว เ ช ง ท ศ น ศ ก ษ า แ ล ะ

ศาสนา(Edu-meditation Tourism) ๙. การทองเทยวเชงกฬา(Sports Tourism) ๑๐. การทองเทยวเชงสขภาพ(Health Tourism) ๑๑. ก า ร ท อ ง เท ย ว แ บ บ พ า น ก ร ะ ย ะ

ยาว(Longstay) รปแบบของการทองเทยวทง ๑๑ ประเภทน แตละประเภทยงสามารถจดกจกรรมการทอง

เทยว ( Tourism acttivities) ไดหลายหลากเชนกน ไดแก การทองเทยวเดนปาชมและศกษาพรรณไม สมนไพร การดนกดแมลง การพายแคนและคยกค การปนเขา การขจกรยานทองเทยว การขมา ขควายทองเทยว การฝกชางและนงชางทองเทยว การเลนเรอใบ การเลนบอลลน การลองแกงลองเรอ

3 ภมปญญาพนบาน ภมปญญาไทย หมายถง ความร ความเชอ ความคดสรางสรรค ความสามารถในการจดการและการแกไขปญหาของชาวบานในพนถนนนไดสงสมและสบสานกนมาปรากฏอยถงทกวนน ไดแก บานเรอน การประดษฐของใช /เค รองแตงกายและเครองประดบ /อาหารพนบานและวฒนธรรมการกน/ ภาษาถน/ การละเลนพนบาน ดนตรพนบานและนาฏศลปพนบาน/ การรกษาสขภาพกบการแพทยพนบานและสมนไพร การประกอบอาชพหลก

หนา 5


ยาง การเลนเจตสกและสกนา การดานา การเลนกอลฟ การวาดภาพและถายภาพ การเรยนทาอาหาร เรยนศลปะการแสดงสาขาตาง ๆ การนวดแผนไทย การเรยนและฝกสมาธเปนตน

ฉะนน เมอทานทราบขาวโครงการจดทาผงเมองของสานกงานโยธาธการและผงเมองรวมชมชนทสานกงานโยธาธการและผงเมองของทกจงหวด ททานอยวา จดขนเมอใด วนใดแลว(ภายในเดอนกนยายนและตลาคม๒๕๔๘) ตองไมลมวา ภารกจของประชาชนในพนทตอการรวมคด รวมพจารณา เปนหนาทของทานตามกฎหมาย

@@@@@@@@@@@@@@@@@

เอกสารคนควา 1. เอกสารประกอบการบรรยายเรอง การทองเทยวทยงยน ราไพพรรณ แกวสรยะ พฤษภาคม

2546 2. ภาพประกอบเรอง คดลอกจาก หนงสอ เอกสารแปลงนโยบาย เมองนาอย ชมชนนาอยไปส

ปฏบต ฉบบประชาชน พมพครงแรก พ.ศ. 2547


สรปสถานการณการทองเทยวของนกทองเทยวชาวตางประเทศทเดนทางเขาประเทศไทยในชวงไตรมาสแรกป 2548 (มกราคม-

มนาคม)1 o ผลกระทบจากเหตการณธรณพบตภยมผลกระทบตอการลดลงของจานวนนกทองเทยวในไตรมาสแรก

ภาพรวมของสถานการณการทองเทยวของนกทองเทยวชาวตางประเทศทเดนทางเขาไทยในชวงไตรมาสแรกมแนวโนมชะลอตวลดลงเลกนอย อนเนองมาจากผลกระทบจากเหตการณธรณพบตภยใน 3 จงหวดภาคใตในแถบอนดามน (ภเกต กระบ พงงา) ซงเปนแหลงทองเทยวหลกของนกทองเทยวชาวตางประเทศ โดยมการยกเลกเทยวบนเขาสทาอากาศยานภเกตจานวนมาก สงผลใหในไตรมาสแรกมจานวนนกทองเทยวทเดนทางเขาภเกตโดยตรงลดลงไปถงรอยละ 71 แมวานกทองเทยวบางสวนจะ หนเหการเดนทางเขาทางทาอากาศยานกรงเทพแทน แตกไมสามารถดงสถานการณภาพรวมทงหมดใหฟนคนกลบมาได โดยในชวงไตรมาสแรก มนกทองเทยวชาวตางประเทศทเดนทางเขาทาอากาศยานกรงเทพลดลงเลกนอยในอตรารอยละ 0.15 หรออยในอตราคงทจากชวงเวลาเดยวกนของปทผานมา ทงนนกทองเทยวสวนหนงไดหนเหจากแหลงทองเทยวแถบอนดามน ไปยงพนทอนๆ ทมศกยภาพ ใกลเคยงทดแทน เชน สมย ชะอา-หวหน พทยา ระยอง ตราด สงผลใหแหลงทองเทยวดงกลาวมปญหา ทพกไมเพยงพอกบความตองการ

1 งานวเคราะหสถานการณการตลาดตางประเทศ กองวชาการ การทองเทยวแหงประเทศไทย

หนา 2


อยางไรกด หากพจารณาในรายละเอยด จะพบวาในชวงเดอนสดทายของไตรมาส สถานการณการทองเทยวมแนวโนมปรบตวดขนตามลาดบ โดยมการเดนทางเขาทาอากาศยานกรงเทพเพมขน รอยละ 18 ในขณะทการเดนทางเขาทาอากาศยานภเกตมแนวโนมชะลอตวลดนอยลง จากเดอนมกราคมทลดลงถงรอยละ 92 และเดอนกมภาพนธลดลงรอยละ 62 เหลอเพยงรอยละ 39 ในเดอนมนาคม โดยเรมมแนวโนมการฟนตวกลบมาสแดนบวกในหลายตลาดหลก อาท เกาหล ฟลปปนส สหราชอาณาจกร อเมรกา แคนาดา และนวซแลนด ทงนเปนผลจากความรวมมอของทงภาครฐและ เอกชนในการเรงฟนฟแหลงทองเทยวแถบอนดามนใหกลบมาสสภาพปกตไดอยางรวดเรว รวมทงการท ททท. สานกงานตางประเทศ และหนวยงานอนๆ ทเกยวของไดเรงสรางการรบรถงความพรอมของแหลงทองเทยวและสงอานวยความสะดวกในพนททสามารถเปดรองรบนกทองเทยวไดทนเหตการณ อาท การจด Maga Fam Trip พาสอมวลชนและบรษทนาเทยวในตางประเทศมาดความพรอมของแหลงทองเทยวทเกดเหต เปนตน อนง นกทองเทยวสวนใหญมความเขาใจเปนอยางดวาเหตการณธรณพบตภยทเกดขนเปนภยธรรมชาต และพรอมทจะเดนทางกลบมาประเทศไทยอกครง

o ปญหาความไมสงบใน 3 จงหวดชายแดนภาคใตเรมสงผลกระทบชดเจนในภาพกวางสาหรบในไตรมาสทสอง

สาหรบปญหาความไมสงบใน 3 จงหวดชายแดนภาคใตเมอปทผานมานน มผลกระทบในวงจากดเฉพาะตลาดมาเลเซยและสงคโปรทเดนทางเขาดานทางบก เฉพาะบางดานเทานน โดยเฉพาะดานสะเดาเขาอาเภอหาดใหญไดรบผลกระทบมากทสด แตกมนกทองเทยวบางสวนทหนเหการเดนทางไปยงทาอากาศยานกรงเทพทดแทน เนองจากมการเปดใหบรการของสายการบนตนทนตาหลายสาย จงสงผลใหภาพรวมของทงสองตลาดยงคงเตบโตในแนวบวก

สาหรบในชวงตนป 2548 (มกราคม-กมภาพนธ) การเดนทางเขาทาดานสะเดาซงเปนดานใหญทสดของดานชายแดนภาคใต มอตราการเตบโตลดลงรอยละ 28 ในขณะทการเดนทางเขาทางทาอากาศยานหาดใหญยงไมมผลกระทบจากเหตการณดงกลาว โดยมการขยายตวเพมขนรอยละ 50 อยางไรกด ภายหลงจากเหตการณระเบด ณ ทาอากาศยานหาด

หนา 3


ใหญเมอคนวนท 3 เมษายนทผานมา คาดวา จะสงผลใหสถานการณการเดนทางเขาของตลาดมาเลเซยและสงคโปรซงเปนตลาดหลกในแถบนมแนวโนมเดนทางเขาทางดานภาคใตปรบตวลดลง

ทงน การขยายพนทของการกอการรายมายงทาอากาศยานหาดใหญดงกลาวไดสงผลกระทบดานลบตอความเชอมนดานความปลอดภยของการเดนทางในภาพรวมทงประเทศ โดยหลายประเทศไดมการออกประกาศเตอนประชาชนเกยวกบการเดนทางมาประเทศไทย อาท ฝรงเศส เยอรมน สหราชอาณาจกร อตาล สหรฐอเมรกา มาเลเซย และออสเตรเลย ทงน หากประเทศไทยสามารถสรางความเชอมนดานความปลอดภยในภาพรวมทงประเทศได โดยไมมเหต กอการรายขยายพนทเพมขนอก กคาดวาจะสามารถลดการชะลอตวลงของนกทองเทยวในไตรมาสถดไปได

@@@@@@@@@@@@@@@@@@


เกบตกจาการสมมนา The 54th Pacific Asia Travel Association (PATA)

ฐตรตน สขพาสนเจรญ1

ผเขยนไดมโอกาสเขารวมสมมนา The 54th Pacific Asia Travel Association (PATA) Annual Conference พรอมผแทนจาก 44 ประเทศทวโลกรวม 1,176 คน ณ Macau Tower Convention Centre เขตปกครองพเศษมาเกา ระหวางวนท 18-20 เมษายน 2548 โดยการประชมครงนจดขนภายใตแนวคด “connecting Tourism Stakeholder” ซงเปนการแลกเปลยนประสบการณของ Panallists ทเชยวชาญในแตละสาขาทไดรบเชญ (Interactive Discussion) กบผเขารวมรบฟงในหวขอนนๆ สาระสาคญทนาสนใจจากการสมมนา ผเขยนไดสรปไวเปนประเดนๆ และขอนาเสนอใหกบทกทานไดรบทราบดงน อตสาหกรรมการบน

1. ภายหลงวกฤตการณตางๆ ทเกดขน ผมสวนไดเสยในอตสาหกรรมจงควรมการวางแผนปฏบตการรวมกน มการสอสารและรวมมอกนอยางเขมแขงใหมประสทธภาพมากขน

2. การขนสงทางอากาศ จะตองปรบตวมงสการเปนอตสาหกรรมตนทนตาอยางรวดเรว เนองจากราคานามนทสงขน ในขณะทผโดยสารมความตองการเดนทางรปแบบราคาถก ซง Mr. Giovanni (IATA Director General and CEO) ระบวานบจากป 2544 เปนตนมา

1 พนกงานวางแผน กองวางแผน การทองเทยวแหงประเทศไทย

หนา 2


อตสาหกรรมการบนทวโลกประสบกบภาวะขาดทนเปนจานวน US$ 36 พนลาน และคาดการณวาหากนามนยงคงมราคาสงขนอยางตอเนองในป 2548 อตสาหกรรมการบนจะขาดทน US$ 5.5 พนลาน

3. IATA มงทจะใหอตสาหกรรมการบนปรบตวสการเปนอตสาหกรรมตนทนตา โดยเนน 3 ภารกจสาคญ คอ 3.1 การหลกเลยงตนทนจากระบบทซบซอน (Simplify the business) โดยสนบสนนการใช

e-ticket แทนการออกบตรโดยสาร ซงสามารถประหยด US$ 9 ตอฉบบ และคาดการณวาในป 2548 จะมการใช e-ticket ผานระบบอเลกทรอนกสรอยละ 40 เพมจากปทผานมาทรอยละ19 ทงน AITA ไดตงเปาทจะหยดการพมพบตรโดยสารทงหมดภายในป 2550

3.2 การบรหารตนทนอยางมประสทธภาพ และการแขงขนอยางยตธรรม 3.3 นโยบายการขยายการเปดนานฟาเสรการบนมากขน โดยคานงถงความตองการของ

ตลาด ในการกาหนดทศทางของอตสาหกรรม มใชภาครฐ

Windows on China 1. การทองเทยวจนมอตราการเตบโตอยางรวดเรว โดยในป 2547 จนมรายไดจากการทอง

เทยว 82 พนลานดอลลารสหรฐ เพมขนจากป 2546 รอยละ 40.1 และจากสถตป 2539–2547 จนมรายไดเพมขนในอตราเฉลยรอยละ 12.5 ตอป ซงสงกวาอตราการเตบโตทางเศรษฐกจโดยรวมของจนกวา 1.5 เทา สาหรบการเดนทางออกนอกประเทศของนกทองเทยวจน ในป 2547 มจานวน 28.9 ลานคน เพมขนจาก 16.6 ลานคน และ 20 ลานคน ในป 2545 และ 2546 ตามลาดบ ในขณะทการเดนทางในประเทศนนมจานวนประมาณ 840 ลานคนครง

2. World Tourism Organization (WTO) คาดการณวา ในป 2563 นกทองเทยวจนจะมการเดนทางออกนอกประเทศถง100 ลานคน

3. นกทองเทยวจนทเดนทางทองเทยวในยโรปมคาใชจายเฉลยประมาณ US$175/คน/วน ซงสงเปน 3 เทาข อ งค า ใช จ าย ท น ก ท อ ง เท ย วญ ป น ใช จ าย ในประเทศออสเตรเลย

4. Mr. Yao (China International Travel Service Executive Vice President) ระบวากลมตลาดเฉพาะทมศกยภาพในการทาตลาด Outbound จน คอ Student Travel และ Cruising

5. แมรฐบาลกลางของจนตระหนกถงความสาคญของภาคบรการ ซงรวมถงการทองเทยว และมความพยายามผลกดนการทองเทยว โดยมการลงทนมหาศาลเพอปรบปรงโครงสรางพนฐาน รวมถงการปรบปรงและสรางทาอากาศยานใหม ถนนสายใหมๆ อนเปนผลจากนโยบาย Go West ในป 2543 ซงลวนแตเปนโอกาสสาหรบการลงทน แตในทางปฏบต กลบพบอปสรรคมากมายในระดบทองถน เชน การไมปฏบตตามขอตกลง มาตร

หนา 3


การกดกน บรษททองเทยวตางชาตไมไดรบอนญาตใหดาเนนธรกจ Outbound tour และสาหรบการรวมทนนน พบกบความลมเหลวถงรอยละ 95

การคาดการณสถตนกทองเทยวในภมภาคเอเชยแปซฟก PATA Director - Strategic Intelligence Centre (SIC คาดการณถงอตราการเตบโตในภมภาค

เอเชยแปซฟก ในป 2550 จะมนกทองเทยวเดนทางเขามาในภมภาคสงถง 368 ลานคน ดวยอตราเตบโตรอยละ 10.6% ตอป โดยพจารณาจากปจจยตางๆ อาท

- การฟนตวหลงจากธรณพบตภย - การเกดของสายการบนตนทนตา กระตนใหเกดการเดนทางในเอเชยเพมขน - การเพมขนอยางรวดเรวของชนชนกลางในเอเชย - ววฒนาการใหมของเครองบน

สาหรบประเทศทมอตราการเตบโตสงสด 10 ประเทศ มดงน

1. มาเลเซย 20.9% 6. ฟจ 16.0% 2. Palau 19.8% 7. ญปน 14.1% 3. มาเกา 18.7% 8. เกาหลใต 13.8% 4. ฮองกง 17.1% 9. Northern Marianas 13.5% 5. กวม 16.1% 10. ไตหวน 12.9%

เมอเปรยบเทยบกบอตราการเตบโตของการทองเทยวโลกทรอยละ 4 – 5 แลว เอเชยมการเตบโตทมนคง ดวยปจจยตางๆ ทนาจบตามอง อาท

- Cross-border Chinese flights - การเปดเสรทางการบนและสายการบนตนทนตาของ India โดย Outbound travel ของ

อนเดยมปรมาณเปน 2 เทาของ Inbound และนกทองเทยวอนเดยมการใชจายสงในดาน Shopping คาอาหาร คาทพก

- เวยดนามมการผอนปรนระเบยบเรอง Visa เออตอการเดนทางเขาของนกทองเทยวจากจน โดยคาดวาในป 2550 จะมนกทองเทยวเดนทางเขาเวยดนามเปนจานวน 3.9 ลานคน

Power of Film

เกาะ Palau เปนตวอยางหนงทแสดงถงอทธพลของภาพยนตร รายการโชว ทมผลตอการประชาสมพนธและการทองเทยวของประเทศ โดยกอนหนาน Palau แทบไมเปนทรจกของคนทวไป จนกระทงเมอไดรบเลอกใหเปนสถานทถายทา Survivor ซรสลาสดของ US Reality TV Show ซงมผชมรายการดงกลาวทาง CBS television ในชวง Prime time ประมาณ 23 ลานคน และปรากฏวาในเดอนกมภาพนธทผานมามผเขาเยยมชม Website การทองเทยวสงถง 7 ลานครง สงผลดตอเนองกบเศรษฐกจของ Palau เมอมผผลตหลายรายการใหความสนใจขอถายทา ซงจะนารายไดเขาประเทศ US$ 4-5 ลานตอการถายทาหนงรายการ

หนา 4


อยางไรกตาม Panellist ไดใหคาแนะนารฐบาลควรระมดระวง และทางานรวมกบกองผลตภาพยนตรอยางใกลชด เนองจากภาพลกษณของประเทศจะถกถายทอดผานภาพยนตร ดงจะเหนไดจากภาพยนตร เรอง The Lord of The Rings ไตรภาค และ Whale Rider ททาใหประเทศนวซแลนดเปนทกลาวขวญถงเปนอยางมาก ในขณะทไมสามารถ

จะใช The X Files ดงดดนกทองเทยวใหมาเยอนเมอง Vancouver ได

และบางครงภาพยนตรสามารถดงดดนกทองเทยวไดเฉพาะบางประเทศเทานน การทาตลาดกควรมงไปทประเทศนนเปนการเฉพาะ เชน ภาพยนตรเกาหลทถายทาในประเทศนวซแลนด แตจะเผยแพรเฉพาะในเกาหล การทาตลาดกควรมงเฉพาะไปทประเทศนน

Maximizing Mega Events แมการจด Event จะตองใชเวลาและเงนลงทนมหาศาล แตหลายประเทศกตองการทจะเปนเจา

ภาพจด Mega Event เนองจากผลดตอประเทศในดานตางๆ เชน - ผลดตอเศรษฐกจของประเทศในการกระจายรายได การสรางงานในพนท (Economic

contribution) - ผลดตอการทองเทยว (Increase tourism) - ปรากฏเปนทรจกแกโลก (Profile city in the world) - เปนโอกาสในการประชาสมพนธประเทศไปทวโลก free commercial promotion แตครอบ

คลมกลมคนจานวนมาก wide range of people - สราง Intangible additional value

สาหรบองคประกอบการจด Mega Event นอกจาก Scale และความสามารถในการรองรบแลว ควรจะคานงถงความมงมน กระตอรอรน (Passion) คนในประเทศ (People) การวางแผนระยะยาว (Long term planning) ความรวมมอกนของผมสวนไดเสย ซงแตละหนวยงานจาเปนตองทราบบทบาทของตนเอง (Partnership) และการพจารณาชวงเวลาทจะจด (Timing)

@@@@@@@@@@@@@@@@@@

3/2548 etat tourism journal

Documents