Π.3.2.1 Εκπαιυικά νάρια και μαθηιακές ρα 1ηρι )ης 1μφνα μ...

Π.3.2.1 Εκπαιδευτικά σενάρια και μαθησιακές δραστηριότητες,

σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές, που αντιστοιχούν σε

30 διδακτικές ώρες ανά τάξη

Νεοελληνική Γλώσσα

Γ΄ Γυμνασίου

Τίτλος:

«Σύγχρονη Ελλάδα και μεγάλοι Έλληνες»

ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΠΕΤΑΝΗΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Θεσσαλονίκη 2013

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων

MIS: 296579 – Π.3.2.1: Εκπαιδευτικά σενάρια και μαθησιακές δραστηριότητες

Γ΄ Γυμνασίου «Σύγχρονη Ελλάδα και μεγάλοι Έλληνες» Σελίδα 2 από 24

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ

ΠΡΑΞΗ: «Δημιουργία πρωτότυπης μεθοδολογίας εκπαιδευτικών σεναρίων βασισμένων σε ΤΠΕ και

δημιουργία εκπαιδευτικών σεναρίων για τα μαθήματα της Ελληνικής Γλώσσας στην Α/βάθμια και

Β/βάθμια εκπαίδευση» MIS 296579 (κωδ. 5.175), - ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΠΡΑΞΗ, στους άξονες

προτεραιότητας 1-2-3 του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», η

οποία συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και εθνικούς

πόρους.

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Ι .Ν. ΚΑΖΑΖΗΣ

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Π.3.2.1. Εκπαιδευτικά σενάρια και μαθησιακές δραστηριότητες, σύμφωνα με

συγκεκριμένες προδιαγραφές, που αντιστοιχούν σε 30 διδακτικές ώρες ανά τάξη.

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΗΣ

Υπεύθυνος υπο-ομάδας εργασίας γλώσσας δευτεροβάθμιας: Δημήτρης Κουτσογιάννης

ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ: ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

http://www.greeklanguage.gr

Καραμαούνα 1 – Πλατεία Σκρα Τ.Κ. 55 132 Καλαμαριά, Θεσσαλονίκη

Τηλ.: 2310 459101, Φαξ: 2310 459107, e-mail: [email protected]

http://www.greeklanguage.gr/

mailto:[email protected]




Α. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Τίτλος

Σύγχρονη Ελλάδα και μεγάλοι Έλληνες

Δημιουργός

Μιχάλης Καπετανής

Διδακτικό αντικείμενο

Νεοελληνική Γλώσσα

Τάξη

Γ΄ Γυμνασίου

Χρονολογία

Οκτώβριος 2013

Διδακτική/θεματική ενότητα

1η Ενότητα: Η Ελλάδα στον κόσμο

Α΄ μέρος: Εισαγωγικά κείμενα

Ε΄ μέρος: Δραστηριότητες παραγωγής λόγου

Διαθεματικό

Όχι

Χρονική διάρκεια

10 διδακτικές ώρες

Χώρος

Ι. Φυσικός χώρος:

Εντός σχολείου: αίθουσα διδασκαλίας (με διαδραστικό πίνακα), εργαστήριο

πληροφορικής.

ΙΙ. Εικονικός χώρος: ιστολόγιο τάξης.




Προϋποθέσεις υλοποίησης για δάσκαλο και μαθητή

Απαιτείται ο εκπαιδευτικός να είναι εξοικειωμένος με την ομαδοσυνεργατική μέθοδο,

τη χρήση διαδραστικού πίνακα, τη γνώση λογισμικού παρουσιάσεων και

επεξεργασίας βίντεο και τέλος τη δημιουργία ιστολογίου.

Για τους μαθητές καλό θα ήταν να έχουν εργαστεί και στο παρελθόν

ομαδοσυνεργατικά. Επίσης, θα πρέπει να είναι εξοικειωμένοι με κάποιο λογισμικό

παρουσιάσεων και να έχουν κάποιες γνώσεις σε σχέση με την ανάρτηση κειμένων,

εικόνων και βίντεο σε ιστολόγιο.

Τέλος, όσον αφορά στην υλικοτεχνική υποδομή της σχολικής μονάδας, θα

πρέπει να υπάρχει εργαστήριο πληροφορικής με σύνδεση στο διαδίκτυο, αίθουσα

διδασκαλίας με διαδραστικό πίνακα ή υπολογιστή και βιντεοπροβολέα με ηχεία.

Εφαρμογή στην τάξη

Το συγκεκριμένο σενάριο είναι πρόταση διδασκαλίας.

Το σενάριο στηρίζεται

—

Το σενάριο αντλεί

—

Β. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ/ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Το σενάριο αρχικά ωθεί τους μαθητές να κάνουν πολλαπλές αναγνώσεις

πολυτροπικών κειμένων με θέμα τη σύγχρονη Ελλάδα και μεγάλες μορφές που

αναδείχθηκαν στον τόπο μας. Οι μαθητές, χωρισμένοι σε ομάδες, καλούνται να

παρουσιάσουν και να σχολιάσουν το υλικό που εντόπισαν σε μορφή αφίσας ή

παρουσίασης, το οποίο αναρτάται στο ιστολόγιο της τάξης. Στη συνέχεια, καλούνται

να παρακολουθήσουν, να αξιολογήσουν και να παρουσιάσουν μία σειρά σύγχρονων

ντοκιμαντέρ που προβάλλουν μεγάλες προσωπικότητες. Ετοιμάζουν παρουσιάσεις με

τις οποίες αναδεικνύουν τα στοιχεία των προσωπικοτήτων με βάση τα οποία

χαρακτηρίστηκαν ως μεγάλοι Έλληνες. Επίσης, αξιολογούν τις εργασίες των




συμμαθητών τους και αυτοαξιολογούνται. Τέλος, προχωρούν στη δημιουργία

ομαδικών κειμένων με θέμα τις πολλές και συχνά αντιφατικές όψεις της Ελλάδας,

δραστηριότητα που αναρτούν στο ιστολόγιο της τάξης τους.

Γ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σύλληψη και θεωρητικό πλαίσιο

Βασικός στόχος του σεναρίου είναι να λειτουργήσουν οι μαθητές ομαδοσυνεργατικά

σε όλες τις δραστηριότητες που προτείνονται, ώστε, σύμφωνα με τη θεωρία του

κονστρουκτιβισμού, να οικοδομηθεί μέσα τους η νέα γνώση, και ο ρόλος του

εκπαιδευτικού να είναι καθοδηγητικός και υποστηρικτικός σε όλα τα στάδια του

σεναρίου.

Συγκεκριμένα, ο ρόλος των μαθητών είναι ενεργός: επιλέγουν και αξιολογούν

πηγές πληροφόρησης στο διαδίκτυο, ετοιμάζουν το τελικό προϊόν, αξιολογούν και

συγγράφουν πολυτροπικά κείμενα. Η αξιολόγηση απαιτεί την ενεργητική συμμετοχή

των μαθητών και αφορά και στην αυτοαξιολόγηση και στην ετεροαξιολόγηση.

Στο σενάριο υιοθετούνται επίσης στοιχεία της θεωρίας των

Πολυγραμματισμών, καθώς οι μαθητές ασκούνται στη λειτουργική αξιοποίηση

ηλεκτρονικών μέσων πρακτικής γραμματισμού. Έμφαση δίνεται στη συνεργατική

παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου. Καλλιεργείται και ο κριτικός

γραμματισμός, καθώς οι μαθητές ασκούνται στην αξιολόγηση και κριτική

επεξεργασία πληροφοριών που συλλέγονται από το διαδίκτυο και από τηλεοπτικές

εκπομπές, καθώς καλούνται να «διαβάσουν» εικόνες και ντοκιμαντέρ που ανήκουν

σε μια συγκεκριμένη θεματική ενότητα και να καταθέσουν τις απόψεις τους,

συνθέτοντας ομαδικά (πολυτροπικά ή γραπτά) κείμενα και εξασκούμενοι στην

παρουσίασή τους μέσω του προφορικού λόγου αλλά και των ηλεκτρονικών

εργαλείων που τους είναι διαθέσιμα (λογισμικά και εργαλεία Web 2.0).

Για τη λειτουργία των ομάδων εφαρμόζεται μια παραλλαγή της

ομαδοσυνεργατικής μεθόδου, όπως αυτή προτείνεται από τον Ματσαγγούρα (2008).




Με βάση τα παραπάνω, η διδακτική πρόταση που ακολουθεί κινείται και στις

τέσσερις πλευρές του ρόμβου της γλωσσικής εκπαίδευσης, επιδιώκοντας, πέρα από

τη γλωσσική διδασκαλία, τον εμπλουτισμό των γνώσεων για τον κόσμο, την

ανάπτυξη προβληματισμού και τη διαμόρφωση κριτικής στάσης απέναντι σε ένα

θέμα που απασχολεί διαχρονικά και ευρέως την ανθρώπινη σκέψη, την καλλιέργεια

νέων γραμματισμών (Κουτσογιάννης 2012).

Δ. ΣΚΕΠΤΙΚΟ-ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΤΟΥΣ

Γνώσεις για τον κόσμο, αξίες, πεποιθήσεις, πρότυπα, στάσεις ζωής

Επιδιώκεται οι μαθητές:

Να συνειδητοποιήσουν ότι μια εικόνα/αφίσα/σκίτσο μπορεί να περιέχει θετικά

ή αρνητικά μηνύματα.

Να εισαχθούν στη διαδικασία να επεξεργάζονται εικόνες και να τις

παρουσιάζουν με κριτική ματιά.

Να κρίνουν τηλεοπτικές παραγωγές που προβάλλουν ανθρώπους ως πρότυπα

και να προβληματιστούν γι’ αυτές.

Να αποκτήσουν κριτική και ενεργή στάση απέναντι στα μηνύματα που στις

μέρες μας λαμβάνουν γύρω από το σχετικό θέμα.

Γνώσεις για τη γλώσσα

Το σενάριο εστιάζει στην ανάγνωση εικόνων και την εκ του σύνεγγυς

παρακολούθηση ενός ντοκιμαντέρ. Οι μαθητές ανακαλύπτουν τις προεκτάσεις μιας

φωτογραφίας ή ενός σκίτσου, αναγνωρίζουν τους στόχους ενός ντοκιμαντέρ,

μαθαίνουν να κρατούν σημειώσεις και αποτιμούν τα αποτελέσματά τους. Τέλος,

δημιουργούν τα δικά τους κείμενα.




Γραμματισμοί

Κλασικός Γραμματισμός


Να συντάξουν δικά τους γραπτά ομαδικά κείμενα και να συνειδητοποιήσουν

τη γλωσσική διαφορετικότητά τους και στη γραπτή έκφραση.

Να ασκηθούν στην παρουσίαση των εργασιών τους προφορικά και γραπτά.

Να διατυπώσουν τις απόψεις τους γύρω από ένα σύγχρονο θέμα.

Κριτικός Γραμματισμός


Να αντιμετωπίσουν με κριτικό τρόπο εικόνες και ντοκιμαντέρ.

Να παρακολουθήσουν, να σχολιάσουν και να ανακαλύψουν τη γλώσσα ενός

ντοκιμαντέρ.

Να σχολιάσουν και να αξιολογήσουν χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα

κριτήρια τις εργασίες που οι συμμαθητές τους παρουσίασαν.

Νέοι Γραμματισμοί


Να δημιουργήσουν πολυτροπικά κείμενα μέσω της χρήσης PowerPoint ή

Movie Maker.

Να λειτουργήσουν ομαδικά και συνθετικά και να προχωρήσουν στη συμ-

παραγωγή λόγου μέσω της χρήσης του Word.

Να εισαχθούν και να κατανοήσουν τη διαδικασία ανάρτησης μιας εργασίας

και αποστολής σχολίου σε περιβάλλον Web 2.0 (ιστολόγιο).

Διδακτικές πρακτικές

Οι μαθητές:

Ασκούνται στην ομαδικότητα και τη συνεργασία.

Αποκτούν υπευθυνότητα καθώς θα πρέπει να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις

τους ως μέλη μιας ομάδας έχοντας αναλάβει κάποιον ιδιαίτερο ρόλο.




Αναπτύσσουν προφορικό και γραπτό λόγο που είναι αποτέλεσμα τόσο

ατομικής πρωτοβουλίας όσο και ομαδικής συν-εργασίας.

Καταθέτουν τις σκέψεις και τους προβληματισμούς τους στην ολομέλεια της

τάξης.

Ε. ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Αφετηρία

Αφόρμηση για τη σύνταξη του σεναρίου υπήρξε αρχικά ο προβληματισμός που

δημιουργείται στους μαθητές αναφορικά με το θέμα «Ελλάδα» που τίθεται σε όλη

την 1η ενότητα. Οι σύγχρονες συνθήκες, όπως έχουν διαμορφωθεί τα τελευταία

χρόνια, καθώς και η εικόνα της χώρας –τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό-

κινητοποιούν τους μαθητές να εκφραστούν με ποικίλους τρόπους πάνω στο θέμα.

Επίσης, το σχολικό εγχειρίδιο θέτει το θέμα της εξάσκησης των μαθητών στην

«ανάγνωση» εικόνων και στην παραγωγή ενός «ερμηνευτικού» λόγου. Παράλληλα,

οι μαθητές παρακολουθούν παραγωγές σύγχρονων ντοκιμαντέρ -που έγιναν

αντικείμενο συζήτησης από την κοινή γνώμη όταν προβλήθηκαν- και γίνονται

μέτοχοι ενός γενικότερου προβληματισμού. Τέλος, το σενάριο καλύπτει θεματικά την

1η ενότητα και εισάγει –καθώς προβλέπεται να εφαρμοστεί στην αρχή της σχολικής

χρονιάς- τους μαθητές στον ομαδοσυνεργατικό τρόπο δουλειάς στην τάξη.

Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείο

Σύμφωνα με το ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ για τη Γλώσσα στη Γ΄ Γυμνασίου, επιδιώκεται οι

μαθητές:

Να αξιολογούν τις πληροφορίες εκτιμώντας τα γλωσσικά, εξωγλωσσικά και

παραγλωσσικά στοιχεία του λόγου.

Να θέτουν σε κριτικό έλεγχο τα επιχειρήματά τους.

Να αναγνωρίζουν τον τρόπο οργάνωσης και τον βαθμό σαφήνειας του

εκφερόμενου λόγου.

http://www.pi-schools.gr/programs/depps/




Να αναπτύσσουν τη δυνατότητα πρόσληψης του αξιακού περιεχομένου των

μηνυμάτων του ομιλούντος.

Να χρησιμοποιούν αποτελεσματικά κώδικες προφορικής επικοινωνίας.

Να εκφράζονται προφορικά σε προσεγμένο λόγο και να προσαρμόζουν το

λόγο τους στο επικοινωνιακό πλαίσιο.

Να αναγνωρίζουν τις διαφορές ανάμεσα στα κειμενικά είδη, να εντοπίζουν

τον τρόπο οργάνωσης και να αξιολογούν την αποτελεσματικότητά τους.

Να εμπλουτίζουν τα κείμενά τους με πραγματολογικές και σημασιακές

αποχρώσεις (κυριολεξία, μεταφορά, χιούμορ, ειρωνεία, υπαινιγμός κ.λπ.)

Σύμφωνα τώρα και με το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών για το Γυμνάσιο, επιδιώκεται οι

μαθητές:

Να αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες που δίνουν τη δυνατότητα

κατανόησης και παραγωγής προφορικού και γραπτού λόγου, ώστε να είναι σε

θέση να κατανοούν και να μεταδίδουν γλωσσικά μηνύματα με τρόπο

διαφοροποιημένο ανάλογα με την περίσταση επικοινωνίας και το κειμενικό

είδος.

Να κατανοήσουν ότι ο προφορικός και ο γραπτός λόγος δεν είναι απόλυτα

οριοθετημένες και ομοιόμορφες γλωσσικές μορφές, αλλά χαρακτηρίζονται

από γλωσσική και κειμενική ποικιλότητα, ώστε να χειρίζονται τις δύο αυτές

μορφές ανάλογα με τις αναδυόμενες απαιτήσεις της περίστασης επικοινωνίας.

Να κατανοήσουν ότι ο λόγος των κειμένων που αναδύονται μέσα από τις ΤΠΕ

είναι λόγος που διαφέρει ως προς τα χαρακτηριστικά του από τον καθημερινό

προφορικό και γραπτό λόγο, ώστε να είναι σε θέση να τον αναγνωρίζουν, να

τον αξιολογούν και να τον χρησιμοποιούν.

Να κατανοήσουν ότι η γλώσσα κατέχει μεν κεντρική θέση στην πρόσληψη

της πραγματικότητας και στην επικοινωνία, αλλά ότι και άλλα σημειωτικά

συστήματα, όπως οι εικόνες, παίζουν σημαντικό ρόλο.

http://ebooks.edu.gr/info/newps/%25CE%2593%25CE%25BB%25CF%258E%25CF%2583%25CF%2583%25CE%25B1%20-%20%25CE%259B%25CE%25BF%25CE%25B3%25CE%25BF%25CF%2584%25CE%25B5%25CF%2587%25CE%25BD%25CE%25AF%25CE%25B1/%25CE%259D%25CE%25B5%25CE%25BF%25CE%25B5%25CE%25BB%25CE%25BB%25CE%25B7%25CE%25BD%25CE%25B9%25CE%25BA%25CE%25AE%20%25CE%2593%25CE%25BB%25CF%258E%25CF%2583%25CF%2583%25CE%25B1%20%25CE%25BA%25CE%25B1%25CE%25B9%20%25CE%259B%25CE%25BF%25CE%25B3%25CE%25BF%25CF%2584%25CE%25B5%25CF%2587%25CE%25BD%25CE%25AF%25CE%25B1%252C%20%25CE%2591%25CF%2581%25CF%2587%25CE%25B1%25CE%25AF%25CE%25B1%20%25CE%2595%25CE%25BB%25CE%25BB%25CE%25B7%25CE%25BD%25CE%25B9%25CE%25BA%25CE%25AE%20%25CE%2593%25CE%25BB%25CF%258E%25CF%2583%25CF%2583%25CE%25B1%20%25CE%25BA%25CE%25B1%25CE%25B9%20%25CE%2593%25CF%2581%25CE%25B1%25CE%25BC%25CE%25BC%25




Να κατανοήσουν ότι τα εργαλεία του Web 2.0 αποτελούν μια πρακτική του

ψηφιακού γραμματισμού, η οποία συνδυάζει τη λεκτική με την οπτική

παράμετρο.

Να κατανοήσουν ότι η παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου αποτελεί

μια διαδικασία συνεργατική και δημιουργική, ώστε να είναι σε θέση να

σχολιάζουν και να αξιολογούν τον παραγόμενο λόγο τους.

Οι μαθητές που ανήκουν στη γενιά του διαδικτύου και έχουν εξοικειωθεί με

αλληλεπιδραστικά μέσα, να μεταφέρουν τις δεξιότητες αυτές στη μάθηση.

Αξιοποίηση των ΤΠΕ

Οι ΤΠΕ αξιοποιούνται:

ως πηγές πληροφόρησης,

ως εργαλεία παραγωγής λόγου (περιβάλλον Googledocs, λογισμικό

κειμενογράφου Word και λογισμικό παρουσίασης PowerPoint),

ως εποπτικά μέσα (λογισμικό παρουσίασης σε διαδραστικό πίνακα),

ως μέσα κοινωνικής δικτύωσης (ιστολόγιο).

Γενικά θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι ΤΠΕ είναι πιο ελκυστικές για τους μαθητές,

τους βοηθούν να εργάζονται ομαδικά ακόμη και εξ αποστάσεως και να παράγουν

λόγο με τη χρήση ψηφιακών μέσων (Κουτσογιάννης κ.ά. 2011: 32).

Κείμενα

Τα ντοκιμαντέρ που αξιοποιούνται στο 2ο φύλλο εργασίας προέρχονται από τον

τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ και είναι τα εξής:

Μεγάλοι Έλληνες: Καποδίστριας

Μεγάλοι Έλληνες: Σωκράτης

Μεγάλοι Έλληνες: Περικλής

Μεγάλοι Έλληνες: Κολοκοτρώνης

Μεγάλοι Έλληνες: Παπανικολάου

http://www.skai.gr/player/TV/?MMID=23074

http://www.skai.gr/player/TV/?mmid=26029

http://www.skai.gr/player/tv/?mmid=100169






Μεγάλοι Έλληνες: Βενιζέλος

Διδακτική πορεία/στάδια/φάσεις

Α΄ φάση (1η ώρα, αίθουσα διδασκαλίας)

Αρχικά, ο διδάσκων εισάγει τους μαθητές στο θέμα και τους παρουσιάζει τον τρόπο

εργασίας. Οι μαθητές χωρίζονται σε 6 ομάδες (4-5 μέλη ανά ομάδα) από τον

διδάσκοντα, ο οποίος φροντίζει ώστε οι ομάδες να είναι ανομοιογενείς ως προς την

κοινωνικοποίηση και τις επιδόσεις των μαθητών. Καλό είναι να μοιράσουν μεταξύ

τους ρόλους (συντονιστής= το πρόσωπο που ελέγχει την πορεία και τους χρόνους της

ομάδας, εκπρόσωπος= το πρόσωπο που ενημερώνει τον καθηγητή και την ολομέλεια

για τυχόν θέματα που ανακύπτουν στην ομάδα, γραμματέας= το πρόσωπο που

κρατάει χειρόγραφες ή ηλεκτρονικές σημειώσεις, χειριστής/ές Η/Υ= υπεύθυνος/οι για

το χειρισμό και τη δημιουργία ψηφιακού υλικού της ομάδας) χωρίς την παρέμβαση

του καθηγητή, ο οποίος διακριτικά απέχει από τη διαδικασία. Στη συνέχεια,

δημιουργείται από κάποιον μαθητή και τον καθηγητή το ιστολόγιο της τάξης –σε

περίπτωση που δεν υπάρχει- και του δίνεται ένα όνομα από τα προτεινόμενα στην

ολομέλεια κατόπιν φανερής ψηφοφορίας.

Β΄ φάση (2η-10η ώρα, αίθουσα διδασκαλίας και εργαστήριο πληροφορικής)

2η ώρα: Οι μαθητές έχοντας χωριστεί σε ομάδες λαμβάνουν από τον διδάσκοντα το

1ο φύλλο εργασίας. Αφού το μελετήσουν, αξιοποιούν κάποια μηχανή αναζήτησης

στο διαδίκτυο (π.χ. Google) στην κατηγορία «Εικόνες», προκειμένου να εντοπίσουν

και να επιλέξουν μία φωτογραφία, μία αφίσα ή μία γελοιογραφία με θετικό ή

αρνητικό περιεχόμενο για τη σύγχρονη Ελλάδα. Σύμφωνα με τα φύλλα εργασίας οι

τρεις πρώτες ομάδες επιλέγουν μία εικόνα με θετικό περιεχόμενο, ενώ οι τρεις

τελευταίες με αρνητικό. Να επισημανθεί ότι οι εικόνες δε δίνονται από τον

διδάσκοντα, ώστε να μην αισθανθούν οι μαθητές ότι κατευθύνονται στην επιλογή

τους και για να συνειδητοποιήσουν στη συνέχεια ότι μια καλή επιλογή θα τους


http://www.google.gr/




βοηθήσει να αναπτύξουν περισσότερο τις ιδέες τους και να εμπλουτίσουν τις

παρουσιάσεις τους.

Στη συνέχεια αναλύουν τις εικόνες με βάση τα ερωτήματα που τους δίνονται

στο φύλλο εργασίας. Αυτά σχετίζονται με τα κριτήρια επιλογής της εικόνας, τα

στοιχεία εντυπωσιασμού ή μη που περιέχει, τα χαρακτηριστικά της (ρεαλιστικά ή

μη), και τον τυχόν προβληματισμό που η εικόνα τους δημιουργεί. Επισημαίνεται ότι

μπορούν να προσθέσουν και δικά τους στοιχεία που μπορεί να προκύπτουν από την

επιλογή της εικόνας, για τα οποία παροτρύνονται από τον διδάσκοντα να

παρουσιάσουν στην ολομέλεια.

3η ώρα: Οι μαθητές ετοιμάζουν μια σύντομη παρουσίαση PowerPoint (διάρκειας 3-4

λεπτών) της εικόνας που έχουν επιλέξει, επισημαίνοντας με τα εργαλεία του

λογισμικού παρουσίασης τα στοιχεία της εικόνας που τους έκαναν καλή ή κακή

εντύπωση ή που τους προξένησαν κάποιον προβληματισμό (παραγωγή ψηφιακού

πολυτροπικού κειμένου).

4η ώρα: Κάθε ομάδα (αν είναι εφικτό όλα τα μέλη της) προβάλλει στην ολομέλεια

την παρουσίαση της εικόνας –που έχει λάβει πλέον τη μορφή ψηφιακού

πολυτροπικού κειμένου- χρησιμοποιώντας, εφόσον χρειάζεται, και τις λειτουργίες

του διαδραστικού πίνακα που μπορεί να φανούν χρήσιμες κατά τη διάρκεια της

παρουσίασης. Όλες οι παρουσιάσεις αναρτώνται στη συνέχεια σε ξεχωριστές

αναρτήσεις στο ιστολόγιο της τάξης, στο οποίο οι μαθητές μπορούν να αφήνουν τα

σχόλιά τους ή να συνεχίζουν την κουβέντα που προκλήθηκε μέσα στη σχολική τάξη.

5η ώρα: Οι μαθητές επισκέπτονται τις ιστοσελίδες που αναφέρονται στο 2ο φύλλο

εργασίας και, αφού παρακολουθήσουν τα ντοκιμαντέρ που τους έχουν ορισθεί,

απαντούν επιγραμματικά στα ερωτήματα που τους δίνονται. Για πρακτικούς λόγους

και εφόσον υπάρχει η δυνατότητα, τα αρχεία βίντεο μπορεί να είναι ήδη

αποθηκευμένα στον σκληρό δίσκο του υπολογιστή τους ώστε, ακόμα κι αν υπάρχει

πρόβλημα με τη σύνδεση στο διαδίκτυο, να μη διακόπτεται η παρακολούθησή τους.

Επίσης, οι ομάδες μπορούν να χωριστούν σε δύο υπο-ομάδες, αν το επιθυμούν. Έτσι




μειώνεται ο κίνδυνος απόσπασης ή διάσπασης της προσοχής τους, που μπορεί να

προκύψει λόγω της παρακολούθησης από όλα τα μέλη μέσω ενός Η/Υ, ενώ

ταυτόχρονα τα μέλη μπορούν να κρατήσουν καλύτερες σημειώσεις.

6η ώρα: Οι μαθητές ετοιμάζουν μια σύντομη παρουσίαση σε PowerPoint (διάρκειας

4-5 λεπτών) για την προσωπικότητα που τους έχει ανατεθεί, με γνώμονα τα

ερωτήματα που τους έχουν δοθεί στο φύλλο εργασίας (παραγωγή ψηφιακού

πολυτροπικού κειμένου). Να επισημανθεί ότι δε ζητούμε από τους μαθητές τα

βιογραφικά στοιχεία ή την απαρίθμηση των έργων της κάθε προσωπικότητας, αλλά

τα κριτήρια βάσει των οποίων οι προσωπικότητες αυτές ονομάστηκαν «Μεγάλοι

Έλληνες». Ζητούμε ακόμα να παρακολουθήσουν τη γλώσσα που τα ντοκιμαντέρ

αυτά χρησιμοποιούν και να σχολιάσουν την αξία που έχουν οι τηλεοπτικές αυτές

εκπομπές στις μέρες μας.

7η ώρα: Μοιράζεται στους μαθητές το 3ο φύλλο εργασίας. Κάθε ομάδα παίρνει τον

λόγο για 4-5 λεπτά και προβάλλει την παρουσίαση που ετοίμασε. Ταυτόχρονα γίνεται

η 1η δραστηριότητα. Καλό θα είναι να δοθούν από τον διδάσκοντα με συντομία

κάποια κριτήρια αξιολόγησης των παρουσιάσεων, όπως η αρτιότητα του

περιεχομένου, η ορθή χρήση του νεοελληνικού λόγου, η επιλογή και η ποιότητα των

εικόνων, ώστε οι μαθητές να ξέρουν το πλαίσιο στο οποίο θα πρέπει να κινηθούν

στην 1η δραστηριότητα. Αν υπάρχει χρόνος στο τέλος της ώρας, οι μαθητές αναρτούν

τον πίνακα που τους έχει δοθεί καθώς και τον πίνακα (αυτo)αξιολόγησης που δίνεται

ως 2η δραστηριότητα. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει χρόνος, η 1η δραστηριότητα

ανεβαίνει στο ιστολόγιο από το σπίτι και η 2η μπορεί να τοποθετηθεί στην αρχή της

επόμενης ώρας. Τέλος, όλες οι παρουσιάσεις αναρτώνται στο ιστολόγιο της τάξης,

στο οποίο οι μαθητές μπορούν να αφήνουν τα σχόλιά τους ή να συνεχίζουν την

κουβέντα που τυχόν προκλήθηκε μέσα στη σχολική τάξη.

8η-9η ώρα: Οι μαθητές ξεκινούν την 3η δραστηριότητα του 3ου φύλλου εργασίας.

Καλούνται να καταθέσουν τις απόψεις τους στην ολομέλεια της τάξης για τις πολλές

και συχνά αντιφατικές όψεις της Ελλάδας, με αφορμή τα ευρήματά τους κατά τη




διάρκεια της εκπόνησης των εργασιών τους αλλά και την προσωπική τους εμπειρία.

Στη συνέχεια θα πρέπει να αναρτήσουν στο ιστολόγιο της τάξης μια ομαδική

παραγωγή λόγου (1-2 παράγραφοι), αξιοποιώντας τις ομάδες Google που τους δίνουν

τη δυνατότητα να συγγράψουν ως ομάδα ένα κοινό κείμενο (GoogleDoc) στο

εργαστήριο, αφού επιλέξουν ένα κειμενικό είδος που προτιμούν (π.χ. σύντομο άρθρο,

σχόλιο κτλ.). [Η δραστηριότητα αυτή προτείνεται από το σχολικό εγχειρίδιο ως

ατομική παραγωγή λόγου].

10η ώρα: Στην ολομέλεια της τάξης γίνεται σχολιασμός των κειμένων με αφορμή

(και) τα σχόλια που οι μαθητές έχουν αναρτήσει στο ιστολόγιο κάτω από κάθε

κείμενο. Δίνεται τέλος η δυνατότητα σε όλους τους μαθητές να λάβουν τον λόγο και

να εκφραστούν σε σχέση με το διδακτικό σενάριο και τις δραστηριότητες στις οποίες

συμμετείχαν.

Αξιολόγηση

Οι ομάδες αξιολογούνται από την ολομέλεια κατά τη διάρκεια του 3ου φύλλου

εργασίας (1η και 2η δραστηριότητα). Τα παιδιά αναμένεται να παρακολουθήσουν με

αυξημένο ενδιαφέρον και να κρατήσουν σημειώσεις κατά τη διάρκεια όλων των

παρουσιάσεων, ώστε να μπορέσουν να συμμετάσχουν σ’ αυτή τη διαδικασία. Η

(αυτο)αξιολόγηση είναι κάτι που τους έχει τονισθεί εξαρχής ως μέρος του όλου

σεναρίου.

Δεν προβλέπεται ατομική (αυτο)αξιολόγηση των μαθητών.




ΣΤ. ΦΥΛΛΟ/Α ΕΡΓΑΣΙΑΣ

1ο φύλλο εργασίας (Ομάδες 1η, 2η , 3η)

1. Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα και κοινοποιήστε μέσω του ιστολογίου

στην ολομέλεια την κατανομή των ρόλων στην ομάδα σας.

Όνομα ομάδας:

Ρόλοι Όνομα μαθητή

Συντονιστής

Εκπρόσωπος

Γραμματέας

Χειριστής Η/Υ


2. Αξιοποιήστε κάποια μηχανή αναζήτησης στο διαδίκτυο (π.χ. www.google.gr)

στην κατηγορία «Εικόνες», προκειμένου να εντοπίσετε και να επιλέξετε μία

φωτογραφία ή μία αφίσα ή μία γελοιογραφία με θετικό περιεχόμενο για τη

σύγχρονη Ελλάδα.

3. Να ετοιμάσετε μία παρουσίαση (με χρήση ppt) διάρκειας 3-4 λεπτών της

εικόνας που εντοπίσατε και επιλέξατε λαμβάνοντας υπόψη σας τα παρακάτω

ερωτήματα:

Α. Τι σας εντυπωσίασε και σας ώθησε να επιλέξετε τη συγκεκριμένη εικόνα;

Β. Γιατί πιστεύετε ότι η εικόνα αυτή έχει θετικό περιεχόμενο για τη σύγχρονη

Ελλάδα;

Γ. Ποια στοιχεία της σύγχρονης Ελλάδας προβάλλονται μέσω της εικόνας

αυτής;

Δ. Θεωρείτε ότι η εικόνα αυτή έχει περιεχόμενο ρεαλιστικό ή μήπως

υπερβάλλει;





Ε. Προβληματιστήκατε για κάτι με αφορμή τη θέαση της εικόνας; Ποιο είναι

αυτό και γιατί;

Στ. Θα προσθέτατε ή θα αφαιρούσατε κάποιο στοιχείο της εικόνας και γιατί;

4. Να αναρτήσετε την παρουσίαση της εικόνας σας στο ιστολόγιο της τάξης σας.

1ο φύλλο εργασίας (Ομάδες 4η, 5η , 6η)

1. Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα και κοινοποιήστε μέσω του ιστολογίου

στην ολομέλεια την κατανομή των ρόλων στην ομάδα σας.

Όνομα ομάδας:

Ρόλοι Όνομα μαθητή

Συντονιστής

Εκπρόσωπος

Γραμματέας



2. Αξιοποιήστε κάποια μηχανή αναζήτησης στο διαδίκτυο (π.χ. www.google.gr)

στην κατηγορία «Εικόνες», προκειμένου να εντοπίσετε και να επιλέξετε μία

φωτογραφία ή μία αφίσα ή μία γελοιογραφία με αρνητικό περιεχόμενο για τη

σύγχρονη Ελλάδα.

3. Να ετοιμάσετε μία παρουσίαση (με χρήση ppt) διάρκειας 3-4 λεπτών της

εικόνας που εντοπίσατε και επιλέξατε λαμβάνοντας υπόψη σας τα παρακάτω

ερωτήματα:

Α. Τι σας ώθησε να επιλέξετε τη συγκεκριμένη εικόνα;

Β. Γιατί πιστεύετε ότι η εικόνα αυτή έχει αρνητικό περιεχόμενο για τη

σύγχρονη Ελλάδα;

Γ. Ποια στοιχεία της σύγχρονης Ελλάδας προβάλλονται μέσω της εικόνας

αυτής;





Δ. Θεωρείτε ότι η εικόνα αυτή έχει περιεχόμενο ρεαλιστικό ή μήπως

υπερβάλλει; Την θεωρείτε προσβλητική ή αντιαισθητική και γιατί;

Ε. Προβληματιστήκατε για κάτι με αφορμή τη θέαση της εικόνας; Ποιο είναι

αυτό και γιατί;

Στ. Θα προσθέτατε ή θα αφαιρούσατε κάποιο στοιχείο της εικόνας και γιατί;

4. Να αναρτήσετε την παρουσίαση της εικόνας σας στο ιστολόγιο της τάξης σας.

2ο φύλλο εργασίας (Ομάδα 1η)

1. Επισκεφτείτε την ιστοσελίδα που σας δίνεται

(http://www.skai.gr/player/TV/?MMID=23074) και παρακολουθήστε το

ντοκιμαντέρ με προσοχή, κρατώντας σημειώσεις και απαντώντας

επιγραμματικά στα ακόλουθα ερωτήματα:

Α. Ποια είναι η προσωπικότητα που προβάλλεται; Παρουσιάστε σε πέντε

σημεία τα βασικά στοιχεία του βίου και του έργου της.

Β. Με βάση ποια στοιχεία από αυτά που παρουσιάζονται στο ντοκιμαντέρ

πιστεύετε ότι η προσωπικότητα αυτή χαρακτηρίστηκε ως «Μεγάλος

Έλληνας»;

Γ. Ποια είναι η γλώσσα που χρησιμοποιείται στο ντοκιμαντέρ; Να

καταγράψετε πέντε (5) λέξεις ή φράσεις (του παρουσιαστή) που σας έκαναν

εντύπωση ή που δεν τις γνωρίζατε και να τις παρουσιάσετε.

Δ. Ποια στοιχεία του ντοκιμαντέρ που παρακολουθήσατε σας έκαναν καλή ή

κακή εντύπωση και γιατί;

Ε. Ποια πιστεύετε ότι είναι η αξία τέτοιων ντοκιμαντέρ για τους νέους

σήμερα; Θα βλέπατε κάποιο παρόμοιο ξανά; Θα αλλάζατε κάτι στη δομή ή

στην παρουσίασή του; Ποιο είναι αυτό και γιατί;

2. Να ετοιμάσετε μία παρουσίαση (με χρήση ppt) διάρκειας 4-5 λεπτών του

ντοκιμαντέρ που εντοπίσατε λαμβάνοντας υπόψη σας τα παραπάνω

ερωτήματα.



(http://www.skai.gr/player/TV/?mmid=26029) και παρακολουθήστε το












Έλληνας»;











ερωτήματα.



(http://www.skai.gr/player/tv/?mmid=100169) και παρακολουθήστε το







Έλληνας»;









http://www.skai.gr/player/tv/?mmid=100169






ερωτήματα.

3. Να αναρτήσετε την παρουσίασή σας στο ιστολόγιο της τάξης σας.










Έλληνας»;











ερωτήματα.















Έλληνας»;











ερωτήματα.



(http://www.skai.gr/player/TV/?mmid=239945) και παρακολουθήστε το







Έλληνας»;















ερωτήματα.

3ο φύλλο εργασίας (Ομάδες 1η, 2η, 3η, 4η, 5η, 6η)

1. Αφού παρακολουθήσετε την παρουσίαση κάθε ομάδας, να συμπληρώσετε τον

παρακάτω πίνακα και να τον αναρτήσετε στο ιστολόγιο της τάξης σας. (Δεν

θα συμπληρώσετε το πεδίο που αφορά στην ομάδα σας.)

Ομάδες Χαρακτηριστικά

προσωπικότητας

Τι μας άρεσε στην

παρουσίαση

Τι δεν μας άρεσε

στην παρουσίαση

1η Ομάδα (Ιωάννης

Καποδίστριας)

2η Ομάδα (Σωκράτης)

3η Ομάδα (Περικλής)

4η Ομάδα (Θεόδωρος

Κολοκοτρώνης)

5η Ομάδα (Γεώργιος

Παπανικολάου)

6η Ομάδα (Ελευθέριος

Βενιζέλος)

2. Να αξιολογήσετε τις δύο (2) παρουσιάσεις που παρακολουθήσατε και να

αυτοαξιολογήσετε την ομάδα σας συμπληρώνοντας τον παρακάτω πίνακα. Η

βαθμολόγηση θα γίνει με τους εξής χαρακτηρισμούς: κακή-μέτρια-καλή-




πολύ καλή-άριστη. Στη συνέχεια να αναρτήσετε τον πίνακα

(αυτο)αξιολόγησης στο ιστολόγιο της τάξης σας.

Ομάδες Συνολική

παρουσία

Περιεχόμενο

παρουσιάσεων

Χρήση

ΤΠΕ

Ομαδικότητα/

Συνεργασία

1η Ομάδα

2η Ομάδα

3η Ομάδα

4η Ομάδα

5η Ομάδα

6η Ομάδα

3. Να συζητήσετε στην ολομέλεια της τάξης σας τις πολλές και συχνά

αντιφατικές όψεις της Ελλάδας, με αφορμή τα ευρήματά σας κατά την

διάρκεια της εκπόνησης των εργασιών σας. Στη συνέχεια, αφού

δημιουργήσετε ομάδες στο περιβάλλον της Google, να συγγράψετε μια

ομαδική παραγωγή λόγου (1-2 παράγραφοι) σε μορφή google.doc και να

αναρτήσετε το κείμενό σας στο ιστολόγιο της τάξης σας αφού επιλέξετε το

κειμενικό είδος που προτιμάτε (π.χ. σύντομο άρθρο, σχόλιο).

4. Να σχολιάσετε τα κείμενα των ομάδων που αναρτήθηκαν στο ιστολόγιο της

τάξης σας.




Ζ. ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ

Άλλες εκδοχές του σεναρίου θα μπορούσαν να είναι διαθεματικές με το μάθημα της

Ιστορίας, ώστε να μελετηθούν σε βάθος οι προσωπικότητες και το έργο των Ελλήνων

που εμπλέκονται στο σενάριο. Αυτό βέβαια προϋποθέτει και ανάλογη διαμόρφωση

των φύλλων εργασίας.

Επιπλέον, τα φύλλα εργασίας ή τα ντοκιμαντέρ που έχουν επιλεγεί μπορούν

να διαφοροποιηθούν από τον διδάσκοντα ανάλογα με τις ανάγκες της τάξης και τα

ενδιαφέροντα των μαθητών (π.χ. οι προσωπικότητες να ανήκουν μόνο στον χώρο της

σύγχρονης Ιστορίας).

Η. ΚΡΙΤΙΚΗ

Το σενάριο είναι αρκετά πιεστικό ως προς τον χρόνο υλοποίησής του. Ο διδάσκων θα

πρέπει να έχει ευελιξία, αν διαπιστώσει ότι η εξοικείωση των μαθητών με τα ψηφιακά

μέσα είναι μικρή, φροντίζοντας να είναι οι ομάδες στελεχωμένες με δύο (2)

τουλάχιστον μαθητές που μπορούν να υλοποιήσουν τις δραστηριότητες που

προβλέπονται. Τέλος, θα πρέπει να επιμείνει στο να επανέρχονται οι μαθητές στο

ιστολόγιο (ανεβάζοντας επιπλέον και κάποια σύντομα και ενδιαφέροντα για τους

μαθητές κείμενα, βίντεο και άλλο ψηφιακό υλικό ή διεξάγοντας κάποια ηλεκτρονική

ψηφοφορία για τους «Μεγάλους Έλληνες»), ώστε το ενδιαφέρον τους να παραμείνει

αμείωτο, να μελετούν τις εργασίες των συμμαθητών τους και να σχολιάζουν στην όλη

διαδικασία.

Θ. BΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΔΕΠΠΣ. 2003. Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών της Ελληνικής

Γλώσσας για το Γυμνάσιο, ΦΕΚ 303Β/13-3-2003).

Κουτσογιάννης, Δ, Παυλίδου, Μ. & Ι. Χαλισιάνη. 2011. Μελέτη για την αξιοποίηση

των ΤΠΕ στη διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας στη Δευτεροβάθμια

Εκπαίδευση: γενικό πλαίσιο και ιδιαιτερότητες. Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.




Κουτσογιάννης, Δ. 2012. Ο ρόμβος της γλωσσικής εκπαίδευσης. Στο Μελέτες για την

ελληνική γλώσσα. Πρακτικά της 32ης συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας, Α.Π.Θ.

Θεσσαλονίκη, ΙΝΣ.

Ματσαγγούρας, Η. 2008. Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση. Για το

καθημερινό μάθημα και τα προγράμματα του ολοήμερου σχολείου, τα

περιβαλλοντικά, τα πολιτιστικά και τα ευρωπαϊκής συνεργασίας, Αθήνα: Γρηγόρης.

Νέο Πρόγραμμα Σπουδών. 2011. Πρόγραμμα Σπουδών για τη διδασκαλία της

Νεοελληνικής γλώσσα και Λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο. Νέο Σχολείο (Σχολείο 21ου

αιώνα)- Νέο Πρόγραμμα Σπουδών. Αθήνα. Διαθέσιμο στο διαδίκτυο:

http://ebooks.edu.gr/2013/tautotita.php?course=DSGL-A107&id=1813

http://ebooks.edu.gr/2013/tautotita.php?course=DSGL-A107&id=1813

Π.3.2.1 Εκπαιυικά νάρια και μαθηιακές ρα 1ηρι )ης 1μφνα μ...

Documents