Prof. Dr. Durmuş KAYAKocaeli ÜniversitesiTeknoloji Fakültesi

Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü

Kocaeli Sanayi Odası

23 Haziran 2014

Enerji Verimliliğinde Çalışmaları : Amaç

Enerjinin etkin kullanılması,

Enerji tasarruf imkanlarının belirlenmesi,

Enerji maliyetlerinin işletme bütçesi üzerindeki yükünün hafifletilmesidir.

Mevcut durumda verimlilik arttırıcı projelerin belirlenmesi,

Yapılan etütle birlikte çevrenin korunması

04.05.23 2

Bu projelerde sağlanan tasarruf ile üretimin geliştirilmesi ve/veya yatırıma aktarılması amaçlanmaktadır.

Proje kapsamında 3 Adet OPG Kazanında Enerji Verimliliği Ölçüm ve Etüdü yapılmış, potansiyel tasarruf alanları belirlenmiş ve iyileştirme projeleri önerilmiştir. Örnek olarak bir kazandaki tasarruf opsiyonları:

Toplam Belirlenen Tasarruf Potansiyeli: 1, 2 ve 3 nolu kazanlar için bu tasarrufların toplam parasal değeri ise 1.351.646 USD/yıl olarak hesaplanmıştır.

Yatırım yapılmaksızın sağlanan tasarruf: Hesaplanan bu tasarrufun yaklaşık 390.000 USD/yıl kısmı yatırıma gerek kalmadan geri kazanılmıştır.

304.05.23

Proje Adı: Kuvvet Santralı 3 Adet OPG Buhar Kazanı Verimlilik Çalışmaları

TASARRUFUN ADI Enerji (Kcal/h)

Kömür Eşdeğeri (Kg/h)

Yıllık Mali Değeri (USD)

Fazla sızıntı hava kaybının önlenmesi 1.076.178 184 214.978

Fazla Havanın azaltılması 473.001 81 94.487

TOPLAM 1.549.179 265 309.465

Proje Adı: OPG Kazan Döner Hava Isıtıcısı Değişimi Verimlilik Arttırıcı ProjesiProje kapsamında yapılan çalışmalarda Kazan Döner Hava

ısıtıcılarında önemli oranda sızdırma problemi tespit edilmiştir.

Yapılan değerlendirmede bu kazana ait döner hava ısıtıcısının değişimi kararı alınmıştır.

Bu nedenle yatırım miktarının %30’a varan oranda hibe desteği alabilmek amacıyla Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğüne Verimlilik Arttırıcı Proje sunulmuştur.

Proje kabul edilmiş ve uygulamaya geçilmiştir. Proje uygulama sonucu yıllık tasarruf miktarı 237.559 TL,

yatırım miktarı 877.909 Tl dir. Yatırımın yaklaşık %30 kısmı YEGM tarafından karşılanacaktır.

Bu durumda yatırımın geri ödeme süresi 2,6 yıl olacaktır. 04.05.23 4

Proje Adı: Pompalarda verimlilik Çalışması

504.05.23

Proje kapsamında; Bir işletmede mevcut pompalarda Enerji Verimliliği Ölçüm ve Etüdü yapılmış, potansiyel tasarruf alanları belirlenmiş ve iyileştirme projeleri önerilmiştir.

-Mevcut düşük verimli pompa ve elektrik motorlarının yenileri ile değiştirilmesi,

-Verimi belli oranda düşen pompaların bakımdan geçirilmesi,

-Yüksek güçte seçilmiş olan elektrik motorlarının uygun güçte olanlarla değiştirilmesi,

-Yüksek verimli elektrik motorlarının kullanılması,

-Genel sistemde yapılabilecek iyileştirmeler.

En ekonomik tasarruf opsiyonlarıPompa Adı / Tasarruf

Opsiyonu

Tasarrufun KazançYatırım

Miktarı

EURO*

Geri Ödeme

Süresi

(Ay)Cinsi

Miktarı

[kW]kWh/yıl EURO /yıl

Merkez Pompa 3/

Pompa YenilemeElektrik 107,05 937.758,00 65.643,06 € 38.163,00 € 7,0

Merkez Pompa 4/

Pompa+Motor YenilemeElektrik 30,79 269.720 18.880,43 € 47.195,00 € 30,0

Merkez Pompa 6/ Revizyon Elektrik 6,36 13.584 951,9 € 3000 € 37,8

Merkez Pompa 7/ Revizyon Elektrik 6,61 29.031 2.033 € 3000 € 17,7

Kule Pompa 2 / Yenileme Elektrik 32,22 282.247,20 19.757,30 € 59.720,00 € 36,3

Kule Pompa 7 Revizyon Elektrik 13 95.472 6.738 € 3000 € 5,3

Point 1 Pompa 2/ Yenileme Elektrik 33,22 291.007 20.370,50 € 25.175,00 € 14,8

TOPLAM 229,25 1.918.819 134.374 € 179.253 €Ortalama =

16 Ay

04.05.23 6

Proje Adı: Basınçlı Hava Sisteminde Enerji Verimliliği Çalışması

Fabrika genelinde çalışmakta olan kompresörlerden 100 kW ve üzeri motor güçlerinde olmak üzere, 15 ad. kompresör ve hatlarında kompresör ve motor verimlerinin belirlenmesi, hava hatlarında sızıntı ve kaçakların tesbit edilmesi çalışması yapılmıştır.

Yatırım gerekmeksizin elde edilen tasarruf: Basınçlı hava hatlarında elde edilecek toplam elektrik enerjisi tasarruf imkanı 509.662 kWh/yıl’dır.

Bu tasarrufların toplam parasal değeri ise 35.693 USD/yıl olarak hesaplanmıştır.

Yatırım yapılarak elde edilen tasarruf: Elde edilecek toplam tasarruf 105.772 USD, gerekli yatırım 112.741 USD ve ortalama basit geri ödeme süresi 9,6 aydır.

704.05.23

Proje Adı: Yüksek Fırın Enerji Verimliliği Etüdü ve Tasarruf İmkanlarının Belirlenmesi”

Bir Demirçelik Fabrikasına Ait Yüksek fırında detay enerji verimliliği çalışması yapılmış.

Potansiyel tasarruf alanları belirlenmiş.

İyileştirme projeleri önerilmiştir.

Önerilen 18 adet iyileştirme çalışmasının, işletme şartları elverdiği ölçüde, gerçekleştirilmesi halinde, teorik olarak 30 Milyon TL’nin üzerinde tasarruf imkanları görünmektedir.

04.05.23 8

TÜBİTAK TEYDEB Destekli “Ray Profil Haddehanesi Tav Fırınında Yakıt Optimizasyonu Yapmak, Atık Isıdan Maksimum Yararlanmak Amacıyla Yeni Bir Reküperatör ile Ekonomizer Tasarımı ve Sisteme Entegrasyonunun Yapılması”

Ray Profil HH Tav Fırını verimliliğinin artırılması önerileri, bir Ar-Ge uygulama projesine dönüştürülmüş ve TÜBİTAK’a sunulmuştur. Proje, yapılan yoğun değerlendirmeler neticesinde TÜBİTAK tarafından, hibe desteği almak üzere kabul edilmiştir.

04.05.23 9

PROJE YATIRIM MALİYETİ VE GERİ ÖDEME SÜRESİ

Tasarrufun Adı

Yapılacak Olan Yatırım

Yatırımın Maliyeti (USD)

Yatırımın Maliyeti (TL)

Tasarruf Miktarı(USD)

Tasarruf Miktarı

(TL)

Yatırımın Geri Ödeme Süresi (Ay)

Fazla havanın azaltılması+ Tufal kaybının azaltılması

Hava-Yakıt oranı online ölçüm sistemi 277.777 499.998,6 132.009+781.666,6 1.644.616 3,6

Sızıntı hava kaybının önlenmesi

Reküperatör 388.888,6 699.999,5 301.525 542.745 15,47

Ekonomizer tesis edilmesi Gaz-Su ekonomizeri 166.666,67 300.000 423.820 762.876 4,7

Hava perdesi tesisi ısıl kazanç + Bakım onarım 

Hava perdesi tesisi + Elektrik maliyeti 23.750+35700 107.010 5.675 + 75.000 145.215 8,8

  TOPLAM 892.782,27 1.607.008 1.719.695,6 3.095.452 6,2

Yukarıda belirtilen yatırımın yaklaşık 600.000 TL’si TÜBİTAK TEYDEB’den sağlanmış olup, KARDEMİR tarafından yapılan yatırım yaklaşık 1.000.000 TL olup bu durumda KARDEMİR için geri ödeme süresi yaklaşık 3 aydır.

04.05.23 11

Kompresör Soğutma Suyu Atık Isısı Kompresör Soğutma Suyu Atık Isısı KullanımıKullanımı

Kompresör soğutma suyundan açığa çıkan ısıyı atmosfere atmak yerine, 90-100˚C de sıcak su elde edilebilir!

04.05.23 12

Toplam KazançToplam Kazanç

Kompresör Soğutma SuyuKompresör Soğutma SuyuYatırım Maliyeti :150.000 TLYıllık parasal tasarruf : 301.996 TL/yılGeri Ödeme Süresi : 6 ay

Yatırım Türü Yatırım Maliyeti

Isı pompası (Energy Recovery, 900 kW) 150.000 TL

TOPLAM 150.000 TL

Yıllık enerji kazancı (Kcal)

Yıllık doğalgazeşdeğeri yakıt tasarrufu

(Nm3)

Yıllık parasal tasarruf (TL/yıl)

Yatırım maliyeti (TL)

Geri ödeme süresi (ay)

5.082.000.000 603.993 301.996 150.000 6

PROJE ADI: ELEKTRİK PANO ODALARI VE EĞİTİM MERKEZİNİN ATIK ISI KAYNAKLI SICAK SU KULLANAN ABSORBSİYONLU CHİLLER KULLANILARAK SOĞUTMA İHTİYACININ KARŞILANMASI

04.05.23 13

Projenin TanımıBir işletmede proses bacaları atık ısısından faydalanılarak

elektrik pano odaları ve eğitim merkezinin soğutma ihtiyacının karşılanması hedeflenmektedir.

Bu amaçla iki adet atık ısı kaynaklı sıcak su kullanan absorbsiyonlu chiller sistemi kurulacak.

Sistemdeki soğuk su hatların yalıtılacak.Soğutma kulesi tesis edilecek.Soğutulması planlanan mahalle fancoil kurulumu

yapılacaktır.

04.05.23

Kurulacak Sistemin Basit Geri Ödeme Süresi

Basit Geri Ödeme Süresi: İlk Yatırım Giderleri/ Yıllık Net Gelir

Basit Geri Ödeme Süresi: 1.127,316/ (608.000-30.070)

1.127,316 TL / 577.930 = 1.95 yıl

04.05.23

PROJE ADI: EKSİK VE ZAYIF İZOLASYONLARIN GİDERİLMESİ

Isıl Güç Kaybı : 1.145 kWth Mali tasarruf : 706.284TL/yılYatırım maliyeti: 933.203 TL

Tasarruf Potansiyeli Özet Tablosu

Ölçüm Yapılan Yer

Tasarruf Tasarrufun Fueloil Eş.

Tasarruf miktarı

CO2 Azalma Miktarı

Tasarruf miktarı

Yatırım maliyeti (mlz

+ işçilik)

Toplam geri

ödeme süresi

kWth ton/yıl TL/yıl ton/yıl TL/ay TL ay

A, B, C Kazanları 170,83 122,426 97.435,36 683,31 8.119,61 153.541,35 18,91

X, Y, Z SAHASI 974,84 765,007 608.848,98 4.269,81 50.737,41 779.661,70 15,37

Toplam 1.145,67 899,063 706.284,34 4.953,11 58.857,03 933.203,05

 KİTAP ADI

 SANAYİDE ENERJİ

YÖNETİMİ VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ

 YAZAR

 Prof. Dr. Durmuş KAYA

Prof. Dr. H. Hüseyin ÖZTÜRK

 ISBN

 978–605–5100–17–9

 

 SAYFA SAYISI

 538

 EBAT

 15,5*23,5 cm

 KAĞIT

 1. Hamur

 KAPAK

TASARIMI

 Yunus Karaaslan

 

 FİYATI

 36,00 TL

 

 DAĞITIM

TARİHİ

 25 Mart 2014

    

DAĞITIM

 ALFA YAYIN DAĞITIM 0212 511

53 03ARTI YAYIN DAĞITIM 0212 512 48

84DAMGA (BETA) DAĞITIM 0212

528 13 20FİNAL DAĞITIM 0212 604 10 00UMUT DAĞITIM 0212 511 77 49

SEÇKİN YAYIN DAĞITIM 0312 435 30 30

SİYASAL DAĞITIM 0312 419 57 81 

04.05.23 17

UMUTTEPEYAYINLARI

YENİ YAYIN DUYURUSU

Kitaptaki konuların ana başlıkları:1. ENERJİ 2. ENERJİ YÖNETİMİ 3. ENERJİ ETÜDÜ 4. ENERJİ VERİMLİLİĞİ 5. ENERJİ KİMLİK BELGESİ 6. ENERJİ VERİMLİLİĞİ HİZMET SEKTÖRÜ 7. ÖLÇME TEKNİĞİ VE ÖLÇME ALETLERİ 8. YAKITLAR VE YANMA 9. KAZANLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ 10. FIRINLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ 11. POMPALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ 12. ELEKTRİK MOTORLARINDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ 13. BASINÇLI HAVA SİSTEMLERİNDE VERİMLİLİK 14. FANLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ 15. DEĞİŞKEN HIZLI SÜRÜCÜ UYGULAMALARI İLE ENERJİ TASARRUFU 16. ISI YALITIMI İLE ENERJİ TASARRUFU 17. ATIK ISI GERİ KAZANIMI 18. SU ISITMA-DAĞITMA-BASINÇLANDIRMA SİSTEMLERİNDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ 19. AYDINLATMADA ENERJİ VERİMLİLİĞİ 20. KONUTLARDA ENERJİ TASARRUFU

04.05.23 18

TEŞEKKÜRLER…

1904.05.23