3. drn in nl en buitenland, geleijns

Diagnostische referentiewaarden, in Nederland en internationaal

Koos Geleijns

Europese veldstudie …. 1991

Europese Guideline …radiologie 1996

Europese Guideline …CT 1999

“Wetgeving: oude (huidige) EURATOM richtlijn …”

• 1997: Guideline 97/43/EURATOM on health protection of individuals against the dangers of ionizing radiation in relationto medical exposure.

“Wetgeving: nieuwe (concept) EURATOM richtlijn …”

Nederland? Eerst veldstudies …

• Patient dosimetry in diagnostic radiology,

Geleijns J, Thesis 1995• Thoraxopnamen

• Computer Tomografie

• Referentiewaarden voor PA-thorax

opnamen in Nederland, IRI – TUDelft, 2001

• An inter-hospital comparison of patient dose based on clinical indications. Teeuwisse W, Geleijns J, Veldkamp W. EurRadiol. 2007 Jul;17(7):1795-805.

Meest gedetailleerde informatie studie van 2007, voorbeeld:

Thorax foto

• PA Thorax opname

• Meest frequent uitgevoerd op afdelingen radiologie

• In Nederland werden drie veldstudies verricht om dosiswaarden vast te leggen voor PA thorax opnamen

Thorax opnamen, alleen film scherm combinaties

Patient dosimetry in diagnostic radiology, Geleijns J, Thesis 1995

Thorax opname, PA

0

0.02

0.04

0.06

0.08

0.1

0.12

0.14

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R

Gy.

cm2

DRN NL

Thorax opnamen, 70% film scherm; 10% CR; 20% DR

Thorax foto, PA opname

0

0.02

0.04

0.06

0.08

0.1

0.12

0.14

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y

Gy.

cm2

Referentiewaarden voor PA-thorax opnamen in Nederland, IRI – TUDelft, 2001

DRN NL

Thorax opnamen, 36% film scherm; 28% CR; 36% DR

An inter-hospital comparison of patient dose based on clinical indications. Teeuwisse W, Geleijns J, Veldkamp W. Eur Radiol. 2007 Jul;17(7):1795-805.


0.00

0.02

0.04

0.06

0.08

0.10

0.12

0.14

A B C D E F G H J K L

Gy.

cm2

DRN NL

Verdeling van de dosis redelijk constant …


0.00

0.02

0.04

0.06

0.08

0.10

0.12

0.14

A B C D E F G H J K LG

y.cm

2


0

0.02

0.04

0.06

0.08

0.1

0.12

0.14

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y

Gy.

cm2

Thorax opname, PA

0

0.02

0.04

0.06

0.08

0.1

0.12

0.14

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R

Gy.

cm2

Feedback …

Diagnostische referentieniveau’sToetsing van de patientdosis voor X-thorax en X-abdomen

Zosja Stenchlak, Annette van der Hoeven. Rijnland ZiekenhuisLeiderdorp, 2009.

Onderzoek in vier ziekenhuizen voor X-thorax, in alle ziekenhuizenvoldoet het DR systeem aan de ‘haalbare’ dosiswaarde van 0.06 Gy.cm2.

Onderzoek in drie ziekenhuizen voor X-abdomen, in twee ziekenhuizen voldoet het DR systeem aan de ‘haalbare’dosiswaarde van 1.5 Gy.cm2, in het derde ziekenhuis (1.8 Gy.cm2) wordt voldaan aan het DRN van 3.0 Gy.cm2.

Vastgestelde DRN’s in Europa …thorax opname

DRN PA Thorax opname

0

0.05

0.1

0.15

0.2

0.25

0.3

0.35

0.4

0.45

UKDuit

sland

Frankri

jk

USAZwits

erlan

d

Belgie

Sweden

Gy.

cm2

= DRN NL

Dit jaar vastgesteld in België …thorax opname

Vastgestelde DRN’s in Europa …CT thorax

DRN CT Thorax

0

100

200

300

400

500

600

700

Luxembu

rg, v

oorste

lBelg

ieDuit

sland

Frankri

jk UKSwed

enLuxe

mburg

mG

y.cm

Luxemburg …

Feedback …

Stralingsbelasting; leuker kunnen we het nietmaken, wel lager!

Relinde Croezen, Anna Nynke Boersma, Röpcke Zweers Ziekenhuis, Hardenberg, 2010

Voor CTA thorax en CT abdomen zijn twee herziene onderzoeksprotocollen tot stand gekomen. Beide protocollen zorgen voor een optimalisatie van dosis waarmee wordt voldaan aan de DRN waarbij de beeldkwaliteit diagnostisch betrouwbaar blijft

Frankrijk (2004) …

• 8 x opname volw.

• 8 x opname ped.

• 6 x CT volw.

• Mammografie

Duitsland (2010) …

10 x opnamen volw.

Mammografie

7 x doorlichten volw.

9 x CT volw.

16 x opname, ped.

4 x doorlichten, ped.

24 x CT ped.

Verenigd Koninkrijk (2007) …

11 x opnamen volw.

Bitewing

Mammografie

15 x doorlichten volw.

12 x CT volw.

15 x doorlichten, ped.

12 x CT ped.

Conclusie

• In Nederland waargenomen doses zijn al 20 jaar relatief laag vergeleken met doses waargenomen bij veldstudies in andere Europese landen

• De voorgestelde `DRN´s` in Nederland zjn aangepast aan de huidige praktijken, maar behoeven wellicht nadere bijstelling (MCU bij kinderen)

• Feedback over ervaringen is waardevol

• In Nederland is er een goede balans tussen `kosten` en ´baten´ bij invoering van DRN´s

3. drn in nl en buitenland, geleijns

Documents