Öz-Saygı ve Kontrol Odaklılığın Kişisel İtibar Üzerindeki Etkisi

Doç. Dr. Turhan ERKMEN Yıldız Teknik Üniversitesi

2.Uluslararası İtibar Yönetimi Konferansı 3-4 Ekim 2013, İstanbul

Doç. Dr. Turhan ERKMEN

Kişisel İtibar Kişisel itibar, genel itibariyle başkalarının birey hakkındaki

toplu algılamalarını yansıtır ve direkt olarak gözlemlenebilen veya başkaları tarafından aktarılan kişisel özellikler, davranışlar ve imajdan meydana gelir.

Kişisel İtibar Kişisel itibar sözlük anlamıyla da kendine güvenme,

başkalarınca değerlendirilen karakter yapısı ve kişinin toplum nezdinde isminin telaffuz edilmesi olarak ifade edilir.

Olumlu itibarı olan bireyler, daha yetenekli, bilgili, yüksek statüye sahip, güvenilir olarak algılanırlar.

İtibar oluşturmanın 2 temel nedeni vardır: Bunlardan birincisi, bir ölçüde kişinin güç elde etmek istemesidir, diğer bir neden ise, kişinin kendini gerçekleştirmek istemesidir.

Kişisel İtibarı Ortaya Koyan Nedenler Kişisel itibarı ortaya çıkaran nedenleri şu şekilde ifade

edebiliriz:

Zaman

Entelektüel sermaye:

Deneyim:

Sosyal ilişkiler:

Politik davranış:

Öz-yeterlilik:

Kişisel İtibarı Ortaya Koyan Nedenler Kişisel itibarı ortaya koyan nedenler bu çalışmada

Öz-saygı

İçsel Kontrol Odağı

olarak belirlenmiştir.

Öz-saygı Öz-saygı, kişinin kendisine değer vermesi, kendini sevmesi,

kendine öncelik vermesi ve kendine saygı duymasıdır.

Öz-saygısı yüksek olan bireyler, daha üretken, motivasyonu daha yüksek, özetle yeterli bireyler olarak algılanırlar. Bu sebeple de itibarlarının yüksek olacağı beklenmektedir.

Kontrol Odaklılık Bazı kişiler, yaşamlarını kontrol etmelerinin kendi ellerinde

olduğunu düşünürken, bazıları ise bu kontrolün kendi dışındaki unsurlara (şans, kader, diğer insanları varlığı v.s.) bırakmıştır.

İçsel kontrol odağı yüksek olan bireyler, bağımsızdır, sorumluluk alabilir ve çevresindeki olayları kontrol edebilmektedir. İçsel kontrol odağı yüksek bireylerin, dışsal kontrol odağı yüksek olan bireylere göre itibarlarının daha yüksek olacağı beklenmektedir.

Araştırmanın Amacı ve Önemi Bu çalışmada İstanbul’da MBA eğitimi alan yönetici

adaylarının özsaygıları ve kontrol odaklıklarının, kişisel itibarları üzerindeki etkisi ortaya konmak amaçlanmıştır. (n=40) (Uygulama devam ediyor.).

Araştırmanın Amacı ve Önemi Kurum itibarının belirlenmesinde lider yönetici itibarının

payı oldukça büyüktür. Geleceğin yönetici adayı olan MBA öğrencilerinin kişisel itibarlarının ve bu itibarı ortaya çıkaran nedenlerin bu çalışma ile tespit ediliyor olması aynı zamanda ileride kurumların itibarına da katkı sağlaması açısından önemlidir.

Ayrıca bu çalışmanın, kişisel itibarın kurumsal itibarın oluşma sürecindeki rolünün önemine dikkat çekmesi beklenmektedir.

Ölçüm Aracı Heatherton and Polivy (1991)’nin Öz saygı ölçeği, (örneğin

‘‘Yeteneklerim konusunda kendime güvenirim’’., ‘‘Başkalarının bana hayranlık ve saygı duyduğunu hissederim’’.)

Rotter’s (1966)’in kontrol odağı ölçeği (‘‘ İnsan kendi yaşamına kendisi yön verir.’’ ve

Zinko (2007)’nin kişisel itibar ölçeği (‘‘Çevremdekiler tarafından üst düzeyde saygı görürüm.’’)

bu çalışmada veri toplamak amacıyla kullanılmıştır.

Hipotezler H1: Öz-saygıları yüksek olan bireylerin, kişisel itibarları da

yüksektir.

H1: İçsel kontrol odağı yüksek olan bireylerin, dışsal kontrol odağı yüksek olan bireylere göre kişisel itibarları yüksektir.

Güvenilirlik Analizi Tablo 1: Değişkenlere ilişkin Güvenilirlik Analizi Sonuçları

Öz-saygı ,889

İçsel kontrol odağı ,862

Kişisel itibar ,864

Bulgular Ortalamalar:

Kişisel itibar : 5,1/6

Öz-saygı: 4.8/6

İçsel kontrol odağı: 3.9/6

Bulgular Değişkenler Arasındaki İlişkiler ve Regresyon sonuçları

İçsel kontrol odağı ve kişisel itibar (r=,69; B= .47)

Öz-saygı ve kişisel itibar (r=, 45; B=.29)

Sonuç Araştırma bulgularına göre, kişisel itibarın oluşmasında

benlik saygısı(özsaygı) ve içsel kontrol odaklılığın etkisi olduğu görülmektedir.

Ancak içsel kontrol odaklılığının etkisi özsaygıya göre daha fazladır.

Bu sonuca göre, kendi hedeflerini belirleyerek bu hedeflere ulaşma yolunda karşılaşacağı engellerin üstesinden gelme konusunda kendine güvenen, kararlılık göstererek hedeflerinin peşinde olan kişiler kişisel itibarlarını da bu yönde geliştirme olanağına sahip olurlar.

Sonuç Aynı biçimde, kendinin farkında olan, güçlü ve zayıf

yönlerini tanıyarak, zayıf yönlerini geliştirme yönünde kişisel gelişimini sürekli tutan ve kendiyle barışık olan kişilerin, itibarları da buna bağlı olarak yükselmektedir.

İleride gerçekleştirilecek çalışmalarda, kişisel itibarı etkileyen başka faktörler dikkate alınabileceği gibi, kişisel itibar ile kurumsal itibar arasındaki ilişki de dikkate alınabilir.

DİNLEDİĞİNİZ VE KATILDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ…