28 - papava · 2013. 7. 2. · misi pirovnuli maxasiateblebi, rasac, rogorc cans, sadrac awonian da...

3
`sicruis Tqmas ar vikadreb da veravis mivcem imis pi- robas, rom Camideben Tu ara jibeSi patiebis qaRalds, maSinve Sevdgebi berad da imperiis dRegrZelobisT- vis locvaSi gadavityaveb muxlebs. saiTac guli gami- wevs, iqiT waval da im gzaze vivli, Tqveno brwyinva- lebav. es aris Cemi simarTle” _ grafi segedisadmi daTa TuTaSxias es aRsareba gamaxsena universitetSi reqtorobis msurvel lado papavasTan saubarma, ro- melic ar apirebs _ Seicvalos imis gamo, rom sawadels miaRwios da reqtori gaxdes. samarTavad rTuli pirovneba, igi dResac im azrzea, rom kacs sakuTari principebi unda amoZravebdes da ara ergebodes situ- aciebsa Tu misTvis miuRebel pirovnebebs miznis mis- aRwevad. samwuxaro realoba mxolod is gaxlavT, rom warsuli gamocdilebidan moyolebuli dRemde Cven jer kidev kiTxvebs vsvamT _ awyobs ki damoukidebeli pirovnebis maRal Tanamdebobaze daniSvna an arCeva xelisuflebas, romelime mmarTvel rgols _ amJamad ki universitetSi moqmed akademiur sabWos? an ki re- alurad Tavisufalia es akademiuri sabWo yofili Tu amJamindeli xelisuflebis gavlenisgan? imisaTvis, rom universiteti Cagabaron, dResac aucilebelia Tu ara iyo `viRacis kaci~? da bolos, arsebobs Tu ara realurad neba _ universitetis avtonomiurobisa? es kiTxvebi Cndeba swored lado papavas mier ganv- lili cxovrebis gzisa da misi mdidari biografiuli Strixebis gacnobisas imis fonze, rom dRes misi ada- mianuri resursebi bolomde ar aris realizebuli. ra- tom? _ am kiTxvaze pasuxis gasacemad sazogadoebis nawili naklebad Tu Seitanda eWvs masSi, rogorc spe- cialistSi, profesionalSi, menejeruli unar-Cvevebi- sa Tu eqspertuli monacemebis mqone pirovnebaSi. mis politikur da samecniero moRvaweobaSic Secdomis kvals, moraluri pasuxismgeblobebis gadmosaxedi- dan, naklebad Tu ipoviT. amdenad, sasworze rCeba misi pirovnuli maxasiaTeblebi, rasac, rogorc Cans, sadRac awonian da Semdeg ukve _ ra ras gadawonis, imazea damokidebuli ganaCenic. Cven ki mkiTxvelTan erTad SevecdebiT gavarkvioT _ aris Tu ara es kaci `saSiSi” universitetisTvis? www.tsu.ge [email protected] ivnisi, paraskevi, 2013 w. ¹9 28 mimarTva kanonSi Sesatani cvlilebebis SeCerebis TxovniT me-7 gverdze ratom dadga akademiuri sabWos ndobis sakiTxi? Tsu-is akademiuri sabWos wevrebi gvpasuxoben gv. 3-5 eqvTime TayaiSvilis 150 wlisTavi iuneskos egidiTac aRiniSneba gv. 14 mecnierebaTa akademiis axali prezidentis aqcentebi gv. 11 pirovnebis koncefcia mamardaSvilTan da levan berZeniSvilis improvizirebuli leqcia gv. 11 ra gza arsebobs swori terminologiuri politikis gasatareblad? gv. 13 ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis gazeTi gamodis 1927 wlidan nomerSi gv. 2 arsebobs Tu ara realuri neba universitetis avtonomiurobisa 20 ivniss Tbilisis saxelmwifo universitetSi gaimarTa diskusia `umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb” kanonSi Sesatani cvlilebebis Taobaze. Sekrebilma sazogadoebam kanonSi Se- satani cvlilebebis parlamentSi ganxilvis SeCerebis motivaciebze imsjela da gana- Tlebis ministrisadmi mimarTvis gagzavnis iniciativa gamoTqva. parlamentisgan velodebiT an dasturs kanonproeqtis misaRebad an konstruqciul SemoTavazebebs blic interviu ganaTlebis ministris pirvel moadgilesTan, Tamar sanikiZesTan gv. 2 interviu Tsu- is profesorTan, parlamentis wevrTan gia JorJolianTan Tu mTavroba ukan daixevs, es imas niSnavs, rom igi gawiravs qveynis ganviTarebis ideas gv. 6 arCevani/ aradanis zRvarze interviu akademikos lado papavasTan stud-etiki studenturi CanarTi studentebi reqtoris arCevnebis molodinSi gv. 8 prizmuli sazogadoeba gv. 9 gazeTi `Tbilisis univer- siteti” Tsu-is reqtoris arCevnebSi monawileobis msurvel yvela kandidats, vinc oficialurad daregi- strirdeba, TanamSromlo- bas sTavazobs, raTa sauni- versiteto sazogadoebam safuZvlianad moaxerxos TiToeuli maTganis kar- gad gacnoba.

Upload: others

Post on 02-Jan-2021

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 28 - Papava · 2013. 7. 2. · misi pirovnuli maxasiaTeblebi, rasac, rogorc Cans, sadRac awonian da Semdeg ukve _ ra ras gadawonis, imazea damokidebuli ganaCenic. Cven ki mkiTxvelTan

`sicruis Tqmas ar vikadreb da veravis mivcem imis pi-robas, rom Camideben Tu ara jibeSi patiebis qaRalds, maSinve Sevdgebi berad da imperiis dRegrZelobisT-vis locvaSi gadavityaveb muxlebs. saiTac guli gami-wevs, iqiT waval da im gzaze vivli, Tqveno brwyinva-lebav. es aris Cemi simarTle” _ grafi segedisadmi daTa TuTaSxias es aRsareba gamaxsena universitetSi reqtorobis msurvel lado papavasTan saubarma, ro-melic ar apirebs _ Seicvalos imis gamo, rom sawadels miaRwios da reqtori gaxdes. samarTavad rTuli pirovneba, igi dResac im azrzea, rom kacs sakuTari principebi unda amoZravebdes da ara ergebodes situ-aciebsa Tu misTvis miuRebel pirovnebebs miznis mis-aRwevad. samwuxaro realoba mxolod is gaxlavT, rom warsuli gamocdilebidan moyolebuli dRemde Cven jer kidev kiTxvebs vsvamT _ awyobs ki damoukidebeli pirovnebis maRal Tanamdebobaze daniSvna an arCeva xelisuflebas, romelime mmarTvel rgols _ amJamad ki universitetSi moqmed akademiur sabWos? an ki re-alurad Tavisufalia es akademiuri sabWo yofili Tu amJamindeli xelisuflebis gavlenisgan? imisaTvis,

rom universiteti Cagabaron, dResac aucilebelia Tu ara iyo `viRacis kaci~? da bolos, arsebobs Tu ara realurad neba _ universitetis avtonomiurobisa? es kiTxvebi Cndeba swored lado papavas mier ganv-lili cxovrebis gzisa da misi mdidari biografiuli Strixebis gacnobisas imis fonze, rom dRes misi ada-mianuri resursebi bolomde ar aris realizebuli. ra-tom? _ am kiTxvaze pasuxis gasacemad sazogadoebis nawili naklebad Tu Seitanda eWvs masSi, rogorc spe-cialistSi, profesionalSi, menejeruli unar-Cvevebi-sa Tu eqspertuli monacemebis mqone pirovnebaSi. mis politikur da samecniero moRvaweobaSic Secdomis kvals, moraluri pasuxismgeblobebis gadmosaxedi-dan, naklebad Tu ipoviT. amdenad, sasworze rCeba misi pirovnuli maxasiaTeblebi, rasac, rogorc Cans, sadRac awonian da Semdeg ukve _ ra ras gadawonis, imazea damokidebuli ganaCenic. Cven ki mkiTxvelTan erTad SevecdebiT gavarkvioT _ aris Tu ara es kaci `saSiSi” universitetisTvis?

www.tsu.ge [email protected]

ivnisi, paraskevi, 2013 w. N¹928

mimarTva kanonSi Sesatani cvlilebebis SeCerebis

TxovniT

me-7 gverdze

ratom dadga akademiuri sabWos ndobis sakiTxi?

Tsu-is akademiuri sabWos wevrebi gvpasuxoben gv. 3-5

eqvTime TayaiSvilis 150 wlisTavi iuneskos egidiTac aRiniSneba gv. 14

mecnierebaTa akademiis axali prezidentis aqcentebi gv. 11

pirovnebis koncefcia mamardaSvilTan da levan berZeniSvilis improvizirebuli leqcia gv. 11

ra gza arsebobs swori terminologiuri politikis gasatareblad? gv. 13

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis gazeTi gamodis 1927 wlidan

nomerSi

gv. 2

arsebobs Tu ara realuri neba universitetis

avtonomiurobisa

20 ivniss Tbilisis saxelmwifo universitetSi gaimarTa diskusia `umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb” kanonSi Sesatani cvlilebebis Taobaze. Sekrebilma sazogadoebam kanonSi Se-satani cvlilebebis parlamentSi ganxilvis SeCerebis motivaciebze imsjela da gana-Tlebis ministrisadmi mimarTvis gagzavnis iniciativa gamoTqva.

parlamentisgan velodebiT an dasturs

kanonproeqtis misaRebad an

konstruqciul SemoTavazebebs

blic interviu ganaTlebis ministris pirvel moadgilesTan, Tamar sanikiZesTan gv. 2

interviu Tsu-is profesorTan, parlamentiswevrTan gia JorJolianTan

Tu mTavroba ukan daixevs,

es imas niSnavs, rom igi

gawiravs qveynis ganviTarebis

ideas

gv. 6

arCevani/aradanis zRvarze

interviu akademikos lado papavasTan

stud-etikistudenturi

CanarTi

studentebi reqtoris arCevnebis molodinSi gv. 8

prizmuli sazogadoeba gv. 9

gazeTi `Tbilisis univer-siteti” Tsu-is reqtoris arCevnebSi monawileobis msurvel yvela kandidats, vinc oficialurad daregi-strirdeba, TanamSromlo-bas sTavazobs, raTa sauni-versiteto sazogadoebam safuZvlianad moaxerxos TiToeuli maTganis kar-gad gacnoba.

Page 2: 28 - Papava · 2013. 7. 2. · misi pirovnuli maxasiaTeblebi, rasac, rogorc Cans, sadRac awonian da Semdeg ukve _ ra ras gadawonis, imazea damokidebuli ganaCenic. Cven ki mkiTxvelTan

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

7

nino kakulia

_ ramdenadac CvenTvis cnobilia, Tqven ukve miiReT gadawyvetileba _ reqtoris arCevnebSi miiRoT monaw-ileoba. am postze kenWis sayrelad Tqven eyrdnobiT sainiciativo jgufis wardg-inebas. sainteresoa, vin moiazreba am jgufSi?

_ marTalia, moqmedi kanoni da univer-sitetis debuleba reqtoris vakansiaze gamocxadebul arCevnebSi monawileobisT-vis vinmes wardginebas ar iTvaliswinebs, magram CemTvis amas da, albaT, universi-tetisTvis da mTeli qarTuli sazogadoe-bisTvisac, moraluri mniSvneloba aqvs. Cemi reqtorobis mxardamWerTa xelmowe-rebis Segrovebis process ar vakontro-leb – es Cemgan damoukideblad xdeba. me mxolod damikavSirda Cveni universitetis ramdenime moqmedi Rvawlmosili profes-ori, zogic emeritusi da mrCevelTa sab-Wos wevri da mkiTxes, ra formiT SeeZloT mxardaWeris gamoxatva. amis Semdeg miv-marTe im axalgazrda doqtorantebs, rom-lebmac Tavis Tavze aiRes xelmowerebis Segrovebis iniciativa da davakvaliane _ dakavSirebodnen maT, vinc Tanadgoma ga-momicxada. mogvianebiT gavige, rom Seiqmna sxva jgufic, romlis warmomadgenlebic aseve agroveben xelmowerebs Cems mxarda-saWerad. yvela maTgani, ramdenadac vici, eloda _ winasaarCevno dapirebisamebr rodis Seitanda `qarTuli ocneba” kanon-Si cvlilebas imasTan dakavSirebiT, rom reqtors doqtoris akademiuri xarisxi aucileblad unda hqondes. saparlamento umravlesobis mxridan msgavsi sakanonmde-blo iniciativis wamoyenebisTanave, ro-gorc xedavT, is jgufebi, romlebsac re-qtoris postze Cemi kandidaturis ward-gena undaT, gaaqtiurdnen.

_ sakonkursod Tu apirebT doku-mentaciasTan erTad am xelmowerebis wardgenas?

_ es formaluri proceduraa. rogorc vaxsene, CemTvis amas mxolod moraluri mniSvneloba aqvs da ara samarTlebrivi datvirTva. xelmowerebis Segrovebas mxo-lod is xibli aqvs, rom Cemi survili _ reqtoris arCevnebSi miviRo monawileoba, gamyarebulia im adamianebis surviliTac, romlebic universitetSi an swavloben, an muSaoben.

erT saintereso moments minda mivaq-cio yuradReba: TviTon im dokumentTa Ca-monaTvali, romlis wardgenacaa moTxov-nili reqtorobis kandidatebis mxridan, Zalian mwiria. moTxovnili dokumentacia, praqtikulad, ver asaxavs reqtoris kan-didatis mier ganvlili cxovrebis gzas. mas ar evaleba _ sakonkursod waradginos gamoqveynebuli samecniero Sromebis sia, rac CemTvis gaugebaria. Tu universitet-ma doqtoris akademiuri xarisxis mqone piri unda airCios, es imas niSnavs, rom man mxari unda dauWiros mecniers da Tu re-qtorobis kandidati mecnieria, mas unda moeTxovebodes Sromebis siis wardgenac. gamoqveynebul gancxadebaSi ki msgavsi araferi weria.

_ akademiuri sabWos erTerTma wevr-ma aRniSna, rom arCevanis gakeTebisas igi yuradRebas miaqcevs citirebis indeqs-sa da im statiaTa raodenobas, romelic reqtorobis kandidats impaqt faqto-rian JurnalebSi aqvs gamoqveynebuli...

_ albaT, TiToeuli pretendentis survilzea damokidebuli, damatebiT Tu ra informacias daurTavs wardgenil do-kumentacias. is, rac akademiuri sabWos er-TerT wevrs uTqvams, absoluturad swor moTxovnad mimaCnia, radgan Tu univer-sitets unda _ hyavdes doqtoris akade-miuri xarisxis mqone xelmZRvaneli, misi citirebis indeqsis codnac, albaT, sasur-velia. marTalia, citirebis indeqsi mec-nieris saerTaSoriso aRiarebis idealuri kriteriumi ar aris, magram ukeTesi kri-teriumi, ubralod, ar arsebobs. vinc am kuTxiT Cemi monacemebiT dainteresdeba, SemiZlia mogaxsenoT, rom Cemi citirebis indeqsia 490. imis gaTvaliswinebiT, rom ssr kavSiris dros, sazogadoebriv mecnie-rebaTa warmomadgenlebs, ar gvqonda Se-saZlebloba _ integrirebuli vyofili-yaviT saerTaSoriso samecniero sivrceSi, Cveni citirebis indeqsi gansxvavdeba da

igi sabunebismetyvelo dargis mecnierTa citirebis maCvenebelTan SedarebiT mci-rea. Tumca, SemiZlia giTxraT, rom, yofi-li sabWoTa kavSiris masStabiT, citirebis indeqsis maCvenebliT ekonomistTa Soris meore adgilze var. Cemze meti maCvenebeli aqvs mxolod ruseTis mecnierebaTa akade-miis akademikoss _ valeri makarovs. rac Seexeba impaqt faqtorian JurnalebSi ga-moqveynebul statiaTa raodenobas, aseTi statia sakmaod maqvs. garda amisa, gaxla-varT erTerTi aseTi Jurnalis redkole-giis wevri da, xandaxan, calkeuli nomris redaqtoric (es Jurnali aSS-Si gamodis). mivesalmebi, Tu akademiuri sabWo reqto-ris arCevisas aseT monacemebs miaqcevs yuradRebas. CemTvis amas principuli mniSvneloba aqvs.

_ ramdenadac CvenTvis cnobilia, Tqven mxardaWeras gicxadebT profesu-ris is nawilic, romelTagan bevrma giorgi xubuas reqtorobis dros akade-miur konkursebSi protestis niSnad an ar miiRo monawileoba, an univer-sitetidan gaaZeves. sainteresoa, ra kon-taqtebi gaqvT maTTan?

_ pirovnulad Zalian bevr profe-sors vicnob da vicnobdi. es Cveulebrivi ambavia _ erTi profesiis xalxs yovelT-vis aqvs erTmaneTTan urTierToba da akavSirebT urTierTgageba. garda amisa, 16 weliwadia saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli akademiis wevri var da, aqedan gamomdinare, akademiis bevrs wevrs, rom-lebic mecnierebis sxvadasxva dargis war-momadgenlebi arian, kargad vicnob da Ti-ToeulTan maqvs perioduli urTierToba. vmuSaobdi universitetSic da viyavi didi samecniero sabWos wevri. ase rom, es kon-taqtebi yovelTvis mqonda, mTavaria is, rom am adamianebTan saerTo enis moZebna miadvildeba, radgan Cven erTnairi pro-testi gvqonda imasTan dakavSirebiT, rac universitetSi, samecniero seqtorSi da, saerTod, saakaSvilis reJimis zeobis pe-riodSi qveyanaSi xdeboda. bunebrivia, ro-desac adamianebs saerTo protesti akav-SirebT, erTmaneTs uziareben poziciebs, Sexedulebebs, gamoqveynebuli werilebis Sinaarssa da mediisTvis gakeTebul saku-Tar komentarebsa Tu micemul intervi-uebs. urTierTobis swored aseTi forma makavSirebs im profesorebTan, romlebic dRes universitetSi aRar arian. vamayob, rom maTTan erTad mec im `CarecxilTa” So-ris moviazrebodi, romlebic saakaSvilis reJimis dros `Camoweres”.

_ miuxedavad imisa, rom Tqven Se-vardnaZis prezidentobisas ekonomikis ministri iyaviT, `vardebis revolu-ciis” Semdeg burjanaZe-Jvania-saakaSvi-lis frTam ar gadagayolaT SevardnaZis amqars da, ramdenadac cnobilia, 2003-2004 wlis saparlamento arCevnebis siaSi me-7 nomradac ki Segiyvanes, Tu ar CavTv-liT burjanaZis gundSi Tqvens pirvelo-bas. arCevnebSi gamarjvebis Semdeg Tqven fraqcia `nacionaluri moZraobis” wevric iyaviT. aseTi poziciebis dakave-bis Semdeg ratom mogiazres `Carecxil-Ta” Soris? ra iyo amis mizezi?

_ mizezi gaxldaT Cemi damoukidebeli Sexedulebebi da azrovneba. rodesac `na-cionaluri moZraobis” fraqciis wevri vi-yavi (partiis wevri arasdros vyofilvar), principulad ar vemorCilebodi fraqciis gadawyvetilebebs da yovelTvis vaZlevdi xmas imas, ris mxardaWerasac saWirod vTv-lidi. niSandoblivia, rom `nacionaluri moZraobis” liderebi sakmaod frTxil da-mokidebulebaSi iyvnen CemTan. ar maxsovs, magaliTad, 2007 wlamde maTgan SeniSvnis mocema im TvalsazrisiT, rom Tqven ra-tom xarT winaaRmdegi, roca raRacas Cven mxars vuWerTo. gavixseneb 2004 wels. maSin saWiro iyo zurab Jvanias mTavrobisTvis ndobis gamocxadeba. me maSin sajarod ga-movedi da vTqvi, rom var zurab Jvanias mTavrobis ori wevris _ kaxa lomaiasa da kaxa benduqiZis winaaRmdegi. am Temaze erTerT gazeTSi Cemi interviuc daibeWda Semdegi aqcentiT _ rogor daangrevs ori kaxa qveyanas: erTi _ ekonomikas da meore _ ganaTlebisa da mecnierebis sistemas. Cemi pozicia `ngrevis” paTosiT ganmsWva-luli am ori pirovnebis mimarT parlamen-tis ganaTlebisa da mecnierebis komite-tis sxdomazec Riad davafiqsire. maSinac ki `nacionaluri moZraobis” liderTa mxridan Cemi xisti azrovnebisadmi Semwy-narebluri damokidebulebis gamo fraq-

ciis datovebis aucilebloba ver davina-xe. fraqcia mxolod 2007 wlis 5 noembers davtove, anu maSin, rodesac 7 noembris movlenebamde protestiT quCaSi gamo-suli xalxis darbevis gadawyvetilebas Se-vewinaaRmdege. Cems gancxadebebs swored maSin mohyva Cemdami seriozuli muqaris zarebi da gafrTxileba, rom Tu moqmede-bas ar Sevwyvetdi, Cems ojaxze seriozuli zewola ganxorcieldeboda. sxva gza ar mqonda. mivmarTe Cems kolegebs sazRvar-gareT, sxvadasxva universitetebis pro-fesorebs da saqmis kursSi Cavayene. aseve, mivmarTe aSS-is saxelmwifo departaments, romlisganac zustad naxevar saaTSi mivi-Re mxardaWerisa da Tanadgomis werili. Semdeg, jer SvedeTis elCma da, mogvian-ebiT, safrangeTis saelComac gamomicxa-da mxardaWera da CemTvis cnobili gaxda, rom Cemi an Cemi ojaxis wevrebis dapatim-rebis mcdelobis SemTxvevaSi safrangeTi politikur TavSesafars SemomTavazebda. magram Cven gadavrCiT, radgan saakaSvils gadadgoma mouwia da dainiSna kidec va-damdeli saprezidento arCevnebi. roca amis Semdeg parlamentma muSaoba ganaax-la, miviRe gadawyvetileba, rom politika saerTod dametovebina da arc erT opo-ziciur partiaSi ar gavwevrianebuliyavi, miuxedavad imisa, rom seriozuli SemoTa-vazebebi mqonda. ase davrCi 2008 wlamde parlamentSi damoukidebel deputatad, ris Semdegac aRar miyria kenWi. `qarTvel CarecxilTa” rigebSic amis Semdeg aRmov-Cndi, riTac, rogorc aRvniSne, vamayob, radgan am rigebSi iseTi xalxi iricxeboda, romlis Tanamoazreobac, wesiT, sazoga-doebaSi mxolod pativiscemas imsaxurebs. Tanac, Tu saerTaSoriso doneze Cems po-ziciebs gaviTvaliswinebT, am mxriv aras-dros vgrZnobdi Tavs `Carecxilad”. sa-qarTvelos strategiisa da saerTaSoriso urTierTobaTa kvlevis fondSi (fondma saqmianoba jer kidev 12 wlis win daiwyo) me samuSaod qarTvelebs ar avuyvanivar. fon-dis mesveurebma vaSingtonis rekomendaci-iT momiwvies mkvlevrad ekonomikaSi, iseve rogorc aSS-Si saqarTvelos amJamindeli elCi _ arCil gegeSiZe moiwvies saerTa-Soriso urTierTobaTa dargSi mkvlevrad.

garda amisa, jer kidev parlament-Si Cemi moRvaweobis dros fulbraitis programiT 9 Tve viyavi miwveuli aSS-Si, jons hopkinsis universitetis saerTaSo-riso kvlevebis nicSes skolaSi. swored am skolaSi yofnis dros davwere Cemi mo-rigi wigni, romelze muSaobac daemTxva Cemi erTerTi saukeTeso namuSevris _ `nekroekonomikis” gamosvlas, romelic yvelaze kargad asaxavda situacias post-komunistur qveynebSi. am Cemi wignis pre-zentaciis mizniT mimiwvies SemdegSi le-qciebze harvardis universitetSi, jorj Taunis universitetSi, aseve, kaliforniis universitetSi _ devisSi, miCiganis uni-versitetSi, kaTolikur universitetSi da ramdenime kolejSi. ase rom, TviTreali-zebis `SimSils” saerTaSoriso asparezze namdvilad ar ganvicdidi.

_ politikuri moRvaweobis garda Tqvens biografiul monacemebSi yurad-saRebia samecniero da pedagogiur moR-vaweobasTan dakavSirebuli Strixebi. sainteresoa, rodis da ratom datoveT universiteti, romelic Tqven erTgvar-ad gasazrdoebdaT?

_ daviwyeb imiT, rodis da visi inicia-tiviT movedi universitetSi. 1991 wels, rodesac saqarTvelos mecnierebaTa aka-demiis paata guguSvilis saxelobis eko-nomikis institutSi direqtorad amirCies, swored maSin iwyeboda saqarTveloSi da universitetSic seriozuli duRilis pe-riodi. gamoCnda studentTa jgufi, ro-melmac moiTxova, rom ar undodaT marq-sistuli politekonomiis swavla. daiwyo seriozuli moZraoba. im dros studentebs Zalian daexmara universitetis maSinde-li proreqtori, akademikosi levan aleq-siZe, romelic reqtoris, akademikos roin metrevelis mxardaWeriT moqmedebda. am studentebma Seqmnes makroekonomikis spec-jgufi, sadac Tavad SearCies _ vis unda eswavlebina maTTvis. ase mimiyvanes studentebma universitetSi, rac iqamde _ universitetis aspiranturaSi Cemi Cabare-bis mcdelobis xelSeSlisa da sxva inicia-tivebis CaxSobis gamo, ver moxerxda. ai,

pirveli gverdidan

arsebobs Tu ara realuri neba universitetis avtonomiurobisa

arCevani/aradanis zRvarze

me-10 gverdze

interviu akademikos

lado papavasTan

Page 3: 28 - Papava · 2013. 7. 2. · misi pirovnuli maxasiaTeblebi, rasac, rogorc Cans, sadRac awonian da Semdeg ukve _ ra ras gadawonis, imazea damokidebuli ganaCenic. Cven ki mkiTxvelTan

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

10

ratom aris CemTvis dResac simboluri studentebis mxardaWera da ratom aqvs CemTvis mniSvneloba imas, Tu visi Tanad-goma mimyarebs sakuTari gadawyvetilebis safuZvels. ase rom, rogorc aRvniSne, uni-versitetSi studentebma mimiyvanes da aqe-dan iwyeba Cemi intensiuri saprofesoro karierac. vamayob, rom universitetis profesorTa sabWom 1995 wels momaniWa profesoris wodeba.

Semdeg, 1996 wels, samwuxarod, univer-sitetis datoveba momixda Cemi ekonomikis ministrad daniSvnis gamo. vfiqrobdi, rom leqciebis gacdenis ufleba Cemi `dakave-bulobis” gamo ar mqonda. wamovedi paata guguSvilis saxelobis ekonomikis insti-tutis direqtoris Tanamdebobidanac, radgan CavTvale, rom ori Tanamdeboba erTmaneTTan araTavsebadi iyo.

universitets davubrundi 2003 wels, rodesac Cemi megobris, im dros fakulte-tis dekanis, profesor elguja meqvabiS-vilis rCeviT makroekonomikis kaTedris gamgis arCevnebSi miviRe monawileoba da gavxdi Tsu-is makroekonomikis kaTedris gamge. amirCies didi samecniero sabWos we-vradac, riTac vamayob.

Semdgom ki universitetSi CemTvis ab-soluturad miuRebeli viTareba Seiqmna, vgulisxmob qalbaton rusudan lorT-qifaniZis reqtorad daniSvnas. mis arCe-vas mxari ar davuWire. maxsovs, rodesac reqtoris arCevnebi Catarda, did samec-niero sabWos aklda 7 wevri _ erTerTi gaxldiT me. miuxedavad Cemi misadmi gan-wyobisa, rusudan lorTqifaniZem kargad mimiRo, Tumca razec SevTanxmdiT, sam-wuxarod, yvelaferi imis sawinaaRmde-go gakeTda. ufro metic, im periodidan daiwyo lomaias agresiuli qmedebebi da universitetSi modioda urTierTga-momricxavi cirkularuli werilebi. am viTarebis sapasuxod Cemi ramdenime ta-qtikuri svlis miuxedavad, mivxvdi, rom reqtori marioneti unda yofiliyo da rom me ver SevaCerebdi im ngrevas, rac universitets eloda. protestis niSnad davwere gancxadeba universitetis dato-vebis Sesaxeb da 2005 wlis sagazafxulo semestris dasrulebisTanave wamovedi iqidan. CemTan erTad gancxadeba davawe-rine mamaCemsac _ giorgi papavas, rome-lic universitetis profesori gaxldaT. maSin mas Zalian ar undoda gancxadebis dawera, magram mogvianebiT mixvda _ rom ar wamosuliyo, mas isedac gaagdebdnen an asakis gamo da an imis gamo, rom mamaCemi iyo. mas Semdeg, rac datrialda univer-sitetis Tavs, kargad mogexsenebaT. erT-aderTxel damirekes universitetidan da ukve giorgi xubuas reqtorobis dros SemomTavazes sakonkurso komisiis Tavm-jdomareoba. vinc damireka, ise gamov-lanZRe, rom verc warmoidgenT. vuTxari: rogor makadrebT, rom Tqvens farsSi miviRo monawileoba-meTqi. xubua, ro-melTanac mecnierebaTa akademiaSi vur-TierTobdi, kargad micnobda da piradad igi verasdros gamibedavda universitet-Si, im viTarebaSi, profesorad mowvevas. dRes ki ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis Ta-namSromlad im kuTxiT viTvlebi, rom var paata guguSvilis saxelobis ekonomikis institutis mTavari mecnier-TanamSro-meli. rogorc iciT, es instituti Tsu-s miuerTes.

_ 1 oqtombris saparlamento arCevnebis Semdeg sazogadoeba eloda, rom `qarTuli ocneba” ekonomikuri profiliT maRal posts SemogTavazeb-daT, radgan, rogorc gamocdili kadri da profesionali, dasakargi ar xarT. rogorc aRmoCnda, xalxma Tqven ver gixilaT maRal Tanamdebobaze. amJamad, TvliT Tu ara, rom dRevandeli xelisu-fleba Tu ar miesalmeba, ar SeewinaaRm-degeba mainc Tqveni reqtorad arCevis faqts, Tuki, ra Tqma unda, akademiurma sabWom mxari dagiWiraT...

_ me, piradad, didi pativiscemiT var ganwyobili batoni biZinas mimarT da va-Riareb, rom qarTvel erTan erTad didi madlobeli var imisTvis, rom nacio-nalur borotebas gadagvarCina. saerTod ki vTvli, rom maincdamainc komfortuli pirovneba ar var da SeiZleba Zalian be-vrisTvis, ufrosis gadmosaxedidan, Cem-

Tan muSaoba problema iyos, anu ar var kargi qveSevrdomi. ...da dRes, imis gamo, rom oRondac reqtori gavxde, ver Se-vicvlebi. Tu reqtorobas vimsaxureb, rogoric var, iseTi unda gavxde reqto-ri. 58 wlis kaci gaxlavarT da viRacaze an raRacaze morgebas ar vapireb. rTu-lad samarTavi pirovneba var da vfiqrob, swored amitom maqvs ufleba _ univer-sitetis reqtoroba mindodes. Tuki uni-versitets marTlac surs avtonomiuro-ba, vTvli, rom mas sWirdeba iseTi kaci, romelic yovelTvis daicavs sakuTar principebs. magaliTad, universitetze politikuri zewolis SemTxvevaSi (Tuki aseTi ram kidev moxdeba, Tumca mjera, rom `qarTuli ocneba~ amas ar dauSvebs), dartyma unda miiRos reqtorma, xolo profesorebma da studentebma poli-tikuri wnexi saerTod ar unda igrZnon. garda amisa, namdvilad ar viqnebi dain-teresebuli _ romel students an ro-mel profesors ra politikuri gemovneba aqvs. CemTvis principuli iqneba mxolod is, Tu ramdenad kvalificiurad warimar-Teba saswavlo da samecniero procesi. Tu akademiuri sabWo Tvlis, rom reqto-rad iseTi kaci unda, romelic politi-kuri procesebisgan `farad” gamoadgeba universitets da saswavlo Tu samecnie-ro process mixedavs, xom kargi. aranai-ri revoluciuri nabijebis gadadgmas ar vapireb. saerTod, vTvli, rom nebismieri revolucia ganaTlebisa da mecnierebis sistemaSi aris damangreveli.

_ reqtorad arCevis SemTxvevaSi rogori iqneba Tqveni sakadro politi-ka? zogierTi eqsperti Tvlis, rom uni-versitetSi dasaqmebulTaTvis xelSeux-eblobis garantiis micema reqtorobis kandidatebisTvis momgebiani pozicia iqneba. Tqveni principulobidan gamom-dinare sainteresoa _ gaiziarebT Tu ara am rCevas?

_ sadac vyofilvar Tanamdebobaze, arsad araferi `damingrevia” da damiSlia, magram saWiroebis SemTxvevaSi adamianis samsaxuridan gaSvebis dasabuTebac araso-des gamWirvebia.

martivad getyviT Cems pozicias: Za-lian ar momwons is faqti, rom dRes uni-versitets bevri sasamarTlo procesi aqvs wagebuli. es niSnavs imas, rom uni-versitets ama Tu im pirovnebasTan, an ama Tu im sakiTxTan dakavSirebiT kompe-tenturi gadawyvetileba ar miuRia. Tuki Cemi reqtorobis dros aRmoCndeba, rom universitets romelime gadawyvetilebis miRebis TvalsazrisiT raime SeeSala, ris gamoc SeiZleba wavagoT sasamarTlo pro-cesi, is adamiani (vis gamoc process wava-gebT) datovebs samsaxurs. magaliTad mo-viyvan erTerT konkursTan dakavSirebiT xelmowerebis gayalbebis faqts. roca sakonkurso komisiis erTerTi wevris nacvlad dokuments xels awers sakon-kurso komisiis Tavmjdomare, bunebri-via, sasamarTlo process waageb. es xom universitetis sircxvilia? aseT qmede-baze kacs pasuxi ar unda moeTxovos? Cemi reqtorobis dros Tuki universitetSi msgavsi movlenebi gagrZeldeba, ra Tqma unda, sakmaod mkacrad moviTxov Sesabami-si pirisgan pasuxs, sxva SemTxvevaSi ki, pi-riqiT _ Sevecdebi viyo yvelas garanti, maT Soris, politikurad gansxvavebuli gemovnebis adamianebis dacvis Tvalsaz-risiTac.

yvelas SemiZlia SevTavazo kanonis dacva; yvela Rirseul profesors vpirde-bi universitetSi dasaqmebas... vinc dRes Tsu-Si muSaobs, bevri marTlac Rirseu-lia, magram vinc mizezTa gamo gariyulia, kanonis safuZvelze da samarTliani kon-kursebis Sedegad Tsu-Si maTac davab-runebT. me mxolod am Cemi keTili nebis Taobaze SemiZlia mogaxsenoT da veravis Sevpirdebi qiSmiSis darigebas im motivi-Ta Tu paTosiT, rom oRondac reqtorad amirCion...

_ rogorc reqtorobis kandida-ti, ra programiT modixarT? rogoria Tqveni xedva sauniversiteto reformis gatarebis kuTxiT, rasac, ramdenadac viciT, aucileblad TvliT?

_ universitetSi is maxinji stru-qturaa Sesacvleli, rac danerges. gansa-kuTrebiT xelovnurad gamsxvilebuli fakultetebis bedi maRelvebs. praqti-kulad 6 fakulteti gvaqvs, aqedan 3 aris monodargobrivi, 3 _ mravaldargobrivi,

rac, vfiqrob, Sesacvlelia. magaliTad, vTvli, rom universitetis erTerTi saxe iyo meqanika-maTematikis fakulteti, fizikis fakulteti, filologiis fa-kulteti, istoriis fakulteti da sxv. xelovnurad maTi erTad Tavmoyra didi Secdomaa.

minda, rom aRdges mTeli rigi fakul-tetebi, romlebic universitetis saxes warmoadgendnen, magram veravis Sevpir-debi, rom amas myisierad gavakeTeb, rad-gan fakultetebis aRdgena, pirvel rigSi, finansebzea damokidebuli. rasac sabani gawvdeba, imis Sesabamisad unda vimoqme-doT. Tumca, am TemasTan dakavSirebiT universitets mxolod Cems mosazrebebs ar movaxvev Tavs _ aucileblad meqneba konsultaciebi Sesabamisi fakultete-bis, Sesabamisi dargis profesorebTan, anu akademiur sabWoze gansaxilvelad dayenebuli nebismieri sakiTxi winaswarve iqneba konsultaciebis gziT momzadebu-li.

_ rogor fiqrobT, dRes moqmedi akademiuri sabWo aseTi gadawyvetilebis sisruleSi mosayvanad dagiWerT mxars?

_ akademiur sabWoSi visac vicnob, sak-maod gonieri xalxia da universitetis mo-mavalTan dakavSirebiT TiToeulis azri Zalian mainteresebs. ra Tqma unda, jer me unda vuTxra maT _ ras vfiqrob, raTa xma momcen.

_ mecnierebis done universitetSi aris Tu ara TqvenTvis damakmayofilebe-li da ra miznebi gaqvT am mimarTulebiT?

_ es aris erTerTi mtkivneuli sa-kiTxi, rac, rogorc samecniero seqtoris warmomadgenels, piradadac maRelvebs. iciT, rom nacionaluri mmarTvelobis dros ganadgurda araerTi instituti, laboratoria, kvleviTi centri... Semdeg universitetebs xelovnurad miuerTes mecnierebaTa erovnuli akademiis yofili institutebi, rac seriozul problemad mimaCnia. am institutebs sakuTari sta-tusic ki ar aqvT... Tumca, minda, madloba vuTxra aleqsandre kvitaSvils, romels-ac, sxva universitetebis xelmZRvanele-bisgan gansxvavebiT, es institutebi ar dauSlia da iqidan xalxi ar gamouyria. es kvitaSvilis mxolod dadebiT mxareze mi-uTiTebs.

magram am institutebis ase haerSi ga-mokideba ar SeiZleba. vTvli, rom TviTon institutebma unda gadawyviton TavianTi bedi _ undaT Tu ara maT universitetis wiaRSi darCena? Tu moisurveben CvenTan erTad muSaobas, maSin erTad unda vifi-qroT _ rogor gaaqtiurdnen? rogor SeiZleba gaizardos maTi dafinanseba, radgan dRes katastrofuli sxvaobaa in-stitutis mecnier-TanamSromlisa da uni-versitetis profesoris xelfass Soris. garda amisa, unda gamovZebnoT gza _ ro-gor SeiZleba am institutebis integracia universitetis saswavlo-samecniero pro-cesSi. vTvli, rom universitetebi aqtiu-rad unda iyvnen CarTulni doqtorantebis momzadebaSi da am TvalsazrisiTaa swored institutebis funqcia gasazrdeli. roca universitetSi Sen gaqvs samecniero kv-leviTi baza, ratom ar unda gamoiyeno is? ratom ar unda misce Tundac am institu-tebs sadoqtoro disertaciebis dacvis warmoebis ufleba? ase rom, SesamuSave-belia sqema, Tu rogor unda gaZlierdnen is institutebi, romlebic universitetis frTebqveS apireben funqcionirebas.

_ studentebi aprotesteben swav-lebis xarisxs universitetSi. Tqven rogor moaxerxebdiT studentebis dak-mayofilebas swavlebis kuTxiT?

_ leqciaze erTerTma studentma sa-xelmZRvaneloebis problema wamoWra da me mas vuTxari, rom am sakiTxTan dakav-SirebiT ar SeiZleba yvela fakultetze trafaretulad erTnairi midgoma ar-sebobdes. me, rogorc ekonomisti, Cvens fakultetze saerTod avkrZalavdi baka-lavriatis safexurze Cveni profesore-bis mier dawerili saxelmZRvaneloebiT swavlas; SevarCevdi msoflioSi aRiare-bul saukeTeso saxelmZRvaneloebs da maT qarTulad vaTargmninebdi; viyidi-diT saavtoro uflebas da konkursis we-siT SerCeul profesorebs davasaqmebdi am mimarTulebiT _ TargmnisTvis maT an damatebiT anazRaurebas mivcemdi an saa-Tobriv datvirTvaSi CavuTvlidi saqmi-anobas. xolo sxva fakultetebze Tavad dargis specialistebma unda miTxran _

rogor sjobs. Cven imdenad Zlieri skola gvaqvs maTematikaSi, rom bakalavriatSi qarTveli maTematikosebis mier dawerili saxelmZRvaneloebiTac SeiZleba swavla. ase rom, yvela fakultets individualuri midgoma sWirdeba.

_ iqidan gamomdinare, rom Tqven arasdros eridebiT sakuTari azris gamoTqmas TqvenTvis saWirboroto yve-la sakiTxze, dagdgomiaT Tu ara dro _ gefiqraT taqtikis Secvlaze, raTa Tundac dRevandel situaciaSi (roca reqtoroba gadawyviteT), xelisuflebis an, magaliTad, Tsu-is akademiuri sabWos keTilganwyoba moipovoT?

_ vTvli, rom var Tavisufali adami-ani da CemTvis didi fasi aqvs _ viyo Ta-visufali. ra Tqma unda, aseTma principu-lobam bevrjer mazarala. me sazogadoeba micnobs, rogorc damoukidebel pirovne-bas da arc SemiZlia, raime Sevcvalo ta-qtikis TvalsazrisiT.

CemTvis umniSvnelovanesia universi-tetis depolitizaciis sakiTxi. Tuki ga-vimarjveb arCevnebSi, minda, viyo imis ga-ranti, rom universiteti gaTavisufldes politikuri procesebisgan. Tu gavxdebi reqtori, gaZlevT pirobas, rom saprezi-dento arCevnebis dros prezidentobis arc erT kandidats ar moviwvevT sauni-versiteto sazogadoebasTan Sesaxvedrad. xolo, roca gaxdeba prezidenti, premier-ministri Tu parlamentis Tavmjdomare, ra Tqma unda, Cven maSin movusmenT TiToeuls, radgan gvainteresebs _ saiT mihyavT Cve-ni qveyana? ra xedva aqvs Cvens prezidents, premier-ministrs Tu parlamentis Tavmj-domares? roca Caivlis politikuri pro-cesebi da daSoSmindeba qveyana, bunebri-via, universiteti kars gauRebs maT mosas-menad. Tumca, qveynis pirvel pirebTan Sex-vedraze winaswar SeTanxmebuli da motkbo kiTxvebiT `SeiaraRebuli“ studentebis siiT SeSvebis winaaRmdegi viqnebi. studen-tebs azris Tavisuflad gamoTqmis ufle-ba, pirvel rigSi, universitetSi unda miv-ceT. am Cemi principebis gamo Tu movxvdebi odesme wnexis qveS, arc imaze davixev ukan, rom protestis niSnad gadavdge da sazo-gadoebas vuTxra, rom Cemi gadadgomiT geubnebiT _ universitetze zewola unda ganxorcielebuliyo-Tqo.

_ miuxedavad imisa, rom principuli brZandebiT, xarT Tu ara loialuri ada-miani?

_ zogs gonia, rom uxeSi var, rasac ar viziareb. var sakmaod komunikabeluri. Za-lian miyvars adamianebis mosmena da gansa-kuTrebiT Wkviani adamianebis. raime sa-kiTxze Cemi gadarwmuneba, Tuki seriozu-li argumentebi arsebobs, Zalian advilia.

_ rogor reagirebT Tqvendami momarTul kritikaze?

_ Cveulebrivad... Tu obieqturia _ viReb, Tu subieqturia _ maqvs Sesabamisi reaqcia.

_ Tqveni moswavleebi, vinc dRes xelisuflebaSia, iyeneben Tu ara imas, rac Tqven aswavleT? rodesme `gamzrdels” xom ar gasCenia survili _ `Tavi moekla” romelime cudi mowafis gamo?

_ erTxel mqonda msgavsi survili, Tumca ar minda amis gaxseneba, radgan vTv-lidi, rom igi iyo erTerTi Cemi yvelaze gamorCeuli mowafe. megona, rom ufro go-nieri iqneboda, magram, samwuxarod, Sevc-di.

dRes me vamayob Cemi mowafiT _ nodar xaduriT. sxvaTa Soris, kaTedridan Cemi wamosvlis Semdeg swored nodar xaduri airCies makroekonomikis kaTedris gamged. man Zalian bevri kargi saqme gaakeTa. maga-liTad, nodarma ar daiwyo makroekonomi-kis saxelmZRvanelos TviTon wera da, aSS-is saelCos daxmarebiT, SesaniSnavi wigni Targmnes. vTvli, rom amiT qarTvel stu-dentobas didi saqme gaukeTes. igi sakmaod niWieri adamiania, Tumca es ar niSnavs imas, rom ekonomikur sakiTxebTan mimarTebaSi Cven gansxvavebuli Sexedulebebi ar gvaqvs da es normaluria. Tumca, Cven varT Tana-moazreebi da vTvli, rom igi Cemi yvelaze saukeTeso mowafea.

_ Tqveni reqtorad arCevis SemTxvevaSi aRadgenT Tu ara univer-sitetis warsul imijs?

_ warsuls pativs vcem, magram yo-velTvis win vixedebi, radgan ganviTarebas win yureba sWirdeba.

meSvide gverdidan

arsebobs Tu ara realuri neba universitetis avtonomiurobisa

arCevani/aradanis zRvarze