25 gilocavt soba-axal wels! - nplgdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/tbilisisuniver... ·...

16
www.tsu.ge [email protected] axal welze orientirebuli imedebi gv. 7 axal realobaSi profesuras sasikeTo cvlilebebis molodini aqvs gv. 9 ra cvlilebebs elian studentebi umaRlesi ganaTlebis sferoSi gv. 10 ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis gazeTi gamodis 1927 wlidan dekemberi, samSabaTi, 2012 w. ¹15 25 gv. 7 gv. 3 gv. 6 gv. 4 gv. 3 gilocavT Soba-axal wels! sazogadoeba men- taluri revoluciis molodinSia. sul 2 Tvea, rac qveyanaSi xe- lisufleba Seicvala swored rom sazoga- doebis nebis gamoxa- tulebiT da am nebas man didi imedebic Caa- qsova. mosaxleobis um- etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv- lav daijera, rom ,,qar- Tuli ocneba” is Zalaa, romelic xalxis ocne- bebs swavlobs, `Tlis~ da `WerSi ki ar awy- obs~, aramed maTi Ses- rulebis gzebs eZebs. axali xelisuflebis amoqmedebidan didi dro jer ar gasula saimisod, rom adamians gulSi imedgacruebis bacilebma Seawuxos. erTi ram udavoa _ SiSisa da teroris fa- qtoris moxsnam piro- vnuli Tavisuflebis xibli gvagrZnobina da swored am monapovar- ze agebul mentalur revolucias yvela sf- eroSi elodeba xalxi... marTlac rom am imede- bis gamarTlebas da im ocnebebis axdenas vu- survebT Cveni gazeTis yvela mkiTxvels, rac realurad warmatebu- li da bednieri axali wlis SemobrZanebas gvauwyebs TiToeuls. gia dvalis saaxalwlo survili gazeTis redaqcias universitetebis beWdviTi organos Ta- visufleba iseTive mniSvnelovania, ro- gorc akademiuri Tavisufleba. beWdvi- Ti sityva erTnairad Tavisufali unda iyos wnexisgan rogorc universitetis kedlebs SigniT, aseve mis kedlebs gareT. universitetis gazeTis erT-erTi gansa- kuTrebuli misia aris is, rom is akeTebs akademiuri azris mediacias gareSe sa- zogadoebasTan. vusurveb Tqvens gazeTs am ideis msa- xurebas! rogoria fsiqologebis `recepti~ saaxalwlod kargi ganwyobis Sesaqmnelad kanoni rasac agvikrZalavs, imaSi ar CavereviT! interviu ganaTlebisa da mecnierebis ministris moadgilesTan daviT zurabiSvilTan unda gauqmdes regentTa sabWo da Seicvalos universitetis zedamxedvelo- bis meqanizmic interviu ganaTlebis, mecnierebis da regionuli ganviTarebis eqspertTan, Tamar zaaliSvilTan dabrundebian Tu ara sazRvar- gareT moRvawe qarTveli mecnierebi saqarTvelo- Si? gia dvali: miTi SeiZleba iyos usasrulo raodenobis, xolo simarTle mudam erTia ra gadawyvetilebas miiRebs akademiuri sabWo dekanis arCevnebTan dakavSirebiT gv. 2 gazeTis redaqcia 85 wlisTavis aRsaniSnad emzadeba gv. 10 sabWoTa warsulSi `politikurad arasaimedo elementebis“ naTeli awmyo da momavali gv. 11

Upload: others

Post on 28-Feb-2021

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

www.tsu.ge [email protected]

axal welze orientirebuli imedebi gv. 7

axal realobaSi profesuras sasikeTo cvlilebebis molodini aqvs gv. 9

ra cvlilebebs elian studentebi umaRlesi ganaTlebis sferoSi gv. 10

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis gazeTi gamodis 1927 wlidandekemberi, samSabaTi, 2012 w. N¹1525

gv. 7

gv. 3

gv. 6

gv. 4

gv. 3

gilocavT Soba-axal wels!sazogadoeba men-

taluri revoluciis molodinSia. sul 2 Tvea, rac qveyanaSi xe-lisufleba Seicvala swored rom sazoga-doebis nebis gamoxa-tulebiT da am nebas man didi imedebic Caa-qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav daijera, rom ,,qar-Tuli ocneba” is Zalaa, romelic xalxis ocne-bebs swavlobs, `Tlis~ da `WerSi ki ar awy-obs~, aramed maTi Ses-rulebis gzebs eZebs. axali xelisuflebis amoqmedebidan didi dro jer ar gasula saimisod, rom adamians gulSi imedgacruebis bacilebma Seawuxos. erTi ram udavoa _ SiSisa da teroris fa-qtoris moxsnam piro-vnuli Tavisuflebis xibli gvagrZnobina da swored am monapovar-ze agebul mentalur revolucias yvela sf-eroSi elodeba xalxi... marTlac rom am imede-bis gamarTlebas da im ocnebebis axdenas vu-survebT Cveni gazeTis yvela mkiTxvels, rac realurad warmatebu-li da bednieri axali wlis SemobrZanebas gvauwyebs TiToeuls.

gia dvalis saaxalwlo survili gazeTis redaqciasuniversitetebis beWdviTi organos Ta-visufleba iseTive mniSvnelovania, ro-gorc akademiuri Tavisufleba. beWdvi-Ti sityva erTnairad Tavisufali unda iyos wnexisgan rogorc universitetis kedlebs SigniT, aseve mis kedlebs gareT. universitetis gazeTis erT-erTi gansa-kuTrebuli misia aris is, rom is akeTebs akademiuri azris mediacias gareSe sa-zogadoebasTan.

vusurveb Tqvens gazeTs am ideis msa-xurebas!

rogoria fsiqologebis `recepti~ saaxalwlod kargi ganwyobis Sesaqmnelad

kanoni rasac agvikrZalavs, imaSi ar CavereviT!

interviu

ganaTlebisa

da mecnierebis

ministris

moadgilesTan daviT

zurabiSvilTan

unda gauqmdes regentTa sabWo da Seicvalos universitetis zedamxedvelo-bis meqanizmicinterviu ganaTlebis,

mecnierebis da

regionuli ganviTarebis

eqspertTan, Tamar

zaaliSvilTan

dabrundebian Tu ara sazRvar-gareT moRvawe qarTveli mecnierebi saqarTvelo-Si?

gia dvali:miTi SeiZleba iyos usasrulo raodenobis, xolo simarTle mudam erTia

ra gadawyvetilebas miiRebs akademiuri sabWo dekanis arCevnebTan dakavSirebiT gv. 2

gazeTis redaqcia 85 wlisTavis aRsaniSnad emzadeba gv. 10

sabWoTa warsulSi `politikurad arasaimedo elementebis“ naTeliawmyo da momavali gv. 11

Page 2: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

2

brZan e b a

#168/01-01 13.12.2012

a(a)ip-ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis zust da sabunebismetyvelo mecnierebaTa fakultetze asocirebul da asistent - profesorTa samsaxurSi misaRebad konkursis gamocxadebis Sesaxeb

v b r Z a n e b:

1. gamocxaddes konkursi ivane java-xiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwi-fo universitetis zust da sabunebis-metyvelo mecnierebaTa fakultetis asocirebul da asistent-profesorTa samsaxurSi misaRebad;

2. universitetis asocirebul pro-fesorad 6 (eqvsi) wlis vadiT SeiZle-ba arCeul iqnes doqtoris akademiuri xarisxis mqone piri, romelsac aqvs aranakleb 3 (sami) wlis samecniero-ped-agogiuri muSaobis gamocdileba;

3. universitetis asistent–profeso-rad 4 (oTxi) wlis vadiT SeiZleba arCeu-li iqnes doqtoris akademiuri xarisxis mqone piri an doqtoranti;

4. konkursi gamocxaddes 2012 wlis 13 dekembers. sakonkurso dokumentaciis warmodgenis vada ganisazRvros 2013 wlis 14 ianvridan 2013 wlis 21 ianvaris CaTvliT. sakonkurso komisiis Semajame-beli oqmi universitetis akademiur sab-Wos gadaeces araugvianes 2013 wlis 28 Tebervlisa.

5. konkursi gamocxaddes zust da sa-bunebismetyvelo mecnierebaTa fakul-

tetis profesorTa samsaxurSi misaRe-bad Semdegi mimarTulebebiT:

a) qimiis mimarTulebaqvemimarTuleba: makromolekulebis

qimiaasistent-profesori _ 1 saStato

erTeuli;

b) eleqtruli da eleqtronuli in-Jineriis mimarTuleba

qvemimarTuleba: eleqtromagnituri Tavsebadoba

asocirebuli profesori _ 1 saSta-to erTeuli.

6. akademiur Tanamdebobaze asarCev-ma kandidatma unda warmoadginos:

a) gancxadeba sakonkurso komisiis sa-xelze (dadgenili formis mixedviT);

b) konkursantis anketa, Sevsebuli dadgenili formis mixedviT (anketa war-modgenili unda iyos rogorc nabeWdi, ise CD-ze Cawerili saxeli.gvari.doc da saxeli.gvari.pdf failebis saxiT);

g) piradobis mowmobis asli;d) Sesabamisi akademiuri xarisxis da-

madasturebeli dokumentis (dokumen-tebis) asli (ucxo qveyanaSi miRebuli ganaTlebis an/da samecniero xarisxis aRiarebis kanonmdeblobiT dadgenili wesiT gacemuli dokumenti, aseTis arse-bobis SemTxvevaSi) an doqtoranturaSi

swavlis damadasturebeli dokumentis asli;

e) samsaxurebrivi gamocdilebis am-saxveli kanonmdeblobiT dadgenili we-siT gacemuli dokumenti (cnoba, Sromis wignakis asli da sxv.);

v) samecniero-pedagogiuri muSaobis gamocdilebis damadasturebeli doku-menti;

z) Sesafaseblad warmodgenili erTi samecniero naSromi.

7. sakonkurso dokumentebi miiRe-ba 2013 wlis 14 ianvridan 2013 wlis 21 ianvris CaTvliT, 1000-dan 1700 saaTamde, Tsu-is zust da sabunebismetyvelo mec-nierebaTa fakultetis sakonkurso do-kumentaciis mimReb aparatSi.

misamarTi: Tbilisi, i. WavWavaZis gamz. #3, Tsu II korpusi, II sarTuli, oTa-xi #232;

brZaneba gamoqveyndes gazeT `Tbili-sis universitetSi~;

brZanebis universitetis oficialur veb-gverdze ganTavseba daevalos infor-maciuli teqnologiebis uzrunvelyofi-sa da operaciebis marTvis departaments;

daevalos kancelarias brZanebis dag-zavnis furcelSi miTiTebuli struqtu-ruli erTeulebisaTvis gadacema;

11. brZaneba ZalaSia xelmowerisTanave.

reqtori aleqsandre kvitaSvili

`umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis 22-e muxlis pirveli pun-qtis, 34-e muxlis pirveli da me-2 punqtebis, 35-e muxlis me-2 da me-3 punqtebis, sa-qarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis ministris 2011 wlis 28 dekembris #208/n brZanebiT damtkicebuli arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris _ ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis wesdebis me-15 muxlis me-2 punqtis `a~ da `s~ qvepunqtebis, 46-e muxlis, 47-e muxlis me-2 da me-3 punqtebis, `ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetSi sruli, asoci-rebuli da asistent-profesoris akademiuri Tanamdebobis dakavebis wesis Sesaxeb~ akademiuri sabWos 2012 wlis 7 maisis #31 dadgenilebiT damtkicebuli a(a)ip – iva-ne javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis akademiuri perso-nalis samsaxurSi miRebisa da konkursis Catarebis erTiani wesis pirveli muxlis me-2 da me-3 punqtebis, amave wesis me-3 muxlis, a(a)ip ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis reqtorisa da administraciis xelmZRvanelis 2012 wlis 30 oqtombris #37/04 erToblivi brZanebis ̀ a(a)ip - ivane javaxiSvilis saxe-lobis Tbilisis saxelmwifo universitetis erTiani saStato ganrigis damtkicebis Sesaxeb“ da zust da sabunebismetyvelo mecnierebaTa fakultetis dekanis r. boWor-iSvilis 2012 wlis 10 dekembris #31973/02 werilis safuZvelze,

socialur da politikur mecnierebaTa fakultetze

SurTxia beroSvili

saarCevno maraToni im dRi-dan daiwyo, rodesac kandi-datebis vinaoba gaxda cnobili. #97/2012 dadgenilebis safuZ-velze dekanis Tanamdebobis dasakaveblad TavianTi kandida-turebi waradgines da sabuTebi Semoitanes dekanis movaleobis Semsrulebelma andro barnovma, dekanis moadgilem rezo jorbe-naZem da profesorma lela gaf-rindaSvilma. maT TavianTi xe-dva da motivacia koncefciebSi Camoayalibes da gansaxilvelad universitetis samecniero sab-Wos warudgines.

13 dekembers universitetis akademiuri sabWos sxdoma mou-lodneli SedegiT dasrulda. sxdomas 12-idan 7 wevri eswre-boda. arCevnebSi monawileTa koncefciebis ganxilvis Semdeg andro barnovis kandidaturas sabWos oTxma wevrma mxari ar dauWira. am faqtma studentebSi da akademiur personalSi azrTa sxvadasxvaoba gamoiwvia. `akade-miuri sabWos mxridan migvaCnia sruliad gaumarTlebel mcde-lobad, xelovnurad dablokos

dekanis arCevnebSi monawile kandidati. akademiuri sabWos aseTi gadawyvetilebis pirobas qmnis dekanobis kandidatTan winaswar gasaubrebis CvenTvis aqamde gaugebari da miuRebeli sauniversiteto regulaciis arseboba, romelic, cxadia, ar unda gamoiyenebodes romeli-me realuri kandidatis dasa-blokad saTanado dasabuTebis gareSe~, _ weria socialur da politikur mecnierebaTa fa-kultetis akademiuri persona-lis werilSi, romelic gaegzav-na reqtors da romelsac xels aweren socialur da politikur mecnierebaTa fakultetis stu-dentebi da profesor-maswav-leblebis nawili.

miuxedavad winasaarCevno pe-riodSi akademiuri personalis-gan da studentebisgan gamoT-qmuli araerTi gansxvavebuli poziciisa sagangebod mowveul fakultetis sabWosa Tu sxva Sexvedrebze, miuxedavad de-kanobis msurvel kandidatu-rebze radikalurad sapirispi-ro mosazrebebisa, 21 dekembers dekanis arCevnebSi monawileoba miiRo orma kandidatma: rezo jorbenaZem da lela gafrin-daSvilma. fakultetis sabWos 35 wevridan arCevnebSi monawi-leoba miiRo 11-ma profesorma da Tsu-is TviTmmarTvelobis

7-ma studentma. kvorumi sak-maod gvian Seikriba, magram procedura maleve damTavrda. xmis damTvleli komisiis Tavm-jdomarem nino durgliSvil-ma Sedegebi gamoacxada: rezo jorbenaZem xmaTa umravlesoba miiRo _ mas sabWos 16-ma wevr-ma dauWira mxari, erTi biule-teni gabaTilda, lela gafrin-daSvilma ki mxolod erTi xma moipova. sxdomis Tavmjdomarem revaz gaCeCilaZem da komisiis Tavmjdomarem Tamar dolbai-am arCevnebi legitimurad ga-moacxades da sabWos wevrebTan erTad rezo jorbenaZes gamar-jveba miuloces. Tumca, fond `Ria sazogadoebis~ eqspertma, iuristma daviT maxvilaZem ga-dawyvetileba gaaprotesta da damswre sazogadoebas Seaxsena, rom fakultetis sabWos debu-lebis meSvide muxlis mixedviT rezo jorbenaZes arCevnebSi gasamarjveblad 18-idan 18-ive xma esaWiroeboda. es gancxadeba sabWos wevrebma gaaprotestes da aRniSnes, rom es wesi daax-loebiT ori Tvis win Seicvala.

`arCevnebi Catarebulad iTvleba, radgan kandidats xma dauWira siiTma umravlesobam, rac axal debulebaSia gaTva-liswinebuli. amis Sesaxeb sab-Wom ukve imsjela da gadawyveti-leba miiRo~, _ ganacxada Tamar

dolbaiam, igive azri gaiziares fakultetis sabWos danarCenma wevrebmac.

akademiuri sabWos wevris ma-rika gersamias TqmiT, `saarCev-no komisiam gamoitana Tavisi ga-dawyvetileba, gamoacxada es ga-dawyvetileba, rac, Sesabamisad, waredgineba reqtors~.

arCevnebis Sedegebi gaapro-testa andro barnovma. misi azriT, is faqti, rom sabWos wevrTa umetesobam arCevnebSi monawileoba ar miiRo, damafi-qrebelia. `mniSvnelovania, rom fakultetma moaxerxa daefi-qsirebina Tavisi pozicia, im-denad didi iyo aRSfoTeba pro-fesorebs Soris. samwuxarod, centralurma administraciam moaxerxa, rom TviTmmarTvelo-bis gziT kvorumi Seedgina. amas sWirdeba farTo msjeloba da saWiroa Seiqmnas pirobebi, rom mTelma fakultetma miiRos ar-CevnebSi monawileoba. Cemi kon-traqti 16 Tebervlamde grZel-deba, amitom mSvidad movemz-adebiT axali arCevnebisTvis. fakultetma unda Secvalos de-buleba, romelic manipulaciis safuZvels iZleva~, _ ganacxada andro barnovma Jurnalisteb-Tan saubarSi da aRniSna, rom sarCeli ukve Seitana sasamarT-loSi.

aRsaniSnavia, rom mesame kan-

didati _ lela gafrindaSvili arCevnebis Sedegebs aRiarebs, Tumca Tvlis, rom misi damarc-xeba ramdenime garemoebiT iyo ganpirobebuli. `amas ver davar-qmevT arCevnebs, Tundac imitom, rom kandidatebi araTanabar pi-robebSi vimyofebodiT, arCevani keTdeboda Tavidanve ara kvali-fikaciisa da profesionalizmis mixedviT, aramed sxva faqto-rebidan gamomdinare. amdenad, vTvli, rom es ar iyo samarT-liani winasaarCevno procesi. Cemgan gansxvavebiT, danarCen or kandidats saSualeba hqonda sabWos wevrebTan komunikaciisa da garkveuli garantiebic Ta-vianTi mxardamWerebisgan. me ar momeca saSualeba, rom studen-tebisa da profesorebis winaSe Cemi koncefcia warmedgina~, _ ganacxada lela gafrindaSvil-ma.

rac Seexeba gamarjvebul kandidats, rezo jorbenaZes, mas miaCnia, rom fakultetis sabWos gadawyvetileba samarT-liania da man am arCevnebSi ga-marjveba moipova. `mimaCnia, rom arCevnebi samarTlianad, wese-bis sruli dacviT Catarda. Cemi moRvaweobis periodSi pirvel rigSi garkveul administra-ciul cvlilebebs vgegmav, rac xels Seuwyobs studentebis momsaxurebas. Cems koncefcia-Si dasmul sakiTxebsac Tanmim-devrulad ganvaxorcieleb~, _ acxadebs rezo jorbenaZe.

Tsu-is socialur da poli-tikur mecnierebaTa fakulte-tis sabWom universitetis re-qtors aleqsandre kvitaSvils ukve warudgina gadawyvetileba dekanis arCevasTan dakavSire-biT, romelsac igi, Tavis mxriv, universitetis akademiur sab-Wos gaacnobs. ra gadawyvetile-bas miiRebs universitetis um-aRlesi organo, rogorc aRvniS-neT, uaxloes dReebSi gaxdeba cnobili.

ra gadawyvetilebas miiRebs akademiuri sabWo dekanis arCevnebTan dakavSirebiT

21 dekembers ivane javax-iSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetSi socialur da politikur mec-nierebaTa fakultetis dekanis arCevnebi Catarda, romlis mixedviT fakultetis sabWom gamarjvebuli kandidati _ rezo jorbenaZe gamoavlina. miuxedavad amisa, SeiZleba iTqvas, rom Sedegebze saubari naadrevia.

ratom gaxda fakultetis sabWos gadawyvetileba ga-dasamowmebeli da ra `ganaCens gamoitans~ universitetis umaRlesi organo _ uaxloes periodSi gaxdeba cnobili, manamde ki Tvali gadavavloT _ ra bataliebi uZRvoda win arCevnebs.

rezo jorbenaZe andro barnovi lela gafrindaSvili

Page 3: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

3

maia toraZe

ganaTlebisa da mecnierebis refor-mis saxelmwifo komisiam gansaxilve-lad gamoaqveyna dokumenti, romliTac ganisazRvra umaRlesi ganaTlebisa da mecnierebis axal sistemaze gadasvlis strategia. am dokumentiT irkveva, rom saqarTveloSi arsebuli realoba eta-pobrivad unda moergos tenuaris siste-mas, romelic gulisxmobs rogorc aka-demiur Tavisuflebas, aseve, miukerZoe-blobas da ganaTlebis xarisxs.

yvela is etapi, romelic am sistemaze gadasvlis xangrZliv procesSi SeiZleba gamoikveTos, TavisTavad moicavs sazR-vargareT moRvawe wamyvan mecnierTa CarT-vas da aqtiur monawileobas ganaTlebisa da mecnierebis xarisxis amaRlebaSi.

cxadia, dRes imis iluzia aravis aqvs, rom xval ucxoeTSi moRvawe yvela war-matebuli mecnieri miatovebs ultra-Tanamedrove teqnologiebiT aRWurvil laboratoriebs da saqarTveloSi Camova, magram maTi CarTva umaRlesi ganaTle-bisa da mecnierebis xarisxis amaRleba-Si aucilebelia. amisTvis unda Seiqmnas garkveuli winapiroba, rasac Teoriulad kargad gaazrebuli da praqtikasTan aprobirebuli sistema unda axldes Tan.

SvedeTis lundis universitetis eqsperimentuli medicinis centris Rerovani neiroujredebis biologiis laboratoriis xelmZRvaneli zaal ko-kaia miiCnevs, rom am etapze aucilebelia Camoyalibdes ganaTlebisa da mecniere-bis srulyofili sistema, romelic ara-viTar SemTxvevaSi ar unda daeqvemdeba-ros kompromiss. `midgoma, rom dRes es sistema CvenTan ar imuSavebs da is qar-

Tul realobas unda mivusadagoT, Tav-Sive mcdaria. aseT SemTxvevaSi sistema ki iqneba realobaze morgebuli, magram realoba iseTive darCeba, rogoric aris. amitom unda aviRoT msoflioSi apro-birebuli modeli da qarTuli realoba mivusadagoT, movargoT mas. meore da au-cileblad gasaTvaliswinebeli sakiTxia is, rom gardaqmna ar moxdeba erT dReSi, es xangrZlivi procesia da mis sabolo-od Camoyalibebas SesaZloa aTwleulebi dasWirdes~, _ ambobs igi.

rac Seexeba ucxoel mecnierTa sa-qarTveloSi dabrunebis sakiTxs, zaal kokaias miaCnia, rom erTi formaa mec-nierTa mowveva da CarTva saswavlo pro-cesSi da meore _ imgvari sistemis Seqm-na, rom ucxoeTSi moRvawe qarTveli mec-nieri sabolood damkvidrdes saqarT-veloSi: `Cven am problemis mogvarebis process sxvadasxvagvarad ganvixilavT. erTerTi formaa is, romelsac ukve wle-bia vakeTeb, anu mecnieri, romelic uc-

xoeTSi muSaobs, garkveul dros atarebs saqarTveloSi, rogorc mowveuli pro-fesori. am formiT es mecnieri CarTulia saswavlo procesSi, rac imis sawindaria, rom garkveuli done da kompetencia Se-mova Cvens ganaTlebaSi. am CarTulobis Semdeg studentebi Cavlen vTqvaT, dasav-leTSi da ki ar darCebian, dabrundebian da gaagrZeleben saqarTveloSi moRva-weobas.

aris meore _ tenuirebuli pozicie-bis Seqmnis principi, romliTac, Sesabami-si dafinansebis pirobebSi Seiqmneba ga-rantia imisa, rom maT eqnebaT samuSao pirobebi da tenuirebuli pozicia. aseT garemoSi, roca Sesabamisi dafinanseba gaCndeba, darwmunebuli var, bevri cno-bili mecnieri daiwyebs dabrunebaze fi-qrs. aq saubari maqvs maRali donis mec-nierebze, Torem axalgazrda mecnierebi siamovnebiT dabrundebian~, _ ganacxada zaal kokaiam CvenTan saubarSi.

man aseve aRiniSna, rom droa daiwyos kadrebis momzadebis grZelvadiani pro-cesi. es gulisxmobs studentis mivline-bas sazRvargareT sadoqtoro naSromis mosamzadeblad im garantiiT, rom amis Semdeg minimum 5 weli imuSavebs saqarT-veloSi. batoni zaalis azriT, am formiT im codnas, rasac mivlinebuli studen-ti miiRebs da rasac Cven davafinansebT, ukanve wamoviRebT.

Tu realurad Seiqmneba tenuirebuli poziciebi, saqarTveloSi SeiZleba

ucxoeli mecnierebic movizidoT

rogorc mogexsenebaT, ganaTlebisa

da mecnierebis reformis saxelmwifo komisias Semoaqvs teniurebuli pozicie-bis cneba, romliTac maRali donis axali samecniero kadrebis mozidvis proble-ma gadawydeba. kerZod, rogorc batonma zaalma aRniSna, Tu realurad Seiqmneba tenuirebuli poziciebi, qarTvelebis garda, ucxoeli mecnierebic SeiZleba movizidoT. `aq, aseve, laparakia imaze, rom qarTuli samecniero da saganmanaT-leblo realobis Sefaseba miukerZoe-beli ucxoeli eqspertebis mier unda moxdes. Tu am sistemaSi es komponenti ar iqna Cadebuli, araferi gamova, miT umetes, iseT patara qveyanaSi, rogoric saqarTveloa. aq SeuZlebelia rom, jer erTi, eqspertebi gyavdes da merec, isini miukerZoebelni iyvnen. amitom Cven unda gamoviyenoT msoflio eqspertuli baza samecniero naSromis SefasebisTvisac da imis gansazRvrisTvisac, vin unda iyos te-nuirebuli, asocirebuli da ase Semdeg.

dabrundebian Tu ara sazRvargareT moRvawe qarTveli mecnierebi saqarTveloSi?

mecnieris pozicia

aris meore _ tenuirebuli poziciebis Seqmnis principi, romliTac, Sesabami-si dafinansebis pirobebSi Seiqmneba garantia imisa, rom maT eqnebaT samu-Sao pirobebi da tenuirebuli pozicia. aseT garemoSi, roca Sesabamisi dafinanseba gaCndeba, darwmunebuli var, bevri cnobili mecnieri dai-wyebs dabrunebaze fiqrs. aq saubari maqvs maRali donis mecnierebze, Torem axalgazrda mecnierebi siamovnebiT dabrundebian~

nino kakulia

_ saubari daviwyoT yvelaze mt-kivneuli sakiTxiT _ swavlis safa-suris TemiT. yvelas ainteresebs _ safasuri gaizrdeba Tu Semcirdeba realurad da ras iRebs Tavis Tavze saxelmwifo?

_ getyviT Zalian mkafiod, rom sa-xelmwifo universitetebSi swavlebis is gadasaxadi, rac arsebobs _ 2250 lari, ar izrdeba. izrdeba mxolod is Tanxa, rome-lic studentTa grantebisTvis aris ga-moyofili. mogexsenebaT, rom studentTa nawili saxelmwifosgan iRebda 100%-ian grants, zogi _ 50%-ians, zogi 30%-ians... axla saxelmwifo dafinansebas miiRebs gacilebiT meti, TiTqmis 5-jer meti studenti, vidre es aqamde iyo _ swored amazea amjerad saubari. SevecdebiT da-vafinansoT doqtoranturac, ris Taoba-zec uaxloes xanSi mogaxsenebT.

_ dRes universitetSi ukve yvela dainteresebulia _ ras fiqrobs samin-istro tenuaris sistemis damkvid-rebaze, rac ganaTlebisa da mecniere-bis saxelmwifo komisiis mxridan ukve konceptualurad gaxmovanda. sainter-esoa, ra mosazreba gaqvT am institutis SemoRebasTan dakavSirebiT?

_ am sistemis SemoRebaze samini-stro dadebiTad fiqrobs da miaCnia, rom swori gzaa. kriteriumebi tenua-ris miRebisTvis gacilebiT metia. amis potenciali SeiZleba yvelas ar hqon-des, magram is faqti, rom mecniers da mecnierul muSaobas stabiluri garemo esaWiroeba, udavoa. mecnieri ar unda fi-qrobdes imaze, erTTviani Tu samTviani xelSekruleba rom gamiTavdeba, Semdeg sad wavideo. am saqmisTvis momarTuli kaci puris Sovnaze dReniadag fiqriTa da saxlis gaTbobis problemebiT ki ar unda iyos dakavebuli, aramed simyaris gancda unda hqondes _ ise ver SevqmniT inteleqtualur produqts qveyanaSi. tenuaris principi, met-naklebad, amis

saSualebas iZleva. garda amisa, tenua-ris institutis xibli isic aris, rom mxolod reqtorati aRar iqneba mTavari birTvi umaRles saswavleblebSi da pro-fesurasac meti uflebebi da saSualebe-bi miecema. tenuaris principis dadebiTi mxarea isic, rom profesoris roli uni-versitetis marTvasa da mis funqcioni-rebaSi izrdeba. es kargi da swori prin-cipia. am sistemis damkvidrebis mosamwi-feblad jer ganaTlebisa da mecnierebis saxelmwifo komisia imuSavebs, romelic gansazRvravs CvenTan erTad ara marto mecnierebis organizebis sakiTxebs _ Tu rogori unda iyos profesuris roli, aramed imasac, Tu rogor unda iyos awyo-bili umaRlesi ganaTlebis mTeli siste-ma, saSualo ganaTlebis sistema da sxv.

saerTod ganaTlebis sistema ver itans swraf, radikalur cvlilebebs. swori gadawyvetilebis miRebas sWir-deba garkveuli dro, raTa es gadawyve-tileba Sevides ZalaSi da amoqmeddes. raRac periodi unda misce adamianebs safiqrelad, rom naazrevi kargad moiTe-

los, radgan roca ganaTlebis sistemaze vsaubrobT, es bevri adamianis momavalze gansjas moicavs. swored amitom vTvliT, rom radikaluri da swrafi cvlilebebis ufleba ar gvaqvs. rodesac cvlileba Semogaqvs, didi msjelobs Semdeg raRac etapze SeiZleba jer danergo, darg-obrivad gaTvalo da mxolod amis Semdeg daamkvidro sayovelTaod. Tumca, meore mxriv, aucilebelia mudmivad zrunva etapobriv cvlilebebze am sferoSi.

_ da rodemde unda elodos Cveni sazogadoeba am cvlilebebs?

_ didxans lodini ar mouwevs... ms-jeloba daiwyeba axlave da ZalaSi Seva cota gvian.

_ saxelmwifo universitetis cx-ovrebaSi ganaTlebis saministro raR-ac formiT yovelTvis ereoda. Tqven ra doziT apirebT moqmedebas ,,zemodan”?

_ reqtoratis gadawyvetilebebSi saministro araviTar SemTxvevaSi ar Caereva. rodesac saxelmwifo komisiis mier reformis sqema gamoikveTeba _ Tu rogor unda ifunqcioniros umaRlesma saswavlebelma axal politikur real-obaSi, am yvelafers Semdeg kanonis saxe miecema.

_ saubroben imaze, rom univer-sitetebSi reqtorisa da dekanebis arCevis wesi Seicvalos. miTiTebis TvalsazrisiT am sakiTxSi, magaliTad, saministro ar Caereva? anu es mxolod sauniversiteto sazogadoebis gada-sawyveti iqneba?

_ piradad Cemi azria, rom msgavs ga-dawyvetilebebSi saxelmwifos Careva minimaluri unda iyos. Cemi azriT, akre-ditaciis meqanizmebic gareT unda iyos ,,gasuli”, anu saxelmwifo ar unda ereo-des akreditaciis procesSi.

Cven ar vapirebT, araformalurad daviwyoT xelis faTuri im saqmeSi, rac kanoniT ar gvexeba, rogorc amas yofili xelisufleba akeTebda kudis, sodis Tu uSiSroebis kadris vinmesTan migzavniT. Cven vapirebT, rom kargad SeviswavloT situacia, Seiqmnas axali sakanonmdeblo

baza, rasac aucileblad moyveba cvli-lebebi da Tu sadme saministros Careva gaxdeba saWiro, Cven CavereviT, Tu ara da ver CavereviT. Tu raRac procesi uni-versitetSi kargad ver mimdinareobs, es Tavad sauniversiteto sazogadoebis ga-dasawyveti da studentebisa Tu leqto-rebis saqmea. Cven konceptualuri, prin-cipuli midgoma gvaqvs, rom minimalurad moxdes saxelmwifos Careva umaRles sas-wavleblebSi _ reqtoris arCevis wesi iqneba es Tu sxva.

_ ministri saubrobs dafinansebis gazrdaze. Seexeba Tu ara es mecnier-ebas?

_ mecnierebis dafinanseba gaTvalis-winebulia saxelmwifo biujetSi da am mimarTulebiT muSaobas kidev gavagrZe-lebT. Cven vfiqrobT, rom is biujeti, rac ganaTlebis sferoSia, Zalian cotaa da unda gaizardos.

erT aseT magaliTs getyviT _ SoTa rusTavelis fondisTvis, romelic am proeqtebs afinansebs, SarSan gamoyofi-li iyo, daaxloebiT, 24 milioni, magram 10-12 milionze mets ver iTvisebda da ver iTvisebda ara imitom, rom proeqtebi ar iyo, aramed imitom, rom imdroinde-li ganaTlebis saministros xelmZRva-neloba am fonds fuls awerda, uxeSad rom vTqvaT. maqvs informacia, rom, rac dasWirdebodaT _ 5-6 milioni _ am fon-didan mihqondaT. amitom mecnierebaze realurad 24 milioni ki ar daixarja, aramed daixarja 11 milioni. Cven axla misTvis 25 milioni gvaqvs gamoyofili da garwmunebT, rom 25-ve daixarjeba da moxmardeba mecnierebas. amitom vambobT, rom am mimarTulebiT 2-jer gaizrdeba dafinanseba. garda amisa, SevecdebiT, kvleviTi institutebis, pirvel rigSi, statusis gansazRvrasa da maT dafinan-sebas. saerTod, mecnierebas ufro meti gulisyuriT unda mivudgeT da seriozu-lad vifiqroT _ rogor mivaRwioT imas, rom namdvilma mecnierma imuSaos da ara lukma-puris Sovnaze iyos gadagebuli - es aranormaluria.

kanoni rasac agvikrZalavs, imaSi ar CavereviT!interviu ganaTlebisa da mecnierebis ministris moadgilesTan daviT zurabiSvilTan

me-5 gverdze

daviT zurabiSvili

zaal kokaia

Page 4: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

4

maia toraZe

_ qalbatono Tamar, `qarTuli oc-nebis~ winasaarCevno programaSi bevri sagulisxmo postulatia mocemuli zogadad ganaTlebis da umaRlesi ga-naTlebis ganviTarebis Sesaxeb. ras eyrdnoboda es dokumenti da ramdenad iyo Seswavlili winapirobebi?

_ dokumentSi, romelic winasaarCev-nod gamoqveynda, mniSvnelovani adgili eTmoba ganaTlebasa da mecnierebas. vidre „qarTuli ocneba“ politikuri organiza-ciis saxiT dafuZndeboda, manamde Seiqmna sazogadoebrivi moZraoba „qarTuli oc-neba”, romlis farglebSic, sxva Tematur jgufebTan erTad, imuSava Cvenma qvej-gufma _ `ganaTleba”. CemTvis, rogorc ganaTlebis jgufis koordinatorisTvis, sasiamovno iyo is faqti, rom koaliciis liderTan saubris Semdeg miviReT gadawy-vetileba, rom politikuri dokumenti gacilebiT ufro efeqturi iqneboda, Tu winaswar SemuSavdeboda eqspertuli do-kumenti, romelic safuZvlad daedeboda winasaarCevno programas.

sabolood daido saSualo vadiani programa, romelsac win uZRoda Zalian farTo eqspertuli samuSaoebi, rac asa-xulia am dokumentSi. aq arc erTi sakiTxi ar aris Seuswavleli sxvadasxva sistemisa da sxvadasxva qveynis gamocdilebis gaana-lizebis gareSe.

piradad me bolo wlebis ganmavlo-baSi aqtiurad vmuSaobdi rogorc stra-tegiuli dagegmvis eqsperti da SemiZlia giTxraT, rom programaze muSaobisas ara-erT winaaRmdegobas wavawydi. magaliTad, CemTvis moulodneloba iyo, rom Turme 2008 wlis Semdeg statistikis erovnuli samsaxuri mecnierebis statistikas aRar awarmoebs. Cven SevecadeT amgvari xarve-zebi amogvevso da ara marto raodenobri-vi, aramed SefasebiTi da xarisxobrivi monacemebic Segveswavla da gagveanali-zebina. garda amisa, programis SemuSavebi-sas ganvixileT yvela is kvleva, romelic dRemde ganxorcielda arasamTavrobo se-qtoris, an Tundac calkeuli eqspertebis mier ganaTlebisa da mecnierebis sferoSi.

rac Seexeba uSualod jgufis saqmi-anobas, masSi CaerTo eqspertTa da pra-qtikosTa farTo speqtri _ skolamdeli aRzrda-ganaTlebis, zogadi ganaTlebis, umaRlesi ganaTlebisa da samecniero sferoebis warmomadgenlebi. am etapze Tematurma jgufma ukve Seasrula Tavisi misia. axla, vfiqrob, procesebSi erTnai-rad unda CaerTos rogorc sakanonmde-blo da aRmasrulebeli organoebi, aseve, samoqalaqo seqtori da yvela dainte-resebuli piri, radganac ganaTleba is sferoa, romlis ganviTarebiT mTeli sa-zogadoebaa dainteresebuli.

_ Tqveni azriT, rogor unda ganx-orcieldes es programa da rogor unda Seeqmnas safuZveli maRali xarisxis ga-naTlebis miRebas?

_ programaze muSaobis pirvel etap-ze gakeTda situaciuri (rogorc Zlieri, aseve, susti mxareebis) analizi. mivediT daskvnamde, rom yvelaze mTavari, rac pir-vel rigSi unda ganxorcieldes, esaa sa-ganmanaTleblo sistemis sruli depoli-tizacia. winaswari kvlevisas es problema erTnairad warmoCnda rogorc skolamde-li aRzrdis, ise zogadi ganaTlebisa da umaRlesi ganaTlebis sistemaSic. aseve, gamoikveTa, rom ganaTlebis sistemis yve-la safexuri policiuri reJimis gavlenis qveS funqcionirebda.

garda amisa, kvlevam gviCvena, rom ar-sebobda marTvis problemebi da aq ar vgu-lisxmob mxolod politizebas an polici-uri reJimis gavlenas. amitom, bunebrivia, rom erTerT strategiul mimarTulebad swored efeqtiani marTvis uzrunvelyo-fis mimarTuleba daisaxa. amgvari marT-vis gareSe SeuZlebelia ganaTlebis si-stema xarisxiani da xelmisawvdomi gaxdes.

_ konkretulad ras gulisxmobT ga-naTlebis xelmisawvdomobaSi?

_ boloniis procesis farglebSi mi-nistrebis bolo Sexvedraze gamoTqmuli mosazrebebi da, zogadad, yvela dokumen-ti _ deklaraciebi, komunikeebi, romle-bic umaRlesi ganaTlebis erTiani evro-puli sivrcis Seqmnas Seexeba, calsaxad afiqsirebs saxelmwifos rols umaRlesi ganaTlebis ganviTarebaSi. es gulisxmobs rogorc teritoriul, ise xarisxiani ga-naTlebis xelmisawvdomobas, magram sa-boloo jamSi yvelaferi finansur xel-misawvdomobamde dadis. saxelmwifosaT-vis ganaTleba prioritetuli unda iyos dafinansebis kuTxiT, gansakuTrebiT im socialur-ekonomikuri fonis gaTvalis-winebiT, romelic dRes Cvens qveyanaSia.

_ Tqveni azriT, wina xelisuflebis periodSi ganaTlebis xelmisawvdomoba ar arsebobda? xom iyo grantebis sis-tema, romelic nebismieri socialuri SesaZleblobis mqone abiturients aZlevda sasurveli profesiis miRebis Sanss? arsebobda studenturi sesxe-bis programebic, anu am mimarTulebiT garkveuli nabijebi gadadgmuli iyo. axali ra SeiZleba xelisuflebam am kuTxiT gaakeTos?

_ saxelmwifos mier grantis zeda zR-varad dawesebulia 2250 lari, magram aq grantze ki ara, socialur uTanasworo-bazea saubari _ sazogadoebis did nawils am Tanxis gadaxda Zalian uWirs. amitom saxelmwifos valdebulebaa _ Seqmnas Sesabamisi socialur-ekonomikuri piro-bebi, rom adamianebma SeZlon ganaTlebis miReba. bolo drois kvlevebiT saqarTve-loSi mosaxleobis uTanabrobis maCvene-beli Zalian maRalia, rac imas niSnavs, rom Semosavali mosaxleobaSi araTanabrad na-wildeba.

_ rogoria es monacemebi, ramdenia uTanabrobis maCvenebeli?

_ jinis koeficienti, romelic mosax-leobis uTanabrobis maCvenebelia, 2011 wlis monacemebiT iyo 0,42. es aris sakmaod maRali maCvenebeli. ganaTlebis uflebis realizebisa da socialuri uTanasworo-bis Tavidan asacileblad, aucilebelia, xelisuflebam gaiTvaliswinos Sinameur-neobebis Semosavlebi da xarjebi, anu, ris fasad ujdeba mSoblebs Svilis swavlis safasuris gadaxda.

amas winaT Sexvedra mqonda ganaTlebis sferos warmomadgenlebTan, sadac erTma qalbatonma brZana, rom misi orive Svili umaRles saswavlebelSi Cairicxa, maTgan erTma 70 procentiani dafinanseba miiRo, meorem _ 50 procentiani. bunebrivia, rom garSemomyofebma miuloces da taSic ki Semohkres. qalbatons ki cremlebi wa-mouvida da yvela saxtad darCa. aRmoCnda, rom ojaxs im darCenili 30 da 50 procen-tis gadaxdis SesaZleblobac ar hqonda, ris gamoc mis meuRles insulti ganuvi-Tarda. ai, es aris realoba, romelic sa-xelmwifom unda gaiTvaliswinos.

Tumca, garkveulwilad, ukve daiwyo am problemis mogvarebaze zrunva. Zalian sasiamovnoa is faqti, rom momavali wlis biujetSi ganaTlebis dafinanseba sagrZ-noblad izrdeba. saqarTvelos parlamen-tis mier ukve damtkicebuli biujetis mixedviT SesaZlebloba gvaqvs SevadaroT gasuli wlis da momavali wlis xarje-bi. magaliTad, Tu Tavdacvis xarjebi 2012 wels 657 927,1 aTas lars Seadgenda, 2013 wels is Semcirebulia da Seadgens 639 064,4 aTas lars. maSin, roca ganaT-lebaze xarjebi gazrdilia. kerZod, 2012 wels ganaTlebis sistemis dafinansebis maCvenebeli 610 753,8 aTasi lari iyo, mo-mavali wlisaTvis ki is 682 346,1 aTas la-ramdea gazrdili.

_ magram Tavdacvis sferoc xom pri-oritetulia?

_ Cven axla vsaubrobT prioriteteb-ze da vxedavT, Tu rogor lagdeba saxelm-wifo biujetis xarjebi sferoebis mixed-viT. ra Tqma unda, Tavdacvac unda dafi-

nansdes da saerTod, arc erTi sfero ar unda dazaraldes, magram sazogadoebrivi interesia, rom ganaTleba da mecniereba, rogorc sazogadoebrivi sikeTe, xeli-suflebisTvis erTerTi prioritetuli sfero iyos.

_ rac Tqven brZaneT, es aris saxelmwifo politika. magram amave politikis nawili unda iyos umaRle-si saswavleblebis avtonomiurobac. amave konteqstSi albaT upriani iqneba saubari, Tu rogor gesaxebaT univer-sitetebis avtonomiuroba regentTa sabWos arsebobis pirobebSi, xolo Tu regentTa sabWo gauqmdeba, razec sx-vadasxva wreebSi ukve saubroben, maSin ra formas itovebs saxelmwifo mis mier universitetisTvis gamoyofili Tanxe-bis kontrolisTvis?

_ vfiqrob, es sakiTxi aucileblad unda gaxdes msjelobis sagani. mogexsene-baT, rom 2004 wels miRebuli `umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb” saqarTvelos kanonis Sesabamisad, saxelmwifo umaRles saganma-naTleblo dawesebulebas afuZnebda mxo-lod sajaro samarTlis iuridiuli piris formiT. amdenad, universitetebi, daax-loebiT erTi wlis win, sajaro samarTlis iuridiuli pirebi iyvnen. SarSan, `umaR-lesi ganaTlebis Sesaxeb” saqarTvelos ka-nonSi Setanili cvlilebebis Sesabamisad, SesaZlebeli gaxda, rom umaRlesi sagan-manaTleblo dawesebuleba arasamewarmeo iuridiuli piris (aip-is) saxiTac dafuZ-nebuliyo. am cvlilebis safuZvelze, ma-galiTad, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universiteti gasu-li wlis bolos aip-is formiT dafuZnda. garda amisa, Seiqmna regentTa sabWo, raTa ganaxorcielos universitetis saqmiano-baze zedamxedveloba.

Cemi azriT, radganac Cveni kanonmde-bloba icnobs sajaro samarTlis iuri-diuli piris organizaciul-samarT-lebriv formas, sulac ar iyo universi-tetebis arasamewarmeo iuridiuli pirad gadakeTebis saWiroeba. arc is argumenti mgonia damajerebeli, rom arasamewarmeo iuridiuli piris statusi universite-tebs met damoukideblobas aniWebs, rad-gan, Tu zedmiwevniT ganvixilavT regent-Ta sabWos uflebamosilebebs da misi da-kompleqtebis wess, namdvilad ver vity-viT, rom universitetis avtonomiurobis xarisxi, Tundac formalurad, gaizarda.

_ vTqvaT, gauqmda regentTa sabWo. maSin ras gvTavazobT? rogor unda gakontroldes saxelmwifo univer-sitetebis finansebi?

_ vfiqrob, universitetebs unda dau-brundeT sajaro samarTlis iuridiuli piris statusi. Tavis droze bevri kva-lificiuri eqsperti muSaobda `sajaro samarTlis iuridiuli piris Sesaxeb” sa-qarTvelos kanonis SemuSavebaze da mimaC-nia, rom es organizaciul-samarTlebrivi forma sruliad aZlevs SesaZleblobas sa-xelmwifo universitetebs, rom efeqtia-nad ifunqcioneron.

_ daisva Tu ara sakiTxi mTavrobis winaSe, rom amgvari cvlileba ganxor-cieldes?

_ es aris principulad gadasawyve-ti sakiTxi. strategia, Tu rogori iqneba universitetebis samarTlebrivi forma, unda emsaxurebodes im miznebs, romelic Cven mier SemuSavebul politikur doku-mentSia deklarirebuli. Cveni poziciaa, rom unda gauqmdes regentTa sabWo da Seicvalos universitetis zedamxedvelo-bis meqanizmic. mizania universitetis re-aluri avtonomia da ara iseTi formalu-ri, romelic dRemde gvqonda. sxvagvarad warmoudgenelia akademiuri Tavisufle-bis garantiebis Seqmna.

_ winasaarCevno programaSi sau-baria uwyveti ganaTlebis sakiTxebzec. Tqveni azriT, ra pirobebia amisaTvis dRes da rogor SeiZleba, rom es realu-rad ganxorcieldes?

_ vfiqrob, rom qveyanam calke uwy-veti ganaTlebis strategia unda Seimu-Saos da Sesabamisi RonisZiebebi ganaxor-cielos. problema isev Sromis bazars da im socialur-ekonimikur mdgomareobas ukavSirdeba, romelSic dRes qveyana imyofeba. mimaCnia, rom Tu yvelaferi is, rac saarCevno programaSia miTiTebuli kompleqsurad ganxorcieldeba, uwyveti ganaTlebis procesic amoqmeddeba. gekiT-xebiT, Tuki adamians, romelsac Sinagani motivacia ara aqvs imisa, rom misi codna da unarebi samomavlod dafasdeba, ra-tom Seecdeba kidev gaiRrmavos an miiRos axali codna? samwuxarod, es nihilizmi maraos principiT vrceldeba yvelaze da yvelaferze. amitom, vfiqrob, rom, roca qveyanaSi aRar iqneba avtoritaruli re-Jimi da depolitizebuli iqneba ganaTle-bis da mecnierebis sistema, yvela stra-tegias _ erovnuls, regionuls Tu dar-gobrivs _ momavali eqneba.

_ mivediT bolo SekiTxvamde. es aris kadrebis gadineba da maTi ukan dab-runeba. rogorc eqsperti, ras ityviT, rogor SeiZleba am procesis SeCereba da rogor SeiZleba im adamianebis ukan dabruneba, romlebmac sakuTari unari da niWi sxva qveyanaSi ufro gamoiyenes, vidre samSobloSi?

_ am SemTxvevaSi Cven vsaubrobT al-baT mecnierebze, romlebmac saqarTvelo datoves, radganac am qveyanaSi sakuTari Tavis realizeba ver moaxerxes. saqme isaa, rom Tu adamiani Teoriul mecnierebaSi muSaobs, kidev SeiZleba maT xelis Sewyo-basa da dabrunebaze saubari, magram gaci-lebiT mZime mdgomareobaa eqsperimentul dargebSi, radganac rac unda niWieri da kvalificiuri iyo, Tu Tanamedrove te-qnologiebiT aRWurvil laboratoria-sTan ar gaqvs saqme, ver gadixar evropul standartze. amitom, Zalian mniSvnelova-nia, rom maTi dabrunebis politika mimar-Tulebebisa da prioritetebis mixedviT SemuSavdes. dameTanxmebiT, roca adamiani muSaobs maRali standartis romeliRac laboratoriaSi da Cven imave standartis kvlevis Catarebis SesaZleblobas ver vaZlevT, dabrunebaze saubari zedmetia. amdenad, saxelmwifom unda izrunos, rom ganviTardes Sesabamisi infrastruqtura da ganisazRvros grZelvadiani priori-tetebi gansakuTrebiT teqnologiebis da inovaciebis ganviTarebis TvalsazrisiT.

cnobili faqtia, rom Tu qveyana mT-liani Sida produqtis erT procentze naklebs gamoyofs mecnierebaze, im qvey-anaSi mecniereba ar viTardeba. aq ar vgu-lisxmob mxolod saxelmwifo dafinanse-bas, rac Zalian xSirad mecnierTa mxridan arasworadaa interpretirebuli. amaSi igulisxmeba Tanamonawileoba rogorc saxelmwifo, ise kerZo seqtoris mxridan. da aq mivdivarT isev iqamde, rom ver ganvi-xilavT Tundac mecnierebas qveynis eko-nomikis ganviTarebis strategiis gare-Se. ganviTarebuli ekonomikis qveynebSi, kerZo seqtoris roli umniSvnelovanesia mecnierebis dafinansebaSi. amitom sa-xelmwifom unda Seqmnas Sesabamisi saka-nonmdeblo, instituciuri da finansuri meqanizmebi, rac umaRlesi saganmanaT-leblo dawesebulebebis mier samecniero kvlevebisa da Tanamedrove teqnologie-bis danergvas Seuwyobs xels.

unda gauqmdes regentTa sabWo da Seicvalos universitetis zedamxedvelobis meqanizmic

saqarTvelos dRevandelma xelisuflebam jer kidev winasaarCevno periodSi gansazRvra prioritetebi – soflis meurneoba, jandacva da ganaTleba. amave kanonzo-mierebiT aixsneba isic, rom momavali wlis biujetSi saqarTvelos parlamentma gana-Tlebis sistemis dafinansebis xarjebi 61 700 000 lariT gazarda.

ra perspeqtivebi isaxeba ganaTlebisa da mecnierebis ganviTarebisTvis da ro-gor SeiZleba kidev ufro dauaxlovdes igi evropul saganmanaTleblo sistemas _ am sakiTxebze vesaubreT ganaTlebis, mecnierebis da regionuli ganviTarebis eqsperts Tamar zaaliSvils, romelic koalicia `qarTuli ocnebis~ mier winasaarCevnod war-modgenili programis meSvide Tavis _ `ganaTleba da mecniereba” erTerTi Tanaavtoria:

Tamar zaaliSvili

pozicia umaRlesi ganaTlebis sakiTxebze

mizania universitetis realuri av-tonomia da ara iseTi formaluri, romelic dRemde gvqonda. sxvagva-rad warmoudgenelia akademiuri Tavisuflebis garantiebis Seqm-na.

Page 5: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

5

maia toraZe

_ qalbatono Tamar, studentTa azris kvleva, romlis farglebSic maT SeeZloT TavianTi mosazreba daefiq-sirebinaT leqtoris, sagnebis swav-lebis meTodisa da zogadad saswavlo procesis mimarT, wina wlebSic tarde-boda da Semdgom garkveuli droiT Sew-yda. ram ganapiroba msgavsi gamokiTxve-bis ganaxlebis interesi?

_ saqarTvelos kanoni `umaRlesi ga-naTlebis Sesaxeb“ xarisxis uzrunvelyo-fis samsaxurs swavlebisa da samecniero kvlevis xarisxis gaumjobesebas avalde-bulebs. saswavlo procesi, akademiuri programebi, anu yvelaferi, rac swavla-swavlebis process ukavSirdeba, ar SeiZ-leba iyos statikuri. am procesSi au-cilebelia mudmivi ganaxleba da drois moTxovnebis Sesabamisi ganviTareba. aqe-dan gamomdinare, Cven unda vflobdeT ar-sebuli realobis amsaxvel informacias, rom Sesabamisi rekomendaciebis gacema SevZloT.

wina Taobisgan gansxvavebiT, saswav-lo programebisa da swavlebis procesis mimarT dRes studentebs aqvT sruliad gansxvavebuli moTxovnebi, romelTa ignorirebac dauSvebelia.

rodesac Cven vamtkicebT akredita-ciis standartebis damakmayofilebel ama Tu im saganmanaTleblo programas, mas xarisxis niSani eniWeba, magram realuri suraTi imisa, Tu rogor funqcionirebs es programa praqtikaSi, zogjer abso-luturad gansxvavebulia. amitom, unda gavarkvioT, ramdenad efeqturi da moq-nilia akreditebuli saganmanaTleblo programa da ra tipis meTodologiaa ga-mosayenebeli sasurveli Sedegis misaRe-bad. amis gasarkvevad, upirveles yovlisa, mniSvnelovania akademiuri personalis faqtori.

mogexsenebaT, rodesac esa Tu is piro-vneba akademiur konkursSi imarjvebs Ta-visi monografiebiT, SromebiT, saxelmZR-vaneloebiT, silabusebiT, saswavlo kon-cefciiTa da sxva naRvawiT, mas eqvswliani kontraqti uformdeba, magram es ar unda gaxdes am leqtorisTvis tkbobis safuZ-veli _ man wlidan wlamde unda daxvewos rogorc saswavlo programa, aseve, misi swavlebis meTodika. amisTvis, rasakvir-velia, gasaTvaliswinebelia studentebis azri.

xarisxis uzrunvelyofis samsaxuri swored am mizniT ganaaxlebs studentebis azris kvlevis tradicias.

_ ra sixSiriT Catardeba es gamokiTx-va?

_ es iqneba yovelsemestruli gamo-kiTxvebi. am etapze gamokiTxvebi miznad isaxavs studentebis azris kvlevas sas-wavlo kursisa da akademiuri personalis momsaxurebis Sesaxeb. pirvel etapze isi-ni mxolod saswavlo kursebs Seafaseben. rac Seexeba momsaxurebis Sefasebas, Cven yoveli saswavlo wlis bolos vgegmavT ori tipis kiTxvaris damtkicebas, ro-melTagan erTi swored momsaxurebas Se-exeba. kiTxvari damtkicdeba xarisxis uz-runvelyofis samsaxuris kompetenciisa da universitetis wesdebiT miniWebuli ufleba-mosilebis farglebSi. kiTxvaris SedgenaSi, xarisxis uzrunvelyofis sam-saxurTan erTad, monawileobas miiRebs yvela fakulteti, universitetis sas-wavlo da samecniero departamentebi da iuridiuli samsaxuri.

axlandeli kiTxvari universitetis xarisxis uzrunvelyofis samsaxurebTan erToblivad SevadgineT. xazgasmiT msurs aRvniSno qalbatoni eka lekaSvilisa da qalbatoni dali osefaSvilis gansa-kuTrebuli aqtiuroba. aseve, gamogvadga qalbaton darejan gardavaZis gamocdi-lebac.

_ ra specifikis gaTvaliswinebiT SemuSavda kiTxvari da ramdenad ergeba igi yvela fakultetis saswavlo kurss?

_ kiTxvari zogadia da moicavs uni-versitetis yvela studentis interess, radganac yvela fakultetis specifikis gaTvaliswineba Zalian mZime iqneboda da 5-6 sxvadasxva kiTxvaris SemuSaveba gaxde-boda saWiro.

_ rodis igegmeba studentebis gamokiTxva da ra saxis iqneba aRniSnuli procesi?

_ vinaidan kiTxvari 11 dekembers damtkicda, studentebis gamokiTxva mim-dinare semestris dasrulebamde daiwyeba.

siaxle gvaqvs gamokiTxvis formis mxriv: universitetis sainformacio te-qnologiebis samsaxurma SemogvTavaza gamokiTxvis Catareba onlain reJimSi, risTvisac maT did madlobas vuxdi. ga-mokiTxva, wina wlebisagan gansxvavebiT, procedurulad bevrad gamartivebulia. programulad xelsayreli da mosaxerxe-belia is, rom studentis mier daregist-rirebul yovel sagans an saswavlo kurss daerTvis eleqtronuli gamokiTxvis forma. Sesabamisad, students eZleva Se-saZlebloba, Seafasos ama Tu im akademi-uri personalis muSaoba. rac mTavaria, programulad gveqneba iseTi xelSewyoba,

rom informaciis pirveladi ranJireba aucileblad eleqtronulad moxdeba. Cven SevZlebT dadebiTi, uaryofiTi da neitraluri Sefasebis raodenobis dana-xvas da amis Semdeg, fakultetis xarisxis uzrunvelyofis samsaxurebTan erTad, ga-vaanalizebT miRebul informacias.

_ iqneba gamokiTxvis meSveobiT miRebuli Sedegebi konfidencialuri?

_ diax. es informacia iqneba sruliad konfidencialuri da Teoriuli Sansic ar arsebobs imisa, rom erTma akademiurma personalma meores Sefasebis Sesaxeb in-formacia naxos. sajarod gamovaqveynebT mxolod zogad maCveneblebs. saboloo Sedegi ki, rekomendaciis saxiT, gadaecema yovel konkretul subieqts, anu Cvens pa-tivcemul profesor-maswavleblebs, ris Semdegac leqtori Tavadve gadawyvets, ra mxriv gaaaqtiuros studentis momsa-xurebis xarisxi. anu profesoris prero-gativa iqneba, gadawyvitos, ra daxvewos, ra gaaumjobesos da ra SeinarCunos. es SeiZleba iyos saleqcio kursi, seminarul jgufSi muSaoba, praqtika, meTodologia, literatura, komunikaciis forma, sakon-sultacio reJimi da sxva.

_ miiReben monawileobas fakultetebis xarisxis uzrunvelyo-fis samsaxurebi Sedegebis Sefasebis da rekomendaciebis Sedgenis procesSi?

_ fakultetebis monawileoba am pro-cesSi aucilebelia, radgan, SesaZloa, erTi fakultetis specifika iseT niuan-sebs iTvaliswinebdes, rac meore fakul-tetisTvis sruliad miuRebeli iyos. ami-tom informaciis pirveladi damuSaveba da specifikuri orientirebis gamokveTa swored fakultetebze moxdeba.

_ ramdenad arian daculebi leq-torebi, ase vTqvaT, `ganawyenebuli~ studentebis Sefasebebisgan? zogma studentma SesaZloa leqtori uary-ofiTad misi simkacris, momTxovnelo-bis gamo Seafasos...

_ amis Taobaze Cvenc bevri vifiqreT. gamocdilebis mixedviT, studentebis mxridan metwilad uaryofiT Sefasebas iRebs is saswavlo kursebi, romlebic pir-vel saswavlo wels ikiTxeba. swavlebis

zeda safexurebze studenti Sefasebas met-naklebad sakuTari Sedegis mixedviT akeTebs da ara, vTqvaT, leqtoris simkac-ris mixedviT. Sesabamisad, zeda safexur-ze myofi studentis Sefaseba ufro rele-vanturia, vidre pirvelkurseli studen-tebisa.

aris imis albaTobac, rom studente-bis azri araobieqturi iyos. magaliTad, magistraturis students mimarTule-bis xelmZRvaneli SeiZleba upirobod uyvardes da, Sesabamisad, masze mxolod dadebiTi informacia mogvawodos. Tum-ca, aqac SeiZleba WeSmaritebis marcvlis povna, radgan absoluturad realuria, ama Tu im leqtorma namdvilad daimsaxu-ros studentis siyvaruli. Cveni studen-toba gavixsenoT: Cvenc xom gvyavda 2-3 leqtori, romelSic mTeli kursi viyaviT Seyvarebuli da did pativs vcemdiT maT? Cem dros aseTebi iyvnen, magaliTad, bato-nebi: alika aleqsiZe, Tengiz kikaCeiSvili, revaz siraZe – dRemde maTi saxelebi uZ-virfasesia yvela Taobis studentisTvis, radgan maT es daimsaxures.

_ Tqven brZaneT, rom gamokiTxva weliwadSi orjer Catardeba. davuSvaT, leqtorma pirvel semestrSi miRebuli rekomendaciebi ar an ver gaiTvaliswina da igive Secdomebi dauSva. amgvarma Se-degma raze SeiZleba iqonios gavlena?

_ Zalian kargi kiTxvaa. realurad, rasakvirvelia, aris molodini da imedi imisa, rom meore semestrSi daSvebuli Secdomebis maCvenebeli procentulad ufro dabali iqneba, vidre saswavlo wlis pirvel naxevris maCvenebeli. sabolood, gamokiTxvis Sedegebi da saanalizo masa-la, erTerTi implikatori iqneba akade-miuri sakonkurso komisiisTvis. xSirad xdeba, rodesac akademiuri konkursebis dros ori Rirseuli kandidati erTmane-Tis konkurentia erT vakansiaze. saukeTe-so kandidaturis gamosavlenad, rasakvir-velia, arsebobs damatebiTi konkursebi: magaliTad, gasaubreba, sajaro leqcia da a.S. Tu damatebiTi konkursis Semdegac ar gamovlinda aSkara favoriti, maSin gadam-wyveti iqneba studentebis gamokiTxvis maCveneblebi. amiT imis Tqma minda, rom gamokiTxvis procesi ar gulisxmobs mis erTjerad Catarebas da Sedegebis mivi-wyebas. es yvelaferi sadRac aucileblad moiyris Tavs da erT dRes SeiZleba Zalian seriozuli samsaxuri gauwios ama Tu im pirovnebas an – piriqiT.

_ da bolos, kidev erTxel davakonk-retoT, rodis daiwyeba gamokiTxva da rodis iqneba SesaZlebeli Sedegebis da rekomendaciebis gacnoba?

_ kiTxvaris Sevseba studentebs mTe-li sasesio periodis ganmavlobaSi SeeZ-lebaT. xazgasmiT vacxadeb, rom gamokiTx-vaSi monawileTa identifikacia ar moxde-ba. anonimuroba sruliad daculi iqneba. miRebul masalas ki operatiulad, meore semestris dawyebamde gavaanalizebT.

romeli saswavlo kursi, sagani an leqtori imsaxurebs studentTa maRal Sefasebas

an piriqiT

SeavseT kiTxvari

mimdinare wlis 11 dekembers Tbilisis saxelmwifo universitetis xarisxis uzrunve-lyofis samsaxurma daamtkica saswavlo kursis Sefasebis kiTxvari (brZaneba #01/03), ro-melic monacemTa Sejamebis Semdgom daadgens, romeli saswavlo kursi, sagani an leqtori imsaxurebs studentTa maRal Sefasebas an piriqiT, saWiroebs kidev metad daxvewas da ganviTarebas.

amgvari gamokiTxvebis Catarebis saWiroebaze bolo periodSi aqtiurad mianiSnebdnen studentebi. swored maTi moTxovnis gaTvaliswinebis da swavlebis xarisxis realuri maCveneblebis gaanalizebis mizniT, gadawyda _ Catardes anonimuri gamokiTxva, romelic mimdinare saswavlo wlis meore semestrisTvis ukve Sejamebuli iqneba.

gamokiTxvis meTodebsa da saboloo miznebze gvesaubreba Tbilisis saxelmwifo uni-versitetis xarisxis uzrunvelyofis samsaxuris ufrosi Tamar vefxvaZe.

Tamar vefxvaZe

saboloo gadawyvetilebas, cxadia, sa-konkurso komisia miiRebs, magram apli-kantis reitingis dadgena unda moxdes miukerZoeblad, ucxoeli eqspertebis mier. es Zalian mniSvnelovani da saTuTi procesia, rasac seriozuli, safuZvlia-ni midgoma sWirdeba~, _ ganacxada zaal kokaiam.

misive TqmiT, garkveuli kriteri-umebia Camosayalibebeli eqspertTa SerCevis da prioritetebis gansazRvris drosac. `rodesac eqsperts aarCev, mas warudgen, risi Sefaseba ginda da ra kri-terumebia gasaTvaliswinebeli. amasTan,

kriteriumebi specialobebisa da mimar-Tulebis mixedviT unda dadgindes. ase-ve, ganisazRvros, ra aris mTavari zust da sabunebismetyvelo mecnierebebSi da ra _ vTqvaT, sazogadoebriv mecnie-rebebSi. aq igulisxmeba is, rom saer-TaSoriso JurnalebSi gamoqveynebuli statiebi zust da sabunebismetyvelo mecnierebebSi gacilebiT meti iqneba da es komponenti SerCevisas mniSvnelova-ni iqneba. sazogadoebriv mecnierebebSi sxva komponentma unda gadawyvitos ama Tu im kadris kvalifikacia da naSromis Rirebuleba. gansxvavebuli iqneba Se-fasebebi im mimarTulebebze, romlebic qveynisTvis mniSvnelovania (iqneba es

qarTvelologia Tu arqeologia). yvela-fers individualuri midgoma dasWirde-ba aramarto SerCevis, aramed dafinanse-bis drosac~, _ ganacxada man.

zaal kokaia Tbilisis saxelmwifo universitetis mowveuli profesoria da medicinis fakultetze doqtorante-bisTvis ori kursi mihyavs. is weliwadSi 2-jer Camodis leqciebis Casatareblad da aqtiuradaa CarTuli universitetis saswavlo procesSi, rac imis TvalsaCino magaliTia, rom maRali donis mecnieri, romelic dainteresebulia qarTuli mec-nierebis ganviTarebiT, SeZlebs gamon-axos dro leqciebis wasakiTxad da saswav-lo procesSi srulfasovnad CasarTavad.

sul cota xnis win zaal kokaiam rusTa-velis erovnuli samecniero fondidan uc-xoeTSi moRvawe qarTveli mecnierebisT-vis gankuTvnili granti miiRo. am grantiT igi apirebs Seqmnas lundis universitetis eqsperimentuli medicinis centris Rero-vani neiroujredebis biologiis labo-ratoriis mcire filiali da masSi daasa-qmos axalgazrdebi, romlebic SvedeTSi, batoni zaalis dafinansebiT, gaivlian specialur momzadebas. `laboratoriis aRWurva nawilobriv grantis farglebSi moxdeba, nawils ki me davafinanseb. aq did Tanxebze ar aris laparaki. saqme SeiZleba patara TanxebiT, magram sworad gaakeTo~, _ ganacxada zaal kokaiam.

dabrundebian Tu ara sazRvargareT moRvawe qarTveli mecnierebi saqarTveloSi?

mesame gverdidan

Page 6: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

6

maia toraZe

Teimuraz nadareiSvili

profesorma dvalma leqciis Sesaval nawilSi yuradReba gaamaxvila mecnie-ruli azris genezisze da aRniSna, rom leqciis mTavari mizani aris mecnierebis popularizacia da centraluri adgili dauTmo saRi azrisa da mecnieruli azris mniSvnelobas: ̀ ratom aris es ase aqtualu-ri? imitom, rom, jer erTi, es yovelTvis sainteresoa kacobriobisTvis (pirdapiri gagebiT Cveni progresia), meorec, es aris Cveni qveynisTvis sasicocxlo mniSvnelo-bis sakiTxi, vinaidan mecnieruli azri da saRi azri amJamad saSiSroebis qveS dgas. Sesabamisad, minda yuradReba gavamaxvilo am kuTxiT,~ _ aRniSna man.

profesorma dvalma mecnieruli da saRi azris sailustraciod moiyvana ori magaliTi Tanamedrove fizikis sferodan: samyaros warmoSobis (`didi afeTqeba~) Teoria da higsis bozonis (e.w. `RvTiuri nawilaki~) aRmoCena CERN-Si 2012 wlis zafxulSi. es magaliTebi, profesoris ganmartebiT, warmoadgenda `CarCos~, ro-melze dayrdnobiTac man aCvena mecnieru-li da saRi azris ganviTarebis evolucia. man gamoyo dakvirveblis fundamentalu-ri roli mecnieruli dakvirvebis pro-cesSi da damkvirveblis funqcia daakisra yvelasTvis cnobil pirvel evropelebs _ zezvasa da mzias, romeliTagan zezva de-damiwaze moaTavsa, xolo mzia _ Soreul galaqtikaSi.

leqciis pirvel nawilSi gia dvalma isaubra samyaros gafarToebis fenomen-ze, romelic pirvelad aRmoaCina xablma: V=HR, sadac V aris galaqtikebis daSo-rebis siCqare, R aris maT Soris manZili, xolo H_ xablis mudmiva.

Semdeg gia dvalma isaubra kosmolo-giaSi kargad cnobil `RmerTis boZebul sistemaze~, rodesac manZilebi izomeba sinaTlis mier drois erTeulSi gavli-li manZiliT (sinaTlis wamebi, sinaTlis weliwadi da a.S.) da sakiTxis ukeT gasa-gebad erTi SexedviT ritorikuli kiTxva dasva: `ra manZili unda iyos mzias da zez-vas Soris, rom maT veRar SeZlon erTma-neTTan signalis gadacema? aseTi manZili arsebobs da es aris zRvruli manZili, romelic SegviZlia davadginoT hablis kanonidan: R=C/H, saidanac `RmerTis boZe-bul sistemaSi~, roca C=1, gveqneba R=1/H. anu aseTi manZili aris xablis parametris Sebrunebuli, romelsac ewodeba „kosmo-logiur horizonti“.

amis Semdeg gia dvalma ganaviTara Tema „kosmologiuri horizontis“ Sesaxeb da aRniSna, rom `kosmologiuri horizon-tis~ gareT ikargeba mizez-Sedegobrivi kavSiri movlenebs Soris da amitom hori-zonts gareT arsebuli obieqti CvenTvis (damkvirveblisTvis) ar arsebobs, radga-nac dasakvirvebeli obieqtidan damkvir-veblmde informacia ver modis.

`Cveni kosmologiuri horizonti si-didiT aris daaxloebiT 1028 santimetri. amas xablis radiuss veZaxiT. anu, es aris daaxloebiT 13-15 miliardi sinaTlis weliwadi. ese igi, sinaTlem Cvengan 15 mi-liardi weli unda iaros, rom `kosmolo-giur horizonts~ miaRwios. anu, rodesac Cven caSi vixedebiT, Cveni Tvalis nervze registrirdeba fotonebi, romlebmac Cvenamde 15 miliardi weli gamoiares. am fotons moaqvs 15 miliardi wlis winaT ar-sebuli samyaros informacia. aseTnairad, ubralod caSi axedviT, Cven vRebulobT informacias adreul samyaroze, romelic gacilebiT ufro axalgazrda iyo, vidre dedamiwa, romlis asaki mxolod 5 miliar-di welia,~ _ brZana gia dvalma.

leqciis Semdeg nawilSi profesorma aRniSna, rom `kosmologiuri horizon-tis~ Sefaseba absoluturi mtkicebule-baa. es aris is uSoresi manZili, romelsac adamianis dakvirveba SeiZleba gawvdes da es ar aris damokidebuli, imaze, Tu ram-denad ganviTarebulia civilizacia. anu,

romeliRac planetaze, romelzec, SesaZ-loa, gacilebiT maRali civilizacia ar-sebobs, 1028 santimetri manZili ucvleli iqneba.

gia dvalma samyaros gafarToebis Se-saxeb saubari martivi kiTxviT daiwyo: ra aris samyaro? da axsna, rom samyaro cxovrobs sivrce-droSi da is mkvdari da usulo substancia ki ar aris, aramed dinamiuria imis gamo, rom arsebobs gra-vitacia. samyaros gafarToeba dvalma Seadara rezinis xaliCas da sapnis buStis zedapirs, romlebic Sesabamisad iWime-ba da ibereba. ras niSnavs es? es imas niS-navs, rom am sivrce-droiTi substanciis yoveli ubani drois mixedviT iWimeba, anu samyaroSi manZilebi izrdeba. `Tu am process videofilmis droSi ukan gad-moxvevas SevadarebT, mivalT samyaros dasawyisamde, anu istoriamde _ saidan modis samyaro? saidan movdivarT Cven?~ _ ganacxada mecnierma.

Tanamedrove samyaro dasawyisSi 10-25 santimetri zomis iyo. Semdeg samyaro Zalian swrafad farTovdeboda, rasac mohyva gafarToebis Seneleba da gadacxe-leba. Sedegad warmoiSva struqturebi, ma-teriebi da samyaros Tanamedrove suraTi (rac Cven varT). `ra gvaZlevs imis mtkice-bulebis uflebas, rom aseTi iyo samyaros ganviTarebis scenari? amis safuZvelia fizikis kanonebi. magaliTad, nebismier profesors, romelic aswavlis kosmolo-gias, SeuZlia aiRos carci da dafaze ga-moiyvanos samyaros suraTi dasawisidan dRevandlamde. aRmoCnda, rom samyaros warmoSobis Teoriuli winaswarmetyvele-bebi TiTqmis absoluturi sizustiT emTx-veva dakvirvebebs da es aris swored kaco-briobis mecnieruli azris triumfi, anu marto gonebiT, carciT da dafiT SegviZ-lia vTqvaT, Tu rogor daibada samyaro, rogor viTardeba is da ra moelis mas,~ _ aRniSna mecnierma.

mecnieruli azris meore didi tri-umfi, romelzec momxsenebelma yurad-Reba gaamaxvila, es aris e.w. higsis bozo-nis (`RvTiuri nawilaki~) aRmoCena did adronul kolaiderze (CERN). ratom aris higsis nawilakis damzera aseTi mniSvne-lovani? saqme isaa, rom am nawilakis aR-moCeniT Cven SegviZlia avxsnaT iseTi fun-damenturi cnebis warmoSobis meqanizmi, rogoricaa masa.

mecnierma popularuli eniT axsna, rom higsis veli absoluturad yvelgan arsebobs. man igi Seadara adre arsebul universaluri eTeris Teorias da aRniS-na, rom higsis veli Cvenze gavlenas ax-dens, radganac is urTierTqmedebs im na-wilakebTan, romlisganac Cven SevdgebiT (anu protonebTan, eleqtronebTan) da Sesabamisad, mas masas aZlevs. `es is scenaa, sadac Cven yvela varsebobT,~ _ ganacxada man.

mecnierma aRniSna, rom mis mier gan-martebuli mecnieruli azris ori trium-fi ara marto fizikosebis kuTvnilebaa: `higsis nawilakis damzera, iseve rogorc de-en-em-is aRmoCena, ar aris mxolod fi-zikosebisa da biologebis kuTvnileba, es aris mecnieruli azris da saerTod, ka-cobriobis triumfi, radganac kacobrio-bas gaaCnia mecnieruli azri. sxvagvarad SeuZlebeli iqneboda raime kavSiri dagve-myarebina samyaros warsulTan, dRevande-lobasTan da momavalTan. am azris gareSe gveqneboda carieli zRaprebi, romlebic TavisTavad kargi movlenaa gonebis gavi-Tarebis TvalsazrisiT, magram miTebiT (romelic Zalian lamazi gamogonilia) da zRaprebiT ver gaigeb sinamdviles Seni warmoSobis Sesaxeb, ver gaigeb ra gelis momavalSi da ver daamyareb urTierTkav-Sirs, radgan miTi SeiZleba iyos usasru-lo raodenobis, xolo simarTle yovelT-vis erTia,~ _ brZana gia dvalma.

am magaliTebis moyvanis Semdeg mec-nierma ganmarta – ra mniSvneloba aqvs saRi azris, mecnieruli azris arsebobas. misi azriT, mecnieruli azris bazisi aris saRi azri, romelic Cvens gonebaSi raRac

formiT mudmivad moqmedebs da Tavs av-lens, radgan uamravi informaciidan Cven viRebT CvenTvis saWiro racionalur saR azrs, romelic saSualebas gvaZlevs vi-funqcioniroT. mecnierma aRniSna, rom tvinma icis, rogor gafiltros araswori informacia da gaerkves `mcdari infor-maciis tyeSi~, romelSic Cven vimyofebiT. ratom unda uSvebdes samyaro Tavis TavSi Semecnebadi tvinis arsebobas? amaze jer-jerobiT pasuxi ar arsebobs.

mecnierma dasva kiTxva, ras vakeTebT Cven, roca samyaros Secnobas vcdilobT? da Tavadve upasuxa, rom Cven samyaros SevimecnebT raRac CarCoSi, Semdeg amas garkveuli kanonebiT aRvwerT da mas Teo-rias veZaxiT. Teoria yovelTvis viRacis gonebaSi ibadeba da es Teoria raRac mo-mentSi mecnierulad aRiarebul azrad iqceva. magaliTad, niutonis kanoni mis tvinSi daibada. dRes is niutonis azri ki aRar aris, aramed mecnieruli azria. aqe-dan gamomdinare, adamianis tvinSi Casa-xuli mecnieruli azri ekuTvnis ara mas, aramed bunebas.

yovel Teorias aqvs Tavisi gamoyenebis areali, sadac is kargad muSaobs. roca am areals gascdebi, saWiroa Teoriis Sevse-ba. magaliTad, niutonis kanonebi kargad muSaobs mcire siCqareebze, magram sinaT-lis siCqaresTan miaxloebisas is ukve aRar funqcionirebs da saWiroa am Teo-riis gafarToeba. swored es gaakeTa al-bert anStainma fardobiTobis specialur TeoriaSi. `magram es ar aris Zveli Teori-is dangreva da mospoba. es aris ubralod misi gafarToeba. mecnieruli Teoriis Tviseba zustad is aris, rom is ar kvdeba. rogorc ki Teoria ava mecnieruli azris rangSi, is ukve aprobirebuli simarTlea. amis mere es simarTle SeiZleba modifi-cirdes ubralod imitom, rom is areali, sadamdec es simarTle miwvdeboda, SezRu-dulia,~ _ aRniSna mecnierma.

leqciis daskvniTi nawili Seexo mec-nieruli azris mniSvnelobas sazogadoe-bisaTvis. `mTeli Cveni praqtika aCvenebs imas, rom mecnieruli midgoma CvenTvis mxolod mniSvnelovani ki ara, gadamwyve-tia. anu, rogorc ki kvleva raRacnairad Sordeba mecnierul midgomas da saR azrs – xdeba katastrofa. es marto mecnierul kvlevaSi ar aris. yvela is socialuri ka-

tastrofebi da arademokratiul sazo-gadoebaSi `Cacurebebi~ aris imis Sedegi, rom sazogadoeba raRac momentSi saR azrs Sordeba. ras vakeTebT Cven univer-sitetSi? rodesac studenti modis Cven-Tan, Cven misgan maincdamainc fizikis an biologiis mkvlevars ki ar vamzadebT, Cven vzrdiT saRad moazrovnes. yvelaze mniSvnelovani, rac studentma universi-tetidan unda waiRos, aris is, rom man is-wavlos saRad azrovneba.~ _ ganacxada gia dvalma.

ramdenad mniSvnelovania mecniere-ba? ramdenad mniSvnelovania kvleva? am kiTxvebze mecnierma sxvadasxva mosazre-ba, maT Soris mecnierebis prestiJis sa-kiTxi ganixila. man gaakritika mosazreba, romlis mixedviTac, Tu sruluflebia-ni eri varT, mecniereba unda gvqondes, radganac is sxva qveynebs aqvT. `ra Tqma unda, es sruliad legitimuri azria da viziareb, rom mecniereba es prestiJis da TviTdamkvidrebis saqmea, magram es ar aris mTavari. mecnierebis arseboba qveyanaSi aucilebelia imitom, rom ar-sebobdes inteleqtualuri atmosfero. es aris praqtika, romelsac gviCvenebs uzarmazari msoflio gamocdileba. sau-keTeso variantia, roca studenti cod-nas iRebs mkvlevarisgan. ratom? imitom, rom mkvlevari yovelTvis dakavSirebu-lia mecnierul azrTan. cxadia, arseboben adamianebi, romlebic kvlevas naklebad ewevian, magram maT SeuZliaT studenti saR azrs aziaron. aseT SemTxvevaSi kvle-va Canacvldeba moazrovne adamianiT. me mecnieruli azrovneba ar damyavs iqamde, rom specialists maincdamanic wamyvan sa-mecniero JurnalebSi hqondes gamoqveyne-buli publikaciebi. aq laparakia moazro-vneze adamianze.

is faqtori, rom Cvens qveyanaSi xeli unda SevuwyoT mecnieruli azris gan-viTarebas, kaprizi ar aris. es aris yo-veldRiuri moTxovna, radganac mecniere-bis ganviTarebis gareSe studentebs ver vaswavliT mecnerul da, Sesabamisad, sa-Rad azrovnebas. es ar exeba mxolod sabu-nebismetyuvelo mecnierebas da saerTod mecnierebas, es aris adamianis moRvaweo-bis mTeli sfero, amitom am sakiTxze maq-simaluri aqcenti unda gakeTdes. Cven ar varT Zalian didi bunebrivi resursebis patroni. Sesabamisad, Cveni resursi unda gaxdes inteleqti, romelic qveyanas unda daexmaros!~ _ am sityvebiT gia dvalma sa-jaro leqcia daasrula.

P.S. gia dvalis leqcia sruli anSla-

gis fonze mimdinareobda. misi mosmenis msurvelTa raodenoba imdenad didi iyo, rom Tavdapirvelad SerCeulma audito-riam ver daitia da universitetis admi-nistraciam leqciisTvis saaqto darbazi gamoyo. gansakuTrebiT sasixarulo iyo msmenelTa Soris uamravi studentis nax-va, romelTa didi nawili darbazis kibeeb-ze isxda da Tvals adevnebda gia dvalsa da qarTvel mecnierTa Soris leqciis Semdeg gamarTul kiTxva-pasuxsa da diskusias. kiTxvebis dasmaSi studentebic aqtiu-robdnen. mecnieri kmayofili darCa dar-bazTan interaqciiT da ganacxada, rom Tu sazogadoebis moTxovna iqneba, amgvar le-qcias uaxloes momavalSi kidev Caatarebs.

`miTi SeiZleba iyos usasrulo raodenobis, xolo simarTle mudam erTia~

gia dvali samyaros Tavisufali Semecnebis Sesaxeb

cnobilma qarTvelma mecnierma, niu iorkis universitetis profesorma, maqs plankis institutis direqtorma, saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saxelm-wifo komisiis Tavmjdomarem gia dvalma ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis sax-elmwifo universitetSi waikiTxa sajaro leqcia: `mecnieruli azris mniSvneloba samyaros Tavisufali SemecnebisTvis~.

Page 7: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

iniciativebi fakultetebidan

Tbilisis universiteti 7

newspaper @ tsu.genewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

nato obolaZe

`rodesac `stimulebis~ saSualebiT vc-dilobT karg gunebaze mosvlas, bedniere-bis hormoni gamomuSavdeba. Cven TviTonac SegviZlia xelovnuri bednierebis stimu-lebis Seqmna. msubuqi aerobika, musiko-Te-rapia amis erTerTi saSualebaa. aseve, Seg-viZlia cota xniT davbrundeT bavSvobaSi. magaliTad, ramdenime wlis win me Cems zr-dasrul qaliSvilebs survili avusrule da axal wels saxlSi Tovlis babua moviwvieT. es iyo saocari movlena da axali wlis Ramem Zalian mxiarulad Caiara~, _ aRniSnavs fsi-qologi maia kalandariSvili.

amboben, rogori ganwyobiTac Sexvde-bi da rogorc gaatareb axal wels, mTeli welic iseTi geqnebao _ am gavrcelebul

mosazrebas bevri cru rwmenad aRiqvams, Tumca, rogorc aRmoCnda, es Segoneba, na-wilobriv, realuria. nebismieri adamiani axal wels saintereso siaxleebisa da mniSv-nelovani cvlilebebis molodiniT xvdeba. rogorc fsiqologebi amboben, momaval welze zegavlenas swored adamianis molo-dinis Sinaarsi axdens.

`didi mniSvneloba aqvs, adamiani ra mo-lodins debs garemoSi, radgan igi Semdeg im molodinis gamarTlebaze an ar gamarT-lebazea orientirebuli. mTelma welma kargad rom Caiaros, dadebiTi ganwyobiT unda SexvdeT axal wels. problemebi yve-la CvenTagans aqvs, magram maT mogvarebis kuTxiT unda SevxedoT, momavals ki _ op-timisturad. pirvel rigSi, molodinebi ar unda gvqondes Zalian didi da ararealuri, radgan, maTi Seusruleblobis SemTxvevaSi, momavali wlis mimarT uaryofiTi damoki-debuleba ufro meti iqneba, vidre SesaZlebelia, rom yofiliyo. arare-aluri molodinis arseboba Semdeg garemos mimarT agresiasac iwvevs. me, rogorc fsi-qologma, SemiZlia vTqva, rom axal wels saxaliso gan-

wyobis Sesaqmnelad damokidebuleba unda gaviumjobesoT arsebuli mocemulobis mi-marT~, _ ganmarta fsiqologma eka fircxa-lavam.

fsiqologebi, aseve, acxadeben, rom axali weli Tavad aris yvelaze kargi mi-zezi imisaTvis, rom adamianebs kargi gan-wyoba SeeqmnaT, miuxedavad gamocdebis, samsaxureobrivi datvirTvisa Tu finans-uri SesaZleblobebisa da a.S. axali wlis dResaswauls xom Zalian Rrmad aqvs maT qvecnobierSi fesvebi gadgmuli da igi, upirvelesad, swored sasiamovno siaxleeb-Tan da ukeTes momavalTan asocirdeba... ma-Sasadame, ganwyobisTvis xels araferi unda gviSlides!

`axali wlis dResaswauli Zalian mniSv-nelovani socialuri da fsiqologiuri movlenaa. mas didi gavlena aqvs adamianis fsiqikaze. qarTul realobaSi es dResas-

wauli asocirdeba Tovlis babuasTan, romelsac moaqvs saCuqrebi, zRapre-bis asrulebasTan, sikeTis borote-baze gamarjveba-sTan... ra asakSic unda iyos adamiani, es faqtorebi masze mainc dadebiTad moqmedebs. garda

amisa, axali weli dakavSirebulia reli-giur dResaswaulebTan – SobasTan, barba-robasTan, wminda nikolozis xsenebis dRe-sTan. am yvelafers Zalian didi tradiciebi aqvs da adamianis qvecnobierSi myarad aris fesvebgadgmuli, rac did zemoqmedebas ax-dens adamianis ganwyobaze~, _ gviTxra maia kalandariSvilma.

maS, ase! ramdenime dReSi axali welia, Tavisi sasiamovno da saxaliso rituale-biT, tradiciebiT, siaxleebiT, ojaxis we-vrebis, megobrebisa da axloblebisgan mi-Rebuli saukeTeso survilebiT. rogorc gairkva saaxalwlod kargi ganwyobis Seqm-naze Cveni qvecnobierebac zrunavs, magram rac Seexeba saukeTeso ganwyobas, amisaTvis garemos feradi ferebiT gaxaliseba, musi-ko-Terapia da tradiciuli saaxalwlo ri-tualebis ganxorcielebaa saWiro.

rogoria fsiqologebis `recepti~ saaxalwlod kargi ganwyobis Sesaqmnelad

maia kalandariSvili eka fircxalava

momaval wels absoluturad ganaxlebuli programebiT vxvdebiT

darejan TvalTvaZe, Tsu-is humanitarul

mecnierebaTa fakultetis dekani:

_ axali saswavlo weli seqtembridan iwyeba, amitom Cven Tu visaubrebT moma-val wels gansaxorcielebel proeqteb-ze, siaxleebsa da mosalodnel cvlile-bebze, igulisxmeba, rom es yvelaferi xdeba ara ianvridan, aramed momavali wlis seqtembridan. pirveli, rac mniSv-nelovania, aris is, rom momaval wels absoluturad ganaxlebuli da akredi-tebuli programebiT vxvdebiT. es didi warmatebaa, radgan gasul wels mxolod sabakalavro programebis akreditacia gaviareT. mimdinare wels ki samagistro da sadoqtoro programebzec miviReT akreditacia.

siaxleebi igegmeba ramdenime mimar-TulebiT. Cven gveqneba ganaxlebuli arqeologia-paleanTropologiis sado-qtoro programa, romelic ganxorciel-deba Tsu-is profesurisa da saxelmwifo

erovnuli muzeumis erToblivi monawi-leobiT. arqeologiis mimarTulebiT studentebs xelmZRvanelobas gauweven Tsu-is profesorebi da muzeumis specia-listebi daviT lorTqifaniZis xelmZR-vanelobiT. kvlevebSi CaerTvebian Cveni studentebi _ paleanTropologiis qar-Tuli skola xom msoflioSi ganTqmulia.

2013 wels akreditacias gaivlis mainor-programebi. saubaria 2 an 3 da-matebiT programaze, romliTac, gvinda, studentebs saSualeba mivceT _ sxva-dasxva specialobis kombinireba moaxdi-non da ufro advilad ipovon TavianTi adgili Sromis bazarze. erTerTi aseTi programa, romelic ukve ganxilvis pro-cesSia, aris evropismcodneoba, romlis arCeva SeuZliaT ara marto humanitarul mecnierebaTa fakultetis, aramed sxva fakultetis studentebsac. vmuSaobT mainor-programaze sagamomcemlo saqme-Si, romelic filologiis mimarTulebis studentebs gansakuTrebiT daainte-resebT. Cven gvinda, mainor-programis SemuSaveba Targmanis mimarTulebiTac.

fakultetze winasaaxalwlo ganwyo-baa. optimizmiT vxvdebiT axal wels, ro-melic bevri saintereso da mniSvnelova-ni proeqtis ganxorcielebas gvpirdeba.

vapirebT studentTa momsaxurebis samsaxuris ufro daxvewas

irakli burduli,Tsu-is iuridiuli

fakultetis dekani:

_ momaval wels vapirebT studentTa momsaxurebis samsaxuris ufro daxvewas. es iqneba servisuli gaumjobesebisaken gadadgmuli nabiji, rac sxvadasxva ti-pis treningebisa Tu `vorkSofebis~ gziT Cveni TanamSromlebis gadamzadebas iT-valiswinebs. Tumca wvrilmani probleme-

bi, romelic studentebis momsaxurebis serviss Tan axlavs, teqnikur-orga-nizaciuli sakiTxebis dauxvewelobam SeiZleba gamoiwvios. amitom fakul-tetis administracia dRes am sakiTxze seriozulad muSaobs. ukve dawyebulia da Seicvleba studentTa momsaxurebis samsaxurSi momuSave personalis `vizua-lic~. mxedvelobaSi maqvs is garemoeba, rom isini studentebs garkveuli `gareg-nuli gamoxatulebiT~ moemsaxurebian. lurji yelsabami da piris identifika-ciisTvis gankuTvnili maniSnebeli stu-dentTa momsaxurebis samsaxurs kidev ufro Tanamedroves gaxdis.

vapirebT studentTa integrirebas saswavlo procesSi. isini aqtiur mona-wileobas miiReben saswavlo kursis da-gegmvaSi. gvinda, koreqtivebi SevitanoT stipendiebis ganawilebis wesSic (amas sa-Tanado iuridiuli procedurebi sWir-deba) da am saqmeSi studentebic Cavr-ToT.

axal welze orientirebuli imedebiaxali iniciativebisa da gegmebis ganxorcielebaze universitetis adminis-

traciuli personali, rogorc wesi, axali saswavlo wlidan zrunavs, magram axali wlis damdegisTvis mainc yvela konkretdeba _ Tu ra darCa momavali wlidan ga-sakeTebeli. Tanac, vinaidan axali wlis moaxloeba maT sakuTari survilebisa da fantaziebis gamoxatvis met stimuls aZlevs, amitom Zveli wlis gacilebisas da axlis Sexvedris molodinSi yvela axdens koncentrirebas samomavlo gegmebze. Cveni mizanic swored universitetis administraciul struqturaTa xelmZRvanelebisgan am samomavlo gegmebisa da iniciativebis mosmena gaxlavT.

me-8 gverdze

rogor unda moviqceT, Tu winasaaxalwlod ugunebod varT? Tu win seriozuli gamocdebi gvelis, an samsaxurSi datvirTuli grafikia da SesaZloa imdenad dat-virTulic, rom 31 dekembers axal wels saxlSi `erTi nabijiT~ SeiZleba mivaswroT. ugunebobis mizezi kidev SeiZleba bevri ram iyos, gansakuTrebiT imis gaTvalis-winebiT, Tu rogor socialur garemoSi vcxovrobT? garda amisa, rogoria Cveni Semo-savali? ramdens moiTxovs saaxalwlo `kalaTis~ Sevseba? ra survilebis asrulebas vuyurebT pesimisturad? da a.S. xalxuri gamonaTqvami _ `fexi imdenze unda gaSalo, ramdenzec sabani gwvdeba~, mainc da mainc, gamamxneveblad ar JRers, iseve, rogorc fsiqologebis `oqros wesi~ _ `Tu ver cvli situacias, unda Secvalo damokidebule-ba~, rac, araerTi adamianis praqtikuli gamocdilebidan gamomdinare, ase martivad Sesasrulebeli ar aris. Tumca, gamosavali mainc moqmedebaSia.

rogoria fsiqologebis `recepti~ saaxalwlod kargi ganwyobis Sesaqmnelad?

Page 8: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

Tbilisis universiteti8

newspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

momavali wlidan sasjelaRsrulebis saministrosTan erTad Seiqmneba sas-jelis aRsrulebis kvleviTi centri. es iqneba arasauniversiteto centri (moqmedi, rogorc arakomerciuli, ide-aluri miznis mqone kerZo samarTlis iuridiuli piri), romelic sasjelaRs-rulebis sistemaSi arsebul sakiTxebsa da problemebs mecnierulad daamuSa-vebs da saxelmwifos saTanado rekomen-daciebs miscems am sferos kidev ufro daxvewis mizniT.

gazafxulis semestridan gveqneba sasertifikato programa ekonomikur samarTalSi, romelsac ienis universi-tetis iuridiul fakultetTan erTad ganvaxorcielebT. nebismier students eqneba saSualeba, am programaze iswav-los. momavali wlidan ori mimarTu-lebiT vgegmavT samagistro programis Camoyalibebas: am semestrSi qarTveli, amerikeli da italieli mecnierebis monawileobiT gavakeTeT sasertifi-kato programa inteleqtualuri sa-kuTrebis samarTalSi. momdevno wli-dan vgegmavT erTwlian samagistro programas inteleqtualuri sakuTre-bis dacvis samarTalSi. es iqneba 60 an 90-kreditiani samagistro programa. aqve unda aRiniSnos, rom aseTi tipis erTwliani samagistro programis amo-qmedeba umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb kanonSi garkveuli cvlilebis Setanas ukavSirdeba. Tumca vimedovneb, rom ganaTlebis saministrosTan erTad am cvlilebis proeqti damuSavdeba, rasac Semdgom parlamenti albaT miiRebs. es erTerTi seriozuli xarvezia moqmed kanonmdeblobaSi, romlis gamosworeba mniSvnelovania iuridiuli ganaTlebis sistemaSi.

meore erTwliani sasertifikato programa, romlis ganxorcielebasac vgegmavT, Zvirad Rirebulia da igi pe-perdainis (kalifornia) universitetis mxardaWeriT ganxorcieldeba. meore mxare Tanaxmaa, gavakeToT erTwliani sa-magistro programa konfliqtebis mog-varebis sferoSi, romelic iq arsebuli samagistro programis Cvens realobaSi adaptaciisa da `transplantaciis~ gziT moxdeba. es programa amerikaSi Zvirad Rirebulia, magram molaparakebas vawar-moebT, rom CvenTan igi SedarebiT xel-misawvdom fasad iqnes SeTavazebuli.

kidev ufro intensiurad gagrZelde-ba im kvleviTi institutebis saqmianoba, romelic ramdenime xnis win SevqmeniT fakultetze. umetesi maTganisa Zalze warmatebulad axorcielebs saqmiano-bas, rac xdeba kidec safuZveli imisa, rom qarTul iuridiul sferoSi, ZiriTa-dad, swored Cveni profesorebi arian erTgvari taqtis mimcemni. swored Cven mier iqmneba is ZiriTadi produqti (sa-xelmZRvaneloebis, monografiebisa Tu sxva iuridiuli Sromebis saxiT), romli-Tac qarTuli iuridiuli sazogadoeba (dawyebuli studentidan, mosamarTliT damTavrebuli) sazrdoobs. rac mTava-ria, Cven movaxerxeT am procesSi iuri-diuli fakultetis saukeTeso akademi-uri unar-Cvevebis mqone studentebis integrireba. es ki am saqmes kidev ufro Rirebuls da swrafad ganviTarebads xdis. swavleba da kvleva urTierTCana-cvlebadi da erTimeoreze damokidebu-li procesia. swored amitom es procesi warmatebuli ver iqneba, Tuki igi profe-sorisa da studentis urTierTTanamS-romlobisa da daxmarebis tandemforma-tSi ar warimarTa. wina wels dawyebulma am procesma gaamarTla. amitom momdevno wels kidev ufro meti yuradReba gamax-vildeba.

iuridiuli fakulteti yvelafers gaakeTebs, raTa man momdevno welsac qarTul iuridiul bazarze kvlav Sein-arCunos pirveloba. Cveni fakulte-tis studentebs, Cems kolegebsa da me-gobrebs, Cvens akademiur personals da yvela mowveul leqtors warmatebul da bednier wels vusurveb.

fakulteti iwyebs aqtivobebis implementacias saswavlo procesSi

aleqsandre ciskariZe,Tsu-is medicinis

fakultetis dekani: _ momaval wels gansakuTrebuli in-

teresiT velodebiT. fakulteti iwyebs proeqtis farglebSi dagegmili aqtivo-bebis implementacias saswavlo proces-Si. gazafxulis semestridan, medicinis fakultetis erTsafexuriani saganma-naTleblo programis studentebisTvis, sabaziso ganaTlebis etapze, amoqmed-deba axali saswavlo kursi _ `kliniku-ri azrovnebis safuZvlebi~. saswavlo kursi SemuSavebulia saerTaSoriso standartebis Tanamedrove moTxovne-bis Sesabamisad Cvens holandiel part-niorebTan erTad, utrextis universi-tetis profesor ole ten cates xelmZ-RvanelobiT. mocemuli kursis danergva siaxles warmoadgens TviT evropuli samedicino skolebisTvisac, amdenad, CvenTvis, metad mniSvnelovania aRniSnu-li siaxlis ganxorcieleba.

garda amisa, erTsafexuriani saganma-naTleblo programebisaTvis granadis universitetTan (espaneTi) TanamSrom-lobiT daixvewa saswavlo kursi `samec-niero kvlevis unar-Cvevebi~.

umbriis universitetTan (didi bri-taneTi) kolaboraciis Sedegad, mo-mavali wlidan medicinis fakulteti miRebas gamoacxadebs ganaxlebul sama-gistro programaze _ ,,sazogadoebri-vi jandacva’’, studentebisTvis gaT-valiswinebuli gvaqvs ucxoeli part-niorebis mowveva da sazafxulo skolis gamarTva.

momavali wlidan unikaluri SesaZ-lebloba eZlevaT Cvens doqtoran-tebsac. SerCeuli kandidatebi sado-qtoro programis saswavlo da kvleviT komponentebis nawils tromsos univer-sitetSi (norvegiaSi) ganaxorcieleben. aqtiurad vmuSaobT tromsos universi-tetTan erTad erToblivi sadoqtoro programis SemuSavebaze. imedi gvaqvs, momaval wels am mimarTulebiTac war-matebas mivaRwevT.

fakulteti, aseve, gegmavs akademiuri personalis profesiul ganviTarebaze zrunvis gaZlierebas, partniori uni-versitetebis warmomadgenlebis mier organizebul treningebSi profesuris CarTvas.

proeqtebis farglebSi, momavali wlidan, vapirebT axali saxelmZRvane-loebis SeZenas, mniSvnelovani saxelmZR-vaneloebis Targmnas da gamocemas Cveni studentebisTvis.

imedi gvaqvs, medicinis fakulte-tisTvis momavali weli nayofieri aR-moCndeba, rac, Tavis mxriv, xels Seuwy-obs saqarTveloSi samedicino ganaTle-bis harmonizacias evropul saganmanaT-leblo standartebTan.

gvinda, xeli SevuwyoT studentebs,raTa SeZlon muSaobac da leqciebze siarulic

akaki xelaZe, Tsu-is ekonomikisa da biznesis

fakultetis dekani:

_ fakultetis administraciis sa-qmianobis ZiriTadi prioriteti iqneba upirvelesad studenti, profesori da samecniero kvleviTi saqmianobis gaum-jobeseba, anu igive, rac Cems saarCevno koncefciaSi iyo gacxadebuli.

mniSvnelovani iyo sabakalavro do-neze saswavlo programebis gadaxedva, ris Sedegadac es programebi ufro rea-listuri gaxda. studentebis mxridan danaxul xarvezebze movaxdineT reagi-reba da es procesi dResac grZeldeba. momavali semestridan moxdeba rogorc samagistro, ise sadoqtoro programebis gadaxedva-gadaxaliseba. gvinda, iseTi saswavlo programebi gvqondes, romelic mimzidveli iqneba ara marto Sromis baz-risTvis, aramed studentebisTvisac. saintereso kvlevas vatarebT marketin-gis da sainformacio teqnologiebis ka-TedrasTan erTad. gamovkiTxeT III da IV kursis daaxloebiT 1000-mde studenti, romelTa didi nawili dasaqmebulia da amis gamo maTi umravlesoba seminarebze siaruls ver axerxebs. Cven ki ar gvinda, rom studentma samsaxuris xarjze swav-la ver moaxerxos. Tu kvlevam aCvena, rom studentebis umravlesoba muSaobs da maTTvis misaRebia dRis meore naxevarSi an saRamos swavleba, maSin fakultetze es cvlilebac ganxorcieldeba. gvinda, xeli SevuwyoT studentebs, rom paral-elurad SeZlon muSaobac da leqciebze siarulic.

ekonomikisa da biznesis fakultetze ganxorcielda erToblivi samagistro programa ienis universitetTan. pir-velma nakadma gviCvena, rom programa sakmaod warmatebuli da sainteresoa, ramac gamoiwvia studentebis 3-jer meti raodenobis miReba. momavali wlidan ki-dev erTi samagistro programa amoqmed-deba.

fakultetis biujetis formirebis dros mkafiod gamovyaviT muxli pro-fesor-maswavleblebisTvis samecniero kvleviTi saqmianobis dafinansebis gazr-dis Sesaxeb. praqtikulad, es sakiTxi ukve gadawyvetilia. profesor-maswav-leblebs unda hqondeT finansuri re-sursi, raTa samecniero kvlevebi upro-blemod ganaxorcielon. aseve, vapirebT proeqtis momzadebas, romelic akademi-ur personals mkafio mimarTulebas mis-cems, gansazRvros sakuTari saqmianobis ZiriTadi komponentebi, Tu ra evaleba mas erTi akademiuri saswavlo wlis gan-mavlobaSi.

Cven gavzrdiT Tanxebs saerTaSoriso konferenciebSi ara marto profesor-

Ta, aramed studentTa monawileobisa da aqtivobebisTvisac. am mxriv es weli war-matebuli gvqonda. yvela students hqon-da saSualeba, monawileoba mieRo Ronis-ZiebebSi. SeZlebisdagvarad vizruneT maT dafinansebazec. momavali wlidan am mimarTulebiT dafinanseba gaormagebu-lia. imedi gvaqvs, axali weli kidev ufro warmatebuli da nayofieri iqneba.

universitetis 95 wlis iubilesTan dakavSirebiT gaimarTeba pirveli safakulteto konferencia

ramaz boWoriSvili,Tsu-is zust da sabunebismetyvelo

mecnierebaTa fakultetis dekani:

_ zust da sabunebismetyvelo mec-nierebaTa fakultetze 2013 wlidan amo-qmeddeba winaswari registracia. stu-denti, profesori da administracia sas-wavlo semestrs dagegmavs winaswar, ris Sedegadac minimumamde iqneba dayvanili problemebi akademiuri registraciis periodSi.

universitetis 95 wlis iubile-sTan dakavSirebiT gaimarTeba pirve-li safakulteto konferencia zust da sabunebismetyvelo mecnierebebSi. konferenciaze moxsenebiT gamova fa-kultetis yvela doqtoranti, samec-niero da saswavlo-samecniero stru-qturuli erTeulis warmomadgeneli. konferencia tradiciuli gaxdeba da yovelwliurad Catardeba. iubile-sTan dakavSirebiT gamova `maTematika” - samecniero-popularuli Jurnali moswavleebis da maswavleblebisTvis, romelic sabavSvo universitetis ukve tradiciul RonisZiebebTan erTad, ki-dev ufro met popularobas moutans Cven universitets.

2013 wels moxdeba saswavlo labora-toriebis infrastruqturis ganaxleba, rac mniSvnelovnad gaaumjobesebs stu-dentebisa da maswavleblebis samuSao pirobebs. fakultetze yovelwliurad tardeba saintereso studenturi kon-kursebi, rogoricaa, magaliTad: stu-denturi naSromebis konkursi da stu-denturi inovaciebis konkursi. momaval wels es RonisZiebebi ufro mravalfero-vani gaxdeba da kidev ufro met stu-dents eqneba saSualeba Tavisi potencia-lis gamovlenis.

universitetis yvela students da TanamSromels, maT ojaxebs vulocav damdeg 2013 wels! sixaruli, warmateba, natvris axdena da sxva mravali sikeTe moetanos maTTvis damdeg axal wels!

moamzada Tamar dadianma

iniciativebi fakultetebidan

axal welze orientirebuli imedebimeSvide gverdidan

Page 9: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

Tbilisis universiteti 9

newspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

mariam lorTqifaniZe,akademikosi:

_ ganaTlebis sistemaSi dRes rom sakmaod arasaxarbielo mdgomareobaa, es yvelam viciT, amitom, mimaCnia _ saswrafod unda Seiqmnas profesiona-lebisgan Semdgari komisia, romelic, pirvel rigSi, Seiswavlis _ ra mdgoma-reobaa dRes am sferoSi. komisiam unda SeimuSaos Tavisi winadadebebi, romlis ganxilvaSi CaerTveba mTeli sazoga-doeba, maT Soris, skolebisa da umaRle-si saswavleblebis pedagogebi da pro-fesorebi. Cemi azriT, aucilebelia, skolebSi gamoswordes mdgomareoba, gansakuTrebiT dawyebiT klasebSi.

ganaTlebis sistemaSi bevri ram aris mosagvarebeli da amas dro das-Wirdeba. vTvli, rom reformebi unda ganxorcieldes qvemodan zemoT. ar SeiZleba es sfero viRacis interesebs moergos. masSi ganxorcielebuli cv-lilebebi sazogadoebis gansjis sagani unda gaxdes. imeds vitoveb, rom Cvens ganaTlebis sistemasac eSveleba.

iago kaWkaWiSvili,Tsu-is socialur da politikur

mecnierebaTa fakultetissruli profesori:

_ CemTvis mniSvnelovania ganaTle-bisa da mecnierebis ministris giorgi margvelaSvilis mosazreba imis Tao-baze, romelic umaRlesi saswavleble-bis avtonomiurobas Seexeba. ministrma sruliad araorazrovnad miuTiTa, rom mTavari strategia ganaTlebis samini-stros mxridan iqneba avtonomiurobis gazrda, rac imas niSnavs, rom samini-stro minimalurad Caereva saganmanaT-leblo institutebis marTvasa da mo-qmedebis strategiis gansazRvraSi. am SemTxvevaSi ganaTlebisa da mecniere-bis saministro iqneba mxolod marT-vis procesSi xelSemwyobi organo, romelic saganmanaTleblo saswavleb-lebs daexmareba garkveuli proeqte-bis an sxva saxis menejmentis, anda mo-nitoringis garkveuli meqanizmebis ganxorcielebaSi. magram, amave dros, saministros mxridan ar ganxorciel-deba diqtati saswavlo organizacieb-ze. piradad me amis molodini maqvs.

rasakvirvelia, es erTgvarad ga-mowvevac aris, radgan, erTi mxriv, av-

tonomiurobis uzrunvelyofa kargia, magram, meore mxriv, saswavlo dawese-bulebebis pasuxismgeblobis xarisxi izrdeba, vinaidan maT gadawyveti-lebebis miReba damoukideblad mou-wevT. ar gamovricxav, rom zogierTi umaRlesi saswavlebeli ar aRmoCndes mzad avtonomiur reJimSi funqcioni-rebisTvis. aseT SemTxvevaSi, Tu sas-wavlebelma realobas Tvali ver gaus-wora, Sesabamisad, konkurenciaSi da-marcxdeba. Cemi azriT, Tsu, romelic dRes arsebuli akademiuri persona-liT aris warmodgenili, arsebiTad da ZiriTadad, unariania avtonomiur reJimSi iarsebos da amitom mas meti Tavisufleba unda mieniWos.

qeTevan marSava,ekonomikisa da biznesis

fakultetis sruli profesori,akademiuri sabWos wevri:

_ qveynis mTavrobis mier ganaT-leba da mecniereba deklarirebulia prioritetul dargad. rogorc ga-naTlebisa da mecnierebis saministro, aseve, ekonomikuri gundi, ZiriTadad, warmodgenilia mecnierebiT, romle-bic aRiareben am sferos aqtualobas transformirebad sazogadoebaSi, icnoben qveynis saganmanaTleblo si-stemis reformirebis Sedegebis sust

da Zlier mxareebs, gansakuTrebiT mis sawyis etapze daSvebul Secdomebs.

swored es garemoeba da moqmedi premier-ministr biZina ivaniSvilis mier ganxorcielebuli samecenato sa-qmianobis masStabebi am sferoSi gana-pirobebs molodins, rom mTlianad sa-ganmanaTleblo sistemaSi da, konkre-tulad, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetSi SemWidroebul vadebSi moixsneba so-cialuri daZabuloba, moxdeba univer-sitetis dafinansebis normalizacia, sagrZnoblad gaumjobesdeba mate-rialur-teqnikuri baza.

vTvli, rom dafinansebis wyaroebSi saxelmwifos dominanturma poziciam ar unda Seamciros universitetis av-tonomiuroba, piriqiT, sauniversite-to ganaTleba unda aigos avtonomiis gafarToebis safuZvelze.

cxadia, mecnieruli Ziebis Tavi-suflebas Tan unda axldes universi-tetis uklebliv yvela akademiuri da administraciuli personalis pasu-xismgebloba sazogadoebisa da qvey-

nis winaSe _ gamoxatuls TiToeuli maTganis survilsa da SesaZlebloba-Si aimaRlos profesiuli codna, iyos keTilsindisierebisa da zneobriobis matarebeli.

mzeqala SaniZe,akademikosi:

_ CvenTvis, mecnierebisTvis, es molodinebi SeiZleba axali iyos, ma-gram moTxovnebi Zvelia. Cven am sfe-roSi arsebul problemebze wina xe-lisuflebis drosac vsaubrobdiT, magram aravin gvismenda. ganaTleba da mecniereba mWidrod aris erTmaneTTan dakavSirebuli da maTi gancalkeveba ar SeiZleba, magram, amave dros, maTi kavSiri sworad unda ganisazRvros.

pirvel rigSi, skolam bavSvs iseTi ganaTleba unda misces, rom igi umaRles saswavlebelSi akademiurad, fsiqolo-giurad da mentalurad ukve momzade-buli movides. ra Tqma unda, ar SeiZleba davubrundeT swavlebis im models, ro-melic odesRac gvqonda. jer kidev 30 wlis win Cems studentebs veubnebodi, rom CvenTan swavla, daaxloebiT, Sua saukuneebis doneze mimdinareobs.

Cemi gamocdilebis mixedviT SemiZ-lia vTqva, rom, pirvel rigSi, skoleb-sa da umaRles saswavleblebs Soris ufro mWidro kavSiria saWiro. axali reformis Semdegac vmuSaobdi teste-bis gasworebaze da ver davinaxe, rom skolis moswavleebis codnis done gazrdilia. Cemi azri maqvs imazec, Tu rogor unda mimdinareobdes umaRles saswavlebelSi momavali pedagogiuri kadrebis momzadeba. vTvli, rom is sa-baziso codna, romelic maswavlebelma

moswavles unda gadasces, aucileb-lad umaRles saswavlebelSi unda mi-iRos studentma.

ganaTlebis sferoSi, ra Tqma unda, cvlilebebi aucilebelia, magram sa-Wiroa rogorc meTodologiuri, Teo-riuli, ise organizaciuli gaazreba.

magaliTad, samecniero institu-tebi rom daSales da universitetebs dauqvemdebares, sworia es Tu ara, ama-ze pasuxis gacema arc Tu ise martivia. ra Tqma unda, umaRles saswavleblebs SeiZleba hqondeT kvleviTi erTeule-bi, oRond srulfasovani. garda amisa, principulad unda ganisazRvros _ urTierToba samecniero kvleviT in-stitutsa da universitets Soris.

Cven velodebiT, rom damTavrdeba Cveni mecnierebis ugulebelyofa; ve-lodebiT, rom dagviZaxeben da rCevas gvkiTxaven. magaliTad, Tsu-Si filo-logiis mecnierebaTa fakultetze funqcionirebda samecniero erTeu-lebi _ toponimikis laboratoria da akaki SaniZis mier daarsebuli labo-ratoria `orioni~. samwuxarod, dRes

`orioni~ arsebobs mxolod qaRaldze, xolo formalur xelmZRvanelad me viTvlebi. laboratoriam, romelic xelnawerTa gamoqveynebaze muSaobda, Tavisi samecniero saqmianoba 2006 wli-dan SeaCera. rac Seexeba toponimikis laboratorias, misi daxurva danaSau-lia. am yvelaferze dafiqrebaa saWiro da Secdomebis gamosasworeblad Semx-vedri nabijebis gadadgmas moveli.

irma ratiani,literaturis institutis

direqtori:

_ ganaTlebis sferoSi cvlile-bebi saWiroa da axali xelisuflebis pirobebSi am mimarTulebiT molodini namdvilad arsebobs, maT Soris gamo-vyofdi samecniero kvlevebis xelSe-wyobas da universitetis profesuris Rirsebis dabrunebis sakiTxs.

Cemi azriT, universitetis saxes warmoadgens misi profesura da ami-tom igi universitetSi yvelaze dafa-sebuli da Rirseuli persona unda iyos. ara mgonia, dRes vinmes axsovdes romelime didi mecnieris moRvaweobis dros _ Tu vin muSaobda administra-ciaSi. ase rom, am wodebam unda daibru-nos Tavisi Rirseba da akademiuri Ta-visufleba, raTa dagegmos swavlebis kursi ise, rogorc mas miaCnia saWirod. amasTan, profesoris anazRaureba unda Seesabamebodes mis statuss _ es sakiTxi Zalian mniSvnelovania yvela qveyanaSi da CvenTanac aseve unda iyos.

reformis axali talRis dros gansakuTrebuli yuradReba unda mie-niWos samecniero kvlevebs. me vxelmZ-Rvanelob samecniero kvleviT insti-tuts da SemiZlia vTqva, rom anazRau-reba, romelsac mecnierebi iReben, Seuracxmyofelia iseTi adamianebisT-vis, romlebic inteleqtualur sar-bielze moRvaweoben. inteleqti xom mniSvnelovania iseTi patara qveynis winsvlisa da ganviTarebisTvis, rogo-ric saqarTveloa. amis resursi Cven-Tan, sabednierod, arsebobs da misi sworad gamoyenebis SemTxvevaSi Cvens qveyanas SeeZleba sakuTari Rirse-bis dacva da saerTaSoriso dialogSi CarTva. amitom am adamianebs Zalian unda movufrTxildeT, Torem davdge-biT inteleqtualuri krizisis winaSe, es ki savalalo iqneba qveynisTvis. vi-survebdi, rom axalma xelisuflebam xeli Seuwyos mecnierebis ganviTare-bas yvela TvalsazrisiT.

moamzada SurTxia beroSvilma

axal realobaSi profesuras sasikeTo cvlilebebis molodini aqvs

saqarTveloSi ganaTleba da mecniereba erTerTi yvelaze strategiuli sferoa da yvela xelisufleba, rogorc ki qveynis saTaveSi modis, prioritetad swored ganaTlebas asaxelebs. 1 oqtombris Semdeg, arCevnebis dasrulebisTanave, axalma mTavrobam ganacxada, rom ganaTlebis donis gaumjobeseba saxelmwifos umTavresi sazrunavia. maTi TqmiT, wina xelisuflebis dros daSvebuli Secdomebi unda gamos-wordes; ganaTlebisa da mecnierebis axlad daniSnuli ministris giorgi margvelaS-vilis azriT, ganaTlebis sfero politizirebuli iyo da masze totaluri kontro-li xorcieldeboda, rac safuZvelSive ewinaaRmdegeba akademiuri Tavisuflebisken swrafvis arss. axalma ministrma wina planze wamoswia saganmanaTleblo dawesebule-bebis avtonomiurobis sakiTxic.

Tbilisis saxelmwifo universitetis akademiuri personalic moelis. maTTan saubrisas gamoikveTa, rom maTTvis prioriteti universitetis avtonomiurobasTan erTad swavlisa da swavlebis xarisxis gaumjobeseba da kvlevebis xelSewyobaa. isini am problemebis mogvarebas erTmniSvnelovnad aniWeben upiratesobas.

ganaTlebis sferoSi cvlilebebi saWiroa da axali xelisuflebis pi-robebSi am mimarTulebiT molodini namdvilad arsebobs, maT Soris

gamovyofdi samecniero kvlevebis xelSewyobas da universitetis profesuris Rirsebis dabrunebis sakiTxs.

Tu saswavlebelma realobas Tvali ver gauswora, Sesabamisad, konkuren-ciaSi damarcxdeba. Cemi azriT, Tsu, romelic dRes arsebuli akademi-uri personaliT aris warmodgenili, arsebiTad da ZiriTadad, una-riania avtonomiur reJimSi iarsebos da amitom mas meti Tavisuf-leba unda mieniWos.

Page 10: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

Tbilisis universiteti10

newspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

nato obolaZe

ana ToxaZe,iuridiuli fakultetis

IV kursis studenti:

_ zogadad misasalmebelia, rodesac sauniversiteto poli-tikis mizans swavlebis maRali xarisxi warmoadgens. saganma-naTleblo sistemaSi mimdinare cvlilebebi ki studentebis, profesorebis, skolis moswav-leebis da, zogadad, sazogadoe-bis SexedulebaTa gaTvalis-winebiT mimdinareobs. es, Tavis mxriv, saerTaSoriso standar-tebTan daaxloebas da evropu-li kriteriumebis dakmayofi-lebas uzrunvelyofs. mimaCnia, rom swavlebis xarisxi maRali, Tumca, amave dros, materialu-ri kuTxiTac xelmisawvdomi unda iyos. garda amisa, studen-

tebisTvis aucilebelia, rom universitetSi miRebuli Teo-riuli codna praqtikaSi gan-axorcielon. unda amoqmeddes staJirebis programebi. amis uzrunvelyofa ki mxolod um-aRlesi saswavleblis saxsrebiT SeuZlebelia da saxelmwifos daxmarebas saWiroebs. vfiqrob, rom aRniSnuli cvlilebebis ganxorcieleba mxolod erT konkretul xelisuflebaze ver iqneba damokidebuli. saqarT-veloSi umaRlesi ganaTlebis sistemis ganviTareba mudmivad unda xorcieldebodes.

mariam baqraZe,socialur da politikur

mecnierebaTa fakultetissociologiis

mimarTulebisII kursis studenti:

_ reformebis imedi maqvs. studentebis problemebidan ga-momdinare, saWiro iqneba wigne-bis Targmna, aseve kargi iqneba, Tu praqtikul swavlebas ufro meti mniSvneloba mieniWeba. Cven, magaliTad, sociologiaSi vswavlobT praqtikis Teoriebs, Tu rogor CavataroT kvleva, magram realurad es ar gangvi-xorcielebia. amisaTvis univer-sitets Tavisuflad SeuZlia gamoyos Tanxa. Cvens fakultets kargi biujeti aqvs, ubralod sa-Wiroa kargi menejmentic. ufro

meti yuradReba unda miaqcion wignebis Targmnas sociologi-is dargSi da studentebi baka-lavriatSi swavlis periodidan-ve miaCvion mecnierul muSaobas.

rac Seexeba Tbilisis sa-xelmwifo universitetis av-tonomias, misi miniWebis SemTx-vevaSic, vfiqrob, mainc for-maluri avtonomia iqneba, rad-gan finansurad universiteti saxelmwifozea damokidebuli. germaniisa da safrangeTis um-aRlesi saswavleblebi rom ga-vixsenoT, iqac igive situaciaa – universitetebi finansdeba sa-xelmwifosgan, magram maTze po-litikuri zegavlena ar xdeba. saqarTveloSic SesaZlebelia analogiuri viTareba, mTavaria saxelmwifos neba.

salome Carkviani,socialur da politikur

mecnierebaTa fakultetis fsiqologiis mimarTulebis

III kursis studenti:

_ Tsu-Si bevri ram aris Se-sacvleli. mxedvelobaSi maqvs boloniis sistema. SeiZleba am sistemaSi CarTvam bevri evropu-

li universitetisTvis gaamarT-la, magram Tbilisis saxelmwifo universitetSi Zalian umarTavi situacia Seqmna. Tsu-Si bevri studenti swavlobs da admi-nistracia ver axerxebs maTi swavlis procesis saTanadod gakontrolebas. korpusebis ke-Tilmowyobis problemac mosag-varebelia da mimaCnia, rom ar SeiZleba 20 kacian auditoriaSi 100 kacian jgufs utardebodes leqciebi. gvaqvs literaturis problema. im masalebis mopo-vebac Wirs, romlebic Targmni-lia, radgan pirvel korpusSi qseroqsTan imdenad didi rige-bia, rom sasurveli masalebis aslis gadasaRebad SeiZleba erTi dRe dagWirdes. saswavlo programebi sxva umaRles sas-wavleblebTan SedarebiT kargi gvaqvs, Tumca praqtikis gavla TiTqmis SeuZlebelia.

vfiqrob, rom ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier dawyebuli reforma daex-mareba umaRlesi ganaTlebis si-stemaSi viTarebis gaumjobese-bas, magram universitetis admi-nistraciac unda gaaqtiurdes studentebisTvis aRniSnuli problemebis mosagvareblad.

mariam Saria,socialur da politikur

mecnierebaTa fakultetis sazogadoebrivi geografiis

mimarTulebis II kursisstudenti:

_ minda, rom Tbilisis sa-xelmwifo universitets avto-nomia daubrundes, radgan Za-lian mniSvnelovania profesori Tavisi saqmianobisas damouki-debeli iyos. im SemTxvevaSi, Tu umaRles saswavlebelSi dasa-qmebul pedagogs aqvs SiSi, rom Tu sxvagvarad moiqceva, Tanam-debobas dakargavs, igi ver gazr-dis Tavisuflad moazrovne studentebs. tenuaris sistemas, romelic axalma xelisuflebam SemogvTavaza, dadebiTad vafa-seb. marTalia, aris garkveuli riskebi, Tumca riskis gareSec, albaT, araferi gamova. aseve, msurs, rom universitets dau-brundes kvleviTi funqciac. codna ara mxolod unda gadae-cemodes, aramed unda iwarmoe-bodes kidec studentebSi. didi imediT moveli da vfiqrob, rom zemoT xsenebuli cvlilebebi ganxorcieldeba. imedi maqvs, rom skolebSic sasikeTo cvli-lebebi iqneba, radgan dRes mxo-lod sajaro skolaSi miRebuli codniT TiTqmis SeuZlebelia umaRles saswavlebelSi moxve-dra. sasurvelia, skolis funq-ciac gaZlierdes.

umaRlesi ganaTlebis sistemaSi cvlilebebisadmi molodini didia. risi Secvla surT axali xelisuflebisgan studentebs, romelTac wvlili namdvilad miuZRviT qveyanaSi axali politi-kuri realobis SeqmnaSi _ procesebSi Tanamonawileobis gamo ki maTi pretenziebi da molodinebi, yvelasTvis gasagebi unda iyos. kiTxvebze pasuxis misaRebad gazeT `Tbilisis universitetma~ mcire gamokiTxva Caatara. rogorc aRmoCnda, axalgazrdebisTvis yvelaze prioritetuli Tbilisis saxelmwifo universitetisT-vis realuri avtonomiis miniWeba, swavlis safasuris Semcireba da umaRlesi saswavleblebisTvis samecniero-kvleviTi funqciis gaZlierebaa. studentebi ganaTlebisa da mecnierebis saminis-trosgan studenturi dasaqmebis axali programebis amoqmedebasac elian, risi saSualebiTac isini arCeuli profesiebis Sesabamisi praqtikuli unar-Cvevebis miRebas SeZleben.

ra cvlilebebs elian studentebi umaRlesi ganaTlebis sferoSi

`umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis 22-e muxlis pirveli punqtis, saqarTvelos ga-naTlebisa da mecnierebis ministris 2011 wlis 28 dekembris #208/n brZa-nebiT damtkicebuli arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris _ ivane javaxiSvilis saxelobis Tbi-lisis saxelmwifo universitetis wesdebis 15-e muxlis pirveli da me-3 punqtebis, gazeT `Tbilisis univer-sitetis~ redaqtoris nino kakulias 2012 wlis 29 oqtombris #27945/02 werilis safuZvelze,

v b r Z a n e b :

1. a(a)ip – ivane javaxiSvilis sa-xelobis Tbilisis saxelmwifo uni-versitetis gazeT `Tbilisis univer-sitetis~ 85 wlisTavis aRsaniSnavad saiubileo RonisZiebis organizebis mizniT damtkicdes saorganizacio komiteti Semdegi SemadgenlobiT:

a) aleqsandre kvitaSvili – re-qtori, komitetis Tavmjdomare;

b) daviT ComaxiZe _ administra-ciis xelmZRvaneli, komitetis wevri;

g) zurab gaiparaSvili _ univer-sitetis biblioTekis xelmZRvaneli, komitetis wevri;

d) irma ratiani _ humanitarul mecnierebaTa fakultetis sruli profesori, SoTa rusTavelis qar-Tuli literaturis institutis di-reqtori, komitetis wevri;

e) iago kaWkaWiSvili _ socialur da politikur mecnierebaTa fakul-tetis sruli profesori, komitetis wevri;

v) merab kokoCaSvili _ humani-tarul mecnierebaTa fakultetis asocirebuli profesori, komitetis wevri;

z) nino kakulia _ gazeT `Tbili-sis universitetis~ redaqtori, ko-mitetis wevri;

T) elena xarabaZe _ ekonomikisa da biznesis fakultetis sruli pro-fesori, komitetis wevri;

i) maia gurabaniZe _ muzeumis di-reqtori, komitetis wevri;

k) mariam sexniaSvili _ sazoga-doebasTan urTierTobis departamen-tis konsultanti, komitetis wevri;

l) biWiko yuraSvili _ kultu-

risa da sportis departamentis ga-nyofilebis ufrosi specialisti, komitetis wevri;

m) Tekla WamruliZe _ socialur da politikur mecnierebaTa fakul-tetis studenti, komitetis wevri;

n) aleqsandra aroSvili _ so-cialur da politikur mecnierebaTa fakultetis studenti, komitetis wevri;

o) megi sajaia _ socialur da po-litikur mecnierebaTa fakultetis studenti, komitetis wevri;

2. daevalos kancelarias winamde-bare brZanebis Sesasruleblad gad-acema dainteresebul pirTaTvis.

3. winamdebare brZanebis yvelasaT-vis xelmisawvdom adgilze ganTavseba daevalos universitetis kancelarias;

4. winamdebare brZanebis univer-sitetis oficialur veb-gverdze ganTavseba daevalos sainformacio teqnologiebis uzrunvelyofisa da operaciebis marTvis departaments.

5. brZaneba ZalaSi Sedis sajarod gamocemisTanave.

reqtorialeqsandre kvitaSvili

gazeTis redaqcia 85 wlisTavis aRsaniSnavad emzadeba

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis erTaderT oficialur gazeT `Tbili-sis universitets~, romelic, gazeTis yofil redaq-torTa gadmocemiT, universitetis damfuZneblisa da akademikos akaki SaniZis daarsebulia, 85 weli Seus-rulda. gazeTSi Semonaxuli mravalmxrivi informacia ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis mematianesac gadmogvcems, rac univer-sitetis warsul sunTqvas gvagonebs. Tavad gazeTis mdidari Sinaarsobrivi mxare gvimZafrebs survils da gvaZlevs imis saSualebas, rom gazeT `Tbilisis uni-versitetis~ 85 wlisTavi yvela universitetelisTvis dasamaxsovrebeli saiubileo RonisZiebiT aRvniSnoT. swored am mizniT, Seiqmna gazeT `Tbilisis univer-sitetis~ 85 wlisTavis saiubileo RonisZiebis saor-ganizacio komiteti, romelic gazafxulze saiubileo saRamos masStaburad warmarTvisTvis saqmianobas ukve Seudga.

brZan e b a#164/01-01 10.12.2012

a(a)ip ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis gazeT `Tbilisis universitetis~ 85 wlisTavis saiubileo RonisZiebis saorganizacio komitetis

wevrTa Semadgenlobis damtkicebis Sesaxeb

Page 11: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

11

SurTxia beroSvili

_ Tqveni Taobis warmomadgenlebi da isini, vinc kargad icnobs Tqvens pirovnul faqtorebsa da biografiul Strixebs, yvelasTvis dasamaxsovrebel adamianad mogixsenieben. gadmocemiT viciT, rom saintereso, travmuli war-sulidan modixarT, magram gadmocemiT Tqvens Sesaxeb saubars, sjobs, ufro kargad gagvacnoT Tavi... mogviyeviT imis Taobaze, riTac sxvebi gamogarCeven – es ki udavoa...

_ Cemi biografia gansakuTrebuli namdvilad ar aris _ TbilisSi davibade da gavizarde, Cemma ojaxma mravali gan-sacdeli da gaWirveba gamoiara. 1937 wels 7 wlis viyavi, rodesac mama _ akaki baqa-niZe daapatimres da meore dResve daxvri-tes. Mmas sakmaod kargi Tanamdeboba ekava _ qvemo svaneTis raiaRmaskomis Tavmjdo-mare iyo. misi daWeris ambavi yvelasTvis moulodneli da Tavzardamcemi aRmoCn-da. mama sakmaod warmatebuli partiuli muSaki da, amasTan, beriasTan daaxloebu-li piri iyo. igi iSviaTad Camodioda sva-neTidan. im saRamosac imitom Camovida, rom centraluri komitetis plenums das-wreboda. Cven sixaruliT mivegebeT didi xnis monatrebuls. im dRes Cveni saxlis win manqana gaCerda. maSin quCaSi manqanis damuxruWebisac ki gveSinoda. deda SeS-foTebuli wamoxta, magram mamam daamS-vida: nu geSinia, Cven raime saSiSroeba ar gvemuqreba, radgan patiosani kaci var da araferi damiSavebiao. magram mwared Secda... daiWires da mTiuleTis ajanyebis meTaurad Seracxes, biuroze ki `troi-kas~ gadasces. gasaocari iciT ra aris? biuros dawyebis win beriam dedas daureka da uTxra, sadilze TqvenTan vikribebiTo. ra Tqma unda, man ukve icoda, rom mamas daiWerdnen. am ambis Semdeg, faqtobrivad, quCaSi aRmovCndiT. sacxovrebels xSirad vicvlidiT, sabolood naZaladevSi gada-vediT. Sesabamisad, skolebsac vicvli-diT, rac Cvens fsiqikur mdgomareobaze aisaxeboda. miuxedavad amisa, mozrdilTa saRamos swavlebis saSualo skola war-matebiT davamTavre, mxolod erTma sagan-ma SemiSala xeli, rom oqros medali mime-Ro. 1947 wels universitetSi, filologi-is fakultetze Cavabare.

_ rogori iyo universitetis wlebi? Tqveni Taoba samarTlianad amayobda imiT, rom maT korifeebi aswavlidnen...

_ Cemi arCevani filologiis fakul-tetze SevaCere, qarTuli enisa da li-teraturis ganxriT vswavlobdi. es Cems cxovrebaSi marTlac zRapruli dro iyo. maSindel universitetSi saocari garemo damxvda: diadi, mimzidveli... am STambe-Wdav taZars, SeuZlebelia, gavlena ar mo-exdina adamianze ara marto Tavisi monu-menturobiT, aramed im atmosferoTi, ro-melic aq sufevda. CemTan erTad sakmaod Zlieri da motivirebuli Taoba swavlob-da. sxvagvarad, albaT, arc SeiZleboda, iseTi profesura gvyavda.

saamayo bevri ram namdvilad gvqon-da: leqciebs mecnierebis titanebi gvi-kiTxavdnen: varlam Tofuria, Aarnold Ci-qobava, giorgi axvlediani, akaki SaniZe da sxvebi, romeli erTi CamovTvalo _ isini CvenTvis RvTaebrivi pirovnebebi iyvnen. studentebTan mamaSviluri urTierToba hqondaT, Tumca, distancia mainc arse-

bobda, radgan Cven maTdami mokrZalebis grZnoba gvqonda.

_ batono, oTar, axalgazrdobaSi Te-atriT yofilxarT gatacebuli, rogori iyo Tqveni samsaxiobo kariera?

_ Cveni Taobis umetesoba `pionerTa sasaxleSi~ dadioda, sadac sxvadasxva wre funqcionirebda. ratomRac Teatralur wreSi Cavewere. maxsovs, konkurss cnobi-li msaxiobi nodar CxeiZe atarebda. me aka-ki wereTlis `ganTiadi~ wavikiTxe _ ase movxvdi scenaze, sadac Cemi partniorebi iyvnen ramaz CxikvaZe, guram saRaraZe, so-fio gamrekeli da sxvebi. `robin hudSi” `meore meRoris~ roli (sxvaTaSoris, er-TerTi wamyvani roli) viTamaSe, `pirveli meRore~ ki guram saRaraZe iyo. grafs ra-maz CxikvaZe asrulebda, mas Tavidanve wa-myvani rolebi hqonda. pionerTa sasaxlis dramatuli wris wevrTa umetesobam Tea-tralur institutSi Caabara, me univer-siteti varCie, Tumca, Teatris siyvaruli bolomde gamomyva da aq gavagrZele Cemi Teatraluri kariera _ oTxi weli videqi universitetis Teatris scenaze. III kurs-ze rom gadavedi, universitetSi swavlis paralerulad Teatralur institutSi Teatrmcodneobis fakultetze Cavabare.

_ rogori iyo Tqven dros studen-turi cxovreba?

_ Cemi drois axalgazrdoba marTlac Sinaarsianad atarebda dros. universi-tetSi am mxriv yvelanairi xelSewyoba gvqonda. axalgazrda mwerlebisTvis li-teraturuli wre funqcionirebda da literaturuli Jurnali `pirveli sxivi~ gamodioda, romelSic Cemi kritikuli publikaciebic ibeWdeboda. Jurnal `cis-karSi~ moTxrobebs vaqveynebdi. garda amisa, iyo sportuli seqciebic _ es yve-laferi Cveni maSindeli reqtoris, niko kecxovelis damsaxureba gaxldaT.

_ niko kecxovelze, rogorc req-torze, legendebi dadioda, radgan bevrs axsovs misi gansakuTrebuli yuradReba im yvelafris mimarT, rac universitets ukavSirdeboda. swored aseTi pirovnebebis wyalobiTaa, albaT, universitetisadmi esodeni mowiwebis grZnoba rom aqvs sazogadoebas da misi warsulis imiji rom aris dRemde aqtu-aluri...

_ geTanxmebiT, niko kecxoveli marT-lac gansakuTrebuli reqtori iyo. `Zia niko~ yvelaze adre modioda universitet-Si da Semovlas baRidan iwyebda, maSin es iyo baRi – muzeumi, sadac sxvadasxva uni-kaluri jiSis xeebi xarobda. samwuxarod, dRes maTi umetesoba aRar aris. baRis mosavlelad batonma nikom Cineli mebaRe daiqirava. AbaRis Semovlas rom morCeboda, pirvel korpusSi Semodioda, cxris naxe-varze ukve kabinetSi iyo da zaris darek-vas eloda, raTa derefanSi gasuliyo da studentebisTvis emzira. xSirad mas Zali-an mkacr reqtorad moixsenieben, Tumca, me misi simkacre arasdros migrZvnia.

_ radgan mis Sesaxeb pirad grZnobaze saubrobT, gamodis, rom xSiri urTier-Toba SeiZleba gqonodaT masTan...

_ geTanxmebiT, urTierToba, fa-qtobrivad, yoveldRiuri mqonda masTan. igi TiTqmis yvela students icnobda da zrunavda maTze. gazafxulze konferen-ciebi, sportuli Sejibrebebi, olimpia-debi, festivalebi imarTeboda... baton nikos gansakuTrebiT qarTuli Widaoba uyvarda da rodesac turniri tardebo-

da, mTavari msajis movaleobas TviTon asrulebda. SeiZleba gagikvirdeT, magram studentTa samecniero sauniversiteto konferenciebs, plenarul sxdomebsac ki batoni niko uZRveboda, Semajamebeli sx-domis Tavmjdomarec TviTon iyo. yvelas gulisyuriT usmenda, Semdeg am konfe-renciebsa da olimpiadebze gamarjvebul studentebs sxvadasxvagvarad asaCuqreb-da. maT Tavis kabinetSi Sekrebda, jer madlobas gadauxdida, Seaqebda da Semdeg daajildovebda xolme zogs samecniero mivlinebiT, zogs _ dasasvenebeli sagzu-riT da sxva. erTxel me da Cemi megobrebi: Tengiz buaCiZe, giga paiWaZe, roman mimino-Svilic movxvdiT dajildoebulTa ricxv-Si. Cven samecniero mivlineba ruseTSi gvindoda da man es survili agvisrula.

sxvaTaSoris, warmatebebi sportSic mqonda. erTi aseTi jildo `xulignobi-Tac~ movipove. me da sargis caiSvilma krivSi miviReT monawileoba. qvemZime wona ar hyavdaT da me wamiyvanes. sxvaTa Soris, es rom Cemma dekanma gaigo, SemomiTvala, eg xuligani TvaliT ar damenaxoso.

_ momavalSi rogor warimarTa Tqve-ni samecniero saqmianoba, albaT aspir-anturaSi gaagrZeleT swavla?

_ samwuxarod, aspiranturaSi me, ale-qsandre gvaxaria, rezi TvaraZe da kidev ramdenime studenti ar migviRes, rogorc `trockistebis~ Svilebi da `politiku-rad arasaimedo elementebi~. maSin aseTi wesi iyo, rom kandidaturas fakultetis sabWoze kaTedra waradgenda, fakulte-tis sabWo kandidaturis ganxilvis Semdeg sakiTxs did sabWos gadascemda, brZanebas ki reqtori werda. rogorc aRmoCnda, sia-Si Cveni gvarebi waSlili iyo. reqtoris mopirdapire mxares patara oTaxi iyo, sadac КГБ-s TanamSromeli ijda, swored man gadawyvita Cveni bedi. batoni niko gabrazda da iyvira - Tavidan dawereT brZanebao, magram meorejerac ver movxv-di siaSi. maSin vuTxari - Zia niko, madlo-ba, aRar SewuxdeT, aRar Semovitan gana-cxads-meTqi. sastikad Seuracxyofili vi-yavi, Tavi gadadebuli mqonda Cemi saqmisa da qveynisTvis da ase upasuxes Cems Semar-Tebas. bolos bedma mainc gamiRima. rusu-li literaturis kaTedraze dasWirdaT adamiani, romelic imuSavebda rusul-qarTuli urTierTobis sakiTxebze da ka-Tedras Cemi kandidatura urCies. batoni nikos rekomendaciiT ufros laborantad daviniSne. mogvianebiT partiaSic mimiRes _ amis Semdeg gza gamexsna, Ddisertaciac davicavi, sadoqtoroc da sakandidatoc.

_ saqarTveloSi ukrainistikis gan-viTareba Tqvens saxels ukavSirdeba. rodis daiwyeT am sferoSi saqmianoba?

_ Tsu-Si ukrainuli literaturis istoria 1940 wlidan ikiTxeba. sxvaTa So-ris, ukrainistikaSi moRvaweobas ar vapi-rebdi, miuxedavad imisa, rom UCemi sakandi-dato Sroma `uspenski da qarTuli sazo-gadoeba~ iyo. universitetSi ikiTxeboda ukrainuli literaturis istoria, ro-melsac cnobili mwerali da mTargmneli mixeil kinwuraSvili (iasamani) kiTxulob-da. misi gardacvalebis Semdeg me da Ten-giz buaCiZe vkiTxulobdiT am dargSi le-qciebs, ase `gadavbargdi~ ukrainistikaSi.

1964 wels pirveli gacvliTi pro-grama ganxorcielda kievisa da Tbili-sis universitetebs Soris. Aim periodSi saqarTveloSi gaimarTa ukrainuli li-teraturis pirveli dekada, romelSic

universitetic aqtiurad iyo CarTuli. Tsu-Si ssrk xalxTa literaturul ur-TierTobaTa da Targmanis kaTedra, sadac ZiriTadi mimarTuleba ukrainistika iyo, mxolod 70-ian wlebSi Seiqmna. Mmanamde daarsda klubi `ukraina~ _ es iyo Sedegi im literaturuli dekadebisa, romelic imarTeboda saqarTvelosa da ukrainas Soris 1964-1969 wlebSi. klubis ZiriTadi mizani iyo ukrainuli literaturis Ses-wavla da propaganda, Targmna da am sfe-roSi kadrebis gazrda. ukrainuli klubis daarsebidanve gaCnda idea orenovani kre-bulebis gamocemis, pirveli orenovani krebuli 1971 wels lesia ukrainkas 100 wlisTavs mieZRvna.

1975 wels Tsu-Si ukve kaTedris Se-qmnis sakiTxic dadga. Tavdapirvelad mas erqva xalxTa literaturis, lite-raturul urTierTobaTa da Targmanis kaTedra, magram kaTedraze, ZiriTadad, ukrainuli literatura ikiTxeboda. aR-saniSnavia, rom wlebis manZilze am mimar-TulebiT Tsu-is gamomcemlobam gamosca 37 monografia, 29 orenovani krebuli da 100-ze meti wigni, romelic universite-tis literaturul urTierTobaTa da Targmanis kaTedram da ukrainistikis in-stitutma moamzades.

_ dRes ra viTarebaa am sferoSi? Tu geZlevaT TviTrealizebis saSuale-ba, rogorc specialists da qarTul-ukrainuli urTierTobebis mimdevars?

_ 90-iani wlebis Semdeg, faqtobrivad, ukrainistikis kaTedra gauqmda. 2000 wels kaTedraze 26 TanamSromelze meti adami-ani muSaobda, magram pirveli Semcire-bis Semdeg maTgan mxolod 7 darCa, meore Semcirebis dros ki mxolod me damtoves. samwuxarod, bolo wlebis manZilze Tbi-lisis saxelmwifo universitetSi saTana-do yuradReba aRar eqceoda ukrainisti-kis ganviTarebas da misasalmebelia, rom universitetis reqtoris aleqsandre kvi-taSvilisa da humanitarul mecnierebaTa fakultetis dekanis darejan TvalTvaZis xelSewyobiT ukve gadaidga garkveuli nabijebi mdgomareobis gamosasworeb-lad, _ dRes es mdgomareoba gaumjobes-da, institutSi kvlav grZeldeba samec-niero saqmianoba. amJamad ukrainistikis instituti, romelic 2007 wels Seiqmna, kadrebs mxolod magistraturasa da do-qtoranturaSi amzadebs. aRsaniSnavia, rom Tsu-is ukrainistikis instituts kie-vis universitetTan mWidro urTierToba aqvs da, amave dros, es urTierToba samec-niero-kvleviTi muSaobis Tvalsazrisi-Tac sakmaod nayofieria. amJamad, Tsu-is humanitarul mecnierebaTa fakulte-tis ukrainistikis instituti sxvadasxva saintereso proeqtze muSaobs _ amis ma-galiTia axlaxan gamarTuli samecniero konferencia, romelic ukraineli klasi-kosis, Aandrei maliSkos 100 wlis iubiles mieZRvna. am TariRTan dakavSirebiT Tsu-is ukrainistikis institutma da klubma `ukrainam~ Tsu-is reqtoris aleqsandre kvitaSvilis, Tsu-is humanitarul mec-nierebaTa fakultetis dekanis darejan TvalTvaZis da administraciis xelmZ-Rvanelis daviT ComaxiZis mxardaWeriT gamosacemad moamzades andrei maliSkos nawarmoebebis orenovani krebuli. wig-nis prezentacia saqarTveloSi ukrainis elCis vasil cibenkosa da Tsu-is xelmZR-vanelobis xelSewyobiT ukrainis saelCo-Sic gaimarTa.

sagangebod gvinda aRvniSnoT Cveni in-stitutis iniciativa, romelmac qarTul-ukrainuli leqsikonis gamocema iTava, ro-melic, samwuxarod, dRemde ar arsebobs.

bolos ki minda vTqva: sasiamovnoa, rom Tbilisis saxelmwifo universiteti erTerTi keraa, romelic am ori xalxis urTierTobis ganmtkicebas uwyobs xels. Cven mier dawyebuli propaganda xSirad siyvarulSi gadadis. saukunovani mego-brobis manZilze am urTierTobaSi bzari ar gaCenila.

_ batono oTar, cota ram Tqveni ojaxis Sesaxebac gviambeT

_ Cemi meuRle neli gogitiZe, univer-sitetSi gavicani. igi rusuli enis spe-cialistia. ori vaJi da oTxi SviliSvili myavs. am mxrivac gamimarTla - bednieri mama da babua var.

sabWoTa warsulSi `politikurad arasaimedo elementebis“ naTeli awmyo da momavali

akademikosi oTar baqaniZe RimiliT ambobs, rom misi biografia Zalian hgavs mis-ive Taobis adamianebis istoriebs, romelTac cxovreba umZimes periodSi mouwiaT _ maTma umetesobam erTad gadaitana omi, mSoblebis gadasaxleba, sicive, SimSili... Tumca, rac ar unda gasakviri iyos, bevrma ara marto gauZlo im autanel mZime poli-tikur da socialur garemos, aramed TavianTi sityva Tqva xelovnebaSi, mecniere-basa Tu sportSi da didi memkvidreobac datova. arc batoni oTari CamorCeba maT rigebs da amaSi Tavad misi mdidari biografia dagarwmunebT.

oTar baqaniZe _ filologiis mecnierebaTa doqtori; profesori; Tsu-is erovnul literaturaTa, literaturul urTierTobaTa da Targ-manis kaTedris gamge (1976-2006); rusistikis, slavmcodneobisa da kul-turaTaSorisi komunikaciis institutis direqtori (2005); ukrainistikis institutis direqtori (2007 wlidan dRemde); akademikosi; saqarTvelos literaTuraTmcodneobis akademiis prezidenti; saqarTvelos mec-nierebis damsaxurebuli moRvawe; klubis `ukraina~ da asociaciis `saqa-rTvelo-ukraina~ prezidenti; ukrainis kulturis damsaxurebuli moR-vawe, pavlo tiCinas saxelobis ukrainis saxelmwifo premiis laureati; taras SevCenkos saxelobis kievis nacionaluri universitetis sapatio doqtori; `Rirsebis~ ordenisa da ukrainis saxelmwifo sami ordenis ka-valeri da sxva.

oTar baqaniZe

profili

Page 12: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

12nato obolaZe

saubris Tema _ sakiTxebi, romle-bic sainteresoa sazogadoebisTvis, aqtualuri qveynisTvis da mniSvnelovani saqarTveloSi demokratiis ganviTare-bisTvis. saubris monawileebi _ eqsper-tebi, gadawyvetilebebis mimRebi pirebi da studentebi _ ukve ori welia `soci-um.ge~-s sadiskusio klubSi, aRniSnul formatSi, yovelkvireuli Sexvedrebi ewyoba. klubi socialur da politikur mecnierebaTa fakultetis profesoris amiran berZeniSvilis iniciativiT Seiqm-na. mizani studentebisTvis Tavisufali sadiskusio sivrcis Seqmna, maTi mosaz-rebebis dafiqsireba, sawinaaRmdego az-ris mosmenis unaris gamomuSaveba, axal-gazrdebis sauniversiteto Tu, zogadad, sazogadoebisTvis aqtualuri sakiTxe-biT daintereseba gaxldaT. dReisTvis aRniSnuli formatis sadiskusio klubis istoria ukve ramdenime aTeul mowveul stumarsa da amdenive problematuri sakiTxis ganxilvas moicavs. maT Soris: saqarTvelos konfliqtur regionebs, Tsu-is TviTmmarTvelobis arCevnebs, ombucmenobis saxalxo kandidatebTan Sexvedrebs da a.S. sadiskusio klubi so-cialur da politikur mecnierebaTa fa-kultetze arsebobis 7 wels iTvlis.

`sadiskusio klubs win uswrebda sa-mecniero wreebi, romlebic axlac arse-bobs, magram es wreebi imdenad aqtiurad aRar muSaoben miuxedavad imisa, rom es niWieri da SedarebiT Tamami axalgazr-debisTvis kargi areali iyo. adre isini msjelobdnen samecniero Temebze, ake-Tebdnen moxsenebebs da kamaTobdnen. da-sawyisSi Cven ar vTvlidiT saWirod, rom am SekrebebisTvis ,,sadiskusio klubi” dagverqva. vardebis revoluciis Sem-deg velodiT, rom qveyanaSi seriozuli demokratiuli cvlilebebi daiwyeboda. rodesac mivxvdiT, rom ase ar moxda _ SeizRuda Tavisufali media, romelic faqtobrivad ideologizirebuli gaxda, gaCnda saWiroeba Tavisuflad moazro-vne adamianebisTvis, gansakuTrebiT ki studentebisTvis, Seqmniliyo Tavisufa-li sadiskusio areali. Sedegad dafuZn-da sadiskusio klubi, sadac modiodnen ara mxolod bakalavrebi, aramed magi-strantebi, doqtorantebi, axalgazrda maswavleblebi. maSinac viwvevdiT iseT

stumrebs, romlebic kritikuli azrov-nebiT gamoirCeodnen an sazogadoebrivi azris Camoyalibebaze garkveuli gav-lena hqondaT. amiT vcdilobdiT gamo-vxmaurebodiT mniSvnelovan movlenebs. ,,sadiskusio klubi” dReisTvis arsebu-li formatiT ukve TiTqmis ori welia funqcionirebs. am drois ganmavlobaSi vcdilobdiT sazogadoebis wiaRidan is adamiani mogvewvia, romelic inteleqtu-al pirovnebad iTvleba da obieqturad moazrovne gaxlavT~, _ ganacxada sa-diskusio klubis damfuZnebelma, Tsu-is profesorma amiran berZeniSvilma.

sadiskusio klubSi Temisa da disku-siaSi monawile stumris SerCevaSi gadam-wyveti xma studentebs ekuTvniT.

`stumrebisa da Temis SerCevis krite-riumi Zalian martivia. studentebi irCe-ven maTTvis saintereso Temas da Semdeg viwvevT im stumars, romelic aRniSnul sakiTxSi kompetenturia, garkveuli gamocdilebac aqvs da SesaZloa samec-niero kuTxiTac umuSavia. sxvaTaSoris, universitetSi bevri organizaciaa, ro-melic sazogadoebaSi ufro aqtiurad Cans, magaliTad, `laboratoria 1918~, `narinjisferebi~... da Cven zogjer gvis-vamen kiTxvas, ori wlis ganmavlobaSi Tu ras vakeTebdiT. vfiqrob, swored `sa-diskusio klubma~ Seqmna precedenti da agrZnobina studentebs, rom SeuZliaT sakuTari azris Tavisuflad dafiqsire-ba. socialur da politikur mecniere-baTa fakultetze TviTmmarTvelobaSi

4 damoukidebeli kandidati gavida, rac klubis muSaobis erTerTi damsaxure-bacaa~, _ gviTxra sadiskusio klubis erTerTma damfuZnebelma, socialur da politikur mecnierebaTa fakultetis studentma giorgi grigolaSvilma.

`iyvnen adamianebi, romlebsac ar mos-wondaT Cven mier mowveuli stumrebi. `universitetis mtrebi mogyavT batono amiran?~ _ iyo amgvari kiTxvebic. Cven vfiqrobdiT, rom karg saqmes vakeTebT! umaRles saswavlebelSi, miT umetes so-cialur da politikur mecnierebaTa fakultetze, sadac socialuri da po-litikuri Teoriebi da ideologiebi is-wavleba, ar SeiZleba adamians Tavisufal azrovnebas uSlide! Cven, ra Tqma unda, ar vgulisxmobT imas, rom studentma Ta-vis politikur Tu kulturul Sexedu-lebebsa da Rirebulebebze auditoriaSi leqciaze ikamaTos.

aRsaniSnavia, rom universitetis administraciam gamogviyo 115-e audi-toria, sadac sadiskusio klubis Sex-vedrebi imarTeba. reqtoris mrCeveli, qalbatoni marina lomouri ki, SeZlebis-dagvarad, yovelTvis xels gviwyobs~, _ aRniSna amiran berZeniSvilma.

Tbilisis saxelmwifo universitetSi bolo periodis ganmavlobaSi ramdenime studenturi organizacia Camoyalibda. magaliTad, sadiskusio klubs studen-tebis nawili gamoeyo da `sociologTa klubi~ daafuZna da a.S. studentebis gaaqtiurebas sadiskusio klubis dam-

fuZneblebi dadebiTad afaseben da fi-qroben, rom konkurencia maTi saqmiano-bis gaumjobesebas xels Seuwyobs. isini am droisTvis ukve klubis ganaxlebul formatze muSaoben.

`cnobili adamianebis, gadawyvetile-bebis mimRebi pirebis sadiskusio klub-Si mowveva ganpirobebuli iyo imiT, rom gvindoda studentebis mniSvnelovan mov-lenebSi CarTulobisTvis maqsimalurad Segvewyo xeli. axla vaviwroebT Cveni sa-qmianobis areals da ufro metad akademi-urs vxdiT. oTxSabaTobiT imarTeba samec-niero wris Sexvedrebi, romelsac batoni amirani xelmZRvanelobs. Cven gadavwyvi-teT, rom yoveli oTxSabaTisTvis romeli-me studentma moamzados garkveuli Tema. mas eyoleba oponenti da Temis prezenta-ciisa da oponirebis Semdeg gavmarTavT diskusias. aRniSnul sakiTxTan dakavSire-biT ki SabaTs sadiskusio klubSi mowveul stumarTan erTad vimsjelebT. ar gvinda erT formatze SeCereba, gvinda ufro me-tad ganvviTardeT~, _ ganacxada sadis-kusio klubis damfuZnebelma, socialur da politikur mecnierebaTa fakultetis studentma mixeil gabeliam.

axali wlidan sadiskusio klubis damfuZneblebi aplikaciebis sistemis SemoRebasac gegmaven. Sesabamisad Sexve-drebSi monawile studentebs klubis aso-cirebuli wevris statusis miRebac SeeZ-lebaT. ase rom, `socium.ge~-s sadiskusio klubi ganaxlebuli formatiT muSaobas momdevno semestridan ganagrZobs.

diskusia dumilis nacvlad

nato obolaZe

yovel xuTSabaTs, 2 saaTze, Tsu-is iuridiuli fakultetis studentebi msjeloben im problemebis Sesaxeb, rom-lebic Tanamedrove sazogadoebisTvis gansakuTrebiT aqtualuria da garkveul SemTxvevebSi SeiZleba kriminaluri da-naSaulis mizezic gaxdes. Sexvedrebs organizebas studenturi jgufi `saiT midis gza~ uwevs. jgufi erTi wlis win dafuZnda. idea ki axalgazrdebs krimi-nologiis leqciaze gauCndaT. jgufis Sexvedrebi, ZiriTadad, araformalur xasiaTs atarebs. axalgazrdebi, metwi-lad, Tsu-is pirveli korpusis ezoSi ikribebian, rac saSualebas aZlevs nebis-mier dainteresebul pirs, Tundac ubra-lo gamvlels, rom SeuerTdes studente-bis diskusias da sakuTari azri daafiq-siros.

`kriminologiis leqcia, romelsac batoni moris SalikaSvili gvikiTxavs, yovelTvis iwvevda studentTa aqtiuro-bas. 2 saaTian formatSi ver vaswrebdiT azrTa gacvla-gamocvlas, diskusias, amitom gaCnda idea, rom Sevkrebiliya-viT calke da sxvadasxva Temebi gangvexi-la. pirveli aseTi Sekreba erTi wlis win gvqonda da pirvelad qalTa emansipaciis sakiTxze vimsjeleT. mas Semdeg sakmaod bevri Tema ganvixileT, maT Soris aras-rulwlovanTa problemebi, genderuli Tanasworobis sakiTxi da a.S. Sexvedreb-ze daswreba Tavisufalia da nebismier axalgazrdas SeuZlia SemogvierTdes. vfiqrob, aseTi saxis Sexvedrebi xels uwyobs debatebis kulturis, kritiku-

li azris mosmenis unaris Camoyalibebas. xSirad vnaxulobT filmebsac, romle-bic raime aqtualur problemas exmian-eba. magaliTad, aseTi iyo `naTlimama,~ _ gviTxra jgufis ̀ saiT midis gza~ xelmZR-vanelma, Tsu-is iuridiuli fakultetis studentma Temur Sengelaiam.

6 dekembers jgufma `saiT midis gza~ morigi Sexvedra gamarTa. diskusiis Tema, amjerad, `socialuri statusi~ gaxldaT. Sexvedris dasawyisSi Temur Sengelaiam da iuridiuli fakultetis magistrantma nika sadraZem socialuri statusis Sesa-xeb moxseneba warmoadgines.

`socialuri statusis gansazRvris Sesaxeb ganvixileT ramdenime Teoria. me, ZiriTadad, visaubre _ rogor aRiqmeba saqarTveloSi socialuri statusi, ra

niSniT afaseben adamianebs da ra krite-riumebiT xdeba socialuri statusis dadgena. socialuri statusi ganvixi-leT politikuri ideologebis WrilSic _ rogor aRiqmeboda socialuri statu-si faSisturi, komunisturi ideologe-bis dros da rogor aRiqmeba kapitaliz-mis epoqaSi. aseve, visaubreT, Tu ra bedi elis socialuri statusis cnebas moma-valSi~, _ aRniSna nika sadraZem.

jgufis `saiT midis gza~ Sexvedrebs mudmivad eswreba iuridiuli fakul-tetis asocirebuli profesori moris SalikaSvilic. misi azriT, msgavsi saxis Tematuri ganxilvebi studentebis ro-gorc profesiul ganviTarebas, aseve, zogadi ganaTlebis gaRrmavebasac Seuwy-obs xels.

`kargia, rodesac arseboben axal-gazrdebi, romlebsac saleqcio kursis garda, damatebiT surT miiRon infor-macia im problemebis Sesaxeb, rac sazo-gadoebas awuxebs. danaSauli sazogadoe-brivi problemebidan gamomdinareobs da am problemebis ar codna da ar danaxva SeuZlebelia. Cveni Sexvedrebis ZiriTa-di mizania, rom gavarkvioT _ konkretu-lad ra problemebi aqvs sazogadoebas da ra safrTxeebis winaSe dgas igi. garda amisa, aq studentebi swavloben sxvisi azris pativiscemas, argumentirebul saubars. Tumca, Cven gvqonda debatebi iseT Temebzec, rodesac iZulebulebi gavxdiT diskusia Segvewyvita. aseTi iyo, magaliTad, homoseqsualizmi. Sedegad davinaxeT, rom sazogadoeba jer kidev ar aris mzad msgavs sakiTxebze sajarod sasaubrod~, _ ganacxada profesorma moris SalikaSvilma.

studentur jgufSi `saiT midis gza~ diskusiebs permanentulad, daaxloebiT, 40-mde studenti eswreba, Tumca jgu-fis xelmZRvanelebi acxadeben, rom maTi kari yvela studentisa da dainterese-buli pirisTvis Riaa. zamTris periodSi jgufis wevrebi Sexvedrebs Tsu-is II kor-pusSi gamarTaven da yovel xuTSabaTs, 2 saaTze, iuridiuli fakultetis stu-dentebi sazogadoebisTvis aqtualur Temebze diskusias kvlavac gaagrZele-ben. U konkretulad, Tu ra sakiTxebi iqne-ba maTi ganxilvis sagani, jgufis _ `saiT midis gza~ xelmZRvanelebi sauniversi-teto sazogadoebas socialuri qselis meSveobiT Seatyobineben.

amiran berZeniSvili

iuridiul fakultetze

jgufi _ `saiT midis gza~ msjelobs...

Page 13: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

13

nato obolaZe

axalgazrdebis umetesoba specialobis SerCevisas, ZiriTa-dad, erTi kriteriumiT xelmZR-vanelobs _ Tu ramdenad SeZlebs umaRlesi ganaTlebis miRebis Semdeg dasaqmebas. Tsu-is irani-stikis profesorebisa da saqarT-veloSi iranis saelCos warmomad-genlebis gancxadebiT, dRes qveya-naSi erTerTi yvelaze moTxovnadi kadrebi sparsuli enis speciali-stebi arian da es viTareba Tsu-is humanitarul mecnierebaTa fa-kultetis iranistikis mimarTu-lebazec aisaxa.

`iranistikaSi axla rom sa-muSao bazaria, aqamde ar yofila qarTuli iranistikis istoriaSi. kadrebi ar gvyofnis, studentebs vasaqmebT da maTi didi nawili ukve muSaobs. axlac damirekes, rom sparsuli enis mcodne kadri esaWiroebaT~, _ acxadebs Tsu-is iranistikis mimarTulebis pro-fesori Tea SurRaia.

sparsuli enis mcodne kadreb-ze moTxovnilebis zrdasTan erT-ad bolo ori welia, sparsuli enisa da literaturis Semswavle-li studentebis ricxvic mniSvne-lovnad gaizarda. aseve, gaizarda iranis saelCos mier Tsu-is irani-stikis mimarTulebisadmi gaweuli daxmarebis moculobac, romlis mizani studentebisTvis xarisxia-ni umaRlesi ganaTlebis miRebaSi xelSewyoba gaxlavT. kulturis sakiTxebSi saqarTveloSi iranis elCis mrCevlis (iranis islamuri respublikis saelCos kulturis ganyofilebis xelmZRvaneli) eh-san xazais iniciativiTa da dax-marebiT Tsu-is mexuTe korpusSi garemontda #101 auditoria da keTilmoewyo iranistikis kabine-ti (#112 auditoria). orive oTa-xi saWiro inventariTa da teqni-kiTac aRiWurva. iranis saelCom Tbilisis saxelmwifo universi-tetis iranistikis mimarTulebas gadasca audiod-video masalebi da biblioTeka, romlis Semadgen-lobaSic rogorc sparsuli enis saswavlo, aseve, mxatvruli li-teraturac Sedis. iranis saelCos mier gaweuli daxmarebis Sedegad

studentebs saSualeba aqvT spar-suli ena Tanamedrove programe-bis saSualebiT Seiswavlon, rac gramatikis, leqsikis, weris, kiTx-vis, mosmenisa da saubris unar-Cvevebis gaumjobesebas moicavs.

`magistraturis studentebs vaswavlidi sagans `sparsuli pre-sis enas~. leqciis dasawyisi zu-stad emTxveoda iranis arxebze sainformacio gamoSvebis dawye-bis dros. mas Semdeg, rac iranis saelCom teqnika gadmogvca, stu-dentebs SeuZliaT, rom pirdapir eTerSi sparsul enaze uyuron axal ambebs. maTi amocana ki mos-menilis gageba da gadmocemaa. Se-darebiT iSviaTad, magram studen-tebs sparsulenovan filmebsac vaCvenebT. mimarTulebaze gvaqvs, aseve, iraneli poetebis leqsebis Canawerebis sakmaod kargi koleq-ciac~, _ ganacxada Tsu-is irani-stikis mimarTulebis profesorma Tea SurRaiam.

saqarTveloSi arsebuli so-cialuri viTarebis gaTvalis-winebiT iranis saelCo Tbilisis saxelmwifo universitetis irani-stikis mimarTulebis studentebs finansuradac exmareba. 3 wlis win saelCom maT bakalavriatSi swav-lis erTi semestris gadasaxadi au-nazRaura da am dromde saswavlo saxelmZRvaneloebiTac uzrun-velyofs. saelCos mxardaWeriT gamoica, aseve, Tsu-is profesore-bis mier Sedgenili sparsuli enis qrestomaTiis III tomi. am dromde, periodulad, sam TveSi erTxel, gamoicema Jurnali `kalamic~, ro-melSic studentebis naSromebi, axali Targmanebi, iraneli poete-bis leqsebi da qarTul-iranuli urTierTobebis Sesaxeb sxvadasxva informaciebi ibeWdeba.

`Jurnali `kalami~ ukve sami welia, rac gamodis da yvela um-aRles saswavlebelsa da erovnul biblioTekaSi vrceldeba. yvela students SeuZlia miitanos ma-sala da gamoaqveynos. aseve, min-da aRvniSno, rom iranis saelCos daxmarebiT Tbilisis saxelmwi-fo universitetSi periodulad Camodian iraneli profesorebi, romlebic rogorc studente-bisTvis, aseve, profesorebisTvis leqciebs atareben. amJamad 2 wliT

aris Camosuli Teiranis univer-sitetis profesori mohsen hosei-ni. batoni hoseini regularulad atarebs leqciebs Tsu-is irani-stikis mimarTulebis yvela jguf-Tan~, _ aRniSna Tsu-is iranisti-kis mimarTulebis xelmZRvanelma lili JorJolianma.

saqarTvelosa da irans Soris saganmanaTleblo sferoSi ur-TierTTanamSromlobas sakmaod didi tradiciebi aqvs. 1996 wels iranSi studentTa pirveli jgu-fi wavida staJirebaze. am dromde, yovel weliwads, Tsu-is irani-stikis mimarTulebis studente-

bis nawili, gacvliTi programis farglebSi, iranis umaRles sas-wavleblebSi codnis asamaRleb-lad saswavlo kursebs gadis. am droisTvis Tbilisis saxelmwifo universitetsa da Teiranis uni-versitets Soris urTierTTa-namSromlobis memorandumi moq-medebs, romlis farglebSic Tei-ranis umaRles saswavlebels yo-velwliurad ramdenime studenti stumrobs. studentebi gacvliTi programis farglebSi ispahan-Si, SirazSi da yazvinSic dadian. sparsuli enis swavlis kursebi ucxoeli axalgazrdebisTvis ma-

spinZel universitetSi weliwadSi orjer ixsneba da iq swavlisa da cxovrebis xarjebs mTlianad ira-nis mxare anazRaurebs. sparsuli kulturisa da literaturis ukeT gacnobis mizniT, aseve saelCos organizebiT, Tsu-is iranisti-kis mimarTulebis studentebi da profesor-maswavleblebi yovel wels Teiranis wignis saerTaSo-riso bazrobazec miemgzavrebi-an, sadac saCuqrad gadacemuli vauCerebis saSualebiT maTTvis sasurveli wignebis SeZenac SeuZ-liaT da adgilobrivi RirsSesa-niSnaobebis daTvalierebac.

* * * iranis saelCos mxridan Tbi-

lisis saxelmwifo universitetis iranistikis mimarTulebis mimarT gaweuli daxmarebis ricxvi gansa-kuTrebiT mas Semdeg gaizarda, rac saqarTveloSi iranis saelCos kulturuli ganyofileba amoq-medda, romelsac batoni ehsan xa-zai xelmZRvanelobs.

`minda, siamovnebiT gacnoboT, rom adre Tu iranistikis mimar-Tulebaze TiTze CamosaTvleli studenti swavlobda, axla es ricxvi mniSvnelovnad gaizarda. Cven yvelanairad vcdilobT maT swavlisas daxmareba gavuwioT da es daxmareba momavalSic gagrZel-deba~, _ ganacxada saqarTveloSi iranis elCis mrCevelma kulturis sakiTxebSi ehsan xazaim.

saqarTveloSi iranis saelCo-sa da Tbilisis saxelmwifo uni-versitetis urTierTTanamSrom-loba mxolod saganmanaTleblo sferoTi ar Semoifargleba. sael-Co Tsu-is iranistikis mimarTu-lebis studentebisaTvis mTel rig RonisZiebebs uwevs organi-zebas, romlis mizanic axalgazr-debisaTvis sparsuli kulturis ukeT gacnoba gaxlavT. magaliTad, TbilisSi specialurad maTTvis da iranistikiT dainteresebuli sazogadoebis warmomadgenle-bisTvis iranidan Teatraluri dasi Camoiyvanes. Tsu-is iranisti-kis mimarTulebaze, aseve, xSirad imarTeba sparsuli poeziis saRa-moebi da yovel wels navrozobis aRsaniSnavad RonisZiebebic tar-deba.

iranistikis mimarTulebaze

Tsu ekonomikisa da biznesis fakultetze

sparsuli enis Seswavlis xibli

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universi-tetis mowveviT dekembris dasawy-isSi saqarTvelos romis sapiencas universitetis (Sapienza - Universita di Roma) delegacia estumra pro-fesorebis: atilo kelantis (Attilo Celant) da pierluiji testas (Pierlu-igi Testa) SemadgenlobiT.

TbilisSi italieli profe-sorebis viziti gacnobiT xasiaTs atarebda, rac or universitets Soris urTierTobebis gaRrma-vebas isaxavda miznad. stumrebs Sexvedrebi hqondaT rogorc uni-versitetis xelmZRvanelobasTan, ise saxelisuflo struqturebis warmomadgenlebTan.

profesorebis gansakuTre-buli dainteresebis sagans tu-rizmis sfero da universitetSi turizmis swavlebis sakiTxebi warmoadgenda. am mizniT isini Tsu-is ekonomikisa da biznesis

fakultets estumrnen, sadac maT fakultetis dekanma akaki xelaZem da turizmis mimarTulebis pro-fesorebma umaspinZles. maT da-interesebuli studentebisTvis waikiTxes sajaro leqcia turiz-mis Temaze; isaubres italiisa da saqarTvelos turizmis ganviTa-rebis problemebsa da ganviTare-bis perspeqtivebze.

romis sapiencas universiteti evropis erTerT uZveles da, amave dros, udidesi universitetebis ricxvs miekuTvneba. igi daarsda 1303 wlis 20 aprils romis papis mier da Camoyalibda, rogorc sae-ro universiteti. sityva `La Sapi-enza“ italiurad „sibrZnes“ niS-navs. dReisaTvis universiteti 21 fakultets, 200-mde sabakalavro da 120-mde samagistro programas aerTianebs da masSi ganaTlebas 140 aTasze meti studenti eufle-ba.

Tanamedrove sabazro kon-kurenciis pirobebSi universi-tetis kursdamTavrebulTa da-saqmebis realuri garanti maTi profesionalizmi, Teoriuli codnisa da praqtikuli unarebis erTobliobaa. ekonomikisa da biz-nesis fakultetis administracia did yuradRebas uTmobs ara mar-to studentTa swavlebis xarisxis amaRlebas, aramed maT mier pra-qtikuli gamocdilebis miRebas, praqtikebis da staJirebis SesaZ-leblobis uzrunvelyofas. am mizniT 2012 wlis pirvel naxevar-Si TanamSromlobis memorandume-bi gaformda saqarTvelos saban-ko seqtorebTan. saqarTvelos 11 umsxvilesi banki daTanxmda Ta-namSromlobas, ramac praqtikuli Sedegebi gamoiRo. saqarTvelos banki, TBC banki, respublika ban-ki, privat banki, bazisbanki, pro-kredit banki da sxva safinanso institutebi xSirad awyoben eko-nomikisa da biznesis fakultetis studentebTan Sexvedrebsa da praqtikul seminarebs; testire-bisa da gasaubrebis meTodiT irCeven studentebs da iwveven bankSi praqtikis Tu staJirebis gasavlelad, mraval maTgans sTa-vazoben dasaqmebas da uformeben xelSekrulebebs.

am pozitiuri gamocdilebis miRebis Semdeg, ekonomikisa da biznesis fakultetis admini-

straciam gadawyvita gaafarToos partnior, damsaqmebel organi-zaciaTa ricxvi. igi uaxloes mo-mavalSi gegmavs TanamSromlobis memorandumebi gaaformos sam-rewvelo da savaWro kompaniebTan, sakonsultacio da auditorul firmebTan.

mniSvnelovani mimarTule-baa, aseve, potenciur damsaqme-blebTan studentTa pirispir Sexvedris organizeba. am mxriv aRsaniSnavia kompania `Mindstream”, romelmac SemogvTavaza dasaqme-bis forumis organizeba momavali wlis dasawyisSi. amas win uZRo-da studentTa treningebi, rac damsaqmeblis winaSe studentTa da kursdamTavrebulTa SesaZ-leblobebis ukeT warmoCenis mi-zans emsaxureboda. seminarebze

ganxiluli iyo iseTi sakiTxebi, rogoricaa: karieris dagegmva, personaluri informaciisa (CV) da samotivacio werilis Sedge-nis wesebi, interviu, molaparake-bis warmarTva da korporatiuli kultura.

cnobilia, rom ivane javaxiSvi-lis saxelobis Tbilisis saxelm-wifo universitetis ekonomikisa da biznesis fakulteti stabilu-rad inarCunebs mowinave adgils saqarTveloSi yvelaze maRalrei-tinguli pirvelkurselebis miRe-bis statistikuri maCveneblebis mixedviT. fakultetis umTavresi amocanaa _ aravis dauTmos pir-veloba kursdamTavrebulTa da-saqmebis maCveneblebis Sesabamisa-dac.

sapiencas universitetis profesorTa viziti

studenturi praqtikisa da kursdamTavrebulTa dasaqmebis strategia

uCa gogiSvili,ekonomikisa da biznesis fakultetis sazogadoebasTan urTierTobebis samsaxuri

� `iranistika, ZiriTadad, sparsuli poeziis siyvaruliT avirCie. rodesac, garkveulwilad, sparsul enas daveufle, daviwye spar-suli leqsebis bwkareduli Targmanebis Sesruleba. garda amisa, gamimarTla da iranSi ukve orjer viyavi. erTxel eqskursiaze da meored, 1 Tvis ganmavlobaSi, enis saswavlo kursebze. am yve-laferma didi gamocdileba SemZina. irans Cems TvalSi xibli ar daukargavs, piriqiT, kidev ufro gaizarda mis mimarT interesi. iq yofnisas vcdilobdi _ Cemi qveyana ise warmomeCina, rogorc amas saqarTvelo imsaxurebda~, _ gviTxra Tsu-is humanitarul mecnierebaTa fakultetis iranistikis mimarTulebis III kursis studentma malxaz arCvaZem.

� `rodesac Cems ZiriTad specialobad avirCie sparsuli ena da li-teratura da swavlis safasuri gadavixade, qarTul realobaSi saocreba moxda. damirekes da miTxres, rom SemeZlo Tanxa ukan damebrunebina, radgan swavlis erTi semestris safasurs saqarT-veloSi iranis saelCo minazRaurebda. es CvenTvis, studentebisT-vis, Zalian didi SeRavaTia. meore kursis dasrulebis Semdeg iran-Si eqskursiaze movxvdi, movinaxuleT Tavrizi, ispahani, Teirani... davaTvaliereT muzeumebi da sasaxleebi, 10 dRis ganmavlobaSi aRniSnul qalaqebSi yvela saintereso da mniSvnelovani adgili vnaxeT. wels Tsu-dan 8 studenti erTi TviT wasulni viyaviT enis kursebze, sadac Cvens garda kidev 20 qveynidan Camosuli axal-gazrdebi iyvnen. am kursis gavlisas Cven codna gaviRrmaveTYspar-sul literaturaSi, gramatikaSi, istoriaSi. kursi morgebuli iyo imaze, rom students maqsimalurad bevri eswavla am erTi Tvis ganmavlobaSi~, _ aRniSna iranistikis mimarTulebis IV kursis studentma merab melaZem.

Page 14: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

14

norC ekonomistTa skolaSi

Tamar dadiani

icodiT, rom inglisSi xis jo-xebs fasian qaRaldebad iyenebd-nen? ratom egonaT marko polo matyuara? icodiT, rom damwer-loba sabuRaltro aRricxvisTvis gamoigones? sad daibeWda pirveli qaRaldis fuli? _ am kiTxvebze pasuxebi SegeZloT mogesminaT 29 noembers, Tbilisis saxelmwi-fo universitetis saaqto dar-bazSi, sadac Tsu-is ekonomikis saerTaSoriso skolis kvleviTi institutis (ISET) ufrosma mkv-levarma, saqarTvelos erovnuli bankis prezidentis mrCevelma da inteleqtualuri Sous _ `ra? sad? rodis?~ msoflio Cempionma giorgi baqraZem sajaro leqcia waikiTxa Temaze: `fuli da sabanko saqme: mesopotamiidan dRemde~.

`es Tema imitom SevarCieT, rom ekonomika, zogjer, zedme-tad seriozuli da mosawyenia. amitom vecdebiT igi sainteresod da saxalisod gadmogceT. leqcia fragmentuli, qronologiuri mi-moxilva iqneba fulis istoriisa. miuxedavad amisa, me mainc gark-veul warmodgenas Sevuqmni dain-teresebul pirebs _ Tu ra xdebo-da pirvelyofil msoflioSi, ro-desac adamianma pirvelad daiwyo fulis gamoyeneba da savaWro ur-TierTobebSi Sesvla, ~ _ aRniSna giorgi baqraZem.

fuls iseve didi xnis istoria aqvs, rogorc kacobriobis civi-lizacias. rogorc giorgi baqra-Zem aRniSna: `pirvelyofil sazo-gadoebaSi fuli ar arsebobda. arsebobs mcdari warmodgena imis Sesaxeb, rom adamiani am dros bar-ters iyenebda: viRaca Tevzs iWer-da, viRacas xorbali mohyavda da rom isini Semdeg amas erTmaneTSi cvlidnen, magram sinamdvileSi, rogorc arqeologebma aRmoaCi-nes, es ase ar iyo. barteruli gacvla sakmaod iSviaTad xdebo-da da mas mxolod ucxotomelebi iyenebdnen. magaliTad, Tu uc-xotomeli komlSi sakvebis Sesa-Zenad modioda, is iZulebuli iyo tomisTvis raRac samagiero mieca. gacvlis safuZveli maTi gansxva-vebuli saxmari Rirebulebani iyo.

rogorc wesi, ekonomika pir-velyofil sazogadoebaSi damo-kidebuli iyo saCuqris da valis aReb-micemobaze. saCuqari Tavisi RirebulebiT gansazRvravda sta-tuss _ rac ufro sasargeblo da Rirebul saCuqars Cuqnidi, miT ufro maRali iyo statusic. nel-nela sazogadoeba ganviTarda da saCuqari valis aRebam Caanacvla. valis aReb-micemam mini saxelm-wifoebis Seqmna gamoiwvia. Tems gauCnda beladi, romelsac mcire jari hyavda. jars dafinanseba da Senaxva sWirdeboda. pirvelyo-fil adamianebs ki fuli ar hqon-daT. isini naturalur meurneobas misdevdnen, magram radgan is se-zonuri iyo, amitom gadasaxadebis gadaxda uWirdaT. ase mivida xalxi valis cnebamde. anu glexi iRebda valdebulebas _ vali mogvian-ebiT gadaexada. es gagrZelda ma-nam, sanam pirveli saxelmwifoebi ar daarsda Zvel mesopotamiaSi. swored aq Seiqmna valis da kre-ditis pirveli sistema. sagadasa-xado sistemac am droidan iRebs saTaves. gadasaxadebi sxvadasxva xasiaTis iyo, adamianis fantazias ki sazRvari ar hqonda maT mofi-qrebaSi. magaliTad, safrangeTSi gadasaxadebi fanjrebis raodeno-bis mixedviT iyo dawesebuli. am periodidan iwyeba sasaqonlo fulis gamoyeneba ara rogorc monetebis saxiT, aramed rogorc vercxlis natexebisa, romlebic rTuli aRsaricxavi iyo.

lursmnuli damwerloba, pir-vel rigSi, mxolod imisTvis gamoi-gones, rom vali aReweraT. pirveli lursmnuli damwerlobis nimuSebi Zveli Tixis agurebzea napovni.

Zv. w. aR. 3 000 wlis winaT ba-bilonSi sabanko saqmis warmoeba daiwyo. aq iyo bevri sasaxle da taZari, romlebsac kargi sacavebi hqondaT, sadac praqtikulad yve-lam daiwyo Zvirfasi nivTebis Sen-axva. nel-nela taZrebma bankebis funqcia SeiZines. marTalia, maT primitiuli sesxebis gacema SeeZ-loT, magram mainc.

pirveli moneta moiWra Zv. w. aRricxvamde VII saukuneSi mcire aziis qveyanaSi - lidiaSi da Semd-gom gavrcelda xmelTaSua zRvis piras mdebare qveyanaSi. daax-loebiT 500 wels ki, Cvens eramde, sparseTis mefe dariosma moaxdina ,,ekonomikuri revolucia” Tavis saxelmwifoSi, SemoiRo ra mone-tebi oficialur gacvlis erTeu-lad da amiT barteri Caanacvla. monetebi swrafad gavrcelda me-zobel, barbarosul tomebSi, mog-vianebiT ki – ufro Sorsa da Sors. im droisTvis monetebis beWdvis saxsrebi da SesaZleblobebi mxo-lod mdidar miwaTmflobelebsa da monastrebs hqondaT. Tavidan monetebi mxolod oqrosi, ver-cxlis an maTi Senadnobis iyo, magram male Zvirfasi liTonebis simcirem ganapiroba maTi gamoWe-dva spilenZisa da brinjaosagan. Zvirfasi liTonebisagan gansxva-vebiT maT ar gaaCndaT ,,Sinagani” faseuloba. monetebze datanili iyo Rirebulebis aRmniSvneli Sesabamisi niSnebi. yoveli epoqa garkveul nakvalevs tovebda mo-netebis gamosaxulebaze. uZveles monetebze SeamCnevdiT mxolod ubralo CaRrmavebebs. Cvens eram-de V saukunidan ki monetebze no-minalis aRmniSvneli cifrebi da

asoebi gamoCnda (asoebiT im qala-qebis inicialebs gamosaxavdnen, sadac isini keTdeboda). dariosma ki, pirvelad istoriaSi, oqros monetebze Tavisi saxe gamoaWedi-na. amis Semdeg monetebze dide-bulebis, gmirebis saxeebs, isto-riuli movlenebis amsaxvel fa-qtebs saxavdnen.

manamde bevrgan iyo mcdeloba fuladi erTeulis standartiza-ciisa, magaliTad, CineTSi fulad erTeulad niJarebi gamoiyenebo-da. misi ukanaskneli gamoyenebis faqtebi 20-e saukunis Sua wlebSic gvxvdeba afrikaSi, ugandaSi.

pirveli qaRaldis fulis pro-totipi ki CineTSi Seiqmna jer ki-dev IX saukunis dasawyisSi. didi mniSvnelovani saqmeebi did Tan-xebs moiTxovda, amitom impera-torma maRali xarisxis qaRaldi daabeWdina, romelzec datanili niSnebi 10 000 spilenZis monetis magivrobas swevda. banknotebis masiurad beWdva 1024 wels dai-wyo, rac omis mizeziT gazrdili saxelmwifo xarjebis gazrdam ga-moiwvia. amas monetebi ver uzrun-velyofdnen maTi simcirisa da Zne-lad transportirebadobis gamo. xalxi am fulis gamoyenebas rom SeCveoda, yubilai yaenma erTi pe-riodis manZilze mTlianad akrZa-la liTonis fulis moxmareba. qa-Raldis fuli nawilobriv uzrun-velyofili iyo liTonis maragiT, magram, rodesac maragi amoiwura, fuls saerTod yovelgvari garan-tiebis gareSe uSvebdnen, ramac qaRaldis fulis saSineli gaufa-sureba gamoiwvia. qaRaldis bank-notebis Sesaxeb araerTi mogzauri gvinaxavs cnobebs, magaliTad – marko polo, ibn-batuta da sxvebi. CineTSi xalxi savaWrod oqros da vercxlis fuls aRar iyenebda. qa-Raldis banknotebze dasmuli iyo imperatoris beWdis niSani. Cingiz-xanis mmarTveloba am kupiurebs Tavisuflad cvlida oqroze.

evropaSi banknotebi Sedare-biT gvian gamoCnda. 1661 wels stokholmis, kerZo, saemisio bank-ma pirveli oficialuri bankno-tebi dabeWda evropaSi. am dromde evropelebi iyenebdnen veqsils _ es aris mokle an grZelvadiani xelSekruleba or mxares Soris,

romelic mis (veqsilis) gamcems avaldebulebs daTqmul dros winaswar SeTanxmebuli Tanxis ga-daxdas.

1945 wels meore msoflio omiT gamowveuli krizisidan ga-mosasvlelad da saerTaSoriso ekonomikuri sistemisTvis sti-mulis misacemad, breton-vudsSi Seiqmna e.w. breton-vudsis siste-ma, romelmac saerTaSoriso sa-vaWro da sagadasaxado sistemaSi amerikuli dolaris `gabatoneba” gamoiwvia. am sistemaSi 1914 wlam-de inglisur sterlings lideris pozicia ekava.

1971 wlamde banknotebis mflobelebs ufleba hqondaT, sabazro fasis Sesabamisad, qa-Raldis fuli nebismier dros ga-daecvalaT oqroze. am dros banks sacavSi imdeni oqro unda hqonoda, ra Rirebulebis kupiurebic hqon-da mas emisirebuli. 1971 wels ki, saerTaSoriso xelSekrulebis sa-fuZvelze, banknotebma es ufleba dakarges. Tumca, zogierTma qvey-anam es procesi pirveli msoflio omis Semdeg ganaxorciela. iqe-dan moyolebuli dRemde qaRal-dis fuli arc erT liTonze araa mibmuli da Tavisuflad curavs msoflio savaluto sistemaSi~, _ aRniSna giorgi baqraZem.

man Tavis leqciaSi aseve sain-teresod, qronologiurad mi-moixila pirveli sakredito in-strumentebis, sabanko saqmis ganviTarebis istoria da Taname-droveoba. Tu ra mniSvnelovani saxecvlilebebi ganicada fulma aTaswleulebis ganmavlobaSi da, ra Tqma unda, misi dRevandeli saxec, romelic absoluturad gansxvavdeba pirveli fulis pro-totipisgan.

codna unda ara mxolod fulis Sovnas,aramed mis istoriasac

nato obolaZe

saqarTvelos finansTa mi-nistrma, Tsu-is srulma pro-fesorma nodar xadurma norC ekonomistTa skolaSi moswav-leebisTvis sajaro leqcia wai-kiTxa. nodar xaduri mozardebs saqarTveloSi arsebuli ekono-mikuri viTarebis – problemebisa da maTi mogvarebis gzebis Sesaxeb esaubra. leqciaze saqarTvelos finansTa ministrma moswavleebs gaacno _ Tu ra mniSvneloba aqvs qveynis finansuri ganviTare-bisTvis importis gazrdas, uc-xouri investiciebis mozidvas, qveynis Sida produqtis gazrdas, xarisxis kontrolis samsaxu-ris Camoyalibeba-amoqmedebas da xarisxiani produqciis miRe-bisaTvis konkurencias. nodar xadurma investorebis mozidvis procesSi xelisuflebis sando reputaciis mniSvnelobazec gaa-maxvila yuradReba.

`axalgazrdebs vesaubre saqarTveloSi arsebul eko-nomikur mdgomareobaze, cota Teoriac Sevapare imisTvis, rom ekonomikiT dainteresebisa da misi mniSvnelobis saWiroeba ma-qsimalurad egrZnoT. visaubre imazec, rom kidev bevri ram aris gasakeTebeli qveyanaSi ekonomi-kuri ganviTarebis mxriv. dRes

Cven gvaqvs Zalian mZime mdgoma-reoba, radgan saqarTvelodan gatanili saqonlis raodenoba 3-jer ufro naklebia, vidre Semotanili. Sedegad Cveni saga-reo vali 11 miliardi dolaria, rac TiTqmis mTeli Sida produ-qtis tolia. aqedan saxelmwi-

fos vali 4,5 miliardi dolaria, Cveni wliuri biujeti ki, sul, 5 miliardi dolari. arsebuli situaciidan erTerTi gamosa-vali investorebis mozidvaa, risTvisac, mTavaria, maT adgi-lobrivi xelisuflebis mimarT ndoba gauCndeT. saqarTveloSi

ekonomikuri viTarebis gasaum-jobeseblad Cven SegviZlia ger-maniis, baltiispireTis qveyne-bis gamocdilebac gamoviyenoT, romlebmac ramdenime weliwadSi SeZles ekonomikurad Zlier sa-xelmwifoebad Camoyalibeba~, _ aRniSna nodar xadurma.

nodar xadurma moswav-leebTan isaubra saqarTvelos Sromis kodeqszec. misi TqmiT, kanonmdeblobiT SromiTi saq-mianobis sworad daregulireba qveynis ekonomikuri ganviTa-rebis procesSi erTerTi mniSv-nelovani faqtoria. ministris informaciiT, xelisufleba dasaqmebulisa da damsaqmeblis uflebebis dacvis mizniT sa-qarTvelos SromiT kodeqsSi mniSvnelovani cvlilebebis Se-tanas gegmavs.

leqciis dasrulebis Semdeg saqarTvelos finansTa mini-strma moswavleebis SekiTxvebs upasuxa.

`ori kiTxva davusvi baton nodar xadurs. orive kiTxvaze amomwuravi pasuxi miviRe. le-qcia sakmaod saintereso iyo. yvela Cvenganma makroekonomi-kasTan dakavSirebiT bevri axa-li informacia miviReT. vgegmav, rom umaRlesi ganaTlebis misa-Rebad aucileblad Tbilisis sa-xelmwifo universitetSi Cava-baro~, _ gviTxra Tbilisis 167-e sajaro skolis me-12-e klasis moswavlem giga CitiSvilma.

saqarTvelos finansTa mini-strma Tsu-is norC ekonomistTa skolaSi sajaro leqcia 1 dekem-bers gamarTa.

finansTa ministris praqtikuli Teoria

Page 15: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

15wignis Taro

nato obolaZe

organizaciis funqcio-nirebis ZiriTadi mizani bolo wlebSi gamocemuli da msoflioSi aRiarebuli wigne-bis qarTul enaze Targmna, gamo-cema, qarTveli mkiTxvelis gaa-qtiureba da saerTaSoriso dis-kusiaSi CarTva gaxlavT. dafuZ-nebidan dRemde arasamTavrobo organizacia `radaramma~ ukve 5 msoflio bestseleri Targmna, esenia: qeTrin Sulcis `roca cdebi – Tavgadasavali Secdo-mis zRvarze~, jonaTan uotsis `CineTi dRevandel msoflioSi~, jozef stiglicis `globali-zacia da misi Tanmdevi ukmayo-fileba~, uiliam anTolizis da stroub talbotis `swrafad win~ da toni jadis `ukeTureba eufleba qveynierebas~. aRsa-niSnavia, rom arasamTavrobo

organizacia `radarami~ ara-momgebiani organizaciaa da misi mTavari mizani gamocemuli li-teraturis mkiTxvelamde mita-naa. Sesabamisad, yvela is wigni, romelic organizaciam gamos-ca, ufasod gadaeca umaRlesi saswavleblebis biblioTekebs da regionul resurs-centrebs. aseve mniSvnelovania, rom `ra-daramis~ gamocemuli wignebis distribucia wignis maRaziebSi ufasod xorcieldeba da ma-Raziebi TiToeul egzemplars Tavis mogebas mxolod 2 lars adeben, rac axal literaturas saSualo Semosavlis mqone moqa-laqeebisTvisac xelmisawvdoms xdis. axali gamocemuli wigne-bi saqarTvelos regionebSic vrceldeba. arasamTavrobo or-ganizacia `radaramis~ gamoce-muli wignebis wakiTxvis Sede-gad qarTvel mkiTxvels SesaZ-

lebloba aqvs _ fexi auwyos da droulad gaecnos mniSvnelovan msoflio literaturis siax-leebs.

`Cvens organizaciaSi funq-cionirebs saerTaSoriso sab-Wo, romelic saTargmni wignebis SerCevaSi gvexmareba. Targmnis xarisxi CvenTvis prioritetu-lia. TiToeuli wignisTvis vc-dilobT SevarCioT Tarjimani, romelic inglisuri enis codna-

sTan erTad, wignis TemaSic kar-gad erkveva. garda amisa, CvenTan TanamSromloben redaqtorebi, romlebsac SeuZliaT, redaqti-rebis garda, TargmanSi Sinaar-sobrivi cvlilebebic Seita-non. Sedegad maRal xarisxs mivaRwieT. rac Seexeba tiraJs, TiToeul wigns, daaxloebiT, 3000-3500 calamde vbeWdavT. Sesabamisad, am mxriv problema mkiTxvels ar eqmneba~, _ gana-

cxada arasamTavrobo organiza-cia `radaramis~ Tanadireqtor-ma, Tsu-is mowveulma leqtorma meri gabaSvilma.

qarTveli mkiTxvelis gaa-qtiurebis mizniT arasamTavro-bo organizaciaSi `radarami~ specialuri sms-sistemac mu-Saobs. moqalaqe, romelic or-ganizaciis gamocemul wigns SeiZens da masSi Camalul kods miTiTebul nomerze gagzavnis, sistemaSi mkiTxvelis statusiT dafiqsirdeba da yoveli axali gamocemuli wignis Sesaxeb in-formacias miiRebs.

arasamTavrobo organizacia `radarami~ msoflio bestsele-rebis Targmnasa da gamocemas donori organizaciebis daxma-rebiT uzrunvelyofs. organi-zaciis administraciam daxmare-bisTvis Tbilisis saxelmwifo universitetis administracia-sac mimarTa. Tsu-sa da `rada-rams~ Soris molaparakebebi ukve dasrulebulia. Tbilisis saxelmwifo universiteti or-ganizacias wignebis dabeWdvaSi daxmarebas gauwevs, sanacvlod ki `radarami~ Tsu-is biblioTe-kisTvis gankuTvnili wignebis raodenobas gazrdis.

msoflio literaturis bestselerebiqarTul enaze iTargmna

gavrcelebuli mosazrebebisa da sxvadasxva arasamTavrobo organizaciebis mier Catarebuli kvlevebis mixedviT saqarTvelos mosaxleobis umetesoba monolingvuria. Sesabamisad, saqarTvelos mosaxleobis umetesobisTvis xelmiuwvdomelia is Tanamedrove literatura, romelic kacobriobisTvis aqtualur sakiTxebs eZRvneba da saerTaSoriso bestseleris statusic aqvs mopove-buli. am problemis mosagvareblad da `qarTul enaze Targmnili wignebis biblioTekis~ gasamdidreblad 2012 wlis TebervalSi saqarTveloSi arasamTavrobo organizacia `radarami~ dafuZnda.

Tamar dadiani

msaxiobma murman jinoriam Tsu-is saaqto darbazSi marT-lac rom poeziis cecxli daan-To. scenaze TiTqos xorcSesx-muli poezia idga, romelsac monusxuli hyavda studentebiT gadaWedili darbazi. irgvliv mxolod qarTuli sityvis madli asxivebda, romelic aRtacebis cremlebad kiafobda axalgazr-debis TvalebSi. didi xelovanis ostatobiT tkbobam da qarTve-li mwerlebis enaze laparakma dadebiTi emociiT damuxta Ti-Toeuli msmeneli da sasiamov-no ganwyobaze daayena.

`qari mwyuria me pirdapiri” _ ase uwoda xelovanma sakuTar namuSevars, romelic monospe-qtaklia da mTlianad murman jinorias gemovnebiT aris gake-Tebuli.

poeziiT STagonebuli da ga-jerebuli speqtakli pirvelad rusTavelis Teatris eqsperi-mentul scenaze gaTamaSda. mo-

nospeqtaklis avtori, reJiso-ri, inscenirebis avtori, mxat-vari, musikaluri gamformebeli da mTavari rolis Semsrulebe-lic Tavad murman jinoriaa.

`qari mwyuria me pirdapi-ri” erTmoqmedebiani monospe-qtaklia, romelic avtoris mier oTx pirobiT nawilad - weliwa-dis oTx drod aris dayofili. TiToeuli sezoni msaxiobisT-vis sxvadasxva xasiaTisa da sti-lis avtorebis SemoqmedebasTan asocirdeba. gazafxuli murman jinoriasTvis terenti grane-lia; zafxuli _ guram rCeuliS-vili; Semodgoma erTdroulad moicavs ramdenime Semoqmedis _ tato baraTaSvilis, ilia Wav-WavaZis, tician tabiZis, lado asaTianis, muxran maWavarianis, murman lebaniZis, SoTa niSnia-niZis, moris focxiSvilisa da jansuR Carkvianis Semoqmede-bas; zamTari ki msaxiobisTvis speqtaklis kulminaciaa da igi galaktionTan aris asocirebu-li. speqtaklis saxelwodebac

misive Semoqmedebidanaa aRebu-li. murman jinoriam galaktio-nis poeziidan saukeTeso leqse-bis taepebic Sekriba da erT did leqsad Camoayaliba.

6 dekembers gamarTuli mo-nospeqtakli saqvelmoqmedo xasiaTs atarebda, romelic or-ganizebuli iyo Tsu-is studen-turi TviTmmarTvelobis mier. rogorc Tsu-is studenturi TviTmmarTvelobis preziden-tis movaleobis Semsrulebel-ma sofo CitaZem aRniSna, spe-qtakli studentebis moTxovnis safuZvelze gaimarTa.

`es rigiT mesame saqvelmoq-medo RonisZiebaa, romliTac socialurad daucvel studen-tebs vexmarebiT. studenturi TviTmmarTvelobis saxeliT, minda, vuTxra TiToeul stu-dents, rom momavalSic maqsi-malurad gaviTvaliswinebT maT survilebs da mraval sainte-reso RonisZiebas gavmarTavT~, – aRniSna man.

speqtaklis bolos msaxiob-ma murman jinoriam madloba gadauxada studentebs da aR-niSna: `sasiamovnoa, rom axal-gazrdebs poezia da mwerloba uyvarT. qarTul poeziaSi inaxe-ba genetikuri maxsovroba, rom-liTac erTmaneTs vuaxlovde-biT. sityva ara marto ismineba, aramed poeziis saSualebiT misi vizualurad danaxvac SeiZleba. dRes mivxvdi, rom axalgazrdebs amis unari SeswevT, rac CemTvis metad sasiamovnoa~.

murman jinoriam genetikuri maxsovroba gaaxmovana

sofo CitaZe

Tsu-is `sakvirao literatu-rul klubSi~ rezo (umcrosi) Ta-bukaSvilis dokumenturi filmis _ `saiT midis qaravanis~ Cveneba-ganxilva gaimarTa, romelsac eswrebodnen Tavad rezo Tabu-kaSvili da mwerali ana korZaia-samadaSvili. filmSi laSa Tabu-kaSvili, ana korZaia-samadaSvili, gio mgelaZe da vaJa gigaSvili monawileoben. TiToeuli maTgani monologis saxiT gviziarebs sa-kuTar gamocdilebasa da mosaz-rebebs. Mmwerlebi saubroben iseT aqtualur Temebze, rogoricaa: globalizacia, konformizmi, Taobebs Soris gaucxoeba, Rire-bulebis gadafaseba warsulis da-kargvis gziT, mentaluri degrad-acia, Tavisufleba da sxva. filmSi wamoWrilma problemebma klubis wevrebSi didi interesi gamoiwvia.

Sexvedra kiTxva–pasuxis re-JimSi mimdinareobda da 2 saaTi gagrZelda. studentebs saSu-aleba HmiecaT Riad da Tavisuf-lad gamoeTqvaT sakuTari azrebi. msjelobis dros gamoikveTa _ Tu ramdenad mniSvnelovani roli akisria wignierebas globaliza-ciis epoqaSi, aseve, Tu rogori aucilebelia adamianisTvis war-sulis codna da gaazreba, radgan swored amis safuZvelze xdeba jansaRi da perspeqtiuli momav-lis Seqmna.

laSa TabukaSvils filmSi ma-galiTad mohyavs mamis _ rezo Ta-bukaSvilis dokumenturi namuSe-vari `oragulis bedi~, romelSic asaxulia oragulTa cxovrebis wesi. es Tevzebi qviriTis day-risTanave iRupebian, Tumca maTi zrunva momaval Taobaze sikvdi-liT ar sruldeba. axlad gamo-Cekili lifsitebi sanam TviTon SeZleben sakvebis mopovebas, wina Taobis sxeulis narCenebiT ik-

vebebian _ amiT mwerali paral-els avlebs adamianebis bedTan da dasZens, rom warsulis gareSe momavali ver iarsebebs, adamiani codoa warsulis gareSe. Tumca, ana korZaia-samadaSvili imasac aRniSnavs, rom mxolod warsu-liT cxovrebac ar SeiZleba, sa-Wiroa balansis dacva, rasac didi gamocdileba sWirdeba.

Sexvedraze qalbatonma anam mouTxro studentebs saintere-so istoriebi Zveli Tbilisis re-alobidan.

`dRevandelma DdRem kidev er-Txel cxadyo, rom Tsu-is stu-dentebi did interess iCenen Tana-medrove qarTveli mwerlebisa da maTi Semoqmedebisadmi, gansa-kuTrebiT iseTi avtorebis mi-marT, rogorebic ana korZaia-sa-madaSvili da rezo TabukaSvilia. madloba maT Tsu-is `sakvirao li-teraturul klubSi” stumrobisa da saintereso diskusiisTvis~, _ aRniSna klubis xelmZRvanelma da-viT maziaSvilma.

Sexvedris dasasrul mwerali ana korZaia–samadaSvili klubis wevrebs dahpirda, rom uaxloes momavalSi igi kidev estumre-ba maT da moawyobs Tavisi axali wignis prezentacias. studentebi mouTmenlad elian Semdeg Sexve-dras.

RonisZieba ivane javaxiSvi-lis saxelobis Tbilisis saxelm-wifo universitetSi `sakvirao literaturul klubSi” 23 de-kembers klubis xelmZRvanelis daviT maziaSvilis iniciativiT gaimarTa.

nino beriaSvili, manana bokuCava,

ana nadareiSvili,nia gugunava

saiT midis qaravani?

Page 16: 25 gilocavT Soba-axal wels! - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/11198/1/TbilisisUniver... · 2020. 7. 2. · qsova. mosaxleobis um-etesobam amdeni wlis Semdeg realurad kv-lav

newspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

Tbilisis universiteti

16`daWerili~ kadri

Tamar dadiani

10 dekembers studen-turi fotokonkursis _ „UNIkadri“ saukeTeso fo-toebis gamofena gaixsna. konkursis organizato-rebma sagamofeno dar-bazSi gamofines gasul saukuneSi gadaRebuli da dRevandelobis amsaxveli fotoebi, studentebis fotoobieqtivSi moxve-drili universiteti da universitetelebi.

fotokonkursi uni-versitetSi erTi Tvis gan-mavlobaSi mimdinareobda. Jiurim, romlis Semadgen-lobaSi Sediodnen foto-grafebi: mindia midelaS-vili, ana goguaZe da uni-

versitetis warmomadgene-li nino quTaTelaZe, sam nominaciaSi gamarjvebuli gamoavlina. maTi gadawy-vetilebiT saprizo Tanxa 600 lari 3 gamarjvebul-ze Tanabrad gadanawilda. universitetis saukeTeso portretis avtori so-cialur da politikur mecnierebaTa fakultetis studenti mariam griSaSvi-li gaxda, Senobis fasadis saukeTeso fotokadris avtori ki iuridiuli fa-kultetis studenti erek-le qadagiZe, xolo saswav-lo procesisa da studen-turi cxovrebis amsaxveli saukeTeso kadrisTvis ji-ldo humanitarul mecnie-rebaTa fakultetis stu-dentma giorgi kobaxiZem daimsaxura.

konkursis erTerTi gamarjvebuli giorgi kobaxiZe fotoxelovne-biT bavSvobidan yofila dainteresebuli da axlac xelSi sul fotoaparati uWiravs. marTalia, misT-vis fotoebis gadaReba jerjerobiT mxolod ga-

tacebaa, magram fiqrobs _ momavalSi am saqmes ufro seriozulad, Semo-qmedebiTad miudges da mis mier fotoobieqtiT dana-xuli samyaro sxvebisTvi-sac saintereso gaxados.

„UNIkadri“ pirveli fotokonkursi iyo, ro-melSic man monawileoba miiRo. gamarjvebis Sem-deg ki cdilobs fotoxe-lovnebiT ufro serio-zulad dainteresdes da aqtiuri monawileoba mi-iRos konkursebSi. giorgi cdilobs Tavisi saTqme-li kalmiTac gamoxatos. bavSvobidan wers leqsebs, moTxrobebs, Canaxatebs. am mimarTulebiTac fi-qrobs, rom warmatebas miaRwevs da Tsu-is so-cialur da politikur mecnierebaTa fakulte-tis literaturul kon-kursSi _ `Tavisufali vardna~ gaimarjvebs.

`rasac vakeTeb, azria-nad vakeTeb, yvelaferSi ideas veZeb da vcdilob _ originalurad, sain-teresod gadmovce Cemi

saTqmeli. yvelaferi mainteresebs, yvelafers vuRrmavdebi... sabolo-od, albaT, SemoqmedebiT adamianad Camovyalibdebi da vecdebi, rasac gavake-Teb nayofieri da Rirebu-li iyos.

fotokonkursis Sesa-xeb roca gavige, maSinve gadavwyvite masSi monawi-leoba. mindoda `dameWi-ra~ kadri, romelic marT-la, realurad asaxavda studentur cxovrebas. rogorc Cans, mcdelo-ba kargad gamomivida da gavimarjve. bavSvobidan vpaparacobdi, yvelas guls vuwyalebdi Cemi zedmeti `yuradRebiT~. Tu sadme TefSi gatydebo-da, imasac ki viRebdi... da ai, gamimarTla: Cemi fo-toTi dainteresdnen da gavimarjve kidec. minda, madloba gadavuxado kon-kursis organizatorebs~, _ Tqva giorgim CvenTan saubarSi.

rogorc zemoT aRv-niSneT, es konkursi war-matebuli gamodga Tsu-is

socialur da politikur mecnierebaTa fakulte-tis studentisTvis ma-riam griSaSvilisTvisac. igi Tavs moyvarul foto-grafad Tvlis, fotogra-fia misi hobia. ramdenad ucnauradac unda mo-geCvenoT, sakuTari foto aparatic ki ar aqvs da am sferoTi dainteresebac ar yofila misi iniciati-va. amisken mas Turme mego-barma nuca nadiraSvilma ubiZga da `profesiuli~ saidumloebebic swored man aswavla. swored nu-cam `aiZula~ mariami „UNI-kadrSi“ Tavisi foto gaeg-zavna.

`fotokonkursSi ga-marjveba CemTvis pirveli nabijebia fotografiaSi, radgan es saqmianoba sul cota xnis win daviwye. ga-marjvebam didi stimuli momca, axla ukve ufro meti motivacia maqvs Cems gatacebas bevri dro da-vuTmo. fotoobieqtivi realuri samyaros ukeT Secnobis saSualebas gvaZ-levs, adamianSi saocar

emociebsa da ganwyobebs iwvevs... foto aparatiT danaxuli wami SeiZleba saukuneebs gadawvdes da warsulic dagvibrunos~, _ aRniSna axali ampluiT gatacebulma mariamma.

konkursantTa dajil-doebisas Tavisi rCeuli gamoavlina eleqtronuli wignebis portalma lit.ge. portalis warmomadgenel-ma naTia lursmanaSvilma saukeTeso fotosTvis `iota-rideri~ (eleqtro-nuli wignebis wamkiTxve-li) gadasca ekonomikisa da biznesis fakultetis students nini maTiaSvils, xolo gamarjvebul sa-meuls ki vauCerebi.

SemecnebiT-saTavgadasavlo studenturma proeqt-ma `seqtori -12~ starti 5 noembridan aiRo. 30 noembers ki daskvniTi turi gaimarTa, sadac erTmaneTs 20 naxe-varfinalisti Seejibra. 10 dekembers finaluri turi gaimarTa.

proeqtis mizani gaxldaT _ studentebs saTavga-dasavlo turis meSveobiT ukeT gaecnoT universite-tis daarsebis istoria da Tsu-Si moRvawe didi mecnie-rebi.

SemecnebiTi proeqti gulisxmobda universitetis pirveli korpusisa da misi mimdebare teritoriis dayo-fas pirobiT 12 seqtorad. TiToeul seqtorSi ganTav-sebuli iyo specialuri kodi, romelsac konkursantebi miniSnebebis amoxsnis gziT poulobdnen. kodebis mowo-debis Semdeg TiToeulma monawilem konkursis simbolo miiRo. 12 simbolos mflobeli finalSi erTmaneTs inte-leqtualur TamaSSi Seejibra.

organizatorebma Ti-Toeul monawiles daSif-ruli gzavnili gadasces, romelic universitetis logos avtoris dimitri SevardnaZis saxels ukav-Sirdeboda. monawileebs 12 amocanis amoxsna eva-lebodaT, swori pasu-xis avtors ki darCenili simboloebis povna unda gaegrZelebina. saboloo jamSi, universitetis logos Semadgeneli 24 cxovelis SegrovebiT da logos SeqmniT proeqtis gamarjveba socialur da politikur mecnierebaTa fakultetis studentma Tengiz sulTaniSvilma moipova. gamarjvebul konkursants fuladi premia 1000 lari gadaeca, xolo danarCen monawi-leebs sertifikatebi.

„erTi Tvis ganmav-lobaSi viyavi CarTuli seqtoris proeqtSi. aseT saintereso TavgadasavalSi monawileoba arasodes mimiRia, yoveldRiurad aRmo-vaCendiT axals universitetis Sesaxeb da moxaruli var, rom aseTi saintereso formiT daveufle univer-sitetis istorias~, _ aRniSna konkursis gamarjve-bulma.

`proeqti `12 seqtori~ saintereso, saxaliso da Se-mecnebiTi xasiaTisaa. es aris codnis miRebis, istori-is gacnobis originaluri gza, romlis uSualo monawi-

le da gamziarebeli xdebi. es is SemTxvevaa, roca swav-la saxaliso, azartuli da sasiamovnoa~, _ gviTxra Tsu-is studentma ani xufeniam.

`proeqtis idea mogvewona. didi interesiT gaveca-niT konkursis wesebsa da pirobebs da `TaviT~ gadaveS-viT im uCveulo mogzaurobaSi, romelic Tsu-is pir-veli korpusisa da misi mimdebare teritoriis ukeT gacnobis saSualebas mogvcemda~, _ aRniSna Tsu-is studentma nino Ciqovanma.

mariam griSaSvilis foto

erekle qadagiZis foto

nini maTiaSvilis foto giorgi kobaxiZis foto

universitetSi

www.tsu.getsunewspaper @ tsu.ge

ÌÈÀÅÀÒÉ ÒÄÃÀØÔÏÒÉ

ÌÈÀÅÀÒÉ ÓÐÄÝÉÀËÉÓÔÉ

ÔÄØÍÉÊÖÒÉ ÒÄÃÀØÔÏÒÉ

fÏÔÏÊÏÒÄÓÐÏÍÃÄÍÔÉ

ÊÏÌÐ. ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×À

nino kakulia

maia toraZe

manana jurxaZe

soso gamgebeli

zaza gulaSvili

ÌÉÓÀÌÀÒÈÉ: ÉËÉÀ àÀÅàÀÅÀÞÉÓ

ÂÀÌÆ. 11À

ÒÄÃÊÏËÄÂÉÉÓ ßÄÅÒÄÁÉ:rismag gordeziani, nodar belqania, iago kaWkaWiSvili, lado minaSvili, nino CixlaZe, Temur nadareiSvili,

nodar xaduri, marine CitaSvili, vaJa kiknaZe, diana ZiZiguri, mariam gersamia, Tea juReli

(Tsu-is me-3

korpusi)

2 22 36 62

tsunewspaper @ tsu.ge