22011 weli genialuri 011 weli genialuri qqartveli...
TRANSCRIPT
erovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTierovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTi fasi 1 lari#3-4 (49-50) marti-aprili 2011 weli
ck
`RmerTo,`RmerTo,
samSoblo micocxle,samSoblo micocxle,
mZinarecmZinarec
amas vduduneb!~amas vduduneb!~
iasamani
rogor avmRerdi,
rogor avfeTqdi,
gadamskda mkerdze
Rili-kabani,
am gazafxulis
lorTqo kvirtebiT
gavbruebulvar iasamani.
ZarRvebSi damdis rZe
da mironi
sisxlad, rom ufro
unda vialo,
rom lurji zecis sanapironi
Cemi surneliT davatrialo.
foTlebi krTian RamenaTevi,
maqvs aiazmiT Subli nabani,
da mzis sxiviviT
var bednaTeli
sicocxliT savse iasamani.
qari maqanebs aRma da daRma,
sul damawyvita Rili-kabani.
Rimi maCuqe, cav, erTi Rimi,
SenTvis avfeTqdi iasamani.
***
fesvi CamrCa Sens miwaSi,
ragind cecxliT gadagrujon,
Cems xsovnaSi Tqven
vin wagSliT
Satberdo da artanujo!
tao, tao, kargo tao,
aklebulo, sacodao!
Cveni qveynis lxinis dedav,
mtrebma mkerds rom migibRujes...
Sens CuqurTmebs ZilSi vxedav,
Sens daqceul cixis burjebs,
Seni xanZTa, Seni tbeTi,
rodis aRsdges iavaro,
rodis iqnes Seni bedi
Sen sadroSos miabaro!
tao, tao, Cveno tao!
qarTl-kaxeTis RviZlo dao.
grigol abaSiZe
lia WiRlaZe
arxvato, Cemo samSoblov!
xevsureTi, sofel roSkasTan abudelairis xeobaxevsureTi, sofel roSkasTan abudelairis xeoba
ivane wiklauris fotoivane wiklauris foto
piriqiTa xevsureTi. arxotis ulamaz-piriqiTa xevsureTi. arxotis ulamaz-
esi xeoba.esi xeoba. aq jerac pirvelqmnili idilia
sufevs, jerac atyvia `lurjais dakruli jerac atyvia `lurjais dakruli
tori~ welTgzasa Tu Savans, WimRasa Tu tori~ welTgzasa Tu Savans, WimRasa Tu
axiels, amRasa Tu terRas,axiels, amRasa Tu terRas,. jerac quxs da
xmianobs gabriel jabuSanurisgabriel jabuSanuris arwivebze
namReri striqonebi, misi ukvdavi suli
mimoiqceva asas viwroebSi da TavCaCqnian
WiuxebSi.
zamTrobiT, Jamidan-Jamze TovliT
gadasudrul da gayursul midamos Sveul-
mfrenis xmauri Tu ̀ daafrTxobs~ _ Samil
qorToSiZis `rkinis raSi~ Sefrindeba xan `rkinis raSi~ Sefrindeba xan
WimRaSi _ gigla oCiaurTan, xanac axielSi, WimRaSi _ gigla oCiaurTan, xanac axielSi,
amRaSi, anda terRaSi sazRvris mcvelebTan.amRaSi, anda terRaSi sazRvris mcvelebTan.
iyo dro, roca am rkinis raSs ̀ cicqas
saferxes~ eZaxdnen arxotivnebi, cocxali
iyo maSin cicqac, ukeTilSobilesi da
kacrieli kaci; am xeobaSic gacilebiT
meti xalxi saxlobda, xvastagic bevri
hyavdaT narozaulebs, oCiaurebs, ja-narozaulebs, oCiaurebs, ja-
buSanurebs, wiklaurebsbuSanurebs, wiklaurebs. da cxovrobdnen
uzomod amayi arxotivnebi _ Sromobdnen,
nadirobdnen, qeifobdnen, SuRlobdnen da
TiTqos yvelaferi hqondaT, magram. mainc
raRac akldaT.
sulo codvilo! egeb es `raRaca~ arc
akldaT, arc ganicdidnen imis naklebobas,
egeb am `raRacis~ qona arc exlaa saWiro.
exla, XXI- saukuneSi, kompiuterisa da
internetis xanaSi, eleqtronuli presis
`qveS~ da mudmivi kavSiris samyaroSi.
medals ori mxare aqvs, zogs rom misi
wina mxare moswons, zogi ukana mxares
rCeobs. erTi kia: ara mgonia, rom dRes
arxotSi mcxovrebma vinmem Tqvas, rac
gvaklia, imis gakeTeba ar gvindao, ara
mgonia, Tumca...
`gza sicocxleao~ (via vita) iZaxd-
nen Zveli romaelebi. naxevari msoflios
dampyrobel romis imperias sWirdeboda
gagrZeleba me-4 gverdze
samiaTaswlovani tradiciuli
dargis samomavlo perspeqtivebi
gv. 4gv. 4
gv. 2gv. 2
gv. 6gv. 6
2011 weli genialuri 2011 weli genialuri qarTveli poetisqarTveli poetisvaJa-fSavelasvaJa-fSavelas
saiubileo TariRiasaiubileo TariRia
somxebis somxebis
CamosaxlebaCamosaxleba
samcxe-samcxe-
javaxeTSijavaxeTSi
`Cemo naTqomo `Cemo naTqomo sityvao,sityvao,Senamc ki Senamc ki
gahqveyndebode.~gahqveyndebode.~
elguja uZilauris poezia gv. 5
arxoti,arxoti,
sofeli axielisofeli axieli
p r o b l e m ap r o b l e m a
2`kavkasia~ #3-4 (49-50) marti-aprili 2011 weli`kavkasia~ #3-4 (49-50) marti-aprili 2011 weli
iyideba saqarTvelo, mindor-veliT, mTa-goriT, tyiT,
venaxiT, saTesiT; warsulis istoriiT; momavali sve-
bediT; mSvenieri eniT; naqargi farCa-fardagiT; vaJkacuris
xasiaTiT. stumarTmoyvareobiT; didebulis sanaxaobiT,
wminda haeriT; naamagari saxliT da kariT; CuqurTmebiani
monastrebiT da eklesiebiT; mCqefare nakadulebiT; lur-
jis zRviT; mowmendil-mokaSkaSebuli ciT; eriT, beriT;
Tvalwarmtac banovanTa gundebiT; gonebagaxsnil vaJebiT;
malxazi bavSebiT; vercxlisfer TmiT Semosil pativsadeb
moxucebiT; iyideba saqarTvelo dediT da mamiT, SviliT
niko lorTqifaniZe
goCa xaranauli
devi berZeniSviliistoriis mecnierebaTa doqtori
s a q a r T v e l o i y i d e b as a q a r T v e l o i y i d e b ada ZiriT, ZmiT, diT, coliT da naTesav-moyvareebiT.
hyidis yvela: Tavadi, mRvdeli, vaWari, avazaki, didi
da patara. Wkviani da suleli, loTi da pirakruli.
iyideba yvelgan: quCaSi da saxlSi, TeatrSi da
sasamarTloSi, saswavlebelSi, satusaRoSi, etlSi, ma-
tarebelSi, diliT da RamiT, sicxeSi da siciveSi, darSi
da avdarSi.
iyideba erTianad: Savis zRvidan kaspiis zRvamde da
oseTidan sparseTamde. iyideba nawil-nawil: kaxeTi da im-
ereTi, qarTli, svaneTi da samegrelo, guria da leCxumi,
raWa da javaxeTi. iyideba patar-patara naWrebiT. visac
ramdeni surs da rogorc unda: nisiaT, ufasod, naRdad,
droebiT da samudamo, bankis saSualebiT da Cvenis dax-
marebiT.
iyideT barem mTlad, gaweweT da gaglijeT, rasac
saqarTvelo erqva da rac dRes oxraddarCenili aZRebs
yornebs da guls uklavs uZlur Wirisufals!
1910 weli.1910 weli.
ruseTis mier dapyrobil
saqarTveloSi samcxe-saaTabago
cilobis sagani gaxda osmaleTsa
da ruseTs Soris. rusis jarma
javaxeTis axalqalaqs orjer
Seutia, 1811 w. aiRo kidec, magram
1812 w. zavis pirobiT isev osma-
leTs daubruna. 1828 w. rusebma
paskeviCis meTaurobiT bolos da
bolos aiRes axalqalaqi.
rusebis mosvlamde javaxeTis
faSa, anu axalqalaqis sanjaybegi
gamahmadianebuli muTi-beg fala-muTi-beg fala-
vandiSvilivandiSvili iyo. mas rezidencia
axalqalaqis cixeSi hqonda, xolo
ojaxobiT maxloblad mdebare
sofel xospioSi cxovrobda. aq
misi sasaxlis maxloblad iyo
koSki, jame da Zveli qarTuli
eklesia. falavandiSvili qalaqis
aRebisas tyved Cavarda. man rusebs
samsaxuri SesTavaza da kapitnoba
miiRo. mTavrobam da moxeleebma
misgan mamulebis didi nawili
Seisyides, sanjay-begobaze ki uari
uTxres.
1829 wels adrianopolSi 1829 wels adrianopolSi
dadebuli zaviT ruseTma SeierTa dadebuli zaviT ruseTma SeierTa
foTi, axalcixe da axalqalaqifoTi, axalcixe da axalqalaqi.
ruseTis xelSi gadavida samcxe-samcxe-
saaTabagos erTi nawili.saaTabagos erTi nawili. omis
procesSi osmaluri propagandisa
da ruseTis ̀ qristianuli~ poli-
tikis Sedegad samxreT saqarT-
velos mkvidrma, gamusulmanebulma
mosaxleobis didma nawilma os-
maleTSi gadasaxleba gadawyvita.
gamahmadianebuli mesxebis ayris
samzadisi paskeviCma daiwyo axal-
cixis aRebisTanave. adrianopolis
xelSekrulebis XIII muxliT
gadasaxleba-gadmosaxlebis dro
gansazRvruli iyo 18 TviT. gamah-
madianebuli mesxebic Cqarobdnen
mamulebis gayidvas. samcxe-ja-
vaxeTi groSebad iyideboda rus
moxeleebsa da vaWrebze. muTi-beg
falavandiSvilma javaxeTis 29
sofeli 3600 maneTad mihyida
xizanas, sofeli murjaxeTi iyida
yarqisalovma, ptena _ saxpasovma,
naqalaqevi _ konanovma, gogaSeni
ki somxurma eklesiam.
samarTlianoba moiTxov-
da, ganTavisuflebuli
adgilebi miecaT
q arTveli mo -
saxleobisaTvis,
somxebis
Camosaxleba
samcxe-javaxeTSi
romelsac sakmao miwebi ar
hqonda, magram paskeviCma ar mi-
iRo mesxeTidan adre gaqceuli
Tavadaznaurobis Txovna, ar
daubruna maT qarTvel mefeTa
nawyalobevi Zveli mamulebi, ar
misca saSualeba daclil miwebze
qarTlidan da imereTidan Tavi-
anTi xalxi CamoesaxlebinaT.
qarTuli mosaxleobis in-
teresebis SelaxviT, Cveni miwa-
wylis eTnografiulad aWrelebiT
ruseTis xelisuflebas surda,
Tavisi upiratesoba SeenarCune-
bina, Tu qarTvelTa politikuri
moZraoba daiwyeboda. somxebi
ki maT apolitikur xalxad da
TavianT erTgulebad miaCndaT.
amitomac gadawyvites arzru-gadawyvites arzru-
mis mxareSi mcxovrebi somxebis mis mxareSi mcxovrebi somxebis
Semosaxleba samcxe-javaxeTis Semosaxleba samcxe-javaxeTis
mkvidr mosaxleobisagan daclil mkvidr mosaxleobisagan daclil
miwebze. osmaleTidan gadmovida miwebze. osmaleTidan gadmovida
30 000 somexi,30 000 somexi, romelTa nawili
axalqalaqis, nawili ki ax-
alcixis raionebSi Casaxlda.
amrigad, iq, sadac 1828 wlamde
qarTveli mosaxleobis 90%-s
aRemateboda, 1830 wels ukve
umravlesobad somxebi iqcnen.
maT axalqalaqis mazra mWidro
mosaxleobiT dafares, romelTa
Soris aqa-iq, qarTuli soflebi
oazisebad Canda. maSindeli rusi
damkvirveblebis aRweriT qveyana
iseT saxes iRebda, TiTqos igi
Tavidanve somxebiT yofiliyo
dasaxlebuli. axalmoSeneni sru-
liad Tavis nebaze iyvnen miSve-
bulni. sazogado moRvawe, ivane ivane
gvaramaZegvaramaZe gulistkiviliT werda:
`marad samaxsovro naSTebs, cixe-
koSkT, eklesiebs gvirRveven da
gviqceven, monastrebs gvaclian
xeliTgan, xatebs gviZarcvaven,
Zvirfas nivTebs aforiaqeben.~
axalCasaxlebulebs isic ki moun-axalCasaxlebulebs isic ki moun-
domebiaT, rom axalcixisaTvis domebiaT, rom axalcixisaTvis
nor-erzerumi (axali-arzrumi) nor-erzerumi (axali-arzrumi)
daerqmiaT;daerqmiaT; maSindel xelisufle-
bas imdeni goniereba mainc gamou-
Cenia, rom maT survils ar ahyva.
XIX saukunis I naxevarSive XIX saukunis I naxevarSive
Semosaxldnen axalqalaqis mxa-Semosaxldnen axalqalaqis mxa-
reSi Taraqamebi-qvemo qarTlidan, reSi Taraqamebi-qvemo qarTlidan,
berZnebi arzrumidan, rusi duxo-berZnebi arzrumidan, rusi duxo-
borebi tavriisa da voroneJis borebi tavriisa da voroneJis
guberniebidan, aseve momTabare guberniebidan, aseve momTabare
qurTebi.qurTebi.
darCenili qarTveli mahmadi-darCenili qarTveli mahmadi-
anebi oficialurad aRiricxnen anebi oficialurad aRiricxnen
Turqebad.Turqebad. imis SiSiT, rom isini
ar gaqristianebuliyvnen, ar da-
brunebodnen qarTvelobas, 1829 1829
wlis brZanebiT samcxe-javaxeTSi wlis brZanebiT samcxe-javaxeTSi
aikrZala wirva-locva qarTulad, aikrZala wirva-locva qarTulad,
nebadarTuli iyo mxolod ru-nebadarTuli iyo mxolod ru-
suli da somxuri RvTismsaxureba.suli da somxuri RvTismsaxureba.
XX saukunis pirvel mesa-XX saukunis pirvel mesa-
medSi, javaxeTis somxebma ram-medSi, javaxeTis somxebma ram-
denimejer scades SeeqmnaT da-denimejer scades SeeqmnaT da-
moukidebeli administraciuli moukidebeli administraciuli
erTeuli; saamisod maT evropis erTeuli; saamisod maT evropis
did saxelmwifoTa misiebsac ki did saxelmwifoTa misiebsac ki
mimarTes. javaxeTis avtonomiis mimarTes. javaxeTis avtonomiis
msurvelebi arian isini axlac, msurvelebi arian isini axlac,
razec metyvelebs bolo xans razec metyvelebs bolo xans
ganviTarebuli movlenebi.ganviTarebuli movlenebi.
mama kldes myavs mijaWvuli,
imitom xarT Tamamad,
araferi SegeSaloT, me var sufris Tamada!!!
fesvianad moTxras cdilobT,
rac RvTis xeliT dargula,
imisi var sisxlTagani, vinc es miwa marguna!
wyals nu amRvrevT, daSoSmindiT,
nu viqnebiT ubrebad,
ukunisTvis SeinaxeT Tqveni Tavisufleba!
.sul TavisTvis moizomes, bevric moazomines,
amaT dedas eCqareba, mamaCemi _ zozinebs!
amaT SerCaT, am naZirlebs, iliasTan kamaTi,
mxolod zeca dagvitoves, dedamiwa _ amaTi!
Sen rom wyluli gamixseni,
dRemde aRar mirCeba,
vaglax, becma qarTvelebma
qristemde ar migCexaT!
ar cnobixarT kargad daviTs,
erekles da imis Zes,
ar gegonoT lomi mokvda, eZina da iRviZebs!
aq viRacas ofofebi uxvad gamoufrinda,
Tamada var! ufleba maqvs gagaZevoT sufridan!
me vafrTxileb aristakebs, aramebs da surenebs,
Camoyalibebul. akebs, da staJian sulelebs.
me vafrTxileb umadurebs, virTxebs,
turebs, meliebs,
jojoxeTis mociqulebs da qvesknelTa feriebs.
me vafrTxileb erTianad _ Sinaurs da gareSes,
valad jer is daabrunon, rac aq moiTareSes!
arc isea, rogorc Wrian, blandaven da kemsaven,
gairjeba saqarTvelo bolo amokvnesamde,
da Tu moxda mouxdeni, mosaxdenic agreTve,
saqarTvelos mfarvelebi zecas gamoangreven!!!
saqarTvelos dasaRupad
gavardnilxarT Sors xmebo.
wyals nu amRvrevT danagubars!!!
frTxilad! `Zmebo~ somxebo!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
suleTidan SemonaTvali giorgi saakaZisa, somexTa
qarTvelTmoZule nawilisadmi
guliTa brmiTa, zraxviTa mwikvlevaniTa, iesos kvarTis guliTa brmiTa, zraxviTa mwikvlevaniTa, iesos kvarTis
kvnetiTa, friadi elvai dagvaso mexTa!kvnetiTa, friadi elvai dagvaso mexTa!
kavkasiis politikuri ruka `somxurad~ kavkasiis politikuri ruka `somxurad~
gamoqveynebulia vebgverdze:gamoqveynebulia vebgverdze:
http://www.analitika.az/forums/lofi version/index.php?t1086.htmlhttp://www.analitika.az/forums/lofi version/index.php?t1086.html
amerikis SeerTebuli Statebis senatSi
saqarTvelos Sesaxeb rezolucia waradgines
amerikis SeerTebuli Statebis senatSi saqarTvelos Sesaxeb
rezolucia waradgines, romelic sakanonmdeblo organos orive
partiis warmomadgenlebma SeimuSaves.
rezoluciaSi amerikis SeerTebuli Statebis senati ruseTs
mouwodebs, afxazeTidan da samxreT oseTidan saokupacio Zalebi
gaiyvanos.
amasTan, saqarTvelos teritoriebis okupaciis Sesaxeb re-
zoluciaSi ruseTis, rogorc konfliqtis monawile mxaris
agresiaa dagmobili.
dokuments, romelsac mxardasaWerad komitetebSi ganixilaven,
Tvis bolos daamtkiceben.
rezoluciis iniciatorebi senatorebi jin Sahini da lindsi
grehemi arian.
http://pirweli.com.ge/
amerikis SeerTebuli Statebis senatSi
saqarTvelos Sesaxeb rezolucia waradgines
amerikis SeerTebuli Statebis senatSi saqarTvelos Sesaxeb
rezolucia waradgines, romelic sakanonmdeblo organos orive
partiis warmomadgenlebma SeimuSaves.
rezoluciaSi amerikis SeerTebuli Statebis senati ruseTs
mouwodebs, afxazeTidan da samxreT oseTidan saokupacio Zalebi
gaiyvanos.
amasTan, saqarTvelos teritoriebis okupaciis Sesaxeb re-
zoluciaSi ruseTis, rogorc konfliqtis monawile mxaris
agresiaa dagmobili.
dokuments, romelsac mxardasaWerad komitetebSi ganixilaven,
Tvis bolos daamtkiceben.
rezoluciis iniciatorebi senatorebi jin Sahini da lindsi
grehemi arian.
http://pirweli.com.ge/
o k u p a c i ao k u p a c i a +
3`kavkasia~ #3-4 (49-50) marti-aprili 2011 weli`kavkasia~ #3-4 (49-50) marti-aprili 2011 weli
saqarTvelos xelisuflebam, romelic
mamisonis uReltexilis raions miiCnevs
Tavis teritoriad, ar daujera ruseTis
mxares. `meteosadguris teritoria am mo-
mentisaTvis dafarulia ramdenime metris
sisqis TovliT, _ ganacxada saqarTvelos
sasazRvro policiis ufrosis moadgilem
koba boWoriSvilmakoba boWoriSvilma. _ Tovlis dnobis
Semdeg meteosadgurze pirvelebi swored
qarTveli mesazRvreebi avlen~. _ Tqva man.
Tavis droze saqarTvelo marTlac
akontrolebda mamisonis uReltexils.
1995 wels maSindeli saxelmwifo minis-
tri, raWa-leCxumis mkvidri niko lekiS-niko lekiS-
vilivili piradad eswreboda meteosadgurze
mesazRvreebis bazirebis punqtis gaxsnas.
zamTrobiT es teritoria xdeboda `ara-
visi~, vinaidan Tovlis maRali safaris
gamo iq mesazRvreebis gaCereba uazro-
bad miaCndaT, maisidan oqtombramde ki
meteosadguri kvlav qarTvel samxedro
mosamsaxureebs ekavaT.
yvelaferi Seicvala 2009 wlis
gazafxulze, rodesac maisSi meteosad-
gurSi asul qarTvel mesazRvreebs Sex-
vdnen ukve dafuZnebuli rusi kolegebi.
maT moiTxoves, rom qarTveli msazRvreebi
wasuliyvnen, uaris SemTxvevaSi maT
iaraRis gamoyenebiT daemuqrnen. uReltex-
ilze rusebis gamoCenam TbilisSi panika
gamoiwvia. raWa-leCxumis teritoriisaken
ruseTis jarebis Semdgomi winsvlis SiSiT, ruseTis jarebis Semdgomi winsvlis SiSiT,
qarTvelma specsamsaxurebma 2009 wlis qarTvelma specsamsaxurebma 2009 wlis
maSin opozociam saqarTvelos prezidents
brali dasdo ̀ ruseTisaTvis morigi teri-
toriebis CabarebaSi~.
koba boWoriSvilis axalma gancxadebam
gaurkvevloba gamoiwvia ruseTis fed-
eraciis uSiSroebis federalur samsax-
urSi. ̀ qarTve-
lebs araferi
saerTo aqvT
s a s a z R v r o
postis Seqm-
nasTan, vinaid-
an igi mde-
bareobs ru-
seT-samxreT
oseTis saz-
R v a r z e d a
sruliadac ar
kveTs ruseT-
saqarTvelos
s a z R v a r s ~ ,
_ ganacxada
a l e q s a n d r
s o l o d m a .
sabWoTa pe-
riodis admin-
istraciuli
dayofis rukebis Tanaxmad, mamisonis
uReltexili da meteosadguri imyofe-
bian cxinvalis regionis teritoriaze,
romlis sazRvrebsac, rogorc cnobilia,
ruseTi kavkasiis qeds TelavsruseTis uSiSroebis federalurma samsaxurma gamoacxada ruseTis uSiSroebis federalurma samsaxurma gamoacxada kavkasiis mTavari kavkasiis mTavari
qedis mamisonis uReltexilze sasazRvro postis gaxsnis Sesaxebqedis mamisonis uReltexilze sasazRvro postis gaxsnis Sesaxeb. .
es aris adgili, sadac erTmaneTs xvdeba CrdiloeT oseTis, cxinvalis regionis da es aris adgili, sadac erTmaneTs xvdeba CrdiloeT oseTis, cxinvalis regionis da
raWa-leCxumis sazRvrebi. oficialurma Tbilisma, romelsac es teritoria Tavisad raWa-leCxumis sazRvrebi. oficialurma Tbilisma, romelsac es teritoria Tavisad
miaCnia, ganacxada, rom es SeuZlebelia, vinaidan uReltexili amJamad dafarulia miaCnia, ganacxada, rom es SeuZlebelia, vinaidan uReltexili amJamad dafarulia
Tovlis mravalmetriani sisqiT. amave dros qarTveli mesazRvreebi amtkiceben, rom Tovlis mravalmetriani sisqiT. amave dros qarTveli mesazRvreebi amtkiceben, rom
daTbobasTan erTad mamisonis uReltexils Tavad gaakontroleben. eqspertebs amaSi daTbobasTan erTad mamisonis uReltexils Tavad gaakontroleben. eqspertebs amaSi
eWvi eparebaT: ruseTi ukve weliwadze metia akontrolebs am teritorias da iq eWvi eparebaT: ruseTi ukve weliwadze metia akontrolebs am teritorias da iq
aSenebs kidec did samTo-saTxilamuro kurorts. rogorc uSiSroebis federaluri aSenebs kidec did samTo-saTxilamuro kurorts. rogorc uSiSroebis federaluri
samsaxuris CrdiloeT oseTis sasazRvro sammarTvelos pressamsaxuris xelmZRvanelma samsaxuris CrdiloeT oseTis sasazRvro sammarTvelos pressamsaxuris xelmZRvanelma
aleqsandr solodmaaleqsandr solodma ganacxada, sasazRvro posti mamisonis uReltexilze ukve ganacxada, sasazRvro posti mamisonis uReltexilze ukve
mTlianad funqcionierebs. `posti mdebareobs yofili meteosadguris SenobaSi, mTavari mTlianad funqcionierebs. `posti mdebareobs yofili meteosadguris SenobaSi, mTavari
kavkasionis qedis pirdapir mwvervalze, CrdiloeT oseTsa da cxinvalis regions Soris, kavkasionis qedis pirdapir mwvervalze, CrdiloeT oseTsa da cxinvalis regions Soris,
Zveli oseTis samxedro gzaze~, _ ganmarta man. baton solodis sityvebiT, maRali Zveli oseTis samxedro gzaze~, _ ganmarta man. baton solodis sityvebiT, maRali
mTis gza gaxsnilia weliwadSi sul ramdenime TviT _ ivnisidan seqtembramde. swored mTis gza gaxsnilia weliwadSi sul ramdenime TviT _ ivnisidan seqtembramde. swored
am dros aris mcdelobaTa SesaZlebloba, gadakveTon ukanonod saxelmwifo sazRvrebi. am dros aris mcdelobaTa SesaZlebloba, gadakveTon ukanonod saxelmwifo sazRvrebi.
`Cveulebrivad mas Semdeg, rac gza gauvali xdeba, postebi iketeba, magram am SemTxvevaSi `Cveulebrivad mas Semdeg, rac gza gauvali xdeba, postebi iketeba, magram am SemTxvevaSi
gadawyvetilebis miReba iqneba SesaZlebeli operatiuli viTarebis Sesabamisad _ SeiZleba, gadawyvetilebis miReba iqneba SesaZlebeli operatiuli viTarebis Sesabamisad _ SeiZleba,
rom posti mTeli wlis ganmavlobaSi moqmedebdes~, _ ganacxada aleqsandr solodma.rom posti mTeli wlis ganmavlobaSi moqmedebdes~, _ ganacxada aleqsandr solodma.
Sesaxeb. Tanac mamisonis uReltexils aqvs mamisonis uReltexils aqvs
strategiuli mniSvneloba,strategiuli mniSvneloba, vinaidan masze
gadis oseTis samxedro gza.
qarTvel eqspertebs eWvic ar eparebaT,
rom amJamad mamisonis uReltexilsa da me-
teosadgurs akontrolebs swored ruseTi.
`rusebma daikaves es punqti jer kidev erTi
wlis winaT. me piradad vnaxe iq ruseTis
droSa, _ ganacxada eqspertma CrdiloeT
kavkasiis sakiTxis problemebSi mamuka are-mamuka are-
SiZemSiZem. _ magram oficialuri politikuri
demarSi maT gadawyvites ganaxorcielon
swored amJamad, vinaidan gaaremontes mesaz-
Rvreebis bazirebis punqti da gadawyvites
ganacxadon amis Sesaxeb aSkarad~. baton
areSiZis sityvebiT, aq ruseTelebis gamo-
Cenis mizezi umetesad ekonomikuri intere-
sebia. `ruseTs ganzraxuli aqvs aagos am `ruseTs ganzraxuli aqvs aagos am
regionSi uzarmazari samTo-saTxilamuro regionSi uzarmazari samTo-saTxilamuro
kompleqsi,kompleqsi, _ ganmarta man. _ amave dros amave dros
moskovs ar surs, rom is uSualod esaz-moskovs ar surs, rom is uSualod esaz-
Rvrebodes pirdapir mtrul saqarTvelos, Rvrebodes pirdapir mtrul saqarTvelos,
amitom gadawyvites gadaetanaT sazRvari
samxreTisaken da gaemagrebinaT igi. rogorc
eqsperti gvarwmunebs, samTo-saTxilamuro samTo-saTxilamuro
kurortis infrastruqturis mSeneblobaze kurortis infrastruqturis mSeneblobaze
ukve daxarjulia 3,2 miliardi rubli, ukve daxarjulia 3,2 miliardi rubli,
procesi ki daiwo agvistos omamde ori procesi ki daiwo agvistos omamde ori
wliT adre, 2006 wels, krasnodaris wliT adre, 2006 wels, krasnodaris
ekonomikuri forumis gadawyvetilebis ekonomikuri forumis gadawyvetilebis
safuZvelze. am proeqts asec ewodeba _ safuZvelze. am proeqts asec ewodeba _
`mamisoni~,`mamisoni~, _ gvacnoba mamuka areSiZem.
rusi jariskacebi cxinvalis regionis misadgomebTanrusi jariskacebi cxinvalis regionis misadgomebTan
icaven ruseTis uSiSroebis federaluri
samsaxuris sasazRvro jarebi. sxvaTa So-
ris, ruseTsa da saqarTvelos, miuxedavad
16 wlis molaparakebisa, jerjerobiT ver
miuRweviaT SeTanxmebisaTvis sazRvris am
monakveTis demilitaciisa da demarkaciis
gazafxulze aafeTqes nikolaevis xidi ra-gazafxulze aafeTqes nikolaevis xidi ra-
Wa-leCxumidan mamisonis uReltexilisaken. Wa-leCxumidan mamisonis uReltexilisaken.
qarTvelma mesazRvreebma ki ukan daixies qarTvelma mesazRvreebma ki ukan daixies
samxreTisaken 20 kilometriT, moawyes samxreTisaken 20 kilometriT, moawyes
axali posti sofel glolis maxloblad.axali posti sofel glolis maxloblad.
Zalian operatiulad gamoexmaura Zalian operatiulad gamoexmaura
saqarTvelos parlamenti didoeli is-saqarTvelos parlamenti didoeli is-
torikosis torikosis magomed gamzatovismagomed gamzatovis
gardacvalebis faqts, romelsac, erTi
SexedviT, SekveTili mkvlelobis elferi
dahkravs. Tavis mxriv, aseTi myisieri
gamoxmaurebebi saqarTvelos sakanonmdeblo
organos mxridan namdvilad misasalmebe-
lia, kargi iqneboda da yvelaze erTnairad
vrceldebodes. Tumca jer kidev tabu jer kidev tabu
adevs Cvens qveyanaSi momxdar msgavs mkv-adevs Cvens qveyanaSi momxdar msgavs mkv-
lelobebs, Tundac premier-ministr zurab lelobebs, Tundac premier-ministr zurab
Jvanias gardacvalebis faqts.Jvanias gardacvalebis faqts. saqme meram-
dene weliwadia Riad aris darCenili da
daxurvas elodeba, magram xelisuflebis
mxridan amis politikuri neba ar aris da
albaT, arc iqneba.
rac Seexeba Samxalis dasaxlebaSi
mcxovreb didoel magomed gamzatovs,
mis samSobloSi gardacvlili ipoves.
diliT samsaxurSi wasvlis Semdeg aravis
unaxavs, mxolod saRamo xans naxes gar-
dacvlili samsaxuris SenobasTan axlos.
ojaxis wevrebi amboben, rom mas janm-
rTelobasTan dakavSirebuli problemebi
ar hqonda, amitom varaudoben, rom is
mowamles. saqarTvelos parlamenti gamza-
tovis gardacvalebis mizezebis gamoZiebas
saerTaSoriso organizaciebs sTxovs. amis
mizezi is gaxlavT, rom swored magomed
gamzatovi Camovida saqarTveloSi ramdenime
Tvis win da xelisuflebas 14 aTasi di-xelisuflebas 14 aTasi di-
doelis xelmoweradoelis xelmowera Camoutana, sadac isini
qarTvel kanonmdeblebs damoukidebel eT-
nosad aRiarebas sTxovdnen, aseve didouri
enisa da kulturis popularizaciisaTvis
xelSewyobas. metic, iTqva, rom didoelebi
saqarTvelosTan SemoerTebas iTxovdnen,
rac, ra Tqma unda, didoeTis xelisu-
flebis guliswyromas iwvevda. qarTveli
lingvistebi gamzatovs didouri enis
ganmtkicebaSi dax-
marebas dahpirdnen
da leqsikonis da-
muSavebac aRuTqves.
guSin ucxoeT-
Si mcxovreb Tanam-
emamuleTa komite-
tis Tavmjdomarem
nugzar wiklaurma nugzar wiklaurma
sakmao skandalu-
ri gancxadeba gaa-
keTa da pirdapir
gamoTqva eWvi, rom
gamzatovi bune-
brivi sikvdiliT
ar gardacvlila:
`CrdiloeT kavka-
siaSi yoveldRi-
urobad iqca ada-
mianis uflebebis Selaxva, gataceba, mkv-
leloba. Cveni komitetis da deputatebis
pozicia aseTia: eWvs gamovTqvamT, rom es eWvs gamovTqvamT, rom es
iyo Zaladobrivi sikvdili. ojaxis TqmiT, iyo Zaladobrivi sikvdili. ojaxis TqmiT,
mas janmrTelobis problemebi ar hqonda. mas janmrTelobis problemebi ar hqonda.
dilas Cveulebriv gavida saxlidan da mere
mTeli dRis ganmavlobaSi aravis unaxavs.
savaraudod, jer gaitaces, mowamles da
gvami datoves~.
gamzatovis sikvdilSi qarTveli par-
lamentarebi erTmniSvnelovnad rusuli
specsamsaxurebis kvals xedaven, Tumca
unda iTqvas, rom gardacvlils Tavad di-
doelebTanac ukmayofileba hqonda. mas ram-
denime sofelSi ar uSvebdnen im mizeziT,
rom TiTqos is didoelTa sawinaaRmdegod
moqmedebda.
nugzar wiklaurisnugzar wiklauris gancxadebiT,
saqarTvelos parlamenti mimarTvas gaug-
zavnida saerTaSoriso organizaciebs,
romelnic fokusirebulni arian CrdiloeT-
kavkasiis problemebze, maT Soris `hu-
man raiT voCsa~ da `memorials~. `Cven
aqtiurad CaverTvebiT am procesSi, raTa
gamzatovis gardacvaleba specialur
kontrolze aiyvanon,~ _ aRniSna nugzar
wiklaurma.
Cvenc TanavugrZnobT didoel mkvle-
varsa da patriots magomed gamzatovs.
Tumca, rogorc vTqviT, sakanonmdeblo or-
ganos deputatTa amgvari gadawyvetilebebi
ufro gulwrfeli maSin iqneboda, sakuTar
`gaurkvevel viTarebaSi~ gardacvlil, an
uSualod Cveni `samarTaldamcavebis~ mier
ganadgurebul moqalaqeebze iseve
rom zrunavdnen, rogorc am bolo
dros CrdiloeT kavkasiel me-
zoblebze.
nia fifia.nia fifia.
ki magram. . . `sakuTars rad ar stiriTa?!~
saqarTvelos mTa politikis ZarRvia!. .
4`kavkasia~ #3-4 (49-50) marti-aprili 2011 weli`kavkasia~ #3-4 (49-50) marti-aprili 2011 weli
gzebi (Tumca gza vis ar sWirdeba) ami-
tom ambobdnen albaT amas, sWirdebodaT
da didis rudunebiT akeTebdnen kidec.
gavixsenoT: pompeusis xidicpompeusis xidic, (romlis
narCenebi dResac SemorCenilia mcxeTaSi)
midiodnen, ipyrobdnen qveynebs da aSenebdnen
gzebs, xidebs, komunikaciebs, raTa Semdgom,
dapyrobili teritoriebidan uwyvet naka-
dad wamosuliyo arsebuli simdidre. da
cxovrobdnen gancxromiT romis keisrebi,
konsulebi, patriciebi.
diax! gza sicocxlea! gza imedia,
gza gadarCenaa, gza cxovrebis gaiolebaa,
arxvato, Cemo samSoblov!
magram, amasTan erTad, gzis gayvanas Tan
axlavs raRacis ngreva, ganadgureba, gafu-
Weba, iersaxis Secvla. ̀ sadac matarebelma
gaiara, iq yvelaferi waxdao~ _ iZaxis
g. wereTlis gmiri da, nawilobriv, ar
SeiZleba, ar daeTanxmo, magram ugzoobac
rom uaresia?!
da mec aRar vici, romeli sjobia: is
rom arxots amJamad gza ara aqvs, magram
aqvs pirvelqmnili da eniT auwereli si-
pirveli gverdidan
lamaze Tu is, rom odesme mainc eqnebaT
gza, oRond mere am gziT aTasi `ZaRli da
mamaZaRli~ aRar ̀ moasvenebs~ am marTlacda
RvTaebriv xeobas?!
da mainc: Tu arxoti, jixv-arwivebis
bina~, dasaclelad aris ganwiruli, risi
winapirobac realurad arsebobs, ara
sjobs, rom gza iqnas gayvanili, raTa,
RmerTma dagvifaros da, daclis SemTx-
vevaSi, yvelaferi ugzoobas dabraldes?!
TuSuri cxvris unikalur Tvisebe-
bze msmenia da gamigia, magram rac Cemi
respondentisagan, zezva goCilaiZisaganzezva goCilaiZisagan
movismine mecxoveleobis am dargis Sesaxeb,
yovelgvar molodins gadaaWarba. rogorc
batonma zezvam gviTxra, TuSuri cxvari
marTlac gansakuTrebuli jiSia ara marto
saqarTveloSi, aramed mTels msoflioSi.
mas es Tvisebebi saukuneebis ganmavlobaSi
mTis bunebasTan, kerZod, TuSeTSi mobinad-
reobiT Camouyalibda da dRemde SenarCu-
nebuli aqvs. swored amitom gaxda is ase
sasurveli. sul axlaxan TuSuri cxvriT
iranelebic dainteresdnen.
batoni zezva ara marto fiqrobs Tu-
Suri cxvris jiSis gadarCenaze, realurad
am saqmes udgas kidec saTaveSi. is Sps ̀ Tu-is Sps ̀ Tu-
Suri cxvris jiSsaSenis~ xelmZRvanelia.Suri cxvris jiSsaSenis~ xelmZRvanelia.
rogorc WeSmariti TuSi, saxelovani
ojaxis Svili, mTeli Tavisi arsebiT iRw-
vis am marTlac saSviliSvilo saqmisTvis,
Tumca amaze ufro detalurad TviTn
mogviTxrobs:
_ soflis meurneobaSi aris iseTi
dargebi, romelic saxelmwifo-
saTvis prioritetulia, rogorc
miwaTmoqmedebaSi meTesleoba, iseve
mecxoveleobaSi mecxvareo-
ba. adre es saqme mTlianad
saxelmwifo dafinansebaze
iyo, 2007 wlidan ki
xolo Tu am gzam `gaamagra~ jer kidev
aq mcxovrebi xalxi, da RvTis wyalobiT,
sxvebic moabruna mama-papaTa nafuZvarze, es
iqneba gamarTleba im uaryofiTisa, rasac
saavtomobilo gza aucileblad Seitans
am kuTxeSi.
Tumca ki, `es uaryofiTi~, adre Tu
gvian, mainc SeaRwevs aq da gza arafer
SuaSi iqneba. vin icis.
erTi ki cxadia: samanqane gzis gay-
vana, namdvilad gauiolebs cxovrebis
pirobebs xeobis mcirericxovan mosax-
leobas, romelic imediT Sescqeris am
perspeqtivas. ukeTesobis imedi da rwmena ukeTesobis imedi da rwmena
nu mouSalos RmerTma arxotivnebs. da nu mouSalos RmerTma arxotivnebs. da
sruliad saqarTvelos!sruliad saqarTvelos!
s a m i a T a s w l o v a n i t r a d i c i u l i d a r g i s s a m o m a v l o p e r s p e q t i v e b iCveni stumaria Sps `TuSuri cxvris Cveni stumaria Sps `TuSuri cxvris
jiSsaSenis~ xelmZRvaneli jiSsaSenis~ xelmZRvaneli zezva zezva
goCilaiZe.goCilaiZe.
soflis meurneobis saministrodan gadavida
ekonomikis saministros daqvemdebarebaSi da
Seiqmna Sps `TuSuri cxvris jiSsaSeni~,
romelsac koordinirebas kvlav soflis
meurneobis saministro uwevs, rac ZiriTa-
dad aris TuSuri cxvris (aseve TuSuri
cxeni da Zroxa) endemuri jiSis Senar-
Cunebaze saxelmwifoebrivi dainteresebis
gamoxatuleba. am etapze mimdinareobs xa-
lasi moSeneba, rom ar moxdes am jiSebis
axaluxlebs xelosnobisken guli ar `eWrebaT~
aRreva sxva jiSebTan.
sadReisod kidev erTxel gamoikveTa
TuSuri cxvari Tavisi niSan_TvisebebiT,
xorcisa da rZis produqtebis gemovnebiT.
swored amitomac ufro gamaxvilda Cveni
xelisuflebis da sxva dainteresebuli
qveynebis yuradReba, rogorc TuSuri
cxvris, aseve, saerTod qarTuli cxvris
jiSis mimarT. am dargis aRmavlobis mizniT
xelisuflebam saTanado kontroli daawesa, xelisuflebam saTanado kontroli daawesa,
raTa ar moxdes am jiSis masiuri gadineba raTa ar moxdes am jiSis masiuri gadineba
sxva qveynebSi. ZiriTadi kontroli dawesda sxva qveynebSi. ZiriTadi kontroli dawesda
deda cxvris realizaciaze, anu es gulisx-deda cxvris realizaciaze, anu es gulisx-
mobs, rom gayidvaSi ar iyos deda cxvari mobs, rom gayidvaSi ar iyos deda cxvari
da aseve dedali Toxli.da aseve dedali Toxli.
am bolo periodSi TuSuri cxvriT
dainteresdnen iranelebic. maTi aseTi
daintereseba gamoiwvia pirvel rigSi im
niSan-Tvisebebma, rac TuSur cxvars gaaCnia.
kerZod, gemrieli xorcis, aseve saqveynod
cnobili TuSuri yvelis Tvisebebis mxri-
vac. minda giTxraT, rom sazRvargareT
Cveni cxvari sakmaod solidur fasad
iyideba. swored aq gvexmareba saxelmwifo
kontroli imaSi, rom ar moxdes cxvris
masiuri gadineba. ase rom, samomavlo per-
speqtiva marTlac damaimedebelia.
dRes, xelisuflebam praqtikulad
Tavis Tavze aiRo am dargis kontroli,
rac gamoixateba rogorc qveynis farglebs
gareT gadinebaze, aseve cxvris gadasarek
trasebze arsebuli problemebis mogva-
rebiT.
dabejiTebiT SeiZleba iTqvas, rom dabejiTebiT SeiZleba iTqvas, rom
TuSuri cxvari ki ar gadaSendeba, aramed TuSuri cxvari ki ar gadaSendeba, aramed
Zvel tradiciebs daibrunebs, ufro momge-Zvel tradiciebs daibrunebs, ufro momge-
biani gaxdeba, SedarebiT bevri adamiani biani gaxdeba, SedarebiT bevri adamiani
dasaqmdeba am dargSi da, es iqneba utyuari dasaqmdeba am dargSi da, es iqneba utyuari
winapiroba TuSuri cxvris unikaluri ji-winapiroba TuSuri cxvris unikaluri ji-
Sis SenarCuneba-gadarCenisa.Sis SenarCuneba-gadarCenisa.
esaubra
fatima TurqiaSvili.fatima TurqiaSvili.
TiTze CamosaTvlelebi Tu darCnen
xelosnebi mTaSi _ am ZirZvelma profe-
siam bolo dros ratomRac Tavisi xibli
dakarga. arada, iyo dro, roca xevsureTSi xevsureTSi
bevri xelosnobda qvaze, xeze, vercxlze, bevri xelosnobda qvaze, xeze, vercxlze,
spilenZze, oqroze.spilenZze, oqroze.
aq kustarulad Wedden saxnis-sakveT-
lebs, dana_ursebs, Tlidnen uRlebs, safa-
rcxvelebs (xevs. focxi), jara-tagrucebs,
Sendeboda sadgom-gomurebi, jvar-xatebi,
cixe-qavebi.
vinac jer kidev `suls udgams~ qvasa
Tu xes, 75 wlis giorgi WinWa-
raulia, romelsac aq xelosan giorgis
eZaxian.
SatilTan axlos mdebare sofel sofel
lebaiskarSilebaiskarSi dabadebul-gazrdils, gasuli
saukunis 50-ian wlebSi gardabnis raionSi, gardabnis raionSi,
sofel gamarjvebaSi mouwia gadasaxlebam.sofel gamarjvebaSi mouwia gadasaxlebam.
80-ian wlebSi ki komunistTa mowodebis
Semdeg (`mTas daubrunda mTieli~), kvlav
lebaiskarSi dabrunda. iq mxolod oTxi
weli dahyves, _ mere iqav agveria Jam-kari
da ukanav wamovediTo, _ igonebs ostati.
elSeduRebis garda, Zia giorgi TiTqmis
yvelaferze muSaobs, iqneba es xe, qva,
Tunuqi, lesva, aSeneba, gadaxurva, magram
rasac ostatoba da xelovneba hqvia, es xe
da xeze kveTaa.
`balRobidanav daviwye xeze muSaoba.
pirvelad bewikua tabureti gavakeTe. is
raadam ar momwondis da cecxlSi Cavagde~,
_ miyveba Zia giorgi, romelic amJamad
sofel korSaSisofel korSaSi cxovrobs da xelosnobs _
amzadebs skamebs, savarZlebs, xis sawolebs,
televizoris sadgamebs, celisa da culis
tarebs, skebs, safarcxvelebs, tablaT.
`arc vinmesad miyurebav, arc miswavlav,
yvelaferi CemiT, praqtikiT aviTvise. ramis
gakeTebas ro daviwyeb, Tavidan sxvanairad
SeiZleba mqondes Cafiqrebuli, mere Tandis-
TanobiT, vcvli formas _ fantazia mova
da axlidan viwyeb muSaobas~, _ ambobs da
agrZelebs: ̀ xevsuris qaldiacebi, roca ras
akeTebdes, ityodes: saaRe (xevs. nimuSi) ara
maqv, ro gadaviRo Cems nakeTebzeo. me saaRe
ar damWirvebia, Tavidanav vqmni naxazsac da
formasac, ra vici moswonTa da yiduloben
naostatars~.
am ramdenime wlis win Svidi varskv-
lavi _ ciuri sxeuli amokveTa xeze da
erT dafaze moaTavsa, romelsac saxelad
`ciuri samyaro~ uwoda.
`efrem verdSi~ vnaxe da kviraes TiTo
dReze TiTo maskvlavi gamovkveTe: orSabaTi
_ mTvare, samSabaTi _ marixi, oTxSabaTi _
otaridi, xuTSabaTi _ muSTari, _ paraskevi
_ zohre, SabaTi _ zohali~. meore kompo-
ziciaze ki, romelsac hqvia `kacobriobis
yvelaze didi monapovari~, gamosaxulia
cecxli, kavi, rkina, borbali, romelTac
xari emateba, rogorc ZiriTadi gamwevi
Zala. `saWrisis xmareba Tavidan cota
Znel-gvaria. ofls masxemdis ornamentis
gamoyvanaSi, gonebac iZabebisa da xelic,
mere ro mieCvevi, advilad imorCileb ia-
raRs~, _ ambobs ostati da Zvelxevsurul
ambebs miyveba. imas, rac Tavze gadaxdenia
da zogadad kuTxis warsulzec. daejer-
eba xelosans, radgan igi marTali kacis
saxeliT sargeblobs xevsureTSi, amadac
gamoarCeven rjulSi kacSuakacad da mom-
rigeblad _ mis sityvas yovelTvis didi
wona aqvs.
wuxs, rom axaluxlebs xelosnobisken
guli ar `eWrebaT~. _ rogorc eqimia
saWiro, xelosanic sru yvelas dasWird-
ebao, _ ambobs da macilebs.
aragvis Walebze gazafxuli sadacaa
zafxuls dauTmobs sabrZanebels.
gogi WinWarauligogi WinWarauli
xevsureTi, sofeli barisaxo, korSaxevsureTi, sofeli barisaxo, korSa
p o e z i ap o e z i a
5`kavkasia~ #3-4 (49-50) marti-aprili 2011 weli`kavkasia~ #3-4 (49-50) marti-aprili 2011 weli
***saidan moxvel, sad mixval,
nislo, mTas gadamdinaro,
xan grigals SeWidebulo,
xan WiuxvebSi mZinaro.
xan mzis sxivebiT qargulo,
xan diaciviT mtiralo,
daica, gamesaubre,
miTxar mwvervalTa ambavi.
ar maisxesa mxrebzeda
yvavilTa tanmosarTavi?
exla xo gazafxulia,
ayvavdeboda SalSavi,
dilis niavTan keklucobs,
surviliT iwvis qalSavi.
erTxel ver gagesaubre,
ver avixdine wadili,
nislo, mTas gadamdinaro,
gvaSorebs didi manZili,
Camodi, stumrad mewvie,
ar gesmis Cemi Zaxili?
sadme sali kldis naJurTan,
erTad gavmarToT sadili,
magram mwvervalTa daTmoba,
SenTvis ar aris advili.
su magaT gulmkerds exvevi,
rogorc lamazis mandili,
nislo, mTas gadamdinaro,
ismine Cemi Zaxili.
***nislebs gadmovyev, gadmoved
mag Seni soflis mxaresa,
Sensamc Saragzas davkocni,
Sen fexTa naterfalebsa,
dageZeb guljavriani,
Savtiri mTebis niavsa,
mtersac nu vnaxav, ar minda,
satrfos gulisad mtiralsa.
guSina vTxove kopalas,
iqneb maqcios qorada,
Sen iyo Citi niblia,
aRar gagiSveb Sorada.
ver gagimeteb, lamazo,
sxvis mklavze dasawolada,
brjRaliT Sagtaceb nawnavsa,
ZaliT dagisom colada.
elguja uZilauri
***ayvavebula aragvze deka,
nisli mocuravs mTa-mTa.
sevda maswavles, fSavlis asulo,
emag Taflisfer TvalTa.
cixegorobas stumrad mogival,
ar makoceba, neta?
SenTan Rreoba mwadian, qalo,
yofna mwadian SenTan.
am qarafebs da kldovan bilikebs
raised sTelav kentad,
modi, viqnebi Seni wawali,
mTebi davlaxoT erTad.
da Tu Sen gamo, fSavlis asulo,
Sen ZmaT SemaWres xmalze,
neta manaxva, rogor mitireb
glovis sevdian xmaze.
ayvavebula aragvze deka,
nisli mocuravs mTa-mTa.
sevda maswavles, fSavlis asulo,
emag Taflisfer TvalTa.
***mze miefara lilisfer gorebs,
gauCinardnen xeTa Crdilebi.
viT noemberSi tirifis totebs,
mZarcvaven wlebis qartexilebi.
wlebma siSmagiT bedaurebis
mkerdze WenebiT gadinavardes
da bedisweris mociqulebi
Cems sibereze weren ganaCens.
sevdas miqarvebs Rvino da qnari,
siberes vufrTxi, rogorc beRura,
axalgazrdobis giJmaJi qari,
naxanZral mkerdSi minelebula.
***moica, erT wuTs SeCerdi CemTan.
yovelTvis ase sad miiCqari?
Sen xom sicocxlis ganTiadi xar
da erTaderTi mzis saficari?
SeCerdi, erTad SevxedoT minda
cisartyelebis cidan Camosvlas.
vkiTxoT, tkivili xom ar awuxebs,
Rrubels Tavneba qarTan naomars.
miTxari, rogor gadavarCinoT
guli, daWrili Seni maxviliT.
dageZebs Cemi mRelvare suli,
cis labirinTebs uxmobs ZaxiliT.
moica, minda es gazafxuli,
Sen mogiloco lurji apriliT.
moica, Torem gadavirevi,
Tavs CamovixrCob Seni mandiliT.
***aSlilan TeTri nislebi,
ahyvnen xeobebs kldianebs,
isev Tovs sajixveebSi,
isev qarbuqi mZvinvarebs.
kvlav TeTri Coxa acvia
mwvervalebs yinulianebs,
wels weroebmac simReriT
gadmovla daagvianes.
vserav Tovlian bilikebs,
vnatrob riJraJebs mzianebs,
Cems nafexurebs qari Slis,
sulSi mitovebs iarebs,
mkerdSi Zgers guli mRelvare,
qvemoT ki ilto Rrialebs,
vin icis, fSavlis sagules
ra cecxlis ali trialebs...
***xmas rad ar gamcemT, miTxariT,
iltos xeobis gorebo,
iqneb sidabliT ver mamCnevT,
simaRliT caTa sworebo.
iqneba Rirsi ara var
Tqvenis gulmkerdis cqerisa,
maS Tu egrea, wamerTvas
Zala leqsebis werisa,
nurc miymos kopalis jvarma,
Coqze damdgari mudariT,
Cems saRimarsac dasTalxavs
lega Rrublebis sudari.
nurc gamiRimos lamazad
beqSi mosulma iama,
zurgi maqcios, damwyevlos,
iltos xeobis niavma.
***kvlav vnaxe Seni sofeli,
mzem nislis farda aswia,
mwuxris niavma wyarosTan
Caduna gadaarwia.
mag Seni soflis boloze
xarobs SalSavi pawia,
misma sinazem, siturfem,
kaci survilad maqcia.
***
Satilis casaviT lurji gaqvs Tvalebi,
mSvenebiT mohgavxar sali kldis avazas
mag silamazisTvis gwyevlian qalebi,
vaJebi kocnian Sens saval Saragzas.
ramdenjer vevedre laSars da kopalas,
kvlav damibrunebdnen aprilebs gafrenils.
Sors gagitacebdi celqsa
da lurjTvalas.
Sens dalals vnaxavdi
Cems mklavze dafenils.
kvlav nuRar Semxvdebi, meride mzeqalo,
kaci ar macduno mag TvalTa mSvenebiT.
Sevcdebi, Segtaceb perangis sayelos,
mTebs gadagatareb lurjais WenebiT.
da rogorc yaCaRi, arwivTa sabudars
mival da gavxdebi sali kldis xizani,
SurTxebTan dagmalav
sacoles naqurdals,
uSenod sicocxles
ara aqvs mizani.
`Satilis casa viTlurji gaq v s Tvalebi~
w a r s u l i d a d R e v a n d e l o b aw a r s u l i d a d R e v a n d e l o b a
6`kavkasia~ #3-4 (49-50) marti-aprili 2011 weli`kavkasia~ #3-4 (49-50) marti-aprili 2011 weli
Seni cxovreba Sfo-
Tian 1917 wels daemTx-
va. ver Seurigdi mTaSi
sisxliTa da awioke-
biT Semosul wiTel
`Cekistebs,~ Zalmomreo-
bas. tyeSi yaCaRad ga-
vardi, nabadi da iaraRi
iqca Sens megobrad da
mesaidumled. qaquca qaquca
ColoyaSvils,ColoyaSvils, Zmad Se-
efice da daifice, saqa-
rTvelos Tavisufle-
bas Seswiravdi yvelaze
Zvirfass, uflisagan
naboZebs.
poeti iyavi, xelaS-
vilo, fanqarmomarjve-
buli, tyis siRrmeSi
xeze miyrdnobili, leqsebad kinZavdi Sens nafiqrals da
gancdils, lurj iebsa da eklian askilebs eferebodi.
gtanjavda Zlieri adamianuri grZnoba sicocxlis siyvaru-
lisa, monatrebisa, isev da isev samSoblos Tavisuflebisa.
winaswarmetyveluri ieri, rogorc yvela poets, mudam Tan
gdevda, aki uTxari kidec erT leqsSi dedas:
`sxvas ki aravis ra uSav,`sxvas ki aravis ra uSav,
Sen mebralebi beCao,~Sen mebralebi beCao,~
sul male, `axali cxovrebis~ dasamkvidreblad me-
brZoli xelisufalni wamebiT amoxdian suls Sens moxuc
dedas.
svel miwaze pirqve damxobils, usaSvelod gtkioda
amayi suli da dedis nawamebi sxeuli. dasaflavebis dRes
CargalSi Tavmoyril xalxSi, sadac `wiTeli Cekistebi~
erCeodnen, qariviT mivardi Tof-iaraRSi Camjdari, uxmod
tirodi, emTxvie dedas, veravin gabeda win gadagdgomoda.
ucbadve Seerie tyes, mTeli Rame miaqrolebdi cxens, bor-
gavda, Seni Seginebuli, gamwarebuli suli, araadamianur
tkivils ganicdidi. tyis eqo gexmianeboda:
`dedas vuyvarvarT Svilebi,`dedas vuyvarvarT Svilebi,
deda ar gvaxsovs Svilebsa,deda ar gvaxsovs Svilebsa,
amitom wuTisofeliamitom wuTisofeli
gvtanjavs da gvacodvilebsa.~gvtanjavs da gvacodvilebsa.~
TandaTan mcirdeboda SeficulTa razmi. ColoyaSvilma
sazRvargareT gadasvla gadawyvita.
Carglis Tavs SexvdiT erTmaneTs Sen da qaquca. Semod-
goma iyo, islebsa da wvimas aevso aragvis xeoba. feri
gascrecodaT loyawiTel askilebs, navlisferi sevdiT
avsili ideqiT veeba xis qveS.
`unda wamoxvide, mixav! aq darCenas azri ara aqvs.
ZaRlebiviT CagvaxrCoben `axal droebisani,~ _ boRmianad
marcvlavda qaquca. wvimiT dasvelebuli, nabdis qveS Camo-
texiliviT mouCanda mxrebi tanxmel vaJkacs.
sityvas ver Zravdi, mixa. mdumared ideqi, verc wvi-
mas grZnobdi, veRarc Jamisferi xvalindeli dRis SiSs.
laSaris gorze anTebuli cecxlis kvamlis suni giw-
vavda nestoebs, cadatyorcnili ifnebis qveS anTebuli
kelaptrebis Suqma mogWra Tvali wamier, wiTlad ielva
arjalaT paraskosarjalaT paraskos TavCiTam, SemTvrali fSavlebis Sem-
Rereba Semogesma, droSa dairwa xevisberis xelSi, cas
uwia yelmoRerebuli kelaptris alma, garmons gauwia
xTisoT goderZimxTisoT goderZim, ifnis kenweroebs SemoeWdo nagziralaanT nagziralaanT
TamarisTamaris xmarbili simRera, Soridan Semoesma xevisberis
mozomilad, dinjad naTqvami sityvebi: ̀ gadidos, gaZlieros
RmerTma pirquSo yawimmSveniero, zinziliano, dev-dedaberT
amomwyveto.~ da igrZeni xelaSvilo, rom ver icocxlebdi
iq, sxvagan `aem sulyvelas~ gareSe. sxvagan tyis marwyvs
da cacxvis yvavils ar eqneboda aseTi surneli. Sexede
qaqucas, uxmod mogexvia ColoyaSvili. didxans ideqiT ase
muxis qveS, ver grZnobdiT wvimis wveTebi Tu SemTxveviT
wamwamsgamocilebuli cremli gisvelebda Rawvebs.
icodi, xelaSvilo, sikvdilis piras rCebodi, aki Tqvi
kidevac, `me mamklavs Zmisa mamklavi, iqneba saxeliani~.
xatebis Semmusravma, eSmakis Tanaziarma adamian-
ebma moisyides sulmkle kacunebi, Sens megobrebad rom
asaRebdnen Tavs, SenTan lukma gatexes, mere ki mZinares
tyviebi dagaxales. Seni sxeuli erT kviras duSeTis
mTaze ekida. Seni suli ki cisken mihyveboda gzawvrilebs,
madlianma kacma moipara RamiT Seni sxeulis nawilebi,
Sens das, pelagias,Sens das, pelagias, xeliT naqsov, fSaur Wrel xurjinSi
Caulaga da Seni mzis moficar pelagiasve gadasca.
Tovlian bilikebs mihyveboda zurgze xurjinmokide-
buli pelagia Carglisken, zurgiT mihqonda codo-brali
`im droebisa~, zvavebi swydeboda mTis wverebs, brazianad
moSxuoda aragvi. xmiT mosTqvamda pelagia, qari pasuxs
ubrunebda. xelaSvilis suli ki ukuns kafavda, mtredis-xelaSvilis suli ki ukuns kafavda, mtredis-
`Cemo naTqomo sityvao,`Cemo naTqomo sityvao,Senamc ki gahqveyndebode.~Senamc ki gahqveyndebode.~
Tiniko mgeliaSvili
mainc ra warsuli gqonda aseTi, fSaur, lega mainc ra warsuli gqonda aseTi, fSaur, lega
CoxaSi gamowyobil 25 wlis mxarbeWian Zalovan da CoxaSi gamowyobil 25 wlis mxarbeWian Zalovan da
gulovan vaJkacs?! Senma bavSvobam axadis mTebSi gaiara. gulovan vaJkacs?! Senma bavSvobam axadis mTebSi gaiara.
berad dayudebuli mosanTliSvilis Segirdi iyavi, im berad dayudebuli mosanTliSvilis Segirdi iyavi, im
mosanTlisSvilisa, mTeli sicocxle darajad rom edga mosanTlisSvilisa, mTeli sicocxle darajad rom edga
RvTisa da verdaviwyebul ̀ cisTvala fSavlis qalas~ pirvel RvTisa da verdaviwyebul ̀ cisTvala fSavlis qalas~ pirvel
siyvaruls. veeba lodidan misi figura gamokveTa, irgvliv siyvaruls. veeba lodidan misi figura gamokveTa, irgvliv
masaviT tanmaRali kelaptrebi aunTo da xmadauZvrelad masaviT tanmaRali kelaptrebi aunTo da xmadauZvrelad
SesTxovda RmerTs im sofelSi myofi saTayvanebeli sulis SesTxovda RmerTs im sofelSi myofi saTayvanebeli sulis
cxonebas. albaT, mosanTliSvilma STagbera da daganaTla cxonebas. albaT, mosanTliSvilma STagbera da daganaTla
Seni miwisa, Seni xalxis siyvarulis saocari niWi.Seni miwisa, Seni xalxis siyvarulis saocari niWi.
ferSi da cisferSi niaTobda, saqarTvelosTvis loculob-ferSi da cisferSi niaTobda, saqarTvelosTvis loculob-
da, dedamiwaze eSmaki xarxarebda, zvavis xmaze gniasobda.da, dedamiwaze eSmaki xarxarebda, zvavis xmaze gniasobda.
pelagias xurjini ar amZimebda, aki bavSvobaSic ase icoda,
mogikidebda zurgze da qariviT dahqroda Rele-Ruleebze.
martom gzida, martom gagiTxara saflavi, `xalxis
mters~, saTuTad ayrida miwas cremlebSi dambal Sens
Zvlebs. bevrs gabarebda bevri Wir-varamis damtevi, gautex-
eli fSavlis dedakaci im soflis binadrebTan. ramdeni ramdeni
cremlic dageca, imdenma iam amoyo Tavi Sens wil miwaze. cremlic dageca, imdenma iam amoyo Tavi Sens wil miwaze.
ukvdaveba niSnavs, kaci kvdeba, sicocxle rCeba. Seni ukvdaveba niSnavs, kaci kvdeba, sicocxle rCeba. Seni
sicocxle Sen leqsebSi darCa. im siyvarulSi darCa, ro-sicocxle Sen leqsebSi darCa. im siyvarulSi darCa, ro-
melic uwyveti da maradiuli sicocxlis mkvebavi wyaroa, melic uwyveti da maradiuli sicocxlis mkvebavi wyaroa,
goderZaT nacixarze amosul tyis yvavilebSi darCa, yvela goderZaT nacixarze amosul tyis yvavilebSi darCa, yvela
im kacSi darCa, SensaviT rom ver eleva Tavis fuZe-keras, im kacSi darCa, SensaviT rom ver eleva Tavis fuZe-keras,
aragvSi mtevnisferi mzis cxunviT damTvrali kalmaxebis aragvSi mtevnisferi mzis cxunviT damTvrali kalmaxebis
borials, TeTrTeqamosxmuli mTebis sizviadesa da gazaf-borials, TeTrTeqamosxmuli mTebis sizviadesa da gazaf-
xulis moaxloebiT gulSeZruli Walebis yoCivardebis xulis moaxloebiT gulSeZruli Walebis yoCivardebis
cremlebiT atirebas.cremlebiT atirebas.
SenTvis, sicocxlis sazomi siyvaruli iyo, sikvdilis SenTvis, sicocxlis sazomi siyvaruli iyo, sikvdilis
SiSs rom sjobnis. sikvdils amarcxebs da masze Zlieria SiSs rom sjobnis. sikvdils amarcxebs da masze Zlieria
da Tu kacis Rirseba mis arCevanSia, Sen yvelaze Rir-da Tu kacis Rirseba mis arCevanSia, Sen yvelaze Rir-
seuli kaci yofilxar, xelaSvilo, radgan Sens arCevans seuli kaci yofilxar, xelaSvilo, radgan Sens arCevans
`samSoblo~, `siyvaruli~ da `erTguleba~ erqva.`samSoblo~, `siyvaruli~ da `erTguleba~ erqva.
saqarTvelos mecnierebaTa akademiis sakonferencio saqarTvelos mecnierebaTa akademiis sakonferencio
darbazSidarbazSi gaimarTa saerTaSoriso samecniero konferencia:
`qarTul-daRestnuri kulturul-istoriuli kavSirebi~. `qarTul-daRestnuri kulturul-istoriuli kavSirebi~.
qarTul samecniero wreebTan erTad konferenciaSi monaw-
ileobdnen mecnierebi daRestnis respublikis akademiidan,
daRestnis saxelmwifo universitetidan da sxva samec-
niero dawesebulebebidan.
konferenciis organizatoria `kavkasiis fondi~`kavkasiis fondi~ da
misi mizania xeli Seewyos saqarTvelosa da daRestans
Soris urTierTobebis gaRrmavebas samecniero da kul-
turis sferoSi.
`kavkasiis fondis~ organizebiT axalgazrdobis sasax-
lis sarkeebian darbazSi Sedga daRestneli poetis miasat miasat
muslimovasmuslimovas SemoqmedebiTi saRamo da niko firosmanisadmi
miZRvnili misi leqsebis krebulis prezentacia.
wleuls, martSi, miasat muslimova gaxda
ruseTSi Catarebuli saerTaSoriso lit-
eratuli konkursis `oqros strofis~ `oqros strofis~
gamarjvebuli firosmanisadmi miZRvnili
aRniSnuli leqsebis ciklisaTvis.
qarTul-daRestnuri
kulturul-
istoriuli kavSirebi
da daRestneli
poetis maisat
muslimovas saRamo
gepatiJebiT TuSeTSi
kavkasiaSi, saqarTvelos Crdilo-aRmosavleT kuTx-
eSi, mdebareobs maRalmTiani mxare, romelsac TuSeTi
hqvia. teritoriulad Crdilo kavkasias ekuTvnis, amitom
iq mosaxvedrad kavkasionis mTavari qedi unda gadailaxos
sofel fSavel-leCuris Semdeg, abanos Tavis uReltex-
ilze, zRvis donidan 2926 metr simaRleze.
TuSeTis centralur sofel omaloSi mdebareobs
TuSeTis saxed miCneuli koSkebis kompleqsi _ keselo.
keselos mimdebared ki ojaxuri sastumro ̀ omalo-2005~.
sastumros sam saxlSi erTdroulad SesaZlebelia
16 personis miReba erT da or sawolian saZineblebSi.
sastumroSi or palatas aqvs sakuTari saabazanoebi,
xolo danarCen palatebs saerTo.
samzareulo da sasadilo gaerTianebulia da
maqsimalurad aris SenarCunebuli ojaxuri garemo
(igulisxmeba tradiciuli kerZebi, sasmeli, Rumeli,
garmoni, folklori da sxva).
sastumrodan SesaZlebelia turebis mowyoba fexiT,
cxeniT da manqaniT TuSeTSi arsebuli yvela turistuli
marSrutiT.
sastumros momsaxurebis fasebia:
• erTi vizitori samjeradi kvebiT. pirveli dRe
50 lari, meore da Semdegi 40 lari.
• erTi vizitori kvebis gareSe pirveli dRe 20
lari, Semdegi 15 lari.
• erTi cxeni erTi dRiT 40 lari.
• erTi gamyoli erT jgufze (jgufSi 5-mde cx-
enosani) 40 lari.
• erTi gamyoli fexiT maval jgufs 30 lari.
• erTi avtomobili TuSeTis teritoriaze samoZ-
raod dReSi 100 lari.
Cveni misamarTia: saqarTvelo, axmetis raioni, Tu-
SeTi, zemo omalo.
saojaxo sastumro `omalo-2005~
tel: 899 29 37 56, 899 67 22 43, 890 555 450.
gepatiJebiT TuSeTSi
kavkasiaSi, saqarTvelos Crdilo-aRmosavleT kuTx-
eSi, mdebareobs maRalmTiani mxare, romelsac TuSeTi
hqvia. teritoriulad Crdilo kavkasias ekuTvnis, amitom
iq mosaxvedrad kavkasionis mTavari qedi unda gadailaxos
sofel fSavel-leCuris Semdeg, abanos Tavis uReltex-
ilze, zRvis donidan 2926 metr simaRleze.
TuSeTis centralur sofel omaloSiomaloSi mdebareobs
TuSeTis saxed miCneuli koSkebis kompleqsi _ keselo.keselo.
keselos mimdebared ki ojaxuri sastumro ̀ omalo-2005~.ojaxuri sastumro ̀ omalo-2005~.ojaxuri sastumro omalo 2005~
sastumros sam saxlSi erTdroulad SesaZlebelia
16 personis miReba erT da or sawolian saZineblebSi.
sastumroSi or palatas aqvs sakuTari saabazanoebi,
xolo danarCen palatebs saerTo.
samzareulo da sasadilo gaerTianebulia da
maqsimalurad aris SenarCunebuli ojaxuri garemo
(igulisxmeba tradiciuli kerZebi, sasmeli, Rumeli,
garmoni, folklori da sxva).
sastumrodan SesaZlebelia turebis mowyoba fexiT,
cxeniT da manqaniT TuSeTSi arsebuli yvela turistuli
marSrutiT.
sastumros momsaxurebis fasebia:s st mr s m ms x r b s s bastumros momsaxurebis fasebia:sastumros momsaxurebis fasebia:
• erTi vizitori samjeradi kvebiT. pirveli dRe
50 lari, meore da Semdegi 40 lari.
• erTi vizitori kvebis gareSe pirveli dRe 20
lari, Semdegi 15 lari.
• erTi cxeni erTi dRiT 40 lari.
• erTi gamyoli erT jgufze (jgufSi 5-mde cx-
enosani) 40 lari.
• erTi gamyoli fexiT maval jgufs 30 lari.
• erTi avtomobili TuSeTis teritoriaze samoZ-
raod dReSi 100 lari.
Cveni misamarTia: saqarTvelo, axmetis raioni, Tu-Cveni misamarTia: saqarTvelo, axmetis raioni, Tu-Cveni misamarTia: saqarTvelo, axmetis raioni, TuCveni misamarTia: saqarTvelo, axmetis raioni, Tu-
SeTi, zemo omalo.SeTi, zemo omalo.
saojaxo sastumro `omalo-2005~saojaxo sastumro `omalo-2005~sa ax sast mr ma 2005~
tel: 899 29 37 56, 899 67 22 43, 890 555 450.tel: 899 29 37 56, 899 67 22 43, 890 555 450.
d r o d a a d a m i a n id r o d a a d a m i a n i
7`kavkasia~ #3-4 (49-50) marti-aprili 2011 weli`kavkasia~ #3-4 (49-50) marti-aprili 2011 weli
xuTi-eqvsi welia lafanyu-
relebi mdinare lopotis wyliT
sargebloben. liTonis mili,
romelic ormoci wlis win Caido
soflis centralur gzaze, ukve
daZvelebulia da sofeli mainc
am wyliT sargeblobs, romelic
dasaSveb normas 100-jer aRemateba.
5-7 wlis win ki ucxoeTis
grantiT dafinansebuli TanxiT
gakeTda wylis miwodeba ise,
rom drenaJSi ar xdeba wylis
dawmindaveba, rom mosaxleobam
gamoiyenos. centraluri magis-
s o f l i s g a s a W i r iwerili redaqcias
tralis wyali, mosaxleobas rom
miewodeba, faqtobrivad amyayebu-
lia, da gamosayeneblad saSiSi.
swored am wyliT sargebloben
lafanyurelebi.
CvenTan sicocxlis xangr-
Zlivoba 60-65 welia. bavSvebi
xSirad dizinteriiT avaddebian.
TiTqmis mTeli mosaxleoba kuW-
nawlaviT aris daavadebuli.
soflis erT-erT mwvave
problebas warmoadgens gzis gau-
marTaobac. miuxedavad imisa, rom
saqarTveloSi amdeni gzebi keT-
deba, Cveni gzis mSeneblobas ar
daadga saSveli, Zalze savalalo
mdgomareobaSia. lafanyuridan
aris saSualeba rom umoklesi
manZiliT gernis tbis gverdis
gavliT, raionul centramde ga-
davides gza, _ magram, dReisaTvis
gadaketilia da mosaxleobas
am gziT sargeblobis uflebas
ar aZleven. mizezi ki Semdegia:
gernis tbaze aSenebulia sas-
tumros tipis restorani, ri-
Tac sargebloben xelisuflebis
warmomadgenlebi, maRalCinos-
nebi, rogorc Cans maT ar surT
mosaxleobam dainaxos maTi zar-
zeimebi da Rreobebi. am umoklesi
gzis Sesasvlel-gasasvlelebi
gadaketilia SlagbaumebiT. Cveni
dardi ki TiTqmis aravis ar aqvs,
am umoklesi gziT sargebloba
xSir SemTxvevaSi adamianebisaT-
vis sasicocxlo mniSvnelobis
Sinaars iZens. aris SemTxvevebi
roca mZime avadmyofi soflidan
raionis saavadmyofoSi gadahyavT,
roca avadmyofisTvis zogjer
TiToeul wuTsac ki gadamwyveti
mniSvneloba aqvs. amis Taobaze
araerTgzis Tqmula da dawerila,
magram saSveli ar Cans.
imedia, Telavis raionis imedia, Telavis raionis
xelmZRvaneloba yurad iRebs xelmZRvaneloba yurad iRebs
soflis am gasaWirs da soflis am gasaWirs da
dagvexmareba aRniSnuli dagvexmareba aRniSnuli
problemebis mogvarebaSi.problemebis mogvarebaSi.
gela gela
gorTamaSviligorTamaSvili
lafanyuri.lafanyuri.
bevrs mousmenia , bevrma
zepiradac icis qarTuli xalx-qarTuli xalx-
uri sityvierebis margaliti _ uri sityvierebis margaliti _
`leqso, amogTqom, oxero~,`leqso, amogTqom, oxero~, magram
bevrma ar icis, rom misi avtori
iyo fSaveli mixa xelaSvili, mixa xelaSvili,
qaquca ColoyaSvilis SeficulTa qaquca ColoyaSvilis SeficulTa
razmis wevri.razmis wevri. sabWoTa periodSi
misi saxelis xseneba, iseve, ro-
gorc TviT qaquca ColoyaSvilisa, qaquca ColoyaSvilisa,
sastikad iyo akrZaluli. xalxSi
gavrcelebuli misi ramdenime
leqsi, mTqmelis dausaxeleblad
da didi xifaTis fasad Sehqon-
daT folkloristebs xalxuri
poeziis krebulebSi.
ukana fSavSi, laSaris goris
mopirdapired, tyiani goris Tavze
aris erTi ulamazesi sofeli
axadiaxadi. aq yofila goderZaulT goderZaulT
Temis samkvidroTemis samkvidro. Sevakebuli sof-
lis bolodan dResac gadmoscqeris
aragvs goderZis cixisgoderZis cixis naSali,
momxdur mtrebTan uTanasworo,
gmiruli brZolebis mowme. is
iyo Camketi pankisis xeobidan
gadmosasvleli gzisa, pirveli
dartymis Tavis Tavze mimRebi. erT-
erT xalxur leqsSi Semonaxulia
axadelTa brZolis erTi epizodi:
`a`aHads, goderZis cixeo, qvamc ads, goderZis cixeo, qvamc
nu gdebia qvazeda,nu gdebia qvazeda,
mogimogiHden qistis Svilebi, ali den qistis Svilebi, ali
agxvies tanzeda~.agxvies tanzeda~.
ai, aq, am garemoSi, daibada
mixa xelaSvili 1900 wlis 25 1900 wlis 25
ianvars.ianvars. dawyebiTi ganaTleba Tamar-Tamar-
mefis (Tamar-Relis) salocavSi mefis (Tamar-Relis) salocavSi
miuRiamiuRia, romelic axadis gamoRma
gorzea dabrZanebuli, misriaT
mxares. ufro sworad, wera-kiTxva
uswavlebia Tamar-Relis saydarSi Tamar-Relis saydarSi
moRvawe mRvdels, mosanTliSvils.moRvawe mRvdels, mosanTliSvils.
mas gansakuTrebuli niWi SeumCnevia
patara mixasaTvis da mamamisisTvis_
oriode sityvamixa xelaSvilze
zurabisTvis urCevia, saswavle-
blad waeyvana. Cans, sasuliero,
sadiakvno saswavlebelze kargi
veraferi warmoedgina _ Tbilisis
orwliani sadiakvno saswavlebeli
miuswavlebia. zurabs xarebi gauy-
idia swavlis fulisaTvis, rasac
imdroindel fSav-xevsureTSi
iSviaTad Tu vinme gaakeTebda, rad-
gan balRis `qaRaldisad Caxedva~
dedaWuaobad miaCndaT.
1915 wels, saswavleblis
damTavrebisTanave, mixa xevs-
ureTSi, sofel barisaxoSi gaum-
wesebiaT diakvnad, sadac didi
siyvaruli daumsaxurebia, ro-
gorc wesier, niWier da mamac
axalgazrdas.
25 wlis asakSi gamoasalmes
mixa xelaSvili sicocxles, ma-
gram ver mokles, radgan araerTi
darbeva-ganadgurebis miuxedavad,
gadarCa misi leqsebis nawili.
aman, Rirseul sicocxlesTan
erTad, legendad aqcia, ukvdavyo
mixa xelaSvilis saxeli. mixas
mamiseul saxlSi, axadSi, mili-
cias sul gaunadgurebia poetis
bavSvobis droindeli nawerebi.
kaxeTSi Seqmnili ColoyaSvilis
razmelobis periodis leqsTa
nawili, romelic mis megobar ivane ivane
yayidaSvilTanyayidaSvilTan inaxeboda, man Zmis
megobarsa da mixas Semoqmedebis
Tayvanismcemels, vano xornaulsvano xornauls
gadasca. vanom leqsebi kldeSi
damala, ramac garkveulwilad
daaziana isini. garkveuli xnis Sem-
deg, man mixa xelaSvilis leqsebi
fsevdonimebiT _ `mixa axadeli~
da `mixeil zurabaSvili~ _ ga-
moaqveyna Tavis mier gamocemul
xalxuri sityvierebis krebulSi.
gigi xornauligigi xornauli
ardotis Walauris wm.giorgis salocaviardotis Walauris wm.giorgis salocavi
maTuris xats
samxvewroSoridan mainc SemaxedeT maTuris mTebs
Soridan mainc malocineT maTurT xati,
qadagad davecemi da ise vkiTxav
ratom dagvemdure? ratom gawyri?
mainc miyvarxarT da menatrebiT,
mainc TqvenTan mosvla menatreba,
maTuris mTav da maTurT xato
o, rogor minda Tqveni Serigeba.
o, rogor minda rom SemogiyveT
Cem Zmebis naval biliks movefero
movide, gulmkerdi dagikocnoT
iqneb Tqven kalTaSi Sefareba SevZlo.
maTuris xato, ar damrisxo,
SenTvis Cemi Tavi memeteba,
gvari damiloce, gamimravle
SenTan uZraxoba menaneba.
Cemi mamisaxli damiloce,
fSavlis qals xatad rom esaxeba,
qal, rZal, siZeni damiloce
maTi gamravleba menatreba.
dediT maTurlebi damiloce
Seni locviT Zala ematebaT
Cem Zmebis sasuleTi damiloce
iqamc naTeli daadgebaT.
fSavlebo, Tqvens modgmas venacvale,
Tqven Cemi dardis kalo unda lewoT,
isev Tqven unda SegvarigoT,
isev Tqven unda SemaxvewoT!
leqsi atanilia maTuraSileqsi atanilia maTuraSi
2010 wlis ivlisis bolo kviras, maTurobas!2010 wlis ivlisis bolo kviras, maTurobas!
eTer maTureli
laSa nadareiSvili
RmerTo, miec mefes tvini!!!
vtiri,
Seni cremliT vtiri!
vxarob,
Seni guliT vxarob!
RmerTo,
miec mefes tvini,
kata rom ar
gamoTxaros!!!
ero _
sawmiswarTmeulo!
ero _
didgormogebulo!
uflisaTvis
wamebulo!
ukvdavebas
morgebulo! _
mec migule
jariskacad
varskvlavebis
amalebiT.
mixsenebdnen
mxolod kacad
saqarTvelos
tramalebi!
Tu sicocxle
miweria,
Tu sikvdili
Sevicani,
alvebi rom
irwevian,
daixsome:
Cemic ari!!!
vtiri,
Seni cremliT vtiri!
vxarob,
Seni guliT vxarob!
RmerTo,
miec mefes tvini,
kata rom
ar gamoTxaros!!!
roSkis Wiuxebi,roSkis Wiuxebi,
babua aludauris fotobabua aludauris foto
b o l o g v e r d i
ck
damfuZnebeli, gamomcemeli
da mTavari redaqtori
iza jaWvaZe
redaqtori
laSa-giorgi
kraveiSvili
redaqtoris moadgile
diana gigiaZe
saredaqcio sabWo: ivane wiklauri, rezo kobiaSvili, levan caluRelaSvili, giorgi iCuaiZe, nugzar idoiZe, nata borCaSvili, leila arCemaSvili, leila arabuli, omar maruqaSvili, qeTevan mWedluri, gulo kobiaSvili.
gazeTi ar gamoxatavs arc erTi politikuri partiis interess, avtorebi Tavad ageben pasuxs masalebSi Setanili faqtebis sisworeze, avtorTa mosazrebebi SesaZloa ar eTanxmebodes redaqciis pozicias. gazeTidan
masalis gadabeWdva redaqciasTan SeuTanxmeblad dauSvebelia
misamarTi:
kostavas q.#14
tel: 52-16-38899-79-76-13
dakabadonda
koba bedoiZis
dizaincentrSi
www.bedoidze.site.ge
ukve erTi welia, rac ukve erTi welia, rac elene CafuriSvilielene CafuriSvili fSavlis solomon iordaniSvilis fSavlis solomon iordaniSvilis
saxelobis biblioTekis gamgea. daamTavra Telavis iakob gogebaSvilis saxelobis saxelobis biblioTekis gamgea. daamTavra Telavis iakob gogebaSvilis saxelobis
saxelmwifo universitetis filologiis fakulteti magistris xarisxiT. igi aqtiurad saxelmwifo universitetis filologiis fakulteti magistris xarisxiT. igi aqtiurad
moRvaweobda am saswavlebelSi SemoqmedebiT RonisZiebebSi da Tavi gamoiCina sakuTari moRvaweobda am saswavlebelSi SemoqmedebiT RonisZiebebSi da Tavi gamoiCina sakuTari
leqsebiT.leqsebiT.
aRniSnuli biblioTekis wignadi fondi rva aTasamdea. albaT, kidev ufro gaizrdeba aRniSnuli biblioTekis wignadi fondi rva aTasamdea. albaT, kidev ufro gaizrdeba
wignebis raodenoba.wignebis raodenoba.
aRsaniSnavia isic, rom am biblioTekas swored rom samarTlianad ewoda saxelovani aRsaniSnavia isic, rom am biblioTekas swored rom samarTlianad ewoda saxelovani
da Rvawlmosili mecnieris qarTuli literaturis istoriis mkvlevaris, mTargmnelis da Rvawlmosili mecnieris qarTuli literaturis istoriis mkvlevaris, mTargmnelis
da sazogado moRvawis da sazogado moRvawis solomon iordaniSvilissolomon iordaniSvilis saxeli. saxeli.
am Rirseuli mecnieris meuRle gaxldaT metad ganaTlebuli da usaTnoesi am Rirseuli mecnieris meuRle gaxldaT metad ganaTlebuli da usaTnoesi
qalbatoni qalbatoni marTa jaWvaZe. marTa jaWvaZe. misi ojaxis STamomavlebi ki arian enaTmecnieri misi ojaxis STamomavlebi ki arian enaTmecnieri lali lali
iordaniSvili, iordaniSvili, bioqimikosi, akademikosi bioqimikosi, akademikosi giorgi (sula) iordaniSvili,giorgi (sula) iordaniSvili,
xolo SviliSvilebi: medicinis doqtori xolo SviliSvilebi: medicinis doqtori goCa SaTiriSviligoCa SaTiriSvili da filologiis da filologiis
doqtori doqtori lela SaTiriSvili.lela SaTiriSvili.
londonis „martin ideni“, uiliam Seqspiris
„hamleti“, oskar uaildis „dorian greis
portreti“, mixail bulgakovis „ostati
da margarita“, wignebi seriidan: „msoflio
literaturis Sedevrebi mozardebisaTvis“,
seriidan „msoflios rCeuli moTxroba“,
seriidan „wigni yvela TaobisaTvis“ da
aseve daviT–defi gogibedaSvilis „baRebi“,
„dila saswaulebis win“; misi leqsebis
ori krebuli avtoris avtografiT da
mravali sxva.
2011 wlis ianvarSi gardaicvala
solomon iordaniSvilis ufrosi Svili
qalbatoni lali iordaniSvililali iordaniSvili, rom-
lisTvisac fSaveli mSobliuri kuTxe
iyo. lali iordaniSvils didi amagi hqonda
mamamisis saxelobis biblioTekaze. misi
Rirseuli mecnieris Rirseuli Rirseuli mecnieris Rirseuli
STamomavlebiSTamomavlebi
2011 wlis 5 marts Telavis raionis Telavis raionis
sofel fSavlissofel fSavlis solomon iordaniSvi-
lis saxelobis biblioTekas solomon
iordaniSvilis SviliSvilebma: lela da
goCa SaTiriSvilebma, vaJiSvilma giorgi
iordaniSvilma saCuqrad gadasces axlad
gamocemuli qarTuli wignebi, sul 70–mde
dasaxelebisa, maT Soris: seriidan „qar-
Tuli prozis saganZuri“ Semdegi avtore-
bisgan: ilia WavWavaZe, vaJa fSavela, akaki
wereTeli, sulxan–saba orbeliani, iakob
gogebaSvili, aleqsandre yazbegi, niko
lorTqifaniZe, mixeil javaxiSvili da
mravali sxva, wignebi seriidan „50 wigni,
romelic unda waikiTxo, sanam cocxali
xar“, maT Soris „ vefxistyaosani“, jek
survili iyo swored am biblioTekisTvis
axali rCeuli wignebis SeZena da saCuqrad
gadacema. swored es survili ausrules
misma Zmam da Svilebma da biblioTekar
elene CafuriSvils fSavelSi 5 marts
gadasces wignebi. rogorc goCa SaTiriS-
vilma gviTxra, misi didi survilia, rom
es magaliTi yvela adamianma gadaiRos da
Tavisi soflis Tu qalaqis biblioTekebs
saCuqrad gadasces sul mcire erTi wigni
mainc, miTumetes, rom sadReisod mravalma
gamomcemlobam metad xelmisawvdom fasad
saukeTeso wignebi gamosca.
solomon iordaniSvilis STamomavlebi
kvlav moamarageben axali gamocemebiT fSav-
lis biblioTekas.
zaqro jaWvaZezaqro jaWvaZe
lia
WiRlaZes
*gia
platoniSvils
*eTereTer
maTurelsmaTurels
nino kobiaSvilsnino kobiaSvils
*daTo burdiaSvilsdaTo burdiaSvils
*cira xasaia-umcrosaSvilscira xasaia-umcrosaSvils
* givi mWedliSvils (tahamatas)givi mWedliSvils (tahamatas)
TemurTemur
SavlaZesSavlaZes
* giglagigla
WinWaraulsWinWarauls
* murRvamurRva
ardotelsardotels
milocvamilocvadabadebis dRes vulocavT:
patara eka jaWvaZepatara eka jaWvaZe anamaria basilaiaanamaria basilaia nika tatiSvilinika tatiSvili
ku dr aWe b i f o t o o b ieq t i v S iku dr aWe b i f o t o o b ieq t i v S i