212 het hoe en waarom van informatievaardigheden in het onderwijs - amber walraven
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
Het hoe en waarom van informatievaardigheden in het onderwijs. Dr. Amber Walraven
De Onderwijsdagen 2009, 10 november 2009
OVERZICHT
Informatievaardigheden
Waarom
Hoe
Toekomstig onderzoek
INFORMATIEVAARDIGHEDEN
Specifiek voor informatie op Internet
Grote bron van informatie
Iedereen kan alles erop zetten
Geen kwaliteitscontrole
Als je al zoekt dan dien je:
Het probleem te definiëren
Te zoeken, scannen en verwerken
De gevonden informatie te organiseren en presenteren
WWW IN HET BASISONDERWIJS
Leerlingen gebruiken de computer gemiddeld 3 uur per week voor
schooltaken (Kennisnet, 2008)
Voornamelijk voor oefenprogramma’s, maar ook opzoeken van
informatie op Internet (Kennisnet, 2008)
Leerlingen beschouwen zichzelf als vaardig
WWW IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS
Leerlingen gebruiken de computer gemiddeld 5 uur per week voor
schooltaken (Kennisnet, 2008)
87% van jongeren tussen 12 en 17 gebruikt WWW als grootste bron
van Informatie (Motivaction, 2006)
7 op 10 docenten geven opdracht voor informatie zoeken op Internet
(Kennisnet, 2008)
Ruim 50% van de leerlingen vindt docent niet in staat hierbij te
helpen
ROL VAN DE DOCENT
Docenten worden geconfronteerd met het WWW
Leerlingen moeten leren hoe ze zoekresultaten, informatie en bron
moeten evalueren
Docenten missen zelf vaardigheden
Docenten geven toe dat ze niet altijd weten hoe ze hun leerlingen
moeten begeleiden
WAAROM AANDACHT VOOR INFORMATIEVAARDIGHEDEN
WAAROM AANDACHT VOOR INFORMATIEVAARDIGHEDEN
WAAROM AANDACHT VOOR INFORMATIEVAARDIGHEDEN
Leerlingen gebruiken weinig criteria voor het evalueren van
informatie
Leerlingen kennen meer criteria dan ze gebruiken
Redenen: tijdsdruk, motivatie en gemakzucht
Leerlingen kennen niet alle criteria en interpreteren criteria soms
verkeerd
HOE AANDACHT VOOR INFORMATIEVAARDIGHEDEN
Docenten lessen laten ontwerpen
Zowel aandacht voor inhoud als informatievaardigheden
Rollenspel: Vrede van Versailles
Stripverhaal tekenen over de opkomst van Hitler
Kwartetspel spelen en de gebeurtenissen in chronologische
volgorde zetten
REACTIES VAN LEERLINGEN
Vooraf:
Als we alles zelf moeten zoeken, dan leren we allemaal wat anders!
Hoe moet ik nu weten of iets betrouwbaar is?
Tijdens:
Ik geloofde altijd alles wat ik zag en las, en nu moet ik alles
wantrouwen!
Na afloop:
Waarom hebben we dit niet eerder geleerd?
RESULTATEN
Leerlingen inderdaad kritischer omgaan met informatie op Internet
Leerlingen het geleerde toepassen in meerdere schoolvakken
BEINVLOEDENDE FACTOREN
Mate waarin docent betrokken is bij ontwerp
Goed gestructureerde groepsdiscussies over criteria
Aanleren van systematische aanpak
Goede balans tussen ‘nieuwe’ lessen en ‘normale’ lessen
DO’S & DON’TS
DO
Motiveer leerlingen
Gebruik hele taken
Neem de tijd om te discussiëren
DON’T
Alleen maar Internet gebruiken
Allemaal nieuwe dingen tegelijk
Alles alleen doen
TOEKOMSTIG ONDERZOEK
Andere domeinen
Andere docenten
Hoe zit het met informatievaardigheden van docenten?
Welke ondersteuning hebben docenten nodig bij het ontwerp?
Wat zijn de effecten op prestaties van leerlingen?
Dr. Amber Walraven
Universiteit Twente
Faculteit Gedragswetenschappen
Vakgroep Curriculumontwikkeling & Onderwijsinnovatie
http://amberwalraven.edublogs.org