Хүний шүдлэлтТанилцуул

гаШүдний анатоми

Нэршил ба нэр томъёо

Шүд бүрийн хэлбэр бүтэц дотоод бүрдэл.

Шүдний бүтэц

Эрүүний яс бусад шүдний харилцаа.

Шүдний анатоми нэршил

Эрүү ба шүдний нумууд

БАЙНГЫН/ НАСАНД ХҮРСЭН

ХҮНИЙ/ ШҮД

ДЭ

ЭД

НУ

МД

оо

д н

ум

үүдэн

соёо

Бага араа

Их араа

Их араа

Бага араа

үүдэн соёо

A. The maxilla is two bones forming

the upper jaw; they are rigidly

attached to the skull.

B. The mandible is a horse-shoe shaped bone which articulates with the skull by way of the temporo-mandibular joint the TMJ.

The Jaws and Dental Arches The Jaws and Dental Arches

Quadrants:right & left quadrants

Хоншоорын баруун зүүн

Эрүүний баруун зүүн

баруун зүүн

баруун зүүн

4-эрүүний өсөлт Амьдралын туршид шүд эрүүний өсөлтөнд чухал байр эзэлдэг.

2- харагдах байдал-Зөв байрлалтай, цэвэрхэн шүд хүнийг сайхан харагдуулдаг.

-Сайхан шүд сайхан харилцааны эхлэл юм.

3- хэл яриа

зөв цэвэр дуудлага

Шүдний ангилал

Шүдний ангилал

араа

Бага араа

соёо

Хажуугийн үүдэн

Төвийн үүдэн

Шүдний хэлбэр

Арын шүд

Урд шүдХоол хүнсийг

таслах

Урд шүд- дээд

хажуугын төвийн үүдэн шүд

соёо

Урд шүд- доод

хажуугын - төвийн үүдэн шүд

соёо

Араа шүд:(зөвхөн бага араа)

1-р бага араа&

2-р бага араа

дээд

доод

Араа шүд:

1-р & 2-р араа

дээд

доод

Агт араа= 3-р араа

Шүдлэх хэлбэранхны байнгын шүд шүдлэх

Анхдагч шүдлэлт

Холимог шүдлэлт

6 нас 12 нас

Анхны байнгын 1-р араа шүдлэх

Дараагын араа

шүдлэх

6 нас анхны байнгын 1-р араа шүдлэх

12 нас 2-р араа шүдлэх

II-байнгын шүдлэлт

Үйл ажиллагаа: 12 years

Амьдралын туршид

Байнгын шүд

1.Палмерын тэмдэглэгээний систем

2.Бүх нийтийн систем

3.Олон улсын систем (2 оронтой систем)

Шүд таних систем тоон ба кодон систем

1 - 8

1 1

1-Палмерын тэмдэглэгээний систем

2 34

5

6

7

8

234

5

6

7

8

1 23

45

6

7

8

баруун зүүнБайнгын шүд

8 - 1

8 - 1

1 - 8

Байнгын шүдийг хажуугын нумнаас 1-8 тоогоор дугаарлана.

баруун дээд зүүн дээд 8 7 6 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8

8 7 6 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8

баруун доод зүүн доод

Хэвтээ болон босоо шугам= тэмдэглэгээ

It represents the four quadrants of the dentition

as if you are facing the patient.

баруун дээд зүүн дээд

баруун доод зүүн доод

A BC

D

E

Палмерын тэмдэглэгээний систем

Сүүн шүд

E-A

E-A

A-E

A-E

Сүүн шүдийг хажуугын нумнаас A-E үсгээр тэмдэглэнэ.

баруун дээд зүүн дээд

E D C B A A B C D E

E D C B A A B C D E

баруун доод зүүн доод

2-олон улсын тооны систем“FDI” Federation Dentaire International

(2 хуваана)

Хоёр орнтой тоо ашиглаж шүдийг нэрлэдэг:

a. Дөрөв хувааж нэг оронтой тоогоор тэмдэглэдэг:

Байнгын шүд Сүүн шүд U.R. 1 2 U.L. U.R. 5 6 U.L

L.R. 4 3 L. L. L.R. 8 7 L.L.

Палмерын тэмдэглэгээний систем

Байнгын шүд

18 17 16 15 14 13 12 11 21 22 23 24 25 26 27 28

48 47 46 45 44 43 42 41 31 32 33 34 35 36 37 38

b- шүдийг баруун талаас эхэлж 2 оронтой тоогоор тэмдэглэнэ.

2 орон= шүдийг дөрөв хуваана

Сүүн шүд

5 6

78

First Digit = quadrant 5 6

78

5152

53

54

55

6162

63

64

65

71 7273

74

75

8182

84

83

85

2-олон улсын систем

(2 оронтой систем)

“FDI” Federation Dentaire

International

First Digit = quadrant

Байнгын шүд

55 54 53 52 51 61 62 63 64 65

85 84 83 82 81 71 72 73 74 75

1 орон= quadrant

2 орон= Tooth number in the quadrant

5 6

78

Сүүн шүд

Олон улсын систем

Байнгын шүд

Хүрээлэн буй яснууд:Crypt хөгжиж буй шүднүүд

Socket шүдний цухуйсан хэсэг

Шүдний анатоми& эмнэлзүйн цөгц

Нэг сурвалжтай олон сурвалжтай

Шүдний микро анатоми бүтэц

зөөлц

1-цөгцний зөөлц:

•Pulp chamber

•Pulp horns

2-сурвалжийн зөөлц:•Зөөлцийн суваг•Оройн нүх

2-сурвалжийн зөөлц:

Зөөлцийн суваг

•Оройн нүх

Сурвалжийн зөөлц

шүдний гадаргуу

Surfaces of teeth are identified by the relationship to

surrounding orofacial structures

Шүд бүр таван

гадаргуутай:

1.уруулын 2.хэлэн, 3.мезиал, and4. дисталь (proximal)5.Зажлах гадаргуу. (таслах ирмэг)

Уруулын гадаргууany surface on the outside

(towards the face)

1.уруулын гадаргуу бол урд шүдэн дээр (ногоон),

2.Хацар талын гадаргуу бол арыг шүдэн дээр (цэнхэр).

Дотор түшилцэх гадаргуу:

1.Төвийн шугамд ойр гадаргуу: мезиал.

2. төвийн шугамнаас хол гадаргуу: дисталь

Хоёр шүдний хоорондох гадаргуу :

Хэлэн тал

Тагнай тал Хоншоор дээр.

palatal

Галаргууны үйл ажиллагаа:шүдний таслах/зажлах гадарогуу:

Зажлах гадаргуу: шүдний арын зажлах гадаргуу

таслах гадаргуу: урд таслах гадаргуу

Line and Point AnglesDivision into Thirds

Шулуун өнцөг: 2гадаргуун уулзвараар үүсгэгддэгба 2 гадаргуу 2уулангынх нь нэррэр нэрлэдэг

Цэгэн өнцөг: 3 гадаргуун уулзвараар

үүсгэдэгба 3уулангынх нь нэрээр нэрлэдэг.

Шулуун ба үзүүртэй өнцөг

Шулуун өнцөгУрд талын шүд

Шулуун өнцөгАраа шүд

Үзүүртэй өнцөг3гадаргууны уулзвараар

Цөгцний заагласан тэмдэг, бүтэц

Developmental data:

уруул талаас:• цөгц чулуужих бол хэлбэр өнгө өөрчлөгдөх нэг үндсэн гол зүйл болно.

• араа бүлэг шүдний эх үүсгэвэр хөгжил нь 4 дахин илүү

•Зөөлц, зөөлцийн хөндийн хэсэгт зохицон байх хөшүүрэг байдаг.

Урд шүд

Бага араа шүд

А. Хоншоорын төвийн үүдэн шүд 1.Уруулын дистал

талын хэсэг 2. Төвийн шугам уруул

талын хэсэг 3. Медиаль талаас уруул

талын хэсэг 4Хэлэн талын хэсэг

БАГА АРАА ШҮД B.Хоншоорын нэгдүгээр бага араа шүд

1.Дистал талын завьжны

хэсэг 2. Голын шугам завьж\ хүртлэх хэсэг 3 .Медиаль талын

завьжны хэсэг 4.Хэлэн талын хэсэг

A- цөгцний өндөрлөг:A- цөгцний өндөрлөг:

саяхан шүдэлсэн шүдний таслах ирмэг

нь 3 дугуй жижиг товгортой Үүдэн шүдний

цөгцний хэлэн талын хүззүвчид

ойр 1/3 гүдгэр

1-Mamelons1-Mamelons 2-Cingulum2-Cingulum 3-Cusps 3-Cusps

Араа болон бага араа шүдний зажлах гадаргуу

дээр пирамид шиг дүрстэй

4-төвгөр4-төвгөр

Паалангын бүтэц нь илүү жижиг

Төвгөрийн хэлбэр :• Тагнайн гадаргуу E & 6 • Заримдаа хүзүүвчид болон хэлэн талын

таслах ирмэгт

N.B. Tubercle differs from cusp , it is formed of enamel only while cusp is formed of pulp horn covered by dentin and enamel.

3- завсар•Ховилын байдал. •Арааг орлох . •Паалангын согогыг орлох.

Шулуун хонхорШулуун хонхор Тэгш хэмгүй хонхорТэгш хэмгүй хонхор

2- хонхорхой:•b- согогтой хонхорхой: • хөгжлийн үр дагавар• паалангын дутуу хөгжил•Дээд арааны тагнай талын ховилын хөгжил, доод арааны хацар талын ховилын хөгжлийн байрлал.