2014 zmiany w strategii edukacyjnej uczelni

XIV Konferencja Uniwersytet WirtualnyAndrzej SygułaZmiany w strategii edukacyjnej uczelni - nadchodzi m-learning

25-26 czerwca 2014

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu

Andrzej Syguła Zmiany w strategii edukacyjnej uczelni - nadchodzi m-learning

Plan prezentacji

Edukacja, e-learning, m-learning w strategiach uczelnianychCo nas czeka? – prognozyUrządzenia mobilne w strategii uczelniTrzy kroki dla strategii mobile learningRefleksje, podsumowanie


Art. 66. 1. Rektor kieruje działalnością uczelni i reprezentuje ją na zewnątrz, jest przełożonym pracowników, studentów i doktorantów uczelni.1a. (134) Rektor opracowuje i realizuje strategię rozwoju uczelni, uchwalaną przez organ kolegialny uczelni wskazany w statucie. Uchwała może określić środki na wdrażanie tej strategii, w tym pochodzące z funduszu rozwoju uczelni.Art. 70. 1. (141) Kompetencje kierownika podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni określa statut. Do kompetencji kierownika podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni należy w szczególności opracowanie strategii rozwoju jednostki zgodnej ze strategią rozwoju uczelni.


Wytyczne dla strategii uczelni w projekcie środowiskowym Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP), Fundacji Rektorów (FRP), Konferencji Rektorów Zawodowych Szkół Polskich (KRZaSP) w następujących obszarach:

działalność edukacyjna,działalność naukowa i badawczo-rozwojowa,współdziałanie uczelni z otoczeniem, rozwój organizacyjny uczelni.


W projekcie środowiskowym Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego: 2010-2020 w ramach celu strategicznego – dostosowanie systemu kształcenia do zmieniających się potrzeb społecznych (CS1) kilkukrotnie odwołano się do promowania nowoczesnych technik informacyjnych oraz wspomagania nauczania na odległość.

Uczelnie powinny szerzej angażować się „w proces doskonalenia przez nauczycieli swoich kompetencji, zwłaszcza w zakresie nowoczesnych metod, technik i narzędzi nauczania”.


Należy wprowadzać nowe reguły kształcenia m.in. poprzez umożliwienie „stosowania w procesie dydaktycznym metod i narzędzi nauczania wykorzystywanych obecnie przede wszystkim w nauczaniu na odległość oraz sprzyjających wdrażaniu innowacyjnych rozwiązań takich jak nauczanie zorientowane problemowo/ projektowo, czy też realizowaniu eksperymentalnych, autorskich koncepcji dydaktycznych”.

Projekt środowiskowy zakłada również „premiowanie uczelni i ich jednostek organizacyjnych za wprowadzanie nowych, projakościowych metod, technik i narzędzi kształcenia”.


Główne bariery implementacji e-learningu mobilnego na uczelniach wg (*):

(*) Komorowski T., M-learning - wykorzystanie urządzeń mobilnych w procesie kształcenia - stan bieżący, potencjał i bariery [w:] Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, nr 32, s. 97-112, 2013.

brak spójnej i świadomej strategii uczelni w zakresie e-learningu (77% ankietowanych)

niewystarczające wsparcie ze strony macierzystych uczelni w zakresie uregulowań prawno-organizacyjnych i wytwarzania elektronicznych materiałów edukacyjnych


Jako główne bariery do pokonania przy określaniu nowej strategii edukacyjnej uczelni wg (**) to:

(**) Handbook of mobile learning, red. Zane L. Berge I Lin I Muilenburg, Taylor & Francis 2013, str. 114.

brak wizji dla urządzeń mobilnych

brak budżetu


Problem wykluczenia studentów

Studenci posiadający smartfony (wrzesień 2012), źródło własne.


Zasady wykorzystania e-learningu w dydaktyce uczelnie ujmują w swojej strategii edukacyjnej. Implikuje to przyjęcie odpowiedniej metodyki projektowania i prowadzenia e-kursów, opracowania i udostępnienia instrukcji dla studentów i – co szczególnie ważne – określenia metod ewaluacji kursów zdalnych.

A co, jeśli chodzi o m-learning?

Struktura smartfonowej lekcji:Wstęp – wprowadzenie do

tematuOpis – wyjaśnienie zagadnieniaPrzykładSprawdzenie opanowania wiedzy

| umiejętności

Struktura e-kursu a m-kursu dla smartfonów

E-kurs „tradycyjny” moduły lekcje

tematy lekcje: 10 – 20

stron materiału, 10 – 20 minut

Kurs dla smartfonów

krótkie lekcje 1–5 ekranów 1 – 5 minut


Pytania…

Czy każdy kurs e-learningowy powinien być m-kursem? Czy e-nauczyciel staje się m-nauczycielem? Czy m-learning zastępuje e-learning? Czy należy zmienić metodykę e-learningową na

metodykę m-learningową?



Różnorodność urządzeń przenośnych i zmiany w politykach zarządzania (BYOD/BYOT)

Rozwój aplikacji mobilnychSzerokie wykorzystanie Internetu (urządzenia, wyposażenie,

telewizja, samochody) Chmura hybrydowa i usługi IT Architektura chmura / klient Era osobistych chmur Wszystko zdefiniowane programowo (SD) Skalowane systemy webowe Inteligentne maszyny Drukowanie 3-D

Gartner Identifies the Top 10 Strategic Technology Trends for 2014, http://www.gartner.com/newsroom/id/2603623

http://www.gartner.com/newsroom/id/2603623


Obserwuje się obecnie duży wzrost popularności urządzeń przenośnych, dostęp do mobilnego internetu staje się powszechny, a także rośnie mobilność osób uczących się.

Prognozy przewidują, że w 2018 roku ruch sieciowy realizowany przez smartfony będzie stanowił 66,4% całego ruchu sieciowego (w przypadku tabletów będzie to 18,2%) i będzie znacznie większy niż na laptopach (8,6%).

Cisco Visual Networking Index: Global Mobile Data Traffic Forecast Update, 2013–2018, http://www.cisco.com/c/en/us/solutions/collateral/service-provider/visual-networking-index-vni/white_paper_c11-520862.html


Cisco Visual Networking Index: Global Mobile DataTraffic Forecast Update, 2013–2018, http://www.cisco.com/c/en/us/solutions/collateral/service-provider/visual-networking-index-vni/white_paper_c11-520862.pdf

http://www.cisco.com/c/en/us/solutions/collateral/service-provider/visual-networking-index-vni/white_paper_c11-520862.pdf

http://www.cisco.com/c/en/us/solutions/collateral/service-provider/visual-networking-index-vni/white_paper_c11-520862.pdf


Na kolejne lata planowany jest rozwój nowej pedagogiki - nieograniczonej i wszechobecnej edukacji (seamless learning lub u-learning - ubiquitous learning), która łączy doświadczenia uczenia się w kontekście miejsca, czasu, urządzenia i społeczności i obecnie przechodzi z fazy badań do zastosowania.

Sharples M. i inni, Innovating Pedagogy 2013, Open University Innovation Report 2. Institute of Educational Technology, The Open University, Mk7 6AA United Kingdom 2013, str. 6.


Scenariusz zajęć w oparciu o u-learning mógłby wyglądać następująco:

… studenci rozpoczynają naukę w tradycyjnej sali, korzystają z zasobów edukacyjnych w domu lub otoczeniu, konstruują nową wiedzę z użyciem oprogramowania, sensorów urządzeń mobilnych, kamery,następnie dzielą się odkryciami z innymi studentami przy użyciu narzędzi społecznościowychoraz porównują wyniki i kreują wnioski w tradycyjnej sali…

Sharples M. i inni, Innovating Pedagogy 2013, Open University Innovation Report 2. Institute of Educational Technology, The Open University, Mk7 6AA United Kingdom 2013, str. 19.


Wong i Looi wyróżnili w obszarze nieograniczonej edukacji 10 wymiarów charakteryzujących aktywności dla MSL (mobile-assisted seamless learning):

(MSL1) Formalne i nieformalne uczenie się(MSL2) Spersonalizowane i społeczne uczenie się(MSL3) Uczenie się niezależnie od czasu(MSL4) Uczenie się niezależnie od miejsca(MSL5) Wszechobecny dostęp do wiedzy (kombinacja uczenia się kontekstowego, poszerzonej rzeczywistości, wszechobecnego dostępu do zasobów edukacyjnych)

Wong, L. H., & Looi, C. K. (2011).What seams do we remove in mobile assisted seamless learning? A critical review of the literature. Computers and Education, 57(4), 2364-2381.


(MSL6) Fizyczne i cyfrowe światy(MSL7) Użytkowanie wielu typów urządzeń (włączając w to „stałe” technologie jak komputery stacjonarne, tablice interaktywne)(MSL8) Nieograniczone i błyskawiczne przełączanie się między wieloma zadaniami edukacyjnymi (takimi jak kolekcja danych + analiza + komunikacja)(MSL9) Synteza wiedzy (wcześniejsza i nowa wiedza, umiejętności wielopoziomowego myślenia, uczenie się wielodyscyplinarne)(MSL10) Różne pedagogiki lub modele aktywności uczenia się (udostępnione przez nauczycieli).

Wong, L. H., & Looi, C. K. (2011).What seams do we remove in mobile assisted seamless learning? A critical review of the literature. Computers and Education, 57(4), 2364-2381.

Bates, A.W and Gary Poole, Effective teaching with technology in higher education. San Francisco: Jossey-Bass Inc., 2003.


Model efektywnego użycia technologii dla nauczania i uczenia się – 8 kryteriów:

1. Odpowiedniość technologii dla studentów2. Łatwość użycia3. Koszty4. Podejście do nauczania i uczenia się5. Interakcyjność6. Organizacja7. Nowoczesność8. Prędkość.


urządzenia przenośne

smartfon

telefon kom. palmtop

tablet

czytnik e-

booków

Komputer• laptop• netbook• stacjonarny

Urządzenia przenośne• smartfon• tablet

pełna mobilność, różnorodna

komunikacja,czujniki i urządzenia, geolokalizacja,szczególne

możliwości personalizacyjne,

nowy styl życia i pracy (czas wolny).


Wartość dodana


Kilka przykładów…

Studenci przychodzą na zajęcia ze swoimi urządzeniami przenośnymi. W czasie laboratoriów korzystają z nich (BYOD), mają tam przyjazne, dobrze zdefiniowane własne środowisko edukacyjne, które wykorzystują do realizacji ćwiczeń, itd.)

Instrukcję do wykonania zadania można pobrać ze strony internetowej zajęć na smartfon po zeskanowaniu kodu QR.


Kilka pytań…

Czy student może wyświetlić zawartość swojego smartfonu bezprzewodowo na ekranie projektora wykładowcy?

Czy student może poprawnie wyświetlić zawartość kursu na swoich urządzeniach przenośnych?

Czy kurs używa aktywności dedykowanych urządzeniom mobilnym?


Projekt mPWSZ (mobilna Przestrzeń Wiedzy Studentów Zdalnych)

INFO– mobilne wersje portali uczelnianych


ORG – kody QR, kalendarze, WiFi, m-dziekanat, m-biblioteka


SOC – Facebook app


EDU – mobilna edukacja

App HTML5

Smartfonowe środowisko edukacyjne


START – personalizacja

USTAWIENIAAktualny poziom

kształceniaStatusWydziałKierunekKoła naukowe |

organizacjeSpecyfikacja

zainteresowań

TYLKO DLA ZALOGOWANYCH Dane użytkownika

(oceny, plan zajęć, płatności, wnioski, zapisy na zajęcia, stypendia, zaliczenia etapów, decyzje)

Plan na dziś Informacje,

przypomnienia



Chad Udel formułuje następujące trzy kroki dla strategii mobile learning:

Learning Everywhere: How Mobile Content Strategies Are Transforming Training, Rockbench Publishing Corp., Nashville, 2012 – str. 83

zmiany w instructional design dla urządzeń używanych przez studentów

powiązanie strategii z social learning

znalezienie i wykorzystanie unikalnych możliwości, jakie oferuje mobilna edukacja


Zmiany w metodyce projektowania kursów

Uczelnie budują z reguły własne modele e-learningowe oparte głównie na modelu ADDIE lub modelu Roberta Gagne’a. W przypadku tworzenia nowego modelu dla potrzeb urządzeń przenośnych warto rozważyć zastosowanie modelu FRAME (The Framework for the Rational Analysis of Mobile Education) lub Mobile Learning Curriculum Framework.



Model ADDIE obejmuje 5 etapów:

Analiza (Analysis) Projektowanie (Design) Realizacja (Development) Wdrożenie (Implementation) Ewaluacja (Evaluation).

Faza analizy określa m.in. cele dydaktyczne, grupy docelowe, wymagania pedagogiczne, sposoby badanie jakości kursu, koszty, harmonogram realizacji. W tej fazie należy wybrać koncepcję zrealizowania mobilnej wersji kursu.

Dobudowanie do gotowego e-kursu ścieżki nauki dla użytkowników urządzeń mobilnych, realizowanej równolegle z głównym nurtem (alternatywne aktywności), uzupełnienie e-kursu dodatkowymi aktywnościami szczególnie efektywnymi do wykorzystania na urządzeniu przenośnym, oznaczenie wszystkich aktywności (kolorem, tekstem lub ikoną)

Model 1 - E-kurs - modyfikacja wersji dla potrzeb mobile learning

Dodatkowe możliwości

Aktywności alternatywne

E-kurs

Korekta aktywności


Kurs zaprojektowany z myślą o użytkowaniu na smartfonie (lub innych urządzeniach mobilnych), uwzględnia alternatywne aktywności przyjazne dla tego urządzenia i wykorzystuje dodatkowe funkcjonalności.

Model 2 - E-kurs -wersja projektowana od początku dla różnych urządzeń (m.in. z uwzględnieniem wymagań smartfonów)

Dodatkowe możliwości poszczególnych urządzeń

Alternatywne aktywności dla różnych urządzeń

E-kurs


Model 3 - E-kurs i wersja m-kursu dedykowana dla urządzeń mobilnych

m-kurs „Repetytorium do kursu Bazy danych”, zawierający pigułki wiedzy kursowej (z audio i wideo), fiszki do powtórzeń,

pytania testowe na bieżąco, sugestywne mapy myśli

„tradycyjny” e-kurs „Bazy danych”



Etap projektowania przypomina obecnie tworzenie stron www w pierwszych latach XXI wieku - w warunkach szybkiego rozwoju komputerów stacjonarnych w zakresie sprzętowym (rozmiary i rozdzielczości ekranów), oprogramowania (rozwój przeglądarek internetowych), zmian prędkości dostępu do internetu i metodyk projektowania. Szerokie spektrum urządzeń mobilnych, szybki ich rozwój i zmiany powiązanych technologii stwarza duże utrudnienia.



Zmiany w metodyce projektowania kursówWang i Shen proponują wybranie czterech zasad projektowania wiadomości dla różnych urządzeń mobilnych: projektowanie dla najbardziej wymagającego

urządzenia, projektowanie dla e-learningu i adaptowanie do m-

learningu, projektowanie krótkiego i skondensowanego materiału, wykorzystanie możliwości sieciowych urządzeń z

technologiami 3G i 4G.Wang M., Shen R., Message design for mobile learning: Learning theories, human cognition and design principle [w:] British Journal of Educational Technology, Vol. 43, Nr 4, 2012, str.561–575.


W projektowaniu należy uwzględnić istotne dla użytkownika cechy pracy z urządzeniami mobilnymi:PersonalizacjaUrządzenia mobilne są traktowane przez użytkowników bardzo osobiście. Z jednej strony można oferować indywidualne kalendarze edukacyjne (terminy oddania prac, zaliczeń), z drugiej w sposób delikatny ingerować w organizację środowiska edukacyjnego na urządzeniu studenta. IntuicyjnośćZe względu na ograniczenia urządzenia mobilnego (rozmiar ekranu, interfejs użytkownika, sposób użytkowania) wymaga się aby korzystanie z materiałów m-learningowych było proste i intuicyjne.


Minimalizm Zasady przygotowania materiałów muszą uwzględniać konieczność przedstawiania tylko spraw najważniejszych w lapidarnym języku. Można stosować metodę: zmniejsz materiał o 30% a następnie jeszcze raz pomniejsz o 30%.Przyjazne (dedykowane) zasoby i aktywności kursowe, niezawodność urządzeniaPrzygotowane materiały muszą wyświetlać się i działać na urządzeniach mobilnych studenta w sposób bezbłędny i prezentować się przyjaźnie. Wszelkie awarie m-kursu działają na studenta demotywująco, a to jest szczególnie niepożądany efekt. Można rozważyć dla m-kursu dostarczanie materiałów do użytkowania offline.


W fazie realizacji budowany jest wcześniej zaprojektowany kurs. Tworzone są i testowane materiały kursowe. Należy zwrócić uwagę na ograniczenia ekranu i interfejsu użytkownika, sposobu wykorzystania, a także na inne aspekty gdy tego wymagają (np. dostępna przepustowość sieci).



Podstawowe zalecenia dla materiałów m-learningowych to: preferowana orientacja pionowa ekranu (przewijanie

góra-dół), jasne i kontrastowe grafiki i multimedia, ograniczenie tekstu do minimum (w jego miejsce symbole

i grafiki), przystosowanie obiektów na ekranie do obsługi palcem, (dla małych ekranów) jeden slajd z trzema punktami

tekstu lub jedną grafiką, usunięcie zbędnych ozdobników, unikanie wprowadzania długich tekstów, ograniczyć czas dla pojedynczych materiałów wideo i audio.


Etap implementacji kursu wymaga szczególnej uwagi w zakresie testowania użycia wszystkich – zadeklarowanych w projekcie – typów urządzeń przenośnych. Dotyczy to przede wszystkim smartfonów z ekranami 3” – 5” oraz tabletów 7” – 8”. Należy zainstalować i sprawdzić działanie wszystkich aplikacji stanowiących mobilne środowisko edukacyjne w kursie. Bardzo ważne jest sprawdzenie zgodności instrukcji dla studenta, nauczyciela prowadzącego kurs oraz funkcjonowanie pomocy dla korzystających z urządzeń przenośnych.



Etap ewaluacji - Organizacja kursuAspekt technologiczny3. Aspekt dostępności3.1. Bariery techniczne3.1.3. Czy wirtualne środowisko nauczania i wszystkie elementy kursu są dostępne i działają poprawnie na urządzeniach wykorzystujących technologie mobilne?3.3. Bariery dla uczestników z dysfunkcjami3.3.3. Czy uczestnik może odsłuchiwać elementy tekstowe kursu na urządzeniach wykorzystujących technologie mobilne za pomocą wbudowanych mechanizmów wirtualnego środowiska nauczania lub dostępnego oprogramowania dodatkowego?

http://www.sea.edu.pl/


Etap ewaluacji - Opracowanie kursu

3. Aspekt dostępności3.1. Bariery kompetencyjne3.1.9. Czy zaplanowano możliwość odtworzenia materiałów kursu za pomocą urządzeń mobilnych?



Etap ewaluacji - Prowadzenie kursu3. Aspekt dostępności3.1. Bariery techniczne3.1.3. Czy materiały dydaktyczne umieszczane przez prowadzącego są dostępne i działają poprawnie na urządzeniach wykorzystujących technologie mobilne?3.2. Bariery dla uczestników z dysfunkcjami3.2.3. Czy uczestnik kursu może odsłuchiwać na urządzeniach wykorzystujących technologie mobilne (za pomocą wbudowanych mechanizmów wirtualnego środowiska nauczania lub dostępnego oprogramowania dodatkowego) elementy tekstowe materiałów dydaktycznych umieszczanych przez prowadzącego?



Platforma edukacyjna – kursy w wersji mobilnej

Zasoby, aktywności platformy edukacyjnej moodle 2.7


Aplikacja natywna Moodle Mobile 1.4



Unikalne możliwości mobilnej edukacji

Mobilne aplikacje edukacyjne. Szczególną grupą są aplikacje wykorzystujące możliwości geolokalizacyjne, np. Moje trasy do wykorzystania w nauce geografii, Google Sky Map, NASA – w obszarze astronomii, Wikitude Drive, Google Goggles – prezentujące rzeczywistość poszerzoną.


Unikalne możliwości mobilnej edukacji

Do nauki przydatne są aplikacje pomiarowe korzystające z sensorów umieszczonych w urządzeniu mobilnym,

np. dalmierz, barometr, miernik dźwięku, wibrometr, kompas, światłomierz, poziomica, sonar, miernik ciśnienia krwi.

Oznakowanie w laboratorium miejsc w kody dwuwymiarowe QR (Quick Response) pozwala studentom po zeskanowaniu za pomocą smartfonu przekierować

do miejsca, w którym student może przeczytać instrukcję, e-book, wyświetlić film, prezentację lub uruchomić podcast.


Bardzo szybko zmieniające się technologie mobilne i powstające nowe teorie uczenia się wymuszają konieczność corocznego przeglądu strategii edukacyjnej uczelni i dokonywania stosownych zmian. T + E + M – odpowiednio stosowane łącznie edukacja

tradycyjna, e-learning, m-learning (blended) Strategia powinna ujmować koszty – szkolenia

wykładowców, dodatkową pracochłonność tworzenia m-kursów. Wymagania dla m-nauczyciela są większe niż dla e-nauczyciela. Problem cyfrowych tubylców i imigrantów.

Refleksje, podsumowanie


Instrukcje dla studenta (ogólna i szczegółowa w m-kursie,

aplikacje do zainstalowania, m-kurs – wymagania dla urządzeń mobilnych, jakie będą konieczne) dla autora kursu dla nauczyciela (prowadzenie kursu)

Pomoc online (dla jakich urządzeń przenośnych?) Strategia uczelni w zakresie urządzeń mobilnych określać

może dodatkowe elementy, np. promocję zachowań ekologicznych poprzez wykonywanie zdjęć i skanowanie zamiast tworzenia odbitek ksero.

Problem wykluczenia i barier.

Refleksje, podsumowanie

XIV Konferencja Uniwersytet Wirtualny

Dziękuję za uwagę

Andrzej Syguł[email protected]

blog: smartfony.pwsz.kalisz.pl

25-26 czerwca 2014

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu