20110422 hội chứng vàng da tắc mật
TRANSCRIPT
![Page 1: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/1.jpg)
(Bài giảng cho SV y khoa năm thứ hai)
Bs Lê Hùng
Hội chứng vàng da tắc mật
![Page 2: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/2.jpg)
Định nghĩa HC ứ mậtDịch mật, đã được tế
bào gan tạo ra, không thể xuống tá tràng như bình thường
Ứ mật xảy ra ở vi quản mật: ứ mật do chuyển hóa (lâm sàng gọi là ứ mật)
Ứ mật xảy ra ở tiểu quản mật trở xuống: ứ mật cơ học (tắc mật)
![Page 3: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/3.jpg)
Sơ đồ chuyển hóa bilirubin
![Page 4: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/4.jpg)
Phân loại vàng da
![Page 5: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/5.jpg)
UDP-GT
Vàng da ứ mật
![Page 6: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/6.jpg)
Hội chứng ứ mật (lâm sàng)
Vàng daNgứaPhân nhạt màuNước tiểu sậm màu
![Page 7: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/7.jpg)
Hội chứng ứ mật (sinh hóa)
Bilirubin TP tăngBilirubin kết hợp tăngBilirubin NT (+)Urobilinogen NT giảmAPL, GGT, 5-NT tăng
tỉ lệ thuận hay với mức độ cao hơn sự tăng AST, ALT
![Page 8: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/8.jpg)
Hội chứng tắc mậtGan to, bờ gan dưới
bờ sườn trên 2 cmTúi mật căng to: dấu
hiệu chắc chắnCó bằng chứng của
sự dãn đường mật trong hay trong và ngoài gan
![Page 9: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/9.jpg)
Nguyên nhân tắc mật
Viêm đường mật xơ hóa nguyên phát, HC Caroli
Sỏi mậtU bướu (u đường mật
hay từ ngoài chèn vào)Nang đường mậtChít hẹp đường mật
(viêm xơ hóa, chấn thương, phẫu thuật)
Nhiễm trùng đường mật ngược dòng (không bế tắc)
![Page 10: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/10.jpg)
Các bước chẩn đoán vàng da tắc mật
Xác định vàng da tăng Bi KH
Xác định vàng da ứ mật
Xác định vàng da tắc mật
Xác định vị trí tắc mậtXác định nguyên
nhân tắc mật
![Page 11: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/11.jpg)
Xác định vàng da tăng bilirubin KH (*)
Dấu hiệu xác định: vàng da sậm, nước tiểu sậm màu
Dấu hiệu loại trừ: thiếu máu, lách to, nổi hạch
Chẩn đoán xác định:Định lượng Bi TP
tăng, %Bi KH tăngBi NT (+)
![Page 12: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/12.jpg)
Xác định vàng da ứ mật (**)
Dấu hiệu xác định: (*) + ngứa và phân nhạt màu.Dấu hiệu loại trừ: có bệnh lý gan (viêm gan cấp,
nghiện rượu, lòng bàn tay son, ngón tay dùi trống, sao mạch, vú to, tăng áp TMC…)
Chẩn đoán xác định: như vàng da tăng Bi KH + urobilinogen NT giảm. ALP, GGT tăng mức độ cao hơn AST, ALT
![Page 13: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/13.jpg)
Dấu hiệu nào đặc trưng cho tắc mật ?
![Page 14: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/14.jpg)
Xác định vàng da tắc mật và vị trí tắc mật
(**) + gan to, túi mật căng to
Siêu âm: Dãn đường mật trong
gan: tắc mật ở rốn gan trở lên
Dãn đường mật trong và ngoài gan: tắc ở OMC
![Page 15: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/15.jpg)
Tắc mật
![Page 16: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/16.jpg)
Xác định nguyên nhân tắc mật (lâm sàng)
Sỏi: đau, sốtU bướu: tắc mật đơn
thuầnNang đường mật: BN
trẻChú ý tiền căn: phẫu
thuật, can thiệp (ERCP), chấn thương…
![Page 17: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/17.jpg)
Xác định nguyên nhân tắc mật (cận lâm sàng)
Chẩn đoán hình ảnh: siêu âm, CT, PTC, ERCP, MRCP, EUS…
Tumor maker: CEA, CA 19-9Xét nghiệm miễn dịchXét nghiệm phân
![Page 18: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/18.jpg)
Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP-Endoscopic Retrograde Cholangiopancreatography)
Nội soi dạ dày đến tá tràng D2
Tìm nhú Vater Đưa thông vào OMCBơm thuốc cản quangCắt cơ vòng + lấy sỏi,
đặt nòngXâm lấn. Chẩn đoán
+ can thiệp
![Page 19: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/19.jpg)
Sỏi ống mật chủ/ ERCP
![Page 20: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/20.jpg)
Đặt nòng qua chỗ hẹp/ ERCP
![Page 21: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/21.jpg)
Chụp đường mật xuyên gan qua da (PTC-Percutaneous Transhepatic Cholangiography)
Thông vào đường mật trong gan xuyên gan qua da
Bơm thuốc cản quangĐặt nòng qua chỗ hẹpXâm lấn. Chẩn đoán
+ can thiệp
![Page 22: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/22.jpg)
U đường mật rốn gan/ PTC
![Page 23: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/23.jpg)
X-quang điện toán cắt lớp đa lát cắt (MSCT-Multislide Computerised Tomography)
![Page 24: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/24.jpg)
Cộng hưởng từ đường mật (MRCP-Magnetic Resonant Cholangiopancreatography)
![Page 25: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/25.jpg)
Siêu âm qua ngả nội soi (EUS-Endoscopic Ultrasonography)
![Page 26: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/26.jpg)
Vi sỏi OMC/ EUS
![Page 27: 20110422 Hội chứng vàng da tắc mật](https://reader037.vdocuments.mx/reader037/viewer/2022102318/558495e7d8b42a0f5a8b482c/html5/thumbnails/27.jpg)
Thank you !