2010 garajistanbul, yaşayan kütüphane teknik raporu

8/8/2019 2010 Garajistanbul, Yaayan Ktphane Teknik Raporu

1/24

YAAYAN KTPHANETEKNK RAPORU

Avrupa niversiteleri Tiyatro Festivali

13-14 Mays 2010


2/24

13-14 MAYIS 2010 AVRUPA NVERSTELER TYATRO FESTVAL

UYGULAMASI TEKNK RAPORU

Proje Ad : Yaayan KtphaneProje Ortaklar : Toplum Gnllleri Vakf & Genlik almalar BirimiProje Destekisi : stanbul 2010 Avrupa Kltr Bakenti Ajans, Avrupa

niversiteleri Tiyatro Festivali

Proje Balang Tarihi : 14.04.2010Proje Biti Tarihi : 14.05.2010

YNETC ZET

Bir model olarak Yaayan Ktphane, tam anlamyla normal bir ktphane gibi almaktadr.Okuyucular gelirler ve bir kitab belirli bir sre iin dn alrlar. Kitab okuduktan sonra ktphaneye

iade ederler ya da isterlerse kitabn sresini uzatabilirler ya da baka bir kitap dn alabilirler.

Yaayan Ktphane ile normal bir ktphane arasnda tek bir fark vardr: Yaayan Ktphanede

kitaplar insanlardr ve kitaplar ile okuyucular kiisel bir diyalog ierisine girerler. Yaayan

Ktphanede bulunan kitaplar sklkla kendilerinekar nyarg beslenen ve youn olarak ayrmclk

ve sosyal dlanmaya maruz kalan gruplardan belirlenir.

Yaayan Ktphane 13-14 Mays 2010 Avrupa niversiteleri Tiyatro Festivali Uygulamas, ToplumGnllleri Vakf ve stanbul Bilgi niversitesi Genlik almalar Birimi ibirlii ile stanbul 2010

Avrupa Kltr Bakenti Ajanstarafndan 2-16 Mays 2010 Tarihleri Arasnda gerekletirilen, Avrupaniversiteleri Tiyatro Festivalidestei ile gerekletirildi.

Yaayan Ktphane 13-14 Mays 2010 tarihlerinde 13.00-18.00 saatleri arasnda toplam 10 saat

boyunca ak kald. Bu uygulama iin genel durum aadaki gibi gerekleti.

Avrupa niversiteleri Tiyatro enliiKonu Bal Says 22

Kitap Says 26Ktphane Gnllleri 46Ktphane Okuyucular 222dn Alma 167

Dorudan Ulalan Kii Says 421

Okumalar sonunda doldurulan deerlendirme formlarnda, okuyucular, zellikle yaadklar gereklik

hissinden etkilendiklerini ve okuma srecini dinamik ve keyifli bulduklarn belirttiler.


3/24

PROJE BLGLER

Proje Amac:

Yaayan Ktphanenin amalar:

Kiilere ve gruplara kar ayrmcla yol aan nyarglarla ilgili farkndalk yaratmak ve

farkllklar ile bir arada yaama kltrn gelitirmek;

Gnlk yaamda birbirleri ile konuma frsat olmayan kiiler arasnda yapc bir kiileraras

diyalog iin ortam salamak;

nsanlar bir araya getirmek, birbirlerini anlamaya tevik etmek ve onlarn insan topluluklar

iindeki yaamlar ile ba etmelerine destek olmak;

Bar iinde beraber yaam alanlarn gelitirmek, insan onuruna ynelik karlkl ve itinal

olarak sayg gstermelerini salamak amac ile insanlar birbirine yaklatrmaktr.

Hedef Kitle:

Yaayan Ktphane Avrupa niversiteleri Tiyatro Festivali uygulamasnn hedef kitlesi:

- Her ya grubundan festival katlmclar,

- stanbul 2010 Avrupa Kltr Bakenti Gnll Program gnllleri,

- Beyolu stiklal Caddesini gn iinde kullanan yurttalar ve turistlerdir

Proje Uygulayclar:

Yaayan Ktphane, Toplum Gnllleri Vakf ve Genlik almalar Birimi ortaklnda projeye

gnll olarak katlan kitaplar ve ktphane grevlileri tarafndan uygulanmtr.

Proje Uygulama Yeri:

Yaayan Ktphane, Avrupa niversiteleri Tiyatro enlii merkezlerinden Garajstanbuldauygulanmtr.

Proje Hedefleri:

Yaayan Ktphanenin iki gn boyunca toplam 10 saat hizmet vermesi;

20 kitab okuyucularla buluturmas;

40 gnllden proje destei alnmas;

200 kiiye dorudan ulalmasdr.


4/24

Proje Hakknda Genel Bilgi

Toplum Gnllleri Vakf ve Genlik almalar Birimi tarafndan uygulanan Yaayan Ktphane

projesi, Kiilere ve gruplara kar ayrmcla yol aan nyarglarla ilgili farkndalk yaratmay,

farkllklar ile bir arada yaama kltrn gelitirmeyi venormalde (gnlk yaam iinde) birbirleri ile

konuma frsat olmayan kiiler arasnda yapc bir kiileraras diyalog iin ortam salamay amalyor.

Trkiyeden ve yurt dndan genlik alannda alan birok farkl grup ve STKnn katld enlik vb.

ortamlarda gerekletirilen Yaayan Ktphane uygulamalar, ayn zamanda, bu etkili metodu daha

fazla genlik rgtnn bilgisine sunarak modelin lke genelinde yaygnlamasna hizmet ediyor.

Trkiyenin 1949dan beri yesi olduu Avrupa Konseyi, Yaayan Ktphaneyi, 2003 ylnda balatm

olduu Toplumsal Btnlk ve nsan Haklar iin Genlik Programnn bir paras olarak ele alyor.

Programn felsefesi, insan haklarnn sadece yasal dokmanlar ile korunamayaca ve her birey

tarafndan savunulmasnn nemine dayanyor. Bunu gndeme getirmek ve insanlarn kendi insan

haklar ve dier insanlarn haklar zerinde dnmelerini salamak iin genel kamuoyunun

farkndaln arttracak etkinliklerden biri olarak Yaayan Ktphane ne kyor.

Modelin Danimarkada ilk olarak uyguland 2000 ylndan beri, 10dan fazla lkedeki genlik

enliklerinde 40n zerinde uygulama gerekleti. Yaayan Ktphane Trkiyede ilk olarak Toplum

Gnllleri Vakf ve stanbul Bilgi niversitesi Genlik almalar Birimi tarafndan Austos 2007de

Bararock Festival 2007 ve Nisan 2008deki Gepgen Festivalde, 2008 Austos aynda Bararock

Festivalinde gerekletirilmitir. 2009 ylnda ise farkl uygulama ile ktphane, toplam 7 gn

boyunca okuyucularn arlad; le aralar dnda toplam 41 saat boyunca ak kald. festival

toplamnda 822 okuma gerekleti. 2009 Eyllde Sivil Sesler, 2009 Kasmda TYAP Kitap Fuar ve2010 ubatta !f stanbul'da yaplan uygulamalarla birlikte imdiye kadar yaplan toplam alt

uygulamada, Yaayan Ktphanede 2638 okuma gereklemi oldu.

Yaayan Ktphanenin Trkiyedeki bu uygulamalar, hem kitaplardan hem de okuyuculardan ok

olumlu geri bildirimler ald. Yaplan izleme ve deerlendirme almas sonucunda, okuyucularn en

ok, yaadklar gereklik hissini arpc bulduklar ortaya kt. Okuyucular, yz yze, insan insana

konuarak iletiime gemenin ok anlaml ve heyecan verici olduunu vurguladlar. Yaanan

deneyimin arpcl, baka sivil toplum kurulularnn da benzer Yaayan Ktphanele r kurmaya

karar vererek Toplum Gnllleri Vakf ve Bilgi niversitesi Genlik almalar Biriminden destektalep etmelerine vesile oldu. (Bu talebi karlamak ve Yaayan Ktphane modelini yaygnlatrmak

iin gelitirilen bir kapasite artrma projesi zerine almalar halen devam etmektedir. Ayrca, 2007

Avrupa Konseyinin yaymlad ve Yaayan Ktphane modelini uygulamak isteyen genlik

rgtlerine ynelik Living Library A Guide for Organisers adl rehber kitabn da Trke evirisi

tamamlanm ve baslmtr.1

1http://www.eycb.coe.int/eycbwwwroot/HRE/eng/documents/LL%20english%20final.pdf
http://www.eycb.coe.int/eycbwwwroot/HRE/eng/documents/LL%20english%20final.pdfhttp://www.eycb.coe.int/eycbwwwroot/HRE/eng/documents/LL%20english%20final.pdfhttp://www.eycb.coe.int/eycbwwwroot/HRE/eng/documents/LL%20english%20final.pdfhttp://www.eycb.coe.int/eycbwwwroot/HRE/eng/documents/LL%20english%20final.pdf


5/24

YAAYAN KTPHANE AVRUPA NVERSTELER TYATRO ENL 2010

UYGULAMA IKTILARI

Avrupa niversiteleri Tiyatro enliinde Yaayan Ktphanenin:

Hizmet verdii gn says : 2Toplam hizmet saati : 10

Katalogda bulunan kitap bal adeti : 22Kitap adedi : 26

Okuyucu says : 222Okuma says : 167Dorudan ulat kii says : 421

Yaayan Ktphane Avrupa niversiteleri Tiyatro enlii Uygulamas, Toplum Gnllleri Vakf ve

stanbul Bilgi niversitesi Genlik almalar Birimi ibirlii ile stanbul 2010 Avrupa Kltr Bakenti

Ajans tarafndan 2-16 Mays 2010 tarihleri arasnda gerekletirilen, Avrupa niversiteleri TiyatroFestivali destei ile gerekletirildi. ki gn boyunca 13.00 18.00 saatleri arasnda okuyucularn

arlayan Yaayan Ktphane toplam 10 saat boyunca ak kald.

Ktphane katalogu 22 farkl kitap bal ierecek ekilde hazrland. Bu balklar aadaki listede

grebilir.

YAAYAN KTPHANE AVRUPA NVERSTELER TYATRO ENL

Kitap Balklar

Alevi Ermeni Krt RumTrkiyede Yaayan

Yabanc

Arap Engelli Lezbiyen Siyahi Yahudi

Avukat Feminist Psikolog STK alan

Biseksel Gey Ressam izofren

Bartl HV+ Roman Transseksel

Baz kitap balklar (HIV+, Transseksel, Gey, Ressam) nceki deneyimler ve okuyucu geri bildirimleri

dorultusunda birden fazla kitap iermektedir.

Yaayan Ktphane Avrupa niversiteleri Tiyatro enlii Uygulamas, okuyucular, kitaplar ve

ktphane gnlllerinden oluan 294 kiiye dorudan ulat. ( Bu rakama, festival alanna gelerek

Yaayan Ktphane uygulamasna tank olan ve proje hakknda bilgilendirilen kiiler dahil deildir.)

Ktphane okuyucular : 222

Ktphane kitaplar : 26

Ktphane gnllleri : 46

TOPLAM : 294


6/24

PROJE ETKNLKLER

Etkinlik Zaman 14-21 Nisan 21-28 Nisan 28 Nisan-5 Mays 5-14 Mays

Proje Ekibinin Oluturulmas

Ktphane Hazrlk Toplants

Kitap Balklarnn Belirlenmesi ve Kitaplarn

Seimi

Kitaplar ve Gnlller in Oryantasyon almalar

Ktphane Katalogunun Oluturulmas

Ktphane Kurulumu

letiim almalar

Deerlendirme ve Rapor almalar

Proje Koordinasyon

1. Proje Ekibinin Oluturulmas

14 Nisan 2010 tarihinde, Volkan Akku, Yaayan Ktphane(YK) Proje Koordinatrlne yar zamanl

alan olarak balad.

Ktphane gnlllerinin belirlenmesi iin, nceki ktphane uygulamasnn gnlllerine bir ar

yapld. Ayrca organizasyon ekiplerinde yer almak isteyen yeni gnlller de ekibe dahil edildi.13-14 Mays 2010 uygulamas ncesinde Organizasyon Ekibine, Yaayan Ktphane modeli

hakknda 2 kez bilgilendirme yapld.

2. KtphaneninOluturulmas

Koordinasyon ekibinin ktphane ncesinde

gerekletirdii katalog toplantlarnda,

kurulacak ktphanede bulunmas gereken

kitap balklarnn belirlenmesi iin alld.

Bunun iin, nceki YK deneyimlerinden(okokunan kitaplar, deerlendirme formlarnda

talep edilen yeni balklar vb.) de yararlanld.

lke gndemindeki gelimeler ve

koordinasyon ekibinin tavsiyeleri dikkate

alnd.

Oluturulan yeni katalogda yer alan balklardaki kitaplarn tespiti ve ktphaneye katlmlarnn

salanmas iin grev paylam yapld. Bunlar dnda kalan konu balklarna ait kitaplara, TOG ile

GBnin ve ktphane gnlllerinin kiisel ve kurumsal ilikileri zerinden kurulan balantlar

sayesinde tespit edildi. Proje Koordinatr yeni kitaplarla birebir grerek ktphaneye katlmlarn

salad. Bu srete, tm kitaplar, YK modeli, etkinliin ierii, okumalarn nasl gerekletii,


7/24

karlalabilecek zorluklar ve bunlarla ba etme yntemleri hakknda bilgilendirildi; kitaplarn srele

ilgili sorular cevapland. Ktphanede yer alacak kitaplarn kesinlemesiyle ktphane katalogu

hazrland.

Ayrca her uygulama ncesinde Organizasyon Ekibi ve Kitaplar bir araya gelip tantlar.

3. Ktphanenin Kurulmas

Yaayan Ktphane'nin gerekletirilebilmesi iin gerekli olan zel ihtiyalarn karlanabilmesi iin

uygulama ncesinde uygulama alan iin fizibilite almas yapld. Bu almalar kapsamnda lojistik

ve teknik ihtiyalar kesinletirilerek, uygulama esnasnda gerekli olan organizasyon emas

oluturuldu. Bylece Ktphane kuruldu ve tm dier malzemeler de festival alanna tand,

ktphane mekn dzenlendi.

Ktphanenin bu uygulamada hizmet verdii 10

saat boyunca, etkinliin tantmn yapmak,

okuyucular kabul ederek kitaplarla buluturmak,

kitaplarn mahremiyetini ve ktphane ile ilgili

dier ihtiyalarnn karlanmasn salamak,

festival katlmclarndan gelen sorular

cevaplamak, kitaplarn iadesini ve okuyucu

deerlendirme formlarnn doldurulmasn

salamak, deerlendirme formu verilerinin sanal

ortama girilerini yapmak gibi ilerinyaplabilmesi iin Kitap Kurtlar, Gzlemeciler,

Ktphaneciler, Geziciler, Deerlendirmeciler olmak zere 46kiilik bir gnll ekip grev yapt. Bu

uygulamada Yaayan Ktphane ilk kez kullanma ak bir soka okuma alan olarak kulland iin

gzlemeci ekibi ortalamadan daha alabalk ve deneyimli ktphane gnllleri arlkl oluturuldu.

Uygulama lk gnnn sonunda gerekletirilen deerlendirme toplants ile ileyite ortaya kan

aksamalar saptand ve bunlarn dzeltilebilmesi iin yntemler gelitirildi. Uygulamann son gnnde

yaplan deerlendirme toplantsnda ise tm sre deerlendirildi ve kitap deerlendirme formlar

dolduruldu.

4. letiim

Bu uygulama ncesinde TOG ve GB kendi iletiim listeleri ile projenin basn metnini paylatlar.

Ayrca hazrlanan el ilan ve posterler de, festival alanlarna ve ilgili yerlere datld. Bu srete

Avrupa niversiteleri Tiyatro enlii, stanbul 2010 Avrupa Kltr Bakenti Ajans Gnll Program

ve stanbul Bilgi niversitesi STK Eitim ve Aratrma Biriminin katklarndan faydalanld.

Bu sre sonunda Ak Radyo3 gn boyunca srekli olarak yaplacak etkinlik hakknda bilgilendirme

yaynlad, BiaNet, Yeil Gazete ve Alman ZDF televizyonu temsilcileri Yaayan Ktphane alannagelerek konu hakknda haberler yaptlar.


8/24

5. zleme & Deerlendirme

Avrupa Konseyinin Yaayan Ktphane Dzenleyici Rehberi2kitabnda nerdii ve Erhan Okak

tarafndan uyarlanarak 2007 ylnda yaplan ilk uygulamada, Bararock 2007, GePGeNFeSTiVaL,

Bararock 2008, uygulamasnda kullanlan lekler, 13-14 Mart uygulamasnda da kullanld.

Ktphane uygulamas srasnda, Gzlemeci ve Ktphaneci ekipleri, okuyucularn okuma sonras

deerlendirme formu doldurmasn ve her okuyucunun tek bir form zerinde deerlendirme

yapmasn saladlar. kinci gnn sonunda, kitaplar da kendileri iin hazrlanan form aracl ile

deerlendirmelerini ilettiler. Okuyucu ve kitap deerlendirme formlar verileri uygulama anndan

balayarak Erol Karaka tarafndan internet ortamnda http://www.surveymonkey.com/ internet

servisi zerinden Toplum Gnllleri Vakf anket hesabna kaydedildi.

Deerlendirme formlar ile salanan verilerin yorumlanmas ve raporlanmas Proje Koordinatr

Volkan Akku tarafndan, projenin eski koordinatr Erhan Okak ve Bilgi niversitesi STK Eitim veAratrma Birimi Koordinatr Laden Yurttaglerin katklaryla 2010 Mays-Haziran aylar iinde

yapld.

6. Proje Koordinasyonu

14.04.2010 - 14.05.2010 tarihleri arasnda gerekleen Yaayan Ktphane Uygulamas, Proje

Koordinatr Volkan Akku ve koordinasyon ekibi tarafndan koordine edildi.

2 http://www.eycb.coe.int/eycbwwwroot/HRE/eng/documents/LL%20english%20final.pdf
http://www.eycb.coe.int/eycbwwwroot/HRE/eng/documents/LL%20english%20final.pdfhttp://www.eycb.coe.int/eycbwwwroot/HRE/eng/documents/LL%20english%20final.pdfhttp://www.eycb.coe.int/eycbwwwroot/HRE/eng/documents/LL%20english%20final.pdf


9/24

Proje Harcamalar

Harcamalar Birim

Birim

adedi

Birim

fiyat

TL

Birim

fiyat

NET TL

Giderler

BRT

TLVergi %

1. Personel 2,500

Proje Koordinatr (aylk brt maa) 1 1 2,500 1,850 26 2,500

2. Harcrah 2,250

Proje Gnllleri (gnlk harcrah) 30 2 38 30 20 2,250

3. Danmanlk ve Hizmet Almlar 3,125

nsan-Kitaplar (gnlk harcrah) 25 2 63 50 20 3,125

4. Ulam ve Tama 1,094

Kitap grmeleri iin koordinatr ulam 10 3 5 123 18 150Ktphane ihtiyalar iin ara kiralama 1 5 145 614 18 725

Kiralk ara iin benzin 1 5 44 185 18 219

5. Ekipman 1,450

Okuyucu kartlar & Yaka kartlar basm 150 2 0 76 18 90

Tirt 50 1 20 847 18 1,000

ay-Kahve aras 45 2 4 333 8 360

7. dari Giderler 850

Kitap grmelerinde arlama 5 2 20 169 18 200

Ktphane hazrlk toplantlar 1 1 150 127 18 150

Proje deerlendirme toplants 10 1 50 423 18 500

8. Tantm Faaliyetleri 950

letiim Materyalleri tasarm 1 1 500 423 18 500

El ilan basm 1 500 0.5 211.0 18 250

Poster basm 1 100 2 169 18 200

TOPLAM PROJE BTES 12,219


10/24

BASINDA YAAYAN KTPHANE

http://yesilgazete.org/2010/05/07/burada-kitaplar-canli

Burada Kitaplar Canl! May 7Devin Baheci

Bir nyarglar ile mcadele projesi olan ve insanlara nyarglar ile yzleme imkan yaratan YaayanKtphane stanbulda tekrar dzenleniyor.

Peki, Nedir Yaayan Ktphane?

Yaayan Ktphane:

nsan haklarna ve insan onuruna saygy tevik eden bir aratr.Kiilere ve gruplara kar ayrmcla yol aan nyarglarla ilgili farkndalk yaratmay ve yapcdiyaloglara olanak salamay amalar.Gnlk hayatta pek fazla bir araya gelme frsat bulamayan insanlar, kiisel deneyimpaylamna dayal bir dzlemde buluturur.-Kitaplar; bir takm etnik, kltrel, mesleki, dini, salk, cinsel kimlik, vb. zellikleri nedeniyle,toplumda, haklarnda nyarglar bulunan ve bu nyarglar nedeniyle zaman zaman vemuntazaman ayrmckla kar karya kalan kiilerdir.-Okuyucusunun zihnindeki yabancyla, zamansal ve mekansal olarak yaplandrlm ancakserbest olan bir ortamda tanmasn salar.

Yaayan Ktphane bir magazin etkinlii, kitaplarn zel hayatlarnn ifa edildii bir yer, kariyertantm alan, danmanlk merkezi, psikoterapi merkezi, kurum tantm yeri, kar amac gden bir

etkinlik ve bir grubun, kltrn, vs. temsil edildii bir alan deildir.

te 13 14 Mays 2010da dzenlenecek olan Yaayan Ktphanenin ar metni:

Yaayan Ktphane 13 14 Maysta Garajistanbulda

Yasayan Ktphane bildiimiz bir ktphane gibi alyor. Kitaplar, kataloglar, ktphanecileri veokurlar var. Kitaplarn konular gnlk hayatta ayrmcla urayan kii ve kimliklerle ilgili. Katalogdanokumak istediiniz kitabi seiyorsunuz. Eer o kitap o an ktphanedeyse dn alp okuyorsunuz.
http://yesilgazete.org/2010/05/07/burada-kitaplar-canlihttp://yesilgazete.org/2010/05/07/burada-kitaplar-canlihttp://yesilgazete.org/2010/05/07/burada-kitaplar-canli


11/24

Bildiimiz bir ktphaneyle Yasayan Ktphane arasndaki tek fark, Yasayan Ktphanedekikitaplarn INSAN olmas.

Toplum Gnllleri Vakf (www.tog.org.tr) ve stanbul Bilgi niversitesi Genlik almalar Birimi(http://genclik.bilgi.edu.tr) tarafndan stanbulda 7.si dzenlenen Yasayan Ktphane Beyolunda

Garajistanbulda 1314 Mays tarihlerinde okurlaryla yine cretsiz olarak buluacak.

Garajistanbulda dzenlenecek Ktphaneyle ilgili daha ayrntl bilgiye:

http://www.yasayankutuphane.net/Yasayan_Kutuphane/Haberler/Entries/2010/4/21_Yasayan_kutu

phane_avrupa_universIteleri_tIyatro_senlIgInde.html

Yasayan Ktphaneyle ilgili genel bilgiye:

http://www.yasayankutuphane.net/

adreslerinden ulaabilirsiniz.
http://www.tog.org.tr/http://www.tog.org.tr/http://www.tog.org.tr/http://genclik.bilgi.edu.tr/http://genclik.bilgi.edu.tr/http://genclik.bilgi.edu.tr/http://www.yasayankutuphane.net/Yasayan_Kutuphane/Haberler/Entries/2010/4/21_Yasayan_kutuphane_avrupa_universIteleri_tIyatro_senlIgInde....htmlhttp://www.yasayankutuphane.net/Yasayan_Kutuphane/Haberler/Entries/2010/4/21_Yasayan_kutuphane_avrupa_universIteleri_tIyatro_senlIgInde....htmlhttp://www.yasayankutuphane.net/Yasayan_Kutuphane/Haberler/Entries/2010/4/21_Yasayan_kutuphane_avrupa_universIteleri_tIyatro_senlIgInde....htmlhttp://www.yasayankutuphane.net/http://www.yasayankutuphane.net/http://www.yasayankutuphane.net/http://www.yasayankutuphane.net/Yasayan_Kutuphane/Haberler/Entries/2010/4/21_Yasayan_kutuphane_avrupa_universIteleri_tIyatro_senlIgInde....htmlhttp://www.yasayankutuphane.net/Yasayan_Kutuphane/Haberler/Entries/2010/4/21_Yasayan_kutuphane_avrupa_universIteleri_tIyatro_senlIgInde....htmlhttp://genclik.bilgi.edu.tr/http://www.tog.org.tr/


12/24

http://inside.bilgi.edu.tr/read/160

Yaayan Ktphane Bu Yl Garajistanbuldayd

Yaayan Ktphane etkinliine, Avrupa niversiteleri Tiyatro enlii evsahiplii yapt.

BLG Genlik almalar Birimi, Toplum Gnllleri Vakf ile ortaklaa olarak 13-14 Mays 2010tarihlerinde yeni bir Yaayan Ktphane etkinlii dzenledi.

2007 ve 2008 yllarnda Bararock, yine 2008de GePGeN Festivali, 2009da TYAP Kitap Fuar veSivil Sesler Festivali ile 2010daki If stanbul Bamsz Film Festivalinin ardndan, 2010 ylndaYaayan Ktphaneye Avrupa niversiteleri Tiyatro enlii evsahiplii yapt. Beyolunda,Garajistanbulda dzenlenen Yaayan Ktphane 13-14 Mays tarihlerinde ziyarete ak kald.

Yaayan Ktphane etkinliklerinde, okurlar, tpk allagelmi ktphanelerde olduu gibi,katalogtan bir kitap seip okuyabiliyorlar. Fakat Yaayan Ktphaneyi, dier ktphanedeneyimlerinden farkl klan, okunan kitaplarn gerek insanlar olmas. nsan haklarna ve insanonuruna saygy tevik etmek amacyla yaplan etkinliin balca amac, kiilere ve gruplara karayrmcla yol aan nyarglarla ilgili farkndalk yaratmak ve yapc diyaloglara olanak salamak.Gnlk hayatta pek fazla bir araya gelme frsat bulamayan insanlar, kiisel deneyim paylamna

dayal bir dzlemde buluturan etkinlikte, okurun zihnindeki yabancyla, zamansal ve meknsalolarak yaplandrlm, ancak serbest olan bir ortamda tanmas salanyor. Yaayan Ktphanedekikitaplar; bir takm etnik, kltrel, mesleki, dini, salk, cinsel kimlik gibi zellikleri nedeniyle,toplumda, haklarnda nyarglar bulunan ve bu nyarglar nedeniyle zaman zaman ve muntazamanayrmckla kar karya kalan kiiler oluturuyor.
http://inside.bilgi.edu.tr/read/160http://inside.bilgi.edu.tr/read/160http://inside.bilgi.edu.tr/read/160


13/24

http://bianet.org/bianet/azinliklar/121976-oteki-insanlarla-tanismak-icin-yasayan-kutuphane-

beyoglunda

"teki" nsanlarla Tanmak in Yaayan Ktphane Beyolu'nda

Siz de yaadnz kentteki farkl kimlikleri merak ediyorsanz ya da onlara dair nyarglara sahipseniz"Yaayan Ktphane"ye gidin, merak ettiiniz kimlik; kitabnz olsun, size kendini anlatsn. "Kitabkapana gre yarglama" sloganyla cretsiz okunabilen kitaplarla bulumak iin bugn son gn.

Berivan TAPAN

[email protected]

stanbul - BA Haber Merkezi

14 Mays 2010, Cuma

stanbul Bilgi niversitesi Genlik almalar Birimi (GB) ile Toplum Gnllleri Vakf (TOG)tarafndan stanbul 2010 Avrupa Kltr Bakenti Ajans desteiyle 7. si yaplan "Yaayan Ktphane"bugn 13:00-18:00 saatleri arasnda Garajstanbul'da.

Okuyabileceiniz "kitaplar", ounlukla genellemelere ve nyargl davranlara maruz kalan ve sklklaayrmcla urayan gruplar temsil ediyor. Kitaplardan bazlar yle: Ermeni, Krt, Alevi, Yahudi,

Barts, HIV +, Transseksel, Gay, Lezbiyen, STK alan, Arap, izofren, Lezbiyen,Barmen/Barmaid, Psikolog, Feminist, Ressam, Avukat...

GB'den Yrk Kurtaran da Yaayan Ktphane ile ilgili bianet'e unlar anlatt:

"Hayatnda hi Ermeni grmemi insanlar var. Dolaysyla da farkl kimlikler hakknda nyarglarasahipler. zellikle bu insanlarn buraya gelmesini istiyoruz.Genel olarak ktphaneyi kullananinsanlar konumadklar konular konuuyorlar, hi tanmadklar kimliklerle tanyorlar, hepakllarndaki ama soramadklar sorular sorabiliyorlar. Gnde ortalama 300-500 kii geliyor. Laciverttirtller kitap, turuncu tirtller ise ktphaneci. Okuma (konuma) seanslar ise 30'ar dakika.'Yaayan Ktphane', Avrupa niversiteleri Tiyatro enlii'nde okuyucularyla buluacak."
http://bianet.org/bianet/azinliklar/121976-oteki-insanlarla-tanismak-icin-yasayan-kutuphane-beyoglundahttp://bianet.org/bianet/azinliklar/121976-oteki-insanlarla-tanismak-icin-yasayan-kutuphane-beyoglundahttp://bianet.org/bianet/azinliklar/121976-oteki-insanlarla-tanismak-icin-yasayan-kutuphane-beyoglundahttp://bianet.org/yazar/berivan-tapanhttp://bianet.org/yazar/berivan-tapanmailto:[email protected]:[email protected]:[email protected]://bianet.org/yazar/berivan-tapanhttp://bianet.org/bianet/azinliklar/121976-oteki-insanlarla-tanismak-icin-yasayan-kutuphane-beyoglundahttp://bianet.org/bianet/azinliklar/121976-oteki-insanlarla-tanismak-icin-yasayan-kutuphane-beyoglunda


14/24

Ktphane kurallar

Bildiimiz ktphanelere oranla buras ok daha grltl bir ktphane. Herkes ikier kiilikmasalara oturup merak ettii kitab okuyor (kimlikle konuuyor). Ktphane kurallarnn bazlar iseyle:"Kitab szle veya davranla incitmek, kitaba hakaret etmek kabul edilemez", "Kitabn

yantlamak istemedii sorulara cevap vermeme hakk vardr", "Okuma sonras kitabnz ypratmadanktphaneye iade ediniz."

Barts ve HIV + kitaplar

Barts Kitab: "Beni okuyanlar genelde 'Kapanmaya ne zaman ve nasl karar verdin', 'Aileninbasksyla m kapandn', 'AKP'li misin, cemaati misin' gibi sorular soruluyor. Beni okuyan yabanc birrenci 'Madem erkekler satan tahrik oluyor o zaman erkekler de kapanmal m?' diye sormutu.Ben de bunun zerine ok dnyorum.

Girdiim ortamlarda bazen bana bcekmiim gibi bakyorlar. Bundan ok rahatsz oluyorum. nsanlar

benim cemaati ya da AKP'li olduumu dnyor. Ama ben ikisine dekarym. Ben biraz dafeministim. Ve srf erkekler tahrik olmasn diye kapanmak beni bazen sinirlendiriyor."

"Ciddi ama korkun bir hastalk deil"

HIV + Kitab: "Gnde 20-25 kii beni okuyor. Genelde bu hastal nasl kaptm ya da naslhissettiim zerine sorular soruluyor. Hastaln birinden birine gemesinin de ok kolay olduu

sanlyor. Ama aslnda yle deil. Tan travmas denilen hastaln ilk rendiimde sevdiklerimi birdaha gremeyeceimi, hayatmn erken biteceini dnyordum. Ama 5 yl geti ve lmedim.

Hastalm HIV fobisi olan arkadalarma sylemiyorum. nk zleceklerini biliyorum.

Bir de insanlar bu hastaln ecinsel hastal olduunu sanyorlar. Ama HIV hastalarnn yzde 83'kadn ve erkeklerden oluuyor. Her HIV hastas daAIDS demek deildir. AIDS bu hastaln sonevresine verilen ad. Bu ciddi ama korkun bir hastalk deil." (BT)

Detayl bilgi iin; www.yasayankutuphane.net, www.tog.org.tr ve www.genclik.bilgi.edu.tradreslerine tklayabilirsiniz.
http://www.yasayankutuphane.net/http://www.yasayankutuphane.net/http://www.tog.org.tr/http://www.tog.org.tr/http://www.genclik.bilgi.edu.tr/http://www.genclik.bilgi.edu.tr/http://www.genclik.bilgi.edu.tr/http://www.tog.org.tr/http://www.yasayankutuphane.net/


15/24

http://www.utf-ist.org/yan-etkinlikler.aspx

YAAYAN KTPHANE AVRUPA NVERSTELER ENL KAPSAMINDA 13 14 MAYISTAGARAJISTANBULDA

Toplum Gnllleri Vakf ve Bilgi niversitesi Genlik almalar Birimi tarafndan uygulanan YaayanKtphane projesi, ayn kentte birlikte yaad halde birbiriyle konuma frsat bulamayan insanlarayapc ve kiisel bir sylei ortam sunmay ve bu yolla kiilerin birbirlerine kar nyarglarn yenidengzden geirmelerini tevik ederek toplumsal bara katk salamay hedefliyor. Bu yaratc proje, ok

kltrll ve birliktelii vurgulamas asndan byk nem tayor.

Yaayan Ktphane tpk gerek bir ktphane gibi iliyor: Okuyucular ktphaneye geliyor,katalogdan dn almak istedikleri kitab seiyorlar; ktphanecinin yardmyla kitab alyorlar ve bellibir sre okuduktan sonra zarar vermeden kitab geri iade ediyorlar. Ancak alk olduumuzktphanelerden farkl olarak, Yaayan Ktphanede kitaplar insan; ve okuyucularyla kiisel birdiyalog iine giriyorlar. Ktphane kataloundaki kitap balklar, ounlukla genellemelere venyargl davranlara maruz kalan ve zaman zaman da ayrmcla urayan gruplar temsil ediyor.

Yaayan Ktphane projesi bu kapsamda, 2007 ylnda Bararock , 2008 ylnda Gepgen ve

BararockFestival, 2009 ylnda Sivil SeslerFestivali, 28. TYAP Kitap Fuar, 2010 ylnda !f stanbul 9.

AFM Bamsz Filmler Festivalinde yer ald. Ayrca stanbul 2010 Avrupa Kltr Bakenti Ajanstarafndan desteklenen, Toplum Gnllleri Vakf ve Bilgi niversitesi Genlik almalar Birimitarafndan uygulanan Yaayan Ktphane Projesinin, kltrel alveri ve srdrlebilirlik ilkeleriniama edinmi bir proje olmas ve yeni bir etkileim biimi oluturmas nedeniyleAvrupa niversiteleriTiyatro enlii kapsamnda gereklemesi ok anlaml.

Yaayan Ktphane kitaplar, 13-14 Mays tarihleri arasnda saat 13.00 -18.00 arasndagarajistanbulda sizleri bekliyor.

Detayl bilgi iin:www.yasayankutuphane.net
http://www.utf-ist.org/yan-etkinlikler.aspxhttp://www.utf-ist.org/yan-etkinlikler.aspxhttp://www.yasayankutuphane.net/http://www.yasayankutuphane.net/http://www.yasayankutuphane.net/http://www.yasayankutuphane.net/http://www.utf-ist.org/yan-etkinlikler.aspx


16/24

YAAYAN KTPHANE

13-14 Mays 2010 Avrupa niversiteleri Tiyatro Festivali UygulamasDEERLENDRME RAPORU

Volkan Akku

DEERLENDRME SONULARI

Yaayan Ktphane 13-14 Mays 2010 uygulamas Toplum Gnllleri Vakf ve stanbul Bilginiversitesi Genlik almalar Birimi ibirlii, stanbul 2010 Avrupa Kltr Bakenti Ajans destei ileAvrupa niversiteleri Tiyatro enlii kapsamnda uygulanmtr. Yaplan deerlendirmelerokuyuculardan her okuma sonunda doldurmalar istenen okuyucu formlar ve kitaplarn uygulamasonunda doldurduklar kitap formlarnda yer alan verilerden elde edilmitir.

ki gn boyunca toplam 10 saat hizmet veren Yaayan Ktphane srecinde toplam 222 okuma

yaplm ve 375 okuyucuya ulalmtr.

- Ya Dalm

Yaayan Ktphane uygulamas okuyucu ya aral 18-48 aras olarak gereklemi. Bu ya aralnda

arlkl olarak 23-32 yalarnda okuyucular Yaayan Ktphaneye okuyucu olarak katkda

bulunmulardr.

- Cinsiyet Dalm

Okuyucularn cinsiyet dalm grafikteki gibidir.

- YKden Nasl Haberdar Oldunuz?Bu uygulama zelinde okuyucularn %60 zerinde bir ksmnn etkinlik annda yaplan yz yze

tantmlar ve stanbul 2010 Avrupa Kltr Bakenti Ajans Gnll Program sayesinde haberdarolduklar belirlenmitir.


17/24

- Hangi Kitab dn Aldnz?

Ktphane okuyucular en fazla sayda transseksel kitaplarla (48 okuma), en az sayda grme engelli

kitapla (1) okuma gerekletirmilerdir. Okuma saylarnn dalm grafikteki gibidir. Bu sonularn da

gsterdii zere Yaayan Ktphane kitap balklar iinde cinsel ynelimle ilgili balklar en yksek

ilgiyi grmekte, bunlarn arasna HIV+ kitap bal da eklenmektedir.


18/24

- Yaayan Ktphane Fikri Beeni Grafii:

- Katalog ve nyarglar Beeni Grafii (0:Hi Beenmedim-5: ok Beendim, Etkilendim)

Okuyucularn bu soruya verdikleri beendim ve ok beendim/etkilendim cevaplarnn oran toplam

%88,7 olmutur.


19/24

- Ktphane Gnlllerini Deerlendirir Misiniz?

Bu soruya verilen cevaplar okuyucularn %98,6 orannda ktphane grevlilerinden memnun

olduklarn gstermektedir. Yalnzca 2 okuyucu ortalamaya yakn ve sadece 1 okuyucu olumsuz yant

vermitir.

- Bakalarna Yaayan Ktphanede Okuyucu Olmay nerir misiniz?

Yaayan Ktphane okuyucular bu soruya %95,4 orannda evet cevab verdiler. Geri kalan cevaplar

ise belki ya da bo braklm cevaplar oldu.

Okuyucularda Yaayan Ktphane in Kitap Bal nerileri:

Deerlendirme formunun son ksmnda okuyuculardan istenen kitap bal nerileri arasnda sklkla

tekrar eden ve ilgi ekici grnenlerden bazlar yle: Hayat kadn, ateist, uyuturucu bamls,

satanist, hakem, 50 yanda bakire, politikac, katil, sirk sanats, sava esiri, Laz, erkez, Zaza,

mazoist, sadist, lkc, alkolik, vegan, vejetaryen, Yunan, anarist, zengin ocuu, emo, yazar,emlak, Almanc, Atatrk ve mlteci.

Okuyucularn kitap okuma srecine dair yorumlar:

- Kendi nyargmla yzletim ve ok gereksiz olduunu fark ettim.

- nyarglarn bu kadar fazla olduu bir toplumda biseksel insanlarn ok fazla olduunu rendim.

-Alevi kitabn bana anlattklaryla benim bildiklerim ok farklyd.

- Yahudi kitabn aslnda nyarglardan ne kadar uzak olduunu anladm.


20/24

- Her feminen gey deildir.

- Transekseller i bulma konusunda ok zorluk yayor. Bu nedenle birou seks iilii yapmak

zorunda kalyorlar.

-HIV tehlikeli bir hastalk ama lmcl olmak zorunda deil.

- Zarar veren deil zarar gren insanlar olmalar ve yaadklar skntlar bir ekilde dar vurmadaki

baarlar ok etkileyici

- Gerekten cinsellik organla olmuyor.

- Toplumdaki nyarglarn kimliklerin ne olduuna baklmakszn bireyleri yalnzla terk etmesi.

- lk defa sevilebilecek kadar samimi bir Krt bulduum iin nyargm deiti.

- Hi biseksel/transeksel tandm ya da konutuum olmamt ya da vard da ben bilmiyordum.

- Bilmediklerim varm, bildiklerim de yanlm.

- Bugne kadar psikologlar samimiyetsiz insanlar olarak kafamda kurmutum. Ama hayr! Onlar da

bizden biriymi, en azndan benim okuduum.

- Kendi yaftalamamdan utandm. Siyahiinsanlar ayrmcla uram, daha fazla sze gerek yok.

- izofren insanlarn gerekten de normal grnebileceinirendim.

Kitaplara, okuyucularna okuma srecinden nasl bir yarar salam olabileceklerini sorduk:

Kitaplara gre; okuyucularda dnmeye ve bundan sonra ki hayatlarnda bilgi kaynaklarn

aratrmaya ynelttiini, okuyucularn nyarglarnn tamamyla doru olmadn, en azndan okuma

yaparak nyarglarn amak adna bir adm attklarn belirtmilerdir.

- YK sayesinde okuyucularn kafasndaki nyarglarn tamamen ortadan kalkmasa da en azndan bu

nyarglar sorgulamaya baladklarn

- Okuduklar konu balna ait gerek bilgi edindiler.

- Bir yaama biimi ve anlam hakknda ilk azdan deniyim paylam, anlamaya ve her eyden nce

sorgulamaya ynlenmi olabilirler.

- Olmadn syledikleri nyarglarn olduunu grmeleri

- Kafalarndaki sorulara cevap bulduklarn ve kafalarndaki yarglar sorguladklarn dnyorum.

- rkmeden, korkmadan, rahata sohbet ettiler.

- Bir aznlk olarak yaamann nasl bir ey olduunu birinci azdan dinlediler, ardlar! Bunu

dnyor olmak bile bir kazan.

- nsanlarla tanma ve okuyucunun kendi gizlilikleriyle yzleme ans


21/24

- Farkl aclardan bakabilme yetilerinin gelitiine inanyorum.

- Bilgi edinme ve kaynaklarna ulamada daha kolaylk saladm dnyorum. nsanlk arenasnda

sanal seyirci olarak i doyumlarnda yeni yollar bulabileceklerine inanyorum.

- Kiisel deneyimlerimizde sahip olduklar ereveleri karlatrdlar.

- Merak etmelerini salad. Kaynaklara ynelmeleri gerektiini ve her bilginin temiz olmadn

anladlar.

- Hayatlarnda, yeni bir dil, yeni bir kltr, yeni bir arkada edindiklerini dnyorum.

- Kafalarndaki tekilerin aslnda sadece kafalarnda olduunu grdler.

YK kitaplarna, YK deneyiminin kendilerine neler kazandrdn ve YK sresince onlar nelerin

zorladn sorduk:

Kitaplar; zorlandklar durumlar; sabretmek, okuyucularn gznde kendilerini grmeninolumsuzluundan, zaman zaman okuyucularn fazla sorgulama giriimlerinden, ayn sorularadefalarca cevap vermek ve her seferinde ayn anlalabilirlii salamaya almaktan, uygulamannyerine gre eitli lojistik skntlardan bahsetmitir. zelliklede ayn sorulara cevap vermekten ancakbirebir grmelerin daha anlaml olduu ve insanlarn birbirlerini anlamalarnda daha yararl olduuiin bu zorluu grmezden geldiklerinden bahsetmilerdir. Kitaplar, bunlarn dnda ise ilginin vegrmelerin younluu, !f stanbul uygulamas haricinde dier uygulamalarnbaz fiziksel artlarnnzorluundan, mesleki anlamda uzmanlk gerektirecek sorulara cevap vermek konusunda zorlukektiklerinden belirtmilerdir:

- lgisiz ve ylesine gelen okuyucu

- Genelleme yaplarak sorulan sorular, n kabulle sorulan tahrik edici sorular

-Ayn eyi tekrar tekrar anlatmak, kendi problemlerini anlatmay denediklerinde uygun bir dille geri

evirmek. Konu balna kar nyarglar sorgulamaya deil, danman hizmeti almaya almak

- Anlamaya kapal, fikri olmayan, fikir sahibi olmak gibi de bir niyeti olmayan, sormayan,

konumayan, insanlarn youn olduu bir grubun karsndaydm. Zorlayc oldu kimi zaman.

- Bilinsiz sorular ve okuyucularn umarsz tavrlar.

- YK alannn souk olmas(TYAP uygulamas)

-YK alannn scak olmas(Sivil Sesler uygulamas)

- ok kat fikirli okuyuculara kendimi anlatmak

- Ktphane alannda yaplan medya almasndan

- nyarglarndan dolay benim konu balm deil, baka bir konu baln beklerken benim konu

balm seen okuyucularn ilgisiz tavrlar.

- Baz okuyucularn konu bal zerine(psikolog) terapi grmesi gibi alglamas


22/24

Ayrca kazandklar deneyimi de; yeni insanlar tanmak, kendini bakalarna ifade etmek, kendi

kltr ve hayat felsefesini paylamak, insanlarn gznden kendilerini grdklerini ve konuma,

anlatma yeteneklerinin arttn belirtmilerdir.

-nsanlara anlatrken kiinin de bazen kendinde yeni eyler fark etmesine ve karsndaki algy daha

net anlamasn salyor.

- Bende empati kurdum, sabr kazandm

- Fikirlerimi pek ok insana aktarabildim ve benim gibi dnen ok insan olduunu anladm

- Benden fakl olan insanlarn, farkl dncelerini reniyorum

- Kendi n yarglarmn fark ettim.

- Birebir okuyucu ile bulumak ok daha etkili ve empati kurmay salyor. Bilgi glne bir ta attm

halka halka yaylyor

- Dardan nasl grndmn ve toplumda kendim ile ilgili nasl bir bilgi eksiklii olduunu

anladm.

-Karmdakinin beni nasl tandn, bildiini, nasl anlamak istediini daha iyi rendim. Benimle

ayn eyleri arzulayan, nyargsz insanlarla tanmaktan mutluluk duydum.

- nsanlar doru bilgilendirmek ve bilinlendirmek bana ok huzur veriyor.

- Kendi sorunlarm insanlarla paylamak rahatlatcyd. nyarglarn azaldn grmek gzeldi.

- Gelecee dair genlerden dolay daha umutlu bakmaya baladm. nsanlara bir eyler anlatabilmek

iin farkl yntemler gelitirmeye baladm.

Kitaplarn nerilerine kulak verdiimizde:

Gelecekteki kitaplara:- Heyecan verici buluyorlarsa kitap olmalarn,

-

Ak ve samimi ekilde kendileri anlatmalarn; hangi kimlikle katlyorsanz o olmalarn,- Devaml katlm gstermeleri, sabrl olmalarn, moral bozmamalarn,

- Okuyucular iyi dinlemelerini, donanml gelmelerini, konuya hkim olmalarn,

- Dinlemeyi, insanlar iknaetmektense, kendilerini ifade etmeye odaklanmalarn,

- Bu meselenin sadece okuyucularn yzleme meselesi deil, ayn zamanda kendi ile yzleme

meselesi olduunu,

- Anlattklarnn kendi deneyimi olduunu vurgulamalar ve baka deneyimlerinde olabileceini

okuyuculara hatrlatmalarn, genellemeden kanmalarn,

-

Paket bilgi vermekten ziyade sohbet etmelerini,- Eer grnrlkle ilgili bir problemleri varsa, okuyucuyu nceden grmelerini,


23/24

Organizatrlere:- Daha fazla organizasyon yaplmas, farkl ehirlerdeYK yaplmas,

- Baka kurumlara da YK yapmalarn salamalar,

-Kitap ve balk saysn arttrmalarn, ktphaneye yeni konu balklar eklemeleri,

- Ktphanenin daha yaygn tantlmasn,

- Ktphane alann ihtiyalarna daha fazla dikkat etmeleri,

- Dinlenme alanlarnn daha fazla dikkate alnmasn ve byle bir alann yaratlmasn,

Gelecekteki okuyuculara:- Kafalarndaki sorular sormaktan ekinmesinler, ak, nitelikli ve amaca ynelik sorularn

sormalarn

- Mmkn olduunca eitli kitaplar okumalarn;

- Sorular nceden hazrlamalarn, cevaplarn karsnda kendilerini kontrol etmelerini;

- Kitaplarn varlk nedeni olduklarn unutmasnlar;

- Yaayan Ktphane sistemini daha iyi anlamaya almallar, organizasyonel deil, felsefi

anlamda.

Ktphanecilere:- Proje hakknda okuyucuya daha fazla bilgi vermelerini,

-

Okunma srelerini takip etmelerini,- Byle iyi niyetli ve yardm sever olmaya devam etmelerini,

- Ktphanede kitaplar nce grevlilerin okumasn

Katalog iin:

- Yeni kitap balklarnn oluturulmasn,

- nyarglarn detaylandrlmasn ve yenilenmesini

nermektedirler.

Tm Yaayan Ktphane ekibinin, (ktphaneciler, kitaplar ve okuyucular) ortak dilei bu deneyimi

daha ok kiinin yaamas, dolaysyla Yaayan Ktphanenin bundan sonra farkl mekn ve

zamanlarda tekrar etmesi ynndedir.

Tm Yaayan Ktphane sreci boyunca bizlerle olan ve desteklerini esirgemeyen herkese Yaayan

Ktphanelere gerek olmayacak bir dnya dileiyle sonsuz teekkrler


24/24

2010 garajistanbul, yaşayan kütüphane teknik raporu

Documents