2009 - 2010 yaşayan kütüphane'ler (sivil sesler fest., tÜyap kitap fuarı ve !f İstanbul)...

8/9/2019 2009 - 2010 Yaayan Ktphane'ler (Sivil Sesler Fest., TYAP Kitap Fuar ve !f stanbul) Teknik Raporu

1/48

YAAYAN KTPHANE20092010Uygulamalar

1

20092010UYGULAMALARI

TEKNKRAPORU


2/48


2

YaayanKtphane2009Uygulamalar

TeknikRaporerii

Yneticizeti.. 3

ProjeBilgileri 5

Uygulamaktlar 7

ProjeEtkinlikleri 9

ProjeHarcamalar 15

BasndaYaayanKtphane 17

YK2009UygulamalarDeerlendirmeSonular.. 22

OkuyucularaAitDeerlendirmeSonular 24

KitaplaraAitDeerlendirmeSonular. 29

EK1-YaayanKtphaneDeerlendirmeFormlar 39

EK2-nerilenKitapBalklar 43

EK3-OkuyucuDeneyimleri.. 44

EK4-KitapDeneyimleri 47


3/48


3

YAAYANKTPHANE

2009UYGULAMALARITEKNKRAPORU

ProjeAd :YaayanKtphaneProjeOrtaklar :ToplumGnllleriVakf&GenlikalmalarBirimiProjeDestekisi :stanbul2010AvrupaKltrBakentiAjansProjeBalangTarihi :24.08.2009ProjeBitiTarihi :31.03.2010

YNETCZET

Bir model olarak Yaayan Ktphane, tam anlamyla normal bir ktphane gibi almaktadr.

Okuyuculargelirlervebirkitabbelirlibirsreiindnalrlar.Kitabokuduktansonraktphaneyeiade ederler ya da isterlerse kitabn sresini uzatabilirler ya da baka bir kitap dn alabilirler.

Yaayan Ktphane ile normal bir ktphane arasnda tek bir fark vardr: Yaayan Ktphanede

kitaplar insanlardr ve kitaplar ile okuyucular kiisel bir diyalog ierisine girerler. Yaayan

Ktphanedebulunankitaplarsklklakendilerinekarnyargbeslenenveyounolarakayrmclk

vesosyaldlanmayamaruzkalangruplardanbelirlenir.

Yaayan Ktphane 2009 uygulamalar, Toplum Gnllleri Vakf ve stanbul Bilgi niversitesi

Genlik almalar Birimi ibirlii ile gereklemitir. stanbul 2010 Avrupa Kltr Bakenti Ajans

desteiile3farkluygulamagerekletirildi.

Buuygulamalar;

25-26Eyll2009tarihlerindeSivilSeslerFestivalinde

31Ekim-1Kasm2009tarihlerinde28.TYAPKitapFuarnda

13,14 ve 16 ubat 2010 tarihlerinde !f stanbul 9. AFM Uluslararas Bamsz Film

Festivalindegerekleti.

7gnboyuncaakkalanKtphane,verilenlearalardndatoplam42saatboyuncaakkald.

YaayanKtphane'ninson3uygulamasktlaruekildeolutu;

SivilSesler TYAP !fstanbul TOPLAM

KonuBalSays 21 20 21 62

KitapSays 25 28 31 84

KtphaneGnllleri 43 30 45 118

KtphaneOkuyucular 380 313 544 1237

dnAlma 270 251 361 882

DorudanUlalanKiiSays 448 371 620 1439


4/48


4

Gerekletirilen bu 3 uygulama da insan kitaplar, organizasyon gnllleri, okuyucularla birlikte

toplam1439kiiyeulalmtr.

-SivilSeslerFestivali;488kii

-TYAPKitapFuar;371kii

-!fstanbul;620kii

Okumalarsonundadoldurulandeerlendirmeformlarnda,okuyucular,zellikleyaadklargereklik

hissindenetkilendikleriniveokumasrecinidinamikvekeyiflibulduklarnbelirttiler.


5/48


5

PROJEBLGLER

ProjeAmac:

YaayanKtphaneninamalar:

Kiilere ve gruplara kar ayrmcla yol aan nyarglarla ilgili farkndalk yaratmak ve

farkllklarilebiraradayaamakltrngelitirmek;

Gnlkyaamdabirbirleri ile konuma frsat olmayankiilerarasnda yapcbir kiileraras

diyalogiinortamsalamak;

nsanlarbirarayagetirmek,birbirlerinianlamayateviketmekveonlarninsantopluluklar

iindekiyaamlarilebaetmelerinedestekolmak;

Bar iinde beraber yaamalanlarn gelitirmek, insan onuruna ynelik karlkl ve itinal

olaraksayggstermelerinisalamakamacileinsanlarbirbirineyaklatrmaktr.

HedefKitle: YaayanKtphaneBararock Festivaluygulamasnnhedefkitlesi:

- 17-30yaarasgenlerve

- Buyagrubunuhedefkitleolarakbenimseyengenlikrgtleridir.

ProjeUygulayclar:YaayanKtphane2009UygululamalarToplumGnllleriVakfveGenlikalmalarBirimi

ortaklnda projeye gnll olarak katlan kitaplar ve ktphane grevlileri tarafndan

uygulanmtr.

ProjeUygulamaYerleri:Yaayan,Ktphanenin4-5-6.uygulamalar;

-SivilSeslerFestivali,MakaKkiftlikParkta,

-TyapKitapFauar,BeylikdzFuarMerkezinde,

-!fstanbul,TheHall'da

Gerekletirilmitir. ProjeHedefleri:YaayanKtphane2009Uygulamalarnn:

7gnboyuncahizmetvermesi

100kitabokuyucularlabuluturmas,

105gnllnnprojeyedestekvermesi,

2000kiiyedorudanulamasdr.


6/48


6

ProjeHakkndaGenelBilgi

Toplum Gnllleri Vakf ve Genlik almalar Birimi tarafndan uygulanan Yaayan Ktphane

projesi, Kiilere ve gruplara kar ayrmcla yol aan nyarglarla ilgili farkndalk yaratmay,

farkllklarilebiraradayaamakltrngelitirmeyivenormalde(gnlkyaamiinde)birbirleriile

konumafrsatolmayankiilerarasndayapcbirkiilerarasdiyalogiinortamsalamayamalyor.

TrkiyedenveyurtdndangenlikalanndaalanbirokfarklgrupveSTKnnkatldenlikvb.

ortamlardagerekletirilenYaayanKtphaneuygulamalar,aynzamanda,buetkilimetodudaha

fazlagenlikrgtnnbilgisinesunarakmodelinlkegenelindeyaygnlamasnahizmetediyor.

Trkiyenin1949danberiyesiolduuAvrupaKonseyi,YaayanKtphaneyi,2003ylndabalatm

olduu Toplumsal Btnlk ve nsanHaklar iin Genlik Programnn birparas olarak elealyor.

Programn felsefesi, insan haklarnn sadece yasal dokmanlar ile korunamayaca ve her birey

tarafndan savunulmasnn neminedayanyor. Bunu gndeme getirmek ve insanlarn kendi insan

haklar ve dier insanlarn haklar zerinde dnmelerini salamak iin genel kamuoyunun

farkndalnarttracaketkinliklerdenbiriolarakYaayanKtphanenekyor.

Modelin Danimarkada ilk olarak uyguland 2000 ylndan beri, 10dan fazla lkedeki genlik

enliklerinde40nzerindeuygulamagerekleti.YaayanKtphaneTrkiyedeilkolarakToplum

GnllleriVakfvestanbulBilginiversitesiGenlikalmalarBirimitarafndanAustos2007de

Bararock Festival 2007 veNisan 2008deki Gepgen Festivalde, 2008 Austos aynda Bararock

Festivalinde gerekletirilmitir. 2009 ylnda ise farkl uygulama ile ktphane, toplam 7 gnboyuncaokuyucularn arlad;le aralar dnda toplam41 saat boyunca ak kald. festival

toplamnda822okumagerekleti.2009EylldeSivilSesler,2009KasmdaTYAPKitapFuarve

2010 ubatta !f stanbul'da yaplan uygulamalarla birlikte imdiye kadar yaplan toplam alt

uygulamada,YaayanKtphanede2638okumagereklemioldu.

Yaayan Ktphanenin Trkiyedekibu uygulamalar, hemkitaplardanhemdeokuyuculardan ok

olumlugeri bildirimlerald.Yaplan izlemevedeerlendirmealmas sonucunda,okuyucularnen

ok, yaadklar gereklik hissini arpc bulduklarortayakt. Okuyucular, yz yze, insan insana

konuarak iletiime gemenin ok anlaml ve heyecan verici olduunu vurguladlar. Yaanandeneyimin arpcl,bakasivil toplumkurulularnndabenzerYaayanKtphanelerkurmaya

karar vererek ToplumGnllleri Vakf veBilgi niversitesi Genlik almalarBiriminden destek

talepetmelerinevesile oldu.(Bu talebi karlamakve YaayanKtphanemodelini yaygnlatrmak

iingelitirilenbirkapasiteartrmaprojesizerinealmalarhalendevametmektedir.Ayrca,2007

Avrupa Konseyinin yaymlad ve Yaayan Ktphane modelini uygulamak isteyen genlik

rgtlerineynelik Living Library AGuide forOrganisersadl rehberkitabndaTrkeevirisi

tamamlanmvebaslmtr. 1

1 http://www.eycb.coe.int/eycbwwwroot/HRE/eng/documents/LL%20english%20final.pdf


7/48


7

Uygulamalar

Baz balklar, daha nceki deneyimler ve okuyucu geribildirimleri dorultusunda gelecek talebin

yksekliingrlerekbellisaatlerdebirdenfazlakitaplaktphanedeyerald(Alevi[2],Ermeni[2],

Rum[2],Yahudi[2]).

Ktphaneninakkald12saatboyunca,380kii,ktphaneyelikkartedinerekokuyucuoldu.

Buokuyuculartoplam270okumagerekletirdiler.

YaayanKtphaneSivilSesler2009uygulamas,okuyucular,kitaplarvektphanegnlllerinden

oluan 448 kiiye dorudan ulat. (Bu rakama, festival alanna gelerek Yaayan Ktphane

uygulamasnatankolanveprojehakkndabilgilendirilenkiilerdhildeildir.)

YaayanKtphaneprojehedefleriilegerekleenktlararasndafakllklargrnmektedir.zellikle

okuyucu says ortalamann altndadr. Bunun nedeni, Sivil Sesler Festivalinin katlmcsnn az

olmasdr.Ancakdahasonragerekletirilenuygulamalardabuhedefeulalmtr.




KtpahneGnllleri 43 30 45 118


dnAlma 270 251 361 882


YAAYANKTPHANESivilSesler2009KitapBalklar

Alevi Engelli Lezbiyen izofren

Arap Feminist Psikolog Transseksel

Barmaid Gey Ressam Yabanc

Bartl Hiv+ Roman Yahudi

Ermeni Krt Rum


8/48


8


ykseklii ngrlerek belli saatlerde birden fazla kitapla ktphanede yer ald (Transseksel [3],

Hiv+[3],Yahudi[2]).



YaayanKtphaneSivilSesler2009uygulamas,okuyucular,kitaplarvektphanegnlllerinden

oluan 371 kiiye dorudan ulat. (Bu rakama, festival alanna gelerek Yaayan Ktphane

uygulamasnatankolanveprojehakkndabilgilendirilenkiilerdhildeildir.)

YAAYANKTPHANE !fstanbul2010

KitapBalklar

Alevi Ermeni Ressam Transseksel

Arap Feminist Psikolog Yahudi

Barmaid Gey Roman Yabanc

Bartl Hiv+ Rum

Biseksel KrtSivilToplumKuruluu

alan

Engelli Lezbiyen izofren

YAAYANKTPHANE TYAP2009KitapBalklar

Alevi Engelli Lezbiyen SivilToplumalan

Arap Feminist Psikolog izofrenBankac Gey Ressam Transseksel

Bartl Hiv+ Roman Yabanc

Ermeni Krt Rum Yahudi



KitapSays 25 28 31 84KtpahneGnllleri 43 30 45 118


dnAlma 270 251 361 882



9/48


9


ykseklii ngrlerek belli saatlerde birden fazla kitapla ktphanede yer ald (Transseksel [3],

Hiv+[2],Rum[2],Ermeni[4],Ressam[2],SivilToplumKuruluualan[2]).



YaayanKtphane!fstanbuluygulamas,okuyucular,kitaplarvektphanegnlllerindenoluan

616 kiiyedorudan ulat. (Bu rakama, festival alanna gelerek Yaayan Ktphane uygulamasna

tankolanveprojehakkndabilgilendirilenkiilerdhildeildir.)




KtphaneGnllleri 43 30 45 118


dnAlma 270 251 361 882



10/48


10

PROJEETKNLKLER

1.ProjeEkibininOluturulmas

2009 Austos ay balangc itibar ile Umut Karapee, Yaayan Ktphane (YK) Proje

Koordinatrlnetamzamanlalanolarakbalad.

Ktphane gnlllerininbelirlenmesi iin, nceki ktphaneuygulamasnn gnlllerinebirar

yapld.Ayrcaorganizasyonekiplerindeyeralmakisteyenyenignlllerdeekibedahiledildi.

Her uygulamancesindeOrganizasyon Ekibine Yaayan Ktphanemodelihakkda bilgilendirmeyapld.

2.KtphaneninOluturulmas

Koordinasyon ekibinin her ktphane ncesinde gerekletirdii katalog toplantlarnda, kurulacak

ktphanedebulunmasgereken kitapbalklarnnbelirlenmesi iinalld.Bunun iin,nceki YK

deneyimlerinden(okokunankitaplar,deerlendirmeformlarndatalepedilenyenibalklarvb.)de

yararlanld.lkegndemindekigelimelerve

koordinasyon ekibinin tavsiyeleri dikkate

alnd.

Oluturulan yeni kataloglarda yer alan

balklardakikitaplarntespitivektphaneye

katlmlarnn salanmas iingrev paylam

yapld.Bunlardndakalankonubalklarna

ait kitaplara, TOG ile GBnin ve ktphane

gnlllerinin kiisel ve kurumsal ilikileri

zerindenkurulanbalantlarsayesindetespit

edildi. Proje Koordinatr yeni kitaplarla birebir grerek ktphaneye katlmlarn salad. Bu

Faaliyetler/Zaman Eyll Ekim Kasm Aralk Ocak ubat Mart

KtphaneHazrlkToplantlar KitapBalklarnnBelirlenmesiveKitaplarnSeimi

KitaplarveGnlllerinEitim

KtphaneKataloununOluturulmas

KtphaneKurulumu

letiimalmalar

zleme&Deerlendirmealmas

ProjeDeerlendirmeToplants

ProjeKoordinasyonu


11/48


11

srete, tm kitaplar, YKmodeli, etkinliin ierii, okumalarnnasl gerekletii, karlalabilecek

zorluklar ve bunlarla ba etme yntemleri hakknda bilgilendirildi; kitaplarn srele ilgili sorular

cevapland.Ktphanedeyeralacakkitaplarnkesinlemesiylektphanekataloguhazrland.

AyrcaheruygulamancesindeOrganizasyonEkibiveKitaplarbirarayageliptantlar.

3.KtphaneninKurulmas

Yaayan Ktphane'nin gerekletirilebilmesi

iingerekliolanzelihtiyalarnkarlanabilmesi

iinheruygulamancesindeuygulamaalaniin

fizibilite almas yapld. Bu almalar

kapsamnda lojistik ve teknik ihtiyalar

kesinletirilerek, uygulama esnasnda gerekli

olan organizasyon emas oluturuldu. Bylece

Ktphanekurulduvetmdiermalzemelerde

festival alanna tand, ktphane mekn

dzenlendi.

Ktphanenin 3 uygulamada hizmet verdii 7

gn boyunca, etkinliin tantmn yapmak,

okuyucularkabulederekkitaplarlabuluturmak,

kitaplarn mahremiyetini ve ktphane ile ilgili

dier ihtiyalarnn karlanmasn salamak,festival katlmclarndan gelen sorular

cevaplamak, kitaplarn iadesini ve okuyucu

deerlendirme formlarnn doldurulmasn

salamak gibi ilerin yaplabilmesi iin Kitap

Kurtlar, Gzlemeciler, Ktphaneciler,Geziciler

olarak heruygulamaiinortalama 40 kiilikbir

gnllekipgrevyapt.

Uygulamalarnlkgnnsonundagerekletirilendeerlendirmetoplantlarileileyiteortayakan

aksamalar saptand ve bunlarn dzeltilebilmesi iin yntemler gelitirildi. Her uygulamann son

gnndeyaplandeerlendirme toplantsnda ise tmsredeerlendirildi ve kitapdeerlendirme

formlardolduruldu.

4.letiim

Her uygulama ncesinde TOGveGB kendi iletiim listeleri ile projenin basn metnini paylatlar.

Ayrca hazrlanan el ilan ve posterler de, festival alanlarna ve ilgili yerlere (rnek verebilirsin)

datld.


12/48


12

Projenin 3. uygulamas iin zel bir iletiim almas yapld.

Koordinasyonekibininkiiselvekurumsalkontaklarileproje

uygulamasndan 1 ay nce almalarna balad. almalar

dorultusundagazeteciViktoryaiprutilebirtoplantyaplarak

ve projenin medyada tantm iin destek istendi. Projenin

tantmiinirtibatkurulacakkiiselvekurumsalolarakiletiim

halinde olunan medya mensuplar belirlendi ve srecin nasl

yrtlmesigerektiinetletirildi.

Bualmalarkapsamnda;

Projeiinbirbasnbltenioluturuldu.

Yaayan Ktphanesi internet sitesi gncellendi.

(www.yasayankutuphane.net)

Projeortaklar(TOG,stanbulBilginiversitesi/Genlik

almalarBirimi,AKB2010,!fstanbul)kendiinternet

sitelerindeYaayanKtphanehakkndahaberyaymladlar.

Projeortaklarirtibathalineolduklarmedyamensuplarilebasnblteninipaylatlar.

Kiisel kontaklar kullanlarak telefon ve e-posta ile Yaayan Ktphane hakknda bilgi ve

bltenpaylald.

Yaplan almalar sonrasnda olumlu geri dnler saland. ok sayda medya kuruluu proje

hakknda haber yapmak iin talepte bulundu; uygulama ncesinde, esnasnda ve sonrasnda 12

medyakuruluuorganizasyonekibivekitaplarlarportajlargerekleti.

Gazeteler

Tarih YaynBal Ebat

07/02/10 SabahPazar-YAAYANKTPHANE'DECANLIKiTAP eyreksayfa

07/02/10 HrriyetKeyif-OSCARADAYLARIBUFESTVALDE eyrekSayfa

08/02/10 Sabah-HASMETBABAOLU'NUNYAZISI KeYazs

08/02/10 MilliyetCadde34-KAMPUS eyrekSayfa

10/02/10 HabertrkMagazin-AJANDA eyrekSayfa

12/02/10 Radikal-!FTENGELENBAIMSIZFLMLER eyrekSayfa

13/02/10 RadikalCumartesi-NSANOKUMANINFAYDASI TamSayfa(RPORTAJ)

15/02/10 BizimGazete-FLMARASIAKTVZM eyrekSayfa

19/02/10 Birgn-GZDEBEDELOLU'NUNKEYAZISI KeYazs


13/48


13

27/02/10 CumhuriyetYaamHAYDOKUBEN YarmSayfa(RPORTAJ)

28/02/10 Star-KAITDELNSANDANKTAP YarmSayfa(RPORTAJ)

Dergi

Tarih YaynBal Ebat

14/02/10 NewsweekTrkiye-KTAPLARCANLANDI TamSayfa(RPORTAJ)

14/02/10 Para-SANATTANKALEMEDENLER eyrekSayfa

01/03/10 Geniz-YAAYANKTPHANEDENSANOLMAK TamSayfa(RPORTAJ)

Televizyon/Radyo

Tarih YaynBal Sre

15/02/10 CNNTRK-GndeminRengi 15Dakika

10/02/10 lkeTV-lkedeBuSabah 15Dakika(RPORTAJ)

19/02/10 CemTV 1Saat(RPORTAJ)

13/03/10 BugnTV-BugnHaftaSonu 10Dakika(RPORTAJ)

21/03/10 VoiceofAmerica 30Dakika(RPORTAJ)

22/03/10 RadioofHolland 30Dakika(RPORTAJ)

01/04/10 BBCradio 30Dakika(RPORTAJ)

10/03/10 YnRadyo 1Saat(RPORTAJ)

WEBTarih Knye Ebat

12/02/10 www.ntvmsnbc.com 2Tamsekme(RPORTAJ)

28/02/10 www.stargazete.com 1TamSekme(RPORTAJ)

09/02/10 www.bianet.org 1TamSekme

13/02/10 www.radikal.com.tr 1TamSekme(RPORTAJ)


14/48


14

09/02/10 www.dunyabulteni.net 1TamSekme

12/02/10 www.evrensel.net 1TamSekme

15/02/10 www.milliyet.com.tr 1TamSekme

13/02/10 www.haberciniz.biz 1TamSekme

14/02/10 www.habervitrini.com 1TamSekme

16/02/10 www.memlekethaber.com 1TamSekme

19/02/10 www.hurriyet.com.tr 1TamSekme

5.zleme&Deerlendirme

AvrupaKonseyininYaayanKtphaneDzenleyiciRehberi 2kitabndanerdiiveErhanOkak

tarafndan uyarlanarak 2007 ylnda yaplan ilk uygulamada, Bararock 2007, GePGeNFeSTiVaL,

Bararock2008,uygulamasndakullanlanlekler,2009uygulamalarndadakullanld.

Ktphane uygulamas srasnda, Gzlemeci ve Ktphaneci ekipleri, okuyucularn okuma sonras

deerlendirme formu doldurmasn ve her okuyucunun tek bir form zerinde deerlendirme

yapmasn saladlar. kinci gnn sonunda, kitaplar da kendileri iin hazrlanan form aracl ile

deerlendirmeleriniilettiler.

DeerlendirmeformlarilesalananverilerinyorumlanmasveraporlanmasProjeDanmanUmut

KarapeetarafndanAustos-Eyllaylariindeyapld.

6.ProjeKoordinasyonu

24.08.200931.03.2010tarihleriarasndagerekleenYaayanKtphane2009UygulamalarProje

DanmanUmutKarapeeveKoordinasyonekibitarafndankoordineedildi.

2 http://www.eycb.coe.int/eycbwwwroot/HRE/eng/documents/LL%20english%20final.pdf


15/48


15

PROJEHARCAMALARI

Harcamalar Birim Birimadedi BirimfiyatTL GiderlerTL AKBkatks Dierkatklar

1.Personel 11.813 11.250 563ProjeKoordinatr(aylkbrtmaa) 1kii 3ay 3.750 11.250 11.250 0

Muhasebeelemanmaann%5'i 0,05 3ay 3.750 563 0 563

2.Harcrah 8.575 8.575 0

ProjeGnllleri(gnlkharcrah) 35kii 7gn 35 8.575 8.575 0

3.DanmanlkveHizmetAlmlar 19600 19600 0

nsan-Kitaplar(gnlkharcrah) 30kii 7gn 60 12.600 12.600 0

zleme&DeerlendirmeDanman 1kii 1rapor 2.500 2.500 2.500 0

nsan-KitaplarnveGnlllerineitimi 1eitim 3ktp. 1.500 4.500 4.500 0

4.UlamveTama 8.550 7.050 1.500Kitapgrmeleriiinkoordinatrulam 15grme 3ktp. 20 900 900 0

Ktphanemalzemelerinintanmas 1.550 1.050 500

KkikftlikPark'na(Maka)tamaiin

kamyonet 1kamyonet 2gn 250 500 0 500

TyapFuaralanna(Beylikdz)tamaiin

kamyonet 1kamyonet 3gn 350 1.050 1.050 0

nsan-Kitaplarnulam 4.500 3.500 1.000

KkiftlikPark'na(Maka)ulamiin

minibs 2minibs 2gn 250 1.000 0 1.000

TyapFuaralanna(Beylikdz)ulamiinminibs 2minibs 5gn 350 3.500 3.500 0

Ktphaneihtiyalariinarakiralama 1ara 10gn 120 1.200 1.200 0

Kiralkaraiinbenzin 1ara 10gn 40 400 400

5.Ekipman 36.845 9.845 27.000

Ktphanekataloubasm 12katalog 1basm 25 300 300 0

Okuyucukartlar&Yakakartlarbasm 350kart 7gn 0 735 735 0

Tirt 250tirt 3ktp. 10 7.500 6.500 1.000

Alankiras 13.000 0 13.000

KkiftlikPark'ndaKtphanealankira

bedeli 1alan 2gn 1.500 3.000 0 3.000

TyapFuaralanndaKtphanealankira

bedeli 1alan 5gn 2.000 10.000 0 10.000

adr/Stantkiras 13.000 0 13.000

KkiftlikPark'ndaadrkirabedeli 1adr 2gn 2.000 4.000 0 4.000

TyapFuaralanndastantkirabedeli 1stant 5gn 1.800 9.000 0 9.000

ay-Kahvearas 66kii 7gn 5 2.310 2.310 0

6.Ofisgiderleri 2.400 0 2.400

Ofiskirasnn%5'i 0,05 6ay 4.500 1.350 0 1.350

Elektrik,su,iletiimvb.giderlerin%5'i 0,05 6ay 3.500 1.050 0 1.050


16/48


16

7.dariGiderler 8550 7350 1.200

Kitapgrmelerindearlama 15grme 3ktp. 20 900 900 0

Ktphanehazrlktoplantlar 3toplant 3ktp. 650 1950 1950 0

Projedeerlendirmetoplants 75kii 1yemek 60 4.500 4.500 0

Posta/Kuryemasraflar 150gnderi 1 8 1.200 0 1200

8.TantmFaaliyetleri 14.850 11.850 3.000

letiimMateryalleritasarm 1tasarmc 1proje 1.500 1.500 1.500 0

Websitesitasarm 1tasarmc 1site 1.800 1.800 0 1.800

Brandaretimi 1branda 3ktp. 400 1.200 0 1.200

Elilanbasm 1basm 20000ilan 0,2 4.000 4.000 0

Posterbasm 1basm 450poster 3 1.350 1.350 0

Rozet/Bileklikretimi 1retim 2.500 1,0 2.500 2.500 0

YaayanKtphanebelgeseli 1ekim 1belgesel 2.500 2.500 2.500 0

TOPLAMPROJEBTES 11.1183 75.520 35.663


17/48


17

Medya'daYAAYANKTPHANE

28/02/10,Star-KAITDELNSANDANKTAP

13/02/10-RadikalCumartesi-NSANOKUMANINFAYDASI


18/48


18

08/02/10-Sabah-HASMETBABAOLU'NUNYAZISI 19/02/10-Birgn-GZDEBEDELOLU'NUNKEYAZISI


19/48


19

27/02/10-CumhuriyetYaam-HAYDOKUBEN


20/48


20

14/02/10-NewsweekTrkiye-KTAPLARCANLANDI


21/48


21

12/02/10Radikal-!FTENGELENBAIMSIZFLMLER


22/48


22

YAAYANKTPHANE

20092010Uygulamalar

DEERLENDRMERAPORUUmutKarapee


23/48


23

YAAYANKTPHANE20092010UYGULAMALARI

DEERLENDRMESONULARI

Yaayan Ktphane2009Uygulamalar(YK),ToplumGnllleri Vakf vestanbul BilginiversitesiGenlikalmalarBirimiibirlii,stanbul2010AvrupaKltrBakentiAjansdesteiile;

25-26Eyll2009tarihlerindeSivilSeslerFestivalinde

31Ekim-1Kasm2009tarihlerinde28.TYAPKitapFuarnda

13,14 ve 16 ubat 2010 tarihlerinde !f stanbul 9. AFM Uluslararas Bamsz Film

Festivalindegereklemitir.

YedignboyuncaokuyucularnarlayanYaayanKtphaneverilenlearalardndatoplam42saatboyuncaakkalmtr.

Yaayan Ktphanenin deerlendirmesi iin okuyuculardan ve kitaplardan kendi deneyimleriniyanstabilecekleriksaformlardoldurmalaristenmitir(Bkz.Ek-1).Okuyuculardan, birden fazla okuma gerekletirdiklerinde, her bir okuma sonras tekrar kendiformlarna ekleme yapmalar istenmitir. Bu sre, ktphaneciler tarafndan okuyucu kartlar veformlarnaynsayylanumaralandrlmasyoluylayrtlmtr.Bylelikleokuyucusaysveokumasaysayrayrhesaplanabilmitir.Yaayan Ktphane 2009Uygulamalarnda, ktphanenin toplam 1237 okuyucusu olmutur. Buokuyuculartoplam882okumagerekletirmilerdir.

Yaayan Ktphane Kitaplar ise kitap olma srelerinin bittii gnn sonunda geribildirim formudoldurmulardr.


24/48


24

OKUYUCULAR YaayanKtphane2009Uygulamalarnakatlanokuyucularnnyaortalamalargrafikte

belirtilmitir.uygulamadagrafiktefarkltanmlanmtr.SivilSesleruygulamas26,48yaortalamasyladieruygulamlarnnyaortalamasndanfarkllkgstermektedir.

CinsiyetdalmnabakldndaTYAPuygulamasndankadnveerkekokuyucularnsaynneitolduu grnyor. Ancak dier 2 uygulamada kadnlarn Yaayan Ktphane de daha okokuyucu olduklarn syleyebiliriz. 2008 Nisan aynda yaplan Gepgen Festivalde dzenlenenYKdada,okuyucuortalamasnn%61ininkadn,%39ununerkekolduugrlmektedir.

Grafik2:OkuyucularnCinsiyetDalm

Okuyuculara Yaayan Ktphaneden nasl haberdar olduklarn sorduumuzda 3 farkl

uygulamanndeerlendirmelerindefarklsonularlakarlalmaktadr. Dier baln seen kiilerin hibiri, balk ieriini belirtmemilerdir.arkada bal ise,arkada okuyucu olduktan sonra YKy renip gelen kiileri ifade etmektedir. YanndanGeerken bal ise YK nn kurulduu alann evresinden(evre mi?) geerken dahil olan

insanlarifadeetmektedir.


25/48


25

Grafik3:YKdenNaslHaberdarOldunuz?

TYAP uygulamasnda ktphanenin yanndan geerken baln seen insanlarn ounluudikkatekmektedir.TYAPuygulamasncesindeyaplantantmalmalarnnbaarszolduusonucundan ok, TYAP Fuar Merkezinin ehre uzaklda dikkate alnmaldr. Ayrca, TYAPuygulamasYKnnkatlmolduuilkfuaruygulamasdr.

!fstanbulUygulamasnncesindeyaplanMedyaalmalarnnsonuunuGrafiktegrmekmmkn.

Dier konu baln seen okuyucular internet, mail grubu, televizyon gibi iletiim aralarndan

Yaayan Ktphaneyi duyduklarn belirtmilerdir. Ayrca dier uygulamalarda katlmclarn

ktphanenin evresinden geerken dahil olabilirken, !f stanbul uygulamasnda Yaayan

Ktphanenin festivalin dier uygulamalarndan bamsz bir alanda yaplm olmasndan dolay

festival alannda katlm mmkn olmamtr. !f stanbul uygulamasna katlan okuyucularn %80 i

ncedenhaberdarolmulardr.


26/48


26

Okuyuculardan YK fikrini (Bkz. Grafik4), katalogdabulunan kitapbalklarn venyarglar vektphanecileri1ile5arasndapuanvererekdeerlendirmeleriniistedik;(Bkz.Grafik4)

Grafik4:YKBeeniGrafii (1:HiBeenmedim5:okbeendim,etkilendim)

SivilSesleruygulamasndaYKfikrinin

beenioran%99dur.

-TYAPuygulamasndabeenilmeoran%97dir.

!fstanbuluygulamasndailkdefa

okuyucularnhepsiYKfikrinibeenmi

oldu.Bylece%100oranndabeenioran

olumuoldu.


27/48


27

Grafik5:KatalogvenyarglarBeeniGrafii

1:HiBeenmedim5:okbeendim,etkilendim

Katlmclarn,Kitapbalklarvenyarglardabeenmiolmalarnaramendahaeitlikitapbal

olmasnistemektedirler.Bukonudanerilerdebulunmulardr(Okuyucularnkatalogdayeralmasnistedikleribalklariinbkz.Ek-2).

Grafik6:KtphanecilerDeerlendirmeGrafii

1:HiBeenmedim5:okbeendim,etkilendim

Grafiklerde de belirtildii gibi hi bir uygulamada ktphanecilerin beeni oran %96 nn altnainmemitir.Katlmclar,ktphanecilerinkendilerineyardmcolduunubelirtmilerdir.

OkuyucularaYKdaokuyucuolmaybakalarnaneripnermeyeceklerinisorduumuzdaise3uygulamadeerlendirmelerindesadece,5hayrcevabaldk(Bkz.Grafik7).


28/48


28

Okuyuculardan YKda okuyucu olurken yaadklar en nemli deneyimi ve bu sreterendikleri yeni eyleri paylamalarn istedik. Formdakibu iki soru okumasrecininncesi, esnas ve sonrasyla ilgili bize en youn ve net bilgiyi salayan cevaplaroluturmaktadr.

Okuyucularnkitapokumasrecinedairyorumlar;

Kesinlikle ok iyi bir yntem. Bar bu kadar kolay m? evreden ve medyadan dolay oluannyarglarmatm.OinsanndabendenveyayanmdakikiidenfarklolmadnanladmdiyerekYK

srecininaslndazorolduudnlenkonularabasitzmleryarattnanlatyor.

Okuyucularilkadmdaenok etkileyeney samimiyet vegereklik.Deneyimlerindenszederkenokuyucularn;Birebirdiyalogagirmek,kendiadmanemliydi-Hereyihiekinmedensorabiliyorolmak - karmdaki insann gerektende o olduunubilmek ve rahat rahat konumak ok gzel -

kesinlikleokiyibiryntem-uygunolanhersorumuzarahatlklacevapvermesinemliydi-okitenvesamimiydivekendiarkadalarmlatartmaktansagerektenyleolanbiriylekonumakrahatlatc

vegzeldi;gibigeribildirimlerdebulunmalarbunuakagstermektedir.

YKnnenbykgerekliklerindenbirtaneside;gnlkhayattaokdafazlabirarayagelemediinizinsanlarlatanmafrsatyaratmas.OkuyuculardalkkezbirGeyilegrtm-lkdefavicdanihesaplamalarmdabirbilenle oturup konuma frsat buldum -Daha nce gazetelerde, kitaplardaokuduklarmzn,canlvedahaetkileyiciolarakokumak/dinlemekoknemlibirdeneyimdiilkkezbir transsekselle konutum ve beklediimden daha eitici bilgiler aldm; diyerek buna imkanbulabildiklerinidilegetirmiler.Bilgipaylamfrsatmolmayaninsanlarlailetiimegirmekveonlarmedya ve nyarglardan uzak ekilde tanmak diyerek tanmlyor okuyuculardan biri kendi

deneyimini.

Kitapokurkenbiryandandakendileriniokuduklarn,bakabirifadeyle;kendileriyleyzletiklerinivekendilerini sorguladklarn belirtiyor YK okuyucular; deneyimi yaayan kiiden renmek oketkiliciydi, nceden nyarglarmdan kurtulmak iin bir eyler yapmaya altm ancak kimseyleiletiimkurmadm fark ettimnyargm yok sanrdm bilmeden yarglyormuuz resmenbir

aydnlanmayaadmdiyekendileriniifadeettiler.

YKsrecininokuyucularnnyarglarnayaptetkideaslndainsaninsana,kiiselpaylamyaamaysalayanokumasrecininsonunda,okuyucularnkendilerinednmeleri,kendilerinisorgulamalarylaparalelbiimdeortayakmaktadr.Okuyucukazandigrsayesindekarsndakinidedahafarkl

ve yeni birbiimdealglayabilmektedir. Yine tamters ynde, karsndakinin tasarladndan farklolduunugrmekdeokuyucununigrsnvefarkndalnarttrmaktadr.Aada,okuyucularnanyarglarnadairsylemlerinerneklerbulunmaktadr.Okuyucularnkendiyorumlarnek-3veek-4

debulabilirsiniz.


29/48


29

K TAPLARYaayanKtphane2009uygulamalarsresincetoplam83kitap ktphanedeyerald;

KonuBalSays KitapSays

SivilSesler 20 25

TYAP 19 28

!fstanbul 22 31

TOPLAM 83

Yaayan Ktphane kitaplarnn ya ortalamas en yksek TYAP uygulamasnda olmutur

32,23ileolmutur.!fstanbuluygulamasise28,96ileimdiyekadaryaplanYKlararasndaengenortalamayasahipolmutur.(Yadalmiinbkz.Grafik8).

Grafik8:YKKitapYaDalm

Grafik 8degrldzere kitaplarn yalar oldukageni biraralktadalmaktadr. Enyal

ortalamaya sahip olan TYAP uygulamasnda 30 yan akn 11 Kitap bulunmaktadr. uygulamadadaKitaplarndahaok22ile40yaarasndakmelendiinigrmekteyiz.7kiiise,46 ile 51 arasndadr. Ktphanede farkl yalardan kitaplarn yer almasnn bir sorundan okkatalounyabakmndanmmknolduuncagenelpopulasyonutemsilediciolmasasndannemliolduunudnyoruz.

Cinsiyet dalmna bakldnda kitaplarn ktphanede de birbirinden ok da farkllk

grnmediianlalmaktadr.YKsresinceKadn-Erkekdaalmnadikkatedilmektedir.


30/48


30

Grafik9:KitaplarnCinsiyetDalm

Kitabnbirsiviltoplumkuruluuyesiolmas,kendihakkndakinyarglardanhaberdarolmasve

bunyarglarnedeniylekarlatayrmclklabaetmeyntemlerigelitirmiolmasasndan

oldukanemliydi.SivilSesleruygulamasilebirlikteprojeyedahilolmasistenenyenikitaplarnaraynageilmitir. Sreceyeni katlan kitaplarn nemlibir ksmbir STK yesi deildi. Kitapgrmelerinde, kitaplarda belirgin bir performans kaygs olumas bununla ilikiliolabilmektedir.Okumasrecinindetaylanlatmvekitaplardannebeklendiininkitabaanlamlgelecek ekildeaktarlmasbu kaygnn azalmasna yardmc olmaktadr.Unutmamak gerekir kiokumaesnasndakitapolmak,dahancebenzerbirdeneyimyaamamyenibirkitapiindoasgereikaygvericiolabilmektedir.Grafik10:KitaplarnSTKyelikDalm

KitaplardanYaayanKtphane2009Uygulamalardeneyimleriniayrayrdeerlendirmeleriniistedik.(Bkz.Grafik11)

Grafik11:YKDeneyimDeerlendirme


31/48


31

TYAPuygulamasndakitaplarn%5i deneyimleriniktolarakbelirtmilerdir. Szlve yazlyaplan geribildirimlerde bu durumun, TYAP alannn lojistik ihtiyalarnn yeterli derecekarlanmad, ortamn souk olmasnn etkisini belirtmilerdir. uygulama iinde kitaplar,

geribildirimlerindesamimiveakbirplatformda,iyiniyetleveamacnahizmetedenekilde,hepbirliktebirdeneyimyaadklarnifadeetmektedirler.

Kitaplara,okuyucularyla ilgili genelizlenimlerini sordukve1 ile5arasndadeerlendirmeleriniistedik(Bkz.Grafik12).Kitaplaragreokuyucularnbykbirblmanlamaya,renmeyeakve ilgililer. Sivil Sesler uygulamasnn ardndan kitaplar, okuma srecinin, 18 yandan kkokuyucularla nyarglardan ok merak giderme ya da daha farkl motivasyonlar zerindengerekletiini ve kimi zaman okumalarn amacndan saptn belirtmilerdir. Sivil SeslerUygulamasnnardndan18yandankkokuyucularnktphaneyekatlmamaskararlatrld.Ayrca,TYAPuygulamasndansonrayaplan geribildirimlerde, kitaplarokuycucuprofillerindenmemnunolmadklarndilegetirmilerdir.BubildirimiTYAPgrafiindendegrmekmmkn.

Grafik12:KitaplarnOkuyucularnaDairzlenimleri

1:lgisiz,renmeye,anlamayaakdeil.5:okilgili,renmeye,anlamayaak.

Kitaplarn tamam, Yaayan Ktphane gereklemeden nce kendilerine YKnn amalar ve

yntemi, kendilerinden beklenen roller, srete ve okuma esnasnda karlaabileceklerimuhtemeldurumlar,teknikdetaylar,koordinasyonekibivegnllekiphakkndayeterlibilgiverildi cevabn vermitir.(Bkz. grafik 12) Bu durum ktphaneye katlan kitaplarla, etkinlikncesindestandartkitapgrmesininyaplmolmasnabalanabilir.

Grafik12:EtkinlikncesiBilgilendirme

1- Yetersiz,eksik5Oldukaakveyeterli


32/48


32

KitaplarntamamYKdagrevalangnllleriokyardmc,samimi,itenvegleryzlolaraktanmlamlardr.

YinebtnkitaplarbirsonrakiYKdakitapolmakistediklerinibelirtmilerdir.

Kitaplarnyinetamamalmasaatlerininuygunuzunluktaolduunudnmektedir.Kitaplarnbir blm, okuyucular tarafndan YKya gsterilen youn ilgi nedeniyle ok yorulduklarndandoal olarak ktphanenin alma saatlerini bir miktar uzun olarak deerlendirmilerdir(Bkz.Grafik13).Ancakyinebuyorgunluunhissettiklerimutluluadediiniifadeetmilerdir.Ayrcabir grup kitap da alma saatlerinin ksa olduunu ve ktphanenin daha uzun ak kalmasgerektiinidndklerinideerlendirmeformundabelirtmilervedeerlendirmetoplantlarndadilegetirmilerdir.

Grafik13:almaSaatleriDeerlendirme

1:okuzun5:Uygunuzunlukta

YaayanKtphane2009Uygulamalarndagerekleentoplam822okumann,uygulamalara

gre ayr ayr dalm Grafik 15-16 ve 17de grlmektedir. Her uygulama kendi iindegrafikletirilmitir.

Grafik15:

*Bugrafiktoplam270okumasayszerindendzenlenmitir.


33/48


33

Sivil Sesler Uygulamasnda, HV + kitaplarn okunma says dier kitaplardan fazla grnmektedir.

Bununnedeni,SivilSeslerUygulamasndaoluturulankatalogda3farklHV+kitabnolmasdr.Sivil

SeslerUygulamasndaAlevi(2),Ermeni(2),Gey(2),Transseksel(3)konubalklarbirdenfazlakitap

ile oluturulmutur. Uygulamann gerekletirildii organizasyonun katlmc profili ktphanedegerekletirilen okunma saylarna direkt etki etmektedir. rnein, daha nce ki uygulamalarda

etnik konu balklar daha fazla okunurken, bu uygulamada ortalama bir okunma grafii

gzlemlenebilmektedir. Bunu nedeni, Sivil Sesler Uygulamasnn katlmc profilinin daha ok, Hak

SavunuculuuvensanHaklarzerinefaaliyetgsterenkurumlarngnlllerindenolumasdr.

Grafik16:


TYAP uygulamasnda, Transseksel(3), HIV +(3), Gey(2), Ermeni(2), Bankac(2), Alevi(2) konu

balklarokkitaploluturuldu.Budorultudakatalogoluturuldu.Grafik16tadagrleceizere,

konubalndatekkitapolmasnaramenenfazlaokunanLezbiyenkonubalolmutur.Birnceki

uygulamada, yani SivilSeslerUygulamasndaHIV+ konubal, enfazlaokunan konubalyken,

TYAPuygulamasndayleolmamtr.Uygulamanngerekletirildiorganizasyonunkatlmcprofili

bukonuda ok etki etmektedir. TYAP uygulamasnda cinsel konubalklardaha ok okunduu

gzearpmaktadr.


34/48


34

Grafik17:


!f stanbul Uygulamasn, stanbul 2010 Avrupa Kltr Bakenti Ajans desteinde yaplan 3

uygulamannsonuncusuniteliinitayor.AyrcadahanceyaplanuygulamalardaYK,festivalalan

iinde ve dier kurumlarn etkinlikleriyle birlikte gerekletirilmiti. Dier uygulamalardan farkl

olarak, ilk defa tek banabiretkinlikolarakorganize edildiiniunutmamak gerekir.Buna ramen

okunma says dier 2 uygulamadan daha yksektir. 3 gn yaplan !f stanbul Uygulamasndatoplam361okumagerekletirilmitir.

!fstanbulUygulamasnda,Transekssel(3),Ermeni(4),Gey(2),HIV+(2),STKalan(2)konubalklar

ok kitapl oluturulmutur. Bu balamda da Transseksel konu bal daha yksek olumutur.

Ancak, konubalnaaittoplamokumaykitap saysnabldmz zamanda, Transseksel konu

balnnfazlaokunanbirkonubalolduumeydanakacaktr.


35/48


35

Kitaplara,okuyucularnaokumasrecindennaslbiryararsalamolabileceklerinisorduk:

Kitaplara gre; okuyucularda dnmeye ve bundan sonra ki hayatlarnda bilgi kaynaklarn

aratrmayaynelttiini,okuyucularnnyarglarnntamamyladoruolmadn,enazndanokuma

yaparaknyarglarnamakadnabiradmattklarnbelirtmilerdir.

-YKsayesindeokuyucularnkafasndakinyarglarntamamenortadankalkmasadaenazndanbu

nyarglarsorgulamayabaladklarn

-Okuduklarkonubalnaaitgerekbilgiedindiler.

-Biryaamabiimiveanlamhakkndailkazdandeniyimpaylam,anlamayavehereydennce

sorgulamayaynlenmiolabilirler.

-Olmadnsylediklerinyarglarnolduunugrmeleri

-Kafalarndakisorularacevapbulduklarnvekafalarndakiyarglarsorguladklarndnyorum.

-rkmeden,korkmadan,rahatasohbetettiler.

- Bir aznlk olarak yaamann nasl bir ey olduunu birinci azdan dinlediler, ardlar! Bunu

dnyorolmakbilebirkazan.

-nsanlarlatanmaveokuyucununkendigizlilikleriyleyzlemeans

-Farklaclardanbakabilmeyetileriningelitiineinanyorum.

-Bilgiedinmevekaynaklarnaulamadadahakolaylksaladmdnyorum.nsanlkarenasnda

sanalseyirciolarakidoyumlarndayeniyollarbulabileceklerineinanyorum.

-Kiiseldeneyimlerimizdesahipolduklarerevelerikarlatrdlar.

- Merak etmelerini salad. Kaynaklara ynelmeleri gerektiini ve her bilginin temiz olmadn

anladlar.

-Hayatlarnda,yenibirdil,yenibirkltr,yenibirarkadaedindiklerinidnyorum.

-Kafalarndakitekilerinaslndasadecekafalarndaolduunugrdler.

YK kitaplarna, YKdeneyiminin kendilerineneler kazandrdn ve YK sresince onlar nelerin

zorladn sorduk:Kitaplar; zorlandklar durumlar; sabretmek, okuyucularn gznde kendilerini grmenin

olumsuzluundan, zaman zaman okuyucularn fazla sorgulama giriimlerinden, ayn sorularadefalarcacevap vermekveher seferinde ayn anlalabilirlii salamaya almaktan, uygulamannyerinegreeitlilojistikskntlardanbahsetmitir.zellikledeaynsorularacevapvermektenancakbirebirgrmelerindahaanlamlolduuveinsanlarnbirbirlerinianlamalarndadahayararlolduuiin bu zorluu grmezden geldiklerinden bahsetmilerdir. Kitaplar, bunlarn dnda ise ilginin vegrmelerinyounluu,!f stanbuluygulamasharicindedieruygulamalarnbazfizikselartlarnnzorluundan, mesleki anlamda uzmanlk gerektirecek sorulara cevap vermek konusunda zorlukektiklerindenbelirtmilerdir:

-lgisizveylesinegelenokuyucu

-Genellemeyaplaraksorulansorular,nkabullesorulantahrikedicisorular


36/48


36

-Ayneyitekrartekraranlatmak,kendiproblemlerinianlatmaydenediklerindeuygunbirdillegeri

evirmek.Konubalnakarnyarglarsorgulamayadeil,danmanhizmetialmayaalmak

- Anlamaya kapal, fikri olmayan, fikir sahibi olmak gibi de bir niyeti olmayan, sormayan,

konumayan,insanlarnyounolduubirgrubunkarsndaydm.Zorlaycoldukimizaman.

-Bilinsizsorularveokuyucularnumarsztavrlar.

-YKalannnsoukolmas(TYAPuygulamas)

-YKalannnscakolmas(SivilSesleruygulamas)

-okkatfikirliokuyucularakendimianlatmak

-Ktphanealanndayaplanmedyaalmasndan

-nyarglarndandolaybenimkonubalmdeil,bakabirkonubalnbeklerkenbenimkonu

balmseenokuyucularnilgisiztavrlar.

-Bazokuyucularnkonubalzerine(psikolog)terapigrmesigibialglamas

Ayrca kazandklar deneyimi de; yeni insanlar tanmak, kendini bakalarna ifade etmek, kendi

kltr ve hayat felsefesini paylamak, insanlarn gznden kendilerini grdklerini ve konuma,

anlatmayeteneklerininarttnbelirtmilerdir.

-nsanlaraanlatrkenkiinindebazenkendindeyenieylerfarketmesinevekarsndakialgydaha

netanlamasnsalyor.

-Bendeempatikurdum,sabrkazandm

-Fikirlerimipekokinsanaaktarabildimvebenimgibidnenokinsanolduunuanladm

-Bendenfaklolaninsanlarn,farkldncelerinireniyorum

-Kendinyarglarmnfarkettim.

-Birebirokuyucuilebulumakokdahaetkiliveempatikurmaysalyor.Bilgiglnebirtaattm

halkahalkayaylyor

- Dardan nasl grndmn ve toplumda kendim ile ilgili nasl bir bilgi eksiklii olduunu

anladm.

-Karmdakinin beni nasl tandn, bildiini,nasl anlamak istediini daha iyi rendim. Benimle

ayneyleriarzulayan,nyargszinsanlarlatanmaktanmutlulukduydum.

-nsanlardorubilgilendirmekvebilinlendirmekbanaokhuzurveriyor.

-Kendisorunlarminsanlarlapaylamakrahatlatcyd.nyarglarnazaldngrmekgzeldi.

-Geleceedairgenlerdendolaydahaumutlubakmayabaladm.nsanlarabireyleranlatabilmek

iinfarklyntemlergelitirmeyebaladm.


37/48


37

Kitaplarnnerilerinekulakverdiimizde:

Gelecektekikitaplara: Heyecanvericibuluyorlarsakitapolmalarn

Akvesamimiekildekendilerianlatmalarn;hangikimliklekatlyorsanzoolmalarn

Devamlkatlmgstermeleri,sabrlolmalarn,moralbozmamalarn,

Okuyuculariyidinlemelerini,donanmlgelmelerini,konuyahkimolmalarn,

Dinlemeyi,insanlariknaetmektense,kendileriniifadeetmeyeodaklanmalarn,

Bumeseleninsadeceokuyucularnyzlememeselesideil,aynzamandakendiileyzleme

meselesiolduunu, Anlattklarnnkendideneyimiolduunuvurgulamalarvebakadeneyimlerindeolabileceini

okuyucularahatrlatmalarn,genellemedenkanmalarn,

Paketbilgivermektenziyadesohbetetmelerini,

Eergrnrlkleilgilibirproblemlerivarsa,okuyucuyuncedengrmelerini,

Organizatrlere:

Dahafazlaorganizasyonyaplmas,farklehirlerdeYKyaplmas,

BakakurumlaradaYKyapmalarnsalamalar,

Kitapvebalksaysnarttrmalarn,ktphaneyeyenikonubalklareklemeleri,

Ktphanenindahayaygntantlmasn,

Ktphanealannihtiyalarnadahafazladikkatetmeleri,

Dinlenmealanlarnndahafazladikkatealnmasnvebylebiralannyaratlmasn,

Gelecektekiokuyuculara:

Kafalarndaki sorular sormaktan ekinmesinler, ak, nitelikli ve amaca ynelik sorularn

sormalarn

Mmknolduuncaeitlikitaplarokumalarn;

Sorularncedenhazrlamalarn,cevaplarnkarsndakendilerinikontroletmelerini;

Kitaplarnvarlknedeniolduklarnunutmasnlar;

Yaayan Ktphane sistemini daha iyi anlamaya almallar, organizasyonel deil, felsefi

anlamda.


38/48


38

Ktphanecilere:

Projehakkndaokuyucuyadahafazlabilgivermelerini, Okunmasrelerinitakipetmelerini,

Byleiyiniyetliveyardmseverolmayadevametsinler,

Ktphanedekitaplarncegrevlilerinokumasgerekli.

Katalogiin: Yenikitapbalklarnnoluturulmasn,

nyarglarndetaylandrlmasnveyenilenmeli

nermektedirler.

zetle,YaayanKtphane2009Uygulamalarnda,yukardakiblmlerdeszedilen,insaninsana

kiiseldeneyimpaylam imkn vererekhedeflediiekildedahanceokfazla veyahibiraraya

gelmeansolmamkiileribirarayagetirmitir.Ayrcaaynalandaaktivistlikyapaninsanlarnfikir

alveriine de imkn tanmtr(Sivil Sesler Festivali). Okuyucularnn zihinlerindeki nyarglarn

trplenmesini ve alglarnn deimesini salam, yanl bilgileri yeni ve doru olanlaryla

deitirmelerinisalamtr.

TmYaayanKtphaneekibinin,(ktphaneciler,kitaplarveokuyucular)ortakdileibudeneyimi

daha ok kiinin yaamas, dolaysyla Yaayan Ktphanenin bundan sonra farkl mekn ve

zamanlardatekraretmesiynndedir.

Yaayan Ktphane 2009 Uygulamalar sresi boyunca bizlerle olan ve desteklerini esirgemeyen

herkesesonsuzteekkrler.


39/48


39

EK - 1

YAAYAN KTPHANE DEERLENDRME FORMU - OKUYUCU

Deerli Yaayan Ktphane Okuyucusu,

Bu form Yaayan Ktphanede kitap okuma deneyiminizi paylamanz iin hazrlanmtr.Yantlarnz, yorumlarnz ve nerileriniz Yaayan Ktphanenin bundan sonraki uygulamalarngelitirmek iin byk nem tamaktadr. Vereceiniz samimi cevaplardan dolay teekkr ederiz.Btn formlar gizlilik ilkesiyle ve anonim olarak deerlendirilecektir.

Yanz: ______________

Cinsiyetiniz: _________________

1. Yaayan Ktphaneden nasl haberdar oldunuz?

Gazeteden adrn yanndan geerken El ilanndan

Okuyucu olmu kiilerden dier __________________________________________

2. Hangi kitab/kitaplar dn aldnz?

3. Yaayan Ktphane fikrini ne kadar beendiniz?

1 2 3 4 5 ( 1 - Hi beenmedim, 5 - ok beendim, etkilendim )

4. Katalogda yer alan kitap balklarn ve nyarglar ne kadar beendiniz?1 2 3 4 5 ( 1 - Hi beenmedim, 5 - ok beendim, etkilendim )

5. Ltfen ktphanede grevli olan arkadalar deerlendiriniz.

1 2 3 4 5 ( 1 - Hi yardmc olmadlar, 5 - ok yardmc oldular )

6. Kitab/kitaplar okurken yaadnz en nemli deneyim neydi?

7. Kitap okuma deneyiminden yeni bireyler rendiinizi dnyor musunuz?

8. Baka kiilere ktphanede okuyucu olmay nerir misiniz? ________________________

9. Bundan sonraki katalogda yer almalar iin yeni kitap balklar nermek ister misiniz?


40/48


40

YAAYAN KTPHANE DEERLENDRME FORMU KTAP

sminiz (tercihe bal): _____________________________________________________________Kitap balnz: _____________________________________

Yaayan Ktphanede ka gn boyunca kitap oldunuz? _________________________

Yanz: _________________

Cinsiyetiniz: ____________________

1. Herhangi bir sivil toplum kuruluu yesi misiniz?Yantnz evet ise : _________________________________________________________

2. Yaayan Ktphane deneyiminiz sresince ka okuyucunuz oldu? _________________

3. Bir kitap olarak Yaayan Ktphaneyi nasl deneyimlediniz?

1 2 3 4 5 ( 1 - ok kt, 5 - ok iyi )4. Okuyucularnzla ilgili genel izleniminiz nedir?

1 2 3 4 5 ( 1 - lgisiz, renmeye, anlamaya ak deil,

5 - ok ilgili, renmeye, anlamaya ak )

5. Ltfen etkinlikten nce, Yaayan Ktphaneyle ve Yaayan Ktphanede kitap olmakla ilgili sizeverilen bilgiyi deerlendiriniz.

1 2 3 4 5 ( 1 - Yetersiz, eksik, 5 - Olduka ak ve yeterli )

6. Ltfen ktphanede grevli olan arkadalar deerlendiriniz.

1 2 3 4 5 ( 1 - Hi yardmc olmadlar, 5 - ok yardmc oldular )

7. Ltfen ktphane alma saatlerini deerlendiriniz.1 2 3 4 5 ( 1 - ok uzun, 5 - Uygun uzunlukta)

8. Sizce okuyucularnz sizi okumaktan nasl bir yarar salam olabilir?

9. Size en sk sorulan sorular nelerdi?

10. Kitap olmann size neler kazandrdn dnyorsunuz?

11. Kitap olmann sizi en ok zorlayan ksm/ksmlar ne/neler oldu?


41/48


41

12. Sonraki Yaayan Ktphaneler iin neler nerirsiniz?

Gelecekteki kitaplara:

Organizatrlere:

Ktphane grevlilerine:

Gelecekteki okuyuculara:

Katalog iin:

13. Tekrar kitap olmak ister misiniz? ____________________________________________

14. Bunlarn dnda paylamak istedikleriniz:____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


42/48


42

EK-2

YKOkuyucularnnSonrakiKataloglardaYerAlmasin

nerdikleriKitapBalklar

Baz kitaplar okuyucular tarafndan youn ekilde nerilmitir. Aada birden fazla okuyucu

tarafndannerilenkitaplarailikintabloyubulabilirsiniz.

Kitap nerisi Kitap nerisi Kitap nerisi Kitap nerisi Kitap nerisi

Paranoyak Ynetici SeksBamls Bartl Kanserli

Kleptoman EvHanm Mzisyen slamc Metalci

SeksisiiddetGrm

KadnMatematikProfesr

Kapitalist Popu

EskiYkml Sokakocuklar SiyasiMahkm NasyonalSosyalist Edebiyat

Milliyeti SosyalFobik Sosyolog Poligamik Asker

RadikalMslman retmenSokaktaYaayan

Birieyh Kuma

PolisRadikal

MslmanBilimAdam Srrealist Esnaf

Ateist veren Gazeteci-Yazar Fiziki Biseksel

Hetorofibik Anarist kenceMaduru

Satanist Amerikal

Gurbeti Faist Cerrah Irk Emo

iman Komnist Fotoraf eriatAdrenalinTutkunu

Akademisyen Mhendis Hristiyan Dindar Eskimilletvekili

zelniversiterencisi

Doktor air Emo MilliSporcu

Modac Eskikenceci Sryani SosyalDemokrat Siyaseti

Yetim Tinerci Karaarafl i Zengin

Taraftar(Futbol) TrbanlEskiUyuturucu

BamlsCemaati Entelektel


43/48


43

YKOkuyucularnnSonrakiKataloglardaYerAlmasin EnoknerdikleriKitapBalklar

Kitap nerisi Say Kitap nerisi Say Kitap nerisi Say

Eski Hkml 78 Hemire 18 Komnist 6

Seks isi 55 Gurbeti 18 Edebiyat 2

Polis 54 Trk 17 Amerikal 2

Faist 43 Biseksel 15 Paranoyak 2

Ateist 36 Doktor 14 p 2

Politikac 36 Bilim Adam 14 Bartl 5

Milliyeti 34 Sokak ocuu 14 Mhendis 2

Emo 33 Alkolik 14 Sper Zeki 2

Asker 33 Matematiki 14 Modac 2

Radikal Mslman 26 Zengin 14 Tarikat yesi 2

Tiki 22 Akademisyen 14 Yazar 2

Anarist 20 Kimsesiz 13 Tinerci 2

Bedensel engelli 20 Mhendis 13iddet Grm

Kadn2

ntihar EtmeyiDenemi Biri

19 Kapitalist 12 air 2

Hristiyan 19 Kanser Hastas 12 Satanist 2

Hostes 19 Fiziki 11 nl 2

Sryani 18 Eski Milletvekili 10


44/48


44

EK-3

YaayanKtphanesresinceyaadnzennemlideneyimneydi?

(okuyucucevaplar)Artk karmda bir engelli olunca ona, ekinmeden, sklmadan kibarca elik edip edemeyeceimi soracam

Farkl tarihelerimiz olsa da toplumda ayn nyarglarla ve dlanmalarla karlayor olmak

Farkl biriyle bir younlama iinde olmak, onunla sohbet etmek ve farkna varmam

Bu deneyimi yaam birisinden bilgi edinmek ok hotu, baka hibir yerde bulunamayacak bir frsat.

Keyifli bir deneyim benim iin, ailesinin tepkilerini ve yaadklar deneyimleri birinci azdan duymaketkileyiciydi benim iin.

lk defa vicdani hesaplamalarmda bir bilenle oturup konuma frsat buldum.

nanlmaz bir deneyimdi. lk defa bir kimlii tanma frsatm oldu.

nyarglarn insan yanl dncelere sevk ettiini rendim.

Kitaplardan okuduum hayatlar yz yze deneyimlemek.

Normalde kitap okuyaraktan renemeyeceim deneyimleri sorarak rendim.

Kitapta yazan nyarglar hakkn daha doru ve geni bilgi edindim. Gerekten kitap okumak gibi.harika tekkelimeyle.

Kitab okurken hibir fikri olmayan bir yaam tarzn renmi oldum. Onun hakkndaki nyarglar ok daha iyianladm ve sonu olarak kimsenin baka bir kiinin hayat tarzn eletirmeye hakk olmadn dnyorum.

Herey ok net ve effaft. ok samimi ve iten bir deneyimdi.

STK alan olarak yer aldmz projelerde yer aldmzda aslnda ne kadar iyi birey yaptmzn farknavarmak.

Hakknda bilgi sahibi olduumu sandm kitaplarn birok ynden aslnda yle olmadn anlamak.

lk defa bir transseksel ile dialoa getim.

Cinsel tercii farkl diye insanlarn dlanmamas gerektiini anladm.

nyarglar gereksizdir ve bunu dnmek de nemli bir aamadr.

Aslnda hi de dndm gibi olmad! Yani bir derece nyarglarm ykp farkl bir gzle bakabildim.

Psikologlar zerine nyargl olduum durumlar vard. Kimisini sildim, kimisini yargya dntrdm.

lk defa byle bir kitap okurken heyecanlanmay sevdim. Kendi hakkndaki dncelerimin deitii

Yanl bilinen olgularn en doru azdan dorulanmas beni olduka etkiledi. tekiletirme politikalarnnnelere yol atn aka grm oldum.

Beklediim gibi bir insan deildi ncelikle. Ben daha km ve durgun birini beklerken, neeli ve ok gzelsohbet eden bir insanla karlatm.

Okurken merak ettiklerimi hemen renmek. Hep bunun olabilme ihtimalini dnrdm ve sonunda oldu.


45/48


45

Ho oldu.

An paylam; kitap anlatmak zorunda deildi geri, kendi anlarn paylat. Her yerde her zaman duyulacakolaylar deildi.

Her trl soruyu byk bir olgunlukla karlamalar ok houma gitti. Gerekten birekilde farkl hissettiimizinsanlar daha kolay empati kuruyor.

Birok Arap arkadam vardr. Trkiye deki bir Arapn gznden hi bakmamtm. Biliyorsunuz baz konularbazen tabu oluyor insan konuamyor bunlar karlkl.

nyargsz ve tarafsz bir gzle bilgi paylam imkan elde edebilme frsat. Konuma srasnda gayet keyifli veaydnlatc anlar yaadm.

Trkiyede yaayan aznlklarn karlatklar olaylar duyduktan sonra ok ardm.

Kitap hakknda Ermenilerin Trkiye artlarnda yaadklar olaylar gerek ynyle grmek beni ok artt.Yahudilerin de yle.

Gerekten merak ettiim birka konuda deneyim kazandm.

Ermenilerin yaam tarzlar hakknda geni bilgi aldm.

Belirlenmi baz kelimeler, hz bir biimde kesin ulu baz konular konumay kolaylatrd. Ksa srede biroksoruyu sorabilmek, cevap almak gzeldi.

Transseksellerin aileleri tarafndan da kabullenebileceini rendim.

Sandmn aksine ruh hali daha salkl biri ile karlatm.

nyarglarla yzlemek ve ykmak

ardm rahatladm.

Empati kurarak karmdaki insann neler hissettiini ok daha iyi anladm ve daha da bilinlendim.

Herkes farkl herkes eit slogann hissettim. Kendimden birey buldum kitapta ve kendimi kefettim.

izofren kitab okurken en nemli deneyim ilk defa byle bir insanla tanmakt ve kendisinin i dnyasndaolduunu syledii konumalarn ilginliinin beni ok etkilemesiydi.

Aslnda bata lanse edilenden, edilenin tesinde yaanmlklarn sandmdan ok daha farkl olduu.

Okuma esnasnda arkadalarmn anlatt beni ok etkiledi.

Krt kimlii ile ilgili nemli eyler rendim. ok nemli bir destek oldu, yardm-faydas bykt.

Engelli bir insann grmeden de baarl iler yapabildiini.

Kendimi tanmann ne kadar nemli olduunu grdm.Gzlerimi kapadmda konumadm fark ettim; hlbuki ok konukan adammdr.

Krler gremez tabirinin yanlln, insan hayatla bark olmal.

Daha nce hayatmda hi gey tanmamtm tanmak istiyordum. Konuup sorularm sordum ve nyarglarmn tamamen nyarg olduunu anladm.

Yahudilere kar birok nyargm ykld.

Kitabn i dnyasnda olduumu hissetmek, bu kadar hassas bir konuda gizli, sakl, utanma, gizlilik olmadanpaylaabilmek.

Yabanclarn lkem hakkndaki grlerini rendim.


46/48


46

Hayatta kalabilmek iin yrekli olmak gerekiyormu! Elbette yaamak istediiniz hayatta maskesizyaayabilmek iin

Hayatmda ilk defa sanatn karlk beklemeden ira eden biri ile tantm.

ok farkl bak alar yakaladm.Bilgi eksikliinin giderilmi olmas. Yahudi dini hakknda sempati edindim.

nyargmn anlamsz olduunu grdm. lk defa HV+ bir kiiyle bu kadar rahat konuabildim.

Baz eyler iin zamann ok nemli olduunu ve ie atmadan hereyi paylamak gzel birey.

imdiye kadar hi yaamadm deneyimlemediim bir olay tattm ve bu beni mutlu etti.

nyarglarm amak iin iyi oldu.

Kiinin onca kt ey yaamasna ramen hzla gzlerinin iinin glmesi ve mutlu olmas.

Transsekselliin ne olduunu ve nasl olduunu bir transsekselden dinlemek ok farkl oluyor.

Bilmediim bir sr bilgi rendim. Okuduum kitapla ilgili bilmek istediim sorulara cevaplar aldm.

Daha nce gazetelerde ve kitaplarda okuduklarmz canl canl yaamak ok etkileyiciydi.

Lezbiyen yaam eklini rendim.

Kiinin yeteneklerinin ve kiiliinin hereyden deerli olduunu.


47/48


47

EK-4

Kitap okuma deneyiminden yeni bir eyler rendi inizi dnyormusunuz?Her kitap bir deneyim ancak bu kitaplar duygu doluydu.

Artk anlamadmz resim sergilerinde tek sulunun biz olmadn anladm.

Aslnda Trkte olsa yabancda olsa insan ayn sorunlar yayor.

Kesinlikle evreden ve medyadan dolay oluan nyarglarm rd. O insannda benden veya yanmdakikiiden farkl olmadn anladm.

nyargm zaten yoktu ancak bilmediim gerek bilgileri aldm dnyorum.

Evet nyarglara hayr

ok farkl bir yntem. Anlamann bu kadar kolay olabileceini rendim.

Evet, yaama devam etmenin nemi, korunmann nemi, tekiletirilmenin nemi

zellikle konularn toplum zerinde yanl anlalan konular olduu iin ok memnun oldum.

Aynada kendimi grdm.

nsanlara kar nyargl olmamak renebilinecek en nemli ey.

nyarglarmdan kurtulmak iin insanlar daha iyi tanmam gerektiini rendim.

Transseksellerin bir dili olduunu ve kendilerine zg hissettiklerini rendim.

Bence btn ktphaneler byle olsun.

nyarglarndan kurtulmam gerektiini ve bilen biriyle konumam gerektiini rendim

HIV ve Aids farkl eyler.

Korunmak iin youn nlemler alnmas gerektiini rendim.

Evet Yahudilerin dndm kadar sknt ekmediklerini grdm.

Dndklerimin sadece benim olmadn ve bakalarnn da benim gibi dndn rendim.

Nelerin sorulup nelerin sorulmamas gerektiini rendim.

Aslnda Araplara nyargm yoktu. Bir kez daha birbirimize kar kaynadmz anladm.

Bilmediim baz konularda aydnlandm. Ermeniler hakknda olduka aydnlandm.

Dnce anlamnda ve rnekler anlamnda daha da geni bir bak acs salad.

izofren hastalarnn nelerle karlaabileceini rendim.

Karlamak ve deneyim dinlemek gzeldi.

Kesinlikle insann kendisini gelitirmesini salyor.

Kendimin de farkl ynleri olduunu ve herkesinde bir kitap olduunu rendim. nyarglarmzlayaklamamamz da

Zor olan yan kimse yokken ayakta kalabilmek.


48/48


eitli tarihi bilgiler ve en nemlisi Ermeni bir insanla Ermeni meselesini tartarak kendimi gelitirdiimidnyorum

Evet, hereyi uzmanndan renmek gerekiyormu!

Evet, dershanenin art olmadn

Empatinin realist olmas gerektiini ve tanry yaratan insann hereyi yaratabileceini rendim.

Trkiye'de aznlk cemaatine mensup olmann zorluklarn rendim.

Evet, Trk olmayan bir insann benden daha fazla yer grdn rendim. Trklerin yabanclara kar olannyarglarn ilk azdan renme ansm oldu.

izofren hastalnn zm yolunu sosyallemek olarak grmesi ve bizle sohbet etmesi beni etkiledi.

Evet, boluklarm dolu.

Heteroseksel olarak acayip rahat yayormuum. Bir tekerlikli sandalyeliler bir de bu tepkiyi gren insanlar

Trkiyede zor yayorlarm.

HV+ hakknda ok fazla ey rendim. Bildiklerimin yanl olduunu rendim.

Daha derin bilgi sahip oldum.

Kltrel farkllklar hakknda detayl bilgi aldm.

Kesinlikle ok iyi bir yntem. Bar bu kadar kolay m?

Byle bir insann dnyaya adaptasyonunu ve bunu rendim.

Cinsel seimler bireyselmi. Yani mdahale ve eletiri gibi toplumsal basklariddet, bu eilimleri yok etmez.

nk heves deil gerek yaam tarzym..Yapamayacam dndm eyleri benden fazlasyla yapan birisini tandm. Aslnda kendimin birazengelli olduunu fark ettim.

Kesinlikle yaamadm bir hayat rendim.

2009 - 2010 yaşayan kütüphane'ler (sivil sesler fest., tÜyap kitap fuarı ve !f İstanbul)...

Documents