1991-1994 seçimleri

SİYASAL İLETİŞİM

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ İLETİŞİM FAKÜLTESİ

DERS PREZENTASYONU(1991-1994 SEÇİMLERİ)

1991 SEÇİMLERİ

KAMPANYALARI

Türkiye’de ilk kez bu seçimlerde seçime katılantüm siyasal partiler, reklam ajanslarıyla genişkapsamlı işbirliğine girmişlerdir.

Siyaset, 1991 seçimleri itibariyle reklamcılığagereğinden fazla teslim olmuştur.

1990’ların başında yıkılan Berlin Duvarıülkemizde partilerin arasındaki ideolojikduvarların da yıkılmasını sağlamıştır.

Farklılıklar azalınca, oluşturulabilecek olan enönemli farklılık imaj farklılığı olacaktır.

KAMPANYA DÖNEMİ

KAMPANYA DÖNEMİ

Anavatan Partisi«Çünkü Daha Yapacak Çok İş Var»

ANAP 1991 seçimlerinde Fransız reklamcıSeguela ile çalışır. Seguela özellikle Mitterand’ayaptığı kampanyalarla Türkiye’detanınmaktadır.

Seguela ve ajansı RSCG, o dönemde Türkiye’deEna İletişim tarafından temsil edilmektedir.

KAMPANYA DÖNEMİ

Gazeteler, Seguela’nın Başbakan MesutYılmaz’a seçimlerle ilgili 10 Altın Öğüt verdiğiniyazarlar. Bunlar:

KAMPANYA DÖNEMİ

• Seçimleri ideoloji değil, liderler kazanır.• Seçimlerde geçmiş için değil, gelecek için oy

verilir.• Oy umut için verilir, program için değil.• Seçim, siyasal olmaktan öte, psikolojik bir

olaydır.• Devlet adamı olmak isteyen her siyasetçi

kendi efsanesini geliştirmelidir.• Lider, bağımsız kişiliğini vurgulamalıdır.• Devlet adamı, ilkesinin yapısını yansıtmalı,

bugünden yarını temsil etmelidir.• Lider, ülke içi imajı kadar dış imajına da

önem vermeli ve onu geliştirmelidir.• Seçimi lider kazanır, ama yalnız olmadığını

unutmamalıdır. Politika dışı ilişkilerine deönem vermelidir.

• Zamana zaman tanımak gerekir. Lider ortave uzun vadeli düşünmemeli ve bunlarıyansıtabilmelidir.

Anavatan Partisi«Çünkü Daha Yapacak Çok İş Var»

Seguela, Türkiye’de o döneme değinrastlanmayan bir şekilde kampanya stratejisiuygulamıştır.

Bütün medya planlamasını Magic Box’avermiştir.

Planlamaya göre Yılmaz, 1 Ekim’den itibarenekrana bizzat çıkıp kendisi için oy isteyecektir.

Bütün kampanya Yılmaz’ın kişiliği üzerinekurulacaktır.

KAMPANYA DÖNEMİ

Bu kampanyada zamanlamaciddi öneme sahiptir. ZiraFransız uzman, seçimlerinartık bir medya savaşlarıolduğunu kabul etmekte vebir kampanyanın uzun süreaynı tempo ve yoğunluktasürdürülemeyeceğinisöylemektedir.

Kampanyadaki en önemlişeylerden birinin de medyaplanlaması olduğunusöylemektedir.

Yılmaz’ın hangi dozdaçıkması gerektiğinin hesabınıyapmaktadır. Televizyonafazla çıktığı takdirde iticiolunabileceğinivurgulamaktadır.

KAMPANYA DÖNEMİ

Seguela, çeşitli kitaplarında ve sektörel yayınlarda çıkan makale ve söyleşilerinde, siyasal reklamcılıkta, negatifkampanyaların yeri olmadığını hep vurgulamıştır.

Seguela, negatif kampanyaların, kaybedenlerce yapıldığına inanmaktadır.

Ona göre rakiplere saldırmak yerine politikacı kendi efsanesini oluşturmalı ve geçmişi unutmalıdır. Zira seçmendüne değil, yarına oy vermektedir.

KAMPANYA DÖNEMİ

KAMPANYA DÖNEMİ

Doğru Yol Partisi«Konuşan Türkiye»

Demirel, aydınları, sanatçıları, bilimadamlarıyla entellektüelleri ve özellikle degazetecileri kazanmadan seçmeneerişebilmenin mümkün olmadığını anlamıştır.

Bu kesime ulaşabilmek için kavgacı, antidemokrat ve uzlaşmaz Demirel sicilinitemizlemesi gerekmektedir.

KAMPANYA DÖNEMİ


Yenilenmiş, demokrat ve tecrübeli siyasetadamı kimliğini, şefkatli devlet adamı kimliğiylebirleştiren «Baba» imajı böyle doğar.

Konuşan Türkiye söylemi ve sloganı böyleortaya çıkar.

KAMPANYA DÖNEMİ


20’nin üzerinde renkli ve siyahbeyaz tam sayfa, 30 civarındaçeyrek sayfa basın ilanı,neredeyse, ülkede yayınlananhemen hemen tüm ulusalbasında yer alır.

Her gün çık sayıda gazete vedergide; spor bir ceketgiyinmiş, bir eli cebinde, tamboy Demirel resmininbulunduğu büyük puntolu,frapan yeşil, pembe, kırmızırenkli başlıklarıyla tam sayfa enaz bir ilanın yanı sıra 2-3 ayrıçeyrek sayfalık DYP ilanıyayınlanır.

KAMPANYA DÖNEMİ


Demirel’in vaatleri öylesine büyüktür ki…

Değil 50 Milyar Dolar’ın üzerindeki borcuyla ogünkü Türkiye’nin, ABD hükumetinin bile biriktidarlık dönemde bu vaatlerin yarısınıgerçekleştirebilmesinin imkânı bulunmaktadır.

KAMPANYA DÖNEMİ

KAMPANYA DÖNEMİ


• Herkese 2 anahtar• İhtiyacı olan herkese yeşil kart• İşsizlik sigortası• Türkiye’yi doğudan batıya, güneyden

kuzeye bağlayacak 8’i Japonya’daki gibihızlı, 12 demiryolu güzergahı…

• Her biri bir ülke bütçesiylegerçekleştirilebilecek 11 otoyol

• İstanbul’a tüp geçit• İzmit, Çanakkale ve İstanbul’a birer asma

köprü• 30 ihtisas hastanesi• 1.000 (bin) devlet hastanesi• 10.000 (On bin) sağlık merkezi• 50.000(Elli bin) sağlık evi• 9 uluslararası havalimanı• 29 havaalanı

KAMPANYA DÖNEMİ


DYP’nin televizyonda aynı oranda etkili biriletişim dili tutturabildiğini söylemek zordur.

Kentli, çağdaş dünya görüşüne yatkın, soltandansa eğilimli, 45 yaş ve daha genç birhedef kitleye seslenen DYP kampanyası içinüretilmiş olan film, bu kitleden çok, eğitimdüzeyi düşük kırsal seçmene uygun filmlerolmuştur.

KAMPANYA DÖNEMİ


Geçmişteki muhafazakar ve köy orijinli seçmenlerin partisikimliğini tümden değiştirerek, kentli ve çağdaş bir parti kimliğinebürünen DYP’nin televizyon mecrasında; bağırıp çağıran bir dilyerine, tartıştıran, düşündüren ve belki de güldürebilen bir dilyakalayabilmesi gerekirdi.

Bilinçli ya da bilinçsiz, DYP basında kentlilere, TV’de ise kırsalkesime yönelmiştir denilebilir.

KAMPANYA DÖNEMİ


Axajans kadrosunun, belki de gençlik günlerinden beri rüyasını gördükleribir ülkeyi anlattıkları kampanya, 20 Ekim günü meyvelerini vermiştir.

Kampanyada sözü edilen vaatler o kadar büyük, çizilen Türkiye tablosu okadar gerçek üstüdür ki…

Bir kısım seçmen belki de gerçek olmadığını bile bile buna inanmakistemiş ve «Demokrat Baba»ya oy vermiştir.

KAMPANYA DÖNEMİ


DYP deyim yerindeyse bir sosyal demokrat parti kimliğine bürünmüşve var olan iki sosyal demokrat partiden daha radikal bir demokrasiprogramını seçmene vaat etmiştir.

Kampanyada kullanılan yüksek yayın stratejisi ve Demirel’in herkesimden bir defaya mahsus ödünç oy isteme taktiği işe yaramıştır.

KAMPANYA DÖNEMİ

KAMPANYA DÖNEMİ

Sosyaldemokrat Halkçı Parti«Sandıkta Güller Açacak»

SHP, Yorum Ajans’la çalışmaya devam eder. SHP, 1991 seçimlerinde MEGA-10 /Demokrasi Kanalı adıyla bir televizyon kanalı kurdurarak siyasal iletişim sürecindeboyutu, kanal mülkiyetine kadar vardırır.

Kampanyaya ilk startı veren parti SHP olur.

Mega 10 kanalının ardından, Matruşka Bebekli kampanya başlatılır.

KAMPANYA DÖNEMİ

KAMPANYA DÖNEMİ

Sosyaldemokrat Halkçı Parti«Sandıkta Güller Açacak»

SHP’nin matruşka bebekleri, kreatif ancak işlevsellikten yoksundur.Ogilvy’nin dediği gibi, güzeldir fakat harekete geçiricilikten uzaktır.

Mesajların dağınıklığı bir yana, stratejik olarak Türk toplumunayabancı bir simgenin kullanılmış olması kampanyayı zayıflatmıştır.

SHP, diğer partilere yüklenmekten kendini ve programını anlatacakzamanı bulamamıştır.

KAMPANYA DÖNEMİ

KAMPANYA DÖNEMİ

Refah Partisi«Yeni Bir Dünya»

1991 seçimlerinde RP çatısı altında bir arayagelen Milliyetçi Çalışma Partisi - MÇP (MHP) veIslahatçı Demokrasi Partisi – IDP (Millet Partisi),seçimlere «kutsal ittifak» şeklinde tek partiolarak katılmışlardır.

Anajans tarafından hazırlanan ve uygulanankampanyanın taşıyıcı sloganı, «Refah Partisi:Yeni Bir Dünya»dır. Partinin bilahare temelsiyasi stratejisi olacak olan Adil Düzen söylemive sloganı ilk kez bu kampanyada kullanılmıştır.

KAMPANYA DÖNEMİ

KAMPANYA DÖNEMİ

Demokratik Sol Parti«Gözün Aydın Türkiye, Ak Güvercin Geliyor»

Cenajans/Grey, 20 Ekim 1991 seçimlerinde DSP’ye hizmet vermiştir.

Seçim kampanyası 6 Eylül’de Gözünaydın Türkiye, Ak Güvercin Geliyor.Güçlendikçe DSP, halkın yüzü gülüyor sloganı ile başladı.

KAMPANYA DÖNEMİ

KAMPANYA DÖNEMİ

KAMPANYA DÖNEMİ

Parti Genel başkanı Oy % Sandalye

Doğru Yol Partisi Süleyman Demirel 6.600.726 27,03 178

Anavatan Partisi Mesut Yılmaz 5.862.623 24,01 115

Sosyaldemokrat Halkçı Parti Erdal İnönü 5.066.571 20,75 88

Refah Partisi Necmettin Erbakan 4.121.355 16,87 62

Demokratik Sol Parti Bülent Ecevit 2.624.301 10,74 7

Sosyalist Parti Doğu Perinçek 108.369 0,44 0

Bağımsız 32.721 0,13 0

http://tr.wikipedia.org/wiki/Do%C4%9Fru_Yol_Partisi

http://tr.wikipedia.org/wiki/S%C3%BCleyman_Demirel

http://tr.wikipedia.org/wiki/Anavatan_Partisi

http://tr.wikipedia.org/wiki/Mesut_Y%C4%B1lmaz

http://tr.wikipedia.org/wiki/Sosyaldemokrat_Halk%C3%A7%C4%B1_Parti

http://tr.wikipedia.org/wiki/Erdal_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC

http://tr.wikipedia.org/wiki/Refah_Partisi

http://tr.wikipedia.org/wiki/Necmettin_Erbakan

http://tr.wikipedia.org/wiki/Demokratik_Sol_Parti

http://tr.wikipedia.org/wiki/B%C3%BClent_Ecevit

http://tr.wikipedia.org/wiki/Sosyalist_Parti_(T%C3%BCrkiye,_1988)

http://tr.wikipedia.org/wiki/Do%C4%9Fu_Perin%C3%A7ek

http://tr.wikipedia.org/wiki/Ba%C4%9F%C4%B1ms%C4%B1z_siyaset%C3%A7i

500 Gün Yeter! Üstü Kalsın!

1991 Seçimleri boyunca DYP lideri Süleyman Demirel,yürüttüğü kampanya boyunca iktidara gelmeleri halindeTürkiye’nin sorunlarını 500 günde çözeceklerini vaat etmiştir.

Ultra Ajans’ın sahibi Sinan Ünal, DYP-SHP iktidarının 500 güneyaklaştığı dönemde bir kampanya hazırlar.

Bu kampanya, ülkemizde bir siyasi partinin seçim dönemleriharicinde reklama para ayırdığı ilk muhalefet kampanyasısayılabilir.

Kampanya ANAP’a, İzmir Milletvekili Işın Çelebi’ye teklif edilir.Kabul edilir.

KAMPANYA DÖNEMİ

KAMPANYA DÖNEMİ

1994 YEREL

SEÇİMLERİ

REFAHLI BELEDİYELER DÖNEMİ

1991-1994 yılları arasındaki 3 yıllık kısadönemde siyasi sistemin üst yapısında önemlideğişiklikler olur.• Cumhurbaşkanı Turgut Özal vefat eder.• Süleyman Demirel cumhurbaşkanı seçilir.• Tansu Çiller DYP başkanlığı koltuğuna

oturur.• CHP’nin yeniden açılmasıyla Deniz Baykal

SHP’den istifa ederek CHP’nin başına geçer.• Erdal İnönü siyasetten çekilir, SHP’nin

başına Ankara Büyükşehir BelediyesiBaşkanı Murat Karayalçın geçer.

• PKK terörü iyice büyümüştür.

Böyle bir atmosfer içinde seçime gidilir.

1994 YEREL SEÇİMLERİ

1994 seçimleri

Refah Partisi Anajans ile,Doğru Yol Partisi Cenajans/Grey ile,Sosyal Demokrat Halkçı Parti Ajans Ultra ile,Anavetan Partisi Toplam İletişim ile çalışırlar.



Parti Genel başkanı Aldığı oy sayısı Aldığı oy oranı

Doğru Yol Partisi Tansu Çiller 6.027.095 % 21,40

Anavatan Partisi Mesut Yılmaz 5.937.031 % 21,08

Refah Partisi Necmettin Erbakan 5.388.195 % 19,13

Sosyaldemokrat Halkçı Parti Murat Karayalçın 3.807.921 % 13,52

Demokratik Sol Parti Bülent Ecevit 2.463.853 % 8,75

Milliyetçi Hareket Partisi Alparslan Türkeş 2.239.117 % 7,95

Cumhuriyet Halk Partisi Deniz Baykal 1.297.371 % 4,60

Büyük Birlik Partisi Muhsin Yazıcıoğlu 355.271 % 1,26

Demokrat Parti Aydın Menderes 148.719 % 0,52

Millet Partisi Aykut Edibali 126.118 % 0,44

Yeniden Doğuş Partisi Hasan Celal Güzel 104.285 % 0,37

Bağımsızlar 96.913 % 0,34

Sosyalist Birlik Partisi Sadun Aren 80.714 % 0,28

İşçi Partisi Doğu Perinçek 79.588 % 0,28

Toplam 28.152.191 % 100,00

1994 seçimlerininmutlak mağlubuSHP, mutlak galibiise Refah Partisiolmuştur.

SHP, %13,5 oyoranı ile büyük biryenilgi yaşamıştır.


http://tr.wikipedia.org/wiki/Tansu_%C3%87iller


http://tr.wikipedia.org/wiki/Mesut_Y%C4%B1lmaz


http://tr.wikipedia.org/wiki/Necmettin_Erbakan


http://tr.wikipedia.org/wiki/Murat_Karayal%C3%A7%C4%B1n

http://tr.wikipedia.org/wiki/Demokratik_Sol_Parti

http://tr.wikipedia.org/wiki/B%C3%BClent_Ecevit

http://tr.wikipedia.org/wiki/Milliyet%C3%A7i_Hareket_Partisi_(1993)

http://tr.wikipedia.org/wiki/Alparslan_T%C3%BCrke%C5%9F

http://tr.wikipedia.org/wiki/Cumhuriyet_Halk_Partisi_(1992)

http://tr.wikipedia.org/wiki/Deniz_Baykal

http://tr.wikipedia.org/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Birlik_Partisi

http://tr.wikipedia.org/wiki/Muhsin_Yaz%C4%B1c%C4%B1o%C4%9Flu

http://tr.wikipedia.org/wiki/Demokrat_Parti_(1992)

http://tr.wikipedia.org/wiki/Ayd%C4%B1n_Menderes

http://tr.wikipedia.org/wiki/Millet_Partisi_(1992)

http://tr.wikipedia.org/wiki/Aykut_Edibali

http://tr.wikipedia.org/wiki/Yeniden_Do%C4%9Fu%C5%9F_Partisi

http://tr.wikipedia.org/wiki/Hasan_Celal_G%C3%BCzel

http://tr.wikipedia.org/wiki/Ba%C4%9F%C4%B1ms%C4%B1z_siyaset%C3%A7i

http://tr.wikipedia.org/wiki/Sosyalist_Birlik_Partisi_(T%C3%BCrkiye)

http://tr.wikipedia.org/wiki/Sadun_Aren

http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0%C5%9F%C3%A7i_Partisi_(T%C3%BCrkiye)

http://tr.wikipedia.org/wiki/Do%C4%9Fu_Perin%C3%A7ek


Şehir Kazanan Parti

Adana Aytaç Durak Anavatan Partisi

Ankara Melih Gökçek Refah Partisi

Antalya Hasan Subaşı Doğru Yol Partisi

Bursa Erdem Saker Anavatan Partisi

Diyarbakır Ahmet Bilgin Refah Partisi

Erzurum Ersan Gemalmaz Refah Partisi

Eskişehir Aydın Arat Doğru Yol Partisi

Gaziantep Celal Doğan Sosyaldemokrat Halkçı Parti

İstanbul Recep Tayyip Erdoğan Refah Partisi

İzmir Burhan Özfatura Doğru Yol Partisi

Kayseri Şükrü Karatepe Refah Partisi

Kocaeli Sefa Sirmen Sosyaldemokrat Halkçı Parti

Konya Halil Ürün Refah Partisi

Mersin Okan Merzeci Anavatan Partisi

Samsun Muzaffer Önder Cumhuriyet Halk Partisi

Büyükşehir belediyelerinde büyük önem arz edenbelediyeler Refah Partisi’ne geçmiştir.

http://tr.wikipedia.org/wiki/Adana_(%C5%9Fehir)

http://tr.wikipedia.org/wiki/Ayta%C3%A7_Durak


http://tr.wikipedia.org/wiki/Ankara_(%C5%9Fehir)

http://tr.wikipedia.org/wiki/Melih_G%C3%B6k%C3%A7ek


http://tr.wikipedia.org/wiki/Antalya

http://tr.wikipedia.org/wiki/Hasan_Suba%C5%9F%C4%B1


http://tr.wikipedia.org/wiki/Bursa_(%C5%9Fehir)

http://tr.wikipedia.org/wiki/Erdem_Saker


http://tr.wikipedia.org/wiki/Diyarbak%C4%B1r_(merkez)

http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ahmet_Bilgin_(Diyarbak%C4%B1r_do%C4%9Fumlu)&action=edit&redlink=1


http://tr.wikipedia.org/wiki/Erzurum_(merkez)

http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ersan_Gemalmaz&action=edit&redlink=1


http://tr.wikipedia.org/wiki/Eski%C5%9Fehir_(%C5%9Fehir)

http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ayd%C4%B1n_Arat&action=edit&redlink=1


http://tr.wikipedia.org/wiki/Gaziantep_(merkez)

http://tr.wikipedia.org/wiki/Celal_Do%C4%9Fan


http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0stanbul_(%C5%9Fehir)

http://tr.wikipedia.org/wiki/Recep_Tayyip_Erdo%C4%9Fan


http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0zmir

http://tr.wikipedia.org/wiki/Burhan_%C3%96zfatura


http://tr.wikipedia.org/wiki/Kayseri_(merkez)

http://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9E%C3%BCkr%C3%BC_Karatepe


http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0zmit

http://tr.wikipedia.org/wiki/Sefa_Sirmen


http://tr.wikipedia.org/wiki/Konya_(%C5%9Fehir)

http://tr.wikipedia.org/wiki/Halil_%C3%9Cr%C3%BCn_(Konyal%C4%B1)


http://tr.wikipedia.org/wiki/Mersin_(%C5%9Fehir)

http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Okan_Merzeci&action=edit&redlink=1


http://tr.wikipedia.org/wiki/Samsun_(merkez)

http://tr.wikipedia.org/wiki/Muzaffer_%C3%96nder

http://tr.wikipedia.org/wiki/Cumhuriyet_Halk_Partisi_(1992)

KAYNAKLAR

KAYNAKLAR

TRT TÜRK Seçim Hatırası Programı

TEŞEKKÜRLERÖğr. Gör. Mustafa [email protected]. Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi

1991-1994 seçimleri

Education