1

Düşün,düşün…

HaftalıkDüşünceÖzgürlüğüBülteni(Sayı16/17,21Nisan2017)

Geçenhaftaneleroldu?***Türkiye’deparlamentersistemisonaerdirenAnayasadeğişikliğiyüzde48.6 ‘hayır’oyuna karşılık yüzde51.4 ‘evet’ oyuyla kabul edildi. ‘Evet’ ve ‘Hayır’ oyları arasındakifarkın 1milyon 250 bin olduğu referandumda YSK, yasal düzenlemeleri hiçe sayarak,henüz oylama sürerken bir kural değişikliği yaptı, sandık kurulu mührü taşımayanpusulavezarflargeçerlisayıldı.*** CHP ve HDP, çok sayıda ihlal iddiasının gündeme geldiği ve YSK’nın skandal birkarara imza attığı referandumun iptal edilmesini istedi. CHP lideri seçim sonuçlarınıtanımadıklarını açıkladı. Bir çok ilde protestolar düzenlendi. Ancak YSK iptal talebinireddetti.Ülkegenelinde‘Evet’imeşrugöstermeyerekhalkıgaleyanagetirmek’iddiasıylagözaltıoperasyonlarıbaşlatıldı.*** AGİT, referandumla ilgili ilk tespitlerini açıkladı; referandumunOHAL döneminde,eşitolmayanşartlardayapıldığınadikkatçekti,YSKkararınınyasalarlaçeliştiğibelirtti.AGİT’e “haddinizi bilin” diye çıkışan Erdoğan, gözlemcilerin ‘terör örgütü temsilcileri’olduğunu iddia etti. AGİT referandumla ilgili usulsüzlük ve şaibe iddialarınınaraştırılmasındaTürkiye’ninişbirliğineyanaşmadığınıaçıkladı.*** Referandumun ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan bir kez daha ‘idam’ tartışmasınıgündemegetirdi, “Parlamentodangeçsinbenonaylarım” dedi.Erdoğan, gerekirse idamiçindebirreferandumyapılabileceğisinyaliniverdi.***ReferandumunardındanhükümetinilkicraatıiseOHAL’ın3aydahauzatılmasıoldu.ÜçüncükezyapılanuzatmaylabirlikteTürkiyeOHALkoşullarında1yılıgeridebırakmışolacak.***HDPMuşMilletvekili BurcuÇelikÖzkan tutuklandı. CezaevindekiHDP'li vekillerinsayısı13'eyükseldi.AyrıcavekilliğivepartiüyeliğiYargıtaytarafındandüşürülenHDPeskiEşGenelBaşkanıFigenYüksekdağdahalencezaevinde.*** Cumhuriyet gazetesi yönetici ve yazarları hakkındaki iddianame İstanbul 27. AğırCezaMahkemesitarafındankabuledildi.11’itutuklu19kişioperasyondanaylarsonra24Temmuz2017’deilkkezhakimkarşısınaçıkacak.*** Gülen Cemaatinin medya yapılanmasına yönelik soruşturma kapsamında tutukluyargılandıklarıdavadatahliyeedilengazetecilerden12’siyenidentutuklandı.***PKKvePAJKdavalarındantutukluveyahükümlülerinbaşlattığıaçlıkgrevi,KCK’ninçağrısınınardından64.günündesonlandırıldı.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2

Referandumsonuçlandı:Yüzde51,4Evet,yüzde48,6HayırTürkiye’deparlamenter sistemi sonaerdirenve ‘cumhurbaşkanlığıhükümet sistemi’nigetiren Anayasa değişikliği yüzde 48.6 ‘hayır’ oyuna karşılık yüzde 51.4 ‘evet’ oyuylakabuledildi.Referandumda‘kabul’ve‘ret’oylarıarasındakifark1milyon250binoldu,1milyonoygeçersizsayıldı.OHAL baskısı altında girilen ve devletin tüm imkanlarının ‘evet’ kampanyasındakullanıldığı referandumda çok sayıda ihlal iddiası gündeme gelirken, Yüksek SeçimKurulu (YSK) ise skandalbirkarara imzaattı.Kurul;henüzoylamasürerkenbirkuraldeğişikliğiyaptı,sandıkkurulumührütaşımayanpusulavezarflargeçerlisayıldı.İki gün sonra gerekçeli kararını açıklayan YSK; “Mühürleme işleminin yapılmamasıseçmenin oyunun geçersiz sayılması için yeterli değildir” dedi. Kurul, aksi durumunyönetimekatılmahakkınınözünüortadankaldıracakbirsonuçyaratacağınısavundu.CHPveHDP,YSK’nınskandalbirkararaimzaattığıreferandumuniptaledilmesiniistedi.AncakYSKbubaşvurularıreddetti.

AGİT:“Referandumeşitşartlardayapılmadı”AvrupaGüvenlik ve İşbirliğiTeşkilatı (AGİT)Anayasadeğişikliği referandumu ile ilgiliilk tespitlerini açıkladı. Referandumun OHAL döneminde, eşit olmayan şartlardayapıldığınadikkatçekenAGİTgözlemheyeti,YüksekSeçimKurulu’nun(YSK)pusulavezarflarda mühür zorunluluğu uygulamasını kaldırmasıyla ilgili “Önemli bir güvenliktedbirikaldırıldı”dedi.

3

RapordaOHALaltındaifadeözgürlüğünündahadakısıtlandığı,örneğinerastlanmamışsayıdagazetecinin tutuklanmasıvebasın-yayınorganlarınınkapatılmasınıngenişçaplıoto-sansüreyolaçtığı tespitiyeraldı.Medya izlemesonuçlarının ‘evet’kampanyasınınmedya yayınlarına hakim olduğunu gösterdiği belirtildi. AGİT heyeti, kamukaynaklarının kötüye kullanımının yanı sıra, ‘hayır’ kampanyası yürüten birtakımpartilerin ve sivil toplum örgütlerinin engellendiğini de vurguladı. Raporun nihai halisekizhaftasonrayayınlanacak.Cumhurbaşkanı Erdoğan, AGİT heyetinin açıklamasına "Önce haddinizi bilin haddinizi.Sizin hazırlayacağınız o siyasi içerikli raporları, biz ne görürüz ne duyarız ne biliriz"diyerek yanıt verdi. Bununla da yetinmeyen Erdoğan Türkiye’ye gelen gözlemcilerin‘terör örgütü temsilcileri’ olduğunu iddia etti. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılanaçıklamadadaraporuntaraflıveönyargılıolduğuönesürüldü.RaporakarşıTürkiye’dengelentepkilerinardındanAGİTDemokratikKurumlarveİnsanHakları Ofis Direktörü Michael Georg Link, usulsüzlük ve şaibe iddialarınınaraştırılmasındaTürkiye’nin işbirliğine yanaşmadığını açıkladı. YSKkararının yasalaraaykırıolduğunubelirtenLink,kampanyasırasındaiseulusalveuluslararasıstandartlarauyulmadığını, ‘hayır’ diyen kesimin dezavantaja uğratıldığını ve basın özgürlüğününkısıtlanmışolmasınındaciddibirproblemdoğurduğunukaydetti.AGİTöngözlemraporuiçin;https://www.osce.org/tr/odihr/elections/turkey/311736?download=true

YSKkararınıprotestoedenlereoperasyonlarReferandum sonuçları ve ihlal iddiaları ülke genelinde protestolara neden olurken,hemen ardından bir çok şehirde “Evet sonucunun meşru olmadığı iddiasıyla halkıgaleyanagetirmek”suçlamasıylagözaltıoperasyonlarıbaşlatıldı.İstanbul’da‘Hayır’kampanyasıyürütenveYSK'nin'mühürsüzoy'kararınıprotestoeden19 kişinin evlerine Terörle Mücadele Şubesi’nden polisler baskın düzenledi. İstanbulEmniyeti“protestocularınGeziParkıeylemlerinebenzerolaylarbaşlatmakistedikleri”içingözaltınaalındıklarınıduyurdu.İzmir’dedeYSK’nınmühürsüzzarfkararınıprotestoiçinbasın açıklaması yapan 19 kişi ‘2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Kanunu’namuhalefet’, ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ ve ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’suçlamalarıylagözaltınaalındı.

4

Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK) tarafından neredeyse her gün sansürlenen“sendika.org”habersitesininofisidepolistarafındanbasıldı.Binadaaramayapanpolissitenin editörü Ali Ergin Demirhan’ı, ‘Evet’i meşru göstermeyerek halkı galeyanagetirdiği’ iddiasıyla gözaltına aldı. Bu arada site hakkında bir kez daha erişim yasağıkararı alındı. Böylelikle site son 18 ayda 32’inci kez, referandum süreci boyunca da18’incikezsansürlenmişoldu.

Cumhuriyet gazetesi soruşturmasında iddianame kabuledildiİstanbul27.AğırCezaMahkemesi,Cumhuriyetgazetesiyöneticiveyazarlarıhakkındahazırlanan iddianameyi kabul etti. Davanın ilk duruşması 24 Temmuz 2017’degörülecek.Gazeteye yapılan operasyondan 156 gün sonra tamamlanan iddianamede aralarındaMehmetMuratSabuncu,KadriGürsel,AkınAtalay,MusaKartveAhmetŞık’ındaolduğu11’i tutuklu 19 kişi gazetecilik faaliyetleri nedeniyle ‘örgüt üyeliği’ ile suçlanırken,gazetedeyayımlanan haberler,köşeyazılarıvegazetecilerinpaylaştığı tweet’lerdebusuçlamalaradelilolarakgösterildi.

Tahliyelerinin ardından gözaltına alınan 12 gazetecitutuklandıGülenCemaatininmedyayapılanmasısoruşturmasıkapsamındatutukluyargılandıklarıdavada tahliye edildikten sonra gözaltına alınan gazeteciler yeniden tutuklandı. 31Mart’ta tahliyelerine karar verildikten sonra cezaevi çıkışında ‘darbe girişimi’

5

soruşturması kapsamında yeniden gözaltına alınan ve 14 gün boyunca gözaltındatutulan 13 şüpheliden 12’si çıkarıldıkları mahkemece tutuklandı. Bir gazeteci isetutuksuzyargılanmaküzereserbestbırakıldı.Aralarında Meydan Gazetesi köşe yazarı sanatçı Atilla Taş’ın da bulunduğu isimler‘AnayasaldüzeniveTürkiyeCumhuriyetihükümetiniortadankaldırmayaveyagöreviniyapmasını engellemeye teşebbüs’ ile suçlandı. Savcılık, gazetecilerin “darbe girişimiesnasında ve öncesinde örgütsel kamuoyu oluşturmak maksadıyla örgütün medyayapılanmasındayeraldıklarını”önesürdü.

GazeteciMeltemOktay’averilenhapiscezasıonandıNusaybin’de sokağa çıkma yasağı döneminde haber takibi yaparken tutuklanan veyaptığıhaberlernedeniyleyargılandığıdavada‘örgütpropagandası’ndanmahkumolangazeteciMeltemOktayhakkındakikararYargıtaytarafındanonandı.OHALdönemindekapatılanDicleHaberAjansı (DİHA)muhabiriOktay,Mardin2.AğırCeza Mahkemesi’nde yargılandığı davanın ikinci duruşmasında tahliye edilmişardındansa2 yıl 4 ay hapis cezasınamahkumolmuştu. Gazeteci, kararın onanmasınınardındancezanıninfazıiçintutuklanarakGebzeKadınKapalıCezaevi’negönderildi.

6gazeteciyeTCK301’dendavaİstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 6 gazeteci hakkında, askeri operasyonlarla ilgiliyaptıkları haberler nedeniyle TCK 301’den başlattığı soruşturmada Adalet Bakanlığıgazetecilerinyargılanmasıiçinizinverdi.

6

OHAL KHK’sıyla kapatılan Dicle Haber Ajansı (DİHA) muhabirlerinden Selman Keleş,Özgür Paksoy, Kenan Kırkaya ve Aziz Oruç ile Özgürlükçü Demokrasi Gazetesi GenelYayın Yönetmeni Ersin Çaksu ve gazetenin Yazı İşleri Müdürü İshak Yasul hakkında‘TürkMilletini,TürkiyeCumhuriyetiDevletini,Devletinkurumveorganlarınıaşağılama’suçlamasıylahazırlananiddianameİstanbul2.AsliyeCezaMahkemesi’negönderildi.

ModacıBarbarosŞansal'aTCK301'dendavaModacı Barbaros Şansal hakkında yılbaşı gecesi sosyalmedyadan paylaştığı bir videonedeniyle,TürkCezaKanunu’nun301.maddesindeyeralan ‘TürkmilletiniveTürkiyeCumhuriyeti Devleti'ni alenen aşağılama’ suçundan iddianame hazırlandı. Asliye CezaMahkemesi'ne gönderilen iddianamede Şansal'ın 2 yıla kadar hapis cezası ilecezalandırılmasıtalepedildi.Şansal, yılbaşı gecesi Twitter paylaşımları nedeniyle Kıbrıs'ta gözaltına alınmış,getirildiği Atatürk Havalimanı'nda linç edilmek istenmiş, ardından da çıkarıldığımahkemecetutuklanmıştı.Butweetlernedeniylede‘halkıkinvedüşmanlığatahrik’tendeyargılananŞansalbirsüreöncetahliyeedilmişti.

Kendisini açığa alan valiye mektup yazan GergerlioğluhakkındaiddianameMAZLUMDER(İnsanHaklarıveMazlumlarİçinDayanışmaDerneği)eskigenelbaşkanıDr. Ömer Faruk Gergerlioğlu, Kocaeli Valisi Hasan Güzeloğlu'na yazdığı mektupnedeniyle‘kamugörevlisinekarşıgörevindendolayıhakaretetmek’lesuçlandı.Sosyal medya paylaşımları nedeniyle Kocaeli Valiliği tarafından İzmit Seka DevletHastanesi'ndeki görevinden açığa alınan ve ardından 679 sayılı OHALKHK’siyle ihraç

7

edilen Gergerlioğlumektubunda "Yasa dışı keyfiliklerin hesabını sormaya hakkım var...haksızlıklarkarşısındasusmayacağım..."demişti.Hazırlanan iddianamede savcılık, Gergerlioğlu’nun “yasadışı ve keyfi kararlar verme''iddiasıylavalininhukukaaykırıişlemleryaptığıyönündealgıoluşturmakistediğiniönesürdü,hakaretsuçundancezalandırılmasıistedi.

Laiklikçağrısıyapangençlerin3yıldakadarhapsiistendiYılbaşı gecesi Reina'ya düzenlenen saldırının ardından İstanbul Okmeydanı'da birkahvehanede yaptıkları konuşmayla ilgili tutuklananHalkevleri üyeleriHamitDışkayave Ayşegül Başar hakkında yürütülen soruşturma tamamlandı, gençlerin ‘halkı kin vedüşmanlığatahrik’suçlamasıyla3'eryılakadarhapiscezasıylayargılanmasınıistendi.Savcılık,yapılankonuşmanın“sosyaldemokratyapıyasahipolaninsanları,muhafazakarvemilliyetçi görüşe sahip insanlara karşı kışkırttığını, sosyal paylaşım sitelerinde, farklıhalkkitleleriarasındagerilimevecidditartışmalarasebebiyetverdiğini”önesürdü.

İhraçlaratepkigösterenakademisyenleresoruşturmaOHAL KHK’sıyla yapılan ihraçlara tepki gösteren İstanbul Teknik Üniversitesi’nden(İTÜ)dörtakademisyenhakkındadisiplinsoruşturmasıaçıldı.AkademisyenlerAr.Gör.BurakÜzümkesici,Ar.Gör.CeydaSungur,Doç.Dr.DevrimKaymakveAr.Gör.Hüseyin

8

Mercan öğrencilerle birlikte 17 Şubat’ta kampüs içerisinde ihraçlara karşı etkinlikyapmakistemiş, izinverilmemesiüzerine“SıranınİTÜ’yegelmesineHAYIR”pankartı ilebiraçıklamayapmıştı.Üniversite,aynıeylemnedeniyle24öğrencihakkındadadisiplinsoruşturması açmıştı. Üniversite yönetimi akademisyenleri ‘izinsiz toplantıdüzenlemek’lesuçladı.BarışİçinAkademisyenler’in“BuSuçaOrtakOlmayacağız”bildirisineimzaattıklarıiçin14akademisyeninişinesonverenMersinÜniversitesideihraçedilenakademisyenEsraErgüzeloğlu Kilim’i üniversiteden şarkılarla uğurlayan meslektaşlarına ve öğrencileresoruşturma açtı. Rektörlük, uğurlama etkinliğini ‘izinsiz gösteri ve basın açıklaması’olarakniteledi.

‘GollumDavası’ndaberaatkararıCumhurbaşkanı Erdoğan ile Yüzüklerin Efendisi filmindeki ‘Gollum’ karakterininfotoğraflarının yan yana konulduğu bir ‘caps’ paylaştığı için yargılanan doktor BilginÇiftçiberaatetti.Çiftçi’nin 'kamu görevlisine hakaret' suçlamasıyla yargılanıpmemuriyetten atılmasınanedenolanvemizahdergilerinekonuolacakdavadaikiyılınardındankararçıktı.Aydın3. Asliye CezaMahkemesi, paylaşılan fotoğrafın kanunda suç olarak tanımlanmadığınıbelirterek beraat kararı verdi. Çiftçi’nin avukatı Hicran Danışman, “Müvekkilimmemuriyetine de geri dönerse demokrasimiz adına utanılacak olan bu süreçten geridönülmüşolacaktır”diyekonuştu.

DÜŞÜNCESUÇLARIMÜZESİ’NDEBUHAFTA

Gündemdenuzakkalmayın

9

Düzenliolarakgüncellenenmüzemizdengündemieneğlencelibiçimdetakipedin.

OHAL’deSiyasetAGİTyayınladığıararapordaseçimineşitkoşullardagerçekleşmediğiniveYSKkararınınseçim güvenliğini tehdit ettiğini belirtti. AGİT temsilcileri bugün YSK'da. ReferandumsonuçlarıtartışılırkenOHAL'inbirkezdahauzatıldı.Referandumda ülke çapında yapılan ihlallere ve YSK'nın son anda aldığı karara karşıTürkiye'nin çeşitli illerinde itirazyürüyüşleri yapılıyor. "Hayır"oyuverenveoylarınınçalındığını düşünen yurttaşlar evlerinde tencere tava çalarak ya da akşamları sokağaçıkarakseçimleriprotestoediyor.

ReferandumReferandumda"resmi"sonuç%51.4Evet,%48.59Hayır, fakatYSK'nınsonandaaldığı"mühürsüz oylar dışarıdan getirildiği kanıtlanamazsa geçerlidir" kararı ve yapılan birsürü ihlale ilişkin bildiriler sonucu belirsiz kılıyor. CHP veHDP sonuçlara ve seçimdeuygulananusullereitirazetti,YSKitirazlarıkabuletmedi.

10

İfadeÖzgürlüğüGünaşırı erişimi engellenen Sendika.org haber platformunun bürosuna sabah saat05.45’tebaskındüzenleyenpolis,editörAliErginDemirhan’ı“Yapılanoylamasonucunumeşrugöstermemeyeçalışaraksosyalmedyahesaplarındanyapılaneylemleriorganizeetme” gerekçesiyle gözaltına aldı. Ülke çapındaki protestolar sonrasında gözaltılardevamediyor.10günüaşkınsüredirgözaltındaolanİtalyangazeteciGabrieleDelGrandeaçlıkgrevinebaşladı.Mardin’in Nusaybin ilçesinde sokağa çıkma yasağının devam ettiği süreçte tutuklanıpikinciduruşmadaserbestbırakılangazeteciMeltemOktayyenidentutuklandı.

DÜŞÜNCESUÇUDURUŞMALARI

• ÖzgürGündemNöbetçiGYYyaptığıiçinhakkındadavaaçılanErolÖnderoğlu'nasivil itaatsizlik eylemiyle destek veren Şanar Yurdatapan, Zeynep Serinkaya veDoğan Özkan hakkında açılan ve 18 Nisan’da İstanbul 13. Ağır CezaMahkemesi'ndegörülendava14Eylül2017tarihineertelendi.

GELECEKHAFTANINDURUŞMALARI

• Ahmet Şık'ın Silivri Cezaevi çıkışında söylediği sözler nedeniyle hakaretsuçlamasıylayargılandığıdavanınduruşması26NisantarihindeSilivri2.AsliyeCezaMahkemesi'ndegörülecek.

• Sokağa çıkma yasakları döneminde “Çocuklar öldürülmesin” dediği için ‘örgütpropagandası’yla suçlanan Ayşe Çelik'in ve Çelik’i savunmak için eylem yapansivilitaatsizlerinyargılandığıdavanınbirsonrakiduruşması26Nisansaat14'teBakırköy2.AğırCezaMahkemesi'ndegörülecek.

• Sevan Nişanyan'ın kendi internet sitesinde yayınladığı ''Nefret suçlarıylamücadeleetmeli''başlıklı yazısındaHz.Muhammed'ehakaret içerensözler sarfettiği iddiasıyla açılan davanın yeniden yargılanmasının yapılacağı duruşma 27Nisan'daİstanbul14.SulhCezaMahkemesi'ndegörülecek.