16 t087 tkl 5 16 luáºn tháºp trá»¥ tá»³ bÃ sa q13 · 62£ /8$¦1 7+$¦3 758± 7

SOÁ 1521 - LUAÄN THAÄP TRUÏ TYØ BAØ SA - Quyeån 13

LUAÄN THAÄP TRUÏ TYØ BAØ SA QUYEÅN 13

Phaåm 26: THÍ DUÏ, Phaàn 2

Hoûi: Kheùo leùo bieát roõ nhöõng phaùp naøy, khoâng ñaït ñöôïc Phaät ñaïo nhöng cuoái cuøng cuõng khoâng lui suït, ñieàu naøy noùi roõ theá naøo?

Ñaùp: Nhö ngöôøi daãn ñöôøng nhieàu taøi naêng, Kheùo leùo bieát roõ töôùng ñöôøng toát, Nôi choán naøy vaø nôi choán kia, Chuyeån ñoåi ñöôøng ñi cho thích hôïp. Löông thöïc vaø ñoà duøng ñi laïi, Taát caû ñeàu chuaån bò ñaày ñuû, ÔÛ trong con ñöôøng nguy hieåm aáy, Laøm cho moïi ngöôøi ñöôïc yeân oån, Ñeán ñöôïc choán thaønh aáp roäng lôùn, Coù theå khieán moïi ngöôøi khoâng lo, Nhôø ngöôøi daãn ñöôøng taøi gioûi naøy, Coù naêng löïc kheùo bieát ñöôøng ñi. Kheùo leùo bieát chuyeån ñoåi caùc ñòa, Ñaày ñuû taát caû phaùp trôï ñaïo, Boà taùt kheùo leùo bieát roõ ñaïo, Nôi naøy nôi kia toát hay xaáu. Töø vöôït qua hieåm naïn sinh töû, Coøn daãn daét cho nhieàu chuùng sinh, Khieán ñeán ñöôïc nôi choán yeân oån, Vaøo khu thaønh Nieát baøn voâ vi. Khieán cho xa lìa moïi khoå naïn, Khoâng coøn gaëp phaûi nhöõng ñöôøng aùc,

SOÁ 1521 - LUAÄN THAÄP TRUÏ TYØ BAØ SA - Quyeån 13 341

Boà taùt duøng naêng löïc phöông tieän, Luoân luoân kheùo leùo bieát ñöôøng ñi.

Töôùng ñöôøng toát, laø con ñöôøng coù nhieàu cuûi ñun-ñoàng coû vaø nguoàn nöôùc, khoâng coù giaëc cöôùp-hoå lang-sö töû vaø caùc loaøi thuoäc veà thuù döõ-saâu boï ñoäc haïi, khoâng laïnh leõo-khoâng noùng böùc, khoâng coù nuùi cao-hang saâu, khe suoái nguy hieåm-röøng raäm aâm u-gai goùc caûn loái, cuõng khoâng coù cao thaáp maø baèng phaúng, thaúng taép thoâng suoát ít coù ñöôøng reõ, roäng raõi thoaùng ñaõng ñeå cho nhieàu ngöôøi ñi laïi vaø nghæ chaân, ñi maø khoâng chaùn naûn meät moûi, coù nhieàu hoa traùi vaø nhöõng vaät coù theå aên. Nhöõng ñieàu nhö vaäy goïi laø töôùng con ñöôøng toát laønh, ngöôïc laïi vôùi töôùng naøy thì goïi laø töôùng xaáu aùc. Nôi naøy goïi laø nôi moïi ngöôøi döøng laïi nghæ ngôi aên uoáng. Nôi kia goïi laø töø nôi naøy ñeán nôi khaùc, hoaëc ôû giöõa hai nôi truù nguï cuõng goïi laø nôi khaùc. Chuyeån ñöôøng coù nghóa laø thaáy coù ñöôøng reõ. Ñeán khu thaønh roäng lôùn, laø neân ñi ñöôøng naøy maø neân boû nhöõng ñöôøng khaùc. Töø löông laø nhöõng thöùc aên treân ñöôøng ñi nhö boät rang troän maät-baùnh khoâ… Ñaïi löïc laø theá löïc maïnh meõ, coù nhieàu tieàn baïc cuûa caûi, hieåu thoâng thaïo caùch thöùc söûa trò. Chuaån bò ñaày ñuû laø coù nhieàu ñoà aên thöùc uoáng, khoâng coù gì thieáu huït. An laø khoâng coù nhöõng söï coá do giaëc cöôùp laøm cho sôï haõi. OÅn laø khoâng coù beänh taät-ñau khoå-lo sôï suy suïp, khu thaønh roäng lôùn laø nôi chöùa ñöôïc nhieàu ngöôøi, coù theå khieán cho nhieàu ngöôøi ñeán ñöôïc khu thaønh roäng lôùn, ngöôøi daãn ñöôøng hieåu thoâng thaïo töôùng traïng cuûa con ñöôøng ñeå chính mình khoâng gaëp hoaïn naïn, cuõng laøm cho moïi ngöôøi khoâng xaûy ra hoaïn naïn gì. Voán am hieåu thoâng thaïo con ñöôøng, cho neân khoâng coù nhöõng tai hoïa do laïnh leõo, noùng böùc, ñoùi aên-khaùt uoáng, giaëc cöôùp-keû thuø, thuù döõ-saâu ñoäc, nuùi cao-soâng saâu, haàm hoá gai goùc… laøm cho toån haïi. Taïi vì sao? Bôûi vì bieát thoâng thaïo töôùng traïng toát xaáu cuûa con ñöôøng. Laáy ñieàu naøy ñeå duï cho ñòa Hoan Hyû cuøng taát caû möôøi ñòa. Nhö ngöôøi ñi treân ñöôøng, ñi maõi khoâng döøng laïi thì coù theå ñeán ñöôïc khu thaønh roäng lôùn. Nhö vaäy Boà taùt thöïc haønh möôøi ñòa naøy, ñeán ñöôïc phaùp cuûa Phaät maø tieán vaøo khu thaønh Nieát baøn roäng lôùn. Nhö con ñöôøng toát ñeïp kia coù nhieàu cuûi ñun-ñoàng coû vaø nguoàn nöôùc…, ngöôøi ñi treân ñöôøng aáy khoâng thieáu thoán gì. Ñoàng coû-nguoàn nöôùc coù nghóa laø nhö ngöôøi côõi ngöïa ñi ñöôøng xa, coù nhieàu coû ngon-nöôùc maùt laøm cho söùc ngöïa maïnh meõ theâm, coâng ñöùc cuûa ñaïo möôøi ñòa cuõng nhö vaäy. Ñeá-xaû-Dieät-Tueä laø boán thaéng xöù, hoã trôï caùc coâng ñöùc cho neân goïi laø coû. Taïi vì sao? Bôûi vì nhö ngöôøi coi troïng ñoái vôùi söï thaät thì vui loøng thuaän theo lôøi chaân thaät, neân gaàn guõi ngöôøi noùi lôøi chaân thaät, thaáy thaät söï coù lôïi ích maø vui loøng thuaän theo söï thaät; raát gheùt noùi doái maø rôøi xa noùi doái, thaáy loãi laàm noùi


doái cho neân khoâng muoán nghe. Nhöõng nhaân duyeân nhö vaäy ñaït ñöôïc thaéng xöù cuûa Ñeá, ba thaéng xöù cuûa Xaû-dieät-Tueä cuõng neân bieát nhö vaäy. Nhö con ñöôøng toát ñeïp kia caàn phaûi coù caùc loaøi voi-ngöïa-traâu-löøa môùi ñeán ñöôïc khu thaønh roäng lôùn nhôø vaøo coû trôï giuùp thaønh töïu ñöôïc söùc maïnh cuûa chuùng. Boán thaéng xöù laø Ñeá-Xaû-Dieät-Tueä cuõng nhö vaäy, coù naêng löïc khieán cho ñeán ñöôïc phaùp cuûa Phaät maø tieán vaøo khu thaønh roäng lôùn cuûa Nieát baøn. Cuûi ñun coù nghóa laø nhieàu Vaên-Tö-Tu tueä coù naêng löïc ñaït ñeán söï nghieäp trí tueä vó ñaïi, nhö cuûi ñun coù theå laøm cho löûa chaùy, cuõng laøm cho böøng chaùy maïnh meõ. Nhö vaäy Vaên-Tö-Tu tueä coù naêng löïc phaùt sinh trí tueä vó ñaïi, coù naêng löïc laøm cho taêng tröôûng. Nhö ngoïn löûa coù theå ñoát chaùy, coù theå ñun naáu, coù theå chieáu saùng; ngoïn löûa trí tueä cuõng nhö vaäy, ñoát chaùy nhöõng phieàn naõo, thaønh thuïc nhöõng thieän caên, chieáu saùng boán Thaùnh ñeá. Nhö ngoïn löûa laø trí tueä, cuûi ñun laø caùc phaùp coù naêng löïc phaùt sinh trí tueä. Nhieàu nguoàn nöôùc coù nghóa laø coù nhieàu doøng soâng-khe suoái roäng lôùn, tuøy yù laáy söû duïng ñaày ñuû cho moïi ngöôøi, khe nhoû-gioáng hoà voán khoâng coù theå nhö vaäy.

Vaû laïi, nhieàu nguoàn nöôùc thì gioáng nhö ngöôøi ñi thuyeàn thuaän theo doøng nöôùc maø ñeán ñöôïc khu thaønh roäng lôùn, nöôùc cuûa gieáng hoà ñaàm ao thì khoâng coù theå ñöôïc nhö vaäy. Nhö kinh noùi: “Nieàm tin laø soâng lôùn, phöôùc ñöùc laø bôø soâng. Nhö doøng soâng tröø ñöôïc noùng böùc-tröø côn chaùy khaùt- tröø saïch dô baån, luoân luoân phaùt sinh theá löïc; nieàm tin trong thieän phaùp cuõng nhö vaäy, coù naêng löïc dieät heát noùng böùc cuûa ba ñoäc, tröø boû dô baån cuûa ba aùc haïnh, tröø boû khaùt aùi cuûa ba coõi, laø Nieát baøn roãng laëng”. ÔÛ trong thieän phaùp coù ñöôïc theá löïc, nhö con ñöôøng toát ñeïp kia coù nhieàu loaïi coû thuoác-caây maùt thì ngöôøi ñi ñöôøng khoâng thieáu thoán gì; ñaïo cuûa möôøi ñòa cuõng nhö vaäy.

Caên coù nghóa laø söï yeâu quyù saâu saéc trong taâm, nhö coù goác reã thì sinh ra maàm non, lôùn leân thaønh thaân caønh nhaùnh laù vaø caùc loaïi hoa traùi. Taâm heát söùc yeâu quyù ñaïo, phaùt sinh caùc coâng ñöùc cuûa chaùnh öùc nieäm- ñaïi nguyeän…

Coû thuoác coù nghóa laø caùc Ba-la-maät, nhö coû thuoác coù naêng löïc dieät tröø caùc ñoäc toá, caùc Ba-la-maät laø coû thuoác dieät tröø ñoäc toá cuûa tham-saân-si vaø caùc beänh phieàn naõo cuõng laïi nhö vaäy.

Nhö con ñöôøng toát ñeïp kia khoâng laïc maát phöông höôùng (Vi-baø- ñaø) thì ñi ñöôøng ñöôïc yeân oån. Vi-baø-ñaø thôøi Taàn noùi laø Voâ Ñoái Nghóa, chính laø daáu hieäu daãn ñöôøng (Phuø hòch). Nhö ngöôøi ñi ñöôøng khoâng laïc maát daáu hieäu daãn ñöôøng, thì nôi muoán ñeán khoâng coù gì chöôùng ngaïi; ñaïo cuûa ngöôøi ñòa cuõng nhö vaäy, khoâng laïc maát phöông höôùng thì ñeán


ñöôïc nôi choán, ñi qua caùc ñòa maø tích tuï thieän caên thì coù theå tuøy yù hoã trôï thaønh töïu. Taêng tröôûng thieän caên hieän taïi, ngöôøi aáy coøn coù naêng löïc giaùo hoùa cho chuùng sinh thuoäc ñaïo Thanh vaên, ñaïo Bích-chi-Phaät vaø ñaïo chö Thieân coõi Duïc-coõi Saéc, khieán ñöôïc truù trong Phaät ñaïo, hoaëc laø ma-hoaëc ngoaïi ñaïo khoâng coù theå laøm roái loaïn ñöôïc, ñoù goïi laø khoâng laïc maát phöông höôùng.

Nhö con ñöôøng toát ñeïp kia khoâng coù caùc loaïi ruoài muoãi-saâu boï ñoäc haïi, ñaïo cuûa möôøi ñòa cuõng nhö vaäy, khoâng coù tieáng khoùc loùc öu saàu.

Nhö con ñöôøng toát ñeïp kia khoâng coù naïn giaëc cöôùp, ñaïo cuûa möôøi ñòa cuõng nhö vaäy, khoâng coù giaëc naêm caùi vaø caùc loaïi giaëc phieàn naõo xaáu aùc. Nhö Ñöùc Phaät baûo vôùi Tyø-kheo: “Giaëc cöôùp xoùm laøng, ñoù goïi laø naêm Caùi. Nhö giaëc cöôùp, tröôùc tieân cöôùp ñoaït ñoà vaät cuûa ngöôøi, sau ñoù môùi laøm haïi maïng soáng; giaëc naêm caùi cuõng nhö vaäy, tröôùc tieân chuùng cöôùp ñoaït thieän caên, sau môùi ñoaïn maát tueä maïng, seõ bò rôi vaøo hoá phoùng daät maø cheát.

Nhö giöõa con ñöôøng khoâng coù sö töû-hoå baùo vaø caùc loaøi thuù döõ, ñaïo cuûa möôøi ñòa cuõng nhö vaäy, khoâng coù söï saân haän-tranh chaáp.

Nhö sö töû cuøng caùc loaøi thuù döõ thöôøng laøm naõo haïi loaøi khaùc, saân haän cuõng laøm naõo haïi ngöôøi khaùc, chuùng sinh voán cuõng laïi nhö vaäy. Nhö caùc loaøi thuù döõ aên thòt uoáng maùu, saân haän cuõng aên thòt cuûa tueä ña vaên- uoáng maùu cuûa tu tueä…, cuõng laïi nhö vaäy.

Nhö con ñöôøng toát ñeïp kia khoâng coù nhöõng tai hoïa xaáu cuûa haïnh laïnh leõo-noùng böùc, ñaïo cuûa möôøi ñòa nhö vaäy, khoâng rôi vaøo ñòa nguïc baêng giaù cho neân khoâng coù tai hoïa aùc hieåm cuûa laïnh leõo, khoâng rôi vaøo ñòa nguïc löûa thieâu cho neân khoâng coù tai hoïa aùc hieåm cuûa noùng böùc.

Nhö con ñöôøng toát ñeïp kia khoâng coù nhöõng hieåm naïn cuûa hoá saâu- hang toái…, ñaïo cuûa möôøi ñòa cuõng nhö vaäy, khoâng coù nhöõng hieåm naïn khoå haïnh cuûa caùc ngoaïi ñaïo ñoù laø ngaâm thaân vaøo trong baêng giaù, nhoå raâu toùc, ngaøy taém ba laàn, ñöùng co moät chaân, ngaøy aên moät böõa, hai ngaøy aên moät böõa, thaäm chí moät thaùng aên moät böõa, im laëng ñeán cheát, thöôøng ñöa moät caùnh tay leân cao, thöôøng thöïc haønh nhaãn nhuïc, naèm hôi noùng nöôùng thaân, naèm treân gai nhoïn, vaøo trong löûa, ngaâm trong nöôùc, töø treân nuùi cao lao xuoáng, ñöùng trong loø saâu duøng phaân traâu ñoát chaùy thaân theå, ñi thaèng veà moät phía khoâng traùnh moïi tai naïn, thöôøng maëc aùo quaàn öôùt, thöôøng naèm trong nöôùc…, laøm cho thaân taâm ñau khoå voâ cuøng nhöng khoâng ñaït ñöôïc chaùnh trí. Khoâng coù nhöõng ñieàu nhö vaäy cho neân goïi laø khoâng coù hieåm naïn.

Nhö con ñöôøng khoâng coù ngaõ reõ quanh co, ñaïo cuûa möôøi ñòa cuõng


nhö vaäy, khoâng coù aùc nghieäp cuûa thaân mieäng yù, cho neân goïi laø khoâng coù ngaõ reõ quanh co.

Nhö con ñöôøng khoâng coù gai goùc, ñaïo cuûa möôøi ñòa cuõng nhö vaäy, khoâng coù gai goùc cuûa caùc nghieäp chöôùng, cho neân goïi laø khoâng coù gai goùc. Nhö gai nhoïn ñaâm vaøo chaân thì ñöôøng ñi boû dôû nöûa chöøng, gai goùc cuûa nghieäp chöôùng laøm trôû ngaïi söï thöïc haønh phaùp Phaät tieán vaøo coõi Nieát baøn.

Nhö con ñöôøng thaúng taép, ñaïo cuûa möôøi ñòa cuõng nhö vaäy, khoâng coù taát caû moïi taâm lyù dua nònh löøa doái quanh co, cho neân goïi laø thaúng taép.

Nhö con ñöôøng ít ngaõ reõ, ñaïo cuûa möôøi ñòa cuõng nhö vaäy, raát ít coù nhöõng ñaïo lyù kyø dò. Taïi vì sao? Bôûi vì phaùt taâm Ñaïi thöøa thì ít thöïc haønh theo ñaïo lyù cuûa Thanh vaên vaø Bích-chi-Phaät, cho neân raát ít coù nhöõng ñaïo lyù kì dò. Hoaëc coù Boà taùt thöïc haønh ñaïo lyù cuûa Nhò thöøa, thì neân bieát raèng chöa ñeán phaïm vi cuûa Boà taùt, chöa tieán vaøo phaàn vò chính thöùc, maø thöïc haønh coâng haïnh gaàn phaïm vi cuûa Boà taùt.

Nhö con ñöôøng toát ñeïp kia khoâng coù nhöõng röøng raäm laøm trôû ngaïi, ñaïo cuûa möôøi truù cuõng nhö vaäy, khoâng coù nhöõng röøng raäm cuûa aùc nghieäp vaø naêm duïc.

Hoûi: Taïi sao khoâng noùi laø cuõng khoâng coù röøng raäm cuûa naêm duïc, maø chæ noùi laø khoâng coù röøng xaáu aùc?

Ñaùp: Ngöôøi phaùt taâm Ñaïi thöøa, laø nhaân duyeân phöôùc ñöùc coù ñöôïc naêm duïc baäc nhaát, vì vaäy khoâng theå noùi laø khoâng coù, maø chæ noùi khoâng coù aùc nghieäp thoâi. Vaû laïi, nhö röøng raäm hun huùt, khoù tieán vaøo vaø khoù vöôït qua vì coù nhieàu tai hoïa laøm chöôùng ngaïi, naêm duïc cuûa Boà taùt thì khoâng phaûi nhö vaäy, khoâng gioáng nhö phaøm phu ñoái vôùi naêm duïc sinh ra nhöõng loãi laàm tai hoïa, nhö vaäy cho neân chæ noùi laø khoâng coù röøng raäm.

Nhö con ñöôøng roäng raõi thoaùng ñaõng, chöùa ñöôïc nhieàu ngöôøi khoâng laøm trôû ngaïi cho nhau, ñaïo cuûa möôøi truù cuõng nhö vaäy, tieáp nhaän ñöôïc raát nhieàu, voâ löôïng traêm ngaøn vaïn öùc chuùng sinh cuøng phaùt taâm ñaïo voâ thöôïng maø khoâng laøm trôû ngaïi ñeán nhau. Traêm ngaøn vaïn öùc chuùng sinh naøy, hoaëc taát caû chuùng sinh cuøng phaùt taâm Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc, cuøng thöïc haønh ñaïo lyù naøy nhöng khoâng laøm trôû ngaïi cho nhau.

Nhö con ñöôøng nhieàu ngöôøi ñi laïi, ñaïo cuûa möôøi truù cuõng nhö vaäy, haèng haø sa soá Chö Phaät quaù khöù vaø hieän taïi, luùc thöïc haønh Boà taùt ñaïo ñeàu thöïc haønh ñaïo lyù naøy.

Nhö con ñöôøng toát ñeïp kia, ngöôøi ñi khoâng meät moûi chaùn naûn, ñaïo


cuûa möôøi truù cuõng nhö vaäy, coù nhieàu nhöõng nieàm vui cuûa nhaân quaû, ñoù goïi laø nhieàu ñôøi thoï nhaän quaû baùo trong ñöôøng trôøi-ngöôøi, vui vôùi söï ly duïc cho neân thoï nhaän nieàm vui hoan hyû-nieàm vui thieàn ñònh-nieàm vui voâ hyû-nieàm vui hieän taïi, coù ñöôïc nhöõng nieàm vui naøy cho neân khoâng coù söï meät moûi chaùn naûn.

Nhö con ñöôøng toát ñeïp kia coù nhieàu caây coái hoa traùi, ñaïo cuûa möôøi truù cuõng nhö vaäy, coù nhieàu caây coái hoa traùi. Caây laø ba thieän caên, hoa laø ñoùa hoa cuûa baûy giaùc. Nhö kinh noùi: ‘Baûy hoa chính laø baûy giaùc yù”. Traùi chính laø boán quaû Sa-moân. Khoâng coù nhöõng loãi laàm sai traùi ôû treân con ñöôøng toát ñeïp nhö vaäy, cho neân goïi laø xa lìa ñieàu aùc.

Nhö ngöôøi daãn ñöôøng bieát roõ trong con ñöôøng, trong ñoaïn naøy neân aên uoáng, nôi naøy neân döøng chaân, choã kia cuõng neân nghæ qua ñeâm; Boà taùt thöïc haønh möôøi ñòa cuõng nhö vaäy, bieát nôi naøo coù theå nghæ laïi, nôi naøo coù theå aên uoáng. Nôi coù theå nghæ laïi goïi laø nôi coù Chö Phaät hieän taïi. Nôi coù theå aên uoáng goïi laø nôi coù theå tu taäp thieän phaùp. Nhö aên uoáng luoân luoân coù lôïi ích cho caùc caên, cuõng giuùp cho thoï maïng toàn taïi; caùc thieän phaùp cuõng nhö vaäy, coù naêng löïc laøm lôïi ích cho caùc caên nhö Tín…, vaø giuùp cho tueä maïng ñöôïc thaønh töïu. Nôi khaùc cuõng coù theå nghæ laïi, nghóa laø töø truù xöù Ñöùc Phaät aáy ñeán truù xöù Ñöùc Phaät khaùc. Vaû laïi, giöõa quoác ñoä cuûa Ñöùc Phaät naøy vaø quoác ñoä cuûa Ñöùc Phaät kia, cuõng goïi laø nôi khaùc. Kheùo leùo bieát thay ñoåi con ñöôøng, nhö ngöôøi daãn ñöôøng aáy bieát con ñöôøng khoâng yeân oån thì laäp töùc chuyeån sang ñöôøng khaùc; Boà taùt cuõng nhö vaäy, bieát raønh maïch laø ñaïo naøy ñeán Thanh vaên, ñaïo naøy ñeán Bích- chi-Phaät, ñaïo naøy ñeán cuûa Phaät, bieát nhö vaäy roài rôøi boû ñaïo Thanh vaên vaø ñaïo Bích-chi-Phaät, chæ thöïc haønh ñaït ñeán Phaät ñaïo.

Nhö con ñöôøng toát ñeïp kia coù nhieàu aên thöùc uoáng; ñaïo cuûa möôøi truù cuõng nhö vaäy, thöïc haønh nhieàu veà Boá thí-trì giôùi-tu thieàn. Nhö ngöôøi daãn ñöôøng kia duøng tieàn baïc cuûa caûi, coù naêng löïc thaønh thaïo caùc phaùp söûa trò, coù theá löïc to lôùn; Boà taùt cuõng nhö vaäy, coù tieàn baïc cuûa caûi phaùp söûa trò cho neân coù theá löïc to lôùn. Taøi vaät laø baûy loaïi taøi saûn, ñoù goïi laø Tín-Giôùi-Taøm-Quyù-Vaên-Xaû vaø Tueä. Phaùp söûa trò laø taát caû caùc ma, caùc loaïi Sa-moân Baø-la-moân, luaän sö ngoaïi ñaïo ñeàu coù naêng löïc phaù tan laøm cho phaûi khuaát phuïc, ñoù chính laø uy theá. Nhö khu thaønh roäng lôùn kia khoâng coù giaëc thuø-taät beänh-cheát baát ngôø vaø caùc loaïi khoå naõo hö hoaïi, cho neân goïi laø an oån; khu thaønh Nieát baøn roäng lôùn cuõng nhö vaäy, khoâng coù caùc loaïi ma quaân ngoaïi ñaïo, khoâng coù nhöõng doøng chaûy cuûa tham duïc-saân haän-phoùng daät-cheát-öu bi khoå naõo-than khoùc næ non, cho neân goïi laø an oån. Nhö khu thaønh roäng lôùn kia coù nhieàu ñoà aên thöùc uoáng cho


neân goïi laø doài daøo ñaày ñuû; khu thaønh Nieát baøn cuõng nhö vaäy, coù nhieàu phaùp saâu xa laø thieàn ñònh-giaûi thoaùt vaø Tam muoäi, cho neân goïi laø doài daøo ñaày ñuû. Nhö khu thaønh roäng lôùn kia tieáp nhaän raát nhieàu cho neân goïi laø roäng lôùn. Giaû söû taát caû chuùng sinh khoâng tieáp nhaän caùc phaùp, ñeàu tieán vaøo Nieát baøn voâ dö, maø taùnh Nieát baøn khoâng taêng-khoâng giaûm.

Nhö ngöôøi daãn ñöôøng kia coù naêng löïc daãn daét nhieàu ngöôøi, khieán cho taát caû ñöôïc an oån, bôûi vì chæ roõ con ñöôøng toát ñeïp cho neân goïi laø ngöôøi daãn ñöôøng; Boà taùt cuõng nhö vaäy, kheùo leùo daãn daét chuùng sinh, chæ roõ chaùnh phaùp cuûa Phaät, chæ roõ ñaïo quaû Nieát baøn, töø ñöôøng hieåm naïn cuûa sinh töû ñeán ñöôïc xöù sôû Nieát baøn, cho neân goïi laø baäc Ñaïi Ñaïo sö.

Nhö ngöôøi daãn ñöôøng kia bieát thoâng thaïo traïng thaùi cuûa con ñöôøng, cho neân mình vaø nhöõng ngöôøi khaùc ñeàu khoâng coù gì xaáu aùc; Boà taùt cuõng nhö vaäy, töï mình khoâng ñi vaøo hoá saâu cuûa tham-saân-si, cuûa caùc trieàn caùi, cuûa caùc aùc nghieäp-khoå-haïnh-giaø cheát, cuõng khoâng rôi vaøo ñòa nguïc-ngaï quyû ñaày khoå ñau cuûa laïnh-noùng böùc baùch, cho neân goïi laø chính mình khoâng gaëp phaûi ñieàu aùc maø ngöôøi ñi theo mình cuõng khoâng gaëp phaûi ñieàu aùc. Vì vaäy trong keä noùi: Kheùo leùo bieát roõ töôùng traïng cuûa con ñöôøng, töï mình khoâng gaëp phaûi ñieàu aùc, ngöôøi khaùc cuõng khoâng gaëp ñieàu aùc.

--------------------------

Phaåm 27: NOÙI GOÏN VEÀ HAÏNH

Boà taùt thuoäc veà ñòa Hoan Hyû, Nay ñaõ giaûi thích sô löôïc roài, Boà taùt an truù trong ñòa naøy, Nhieàu ñôøi laøm vua coõi Dieâm Phuø. Thöôøng xa rôøi tham lam keo kieät, Khoâng maát yù nieäm veà Tam Baûo, Taâm luoân luoân nguyeän ñöôïc laøm Phaät, Cöùu ñoä cho taát caû chuùng sinh.

Ñòa thöù nhaát goïi laø Hoan Hyû, ñaõ giaûi thích sô löôïc roài. Phaùp cuûa Chö Phaät laø voâ löôïng voâ bieân, ñeàu laáy ñòa naøy laøm goác. Neáu giaûi thích roäng ra thì cuõng voâ löôïng voâ bieân, vì vaäy chæ noùi laø giaûi thích sô löôïc Boà taùt an truù trong ñòa naøy, nhieàu ñôøi laøm chuyeån luaân vöông coù theá löïc cai quaûn coõi Dieâm-phuø-ñeà, nhaân duyeân ôû ñôøi tröôùc tu taäp ñòa naøy, tin vaø thích Boá thí, khoâng coù taâm tham lam keo kieät, thöôøng cuùng döôøng Tam baûo cho neân khoâng maát yù nieäm ñoái vôùi Tam baûo, thöôøng nghó ñeán laøm


Phaät ñeå cöùu ñoä cho caùc chuùng sinh. Nhöõng yù nieäm thieän nhö vaäy luoân luoân ôû trong taâm. Laïi nöõa.

Neáu nhö mong muoán ñöôïc xuaát gia, Taâm chòu khoù thöïc haønh tinh tieán, Coù theå ñaït ñöôïc nhieàu phaùp ñònh, Ñöôïc thaáy raát nhieàu Phaät Theá Toân, Coù theå chaán ñoäng nhieàu theá giôùi, Bay ñi töï taïi cuõng nhö vaäy. Neáu nhö muoán phaùt ra aùnh saùng, Coù theå soi chieáu moïi theá giôùi, Giaùo hoùa haøng traêm loaïi chuùng sinh, Coù theå trí thoï maïng traêm kieáp, Coù theå choïn laáy haøng traêm phaùp, Coù theå bieán hoùa laøm traêm thaân, Coù theå bieán hoùa traêm Boà taùt, Thò hieän laøm quyeán thuoäc cuûa mình, Lôïi caên vöôït qua soá löôïng naøy, Nhôø vaøo thaàn löïc Chö Phaät. Ñaõ noùi veà töôùng cuûa Sô ñòa, Quaû-löïc-tònh vaø phaùp ñoái trò, Nay seõ tieáp tuïc giaûi thích theâm, Veà ñòa thöù hai laø Voâ caáu.

Quaû nghóa laø ñaït ñöôïc haøng traêm phaùp ñònh, ñöôïc thaáy haøng traêm Ñöùc Phaät… Theá löïc, nghóa laø coù theå giaùo hoùa haøng traêm loaïi chuùng sinh. Nghóa coøn laïi trong keä ñaõ giaûi thích ôû tröôùc, khoâng caàn phaûi giaûi thích phaàn keä coøn laïi. Nay seõ tieáp theo giaûi thích veà ñòa thöù hai laø Voâ caáu.

Hoûi: OÂng muoán giaûi thích roäng veà phaùp thöïc haønh cuûa Boà taùt, nghóa cuûa ñòa thöù nhaát haõy coøn nhieàu, sôï raèng nhöõng ngöôøi hoïc vì chuyeån sang roäng theâm thì sinh taâm löôøi nhaùc khoâng coù naêng löïc hoïc thuoäc loøng ñöôïc, vì vaäy nay oâng neân giaûi thích sô löôïc veà caùc phaùp thöïc haønh cuûa Boà taùt cho nhöõng ngöôøi khoâng coù naêng löïc hoïc thuoäc loøng nhieàu ñieàu, ñöôïc hay khoâng?

Ñaùp: Taát caû caùc phaùp cuûa Boà taùt, Laø phaùp ñeàu caàn phaûi thöïc haønh, Taát caû ñieàu aùc neân töø boû, Ñaây goïi laø giaûi thích sô löôïc.

Nhö trong caùc phaåm treân ñaây ñaõ noùi, phaùp coù naêng löïc phaùt sinh


vaø coù naêng löïc taêng tröôûng cuûa caùc ñòa. Nhö trong caùc phaåm treân noùi, hoaëc ôû nôi khaùc noùi, ñeàu caàn phaûi laøm cho phaùt sinh thieän caên cuûa Boà taùt, nhöõng ñieàu laàm loãi xaáu aùc ñeàu caàn phaûi rôøi xa, ñoù goïi laø noùi sô löôïc veà phaùp caàn phaûi thöïc haønh cuûa Boà taùt. Nhö trong Phaùp Cuù noùi: Ñöøng laøm nhöõng ñieàu aùc, haõy laøm moïi ñieàu thieän, töï thanh tònh taâm yù, laø lôøi Chö Phaät daïy. Coù moät phaùp thaâu nhieáp ñöôïc Phaät ñaïo Boà taùt neân thöïc haønh. Theá naøo laø moät? Ñoù goïi laø ôû trong phaùp thieän nhaát taâm khoâng phoùng daät. Nhö Ñöùc Phaät baûo vôùi A-nan: “Ta khoâng phoùng daät, cho neân ñaït ñöôïc quaû vò Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc”. Nhö noùi:

Khoâng phoùng daät maø thaønh quaû Phaät, Theá gian khoâng coù ai saùnh baèng, Neáu nhö luoân luoân khoâng phoùng daät, Thì khoâng coù vieäc gì khoâng thaønh.

Laïi coù hai phaùp coù theå thaâu nhieáp Phaät ñaïo: 1. Khoâng phoùng daät. 2. Trí tueä.

Nhö noùi: Trí tueä, khoâng bao giôø phoùng daät, Phaät daïy laø cöûa ngoû lôïi ích, Khoâng thaáy ngöôøi naøo khoâng phoùng daät, Maø vieäc laøm khoâng ñöôïc thaønh töïu.

Laïi coù ba phaùp coù theå thaâu nhieáp Phaät ñaïo: 1. Giôùi hoïc thuø thaéng. 2. Taâm hoïc thuø thaéng. 3. Tueä hoïc thuø thaéng.

Nhö noùi: Giôùi phaùt sinh Tam muoäi tröôùc tieân, Tam muoäi phaùt sinh ñöôïc trí tueä, Trí tueä phaù tan moïi phieàn naõo, Nhö gioù thoåi maây troâi boán phía.

Laïi coù boán phaùp coù theå thaâu nhieáp Phaät ñaïo: 1. Xöù sôû cuûa Ñeá. 2. Xöù sôû cuûa Xaû. 3. Xöù sôû cuûa Dieät. 4. Xöù sôû cuûa Tueä.

Nhö noùi: Ñeá-xaû vaø ñònh ñeàu ñaày ñuû, Ñöôïc trí tueä saéc beùn thanh tònh,


Tinh tieán mong caàu ñaïo cuûa Phaät, Neân tích tuï ñuû boán phaùp naøy.

Laïi coù naêm phaùp coù theå thaâu nhieáp Phaät ñaïo: 1. Tín caên. 2. Tinh tieán caên. 3. Nieäm caên. 4. Ñònh caên. 5. Tueä caên.

Nhö noùi: Tín caên-Tinh tieán caên-Nieäm caên, Ñònh caên vaø Tueä caên kieân coá, Phaùp naøy keát hôïp vôùi Ñaïi Bi, Cuoái cuøng khoâng lui suït Phaät ñaïo. Gioáng nhö ngöôøi coù ñöôïc naêm caên, Coù naêng löïc thoâng suoát naêm traàn, Nhö coù ñöôïc caùc caên Tín-Tieán…, Coù theå thoâng hieåu töôùng caùc phaùp.

Laïi coù saùu phaùp coù theå thaâu nhieáp Phaät ñaïo. Ñoù laø Boá thí, Trì giôùi, Nhaãn nhuïc, Tinh tieán, Thieàn ñònh, Trí tueä Ba-la-maät. Nhö noùi:

Saùu ñoä nhö tröôùc ñaõ giaûi thích, Laøm cho caùc phieàn naõo haøng phuïc, Luoân luoân taêng tröôûng caùc thieän caên, Khoâng bao laâu seõ ñöôïc thaønh Phaät.

Laïi coù baûy phaùp coù theå thaâu nhieáp Phaät ñaïo. Ñoù laø baûy chaùnh phaùp: Tín, Taøm, Quyù, Vaên, Tinh tieán, Nieäm Tueä.

Nhö noùi: Muoán coù ñöôïc baûy phaùp chaân chính, Neân vui vôùi thieàn ñònh tinh tieán, Loaïi boû heát baûy phaùp taø vaïy, Luoân luoân bieát roõ caùc coâng ñöùc. Ngöôøi naøy coù naêng löïc ñaït ñöôïc, Quaû vò Phaät voâ thöôïng Boà ñeà, Cöùu ngöôøi ñang chìm trong sinh töû, Ñöa ñeán nôi beán bôø yeân oån.

Laïi coù taùm phaùp coù theå thaâu nhieáp Phaät ñaïo. Ñoù laø taùm ñieàu giaùc ngoä cuûa baäc Ñaïi nhaân: Ít ham muoán, bieát vöøa ñuû, xa lìa, tinh tieán, nieäm, ñònh, tueä, vui vôùi khoâng hyù luaän. Nhö noùi:

Neáu ngöôøi coù taâm quyeát ñònh truù,


Trong taùm ñieàu giaùc baäc Ñaïi nhaân, Vì mong caàu thaønh töïu Phaät ñaïo, Loaïi boû nhöõng giaùc quaùn xaáu aùc. Ngöôøi nhö vaäy thì khoâng bao laâu, Nhanh choùng chöùng ñöôïc ñaïo Voâ thöôïng, Neáu nhö ngöôøi thöïc haønh ñieàu thieän, Chaéc chaén caûm ñöôïc quaû toát ñeïp.

Laïi coù chín phaùp coù theå thaâu nhieáp Phaät ñaïo. Ñoù laø Ñaïi Nhaãn, Ñaïi töø, Ñaïi Bi, Tueä, Nieäm, Taâm kieân coá, khoâng coù tham, khoâng coù saân, khoâng coù si. Nhö noùi:

Coù ñaày ñuû ñoái vôùi Ñaïi Nhaãn, Cuøng vôùi Ñaïi Töø vaø Ñaïi Bi, Laïi coù naêng löïc truù vaøo Tueä, Trong Nieäm vaø Taâm luoân kieân coá, Taâm saâu xa hôïp vôùi thieän caên, Khoâng tham-khoâng saân vaø khoâng si, Neáu ngöôøi coù naêng löïc nhö vaäy, Thì Phaät ñaïo chaéc chaén thaønh töïu.

Laïi coù möôøi phaùp coù theå thaâu nhieáp Phaät ñaïo. Ñoù laø möôøi thieän ñaïo, töï mình khoâng saùt sinh, khoâng baøy ngöôøi khaùc saùt sinh, thaáy saùt sinh thì taâm khoâng khen ngôïi, thaáy saùt sinh thì taâm khoâng vui, cho ñeán taø kieán cuõng nhö vaäy. Ñem phöôùc ñöùc naøy hoài höôùng ñeán quaû vò Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc. Nhö noùi:

Khoâng laøm naõo haïi vôùi chuùng sinh, Cuõng khoâng laøm aùc nghieäp troäm cöôùp, Khoâng taø daâm xuùc phaïm vôï ngöôøi, Ba ñieàu naøy laø nghieäp cuûa thaân. Khoâng noùi doái-khoâng noùi hai löôõi, Khoâng noùi thoâ aùc-noùi theâm bôùt, Khoâng tham lam-saân haän-taø kieán, Baûy ñieàu naøy laø nghieäp mieäng-yù Nhö vaäy thì coù theå môû toang, Cöûa ngoõ cuûa Phaät ñaïo voâ thöôïng, Neáu ngöôøi muoán chöùng ñöôïc quaû Phaät, Neân thöïc haønh phaùp naøy ñaàu tieân.

Nhöõng phaùp nhö vaäy, Boà taùt neân laøm cho phaùt sinh, phaùt sinh roài thì neân giöõ gìn, giöõ gìn roài neân laøm cho taêng tröôûng, ñoái vôùi moät ñieàu thieän laøm cho taêng theâm moät ñieàu, cuõng caàn phaûi bieát! Ngöôøi caàu Phaät


ñaïo, ñoái vôùi moät phaùp aùc phaûi mau choùng lìa xa, ñoù laø goïi laø xa khoâng phoùng tuùng. Nhö noùi:

Neáu ngöôøi khoâng coù theå vöôït qua, Con ñöôøng hieåm aùc cuûa sinh töû, Söï vieäc xaáu xa toäi loãi naøy, Laø ñieàu ñaùng bò chæ trích nhaát. Tuy caàu mong nieàm vui giaøu coù, Maø sinh trong gia ñình ngheøo heøn, Khoâng coù theå gieo troàng phöôùc thieän, Laøm toâi tôù cho ngöôøi sai khieán, Nhaân duyeân ñaõ daãn ñeán khoå quaû, Ñeàu bôûi vì töï mình phoùng tuùng, Vì vaäy cho neân ngöôøi coù trí, Nhanh choùng rôøi xa nhö aùc ñoäc, Neáu nhö chöa thaønh töïu Ñaïi Bi, Phaùp nhaãn voâ sinh vaø Baát thoái, Maø luoân luoân laøm ñieàu phoùng tuùng, Vaäy thì goïi laø ñaõ cheát roài.

Laïi coù hai loãi laàm phaûi nhanh choùng xa lìa: 1. Tham theo Thanh vaên thöøa. 2. Tham theo Bích-chi-Phaät thöøa.

Nhö Ñöùc Phaät noùi: Neáu rôi vaøo phaïm vi Thanh vaên, Vaø phaïm vi cuûa Bích-chi-Phaät, Thì goïi laø Boà taùt ñaõ cheát, Cuõng goïi laø maát ñi taát caû. Tuy rôi vaøo trong choán ñòa nguïc, Nhöng khoâng caàn sinh loøng sôï haõi, Neáu rôi vaøo phaïm vi Nhò thöøa, Thì Boà taùt voâ cuøng sôï haõi. Tuy rôi vaøo trong choán ñòa nguïc, Nhöng khoâng vónh vieãn ngaên Phaät ñaïo, Neáu rôi vaøo phaïm vi Nhò thöøa, Thì cuoái cuøng ngaên maát Phaät ñaïo. Ñöùc Phaät daïy ngöôøi quyù maïng soáng, Chaët ñaàu thì voâ cuøng sôï haõi, Nhö vaäy mong muoán ñöôïc laøm Phaät, Neân voâ cuøng sôï haõi Nhò thöøa.


Laïi coù ba loãi laàm phaûi nhanh choùng xa lìa: 1. Gheùt caùc vò Boà taùt. 2. Gheùt vieäc laøm cuûa Boà taùt. 3. Gheùt kinh Ñaïi thöøa raát saâu saéc.

Nhö noùi: Trí Tieåu thöøa duøng duyeân Tieåu thöøa, Oaùn gheùt ñoái vôùi caùc Boà taùt, Cuõng oaùn gheùt ñaïo cuûa Boà taùt, Cuõng oaùn gheùt kinh ñieån Ñaïi thöøa. Vì khoâng hieåu cho neân khoâng tin, Rôi vaøo trong ñòa nguïc muoân ñôøi, Sôï haõi keâu gaøo raát thaûm thieát, Söï vieäc naøy caàn phaûi lìa xa.

Laïi coù boán loãi laàm phaûi nhanh choùng xa lìa: 1. Nònh hoùt. 2. Quanh co. 3. Taùnh noùng naûy. 4. Khoâng coù loøng thöông xoùt.

Nhö noùi: Töï cho raèng mình laø Boà taùt, Nhöng taâm nhieàu nònh hoùt quanh co, Taùnh noùng naûy khoâng heà tha thöù, Khoâng thöïc haønh taâm thöông xoùt ai, Laø gaàn beân ñòa nguïc A-tyø, Rôøi boû Phaät ñaïo raát xa xoâi.

Laïi coù naêm loãi laàm phaûi nhanh choùng xa lìa: 1. Tham duïc. 2. Saân haän. 3. Nguû nghæ. 4. Bôõn côït. 5. Nghi ngôø.

Ñaây goïi laø naêm caùi che kín taâm tö. Nhö noùi:

Neáu nhö ngöôøi laøm ñieàu phoùng tuùng, Thì caùc caùi che kín taâm tö, Sinh leân coõi trôøi haõy coøn khoù, Huoáng gì mong chöùng ñöôïc ñaïo quaû? Neáu chòu khoù thöïc haønh tinh tieán,


Thì coù theå xeù toaïc caùc caùi, Neáu coù theå xeù toaïc caùc caùi, Thì tuøy nguyeän ñeàu ñöôïc thaønh töïu.

Laïi coù saùu loãi laàm cuøng vôùi saùu Ba-la-maät traùi ngöôïc nhau, phaûi nhanh choùng xa lìa:

1. Tham lam keo kieät. 2. Phaù giôùi. 3. Saân haän. 4. Löôøi nhaùc. 5. Bôõn côït. 6. Ngu si.

Nhö noùi: Taâm tham lam keo kieät dô baån, Phaù giôùi maø laïi coøn löôøi nhaùc, Nhö loaøi traâu-deâ chaúng bieát gì, Deã saân haän nhö loaøi raén ñoäc, Taâm hoãn loaïn nhö loaøi vöôïn khæ, Khoâng coù theå xa lìa caùc caùi, Sinh coõi trôøi thaät laø khoù coù, Huoáng hoà mong chöùng ñöôïc Phaät ñaïo?

Laïi coù baûy loãi laàm phaûi nhanh choùng xa lìa: 1. Thích nhieàu coâng vieäc. 2. Thích hoïc thuoäc nhieàu thöù. 3. Öa nguû nghæ. 4. Öa noùi chuyeän. 5. Tham ñaém lôïi döôõng. 6. Thöôøng muoán laøm cho ngöôøi ta öa thích. 7. Meâ muoäi ñoái vôùi ñaïo maø taâm thuaän theo aùi haønh.

Nhö noùi: Ngöôøi keùm coûi öa thích nhieàu chuyeän, Thích hoïc thuoäc loøng nhieàu kinh khaùc, Ngöôøi ngu si öa thích nguû nghæ, Thích cuøng nhau tuï taäp chuyeän troø, Tuy nguyeän öôùc mong ñöôïc laøm Phaät, Maø voâ cuøng ñaém say lôïi döôõng, Thì laøm toâi tôù cho aân aùi, Meâ muoäi ñoái vôùi ñaïo voâ thöôïng, Nhöõng haïng ngöôøi xaáu xa nhö vaäy,


Töï cho raèng mình laø Boà taùt. Laïi coù taùm loãi laàm phaûi nhanh choùng xa lìa:

1. Taø kieán. 2. Taø tö duy. 3. Taø ngöõ. 4. Taø nghieäp. 5. Taø maïng. 6. Taø phöông tieän. 7. Taø nieäm. 8. Taø ñònh.

Nhö noùi: leùo.

Neáu nhö coù ngöôøi thaät ngu si, Thöïc haønh ñoái vôùi taùm taø ñaïo, Hoïc theo caùc kinh phaùp taø vaïy, Thích chaïy theo nhöõng haïng thaày taø, Lìa xa ñoái vôùi taùm Thaùnh ñaïo, Nhöõng coâng ñöùc heát söùc vi dieäu, Coá chaáp saâu trong nhöõng phieàn naõo, Maø laïi nguyeän thaønh töïu Boà ñeà, Nhöõng haïng ngöôøi ngu si nhö vaäy, Mong muoán vöôït qua ñöôïc bieån roäng, Maø rôøi boû con thuyeàn vöõng chaéc, OÂm ñaù mong caàu vöôït qua ö?

Laïi coù chín loãi laàm phaûi nhanh choùng xa lìa: 1. Khoâng nghe ñeán quaû vò Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc. 2. Nghe roài nhöng khoâng tin. 3. Neáu coù tin maø khoâng tieáp nhaän. 4. Neáu coù tieáp nhaän nhöng khoâng trì tuïng. 5. Neáu coù trì tuïng nhöng khoâng bieát nghóa lyù. 6. Neáu coù bieát cuõng khoâng noùi. 7. Neáu coù noùi maø khoâng laøm nhö lôøi noùi. 8. Neáu coù laøm nhö lôøi noùi maø khoâng coù theå laøm thöôøng xuyeân. 9. Neáu coù theå laøm thöôøng xuyeân maø khoâng coù theå laøm cho kheùo

Nhö noùi:

Ngöôøi ngu si khoâng mong ñöôïc nghe, Ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc, Nghe roài khoâng theå naøo tin ñöôïc,


Cuõng khoâng coù naêng löïc tuïng trì, Khoâng bieát nghóa lyù cuõng khoâng noùi, Khoâng thöïc haønh nhö lôøi ñaõ noùi, Khoâng coù theå thöôøng xuyeân kheùo laøm, Khoâng coù yù nieäm veà an tueä. Nhöõng haïng ngöôøi ngu si nhö vaäy, Khoâng coù theå chöùng ñöôïc ñaïo quaû, Gioáng nhö ngöôøi coù nhieàu toäi aùc, Khoâng mong ñöôïc sinh leân coõi trôøi.

Laïi coù möôøi loãi laàm phaûi nhanh choùng xa lìa. Ñoù laø möôøi baát thieän ñaïo. Nhö noùi:

Ngöôøi ngu si vaøo luùc tuoåi treû, Tham aùi meâ môø theo naêm duïc, Rôøi boû taát caû ngöôøi thieän ñaïo, Laøm ñuû möôøi nghieäp ñaïo baát thieän, Nieàm vui coõi trôøi naém trong tay, Maø töï mình laïi vöùt boû maát, Nhö tham chuùt lôïi cuûa tieàn baïc, Maø boû caû kho baùu to lôùn.

Hoûi: Luùc oâng noùi veà töôùng cuûa ñaïo voâ thöôïng, ñuû caùc loaïi nhaân duyeân traùch maéng veà Boà taùt phaùt nguyeän suoâng, töï cho raèng mình laø Boà taùt, chæ coù teân goïi Boà taùt haûo huyeàn. Neáu caû ba loaïi naøy khoâng goïi laø Boà taùt, thì thaønh töïu phaùp naøo môùi goïi laø Boà taùt thaät söï?

Ñaùp: Khoâng nhöõng laø phaùt nguyeän haûo huyeàn, Töï cho raèng mình laø Boà taùt, Ngay caû teân goïi laø Boà taùt, Noùi sô löôïc coù theå thaønh töïu, Thöïc haønh ñuû ba möôi hai phaùp, Môùi goïi laø Boà taùt thaät söï.

Neáu ngöôøi phaùt taâm mong caàu Phaät ñaïo, töï cho raèng mình laø Boà taùt, tieáp nhaän danh hieäu troáng roãng chöù khoâng thöïc haønh nhöõng coâng ñöùc, khoâng coù taâm Töø Bi, khoâng ñaày ñuû caùc haïnh Ba-la-maät…, thì khoâng goïi laø Boà taùt, nhö khu thaønh baèng ñaát maø goïi laø khu thaønh quyù baùu, thì chæ töï löøa doái mình, cuõng löûa doái Chö Phaät, vaø cuõng löøa doái chuùng sinh ôû theá gian. Neáu ngöôøi coù ñaày ñuû ba möôi hai phaùp tuyeät dieäu, cuõng coù naêng löïc phaùt nguyeän, thì goïi laø Boà taùt chaân thaät. Nhöõng gì laø ba möôi phaùp? Ñoù laø:

SOÁ 1521 - LUAÄN THAÄP TRUÏ TYØ BAØ SA - Quyeån 13 356 Phaät.

1. Taän ñaùy loøng caàu mong moïi ñieàu an laïc cho taát caû chuùng sinh. 2. Coù naêng löïc tieán vaøo trong trí cuûa Chö Phaät. 3. Töï bieát töôøng taän laø mình coù theå ñöôïc laøm Phaät hay khoâng laøm 4. Khoâng gheùt keû aùc. 5. Ñaïo taâm kieân coá. 6. Khoâng döïa vaøo tình thaân aùi maø keát baïn giaû doái. 7. Thaäm chí khoâng nhaäp Nieát baøn maø thöôøng vì chuùng sinh laøm

baïn thaân. 8. Ngöôøi thaân keû sô chung moät taâm bình ñaúng. 9. Ñaõ höùa laøm ñieàu thieän thì taâm khoâng thay ñoåi. 10. Khoâng ñoaïn maát loøng Ñaïi Töø ñoái vôùi taát caû chuùng sinh. 11. Khoâng ñoaïn maát loøng Ñaïi Bi ñoái vôùi taát caû chuùng sinh. 12. Taâm thöôøng caàu chaùnh phaùp maø khoâng moûi meät ueå oaûi. 13. Thöôøng xuyeân phaùt taâm tinh tieán khoâng caûm thaáy thoûa maõn. 14. Nghe nhieàu maø hieåu roõ nghóa lyù. 15. Thöôøng töï kieàm ñieåm sai laàm cuûa mình. 16. Khoâng gieøm pha khuyeát ñieåm cuûa ngöôøi. 17. ÔÛ trong taát caû moïi ñieàu thaáy nghe luoân luoân tu taâm Boà ñeà. 18. Boá thí khoâng caàu ñeàn ñaùp. 19. Trì giôùi khoâng caàu taát caû moïi nôi sinh ra. 20. Nhaãn nhuïc khoâng saân haän laøm trôû ngaïi ñoái vôùi taát caû chuùng

sinh. 21. Coù naêng löïc chòu khoù tinh tieán tu taäp taát caû thieän caên. 22. Khoâng thuaän theo ñònh Voâ saéc maø sinh ra. 23. Nhôø vaøo phöông tieän maø thaâu nhieáp trí tueä. 24. Nhôø vaøo boán nhieáp phaùp maø thaâu nhieáp phöông tieän. 25. Trì giôùi vaø phaù giôùi ñeàu thöông xoùt nhö nhau. 26. Moät loøng nghe phaùp. 27. Moät loøng truï nôi A-lan-nhaõ. 28. Khoâng thích caùc loaïi söï vieäc taïp loaïn cuûa theá gian. 29. Khoâng tham chaáp Tieåu thöøa. 30. Thaáy lôïi ích cuûa Ñaïi thöøa laø to lôùn. 31. Lìa xa nhöõng haïng aùc tri thöùc. 32. Gaàn guõi vôùi baäc thieän tri thöùc. Boà taùt truù trong ba möôi hai phaùp naøy, coù naêng löïc thaønh töïu baûy

phaùp, ñoù laø: Boán Voâ löôïng taâm, coù naêng löïc du hyù vôùi naêm loaïi thaàn thoâng thöôøng döïa vaøo trí, thöôøng khoâng rôøi boû moïi chuùng sinh duø thieän


hay aùc, noùi nhöõng lôøi quyeát ñònh, noùi ra chaéc chaén ñeàu laø söï thaät, tích taäp taát caû caùc thieän phaùp maø taâm khoâng coù gì thoûa maõn. Ñaây laø ba möôi hai phaùp, laø baûy phaùp quan troïng, Boà taùt thaønh töïu nhöõng phaùp naøy, thì goïi laø Boà taùt chaân thaät.

------------------------

Phaåm 28: PHAÂN BIEÄT NGHIEÄP ÑAÏO CUÛA ÑÒA THÖÙ HAI, Phaàn 1

Caùc vò Boà taùt ñaõ coù ñöôïc, Ñaày ñuû ñoái vôùi ñòa thöù nhaát, Mong muoán ñaït ñöôïc ñòa thöù hai, Tröôùc heát phaùt sinh möôøi loaïi taâm.

Caùc Boà taùt ñaõ ñaït ñöôïc ñòa thöù nhaát laø Hoan Hyû, vì ñaït ñöôïc ñòa thöù hai cho neân phaùt sinh möôøi loaïi taâm, nhôø vaøo möôøi taâm naøy coù theå ñaït ñöôïc ñòa thöù hai, nhö ngöôøi muoán leân laàu cao thì phaûi nhôø vaøo baäc thang maø treøo leân.

Hoûi: Nhöõng gì laø möôøi taâm laøm phöông tieän ñaït ñöôïc ñòa thöù hai? Ñaùp:

Taâm thaúng thaén-taâm coù theå duøng, Taâm meàm moûng-thuaàn phuïc-vaéng laëng, Chaân dieäu-khoâng laãn taïp khoâng tham, Taâm roäng raõi-vó ñaïi laø möôøi.

Caùc Boà taùt ñaõ ñaày ñuû ñoái vôùi ñòa thöù nhaát, muoán ñaït ñeán ñòa thöù hai, thì neân phaùt sinh möôøi taâm phöông tieän naøy.

1. Taâm thaúng thaén. 2. Taâm coù theå söû duïng. 3. Taâm neàm moûng. 4. Taâm haøng phuïc. 5. Taâm vaéng laëng. 6. Taâm chaân dieäu. 7. Taâm khoâng xen taïp. 8. Taâm khoâng tham. 9. Taâm roäng raõi. 10. Taâm Ñaïi thöøa.

Taâm thaúng thaén laø xa lìa dua nònh quanh co, lìa xa dua nònh quanh co cho neân trôû neân meàm moûng. Meàm moûng thì khoâng ngang ngaïnh, thoâ loã döõ daèn. Boà taùt coù ñöôïc taâm meàm moûng naøy, thì phaùt sinh caùc loaïi thieàn ñònh, cuõng tu taäp nhöõng thieän phaùp; quaùn saùt thaät töôùng cuûa caùc


phaùp, thì taâm coù theå söû duïng. Taâm coù theå söû duïng cho neân phaùt sinh taâm thuaàn phuïc. Taâm thuaàn phuïc laø coù naêng löïc kheùo leùo laøm cho caùc caên nhaõn-nhó… phaûi haøng phuïc. Nhö kinh noùi: “Theá naøo laø thieän ñaïo? Ñoù goïi laø Tyø-kheo haøng phuïc thì deã daøng phaùt sinh taâm vaéng laëng”.

Taâm vaéng laëng, coù naêng löïc dieät tröø caùc phieàn naõo cuûa tham duïc- saân haän-ngu si. Tröôùc tieân taâm ñöôïc thuaàn phuïc roài, sau ñoù ngaên chaën khieán ñöôïc vaéng laëng.

Laïi coù ngöôøi noùi: Ñaït ñöôïc caùc thieàn ñònh thì goïi laø taâm vaéng laëng. Nhö kinh noùi: “Neáu ngöôøi kheùo leùo bieát roõ töôùng cuûa thieàn ñònh, khoâng tham ñaém yù vò cuûa noù, thì goïi laø taâm vaéng laëng, ñaït ñöôïc taâm vaéng laëng roài, thì taâm chaân dieäu chaéc chaén phaùt sinh.”

Taâm chaân dieäu laø ñoái vôùi moïi ñieàu mong caàu töø trong thieàn ñònh duøng thaàn thoâng maø ñaït ñöôïc nhö yù, ví nhö vaøng roøng tuøy yù maø söû duïng. Haønh giaû ñaït ñöôïc taâm thaúng thaén cho ñeán taâm chaân dieäu roài, vì giöõ gìn taâm naøy cho neân vui möøng sinh taâm khoâng laãn taïp. Taâm khoâng laãn taïp laø khoâng laøm theo taïi gia hay laø xuaát gia. Ngöôøi naøy daáy leân yù nieäm nhö vaäy: Mình coù ñöôïc nhöõng taâm nhö vaäy, ñeàu nhôø vaøo söùc maïnh cuûa thieàn ñònh, duøng nhöõng taâm naøy seõ ñaït ñöôïc ñòa thöù hai cuøng vôùi voâ löôïng lôïi ích, neáu laãn taïp cuøng vôùi nhieàu ngöôøi thì maát ñi lôïi ích naøy. Taïi vì sao? Bôûi vì neáu nhö ngöôøi thöïc haønh laãn taïp cuøng vôùi nhieàu ngöôøi, thì caû saùu caên coù luùc trôû laïi phaùt sinh caùc phaùp baát thieän. Taïi vì sao? Bôûi vì gaàn guõi vôùi phaùp coù theå vaáy nhieãm-coù theå saân haän-coù theå ngu si, caùc caên phaùt ñoäng laøm cho löûa phieàn naõo buøng leân, vì löûa phieàn naõo buøng leân cho neân seõ maát ñi lôïi ích naøy. Thaáy roõ nhöõng loãi laàm nhö vaäy cho neân sinh taâm khoâng laãn taïp, khoâng neân thöïc haønh laãn taïp vôùi ngöôøi taïi gia hoaëc xuaát gia. Ngöôøi naøy coù ñöôïc taâm khoâng laãn taïp naøy roài, sau ñoù sinh taâm khoâng tham lam. Taâm khoâng tham lam, laø ôû giöõa nhöõng ngöôøi taïi gia hoaëc xuaát gia, ñoái vôùi Cha meï-Anh em-Hoøa thöôïng-thaày daïy nhö moïi ngöôøi xöng hoâ, khoâng sinh loøng tham ñaém, daáy leân yù nieäm nhö vaäy: Neáu mình ñoái vôùi taïi gia hoaëc xuaát gia sinh loøng tham ñaém, thì nhaát ñònh phaûi qua laïi thaêm hoûi, mình laøm sao coøn coù taâm khoâng laãn taïp ñöôïc? Vì vaäy mình caàn phaûi laøm cho caùc thieàn ñònh ñeàu coù ích lôïi maø truù trong taâm khoâng laãn taïp, neân rôøi boû taâm tham ñaém ñoái vôùi taïi gia hoaëc xuaát gia.

Hoûi: Phaùp cuûa Boà taùt laø khoâng neân rôøi boû chuùng sinh, khoâng neân sinh taâm rôøi boû, nhö trong phaåm Trôï Boà ñeà noùi:

Boà taùt luùc ban ñaàu tinh tieán, Voán coù söùc maïnh cuûa phöông tieän,


Caàn phaûi laøm cho caùc chuùng sinh, An truù vaøo trong phaùp Ñaïi thöøa. Neáu ngöôøi daïy haèng sa chuùng sinh, Ñeàu an truù quaû vò La-haùn, Khoâng baèng daïy baûo cho moät ngöôøi, Truù trong phaùp Ñaïi thöøa thuø thaéng. Neáu nhö ngöôøi theá löïc yeáu keùm, Khoâng coù theå phaùt taâm Ñaïi thöøa, Laàn löôït neân daïy cho an truù, Thanh vaên vaø Bích-chi-Phaät thöøa. Neáu ngöôøi khoâng coù theå an truù, Thanh vaên vaø Bích-chi-Phaät thöøa, Caàn phaûi daïy cho chuùng sinh naøy, Khieán thöïc haønh nhaân duyeân phöôùc thieän. Khoâng coù theå truù trong Tam thöøa, Khoâng caûm ñöôïc nieàm vui trôøi-ngöôøi, Thöôøng duøng söï vieäc ngay ñôøi naøy, Thuaän theo laøm lôïi ích cho hoï. Neáu nhö laïi coù nhöõng chuùng sinh, Khoâng nhaän lôïi ích cuûa Boà taùt, Ñoái vôùi haïng naøy khoâng neân boû, Caàn phaûi sinh taâm Ñaïi Töø Bi.

Taïi sao oâng noùi Boà taùt coù ñöôïc taâm khoâng laãn taïp maø sinh taâm khoâng tham ñaém, neáu Boà taùt khoâng tham ñaém chuùng sinh thì rôøi boû hoï, laøm sao coù theå hoùa ñoä?

Ñaùp: Neân tuøy thuaän vôùi ñaïo cuûa Boà taùt maø thöïc haønh taâm Xaû. Taïi vì sao? Bôûi vì ngöôøi naøy döïa vaøo taâm Xaû maø sinh taâm roäng raõi bao la, daáy leân yù nieäm nhö vaäy: Neáu mình rôøi boû choán ñoâng ñuùc oàn naùo naøy thì seõ ñaït ñöôïc thieàn ñònh, nhôø vaøo thieàn ñònh maø sinh ra phaùp roäng raõi tuyeät vôøi, ñaït ñöôïc phaùp naøy roài thì sau ñoù coù theå laøm lôïi ích cho chuùng sinh, toát ñeïp gaáp ngaøn vaïn laàn baáy giôø. Vì vaäy, muoán laøm nhieàu lôïi ích cho chuùng sinh maø taâm Xaû trong thôøi gian ngaén, taïm thôøi rôøi boû choán ñoâng ñuùc oàn naùo, seõ ñaït ñöôïc thieàn ñònh vaø naêm loaïi thaàn thoâng, cuøng laøm lôïi ích cho chuùng sinh. Taïi sao Boà taùt thöïc hieän phöông tieän nhö vaäy? Bôûi vì Boà taùt mong ñaït ñöôïc taâm vó ñaïi maø daáy leân yù nieäm nhö vaäy: Ngöôøi vó ñaïi vui vôùi lôïi ích vó ñaïi cho neân khoâng coøn lôïi ích nhoû nhoi, vì vaäy nay mình ñang caàu phaùp cuûa ngöôøi vó ñaïi, thuaän theo maø tu hoïc, phaûi chòu khoù tinh tieán nhö vaäy vì söï lôïi ích vó ñaïi, ñoù laø caùc thieàn

ñònh-thaàn thoâng-dieät khoå vaø giaûi thoaùt… Vì vaäy ñieàu oâng noùi laø khoâng ñuùng. Hoûi: Trong ñòa thöù nhaát ñaõ coù caùc phaùp nhö taâm thaúng thaén…, taïi sao laïi noùi Boà taùt

muoán ñaït ñöôïc ñòa thöù hai thì phaûi phaùt sinh möôøi taâm? Ñaùp: Ñòa thöù nhaát tuy coù nhöõng phaùp naøy, nhöng chöa ñaït ñeán nieàm vui saâu

saéc, chöa coù yù chí kieân coá; ôû trong ñòa thöù hai, taâm luoân luoân vui thích trôû neân saâu saéc kieân coá, coù theå tuøy yù thöïc hieän coù taùc duïng, vì vaäy oâng chaát vaán khoâng ñuùng.

Hoûi: Neáu nieàm vui saâu saéc vaø kieân coá ñoái vôùi phaùp naøy, thì ñaït ñöôïc ñieàu gì khaùc nöõa? Ñaùp:

Neáu nhö trong moät luùc ñaït ñöôïc, Taâm kieân coá-nieàm vui saâu saéc, Thì khoâng caàn phaûi duïng coâng nöõa, Nhö kieát söû luoân luoân ñi theo.

Nhö kieát söû trong moät luùc phaùt sinh maø luoân luoân ñi theo con ngöôøi. Boà taùt trong cuøng moät luùc ñaït ñöôïc taâm kieân coá vaø nieàm vui saâu saéc nhö vaäy roài, thì luoân luoân ñi theo, khoâng caàn phaûi tieáp tuïc duïng coâng maø phaùt sinh, hoaëc duøng moät chuùt nhaân duyeân thì phaùt sinh. Taïi vì sao? Bôûi vì goác reã aên saâu trong loøng ñaát, cho neân caønh nhaùnh cöù noái tieáp nhau maõi.

Hoûi: Neáu Boà taùt coù ñöôïc möôøi loaïi taâm naøy thì ñaït ñöôïc nhöõng quaû gì? Ñaùp: Neáu nhö coù ñöôïc nhöõng taâm naøy, Chính thöùc truù troïng ñòa thöù hai, Coù ñaày ñuû ba loaïi ly caáu, Rôøi moïi aùc nghieäp vaø phieàn naõo.

Neáu Boà taùt coù ñöôïc möôøi loaïi taâm naøy, thì goïi laø truù trong ñòa Boà taùt thöù hai. Ly caáu thöù nhaát, laø teân goïi cuûa ñòa. Ly caáu thöù hai, laø ôû trong ñòa naøy xa rôøi toäi loãi caáu tröôïc cuûa möôøi nghieäp ñaïo baát thieän. Ly caáu thöù ba, laø xa rôøi caùc phieàn naõo caáu tröôïc nhö tham duïc-saân haän-ngu si… Vì vaäy goïi laø Ly caáu. Vaû laïi, nghóa cuûa Ly caáu coøn tieáp ôû phaàn sau.

16 t087 tkl 5 16 luáºn tháºp trá»¥ tá»³ bÃ sa q13 · 62£ /8$¦1 7+$¦3 758± 7

Documents