Wat is de eigen waarde van een Wat is de eigen waarde van een katholieke universiteit?katholieke universiteit?

C. De Ranter

Forumgesprek 29 september 2010

1425: stichtingsbul van paus Martinus V1425: stichtingsbul van paus Martinus V

1797: Franse Republiek heft de universiteit op1797: Franse Republiek heft de universiteit op

1816: koning Willem I der Verenigde Nederlanden 1816: koning Willem I der Verenigde Nederlanden opent een Rijksuniversiteit te Leuven opent een Rijksuniversiteit te Leuven

1834: Belgische bisschoppen stichten te Mechelen 1834: Belgische bisschoppen stichten te Mechelen een Katholieke Universiteit een Katholieke Universiteit

1835: Katholieke Universiteit verhuist terug naar 1835: Katholieke Universiteit verhuist terug naar Leuven na sluiting van de Rijksuniversiteit Leuven na sluiting van de Rijksuniversiteit

OpdrachtverklaringOpdrachtverklaring

De K.U.Leuven, opgericht in 1425, is een Vlaamse De K.U.Leuven, opgericht in 1425, is een Vlaamse universiteit van katholieke signatuuruniversiteit van katholieke signatuur, met , met internationale gerichtheid, zij heeft het statuut van internationale gerichtheid, zij heeft het statuut van vrije instelling.vrije instelling.

Leuven, 16 maart 1990

OpdrachtverklaringOpdrachtverklaring

De Katholieke Universiteit Leuven, opgericht in De Katholieke Universiteit Leuven, opgericht in 1425, is een Vlaamse 1425, is een Vlaamse universiteit met een universiteit met een katholieke inspiratiekatholieke inspiratie en een internationale en een internationale gerichtheid. Ze heeft het statuut van vrije instelling.gerichtheid. Ze heeft het statuut van vrije instelling.

aangepast op 19 januari 2005

Een universiteit dient, voor zover ze Een universiteit dient, voor zover ze academischacademisch is, is, nergensnergens voor. Juist dit aspect van (zinvolle) voor. Juist dit aspect van (zinvolle) nutteloosheid is de grootste dienst die de nutteloosheid is de grootste dienst die de universiteit de samenleving kan bieden.universiteit de samenleving kan bieden.

Wil Derkse, Waartoe dient een universiteit?, Streven, november 1995, p. 867-879.

Een universiteit die niet meer door een idee wordt Een universiteit die niet meer door een idee wordt geleid kan maar beter worden opgehevengeleid kan maar beter worden opgeheven

Kees Fens†2008, hoogleraar Moderne Nederlandse letterkunde,

Radbouduniversiteit

In this way, the In this way, the scientiascientia in its different forms can be in its different forms can be situated within the framework of a specific situated within the framework of a specific sapientiasapientia which answers the deepest needs of the which answers the deepest needs of the human person: the message of Christ. human person: the message of Christ. Thus, Thus, humanistic education, coloured by Christianity, humanistic education, coloured by Christianity, addresses all aspects of the human being: intellect, addresses all aspects of the human being: intellect, will and heart.will and heart. It is important for the well-being of It is important for the well-being of each person that intellectual capacities are each person that intellectual capacities are developed in harmony with all dimensions of the developed in harmony with all dimensions of the human spirit.human spirit.

H. De Dijn, The future of the university, Il Nuovo Areopago, 1-2 (1999), p. 150-163

Het volgende academiejaar staat in het teken Het volgende academiejaar staat in het teken van de 25van de 25steste gedenkdag van het overlijden van gedenkdag van het overlijden van rector De Somer. In zijn tijd werd ook nagedacht rector De Somer. In zijn tijd werd ook nagedacht over de betekenis van ‘katholiek’. over de betekenis van ‘katholiek’.

In mijn ogen betekent dit dat je lid bent van een In mijn ogen betekent dit dat je lid bent van een familie. Je wil je familieleden helpen, maar je familie. Je wil je familieleden helpen, maar je steunt niet per se alles. steunt niet per se alles.

De Katholieke Universiteit Nijmegen verving de De Katholieke Universiteit Nijmegen verving de ‘K’ door de naam van de geestelijke Radboud. ‘K’ door de naam van de geestelijke Radboud. Misschien is voor Leuven Ladeuze een idee.Misschien is voor Leuven Ladeuze een idee.

Mark Waer, Het Nieuwsblad, juli 2010

De crisis rond de katholieke universiteit berust niet De crisis rond de katholieke universiteit berust niet alleen op het in-vraag-stellen van de zin van een alleen op het in-vraag-stellen van de zin van een ideologisch gerichte universiteit. ideologisch gerichte universiteit. Ze houdt ook Ze houdt ook verband met de universitaire crisis, die m.i. hierin verband met de universitaire crisis, die m.i. hierin bestaat, dat bestaat, dat de eenheid van de ‘universitas’ ten de eenheid van de ‘universitas’ ten gevolge van de toenemende specialisatie teloor gevolge van de toenemende specialisatie teloor dreigt te gaandreigt te gaan. .

Hierdoor verkleint zowel de mogelijkheid van de Hierdoor verkleint zowel de mogelijkheid van de interdisciplinaire dialoog, als de feitelijke gerichtheid interdisciplinaire dialoog, als de feitelijke gerichtheid van de universiteit daarop en wordt het voor de van de universiteit daarop en wordt het voor de universiteit steeds moeilijker haar rol van universiteit steeds moeilijker haar rol van maatschappelijk geweten waar te maken.maatschappelijk geweten waar te maken.

Het metafysische vacuHet metafysische vacuüm daagt daarom alle üm daagt daarom alle universiteiten uit.universiteiten uit.

./.../..P. De Somer, openingsrede 1969-1970

De specifieke rol van een katholieke universiteit – en die De specifieke rol van een katholieke universiteit – en die rol heeft Leuven historisch vervuld – bestaat erin een rol heeft Leuven historisch vervuld – bestaat erin een studiecentrum te zijn voor de Kerk, een vrij studiecentrum te zijn voor de Kerk, een vrij onderzoekscentrum waarin waarden worden uitgediept. onderzoekscentrum waarin waarden worden uitgediept.

Deze taak kan slechts met welslagen worden vervuld in Deze taak kan slechts met welslagen worden vervuld in universiteiten waar men beschikt over de nodigeuniversiteiten waar men beschikt over de nodige vrijheid om onderwijs en research te oriënteren in de vrijheid om onderwijs en research te oriënteren in de richting die men richting die men nuttignuttig oordeelt. oordeelt.Ze is niet weggelegd voor de honderden katholieke Ze is niet weggelegd voor de honderden katholieke instellingen voor hoger onderwijs waarvan vele, zoals instellingen voor hoger onderwijs waarvan vele, zoals Mgr. MaertensMgr. Maertens** het uitdrukte, meer katholiek zijn dan het uitdrukte, meer katholiek zijn dan universiteit.universiteit.

P. De Somer, openingsrede 1969-1970

**G.Maertens, Katholieke Universiteit, Kultuurleven, 1967, p. 166-173

Wat is de eigen waarde van een Wat is de eigen waarde van een katholieke universiteit?katholieke universiteit?

Een katholieke universiteit laat zich in Een katholieke universiteit laat zich in haar alzijdige zoektocht naar weten haar alzijdige zoektocht naar weten

inspireren door de christelijke boodschap inspireren door de christelijke boodschap van liefde en hoopvan liefde en hoop