Þtfk [kuÃkhkLke rVÕ{ 'Mkkík ¾qLk {kV’ rLk»V¤ hne, ÃkhtíkwíkuLkk MkkUøk ‘zkr÷Oøk’Lkku ¢uÍ yux÷ku çkÄku Au fu fkuR ÃkýRðuLx fu Mxus þku {kt «ÏÞkík ÃkkuÃk økkrÞfk W»kk WÚÚkwÃk

yu økeík økkÞ ÃkAe ðLMk {kuh ÚkÞk ðøkh hnuíkwt LkÚke. [nuhk Ãkh{Äwhwt ÂM{ík, fÃkk¤u {kuxe økku¤ rçktËe yLku {kuxk Ãkèkðk¤efktSðh{T Mkkze ÃknuheLku ßÞkhu W»kkS Mxus Ãkh ÃkkuÃk økeíkLkku«kht¼ fhu íÞkhu ©kuíkkykuLku htøk{kt ÷kðe Ëu.

W»kkyu çkkur÷ðqz{kt «ðuþ fÞkuo ð»ko70Lkk ËkÞfk{kt. yuðk Mk{Þu ßÞkhu¼khíkeÞ Mktøkeík søkík Ãkh {tøkuþfhçknuLkkuLkwt yuf[¢e þkMkLk níkwt. çkkur÷ðqzLkkuÃknu÷ku s yLkw¼ð W»kk {kxu ÞkËøkkh. rVÕ{ ‘nhu hk{k nhur¢»ýk’{kt W»kkyu økkÞu÷wt økeík ‘Ë{ {khku Ë{’ ½ýwt s ÷kufr«ÞhÌkwt. 1947{kt {wtçkE{kt sL{u÷e W»kk WÚÚkwÃk çkk¤ÃkýÚke sMktøkeíkLke þku¾eLk, Ãký çkk¤Ãký{kt MktøkeíkLku fkhrfËeo çkLkkððkLkkurð[kh fÞkuo Lk níkku! rÃkíkk ðiãLkkÚk Mkku{uïh yLku {kíkk r{LkeMkk{eLke yk ÷kz÷e Ëefheyu {wtçkELke rsMkMk yuLz {uhe Mfq÷{ktyÇÞkMk fÞkuo. {wtçkELkk ¼kÞ¾Õ÷k rðMíkkh{kt WAhu÷kt W»kkyksu Ãký Mfq÷Lkk yu rËðMkku ÞkË fhu Au, ßÞkhu íkuLke xe[hr{rMkMk zurðzMkLku íku{Lku çkuMkqhw økkðk çkË÷ õ÷kMk{ktÚke fkZe{qõÞkt níkkt.

çkk¤ÃkýÚke s h{qS Mð¼kð Ähkðíkk W»kkyu ÃkØríkMkhLkwtMktøkeík rþûký ÷eÄwt LkÚke. nk røkxkh ðøkkzðkLkwt òýu Au. suíku{Lku ¼kEykuyu þe¾ðkzâwt. MkkÚku MkkÚku Úkkuze ½ýe íkçk÷kLkeswøk÷çktÄe Ãký ¾he, fkuLke MkkÚku yLku õÞkt? rÃkíkk MkkÚku hkusrzLkh xuçk÷ Ãkh. W»kkLkk {kíkk - rÃkíkk Ãký W»kkLke su{ sMktøkeíkLkk þku¾eLk níkk.

swËe swËe ¼k»kkLke 160 sux÷e rVÕ{ku{kt økkE [qfu÷k W»kkfkuE ÔÞÂõíkLku Lknª, Ãký hurzÞku rMk÷kuLkLku «uhýk†kuík {kLkuAu. ònuhkíkku{kt Ãký ÃkkuíkkLkku Mðh íku{ýu ykÃÞku Au. MktøkeíkrMkðkÞ ÃkuR®LxøkLkku Ãký íku{Lku þku¾ Au. yk þku¾Lku Mkk[erËþk ykÃkðk {kxu s þk¤k yÇÞkMk ÃkAe {wtçkELke ÏÞkíkLkk{su.su. Mfq÷ ykuV ykxoMk{ktÚke EÂLxrhÞh rzÍkE®LkøkLkku fkuMko fÞkuo.

1969{kt íku [uLLkkE ËkËk - ËkËeLku íÞkt ðufuþLk økk¤ðkøkÞk. MÚk¤ níkwt Lkk ELk suBMk, {kWLx hkuz. fkfe r{rMkMkLktËLk MkkÚku BÞwÍef÷ ykuhfuMxÙk LkkExLkku ykLktË {kýe hÌkk

níkk. W»kkyu ÃkkuíkkLkk zkÞLkur{f yðks{kt rVðh økeíkMkt¼¤kÔÞwt. Mkíkík 45 r{rLkx MkwÄe ©kuíkkykuLku sfze hkÏÞk.Ëþofku{kt nkux÷Lkk {kr÷f Þþðtík «eík{ Ãký níkk. íku{ýuW»kkLku rLkÞr{ík þku fhðkLke ykuVh fhe suLkku W»kkSyuMðefkh fÞkuo. {nuLkíkkýk MðYÃku {¤e fktSðh{T Mkkze.ykøk¤ síkkt W»kkLku {wtçkE yLku [uLLkkELke VkEðMxkhnkuxu÷ku{kt Mxus þkuLke yMktÏÞ ykuVh {¤e. íku{ýu Ãkkfo MxÙexfku÷fíkkLke xÙeLfkMk MkkÚku fhkh fÞkuo. LkkELk suBMk ¾kíkuLkkyu «Úk{ ‘ykfrM{f’ Mxus ÃkhVku{oLMku SðLkLke Ëþk yLkurËþk çkË÷e Lkk¾e.

xÙeLfkMkLkk «Úk{ Mxus þku{kt s W»kkLke òLke [kfku WÚÚkwÃkMkkÚku {w÷kfkík ÚkE. yk {w÷kfkík «u{ ÃkAe ÷øLk{kt Ãkrhý{e.1969{kt rËÕneLke ykuçkuhkuÞ nkuxu÷{kt íku{Lkku Ãkrh[Þ LkðfuíkLkrVÕBMk MkkÚku ÚkÞku. ynªÚke s þY ÚkE rVÕ{e MkVh. yøkkWsýkÔÞwt íku{ W»kkLke Ãknu÷e rVÕ{ yLku Ãknu÷wt økeík çktLku sMkwÃkhrnx çkLke hÌkkt. 1969{kt íku{Lku Ãkûkk½kíkLkku nw{÷ku ykÔÞku.÷øk¼øk ËkuZ ð»ko MkwÄe þhehLkku yzÄku rnMMkku ÷fðkøkúMík hÌkku.÷fðkøkúMík nkuðk Aíkkt Mxus þku rLkÞr{íkÃkýu [k÷w hÌkk. yk¾huW»kkLke {¬{íkk y™u Mk{ÞMkhLke r[rfíMkk Mkk{u ÷fðkurLk:MknkÞ Mkkrçkík ÚkÞku.

1970{kt W»kkyu fku[eLk íkhV «Þký fÞwO. W»kkLku ÃkqAeyu fuÞkËøkkh þku õÞku íkku fnuþu, LkkEhkuçkeLkku Mxus þku. ¼khíkMkhfkhLkk MknÞkuøkÚke LkkEhkuçke{kt ELxhLkuþLk÷ fuMkeLkku nkuxu÷Mkrník yLkuf søÞkyu íku{ýu Mxus þku fÞko. LkkEhkuçke{kt çknw sxqtfk økk¤k{kt W»kkyu ÃkkuíkkLku #Âø÷þ ÃkkuÃk rMktøkh íkhefu MÚkkrÃkíkfÞkO. LkkEhkuçke{kt {kºk yurþÞLk s Lknª, Ãkhtíkw ykr£fLk yLkuÞwhkurÃkÞLk Mk{wËkÞ{kt Ãký W»kk ÷kufr«Þ çkLke hne. yk [knfku{ktyx÷ rçknkhe ðksÃkuÞe Ãký ¾hk. ÃkkuíkkLkk ykr£fLk [knfku {kxuW»kkyu LkkEhkuçke{kt ‘W»kk’ Lkk{Lkwt BÞwrÍf÷ yk÷{çk rh÷eÍ fÞwO,su rnx hÌkwt. Mxus þkuÚke rVÕ{ku MkwÄe ÃknkU[u÷e W»kk

òu ÃkkuíkkLkk [knfku{kt‘rnx’ Au íkku Ãkrhðkh{kt‘MkwÃkhrnx’. Ãkwºke, {kíkk,ÃkíLke yLku LkkLke yuf MkkÚkuyLkuf hku÷ W»kkS

rLk¼kðe hÌkkt Au. ÃkkuíkkLkk ÷øLkLkeÞkËkuLku ðkøkku¤íkk s W»kkLke Lkshku Mk{ûk ÃkríkòLke MkkÚkuLke «Úk{ {w÷kfkíkLkk á~Þku ÞkË ykðuAu. W»kkLke Lksh Mk{ûk Ãkrík òLke yLku W»kkðå[uLkku ÷øk¼øk çku ð»ko sqLkku «u{YÃke MktçktÄ1971{kt ÷øLk{kt ÃkrhýBÞku. Ãkwºk MkLke yLku Ãkwºkeytsr÷Lke yk «u{k¤ ‘{ku{’ Ãkkiºke ykÞuþkLku MkkiÚkeðÄw [knu Au. W»kk fnu Au, sux÷e ¾wþe {Lku ËkËeçkLkðkÚke «kÃík ÚkE yux÷e ¾wþe fËk[ õÞkhuÞ

Ãký {¤e LkÚke. LkðkurËíkkuLku íkf {¤u yu RhkËu íku{ýu fku÷fkíkk{kt‘MxwrzÞku ðkÞçkúuþLk’Lke MÚkkÃkLkk fhe. fw{kh MkkLkw yLku çkkçkw÷Mkwr«Þku suðk ÏÞkíkLkk{ økkÞfkuyu MxwrzÞku ðkÞçkúuþLkLkk {kæÞ{Úkes Mktøkeík søkík{kt Ãkøk {qõÞku. ‘MxwrzÞku ðkÞçkúuþLk’ rçkÍLkuMkLkknuíkwMkh Lknª, Ãký MktøkeíkLku ÃkkuíkkLkwt Éý [qfððkLkk nuíkwÚke þYfhkÞku nkuðkLkwt íkuyku sýkðu Au. W»kkS {Äh xuhuMkkLke MktMÚkk r{þLk[urhxe MkkÚku Ãký Mktf¤kÞu÷k Au.

{Äh MkkÚkuLkku yuf «Mktøk ÞkË fhíkkt íkuyku sýkðu Au fu, {Ähuíku{Lku yuf MkuðkLkwt fÃkhwt fkÞo MkktuÃÞtw. su Ãkkxeo{kt W»kkS òÞ íÞktðÄu÷wt ¼kusLk Ã÷krMxf çkuøk{kt yufXwt fheLku økheçkku{kt ðnU[ðwt.W»kkSyu fkuEÃký þh{ Mktfku[ rðLkk Mkíkík ËkuZ ð»ko MkwÄeyk¿kkÃkk÷Lk fÞwO. Vhs rLk¼kððk{kt íkuLku õÞkhuÞ ÃkkuíkkLkk Lkk{ fu«ríkck Lkzâk Lknª. çkkur÷ðqzLkk Mktøkeík{kt yksu Ãký su{Lkk økeíkku«ÏÞkík Au íkuðk ykh ze çk{oLkLke W»kkS þkuÄ Au. ‘nrh yku{nrh’, ‘ykR ÷ð Þw’, ‘ðLk xw [k [k [k’, ‘{nuçkqçkk’, ‘hB¼k nkunku nku’, ‘íkw {wÍu òLk Mku ¼e ÃÞkhk ni’, ‘fkuR Þnkt Lkk[u Lkk[u’,‘ÃÞkh {U SLkk {hLkk’ yLku ‘òu ¼e rfÞk þkLk Mku’ suðk íku{Lkkøkeíkku ÷kufr«Þ hÌkkt Au.

* * * *

CM

YK

CM

YK

þw¢ðkh13 {u h011 www.sandesh.com08 þw¢ðkh

13 {u h011

rr««

rðMík]ík {w÷kfkík ÃkkLkk Lkt. 4

ðLMk yÃkkuLk y xkR{

W»kkLku {¤u÷k yuðkuzToMkÃkÈ©e ÃkwhMfkh

hkSð økktÄe ÃkwhMfkh Vkuh LkuþLk÷ EÂLxøkúuþLk Vkuh õðkur÷xe BÞwrÍf

{rn÷k rþhku{rý ÃkwhMfkh Vkuh ELxhLkuþLk÷ ÃkeMk

[uLk÷ ðe yuðkuzo Vkuh ykWx Mxu®Lzøk yur[ð{uLx

ÃkeÃkÕMk MkÃkkuxo yuðkuzo

hurzÞku rrMk÷kuLk {{khku ««uhýkMkúkuík: W»kk WWÚÚkwÃk

Mk÷{kLk MMkkhkufku-MMxkh AAu ffuuxxrrhhLLkkkk

Mk÷{kLk MMkkhkufku-MMxkh AAu ffuuxxrrhhLLkkkk

Mk÷{kLk MMkkhkufku-MMxkh AAu ffuuxxrrhhLLkkkk

Mk÷{kLk MMkkhkufku-MMxkh AAu ffuuxxrrhhLLkkkk

Mk÷{kLk MMkkhkufku-MMxkh AAu ffuuxxrrhhLLkkkk

ËþofkuLke ‘øku{’Úke ÃkhkMík^÷kuÃk rVÕ{ku

2

LkðkurËíkkuLkk økkuzVkÄhLkef{e LkÚke

3

Ä økLMk ykuV LkuðuhkuLk:yuðrh®Úkøk RÍ Vuh RLk ðkìh

6

rçkÍLke fux÷ef rVÕ{ku yuðe Au fu^÷kuÃk hneLku íkuýu rð¢{ MkßÞkuo Au.^÷kuÃk rVÕ{Lkku ÚkÃÃkku ÷køkíkkt s ykðe

rVÕ{ku RríknkMkLkk ÃkLLkkyku Ãkh y{h çkLkeøkR Au. fËk[ yk {wrðÍ MkV¤ hne nkuík íkkuþkLkÚke yuLkwt Lkk{ Lk ÷uðk{kt ykðíkwt nkuík sux÷wt¾hkçk heíku ^÷kuÃk ÚkÞk çkkË Lkk{ hkuþLk ÚkÞwt Au.

yr¼»kuf çkå[LkLke íkksuíkh{kt rh÷eÍÚkÞu÷e rVÕ{ ‘øku{’Lkku ðfhku òÛÞk ÃkAe Vheyuf ðkh EríknkMkLkwt ÃkwLkhkðíkoLk ÚkÞwt. ‘øku{’Lkwtþq®xøk swËk-swËk Ãkkt[ Ëuþku{kt fhðk{kt ykÔÞwt

Au íku ÃkhÚke rVÕ{Lkwt çksux fux÷wt {kuxwt nþu íkuLkkuytËks ík{u çkktÄe þfku Aku, Ãký 40 fhkuzYrÃkÞkLkk çksuxLke Mkk{u «Úk{ yXðkrzÞk{kt{ktz [kh fhkuzLkku ðfhku ¼uøkkt fhíkkt{kt srVÕ{Lku ykt¾u ytÄkhk ykðe økÞkt níkkt. òufu,rLk»V¤ rVÕ{kuLkku EríknkMk íkÃkkMkíkkt ‘øku{’ íkkuMkkð {økíkhwt fnuðkÞ. fkhý fu ¼qíkfk¤{ktyuðe Äh¾{ rVÕ{ku ŸÄu {kÚku ÃkAzkE níke, fusuLke f¤ ð¤íkkt ð»kkuo Lkef¤e økÞkt nkuÞ.«Míkwík Au ykðe fux÷ef MkwÃkh-zwÃkh ^÷kuÃkrVÕ{ku...

{uhk Lkk{ òufh (1980)‘{uhk Lkk{ òufh’ çkLkkððk çkË÷ hks

fÃkqhLku ÃkkuíkkLkk Ãkh ¾qçk s LkkÍ níkku. ykrVÕ{{kt rLk{koíkk-rLkËuoþf yLku yr¼LkuíkkíkhefuLke ¼qr{fk yËk fhLkkhk þku {uLk hksfÃkqhLku ßÞkhu yk rVÕ{ çkLke hne níke íÞkhuytËkòu íkku níkku s fu yk rVÕ{ íku{LkerstËøkeLke MkkiÚke ÞkËøkkh rVÕ{ nþu, Ãkýyu{Lku ÷økehu ykþk Lknkuíke fu ‘{uhk Lkk{òufh’ ¾hkçk heíku ÄkuðkRLku rstËøkeLke MkkiÚkeÞkËøkkh rVÕ{ çkLke sþu. yu s{kLku rMk{eøkhuðk÷, Ä{uoLÿ, nu{k{kr÷Lke yLku rLkB{eLke÷ktçke Mxkh fkMx Ähkðíke {ÂÕxMxkhh rVÕ{

çkLkkððe yu çkå[ktLkk ¾u÷ Lknkuíkkt. rhrþfÃkqhLke yk Ãknu÷e rVÕ{ níke. yuLkwt íkku ¼rð»Þs “^÷kuÃk rVÕ{”Úke þY ÚkÞwt fnuðkÞ! ¾wËhks fÃkqhu suLku rzrVfÕx økýkðe níke yu ‘{uhkLkk{ òufh’Lkk MkuxTMk yLku MxkMko ÃkkA¤ ¾[kuofhðk{kt þku {uLku ÃkkAwt ðk¤eLku òuÞwt Lk níkwt!Mkðk [kh f÷kfLke ÷ktçke ÷å[ yk rVÕ{{ktçkççku RLxhð÷ Ãkzíkkt, Ãký fkuLkk {kxu! ßÞkhuºký ð»ko ÃkAe yMkV¤íkkLke f¤ ð¤íkkt‘çkkuçke’ çkLkkðe íÞkhu hks fÃkqhLku çkkuçkeÚkeftR ðÄkhu yÃkuûkk Lknkuíke. íkku çkkuçke ÄkÞkOfhíkkt rnx økR. ‘{uhk Lkk{ òufh’ {kxu yuf

{w÷kfkík{kt hks fÃkqhu fÌkwt níkwt fu yuf çkk¤fyMkV¤ hÌkwt íkku þwt ÚkkÞ! yuçkk¤fLku ðÄw «u{ fhwtAwt.

þkLk(1980)h{uþ rMkÃÃkeLke hufkuzoçkúuf rVÕ{‘þku÷u’ ÃkAe

ßÞkhu ‘þkLk’ ykðe íÞkhu h{uþ rMkÃÃkeLku níkwtfu ‘þkLk’ Ãký ‘þku÷u’Lke su{s ÃkkuíkkLkk Ítzkøkk¤þu. suBMk çkkuLzLke rVÕ{ku{kt suðk rð÷LknkuÞ yuðk rð÷LkLkwt r[ºk þkfk÷ Lkk{u Q¼wtfÞwO níkwt. ËrhÞkR ËwrLkÞk{kt þkfo {kA÷eykuðå[u yíÞtík nkRxuf økusuxTMkÚke ¼hÃkqhMkk{úkßÞ ðMkkðu÷ku xfk{wtzkðk¤ku rð÷Lkþkfk÷. yk þkfk÷Lke ËwrLkÞk ðMkkððk{ktfux÷wt {øks ¾åÞwO nþu yLku ÃkiMkkÞ ¾hk! çkÄwtþkfk÷Lke ËwrLkÞkLke su{ Ãkkýe{kt økÞwt. ‘þkLk’her÷Í ÚkR íÞkhu Ãkkt[ ð»ko Ãknu÷kt çkLku÷e‘þku÷u’ nS rÚkÞuxhku{kt [k÷íke níke yLku‘þkLk’ rÚkÞuxhku{kt ykðeLku [k÷e økR íÞkhuÃký hufkuzo çkúuf rVÕ{ ‘þku÷u’ [k÷íke níke.‘þku÷u’yu rMkLku{køk]nku{ktÚke nkWMkVq÷LkkÃkkrxÞkt ¾Mkðk ËeÄkt yLku ‘þkLk’yurMkLku{køk]nku{kt nkWMkVq÷Lkk ÃkkrxÞkt ÷køkðk Lk

ËeÄkt. Mkqhs çkhòíÞkLke ‘{iLku ÃÞkh rfÞk’MkwÃkhrnx hne níke yLku íku Lkðe rVÕ{çkLkððkLkku rð[kh níkku íÞkhu yk ‘þkLk’LkwtWËknhý ykÃkeLku MkqhsLkk ËkËk «ÏÞkíkrLk{koíkk íkkhk[tË çkhòíÞkyu MkqhsLku fÌkwtníkwt fu, ‘þku÷u’ ÃkAe õÞktf ‘þkLk’ Lk çkLkuyuLkwt æÞkLk hk¾su. rVÕ{Lke Mxkuhe [fkMÞkÃkAe s Mxkuhe yLku çksux rð[kheLku s ykøk¤ ðÄsu.

hrÍÞk Mkw÷íkkLk (1983)f{k÷ y{hkuneLke ‘{n÷’ yLku ‘ÃkkrfÍk’

yux÷e MkV¤ níke fu yk rVÕ{kuLkk økeíkku yLkuzkÞ÷kuøk nS Ãký ÷kufkuLkk {kuZu Mkkt¼¤ðk {¤uAu. f{k÷ y{hkuneLke ‘hrÍÞk Mkw÷íkkLk’ sfkuR f{k÷ Ëu¾kze þfe Lknª. yu ð¾íku ykrVÕ{Lkwt çksux fhkuzku MkwÄe ÃknkUåÞwt níkwt.rËÕ÷eLke hksøkkËe Ãkh çkuMkeLku þkMkLk[÷kðLkkhe yuf {kºk †e Mkw÷íkkLkLkk hku÷ {kxunu{k {kr÷LkeLke ÃkMktËøke fhðk{kt ykðe níkeyLku hrÍÞkLkk Mk÷knfkh yLku «u{e s{k÷Lkkuhku÷ Ä{uoLÿyu fÞkuo níkku. yk òuze íÞkhu rnx

nkuðkAíkkt rVÕ{ MkV¤

hne Lknkuíke. økw÷kçke {nu÷yLku htøkçkuhtøke Vq÷kuÚke{nufíkk çkkøk{kt rðnhíke,ÃkkuíkkLkk s{k÷Lke hkn òuíkehrÍÞkLkku hku÷ ½ýu ytþu nu{k{kr÷LkeLku Mkqx Ãký fhíkku Lkníkku.

YÃk fe hkLke [kuhkU fkhkò (1993)

©eËuðeLkk ÷xfk ÍxfkÚke s fkuR ÃkýrVÕ{Lke LkiÞk rfLkkhu ÃknkU[e òÞ. yu{ktÞyrLk÷ fÃkqh suðku rnhku nkuÞ ÃkAe rVÕ{ rnxs Mk{òu! yuðk Mk{Þu ‘YÃk fe hkLke [kuhkU fkhkò’ rLk{koíkk çkkuLke fÃkqhLku sçkhËMík ÍkxfkuykÃkLkkhe Mkkrçkík ÚkR. yu ð¾íku 9 fhkuzLkwtyktÄý yk rVÕ{ ÃkkA¤ ÚkÞwt níkwt. nfefíku ykrVÕ{Lkk rzhuõxh Ãknu÷kt þu¾h fÃkqh níkk.MkVuË [kUfkðLkkhe Ôneøk yLku ç÷uf xkuÃke

Ãknuhu÷k rð÷Lk swøkhkLkLkk ÃkkºkLku fkhýu þu¾hfÃkqh yLku çkkuLke fÃkqh ðå[u íkfhkh ÚkR.þu¾h fÃkqhu rVÕ{ Akuze ËeÄe. ytíku Mkíke»kfkirþfLku {kÚku yk rVÕ{Lkku ¼kh ykÔÞku.Mkíke»k fkirþfLkwt rËøËþoLk yk rVÕ{Lku íkkheþõÞwt Lknª.

MkktðrhÞk (2007)nkur÷ðqz MxkR÷Úke rVÕ{ çkLkkððkLkku

«ÞíLk. çknw[Š[ík rVÕ{e Ãkrhðkhku{ktÚkeykðíkktt hýðeh fÃkqh yLku MkkuLk{ fÃkqh suðkLkðkurËík f÷kfkhkuLke òuze, hkýe yLku

Mk÷{kLk ¾kLkLkkMxhz{Lkwt çk¤ {¤u íku{kxu íku{Lkk MkkRzfuhuõxh rVÕ{{kt rVxfhkÞkt, rVÕ{Lku ÄeMktsÞ÷e÷k¼ýMkk÷eLkkuMksoLkkí{f “çÕÞwx[” yLku MkkuLkerÃkõ[MkoyuLxhxuRLk{uLxLkwtçkuLkh, Aíkkt‘MkktrðhÞk’ yuðezççkk{kt fu MkkuLkerÃkõ[Mko yksMkwÄe ykyk½kík{ktÚkeçknkh ykðeþõÞwt LkÚke.MktsÞ÷e÷k¼ýMkk÷eLke

ðkík y÷øk Au. nðuøkwÍkrhþ ÃkAe íkku rVÕ{ku ^÷kuÃk sðkLkku

yk½kík MknLk fhðkLke þõÞík: MktsÞ÷e÷kLkuykËík Ãkze økR nþu, Ãký ‘MkktðrhÞk’Lkkuyk½kík íkuLkk {kxu Ãknu÷ku Ãknu÷ku økýkÞ.‘MkktðrhÞk’ ^ÞkuËkuh zkuMíkkuÞðMfeLke ‘ÔnkRxLkkRx’ ÃkhÚke çkLke níke. rftøk ¾kLkþknY¾Lke rVÕ{ ‘yku{ þktrík yku{’ Mkk{u ykrVÕ{ x¬h Íe÷þu yuðe MkkuLkeyuLxhxuRLk{uLxLke Äkhýk níke, Ãký fkuR MkeøkúuzLke rVÕ{ sux÷ku rçkÍLkuMk Ãký ‘MkktðrhÞk’fhe þfe Lknª.

rVÕ{ r«ÔÞq

Õ{{kt íkw»kkh fÃkqh (Mkkrn÷) yLkuy{]íkk hkð (heíkw) {wÏÞ ¼qr{fkrLk¼kðe hÌkkt Au. Mkkrn÷ fkxqorLkMx Au

ßÞkhu heíkw {uLkus{uLxLke rðãkŠÚkLke Au. çktLkuyufçkeòLkk «u{{kt Ãkzu Au. swËkt swËkt ûkuºkku yLkurð»kÞku MkkÚku Mktf¤kÞu÷e çku ÔÞÂõík «u{{kt Ãkzu AuyLku íÞkhçkkË fuðe ÃkrhÂMÚkrík MkòoÞ Au yLkufuðk MktòuøkkuLkwt rLk{koý ÚkkÞ Au íku yk rVÕ{LkefÚkkðMíkw Au. rVÕ{ yuLz xur÷rðÍLk EÂLMxxâqxykuV EÂLzÞkLkk rðãkÚkeo yuðk yuMk. {LkMðeLkerLkËuoþf íkhefuLke yk Ãknu÷e rVÕ{ Au. çkuLkh íkkuòýeíkwt Au s Ãkhtíkw yuMk. {LkMðeLke rLkËuoþfíkhefuLke yk «Úk{ rVÕ{ ËþofkuLku fux÷eykf»koþu íku òuÞk çkkË s ÏÞk÷ ykðþu.

CM

YK

CM

YK

þw¢ðkh13 {u h011www.sandesh.com 07

ykuV xÙuf

www.sandesh.com

Mkur÷rçkúxe çkÚko zu

14 {u: hksfw{kh çkhòíÞk{wfuþ ykLktË

15 {u: {kÄwhe ËerûkíkþkRLke yknwò

16 {u: MkkuLk÷ [kinkýÄ{uoþ ËþoLk

17 {u: «erík økktøkw÷e Ãktfs WÄkMk

18 {u: VrhËk s÷k÷

rrVV

Ãkhrnx rVÕ{ ‘íkkhus{ª Ãkh’LkkrËøËþof y{ku÷

nðu ‘MxuLk÷e fk zççkk’ ÷ELkuykðe hÌkk Au. çkk¤fLkk{LkkusøkíkLke ykMkÃkkMk ykrVÕ{Lke fÚkkðMíkw ðýkÞu÷e Au.ÃkkÚkkuo yk rVÕ{{kt MxuLk÷eLkwtrfhËkh rLk¼kðe hÌkku Au. suðeheíku çkezkÞu÷wt f{¤ MkðkhuVheÚke yu s MkwtËhíkk MkkÚku ¾e÷uAu, {nufu Au yLku íkuLkwt yÂMíkíðykMkÃkkMkLkk ðkíkkðhýLku¾qçkMkqhík yLku {Lk{kunf çkLkkðuAu yu s heíku Ëhuf ÔÞÂõíkíkuLkk{kt çkezkÞu÷e Lknª, ÃkhtíkwíkuLkk{kt hnu÷e ¾qçkeyku îkhkyuf MkwtËh SðLkLkwt rLk{koý fhe

þfu Au yuðku MktËuþku yk rVÕ{ îkhk ykÃkðkLkku «ÞkMk fhðk{kt ykÔÞku Au,Ãký yu {kxu MxuLk÷eLkk ytíkhtøk SðLk{kt Íktfðwt Ãkzþu y™u yuLkk {kxu rVÕ{òuðe Ãkzþu.

rVÕ{: MxuLk÷e fk zççkk {wÏÞ f÷kfkh:rËÔÞk Ë¥kk, rËÔÞk søkík÷u, hks Íwíþe, hknw÷ rMktn,rþð Mkwçkú{ÛÞ{TykrËíÞ ÷kr¾Þk,y{ku÷ økwÃíku, ÃkkÚkkuorLk{koíkk:y{ku÷ økwÃíkurLkËuoþf:y{ku÷ økwÃíkuMktøkeíkfkh:rníkuþ MkkurLkf Mkt¼rðík her÷Í íkkhe¾:13-5-11

Mkw

02

hMk’ yLku ‘nktrMk÷’ suðe rVÕ{ku çkLkkðLkkhríkø{ktþw Äwr÷Þk Vhe yufðkh yufþLk rVÕ{‘þkrøkËo’ ÷ELku ykðe hÌkk Au. yufTõþLk

Úkúe÷h Ãkku÷eMk RLMÃkuõxhLke rstËøke Ãkh ykÄkrhík Au.LkkLkk Ãkkxufh yk rVÕ{{kt Ãkku÷eMk ELMÃkuõxhLke ¼qr{fkrLk¼kðe hÌkk Au.

rVÕ{: þkrøkËo{wÏÞ f÷kfkh: LkkLkkÃkkxufh, yLkwhkøkf~ÞÃk, he{e MkuLk,{kurník yn÷kðík,Íkfeh nwMkiLkrLk{koíkk: nwMkiLk þu¾rLkËuoþf:ríkø{ktþw Äwr÷Þk Mktøkeíkfkh:yr¼»kuf hkÞMkt¼rðík her÷Í íkkhe¾:13-5-11

‘‘[[

þw¢ðkh13 {u h011

þþkkuu

ne [kð÷k yksfk÷ rVÕ{ku{kt õÞkhuf sËu¾kÞ Au. ‘Ãknu÷e’ yLku ‘rfM{íkfLkuõþLk’ suðe rVÕ{ku{kt íku r[hºk

yr¼LkuºkeLkku hku÷ çk¾qçke rLk¼kðu Au íkku ‘f÷rfMkLku Ëu¾k’, ‘çkMk yuf Ãk÷’, ‘ËkuMíke £uLzTMk Vkuhyuðh’, ‘¾k{kuþ’, ‘{kÞ çkúÄh rLkr¾÷’ yLku ‘÷fçkkÞ [kLMk’ suðe ÷ku çksux rVÕ{ku{kt ÃkkuíkkLkwt ð[oMðs{kðe òýu Au.

nðu ÷ktçkk Mk{Þu sqneLke Lkðe rVÕ{ ‘ykR yu{’29{e yur«÷u MkLku{køk]nku{kt ykðe hne Au.yr¼Lkuºke MkkÚku yk rVÕ{Lke sqne rLk{koºke Ãký Au.sqneLku yk rVÕ{{kt ÃkkuíkkLkku yr¼LkÞ yLku rfhËkh¾qçk s ÃkMktË Ãkzâkt Au. íkuLkk yLkwMkkh, yk rVÕ{ði[krhf rð»kÞ ÃkhÚke çkLke Au yux÷u økt¼eh Au, Ãkýíku{ktÚke {LkkuhtsLk Lknª {¤u yu ðkík nwt LkÚke{kLkíke. yk rVÕ{ Mk{sËkh÷kufku {kxuLke Au.ykðe rVÕ{kuLkkuËþofðøko nk÷{kt

ðÄe hÌkku Au. ‘ykRyu{’ òuþku íkku ík{Lku rð»kÞLke økt¼ehíkk MkkÚku Ãkqhíkwt{LkkuhtsLk {¤þu.

f{ŠþÞ÷ rVÕ{ku rðþu sýkðíkkt sqne fnu Au, nwtMktÃkqýoÃkýu f{ŠþÞ÷ rMkLku{k{kt s rðïkMk hk¾wt Awt.{khk {íku rVÕ{ {kºk MktËuþ ykÃkðkLkk RhkËkÚke çkLkuyLku íku{kt {LkkuhtsLk Lk nkuÞ íkku íku çkufkh Au. sYheyu Au fu ËþofkuLku rVÕ{ øk{u yLku rVÕ{ Ãkqhe ÚkkÞíÞkt MkwÄe rVÕ{ ËþofLku sfze hk¾u.

‘ykR yu{’Lke rLk{koºke nkuðk ytøku sqne [kð÷kfnu Au, yk Ãknu÷kt þknY¾ ¾kLk yLku {kheÃkkxoLkhrþÃkLke ftÃkLke rzÙBMk yuLxhxuRLk{uLx{kt ½ýeMkV¤ rVÕ{kuLkwt rLk{koý ÚkR [qõÞwt Au. ‘ykR yu{’LkerM¢Ãx{kt {Lku Ë{ ÷køÞku yux÷u yuLkk rLk{koý{kt ÃkiMkk

hkufíkkt {Lku shk y{Úkku ¾[fkx ÚkÞku Lknª.rVÕ{ ËþofkuLku øk{þu íkuLkk sðkçk{kt sqne çkku÷e,

yu íkku Ëþofku WÃkh s rLk¼oh Au fu íku{Lku rVÕ{øk{þu fu Lknª! yk rVÕ{ rhÞ÷ rstËøke{kt çkLkíke½xLkkyku Ãkh ykÄkrhík Au yux÷u ykurzÞLMkLku sYhfLkuõx fhþu.

rVÕ{Lkk rfhËkhku rðþu íkkhwt þwt {kLkðwt Au? yuÃkwAkíkkt s sqne Úkkuze WíMkkne Úkíkkt çkku÷e QXe,‘ykR yu{’Lkk çkÄks rfhËkhku fkuR zh ðøkhÃkkuíkkLke rstËøke{kt {Mík hnuLkkhk Au. rstËøke{kt Mkk{uykðíke ÃkrhÂMÚkríkLkku {wfkçk÷ku Lkezh çkLkeLkufhLkkhk Au. yk rVÕ{{kt Ëhuf rfhËkh ÃkkuíkkLke

rstËøke Ãkqhe ykÍkËe yLku Mðkr¼{kLk MkkÚku Sðu Au.hknw÷ çkkuÍ yLku LkttrËíkk ËkMk {wÏÞ ¼qr{fk{kt Au.

‘økw÷k÷’, ‘Ëuð ze’ yLku ‘ç÷uf £kRzu’ suðeði[krhf rVÕ{kuLkk rËøËþof yLkwhkøk f~ÞÃku ykrVÕ{{kt yr¼LkÞ ykÃÞku Au yu rðþu sýkðíkktsqneyu fÌkwt, yLkwhkøk ‘ykR yu{’{kt ÃkkuíkkLkkçkk¤f {kxu fzf yuðk rÃkíkkLkk hku÷{kt Ëu¾kþu. yufMkV¤ rËøËþofLke MkkÚku íkuLkk{kt yr¼LkÞLke ÃkýMkkhe ûk{íkk Au. yuf ð¾ík þqrxtøk{kt yLkwhkøku {LkufÌkwt níkwt fu, yk fuhuõxh íkuLkk {kxu çknw {w~fu÷÷køku Au, Ãký íkuýu yk hku÷ {kxu ¾qçk s MkhMkyr¼LkÞ ykÃÞku Au.

ssqq

‘fÞk{ík Mku fÞk{ík íkf’, ‘zh’, ‘R~f ’ suðe MkwÃkh zwÃkh rnx rVÕ{ku suLkk Lkk{u ÷¾kÞu÷e Au íku sqne [kð÷k nðu økýeøkktXe rVÕ{ku{kt Ëu¾kÞ Au. sqne AuÕ÷kt fux÷ktf Mk{ÞÚke ‘™kòRÍ’ yLku ‘Mkkzu Mkkík Vuhu’ suðe Ãkuhu÷÷ {wrð{kt yV÷kíkqLk

yr¼LkÞ ykÃkíke, Ãký íkuLkk {kxu çkkur÷ðqzLke ÔÞkÏÞk yux÷u f{ŠþÞ÷ rMkLku{k Au.

rrVVÕÕ{{{{kkttÚÚkkee {{LLkkkkuuhhttssLLkk LLkk {{¤¤uu ííkkkkuuòòuuððkkLLkkee þþwwtt {{òò:: ssqqnnee [[kkðð÷÷kk

rVÕ{: ÷ð Þw r{. f÷kfkh

{wÏÞ f÷kfkh: íkw»kkh fÃkqh, y{]íkk hkð, hk{ fÃkqh, {Äw, «u{ [kuÃkzk, sÞ fk÷hk, rfhý fw{kh yLku fwLkk÷ fw{kh

rLk{koíkk: f{÷fw{kh çkhòíÞk, hksfw{kh çkhòíÞk, yrsík fw{kh çkhòíÞk

rLkËuoþf: yuMk. {LkMðe Mktøkeíkfkh: MktËuþ þktrzÕÞ Mkt¼rðík her÷Í íkkhe¾: 13-5-11 {wÍu fwA fnuLkk ni

ËþofkuLke ‘‘øku{’ÚkeÃkhkMík ^̂÷kuÃk rrVÕ{ku

ykrËíÞ [kuÃkhkLke ‘ðkÞ rVÕBMk’ykrËíÞLkk yk çkuLkh {kxu fnuðkÞ fu LkÞk

çkuLkh, LkÞu f÷kfkh. Þþhks rVÕBMkLkk çkuLkh ík¤uçkLkíke rVÕ{ku{kt ÷øk¼øk Lkk{ktrfík Mxkh nkuÞ yuðeÄkhýk çktÄkR økR níke. MkwtËh rðËuþe ÷kufuþLk yu÷kufuþLk{kt rçkøk çkeÚke ÷RLku þknY¾ ¾kLk yLkunu{k {kr÷LkeÚke ÷RLku fheLkk fÃkqh MkwÄeLke MkwÃkhzwÃkh rnx Mxkh fkMx MkkÚku rVÕ{ çkLku! Ãký Þþ[kuÃkhkLkk rçkÍLkuMk {kRLzuz çkkuÞ ykrËíÞyuyuf Mk{sw Ãkøk÷wt ¼heLku Lkðku [e÷ku [kíkÞkuo Au.íkuýu LkðkurËíkkuLku çkúuf ykÃkíke rVÕ{ku çkLkkððk{kxu “ðkÞ rVÕBMk” Lkk{Lkwt Lkðwt rVÕ{ «kuzõþLknkWMk þY fÞwO Au. yk «kuzõþLk nkWMkLkwt«Úk{ VhstË Au, rVÕ{ ‘÷ð fk Äe yuLz’.

Mkw¼k»k ½kELkeyurfxtøkLke

Mfq÷‘nehku’, ‘MkkiËkøkh’,

‘ÃkhËuMk’ yLku ‘íkk÷’suðe MkwÃkhrnx rVÕ{kuykÃkLkkhk rLk{koíkkrLkËuoþf Mkw¼k»k ½kEyu yu®õxøk Mfq÷ þY fhe AuíÞkhÚke LkðkurËíkkuLku fu{ fheLku ykøk¤ ÄÃkkððkíkuLkk «ÞkMk{kt òuíkhkÞu÷k Au. rVÕ{ rLk{koý,rËøËþoLk yLku rVÕ{Lke Ãkrç÷rMkxe {kxu ½kR «ÏÞkíkAu. ¼qíkfk¤{kt Mkkhe rVÕ{kuÚke çkkur÷ðqz{kt ÃkkuíkkLkwtMÚkkLk íku{ýu s{kÔÞwt, nðu Mkkhe rVÕ{ku çkLkkððe yu

fËk[ íku{Lkk {kxu ¼qíkfk¤ çkLke økÞku Au.‘ÞkËU’ ^÷kuÃk økÞk ÃkAe Mkw¼k»k ½kRyuMkt¼rðík íku{Lke yuÂõxtøk Mfq÷{kt s

Ãkqhíkwt æÞkLk ykÃkðwt þY fÞwO Au. íku{ýu þYfhu÷e rVÕ{ EÂLMxxâqxLkkrðãkÚkeoykuLku yu®õxøk{kt[kLMk ykÃkðk ½kRyu çkurVÕ{ku nk÷{kt s çkLkkðeAu. ‘MkkEf÷ ®føk’ yLku‘÷ð yuõMk«uMk’. ykrVÕ{{kt LkðkurËíkku Mkkrn÷{nuíkk, {LLkík hrð yLkurðfkMk fkrxÞk÷ suðk{wÏÞ f÷kfkhku Mkrník

rVÕ{Lkku xufTrLkf÷ MxkV, yurzxh rMkLku{uxkuøkúkVhLke¼qr{fk EÂLMxxâqxLkk rðãkÚkeoykuyu yËk fhe Au.

çkk÷kSf]Ãkk fhkðíke yuõíkkyufíkk fÃkqhLkwt çkuLkh çkk÷kS yuLxhxuELk{uLx

«Úk{Úke s ÷ku çksux yLku ÷ktçke Mxkh fkMx MkkÚkuLkerVÕ{ku çkLkkððk {kxu òýeíkwt Au. ‘þqx yux÷ku¾tzðk÷k’ yLku ‘ðLMk yÃkkuLk y xkR{’ suðe rnxykÃkLkkhe yuõíkkyu nðu ¼kR íkw»kkh MkkÚkuLkðkurËíkkuLku Ãký yr¼LkÞLkku {kufku ykÃkðkLkku ÃkLkkuíkku«kht¼ fÞkuo Au. íkuLkku «ÞkMk yk{ íkku «økríkLkk ÃktÚkunkuÞ íku{ ÷køku Au. íkksuíkh{kt s ‘þkuh RLk Ä rMkxe’rVÕ{{kt ½ýk LkðkurËíkku Ëu¾kÞ Au. íkw»kkh fÃkqh {wÏÞ¼qr{fk{kt s nkuÞ yu Mkk{kLÞ ðkík Au. yk rVÕ{{ktMkUrÄ÷ hk{{qŠík, r«rík ËuMkkE, rÃkíkkuçkkþ rºkÃkkXeLku÷uðk{kt ykÔÞk Au. yk f÷kfkhku {kxu fne þfkÞ fuyk f÷kfkhku yuõíkkLke f]ÃkkÚke rVÕ{e ËwrLkÞk{ktÃkkÃkk - Ãkøk÷e fhíkkt þe¾u Au. yuõíkk fÃkqhLkkçkk÷kS yuLxhxuRLk{uLxLke s çkeS rVÕ{ nk÷{ktykðe Au suLkwt Lkk{ Au, ‘hkrøkLke yu{yu{yuMk’ ykrVÕ{Lkk {wÏÞ f÷kfkhku hks fw{kh ÞkËð yLkufiLkkÍ {kuíkeðk÷kLkku Ãký çkkur÷ðqz{kt yk Ãknu÷kufË{ Au.

hk{wLke Vuõxhehk{ økkuÃkk÷ ð{ko rVÕ{ku{kt Lkðk Lkðk «Þkuøkku {kxu

òýeíkk Au. rVÕ{ çkLkkððkLke xufTrLkfnkuÞ fu Lkðk

f÷kfkhkuLku [kLMkykÃkðkLke ðkík. y¾íkhk fhðk{kt hk{w ÃkkAe

ÃkkLke fhíkk LkÚke. hk{wLke ftÃkLke ‘fu Mkhk Mkhk’{ktçkLkíke rVÕ{ku Úkfe íkuýu ½ýk LkðkurËíkkuLku çkkur÷ðqzsøkík{kt Ãkøkhý fhkÔÞwt. íkuLke ‘rzÃkkxo{uLx’ yLku ‘rºkþtf’{kt Ãký MkkWÚkLke rVÕ{ku{ktÚke çkkur÷ðqz{kt

ÍtÃk÷kðLkkhk hkýk ËøøkwçkkíkeLku hku÷ ykuVh ÚkÞkuAu. hk{wLku rððuf ykuçkuhkuÞ, ykVíkkçk rþðËkMkkLke,SÞk ¾kLk, hýËeÃk nwœk, ytíkhk {k÷e, rLkþkfkuXkhe yLku økkiík{ økwÃíkkLkku r^Õ{e økkuzVkÄhøkýðk{kt ykðu Au.

¼è: LkÞe rVÕ{, LkÞu yuõxhR{hkLk nkþ{e, {ÂÕ÷fk þuhkðík, ftøkLkk

hkýkðík, økeíkk çkMkhk yLku nðu ®xTðf÷ çkksÃkkÞe.Ãknu÷kt {nuþ ¼è ÃkAeÃkqò yLku nðu rð¢{ ÃkýLkðk W¼híkk f÷kfkhku{kxu økkuz VkÄh MkkrçkíkÚkR hÌkku Au. nk÷{kt sykðu÷e rð¢{ ¼èLkerVÕ{ ‘nkuLxuz’{kt r{{kun[¢ðíkeo yLku LkðkurËík®xTðf÷ çkksÃkkRLku fkMxfhkR Au.

ò rðïÞwØLkk yhMkk (1943)Lke ðkíkAu. ¼q{æÞ Mk{wÿ{kt fuhkuMk xkÃkw Ãkh çkunòh rçkúrxþ MkirLkfku fuË ÚkÞu÷k nkuÞ.

rçkúxLk íÞkt ËrhÞkE nw{÷ku fhe yu MkirLkfkuLkuAkuzkððk {ktøkíkwt nkuÞ. Ãký Mk{MÞkyu ÚkkÞ furçkúrxþ LkkifkˤLkwt yuf Ãký snks fu Mkçkh{rhLkfuhkuMk MkwÄe ÃknkU[u yu Ãknu÷k hMíkk{kt ykðíkkLkuðuhkuLk xkÃkwyu s íku{Lkwt økku¤eËkh Mðkøkík Úkíkwt nkuÞAu. LkuðuhkuLk xkÃkw Ãkh s{oLkkuyu çku yzkçkez íkkuÃkøkkuXðe hk¾e nkuÞ. rf÷ku{exhku MkwÄe ËrhÞk{ktøkku¤k VUfe þfíke yk íkkuÃku òýu ËrhÞk{ktLkkfkçktÄe fhe ÷eÄe nkuÞ. Ãký çkkhMkku MkirLkfkuLkuyuf MkÃíkkn{kt Lk AkuzkðkÞ íkku íku{Lkwt {kuík ÚkkÞ yu{nkuÞ! þwt fhðwt?

yuf s WÃkkÞ nkuÞ. MkeÄe fhkz suðwt [ZkýÄhkðíke LkuðuhkuLk xkÃkwLke ÃkkA÷e çkkswyuÚke íÞktf{kLzku xwfze {kuf÷e íkkuÃkku Wzkðe Ëuðe. ykRrzÞkÃknu÷e Lkshu sux÷ku MkhMk ÷køku yux÷ku s y{÷{kt{w~fu÷ nkuÞ. fu{ fu Ãknu÷k íkku LkuðuhkuLk xkÃkw LkSfÃknkU[ðwt, íÞktÚke ÷øk¼øk MkeÄe fne þfkÞ yuðerËðk÷ suðk ÃkðoíkLkk Ãkz¾k ÃkhÚke Ãkðoík ÃkhÃknkU[ðwt, íÞkt hnu÷k s{oLk [kurfÞkíkkuLku Xkh fheçkhV{kt [k÷íkk [k÷íkk økku¤kçkkYË MkrníkLkkMkk{kLk MkkÚku LkuðuhkuLk þnuh{kt ÃknkU[ðwt. íÞktÚkefkuELku ¾çkh Ãkzu yu Ãknu÷k íkkuÃk h¾kE nkuÞ yurfÕ÷k MkwÄe ÃknkU[ðwt yLku rfÕ÷k{kt ½qMke íkkuÃk WzkðeþfkÞ yu heíku økku¤kçkkYË økkuXððku. yu økkuXðeÃkkAk Sðíkk Mkhfe sðwt fu{ fu Lk®níkh íkkuykuÃkhuþLk Ãkkh Ãkkzðk ykðu÷k çkÄk s íÞkthk{þhý ÚkE òÞ. yLku yk Mk{økú fkÞoðkne økúefxkÃkw Ãkh fhðkLke nkuÞ yux÷u íÞkt fkuELku yk xwfzerçkúxLkÚke ykðe Au yuðe ¾çkh Lk Ãkzu íkuLkwt æÞkLkhk¾ðwt. Mk{økú ykuÃkhuþLkLkwt ykÞkusLk fhLkkhyrÄfkheLku yu{ s ÷køkíkwt nkuÞ fu ykuÃkhuþLk {kxusE hnu÷e xwfze yufË{ rMk÷uõxuz yLku yíÞtíkçkknkuþ MkÇÞkuÚke çkLku÷e nkuðk Aíkkt Sðíke Ãkhíkykðu íkuðe þõÞíkk shk Ãký LkÚke. íkkuÞ {kuf÷ðeÃkzu yu ðkík Ãký Lk¬e nkuÞ.

yk¾hu rfÚk {u÷kuhe (økúuøkhe Ãkuf), fLko÷yuLzhMkLk (yuLÚkLke ÂõðLk), fuÃxLk yuLÚkLker{÷h (zurðz rLkðuLk) MkrníkLkk A MkÇÞku øk{u íku{fhe LkuðuhkuLkLke MkeÄe [ZkE [ze Ãkðoík Ãkh ÃknkU[u

Au. Ãký íÞkhu Mk{MÞkyu MkòoÞ fu ykuÃkhuþLkLkk{w¾eÞk {ush hkuÞ £Uf÷eLk (yuLÚkLke ÂõðkÞe÷)LkuÃkøk{kt Eò ÚkkÞ yLku nðu yu [k÷e þfu yu{ LkÚkenkuíkk. yu ð¾íku {u÷kuhe MkwfkLk Mkt¼k¤e ½kÞ÷£Uf÷eLkLku ÃkkuíkkLke MkkÚku s VuhððkLkwt Lk¬e fhu Au.A MkÇÞkuLke xwfze ðkhkVhíke çku-çkuLke òuze{kt£Uf÷eLkLke MxÙu[h WÃkkze íkuLku Vuhðíkk hnu Au.LkuðuhkuLk xkÃkw Ãkh ÃknkU[íke xwfzeLku yøkkWÚke ÚkÞu÷kykÞkusLk «{kýu çku MkÇÞku {¤u Au.{kheyk (EheLk ÃkkÃMk) yLkuyuLLkk (økeyk Mfk÷k).íku{ktÚke {kheÞkLkku ð»kkuoÃknu÷k rð¾wxku Ãkzu÷ku ¼kEÂMÃkhkuMk (suBMk zuhuLk)xwfze{kt s þk{u÷ nkuÞ. {kheÞkyu çkÄe MÚkkrLkf{ËËLke ÔÞðMÚkk fhe hk¾e nkuÞ. íkuLku ÷ELku xwfzeykøk¤ ðÄu Au.

nðu LkuðuhkuLk þnuh{kt nkuÞ yux÷u Ãknu÷k íkku£Uf÷eLk {kxu zkìfxh þkuÄe çkÄk Ëðk¾kLku ÃknkU[uAu. Ãký s{oLkkuLku ¾çkh Ãkze økE nkuÞ yux÷u yuÃknu÷uÚke s íÞkt çkÄkLkwt Mðkøkík fhðk íkiÞkh nkuÞAu. xwfzeLkk çkeò MkÇÞku y÷øk nkuÞ Ãkhtíkw yu Ãkýs{oLkkuLkk nkÚku ÃkfzkE òÞ Au. Ëhr{ÞkLkyuLzhMkLk Lkkxf [uxf fhe s{oLkkuLke ykt¾{kt Äq¤Lkk¾e Ëu Au. hkuÞ £Uf÷eLku íÞkt s Akuze çkÄk íÞktÚkes{oLk Ãkkuþkf XÃkfkhe ykøk¤ ðÄu Au. nðu hkík

Úkkuze Lku ðuþ ÍkÍk suðe ÂMÚkrík nkuÞ Au. rLkrùíkMk{Þ{kt íkkuÃk Wzkððe VhrsÞkík nkuÞ Au, fu{ fuíkkuÃk Wzu yu MkkÚku s ¼w{æÞ Mk{wÿ{kt hnu÷ku rçkúrxþLkkifkfkV÷ku fuhkuMk xkÃkw íkhV hðkLkk ÚkðkLkku nkuÞ.òu íkkuÃk Lkk Wzu íkku yk fkV÷kLkwt íkku ykðe s çkLku!

yk¾he íkiÞkhe fhíke ð¾íku rðMVkuxfçkLkkðð{kt {knuhyuLÚkLke r{÷hLku ¾çkhÃkzu Au, fu rðMVkuxfku MkkÚkuAuzAkz ÚkE Au. þtfkLkeMkkuÞ Ãku÷e Lkðe W{uhkÞu÷eçku Þwðíke Ãkife yuf su

{wtøke nkuÞ yu yuLLkk íkhV {tzkÞ Au. íkÃkkMkfhíkkt ¾çkh Ãkzu fu íkuýu s rðMVkuxfkuLku rLk»¢eÞfhðkLkwt fk{ fÞwO nkuÞ yLku íku {wtøke Ãký LkÚkenkuíke. íkuLku íÞkt s økku¤eyu ËR xwzfe ykøk¤ ðÄuAu. su{ íku{ fheLku rðMVkxfkuLke ÔÞðMÚkk Ãký ÚkEòÞ Au. ykÞkusLk «{kýu rðrðÄ xwfzeyku ÃkzeòÞ Au. çku f{kLzku íkkuÃk MkwÄe Ãknkut[u Au. çku MkÇÞkuçkuf yÃk {kxu huze hnu Au. {kheyk íkkuÃk WzkÔÞkÃkAe çkÄkLku ¼køkðk {kxu nkuzeLke ÔÞðMÚkk fhu Au.{u÷kuhe yLku r{÷h íkkuÃk Wzkððk ytËh íkku ÃknkU[eòÞ Ãký íÞkhu ðkøkíkwt MkkÞhLk s{oLk [kurfÞkíkkuLkuMkíkfo fhe Ëu Au. òufu ytËh ÃknkU[eLku ÷tfkLkkËhðkò suðku yu Ëhðkòu çkLLkuyu çktÄ fhe ËeÄkunkuÞ yux÷u íkwhtík s{oLkku íÞktÚke ykðe þfu yu{

LkÚke nkuíkk. Ãký s{oLk MkirLkfku yu ËhðkòuíkkuzðkLke þYykík fhe Ëu Au. òufu Ëhðkòu íkwxuíÞkt MkwÄe{kt òufu r÷^xLkk Auðkzu rðMVkuxfku økkuXðer{÷h yLku {u÷kuhe ËrhÞk{kt fwËe Ãkzu Au. íkkuÃkLkkøkku¤k MkrníkLkku Mkk{kLk WÃkh Lke[u ÷E síker÷^xLkk yuf ÷ku¾tzLkk rÃk÷h MkkÚku çkkuBçk çkktÄeËuðkÞk nkuÞ. suðe r÷^x yu rðMVkuxfLku MÃkþuo fuíkwhtík Äzkfku ÚkkÞ yuðe ÔÞðMÚkk nkuÞ Au.

Úkkuzu Ëwh hnu÷e nkuze ykðe ÃknkU[u Au yLku yufÃkAe yufLku ÷ELku Ëwh [k÷e òÞ Au. Ëhr{ÞkLkrçkúxLkLkku þkne LkkifkfkV÷ku ykðe ÃknkUåÞku nkuÞ.çkMk nðu íkku n{ýkt ½zkfku ÚkkÞ yLku íkkuÃk Wze òÞyux÷u yu LkkfkçktÄe suðk rðMíkkh{ktÚke LkiMkuLkkÃkMkkh ÚkE þfu. Úkkuze ðkh ÃkAe Äzkfku ÚkkÞ Au ÃkýíkkuÃk WzðkLkku Lknª íkkuÃk{ktÚke VUfkÞu÷k økku¤kLkku nkuÞAu. íkkuÃkLku nsw MkwÄe ftE ÚkÞwt Lk nkuÞ yux÷u yuykðe hnu÷k rçkúrxþ Lkkifk fkV÷kLkwt Mðkøkík ÃkkuíkkLkeykøkðe Zçku [k÷w fhe Ëu Au. íkkuÃk WzkððkLkku Ã÷kLkVuE÷ {kLke rçkúrxþ Lkkifkˤ ÃkkuíkkLke ík÷ðkhku BÞkLkfhu Au yLku Ãkhík hðkLkk ÚkðkLke íkiÞkhe fhu Au. yuð¾íku s Vhe yuf Äzkfku ÚkkÞ. yk ð¾íku íkkuÃk WzeøkE nkuÞ. r{þLk Ãkwhwt ÚkkÞ yLku çkÄk ÃkkuíkÃkkuíkkLkkhMíku Ãkzu Au. Ãku÷k 2000 MkirLkfkuLku çk[kðe ÷uðkÞknkuÞ Au yu MkkiÚke rMkØe.

yk{ íkku rðïÞwØkuyu yøkrýík fÚkkyku ykÃkeAu, Ãký yk fÚkk MkíÞ LkÚke. ytøkúuS rÚkú÷h÷u¾Lk{kt rþh{kuh økýkíkk yur÷Mxh {ufr÷Lku÷¾u÷e økLMk ykuV LkuðuhkuLk Lkk{Lke ðkíkko ÃkhÚke srVÕ{ çkLke Au. y÷çk¥k rVÕ{{kt Úkkuzk rVÕ{eMxkE÷ «{kýuLkk VuhVkhku fhkÞk Au. su{ fu {q¤ðkíkko{kt íkkuzVkuz fhðk sLkkhe xwfze{kt fkuE ÞwðíkeLkÚke ßÞkhu rVÕ{{kt çku Þwðíkeyku ykuÃkhuþLk{ktþk{u÷ ÚkkÞ Au. yu rMkðkÞ Ãký yuðk fux÷kfVuhVkhku Au, fu suÚke rVÕ{ ðÄkhu Úkúe®÷øk çkLke Au.rzhuõxh su.÷e.ÚkkuBÃMkLku rVÕ{Lke yuf Ãký r{rLkxðuzVkE Lk òÞ íkuLkwt ¾kMk æÞkLk hkÏÞwt Au. yux÷us rVÕ{Lkwt Lkk{ nt{uþk W¥k{ku¥k{ rVÕ{kuLkk WÕ÷u¾ð¾íku ÷uðkÞ Au.

CM

YK

CM

YK

þw¢ðkh13 {u h011www.sandesh.comwww.sandesh.com06 03þw¢ðkh

13 {u h011

ÃkhËuþe «kuVkR÷

÷r÷ík ¾t¼kÞíkk

{urhfkLke f{kLzku xe{u ¼÷u ÷kËuLkLku íkuLkk ½h{ktsE Xkh fhe ËeÄku nkuÞ Ãkhtíkw fuÚkrhLk rçkøku÷kuÃkkuíkkLke ‘rf÷ rçkLk ÷kËuLk’ rVÕ{Lkk ytík{kt VuhVkh

fhðk {ktøkíke LkÚke. nxo ÷kufh {kxu økÞk ð»kuo s ykìMfh{u¤ðe [wfu÷e yk rzhuõxhu nxo ÷kufhLku {¤u÷e xÙe{uLzMkMkV¤íkk ÃkAe ÷kËuLkLke níÞkLkk Ã÷kux Ãkh rVÕ{ [k÷w fhe Au.òufu rVÕ{Lkk ytík «{kýu ÷kËuLkLku {khðkLkwt ykÞkusLk rLk»V¤hnu Au. rVÕ{ íkku ÷kËuLkLkk {kuík Ãknu÷kÚke [k÷w Au. Ãký nðußÞkhu ÷kËuLk Wf÷e økÞku Au, íÞkhu Ãký fuÚkrhLk ÃkkuíkkLkeðkíkko{kt fkuE VuhVkh fhðk {køktíke LkÚke.

÷÷kkËËuuLLkk LLkknnªª {{hhuuøøkkkk!! LLkknnªª,, ÷÷kkËËuuLLkk ssYYhh {{hhuuøøkkkk......

LkuðuhkuLk xkÃkw Ãkh hnu÷e çku íkkuÃkLku W¾uze Lk VUfkÞ íkku 2000 MkirLkfkuLkk Sð òÞ yu{ Au. Ãký yu íkkuÃkLkk {kuZu zq[ku Ëuðkufu{? íÞkt ykfkþe nw{÷k þõÞ LkÚke, ËrhÞkE {køkuo sE þfkÞ yu{ LkÚke. yk¾he hkMíkk suðku yuf s {køko Au, Ãký yu

¼khku¼kh ¾íkhLkkf Au. yu s hMíkku yÃkLkkÔÞk rMkðkÞ Aqxfku LkÚke, fu{ fu yuðrh®Úkøk EÍ Vuh ELk ÷ð yuLz ðkìh

çke

yfu fuÚkrhLk ¼÷u ÃkkuíkkLke rVÕ{{kt÷kËuLkLku {khðk {ktøkíke Lk nkuÞ Ãkhtíkwçkeò rVÕ{ rLk{koíkkyku ÷kËuLkLku ÃkzËkt

Ãkh Xkh fhðkLkk r{þLk Ãkh rLkf¤e Ãkzâk Au.nkur÷ðqz{kt ÷kËuLkLkk {kuíkLke {Mkk÷uËkh MxkuheÃkhÚke yufÚke ðÄw rVÕ{kuLke íkiÞkheLkk økku¤-Äkýk¾ðkE hÌkk Au. íkku ð¤e MkkuLkeyu íkku ÷kËuLkLkeníÞk fhíke nkuÞ yuðe rðzeÞku øku{ Ãký çkòh{ktWíkkhe ËeÄe Au. íku{kt øk{u íkux÷e ð¾ík ÷kËuLkLkeMkŠðMk fhe þfkÞ Au!

òu

ÄÄ øøkkLLMMkk yykkuuVV LLkkuuððuuhhkkuuLLkkyuðrh®Úkøk EEÍ VVuh EELk ððkìh

rVÕ{{kt þq®xøk {kxu ðÃkhkÞu÷k MÚk¤ÃkifeLkk yuf MÚk¤Lku çkkË{kt rVÕ{Lkkyr¼Lkuíkk yuLÚkLke ÂõðLkLkk MkL{kLk{kt‘yuLÚkLke ÂõðLk çku (y¾kík)’ Lkk{ykÃkðk{kt ykÔÞwt Au.zurðz rLkðuLk rVÕ{ WÃkhktík ðkMíkð{ktÃký çkeò rðï ÞwØ ð¾íku rçkúxLk ðíkeyk{eo{kt fk{ fhe [qõÞk Au.æÞkLkÚke òuEyu íkku LkkLke {kuxe ¼q÷ku ÃkýæÞkLk{kt ykðu. su{ fu ßÞkhu çkÄk s{oLkð†ku Ãknuhu íÞkhu r{÷hLku çkktÞku xqtfeÚkíke nkuÞ Au. ÃkAeLkk á~Þ{kt zÙuMkLkwtÃkhVuõx rV®xøk ykðe òÞ Au! rVÕ{LkktþYykíke á~Þku{kt s yuf xÙf ykðu Au,su 1960Lkk yhMkkLke nkuÞ Au, ßÞkhunfefík{kt rVÕ{Lke ðkíkko 1943Lke Au!

rMkLku{k

ÂÕ÷fk þuhkðík ßÞkhu ÃkýÃkkuíkkLkwt {kuZwt ¾ku÷u íÞkhu ftRfLkðku s Výøkku Vkuzu. yuLke rVÕ{ku

fhíkkt rLkðuËLkkuÚke ðÄw ÷kR{ ÷kRx{kthnuíke {ÂÕ÷fk þuhkðíku yk ð¾íku fÌkwt Aufu, y{urhfkLkk hk»xÙÃkrík çkhkfykuçkk{kLke yLku ÃkkuíkkLke ÃkMktË ½ýe {¤íkeykðu Au. {ÂÕ÷fk yr¼Lkeík rVÕ{ ‘÷ðyuLz çkhkf’Lkk «er{Þh{kt y{urhfkLkkhk»xÙ«{w¾ çkhkf ykuçkk{kLku ¾kMkyk{tºký níkwt. ykuçkk{k yk rVÕ{Lkk«er{Þh{kt ykÔÞk Ãký níkk. íÞkt{ÂÕ÷fkLke {w÷kfkík íku{Lke MkkÚku ÚkR.{ÂÕ÷fkyu nðu RÂLzÞk ykðeLku yk ðkíkLkunðk ykÃkðkLkwt þY fhe ËeÄwt Au. {ÂÕ÷fkfnu Au, çkhkf yLku {khe rstËøke{kt ½ýwtMkkBÞ Au yLku íku{Lke yLku {khe ÃkMktË Ãký½ýe {¤íke ykðu Au. çkhkf ykuçkk{kyuÃkkuíkkLke rstËøke{kt ½ýk Mkt½»kkuoLkku Mkk{LkkufÞko ÃkAe íku yksu hk»xÙ«{w¾ ÃkË MkwÄeÃknkUåÞk Au. {khu Ãký rVÕ{ RLzMxÙe{kt yLkuytøkík SðLk{kt ½ýku Mkt½»ko fhðku ÃkzâkuAu. {khu rVÕ{ RLzMxÙe{kt xfe hnuðk ½ýe{w~fu÷eyku ðuXðe Ãkzu Au.

{ÂÕ÷fkyu ykuçkk{k rðþu ðÄw sýkðíkkfÌkwt fu, ykuçkk{k MkkÚku {w÷kfkík ÚkR nkuÞyuðe çkkur÷ðqzLke íku «Úk{ yr¼Lkuºke nþu.

yr¼LkÞ fhíkkt ytøkík SðLk, çkuVk{çkku÷fkÃkýk, xqtfk ð†ku yLku çkkur÷ðqz{ktçkðk÷ TQ¼e fhíke {ÂÕ÷fk nt{uþkt ðkíkLkuðÄkheLku fhðk{kt ÃkkðhÄe Au. {ÂÕ÷fkLkwtçkhkf ykuçkk{k MkkÚku rzLkh Ãkh sðkLkwtLk¬e ÚkÞwt níkwt, Ãkhtíkw ÃkAe íku rzLkh xeÃkkxeo{kt VuhðkR økÞwt.

{ÂÕ÷fkyuÃkkAwt {{kU ¾¾kuÕÞwt

{

LkðkurËíkkuLkkøøkkkkuuzzVVkkÄÄhhLLkkee ff{{ee LLkkÚÚkkee

þku rçkÍ{kt yuf Lkðku s xÙuLz þY ÚkÞku Au. LkðkurËíkkuLku çkkur÷ðqz{kt ÃkøkhýLkku {kufku {¤e hnu, ÃkkuíkkLke yu®õxøk Mfq÷ Ãký Ä{Ä{íkehnu yLku ÷ku çksux rVÕ{kuÚke ËþofkuLkk {LkkuhtsLkLkk nuíkwÚke çkkur÷ðqzLke {ktÄkíkk rLk{koý ftÃkLkeyku LkðkurËíkku Ãkh f¤þ Zku¤u Au

r{»kk Ãkxu÷Lke rVÕ{e frhÞhõÞkhuÞ zk{kzku¤ ÚkkÞ yuðeÂMÚkríkLkku yuýu Mkk{Lkku fhðkLkku

ðkhku ykÔÞku s LkÚke, fkhý fu yr{»kkLkerVÕ{e frhÞh þY ÚkR yu MkkÚku srËøËþofku yLku rLk{koíkkyku íkuLkkÚke Ëqh¼køkðk ÷køÞk. {kºk yuf rVÕ{ ‘fnkuLkkÃÞkh ni’ ÃkAe yr{»kkLke rVÕ{ku çknw [k÷eLknª. íkuÚke ½hLkk ¼wðk Lku ½hLkk zkf÷ktLkesu{ íkuýu Ãký {Lke»kk fkuRhk÷kLke {kVfyuf «kuzfTõþLk ftÃkLke ytíkøkoík rVÕ{çkLkkðkLkwt Ãkøk÷wt ¼ÞwO Au. rVÕ{ ÃkkuíkkLkenkuÞ yux÷u rnhkuRLk Ãkkuíku nþu yu

çkkur÷ðqzLkku ðý÷ÏÞku rLkÞ{ Au.çkkfeLkk çkÄk s Mkðk÷kuLkku ð¤íkkusðkçk ‘Ã÷krLktøk [k÷u Au’ yLku

‘¾çkh Lknª’ {¤u, ÃkAe yu rnhkuLkwtLkk{, rVÕ{Lkwt Lkk{, rVÕ{Lkk

þqrxtøk, rVÕ{ her÷Í furËøËþofLkwt Lkk{ fu{ Lk nkuÞ!

÷{kLk ¾kLk nðu 46 ð»koLkku ÚkR [qõÞku Au yuýu nðu íkku÷øLk fhðk s òuRyu çkkur÷ðqz{kt çkÄk íkku yufnu Ãký MkÕ÷wLkk {Mk÷ òuRLku yuLkk nkÚkÃkøk

çkktÄeLku Ãkhýkðe ËuðkLke ðkík fhðkLke fkuRLke rnt{íkÚkkÞ ¾he! yk rnt{ík íkuLkk ËkuMík ykr{h ¾kLkun{ýkt s fhe! yuf RLxÔÞwo{kt ykr{hLkuÃkqAðk{kt ykÔÞwt fu, Mk÷{kLku nðu íkku ÷øLk fhðkòuRyu Lknª? íkku sðkçk{kt ÃkhVuÂõxLkMxu fÌkwtfu, Mk÷{kLk Ãkhýðk hkS Lk nkuÞ íkku íkuLkk nkÚk-Ãkøk çkktÄeLku Ãký nðu íkuLku Ãkhýkðe Ëuðku òuRyu!

Mk÷{kLkLkk ÷øLk {kxu íkku yk¾wt çkkur÷ðqzçkuíkkçk Au íkku çkkuÕÞwt Ãkk¤eLku yk þw¼ fk{ykr{hu s fhðwt òuRyu yuðwt LkÚke ÷køkíkwt! çkkur÷ðqz{kt Vu{Mk rnhku rnhkuRLk{kt [k÷íkkt fkuÕzðkuh ðå[u MkÕ÷w yLku ykr{hLkeËkuMíke Mkkhe yuðe Ãkktøkhe Au.ykr{hLkk çkÚko - zu Ãkh MkÕ÷w nkshhÌkku níkku. çktLkuyufçkeòLke rVÕ{kuLkkÃký çku {kuZu ð¾kýfhíkkt Úkkfíkkt LkÚke,íÞkhu yux÷wt sfneyu fu Mk÷k{íkhnu ËkuMíkkLkkíkwBnkhk.

r{h¾kLk rLkŠ{ík ‘òLku íkw ÞkòLku Lkk’Úke þku xkWLk{kt VuðrhxçkLku÷k R{hkLk ¾kLku ºký ð»ko{kt

çkeS rVÕ{ku {u¤ððk {kxu õÞkhuÞ íkuLkk {k{wykr{h ¾kLkLke ðøk ðkÃkhe LkÚke. íkuLkk{ktykÃk çk¤u s Lkk{ f{kðkLke ¾w{khe Au, ÃkýíkuLkk þçËu þçË{kt ykr{h{k{w {kxuLkkuynku¼kð A÷fkÞ Au.

R{hkLk ¾kLkLke ykøkk{e rVÕ{ ‘rËÕ÷eçku÷e’ Ãknu÷e sqLku her÷Í ÚkðkLke Au. nk÷{ktíkku ÃkkuíkkLkk fk{ «íÞu {k{wLke

su{s Äøkþ Ähkðíkku R{hkLkrVÕ{Lkk «{kuþLkLke øk¤kzqçkíkiÞkheyku{kt Au. ykr{hLke su{ síku Ëhuf fk{{kt ÃkhVuÂõxLkMx AuyLku rVÕ{Lkk «{kuþLk yLkuçkúkrLztøk rðþu íkuLkk ÏÞk÷ku çkeò

¾kLMk yLku yLÞ rLk{koý ftÃkLkeykufhíkkt ½ýkt swËkt Au. íkuLke Ëhuf ðkík{kt

ykr{hLkku íkuLkk ÃkhLkku «¼kð Ëu¾kRykðu Au, Aíkkt ÃkkuíkkLkwt y÷øk ÔÞÂõíkíð

Ãký yu «¼kð{ktÚke y÷øk íkhe ykðu Au.1. ‘òLku íkw Þk òLku Lkk’ Lkk ºký ð»ko ÃkAe

Vhe ykr{h ¾kLk MkkÚku fk{ fhðwt fuðe÷køkýe yLkw¼ðu Au?ykr{h{k{w MkkÚku fk{ fhðwt {khk {kxunt{uþkt W¥kusLkkMk¼h hÌkwt Au. ‘òLku íkwÞk òLku Lkk’Lkk ºký ð»ko ÃkAe ‘rËÕ÷eçku÷e’{kt MkkÚku fk{ fÞwO Au. yu{Lkk«kuzõþLk{kt fk{ fhðkÚke Ëh ð¾íkuftRf Lkðwt þe¾ðk {¤u Au. yu{LkkrLk{koý{kt yLku yu{Lke MkkÚku fk{fhðk{kt ‘òLkk Ãknu[kLkkMkk’ yLku‘yÃkLkk Mkk’Lke ÷køkýeLkku yLkw¼ð ÚkkÞyu {khk {kxu Mðk¼krðf Au.

2. ‘rËÕ÷e çku÷e’ ‘òLku íkw...’Úke fux÷e{¤íke ykðu Au?

’òLku íkw Þk òuLku Lkk’ yLku ‘rËÕ÷e çku÷e’çktLku{kt fkuR MkkBÞ LkÚke. ‘òLku íkw...’ÃkkuíkkLkk{kt yuf y÷øk rVÕ{ níke yLku‘rËÕ÷e çku÷e’Lke ðkíkko Mkkð y÷øk Au.‘rËÕ÷e çku÷e’ ‘òLku íkw’Lke Mkh¾k{ýeÚkR þfu íku{ s LkÚke. çktLkuLkk rð»kÞku{ktykMk{kLk s{eLkLkwt ytíkh Au.

3. ‘rËÕ÷e çku÷e’{kt yr¼LkÞ MkkÚkurLk{koýLke ½ýe sðkçkËkhe íkUMkt¼k¤e Au?çkLke þfu íkux÷wt þe¾ðkLkku «ÞíLkfhe hÌkku Awt. ykr{h{k{w çkeòrþzâw÷ yLku þqrxtøk{kt ÔÞMík Au. íkuçknw ykuAku Mk{Þ ykÃke þfu íku{ Au.íku{Lke Ãký {hS níke fu, nwt ykrVÕ{{kt yr¼LkÞ MkkÚku fux÷efrLk{koýLke , þqrxtøkLke , rVÕ{Lkk«{kuþLkLke yLku çkúk®LzøkLkesðkçkËkhe Mkt¼k¤wt.

4. ‘rËÕ÷e çku÷e’Lke Mxkuhe rðþu ftRfsýkðeþ?rVÕ{ Ãknu÷e sqLku her÷Í ÚkðkLke Au. Mxkuhefne ËRþ íkku rVÕ{ òuðkLke{ò {he sþu. rVÕ{ sswyku íkku Mkkhwt.

5. rVÕ{Lke ÃkÂç÷rMkxe {kxu ftR ¾kMk fÞwO Au?rVÕ{Lke ÃkÂç÷rMkxe {kxu {khk rð[khkuyLku Ã÷krLktøk y÷øk Au. ÃkÂç÷rMkxe {kxunwt ftRf ¾kMk fhðk{kt {kLkíkku LkÚke.

rVÕ{ ykðu yu Ãknu÷kt íkuLke fÚkkðMíkw fuMxkuhe ònuh fhðkÚke ßÞkhu rVÕ{ her÷ÍÚkkÞ íÞkhu íku{ktÚke hMk Qze òÞ Au.ykurzÞLMk ßÞkhu rÚkÞuxh{kt rVÕ{ òuðkòÞ íÞkhu íku{Lke ykíkwhíkk s¤ðkRhnuðe òuRyu. ½ýe ð¾ík rVÕ{ her÷ÍÚkkÞ íÞkt MkwÄe{kt íkuLkk rðþu ykurzÞLMkurVÕ{ rðþu yux÷w çkÄwt òýe ÷eÄwt nkuÞAu, Mkkt¼éÞwt nkuÞ Au fu rVÕ{ íku{ýu Ãknu÷ktòuR ÷eÄe nkuÞ íkuðwt ÷køku Au.

6. ...Ãký rVÕ{Lkwt çkúk®Lzøk Ãký {n¥ðLkwt Au Lku?nwt yu{ LkÚke fnuíkku fu rVÕ{Lkwt «{kuþLk Lkfhðwt òuRyu, Ãký rVÕ{Lkk «{kuþLk {kxu{khk Ã÷k®Lkøk y÷øk Au.

7. frhLkk yLku fux MkkÚku íkwt ykøkk{erVÕ{ku{kt fk{ fhe hÌkku Au. çktLku MkkÚkuíkkhu fuðwt ò{u Au?frhLkk MkkÚku ‘þkuxo x{o þkËe’Lkwt þq®xøk[k÷e s hÌkwt Au. frhLkk fÃkqhLkku nwtLkkLkÃkýÚke s VuLk Awt. íkuLke MkkÚku fk{fhðk{kt nwt yuf hku{kt[ yLkw¼ðe hÌkku Awt.fuxrhLkk MkkÚku ‘{uhu çkúÄh fe þkËe’ rVÕ{fhe hÌkku Awt. yk rVÕ{{kt {khku r{ºk

hýðeh Ãký Au. y{u ºkýuÞ n{W{úAeyu. íkuÚke þq®xøk{kt nwt hýðeh

yLku fuxrhLkk yufçkeòMkkÚku {Míke fhíkk hneyu

Aeyu yLku fk{fhðkLke ¾qçk s{ò ykðu Au.

CM

YK

CM

YK

04 www.sandesh.comþw¢ðkh13 {u h011

~f rð~f ÃÞkh ÔÞkh’Úke rVÕ{RLzMxÙe{kt yuLxÙe fhLkkhe þnuLkkÍuÃkkuíkkLkk ð¾ký ÃkkuíkkLkk {kuZu s fhðk

nðu þY fhe ËeÄkt Au. þku rçkÍ{kt þku Lk fhuíkku rVÕ{ yLku Ãkkuíku [k÷u fuðe heíku? ÞþhksrVÕBMkLkk çkuLkh nuX¤ çkLku÷e rVÕ{ ‘÷ð fkÄe yuLz’ ftR ¾kMk f{k÷ fhe þfu íku{ Lk÷køkíkk yk rVÕ{{kt «kuVuMkhLkku hku÷ fhLkkheþnuLkkÍu fÌkwt fu, ¾hu¾h íkku yk rVÕ{ {khk sSðLkLke fnkLke Au. nwt ßÞkhu fku÷us{kt ¼ýíkeníke íÞkhu y{Lku ykðe s yuf {uz{¼ýkðíke níke. {U yu {uz{Lke s Lkf÷ ykrVÕ{{kt ykçkunqçk fhe Au. yk rVÕ{Lkk rnhku -rnhkuRLkLke fnkLke Ãký {khe rhÞ÷ rstËøkeLkes fnkLke Au. íkuýu fÌkwt fu, yk rVÕ{Lke Mxkuhe{kxu ßÞkhu ‘ðkÞ rVÕBMku’ {khku MktÃkfo fÞkuoíÞkhu s {Lku yk rVÕ{Lke Mxkuhe Ãkh {nuLkíkfhðe òuRyu íku{ ÷køkíkkt {U r^Õ{ {kxu rË÷ËRLku fk{ fÞwO Au. íkuLkk Ëhuf Ãkkºkku {kxu {U¾kMk yð÷kufLk fÞwO Au. çkkur÷ðqzLkk rhÔÞq{wsçk ‘÷ð fk Äe yuLz’ Ãkh ^÷kuÃk rVÕ{LkwtÃkkrxÞwt ÷xfe økÞwt Au. fËk[ yk rVÕ{ XefXef sðkLkwt fkhý Ãký yu íkkhðe þfkÞ fuþnuLkkÍ yuf ^÷kuÃk rnhkuRLk Au íkuÚke s íkuLkkWÃkhÚke çkLku÷e yk rVÕ{ Ãký [k÷e Lknª.

‘R

þw¢ðkh13 {u h011 05

ÞþhksLke çkççku rVÕ{ku ‘{uhu çkúÄh fe ËwÕnLk’ yLku‘yuf Úkk xkRøkh’Lke íkwt rnhkuRLk Au. ‘yuf Úkk xkRøkh’rðþu ftRf sýkðeþ?nwt yLku Mk÷{kLk ÞþhksLke ‘yuf Úkk xkRøkh’{kt {wÏÞ¼qr{fk{kt Aeyu. Mk÷{kLkLke Þþhks çkuLkh MkkÚku ykÃknu÷e rVÕ{ Au. rVÕ{Lkwt rLkËuoþLk fçkeh ¾kLk fhþu. ykÃknu÷kt fçkeh rËøËŠþík ‘LÞq Þkufo’{kt nwt níke. {khe íÞkhÚkeRåAk níke fu nwt fçkehLkk rËøËþoLk{kt çkLkíke rVÕ{{kt Vheyuf ð¾ík yr¼LkÞ fhwt. ð¤e yk rVÕ{Lke ðkíkko ÃkýykrËíÞ [kuÃkhkyu ¾wËu ÷¾u÷e Au. fçkehLkwt rËøËþoLk Au yLkuMk÷{kLk fku Mxkh Au. yux÷u yk rVÕ{ MkkÚku y{u f÷kfkhku,rLk{koíkk - rËøËþofku Mkki rË÷Úke òuzkÞu÷kt Aeyu. ‘yuf ÚkkxkRøkh’Lkk hku÷ {kxu nwt ¾qçk s WíMkkrník Awt.íkwt yLku Mk÷{kLk Vhe yuf ð¾ík MkkÚku ykðe hÌkk Aku íkku ík{khefu{uMxÙe rðþu ftRf fneþ?‘yuf Úkk xkRøkh’Lkwt Vkuxkuþqx nk÷{kt s Mk÷{kLk ½hu øku÷uõMkeyuÃkkxo{uLx{kt Ãkqhwt ÚkÞwt Au. Mk÷{kLk fkuR Ãký fku-MxkhLku fk{ fhðwt øk{uyuðku íku ÔÞÂõík Au. Mk÷{kLk Mkkhku fku-Mxkh Au. y{khk çktLku ðå[uLkefu{uMxÙe íkku rVÕ{ çkLÞk ÃkAe yLku her÷Í ÚkÞk ÃkAe s ¾çkh Ãkzþu.íkkhk Lkk{Lke çkkçkeo nðu ðu[ký{kt {wfkðkLke Au fuðe ÷køkýe ÚkkÞ Au?þçËku{kt Lk ðýoðe þfwt yuðe yk ÷køkýe Au. su Zªøk÷eÚke h{eLku nwt {kuxeÚkR Awt yu Zªøk÷e {khk Lkk{u çkLkþu. nwt ykþk hk¾wt fu yu zku÷ çkÄkLkuÃkMktË Ãkzu.yksu rnx rnhkuRLk{kt íkkhe økýíkhe ÚkkÞ Au, Ãký íkLku íkkhwt õÞwtÃkkºk MkkiÚke ðÄw økBÞwt níkwt?‘hksLkerík’Lkku õ÷kR{uõMk MkeLk {khk {kxu MkkiÚke ÞkËøkkh Au. ykMkeLkLkk þqrxtøk ð¾íku ÷øk¼øk Ãkkt[ nòh ÷kufkuLkwt xku¤wt {khe Mkk{uníkwt. {khu Mkkze ÃknuheLku ÷ktçke MÃke[ ykÃkðkLke níke. {Lku ÷køkíkwt níkwt fuyk MkeLk fhðk{kt {Lku {w~fu÷e Ãkzþu, Ãký MkeLk MkhMk heíku þqx ÚkÞku. Ãknu÷kt{Lku Mkkze Ãknuhðe øk{íke Lk níke. ‘hksLkerík’ ÃkAe {Lku ÷køÞwt fu Mkkze¾hu¾h {Lku Mkqx fhu Au. ‘hksLkerík’Lkku hku÷ {khk {kxu «uhýkËkÞe Au.yMk÷ rstËøke{kt rVÕ{ RLzMxÙe rMkðkÞLkk ûkuºk{kt ÍtÃk÷kððkLkku rð[kh ¾hku?yksu {khk {kxu rVÕ{ RLzMxÙe s MkðoMð Au. nk÷{kt rVÕ{e frhÞh Ãkh s nwtæÞkLk furLÿík fhe hne Awt. {khk fk{Lkku {Lku Mktíkku»k Au, Ãký yk {kherstËøkeLkku yuf yr¼LLk rnMMkku Au. ¼rð»Þ{kt {Lku ÷køkþu fu fkuR çkeò ûkuºk{kt{Lku ðÄw hMk Ãkzu íku{ Au íkku nwt yu ûkuºk{kt ykøk¤ ðÄðkLkku «ÞíLk fheþ.çkkur÷ðqz{kt íkkhk ðsLk ðÄðk yLku ½xðk ytøku ½ýe ¾çkhku ðnuíke ÚkkÞ AuíkLku fuðwt ÷køku Au?‘þe÷k fe sðkLke’ økeík {kxu {U {khwt ðsLk ½xkzâwt níkwt. nðu ÃkkAwt {khwt ðsLkÃknu÷kt sux÷wt ÚkR økÞwt Au. ÷kufku {khk ðsLk ½xðk yLku ðÄðkLke sLknª, Ãký {khk ytøkík SðLkLke Ãký yLkuf Mkk[e ¾kuxe ðkíkku fhíkkhnu íkku Ãký nwt suðe Awt yuðe s Awt. {Lku fkuR VrhÞkË LkÚke.

MkV¤ yr¼Lkuºke{kt suLkwt Lkk{ xku[ Ãkh Au yufuxrhLkk fiV ÃkkuíkkLkk fk{ {kxu ¾qçk sMkòøk yLku {nuLkíkw Au. r{MkÃkhVuõxrLkMxLkwt rçkhwË ykÃke þfkÞ íkuðefux rVÕ{ku MkkRLk fhðk{kt ¾qçk sfk¤S hk¾u Au. íku ÃkkuíkkLke fkhrfËeoÚkeMktíkw»x Au, Ãkhtíkw þku rçkÍ{kt s ykSðLkxfe hnuðk íkiÞkh LkÚke. íkuLku fkuE çkeòûkuºk{kt hMk Ãkzþu íkku íku{kt Ãký íku ÍtÃk÷kðþu

yk þþnnuuLLkkkkÍÍLLkkkkuu ÃÃkkÂÂçç÷÷rrMMkkxxee VVttzzkk

Mk

yýe {w¾hSLku yksfk÷ fkuR rVÕ{{¤íke LkÚke. íÞkt MkwÄe fu ‘ÞþhksfuBÃk’Lke rVÕ{ku{kt Ãký yuLku hku÷Lke

ykuVh ¾kMk {¤íke nkuÞ yuðwt ÷køkíkwt LkÚke. su rVÕ{yuLku {¤u Au yu{kt hkýeLku fk{ fhðwt LkÚke. hkLke{w¾hSLku rðþk÷ ¼khîks ÃkkuíkkLke ykøkk{erVÕ{{kt hku÷ {kxu {Lkkðe hÌkkt Au. ðkík òýu yu{ Au fu, rðþk÷ ¼khîks {wtçkRLkkytzh ðÕzo yLku {krVÞkðkuh ÃkhÚke yuf rVÕ{çkLkkðkLkku rð[kh fhe hÌkk Au. yk rVÕ{Lke Mxkuhe{kxu nwMkuLk ÍuËeLke {wtçkRLkk {krVÞkyku Ãkh ÷¾u÷kÃkwMíkfLkku ykÄkh ÷uðkLkwt rðþk÷ rð[khe hÌkku Au.MkqºkkuLkk sýkÔÞk «{kýu nwMkuLkLke {krVÞkyku ÃkhLke÷½w fÚkkykuðk¤k yk ÃkwMíkf {kxu hkýeyu fkuÚk¤k¼he ¼heLku ð¾ký fÞkO níkk. yk çkwf {kxu íkuýu fÌkwtníkwt fu, {krVÞkðkuh yLku {wtçkRÞk ytzh ðÕzoLke MxkuhefkuR Ãký rVÕ{ rnx fhkðe þfu íku{ Au. nðu ßÞkhuyk rVÕ{{kt ÷uze zkuLkLkwt rfhËkh ¼sððk {kxu rðþk÷¼khîksu hkýeLku ykuVh fhe íÞkhu hkýeyu [kuϾkuLkLLkku ¼ýe ËeÄku Au. hkýeyu fÌkwt fu, {Lku LkÚke ÷køkíkwtfu yk Ãkkºk {Lku rVx çkuMkþu.

hk

hhkkýýeeLLkkkktt LLkk¾¾hhkktt,, ççkkkkÃÃkk hhuu ççkkkkÃÃkk!!

rË÷ fe çkkík

yyrr{{»»kkkkLLkkwwtt LLkkððwwtt LLkkkk{{ ‘‘¾¾ççkkhh LLkknnªª’’

¾kMk {w÷kfkík

{k{w MMkkÚku ffk{ ffhðwt nt{uþktW¥kusLkkMk¼h: R{hkLk ¾¾kLk

{uhu ÞÞkh ffe þþkËe ffhk ËËku!

Mk÷{kLk MMkkhku fku-MMxkh AAufuxheLkk fiV

ykrËíÞ [kuÃkhkLke ‘ðkÞ rVÕBMk’ykrËíÞLkk yk çkuLkh {kxu fnuðkÞ fu LkÞk

çkuLkh, LkÞu f÷kfkh. Þþhks rVÕBMkLkk çkuLkh ík¤uçkLkíke rVÕ{ku{kt ÷øk¼øk Lkk{ktrfík Mxkh nkuÞ yuðeÄkhýk çktÄkR økR níke. MkwtËh rðËuþe ÷kufuþLk yu÷kufuþLk{kt rçkøk çkeÚke ÷RLku þknY¾ ¾kLk yLkunu{k {kr÷LkeÚke ÷RLku fheLkk fÃkqh MkwÄeLke MkwÃkhzwÃkh rnx Mxkh fkMx MkkÚku rVÕ{ çkLku! Ãký Þþ[kuÃkhkLkk rçkÍLkuMk {kRLzuz çkkuÞ ykrËíÞyuyuf Mk{sw Ãkøk÷wt ¼heLku Lkðku [e÷ku [kíkÞkuo Au.íkuýu LkðkurËíkkuLku çkúuf ykÃkíke rVÕ{ku çkLkkððk{kxu “ðkÞ rVÕBMk” Lkk{Lkwt Lkðwt rVÕ{ «kuzõþLknkWMk þY fÞwO Au. yk «kuzõþLk nkWMkLkwt«Úk{ VhstË Au, rVÕ{ ‘÷ð fk Äe yuLz’.

Mkw¼k»k ½kELkeyurfxtøkLke

Mfq÷‘nehku’, ‘MkkiËkøkh’,

‘ÃkhËuMk’ yLku ‘íkk÷’suðe MkwÃkhrnx rVÕ{kuykÃkLkkhk rLk{koíkkrLkËuoþf Mkw¼k»k ½kEyu yu®õxøk Mfq÷ þY fhe AuíÞkhÚke LkðkurËíkkuLku fu{ fheLku ykøk¤ ÄÃkkððkíkuLkk «ÞkMk{kt òuíkhkÞu÷k Au. rVÕ{ rLk{koý,rËøËþoLk yLku rVÕ{Lke Ãkrç÷rMkxe {kxu ½kR «ÏÞkíkAu. ¼qíkfk¤{kt Mkkhe rVÕ{kuÚke çkkur÷ðqz{kt ÃkkuíkkLkwtMÚkkLk íku{ýu s{kÔÞwt, nðu Mkkhe rVÕ{ku çkLkkððe yu

fËk[ íku{Lkk {kxu ¼qíkfk¤ çkLke økÞku Au.‘ÞkËU’ ^÷kuÃk økÞk ÃkAe Mkw¼k»k ½kRyuMkt¼rðík íku{Lke yuÂõxtøk Mfq÷{kt s

Ãkqhíkwt æÞkLk ykÃkðwt þY fÞwO Au. íku{ýu þYfhu÷e rVÕ{ EÂLMxxâqxLkkrðãkÚkeoykuLku yu®õxøk{kt[kLMk ykÃkðk ½kRyu çkurVÕ{ku nk÷{kt s çkLkkðeAu. ‘MkkEf÷ ®føk’ yLku‘÷ð yuõMk«uMk’. ykrVÕ{{kt LkðkurËíkku Mkkrn÷{nuíkk, {LLkík hrð yLkurðfkMk fkrxÞk÷ suðk{wÏÞ f÷kfkhku Mkrník

rVÕ{Lkku xufTrLkf÷ MxkV, yurzxh rMkLku{uxkuøkúkVhLke¼qr{fk EÂLMxxâqxLkk rðãkÚkeoykuyu yËk fhe Au.

çkk÷kSf]Ãkk fhkðíke yuõíkkyufíkk fÃkqhLkwt çkuLkh çkk÷kS yuLxhxuELk{uLx

«Úk{Úke s ÷ku çksux yLku ÷ktçke Mxkh fkMx MkkÚkuLkerVÕ{ku çkLkkððk {kxu òýeíkwt Au. ‘þqx yux÷ku¾tzðk÷k’ yLku ‘ðLMk yÃkkuLk y xkR{’ suðe rnxykÃkLkkhe yuõíkkyu nðu ¼kR íkw»kkh MkkÚkuLkðkurËíkkuLku Ãký yr¼LkÞLkku {kufku ykÃkðkLkku ÃkLkkuíkku«kht¼ fÞkuo Au. íkuLkku «ÞkMk yk{ íkku «økríkLkk ÃktÚkunkuÞ íku{ ÷køku Au. íkksuíkh{kt s ‘þkuh RLk Ä rMkxe’rVÕ{{kt ½ýk LkðkurËíkku Ëu¾kÞ Au. íkw»kkh fÃkqh {wÏÞ¼qr{fk{kt s nkuÞ yu Mkk{kLÞ ðkík Au. yk rVÕ{{ktMkUrÄ÷ hk{{qŠík, r«rík ËuMkkE, rÃkíkkuçkkþ rºkÃkkXeLku÷uðk{kt ykÔÞk Au. yk f÷kfkhku {kxu fne þfkÞ fuyk f÷kfkhku yuõíkkLke f]ÃkkÚke rVÕ{e ËwrLkÞk{ktÃkkÃkk - Ãkøk÷e fhíkkt þe¾u Au. yuõíkk fÃkqhLkkçkk÷kS yuLxhxuRLk{uLxLke s çkeS rVÕ{ nk÷{ktykðe Au suLkwt Lkk{ Au, ‘hkrøkLke yu{yu{yuMk’ ykrVÕ{Lkk {wÏÞ f÷kfkhku hks fw{kh ÞkËð yLkufiLkkÍ {kuíkeðk÷kLkku Ãký çkkur÷ðqz{kt yk Ãknu÷kufË{ Au.

hk{wLke Vuõxhehk{ økkuÃkk÷ ð{ko rVÕ{ku{kt Lkðk Lkðk «Þkuøkku {kxu

òýeíkk Au. rVÕ{ çkLkkððkLke xufTrLkfnkuÞ fu Lkðk

f÷kfkhkuLku [kLMkykÃkðkLke ðkík. y¾íkhk fhðk{kt hk{w ÃkkAe

ÃkkLke fhíkk LkÚke. hk{wLke ftÃkLke ‘fu Mkhk Mkhk’{ktçkLkíke rVÕ{ku Úkfe íkuýu ½ýk LkðkurËíkkuLku çkkur÷ðqzsøkík{kt Ãkøkhý fhkÔÞwt. íkuLke ‘rzÃkkxo{uLx’ yLku ‘rºkþtf’{kt Ãký MkkWÚkLke rVÕ{ku{ktÚke çkkur÷ðqz{kt

ÍtÃk÷kðLkkhk hkýk ËøøkwçkkíkeLku hku÷ ykuVh ÚkÞkuAu. hk{wLku rððuf ykuçkuhkuÞ, ykVíkkçk rþðËkMkkLke,SÞk ¾kLk, hýËeÃk nwœk, ytíkhk {k÷e, rLkþkfkuXkhe yLku økkiík{ økwÃíkkLkku r^Õ{e økkuzVkÄhøkýðk{kt ykðu Au.

¼è: LkÞe rVÕ{, LkÞu yuõxhR{hkLk nkþ{e, {ÂÕ÷fk þuhkðík, ftøkLkk

hkýkðík, økeíkk çkMkhk yLku nðu ®xTðf÷ çkksÃkkÞe.Ãknu÷kt {nuþ ¼è ÃkAeÃkqò yLku nðu rð¢{ ÃkýLkðk W¼híkk f÷kfkhku{kxu økkuz VkÄh MkkrçkíkÚkR hÌkku Au. nk÷{kt sykðu÷e rð¢{ ¼èLkerVÕ{ ‘nkuLxuz’{kt r{{kun[¢ðíkeo yLku LkðkurËík®xTðf÷ çkksÃkkRLku fkMxfhkR Au.

ò rðïÞwØLkk yhMkk (1943)Lke ðkíkAu. ¼q{æÞ Mk{wÿ{kt fuhkuMk xkÃkw Ãkh çkunòh rçkúrxþ MkirLkfku fuË ÚkÞu÷k nkuÞ.

rçkúxLk íÞkt ËrhÞkE nw{÷ku fhe yu MkirLkfkuLkuAkuzkððk {ktøkíkwt nkuÞ. Ãký Mk{MÞkyu ÚkkÞ furçkúrxþ LkkifkˤLkwt yuf Ãký snks fu Mkçkh{rhLkfuhkuMk MkwÄe ÃknkU[u yu Ãknu÷k hMíkk{kt ykðíkkLkuðuhkuLk xkÃkwyu s íku{Lkwt økku¤eËkh Mðkøkík Úkíkwt nkuÞAu. LkuðuhkuLk xkÃkw Ãkh s{oLkkuyu çku yzkçkez íkkuÃkøkkuXðe hk¾e nkuÞ. rf÷ku{exhku MkwÄe ËrhÞk{ktøkku¤k VUfe þfíke yk íkkuÃku òýu ËrhÞk{ktLkkfkçktÄe fhe ÷eÄe nkuÞ. Ãký çkkhMkku MkirLkfkuLkuyuf MkÃíkkn{kt Lk AkuzkðkÞ íkku íku{Lkwt {kuík ÚkkÞ yu{nkuÞ! þwt fhðwt?

yuf s WÃkkÞ nkuÞ. MkeÄe fhkz suðwt [ZkýÄhkðíke LkuðuhkuLk xkÃkwLke ÃkkA÷e çkkswyuÚke íÞktf{kLzku xwfze {kuf÷e íkkuÃkku Wzkðe Ëuðe. ykRrzÞkÃknu÷e Lkshu sux÷ku MkhMk ÷køku yux÷ku s y{÷{kt{w~fu÷ nkuÞ. fu{ fu Ãknu÷k íkku LkuðuhkuLk xkÃkw LkSfÃknkU[ðwt, íÞktÚke ÷øk¼øk MkeÄe fne þfkÞ yuðerËðk÷ suðk ÃkðoíkLkk Ãkz¾k ÃkhÚke Ãkðoík ÃkhÃknkU[ðwt, íÞkt hnu÷k s{oLk [kurfÞkíkkuLku Xkh fheçkhV{kt [k÷íkk [k÷íkk økku¤kçkkYË MkrníkLkkMkk{kLk MkkÚku LkuðuhkuLk þnuh{kt ÃknkU[ðwt. íÞktÚkefkuELku ¾çkh Ãkzu yu Ãknu÷k íkkuÃk h¾kE nkuÞ yurfÕ÷k MkwÄe ÃknkU[ðwt yLku rfÕ÷k{kt ½qMke íkkuÃk WzkðeþfkÞ yu heíku økku¤kçkkYË økkuXððku. yu økkuXðeÃkkAk Sðíkk Mkhfe sðwt fu{ fu Lk®níkh íkkuykuÃkhuþLk Ãkkh Ãkkzðk ykðu÷k çkÄk s íÞkthk{þhý ÚkE òÞ. yLku yk Mk{økú fkÞoðkne økúefxkÃkw Ãkh fhðkLke nkuÞ yux÷u íÞkt fkuELku yk xwfzerçkúxLkÚke ykðe Au yuðe ¾çkh Lk Ãkzu íkuLkwt æÞkLkhk¾ðwt. Mk{økú ykuÃkhuþLkLkwt ykÞkusLk fhLkkhyrÄfkheLku yu{ s ÷køkíkwt nkuÞ fu ykuÃkhuþLk {kxusE hnu÷e xwfze yufË{ rMk÷uõxuz yLku yíÞtíkçkknkuþ MkÇÞkuÚke çkLku÷e nkuðk Aíkkt Sðíke Ãkhíkykðu íkuðe þõÞíkk shk Ãký LkÚke. íkkuÞ {kuf÷ðeÃkzu yu ðkík Ãký Lk¬e nkuÞ.

yk¾hu rfÚk {u÷kuhe (økúuøkhe Ãkuf), fLko÷yuLzhMkLk (yuLÚkLke ÂõðLk), fuÃxLk yuLÚkLker{÷h (zurðz rLkðuLk) MkrníkLkk A MkÇÞku øk{u íku{fhe LkuðuhkuLkLke MkeÄe [ZkE [ze Ãkðoík Ãkh ÃknkU[u

Au. Ãký íÞkhu Mk{MÞkyu MkòoÞ fu ykuÃkhuþLkLkk{w¾eÞk {ush hkuÞ £Uf÷eLk (yuLÚkLke ÂõðkÞe÷)LkuÃkøk{kt Eò ÚkkÞ yLku nðu yu [k÷e þfu yu{ LkÚkenkuíkk. yu ð¾íku {u÷kuhe MkwfkLk Mkt¼k¤e ½kÞ÷£Uf÷eLkLku ÃkkuíkkLke MkkÚku s VuhððkLkwt Lk¬e fhu Au.A MkÇÞkuLke xwfze ðkhkVhíke çku-çkuLke òuze{kt£Uf÷eLkLke MxÙu[h WÃkkze íkuLku Vuhðíkk hnu Au.LkuðuhkuLk xkÃkw Ãkh ÃknkU[íke xwfzeLku yøkkWÚke ÚkÞu÷kykÞkusLk «{kýu çku MkÇÞku {¤u Au.{kheyk (EheLk ÃkkÃMk) yLkuyuLLkk (økeyk Mfk÷k).íku{ktÚke {kheÞkLkku ð»kkuoÃknu÷k rð¾wxku Ãkzu÷ku ¼kEÂMÃkhkuMk (suBMk zuhuLk)xwfze{kt s þk{u÷ nkuÞ. {kheÞkyu çkÄe MÚkkrLkf{ËËLke ÔÞðMÚkk fhe hk¾e nkuÞ. íkuLku ÷ELku xwfzeykøk¤ ðÄu Au.

nðu LkuðuhkuLk þnuh{kt nkuÞ yux÷u Ãknu÷k íkku£Uf÷eLk {kxu zkìfxh þkuÄe çkÄk Ëðk¾kLku ÃknkU[uAu. Ãký s{oLkkuLku ¾çkh Ãkze økE nkuÞ yux÷u yuÃknu÷uÚke s íÞkt çkÄkLkwt Mðkøkík fhðk íkiÞkh nkuÞAu. xwfzeLkk çkeò MkÇÞku y÷øk nkuÞ Ãkhtíkw yu Ãkýs{oLkkuLkk nkÚku ÃkfzkE òÞ Au. Ëhr{ÞkLkyuLzhMkLk Lkkxf [uxf fhe s{oLkkuLke ykt¾{kt Äq¤Lkk¾e Ëu Au. hkuÞ £Uf÷eLku íÞkt s Akuze çkÄk íÞktÚkes{oLk Ãkkuþkf XÃkfkhe ykøk¤ ðÄu Au. nðu hkík

Úkkuze Lku ðuþ ÍkÍk suðe ÂMÚkrík nkuÞ Au. rLkrùíkMk{Þ{kt íkkuÃk Wzkððe VhrsÞkík nkuÞ Au, fu{ fuíkkuÃk Wzu yu MkkÚku s ¼w{æÞ Mk{wÿ{kt hnu÷ku rçkúrxþLkkifkfkV÷ku fuhkuMk xkÃkw íkhV hðkLkk ÚkðkLkku nkuÞ.òu íkkuÃk Lkk Wzu íkku yk fkV÷kLkwt íkku ykðe s çkLku!

yk¾he íkiÞkhe fhíke ð¾íku rðMVkuxfçkLkkðð{kt {knuhyuLÚkLke r{÷hLku ¾çkhÃkzu Au, fu rðMVkuxfku MkkÚkuAuzAkz ÚkE Au. þtfkLkeMkkuÞ Ãku÷e Lkðe W{uhkÞu÷eçku Þwðíke Ãkife yuf su

{wtøke nkuÞ yu yuLLkk íkhV {tzkÞ Au. íkÃkkMkfhíkkt ¾çkh Ãkzu fu íkuýu s rðMVkuxfkuLku rLk»¢eÞfhðkLkwt fk{ fÞwO nkuÞ yLku íku {wtøke Ãký LkÚkenkuíke. íkuLku íÞkt s økku¤eyu ËR xwzfe ykøk¤ ðÄuAu. su{ íku{ fheLku rðMVkxfkuLke ÔÞðMÚkk Ãký ÚkEòÞ Au. ykÞkusLk «{kýu rðrðÄ xwfzeyku ÃkzeòÞ Au. çku f{kLzku íkkuÃk MkwÄe Ãknkut[u Au. çku MkÇÞkuçkuf yÃk {kxu huze hnu Au. {kheyk íkkuÃk WzkÔÞkÃkAe çkÄkLku ¼køkðk {kxu nkuzeLke ÔÞðMÚkk fhu Au.{u÷kuhe yLku r{÷h íkkuÃk Wzkððk ytËh íkku ÃknkU[eòÞ Ãký íÞkhu ðkøkíkwt MkkÞhLk s{oLk [kurfÞkíkkuLkuMkíkfo fhe Ëu Au. òufu ytËh ÃknkU[eLku ÷tfkLkkËhðkò suðku yu Ëhðkòu çkLLkuyu çktÄ fhe ËeÄkunkuÞ yux÷u íkwhtík s{oLkku íÞktÚke ykðe þfu yu{

LkÚke nkuíkk. Ãký s{oLk MkirLkfku yu ËhðkòuíkkuzðkLke þYykík fhe Ëu Au. òufu Ëhðkòu íkwxuíÞkt MkwÄe{kt òufu r÷^xLkk Auðkzu rðMVkuxfku økkuXðer{÷h yLku {u÷kuhe ËrhÞk{kt fwËe Ãkzu Au. íkkuÃkLkkøkku¤k MkrníkLkku Mkk{kLk WÃkh Lke[u ÷E síker÷^xLkk yuf ÷ku¾tzLkk rÃk÷h MkkÚku çkkuBçk çkktÄeËuðkÞk nkuÞ. suðe r÷^x yu rðMVkuxfLku MÃkþuo fuíkwhtík Äzkfku ÚkkÞ yuðe ÔÞðMÚkk nkuÞ Au.

Úkkuzu Ëwh hnu÷e nkuze ykðe ÃknkU[u Au yLku yufÃkAe yufLku ÷ELku Ëwh [k÷e òÞ Au. Ëhr{ÞkLkrçkúxLkLkku þkne LkkifkfkV÷ku ykðe ÃknkUåÞku nkuÞ.çkMk nðu íkku n{ýkt ½zkfku ÚkkÞ yLku íkkuÃk Wze òÞyux÷u yu LkkfkçktÄe suðk rðMíkkh{ktÚke LkiMkuLkkÃkMkkh ÚkE þfu. Úkkuze ðkh ÃkAe Äzkfku ÚkkÞ Au ÃkýíkkuÃk WzðkLkku Lknª íkkuÃk{ktÚke VUfkÞu÷k økku¤kLkku nkuÞAu. íkkuÃkLku nsw MkwÄe ftE ÚkÞwt Lk nkuÞ yux÷u yuykðe hnu÷k rçkúrxþ Lkkifk fkV÷kLkwt Mðkøkík ÃkkuíkkLkeykøkðe Zçku [k÷w fhe Ëu Au. íkkuÃk WzkððkLkku Ã÷kLkVuE÷ {kLke rçkúrxþ Lkkifkˤ ÃkkuíkkLke ík÷ðkhku BÞkLkfhu Au yLku Ãkhík hðkLkk ÚkðkLke íkiÞkhe fhu Au. yuð¾íku s Vhe yuf Äzkfku ÚkkÞ. yk ð¾íku íkkuÃk WzeøkE nkuÞ. r{þLk Ãkwhwt ÚkkÞ yLku çkÄk ÃkkuíkÃkkuíkkLkkhMíku Ãkzu Au. Ãku÷k 2000 MkirLkfkuLku çk[kðe ÷uðkÞknkuÞ Au yu MkkiÚke rMkØe.

yk{ íkku rðïÞwØkuyu yøkrýík fÚkkyku ykÃkeAu, Ãký yk fÚkk MkíÞ LkÚke. ytøkúuS rÚkú÷h÷u¾Lk{kt rþh{kuh økýkíkk yur÷Mxh {ufr÷Lku÷¾u÷e økLMk ykuV LkuðuhkuLk Lkk{Lke ðkíkko ÃkhÚke srVÕ{ çkLke Au. y÷çk¥k rVÕ{{kt Úkkuzk rVÕ{eMxkE÷ «{kýuLkk VuhVkhku fhkÞk Au. su{ fu {q¤ðkíkko{kt íkkuzVkuz fhðk sLkkhe xwfze{kt fkuE ÞwðíkeLkÚke ßÞkhu rVÕ{{kt çku Þwðíkeyku ykuÃkhuþLk{ktþk{u÷ ÚkkÞ Au. yu rMkðkÞ Ãký yuðk fux÷kfVuhVkhku Au, fu suÚke rVÕ{ ðÄkhu Úkúe®÷øk çkLke Au.rzhuõxh su.÷e.ÚkkuBÃMkLku rVÕ{Lke yuf Ãký r{rLkxðuzVkE Lk òÞ íkuLkwt ¾kMk æÞkLk hkÏÞwt Au. yux÷us rVÕ{Lkwt Lkk{ nt{uþk W¥k{ku¥k{ rVÕ{kuLkk WÕ÷u¾ð¾íku ÷uðkÞ Au.

CM

YK

CM

YK

þw¢ðkh13 {u h011www.sandesh.comwww.sandesh.com06 03þw¢ðkh

13 {u h011

ÃkhËuþe «kuVkR÷

÷r÷ík ¾t¼kÞíkk

{urhfkLke f{kLzku xe{u ¼÷u ÷kËuLkLku íkuLkk ½h{ktsE Xkh fhe ËeÄku nkuÞ Ãkhtíkw fuÚkrhLk rçkøku÷kuÃkkuíkkLke ‘rf÷ rçkLk ÷kËuLk’ rVÕ{Lkk ytík{kt VuhVkh

fhðk {ktøkíke LkÚke. nxo ÷kufh {kxu økÞk ð»kuo s ykìMfh{u¤ðe [wfu÷e yk rzhuõxhu nxo ÷kufhLku {¤u÷e xÙe{uLzMkMkV¤íkk ÃkAe ÷kËuLkLke níÞkLkk Ã÷kux Ãkh rVÕ{ [k÷w fhe Au.òufu rVÕ{Lkk ytík «{kýu ÷kËuLkLku {khðkLkwt ykÞkusLk rLk»V¤hnu Au. rVÕ{ íkku ÷kËuLkLkk {kuík Ãknu÷kÚke [k÷w Au. Ãký nðußÞkhu ÷kËuLk Wf÷e økÞku Au, íÞkhu Ãký fuÚkrhLk ÃkkuíkkLkeðkíkko{kt fkuE VuhVkh fhðk {køktíke LkÚke.

÷÷kkËËuuLLkk LLkknnªª {{hhuuøøkkkk!! LLkknnªª,, ÷÷kkËËuuLLkk ssYYhh {{hhuuøøkkkk......

LkuðuhkuLk xkÃkw Ãkh hnu÷e çku íkkuÃkLku W¾uze Lk VUfkÞ íkku 2000 MkirLkfkuLkk Sð òÞ yu{ Au. Ãký yu íkkuÃkLkk {kuZu zq[ku Ëuðkufu{? íÞkt ykfkþe nw{÷k þõÞ LkÚke, ËrhÞkE {køkuo sE þfkÞ yu{ LkÚke. yk¾he hkMíkk suðku yuf s {køko Au, Ãký yu

¼khku¼kh ¾íkhLkkf Au. yu s hMíkku yÃkLkkÔÞk rMkðkÞ Aqxfku LkÚke, fu{ fu yuðrh®Úkøk EÍ Vuh ELk ÷ð yuLz ðkìh

çke

yfu fuÚkrhLk ¼÷u ÃkkuíkkLke rVÕ{{kt÷kËuLkLku {khðk {ktøkíke Lk nkuÞ Ãkhtíkwçkeò rVÕ{ rLk{koíkkyku ÷kËuLkLku ÃkzËkt

Ãkh Xkh fhðkLkk r{þLk Ãkh rLkf¤e Ãkzâk Au.nkur÷ðqz{kt ÷kËuLkLkk {kuíkLke {Mkk÷uËkh MxkuheÃkhÚke yufÚke ðÄw rVÕ{kuLke íkiÞkheLkk økku¤-Äkýk¾ðkE hÌkk Au. íkku ð¤e MkkuLkeyu íkku ÷kËuLkLkeníÞk fhíke nkuÞ yuðe rðzeÞku øku{ Ãký çkòh{ktWíkkhe ËeÄe Au. íku{kt øk{u íkux÷e ð¾ík ÷kËuLkLkeMkŠðMk fhe þfkÞ Au!

òu

ÄÄ øøkkLLMMkk yykkuuVV LLkkuuððuuhhkkuuLLkkyuðrh®Úkøk EEÍ VVuh EELk ððkìh

rVÕ{{kt þq®xøk {kxu ðÃkhkÞu÷k MÚk¤ÃkifeLkk yuf MÚk¤Lku çkkË{kt rVÕ{Lkkyr¼Lkuíkk yuLÚkLke ÂõðLkLkk MkL{kLk{kt‘yuLÚkLke ÂõðLk çku (y¾kík)’ Lkk{ykÃkðk{kt ykÔÞwt Au.zurðz rLkðuLk rVÕ{ WÃkhktík ðkMíkð{ktÃký çkeò rðï ÞwØ ð¾íku rçkúxLk ðíkeyk{eo{kt fk{ fhe [qõÞk Au.æÞkLkÚke òuEyu íkku LkkLke {kuxe ¼q÷ku ÃkýæÞkLk{kt ykðu. su{ fu ßÞkhu çkÄk s{oLkð†ku Ãknuhu íÞkhu r{÷hLku çkktÞku xqtfeÚkíke nkuÞ Au. ÃkAeLkk á~Þ{kt zÙuMkLkwtÃkhVuõx rV®xøk ykðe òÞ Au! rVÕ{LkktþYykíke á~Þku{kt s yuf xÙf ykðu Au,su 1960Lkk yhMkkLke nkuÞ Au, ßÞkhunfefík{kt rVÕ{Lke ðkíkko 1943Lke Au!

rMkLku{k

ÂÕ÷fk þuhkðík ßÞkhu ÃkýÃkkuíkkLkwt {kuZwt ¾ku÷u íÞkhu ftRfLkðku s Výøkku Vkuzu. yuLke rVÕ{ku

fhíkkt rLkðuËLkkuÚke ðÄw ÷kR{ ÷kRx{kthnuíke {ÂÕ÷fk þuhkðíku yk ð¾íku fÌkwt Aufu, y{urhfkLkk hk»xÙÃkrík çkhkfykuçkk{kLke yLku ÃkkuíkkLke ÃkMktË ½ýe {¤íkeykðu Au. {ÂÕ÷fk yr¼Lkeík rVÕ{ ‘÷ðyuLz çkhkf’Lkk «er{Þh{kt y{urhfkLkkhk»xÙ«{w¾ çkhkf ykuçkk{kLku ¾kMkyk{tºký níkwt. ykuçkk{k yk rVÕ{Lkk«er{Þh{kt ykÔÞk Ãký níkk. íÞkt{ÂÕ÷fkLke {w÷kfkík íku{Lke MkkÚku ÚkR.{ÂÕ÷fkyu nðu RÂLzÞk ykðeLku yk ðkíkLkunðk ykÃkðkLkwt þY fhe ËeÄwt Au. {ÂÕ÷fkfnu Au, çkhkf yLku {khe rstËøke{kt ½ýwtMkkBÞ Au yLku íku{Lke yLku {khe ÃkMktË Ãký½ýe {¤íke ykðu Au. çkhkf ykuçkk{kyuÃkkuíkkLke rstËøke{kt ½ýk Mkt½»kkuoLkku Mkk{LkkufÞko ÃkAe íku yksu hk»xÙ«{w¾ ÃkË MkwÄeÃknkUåÞk Au. {khu Ãký rVÕ{ RLzMxÙe{kt yLkuytøkík SðLk{kt ½ýku Mkt½»ko fhðku ÃkzâkuAu. {khu rVÕ{ RLzMxÙe{kt xfe hnuðk ½ýe{w~fu÷eyku ðuXðe Ãkzu Au.

{ÂÕ÷fkyu ykuçkk{k rðþu ðÄw sýkðíkkfÌkwt fu, ykuçkk{k MkkÚku {w÷kfkík ÚkR nkuÞyuðe çkkur÷ðqzLke íku «Úk{ yr¼Lkuºke nþu.

yr¼LkÞ fhíkkt ytøkík SðLk, çkuVk{çkku÷fkÃkýk, xqtfk ð†ku yLku çkkur÷ðqz{ktçkðk÷ TQ¼e fhíke {ÂÕ÷fk nt{uþkt ðkíkLkuðÄkheLku fhðk{kt ÃkkðhÄe Au. {ÂÕ÷fkLkwtçkhkf ykuçkk{k MkkÚku rzLkh Ãkh sðkLkwtLk¬e ÚkÞwt níkwt, Ãkhtíkw ÃkAe íku rzLkh xeÃkkxeo{kt VuhðkR økÞwt.

{ÂÕ÷fkyuÃkkAwt {{kU ¾¾kuÕÞwt

{

LkðkurËíkkuLkkøøkkkkuuzzVVkkÄÄhhLLkkee ff{{ee LLkkÚÚkkee

þku rçkÍ{kt yuf Lkðku s xÙuLz þY ÚkÞku Au. LkðkurËíkkuLku çkkur÷ðqz{kt ÃkøkhýLkku {kufku {¤e hnu, ÃkkuíkkLke yu®õxøk Mfq÷ Ãký Ä{Ä{íkehnu yLku ÷ku çksux rVÕ{kuÚke ËþofkuLkk {LkkuhtsLkLkk nuíkwÚke çkkur÷ðqzLke {ktÄkíkk rLk{koý ftÃkLkeyku LkðkurËíkku Ãkh f¤þ Zku¤u Au

rçkÍLke fux÷ef rVÕ{ku yuðe Au fu^÷kuÃk hneLku íkuýu rð¢{ MkßÞkuo Au.^÷kuÃk rVÕ{Lkku ÚkÃÃkku ÷køkíkkt s ykðe

rVÕ{ku RríknkMkLkk ÃkLLkkyku Ãkh y{h çkLkeøkR Au. fËk[ yk {wrðÍ MkV¤ hne nkuík íkkuþkLkÚke yuLkwt Lkk{ Lk ÷uðk{kt ykðíkwt nkuík sux÷wt¾hkçk heíku ^÷kuÃk ÚkÞk çkkË Lkk{ hkuþLk ÚkÞwt Au.

yr¼»kuf çkå[LkLke íkksuíkh{kt rh÷eÍÚkÞu÷e rVÕ{ ‘øku{’Lkku ðfhku òÛÞk ÃkAe Vheyuf ðkh EríknkMkLkwt ÃkwLkhkðíkoLk ÚkÞwt. ‘øku{’Lkwtþq®xøk swËk-swËk Ãkkt[ Ëuþku{kt fhðk{kt ykÔÞwt

Au íku ÃkhÚke rVÕ{Lkwt çksux fux÷wt {kuxwt nþu íkuLkkuytËks ík{u çkktÄe þfku Aku, Ãký 40 fhkuzYrÃkÞkLkk çksuxLke Mkk{u «Úk{ yXðkrzÞk{kt{ktz [kh fhkuzLkku ðfhku ¼uøkkt fhíkkt{kt srVÕ{Lku ykt¾u ytÄkhk ykðe økÞkt níkkt. òufu,rLk»V¤ rVÕ{kuLkku EríknkMk íkÃkkMkíkkt ‘øku{’ íkkuMkkð {økíkhwt fnuðkÞ. fkhý fu ¼qíkfk¤{ktyuðe Äh¾{ rVÕ{ku ŸÄu {kÚku ÃkAzkE níke, fusuLke f¤ ð¤íkkt ð»kkuo Lkef¤e økÞkt nkuÞ.«Míkwík Au ykðe fux÷ef MkwÃkh-zwÃkh ^÷kuÃkrVÕ{ku...

{uhk Lkk{ òufh (1980)‘{uhk Lkk{ òufh’ çkLkkððk çkË÷ hks

fÃkqhLku ÃkkuíkkLkk Ãkh ¾qçk s LkkÍ níkku. ykrVÕ{{kt rLk{koíkk-rLkËuoþf yLku yr¼LkuíkkíkhefuLke ¼qr{fk yËk fhLkkhk þku {uLk hksfÃkqhLku ßÞkhu yk rVÕ{ çkLke hne níke íÞkhuytËkòu íkku níkku s fu yk rVÕ{ íku{LkerstËøkeLke MkkiÚke ÞkËøkkh rVÕ{ nþu, Ãkýyu{Lku ÷økehu ykþk Lknkuíke fu ‘{uhk Lkk{òufh’ ¾hkçk heíku ÄkuðkRLku rstËøkeLke MkkiÚkeÞkËøkkh rVÕ{ çkLke sþu. yu s{kLku rMk{eøkhuðk÷, Ä{uoLÿ, nu{k{kr÷Lke yLku rLkB{eLke÷ktçke Mxkh fkMx Ähkðíke {ÂÕxMxkhh rVÕ{

çkLkkððe yu çkå[ktLkk ¾u÷ Lknkuíkkt. rhrþfÃkqhLke yk Ãknu÷e rVÕ{ níke. yuLkwt íkku ¼rð»Þs “^÷kuÃk rVÕ{”Úke þY ÚkÞwt fnuðkÞ! ¾wËhks fÃkqhu suLku rzrVfÕx økýkðe níke yu ‘{uhkLkk{ òufh’Lkk MkuxTMk yLku MxkMko ÃkkA¤ ¾[kuofhðk{kt þku {uLku ÃkkAwt ðk¤eLku òuÞwt Lk níkwt!Mkðk [kh f÷kfLke ÷ktçke ÷å[ yk rVÕ{{ktçkççku RLxhð÷ Ãkzíkkt, Ãký fkuLkk {kxu! ßÞkhuºký ð»ko ÃkAe yMkV¤íkkLke f¤ ð¤íkkt‘çkkuçke’ çkLkkðe íÞkhu hks fÃkqhLku çkkuçkeÚkeftR ðÄkhu yÃkuûkk Lknkuíke. íkku çkkuçke ÄkÞkOfhíkkt rnx økR. ‘{uhk Lkk{ òufh’ {kxu yuf

{w÷kfkík{kt hks fÃkqhu fÌkwt níkwt fu yuf çkk¤fyMkV¤ hÌkwt íkku þwt ÚkkÞ! yuçkk¤fLku ðÄw «u{ fhwtAwt.

þkLk(1980)h{uþ rMkÃÃkeLke hufkuzoçkúuf rVÕ{‘þku÷u’ ÃkAe

ßÞkhu ‘þkLk’ ykðe íÞkhu h{uþ rMkÃÃkeLku níkwtfu ‘þkLk’ Ãký ‘þku÷u’Lke su{s ÃkkuíkkLkk Ítzkøkk¤þu. suBMk çkkuLzLke rVÕ{ku{kt suðk rð÷LknkuÞ yuðk rð÷LkLkwt r[ºk þkfk÷ Lkk{u Q¼wtfÞwO níkwt. ËrhÞkR ËwrLkÞk{kt þkfo {kA÷eykuðå[u yíÞtík nkRxuf økusuxTMkÚke ¼hÃkqhMkk{úkßÞ ðMkkðu÷ku xfk{wtzkðk¤ku rð÷Lkþkfk÷. yk þkfk÷Lke ËwrLkÞk ðMkkððk{ktfux÷wt {øks ¾åÞwO nþu yLku ÃkiMkkÞ ¾hk! çkÄwtþkfk÷Lke ËwrLkÞkLke su{ Ãkkýe{kt økÞwt. ‘þkLk’her÷Í ÚkR íÞkhu Ãkkt[ ð»ko Ãknu÷kt çkLku÷e‘þku÷u’ nS rÚkÞuxhku{kt [k÷íke níke yLku‘þkLk’ rÚkÞuxhku{kt ykðeLku [k÷e økR íÞkhuÃký hufkuzo çkúuf rVÕ{ ‘þku÷u’ [k÷íke níke.‘þku÷u’yu rMkLku{køk]nku{ktÚke nkWMkVq÷LkkÃkkrxÞkt ¾Mkðk ËeÄkt yLku ‘þkLk’yurMkLku{køk]nku{kt nkWMkVq÷Lkk ÃkkrxÞkt ÷køkðk Lk

ËeÄkt. Mkqhs çkhòíÞkLke ‘{iLku ÃÞkh rfÞk’MkwÃkhrnx hne níke yLku íku Lkðe rVÕ{çkLkððkLkku rð[kh níkku íÞkhu yk ‘þkLk’LkwtWËknhý ykÃkeLku MkqhsLkk ËkËk «ÏÞkíkrLk{koíkk íkkhk[tË çkhòíÞkyu MkqhsLku fÌkwtníkwt fu, ‘þku÷u’ ÃkAe õÞktf ‘þkLk’ Lk çkLkuyuLkwt æÞkLk hk¾su. rVÕ{Lke Mxkuhe [fkMÞkÃkAe s Mxkuhe yLku çksux rð[kheLku s ykøk¤ ðÄsu.

hrÍÞk Mkw÷íkkLk (1983)f{k÷ y{hkuneLke ‘{n÷’ yLku ‘ÃkkrfÍk’

yux÷e MkV¤ níke fu yk rVÕ{kuLkk økeíkku yLkuzkÞ÷kuøk nS Ãký ÷kufkuLkk {kuZu Mkkt¼¤ðk {¤uAu. f{k÷ y{hkuneLke ‘hrÍÞk Mkw÷íkkLk’ sfkuR f{k÷ Ëu¾kze þfe Lknª. yu ð¾íku ykrVÕ{Lkwt çksux fhkuzku MkwÄe ÃknkUåÞwt níkwt.rËÕ÷eLke hksøkkËe Ãkh çkuMkeLku þkMkLk[÷kðLkkhe yuf {kºk †e Mkw÷íkkLkLkk hku÷ {kxunu{k {kr÷LkeLke ÃkMktËøke fhðk{kt ykðe níkeyLku hrÍÞkLkk Mk÷knfkh yLku «u{e s{k÷Lkkuhku÷ Ä{uoLÿyu fÞkuo níkku. yk òuze íÞkhu rnx

nkuðkAíkkt rVÕ{ MkV¤

hne Lknkuíke. økw÷kçke {nu÷yLku htøkçkuhtøke Vq÷kuÚke{nufíkk çkkøk{kt rðnhíke,ÃkkuíkkLkk s{k÷Lke hkn òuíkehrÍÞkLkku hku÷ ½ýu ytþu nu{k{kr÷LkeLku Mkqx Ãký fhíkku Lkníkku.

YÃk fe hkLke [kuhkU fkhkò (1993)

©eËuðeLkk ÷xfk ÍxfkÚke s fkuR ÃkýrVÕ{Lke LkiÞk rfLkkhu ÃknkU[e òÞ. yu{ktÞyrLk÷ fÃkqh suðku rnhku nkuÞ ÃkAe rVÕ{ rnxs Mk{òu! yuðk Mk{Þu ‘YÃk fe hkLke [kuhkU fkhkò’ rLk{koíkk çkkuLke fÃkqhLku sçkhËMík ÍkxfkuykÃkLkkhe Mkkrçkík ÚkR. yu ð¾íku 9 fhkuzLkwtyktÄý yk rVÕ{ ÃkkA¤ ÚkÞwt níkwt. nfefíku ykrVÕ{Lkk rzhuõxh Ãknu÷kt þu¾h fÃkqh níkk.MkVuË [kUfkðLkkhe Ôneøk yLku ç÷uf xkuÃke

Ãknuhu÷k rð÷Lk swøkhkLkLkk ÃkkºkLku fkhýu þu¾hfÃkqh yLku çkkuLke fÃkqh ðå[u íkfhkh ÚkR.þu¾h fÃkqhu rVÕ{ Akuze ËeÄe. ytíku Mkíke»kfkirþfLku {kÚku yk rVÕ{Lkku ¼kh ykÔÞku.Mkíke»k fkirþfLkwt rËøËþoLk yk rVÕ{Lku íkkheþõÞwt Lknª.

MkktðrhÞk (2007)nkur÷ðqz MxkR÷Úke rVÕ{ çkLkkððkLkku

«ÞíLk. çknw[Š[ík rVÕ{e Ãkrhðkhku{ktÚkeykðíkktt hýðeh fÃkqh yLku MkkuLk{ fÃkqh suðkLkðkurËík f÷kfkhkuLke òuze, hkýe yLku

Mk÷{kLk ¾kLkLkkMxhz{Lkwt çk¤ {¤u íku{kxu íku{Lkk MkkRzfuhuõxh rVÕ{{kt rVxfhkÞkt, rVÕ{Lku ÄeMktsÞ÷e÷k¼ýMkk÷eLkkuMksoLkkí{f “çÕÞwx[” yLku MkkuLkerÃkõ[MkoyuLxhxuRLk{uLxLkwtçkuLkh, Aíkkt‘MkktrðhÞk’ yuðezççkk{kt fu MkkuLkerÃkõ[Mko yksMkwÄe ykyk½kík{ktÚkeçknkh ykðeþõÞwt LkÚke.MktsÞ÷e÷k¼ýMkk÷eLke

ðkík y÷øk Au. nðuøkwÍkrhþ ÃkAe íkku rVÕ{ku ^÷kuÃk sðkLkku

yk½kík MknLk fhðkLke þõÞík: MktsÞ÷e÷kLkuykËík Ãkze økR nþu, Ãký ‘MkktðrhÞk’Lkkuyk½kík íkuLkk {kxu Ãknu÷ku Ãknu÷ku økýkÞ.‘MkktðrhÞk’ ^ÞkuËkuh zkuMíkkuÞðMfeLke ‘ÔnkRxLkkRx’ ÃkhÚke çkLke níke. rftøk ¾kLkþknY¾Lke rVÕ{ ‘yku{ þktrík yku{’ Mkk{u ykrVÕ{ x¬h Íe÷þu yuðe MkkuLkeyuLxhxuRLk{uLxLke Äkhýk níke, Ãký fkuR MkeøkúuzLke rVÕ{ sux÷ku rçkÍLkuMk Ãký ‘MkktðrhÞk’fhe þfe Lknª.

rVÕ{ r«ÔÞq

Õ{{kt íkw»kkh fÃkqh (Mkkrn÷) yLkuy{]íkk hkð (heíkw) {wÏÞ ¼qr{fkrLk¼kðe hÌkkt Au. Mkkrn÷ fkxqorLkMx Au

ßÞkhu heíkw {uLkus{uLxLke rðãkŠÚkLke Au. çktLkuyufçkeòLkk «u{{kt Ãkzu Au. swËkt swËkt ûkuºkku yLkurð»kÞku MkkÚku Mktf¤kÞu÷e çku ÔÞÂõík «u{{kt Ãkzu AuyLku íÞkhçkkË fuðe ÃkrhÂMÚkrík MkòoÞ Au yLkufuðk MktòuøkkuLkwt rLk{koý ÚkkÞ Au íku yk rVÕ{LkefÚkkðMíkw Au. rVÕ{ yuLz xur÷rðÍLk EÂLMxxâqxykuV EÂLzÞkLkk rðãkÚkeo yuðk yuMk. {LkMðeLkerLkËuoþf íkhefuLke yk Ãknu÷e rVÕ{ Au. çkuLkh íkkuòýeíkwt Au s Ãkhtíkw yuMk. {LkMðeLke rLkËuoþfíkhefuLke yk «Úk{ rVÕ{ ËþofkuLku fux÷eykf»koþu íku òuÞk çkkË s ÏÞk÷ ykðþu.

CM

YK

CM

YK

þw¢ðkh13 {u h011www.sandesh.com 07

ykuV xÙuf

www.sandesh.com

Mkur÷rçkúxe çkÚko zu

14 {u: hksfw{kh çkhòíÞk{wfuþ ykLktË

15 {u: {kÄwhe ËerûkíkþkRLke yknwò

16 {u: MkkuLk÷ [kinkýÄ{uoþ ËþoLk

17 {u: «erík økktøkw÷e Ãktfs WÄkMk

18 {u: VrhËk s÷k÷

rrVV

Ãkhrnx rVÕ{ ‘íkkhus{ª Ãkh’LkkrËøËþof y{ku÷

nðu ‘MxuLk÷e fk zççkk’ ÷ELkuykðe hÌkk Au. çkk¤fLkk{LkkusøkíkLke ykMkÃkkMk ykrVÕ{Lke fÚkkðMíkw ðýkÞu÷e Au.ÃkkÚkkuo yk rVÕ{{kt MxuLk÷eLkwtrfhËkh rLk¼kðe hÌkku Au. suðeheíku çkezkÞu÷wt f{¤ MkðkhuVheÚke yu s MkwtËhíkk MkkÚku ¾e÷uAu, {nufu Au yLku íkuLkwt yÂMíkíðykMkÃkkMkLkk ðkíkkðhýLku¾qçkMkqhík yLku {Lk{kunf çkLkkðuAu yu s heíku Ëhuf ÔÞÂõíkíkuLkk{kt çkezkÞu÷e Lknª, ÃkhtíkwíkuLkk{kt hnu÷e ¾qçkeyku îkhkyuf MkwtËh SðLkLkwt rLk{koý fhe

þfu Au yuðku MktËuþku yk rVÕ{ îkhk ykÃkðkLkku «ÞkMk fhðk{kt ykÔÞku Au,Ãký yu {kxu MxuLk÷eLkk ytíkhtøk SðLk{kt Íktfðwt Ãkzþu y™u yuLkk {kxu rVÕ{òuðe Ãkzþu.

rVÕ{: MxuLk÷e fk zççkk {wÏÞ f÷kfkh:rËÔÞk Ë¥kk, rËÔÞk søkík÷u, hks Íwíþe, hknw÷ rMktn,rþð Mkwçkú{ÛÞ{TykrËíÞ ÷kr¾Þk,y{ku÷ økwÃíku, ÃkkÚkkuorLk{koíkk:y{ku÷ økwÃíkurLkËuoþf:y{ku÷ økwÃíkuMktøkeíkfkh:rníkuþ MkkurLkf Mkt¼rðík her÷Í íkkhe¾:13-5-11

Mkw

02

hMk’ yLku ‘nktrMk÷’ suðe rVÕ{ku çkLkkðLkkhríkø{ktþw Äwr÷Þk Vhe yufðkh yufþLk rVÕ{‘þkrøkËo’ ÷ELku ykðe hÌkk Au. yufTõþLk

Úkúe÷h Ãkku÷eMk RLMÃkuõxhLke rstËøke Ãkh ykÄkrhík Au.LkkLkk Ãkkxufh yk rVÕ{{kt Ãkku÷eMk ELMÃkuõxhLke ¼qr{fkrLk¼kðe hÌkk Au.

rVÕ{: þkrøkËo{wÏÞ f÷kfkh: LkkLkkÃkkxufh, yLkwhkøkf~ÞÃk, he{e MkuLk,{kurník yn÷kðík,Íkfeh nwMkiLkrLk{koíkk: nwMkiLk þu¾rLkËuoþf:ríkø{ktþw Äwr÷Þk Mktøkeíkfkh:yr¼»kuf hkÞMkt¼rðík her÷Í íkkhe¾:13-5-11

‘‘[[

þw¢ðkh13 {u h011

þþkkuu

ne [kð÷k yksfk÷ rVÕ{ku{kt õÞkhuf sËu¾kÞ Au. ‘Ãknu÷e’ yLku ‘rfM{íkfLkuõþLk’ suðe rVÕ{ku{kt íku r[hºk

yr¼LkuºkeLkku hku÷ çk¾qçke rLk¼kðu Au íkku ‘f÷rfMkLku Ëu¾k’, ‘çkMk yuf Ãk÷’, ‘ËkuMíke £uLzTMk Vkuhyuðh’, ‘¾k{kuþ’, ‘{kÞ çkúÄh rLkr¾÷’ yLku ‘÷fçkkÞ [kLMk’ suðe ÷ku çksux rVÕ{ku{kt ÃkkuíkkLkwt ð[oMðs{kðe òýu Au.

nðu ÷ktçkk Mk{Þu sqneLke Lkðe rVÕ{ ‘ykR yu{’29{e yur«÷u MkLku{køk]nku{kt ykðe hne Au.yr¼Lkuºke MkkÚku yk rVÕ{Lke sqne rLk{koºke Ãký Au.sqneLku yk rVÕ{{kt ÃkkuíkkLkku yr¼LkÞ yLku rfhËkh¾qçk s ÃkMktË Ãkzâkt Au. íkuLkk yLkwMkkh, yk rVÕ{ði[krhf rð»kÞ ÃkhÚke çkLke Au yux÷u økt¼eh Au, Ãkýíku{ktÚke {LkkuhtsLk Lknª {¤u yu ðkík nwt LkÚke{kLkíke. yk rVÕ{ Mk{sËkh÷kufku {kxuLke Au.ykðe rVÕ{kuLkkuËþofðøko nk÷{kt

ðÄe hÌkku Au. ‘ykRyu{’ òuþku íkku ík{Lku rð»kÞLke økt¼ehíkk MkkÚku Ãkqhíkwt{LkkuhtsLk {¤þu.

f{ŠþÞ÷ rVÕ{ku rðþu sýkðíkkt sqne fnu Au, nwtMktÃkqýoÃkýu f{ŠþÞ÷ rMkLku{k{kt s rðïkMk hk¾wt Awt.{khk {íku rVÕ{ {kºk MktËuþ ykÃkðkLkk RhkËkÚke çkLkuyLku íku{kt {LkkuhtsLk Lk nkuÞ íkku íku çkufkh Au. sYheyu Au fu ËþofkuLku rVÕ{ øk{u yLku rVÕ{ Ãkqhe ÚkkÞíÞkt MkwÄe rVÕ{ ËþofLku sfze hk¾u.

‘ykR yu{’Lke rLk{koºke nkuðk ytøku sqne [kð÷kfnu Au, yk Ãknu÷kt þknY¾ ¾kLk yLku {kheÃkkxoLkhrþÃkLke ftÃkLke rzÙBMk yuLxhxuRLk{uLx{kt ½ýeMkV¤ rVÕ{kuLkwt rLk{koý ÚkR [qõÞwt Au. ‘ykR yu{’LkerM¢Ãx{kt {Lku Ë{ ÷køÞku yux÷u yuLkk rLk{koý{kt ÃkiMkk

hkufíkkt {Lku shk y{Úkku ¾[fkx ÚkÞku Lknª.rVÕ{ ËþofkuLku øk{þu íkuLkk sðkçk{kt sqne çkku÷e,

yu íkku Ëþofku WÃkh s rLk¼oh Au fu íku{Lku rVÕ{øk{þu fu Lknª! yk rVÕ{ rhÞ÷ rstËøke{kt çkLkíke½xLkkyku Ãkh ykÄkrhík Au yux÷u ykurzÞLMkLku sYhfLkuõx fhþu.

rVÕ{Lkk rfhËkhku rðþu íkkhwt þwt {kLkðwt Au? yuÃkwAkíkkt s sqne Úkkuze WíMkkne Úkíkkt çkku÷e QXe,‘ykR yu{’Lkk çkÄks rfhËkhku fkuR zh ðøkhÃkkuíkkLke rstËøke{kt {Mík hnuLkkhk Au. rstËøke{kt Mkk{uykðíke ÃkrhÂMÚkríkLkku {wfkçk÷ku Lkezh çkLkeLkufhLkkhk Au. yk rVÕ{{kt Ëhuf rfhËkh ÃkkuíkkLke

rstËøke Ãkqhe ykÍkËe yLku Mðkr¼{kLk MkkÚku Sðu Au.hknw÷ çkkuÍ yLku LkttrËíkk ËkMk {wÏÞ ¼qr{fk{kt Au.

‘økw÷k÷’, ‘Ëuð ze’ yLku ‘ç÷uf £kRzu’ suðeði[krhf rVÕ{kuLkk rËøËþof yLkwhkøk f~ÞÃku ykrVÕ{{kt yr¼LkÞ ykÃÞku Au yu rðþu sýkðíkktsqneyu fÌkwt, yLkwhkøk ‘ykR yu{’{kt ÃkkuíkkLkkçkk¤f {kxu fzf yuðk rÃkíkkLkk hku÷{kt Ëu¾kþu. yufMkV¤ rËøËþofLke MkkÚku íkuLkk{kt yr¼LkÞLke ÃkýMkkhe ûk{íkk Au. yuf ð¾ík þqrxtøk{kt yLkwhkøku {LkufÌkwt níkwt fu, yk fuhuõxh íkuLkk {kxu çknw {w~fu÷÷køku Au, Ãký íkuýu yk hku÷ {kxu ¾qçk s MkhMkyr¼LkÞ ykÃÞku Au.

ssqq

‘fÞk{ík Mku fÞk{ík íkf’, ‘zh’, ‘R~f ’ suðe MkwÃkh zwÃkh rnx rVÕ{ku suLkk Lkk{u ÷¾kÞu÷e Au íku sqne [kð÷k nðu økýeøkktXe rVÕ{ku{kt Ëu¾kÞ Au. sqne AuÕ÷kt fux÷ktf Mk{ÞÚke ‘™kòRÍ’ yLku ‘Mkkzu Mkkík Vuhu’ suðe Ãkuhu÷÷ {wrð{kt yV÷kíkqLk

yr¼LkÞ ykÃkíke, Ãký íkuLkk {kxu çkkur÷ðqzLke ÔÞkÏÞk yux÷u f{ŠþÞ÷ rMkLku{k Au.

rrVVÕÕ{{{{kkttÚÚkkee {{LLkkkkuuhhttssLLkk LLkk {{¤¤uu ííkkkkuuòòuuððkkLLkkee þþwwtt {{òò:: ssqqnnee [[kkðð÷÷kk

rVÕ{: ÷ð Þw r{. f÷kfkh

{wÏÞ f÷kfkh: íkw»kkh fÃkqh, y{]íkk hkð, hk{ fÃkqh, {Äw, «u{ [kuÃkzk, sÞ fk÷hk, rfhý fw{kh yLku fwLkk÷ fw{kh

rLk{koíkk: f{÷fw{kh çkhòíÞk, hksfw{kh çkhòíÞk, yrsík fw{kh çkhòíÞk

rLkËuoþf: yuMk. {LkMðe Mktøkeíkfkh: MktËuþ þktrzÕÞ Mkt¼rðík her÷Í íkkhe¾: 13-5-11 {wÍu fwA fnuLkk ni

ËþofkuLke ‘‘øku{’ÚkeÃkhkMík ^̂÷kuÃk rrVÕ{ku

Þtfk [kuÃkhkLke rVÕ{ 'Mkkík ¾qLk {kV’ rLk»V¤ hne, ÃkhtíkwíkuLkk MkkUøk ‘zkr÷Oøk’Lkku ¢uÍ yux÷ku çkÄku Au fu fkuR ÃkýRðuLx fu Mxus þku {kt «ÏÞkík ÃkkuÃk økkrÞfk W»kk WÚÚkwÃk

yu økeík økkÞ ÃkAe ðLMk {kuh ÚkÞk ðøkh hnuíkwt LkÚke. [nuhk Ãkh{Äwhwt ÂM{ík, fÃkk¤u {kuxe økku¤ rçktËe yLku {kuxk Ãkèkðk¤efktSðh{T Mkkze ÃknuheLku ßÞkhu W»kkS Mxus Ãkh ÃkkuÃk økeíkLkku«kht¼ fhu íÞkhu ©kuíkkykuLku htøk{kt ÷kðe Ëu.

W»kkyu çkkur÷ðqz{kt «ðuþ fÞkuo ð»ko70Lkk ËkÞfk{kt. yuðk Mk{Þu ßÞkhu¼khíkeÞ Mktøkeík søkík Ãkh {tøkuþfhçknuLkkuLkwt yuf[¢e þkMkLk níkwt. çkkur÷ðqzLkkuÃknu÷ku s yLkw¼ð W»kk {kxu ÞkËøkkh. rVÕ{ ‘nhu hk{k nhur¢»ýk’{kt W»kkyu økkÞu÷wt økeík ‘Ë{ {khku Ë{’ ½ýwt s ÷kufr«ÞhÌkwt. 1947{kt {wtçkE{kt sL{u÷e W»kk WÚÚkwÃk çkk¤ÃkýÚke sMktøkeíkLke þku¾eLk, Ãký çkk¤Ãký{kt MktøkeíkLku fkhrfËeo çkLkkððkLkkurð[kh fÞkuo Lk níkku! rÃkíkk ðiãLkkÚk Mkku{uïh yLku {kíkk r{LkeMkk{eLke yk ÷kz÷e Ëefheyu {wtçkELke rsMkMk yuLz {uhe Mfq÷{ktyÇÞkMk fÞkuo. {wtçkELkk ¼kÞ¾Õ÷k rðMíkkh{kt WAhu÷kt W»kkyksu Ãký Mfq÷Lkk yu rËðMkku ÞkË fhu Au, ßÞkhu íkuLke xe[hr{rMkMk zurðzMkLku íku{Lku çkuMkqhw økkðk çkË÷ õ÷kMk{ktÚke fkZe{qõÞkt níkkt.

çkk¤ÃkýÚke s h{qS Mð¼kð Ähkðíkk W»kkyu ÃkØríkMkhLkwtMktøkeík rþûký ÷eÄwt LkÚke. nk røkxkh ðøkkzðkLkwt òýu Au. suíku{Lku ¼kEykuyu þe¾ðkzâwt. MkkÚku MkkÚku Úkkuze ½ýe íkçk÷kLkeswøk÷çktÄe Ãký ¾he, fkuLke MkkÚku yLku õÞkt? rÃkíkk MkkÚku hkusrzLkh xuçk÷ Ãkh. W»kkLkk {kíkk - rÃkíkk Ãký W»kkLke su{ sMktøkeíkLkk þku¾eLk níkk.

swËe swËe ¼k»kkLke 160 sux÷e rVÕ{ku{kt økkE [qfu÷k W»kkfkuE ÔÞÂõíkLku Lknª, Ãký hurzÞku rMk÷kuLkLku «uhýk†kuík {kLkuAu. ònuhkíkku{kt Ãký ÃkkuíkkLkku Mðh íku{ýu ykÃÞku Au. MktøkeíkrMkðkÞ ÃkuR®LxøkLkku Ãký íku{Lku þku¾ Au. yk þku¾Lku Mkk[erËþk ykÃkðk {kxu s þk¤k yÇÞkMk ÃkAe {wtçkELke ÏÞkíkLkk{su.su. Mfq÷ ykuV ykxoMk{ktÚke EÂLxrhÞh rzÍkE®LkøkLkku fkuMko fÞkuo.

1969{kt íku [uLLkkE ËkËk - ËkËeLku íÞkt ðufuþLk økk¤ðkøkÞk. MÚk¤ níkwt Lkk ELk suBMk, {kWLx hkuz. fkfe r{rMkMkLktËLk MkkÚku BÞwÍef÷ ykuhfuMxÙk LkkExLkku ykLktË {kýe hÌkk

níkk. W»kkyu ÃkkuíkkLkk zkÞLkur{f yðks{kt rVðh økeíkMkt¼¤kÔÞwt. Mkíkík 45 r{rLkx MkwÄe ©kuíkkykuLku sfze hkÏÞk.Ëþofku{kt nkux÷Lkk {kr÷f Þþðtík «eík{ Ãký níkk. íku{ýuW»kkLku rLkÞr{ík þku fhðkLke ykuVh fhe suLkku W»kkSyuMðefkh fÞkuo. {nuLkíkkýk MðYÃku {¤e fktSðh{T Mkkze.ykøk¤ síkkt W»kkLku {wtçkE yLku [uLLkkELke VkEðMxkhnkuxu÷ku{kt Mxus þkuLke yMktÏÞ ykuVh {¤e. íku{ýu Ãkkfo MxÙexfku÷fíkkLke xÙeLfkMk MkkÚku fhkh fÞkuo. LkkELk suBMk ¾kíkuLkkyu «Úk{ ‘ykfrM{f’ Mxus ÃkhVku{oLMku SðLkLke Ëþk yLkurËþk çkË÷e Lkk¾e.

xÙeLfkMkLkk «Úk{ Mxus þku{kt s W»kkLke òLke [kfku WÚÚkwÃkMkkÚku {w÷kfkík ÚkE. yk {w÷kfkík «u{ ÃkAe ÷øLk{kt Ãkrhý{e.1969{kt rËÕneLke ykuçkuhkuÞ nkuxu÷{kt íku{Lkku Ãkrh[Þ LkðfuíkLkrVÕBMk MkkÚku ÚkÞku. ynªÚke s þY ÚkE rVÕ{e MkVh. yøkkWsýkÔÞwt íku{ W»kkLke Ãknu÷e rVÕ{ yLku Ãknu÷wt økeík çktLku sMkwÃkhrnx çkLke hÌkkt. 1969{kt íku{Lku Ãkûkk½kíkLkku nw{÷ku ykÔÞku.÷øk¼øk ËkuZ ð»ko MkwÄe þhehLkku yzÄku rnMMkku ÷fðkøkúMík hÌkku.÷fðkøkúMík nkuðk Aíkkt Mxus þku rLkÞr{íkÃkýu [k÷w hÌkk. yk¾huW»kkLke {¬{íkk y™u Mk{ÞMkhLke r[rfíMkk Mkk{u ÷fðkurLk:MknkÞ Mkkrçkík ÚkÞku.

1970{kt W»kkyu fku[eLk íkhV «Þký fÞwO. W»kkLku ÃkqAeyu fuÞkËøkkh þku õÞku íkku fnuþu, LkkEhkuçkeLkku Mxus þku. ¼khíkMkhfkhLkk MknÞkuøkÚke LkkEhkuçke{kt ELxhLkuþLk÷ fuMkeLkku nkuxu÷Mkrník yLkuf søÞkyu íku{ýu Mxus þku fÞko. LkkEhkuçke{kt çknw sxqtfk økk¤k{kt W»kkyu ÃkkuíkkLku #Âø÷þ ÃkkuÃk rMktøkh íkhefu MÚkkrÃkíkfÞkO. LkkEhkuçke{kt {kºk yurþÞLk s Lknª, Ãkhtíkw ykr£fLk yLkuÞwhkurÃkÞLk Mk{wËkÞ{kt Ãký W»kk ÷kufr«Þ çkLke hne. yk [knfku{ktyx÷ rçknkhe ðksÃkuÞe Ãký ¾hk. ÃkkuíkkLkk ykr£fLk [knfku {kxuW»kkyu LkkEhkuçke{kt ‘W»kk’ Lkk{Lkwt BÞwrÍf÷ yk÷{çk rh÷eÍ fÞwO,su rnx hÌkwt. Mxus þkuÚke rVÕ{ku MkwÄe ÃknkU[u÷e W»kk

òu ÃkkuíkkLkk [knfku{kt‘rnx’ Au íkku Ãkrhðkh{kt‘MkwÃkhrnx’. Ãkwºke, {kíkk,ÃkíLke yLku LkkLke yuf MkkÚkuyLkuf hku÷ W»kkS

rLk¼kðe hÌkkt Au. ÃkkuíkkLkk ÷øLkLkeÞkËkuLku ðkøkku¤íkk s W»kkLke Lkshku Mk{ûk ÃkríkòLke MkkÚkuLke «Úk{ {w÷kfkíkLkk á~Þku ÞkË ykðuAu. W»kkLke Lksh Mk{ûk Ãkrík òLke yLku W»kkðå[uLkku ÷øk¼øk çku ð»ko sqLkku «u{YÃke MktçktÄ1971{kt ÷øLk{kt ÃkrhýBÞku. Ãkwºk MkLke yLku Ãkwºkeytsr÷Lke yk «u{k¤ ‘{ku{’ Ãkkiºke ykÞuþkLku MkkiÚkeðÄw [knu Au. W»kk fnu Au, sux÷e ¾wþe {Lku ËkËeçkLkðkÚke «kÃík ÚkE yux÷e ¾wþe fËk[ õÞkhuÞ

Ãký {¤e LkÚke. LkðkurËíkkuLku íkf {¤u yu RhkËu íku{ýu fku÷fkíkk{kt‘MxwrzÞku ðkÞçkúuþLk’Lke MÚkkÃkLkk fhe. fw{kh MkkLkw yLku çkkçkw÷Mkwr«Þku suðk ÏÞkíkLkk{ økkÞfkuyu MxwrzÞku ðkÞçkúuþLkLkk {kæÞ{Úkes Mktøkeík søkík{kt Ãkøk {qõÞku. ‘MxwrzÞku ðkÞçkúuþLk’ rçkÍLkuMkLkknuíkwMkh Lknª, Ãký MktøkeíkLku ÃkkuíkkLkwt Éý [qfððkLkk nuíkwÚke þYfhkÞku nkuðkLkwt íkuyku sýkðu Au. W»kkS {Äh xuhuMkkLke MktMÚkk r{þLk[urhxe MkkÚku Ãký Mktf¤kÞu÷k Au.

{Äh MkkÚkuLkku yuf «Mktøk ÞkË fhíkkt íkuyku sýkðu Au fu, {Ähuíku{Lku yuf MkuðkLkwt fÃkhwt fkÞo MkktuÃÞtw. su Ãkkxeo{kt W»kkS òÞ íÞktðÄu÷wt ¼kusLk Ã÷krMxf çkuøk{kt yufXwt fheLku økheçkku{kt ðnU[ðwt.W»kkSyu fkuEÃký þh{ Mktfku[ rðLkk Mkíkík ËkuZ ð»ko MkwÄeyk¿kkÃkk÷Lk fÞwO. Vhs rLk¼kððk{kt íkuLku õÞkhuÞ ÃkkuíkkLkk Lkk{ fu«ríkck Lkzâk Lknª. çkkur÷ðqzLkk Mktøkeík{kt yksu Ãký su{Lkk økeíkku«ÏÞkík Au íkuðk ykh ze çk{oLkLke W»kkS þkuÄ Au. ‘nrh yku{nrh’, ‘ykR ÷ð Þw’, ‘ðLk xw [k [k [k’, ‘{nuçkqçkk’, ‘hB¼k nkunku nku’, ‘íkw {wÍu òLk Mku ¼e ÃÞkhk ni’, ‘fkuR Þnkt Lkk[u Lkk[u’,‘ÃÞkh {U SLkk {hLkk’ yLku ‘òu ¼e rfÞk þkLk Mku’ suðk íku{Lkkøkeíkku ÷kufr«Þ hÌkkt Au.

* * * *

CM

YK

CM

YK

þw¢ðkh13 {u h011 www.sandesh.com08 þw¢ðkh

13 {u h011

rr««

rðMík]ík {w÷kfkík ÃkkLkk Lkt. 4

ðLMk yÃkkuLk y xkR{

W»kkLku {¤u÷k yuðkuzToMkÃkÈ©e ÃkwhMfkh

hkSð økktÄe ÃkwhMfkh Vkuh LkuþLk÷ EÂLxøkúuþLk Vkuh õðkur÷xe BÞwrÍf

{rn÷k rþhku{rý ÃkwhMfkh Vkuh ELxhLkuþLk÷ ÃkeMk

[uLk÷ ðe yuðkuzo Vkuh ykWx Mxu®Lzøk yur[ð{uLx

ÃkeÃkÕMk MkÃkkuxo yuðkuzo

hurzÞku rrMk÷kuLk {{khku ««uhýkMkúkuík: W»kk WWÚÚkwÃk

Mk÷{kLk MMkkhkufku-MMxkh AAu ffuuxxrrhhLLkkkk

Mk÷{kLk MMkkhkufku-MMxkh AAu ffuuxxrrhhLLkkkk

Mk÷{kLk MMkkhkufku-MMxkh AAu ffuuxxrrhhLLkkkk

Mk÷{kLk MMkkhkufku-MMxkh AAu ffuuxxrrhhLLkkkk

Mk÷{kLk MMkkhkufku-MMxkh AAu ffuuxxrrhhLLkkkk

ËþofkuLke ‘øku{’Úke ÃkhkMík^÷kuÃk rVÕ{ku

2

LkðkurËíkkuLkk økkuzVkÄhLkef{e LkÚke

3

Ä økLMk ykuV LkuðuhkuLk:yuðrh®Úkøk RÍ Vuh RLk ðkìh

6