10 adimda rİsk deĞerlendİrme
DESCRIPTION
10 ADIMDA RİSK DEĞERLENDİRME. Gereklilik. 4857 sayılı İş Kanunu’na bağlı olarak yürürlüğe giren yönetmelikler OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı. Kullanılan Yöntemler. Ne Olur Eğer..? (What if…?) Görev Risk Analizi (Job Safety Analysis) - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
10 ADIMDA RİSK DEĞERLENDİRME
Gereklilik
4857 sayılı İş Kanunu’na bağlı olarak yürürlüğe giren yönetmelikler
OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı
Kullanılan Yöntemler Ne Olur Eğer..? (What if…?) Görev Risk Analizi (Job Safety
Analysis) Hata Modu ve Etki Analizi
(FMEA) Tehlike ve İşletilebilirlik
Çalışmaları (Hazard and Operability Studies)
Başlangıç Tehlike Analizi (Preliminary Hazards Analysis)
Hata Ağacı Analizi (Fault Tree Analysis)
vb. pek çok yöntem
Problem?
Mevcut yöntemlerin hiç biri bir kuruluşun iş sağlığı ve güvenliği risklerinin
bütünsel olarak değerlendirilmesi için yeterli olmamaktadır.
Problem? Bu nedenle, uygulamada
yapılmış olan risk değerlendirmelere bakıldığında; kimi çok yetersiz, kimi ise son derece
karmaşık
risk değerlendirmeleri ile karşılaşılabilmektedir.
Uygulamada İhtiyaç Duyulan Yöntem?
iş gücünün de katılımını gerektiren bir çalışma olduğundan, pratik, her seviyede kişi tarafından kolay anlaşılır, ve
detaylı sonuca götürecek bir yöntem olması gereği bulunmaktadır.
Bildirinin Amacı Bir kuruluşta iş sağlığı ve güvenliği
risklerinin değerlendirilmesi için geliştirilmiş olan ve 10 adımdan oluşan pratik ancak detaylı sonuca götürecek bir yaklaşımın sunulmasıdır.
Söz konusu yöntem özellikle çalışan sayısı 50 ve üzeri olan ve sanayiden sayılan işyerleri için geliştirilmiş olmakla birlikte, adımlardaki içerikler gerektiğinde kuruluşlara özgü olarak değiştirilerek her türlü işyeri için de uygulanabilir.
ADIM 1
Risk Değerlendir
me Proje Ekibinin
Kurulması
10 ADIMDA RİSK DEĞERLENDİRME
19.04.23 9
RİSK DEĞERLENDİRMESİBEŞ temel adımdan oluşur
1.ADIMTEHLİKELERİ TANI
5.ADIMİZLE VE TEKRAR ET
2.ADIMRİSKLERİ DEĞERLENDİR
4.ADIMKONTROL TEDBİRLERİNİ
TAMAMLA
3.ADIMKONTROL TEDBİRLERİNE
KARAR VER
Bu konuda elinizdeki
bu kaynakları takip edin
EVET
HAYIR
Tanımladığınız tehlikelerle ilgili olarak herhangi bir mevzuat, standart, rehber veya madde güvenlik bilgi formu var mı ?
ADIM 1Risk Değerlendirmesi Proje Ekibinin Kurulması
PROJE EKİBİNİN YAPISI
İş güvenliği sorumlusu
İşyeri hekimiRisk değerlendirmesi
kapsamında olan tüm birimlerden temsilciler
ADIM 2
Risk Değerlendirmes
i Yapılacak Alan ve
Faaliyetlerin Tanımlanması
10 ADIMDA RİSK DEĞERLENDİRME
ADIM 2Risk Değerlendirmesi Yapılacak Alan ve Faaliyetlerin TanımlanmasıNormal şartlardaki
faaliyetlerTemizlik, devreye
alma, durdurma, bakımonarım gibi zaman zaman olan faaliyetler
Tedarikçi, taşeron vb. faaliyetleri ve
Ziyaretçi faaliyetleri
ADIM 2Risk Değerlendirmesi Yapılacak Alan ve Faaliyetlerin Tanımlanması
TESİS
ALAN1 ALAN2 ALAN3 ALAN4 ALAN5
FAALİYET1 FAALİYET2 FAALİYET3 FAALİYET4 FAALİYET5
BİRİM1 BİRİM2 BİRİM3 BİRİM4 BİRİM5
ADIM 2Risk Değerlendirmesi Yapılacak Alan ve Faaliyetlerin Tanımlanması
Ayrıca işyerinin dışında kuruluş için risk yaratabilecek; tesisler, karayolları, demir yolları, hava alanı, yerleşimler, akarsular
vb. tüm yerler tanımlanır.
ADIM 3
Risk Değerlendirme Ekiplerinin
Kurulması ve Risk Değerlendirme
Planının Oluşturulması
10 ADIMDA RİSK DEĞERLENDİRME
ADIM 3Risk Değerlendirme Ekiplerinin Kurulması ve Risk Değerlendirme Planının Oluşturulması
Risk Değerlendirme Ekiplerinin Görevleri Sorumlu oldukları alanlar ve alanlarda yapılan faaliyetlerin
tehlike ve risklerinin tanımlanması Risklerin önem derecelerinin belirlenmesi Risklere karşı mevcut durumda alınmış olan kontrol tedbirlerinin
eksik veya yetersiz olup olmadıklarının değerlendirilmesi Eksik veya yetersiz risk kontrol tedbirleri için alınması gereken
önlemlerin tanımlanması
ADIM 3Risk Değerlendirme Ekiplerinin Kurulması ve Risk Değerlendirme Planının Oluşturulması
İDEAL EKİP ÜYELERİ İSG Sorumlusu İşyeri Hekimi Faaliyeti Bilen Kişiler Dış göz
HER BİR EKİPTEKİ İDEAL KİŞİ SAYISI:
Maksimum 5
ADIM 4
Risk Değerlendirme Ekiplerinin Eğitimi
10 ADIMDA RİSK DEĞERLENDİRME
ADIM 4Risk Değerlendirme Ekiplerinin EğitimiRisk Değerlendirme Ekiplerinin Eğitimi
İDEAL EĞİTİM KONULARI Uymakla yükümlü bulunan iş
sağlığı ve güvenliği mevzuatı ve varsa diğer şartlar
İşyerinin türüne göre değişen içerikte iş sağlığı ve güvenliği temel kuralları ve risk yönetimi prensipleri
Sahada örnek faaliyetler üzerinde uygulamalı iş sağlığı ve güvenliği risklerinin değerlendirilmesi
ADIM 5
Risk Değerlendirme Ekiplerinin Ön
Hazırlık Yapması
10 ADIMDA RİSK DEĞERLENDİRME
ADIM 5Risk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık YapmasıRisk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık Yapması
TESİS
ALAN1 ALAN2 ALAN3 ALAN4 ALAN5
FAALİYET1 FAALİYET2 FAALİYET3 FAALİYET4 FAALİYET5
BİRİM1 BİRİM2 BİRİM3 BİRİM4 BİRİM5
İŞ ADIMI-1 İŞ ADIMI-2 İŞ ADIMI-3 İŞ ADIMI-4 İŞ ADIMI-5
ADIM 5Risk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık Risk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık YapmasıYapması
Forkliftle Depoya Malzeme Taşıma Faaliyeti
Forkliftin Malzemeyi Alması Malzemeyi Depoya Götürmesi
Depoda İstifleme Alanına Bırakması
ADIM 5Risk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık YapmasıRisk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık Yapması
ilgili iş sağlığı ve güvenliği yasal mevzuatı ve diğer şartlar
varsa kullanılan tehlikeli kimyasallar, tehlikeli özellikleri, güvenlik bilgi formları, etiketleri, kullanım, depolama, taşıma ve maruziyet şekilleri (solunum/cilde temas/sindirim), ambalajlarının özellikleri, acil durum göz ve boy duşları ve yerleri, kimyasal madde sızıntıları için müdahale donanımları, gaz detektörleri, alarmlar, vb.
varsa su, enerji, ambalaj, hammadde, vb. kullanımları, kullanım, taşıma, depolama şartları
varsa oluşan sıvı, katı, gaz atık türleri, muhafaza, taşıma ve bertaraf şekilleri
ADIM 5Risk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık YapmasıRisk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık Yapması
varsa kullanılan iş ekipmanları, kullanım kılavuzları, kullanım ve bakımonarım talimatları, kullanım ve bakım onarım sırasında tehlikeli özellikleri, varsa makina koruyucularının, acil stop butonlarının, sensörlerinin vb. kumanda düğmelerinin özellikleri ve yerleşimi, iş ekipmanının kullanımı ile ilgili şartlar, iş ekipmanı kullanılan ortamın özellikleri, vb.
varsa elle taşıma işlerinde taşınan yükün, taşıma şeklinin, taşıma sıklığının, taşıma mesafesinin, ortam sıcaklığı, nem, havalandırma, vb. şartlarının ve zeminin özellikleri
varsa kullanılan elektrik tesisatının özellikleri, kumanda düğmelerinin yerleşimi, elektrik tesisatının bakım onarım şekilleri
ADIM 5Risk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık YapmasıRisk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık Yapması
varsa kullanılan basınçlı tüplerin tehlikeli özellikleri, kullanım, taşıma ve depolama şartları
varsa forklift, transpalet, kamyon, vb. araçların kullanımı, kullanım şekilleri, hareket güzergahlarının, taşıdıkları yükün, yükleme şekillerinin, park alanlarının vb. özellikleri, hız limitleri,
varsa binek aracı, servis otobüsü, vb. araçların kullanımı, hareket güzergahlarının, park alanlarının vb. özellikleri, hız limitleri
Varsa yüksekte çalışma gerektiren görevin ve çalışma ortamının özellikleri
ADIM 5Risk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık YapmasıRisk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık Yapması
çalışma ortamının özellikleri, zemin yapısı, yürüme yolları, havalandırma, aydınlatma, vb. şartları
varsa o alan veya faaliyette meydana gelmiş olan ramak kaldı olaylar, kazalar, meslek hastalıkları kayıtları, istatistikleri
varsa iş sağlığı ve güvenliğine yönelik denetim kayıtları
varsa iş sağlığı ve güvenliğine yönelik uygunsuzluk/düzeltici/ önleyici faaliyet kayıtları
varsa gürültü, ortam havası, radyasyon, titreşim, aydınlatma, vb. izlemeölçme kayıtları
ADIM 5Risk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık YapmasıRisk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık Yapması
varsa mevcut planlar, prosedürler, talimatlar
varsa çalışanlarla ilgili sağlık gözetimi kayıtları, istatistikleri
varsa çalışanların kullandıkları kişisel koruyucu donanımlar ve özellikleri
varsa çalışanların mesleki ve iş sağlığı ve güvenliği eğitim kayıtları, çalışanların kişisel özellikleri, mesleki yeterlilikleri, eleman seçme ve iş teslim etme prosedürleri
ADIM 5Risk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık YapmasıRisk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık Yapması
varsa çalışanların görev ve sorumluluk tanımları ile yaptıkları işlerin tutarlılık durumu
varsa ortamda mevcut olan güvenlik ve sağlık işaretleri
varsa ilgili alan ve faaliyeti ilgilendiren acil durum planları ve prosedürleri, acil durum ekipleri, acil durum müdahale ekipmanları, tahliye güzergahları, tatbikat senaryoları, gerçekleştirilen tatbikat kayıtları, yaşanmış acil durum kayıtları, acil durum eğitim kayıtları vb.
ADIM 5Risk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık YapmasıRisk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık Yapması
varsa ilkyardım eğitimleri alan personel, ilkyardım dolapları, malzemeleri
risk değerlendirme çalışmasında gerekli olabilecek diğer bilgiler
ADIM 5Risk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık YapmasıRisk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık Yapması
Kuruluşun kontrolü altında olmayan kuruluş dışındaki yerlerden gelebilecek tehlikelerin ve risklerin tanımlanması için; sorumlu ekip tarafından kuruluş dışındaki yerler ve tesislerle ilgili bilgi toplanması, kuruluş dışındaki yerlerin ve uygun olması durumunda tesislerin ziyareti vb. yöntemler kullanılabilir.
ADIM 6
İş Sağlığı ve Güvenliği Tehlike
ve Risklerinin Tanımlanması
10 ADIMDA RİSK DEĞERLENDİRME
ADIM 6 İSG Tehlike ve Risklerinin Tanımlanması
GÖZLEM
İlgili alanın ve alanda yapılan faaliyetlerin her bir adımının yerinde gözlemlenmesi tehlike ve risk tanımlamanın en önemli adımıdır.
ADIM 6 İSG Tehlike ve Risklerinin Tanımlanması
ÇALIŞANLARIN GÖRÜŞLERİNİN ALINMASINot: Gözlemlenemeyen faaliyetler veya yalnızca seyrek olarak gözlemlenebilen faaliyetler var ise, daha sonra faaliyet yapılırken gözlemlemek kaydıyla görüşmeler başlangıçta bu görevlerle ilgili tehlikelerin ve risklerin tanımlanması için tek yol olarak kullanılabilir.
ADIM 6 İSG Tehlike ve Risklerinin Tanımlanması
TESİS
ALAN1 ALAN2 ALAN3 ALAN4 ALAN5
FAALİYET1 FAALİYET2 FAALİYET3 FAALİYET4 FAALİYET5
BİRİM1 BİRİM2 BİRİM3 BİRİM4 BİRİM5
İŞ ADIMI-1 İŞ ADIMI-2 İŞ ADIMI-3 İŞ ADIMI-4 İŞ ADIMI-5
TEHLİKE-1 TEHLİKE-2 TEHLİKE-3
RİSK-1 RİSK-2 RİSK-3
ADIM 6 İSG Tehlike ve Risklerinin Tanımlanması
Her bir faaliyetin her bir iş adımı için tanımlanan İSG tehlike ve riskleri örnek bir “İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Formu”nda kayıt altına alınır.
ADIM 7
Risklerin Önem
Derecelerinin Belirlenmesi
10 ADIMDA RİSK DEĞERLENDİRME
ADIM 7 Risklerin Önem Derecelerinin Belirlenmesi
Her bir faaliyet için tanımlanan iş sağlığı ve güvenliği tehlike ve risklerinin önem dereceleri Risk Değerlendirme Ekipleri tarafından örnek bir yöntem kullanılarak ve tartışılarak belirlenir,
Mevcut risk kontrol tedbirleri risklerin önem derecelerini düşürmediğinden, risklerin önem derecelerinin belirlenmesinde mevcut risk kontrol tedbirlerinin varlığı dikkate alınmaz.
ADIM 8
Risklerden Kimlerin Zarar
Görebileceğinin Belirlenmesi
10 ADIMDA RİSK DEĞERLENDİRME
ADIM 8 Risklerden Kimlerin Zarar Görebileceğinin Belirlenmesi
Risklere maruz kalabilecek kişilerin korunmasına yönelik olarak; kişilerin; almaları gereken eğitimlerin kullanmaları gereken kişisel koruyucu
donanımlar ve özelliklerinin çalışırken uymaları gereken kuralların işe girişte ve periyodik olarak tutulmaları
gereken sağlık gözetimlerinin vb.
hususların tanımlanabilmesi için, hangi kişilerin hangi türde risklere maruz kalabileceklerinin belirlenmesi gerekmektedir.
ADIM 8 Risklerden Kimlerin Zarar Görebileceğinin Belirlenmesi
İşyerinde olan risklerden zarar görebilecek kişilere bazı örnekler aşağıda verilmektedir; İşçiler Operatörler Bakım onarım personeli Taşeronlar Temizlikçiler İdari personel Ziyaretçiler Stajyerler Çıraklar Kuruluşun civarında risklerden
etkilenebilecek olanlar Vb.
ADIM 8 Risklerden Kimlerin Zarar Görebileceğinin Belirlenmesi
İşyerinde risklerden zarar görebilecek kişiler belirlenirken; Engelli personele Deneyimsiz personele Stajyerlere Çıraklara Hamile bayanlara Yeni doğum yapmış bayanlara Yalnız çalışan personele İş ortamı paylaşılan diğer personele
özel dikkat gösterilmelidir. Çünkü diğerlerine göre daha savunmasız olabilirler.
ADIM 9
Risk Kontrol Tedbirlerinin Planlanması
10 ADIMDA RİSK DEĞERLENDİRME
ADIM 9 Risk Kontrol Tedbirlerinin Planlanması
RİSK KONTROL HİYERARŞİSİ Tehlikenin ortadan kaldırılması Riskin azaltılması Kişilerin tehlikeden uzak tutulması Tehlikenin çembere alınması Çalışanların maruziyetlerinin azaltılması İş sisteminin iyileştirilmesi Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımı
ADIM 9 Risk Kontrol Tedbirlerinin Planlanması
Tüm çalışanların görev yetki ve sorumluluklarının tanımlanması
Prosedür ve talimatların oluşturulması ve uygulanması
İş ekipmanlarına önleyici bakım uygulanması
Hareketli parçaları olan iş ekipmanlarında koruyucu kullanımı
İş ekipmanlarında acil durdurma sistemlerinin kullanımı
İşe girişte ve periyodik olarak uygun sağlık gözetimi yapılması
ADIM 9 Risk Kontrol Tedbirlerinin Planlanması
Personelin ve taşeronların eğitilmesi
Personelin mesleki yeterliliklerinin sağlanması
Danışma ve iletişim mekanizmaların oluşturulması
Yasal mevzuat takip mekanizmasının oluşturulması
İş izni sisteminin uygulanması
ADIM 9 Risk Kontrol Tedbirlerinin Planlanması
Yeterli aydınlatma sağlanması Kuruluş içi trafik
güzergahlarının ve trafik kurallarının oluşturulması
Tehlikeli kimyasalların uygun şartlarda depolanmasının sağlanması
Uygun havalandırma sağlanması
Kişisel koruyucu donanımların sağlanması
ADIM 9 Risk Kontrol Tedbirlerinin Planlanması
Acil durum planlarının oluşturulması
Acil durum müdahale ekipmanlarının sağlanması
Acil durum aydınlatma ekipmanlarının sağlanması
Acil durum tahliye güzergahlarının ve toplanma noktalarının oluşturulması
Acil durum iletişim ekipmanlarının oluşturulması
Tatbikatların yapılması İzleme, ölçme Denetleme Vb.
Risk Değerlendirmelerinin Gözden Geçirilmesi ve Gerektiğinde
Revize Edilmesi
10 ADIMDA RİSK DEĞERLENDİRME
ADIM 10
ADIM 10 Risk Değerlendirmelerinin Gözden Geçirilmesi ve Gerektiğinde Revize Edilmesi
Risk değerlendirmesi özel durumlarda ve periyodik olarak gözden geçirilmeli ve güncellenmelidir.
Risk değerlendirmesinin gözden geçirilmesi gereken özel durumlar başlıca; işyerine yeni makineler alınması, yeni maddelerle çalışmaya başlanması yeni yöntemler uygulamaya konulması, bir kaza ya da ramak kala olay olması ya da
meslek hastalığı görülmesi
olarak sıralanabilir.