1. sayı global perspectives and insights · jeopolitik İle uğraşmak İç denetçiler için...

1. Sayı

GLOBAL PERSPECTIVES AND INSIGHTS:

Jeopolitik ile Uğraşmak

İçindekiler

Genel Müdür’ün Mesajı .......................................................................................... 4

Küresel Başkan’ın Mesajı ........................................................................................ 5

Jeopolitik İle Uğraşmak ........................................................................................... 6

İktisat, Savaş ve Çatışma .................................................................................. 6

Petrol Fiyatı – Kurumlar üzerindeki Etkileri ............................................... 7

İç Denetimin Eylem Çağrısı ............................................................................. 8

Katkıda BulunanlarBaşkan Yardımcısı ve Denetim Direktörü, SABIC

Michele J. Hooper, Direktörler Konseyi’nin Başkanı ve Genel Müdürü

Danışma KonseyiNur Hayati Baharuddin, CIA, CCSA, CFSA, CGAP, CRMA – IIA–Malezya

Lesedi Lesetedi, CIA, QIAL –Afrika Federasyonu IIA

Hans Nieuwlands, CIA, QIAL –CGAP – IIA–Hollanda

Karem Obeid, CIA, CCSA, CRMA – IIA Üyesi– Birleşik Arap Emirlikleri

Ana Cristina Zambrano Preciado, CIA, CCSA, CRMA – IIA–Kolombiya

Okur GeribildirimiSorularınızı veya yorumlarınızı gönderiniz.

[email protected]

Copyright © May 2015 by The Institute of Internal Auditors, Inc., (“The IIA”) strictly reserved. Any reproduction of The IIA name or logo will carry the U.S. federal trademark registration symbol ®. No parts of this material may be reproduced in any form without the written permission of The IIA.

globaliia.org

Global Perspectives and Insights

3

Genel Müdür’ün Mesajı Sevgili Okurlar,

İç denetimin paydaşlarından gelen taleplerin giderek karmaşıklaşmakta olduğu ve kapsamının büyüdüğü konusunda genel olarak mutabakat var. Bir iç denetim fonksiyonunun mali işler ve iç kontrol görevlerini yapmanın göreceli rahatlığıyla çalışmasının üzerinden çok zaman geçti.

Gerçekten de, bugün iç denetim en iyi işlerin bazılarını yapıyor ve risk, yönetişim ve stratejik etki konularında içgörü ve öngörü sağlaması istendiğinde kurumlara en büyük değeri sunuyor.

Mesleğimizin bu yeni gerçeği, jeopolitik ve ekonomik güçlerin dinamiklerine karşı güçlü, ilgili, güncel ve cevap verebilen, zamanında hareket eden, düşünceli bir liderliği gerekli kılmaktadır. Buna cevaben, IIA’in yeni küresel düşünce-liderliği yayını olan, süreli yayın serisinin ilkini tanıtmaktan dolayı memnunum: Global Perspectives and Insights.

Bu yeni düşünce-liderliği serisi ulusal ve bölgesel sınırların ötesindeki bakış açısıyla kilit konularda içgörü ve yön sağlıyor. Yayının içeriği Küresel IIA, Enstitüler, bölgesel kuruluşlar ve IFAC ve INTOSAI gibi savunuculuk ortaklarını da içeren çeşitli kaynaklardan sağlanacaktır. Yayında diğer kaynakların içeriğinin de gözden geçirildiği, küresel uygulanabilirliği olan ve kritik konularda düşünce liderliği yapan içerik bulabilirsiniz.

Bu ürünün sizlerin IIA üyeliğinin değerini ilerletmesinin yanında daha da önemlisi, mesleğimizin profilini yükseltmeye yardımcı olacak işbirliğini ve bilgi paylaşımını cesaretlendireceğini de umut ediyorum. Global Perspectives and Insights’ın uluslararası tadını ve odağını sürdürmesinden emin olmak amacıyla konu seçimine yardımcı olacak, içeriği gözden geçirecek ve baskı zamanlamasını takip edecek küresel bir içerik danışma konseyi oluşturduk.

Global Perspectives and Insights’i yılda birkaç defa çıkarmayı umarken, içeriğin ana sürükleyicisi, zamanlamaya dikkat ederek küresel önemdeki konuların küresel mesleğimize dokunması ihtiyacı olacaktır.

Umarım bu ilk sayıdan ve ardından gelecek diğer sayılardan hoşlanır ve faydalanabilirsiniz.

Saygılarımla, Richard F. Chambers, CIA, QIAL, CGAP, CCSA, CRMA Başkan ve Genel Müdür İç Denetçiler Enstitüsü

Richard F. Chambers, CIA, QIAL, CGAP, CCSA, CRMA

Başkan ve Genel Müdür (CEO) İç Denetçiler Enstitüsü

globaliia.org


4

Anton van Wyk, CIA, QIAL, CRMA 2014–15 IIA Küresel Başkanı

Küresel Başkan’ın Mesajı Sevgili Okurlar,

İç denetim mesleği ile ilgili her tanım; mesleğimizin iyi yönetişimi teşvik etmek, riski tanımlama ve azaltmak ve kontrol önlemlerinin etkililiği hakkında güvence sağlamak üzerinde oynadığı role ilişkin bir değerlendirme içermelidir.

Yeni ve ortaya çıkmakta olan riskler kurumları, küresel ölçekte önemli ölçüde artarak, tehlikeli şekilde ve bazen pişkince tehdit ederken, öyle görünmektedir ki şimdiye kadar olmadığı şekilde riskler yaptıklarımıza hükmetmektedir – tanımlamaktan anlamaya, azaltmaya nihai olarak riskle nasıl başettiğimizi değerlemeye kadar. Bu durumun, kurumlarımızı doğrudan etkileyen riskler üzerinde keskin bir odaklanma gerektirmesi, bir ihtiyaç olmaktadır.

Aynı keskin odaklanma bazen kurumlarımızı dolaylı olarak etkileyebilen kör noktaları daha geniş meseleler haline getirebilir. Biz, bunun ve miyop bir bakışın herhangi bir kuruma getireceği tehlikelerin farkında olmalıyız.

IIA’ın yeni düşünce liderliği yayını olan Global Perspectives and Insights’ın ilk sayısı makro düzeydeki risklerin yerel düzeyde nasıl önemli ve uzun süren etki yapabildiğine bakmaktadır.

Jeopolitiğin ve jeopolitik riskin kurumları nasıl etkileyebileceğine dair bu kısa bakış, bu ismin ima ettiği geniş tayfı üstlenmemektedir. Bunun yerine, bu yayının yazarları jeopolitikten etkilenen tek bir faktörün –petrol fiyatının- görünüşteki ilişkisiz iş fonksiyonlarını nasıl bozabildiğini, rahatsız edebildiğini veya gerebildiğini incelemektedirler.

Bu yayını geliştirmede SABIC’ın Başkan Yardımcısı ve Denetim Direktörü Gregory Grocholski ve Direktörler Konseyinin Başkanı ve Genel Müdürü Michele Hooper sadece jeopolitiğin farklı iş sektörlerini nasıl etkileyebileceği hakkında içgörü değil, aynı zamanda iç denetçilerin yapmaları beklenen spesifik eylemleri de seslendirdiler. Aynı zamanda, bu yayın okuyuculara ilave bilgi kaynakları ve söyleşilerde yeralma fırsatı verirken geribildirim yapma imkanı da sağlamaktadır.

Bu ilk sayı Global Perspectives and Insights’ın okuyuculara verdiği değeri açıkça kanıtlamaktadır. IIA’in ileriki yıllarda yayınlamayı planladığı Global Perspectives and Insights’ın bu ilk sayısı pekçok düşündürücü, içgörü sahibi ve işinize yarayacak sayıların ilkidir.

Saygılarımla, Anton van Wyk, CIA, QIAL, CRMA 2014–15 IIA Küresel Başkanı

globaliia.org


5

Jeopolitik İle Uğraşmakİç denetçiler için jeopolitiğin kurumlarını nasıl etkilediğiyle uğraşmak göz korkutucubir iş olabilir. Ne de olsa, jeopolitik, iklim değişimi, salgın hastalık, siyasi istikrarsızlık, iktisat, savaş ve çatışma ki bunların tamamı kuruma az veya farkına varılmayan riskler getirebilmektedir, geniş ve birbiriyle ilişkili konuları içermektedir.

Jeopolitik riskler izole riskler olarak değerlendirilemezler; bu riskler birbirleriyle oldukça ilişkilidirler. Bu yazı, iktisat, savaş ve çatışmanın küresel iş haberlerinin başlıklarını istila eden tek bir konu üzerindeki etkisini kısaca anlatmaktadır — petrol fiyatı. Yazarlar petrol fiyatının farklı sektörlerdeki etkisini dikkate almaktadırlar. Son olarak, yazarlar jeopolitik risklerin kuruma etkisini seslendirirken iç denetim için olan anahtar değerlendirmeleri incelemektedirler.

İktisat, Savaş ve Çatışma

Petrol Fiyatı üzerindeki Etkiler 2014-15’te genişçe raporlanan küresel petrol fiyatını etkileyen olaylar aşağıdakileri içermektedir:

■ Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) Kasım 2014 toplantısında petrol üretimini azaltmama konusunda uzlaşarak bir pazar payı stratejisini benimsedi. Bu strateji petrol fiyatlarındaki sert inişi hızlandırarak dünya çapında önemli sonuçlar getirdi.

■ Rusya ve Ukrayna’nın bölgesel bir anlaşmazlıkta kilitlenmesi küresel tansiyonu arttırdı ve Rusya’ya karşı uluslararası yaptırımlara yol açtı. Büyük bir petrol ihracatçısı olan Rusya’nın hem yaptırımlar hem de düşük petrol fiyatlarının bir sonucu olarak gelecek birkaç yıl boyunca üretimini önemli ölçüde azaltması bekleniyor.

■ Rakip Libya’lı güçler petrol arzında korkuya neden olacak ve petrol fiyatını arttırma yönünde baskı oluşturacak şekilde ülkenin petrol terminallerine saldırılar gerçekleştirdiler.

■ İran’ın nükleer programı hakkındaki görüşmeler ve İran’ın petrol ihracatına karşı yaptırımların gevşetilmesi anlaşmasına varılması olasılığı, böyle bir anlaşmanın gelecekteki petrol fiyatı ve arzı üzerinde ne etki yapacağı hakkındaki tartışmalara hız kazandırdı.

■ Suudi Arabistan, petrol fiyatının kaybettiği gücün bir kısmını geri almasına neden olacak şekilde Yemen’e hava saldırıları düzenledi.

Bu jeopolitik olayların kamu ve özel sektör kurumlarında potansiyel olarak geniş kapsamlı etkileri bulunmaktadır. Bu noktayı izah etmek için, yazarlar petrol fiyatının çeşitli sektörlerdeki bazı reel ve tahmini etkilerine daha yakından bakmaktadırlar.

Savaş ve ÇatışmaSavaş ve çatışma belki de en eski ve yıkıcı jeopolitik risklerdir. Şubat 2015’te İsviçre Davos’taki Dünya Ekonomik Forumu (WEF) tartışmaları bu yıl sanayileri ve ekonomileri etkileyen en üst düzey risklerin savaş ve çatışma olduğunu ileri sürmüştür. Jeopolitik Görünüm hakkındaki bir WEF oturumunun sonuçlarına göre, öndegelen uzmanlar savaş ve çatışma yaşanan alanlarda faaliyet gösteren kurumların dikkat etmeleri gereken noktaların şunlar olduğunu ifade etmektedirler:

■ Risk ve fırsat dengesini net bir şekilde anlayın — yüksek oynaklık savaş ve çatışma ortasındaki bölgelerdeki yüksek kar fırsatlarının kurumlara ödettiği bedeldir.

■ Savaş ve çatışma ile ilgili yasal riskleri, itibar risklerini ve iş risklerini sürekli olarak izleyin ve düzenli aralıklarla değerlendirin.

globaliia.org


6

Petrol Fiyatı – Kurumlar üzerindeki Etkileri

Petrol Üreticileri ve Destek HizmetleriBloomberg; İskoçya, Avustralya ve Brezilya’nın yanısıra A.B.D.’deki kayagazı üreticilerinin, ki özellikle bunlar kötü etkilenmişlerdir, petrol merkezlerinde 2014’ün ortalarında başlayıp Şubat 2015 ortasına kadar süren petrol fiyatlarındaki düşüş boyunca, dünya çapındaki enerji sektöründe 100.000’den fazla kişinin işten çıkarıldığını haberleştirmiştir. Petrol sahalarında hizmet veren şirketler de işlerde kesinti yapmışlardır. Ocak 2015’te büyük bir iş makineleri imalatçısı, düşen ham petrol fiyatlarının hedeflenen gelirlere ulaşılmamasının ve kötü görünümün en önemli sebebi olarak belirtilmiştir..

Kamu Sektörü KurumlarıPetrol sanayisinden alınan vergi ve lisans gelirleri düştükçe ulusal ve yerel hükümetler zorluk yaşayabilirler. Aynı zamanda, hükümetler enerji yatırımlarını desteklemek için petrol şirketlerine vergi avantajı sağlama yolunu seçebilirler.

PerakendecilerDüşük enerji fiyatlarının, pek çok tüketicinin, ev ısınmasındaki maliyetlerden ve araç yakıt maliyetlerinden para tasarrufu yapmasına yardımcı olacağı beklenmektedir. Muhtemelen, tüketiciler bu tasarruflarının bir kısmını perakende harcamalarına yönelteceklerdir. Buna ilaveten, düşük petrol fiyatları perakendedeki nakliye maliyetlerini de azaltacaktır. Bununla birlikte, enerji sektöründe çalışanların harcamalarına bağımlı olan perakendecilerin ürünlerine enerji sektöründen olan talep düzensizlik içerecektir.

Turizm ve SeyahatDüşük petrol fiyatları turizmi destekleyebilir ve otellerin ve havayollarının ekonomik görünümünü iyileştirebilir. Bununla birlikte, sadece hidrolik kuyuların yakınında ve nispeten uzak yerlerde yaşayan işçilerin içinde bulunduğu Amerikan kaya gazı sanayisinin büyümesinden son zamanlarda faydalanan küçük otel işletmecileri için görünüm kötü olabilir.

Mali HizmetlerPetrol sanayisine borç veren, teminat veren ve tavsiye veren bankalar düşük petrol fiyatları nedeniyle zarar görebilirler. 2014’ün sonlarında ve 2015’in başlarında pazar analistleri Amerikan petrol şirket borçlarında bir temerrüd dalgası olacağını tahmin ettiler. Aynı zamanda, enerji sektörü çalışanlarına yoğunlaşan mali hizmet kurumları ve gayrimenkul ipotekli işlem hizmeti veren şirketleri sıkıntı yaşayabileceklerdir. Öte yandan, tüketiciler yeni kredi limitleri açmaya, mevcut borçlarını yeniden finanse etmeye veya yeni bir ipotekli işlem yapmaya eğilimli olabileceklerdirBu örneklerin gösterdiği gibi, kurumlar üzerindeki jeopolitik riskler ve fırsatlar karmaşık ve geniş kapsamlı olabilir. Bu durum çok defa hem riskleri hem de fırsatları getirebilir, yönetimin ve yönetim kurulunun aksiyon taleplerine neden olabilir, bu durum da kurumların jeopolitik riskleri değerlendirmesine, karşılık hazırlamasına ve tesir

Savaş ve Çatışma Devamı

■ Bölgeye ilişkin stratejik ve uzun vadeli bir taahhütte bulunun. Uzun vadeli bir taahhüt her iki taraf için de karşılıklı fayda sağlayabilir – kurum iyi işler sunarak bölgenin istikrar kazanmasında esaslı bir rol oynarken aynı zamanda kendi iş hedeflerini de destekleyebilir. Nihai olarak, uzun vadede artacak bölgesel istikrar, muhtemelen kurumun risklerini de azaltacaktır.

■ Riskleri ölçün ve bu riskleri bakış açınıza yerleştirin. Bir WEF panelisti geçmiş bir kaç yıl boyunca kendi küresel imalat şirketinin Batı’daki araç kazalarında Orta Doğu veya Avrupa’daki savaşta kaybedilenden daha fazla insan kaybettiğini ve bombalamalardan daha fazla yangın veya elektrik kazaları nedeniyle fabrika kaybettiğini açıkladı.

■ İnsanları öncelik haline getirin. Faaliyetler yeniden inşa edilebilirler, insanlar edilemezler.

globaliia.org


7

etmesine yardımcı olabilir. İç denetçiler bu aksiyon çağrısına karşılık verebilirler ve geniş düşünerek ve yetkinlikleri ve mesleki gelişimleri üzerine odaklanarak, kendi rollerini anlayarak ve jeopolitik olayları takip ederek jeopolitikle ilgili güvence ve danışmanlık hizmetleri için hazırlık yapabilirler.

İç Denetimin Eylem Çağrısı

İç Denetimin Önemini Anlayınİç denetim jeopolitik olaylara karşı kurumun öngörü ve cevap verme yeteneğini değerlendirmeye almalı ve jeopolitik riskler ve fırsatlar hakkında kuruma görüş bildirmelidir. İç denetim, stratejik planlama ve izleme süreçleri hakkında kuruma güvence verebilir ve dış çevredeki önemli aykırılıkları saptama imkanına sahiptir. Dikkate alınacak hususlar aşağıdaki noktaları içermektedir:

■ Jeopolitik risklerin tüm kurumları etkileme potansiyeli vardır ve kurumun stratejik plan sürecinde ve kurumsal risk yönetimi programının parçası olarak hesaba katılmalıdırlar. İç denetçiler herhangi bir risk değerlendirmesini hazırlarken, özellikle kurum düzeyinde kurumun içsel çalışmalarının bir kapsamlı-analizini geliştirirken jeopolitik risklerle ilintisini dikkate almalıdırlar. Bu içsel çalışmalar, ürünler, hizmetler ve faaliyetlerin coğrafyası coğrafi bölgesi açısından kurumun bileşenlerini ve yapısını ve bunların arka planında bulunan birbirlerine bağlılıklarını ve ilişkilerini içermektedir. Esas konu, kurum faaliyetlerinin ve kurumu başarılı kılan etmenler hakkında bilgi sahibi olmaktır. Üretimi bir örnek olarak alırsak, iç denetçiler hammadde tedarikçilerinin faaliyet gösterdiği coğrafyalardan nasıl etkilendiğini düşünüp sonuç çıkarmalıdırlar. Tedarik zinciri savaş ve çatışma gibi jeopolitik istikrarsızlıklarda etkilenen boru hatlarına veya su yollarına bağımlı mıdır?

■ Denetim komitesi, iç denetime kurumun kurumsal risk yönetimi (ERM) çerçevesinde jeopolitik risklerin dikkate alınması konusunda güvence veren kilit güvenilir ve tarafsız bir profesyonel kaynak olarak bakmalıdır. Denetim komitesi aynı zamanda iç denetime, ikinci ve üçüncü-derece risklerin hesaba katılması hakkındaki denetim komitesinin araştırmalarını derinleştirmesine yardımcı olacak şekilde de bakabilir. Örneğin, tedarikçilerle ilgili riskler konusunda kurum yönetimi alışılan şekilde tedarikçiler ürünü, kaliteli ve uygun fiyattan teslim edebilirler mi gibi ilk-sıradaki risklere odaklanır. İç denetim, kurumun üçüncü-taraf durum tespiti çalışmalarını değerlendirerek ve şirketteki ilgili departmanın tedarikçinin önceki hukuki davaları, mali durumu, çevre cezaları, yabancı ülkelerdeki yolsuzluk mevzuatına uyumu, tedarikçi personelinin adli sicili gibi değişkenleri doğru şekilde dikkate alıp almadığını inceleyerek şirkete değer katabilir.

■ İç denetçiler kurumun doğrudan ve dolaylı olarak jeopolitik taraflara nasıl yön verebileceğini veya tesir edebileceğini, erkenden kavrayabileceğini anlamalıdır ve bir jeopolitik riskin ve potansiyel etkisinin yörüngesini değiştirmek için proaktif veya tepkisel aksiyonlar hakkında kuruma tavsiyelerde bulunmalıdır.

globaliia.org


8

■ İç denetim kurumda jeopolitikle-ilişkili bir olaya ilk cevap verenler arasında olmayabilir. Ancak olayın ardından, kurumun kriz yönetimi faaliyetlerini ve ilişkili kontroller açısından yaptıklarını değerlendirmek için iç denetime başvurulabilir.

Jeopolitik Olayları Takip EdinUzmanlar jeopolitik olayları takip etmenin en iyi yolunun yerel politik ve kültürel çevrelerde “yaşamak” olduğunu söylüyorlar. Küresel kurumlarda yerel bilgi ve tecrübeye sahip bölgesel bir iç denetimin varlığı avantajlı olabilir. Özellikle, bölgesel adli denetçiler kurumun jeopolitik konulara daha derin sondaj yapmasına yardımcı olacak analitik yaklaşımlar kullanarak yerel bir bakış açısı oluşmasına katkı verebilirler. İç denetim, iş koşulları ve ilişkili jeopolitik risk fikirleri hakkında ilave yorumlar yapmak amacıyla yerel ve bölgesel bilgiler edinerek küresel bir lider ve düşünür olarak yönetime ve yönetim kuruluna katkı sağlayabilir.

İletişim ve sürekli eğitim de önemlidir. İç denetimin yapması gerekenler şöyledir:

■ Jeopolitik hakkında mümkün olduğu kadar fazla bilgi edinin — sosyal medya ve haberlerine abone olun, mesleki kuruluşların sağladığı kaynakları kullanın, araştırma enstitüleri ile bağlantılar oluşturun ve küresel dış denetim ve danışmanlık şirketlerinin muazzam kaynaklarından faydalanın.

■ Şirketin önde gelenleriyle bağlantıda olun, ve mümkün olduğu kadar stratejik planlama tartışmalarına katılın.

■ Kurumun iç iş ortaklarıyla düzenli olarak irtibat kurun.

■ Diğer kurumlardaki iç denetçilerle ve risk yöneticileriyle bağlantıda olun.

■ Birebir yapılan görüşmelere ve yuvarlak masa toplantılarına katılın.

■ Konferanslara katılın ve eğitim fırsatlarını değerlendirin.

İç denetim aynı zamanda jeopolitik risklerle ilgili ticari bilgileri edinme amacıyla kurumun kendi sosyal medya uzmanlarından yararlanıp yararlanmadığını değerlendirebilir. Bireysel iç denetçiler için sosyal medyaya ve haberlerine abone olmak önemli iken çok deneyimli sosyal medya uzmanları sosyal medya içeriğini gerçek zamanlı olarak izleyip yönetmek amacıyla güçlü ve gelişmiş teknolojiler kullanmaktadır –bu, sosyal medya moderasyonu olarak bilinen bir süreçtir. Kendi faaliyetleri için önemli olan jeopolitik anahtar kelimeleri (örneğin çatışma, şiddet, casusluk, karışıklık, yaptırımlar, nükleer pazarlıklar, iklim değişimi, kur krizi, siber savaş, salgın, hastalıklar ve emtia fiyatları) kullanarak, bu kelimeleri kurumun içinde bulunduğu sanayiyle veya bulunduğu yerle (örneğin perakende, enerji, sağlık, imalat, ulaştırma, Avrupa veya Asya) birleştirerek ve belli aralıklarla (her 15 dakikada bir olacak kadar kısa) faaliyetlerdeki sorunları veya değişiklikleri ortaya çıkaracak beceriye sahip olan “dinleme kurallarını” ve

“dinleme bilgi beslemelerini ” özelleştiren çeşitli servisleri hayal edin.

globaliia.org


9

Geniş Kapsamlı Düşünün

İç denetimin jeopolitikle ilgili en büyük zorluklarından birisi daha geniş düşünmek ve kendi evrenini mali işler ve bilgi teknolojilerinin çok ötesine genişletebilmektir. İç denetçiler yönetişim, risk ve kontrolün dışındaki konuları keşfedecek şekilde kendilerini zorlamalı ve yeni anlayışlarını risk değerlendirmesine uygulamalıdırlar.

Örneğin, küresel istihdam gelişme eğilimi hakkındaki bir araştırmaya göre orta sınıfı oluşturma çabasındaki hükümetler bazı coğrafyalarda kurumları cezbetmek amacıyla teşvikler (vergi teşvikleri gibi) sunmaktadırlar. İç denetçiler bu alandaki iş etiğini ve yapılacak işin türünü, toplumun eğitim ihtiyaçlarını ve o coğrafyanın ekonomik kalkınma vizyonunu dikkatle incelemelidirler. Ekonomik kalkınma arttıkça, kurum deneyimli çalışanlarının o alana yeni giren diğer kurumlardan iş teklifi almasıyla artan işgücü devir oranlarıyla karşılaşabilir. Risk döngüsü yeni ve deneyimsiz çalışanların kuruma katılmasıyla devam eder.

Zaman zaman bazı denetimlerin kapsamının uygun jeopolitik riskleri ve fırsatları içerecek şekilde genişletilmesi ihtiyacı doğar. İç denetçiler geniş düşünmeli operasyonel yönetimden ayakları yere basan bilgileri ve bakış açısını almalı, geniş düşünmeli, jeopolitiğin bir yönetişim çerçevesinin çoklu bileşenlerine uygulanabileceğini anlamalı ve ortaya çıkacak ifşaatlara veya “şimdi anladım” anlarına açık olmalıdırlar.

Yetkinliklere ve mesleki gelişime odaklanın Bahsedildiği gibi, jeopolitik meseleler geniş ve karmaşıktır ve jeopolitik riskleri yönetmek bir kaç profesyonel yetkinlik gerektirir, en başta yönetişim, risk ve kontrol; ticari basiret; iletişim ve eleştirel düşünebilmek; ikna ve işbirliğinin gerekliliğinden bahsetmeye bahsetmeye ise gerek bile yok.

■ Yönetişim, risk, ve kontrol: İç denetçilerin, kurumun, anahtar tedarikçilerinin ve müşterilerinin yeni gelişen jeopolitik risklerini ortaya çıkarmak ve izlemek için çeşitli yollar bulmaları gerekir, iç denetçiler aynı zamanda yeni gelişen jeopolitik risklerin kurumun risk profiline olan etkisini de değerlendirmelidirler.

■ Ticari basiret: Jeopolitik riskleri anlamak için ciddi ticari basiret gereklidir. İç denetçiler genel olarak işi derinlemesine bilmelidirler ve daha önce bahsedildiği gibi kendi kurumları hakkında sahip olacakları derin bilgileri, kendilerini başarılı kılacaktır. Bahsedilen bilgi makroekonomik ve mikroekonomik faktörleri hesaba katmayı, bunun denetim göreviyle ilgisini ve kurumdaki etkisini içermelidir.

■ İletişim: İç denetçiler başka kişileri etkileyecek şekilde kendi fikirlerini bir şekilde düzenlemeli ve ifade etmelidirler — iç denetçiler jeopolitik riskleri, etkilerini ve fırsatları basit ve merak uyandıracak şekilde açıklayabilmelidir.

■ Eleştirel düşünce: İç denetçilerin kurumlarında gelişecek durumlar için doğru araştırmayı ve ticari bilgiyi tespit etmeleri, analiz etmeleri ve sorun çözme tekniklerini uygulamaları gerekir. Eldeki bilginin ilgili, doğru ve yeterli olduğundan

globaliia.org


10

emin olmak için iyi eleştirel-düşünce becerileri ve güçlü veri-analitiği kapasitesi de gereklidir. İlaveten, iç denetçilerin entellektüel açıdan meraklı, açık fikirli olmaları ve jeopolitik risklerin etkilerinin bir denetim görevinin kapsamını değiştirebileceğini anlamaları gerekir.

■ İkna ve işbirliği: İç denetçiler diplomasi ve kararlılık dengesini kurabilecek ve birbirine rakip çıkarları olan paydaşların ihtiyaçlarını ve beklentilerini yönetecek beceriye sahip olmalıdırlar.

İç denetçiler farklı kültürlerdeki jeopolitik etkileri daha iyi anlamak için eğitim görerek, küresel derinlikteki konferanslara katılarak, farklı bakış açılarını dinleyerek ve farklı coğrafyaları ziyaret ederek bu yetkinlikleri geliştirebilirler. Farklı sektörlerden ve coğrafyalardan meslektaşlar arasındaki iletişim ağlarına dahil olmak çok önemlidir.

Kapanış DüşünceleriKurumlara çok kapsamlı ve çok yönlü olarak etki eden jeopolitik, iç denetime yeni bakış açıları ve keskin içgörüler sunarak, kurumun jeopolitik riskleri ve fırsatları yönetme ve cevap verme hazırlığına katkı vermek için sayısız saygınlık imkanı ve şans getirmektedir. İç denetçiler kendilerini bu role sadece küresel bir bakış açısı kazandıran eğitimlere ve konferanslara katılarak değil aynı zamanda jeopolitik olayları takip ederek, kurumun önde gelenleriyle, iç iş ortaklarıyla ve iş arkadaşlarıyla bağ kurarak, hazırlayabilirler. Jeopolitik manzaranın ne kadar hızlı değiştiğini gözönüne aldığımızda, iç denetçiler en fazla içgörüyü geniş düşünerek, bir dizi kaynaktan ve bakış açısından bilgi alarak, farklı sektörlerdeki, kültürlerdeki ve coğrafi bölgelerdeki meslektaşlarıyla bağ kurarak ve yurtdışında çalışarak kazanabileceklerdir.

Daha Fazla Bilgi İçin ■ Dünya Ekonomik Forumu’nun 2015 Yılı Toplantı gündeminde Jeopolitik Görünüm,

Küresel Mali İstikrar, Küresel Sağlık Güvenliği ve Jeo-Ekonomik Rekabet gibi jeopolitik konularda birkaç oturum yer almaktaydı. Oturumları izlemek ve diğer bilgilere ulaşmak için weforum.org’a bakınız.

■ IIA Küresel İç Denetim Yetkinlik Çerçevesi, Uluslararası Mesleki Uygulama Çerçevesi’nin (UMUÇ) zorunluluklarını karşılayacak yetkinlikleri tanımlayan bir araçtır. Bu yayında bahsedilen yetkinlikler de dahil olmak üzere yetkinlik çerçevesi hakkında daha fazla bilgi IIA’in küresel web sitesinde (www.globaliia.org) bulunabilir.

■ The U.K. Chartered Institute of Inernal Auditor’s Audit & Risk Insight, How To Protect Business From Geopolitical Risk yayınına auditandrisk.org.uk adresinden ulaşabilirsiniz.

IIA Hakkındaİç Denetçiler Enstitüsü (The Institute of Internal Auditors Inc. IIA) 170’den fazla ülke ve bölgede 180.000’den fazla üyesi olan küresel bir mesleki örgüttür. IIA iç denetim mesleğinin ana (chief ) savunucusu, uluslararası standart koyucusu (setter) ve ana araştırmacısı ve eğitimcisi olarak hizmet vermektedir.

www.globaliia.org

Okur GeribildirimiSorularınızı veya yorumlarınızı gönderiniz

[email protected].

globaliia.org


11

4/2015-0270

globaliia.org

1. sayı global perspectives and insights · jeopolitik İle uğraşmak İç denetçiler için...

Documents