1 prof. e.o.j. jans m.m.v. prof. drs. k. wezeman dr. van dijk 20 e druk 1 grondslagen...

1

prof. E.O.J. Jans m.m.v. Prof. Drs. K. Wezeman

Dr. Van Dijk

20e druk

1

Grondslagen Administratieve Organisatie

Deel B processen en systemen

2

• Het productieproces• De productiefunctie• Massa- en stukproductie• Het administratieve productieproces• Procesactiviteiten• Informatiebehoeften• Het productiesysteem

Hoofdstuk 7

Het productieproces: voorbereiding en uitvoering

3

De productiefunctie Productieproces = omzettingsproces =

transformatieproces◦ toegevoegde waarde

Vergelijking waardekringloop (zie volgende slide)

Specifieke aspecten AO van productiebedrijven te maken met het gebruik van productieapparaat ◦ grote investeringen◦ bewaken bezettingsgraad◦ economische slijtage (snelle technologische

ontwikkelingen)

Opgaven, 3e druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) © Wolters-NoordhoffOpgaven, 3e druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) © Wolters-Noordhoff

4

HandelsbedrijvenInkoop Inkoop goederen grondstoffen

Opslag grondstoffen

Opslag Transformatieproces:goederen - continu: GIB

- niet continu: GIB/opslag HF/GIB

Opslageindproducten

Verkoop Verkoopgoederen goederen

Industriële bedrijven

Vergelijking waardekringloop (fig. 33)

5

Typologie productiebedrijven Massaproductie

◦ Afgestemd op behoeften van de markt (collectiviteit van afnemers)

◦ Produceren op voorraad en produceren op bestelling◦ Product

1: homogeen (bvb. suikerfabriek, brouwerij) meerdere gelijktijdig produceren of 1 met meerdere

variëteiten: heterogeen (seriemassa) (bvb. fietsenfabriek)

Stukproductie (ook: seriestuk)◦ Afgestemd op specifieke wensen individuele afnemer

Mengvormen

Grote gevolgen voor de planning – control!Opgaven, 3e druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) © Wolters-NoordhoffOpgaven, 3e druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) © Wolters-Noordhoff

6

De productiefunctie (I)

Vooraf vaststellen (voorbereidingsfase):◦ Hoe is het product opgebouwd?◦ Hoe kan het product op doelmatige wijze worden

vervaardigd?◦ Wat en hoeveel is nodig om het product te

vervaardigen?◦ Wat zijn de voorgecalculeerde kosten?◦ Wanneer start het produceren?


7

De productiefunctie (II)

Tijdens de productie (uitvoeringsfase)◦ Verloopt productieproces overeenkomstig

planning? Voortgang Kwaliteit

Na de productie (afsluitingsfase)◦ Voldoet het product aan de gestelde

kwaliteitseisen?◦ Is de uitvoering binnen de normen gebleven? Zo

niet: wat zijn de oorzaken?


8

Het productieproces - procesrelaties

Magazijn-

Proces*

Human resource

proces

Financieel- administratief

proces

PRODUCTIE-PROCES

Verkoop- proces

Inkoop-proces

*+ expeditieprocesOpgaven, 3e druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) © Wolters-NoordhoffOpgaven, 3e druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) © Wolters-Noordhoff

9

ProcesanalyseProductievoorbereiding (pg 184)

1. Productontwerp2. Calculatie3. Planning4. Werkvoorbereiding


10

1. Productontwerp Ontwerpanalyse: gestelde eisen omzetten in tekening

◦ Mogelijk gebruik CAD-systeem

Specificaties opdrachtgever goedkeuring tekening is nodig

Stuklijst (BOM): wat/hoeveel nodig◦ Explosie: afbreken van product naar basiselementen ◦ Implosie: opbouw van basiselementen naar product

Bewerkingslijst (Routing): ◦ Welke/volgorde/manueel of machinaal/tijdsduur

Procesanalyse ◦ Arbeidsanalyse: doelmatige werkmethode◦ Vaststellen normen


11

2. Calculatie (voorcalculatie) Uit stuklijst + bewerkingslijst Kwantitatieve voorcalculatie : normverbruiken (toegestane

verbruik) en financiële voorcalculatie (prijzen)

Calculatieschema (vb. pg. 192)◦ Normverbruik, normtijden, gebruik gereedschap en intern transport

Standaarden◦ Massaproductie

uitgebalanceerde normen (herhaling) efficiencyverschillen normcontrole

◦ Stukproductie normen minder uitgebalanceerd efficiencyverschillen EN calculatieverschillen (bijstellen norm)

Voorcalculatie / receptuur (restauratie – chemie, …)

Offertecalculatie◦ Globale cijfers, ten behoeve van de verkoopafdeling◦ Verbruik rekenen aan actuele prijzen


12

3. Planning Grondstoffen/materialen (MRPI)

◦ Top-down◦ Stabiele, complexe omgeving met veel productonderdelen en

batchgewijze productie

Bezettings/capaciteitsplanning (MRPII)◦ Complexe producten met duizenden componenten, veel niveau’s, lange

doorlooptijden, veel verandering in de samenstelling van producten

Doorlooptijd > som bewerkingstijden Logistieke planning

◦ Push, pull, MPS (input voor MRPI)

Globale planning (levertijd, bezetting) en detailplanning (week)

ERP: ◦ Beheersen goederenstroom van klantorder tot levering◦ Data-uitwisseling tss MRPII, financiële, ...systemen en DSS


13

4. Werkvoorbereiding

Vervaardigen documenten:◦ Productieorder (pg 200 en 202)◦ Werkopdracht (pg 201)

Uitgifte van orders (op grensvlak met productie-uitvoering; is fase 1 van productie-uitvoering)

Uitbesteding◦ Uitbestedingsopdracht

Werkzaamheden verricht door derden Componenten betrekken van derden


14

ProcesanalyseProductie-uitvoering1. Werkdistributie2. Grondstoffen- en materiaalvoorziening3. Tijdregistratie4. Voortgangscontrole5. Kwaliteitscontrole6. Doelmatigheidscontrole7. Kwaliteitscontrole gereed product8. Gereedmelding product9. Aflevering gereed product


15

2. Grondstoffen- enmaterialenvoorziening Uit magazijn betrekken

Afval◦ Onvermijdbaar afval ◦ Méér afval? Ondoelmatige uitvoering◦ Verzamelen – afleveren aan magazijn – sorteren

- ...

Foutbonnen voor vastgestelde tekorten


16

3. Tijdregistratie

Bestede manuren◦ Aanwezigheidstijd = shoptime

Directe uren Indirecte uren

◦ Tijdsbesteding = jobtime Werknemers buiten het bedrijf

◦ Time sheet

Bestede machine-uren◦ Voor nacalculatie en bezettingsgraad

Opgaven, 3e druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) © Wolters-NoordhoffOpgaven, 3e druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) © Wolters-Noordhoff 1616

17

4. Voortgangscontrole

Levertijden bewaken Invloed op resultaat

Taak van verantwoordelijke fabricagechef Registreren door Administratief systeem


18

5. Kwaliteitscontrole

Total Quality Control (TQM)

Traceability – traceerbaarheid (ISO 9000)

Uitval


19

8./9. Gereedmeldingen aflevering Overdracht aan het magazijn

Aflevering aan de klant


20

Productieverantwoording Verschillen voor- en nacalculatie

◦ beide op basis van voorcalulatorische tarieven

Kwantitatief

Financieel (Resultatenanalyse)◦ Tariefcontrole◦ Verbruikte grondstoffen en materialen

Directe en indirecte verbruiksmeting

Orders in bewerking (OHW)

Gespecificeerde resultatenanalyse


1 prof. e.o.j. jans m.m.v. prof. drs. k. wezeman dr. van dijk 20 e druk 1 grondslagen...

Documents