1 pazarlama-cevre
DESCRIPTION
pazarlama ve çevreTRANSCRIPT
PAZARLAMA YÖNETİMİ -Tanışma, -Pazarlamaya Giriş,
- Çevresel Faktörler-Pazarlama Araştırması-Tüketici Davranışları ve Konumlandırma-Ürün Yönetimi ve Marka-SWOT Analizi ve Pazarlara Giriş Stratejileri-Fiyat ve Dağıtım Yönetimi-Perakendecilik-Mağazacılık-Tutundurma Yönetimine Giriş-Tutundurma Yönetimi-Reklam Yönetimi
ÖDEVLER SUNUM...
Dr. Serkan AKGÜN
PAZARLAMA YÖNETİMİ1.Ders
-Tanışma ve Pazarlama İlkelerine Giriş
Pazarlama Tanımları:
1-”Ürün ve hizmetlerin üreticilerden tüketicilere ve-veya kullanıcılara doğru akışını sağlayan işletme çabalarıdır.”
2-”Ürünlerin mülkiyetlerinin değişimini sağlayan etkinliklerdir.”
3-”Mevcut ve potansiyel alıcılara istek tatmin edici ürün ve hizmetleri sunmak üzere planlanan, fiyatlandırma, dağıtım ve tutundurması tasarımlanan işletme faaliyetleri bütünüdür.”
4-”Ürün, hizmet, faaliyet, kişi, yer, örgüt ve fikirlerin, değişim süreci aracılığıyla, istek ve gereksinimleri belirlemeye, şekillendirmeye ve karşılamaya yönelik insan faaliyetleri bütünüdür.”
Dr. Serkan AKGÜN
PAZARLAMA YÖNETİMİ1.Ders
-Tanışma ve Pazarlama İlkelerine Giriş
Pazarlama ile ilgili önemli terimler
-Gereksinimler-İstekler-Talepler-Müşteri-Ürünler-Mübadele (Değişim)-İşlem-Satış ile Pazarlama Farkı-Pazar -İletişim
Dr. Serkan AKGÜN
PAZARLAMA YÖNETİMİ1.Ders
-Tanışma ve Pazarlama İlkelerine Giriş
Pazar Çeşitleri
1-Ekonomi Açısından Pazarlar-Mamul Pazarları (Bitmiş, yarı bitmiş)-Üretim Faktörleri (Kapital, İşgücü, Doğa ve Girişim Pazarları)
2-Satınalıcılar Açısından Pazarlar-Tüketici Pazarları-Üretici Pazarları-Aracı Pazarlar-Kamu (Hükümet – Devlet) Pazarları-Uluslararası Pazarlar
3-Alıcı ve Satıcıların Gücü Açısından Pazarlar-Alıcılar Pazarı-Satıcılar Pazarı
Dr. Serkan AKGÜN
PAZARLAMA YÖNETİMİ1.Ders
-Tanışma ve Pazarlama İlkelerine Giriş
Pazarlama Kavram ve Anlayışındaki Gelişmeler
1-Üretim Anlayışı 2-Ürün Anlayışı 3-Satış Anlayışı4-Pazarlama Anlayışı
-Modern Pazarlama Anlayışı-Bütünleşik Pazarlama İletişimi5-Toplumsal Pazarlama Anlayışı-Etik
-Tüketicinin Korunması6-Siber Pazarlama
Dr. Serkan AKGÜN
PAZARLAMA YÖNETİMİ
ÇEVRESEL FAKTÖRLER
Makro Çevre Faktörleri
Kitle iletişiminin yaygınlaşması ve hız kazanmasıyla, dünyanın birbirinden uzak pek çok noktasında pazarda yaşanan değişimlerin diğer pazarlar ve dolayısıyla tüketiciler üzerinde etkili olduğu açıktır.
Bu çerçevede, ulusal ya da yerel ölçekte faaliyet gösteren işletmeleri de oldukça belirgin bir şekilde etkilemeye başlayan makro çevre faktörlerinin pazarlama yönetimlerince analiz edilmesi ve değerlendirilmesi kaçınılmaz bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır. Makro çevre faktörlerinin analizinde üzerinde durulması gereken belli başlı konular ve ayrıntılarını başlıklar halinde toplu olarak inceleyeceğiz.
Makro Çevre Faktörleri
Sosyo-Kültürel Faktörler
Pazarlama yönetiminin dikkate alması gereken makro çevre faktörlerinden biri, yerel, ulusal ya da uluslararası pazarları kuşatan ve kişilerle kurumların satın alma tercihlerinde oldukça etkin rol oynayan, sosyo-kültürel unsurlardır.
Globalleşen dünyaya rağmen, farklı kültürlere sahip birey ve toplumları farklı biçimlerde etkileyen bu faktörlerin çeşitli yönlerden analiz edilmesi, pazarlama yönetimlerinin vazgeçemeyeceği bir husus olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda üzerinde durulması gereken bazı önemli konuların ayrıntıları şu şekilde sıralanabilir.
Sosyo-Kültürel Faktörler
Yaşam Tarzı: Günlük yaşamda insanların neyi niçin yaptıklarının bir göstergesi ve bir kültürlerde yaşayan insanları diğerlerinden farklılaştıran ortak yaşam kültürleri
Tüketim Kalıpları: Tüketim eylemini gerçekleştiren bireylerin alışverişlerini sahip oldukları kültürel değerlere göre düzenleme biçimi
Aile Yapısı: Farklı kültürler büyüklük, karar alma ve kararlara katılma ve paylaşma ve dayanışma gibi kriterler bakımından farklı aile yapılarına neden olur
Çalışma Hayatında Kadın: Çalışma hayatında kadın sayısının artması yaşam tarzları ve tüketim kalıplarını da etkilemektedir.
Demografik Faktörler
Bir pazarda tüketici olarak yer alanların demografik özellikleri de pazarlama yönetimi açısından üzerinde durulması gereken hususlardandır.
Pazar fırsatlarının izlenmesi bakımından üzerinde durulması gereken demografik faktörler; nüfus, işsizlik ve eğitim başlıkları altında toplanabilir.
Demografik Faktörler
Nüfus ve nüfusun dağılımı: Nüfus artış ya da azalış oranları, nüfusun cinsiyet yaş ve kırsallık ayrımı, talebi ve dolayısıyla pazarlama çabalarını etkiler.
İşsizlik: Çalışabilir nüfus içindeki işsizlerin oranı talebi etkiler.
Eğitim: Bir pazardaki tüketicilerin eğitim düzeyleri ve bu faktörlerdeki değişim talep yapısını, tüketim kalıplarını ve hayat tarzını etkiler.
Ekonomik Faktörler
Pazarlama çevre faktörlerinin analizinde pazardaki talebi doğrudan etkileme gücü bulunan ekonomik faktörlerin de pazarlama yönetimince analiz edilmesi gerekmektedir. Pazar fırsatlarının analizinde göz önüne alınması gereken ekonomik faktörlerden belli başlıları beş başlık üzerinde toplanmıştır.
Ekonomik Faktörler
Kişi Başına Gelir ve Satın Alma Gücü: Kişi başına gelir yanında kullanılabilir kişisel gelir ve satın alma gücü rakamları pazarlama çabalarında dikkate alınan gereken kriterlerdir.
Gelir Dağılımı: Milli gelirin nüfus katmanları arasındaki dağılımı talebin yapısını etkiler.
Enflasyon: Satın alma gücünü doğrudan etkileyen fiyat hareketleri.
Harcama Yapısı: Kişi ya da aile gelirlerinin farklı tüketim harcamaları arasındaki dağılımı gösterir.
Teknolojik Faktörler
Son yıllarda gerek işletmelerin ve gerekse ülkelerin araştırma ve geliştirme çabalarıyla bu konuyla ilgili harcamalara ağırlık verdikleri açıkça görülmektedir. Artan rekabetin bir sonucu olarak, işletmeler ancak yeniliklerle ayakta kalabilmekte ve geliştirilen yeni teknoloji ve ürünler sayesinde de yeni talepler oluşturma fırsatı elde edilebilmektedir.
Pazarlama yönetimleri açısından hızla gelişen bu teknolojik faktörlerle ilgili analizler de kaçınılmazdır.
Teknolojik Faktörler
Yenilikler ve Teknolojik Değişim Hızı: Artan tüketici beklentileri, gelişen teknolojiler yenilik yapmayı zorlamakta ve teknolojik değişim hızına ayak uydurmayı ayrı bir gereklilik haline getirmektedir. Teknolojik değişim hızının artması, hızla eskimeyi de beraberinde getirmektedir.
Araştırma ve Geliştirme Harcamaları: Teknolojideki değişim ve yeniliklerin artması gerekliliği, araştırma ve geliştirme harcamalarını da arttırmaktadır.
Politik ve Yasal Faktörler
Ülkelerdeki ticari ve yasal ilişkilerin gelişmesine paralel olarak yasal düzenlemeler de gelişmekte ve zaman içinde değişebilmektedir. Özellikle politik istikrarın çok fazla olmadığı ve yönetim geleneğinin yerleşmediği pazarlar açısından bu konu üzerinde daha titiz durulması gerekir.
Genellikle ülkemiz gibi gelişmekte olan ya da az gelişmiş ülkelerde yaşanan politik istikrarsızlık, bu anlamda pazarlama yönetimlerini ileriye dönük stratejiler ve tahminlerde en fazla uğraştıran konulardandır.
Politik ve Yasal Faktörler
-Politik İstikrar-Vergiler-Tüketicinin Korunmasıyla İlgili Yasal
Düzenlemeler-Rekabetin Korunmasıyla İlgili Yasal
Düzenlemeler-Yatırım Teşvikleri-Marka ve Patent Hakları
Ekolojik Faktörler
Çevrenin aşırı kirlenmesi ve bu kirlenme etkilerinin fazlasıyla hissedilmesi, işletme ve pazarlama yönetimlerinin makro çevre faktörlerinden ekolojik faktörler konusuna daha fazla eğilmeleri gereğini ortaya çıkarmıştır.
Bazı konularda aşırı ve ihtiyaç fazlası üretim, doğada var olan hammadde kaynaklarının azalması sonucunu doğurduğu gibi, fazla üretim için gereksiz enerji kullanımını da beraberinde getirmektedir.
Ekolojik Faktörler
-Azalan Hammaddeler-Azalan Enerji Kaynakları-Çevre Kirliliği-Çevreyi Korumaya Yönelik Sivil Baskılar-Ürün Güvenliği-Ürün ve Ambalaj Atıkları
İşletmelerin mikro çevresi
İşletmelerin faaliyetlerini sürdürme aşamasında doğrudan veya dolaylı ilişkiler kurduğu çevredir.
Bu çevre ve faktörleri işletme sistemini ve faaliyetlerini doğrudan ve dolaylı olarak
etkileyebilir.
İşletmenin yakın mikro çevresiİşletme sistemi ile çok yakın ilişkili olan, sistemi doğrudan etkileyebilen ve işletme faaliyetlerinden etkilenen kişi ve kuruluşlar (sahip ve ortaklar+yönetici+çalışanlar+tedarikçi kişi ve kuruluşlar+doğrudan veya dolaylı rekabet eden kişi ve kuruluşlar+işletmenin ürünlerini aracılık yoluyla piyasaya süren, tanıtan ve diğer fayda yaratıcı faaliyetleri yapan aracılar+tüketiciler/müşteriler)
İşletmenin genel mikro çevresiGenel olarak dolaylı şekilde ilişkide olduğu ulusal çevresi içinde yer alan kuruluş ve örgütler (devlet ve yerel yönetimler+mesleki ve kitlesel örgütler+iletişim kuruluşları+halk)
İşletmenin yakın mikro çevresiİşletme sahipleri ve ortakların beklentileri
İşletmeye konulan sermayenin iyi değerlendirilmesi, korunması ve güçlenmesi
Sermayenin getirisi sonucu oluşan tatmin edici karlılık beklentisi İşletmenin sürekliliği, büyümesi ve topluma fayda yaratıcı
yaklaşımlar sergilemesi İşletme sisteminin verimli, iktisadi ve karlılık ölçülerine uyun
çalıştırılması, yönetilmesi İşletme sistemi ile ilgili tüm iç ve dış gelişmeler ve alınan önlemler
hakkında bilgi verilmesi İşletme sisteminin gelişen dış çevre ve piyasa koşullarına uyun ve
gerektiğinde öncül önlemler alınması İşletmenin sahip ve ortaklarının ticari kredi, toplumsal itibar ve
prestijlerinin korunması
İşletmenin yakın mikro çevresiYönetici ve çalışanlar
Ücret ve ücret artışları Çalışanların işletme içinde dikey ve yatay ilişkilerle ilgili beklentileri Çalışanlar arası oluşan sosyal ortam ve sağlanan imkanlar Yükseltme ve başarıyı değerlendirme kriterleri İş güvenliği ve gelecek kaygısı Sendikal hakların tanınması İşletmedeki gelişmelerden çalışanlara bilgi verilmesi ve onlardan
görüş alınması
Bu beklentilerin karşılanmaması işletme içi çalışma ortamının bozulmasına, çatışmalara, verimliliğin düşmesine, grev yapılmasına ve çalışanlar, işletme ve sendikalar arası sürtüşmelerin ortaya çıkmasına neden olur.
İşletmenin yakın mikro çevresi
Tüketiciler ve müşterilerİşletmelerin piyasalarla kuracağı ilişkiler mevcut ürünlerini satın alan ve kullanan kişi ve kurumlar kadar gelecekte olası tüm kişi ve kuruluşları da hedef almalıdır.
Hedef alınan tüketicilerin değişik tür beklentilerine cevap verilmesi bu piyasaların ve tüketicilerin istek ve ihtiyaçlarının iyi araştırılmasını ve belirlenmesini zorunlu kılar.
Tüketici ile kurulan ilişkiler yalnızca mal ve hizmetlerin tüketicilere sunulması değil, tüketicilerin satın alma sorası beklentilerinin karşılanmasından başlayarak tüketici ihtiyaçlarının tatmini yanısıra işletme sistem ve faaliyetlerinden etkilenen tüm diğer kesimlerin de beklentisine uygun hareket edilir.
İşletmenin yakın mikro çevresiİşletmenin ihtiyaç duyduğu girdileri sağlayan kişi ve kuruluşlar ile işletme çıktılarının
piyasalarda sunulmasına aracılık yapan ve destek olan kişi ve kuruluşlar
Hammadde ve yarı mamul madde, işletme malzemesi ve makineler gibi girdi üreten ve satanlar
Elektrik, su ve diğer enerji kaynaklarını sağlayanlar Ticari ve yatırım fonlarını sağlayan, yönlendirenler Tüm ihtiyaçların temin edilmesinde aracılık yapan, stoklama ve taşımacılık hizmeti
sunanlar Bilgi satan veya Pazar araştırması yapanlar Dışarıdan temizlik ve yemek gibi hizmet sağlayanlar Mal ve hizmetleri piyasalara dağıtımında veya ihtiyaç duyan kesimlere
sunulmasında ticari ve yardımcı aracılık faaliyeti yapanlar Piyasaya her türlü bilgi aktarma ve ürünlerin tanıtılmasına yardımcı olanlar Malların taşınması, stoklanması, sigortalanması türü hizmetler yapanlar Malların satış sonrası bakım, onarım, montajı türü satış sonrası faaliyet yürütenler
İşletmenin yakın mikro çevresiRakipler
İşletmelerin benzer veya ikame mal ve hizmet üreten diğer işletmelerle aynı piyasalarda rekabet etmeleri söz konusudur. İşletmelerden beklenen piyasanın uygun gördüğü ve kabul ettiği ahlak kurallarına uygun biçimde rekabet etmeleridir.
Aksi durumda haksız rekabet ortaya çıkar. Rakip işletmeleri kötüleyen reklamlar Markaları taklit etme Endüstri hırsızlığı yoluyla rakip işletmelerin AR-GE
yatırımlarını ele geçirme rakipleri zorlayan fiyat indirimleri yapma gizli antlaşmalar
İşletmelerin genel mikro çevresiMerkezi ve yerel yönetimler
İşletmenin devletin merkezi ve yerel yönetim ve kurumları ile ilişkilerinde ön plana çıkan konular
İşletmelerin merkezi ve yerel imkanlardan yararlanma bağlamında yükümlülüklerini yerine getirmeleri ve karşılıklarını vermeleri
Ülke ve bölgesel kalınma çabalarında devlete yardımcı ve destek olmaları
Toplumsal ve piyasa mekanizmasına yönelik düzenleme ve yasalara uygun davranmaları
Ülke imajı, çevre ve toplumun değerine saygılı ve değer katan yaklaşım sergilemeleri
İşletmenin devletin merkezi ve yerel yönetim ve kurumları ile ilişkilerinde ön plana çıkan
konular İşletmenin kuruluşu ve işleyişi aşamalarında ihtiyaç
duyulan tüm alt ve üst yapı imkanları, bunlardan yararlanma koşulları
İşletmenin kuruluşu ve işleyişi sırasında gereksinim duyulan her türlü teşvik ve özendirici imkanlar ve bunlardan yararlanma koşulları
İşletmelerin toplumsal fayda yaratma yaklaşımlarına özen göstermeleri, örneğin istihdam yaratma, yeni teknolojiler geliştirme konularında katkı sağlayan yaklaşım ortaya koymaları
İşletmelerin genel mikro çevresiMesleki kuruluş ve örgütler
Bu örgütler bir yandan işletmelerin kendi aralarındaki ilişkilerin dayanışma içinde düzgün ve meslek kural ve standartlarına uygun yürütülmesini sağlarken öte yandan işletmelerin tüm kesimlere yönelik ilişkilerinin istenen şekilde olmasını sağlar.
Bu kuruluşlar mesleki dayanışma ve güç birliği oluşturarak ortaya çıkan bazı makro çevresel konularda ve tehditlerde temsil ettikleri kesimlerin haklarını savunma ve onların çıkarlarını koruma işlevi yapmaktadırlar.
İşletmelerin genel mikro çevresiDemokratik kitle örgütleri ve kamuoyu
İşletmelere ve uygulamalarına karşı bir dayanışma gerçekleştirme amaçlı olabilir. (tüketici örgütü)
Toplumsal yaşam ve dayanışmanın gereği kurulan işletmeleri dolaylı yönden ilgilendiren kitlesel örgütler olabilir (Yeşilay derneği)
Kamuoyu: işletmenin amaçlarına ulaşmasında beklentileri ve etkileri olan değişik toplumsal
gruplar ve onların görüşleri
İşletmelerin genel mikro çevresi
İşletme içi kamuoyu: işletme dışı toplumsal kesimlerin düşünce ve beklentilerini işletme içine yansıtan bir kitle olarak tüm çalışanlar, işletme sahip ve ortakları ile değişik düzeyde yöneticiler ve onların görüşleri
İşletme dışı kamuoyu: Finans çevresi (banka, yatırımcı, menkul kıymet aracıları ve
benzer finansal kuruluşlardan oluşan toplumsal kesim) İletişim organları (kitlesel ve yerel yayın yapan tüm iletişim
araçları) Yerel halk (işletmenin kurulduğu ve faaliyetlerini yoğun olarak
yürüttüğü bölge insanlarını oluşturduğu grup)
İşletmelerin uluslar arası çevresi
Uluslararası düzeyi tercih etmelerinin sebepleri
Değişik piyasalara yönelerek satış ve kazanç olanaklarını arttırmak
Değişik ülkelerin sağladığı işletmecilik maliyetlerini azaltıcı imkanlardan yaralanma
Rekabet güçlerini arttırarak teknoloji ve işletmecilik bilgilerine ulaşmak isteme
Uluslar arası piyasaya çıkış şekilleri
Dış ticaret (ithalat/ihracat) Sözleşmeli dışa açılma ve stratejik işbirliği
(lisans, ortak girişim, üretim ve yönetim sözleşmesi)
Başka ülkelerde yatırım Uluslar arası e-ticaret
İşletmelerin uluslar arası çevresi Küresel çevre
İşletmecilik faaliyetleri ekonomik ve ticari boyutta ele alındığında tüm dünya ve işletmeleri ilgilendiren yasal, politik, ekonomik organizasyonlar ve düzenlemeler
Her yabancı ülke çevresiFaaliyetlerini yönelttikleri her ülkeye özgü makro ve mikro çevre faktörleri