1 of 44. f¿¥òfŸ - 2. jÄœehl mur¥ gÂahs ... · msbgil : brŒíËš xir fiwí«nghj xu...

F¿¥òfŸ - 2.

jÄœehL muR¥ gÂahs® nj®thiza¤ nj®î

bghJ¤jÄœ - ïy¡fz« - bkhÊ¥ gÆ‰á

� âiz v‹gj‰F xG¡f« v‹gJ bghUŸ âiz : ca®âid, m~¿iz vd ïU tif¥gL«.

� k¡fŸ - ca®âiz k¡fŸ mšyhj cÆUŸs, cÆu‰w bghUŸfŸ mid¤J« m~¿iz

m~¿iz - mš + âiz = mšyhj âiz

� "ca®âiz v‹kdh® k¡f£R£nl" - bjhšfh¥ãa«. k¡fŸ ca®âiz v‹gJ ïj‹ bghUŸ

� k¡fŸ, njt®, euf® ca®âiz k‰W cÆ® cŸsî« ïšyî« m~¿iz - e‹}š

� ca®âiz : - mur‹, bgh‹d‹, f©z», MáÇa®, kU¤Jt® m~¿iz :- ku«, fš, r§F, òwh, òÈ

� ghš 5 tif¥gL« M©ghš - mt‹, f©z‹, fªj‹, ntiy¡fhu‹ bg©ghš - mtŸ, ïy£RÄ, jhŒ, j§if gy®ghš - mt®fŸ, ïisP®fŸ, åu®fŸ x‹w‹ghš - mJ, Fâiu, gR gyÉ‹ ghš - mit, khLfŸ, f‹WfŸ

� ca®âiz¡FÇa ghšfŸ : 3 M©ghš, bg©ghš, gy®ghš

� m~¿iz¡FÇa ghšfŸ : 2 x‹w‹ghš, gyÉ‹ghš

� ghšntWghL cÆUŸs bghUŸfS¡F k£Lnk cÇaJ

� ïiz¢brh‰fŸ : 3 tif¥gL« - neÇiz, vâÇiz, br¿Æiz

� ïu©L brh‰fŸ xnubghUŸ jªJ fU¤ij tÈíW¤JtJ - neÇiz Óuh£o¥ ghuh£o , x§» ca®ªJ

� vâ®¢brh‰fŸ ïizªJ Ã‹W fU¤ij tÈíW¤JtJ - vâÇiz x¥ghU« Ä¡fhU«, m‹W« ï‹W«

� t©z¤â‹ ml®it (br¿it) tY¥gL¤J« brhš br¿Æiz

br¡f¢ brntš, btŸis btns®

� e£ò vG¤Jfis ïdbtG¤JfŸ vd kuãy¡fz« TW»wJ.

� jÄÊš Kjš vG¤JfŸ : 30 - cÆbuG¤J : 12, bkŒbaG¤J : 18

www.tnpsctamil.in 1 of 44.


� cÆ®bkŒ vG¤JfŸ : 216 (12 x 18 = 216)

� MŒj vG¤J : ~

� bkh¤j« jÄœ vG¤JfŸ : 247 (30 + 216 + 1 = 247)

� j‹ vG¤Jl‹ k£L« nrU« vG¤JfŸ clÅiy bkŒ«ka¡f« :

� g¡f«, m¢r«, m¥g«

� ãw vG¤JfnshL nr®ªJ tUtJ nt‰WÃiy bkŒ«ka¡f« : rh®ò, thœ¡if

� vG¤Jfis xÈ¡f MF« fhymsî - kh¤âiu

� xU kh¤âiu neu« - f© ïik¡F« neu«, Éuš brhL¡F« neu«

� vG¤JfS¡fhd kh¤âiu msî cÆ®¡F¿š, cÆ®bkŒ¡ F¿š - 1 kh¤âiu cÆ® beoš, cÆ®bkŒ beoš - 2 kh¤âiu

bkŒbaG¤J, MŒj vG¤J - akh¤âiu

� v© - ïUtif - xUik, g‹ik x‹iw¡ F¿¥gJ - xUik (khzt‹, ku«) gybghU£fis¡ F¿¥gJ - g‹ik (khLfŸ, k¡fŸ)

� ïl« : 3 - j‹ik, K‹Åiy, gl®¡if j‹ik - eh‹, eh«, eh§fŸ K‹Åiy - Ú, ÚÉ® gl®¡if - mt‹, mt®

� rh®bgG¤JfŸ - 10 tif¥gL«. cÆ®bkŒ, MŒj«, cÆusbgil, x‰wsbgil, F‰¿aÈfu«, F‰¿aYfu«, Ifhu¡FW¡f«, xsfhu¡FW¡f«, kfu¡FW¡f«, MŒj¡FW¡f«

� cÆ®bkŒ : cÆbuG¤J«, bkŒbaG¤J« nr®ªJ cÆ®bkŒbaG¤JfŸ cUth»‹wd. cÆ® g‹Åu©Ll‹ bkŒ gâbd£L« jÅ¤jÅna nr®ªJ, 216 cÆ®bkŒbaG¤JfŸ ãw¡»‹wd.

� cÆ®bkŒbaG¤JfŸ : « + m = k, ¤ + < = Ô, ¡ + c = F, ¢ + I = ir

cÆ®bkŒbaG¤â‹ <‰bwhÈ cÆbuhÈ � MŒj« : ~ - ïJ K¥òŸË, K¥gh‰ òŸË m~nfd«, MŒj« vd tH§f¥gL»wJ.

� MŒj vG¤J brhšÈ‹ ïilÆš k£Lnk tU«. MŒj vG¤â‹ K‹ F¿Y«, mj‹ã‹ tšÈd cÆ®bkŒ¡ F¿Y« tU«. m~J. v~F, f~R



� msbgil : brŒíËš Xir Fiwí«nghJ xU brhšÈ‹ Kjš, ïil, fil Ã‰F« beoš vG¤JfŸ jk¡FÇa msÉÈUªJ Ú©L xÈ¡F«. ï~J msbgil vd¥gL«.

� msbgil 2 tif¥gL«.

cÆusbgil, x‰wsbgil

� cÆusbgil : brŒíËš Fiwí« Xiria Ãiwî brŒa, cÆ® beoš vG¤JfŸ VG« msbgL¥gJ cÆusbgil.

� cÆusbgil 3 tif¥gL«. 1. ïirÃiw msbgil (brŒíËir msbgil)

2. ï‹Åirasbgil

3. brhšÈirasbgil

� brŒíËš Xir FiwíÄl¤J Ãiwî brŒa cÆ® beoš vG¤JfŸ msbgL¥gJ ïir Ãiw msbgil - bjhHhm®, bflhm

� ïirÃiwasbgil <uir¢ Ó®fËš k£L« tU« : cHh/m®, glh/m®

� brŒíËš Xir Fiwahj ïl¤J«, ïÅa Xir¡fhf msbgL¥gJ ï‹Åirasbgil - bfL¥göc«, cL¥göc«

� ï‹ÅirasbgilÆš F¿š beoyh», beoš nkY« msbgL¡F«. ïJ _tir¢ Ó®fËš tU«

c©gJ« � c©gö« � c©göc« (F¿š) (beoš) (msbgL¤jJ)

� brhšÈirasbgil : brŒíËš Xir Fiwahj ïl¤J« bga®¢brhš Éidba¢r¥ bghUŸ jU« bghU£L msbgL¥gJ brhšÈirasbgil.

Fojæ � Fojæï¡, mojæ � mojæï � x‰wsbgil : brŒíËš Xir FiwíÄl¤J bkŒbaG¤JfS« MŒj vG¤J« msbgL¥gJ x‰wsbgil v§§»iwt bd‹ghŒ bt~~ Fth®¡ ïšiy

� x‰wsbgilÆš §, Š, ©, ª, «, ‹, ›, Œ, š, Ÿ M»a g¤J bkŒbaG¤JfS« MŒjK« Mf 11 vG¤JfŸ msbgL¡F«.

� ïªj¥ gâbdhU vG¤JfS« brhšÈš xU F¿iy mL¤J«, ïU F¿šfis mL¤J« msbgL¡F«. v§§»iwt, ïy§§F

� F‰¿aYfu« : jÅ¡F¿iy¢ rhuhJ, ãw vG¤JfnshL nr®ªJ, brhšÈ‹ <‰¿š Ã‰F« tšÈdbkŒ ÛJ V¿tU« cfu« msÉš FiwªJ xÈ¡F«. ïJ F‰¿aYfu« vd¥gL«

gh£L, kh®ò, MW, NL, g¤J



� F‰¿aYfu« xU kh¤âiuÆÈUªJ FiwªJ miu kh¤âiuahf xÈ¡F«.

� gR - ïâš "R" F‰¿aYfuk‹W. VbdÅš ï›btG¤J "g" vD« jÅ¡ F¿iyaL¤J tªJŸsJ. ïJ K‰¿aYfu«

� F‰¿aYfu vG¤â‹ K‹ vG¤ij¡ bfh©L mjid MW tif¥gL¤Jt®. 1. beoš bjhl®¡ F‰¿aYfu«, 2. MŒj¤bjhl®¡ F‰¿aYfu«. 3. t‹bjhl®¡ F‰¿aYfu«. 4. bk‹ bjhl®¡F‰¿aYfu«. 5. ïil¤bjhl®¡F‰¿aYfu«. 6. cÆ®¤bjhl®¡ F‰¿aYfu«

� beoš bjhl®¡ F‰¿aYfu« : fhR, ML, åL, NJ - ït‰¿š F‰¿aYfu vG¤â‹ K‹bdG¤J beoš (fh, M, å, N) vdnt ïJ beoš bjhl®¡ F‰¿aYfu«.

� beoš bjhl®¡ F‰¿aYfu« <buG¤J¢ brhšyhf tU«. Kjš vG¤J beoyhfî«, ïu©lhtJ vG¤J F‰¿aYfukhfî« ïU¡F«. ghL

� MŒj¤bjhl®¡ F‰¿aYfu« : v~F, m~J - ït‰¿š F, J v‹D« F‰¿aYfu vG¤â‹ K‹ MŒj vG¤J tªJŸsJ. vdnt ïJ MŒj¤ bjhl®¡ F‰¿aYfu«.

� t‹bjhl®¡ F‰¿aYfu« : R¡F, g£L, KW¡F - ï¢brh‰fËš F‰¿aYfu¤â‹ K‹vG¤J tšÈd«. vdnt ïJ t‹bjhl®¡ F‰¿aYfukhF«.

� bk‹bjhl®¡ F‰¿aYfu« : r§F, e©L, gªJ - ït‰¿š F‰¿aYfu¤â‹ K‹bdG¤J (§, ©, ª) bkšÈd«. vdnt ïJ bk‹bjhl®¡ F‰¿aYfu«.

� ïil¤bjhl®¡ F‰¿aYfu« : rh®ò, _œF - ït‰¿š F‰¿aYfu¤â‹ K‹bdG¤J (®, œ) ïilÆd vG¤J. vdnt ïJ ïil¤bjhl®¡ F‰¿aYfukhÆ‰W.

� cÆ®¤bjhl®¡ F‰¿aYfu« : muR, mHF, ghyhW - ït‰¿š F‰¿aYfu¤â‹ K‹bdG¤J (u, H, yh) cÆ®bkŒ vG¤JfŸ. ït‰¿‹ <‰bwhÈ (® + m, œ +m, š + m) cÆbuhÈahF«. vdnt <‰waš vG¤ij cÆbuG¤jhf¡ bfh©L ïjid cÆ®¤bjhl®¡ F‰¿aYfu« v‹g®.

� cÆ®¤bjhl®¡ F‰¿aYfu«, gyvG¤Jfis¥ bg‰WtU«. <‰waš vG¤J cÆ®bkŒ beoyhfnth, F¿yhfnth ïU¡F«.

� F‰¿aÈfu« : ÃiybkhÊp‰¿š F‰¿aYfu« ïUªJ, tUbkhÊ KjÈš afu« tªjhš cfu« ïfukhf¤ âÇªJ msÉš FiwªJ xÈ¡F« - ïJ F‰¿aÈfu« MF«.

t©L + ahJ � t©oahJ



� nf©Äah, br‹Äah - ït‰¿š Äah v‹D« mir¢brhšÈš tU« ïfu«, F‰¿aÈfukhF«.

� K‰¿aYfu« : jd¡FÇa xU kh¤âiu msÉÈUªJ FiwahJ xÈ¡F« cfu« K‰¿aYfu« gR, vG, jŸS, fjî, vU

� Ifhu¡ FW¡f« : I - ïJ cÆ®beoš vG¤J. ïJ xÈ¡F« msî 2 kh¤âiu. ïªj "I" v‹D« vG¤J brhšÈ‹ Kjš, ïil, <‰¿š Ã‹W xÈ¡F«nghJ, msÉš FiwªJ xÈ¡F«. ïJ Ifhu¡ FW¡f«.

I«gJ, jiyt‹, fliy

� xs - ï~J cÆ®beoš vG¤J , 2 kh¤âiu xÈ¡F« j‹ikaJ.

� xsfhu¡ FW¡f« xs v‹D« cÆ®beoš vG¤J, xU brhšÈ‹ KjÈš Ã‹W xÈ¡F« nghJ, msÉš FiwªJ xÈ¡F«. ï~J xsfhu¡FW¡f« vd¥gL«. xsitah®, btsthš xsfhu¡ FW¡f« - brhšÈš KjÈš k£Lnk ïl«bgW«. ïilÆY« ïWâÆY« thuh

� « - ïJ bkŒbaG¤J. ï~J miu kh¤âiu xÈ¡f¡ToaJ.

� kfu¡FW¡f« : brŒíËš ïl«bgW« nghY«, kUS« vD« brh‰fŸ nghš«, kUŸ« v‹wh»ã‹, ngh‹«, kU©« vd¤âÇí«. ïªÃiyÆš <‰¿YŸs kfubkŒ («) miukh¤âiuÆÈUªJ FiwªJ fhš kh¤âiuasî xÈ¡F«. ïJ kfu¡ FW¡f« vd¥gL«.

nghY« � nghš« � ngh‹«

kUS« � kUŸ« � kU©«

� kfu <‰W¢ brhš K‹ tfu« tªJ nrU«nghJ ÃiybkhÊ kfu« FiwªJ xÈ¤J, kfu¡FW¡f« M»ÉL«.

tU« � t©o � tU« t©o kfu¡FW¡f«

� ~ - MŒj vG¤J ï~J miu kh¤âiuasî xÈ¡F«

� MŒj¡FW¡f« : ÃiybkhÊÆš jÅ¡F¿iy mL¤JtU« yfu, sf, bkŒbaG¤JfŸ, tUbkhÊÆYŸs jfu¤njhL nrU«nghJ, MŒjkhf¤ âÇí«. ï›thW âÇªj MŒj« FW»¡ fhškh¤âiuasî xÈ¡F«. ï~J MŒj¡ FW¡f« MF«.

fš + ÔJ � f~ÖJ

� ehštif¢brh‰fŸ : (ïy¡»a tif) ïy¡»a tifahš brh‰fis ïa‰brhš, âÇbrhš, tlbrhš, âir¢brhš vd eh‹F tiffshf¡ TWt®.



� ïa‰brhš : všyhU¡F« bghUŸ És§F« tifÆš ïašghf mikªj brhš ïa‰brhš. fhL, ku«, ó, kÅj‹

� ïa‰brhš bgaiu¡ F¿¤jhš bga® ïa‰brhš - fh‰W, PhÆW, gyif.

� ïa‰brhš Éidia¡ F¿¤jhš Éidïa‰brhš - go¤jh‹, ö§»dh‹, c©lh‹.

� âÇbrhš : f‰wt®fS¡F k£Lnk bghUŸ És§f¡ Toa brhš âÇbrhš ÕÈ (kÆšnjhif) c»® (ef«)

� tlbrhš : jÄÊš tH§f¥gL« tlbkhÊ¢ brh‰fŸ. vG¤J¡fŸ kh‰w« bg‰W tUtJ« c©L. Éõ« - Él«, òZg« - ò£l«, fky«, ïUja«

� âir¢brhš :

jÄœeh£il¢ NœªJŸs ãw gFâfËÈUªJ jÄÊš tªJ fyªJ tH§f¥gL« brhš - âirbrhš

nfÂ (»zW), bg‰w« (gR)

ãwbkhÊ¢ brh‰fS¡nf‰w jÄœ¢ brh‰fŸ

rk°»Uj« jÄœ

mf§fhu« - brU¡F mâ®Zl« - e‰ngW mã¥ãuha« - fU¤J mó®t« - òJik Muhjid - tÊghL Mdªj« - k»œ¢á rgj« - NSiu âdrÇ - ehŸnjhW« ijÇa« - JÂî

ngh®¤J¡Ñáa« jÄœ

mykhÇ - beL«ngiH »uh«ò - ïyt§f« rhÉ - âwînfhš r‹dš - gyfÂ

muã - jÄœ

jftš - brŒâ t¡Ñš - tH¡FiuP® gh¡» - ÃYit Ä£lhŒ - Ô§f£o



kuh¤â - jÄœ

fh»j« - jhŸ ng£il - òwef® mgh©l« - å©gÊ m£ltiz - g£oaš

� ehštif¢ brh‰fŸ : (ïy¡fz tif)

ïy¡fz tifahš brh‰fis eh‹F tif¥gL¤Jt®. bga®¢brhš, Éid¢brhš, ïil¢brhš, cÇ¢brhš.

� �� bgaiu¡ F¿¥gJ - bga®¢brhš (åL, ó, nkÇ, fkhš)

�� braiy¡ F¿¥gJ - Éid¢brhš (T¿dhŸ, ModhŸ)

�� bga®¢brhš, Éid¢brh‰fË‹ ïiz¥ghf tUtJ - ïil¢brhš (f©zD« - c«, ntÂia - I) �� bga®¢brhš, Éid¢ brh‰fË‹ bghUis¢ áw¥ã¤J mt‰¿‰nf cÇik bfh©L tUtJ - cÇ¢brhš (khef®, eÅngádhŸ, fokz«.)

� ïLF¿¥bga® :

vªj¡fhuzK« fUjhJ, xU bghUS¡F¡ F¿plhf ï£L tH§F« bga® ïLF¿¥bga® - ( ehŒ, nfhÊ, k© )

� fhuz¥bga® :

VnjD« xU fhuz« fUâ, xU bghUS¡F tH§F« bga® fhuz¥bga®. (eh‰fhÈ, gwit, br§fš.)

� gytiffisí« cŸsl¡»a, bghJthd ïLF¿¥bga®fŸ ïLF¿¥ bghJ¥bga® vd¥gL«. (ku«)

� ïLF¿¥bga® gyt‰WŸ x‹wid¡ F¿¥ghf¢ R£Lkhdhš - ïLF¿¢áw¥ò¥bga® (bj‹id, thiH)

� gytiffisí« cŸsl¡»a bghJthd fhuz¥bga® - fhuz¥ bghJ¥bga® (gwit)

� fhuz¥bga® gyt‰WŸ x‹wid k£L« F¿¥ghf¢ R£Lkhdhš - fhuz¢áw¥ò¥bga® (òwh, tisaš)

� mWtif¥ bga®¢ brh‰fŸ :

bghU£bga®, ïl¥bga®, fhy¥bga®, áid¥bga®, Fz¥bga®, bjhÊ‰bga®.

� �� bghU£bga® : cÆUŸs, cÆu‰w KG¥bghUis¡ F¿¥gJ - Fku‹, btŸshL, j£L, ku«.

�� ïl¥bga® : ïl¤ij¡ F¿¥gJ -njh£l«, kiy, tF¥giw



�� fhy¥bga® : fhy¤ij¡ F¿¥gJ - ne‰W, 2007 M« M©L, khiy

�� áid¥bga® : xU KG¥ bghUË‹ cW¥ig¡ F¿¥gJ. áid - cW¥ò f©, ó, myF, jiy

�� Fz¥bga® : (g©ò¥bga®) Ãw«, Rit, tot« msî g‰¿¡ F¿¥gJ. br«ky®, eWŠRit, K¤jÄœ, t£l¥ghij

�� bjhÊ‰bga® : bjhÊiy¡ F¿¥gJ, ïJ fhy« fh£lhJ. f‰ã¤jš, go¤jš, tiujš

� ÉidK‰W :

braš K‰W¥ bg‰wij¡ F¿¡F« brhš ÉidK‰W. ïjid K‰WÉid v‹W« TWt®. tªjh‹ ïJ K¡fhy¤ijí« fh£L« go¤jh‹ - ïwªjfhy« ML»whŸ - Ãfœfhy« nghth® - vâ®fhy«

� ÉidK‰W fhy«, âiz, ghš, v©, ïl« M»at‰iw¡ fh£L« tiuªjh‹ - ïwªjfhy« tiuªjh‹ - ca®âiz tiuªjh‹ - M©ghš tiuªjh‹ - gl®¡if tiuªjh‹ - xUik

� bgabu¢r« : v¢rÉid bgaiu¡ bfh©L KotJ. gG¤j gH« - gG¤j - v¢rÉid gH« - bga®¢brhš

� Éidba¢r« : v¢rÉid Éidia¡ bfh©L KotJ. gh®¤J k»œªjh‹ - gh®¤J - v¢rÉid k»œªjh‹ - Éid¢brhš

� Éidba¢r« K¡fhy¤ijí« fh£L«. vL¤J¡ bfhL¤jh‹ - ïwªjfhy« vL¤J¡ bfhL¡»wh‹ - Ãfœfhy« vL¤J¡ bfhL¥gh‹ - vâ®fhy«

� nghÈ : xU brhšÈš vG¤J ntWg£lhY« bghUŸ khWglhJ ïU¥gJ

�� nghÈ. ïJ Kj‰nghÈ, ïil¥nghÈ, fil¥nghÈ (<‰W¥nghÈ) vd _tif¥gL«. � Kj‰nghÈ : brhšÈš Kjš vG¤J kh¿dhY« bghUŸ khWglhJ ïU¥gJ.

kaš - ikaš, kŠR - ikŠR

ïil¥nghÈ : brhšÈš ïilÆš cŸs vG¤J kh¿D« bghUŸ khWglhJ ïU¥gJ. KuR - KiuR, muáaš - miuáaš



fil¥nghÈ : brhšÈ‹ <‰bwG¤J kh¿D« bghUŸ ntWglhJ ïU¥gJ. mw« - mw‹, gªjš - gªj®

K‰W¥nghÈ : xU brhšÈš cŸs mid¤J vG¤JfS« kh¿dhY« bghUŸ khWglhJ miktJ - IªJ - mŠR

� MFbga® :

x‹w‹ ïa‰bga®, j‹id¡ F¿¡fhkš j‹ndhL bjhl®òila ntbwhU bghUS¡F¤ bjh‹W bjh£L M»tUtJ MFbga®.

� bghUshF bga® : jhkiu ky®ªjJ. jhkiu KG¡bfhoÆ‹ bga®. ky®ªjJ v‹gJ óit¡ F¿¤jJ. bghUË‹ bga® mj‹ cW¥gh»a óit F¿¤jjhš bghUshFbga®. ïjid KjyhFbga® v‹W« TWt®.

� ïlthF bga® :

ngh£oÆš br‹id bt‹wJ. br‹id ïl¥bga® - ïJ m§»UªJ br‹w mÂÆ‹ åu®fis¡ F¿¤jJ. ïl¥bga® mÂ¡F M»tªjJ ïlthF bga®.

� fhythF bga® : ntÂ âr«g® NodhŸ. âr«g® fhy¥bga®. NodhŸ vD« F¿¥ghš âr«g® v‹gJ óit¡ F¿¤jJ. fhy¥bga® m¡fhy¤nj ky®ªj óit¡ F¿¤jJ - fhythFbga®.

� áidahFbga® : bt‰¿iy e£lh‹. ïâš bt‰¿iy v‹gJ áid¥bga®. ïJe£lh‹ vD« F¿¥ãdhš bt‰¿iyia¡ F¿¡fhkš, mj‹ Kjš bghUsh»a bfho¡F M»tªjJ - áidahF bga® (áid - cW¥ò)

� bghUshFbga®

�� bghUshF bgaÇš KG¥bghUË‹ bga® áid¡F (cW¥ò¡F) M»tU«. áidahF bgaÇš áid¥bga® KG¥bghUS¡F M»tU«.

� FzthFbga® : btŸis mo¤jd® btŸis v‹gJ Ãw¥g©ò. mJ Ãw¤ij¡ F¿¡fhkš, R©zh«ig¡ F¿¤jjhš, FzthF bga®. ïjid¥ g©ghF bga® v‹W« TWt®.

� bjhÊyhF bga® : bgh§fš c©lh‹ bgh§fš - bjhÊ‰bga®. ïJ bjhÊiy¡ F¿¡fhkš, mjdhš Éisªj czit¡ F¿¤jjhš bjhÊyhFbga®.

� v©zš msitahFbga® : x‹W bg‰whš xËka« x‹W - v©Q¥bga®. ïJ ïjDl‹ bjhl®òila FHªij¡F M» tªjjhš v©zš msitahFbga®.

� vL¤jš msitahFbga® : IªJ »nyh v‹d Éiy? »nyh - vL¤jš (ÃW¤jš) msit¥bga®. ïJ bjhl®òila tifÆš mÇá, gU¥ò M»at‰iw¡ F¿¤jjhš vL¤jš msitahFbga®.



� Kf¤jš msitahFbga® : eh‹F È£l® njit È£l® - Kf¤jš msit¥bga®. ïJ ghš, beŒ M»at‰iw¡ F¿¤jjhš Kf¤jš msitahF bga®.

� Ú£lš msitahFbga® : _‹W Û£l® bfhL Û£l® - Ú£lš msit¥bga®. ï›Él¤J ïJ JÂ¡F M»tªjjhš Ú£lš msitahFbga®.

� xU kh«gH« bfhL, ïu©L »nyh beŒ bfhL - ït‰¿š v©Q¥ bga®fŸ MFbgauhfkh£lh.

� brhšyhFbga® : tŸSt® brhš ïÅaJ ïâš brhš v‹gJ brhšiy¡ (th®¤ij) F¿¡fhkš bghUS¡F¥ bgauh»tªjjhš brhšyhFbga®.

� jhÅahF bga®: ghiy ïw¡» it

ghÈ‹ bga® ghiy¡ F¿¡fhkš ghYŸs gh¤âu¤ij¡ F¿¤jJ. gh¤âu« - jhd«. ghš - jhÅ. jhÅÆ‹ bga® mij¤ jh§»íŸs jhd¤â‰F M»tªjjhš jhÅahF bga®.

� ïl¥bga® bghUS¡F M»tUtJ ïlthF bga®. bghUŸ (jhÅ) ïl¤â‰F M»tUtJ jhÅahFbga®.

� fUÉahF bga® : ahœ nf£L k»œªnj‹.

ahœ - fUÉ - mJ m¡fUÉjU« ïir¡F M»tªjjhš fUÉahF bga®.

� fhÇathFbga® : eh‹ rikaš f‰nw‹.

rikaš v‹gJ fhÇa¤â‹ (braÈ‹) bga®. ïJ fhuz¤â‰F« (fUÉ¡F) bgauh» tUtjhš fhÇathFbga®.

� fU¤jhthFbga® : âUtŸStiu¥ go

âUtŸSt® - fU¤jh¥bga®. ïJ mtuhš vGj¥g£l üY¡F M»tªjjhš fU¤jhthFbga®.

� ctikahF bga® : fhis elªjh‹.

fhis - åuD¡F¡ Tw¥gL« ctik. ï›îtik ctikia¡ F¿¡fhkš fhis ngh‹w åuid¡ F¿¤jjhš ctikahF bga®.

nt‰Wik

� gÇâ bfhL¤jh‹ - bfhL¤jt‹ gÇâ gÇâ¡F¡ bfhL¤jh‹ - bg‰W¡ bfh©lt‹ gÇâ

� bga®¢ brhšÈ‹ bghUŸ ntWgLtij nt‰Wik v‹g®. nt‰Wik v£L tif¥gL«.



� Kjš nt‰Wik :

�� K»y‹ go¤jh‹ - K»y‹ - vGthŒ;

�� go¤jh‹ - gaÅiy (Éid¢brhš)

�� bga®¢brhš vGthahf Ã‹W, gaÅiyia¡ bfh©L KoªJ ïašghf mikªJŸsJ. ïJ Kjš nt‰Wik. ïjid vGthŒ nt‰Wik v‹W« TWt®.

� ïu©lh« nt‰Wik : (cUò :I)

�� Rl®kâ ghiy¡Fo¤jhŸ - Rl®kâ - vGthŒ

�� ghš v‹gJ« bga®¢brhšjh‹ - ï~J I v‹D« cUig V‰W bra¥gLbghUis cz®¤J»wJ.

�� bga®¢brhšÈ‹ bghUis bra¥gLbghUshf ntWgL¤JtJ

�� ïu©lh« nt‰Wik. ïjid¢ bra¥gLbghUŸ nt‰Wik v‹W« TWt®.

� ïu©lh« nt‰Wik : M¡fš, mÊ¤jš, miljš, Ú¤jš, x¤jš, cilik vd MW bghUŸfËš tU«. mHf‹ áiyia¢ brŒjh‹ - M¡fš tst‹ giftiu bt‹wh‹ - mÊ¤jš ïstuá å£il milªjhŸ - miljš f©z‹ ád¤ij ÉL¤jhŸ - Ú¤jš vÊy‹ fhisia¥ ngh‹wt‹ - x¤jš fh®nkf« bršt¤ij cilat® - cilik

� _‹wh« nt‰Wik : (cUòfŸ - Mš, M‹, xL, XL)

f©z‹ Cáahš ij¤jh‹.

Mš, M‹, xL, XL v‹D« _‹wh« nt‰Wik cUòfŸ bga®¢brhšnyhL nr®ªJ mj‹ bghUis fUÉ¥bghUshfî«, fU¤jh¥bghUshfî«, clÅfœ¢á¥ bghUshfî« ntWgL¤J»‹wd.

� fUÉ¥bghUŸ : 2

ï~J ïU tif¥gL«. Kj‰fUÉ, Jiz¡fUÉ

ehuhš fÆW âÇ¤jh‹ - eh® Kj‰fUÉ - bghUËš miktJ.

ifahš fÆW âÇ¤jh‹ - if - fhÇa« brašgL« tiu Jizahf ïU¥gJ if - Jiz¡fUÉ

� fU¤jh¥bghUŸ : 2

brštªjuhš åL f£l¥g£lJ - Vîjš fU¤jh. (brštªj® M£fis it¤J å£il¡f£o Ko¤jh®)



j¢ruhš f£oš brŒa¥g£lJ - ïa‰Wjš fU¤jh (j¢r® jhnk, fUÉfis¡ bfh©L brŒJ Ko¤JŸsh®)

� clÅfœ¢á¥ bghUŸ : X® vGthÆ‹ braYl‹, ã¿bjh‹¿‹ braY« cl‹ÃfœtJ - clÅfœ¢á¥ bghUŸ

foj¤bjhL gzK« tªjJ. jhnahL FHªijí« br‹wJ

brhšYUòfŸ : 2 (bfh©L, cl‹)

fUÉ¥bghUËš bfh©L v‹D« brhštU«. üš bfh©L ij¤jh‹ clÅfœ¢á¥ bghUËš cl‹ vD« brhš tU«. Ä‹dYl‹ kiH bghÊªjJ. eh‹fh« nt‰Wik ( cUò - F) jhŒ FHªij¡F czî C£odhŸ. eh‹fh« nt‰Wik bfhil, gif, e£ò, jFâ, mJthjš, bghU£L, Kiw, všiy vd¥ gy bghUËš tU«. ghÇ òyt®¡F¥ gÇR bfhL¤jh‹ - bfhil nehŒ¡F kUªJ - gif f©Q¡F mÂfy‹ f©nzh£l« - jFâ jÆU¡F¥ ghš th§»dh‹ - mJthjš TÈ¡F ntiy - bghU£L tstD¡F¤ j§if ts®kâ - Kiw gHÅ¡F¡ »h¡f â©L¡fš - všiy brhšYUòfŸ : .(bghU£L, ÃÄ¤j«, Mf) TÈÆ‹ bghU£L ntiy brŒjh‹ ntiyÆ‹ ÃÄ¤j« btËô® br‹wh‹.

�� e£ò¡fhf¥ gz« jªjh‹ - ïâš Mf v‹D« brhšYUò F cl‹ nr®ªJ tU«. Iªjh« nt‰Wik ( cUò - ïš, ï‹) bfhilÆš áwªjt‹ Fkz‹ ïJ Ú§fš, x¥ò, všiy, VJ(fhuz«) v‹D« eh‹F bghUËš tU«. jiyÆ‹ ïÊªj kÆ® - Ú§fš flÈ‹ ÉÇªj òfGilah® - x¥ò âU¢áÆ‹ nk‰F gHÅ - všiy m¿Éš Ä¡ft® xsitah® - VJ brhšYUòfŸ ; (ïUªJ, Ã‹W, Él, fh£oY«) nty‹ CÇÈUªJ tªjh‹ bt©Âyh nkf¤âÅ‹W btË¥g£lJ. jÄHur‹ v‹idÉl _¤jt® �� jÄiH¡ fh£oY« áwªj bkhÊ nt¿šiy

� Mwh« nt‰Wik : (cUò : mJ, MJ, m) Mwh« nt‰Wik cUòfŸ cÇik¥ (»Hik) bghUËš tU«



vdJ åL mJ, MJ - xUik¡F tU« vdhJ r£il m - g‹ik¡F tU« ij, khá vd¤ jÄœ khj§fŸ g‹Åu©L Mwh« nt‰WikÆ‹ brhšYUò - cila. v‹Dila ò¤jf«

� VHh« nt‰Wik : cUòfŸ - f©, ïl«, ïš, cŸ, ï›nt‰Wik ïl¥bghUis cz®¤J«. å£oš nrhiy cŸsJ. kiy¡ f©åL ãwÇl« gif bfhŸshnj jiynkš cŸs Rik

"ïš" vD« nt‰Wik cUò Iªjh« nt‰WikÆš x¥ò, VJ, Ú§fš M»a bghUËš tU«. Mdhš VHh« nt‰WikÆš "ïš" ïl¥bghUËš tU«.

� v£lh« nt‰Wik (ÉË nt‰Wik) gl®¡if¥ bgaiu K‹Åiy¥ bgauh¡» miH¡f ï›nt‰Wik ga‹gL»wJ. vdnt ïJ ÉË (miH¤jš) nt‰Wik vd¥gL»wJ. nty‹ - ntyh, j«ã - j«Õ

òz®¢á

� KUf‹ tªjh‹ - KUf‹ - ÃiybkhÊ tªjh‹ - tUbkhÊ ÃiybkhÊí« tUbkhÊí« ïiztJ òz®¢á

� òz®¢á - ïašò¥ òz®¢á, Éfhu¥ òz®¢á vd ïUtif¥gL«. ïašò¥ òz®¢á : bgh‹ ™+ kiy thiH ™+ ku« gid ™+ ku« vdnt ï~J ïašò¥ òz®¢á vd¥gL«.

� flš + miy = flyiy ïJî« ïašò¥ òz®¢ána. ÃiybkhÊ <‰¿š cŸs "š" v‹D« bkŒbaG¤njhL, tUbkhÊ KjÈš cŸs "m" v‹D« cÆbuG¤J nr®ªJ "y" vD« cÆ®bkŒah»íŸsJ. bkŒíl‹ cÆ® nr®tJ ïašng. vdnt ï¥òz®¢á ïašò¥ òz®¢ána

� Éfhu¥òz®¢á : ÃiybkhÊí«, tUbkhÊí« nrUÄl¤J òâjhf X® vG¤J¤ njh‹W« mšyJ X® vG¤J ntnwh® vG¤jhf khW«. ïšiynaš ïU¡»w vG¤J¡bf£L¥òzU«. ï›tif kh‰w§fS¡F Éfhu« v‹W bga®. Éfhu¥òz®¢á njh‹wš, âÇjš, bfLjš vd _‹W tif¥gL«.

� njh‹wš Éfhu« :

kh + fhŒ = kh§fhŒ



thiH +™ gH« = thiH¥gH«

gyh + Ris = gyh¢Ris ï¥òz®¢áÆš ïU brh‰fS¡FÄilna §, ¥, ¢ v‹D« vG¤JfŸ òâjhf¤

njh‹¿íŸsd vdnt ïJ njh‹wš Éfhu«..

� âÇjš Éfhu« :

gš + bgho = g‰bgho - ÃiybkhÊ <‰bwG¤J "š", "‰" Mf kh¿aJ.

fš + ö© = f‰ù© - ÃiybkhÊÆš "š", "‰", MdJ tUbkhÊÆš "ö" ù MdJ. vdnt ïJ âÇjš Éfhu«.

� bfLjš Éfhu« :

ku« + nt® = kunt® - ÃiybkhÊ <W "«" bf£lJ.

eh‹F + kiw = eh‹kiw - ÃiybkhÊ <W "F" bf£lJ. vdnt ïJ bfLjš Éfhu«.

� cÆ® Kjš brh‰fŸ : miy, Mil, ïiy, C®, xË, Xiy ï¢brh‰fŸ cÆ® vG¤ij Kjyhf¡ bfh©LŸsd. vdnt ïit cÆ® Kj‰brh‰fŸ vd¥gL«.

� cÆ® <‰W¢ brh‰fŸ : »Ë - gid - miy - xË - ï¢brh‰fË‹ <‰bwG¤JfŸ cÆ®bkŒ vG¤J¡fŸ.

ï›btG¤JfË‹ <‰bwhÈ (Ë = Ÿ + ï) cÆbuhÈna MF«. vdnt ï¢brh‰fŸ cÆß‰W¢ brh‰fshF«.

� bkŒ Kjš brh‰fŸ : flš, ntš, ghš, jÄœ, k©, gš - ï¢brh‰fË‹ Kjš vG¤JfŸ (f, nt, gh, j)

cÆ®bkŒ vG¤JfŸ. ït‰¿‹ Kjš xÈ (f = ¡ + m, nt = ›–+ nu) bkŒvG¤J xÈna. vdnt ï¢brh‰fŸ bkŒ Kjš brh‰fŸ vd¥gL«.

� bkŒp‰W¢ brh‰fŸ : flš, åu‹, ghš, ntH« - ï¢brh‰fË‹ <‰bwG¤J bkŒbaG¤JfŸ. vdnt ï¢brh‰fŸ bkŒp‰W¢ brh‰fŸ vd¥gL«.

� bkŒ<‰W¥ òz®¢á

ntš + v¿ªjh‹ = ntby¿ªjh‹

ghš + Mil = ghyhil ÃiybkhÊp‰¿š "š" vD« bkŒbaG¤J Ã‰f, tUbkhÊ KjÈš v. M v‹D« cÆ® vG¤J tªJ cÆ®bkŒ vG¤jh»¥ òz®ªjJ.

e‹}š Éâ :

"clš nkš cÆ®tªJ x‹WtJ ïašng"

� k© + mHF = k©zHF

gš + mHF = gšyHF ÃiybkhÊÆš jÅ¡F¿iy mL¤J bkŒbaG¤JfŸ cŸsd. tUbkhÊ KjÈš cÆ® vG¤JfŸ tªJŸsd. òzU« nghJ ÃiybkhÊp‰W bkŒ ïu£o¤J tUbkhÊ cÆUl‹ nr®»wJ.



gš + mHF = gšš + mHF = gšyHF

e‹}š Éâ :

"jÅ¡F¿š K‹ x‰W cÆ®tÇ‹ ïu£L«"

� cL«gLbkŒ¥ òz®¢á ÃiybkhÊp‰¿Y« tUbkhÊ KjÈY« cÆ®vG¤JfŸ ïU¥ã‹ mit x‹Wnruh. mt‰iw x‹WgL¤j Œ, › v‹D« ïUbkŒbaG¤JfŸ ïilÆš njh‹¿ x‹wh¡F«. ï«bkŒbaG¤JfS¡F cl«gLbkŒbaG¤JfŸ v‹W bga®.

Ô + mizªjJ = ÔaizªjJ

gid + Xiy = gidnahiy

»Ë + mHF = »ËaHF

ï›thW ÃiybkhÊp‰¿š ï, <, I v‹D« cÆ®vG¤JfŸ ïUªjhš afu cl«gLbkŒ njh‹¿¥òzU«

gid + Œ + Xiy = gidnahiy � ÃiybkhÊ <‰¿š m, M, c, C, V, X v‹D« cÆ® vG¤J¡fŸ ïUªjhš tfu, cl«gL bkŒnjh‹¿¥ òzU«.

ó + › + mHF = ótHF, âU + › + M%® = âUth%®, nfh + › + ïš = nfhÉš

� ÃiybkhÊ <‰¿š "V" v‹D« cÆ®vG¤J ïUªjhš Œ, › v‹D« ïu©L« njh‹¿¥ òzU«.

nr + mo - nr + › + mo = nrto

nr + mo - nr +Œ + mo = nrao

� F‰¿aYfu¥ òz®¢á

khL + ïšiy = khošiy Ãiy bkhÊp‰¿š F‰¿aYfu« Ã‰f, tUbkhÊ KjÈš cÆ® vG¤J tªjhš, F‰¿aYfu¤âš cŸs cfu« bkŒbaG¤ij É£L Ú§»ÉL«. vŠá Ã‰F« bkŒíl‹ tUbkhÊ Kjš cÆ®vG¤J nr®ªJ òzU«.

bfh¡F + mHF = bfh¡¡ + mHF = bfh¡fHF

bjhif Ãiy¤bjhl®

� brh‰fŸ bjhluhF« nghJ, ïUbrh‰fS¡»ilna VnjD« X® cUò kiwªJtU«. ï¤bjhl® bjhif Ãiy¤bjhl® vd¥gL«.

� bjhif Ãiy¤bjhl® MW tif¥gL«. nt‰Wik¤ bjhif, Éid¤bjhif, g©ò¤bjhif, ctik¤bjhif, c«ik¤ bjhif, m‹bkhÊ¤ bjhif

� nt‰Wik¤ bjhif ghš gU»dh‹ - ï¤bjhl® ghiy¥ gU»dh‹ v‹D« bghUis¤ jU»wJ. ïâš "I" v‹D« ïu©lh« nt‰Wik cUò kiwªJ Ã‹W bghUŸ jU»wJ. ïJ ïu©lh« nt‰Wik¤ bjhifahF« (ïnj ngh‹W ãw nt‰Wik¤ bjhiffËš mªjªj nt‰Wik cUòfŸ bjh¡»tU«)



� Éid¤bjhif c©fy« - ï~J xU tifÆš bgabu¢rnk. ïJ fhy« fh£lÉšiy. vdnt ïJ c©lfy«, c©»‹w fy«, c©Q« fy« vd K¡fhy¤â‰F« bghUªJ«go ÉÇªJ bghUŸ jU»‹wJ.

� fhy« fh£L« ïilÃiy, bgabu¢r ÉFâ ïu©L« kiwªJtU« bgabu¢r« Éid¤bjhif

� fhy« fuªj bgabu¢r« Éid¤bjhif - e‹}š

� g©ò¤bjhif fU§Ftis - ï¤bjhl® fUikah»a Ftis vd¥bghUŸ jU»wJ.

fU§Ftis - fUik + Ftis - fUik - g©ò¥bga®, Ftis g©ò bfhŸ bga®. ï›Éu©o‰F« ïilna ik vD« g©òÉFâí« M»a vD« cUò« kiwªJ tªJŸsjhš ïJ g©ò¤bjhif MF«.

� cUò« gaD« cl‹ bjh¡f¤ bjhif Ú®¡Fl« - Úiu cila Fl«. ïâš "I" v‹D« nt‰Wik cUò« cila vD« gaD« kiwªJ tUtjhš ï~J cUò« gaD« cl‹ bjh¡f¤ bjhifahF«. ïu©L Kjš VG nt‰Wik tiu ï¤bjhif mikí«.

k£ghid - _‹wh« nt‰Wik cUò« gaD« cl‹ bjh¡f¤ bjhif.

� ïUbgabuh£L¥ g©ò¤bjhif gid ku« - gidah»a ku« v‹gJ ïj‹ bghUŸ

gid - áw¥ò¥ bga®, ku« - bghJ¥bga®. áw¥ò¥ bga® K‹D«, bghJ¥bga® ã‹D« Ã‹W ïilÆš "M»a" v‹D« g©ò cUò bjh¡» tUtJ ïUbgabuh£L¥ g©ò¤ bjhif.

� ctik¤bjhif : ky®¡if - ky® ngh‹wif v‹gJ ïj‹ bghUŸ. ky® - ctik, if - ctnka«. ctik¡F« ctnka¤â‰F« ïilna ngh‹w, nghy v‹D« ctk cUò bjh¡» tUtJ ctik¤ bjhif.

� c«ik¤bjhif : c‰wh®, cwÉd® - c‰whU« cwÉdU« v‹gJ ïj‹bghUŸ. ï›ÉU brh‰fË‹ ïilÆY« ïWâÆY« "c«" v‹D« ïil¢brhš bjh¡» tUtJ c«ik¤bjhif.

� m‹bkhÊ¤bjhif fašÉÊ tªjhŸ - faš ngh‹w ÉÊ v‹gJ ïj‹bghUŸ. ïJ ctik¤bjhif. ïJ tªjhŸ vD« Éid¢brhšiy¤ jGÉ Ã‹wjhš, faš ngh‹w ÉÊia cila bg© tªjhŸ vd¥bghUŸ jU»wJ. ï¤bjhlÇš bg© vD« mšyhj bkhÊ bjh¡» tªjjhš, ï~J m‹bkhÊ¤ bjhifahF«. ï~J ctik¤ bjhif¥òw¤J¥ ãwªj m‹bkhÊ¤bjhif. ïij¥ngh‹W nt‰Wik, Éid, g©ò, ctik, c«ik M»a bjhifÃiy¤ bjhl®fS¡F¥ òw¤nj mšyhj brh‰fŸ bjh¡» Ã‹W mjdj‹ m‹bkhÊ¤bjhifahf tU«.



bjhfh Ãiy¤bjhl®

� xU bjhl® bkhÊÆš ïUbrh‰fŸ ïUªJ, mt‰¿‹ ïilÆš brhšnyh cUngh kiwahJ bghUis cz®¤JtJ bjhfh Ãiy¤bjhl® vd¥gL«.

� bjhfh Ãiy¤bjhl® 9 tif¥gL« vGthŒ¤bjhl®, ÉË¤bjhl®, ÉidK‰W¤bjhl®, bgabu¢r¤ bjhl®, Éidba¢r¤ bjhl®, nt‰Wik¤ bjhfh Ãiy¤bjhl®, ïil¢brhš bjhl®, cÇ¢brhš bjhl®, mL¡F¤bjhl®.

� vGthŒ¤ bjhl® fãy‹ tªjh‹ - fãy‹ - vGthŒ, tªjh‹ - gaÅiy. ïâš vGthia¤ bjhl®ªJ gaÅiy tªJ bghUŸ jU»wJ. vGthŒ¤bjhl®.

� e©gh, go - e©gh ÉË¢brhš (miH¤jš) go - gaÅiy - vdnt ïJ ÉË¤bjhl® MF«.

� ÉidK‰W¤ bjhl® br‹wd® åu® - br‹wd® vD« ÉidK‰iw¤ bjhl®ªJ, åu® vD« bga®¢ brhš Ã‹W bghUŸ jU»wJ. ïJ Éid K‰W¤ bjhl®

� bgabu¢r¤ bjhl® : go¤j ghl« - go¤j v‹D« v¢rÉid ghl« vD« bga®¢ brhšiy¡ bfh©L KoªJŸsjhš bgabu¢r¤bjhl®.

� Éidba¢r¤bjhl® : njo¥ gh®¤jh‹- njo vD« v¢rÉid, gh®¤jh‹ v‹D« ÉidK‰W¡ bfh©L KoªJŸsjhš, ïJ Éidba¢r¤bjhl®.

� nt‰Wik¤ bjhfh Ãiy¤bjhl® : å£il¡ f£odh‹ - ïâš åL vD« brhšYl‹ "I" vD« ïu©lh« nt‰Wik cUò btË¥gl tªJ bghUŸ jUtjhš nt‰Wik¤ bjhfh Ãiy¤bjhl® MÆ‰W

� ïil¢brhš bjhl® : k‰W¥ãw - ïâš k‰W vD« ïil¢ brhšiy¤ bjhl®ªJ, ãw v‹D« brhš Ã‹W bghUŸ jUtjhš ïil¢brhš bjhl®.

� cÇ¢brhš bjhl® : khKÅt® - ïâš kh - cÇ¢brhš. ïJ KÅt® vD« brhšnyhL nr®ªJ bghUŸ jU»wJ - cÇ¢brhšbjhl®.

� mL¡F¤bjhl® : e‹W e‹W e‹W - xnu brhš gyKiw mL¡» tªJ bghUŸ jUtJ mL¡F¤ bjhl® MF«.

� ïašò tH¡F : xU bghUis¢ R£Ltj‰F vªj¢ brhš ïašghf cŸsnjh, mjdhš tH§FtJ ïašò tH¡F



� ïašò tH¡F - ïy¡fzKilaJ, ïy¡fz¥ nghÈ, k%c vd _‹W tif¥gL«.

� ïy¡fz« cilaJ : ahÊÅ ghl« go¤jhŸ - ï¤bjhlÇš brh‰fŸ ïy¡fz Kiw¥go Ã‹W bghUŸ jU»‹wd.

� ïy¡fz¥nghÈ ef®òw« , fhšthŒ - ïit ïy¡fz« cila brh‰fŸ. ït‰iw òwef®, thŒ¡fhš vd kh‰¿ ïy¡fz« cilaJ nghy¤ bjh‹W bjh£L tH§» tU»nwh«. vdnt ïit ïy¡fz¥ nghÈ

� k%c : jŠrhñ®, nfha«ò¤ö® - ï›ñ®¥ bga®fis¤ jŠir, nfhit vd¢ RU¡» tH§F»nwh«. áijªJ tªJŸs ïit k%c vd¥gL«.

� jFâtH¡F : ngR«nghJ«, vGJ«nghJ« jFâahd brh‰fis¥ ga‹gL¤JtJ jFâ tH¡F.

� jFâ tH¡F - ïJïl¡ful¡fš, k§fy«, FGc¡F¿ vd _‹W tif¥gL«. ïl¡ful¡fš : ky§fGîjš v‹D« ïluhd brhšiy¤ jÉ®¤J, fhš fGîjš vd tH§FtJ ïl¡ful¡fš. (ïl¡f® + ml¡fš)

� k§fy« : mk§fykhd brhšiy Ú¡», k§fykhd brh‰fshš bghUis És¡FtJ. br¤jh® - JŠádh®, RLfhL - e‹fhL

� F>c¡F¿ : xU FGÉd®, jk¡F k£L« òÇí« tifÆš ga‹gL¤J« brhš F>c¡F¿

bgh‰bfhšy® bgh‹dd¥ g¿ v‹g®. � <Wbf£l vâ®kiw¥ bgabu¢r« :

thlh ky® - thlhj ky® v‹gJ ïj‹bghUŸ ïâš thlh vD« brhšÈš "j" v‹D« <‰bwG¤J ïšiy. vâ®kiw¥bghUis¤ jU»wJ - bgabu¢rkhf cŸsJ. vdnt ï~J <Wbf£l vâ®kiw¥ bgabu¢rkhF«.

� v©Q«ik : murU« òytU« - ï¤bjhlÇš "c«" vD« ïil¢brhš btË¥gl Ã‹W, v©Â¡if¥ bghUËš tªJŸsJ - vdnt ï~J v©Q«ik.

� ïu£il¡ »sÉ flfl, ryry - xU brhš ïu©L Kiw k£Lnk mL¡»tU« - bghUs‰w brhš - mir¢brhšyh»tU« - ãÇ¤jhš bghUŸ juhJ.

� brhš v‹gj‰F¥ gj«, bkhÊ, »sÉ vd¥ gybga®fŸ c©L.

� XbuG¤njh, gy vG¤Jfnsh jÅ¤njh bjhl®ªnjh bghUŸ cz®¤Jkhdhš mJ brhš vd¥gL«.



� gj« - gfh¥gj«, gFgj« vd ïU tif¥gL«.

� ãÇ¤jhš bghUŸ juhj brhš gfh¥gj«. ïJ bga®¥ gfh¥gj«, Éid¥ gfh¥gj«, ïil¥ gfh¥gj«, cÇ¥ gfhgj« vd eh‹F tif¥gL«. ku«, ehŒ - c©, vL, - k‹, ãw - rhy, cW

� gF¡f¡Toa gj« gFgj« - ïJ bga®¥gFgj«, Éid¥ gFgj« vd ïUtif¥gL«. f©z‹, brŒjh‹

� bghUŸ, ïl«, fhy«, áid, Fz«, bjhÊš vD« M¿‹ mo¥gilahf¤ njh‹WtJ bga®¥gFgj«. bgh‹d‹ - Cu‹ - Mâiuah‹ - f©z‹ - fÇa‹ - eof‹

� gFâ, ÉFâ, ïilÃiy, rªâ, rhÇia, Éfhu« vD« MW« gFgj¤â‹ cW¥òfŸ MF«.

� brhšÈš KjÈš Ã‹W bghUŸ jUtij¥ gFâ v‹g®. gFâ Vtš Éidahf tU«. go¤jh‹ - go, tªjh‹ - th, Xodh‹ - XL.

� ÉFâ : gFgj¤âš ïWâÆš Ã‰gJ ÉFâ. elªjh‹ - M‹, elªjJ - J, elªjd® - m®

� ïilÃiy : gFâ¡F« ÉFâ¡F« ïilÆš Ã‰gJ ïilÃiy. ïJ fhy« fh£L«.

� Ãfœfhy ïilÃiyfŸ - »W, »‹W, MÃ‹W c©»wh‹ - »W, c©»‹wh‹ - »‹W, c©zhÃ‹wh‹ - MÃ‹W.

� ïwªjfhy ïilÃiyfŸ - ¤, £, ‰, ï‹ gh®¤jh‹ - ¤, c©lh‹ - £, bt‹wh‹ - ‰, ghodh‹ - ï‹

� vâ®fhy ïilÃiyfŸ - ¥, › c©gh‹ - ¥, tUth‹ - ›

� vâ®kiw ïilÃiyfŸ - ïš, Mš, M c©oy‹ - ïš, fhzy‹ - mš, ghuh‹ - M

� rªâ : gFâ¡F« ïilÃiy¡F« ïilÆš Ã‰gJ rªâ gh®¡»wh‹ - gh® + ¡ + »W + M‹

� rhÇia : bga®, Éid¢ brh‰fis¢ rh®ªJ tUtJ - ïJ ïilÃiy¡F« ÉFâ¡F« ïilÆš tU«. c©ld‹ - c© + £ + m‹ + m‹

� m‹, M‹, ï‹, mš, R‰W, ï‰W, m¤J, m« KjÈad rhÇiafshf tU«.

� Éfhu« : kh‰w« - tªjh‹ vD« brhšÈ‹ gFâ th - ïJ FW» t vd MÆ‰W - ïªj kh‰wnk Éfhu« vd¥gL«.

brh‹dh‹ - brhš, f©lh‹ - fh© - Éfhu«

� ïil¢brh‰fS« cÇ¢brh‰fS« v¥nghJ« gfh¥gj§fns



� gFgj¤âš Fiwªjsî gFâ, ÉFâ vD« ïu©L cW¥òfŸ ïU¡f nt©L«.

tHhÃiy, tG, tGtikâ

� ïy¡fz¥ ãiHÆ‹¿¥ ngRtJ«, vGJtJ« tHhÃiy vd¥gL«.

bršt‹ go¤jh‹.

� tHhÃiy MW tif¥gL«.

âiz tHh Ãiy - khL tªjJ,

ghš tHh Ãiy - f©z‹ tªjh‹

ïl tHh Ãiy - eh‹ tªnj‹, Ú tªjhŒ

fhy tHh Ãiy - ehis tUnt‹, ne‰W tªjh‹

Édh tHh Ãiy - jÄœ ïy¡fz« v¤jid tif¥gL«?

Éil tHh Ãiy - jÄHf¤â‹ jiy efu« vJ? vD« ÉdhÉ‰F¢ br‹id vd ÉilaË¤jš.

� tG - ïy¡fz KiwÆ‹¿¥ ngRtJ« vGJtJ« tG vd¥gL«. (tG - F‰w«) ï~J VG tif¥gL«.

âiz tG - v‹ khkh tªjJ. ca® âiz¡F m~¿iz ÉidK‰W tªjJ ghš tG - f©z»tªjh‹. M©ghY¡F¥ bg©ghš ÉidK‰W tªjJ. ïltG - eh§fŸ tªjh®fŸ - j‹ik¡F¥ gl®¡if ÉidK‰W tªjJ.

fhytG - ghY ehis tªjh‹ - vâ®fhy¤â‰F ïwªjfhy ÉidK‰W tªjJ

Édh tG - K£ilÆ£lJ nrtyh bg£ilah? bghU¤jk‰w Édh

Éil tG - ehis gŸË âw¡f¥gLkh? vD« ÉdhÉ‰F m¤ij¡F clš eyÄšiy vd Éil jUjš

� tGtikâ : ïy¡fz Kiw¥go F‰wKilajhÆD« f‰wt®fshš F‰wk‰wjhf V‰W¡ bfhŸs¥gLtJ tGtikâ.

� ctif, áw¥ò, ca®î, cWâ, ád« fhuzkhf¤ âiz tGî« ghš tGî« fhy tGî« tGtikâahf V‰W¡ bfhŸs¥gL«.

gR - m~¿iz - mij¥ gh®¤J, "v‹ ïy£RÄ tªJ É£lhŸ" vd¡ TWtJ - âiz tGtikâ.

FoauR¤jiyt® ehis jÄHf« tU»wh® - ïâš cWâ¤j‹ik fhuzkhf vâ®fhy« - Ãfœfhy¤âš Tw¥g£LŸsJ - fhy tGtikâ.

M© FHªijia "tho, v‹ f©nz" vd¡ TWtJ ghš tGtikâ.



bghUŸnfhŸ (RU¡fkhf)

� brŒíËš cŸs Ó®fisnah mofisnah bghUS¡nf‰g mik¤J¥ bghUŸ bfhŸS« Kiw bghUŸnfhŸ.

� bghUŸnfhŸ - v£L tif¥gL« - M‰WÚ®¥ bghUŸnfhŸ, bkhÊ kh‰W¥ bghUŸnfhŸ, ÃušÃiu¥ bghUŸnfhŸ, É‰ó£L¥ bghUŸnfhŸ, jh¥ãir¥bghUŸnfhŸ, misk¿gh¥ò¥ bghUŸnfhŸ, bfh©L T£L¥bghUŸnfhŸ, mok¿ kh‰W¥ bghUŸnfhŸ.

� M‰W Ú®¥bghUŸnfhŸ : M‰¿š Ú® brštJ nghy, ghlÈ‹ brh‰fŸ K‹ã‹ khwhJ nenu Ã‹W bghUŸ jUtJ M‰W Ú®¥bghUŸnfhŸ.

bgh¿thÆš IªjÉ¤jh‹ bghŒÔ® xG¡f be¿ Ã‹wh® ÚLthœ th®.

� bkhÊ kh‰W¥ bghUŸ nfhŸ :

XuoÆš cŸs brh‰fis¥ bghUS¡nf‰g kh‰¿ it¤J¥ bghUŸ bfhŸtJ - bkhÊkh‰W¥ bghUŸnfhŸ.

Riu ahH m«Ä Äj¥g - ïjid¢ Riu Äj¥g m«Ä MH vd¥ bghUŸ kh‰¿bfhŸtJ.

� Ãuš Ãiu¥ bghUŸnfhŸ :

brŒíËš brh‰fis tÇir¥gL¤â mik¤J¥ bghUŸ bfhŸtJ Ãuš Ãiu¥ bghUŸnfhŸ.

m‹ò« mwD« cil¤jhÆ‹ ïšthœ¡if¥ g©ò« gaD« mJ.

ïšthœ¡ifÆ‹ g©ò - m‹ò, ga‹ - mw‹. KjyoÆš ïUbrh‰fS« ïu©lhkoÆš ïUbrh‰fS« tÇirahf mik¡f¥g£LŸsd.

� É‰ó£L¥ bghUŸnfhŸ : ÉšÈ‹ ïUKidfS« üyhš ïiz¡f¥g£oU¤jšnghy, brŒíË‹ Kj‰brhšY« ïWâ¢brhšY« bghUŸgl¥ bghUªJtJ É‰ó£L¥ (ó£LÉš) bghUŸnfhŸ.

beUeš cs‹xUt‹ ï‹¿šiy v‹D« bgUik cil¤â§ îyF

� jh¥ãir¥ bghUŸnfhŸ : CŠrÈš eLÃ‹wfÆW K‹D«, ã‹D« br‹W tUtJ nghy - ghlÈš eLÃ‰F« brhš K‹dhY« ïWâÆY« cŸs brh‰fnshL nr®ªJ bghUŸ jUtJ jh¥ãir¥

bghUŸnfhŸ (jh¥ãir - jh¥ò + ïir = CŠrš fÆW)

c©zhik cŸsJ cÆ®Ãiy C‹c©z m©zh¤jš brŒahJ msW.

ïâš C‹ vD« brhš K‹D« ã‹Dkhf¢ br‹W nr®ªJ bghUŸ jU»wJ.



� misk¿ gh¥ò¥ bghUŸnfhŸ : gh«ò ò‰¿š jiyit¤J EiHí«nghJ, jiynkyhfî« clš mL¤J« brštJ nghy - brŒíË‹ ïWâÆÈUªJ brh‰fis vL¤J KjÈš it¤J¡ T£o¥ bghUŸ bfhŸtJ misk¿ gh¥ò¥ bghUŸnfhŸ.

� bfh©L T£L¥bghUŸnfhŸ : brŒíË‹ gy mofËY« Tw¥g£LŸs brh‰fis¥ bghUS¡nf‰g¡ T£o¥ bghUŸbfhŸtJ bfh©L T£L¥ bghUŸnfhŸ.

f£o¡ fU«ò fr¡F« Äf¡ fÅªj v£o¡ fÅÆÅ¡F« v‹}Çš - g£oís fhis go¥ghš fw¡Fnk ešy gR ntis jÉuhJ cG«.

ïâš fU«ò ïÅ¡F« v‹W« v£o fr¡F« v‹W« fhis cG«, gR go¥ghš fw¡F« vd¢ brh‰fis bghUS¡nf‰g¡ bfh©L T£l nt©L«.

� mok¿ kh‰W¥ bghUŸnfhŸ : brŒíË‹ mofis K‹ã‹dhf kh‰¿ it¥ãD«, bghUS« Xirí« áijahJ tUtJ mok¿ kh‰W¥ bghUŸnfhŸ.

Édh, Éil tiffŸ,

� Édh tif

Édh mWtif¥gL«. mit : m¿Édh, m¿ahÉdh, IaÉdh, bfhsšÉdh, bfhilÉdh, VtšÉdh v‹gd.

1. m¿Édh

jh‹ xU bghUis e‹f¿ªâUªJ« m¥bghUŸ ãw®¡F¤ bjÇíkh v‹gjid m¿í«bghU£L Édht¥gL« Édh m¿Édh.

(v-L) âU¡Fwis ïa‰¿at® ah®? vd MáÇa® khztÅl« ÉdîtJ.

2. m¿ahÉdh

jh‹ m¿ahj xU bghUis m¿ªJbfhŸtj‰fhf¥ ãwÇl« ÉdîtJ m¿ahÉdh

(v-L) v£L¤bjhif üšfSŸ òw« g‰¿ad vit? vd khzt‹ MáÇaÇl« ÉdîtJ.

3. IaÉdh

jd¡F Iakhf ïU¡»‹w xU bghUŸ F¿¤J, Ia¤âid¥ ngh¡»¡ bfhŸtj‰fhf Édt¥gL« Édh, IaÉdh.

(v-L) m§nf »l¥gJ gh«ngh? fÆnwh?

4. bfhsšÉdh

jh‹ xU bghUis th§»¡ bfhŸS« bghU£L¡ fil¡fhuÇl« Édî« Édh, bfhsšÉdh.

(v-L) Iah, gU¥ò cŸsjh? vd tÂfÇl« ÉdîtJ



5. bfhilÉdh

jh‹ xU bghUis¡ bfhL¥gj‰fhf, m¥bghUŸ ïU¤jiy¥g‰¿¥ ãwÇl« ÉdîtJ, bfhil Édh.

(v-L) khzt®fns! c§fS¡F¢ ÓUil ïšiynah?

6. VtšÉdh

xU bjhÊiy¢ brŒí«go Vî« Édh, Vtš Édh.

(v-L) kd¥ghl¢ brŒíis¥ go¤jhah?

KUfh rh¥ã£lhah?

(ïit go, rh¥ãL v‹W Vtš bghUis¤ jU»‹wd) m¿î, m¿ahik, Iíwš, bfhsš, bfhil, Vtš jU« Édh, MW« ïG¡fh® - e‹}š 385

� Éil tif

ÉdhÉ‰F V‰g ÉilaË¥gJ jh‹ bkhÊeilÆ‹ áw¥ò.

nj®î, ehis eilbgWkh? vd¡ nf£l xUtÅl«, "v‹ j§if vHh« tF¥ãš go¡»whŸ" vd¡ TWtJ jtW. Édhî« Éilí« ãiHÆ‹¿ mikjny Kiw.

ïiw, br¥ò, gâš v‹gd ÉilÆ‹ ntWbga®fŸ. Éil v£L tif¥gL«. mit : R£L, kiw, ne®, Vtš, Édh vâ®Édhjš, c‰wJiu¤jš, cWtJ Twš, ïdbkhÊ v‹gd.

1. R£L Éil :

"br‹id¡F tÊ ahJ?" v‹W ÉdÉdhš

"ïJ" v‹gJnghy¢ R£o¡ TW« Éil, R£LÉil.

2. kiwÉil (vâ®kW¤J¡ Twš Éil) :

"ïJ brŒthah?" v‹W ÉdÉanghJ, brŒna‹ v‹gJ nghy vâ®kW¤J¡ TW« Éil, vâ®kiwÉil.

3. ne®Éil (cl‹g£L¡ TWjš) :

"ïJ brŒthah?" v‹W ÉdÉanghJ brŒnt‹ v‹W cl‹g£L¡ TW« Éil, ne®Éil.

4. VtšÉil :

"ïJ brŒthah?" v‹W ÉdÉanghJ "Úna brŒ" v‹W VÉ¡TWtJ VtšÉil.

5. Édh vâ®Édhjš Éil

"ïJ brŒthah?" v‹W ÉdÉanghJ, "brŒahkÈU¥ngndh?" v‹W Édhitna Éilahf¡ TWtJ, Édhvâ®Édhjš Éil.



6. c‰wJiu¤jš Éil

"ïJ brŒthah?" v‹W ÉdÉanghJ, "cl«ò behªjJ" v‹W jd¡F c‰wjid Éilahf¡ TWtJ, c‰wJiu¤jš Éil.

7. cWtJ Twš Éil "brŒthah?" v‹D« ÉdhÉ‰F¡ "if tÈ¡F«" vd¤ jd¡F neu¥ nghtij Éilahf¡ TWtJ, cWtJ TwšÉil.

8. ïdbkhÊÉil

"MLthah?" v‹W ÉdÉanghJ, "ghLnt‹" vd MLtj‰F ïdkhd ghLtij Éilahf¡ TWtJ, ïdbkhÊÉil..

R£L, kiw, ne® M»a _‹W« btË¥gil. Vtš, Édh vâ®Édhjš, c‰wJ ciu¤jš, cWtJ Twš, ïdbkhÊ M»a IªJ« Édh¡fS¡F cÇa Éilia¡ F¿¥ghš cz®¤Jtd. ïJ ïiwga¥gd vd¥gL«.

ah¥ò : brŒíŸ cW¥òfŸ

� brŒíŸ, gh£L, ö¡F, fÉij v‹gd xU bghUŸ F¿¤j gybrh‰fŸ.

� ah¥ò - brŒíis¡ f£Ljš - cUth¡Fjš.

� brŒíŸ cW¥òfŸ : 6 - vG¤J, mir, Ó®, jis, mo, bjhil.

� vG¤J : jÄœ vG¤JfŸ mid¤J« brŒíS¡FÇadnt, cÆ®¡F¿š, cÆ®beoš, cÆ®bkŒ¡ F¿š, cÆ®bkŒ beoš, bkŒbaG¤JfŸ, MŒj« v‹gdahî« ah¥ã‰FÇa vG¤JfshF«. bkŒbaG¤JfŸ x‰bwG¤JfŸ vd¥gL«. MŒj« bkŒahf¡ fUj¥gL«.

� mir : vG¤J jÅ¤njh, gynr®ªnjh Xir¥gl Ã‰gJ mir, ï~J ïUtif¥gL«. neuir, Ãiuair

� neuir : F¿š jÅ¤J«, x‰wL¤J«, beoš jÅ¤J«, x‰wL¤J« tUtJ neuir. f, fš, fh, fhš

� Ãiuair : F¿š ïizªJ«, F¿š ïizªJ x‰wL¤J«, F¿š beoš ïizªJ«, F¿š beoš x‰wL¤J« tUtJ Ãiuair.

gl, gl«, glh, glh¡

� Ó® : mirfŸ jÅ¤J« ïizªJ« mo¡F cW¥ghf miktJ Ó® vd¥gL«.

� Ó® eh‹F tif¥gL« - Xuir¢Ó®, <uir¢Ó®, _tir¢Ó®, ehyir¢Ó®.

� Xuir¢Ó® : (2) bt©ghÉ‹ <‰woÆ‹ <‰¿š neuir, ÃiuairíŸ VnjD« x‹W jÅ¤J Ã‰F«. m¤Jl‹ ï›tirfŸ F‰¿aYfu¤ij <‰¿š bg‰W« tU«. ï›thW mikí« mir Xuir¢Ó®. ïit ehŸ (ne®) ky®(Ãiu) fhR (ne®ò) ãw¥ò (Ãiuò) vD« thŒghLfSŸ x‹¿id¥ bgW«

� mÉÆD« thÊD« v‹ - ehŸ thŒghL

� tÆ‰W¡F« <a¥ gL« - ky®



� ehl tsªjU ehL - fhR (ne®ò)

� gft‹ Kj‰nw íyF - ãw¥ò (Ãiuò)

� <uir¢Ó® - 4 : ïu©L mirfŸ nr®ªJ xU Ó® MtJ <uir¢Ó®. ïJ ïa‰Ó®, MáÇa cÇ¢Ó® vdî« tH§f¥gL«.

ne® + ne® - njkh kh¢Ó® - 2 Ãiu + ne® - òËkh

ne® + Ãiu - TÉs« És¢Ó® - 2 Ãiu + Ãiu - fUÉs«

� _tir¢Ó® - 8 : _‹W mirfŸ nr®ªJ xU ÓuhtJ _tir¢Ó® MF«.

� _tir¢ÓÇš neuirÆš KotJ fhŒ¢Ó® - 4. ïJ bt©gh cÇ¢Ó® vdî« tH§f¥gL«.

ne® ne® ne® - njkh§fhŒ Ãiu ne® ne® - òËkh§fhŒ ne® Ãiu ne® - TÉs§fhŒ fhŒ¢Ó® 4 Ãiu Ãiu ne® - fUÉs§fhŒ

� _tir¢ÓÇš ÃiuairÆš KotJ fÅ¢Ó®-4. ïj‰F tŠá cÇ¢Ó® v‹gJ bga®

ne® ne® Ãiu - njkh§fÅ Ãiu ne® Ãiu - òËkh§fÅ fÅ¢Ó® ne® Ãiu Ãiu - TÉs§fÅ Ãiu Ãiu Ãiu - fUÉs§fÅ

� ehyir¢Ó® :16 _tir¢Ó® v£Ll‹, neuir, Ãiuairfis¤ jÅ¤jÅahf¢ nr®¤jhš ehyir¢Ó® 16 »il¡F«. ïjid¥ bghJ¢Ó® v‹g®.

� jis : Ã‹w ÓÇ‹ <‰wirí«, tU§ÓÇ‹ Kjyirí« bghUªJtJ jis.

� jis 7 tif¥gL«. nebuh‹wháÇa¤jis, Ãiubah‹wháÇa¤jis, ïa‰Ó® bt©lis, bt©Ó® bt©lis, fÈ¤jis, x‹¿a tŠá¤jis,

x‹whj tŠá¤jis.

� nebuh‹wháÇa¤jis : Ã‹wÓ® kh¢Ó® tUŠÓÇ‹ Kjyir neuir tUtJ nebuh‹wháÇa¤ jisahF«. ïâš ne® K‹ ne® Ã‰F«.

v‹W« c‹Dl‹

� Ãiubah‹wháÇa¤jis : És K‹ Ãiu tUtJ. gy®òfœ fãy® - ÉsK‹ Ãiu - Ãiu K‹ Ãiu tªjJ ï›ÉUjisí« MáÇa¥ghî¡F cÇa jisfŸ



� ïa‰Ó® bt©lis :

1. Ã‹wÓ® kh¢Ó® - tUŠÓÇ‹ Kjyir Ãiuair.

mf/u Kj/y òËkh Ãiu

2. Ã‹w Ó® És¢Ó® - tUŠÓÇ‹ Kjyir neuir.

Ãy / tiu ÚŸ / òfœ fUÉs« ne®

� bt©Ó® bt©lis : fhŒ K‹ ne® tUtJ ah/jh/D« eh/lhkhš njkh§fhŒ ne®

� ïa‰Ó® bt©lisí«, bt©Ó® bt©lisí« bt©ghî¡FÇad.

� fÈ¤jis : fhŒ K‹ ÃiutUtJ. ïJ fÈ¥ghî¡F cÇaJ

� x‹¿a tŠá¤jis : fÅ K‹ Ãiu tUtJ

� x‹whj tŠá¤jis : fÅ K‹ ne® tUtJ

� mo : Ó®fŸ gy mL¤J el¥gJ mo vd¥gL«. Fwso, áªjo, msto, beoyo, fÊbeoyo vd mo Itif¥gL«.

1. Fwso : monjhW« ïUÓ®fis¥ bg‰W tUtJ Fwso vd¥gL«. (v-L) K¡â nt©Lnkš g¡â nt©Lkhš r¤â a«ïJ ò¤â beŠrnk. 2. áªjo : monjhW« K¢Ó®fis¥ bg‰W tUtJ áªjo vd¥gL«.

(v-L) gGâ yhj gÆ®¤bjhÊš gGâ yhJ gÆ‰wnt gGâ yhJ gybjhÊš gGâ yhJ gÆ‰¿d®

3. msto : monjhW« eh‹F Ó®fis¥ bg‰W tUtJ msto mšyJ neuo vd¥gL«.

(v-L) jhŒbkhÊ jhÆD« jfÉ‰ ngh‰Wt‹ MŒbkhÊ ahs®j« m‹ò¡F V‰wt‹ fhŒbkhÊ ahtJ§ foªJ kh‰Wt‹ thŒbkhÊ j¥ãlh tifÆš M‰Wt‹

4. beoyo : monjhW« IªJ Ó®fis¥ bg‰W tUtJ beoyo vd¥gL«.

(v-L) ML« filkÂ ehmir ahkš m»ybk§F« ÚL« Filia¤ jÇ¤j ãuhÅªj ÚŸÃy¤âš



ghL« òty® òfœX£l¡ T¤j‹ gjh«òa¤ij¢ NL« Fnyh¤J§f nrhHbd‹ nwbaid¢ brhšYtnu!

5. fÊbeoyo : monjhW« MW mšyJ mj‰Fnkš gy Ó®fis¥ bg‰w tUtij¡ fÊbeoyo vd¡ TWt®.

(v-L) thœÉÅš br«ik nt©L« thŒikna ngrš nt©L« ghœ¢braš Éy¡fš nt©L« g©ãid fh¤jš nt©L« jhœÉid mf‰w nt©L« jU¡»id ÉLjš nt©L« NœÃiy cz®jš nt©L« nrh«giy¥ ngh¡f nt©L«

ï¥ghoš monjhW« MWÓ®fŸ bg‰WŸsjhš, ïjid¡ fÊbeoyo v‹g®. ghlÈYŸs Ó®fis v©Â, ïjid mWÓ®¡fÊbeoyo v‹g®. ïJnghš VGÓ®fŸ ïUªjhš vGÓ®¡fÊbeoyo v‹W«, v£L¢ Ó®fŸ ïUªjhš v©Ó®¡fÊbeoyo v‹W« TWt®.

� bjhil : ky®fis¤ bjhL¥gJnghynt Ó®fËY« mofËY« nkhid KjÈad mika¤ bjhL¥gJ bjhil vd¥gL«. (bjhil - bjhL¡f¥gLtJ; bjhil - khiy). ghÉ‹ XirÆ‹g¤â‰F« áw¥ã‰F« ï¤bjhil nt©LtjhF«. bjhila‰w gh£L eila‰W¥ nghF« v‹gJ gHbkhÊ.

bjhil v£L tif¥gL«. mit : 1. nkhid¤bjhil, 2. vJif¤bjhil, 3. Ku©bjhil, 4. ïiaò¤bjhil, 5. msbgil¤bjhil, 6. ïu£il¤bjhil. 7. mªjhâ¤ bjhil. 8. brªbjhil.

1. nkhid¤bjhil : brŒíËš monjhW« Kjš vG¤J x‹¿tu¤

bjhL¥gJ monkhid¤ bjhil vd¥gL«.

v©Â¤ JÂf fUk« JÂªjã‹ v©Qt« v‹g âG¡F. - FwŸ, 468

ï¡Fw£ghÉš Kjš moÆ‹ Kj‰ÓÇYŸs Kjš vG¤J« (v) ïu©lh« moÆ‹ Kj‰ÓÇYŸs Kjš vG¤J« (v) x‹¿ tªJŸsjhš, ïJ nkhid¤bjhil.

2. vJif¤ bjhil : monjhW« KjbyG¤J msbth¤J (XirÆš) Ã‰f, ïu©lh« vG¤J x‹¿tu¤ bjhL¥gJ mobaJif¤bjhil vd¥gL«.

mfu Kjy vG¤bjšyh« Mâ gft‹ Kj‰nw cyf. -FwŸ, 1

ï¡Fw£ghÉš Kjš moÆY« ïu©lh« moÆY« f v‹D« ïu©lh« vG¤J x¤J tªJŸsJ. vdnt, ï~J mobaJif¤bjhil vd¥gL«.



3. Ku© bjhil : monjhW« Kj‰Ó® bghUshš Ku©gl¤ bjhL¥gJ moKu©bjhil vd¥gL«. ï‹g« ÉiHah‹ ïL«ig ïašbg‹gh‹ J‹g« cWjš ïy‹. - FwŸ, 615

ï¥ghlÈš KjyoÆš ï‹g« v‹W«, ïu©lh« moÆš J‹g« v‹W« Ku©g£l brh‰fŸ tªJŸsd. vdnt, ï~J moKu©bjhil vd¥gL«.

4. ïiaò¤bjhil : monjhW« ïWâ¢Ó® x‹¿tu¤ bjhL¥gJ moïiaò¤ bjhil vd¥gL«.

bfh©lš nfhòu« m©ilÆš TL« bfhofŸ thd« goju _L« f©l ngu©l¤ j©liy ehL« fdf K‹¿š md«Éis ahL«.

ï¥ghlÈš monjhW« ïWâ¢Ó® x‹¿ (x¤J) tªJŸsjhš moïiaò¤ bjhil MÆ‰W.

5. msbgil¤ bjhil : monjhW« Kjš Ó® msbgL¤J tUtJ moasbgil¤ bjhil vd¥gL«.

bfL¥göc« bf£lh®¡F¢ rh®thŒk‰ wh§nf vL¥göc« všyh« kiH. - FwŸ, 15

ï¥ghlÈš bfL¥göc«, vL¥göc« vd ïu©lofËY« msbgL¤J tªJŸsikahš, moasbgil¤ bjhil vd¥gL«.

� bjhil Éf‰g§fŸ : eh‹FÓ®fisíila XuoÆš ïiz, bghÊ¥ò, x%c, TiH, nk‰fJthŒ, Ñœ¡fJthŒ, K‰W M»ad tu¤bjhL¥gJ bjhil Éf‰g« vd¥gL«. ï›ntG« nkhid, vJif, ïiaò, Ku©, msbgil M»a IªJ« bghUªj¤ bjhil Éf‰g« K¥g¤ijªJ tif¥gL«.

� nkhid : 1. ïiznkhid (1, 2) :

eh‹F Ó®fis¡ bfh©l XuoÆš KjÈU Ó®fËš KjbyG¤J x‹¿tu¤ bjhL¥gJ ïiznkhid vd¥gL«.

ï‹brhš ïÅÔ‹wš fh©gh‹ vt‹bfhnyh t‹brhš tH§F tJ?

2. bghÊ¥ò nkhid (1, 3) : X® moíŸ Kj‰ÓÇY« _‹wh« ÓÇY« KjbyG¤J x¤J tUtJ bghÊ¥ò nkhid vd¥gL«.

Jwªjh® bgUik Jiz¡T¿‹ ita¤ âwªjhiu v©Â¡bfh© l‰W.



3. x%c nkhid(1, 4) :

X® moíŸ Kj‰ÓÇY« eh‹fh« ÓÇY« KjbyG¤J x‹¿tu¤ bjhL¥gJ, x%c nkhid vd¥gL«.

ÃiwbkhÊ khªj® bgUik Ãy¤J kiwbkhÊ fh£o ÉL«

4. TiHnkhid (1, 2, 3) : X® moíŸ Kjš, ïu©L, _‹wh« Ó®fËš KjbyG¤J x‹¿ tUtJ TiHnkhid vd¥gL«.

jhd« jtÄu©L« j§fh ÉaDyf« thd« tH§fh bjÅ‹

5. nk‰fJthŒ nkhid (1, 3, 4) : X® moíŸ Kjš, _‹W, eh‹fh« Ó®fËš KjbyG¤J x‹¿tu¤ bjhL¥gJ nk‰fJthŒ nkhid vd¥gL«.

É©Â‹W bghŒ¥ã‹ ÉÇÚ® ÉaDyf¤ JŸÃ‹W l‰W« gá.

6. Ñœ¡fJthŒnkhid (1, 2, 4) : XuoíŸ Kjš, ïu©L, eh‹fh« Ó®fËš Kjš vG¤J x‹¿tu¤ bjhL¥gJ Ñœ¡fJthŒ nkhid vd¥gL«.

ïUŸnr® ïUÉidí« nruh ïiwt‹ bghUŸnr® òfœòÇªjh® kh£L.

7. K‰Wnkhid (1, 2, 3, 4) : X® moÆ‹ eh‹F Ó®fËY« KjbyG¤J x‹¿tu¤ bjhL¥gJ K‰Wnkhid vd¥gL«.

f‰f frlw¡ f‰git f‰wã‹ Ã‰f mj‰F¤ jf.

F¿¥ò : eh‹F Ó®fËš nkhid¡FÇa Éf‰g§fŸ ïiz, bghÊ¥ò, x%c, TiH, nk‰fJthŒ, Ñœ¡fJthŒ, K‰W vd VÊ‰F« Kjš vG¤J x‹¿tu¤ bjhL¥gJ nghynt vJifí« tU«.

� vJif : 1. ïiz vJif (1, 2) :

KjyoÆš KjÈU Ó®fË‹ KjbyG¤J msbth¤J Ã‰f (XirasÉš) ïu©lh« vG¤J x‹¿tu¤ bjhL¥gJ ïizvJif vd¥gL«.

M‰Wth® M‰wš gáah‰wš m¥gáia kh‰Wth® M‰wÈ‹ ã‹.

2. bghÊ¥ò vJif (1, 3) : X® moíŸ Kj‰ ÓÇY« _‹wh« ÓÇY« KjbyG¤J msbth¤J Ã‰f, ïu©lh« vG¤J x‹¿tu¤ bjhL¥gJ bghÊ¥ò vJif vd¥gL«.



(v-L) mšyš mUshŸth®¡ »šiy tËtH§F« kšyškh Phy« fÇ.

3. x%c vJif (1, 4) : X® moíŸ Kjš ÓÇY« ehyh« ÓÇY« KjbyG¤J msbth¤J Ã‰f, ïu©lh« vG¤J x‹¿ tUtJ x%c vJif vd¥gL«.

mUËyh®¡ f›îyf« ïšiy bghUËyh®¡ »›îyf« ïšyh» ah§F

4. TiH vJif (1, 2, 3) :

X® moíŸ Kjš, ïu©L, _‹wh« Ó®fËš KjbyG¤J msbth¤J Ã‰f, ïu©lh« vG¤J x‹¿tu¤ bjhL¥gJ TiH vJif vd¥gL«.

g‰Wf g‰w‰wh‹ g‰¿id m¥g‰iw¥ g‰Wf g‰W Él‰F.

5. nk‰fJthŒ vJif (1, 3, 4) : X® moíŸ Kjš, _‹W, eh‹fh« Ó®fËš KjbyG¤J msbth¤J Ã‰f, ïu©lh« vG¤J x‹¿tu¤ bjhL¥gJ nk‰fJthŒ vJif vd¥gL«.

mH¡bfh©l všyh« mH¥ngh«, ïH¥ãD« ã‰ga¡F« e‰gh yit.

6. Ñœ¡fJthŒ vJif (1, 2, 4) : X® moíŸ Kjš, ïu©L, eh‹fh« Ó®fËš KjbyG¤J msbth¤J Ã‰f, ïu©lh« vG¤J x‹¿tu¤ bjhL¥gJ Ñœ¡fJthŒ vJif vd¥gL«.

ï‹g¤JŸ ï‹g« ÉiHahjh‹ J‹g¤JŸ J‹g« cWjš ïy‹. - FwŸ, 629

7. K‰bwJif (1, 2, 3, 4) : X® moíŸ cŸs eh‰Ó®fËY« KjbyG¤J msbth¤J Ã‰f, ïu©lh« vG¤J x‹¿tu¤ bjhL¥gJ K‰bwJif vd¥gL«.

J¥gh®¡F¤ J¥gha J¥gh¡»¤ J¥gh®¡F¤ J¥gha öc« kiH.

� ïiaò : ïiaò¤ bjhilÉf‰g¤ij XuoÆ‹ ehyhtJ ÓÇÈUªJ fz¡»l nt©L«. 1. ïizïiaò : (4,3)

XuoÆ‹ eh‹fhtJ _‹whtJ Ó®fË‹ <‰bwhÈ xnu khâÇahf ïU¤jyhš ï~J ïiz ïiaò vd¥gL«.

bkhŒJl‹ jtG« K»ny bghÊny



2. bghÊ¥ò ïiaò : (4,2)

XuoÆ‹ eh‹fhtJ ïu©lhtJ Ó®fË‹ <‰bwhÈ xnu khâÇahf ïU¤jyhš ï~J bghÊ¥ò ïiaò vd¥gL«.

k‰wj‹ many K¤Jwœ kzny

3. x%c ïiaò : (4,1) XuoÆ‹ eh‹fhtJÓÇY« Kj‰ ÓÇY« <‰bwhÈ xnu khâÇahf ïU¤jyhš ï~J x%c ïiaò vd¥gL«.

ÃHny ïÅaj‹ mayJ flny

4. TiH ïiaò : (4,3,2) XuoÆ‹ eh‹fhtJ _‹whtJ ïu©lhtJ Ó®fË‹ <‰bwhÈ xnu khâÇahf ïU¤jyhš ï~J TiH ïiaò vd¥gL«.

khj® e»ny tšny ïany

5. nk‰fJthŒ ïiaò : (4,2,1) XuoÆ‹ eh‹fhtJ ïu©lhtJ Ó®fËY« Kj‰ÓÇY« <‰bwhÈ xnu khâÇahf ïU¤jyhš ï~J nk‰fJthŒ ïiaò vd¥gL«.

Éšny Ejny nt‰f© fany

6. Ñœ¡fJthŒ ïiaò : (4,3,1) XuoÆ‹ eh‹fhtJ _‹whtJ Ó®fËY« Kj‰ÓÇY« <‰bwhÈ xnu khâÇahf ïU¤jyhš ï~J Ñœ¡fJthŒ ïiaò vd¥gL«.

gšny jts« ghny brhšny

7. K‰W ïiaò : (4,3,2,1) XuoÆ‹ eh‹F Ó®fË‹ <‰bwhÈí« xnu khâÇahf ïU¤jyhš ï~J K‰W ïiaò vd¥gL«.

òany FHny kÆny ïany

gh tiffŸ

� gh eh‹F tif¥gL« : bt©gh, MáÇa¥gh, fÈ¥gh, tŠá¥gh

� bt©ghÉ‹ bghJ ïy¡fz« : <‰wo K¢Ó® - Vida mofŸ eh‹F Ó® - ïa‰Ó®, bt©Ó® tU« - ãw Ó®fŸ thuh. ïa‰Ó® bt©lis, bt©Ó® bt©lis k£L« tU« - <‰woÆ‹ <‰W¢Ó® ehŸ, ky®, fhR, ãw¥ò vD« thŒ¥ghLfSŸ x‹¿id¥ bg‰WtU« - br¥gnyhir bg‰WtU« - 2 mo Kjš 12 mo tiu bg‰WtU«.

� bt©ghÉ‹ tiffŸ : FwŸ bt©gh, neÇir bt©gh, ï‹Åir bt©gh, g~bwhilbt©gh, áªâaš bt©gh.

� FwŸ bt©gh : bt©ghÉ‹ bghJ ïy¡fz« bg‰W - ïu©L mofis¡ bfh©ljhŒ xU Éf‰g¤jhY« ïU Éf‰g¤jhY« tUtJ (Éf‰g« - ntWghL)



mfu Kjy vG¤bjšyh« Mâ gft‹ Kj‰nw cyF.

� neÇir bt©gh : bt©ghÉ‹ bghJ ïy¡fz« - eh‹F mofŸ - ïu©lhkoÆ‹ ïWâÆš jÅ¢brhš - xU Éf‰gfkhf, ïUÉf‰gkhf tUtJ.

� ï‹Åir bt©gh : bt©ghÉ‹ bghJ ïy¡fz«- eh‹fofŸ cilajhŒ - ïu©lhkoÆ‹ ïWâÆš jÅ¢brhš bg‰W _‹W Éf‰g¤jhD« - _‹wh« moÆ‹ ïWâÆš jÅ¢brhš bg‰W ïUÉf‰g¤jhD« tUtJ.

� g~bwhil bt©gh : bt©ghÉ‹ bghJ ïy¡fz« - Iªjo Kjš g‹Åu©L motiu bg‰WtUtJ.

� áªâaš bt©gh : bt©ghÉ‹ bghJïy¡fz« - _‹wofis cilajhŒ tUtJ. ïu©lhkoÆš jÅ¢brhš bg‰W tªjhš neÇir¢ áªâaš bt©gh - jÅ¢brhšÈ‹¿ tªjhš ï‹Åir¢ áªâaš bt©gh.

� MáÇa¥ghÉ‹ bghJ ïy¡fz«.

msto bg‰W tU« - ïa‰Ó® gÆ‹W tU« - ãwÓ®fS« tU« - MáÇa¤ jistU« - ãw jisfŸ fyªJ tU« - 3 mo á‰bwšiy - ghL« òytÅ‹ fU¤â‰nf‰g gy mofis¥ bg‰W tU« - mftnyhir bg‰WtU«

� MáÇa¥gh - neÇir MáÇa¥gh, ïiz¡FwŸ MáÇa¥gh, Ãiyk©oy MáÇa¥gh, mok¿ k©oy MáÇa¥gh vd eh‹F tif¥gL«.

� neÇir MáÇa¥gh : MáÇa¥ghÉ‹ bghJ ïy¡fz¤Jl‹ <‰wayo K¢ÓuhŒ - ãwmofŸ eh‹FÓ®fŸ bg‰W tUtJ.

ghÇ ghÇ v‹W gynt¤â xUt‰ òfœt® brªeh¥ òyt® ghÇ xUtD« mšy‹ khÇí« c©O‹ LyF òu¥gJnt.

� ïiz¡FwŸ MáÇa¥gh :

MáÇa¥ghÉ‹ bghJ ïy¡fz¤Jl‹ - Kjyoí« filá moí« eh‰Ó® mofshŒ - ïilÆš cŸs mofŸ ïUÓ® mofshfî« (Fwso) K¢Ó® mofshfî« (áªjo) tUtJ.

� Ãiy k©oy MáÇa¥gh :

MáÇa¥ghÉ‹ bghJ ïy¡fz¤Jl‹ všyh mofS« eh‰Ó® mofshŒ (msto) tUtJ.

� mok¿ k©oy MáÇa¥gh :

MáÇa¥ghÉ‹ bghJ ïy¡fz¤Jl‹ - vªj moia vªj ïl¤âš it¤J¥ go¤jhY« bghUS« Xirí« khwhJ tUtJ.



bghUŸ ïy¡fz« mf¥bghUŸ

� bghUËy¡fz« mf«, òw« vd ïUtif¥gL«.

� mf¥bghUŸ

m‹òila jiyt‹ jiyÉ g‰¿a xG¡f¤âid¡ TWtJ mf¤âiz vd¥gL«.

F¿Šá, Kšiy, kUj«, beŒjš, ghiy, if¡»is, bgUªâiz vd mf¤âizfŸ VGtif¥gL«.

mt‰WŸ KjiyªJ« m‹ã‹ Iªâiz v‹W tH§f¥gL«.

mf¥bghUS¡FÇa bghUŸfŸ Kj‰bghUŸ, fU¥bghUŸ, cÇ¥bghUŸ v‹gd.

� Kj‰bghUŸ mfbthG¡f« Ãfœtj‰F¡ fhuzkhd ÃyK« bghGJ« Kj‰bghUŸ vd¥gL«. Ãy« Itif¥gL«

� Itif Ãy§fŸ

1. F¿Šá - kiyí« kiyrh®ªj ïlK«

2. Kšiy - fhL« fhL rh®ªj ïlK«

3. kUj« - taY« tašrh®ªj ïlK«

4. beŒjš - flY« flšrh®ªj ïlK«

5. ghiy - kzY« kzšrh®ªj ïlK«

bghGJ bgU«bghGJ, áWbghGJ vd ïUtif¥gL«.

� bgU«bghGJ (Xuh©o‹ MW TWfŸ)

1. fh®fhy« - MtÂ, òu£lhá

2. FË®fhy« - I¥gá, fh®¤âif

3. K‹gÅ¡fhy« - kh®fÊ, ij

4. ã‹gÅ¡fhy« - khá, g§FÅ

5. ïsntÅ‰fhy« - á¤âiu, itfhá

6. KJntÅ‰fhy« - MÅ, Mo.

� áWbghGJ (xUehË‹ MW TWfŸ)

1. fhiy - fhiy 6 kÂ Kjš 10 kÂ tiu

2. e©gfš - fhiy 10 kÂ Kjš 2 kÂ tiu

3. v‰ghL - ã‰gfš 2 kÂ Kjš 6 kÂ tiu

4. khiy - khiy 6 kÂ Kjš ïuî 10 kÂ tiu

5. ahk« - ïuî 10 kÂ Kjš ïuî 2 kÂ tiu

6. itfiw - ïuî 2 kÂ Kjš fhiy 6 kÂ tiu

(v‰ghL - vš + ghL. vš - PhÆW, ghL - kiwí« neu«.)



� âizí« bghGJ«

âiz bgU«bghGJ áWbghGJ

F¿Šá FË®fhy«, K‹gÅ¡fhy« ahk«

Kšiy fh®fhy« ahk«

kUj« MW bgU«bghGJfŸ itfiw

beŒjš MW bgU« bghGJfŸ v‰ghL

ghiy ïsntÅš, KJntÅš, ã‹gÅ e©gfš

� fU¥bghUŸ

mªjªj Ãy¤â‰FÇa bjŒt«, k¡fŸ, czî, Éy§F KjÈad bghUŸfŸ fU¥bghUŸ vd¥gL«.

fU¥bghUŸ F¿Šá Kšiy kUj« beŒjš ghiy

bjŒt« KUf‹ âUkhš ïªâu‹ tUz‹ bfh‰wit

k¡fŸ bt‰g‹ njh‹wš Cu‹ nr®¥g‹ vÆd® Fwt® Ma® cHt® guj‹ vÆ‰¿a® Fw¤âa® MŒ¢áa® cH¤âa® gu¤âa®

czî kiybeš tuF brªbeš Û‹,c¥ò¡F¥ Niwahlš âid rhik bt©bzŒ bg‰wbghUŸbghUŸ

Éy§F òÈ Kaš vUik Kjiy tÈÆHªj fuo,á§f« kh‹,òÈ Ú®ehŒ Rwh ahid

ó F¿Šá Kšiy br§fGÚ® jhiH Fut« fhªjŸ njh‹¿ jhkiu beŒjš ghâÇ

ku« m»š bfh‹iw fhŠá ò‹id ïY¥ig nt§if fhah kUj« PhHš ghiy

gwit »Ë fhd¡nfhÊ ehiu fl‰fhf« òwh kÆš kÆš Ú®¡nfhÊ,m‹d« --- gUªJ

C® áWFo gho,nrÇ ng%®,_ö® g£od«,gh¡f« FW«ò

Ú® mUÉÚ® fh£lhW kid¡»zWkz‰»zW t‰¿a RidÚ® bghŒif ct®¡fÊ Rid,»zW giw bjh©lf«VWnfh£giw kzKHh Û‹nfh£giw Jo bešyÇ»iz

ahœ F¿Šáahœ Kšiyahœ kUjahœ ÉsÇahœ ghiyahœ

g© F¿Šá¥g© Kšiy¥g© kUj¥g© br›tÊ¥g© gŠRu¥g©

bjhÊš njbdL¤jš VWjGîjš bešyÇjš Û‹ão¤jš tÊ¥g¿ »H§ffœjš ÃiunkŒ¤jšfisg¿¤jš c¥òÉis¤jš Ãiuft®jš



� òw¥bghUŸ

òw¥bghUŸ vd¥gLtJ, thœ¡if¡F¤ JizòÇí« fšÉ, bršt«, òfœ, åu«, muáaš KjÈa bghUŸfis¥ g‰¿¡ TWtJ. mf¥bghUŸ thœÉaš vÅš, òw¥bghUŸ cy»aš MF«. òw«g‰¿a be¿fis¡ TWtJ òw¤âiz. òw¤âizfŸ bt£á Kjyhf¥ g‹Åu©L tif¥gL«.

1. bt£á¤âiz : gif eh£o‹ ÛJ ngh® bjhl§FK‹, mªeh£oYŸs MÃiufS¡F¤ Ô§F neu¡TlhJ vd¡ fUJ« k‹d‹, j‹ åu®fis mD¥ã mt‰iw¡ ft®ªJ tu¢brŒtJ bt£á¤âiz. m›åu®fŸ bt£á¥óit¢ No¢ bršth®fŸ.

2. fuªij¤ âiz : bt£á åu®fshš ft®ªJ bršy¥g£l j« MÃiufis¡ fuªij¥ óit¢ No¢br‹W Û£gJ, fuªij¤âiz.

3. tŠá¤âiz : k©zhir fhuzkhf¥ gift® eh£il¡ if¥g‰w¡ fUâ tŠá¥óit¢ No¥ nghU¡F¢ brštJ, tŠá¤âiz.

4. fhŠá¤âiz : j‹ eh£il¡ if¥g‰w tªj kh‰wurndhL fhŠá¥óit¢ No vâ®¤J Ã‰gJ fhŠá¤âiz.

5. beh¢á¤âiz : gifaurdhš K‰WifÆl¥g£l j« kâiy¡ fh¤jš nt©o, cŸËUªnj, btËna ïU¡F« gifaurndhL beh¢á¥óit¢ No¥ nghÇ£L, m«kâiy¡ fh¥gJ beh¢á¤âiz.

6. cÊiP¤âiz : cÊiP¥ óit¢ Noa j‹ åu®fSl‹ kh‰wur‹ nfh£il¡FŸ òFªJ kâiy¢ R‰¿ tis¤jš cÊiP¤âiz.

7. J«ig¤ âiz : gifntªj® ïUtU« bt‰¿ x‹iwna F¿¡nfhshf¡ bfh©L, j« åu®fSl‹ nghÇLtJ J«ig¤ âiz. ï›åu®fŸ J«ig¥ óit¢No¥ nghÇLt®.

8. thif¤âiz : bt‰¿bg‰w k‹d‹ thif¥ó¢ No k»œtJ, thif¤âiz.

9. ghlh©âiz : ghLj‰F¤ jFâíila X® M©kfÅ‹ fšÉ, åu«, bršt«, òfœ, fUiz KjÈat‰iw¥ ngh‰¿¥ ghLtJ, ghlh©âiz. (ghL + M©

+ âiz = ghlh©âiz)

10. bghJÉaš âiz : bt£áKjš ghlh©tiu cŸs òw¤âizfË‹ bghJthdt‰iwí«, mt‰WŸ Tw¥glhjdt‰iwí« TWtJ, bghJÉaš âiz.

11. if¡»is¤âiz : if¡»is v‹gJ xUjiy¡ fhk«. ï~J M©ghš T‰W, bg©ghš T‰W vd ïUtif¥gL«.

12. bgUªâiz : bgUªâiz v‹gJ bghUªjh¡ fhk«. ïJî« M© gh‰T‰W, bg©gh‰ T‰W vd ïUtif¥gL«.

bt£á Ãiuft®jš, Û£lš fuªijah«, t£fh®nk‰ brštJ tŠáah« - c£fh(J)



vâ%‹wš fhŠá, vÆšfh¤jš beh¢á, mJtis¤j yhF« cÊiP, - mâu¥ bghUtJ J«igah«, ngh®¡fs¤J Ä¡fh® brUbt‹ wJthif ah«.

mÂ ïy¡fz«

� ïašò eÉ‰ámÂ : cŸsij cŸsthW ïašghd KiwÆš mHFgl¥bghUŸ És§FkhW TWtJ.

Ka‰á âUÉid M¡F« Ka‰¿‹ik ï‹ik òF¤â ÉL«.

� ca®î eÉ‰á mÂ : xU bghUË‹ ca®it, Äfî« ca®th¡»¢ áw¥ã¤J¡ TWtJ. th‹ òfœ bfh©l jÄœehL

� ctik mÂ : xU bghUnshL k‰bwhU bghUis x¥òik¥gL¤â¡ TWtJ. ctk cUò btË¥gl Ã‰gJ.

cL¡if ïHªjt‹ ifnghš M§nf ïL¡f© fistjh« e£ò.

� vL¤J¡fh£Ltik mÂ : ctik xU bjhluhfî« ctnka« xU bjhluhfî« Ã‰f - ïilÆš ctk cUî btË¥gilahf ïšyhkš miktJ.

òw¤öŒik Úuh‹ mikí« mfªöŒik thŒikah‰ fhz¥gL«.

� cUtf mÂ : ctik ntW ctnka« ntW v‹gJ njh‹whj tifÆš ctikÆ‹ j‹ikia ctnka¤â‹nkš V‰¿¡ TWtJ.

� Vfnjr cUtf mÂ : x‹iw cUtf¥gL¤â, mjndhL bjhl®òila k‰bwh‹iw cUtf¥gL¤jhJ ÉLtJ.

ãwÉ¥ bghU§flš ÚªJt® Úªjh® ïiwtdonruh jh®. ïâš ãwÉ¥ bgU§flš cUtf«. ïiwtdo cUtf¥gL¤j¥glÉšiy.

� ïšbghUŸ ctikaÂ : cy»š ïšyhj bghUis ctikah¡»¡ TWtJ.

m‹gf¤âšyh cÆ®thœ¡if t‹gh‰f© t‰wš kuªjË®¤ j‰W

� ã¿J bkhÊjš mÂ :



òyt®, jh« fUâa bghUis neuoahf¡ Twhkš, mjndhL bjhl®òiladt‰iw¡ T¿ És¡FtJ.

ÕÈbgŒ rhfhL« m¢áW« m¥g©l« rhy ÄF¤J¥ bgÆ‹

� nt‰WikaÂ : brŒíËš ïUbghUŸfS¡F ïilnaíŸs x‰Wikia¡ T¿¥ ã‹d® mt‰iw ntWgL¤â¡ fh£LtJ.

ÔÆdhš R£lò© cŸshW« Mwhnj ehÉdhš R£l tL.

� Ãuš Ãiu mÂ : brhšiyí«, bghUisí« tÇirahf (Ãuyhf) ÃW¤â, nenu bghUŸ bfhŸSkhW TWtJ.

m‹ò« mwD« cil¤jhÆ‹ ïšthœ¡if g©ò« gaD« mJ.

� j‰F¿¥ng‰w mÂ : ïašghf ÃfG« Ãfœ¢áÆ‹ ÛJ, òyt® j« F¿¥ig V‰¿¡ TWtJ. nghUsª bjL¤j MbuÆš beL§bfho thuš v‹gdnghš k¿¤J¡ iffh£l

� tŠr¥ òfœ¢á mÂ : òfœtJ nghy gÊ¥gJ«, gÊ¥gJ nghy òfœtJ«. njt® mida® fat® mtUªjh« nktd brŒbjhGf yh‹.

� ïu£Lw bkhÊjš mÂ ïU bghUŸgl¥ ghLtJ - ányil v‹W« TWt®. br«bkhÊ¢ ányil, ãÇbkhÊ¢ ányil vd ïUtif¥gL«.

� br«bkhÊ¢ ányil: brŒíËš xU brhš ãÇîglhkš Ã‹W x‹W¡F nk‰g£l bghUis¤ jUtJ.

� ãÇbkhÊ¢ ányil : xU brhš jÅ¤J Ã‹W xU bghUisí« mJnt ãÇªJ Ã‹W ntbwhU bghUisí« jUtJ.

gyif - ku¥gyif gy if - gy fu§fŸ

� brhš ã‹tU« Ãiy mÂ : brŒíËš K‹d® tªj brhš Û©L« Û©L« tªJ ntW ntW bghUis¤ jUtJ.

J¥gh®¡F¤ J¥gha J¥gh¡»¤ J¥gh®¡F¤ J¥gha öc« kiH.

� bghUŸ ã‹tU Ãiy mÂ :



brŒíËš xnu bghUŸ jU« gybrh‰fŸ gÆ‹W tUtJ mÉœªjd njh‹¿ my®ªjd fhah be»œªjd ne®Kif Kšiy.

ïâš mÉªjd, my®ªjd, be»œªjd vD« brh‰fŸ ky®jš vD« xU bghUis¤ jªjJ.

� brh‰bghUŸ ã‹tUÃiy mÂ : brŒíËš K‹d® tªj brhš, Û©L« Û©L« tªJ xnu bghUis¤ jUtJ.

Ôait Ôa ga¤jyhš Ôait ÔÆD« mŠr¥ gL«.

brh‰bwhl® tiffŸ

� brŒâ¤bjhl®

m) gÇâkh‰ fiyP® kJiu¡fU»š cŸs Ésh¢nrÇÆš ãwªjh®. M) âUtŸSt® âU¡Fwis ïa‰¿dh®.

ï›ÉU bjhl®fS« brŒâfis¤ bjËthf vL¤J¡ TW»‹wd. ï›thW, xU fU¤âid¢ brŒâahf¤ bjÇÉ¥gJ brŒâ¤bjhl® vd¥gL«.

� Édh¤bjhl®

m) vÊš, v‹d rh¥ã£lhŒ? M) m‹guá, ne‰W Ú V‹ gŸË¡F tuÉšiy? ï) v§nf brš»whŒ?

ï›thW Édh¥bghUis¤ jU« bjhl®, Édh¤bjhl® vd¥gL«. v‹d? V‹? v§nf? v¥go? KjÈa Édh¢brh‰fŸ Édh¤bjhlÇš mikí«.

� cz®¢á¤bjhl®

"mnla¥gh! v›tsî bgÇa VÇ! "Inah, KŸ F¤âÉ£lnj!"

ï›thW eh« ngR« brŒâfŸ cz®¢áia btË¥gL¤J« bjhl®fshf mikªjhš, mt‰iw cz®¢á¤ bjhl®fŸ v‹»nwh«.

k»œ¢á, Éa¥ò, J‹g« KjÈa cz®¢áfŸ btË¥gLkhW miktJ, cz®¢á¤ bjhl®.

(v-L) v‹nd, ïkakiyÆ‹ cau«!

mªnjh, ehŒ t©oÆš mog£L É£lnj!

� f£lis¤bjhl®

e‹Fgo, bjËthf vGJ, cjÉ brŒ. ï›thW braiy¢ brŒí«go MizÆ£L¡TWtJ f£lis¤bjhl®

� jÅÃiy¤bjhl®



1. mHf‹ ghl« vGJ»wh‹. 2. kh, gyh, thiH M»ad K¡fÅfŸ. Kjš bjhlÇš mHf‹ v‹gJ vGthŒ, ïu©lh« bjhlÇš kh, gyh, thiH v‹gd vGthŒfŸ. ï›thwhf, X® vGthŒ mšyJ x‹W¡F nk‰g£l vGthŒfŸ xU gaÅiyia¡ bfh©L KotJ, jÅÃiy¤bjhl®.

� bjhl®Ãiy¤ bjhl®

mik¢r® t¢jh®; gÇRfis tH§»dh®; ghuh£o¥ ngádh®. ne‰W kiH bgŒjJ; mjdhš, VÇ Fs§fŸ Ãu«ãd.

ï›thW, X® vGthŒ gy gaÅiyfis¡ bfh©L KotJ bjhl®Ãiy¤bjhl®. bjhl®Ãiy¤bjhl®fŸ mjdhš, Mifahš , VbdÅš KjÈa ïiz¥ò¢ brh‰fis¥ bg‰W tU«.

� fyit¤bjhl® 1. ne‰W, òaš åáajhš, gŸË¡F ÉLKiw. 2. KUf‹, ïuî«, gfY« mauhJ go¤jjhš TLjš kâ¥bg©fŸ

bg‰wh‹.

ï›thW, xU jÅ¢brh‰bwhl® x‹W mšyJ mj‰Fnk‰g£l Jiz¤ bjhl®fSl‹ fyªJ tUtJ, fyit¤bjhl®.

� brŒÉid¤bjhl®

"FoauR¤ jiyt® cyf¤ jÄœ kheh£il¤ bjhl§»it¤jh®." ï¤bjhlÇš

FoauR¤ jiyt® - vGthŒ cyf¤ jÄœ khehL - bra¥gLbghUŸ bjhl§»it¤jh® - gaÅiy

ï›thwhf vGthŒ, brŒí« Éidia¡ bfh©L Koí« bjhl® brŒÉid¤ bjhl® vd¥gL«. bra¥gLbghUnshL ïu©lh« nt‰Wik cUò (I) btË¥g£L tU«. áy bjhl®fËš kiwªJ« tU«.

(v-L) kht£l M£áa® bfho V‰¿dh®.

� bra¥gh£L Éid¤bjhl® (bra¥gLbghUŸ Éid¢brhšiy¡ bfh©L KotJ)

cyf¤ jÄœ khehL FoauR¤ jiytuhš bjhl§» it¡f¥bg‰wJ. ï¤bjhlÇš brh‰fŸ bra¥gLbghUŸ, vGthŒ, gaÅiy v‹D« tÇirÆš mikªJŸsd. vGthnahL "Mš" v‹D« _‹wh« nt‰WikcUò« cŸsJ. ï›tif¤ bjhl®fËš gaÅiynahL gL, g£lJ, bgW, bg‰wJ v‹D« JizÉidfSŸ x‹W nr®ªJ tU«.

� j‹Éid¤bjhl® vGthŒ, jhnd brŒí« bjhÊiy cz®¤JtJ gh¤âkh âU¡FwŸ f‰whŸ.



ï¤bjhlÇYŸs gh¤âkh v‹D« vGthŒ, xU braiy¤ jhnd brŒtjdhš ïJ j‹Éid¤bjhluhF«.

� ãwÉid¤bjhl® vGthŒ, xU braiy¥ ãwiu¡bfh©L brŒÉ¥gJ mšyJ ãwU¡fhf¢ brŒtJ. gh¤âkh âU¡FwŸ f‰ã¤jhŸ.

ïJ ãwÉid¤bjhl®. gh¤âkh v‹D« vGthŒ, ãwU¡fhf m¢braiy¥ brŒtjhš, ïJ ãwÉid¤bjhluhF«.

� ne®T‰W¤bjhl® (xUt® ngRtij, mt® ngáagona TWtJ)

MáÇa®, "khzt®fns, ehis xG¡fKilikÆš FwŸfŸ Iªjid¥ go¤J tUf", v‹wh®. ï›thW MáÇa®, khzt®fËl« T¿a ï¤bjhl® ne®T‰W¤ bjhluhF«.

ïâš nk‰nfhŸ F¿fŸ ïl«bgW«; j‹ik, K‹Åiy¥ bga®fŸ ïl«bgW«; ï§F, ï¥nghJ, ïit vd¢ R£L¥bga®fŸ tU«; ne‰W, ï‹W, ehis vd¡ fhy¥bga®fS« tU«.

(v-L) nj‹bkhÊ bgh‹ÅÆl«, "eh‹, ehis kJiu¡F¢ bršnt‹" v‹whŸ.

� ma‰T‰W¤bjhl®

xUt® mšyJ gyÇ‹ ciuahlšfis mayh® TWtJnghš mik¥gJ, ma‰T‰W¤bjhl®. bgh‹ÅÆl« nj‹bkhÊ, jh‹ kWehŸ kJiu¡F¢ brštjhf¡ T¿dhŸ.

ma‰T‰¿š nk‰nfhŸ F¿fŸ thuh; ï¡T‰¿š j‹ik, K‹Åiy¥ bga®fŸ, gl®¡if¥ bga®fshf khW«; R£L¥bga®fŸ mJ, mit, m§nf vd khW«; fhy¥bga®fŸ mªehŸ, kWehŸ vd khW«; v‹W, Mf v‹D« ïiz¥ò¢ brh‰fS« ïl«bgW«.

� cl‹gh£L¤bjhl®

braš mšyJ bjhÊš Ãfœtij ne®kiwahf cz®¤JtJ, cl‹gh£L¤ bjhl®.

fiy¢bršÉ f£Liu vGâdhŸ.

� vâ®kiw¤bjhl®

fiy¢bršÉ f£Liu vGâyŸ.

ï¤bjhlÇš, fiy¢bršÉ f£Liu vGjÉšiy vd¢ braš ÃfHhikia¡ TWtjdhš, ï~J vâ®kiw¤bjhl®.

� bghUŸkhwh vâ®kiw¤bjhl®

fiy¢bršÉ f£Liu vGjhkš ïuhŸ.

fiy¢bršÉ f£Liu vGâdhŸ v‹D« bjhl® cl‹gh£L¤bjhl®. fiy¢bršÉ f£Liu vGjÉšiy v‹gJ ïj‰fhd vâ®kiw¤bjhl®.

nkny cŸs cl‹gh£L¤bjhliu bghUŸkhwh vâ®kiw¤bjhluhf kh‰w nt©Lkhdhš, mjid ïu©L vâ®kiwfis¡ bfh©l bjhluhf¡, fiy¢bršÉ f£Liu vGjhkš



ïuhŸ vd kh‰Wjš nt©L«. ïj‰F¡ fiy¢bršÉ f£Liu vGâdhŸ v‹gnj bghUŸ v‹gjdhš, ïJ bghUŸkhwh vâ®kiw¤bjhl® vd¥gL»wJ.

ïu©L vâ®kiw¢brh‰fŸ nr®ªJ tªjhš, m~J cl‹gh£L¥ bghUis¤jU«.

� tšÈd« ÄF« ïl§fŸ

1. m, ï, c v‹D« R£blG¤J¡fis mL¤J« v v‹D« Édhit mL¤J« tU« tšÈd§fsh»a f, r, j, g ÄF«.

m + iga‹ = m¥iga‹

ï + bro = ï¢bro

v + gÂ = v¥gÂ

2. mªj, ïªj, vªj, m§F, ï§F, v§F, m¥go, ï¥go, v¥go v‹w R£L, Édh¢brh‰fis mL¤J tšÈd« ÄF«.

mªj + nfhÉš = mªj¡nfhÉš

m§F + br‹wh‹ = m§F¢br‹wh‹

v§F + nghdh‹ = v§F¥nghdh‹ 3. ïu©lh« nt‰Wik ÉÇÆš tšÈd« ÄF«.

üiy + go = üiy¥go

ghiy + Fo = ghiy¡Fo

4. eh‹fh« nt‰Wik ÉÇÆš tšÈd« ÄF«.

mtD¡F + bfhL¤jh‹ = mtD¡F¡bfhL¤jh‹

gÂ¡F + br‹wh‹ = gÂ¡F¢br‹wh‹

5. ïu©L, _‹W, eh‹F, Iªjh« nt‰Wik cUò« gaD« cl‹bjh¡f¤ bjhifÆš tšÈd« ÄF«.

j©Ù® + Fl« = j©Ù®¡Fl«

ó£L + rhÉ = ó£L¢rhÉ

ku« + bg£o = ku¥bg£o

ÉÊ + òdš = ÉÊ¥òdš.

6. g©ò¤bjhifÆš tšÈd« ÄF«.

g¢ir + g£L = g¢ir¥g£L

g¢ir + »Ë = g¢ir¡»Ë

7. ïUbgabuh£L¥ g©ò¤bjhifÆš tšÈd« ÄF«.

rhiu + gh«ò = rhiu¥gh«ò

kšÈif + ó = kšÈif¥ó

8. ctik¤bjhifÆš tšÈd« ÄF«.



ky® + f© = ky®¡f©

jhkiu + if = jhkiu¡if

9. XbuG¤J xU bkhÊÆ‹ ã‹ tšÈd« ÄF«.

Ô + Rl® = Ô¢Rl®

ó + Til = ó¡Til

10. <Wbf£l vâ®kiw¥bgabu¢r¤â‹ ã‹ tšÈd« ÄF«. mÊah + òfœ mÊah¥òfœ Xlh + Fâiu Xlh¡Fâiu 11. t‹bjhl® F‰¿aYfu¤â‹ ã‹ tšÈd« ÄF«.

g¤J + gh£L = g¤J¥gh£L

v£L + bjhif = v£L¤bjhif

12. l, w x‰W ïu£o¡F« cÆ®, beoš bjhl®¡F‰¿aYfu§fË‹ ã‹ tšÈd« ÄF«.

ehL + g‰W = eh£L¥g‰W

jÉL + ghid = jÉ£L¥ghid

13. K‰¿aYfu¤â‹ ã‹ tšÈd« ÄF«.

bghJ + nj®î = bghJ¤nj®î

âU + FwŸ = âU¡FwŸ

14. rhy, jt KjÈa cÇ¢brh‰fË‹ ã‹ tšÈd« ÄF«.

rhy + ngádh‹ = rhy¥ngádh‹

jt + á¿J = jt¢á¿J

15. MŒ, vd, ïÅ, Mf KjÈa ïil¢brh‰fË‹ ã‹ tšÈd« ÄF«.

vd + T¿dhŸ = vd¡T¿dh‹

ïÅ + fh©ngh« = ïÅ¡fh©ngh«.

� tšÈd« Äfh ïl§fŸ

1. mJ, ïJ, mit, ïit vD« R£L¢ brh‰fË‹ ã‹D« vJ, vit vD« Édh¢brh‰fË‹ ã‹D« tšÈd« ÄfhJ.

mJ + gwªjJ = mJ gwªjJ

mit + gwªjd = mit gwªjd

vJ + j§f« = vJ j§f«

vit + br‹wd = vit br‹wd

2. M, V, X vD« Édh vG¤JfË‹ã‹ tšÈd« ÄfhJ.

mtdh + br‹wh‹ = mtdh br‹wh‹

mtndh + ngádh‹ = mtndh ngádh‹

mtnd + áÇ¤jh‹ = mtnd áÇ¤jh‹



3. vGthŒ¤bjhlÇš tšÈd« ÄfhJ.

ky® + ó¤jJ = ky®ó¤jJ

t©L + gwªjJ = t©LgwªjJ 4. m¤jid, ï¤jid, v¤jid v‹D« brh‰fS¡F¥ ã‹ tšÈd« ÄfhJ.

m¤jid + gl§fŸ = m¤jid gl§fŸ

ï¤jid + gwitfŸ = ï¤jid gwitfŸ

v¤jid + fh¡iffŸ = v¤jid fh¡iffŸ

5. Éid¤bjhifÆš tšÈd« ÄfhJ.

CW + fhŒ = CWfhŒ

RL + nrhW = RLnrhW

6. c«ik¤bjhifÆš tšÈd« ÄfhJ. fãyguz® ïuîgfš

7. ïu©lh« nt‰Wik¤bjhifÆš tšÈd« ÄfhJ.

jÄœ + f‰wh® = jÄœf‰wh®

flš + flªjh® = flšflªjh®

8. _‹wh« nt‰Wik cUòfË‹ ã‹ (XL, XL) tšÈd« ÄfhJ

ónthL + nr®ªj = ónthLnr®ªj

fãynuhL + guz® = fãynuhLguz®

9. v£L, g¤J jÉu¥ ãw v©fS¡F¥ã‹ tšÈd« ÄfhJ.

x‹W + bfhL = x‹WbfhL

ïu©L + ng® = ïu©Lng®

10. Éa§nfhŸ ÉidK‰W¡F¥ã‹ tšÈd« ÄfhJ

thœf + jÄœ = thœfjÄœ

thÊa + gšyh©L = thœfgšyh©L

11. ïu£il¡»sÉ, mL¡F¤bjhlÇš tšÈd« ÄfhJ.

ry + ry = ryry

gh«ò + gh«ò = gh«ògh«ò

12. <Wbf£l vâ®kiw¥ bgabu¢r« jÉu¥ ãwbgabu¢r§fË‹ ã‹ tšÈd« ÄfhJ.

f‰w + áWt‹ = f‰wáWt‹

á¿a + bg© = á¿abg©

kuò¢brh‰fŸ

� ahid¡F£o, ahid¡f‹W ahid¡F£o v‹gJ kuò ãwœªj brhš. ahid¡f‹W v‹gnj bkhÊeil¡F V‰w brhš. K‹ndh® v¢brhšiy v¥go tH§»dnuh m¢brhšiy m¥gona V‰W tH§Fjš kuò.



� Éy§FfË‹ ïsik¥bga®fŸ

mÂ‰ãŸis ÑÇ¥ãŸis g‹¿¡F£o M£L¡F£o Fâiu¡F£o òÈ¥gwœ vUik¡f‹W á§f¡FUis óid¡F£o vÈ¡FŠR ehŒ¡F£o kh‹f‹W fGij¡F£o Fu§F¡F£o ahid¡f‹W

� Éy§FfË‹ thÊl§fŸ :

M£L¥g£o nfhÊ¥g©iz ahid¡Tl« Fâiu¡bfh£oš kh£L¤bjhGt« th¤J¥g©iz

� Éy§F gwit ïd§fË‹ xÈkuò

Mªij myW« Fâiu fid¡F« eÇ CisÆL« fGij f¤J« FÆš Tî« òÈ cWK« fh¡if fiuí« nfhÊ bfh¡fÇ¡F« kÆš mfî« »Ë bfhŠR« á§f« KH§F« ahid ãËW«

� jhtu cW¥ò¥ bga®fŸ

<¢r Xiy jhiH klš gidnahiy nrhs¤j£il bj‹idnahiy gyhïiy khÉiy _§»š ïiy thiHïiy nt¥gªjiH fKf§Tªjš be‰whŸ

� fhŒfË‹ ïsÃiy

mtiu¥ãŠR khtL KU§if¥ãŠR bj‹d§FU«ig thiH¡f¢rš btŸsÇ¥ãŠR

� bro bfho ku§fË‹ bjhF¥ãl«

My§fhL rî¡F¤njh¥ò bj‹dªnjh¥ò f«g§bfhšiy nrhs¡bfhšiy njÆiy¤njh£l« gdªnjh¥ò gyh¤njh¥ò óŠnrhiy

� bghUŸfË‹ bjhF¥ò

M£Lkªij f‰FÉaš rhÉ¡bfh¤J âuh£ir¡Fiy nty§fhL gRÃiu kh£Lkªij ahid¡T£l« it¡nfh‰ngh®

� bghUS¡nf‰g Éidkuò

nrhW c© Ú®Fo ghš gUF gH« â‹ gh£L¥ghL fÉij ïa‰W nfhy« ïL jÆ® fil És¡if V‰W

Ô _£L gl« tiu Tiu ntŒ Ia« bjËîbgw

jÄœ¥bgÇarhÄ bjh.ng. 9994104166



1 of 44. f¿¥òfŸ - 2. jÄœehl mur¥ gÂahs ... · msbgil : brŒíËš xir fiwí«nghj xu...

Documents