1 kennaraháskóli Íslands námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 meyvant Þórólfsson 15....
Post on 20-Dec-2015
230 views
TRANSCRIPT
![Page 1: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/1.jpg)
1
Kennaraháskóli ÍslandsNámskrárfræði og námsmat - 21.01.42
Meyvant Þórólfsson15. janúar 2008
![Page 2: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/2.jpg)
2
Kynning námskeiðs
Markmið:• þekkja helstu hugtök og hugmyndir um námskrár,
námskrárgerð og skipulag náms og kennslu• Þekkja viðfangsefni og aðferðir við námsmat og mat á
skólastarfi (Hvað metið? Hvernig metið?)
Vinnulag:• Fyrirlestrar, umræða á WebCT (námsþættir), hópvinna
og einstaklingsvinna. Gert ráð fyrir sjálfstæðri vinnu kennaranema og virkni í umræðum.
![Page 3: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/3.jpg)
3
Viðfangsefni á námskeiðinu
• Fræðileg þekking og skilningur• Mikilvægt er að skoða hvað aðrir hafa rannsakað og
skrifað: „If I have seen further, it is by standing on the shoulders of giants“ -I. Newton
• En einnig er lögð áherla á skapandi og gagnrýnar hugmyndir nemenda sjálfra. Óæskilegt að “lepja allt upp” eftir öðrum, heldur reyna að skapa sjálfur og fjalla um hugmyndir annarra með gagnrýnu hugarfari, næstum því þannig: „The secret to creativity is knowing how to hide your sources“ -A. Einstein
![Page 4: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/4.jpg)
4
Kynning námskeiðs• Námið felst ekki síst í að tengja saman ólíkar
hugmyndir og setja fram með eigin stíl (nýmyndun)
• „Ekkert er nýtt undir sólinni“ – (Nýja testamentið)
• > Allt sem við gerum eða hugsum er einfaldlega tilbrigði við það sem hefur verið gert eða hugsað einhvern tímann áður .
• „Við stígum ekki út í sama fljótið tvisvar“, (Heraklítos 500
árum fyrir Krist). • > Þegar öllu er á botninn er kyrrstaða ekki til… allt
tekur stöðugum breytingum.
![Page 5: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/5.jpg)
5
Kynning námskeiðsNámsmat:
1. Einstaklingsverkefni skilað í lok febrúar (25%). Byggt verði á hugtökum og hugmyndum sem þá verður búið að ræða og fjalla um.
2. Hópverkefni um námsmat, munnleg skil, sjálfmat og jafningjamat (25%)
3. Skriflegt lokapróf í maí (50%).
• Einnig er gert ráð fyrir þátttöku allra í umræðu um vandamál til íhugunar
![Page 6: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/6.jpg)
6
Kynning námskeiðs
Áætlun:1. Námskrárfræði, tilgangur og markmið, skipulag náms
og kennslu, námskrár á Íslandi (U.þ.b. fimm vikur) 2. Námsmat, gerð prófa, mat á skólastarfi, samræmd
próf, einkunnagjöf (U.þ.b. fjórar vikur) 3. Vettvangsnám og undirbúningur þess. Þriðji hluti (ca 3
vikur): 4. Samvinnuverkefni um námsmat og mat á skólastarfi.
Fjórði hluti (ca 3 vikur): 5. Próf í maí sem vegur 50% af lokaeinkunn
![Page 7: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/7.jpg)
7
Nýr skóli tekur til starfa: Að hveru þarf að huga? Hverju þarf að svara?
• Engin skólastefna til að starfa eftir...• Engin aðalnámskrá ... • Engin gögn ...• Aðeins skólahús, • Nemendur og aðstandendur þeirra• Skólastjóri, aðstoðarskólastjóri,• Kennarar og aðrir starfsmenn
![Page 8: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/8.jpg)
8
Rökleg nálgun: Ralph W.Tyler
Tyler: Við verðum að svara fjórum meginspurningum:
• 1. What are the purposes of the school? - Tilgangur og markmið: Til hvers á skólinn að vera? Við verðum líka að geta rökstutt hvers vegna það sem á að læra og kenna er mikilvægara en eitthvað annað.
• 2. What educational experiences are related to those purposes? - Hvaða viðfangsefni og námsaðstæður stuðla best að því að þessi tilgangur náist?
![Page 9: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/9.jpg)
9
Ralph W.Tyler
Fjórar meginspurningar frh.:
• 3. What are the organizational methods which will be used in relation to those purposes? – Hvaða kennsluhættir og kennsluaðferðir falla best að þessum tilgangi og viðfangsefnum?
• 4. How will those purposes be evaluated? – Mat á námi og kennslu: Hvernig hyggjumst við meta hvað lærðist af því sem átti að læra?
Tyler, R. W. (1949) Basic principles of curriculum and instruction
![Page 10: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/10.jpg)
10
Ralph W.Tyler
• Hvaða þekking og færni skipta mestu máli? (product)• Hvað á að gera (process) og hvernig á starfið að þróast?• Hvers konar reynslu viljum að nemendur gangi í gegnum
(experiences)?
Þrjár meginuppsprettur markmiða:• Námsgreinin, eðli hennar og sérkenni• Samfélagið, þarfir þess og sérkenni• Nemandinn, þarfir hans, aðstæður, bakgrunnur, viðhorf,
áhugamál...
![Page 11: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/11.jpg)
11
Kerfi Tylers
Nem-andinn
Sam-félagið
Náms-greinin
Almenn markmið
Uppeldis-heimspeki
Sálarfræðináms
Nákvæm námsmarkmið
![Page 12: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/12.jpg)
12
Hvað er námskrá – hvernig námskrár?
• Opinber skrifuð námskrá? • Dulin námskrá?• Núll-námskrá?• Sverðkattanámskrá?• Gátlistanámskrá?
• Curriculum > “currere” = keppnisbraut/haupabraut• Má hugsa sér námskrár eins og skýrt, línulegt ferli
sem nemendur fylgja í námi sínu?
![Page 13: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/13.jpg)
13
Námsgreinamiðuð/kennaramiðuð námskrá (Subject/teacher-centered curriculum)
• Trú á að allir geti skilið og lært á sama hátt…þekkinguna megi öðlast kerfisbundið með skipulegri upplýsingamiðlun. Hefðbundin menntun með áherslu á námsgreinar
Input Output
Svarti kassinn
![Page 14: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/14.jpg)
14
Nemendamiðuð námskrá (Student-centered curriculum)
• Trú á að einstaklingar og samfélög byggi upp „persónu-aðstæðubundna“ sýn á veruleikann sem sé háð túlkun, samhengi og merkingu. Taka verði tillit til aðstæðna og bakgrunns nemenda.
Svarti kassinn
![Page 15: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/15.jpg)
15
Skilgreining Marsh og Willis
Námskrá:• „…an interrelated set of plans and experiences that a
student undertakes under the guidance of the school.“
• Einhvers konar blanda af fyrirfram ákveðnum eða fyrirfram skrifuðum markmiðum/athöfnum (hefðb. skrifuð námskrá) og ófyrirséðum athöfnum sem eigi sér stað í ákveðnu samhengi og umhverfi (dulin námskrá).
![Page 16: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/16.jpg)
1616
Markmið, flokkun þeirra og mat á þeim
• Markmið > “Learning outcomes” > mat ...
Heppilegt að hafa einhvers konar flokkunarkerfi:
• Hvaða vitsmunalegir hæfileikar teljast mikilvægir?• Hvaða verkleg færni og frammistaða skiptir máli?• Hvers konar viðhorf, tilfinningalegir þættir o.s.frv. Skipta
máli?
![Page 17: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/17.jpg)
1717
Flokkun Benjamins Blooms og fél... Stigbundið kerfi – Vitsmunasviðið (cognitive domain)
Nýmyndun – skapandi hugsun Mat – gagnrýnin hugsun
Beiting
Skilningur
Þekking - minni
Greining
![Page 18: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/18.jpg)
1818
Flokkun Blooms og fél. – ...af vitsmunasviði - Þekking
• Skilgreinir, lýsir, þekkir, telur upp, tilgreinir, velur viðeigandi, tengir saman...Man nemandinn staðreyndir, upplýsingar, atburði, reglur o.s.frv?
Dæmi: • Hvenær ____?• Hver var _____?• Lýstu ____• Hvernig ____?• Hvar ___?• Settu fram regluna fyrir ____• Merktu við réttan svarmöguleika...
![Page 19: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/19.jpg)
1919
Flokkun Blooms og fél... Skilningur
• Skilur, skýrir, túlkar, umbreytir, spáir fyrir um, þýðir, dregur saman, áætlar, skilur merkingu...
Dæmi: • Skýrðu merkingu ____?• Gefðu dæmi um _____• Útskýrðu þessa hugmynd með eigin orðum____• Útskýrðu muninn á _____• Dragðu saman ____
![Page 20: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/20.jpg)
2020
Flokkun Blooms og fél... Beiting
• Nýtir, notar, leysir, byggir á, sýnir fram á, undirbýr, tengir við..Hvernig gengur nemanda að beita þekkingu sinni?
Dæmi: • Beittu formúlunni á þetta vandamál ____• Kenndu öðrum þessa aðferð _____• Beittu þekkingu þinni á sambandi X og Y og búðu til
lýsingu...____• Teiknaðu skýringarmynd af _____
![Page 21: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/21.jpg)
2121
Flokkun Blooms og fél... Greining
• Greinir, brýtur upp, ber saman, endurbyggir, aðgreinir, setur fram, ályktar, tengir saman, flokkar út frá einkennum....Getur nemandinn sundurgreint viðfangsefnin, greint einstaka hluta þess frá öðrum og frá heildinni?
Dæmi: • Greindu staðreyndir frá órökstuddum ályktunum ____• Greindu aðalatriði frá aukaatriðum ___• Flokkaðu eftir einkennum____• Hvað ályktanir má draga út frá ___
![Page 22: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/22.jpg)
2222
Flokkun Blooms og fél... Æðri hugsun: Nýmyndun-skapandi hugsun
• Setur í nýjan búning, nýtt samhengi, semur, skapar, hannar, endurskipuleggur, endurskoðar, skrifar (skáldar)...Hvernig gengur nemanda að nýta sér efnið til að skapa nýjungar, semja nýja umgjörð, koma með nýjar hugmyndir, endursemja...?
Dæmi: • Búðu til vef um efnið ____• Semdu sögu um ___• Semdu áhugaverða skýrslu um ___• Hvernig myndirðu búa til____?• Komdu með tillögu að lausn ___• Hannaðu ___
![Page 23: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/23.jpg)
2323
Flokkun Blooms og fél... Æðri hugsun: Mat – gagnrýnin hugsun
• Leggur mat á, ályktar með rökum, gagnrýnir, færir rök fyrir, ver, réttlætir, styður...Er nemandinn fær um að dæma, taka afstöðu til, styðja með rökum, gagnrýna?
Dæmi: • Leggðu mat á niðurstöðu ____• Taktu afstöðu til ___• Mæltu með eða á móti____• Hvaða ályktun má draga af og af hverju ___?• Berðu saman kosti (styrkleika) og galla (veikleika)____• ...og reyndu að finna öll rök með og/eða á móti
![Page 24: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/24.jpg)
24
Prófatriði: Valkostir
Valið stendur milli:
• Fjölvalsprófatriða (Selection-Type Items): krossaspurningar, rétt-rangt spurningar, pörunarspurningar og túlkunarverkefni.
Og
• Innfyllingaratriða (Supply-Type Items): Stutt eyðufyllingasvör, stuttar ritgerðaspurningar, lengri ritgerðaverkefni.
![Page 25: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/25.jpg)
25
Huga þarf að:
• Orðalagi svo prófatriðið greini örugglega milli þeirra sem kunna og þeirra sem ekki kunna og nemendur skilji fyrirmæli rétt.
• Fjölda prófatriða og lengd prófs: Þetta fer eftir
aðstæðum, aldri nem., próftíma, tegundum prófatriða, til hvers á að nota niðurstöður. Hversu hás réttmætis er krafist?
• Hvernig prófatriðum er komið fyrir-raðað upp? Svipuð atriði saman. Erfiðari atriði síðast.
Margs er að gæta við prófsamningu
![Page 26: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/26.jpg)
26
Fjölval: Túlkunarverkefni (Interpretive exercises)
• Sett er fram einhvers konar kynningarefni, t.d. texti, tafla, graf, kort eða mynd og ýmis færni er metin út frá því með fjölvalsspurningu, t.d. greining, læsi á upplýsingar eða túlkun.
• Kostir/styrkleikar: Mat auðvelt, auðveldasta leiðin til að meta “læsi” og ýmsa hæfni til að tengja sbr. PISA. Hægt að meta flókin “learning outcomes”
• Ókostir/veikleikar: Erfitt að semja. Hætta á óáreiðanleika og lágu réttmæti, hætta á vísbendingum, reynir ekki á sköpun og gagnr. hugsun
![Page 27: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/27.jpg)
27
Dæmi um túlkunarverkefni í PISA rannsókn OECD
PISA 2002.
http://www.pisa.oecd.org/dataoecd/43/54/33690904.pdf
![Page 28: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/28.jpg)
28
Túlkunarverkefni
Að hverju þarf að huga við samningu túlkunarverkefna:• Velja kynningarefni sem hæfir þeim námsafrakstri
(learning outcomes) sem á að meta. • Velja kynningarefni sem er hæfilega framandi. • Hafa efnið hnitmiðað og læsilegt. • Ekki hafa spurningar þannig að hægt sé að svara
þeim út frá almennri þekkingu, án þess að horfa á kynningarefnið.
• Fylgja má vinnureglum um fjölvalsverkefnaform.
![Page 29: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/29.jpg)
29
Fjölval: krossaspurningar
• Langalgengasta gerðin af prófatriðum• Má nota til að meta margvíslegan námsafrakstur
(learning outcomes).• Eru vönduð prófatriði ef rétt er staðið að samningu
og eru jafnan trygging fyrir miklum stöðugleika (áreiðanleika).
• Veikleikar: Ekki ákjósanleg til að meta “higher-order thinking”. Erfitt að ná háu réttmæti með krossaspurningum einum saman. Erfitt að semja þær.
![Page 30: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/30.jpg)
30
Eðli krossaspurninga
Krossaspurning samanstendur af:• Stofni (Stem) sem gefur til kynna meginefni
spurningarinnar, eitthvert vandamál sem þarf að bregðast við. Getur verið bein spurning eða ókláruð fullyrðing.
og• Valmöguleikum með mögulegum lausnum á
vandamálinu. Einn möguleikinn er réttur en hinir eru rangir svarmöguleikar eða villusvör (distractors).
![Page 31: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/31.jpg)
31
Eðli krossaspurninga
• Sama krossaspurning getur innihaldið spurningu eða ófullkomna fullyrðingu í stofni. Það síðarnefnda er jafnan talið heppilegra.
• Stundum er látinn felast sannleiki í öllum svarmöguleikum, en krossa á við “besta svarið”. Reynir meira á skilning og rökhugsun.
• Svarmöguleikar ýmist þrír, fjórir eða fimm.
![Page 32: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/32.jpg)
32
Að meta þekkingu/minni
• Hentar mjög vel krossaspurningaforminu
• Reynir mest á hvort nemendur muna staðreyndir, heiti, reglur o.s.frv.
• Getur spannað yfir mjög vítt svið: orðaforði, merking hugtaka, flokkun, sértæk þekking, orsakir, afleiðingar o.s.frv.
![Page 33: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/33.jpg)
33
Dæmi um krossaspurningu sem metur þekkingu – reynir á minni
Tveir menn komu mikið við sögu þegar kristni var lögtekin á Íslandi. Þeir voru:
( ) Haraldur lúfa og Þangbrandur
( ) Þorsteinn surtur og Þorgeir Ljósvetningagoði
*( ) Hallur á Síðu og og Þorgeir Ljósvetningagoði
( ) Gissur hvíti og Gísli Súrsson
![Page 34: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/34.jpg)
34
Að meta skilning
Krossaspurning:
• Hentar vel til að fá hugmyndir um hversu vel nemandi skilur meginefnið án þess að láta hann beita skilningi sínum í rituðu máli.
• Gefur möguleika á að meta merkingu (þýðingu), hvort
nem. finnur dæmi um eða spáir fyrir um.
![Page 35: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/35.jpg)
35
Dæmi um krossaspurningu sem metur skilningNemandi túlkar merkingu hugmyndar.
Sú fullyrðing að Íslendingar geti orðið sjálfum sér
nógir um orku í framtíðinni merkir að hér á landi:
( ) sé nóg af olíu næstu hundrað árin
*( ) sé næg óbeisluð orka í íslenskri náttúru
( ) sé mikið af ónýttri vatnsorku til stóriðju
( ) verði alltaf hægt að afla orkuríkrar fæðu
![Page 36: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/36.jpg)
36
Að meta beitingu
• Slík prófatriði meta skilning en krefjast þess jafnframt að nemendur sýni hvort þeir geti nýtt sér upplýsingar við ákveðnar aðstæður, beitt þeim.
• Mikilvægt er við gerð krossaspurninga sem meta skilning og beitingu að nemendur hafi ekki lært atriðin áður. Þá er verið að prófa þekkingu (minni), ekki skilning eða beitingu.
![Page 37: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/37.jpg)
37
Dæmi um krossaspurningu sem metur beitinguNemandi beitir þekkingu sinni til að lesa rétt af korti
Íslandskort í mælikvarðanum 1:5000 000 (1 cm á kortinu jafngildir 50 km)
Hver er fjarlægðin milli Borgarness og Blönduóss skv. kortinu? ( ) 70 km *( ) 170 km ( ) 270 km ( ) 370 km
![Page 38: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/38.jpg)
38
Hvers þarf að gæta við samningu krossaspurninga?Byggt á N. Gronlund 2003 (6 glærur) -1
• Spurningin (prófverkefnið) meti fyrirfram skilgreindan námsafrakstur (learning outcome). Hefur með réttmæti að gera.
• Orða þarf stofninn í krossaspurningu það skýrt að meginefni hennar skiljist án þess að þurfa að lesa svarmöguleikana. Hefur með áreiðanleika að gera.
• Mikilvægt að hafa hnitmiðað og skýrt orðalag í stofni krossaspurningar til að forðast margræðni (ambiguity). Hefur með áreiðanleika að gera.
![Page 39: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/39.jpg)
39
Krossaspurningar: Hvers þarf að gæta ... -2
• Ekki endurtaka sömu orð og orðasambönd í svarmöguleikum, heldur setja það í eitt skipti fyrir öll í stofninn sem á við allt.
• Jákvætt orðalag í stofni fremur en neikvætt hefur hærra uppeldis- og menntunargildi og er því jafnan ákjósanlegra.
• Ef nota þarf neitanir í stofni þarf að undirstrika þær eða setja í hástafi svo þær sjáist örugglega.
• Ekki má orka tvímælis hvert er rétta svarið.
![Page 40: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/40.jpg)
40
Krossaspurningar: Hvers þarf að gæta...-3
• Gæta þarf að því að allir svarmöguleikar séu í jöfnu samræmi við stofninn, ekki bara rétta (réttasta) svarið. Ekki mega leynast vísbendingar í spurningaforminu.
• Forðast ber orðalag sem hjálpar nemendum að velja rétta svarið eða hafna röngu svari.
• Æskilegt að gera villusvör (distracters) freistandi svarmöguleika.
• Hafa breytilega lengd á réttu svörunum til að forðast vísbendingar.
![Page 41: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/41.jpg)
41
Krossaspurningar: Hvers þarf að gæta...-4
• Forðast ber að nota möguleikann “allt ofanritað er rétt” og möguleikinn “Ekkert af þessu er rétt” er varasamur.
• Hafa breytilega staðsetningu á rétta möguleikanum. Nota handahófskennda aðferð.
• Stýra má erfiðleika spurningar hvort sem er með efni stofnsins eða svarmöguleikum.
![Page 42: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/42.jpg)
42
Krossaspurningar: Hvers þarf að gæta... - 5
• Gæta að því að prófatriði standi sjálfstæð, innihaldi ekki upplýsingar sem nýtast í öðrum prófatriðum o.s.frv.
• Forðast ber að nota möguleikann “allt ofanritað er rétt” og möguleikinn “Ekkert af þessu er rétt” er varasamur.
• Framsetning prófatriða skiptir máli. Valmöguleikar séu í dálki. Skýrara fyrir nemendur, auðveldar yfirferð.
![Page 43: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/43.jpg)
43
Krossaspurningar: Hvers þarf að gæta... -6
• Gætt sé að stafsetningu og greinarmerkjasetningu.
• Hafa hugfast að krossaspurningar einar og sér duga ekki til að meta allt sem skiptir máli. Það er því ólíklegt að þær tryggi hátt réttmæti, þótt áreiðanleiki (stöðugleiki) sé góður.
• BRJÓTA MÁ ALLAR FRAMANGREINDAR REGLUR SÉ ÞESS ÞÖRF!
N. Gronlund 2003
![Page 44: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/44.jpg)
44
Fjölval: Annað en krossaspurningar
• Ef aðeins er um að ræða tvo svarmöguleika er heppilegra að nota rétt-rangt (True-False) spurningu.
• • Ef um er að ræða marga sambærilega þætti getur
verið betra að nota pörunarspurningar (Matching exercise).
• Ef verið er að meta greiningu, túlkun eða aðra flóknari þætti náms getur verið heppilegra að velja túlkunarverkefni (Interpretive exercise).
![Page 45: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/45.jpg)
45
Rétt-rangt (S/Ó) verkefni
• Mismunandi útfærslur til: Já/nei, sammála/ósammála, satt/ósatt eða jafnvel staðreynd/skoðun.
• Stundum er um að ræða safn af skyldum S/Ó spurningum í sama prófverkefni. Hvað af eftirfarandi...
• Heppilegt að nota S/Ó spurningar og biðja nemendur svo að rökstyðja svarið
![Page 46: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/46.jpg)
46
Dæmi um Rétt-rangt (S/Ó) verkefni
Hver eftirfarandi hugtaka eru notuð yfir myndir orku(orkuform)?Settu hring utan um S ef orðið er notað yfir myndir orku(orkuform),settu annars hring um Ó. S Ó Stöðuorka S Ó LjósorkaS Ó HraðaorkaS Ó HreyfiorkaS Ó Fæðuorka
![Page 47: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/47.jpg)
47
Rétt-rangt (S/Ó) verkefni
Atriði til að hafa í huga við samningu S/Ó spurninga:
• Mikilvægt að hafa fullyrðingar hnitmiðaðar með einungis einni meginhugmynd.
• Orðalag skýrt og án vafaatriða. Ekki nota óljóst orðalag• Nota neitanir sparlega, einnig tvöfaldar neitanir.
Prófar fremur lesskilning heldur en það sem átti að meta. • Ekki spyrja um sanngildi skoðana nema þær tengist
ákveðnum heimildum, einstaklingum o.s.frv.
![Page 48: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/48.jpg)
48
Rétt-rangt (S/Ó) verkefni
Atriði til að hafa í huga við samningu S/Ó spurninga:
• Ef um er að ræða mat á sambandi orsakar og afleiðingar, þá þurfa fullyrðingarnar að vera sannar.
• Varast að nota óþarfa vísbendingar, t.d. “alltaf”, “aldrei”, “aðeins”, “oftast” eða “stundum”.
![Page 49: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/49.jpg)
49
Pörunarverkefni
• Í raun afbrigði af krossaspurningaforminu.
• Heppilegt er að skipta yfir í pörunarspurningar þegar sömu valmöguleikar eru síendurteknir í nokkrum krossaspurningum.
• Ath. styrkleika og veikleika pörunarspurninga
![Page 50: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/50.jpg)
50
Pörunarverkefni
Að hverju þarf að huga við samningu pörunarverkefna:
• Hafa prófatriðin einsleit, t.d. öll um vísindamenn og uppgötvanir þeirra.
• Hafa möguleikana ekki of marga, innan við 10.
• Hafa fjölda atriða í vinstri (forsendur) og hægri dálki (svör) ekki þann sama. Gefa má kost á fleiri en einni tengingu við sama svarmöguleika.
![Page 51: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/51.jpg)
51
Dæmi um pörunarspurninguÍ dálki I eru fullyrðingar um persónur sem komu við söguvið kristnitökuna á Íslandi. Í dálki II er nöfn nokkurrapersóna sem þá komu við sögu.
Dálkur I
Árni Magnússon __
Hallur á Síðu __
Hjalti Skeggjason __
Snorri Sturluson ___
Þangbrandur __
Þorgeir Ljósvetningagoði __
Dálkur II
A Lagðist undir feld til að hugsa
B Lögsögumaður kristinna
C Kristniboði Noregskonungs
D Var heiðinn Lögsögumaður
E Var skírður af Þangbrandi
![Page 52: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/52.jpg)
52
Pörunarverkefni
Að hverju þarf að huga við samningu pörunarverkefna:
• Æskilegt að hafa svörin í stafrófs- eða númeraröð.
• Tilgreina þarf í fyrirmælum hvað gildir, t.d. að nota megi sama svarmöguleika oftar en einu sinni.
• Láta pörunarverkefni ekki skiptast milli blaðsíðna í prófi.
![Page 53: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/53.jpg)
53
Innfyllingaratriði (Supply type): Stutt svör
• Meta vel hvort nemendur muna og/eða skilja.
• Algengasta formið að nemendur fylli í eyður eða ljúki við fyllyrðingar.
• Reynir aðeins meira (öðru vísi) á vitsmunalega hæfileika nemenda en fjölvalsspurningaformið
![Page 54: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/54.jpg)
54
Innfyllingaratriði (Supply type): Ritgerðir
• Gefa nemendum töluverðan sveigjanleika í að sýna þekkingu sína, skilning, ritfærni o.s.frv. Bjóða upp á skapandi og gagnrýna (higher order) hugsun.
• Hér skiptir miklu að hafa á hreinu hvaða “learning outcomes” er verið að meta og setja svo viðmið í mati miðað við það.
• Fer alveg eftir samhengi hversu skýr og nákvæm viðmið eru viðhöfð við mat.
• Öllu jöfnu minni áreiðanleiki en í fjölvalsspurningum
![Page 55: 1 Kennaraháskóli Íslands Námskrárfræði og námsmat - 21.01.42 Meyvant Þórólfsson 15. janúar 2008](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051415/56649d4e5503460f94a2e242/html5/thumbnails/55.jpg)
55
Innfyllingaratriði (Supply type): Sveigjanleg, skapandi ritun
• Val prófatriða er algerlega háð tilgangi, því hvað átti að meta og hversu mikils áreiðanleika er krafist.
• Tilgangur með skapandi ritunarverkefnum jafnt eins og öðrum skapandi og opnum (open-ended) verkefnum getur þess vegna verið að örva, hvetja og styðja við nám, en síður til að “mæla” árangur!
• Fjölvalsformið hentar við mælingar, en sveigjanleg og skapandi ritun e.t.v. frekar til að örva og styðja við nám.