1. dyrekcja instytutu prof. dr hab. franciszek dubert prof ... · realizacja prac doktorskich w...
TRANSCRIPT
3
I. DANE OGÓLNE
1. Dyrekcja Instytutu
Dyrektor Instytutu: prof. dr hab. Franciszek DUBERT
Z-ca Dyrektora ds. Naukowych: prof. dr hab. Jolanta BIESAGA-KOŚCIELNIAK
Z-ca Dyrektora ds. Administracyjno-Technicznych: inż. Zenon ADAMSKI
Główna Księgowa: mgr Stanisława PALMA
Adres: 30-239 Kraków, ul Niezapominajek 21
Tel. 012-425-18-33, fax 012-425-18-33 w. 50
2. Jednostki organizacyjne (Kierownik)
Zakład Biologii Komórki (dr hab. Iwona Żur)
Zakład Biologii Rozwoju (prof. dr hab. Jolanta Biesaga-Kościelniak)
Zakład Biologii Stresu (prof. dr hab. Zbigniew Miszalski)
Zakład Biotechnologii (doc. dr hab. Izabela Marcińska)
Zakład Ekofizjologii (prof. dr hab. Stanisław Grzesiak)
Pracownia Fotosyntezy i Spektroradiometrii (prof. dr hab. Jan Pilarski)
Biblioteka (mgr inż. Maria Gładysz)
Redakcja Acta Physiologiae Plantarum (prof. dr hab. Stanisław Grzesiak)
Zespół Ekonomiczny (mgr Stanisława Palma)
Stanowisko ds. Pracowniczych i Socjalnych (p.o. mgr Iwona Kmita)
Jednostki międzyinstytutowe z udziałem IFR PAN
Międzyinstytutowe Laboratorium Biotechnologii i Katalizy Enzymatycznej
(doc. dr hab. Andrzej Skoczowski)
Międzynarodowe Studium Doktoranckie Nauk Przyrodniczych Polskiej Akademii Nauk w Krakowie
(doc. dr hab. Andrzej Skoczowski)
3. Struktura zatrudnienia (31.12.2009 r.)
Pracownicy naukowi: 30 osób
W tym na stanowisku profesora: 3
docenta: 7
adiunkta: 16
asystenta: 4
Doktoranci 9 osób (1,125 etatu łącznie)
Prac. inżynieryjno-techniczni: 13 osób (9,375 etatu)
Prac. administracyjni: 7 osób
Prac. obsługi: 12 osób (10,35 etatu)
Razem: 71 osoby (59,85 etatu)
Pracownicy z tytułem/ stopniem (osoby/w tym kobiety):
profesora: 6/2
doktora habilitowanego: 6/5
doktora: 20/12
Pozostali doktoranci niezatrudnieni w IFR - 5
4
4. Dane finansowe
5. Publikacje w roku 2009
Publikacje w czasopismach z listy Filadelfijskiego Instytutu Informacji Naukowej: 24
Publikacje w pozostałych czasopismach zagranicznych i krajowych: 7
Monografie i rozdziały w monografiach: 7
Doniesienia konferencyjne - abstrakty: 65
Redakcja monografii 1
Patent - Uzyskano 22.05.2009 r. patent polski PN 361007 pt. „Światłowodowy układ do pomiaru
gradientu świetlnego w organizmach roślinnych” autorstwa prof. dr hab. Jana Pilarskiego.
6. Rozwój kadr
Uzyskane tytuły i stopnie naukowe
Profesora
W roku 2009 tytuł profesora nadany przez Prezydenta RP uzyskali:
dr hab. Jolanta Biesaga-Kościelniak
dr hab. Jan Pilarski
Stopień doktora habilitowanego:
Dr Ewa Niewiadomska – uzyskała stopień dr hab. w zakresie biologii w marcu 2009, postępowanie
przeprowadzono na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Rozprawa habilitacyjna pt. ”Antyoksydacyjny charakter indukowanego stresem metabolizmu CAM
(Crassulacean acid metabolism)” została wydana w 2008 r w serii: Monografie IFR PAN, nr 14
(ISBN 978-83-86878-23-9).
Doktora
Mgr inż. Agnieszka Kamińska – stopień doktora w zakresie biologii
Tytuł rozprawy: „Fizjologiczne i genetyczne czynniki leżące u podstaw wrażliwości roślin uprawnych na
działanie ozonu”
Data obrony/data zatwierdzenia: 24.02.2009 r.
Promotor: doc. dr hab. Andrzej Skoczowski
Miejsce przeprowadzenia przewodu: Instytut Botaniki im. Władysława Szafera PAN w Krakowie.
Mgr Kinga Tobola – stopień doktora w zakresie biologii
Tytuł rozprawy: „Rozmnażanie in situ zagrożonych gatunków Stipa joannis Celak, Stipa pulcherina C.
Koch oraz Astragalus penduliflorus Lam.
Data obrony/ data zatwierdzenia: 16.06.2009 r.
Promotor: prof. dr hab. Franciszek Dubert
Miejsce przeprowadzenia przewodu: Instytut Botaniki im. Władysława Szafera PAN w Krakowie.
Mgr Michał Dziurka – stopień doktora w zakresie biologii
Tytuł rozprawy:„Udział zearalenonu w rozwoju wybranych roślin uprawnych”
Data obrony/data zatwierdzenia: 16.06.2009 r.
Promotor: prof. dr hab. Jolanta Biesaga-Kościelniak
Miejsce przeprowadzenia przewodu: Instytut Botaniki im. Władysława Szafera PAN w Krakowie.
Realizacja prac doktorskich w toku
Mgr inż. Małgorzata Chrupek
5
Doktorantka jest słuchaczką czwartego roku Międzynarodowego Studium Doktoranckiego Nauk
Przyrodniczych PAN w Krakowie, jest zatrudniona na 1/8 etatu, jako biolog w Zakładzie Biologii
Komórki IFR PAN w Krakowie oraz na 1/8 etatu na Politechnice Rzeszowskiej. W roku
sprawozdawczym 2008/9 dokończyła część eksperymentalną pracy. Złożyła również wniosek o grant
promotorski. Przewód doktorski został otwarty w czerwcu 2009 r. Projekt pracy doktorskiej został
wyróżniony trzyletnim stypendium doktorskim Prezesa PAN (10.2007-09.2010) w dziedzinie „Genetyka
Molekularna Zwierząt Hodowlanych i Roślin Użytkowych”.
Tytuł pracy doktorskiej: „Markery molekularne SSR-EST i RGA odporności pszenżyta na mączniaka
(Blumeria graminis ssp.)”. Opiekun: dr hab. Maria Wędzony.
Mgr Magdalena Gruca Słuchaczka II roku Międzynarodowego Studium Doktoranckiego Nauk Przyrodniczych PAN
w Krakowie. Opiekun: dr hab. Ewa Niewiadomska; praca jest realizowana i koncentruje się nad analizą
regulacji RubisCO u roślin CAM.
Mgr Monika Krzewska (Hara)
Słuchaczka Międzynarodowego Studium Doktoranckiego Nauk Przyrodniczych PAN w Krakowie,
rok I. W roku 2009 określono poziom zróżnicowania podatności na indukcję androgenezy i regenerację
roślin zielonych w obrębie populacji mapującej Modus×Saka 3006. Ocena efektywności indukcji
androgenezy zostanie przeprowadzona dwukrotnie, w kolejnych sezonach wegetacyjnych. Populacja
obejmuje 96 linii podwojonych haploidów pszenżyta ozimego (otrzymanych z mieszańca odmiany
Modus (Ugo) i linii hodowlanej Saka 3006) oraz obie formy rodzicielskie.
Utrwalono materiał w postaci pylników, pobranych ze świeżo ściętych kłosów oraz z kłosów poddanych
wstępnemu traktowaniu niską temperaturą (3 tygodnie w 4°C) do analizy endogennego poziomu kwasu
abscysynowego (ABA). Tytuł pracy doktorskiej: Molekularne i fizjologiczne aspekty indukcji
androgenezy w kulturach pylnikowych pszenżyta (x Triticosecale Wittm.). Opiekun: dr hab. Iwona Żur.
Mgr inż. Joanna Maślak Słuchaczka Międzynarodowego Studium Doktoranckiego Nauk Przyrodniczych PAN w Krakowie,
III rok. Otwarty przewód doktorski pt. Fizjologiczne reakcje kukurydzy (Zea mays L.) i pomidora
(Lycopersicon esculentum Mill.) na abiotyczne czynniki stresowe ze szczególnym uwzględnieniem
komunikacji korzenie-liście. Opiekun: doc. dr hab. inż. Franciszek Janowiak.
Mgr Rafał Pitera
Słuchacz Międzynarodowego Studium Doktoranckiego Nauk Przyrodniczych PAN w Krakowie,
I rok. Otwarcie przewodu doktorskiego przewidziane na rok 2011, opiekun: prof. dr hab. Jolanta Biesaga-
Kościelniak.
Mgr Marcin Purchałka Słuchacz I roku Międzynarodowego Studium Doktoranckiego w Krakowie. Trwają prace
polegające na przygotowywaniu eksperymentów, jak również opracowywaniu manuskryptu na podstawie
badań wykonanych przy realizacji pracy magisterskiej. Opiekun: prof. dr hab. Z. Miszalski.
Mgr inż. Agnieszka Reszka Zakończyła studia doktoranckie w Międzynarodowym Studium Doktoranckim Nauk
Przyrodniczych PAN. Stan zaawansowania: 100% zaplanowanych doświadczeń. Opiekunem jest doc. dr
hab. Izabela Marcińska.
Mgr Piotr Rozpądek
Słuchacz III roku Międzynarodowego Studium Doktoranckiego Nauk Przyrodniczych PAN w
Krakowie. Doktorant kontynuuje doświadczenia nad wpływem stresu ozonowego na wybrane rośliny
uprawne oraz rozpoczął przygotowywanie fragmentów tekstu pracy doktorskiej. W 2009 r. otwarto
przewód doktorski. Opiekunem jest prof. dr hab. Zbigniew Miszalski.
6
Mgr Ewa Szotek
Słuchaczka I roku Międzynarodowego Studium Doktoranckiego Nauk Przyrodniczych PAN
w Krakowie. W roku sprawozdawczym skompletowała dane literaturowe odnośnie tematyki pracy
doktorskiej oraz założyła hodowlę roślin do pierwszych eksperymentów. Opiekun: prof. dr hab. Maria
Filek.
Mgr Agata Stawicka
Słuchaczka II roku Międzynarodowego Studium Doktoranckiego Nauk Przyrodniczych PAN
w Krakowie. Stan zaawansowania pracy wynosi 50% zaplanowanych doświadczeń. Opiekun: doc. dr hab.
Izabela Marcińska. Otwarty przewód doktorski.
Mgr Magdalena Troć
Słuchaczka Międzynarodowego Studium Doktoranckiego Nauk Przyrodniczych PAN w Krakowie,
III rok. Obrona pracy pt. „Wpływ ekstraktów roślinnych o zróżnicowanym potencjale allelopatycznym na
metabolizm siewek gorczycy, rzepaku, pszenicy oraz koniczyny” przewidziana jest na czerwiec 2010
roku. Opiekun: doc. dr hab. Andrzej Skoczowski.
Mgr Marzena Warchoł Doktorantka zdała wszystkie egzaminy, kończy pisanie rozprawy. Przewidywany termin obrony w
Instytucie Botaniki PAN - czerwiec/lipiec 2010. Opiekun: prof. dr hab. Franciszek Dubert.
Mgr Barbara Wojciechowska Słuchaczka Międzynarodowego Studium Doktoranckiego Nauk Przyrodniczych PAN w Krakowie,
IV rok. Otwarty przewód doktorski pt. „Fizjologiczne reakcje roślin pomidora (Lycopersicon esculentum
Mill.) na zwykłe oraz naprzemienne deficytowe nawadnianie ze szczególnym uwzględnieniem
efektywności wykorzystania wody”. Opiekun: doc. dr hab. inż. Franciszek Janowiak,
Mgr Monika Wdowin
Słuchaczka Międzynarodowego Studium Nauk Przyrodniczych PAN w Krakowie, III rok, Otwarcie
przewodu doktorskiego przewidziane jest na czerwiec 2010. Opiekun: doc. dr hab. Andrzej Skoczowski.
Wystąpiono do programu „Regionalna Strategia Innowacji Województwa Małopolskiego 2008-2013 -
Małopolskie Stypendia Doktoranckie o dofinansowanie realizacji prac doktorskich. Na rok 2009/2010
zostało przyznanych 12 stypendiów na łączną kwotę 20 000 zł.
7. Działalność wydawnicza i redakcyjna IFR PAN
IFR PAN wraz z Katedrą Fizjologii Roślin SGGW pod auspicjami KFGiHR PAN wydaje
czasopismo Acta Physiologiae Plantarum, notowane w Current Contents oraz posiadające Impact Factor.
Druk i dystrybucję prowadzi wydawnictwo Springer. Czasopismo jest dostępne on-line na platformie tego
wydawnictwa.
Wydano streszczenia wykładów, ustnych komunikatów i posterów przedstawionych na kolejnej 8.
Międzynarodowej Konferencji pt. „Ekofizjologiczne aspekty reakcji roślin na czynniki stresowe (Eco-
Physiological Aspects of Plant Responses to Stress Factors” – Book of Abstracts, ISBN 13-978-83-
86878-25-3 pp. 126.
Zeszyt 534 czasopisma Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, obejmujący publikacje
pokonferencyjne pt.: „ Kultury in vitro w fizjologii roślin”, redagował zespół: Izabela Marcińska (red.
naczelny), Ilona Czyczyło-Mysza, Edyta Skrzypek, Franciszek Dubert.
Pracownicy naukowi IFR PAN są członkami redakcji Acta Physiologia Plantarum (prof. dr hab. S.
Grzesiak) i innych znaczących wydawnictw – Plant Signalling and Behaviour (prof. dr hab. M. Filek,
prof. dr hab. Z. Miszalski, dr M. Libik-Konieczny), Dendrobiology, Wiadomości Botaniczne (prof. dr
hab. Z. Miszalski), Acta Biologica Cracoviensia s. Botanica, Acta Agropysica (prof. dr hab. F. Dubert)
7
8. Konferencje naukowe, warsztaty, szkolenia
W 2009 r. zorganizowano kolejną, 8. Międzynarodową Konferencję pt. „Ekofizjologiczne aspekty
reakcji roślin na czynniki stresowe” (Eco-Physiological Aspects of Plant Responses to Stress Factors),
która odbyła się w Krakowie w dniach 16-19 września 2009 r. Przygotowanych zostało 10 referatów
plenarnych, 35 komunikatów i 130 posterów. W konferencji uczestniczyło 150 osób, w tym 35
z zagranicy. W czasie konferencji odbył się „Konkurs dla Młodych Pracowników Nauki” na najlepszą
prezentację ustną – I nagrodę otrzymała mgr Magdalena Troć, doktorantka IFR PAN.
9. Działalność popularyzatorska i dydaktyczna
Pracownicy IFR PAN prowadzą zajęcia dydaktyczne na Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie i w
Międzynarodowym Studium Doktoranckim Nauk Przyrodniczych PAN w Krakowie. W 2009 roku pod
opieką pracowników IFR PAN pozostawało 17 magistrantów, 6 praktykantów z Uniwersytetu Rolniczego
i Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
Ponadto pracownicy biorą czynny udział w seminariach Wydziału Biotechnologii UJ oraz
w seminariach z wygłaszaniem wykładów na Wydziale Ogrodniczym UR w Krakowie, a także
w posiedzeniach Oddziału Krakowskiego Polskiego Towarzystwa Botanicznego.
IFR PAN organizuje cykliczne (2 razy w miesiącu) spotkania naukowe w swojej siedzibie przy
ulicy Niezapominajek 21. Wyniki swoich badań przedstawiają zarówno pracownicy IFR PAN, jak
naukowcy zapraszani z innych placówek oraz goście z zagranicy. Organizatorami tych spotkań byli: doc.
dr hab. I. Marcińska, i dr M. Kocurek.
10. Inne ważne informacje
W roku 2009 Przewodniczący V Wydziału PAN przyznał Nagrodę Wydziału Nauk Rolniczych,
Leśnych i Weterynaryjnych PAN za cykl prac badawczych “Fizjologiczne i biochemiczne przyczyny
zmienności reakcji na działanie stresu suszy u różnych genotypów kukurydzy i pszenżyta” zespołowi
badawczemu, w skład którego wchodzili pracownicy IFR dr Tomasz Hura, dr Maciej Grzesiak, prof. dr
hab. Stanisław Grzesiak, doc. dr hab. Andrzej Skoczowski, dr Ilona Czyczyło-Mysza i dr Michał Dziurka.
Prof. dr hab. Franciszek Dubert otrzymał medal okolicznościowy „Za zasługi we wspieraniu
działalności naukowo-dydaktycznej” Wydziału Ogrodniczego Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie oraz
medal Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi RP „Za zasługi dla polskiego rolnictwa”.
Dr hab. Maria Wędzony została powołana do roli eksperta Departamentu Badań Komisji
Europejskiej do spraw oceny projektów w 7 Programie Ramowym Badań i Rozwoju Technologii UE,
członka Zespołu Ekspertów Zewnętrznych Narodowego Programu Foresight 2020 na zaproszenie
Koordynatora ds. Promocji Narodowego Programu Foresight Polska 2020 oraz członka Zespołu
Ekspertów Zewnętrznych Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego,
Norweskiego Mechanizmu Finansowego, recenzenta projektów OSF, oraz recenzenta projektów z
funduszy strukturalnych POIG na zaproszenie dyrektora Ośrodka Przetwarzania Informacji.
Dr Magdalena Szechyńska-Hebda jest członkiem Zespołu Ekspertów Zewnętrznych „Grant Agency
of the Academy of Science of the Czech Republic”.
8
II. ZADANIA BADAWCZE REALIZOWANE W RAMACH DZIAŁALNOŚCI STATUTOWEJ
Temat 1. Zastosowanie metod biotechnologii w badaniach nad udoskonalaniem roślin
uprawnych
Z.b. 1. Poszukiwanie markerów molekularnych wysokiej efektywności androgenezy u pszenżyta
heksaploidalnego w populacji mapującej linii DH Modus (Ugo) x Saka 3600. Etap 1:
Analiza zmienności efektywności indukcji androgenezy w obrębie populacji
Wykonawcy: dr hab. Iwona Żur, mgr inż. Małgorzata Chrupek, dr Ewa Dubas, dr inż. Elżbieta
Golemiec, dr Gabriela Gołębiowska
Z.b. 2. Wpływ światła na zmiany elektrycznego potencjału plazmalemy pszenżyta ozimego
odmian odpornej i nieodpornej na infekcję grzybnią M. nivale
Wykonawcy: dr inż. Magdalena Szechyńska-Hebda, mgr inż. Małgorzata Chrupek, doc. dr hab. Maria
Wędzony
W badaniach prowadzonych w Zakładzie Biologii Komórki w IFR PAN nad odpornością pszenżyta
(xTriticosecale Wittm.) na patogena grzybowego (Microdochium nivale) wywołującego chorobę
nazywaną „pleśń śniegowa”, obserwuje się wyraźną zależność stopnia porażenia od przebiegu hartowania
roślin chłodem. Stwierdzono, że chłodowa indukcja odporności związana jest ze zmianami w systemie
antyoksydacyjnym komórek, poziomie reaktywnych form tlenu i efektywności fotosyntezy. Czynniki te
wpływają na poziom utlenienia błon i ich płynność (badania z poprzednich lat), a tym samym mogą
modyfikować funkcjonowanie membran komórkowych, ich potencjalną rolę w indukowanej lokalnie
i systemowo odporności na porażenie pleśnią śniegową.
Dlatego celem badań była analiza zmian potencjału elektrycznego w obrębie plazmolemy podczas
okresu indukcji odporności pszenżyta na infekcję M. nivale przez niską temperaturę u modelowych
odmian: podatnej na infekcję (Magnat) i odpornej na infekcję (Hewo). Określono również wpływ światła
(czynnika niezbędnego do efektywnej indukcji odporności) na zmiany elektrycznego potencjału
czynnościowego plazmolemy.
Potencjał membranowy mierzono przy użyciu AxonClamp 2B, po dokomórkowym wprowadzeniu
mikroelektrod wypełnionych 1 molowym KCl.
Uzyskane wyniki wskazują, że plazmolema stanowi ważny element w percepcji bodźców
związanych z indukowaną chłodem odpornością na M. nivale. Odmiany różnią się wartościami
statycznego potencjału membranowego (niższe wartości dla membran komórek Hewo). Dodatkowo,
potencjał modyfikowany jest w sposób specyficzny odmianowo podczas hartowania. Obserwowano
również, ścisła korelację pomiędzy wrażliwością czynnościowego potencjału membranowego a
warunkami, w których rosły rośliny. Małe amplitudy ujemnej i dodatniej polaryzacji membrany w
komórkach hodowanych w ciemności wskazują na istotną rolę fotosyntezy w generowaniu sygnałów
elektrycznych. Nasilenie amplitud postępuje w kierunku obiektów roślinnych hodowanych w warunkach:
20°C+ciemność < 4°C+ciemność < 20°C+światło < 4°C+światło, niezależnie od odmiany. Warunki
efektywnie indukujące odporność (niska temperatura, światło) jednocześnie stanowią czynnik
powodujący dużą wrażliwość i aktywność elektryczną plazmalemy. Nasuwa to przypuszczenie o
prawdopodobnej roli fotoinhibicji w indukcji mechanizmów aklimatyzacyjnych i odpornościowych oraz
skorelowanej z nimi wrażliwości elektrycznej komórek.
Zb. 3. Wpływ stresu suszy glebowej na zawartość cukrów rozpuszczalnych w związku z
poszukiwaniem lokalizacji QTL odporności na suszę z wykorzystaniem populacji
mapującej pszenicy.
9
Wykonawcy: dr inż. Ilona Czyczyło-Mysza, doc. dr hab. Izabela Marcińska, dr Marta Pilipowicz
Z.b. 4. Optymalizacja warunków prowadzenia kultur pylnikowych owsa.
Wykonawcy: dr inż. Edyta Skrzypek, doc. dr hab. Izabela Marcińska, dr Kinga Tobola, mgr Agata
Stawicka
Temat 2. Mechanizmy regulacji rozwoju roślin
Z.b. 1. Metaboliczne skutki podwyższenia poziomu 24-epibrasinolidu u jęczmienia
Wykonawcy: dr inż. Anna Janeczko, mgr Monika Wdowin
Z.b. 2. Badanie zmian zawartości poliamin podczas procesu wernalizacji pszenicy ozimej oraz
wpływ zearalenonu na stymulację/blokowanie tych zmian
Wykonawcy: prof. dr hab. Maria Filek, prof. dr hab. Jolanta Biesaga-Kościelniak, dr hab. Izabela
Marcińska
Z.b. 3. Wykorzystanie nowego wskaźnika do oceny postępu wernalizacji
Wykonawcy: prof. dr hab. Franciszek Dubert, mgr Marzena Warchoł
Z.b. 4. Wpływ ekstraktów z liści słonecznika i gorczycy na kiełkowanie nasion gorczycy
Wykonawcy: doc. dr hab. Andrzej Skoczowski, mgr Magdalena Troć
Z.b. 5. Wykorzystanie sztucznych sieci neuronowych do wspomagania badań procesów
rozwojowych roślin
Wykonawcy: dr Piotr Waligórski, mgr Michał Dziurka
Temat 3. Udział różnych organów roślin w procesie fotosyntezy
Z.b. 1. Transport CO2 w łodygach roślin i zdrewniałych.
Wykonawcy: doc. dr hab. Jan Pilarski, dr inż. Krzysztof Tokarz, dr inż. Maciej Kocurek
Temat 4: Wpływ stresów środowiskowych na produktywność roślin
Z.b. 1. Analiza termostabilności wybranych form dysmutazy anionorodnika ponadtlenkowego
(SOD) w badaniach in silico
Wykonawcy: dr Ireneusz Ślesak, dr hab. Ewa Niewiadomska
10
Z.b. 2. Porównanie natężenia procesów oddechowych u roślin w stadium C3 i CAM poddanych
działaniu patogena grzybowego
Wykonawcy: prof. dr hab. Zbigniew Miszalski, dr Ewa Surówka, dr Marta Libik-Konieczny
Z.b. 4. Określenie (jakościowe i ilościowe) mikoryzy w korzeniach różnych kanadyjskich odmian
topoli (Populus spp.) różniących się tolerancją na stres suszy
Etap II (2009): „Określenie zmian potencjału wody, wymiany gazowej i zawartości
chlorofilu liści kilku odmian topoli (Populus spp) przez mikoryzę z włościanką rosistą
(Hebeloma crustuliniforme)
Wykonawcy: dr Maciej T. Grzesiak, dr Tomasz Hura, prof. dr hab. Stanisław Grzesiak
Z.b. 5. Rola niedosytu wilgotności powietrza (VPD, vapour pressure deficit) w komunikacji
korzenie-liście u siewek kukurydzy w warunkach stresu
Wykonawcy: doc. dr hab. Franciszek Janowiak, mgr Barbara Wojciechowska, mgr inż. Joanna
Maślak
III. PROJEKTY BADAWCZE KRAJOWE
Projekty badawcze finansowane ze środków na naukę
Własne
1. Tytuł: Badania nad molekularnymi i genetycznymi mechanizmami kontrolującymi odpowiedzi
obronne i aklimatyzacyjne roślin przed czynnikami stresowymi
Numer projektu: N 301075 31/2414
Kierownik: prof. dr Stanisław Karpiński
Wykonawcy: dr I. Ślesak, doc. dr hab. J. Kruk
Okres realizacji: listopad 2006-listopad 2009 (36 miesięcy)
Przyznane środki: 241 520 zł
2. Tytuł: Charakterystyka białka MnSODII (MnSODII-like protein) i rola systemów
antyoksydacyjnych w kompetencji i determinacji do ryzogenezy w kulturach in vitro
Mesembrynathemum crystallinum L.
Nr projektu: N303 356935
Kierownik: dr Marta Libik-Konieczny
Wykonawcy: dr I. Ślesak, dr M. Kozieradzka-Kiszkurno
Okres realizacji: 2008-2011(36 miesięcy)
Przyznane środki: 193 145 zł
3. Tytuł: Fizjologiczne aspekty hartowania na mróz miskanta olbrzymiego (Miscanthus x
gigantheus) oraz próba uzyskania roślin o zwiększonej mrozoodporności
Nr projektu: N N310 084736, umowa nr 0847/B/P01/2009/36
Kierownik: prof. dr hab. Franciszek Dubert
Wykonawcy: dr hab. inż. I. Żur, dr hab. F. Janowiak
Okres realizacji: maj 2009 – kwiecień 2012
Przyznane środki: 315 000 zł
11
Zamawiane
1. Tytuł: Uwarunkowania genetyczne odporności pszenżyta (xTriticosecale Wittm.) na porażenie
mączniakiem (Blumeria graminis sp.)
Zadanie badawcze Nr PBZ-MNiSW-2/3/2006/20 wchodzące w skład projektu badawczego zamawianego
nr PBZ-MNiSW-2/3/2006, umowa nr AR100/20/PBZ-MNiSW-2/3/2006
Kierownik zadania: dr hab. Maria Wędzony
Kierownik projektu: prof. dr hab. Piotr Masojć, Akademia Rolnicza w Szczecinie
Wykonawcy zadania: dr hab. inż. I. Żur, dr E. Dubas, dr inż. E. Golemiec, dr G. Gołębiowska, mgr inż.
M. Chrupek (IFR PAN); dr hab. A. Strzembicka-Woźniak (IHAR, Oddział
w Krakowie), dr hab. M. Tyrka, mgr A. Wardyńska (Zakład Genetyki
Populacyjnej, Akademia Polonijna w Częstochowie), dr inż. Z. Banaszak, mgr inż.
M. Pojmaj, mgr inż. R. Pojmaj (DANKO Hodowla Roślin Sp. z o.o. Oddział
w Laskach), prof. dr Balazs Barna, Instytut Ochrony Roślin Węgierskiej Akademii
Nauk, Budapest, Węgry
Okres realizacji: 03.09.2007-10.08.2010
Przyznane środki na zadanie: 711 576 zł
12
Rozwojowe
1. Tytuł: Opracowanie metody ozonowania warzyw z rodziny Brassicaceae w celu podwyższenia ich
odporności globalnej, zawartości naturalnych antyoksydantów oraz stabilizacji jakości plonu w
trakcie przechowywania
Nr projektu: R1204502
Kierownik: prof. dr hab. Zbigniew Miszalski
Wykonawcy: dr M. Libik, dr E. Surówka, doc. dr hab. A. Skoczowski, dr P. Waligórski
Okres realizacji: 27.03.2007-26.03.2010 (36 miesięcy) Przyznane środki: 844 250 zł
2. Tytuł: Poprawa wartości żywieniowej ziarna oraz odporności na suszę roślin owsa poprzez
uzyskanie linii podwojonych haploidów Nr projektu: N R12 002904/2008
Kierownik: Doc. dr hab. Izabela Marcińska
Wykonawcy: dr E. Skrzypek, dr I. Czyczyło-Mysza, prof. dr hab. M. Filek, prof. dr hab. J. Biesaga-
Kościelniak, mgr A. Stawicka
Okres realizacji: 2008-2011
Przyznane środki: 499 600 zł
Promotorskie
1. Tytuł: Rola wybranych kinaz białkowych w regulacji przejścia między stanami redoks
chloroplastów w aklimatyzacji Arabidopsis thaliana do zmiennych warunków środowiska Nr projektu: N301 2550 33
Kierownik: prof. dr Stanisław Karpiński
Wykonawca: mgr M. Płaszczyca
Okres realizacji: 20.11.2007 -19.05.2009 (24 miesiące)
Przyznane środki: 55 000 zł
2. Tytuł: Efektywność wykorzystania wody oraz wysokość i jakość plonu pomidorów w warunkach
zwykłego i naprzemiennego nawadniania oraz kolonizacji korzeni endomikoryzą (arbuscular
mycorrhiza). Nr projektu: NN 310 095336
Kierownik: doc. dr hab. Franciszek Janowiak
Wykonawca: mgr B. Wojciechowska
Okres realizacji: 26.03. 2009-25.09. 2010
Przyznane środki: 39 600 zł.
Specjalne - dotyczy międzynarodowych programów niefinansowanych ze źródeł zagranicznych
1. Tytuł: Genetyczna odporność na choroby grzybowe niezbędna dla zrównoważonej
niskonakładowej produkcji zbóż – badania genetyczne i fizjologiczne w poszukiwaniu podłoża
odporności pszenżyta (xTriticosecale) na pleśń śniegową Microdochium nivale.
Nr projektu: umowa MNiSW 7/COS/2007/01
Kierownik: doc. dr hab. Maria Wędzony
Wykonawcy: dr inż. I. Żur, dr inż. M. Szechyńska-Hebda, dr E. Dubas, dr inż. E. Golemiec, dr G.
Gołębiowska, mgr inż. M. Chrupek (IFR PAN), dr hab. M. Tyrka (Zakład Genetyki
Populacyjnej, Akademia Polonijna w Częstochowie)
Okres realizacji: 16.03.2007-15.03.2009
Przyznane środki: 400 000 zł
Wsparcie udziału IFR PAN w Akcji COST 860 „Zrównoważona niskonakładowa produkcja zbóż:
wymagania pod względem odmianowym i zachowania bioróżnorodności” Akronim: SUSVAR
13
2. Tytuł: Produkcja bezpiecznej żywności wysokiej jakości z wykorzystaniem wód niskiej jakości
oraz udoskonalonych systemów nawadniania i zarządzania
Nr projektu: 359/6. PR UE/2007/7
Kierownik: doc. dr hab. Franciszek Janowiak
Wykonawcy: mgr B. Wojciechowska, mgr B. Janowiak, mgr J. Maślak,
Okres realizacji: 9.07.2007 - 30. 09. 2009
Przyznane środki: 117 240 zł
Wsparcie udziału IFR PAN w Akcji COST FA0604 (TRITIGEN)):
3.Tytuł: Genetyczne i fizjologiczne wskaźniki (markery) tolerancji roślin pszenicy jarej na stres
suszy
Nr projektu: 192/N-COST/2008/0
Kierownik: prof. dr hab. Jolanta Biesaga-Kościelniak
Wykonawcy: prof. dr hab. M. Filek, doc. dr hab. I. Marcińska, dr E. Skrzypek, dr I. Czyczyło-Mysza, dr
A. Janeczko (IFR PAN), prof. dr hab. J. Kościelniak (UR), prof. dr hab. I. Szarejko
Okres realizacji: 2008-2010 (3 lata)
Przyznane środki: 357 341 zł
4. Tytuł: Lokalizacja QTL podatności na indukcję androgenezy w obrębie genomu pszenżyta (×
Triticosecale Wittm.) Nr projektu: 548/N-COST/2009/0
Kierownik: dr hab. inż. Iwona Żur
Wykonawcy: dr hab. M. Wędzony, dr E. Dubas, dr G. Gołębiowska, dr inż. I. Czyczyło- Mysza, dr inż. E.
Golemiec, dr hab. inż. F. Janowiak, mgr M. Chrupek, mgr M. Krzewska (Hara) – IFR
PAN; dr P. Milczarski, dr S. Stojałowski - Katedra Genetyki i Hodowli Roślin,
Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego
Okres realizacji: 2009 –2011
Przyznana kwota: 380 000 zł
5. Tytuł: Lokalizacja loci genów warunkujących cechy ilościowe (QTL) związane z odpornością
roślin pszenicy na suszę z wykorzystaniem mapy markerów i populacji linii podwojonych
haploidów w korelacji ze wskaźnikami fizjologicznymi Nr projektu: 479/N-COST/2009/0
Kierownik: dr inż. Ilona Czyczyło-Mysza
Wykonawcy: prof. dr hab. J. Biesaga-Kościelniak, doc. dr hab. I. Marcińska, dr E. Skrzypek, prof. dr hab.
S. Grzesiak, dr T. Hura, dr hab. M. Wędzony, mgr M. Chrupek, dr M. Grzesiak, mgr A.
Stawicka
Okres realizacji: 2009-2011
Przyznane środki: 613 977 PLN
Wsparcie udziału IFR PAN w Akcji FA0605 INPAS:
6. Tytuł: Określenie udziału poliamin i innych osmoprotektantów w stymulacji odporności pszenicy
na stres osmotyczny Nr projektu: 480/N-COST/2009/0
Kierownik: doc. dr hab. Izabela Marcińska
Wykonawcy: dr E. Skrzypek, dr I. Czyczyło-Mysza, prof. dr hab. S. Grzesiak, prof. dr hab. M. Filek,
prof. dr hab. J. Biesaga-Kościelniak, dr T. Hura, doc. dr hab. F. Janowiak, dr P. Waligórski,
mgr A. Stawicka
Okres realizacji: 2009-2011
Przyznane środki: 544 713 PLN
14
7. Tytuł: Fizyko-chemiczne wskaźniki oddziaływań poliamin z innymi antyoksydantami w
warunkach stresu suszy i zasolenia
Nr projektu: 556/N-/COST/2009,
Kierownik: prof. dr hab. Maria Filek
Wykonawcy: prof. dr hab. J. Biesaga-Kościelniak, doc. dr hab. I. Marcińska, prof. dr hab. Z. Miszalski,
dr A. Janeczko
Okres realizacji: 2009-2011
Przyznane środki: 507 000 PLN
Finansowane przez inne podmioty poza środkami na naukę
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Departament Hodowli i Ochrony Roślin – dotacje
przedmiotowe
1.Tytuł: Badania nad zależnością fluorescencji chlorofilu i stosunków wodnych w roślinie a
odpornością na suszę u pszenżyta
Nr decyzji: HOR hn- 4040dec-22/09
Kierownik: Tomasz Hura;
Współwykonawcy z IFR PAN: Stanisław Grzesiak;
Okres realizacji: 2008-2010
Przyznane środki: 60 000 zł (180 000 zł łącznie)
2.Tytuł: Opracowanie i wdrożenie metody uzyskiwania podwojonych haploidów pszenicy
Nr decyzji: HOR hn- 4040dec-21/09
Kierownik: Doc. dr hab. Izabela Marcińska
Współwykonawcy z IFR PAN: prof. dr hab. Maria Filek, doc. dr hab. Jolanta Kościelniak, dr Edyta
Skrzypek, dr Ilona Czyczyło-Mysza
Okres realizacji: 2008-2010
Przyznane środki: 120 000 zł (360 000 zł – łącznie)
3.Tytuł: Opracowanie efektywnej metody uzyskiwania podwojonych haploidów owsa
Nr decyzji: HOR hn- 4040dec-24/09
Kierownik: dr Edyta Skrzypek
Współwykonawcy z IFR PAN: prof. dr hab. Maria Filek, Doc. dr hab. Izabela Marcińska, doc. dr hab.
Jolanta Kościelniak, dr Ilona Czyczyło-Mysza, mgr Agata Stawicka
Okres realizacji: 2008-2010
Przyznane środki: 100 000 zł (300 000 zł - łącznie)
4.Tytuł: Poszukiwanie fizjologicznych wskaźników zwiększonej tolerancyjności roślin grochu i
łubinu żółtego na suszę
Nr decyzji: 4/2008 / HOR hn – 4040 dec – 23/09
Kierownik: prof. dr hab. Franciszek Dubert,
Okres realizacji: 2008-2010
Przyznane środki: 100 000 zł (300 000 zł – łącznie)
Udział w projektach badawczych realizowanych przez inne placówki naukowe
1. Tytuł: Wrażliwość roślin wykazujących metabolizm typu przejściowego C3-CAM na czynniki
stresu biotycznego
Nr projektu: 265/P01/2006/31
Wykonawca: Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
Kierownik: prof. dr hab. Z. Miszalski,
Współwykonawcy z IFR PAN: dr M. Libik-Konieczny, dr E. Surówka, dr I. Ślesak
Okres realizacji: 2006-2009 (36 miesięcy)
15
2. Tytuł: Funkcja, mechanizm działania i biosynteza lipidowych antyutleniaczy roślinnych
Wykonawca: Uniwersytet Jagielloński, Wydz. Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii
Kierownik: dr hab. J. Kruk
Współwykonawcy z IFR PAN: dr I. Ślesak
Okres realizacji: 2007- 2010 (36 miesięcy)
3. Tytuł: Innowacyjny system programowanego doświetlania roślin ogrodniczych diodami
elektroluminescencyjnymi zasilanymi z autonomicznej instalacji fotowoltaicznej
Nr projektu: R02 049 02 (rozwojowy)
Wykonawca: Instytut Technologii Elektronowej w Warszawie, z siedzibą w Krakowie.
Kierownik: prof. dr hab. inż. Stanisław Nowak
Współwykonawcy z IFR PAN: dr inż. I. Czyczyło- Mysza, doc. dr hab. A. Skoczowski, prof. dr hab. F.
Dubert
Okres realizacji: 2007-2009
4. Tytuł: Wpływ kadmu i selenu na własności powierzchniowe modelowych warstw lipidowych
preparowanych na bazie naturalnych błon komórkowych
Wykonawca: Instytut Katalizy i Fizykochemii Powierzchni PAN w Krakowie
Kierownik: dr hab. Maria Zembala
Główni wykonawcy: prof. dr hab. M. Filek (IFR PAN), dr Barbara Gzyl-Malcher
Okres realizacji: 2006 - 2009
5. Tytuł: Nowe metody genetyki molekularnej i genomiki służące doskonaleniu odmian roślin
uprawnych
Wykonawca: Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
Kierownik: dr hab. Marcin Rapacz
Współwykonawcy z IFR PAN: Prof. dr hab. S. Grzesiak
Okres realizacji: 2006-2009
6.Tytuł: Przydatność biochemicznych metod do identyfikacji odporności chwastów na herbicydy
sulfonylomocznikowe stosowane w uprawie zbóż i kukurydzy Nr projektu: Nr N N310 300134
Wykonawca projektu: Instytut Uprawy i Nawożenia w Puławach (filia we Wrocławiu)
Kierownik: dr Katarzyna Marczewska-Kolasa
Współwykonawcy z IFR PAN: doc. dr hab. A. Skoczowski
Okres realizacji: 2008-2011
7. Tytuł: Functional Analysis of Genetic, Molecular and Quantum Mechanisms that Regulate Plants
Productivity, and Biotechnologies for Cell Wall Degradation and Hydrogen Production. Projekt programu WELCOME 2008/1 realizowanego w ramach PROGRAMU OPERACYJNEGO
INNOWACYJNA GOSPODARKA 2007 – 2013,
Priorytet I „Badania i rozwój nowoczesnych technologii”, Działanie 1.2 „Wzmocnienie potencjału
kadrowego nauki”
Kierownik projektu: Prof. Stanisław Karpiński
Wykonawca: dr inż. M. Szechyńska-Hebda
Okres realizacji: marzec 2009 – luty 2014
8. Tytuł: Fizjologiczne i biochemiczne wskaźniki odporności linii żyta ozimego na różową pleśń
śniegową (Microdochium nivale) Projekt 592/N-COST/2009/0
Wykonawca: Katedra Fizjologii Roślin Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie
Koordynator: dr hab. Agnieszka Płażek
Wykonawcy z IFR PAN: dr hab. inż. I. Żur, dr E. Dubas, prof. dr hab. F. Dubert, dr hab. F. Janowiak,
Okres realizacji: listopad 2009 – lipiec 2011
16
9. Tytuł projektu: Narzędzia biotechnologiczne służące do otrzymywania zbóż o zwiększonej
odporności na suszę Nr projektu: POLAPGEN-BD WND-POIG.01.03.01-00-101/08.
Wykonawca: Instytut Genetyki PAN w Poznaniu.
Wykonawcy z IFR PAN: kierownik zad. bad. nr 8 - prof. dr hab. M. Filek,
kierownik zad. bad. nr 10 - prof. dr hab. J. Biesaga-Kościelniak
Projekty przyznane na najbliższe lata, oczekiwanie na wpłatę I raty środków
Wsparcie Akcji COST FA0605 (INPAS)
Tytuł: Aktywność poliamin i związków fenolowych w reakcji odporności na suszę glebową roślin
motylkowych uprawianych na białko Nr projektu 621/N-COST/09/2010/0
Kierownik: dr inż. Edyta Skrzypek
Wykonawcy: prof. dr hab. F. Dubert, doc. dr hab. I. Marcińska, dr I. Czyczyło-Mysza, mgr A. Stawicka,
dr P. Waligórski, dr K. Dziurka, dr M. Dziurka (IFR PAN), prof. dr hab. J. Kościelniak, dr
hab. A. Płażek (UR)
Okres realizacji: 2010-2011
Przyznane środki: 240 000 zł
Tytuł projektu: Transdukcja sygnału w indukowanej chłodem odporności pszenżyta na grzyba
Microdochium nivale. Nr projektu 595/N-COST/2009/0605
Kierownik: dr inż. Magdalena Szechyńska-Hebda
Wykonawcy: dr E.Golemiec, dr hab. M., dr inż. E. Skrzypek; dr inż. M. Hebda
Okres realizacji: 2010-2011
Przyznana kwota: 368 823 zł
Tytuł: Chloroplastowe mechanizmy obrony i sygnalne u roślin halofitycznych
Nr projektu: 633/N-COST/09/2010/0
Kierownik: dr hab. Ewa Niewiadomska
Wykonawcy: prof. dr hab. Z. Miszalski, dr inż. K. Tokarz, mgr P. Rozpądek, mgr M. Gruca, dr. hab.
E. Kuźniak-Gębarowska
Okres realizacji: 2010-2011
Przyznane środki: 349 000 PLN
Projekty badawcze własne
Tytuł: Możliwość zwiększenia efektywności androgenezy u pszenżyta (× Triticosecale Wittm)
poprzez kontrolę równowagi hormonalnej i natężenia stresu oksydacyjnego w pylnikach
Nr projektu: N N310 452638
Koordynator: Dr hab. inż. Iwona Żur
Wykonawcy: Pracownicy IFR PAN: dr E. Dubas, dr hab. inż. F. Janowiak, dr P. Waligórski, dr hab.
M. Wędzony;
Katedra Fizjologii Roślin, UR w Krakowie - dr inż. K. Hura, dr hab. inż. A. Płażek;
Instytut Katalizy i Fizykochemii Powierzchni PAN w Krakowie - dr M. Szaleniec,
Tytuł: Poprawa wybranych cech ilościowych i jakościowych plonu roślin strączkowych poprzez
zastosowanie nowych bioregulatorów Kierownik: prof. dr hab. Jolanta Biesaga-Kościelniak
Wykonawcy: prof. dr hab. M. Filek, dr A. Janeczko, prof. dr hab. J. Kościelniak (UR) dr W. Mikulski
(SHR Szelejewo)
Okres realizacji: 3 lata
Planowane nakłady: 368 823 zł
17
Projekty badawcze promotorskie
Tytuł: Poszukiwanie genetycznego podłoża odporności pszenżyta (x Triticosecale Wittm.) na
mączniaka prawdziwego (Blumeria graminis) z wykorzystaniem mikrosatelitarnych markerów
molekularnych powstałych w oparciu o znaczniki sekwencji ulegających ekspresji
Nr projektu: N N310 453038
Kierownik: Dr hab. Maria Wędzony
Wykonawcy: Mgr inż. Małgorzata Chrupek
Okres realizacji: 18 miesięcy
Postulowane środki: 42 400 zł
Tytuł: Rola komunikacji korzenie-liście w tolerancji kukurydzy (Zea mays L.) na suszę glebową i
niską temperaturę oraz możliwości jej wykorzystania w hodowli nowych mieszańców Kierownik: dr hab. Franciszek Janowiak
Wykonawca: mgr Joanna Maślak
Tytuł: Wpływ ozonowania siewek Brassica oleraceae var. capitata f. alba na system antyoksydacyjny
Kierownik: prof. dr hab. Zbigniew Miszalski
Wykonawca: mgr Piotr Rozpądek
Okres realizacji: 2010-2011
Złożone wnioski o finansowanie projektów badawczych
Projekty badawcze własne
Tytuł: Poszukiwanie białek związanych z odpornością na pleśń śniegową (Microdochium nivale Fr.,
Samuels i Hallett) u pszenżyta ozimego (x Triticosecale Wittm.)
Kierownik: dr Gabriela Gołębiowska
Wykonawcy: Dr hab. M. Wędzony, dr hab. E. Niewiadomska
Okres realizacji: 2010-2013
Tytuł: Rola witaminy E i zeaksantyny w obronie roślin przed stresem solnym
Kierownik: dr Ewa Surówka
Tytuł: Fizjologiczne i morfologiczne reakcje pszenżyta i kukurydzy na stres powodowany różnym
poziomem zwięzłości gleby oraz na niedobór lub nadmiar wody w glebie
Kierownik: dr Maciej T. Grzesiak
Tytuł: Metabolizm CO2 w łodydze rdestowca ostrokończystego (Reynouturia japonica Houtt.)
Kierownik: prof. dr hab. Jan Pilarski
Wykonawcy: dr Krzysztof Tokarz, dr Maciej Kocurek
Tytuł: Wyjaśnienie mechanizmu fotosyntetycznego wiązania CO2 w łodygach roślin zielnych
Kierownik: prof. dr hab. Jan Pilarski
Wykonawcy: dr Krzysztof Tokarz, dr Maciej Kocurek
Projekty rozwojowe własne
Tytuł: Poprawa konkurencyjności polskich odmian roślin strączkowych poprzez wzrost ilości
i stabilności plonu oraz poprawę wartości żywieniowej białek Kierownik: prof. dr hab. Jolanta Biesaga-Kościelniak
Okres realizacji: 36 miesięcy,
Postulowane nakłady: 1 250 000 zł.
18
Tytuł: Opracowanie metody traktowania nasion pszenicy ekstraktami roślinnymi w celu redukcji
immunoreaktywności białek i uzyskania mąki przydatnej do produkcji żywności hipoalergicznej Kierownik: doc dr hab. Andrzej Skoczowski
Okres realizacji: 3 lata
Postulowane środki: 850 000,00 zł
Projekt KOLUMB - STYPENDIA WYJAZDOWE DLA MŁODYCH DOKTORÓW 2009
Tytuł: Hormonal interactions regulating early plant embryogenesis
Koordynator : dr Eva Benkova
Wykonawca projektu: dr Ewa Dubas
Projekt KOLUMB (FNP)
Tytuł: Perception of the R/RF ratio and tillering response of perennial ryegrass: combining
experimental and modelling approaches Kierownik: dr Elżbieta Frąk
Wykonawca: dr Krzysztof Tokarz
Złożone wnioski o finansowanie sieci naukowych
BIONAN
Tytuł: Molekularne mechanizmy oddziaływań w nanoukładach biologicznych oraz układach
aktywnych biologicznie modyfikowanych nanocząstkami Koordynator sieci: Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Fizyki i Informatyki Kraków,
Prof. dr hab. Wiesław Gruszecki
Kierownik wyodrębnionej części badań: prof dr hab. Jolanta Biesaga Kościelniak (IFR PAN)
AGROEKOBIOLOGIA
Tytuł: Innowacyjne technologie i metody oceny oraz poprawy jakości produkcji roślinnej, a także
wzbogacenia biologicznej różnorodności Koordynator sieci: Instytut Fizjologii Roślin im. Franciszka Górskiego PAN – prof. dr hab.
Franciszek Dubert Uczestnicy sieci: Instytut Genetyki Roślin PAN w Poznaniu
Instytut Fizjologii Roślin im. Franciszka Górskiego PAN
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Krakowie
Instytut Agrofizyki im. Bohdana Dobrzańskiego PAN w Lublinie
Ogród Botaniczny PAN- Centrum ZAchowania Różnorodności Biologicznej w
Warszawie
Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego w Poznaniu
Planowane środki na 2010 dla sieci: 2 320 000 zł
Tytuł projektu: „Genomika i Transgeneza Roślin Użytkowych”.
Koordynator sieci: Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie (prof. Edward Arseniuk) oraz
Katedra Genetyki i Biotechnologii, SGGW (prof. dr hab. Monika Rakoczy-Trojanowska)
Pakiet 1. Identyfikacja genów i QTL (Quantitative Trait Loci) warunkujących ważne gospodarczo cechy
roślin.
Koordynator pakietu: prof. dr hab. Wacław Orczyk, Zakład Inżynierii Komórkowej i Transformacji,
IHAR
Zadanie na 2010 r. (planowane). Wykorzystanie techniki DArT do identyfikacji QTL ważnych
gospodarczo cech u zbóż
Kierownik zadania: dr hab. Maria Wędzony
Wykonawcy: dr inż. M. Szechyńska-Hebda, mgr inż. E. Golemiec, mgr E.Dubas, dr hab. inż. I. Żur, mgr
inż. M. Chrupek (Zakład Biologii Komórki), dr inż. Ilona Czyczyło-Mysza (Zakład Biotechnologii)
Instytucja realizująca zadanie: Instytut Fizjologii Roślin im. Franciszka Górskiego PAN
Okres realizacji: 12 miesięcy
Planowane środki na 2010: 80 000 zł
19
IV. PROJEKTY FINANSOWANE PRZEZ PODMIOTY ZAGRANICZNE
1. SAFIR
Projekt finansowany przez Komisję Europejska w ramach 6 Programu Ramowego
Priority 5 Food Quality and Safety, akcja STREP
Temat: Safe and High Quality Food Production using Low Quality Waters and Improved Irrigation
Systems and Management
Nr projektu FP6- 023168, www.safir4eu.org
Koordynator: Dr Finn Lars Plauborg - Danish Institute of Agricultural Sciences, Department of
Agroecology, Research Centre Foulum.
Nr kontraktu PL 023168 SAFIR
Udział IFR PAN w konsorcjum realizującym projekt: doc. dr hab. Franciszek Janowiak
Okres realizacji: 1.10.2005-30.09.2009
Całkowita dotacja w projekcie dla partnera polskiego 50 000 euro.
Projekt dotyczy mechanizmów efektywnego wykorzystania wody przez rośliny uprawne oraz
metod jej podniesienia poprzez zastosowanie różnych metod deficytowego nawadniania oraz polepszenie
technik nawadniania roślin. Szczegółowy opis wszystkich pakietów (Work package, WP) projektu SAFIR
znajduje się na stronie projektu: www.safir4eu.org. W obrębie WP 2 projektu (New Irrigation
Management Schemes), w którym uczestniczy Instytut Fizjologii Roślin PAN, przeprowadzone są
doświadczenia na dwóch ważnych rolniczo roślinach ziemniaku i pomidorze. Na roślinach pomidora
przeprowadza się serię doświadczeń wazonowych w szklarni, w których stosowane są różne metody
deficytowego nawadniania oraz specjalne wazony typu split root: zwykłe deficytowe nawadnianie (DI)
oraz naprzemienne deficytowe nawadnianie (PRD). W DI dostarcza się roślinom mniej wody niż jej
straty w wyniku ewapotranspiracji (50 lub 70 %), natomiast w PRD dostarcza się również mniej wody niż
jej straty z gleby, ale tylko do jednej połowy systemu korzeniowego, podczas gdy druga połowa
poddawana jest wysychaniu do zdefiniowanego poziomu zawartości wody w glebie (partial root drying-
zone, PRD). Po osiągnięciu założonego poziomu wyschnięcia gleby następuje zmiana strony
nawadnianej. W tych doświadczeniach oprócz obiektów DI i PRD prowadzi się również rośliny w pełni
nawadniane (FI), którym dostarcza się 100 % utraconej w wyniku ewapotranspiracji wody. Podczas
stosowania wspomnianych wyżej różnych metod nawadniania określi się sposób funkcjonowania roślin
poprzez liczne pomiary wielu parametrów fizjologicznych, wielkość i jakość plonu owoców oraz
efektywność wykorzystania wody. Podlewanie (nawadnianie) roślin w poszczególnych obiektach
realizowane jest wg pomiaru objętościowej zawartości wody w każdej połówce wazonu mierzone metodą
TDR (Time Domain Reflectometer).
2. Marie Curie European Reintegration (Stypendium Marie Curie Reintegracyjne) FP7-PEOPLE-
2007-2-2-ERG, nr 207350
Tytuł projektu: Cell wall-plasmalemma-cytoskeleton as a sensor in cold-induced plant resistance to
fungal infection
Koordynator (person in charge): dr hab. Maria Wędzony (IFR PAN)
Wykonawcy: dr inż. Magdalena Szechyńska-Hebda
Okres realizacji: styczeń 2008 – luty 2011
Przyznana kwota: 45 000 Euro
Tematyka trzyletniego projektu jest kontynuacją zagadnień badanych podczas wcześniejszego
stypendium Marie Curie Intra-European Fellowship. Uzyskane wyniki wskazały na istotną rolę bardzo
wczesnych szlaków sygnałowych obejmujących głównie sygnał elektryczny generowany podczas stresów
abiotycznych i biotycznych. Wyniki uzyskanych badań zasugerowały potrzebę analizy właściwości
plazmolemy, jako pierwszej bariery pomiędzy wnętrzem komórki i środowiskiem zewnętrznym.
Badania obecnego projektu obejmują analizę odporności roślin na patogena grzybowego M. nivale
wywołującego chorobę siewek nazywaną różową pleśnią śniegową. Doświadczenia prowadzone są dla
odmian modelowych pszenżyta ozimego o eksperymentalnie dobranym poziomie odporności w
warunkach kontrolowanych oraz wybranym izolacie grzyba o wysokiej wirulencji.
20
W badaniach prowadzonych w ramach projektu stwierdzono istnienie ścisłej zależność pomiędzy
chłodzeniem roślin a indukcją sygnałów generowanych w obrębie membrany komórkowej i
indukowaniem odpowiedzi komórkowej prowadzącej do uzyskania odporności krzyżowej – aklimatyzacji
do chłodu i odporności na patogena grzybowego. Rośliny zdolne są do utrzymania nabytej odporności
przez, co najmniej, trzy tygodnie podczas warunków rozhartowania. Przenoszenie sygnału o chłodzie z
membrany komórkowej do wnętrza komórki jest wzmacniane na poziomie cytoplazmy przez szereg
czynników, a zakończeniem szlaków sygnałowych jest ekspresja specyficznych genów prowadzących do
wzmocnienia zarówno mechanicznej bariery komórkowej uniemożliwiającej infekcję (np. zmiany składu,
i jakości cząsteczek budujących ścianę komórkową), jak i aktywnej obrony na poziomie komórki,
ograniczającej namnażanie patogena, gdy już doszło do infekcji. Kontynuacja badań pozwoli określić rolę
cytoszkieletu, pośredniczącego w reakcjach nabywania odporności mechanicznej.
Projekt DAAD A0973675 „Nowoczesne zastosowania biotechnologii”
Tytuł: Selection of Lolium perenne lines with desirable traits (delayed senescence higher sugar
content) for bionergy production.
Kierownik: prof. Karin Krupinska
Wykonawca: dr Elżbieta Golemiec
Stypendium uzyskane na rok 2010
Złożone wnioski o projekty
Projekt badawczy UE w ramach 7 PR pt. Improving wheat and barley PROductivity under water-
limited conditions (Akrinim: IMPRO-drought), Call: KBBE-2009-1-2-05-
Tytuł: Water stress tolerance and water use efficiency in food crops
Koordynator: Luigi Cattivelli, Agricultural Research Council of Italy,
Wykonawcy: dr hab. Franciszek Janowiak przewidziany do pomiarów poziomu kwasu abscysynowego
(ABA) w zadaniu badawczym pt.: The physiological and morphological bases of water use efficiency and
drought tolerance in wheat and barley.
Projekt nr 254576 7 PR w konkursie The Marie Curie Intra-European Fellowships, FP7-PEOPLE-2009-
IEF
Tytuł: Control of plant growth and stress resistance for increased productivity
Koordynator: Prof. Karin Krupinska
Wykonawca: dr Elżbieta Golemiec
Projekt badawczy DFG
Tytuł: Physiological, molecular and epigenetic approaches to investigate regulation of leaf senescence by
chloroplast-derived signals
Kierownik: Prof. Karin Krupinska
Wykonawca: dr Krzysztof Tokarz
21
V. WSPÓŁPRACA NAUKOWA Z ZAGRANICĄ
Współpraca w ramach centralnych porozumień PAN z placówkami równorzędnymi
w ramach tzw. wymiany bezdewizowej
Wspólne projekty badawcze
Austria
Badania struktury i polarności modelowych i naturalnych chloroplastowych membran lipidowych
w aspekcie procesów różnicowania komórek roślinnych
Partner zagraniczny: Institut fűr Biophysik und und Nanosystemforschung Östrerreichische
Akademie der Wissenschaften (Institute of Biphysic and Nanosystems Austian Academy of Science,
Austria – Graz)
Koordynator strony austriackiej: prof. Perter Laggner
Koordynator strony polskiej: prof. dr hab. Maria Filek
Okres realizacji: 2006-2010
W roku 2009 podczas wizyty w IBN AAS przeprowadzono badania porównawcze zmian struktury
chloroplastów hodowanych w różnych warunkach stresu osmotycznego. Analizy przeprowadzono w
oparciu o technikę SWAX w IBN AAS. Rośliny do badań zostały wyhodowane w IFR PAN. Uzgodniono
również ostateczną wersję publikacji zaakceptowanej do druku w J. Plant Physiol.
Republika Czeska
Rola cytokinin w rozwoju generatywnym roślin ozimych (The role of cytokinins in generative
development of winter plants)
Partner zagraniczny: Ŭstav Experimentâlni Botaniniky AVČR (Institute of Experimental Botany
Academy of Sciences of the Czech Republic), Šlechitelů 11, 783-71 Olomouc, Czech Republic)
Koordynator strony czeskiej: prof. Miroslav Strnad
Koordynator strony polskiej: prof. dr hab. Maria Filek
Wykonawcy ze strony polskiej: prof. dr hab. J. Biesaga-Kościelniak, doc. dr hab. I. Marcińska
Okres realizacji: 2009-2011
W roku 2009 została podpisana nowa umowa o współpracy pomiędzy IFR PAN i IEB ASC. Projekt
dotyczy tematyki, której wstępne eksperymenty rokują uzyskanie dalszych informacji na temat indukcji
generatywnej roślin. Podczas spotkania w Pradze ustalono założenia i plan eksperymentów na najbliższe
miesiące.
Steroidy a indukcja rozwoju generatywnego roślin i odporność na stres suszy (Steroids - plant
flowering induction and response to drought stress)
Partner zagraniczny: Laboratoř růstových regulátorů PřF Univerzita Palackého Olomouc & ÚEB
AV ČR (Laboratory of Growth Regulators joined facility of Palacký University Olomouc &
Institute of Experimental Botany Academy of Sciences of the Czech Republic), Šlechtitelů 11, CZ-
78371 Olomouc, Czech Republic Koordynator ze strony czeskiej: dr Jana Swaczynová
Koordynator ze strony polskiej: dr Anna Janeczko
Okres realizacji: 2009-2011
W 2009 r. przeprowadzono w laboratorium w Ołomuńcu analizę zawartości progesteronu w
roślinach pszenicy. Badania wykonano na dwóch grupach próbek: traktowanych progesteronem (opryski,
podlewanie systemu korzeniowego) w celu zbadania transportu tych związków w roślinie oraz u 2
odmian – wrażliwej i tolerancyjnej na suszę, przed i po stresie suszy. Wyniki wstępne wskazują, że (1)
progesteron aplikowany egzogennie jest stosunkowo słabo pobierany przez rośliny pszenicy (2) zwartość
progesteronu jest różna w różnych liściach (3) odmiany: odporna na suszę i wrażliwa różnią się
zawartością endogennego progesteronu.
22
Słowacja
Badania nad wybranymi parametrami fizjologicznych i molekularnymi mogących modyfikować
poziom odporności roślin na patogeny grzybowe (Studies of selected physiological and molecular
parameters involved in plant resistance to fungal pathogens)
Partner zagraniczny: The Institute of Plant Genetics and Biotechnology, Slovak Academy of Sciences,
Nitra
Koordynator strony słowackiej: dr Jan Salaj
Koordynator strony polskiej: dr hab. Iwona Żur
Okres realizacji: 2007-2009
Zakończono trzeci i ostatni rok współpracy w ramach projektu. W roku 2009 w ramach
przydzielonych środków 3 osoby zespołu ze strony polskiej (dr Ewa Dubas, dr Elżbieta Golemiec, dr
Gabriela Gołębiowska) w trakcie pobytu w IPGB SAS w Nitrze (23.06-26.06.2009) uczestniczyły w
dalszych badaniach. Ich celem była analiza zmian aktywności enzymatycznej chitynaz oraz β-1,3-
glukanazy w siewkach pszenżyta (X Triticosecale Wittm.) w trakcie hartowania niską temperaturą i
infekcji Microdochium nivale. W trakcie pobytu przeprowadzono również rozmowy dotyczące dalszej
oraz możliwości nawiązania nowej współpracy. Uzyskane wyniki zaprezentowano w formie posteru na
VIII Międzynarodowej Konferencji „Eco-Physiological Aspects of Plant Responses to Stress Factors”, w
Krakowie (16-19 wrzesień 2009). W chwili obecnej opracowywane jest podsumowanie uzyskanych w
trakcie 3-letniej współpracy wyników; w najbliższym czasie wyniki te zostaną opublikowane.
Tajwan
Podwyższona tolerancja na patogeny w wyniku nadekspresji generującego H2O2 enzymu oksydazy
glukozanowej u tytoniu (Pathogen tolerance conferred by H2O2-generating glucose oxidase in
transgenic tobacco)
Partner zagraniczny: Department of Molecular Biotechnology, Da Yeh University, Da-Tsuen,
Changhua, Taiwan
Koordynator strony tajwańskiej: dr Chih-Wen Yu
Koordynator strony polskiej: dr hab. Ewa Niewiadomska
Okres realizacji: 2009-2010
W 2009 r. nastąpiła wymiana naukowców obu stron. We wrześniu w IFR PAN przebywali dr Chih-
Wen Yu i dr Shu-Hsien Hung i M.Sc. Shan Chun Wu, natomiast ze strony polskiej na Tajwan wyjechali
dr hab. Ewa Niewiadomska, dr Elżbieta Golemiec i dr Krzysztof Tokarz (listopad). W czasie tych
pobytów badawczych wykonano eksperymenty polegające na analizie aktywności dysmutazy
ponadtlenkowej (SOD) w trakcie starzenia liści tytoniu. Przeprowadzono testy aktywności oksydazy
glukozowej (GO) na krążkach liściowych tytoniu oraz analizę obecności tego enzymu w ekstraktach
liściowych, za pomocą metody western blotting z wykorzystaniem specyficznego przeciwciała (anty-
GO). Wykonano także analizę odporności roślin tytoniu na stres fotooksydacyjny wywoływany przez
silne światło w połączeniu z niską temperaturą. Badania te wykonano na roślinach dzikiego typu oraz na
roślinach o zmienionym szlaku sygnałowym etylenu.
Węgry
Badania porównawcze nad odpornością roślin uprawnych na choroby i zanieczyszczenia chemiczne
przy użyciu kalorymetrii izotermicznej i pomiarów aktywności fotosyntetycznej (Comparative
studies of the resistance of crop plant varieties to diseases and chemical pollutants using isothermal
calorimetry and measurement of photosynthetic efficiency)
Partner zagraniczny: Magyar Tudományos Akadémia Növényvédelmi Kutatöintézete (Plant
Protection Institute, Hungarian Academy of Sciences, Instytut Ochrony Roślin WAN) II Ker.
Herman. Herman Ottó út 15, H-1525 Budapest Koordynator strony węgierskiej: doc. dr hab. Balazs Barna
Koordynator strony polskiej: doc. dr hab. Andrzej Skoczowski
Wykonawcy: dr Anna Janeczko, prof. Franciszek Dubert
Okres realizacji: 2008-2010
23
Ukończono prace nad tekstem publikacji “Metabolic response of oilseed rape cotyledones on
infection with Pseudomonas syringe, P. florescence and P. mutant in presence of 24-epibrassinolide”oraz
wstępnie przedyskutowano tekst kolejnej publikacji pod roboczym tytułem „Role of 24-epibrassinolide in
modifying of membrane permeability in Arabidopsis mutants during bacterial infection” (publikacja
powstała w wyniku badań wykonanych w Budapeszcie w 2009 r.). Ponadto przygotowano plan pracy
dalszych eksperymentów przewidzianych do wykonania w czerwcu/lipcu 2010 w Budapeszcie
Zgłoszone wspólne projekty badawcze
Belgia
Auksyna jako cząsteczka sygnalna w indukcji podwojonych haploidów (DHs) rzepaku (Auxin as a
trigger in double haploids (DH) production of oilseed rape)
Partner zagraniczny: VIB, Ghent University, 9052 ZWIJNAARDE – GENT, Technologiepark 927,
Belgium
Koordynator strony belgijskiej: dr Eva Benkova
Koordynator strony polskiej: dr Ewa Dubas
Okres realizacji (planowany): 2010-2012
W 2009 dr Ewa Dubas przebywała w Ghent w ramach wolnej wymiany bezdewizowej PAN.
Głównym celem wyjazdu było omówienie szczegółów przyszłej polsko-belgijskiej współpracy
bilateralnej pomiędzy VIB Ghent University a Instytutem Fizjologii Roślin im. Franciszka Górskiego
PAN w Krakowie. Zadaniem delegowanej było zaprezentowanie możliwości wykorzystania technologii
podwojonych haploidów (DH) w badaniach skoncentrowanych na roli roślinnych regulatorów wzrostu
(GRs) w rozwoju zarodka oraz zapoznanie się z ofertą badawczą Instytutu VIB Ghent University.
Delegowana wygłosiła wykład (pt. „Androgenesis as a tool in studies on early embryogenesis in plants”)
oraz przeprowadziła eksperyment polegający na immunodetekcji wybranego roślinnego regulatora
wzrostu w kulturach androgenicznych rzepaku (Brassica napus L.). Zaplanowane eksperymenty zostały
szczegółowo omówione. W przeprowadzonym pilotażowo eksperymencie zastosowano protokół do
immunodetekcji wybranego GR. Uzyskane wyniki stanowią podstawę do dalszej pracy nad optymalizacją
metody dla kultur androgenicznych rzepaku. Optymalizacja metody będzie miała miejsce w IFR PAN w
Krakowie.
Słowacja
Markery molekularne w analizie gradientu auksyny w zarodkach androgenicznych rzepaku
(Molecular markers in the analysis of auxin distribution in oilseed androgenic embryos)
Partner zagraniczny: Institute of Plant Genetics and Biotechnology, Slovak Academy of Sciences, 95007
Nitra, Akademicka 2, P.O. Box 39 A Slowacja
Koordynator strony słowackiej: dr Jana Moravcikova
Koordynator strony polskiej: dr Ewa Dubas
Okres realizacji (planowany): 2010-2012
Poszukiwanie białek odporności na pleśń śniegową u pszenżyta ozimego (Evaluation of proteins
related to snow mould resistance in winter triticale)
Partner zagraniczny: Institute of Plant Genetics and Biotechnology, Slovak Academy of Sciences,
95007 Nitra, Akademicka 2, P.O. Box 39 A Slowacja
Koordynator strony słowackiej: dr Martin Hajduch
Koordynator strony polskiej: dr Gabriela Gołębiowska
Wykonawcy: Dr hab. M. Wędzony, dr hab. inż. I. Żur, dr inż. E. Golemiec, dr E. Dubas, mgr M. Hara
Okres realizacji (planowany): 2010-2013
24
Udział IFR PAN w badaniach międzynarodowych Akcji COST
Akcja COST FA0604 - Genomika Triticeace w podnoszeniu jakości zbóż europejskich (Triticeace
genomics for the advancement of essential European crops (TRITIGEN)) -
Okres realizacji: 2007-2011
Koordynator zagraniczny: Biotechnology and Food Research (BEL), Plant Genomics (KGE),
Finlandia
Koordynator zespołu IFR PAN: prof. dr hab. Jolanta Biesaga-Kościelniak – delegat Polski do Rady
Zarządzającej Akcji.
Głównym celem Akcji COST FA0604 jest działanie na rzecz rozwijania nowoczesnych technologii
pozwalających na identyfikowanie i wykorzystanie markerów genetycznych w celu wzbogacenia
materiałów hodowlanych roślin pszenicy, jęczmienia i żyta o geny cech ważnych dla biologii i uprawy
tych roślin. Użycie markerów molekularnych do określania regionów genomu oraz lokalizacji
konkretnych loci w puli odmian i linii hodowlanych roślin zbożowych stosowane jest coraz częściej w
programach hodowlanych. W ramach tej akcji zostanie zwrócona szczególna uwaga na miejsca na
chromosomie (loci) odpowiedzialne za odporność na stresy biotyczne (choroby - np. Fusarium, rdze
zbożową, oraz choroby wirusowe) jak również stresy abiotyczne (tolerancja na suszę i chłód). Będą
również poszukiwane loci genów odpowiedzialnych za wysokość i jakość plonu przy uwzględnieniu
takich składników odżywczych jak zawartość glutenu, antyoksydantów, karotenoidów (ziarno pszenicy)
oraz jakość słodu, zawartość włókien i kwasu fitowego w jęczmieniu. Zwrócona zostanie również uwaga
na loci odpowiadające za wydajność przemian pierwotnej biomasy obejmującej syntezę skrobi, syntezą
głównych składników ściany komórkowej, a także inne elementy istotne dla produkcji biopaliw
i bioproduktów w warunkach niskonakładowego rolnictwa.
W ramach akcji realizowane są 3 projekty międzynarodowe badawcze niewspółfinansowane
(rozdz. III). Pracownicy realizujący badania w projektach niewspółfinansowanych współpracują z:
Institute for Research on Environment and Sustainability, Newcastle University, Newcastle upon Tyne,
Wielka Brytania – prof. Steve Quarrie -
Plant Breeding UnitFAO/IAEA, Agriculture and Biotechnology Laboratory, Wiedeń, Austria -
mgr Joanna Jankowicz-Cieślak
Diversity Arrays Technology Pty Ltd, Yarralumla, Australia - dr Andrzej Kilian
Akcja FA0605 INPAS - Kontrola sygnałowa tolerancji na stress i produkcja związków ochronnych
przed stresem u roślin" (Signalling Control of Stress Tolerance and Production of Stress Protective
Compounds in Plants) Okres realizacji 2008-2011.
Koordynator zagraniczny: Professor Antonio F. Tiburcio z Unitat de Fisiologia Vegetal Productes
Naturals, Biologia Vegetal I Edafologia dept. Facultat de Farmacia Universitat de Barcelona, Hiszpania.
Koordynator zespołu IFR PAN: doc. dr hab. Izabela Marcińska – delegat Polski do Rady Zarządzającej
Akcji.
Cele akcji:
1. Ustalenie prostych i niezawodnych testów biologicznych (cech) do badania odpowiedzi na stres suszy i
potencjału osmotycznego w populacji mapującej linii podwojonych haploidów uzyskanej z mieszańca
pszenicy Chinese Spring x SQ1 (CSDH), otrzymanego z John Innes Center, Wielka Brytania.
2. Zbadanie odpowiedzi linii CSDH na stres suszy glebowej i potencjału osmotycznego na poziomie
całych roślin, organów i na poziomie procesów biochemicznych.
3. Wykorzystanie istniejącej mapy markerów molekularnych linii CSDH w celu zlokalizowania genów
QTL regulujących tolerancję na stres wywołany suszą i potencjałem osmotycznym.
4. Wytypowanie rejonów genomu najsilniej sprzężonych z badanymi cechami i odpowiednich markerów
molekularnych związanych z tolerancją na stres suszy i potencjału osmotycznego, które będą mogły
być wykorzystane przez hodowców do selekcji genotypów odpornych na suszę wspieranej markerami
MAS (z ang. Marker Assisted Selection).
25
Zespół naukowy IFR PAN zainteresowany jest szczególnie współpracą w ramach Grupy Roboczej
4 (WG 4), dotyczącej ”Zintegrowanych analiz molekularnych ścieżek metabolicznych poliamin w
odpowiedzi na stres abiotyczny” a także Grupy roboczej 3 (WG 3), dotyczacej „Ekspresji genów
związanych z produkcją osmoprotektantów”.
W 2009 roku realizowano 2 niewspółfinansowane projekty badawcze (rozdz. III), a 3 kolejne
rozpoczynają się w 2010 r.
Pozostała współpraca międzynarodowa
Dania
Podpisano Memorandum of Understanding o naukowej współpracy na lata 2009 – 2013 między
Department of Agriculture and Ecology (DAE UC), Faculty of Life Sciences, University of Copenhagen
a Instytutem Fizjologii Roślin PAN (IFR PAN) w zakresie fizjologii roślin uprawnych ze szczególnym
uwzględnieniem efektywności wykorzystania wody przez rośliny oraz jakości plonu. Partnerzy
współpracy:
prof. Dr Christian R. Jensen, DAE UC, Højbakkegård Alle 13, DK-2630 Taastrup, Dania,
doc. dr hab. Franciszek Janowiak, IFR PAN, Zakład Ekofizjologii Roślin.
Niemcy
Podpisano Memorandum of Understanding o naukowej współpracy na lata 2009 – 2013 między Institute
for Crop Production and Agroecology in the Tropics and Subtropics (ICPA), University of Hohenheim a
Instytutem Fizjologii Roślin PAN (IFR PAN) w zakresie fizjologii stresu u roślin w szczególności na
polu komunikacji korzenie-liście w warunkach abiotycznego stresu.
Partnerzy współpracy:
prof. dr Folkard Asch, ICPA, Garbenstr. 13, D-70599 Stuttgart, Niemcy
doc. dr hab. Franciszek Janowiak, IFR PAN, Zakład Ekofizjologii Roślin.
Finlandia
Temat współpracy„Fizykochemiczne badania współdziałania jonów Cd i Se z hormonami roślinnymi
w procesach rozwojowych pszenicy i rzepaku. Partner zagraniczny: Department of Applied Chemistry and Microbiology, University of Helsinki,
P.O. Box 27, FIN-00014 Helsinki, Finland Koordynator strony (zagranicznej). Prof. Helina Hartikainen
Koordynator strony polskiej: Prof. dr hab. Maria Filek
Eksperymenty prowadzone w 2009 roku w ramach wspólnego tematu badawczego dotyczyły
określenia wpływu jonów Cd i Se na pobieranie mikro- i makroelementów z pożywek hodowlanych.
Wyniki badań zostały przyjęte do druku w czasopiśmie Plant & Soil.
26
VI. WSPÓŁPRACA NAUKOWA Z PLACÓWKAMI KRAJOWYMI
Zakład Biologii Komórki
Pracownicy ZBK współpracują w realizacji różnych zadań i projektów z niżej wymienionymi
instytucjami.
Realizacja zadania nr PBZ-MNiSW-2/3/2006/20, w projekcie badawczym specjalnym nr MNiSW
7/COS/2007/01 oraz w sieci „Genomika i Transgeneza”:
- Akademia Polonijna w Częstochowie - dr hab. M. Tyrka
- Akademia Rolnicza w Szczecinie - prof. dr hab. P. Masojć,
- IHAR Oddział w Krakowie - dr hab. Anna Strzembicka-Woźniak
- DANKO Hodowla Roślin Sp. z o.o. - mgr inż M. Pojmaj, dr Z. Banaszak, dr K. Marciniak
IHAR Oddział w Poznaniu – prof. dr hab. T. Cegielska-Taras; realizacja wspólnego projektu badawczego
PAN ze Słowacją (dr E. Dubas)
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie – dr hab. A. Płażek, dr K. Hura – realizacja projektów badawczych N
N310 084736, N N310 452638, 592/N-COST/2009/0
Instytut Katalizy i Fizykochemii Powierzchni PAN w Krakowie - dr M. Szaleniec – realizacja projektu
badawczego N N310 452638
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie - dr P. Milczarski, dr S. Stojałowski –
realizacja projektu badawczego 548/N-COST/2009/0.
Zakład Biologii Rozwoju
Prof. dr hab. Maria Filek:
- Uniwersytet Jagielloński Kraków – Katedra Chemii Fizycznej. Badania dotyczą układów
modelowych błon komórkowych wykonywanych metodą KSV.
- Uniwersytet im. M.Curie-Skłodowskiej, Lublin – Badania kanałów jonowych błon komórek
rzepaku.
- Instytut Chemii Bioorganicznej PAN, Poznań – Oznaczenia metylacji DNA.
- Uniwersytet M. Kopernika w Toruniu – Analiza cytologiczna oraz badania z wykorzystaniem
mikroskopii elektronowej.
Doc. dr hab. Andrzej Skoczowski
- Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Zakład Roślin Zbożowych w Krakowie -Poszukiwanie
metod obniżania zawartości białek alergizujących w ziarnach pszenicy.
- Uniwersytet Jagielloński - Wydział Chemii - Zastosowanie metody spektrometrii Ramanowskiej
z transformacją Fouriera w biologii roślin.
Doc. dr hab. Andrzej Skoczowski, mgr Magdalena Troć
Uniwersytet Jagielloński, Wydział Chemii - Analiza środowiskowa.
Prof. dr hab. Jolanta Biesaga-Kościelniak
Uniwersytet Śląski - Genetyczne wskaźniki (markery) tolerancji roślin na stres suszy.
Prof. dr hab. Franciszek Dubert
- Stacja Hodowli Roślin Szelejewo i Poznańska Hodowla Roślin - odporność grochu i łubinu na
suszę.
- Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, prof. T. Zając,
wspólne badania nad mieszankami roślin zbożowych i motylkowo-zbożowych.
Zakład Biotechnologii
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie
Szkolenie z zakresu obsługi programów JoinMap, Mapmaker, MapQTL oraz QTLCartographer
przez dr Stefana Stojałowskiego oraz dr Pawła Milczarskiego z Zakładu Genetyki, Hodowli
27
i Biotechnologii Roślin. Podczas szkolenia nawiązano współpracę dotyczącą analizy QTL. Obecnie
w przygotowaniu publikacja „The Genetic Control of Responses of Wheat Leaves to Excision”
Hodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o. Grupa IHAR
W roku 2006 nawiązano współpracę z w/w spółką, której dyrektorem jest dr Zygmunt Tadeusz
Nita. Realizowany jest wspólny projekt rozwojowy pt. „Poprawa wartości żywieniowej ziarna oraz
odporności na suszę roślin owsa poprzez uzyskanie linii podwojonych haploidów”, który będzie
kontynuowany w latach 2008-2011 w IFR PAN przy współudziale hodowców spółki.
Koordynatorem jest dr hab. Izabela Marcińska. Podjęto również w latach 2008-2010 realizację
dwóch projektów badawczych, finansowanych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Ponadto podjęta została współpraca ze wszystkimi 7 spółkami Hodowli Roślin zajmującymi się
pszenicą oraz 3 spółkami zajmującymi się owsem w Polsce.
Uniwersytet Jagielloński, Zakład Cytologii i Embriologii Roślin, w Krakowie - dr Marzena Popielarska-
Konieczna. Wynikiem współpracy jest publikacja:
Popielarska-Konieczna M., Marcińska I., Nowakowski P.. 2009. Wstępne badania nad kulturą In
vitro izolowanego bielma przedstawicieli rodzaju Triticum L. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk
Rolniczych, 534: 231-241.
Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie (dr inż. Tomasz
Warzecha).
Wynikiem współpracy jest złożenie wniosku o finansowanie projektu pt. „Wykorzystanie
markerów fizjologicznych oraz markerów DNA w poszukiwaniu form jęczmienia (Hordeum
vulgare L.) o podwyższonej odporności na infekcje Fusarium culmorum”.
Zakład Biologii Stresu
Realizacja projektu własnego MNiSW 2685/P01/2006/31 „Wrażliwość roślin wykazujących metabolizm
typu przejściowego C3-CAM na czynniki stresu biotycznego” – kierownik: prof. dr hab. Z.
Miszalski – współpraca z:
Uniwersytetem Pedagogicznym w Krakowie (Instytut Biologii),
Uniwersytetem Łódzkim (Wydział Biologii i Ochrony Środowiska)
Uniwersytetem Jagiellońskim (Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii - Zakład Fizjologii i
Biochemii Roślin, Instytut Botaniki - Zakład Cytologii i Embriologii Roślin)
Uniwersytetem Śląskim (Wydział Biologii i Ochrony Środowiska) - Zakład Biologii Komórki
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie - współpraca z w ramach grantu rozwojowego R1204502,
realizowanego od 2007 roku pod tytułem „Opracowanie metody ozonowania warzyw z rodziny
Brassicaceae w celu podwyższenia ich odporności globalnej, zawartości naturalnych
antyoksydantów oraz stabilizacji jakości plonu w trakcie przechowywania” – kierownik: prof. dr
hab. Z. Miszalski
Uniwersytetem Gdańskim, Wydział Genetyki i Cytologii - współpraca w ramach projektu własnego N303
356935 realizowanego od 2008 roku pod tytułem „Charakterystyka białka MnSODII (MnSODII-
like protein) i systemów antyooksydacyjnych w kompetencji i determinacji do ryzogenezy w
kulturach in vitro M. crystallinum L” – kierownik: dr M. Libik-Konieczny.
Zakład Ekofizjologii
Współpraca na podstawie listów intencyjnych o współpracy naukowej w latach 2009 – 2013 z
placówkami:
Produkcja i Hodowla Roślin Ogrodniczych w Krzeszowicach sp. z o.o., 32-065 Krzeszowice, ul. Żbicka
32 (PHRO), osoby współpracujące z IFR PAN: F. Janowiak, J. Maślak, B. Wojciechowska
Hodowla Roślin Smolice Sp. z o.o. Grupa IHAR, Smolice 146, 63-740 Kobylin (HRS), osoby
współpracujące z IFR PAN: F. Janowiak, J. Maślak.
28
VII. UDZIAŁ W KONFERENCJACH I ZJAZDACH NAUKOWYCH
Międzynarodowe
8th
International Conference: „Eco-physiological Aspects of Plant Responses to Stress Factors”
Kraków, Poland, 16-19 September 2009
Wykłady i komunikaty ustne
1. Gawrońska H., Przybysz A., Szalacha E., Wrochna M., Janowiak F., Słowinski A. 2009. Protective
role of Asahi SL against plant stressors. Book of Abstracts, 8-9.
2. Grzesiak M.T. 2009. Change of root system architecture in relation to leaf water potential and gas
exchange of maize and triticale seedlings growth in different soil compaction condition. Book of
Abstracts, 16-17.
3. Maślak J., Asch F., Janowiak F., 2009. Signalling from roots to shoots under drought conditions in
maize plants. Book of Abstracts, 29–30.
4. Quarie S., Pekic Quarie S., Czyczyło-Mysza I., Marcińska I., Skrzypek E., Chrupek M. 2009. The
genetic control of water loss from detached leaves of wheat (Triticum aestivum L.). Book of
Abstracts, 10.
5. Troć M., Skoczowski A. 2009. The impact of the herbal extracts on growth and chemical
composition the wheat seedlings. Book of Abstracts, 32.
6. Wojciechowska B., Janowiak F., Maślak J., Liu F., Jensen C. R, 2009. Deficit irrigation improves
water management in tomato plants. Book of Abstracts, 33.
Postery
7. Biesaga-Kościelniak J., Kościelniak J., Adamska A., Wdowin M. 2009. Physiological responses of
spring wheat cultivars to drought stress - selection of drought resistant genotypes. Book of Abstracts, 57.
8. Czyczyło-Mysza I., Marcińska I., Skrzypek E., Grzesiak S., Stawicka A., Chrupek M., Quarrie
S.A. 2009. QTL analysis for yield and yield components under drought stress in what (Triticum
aestivum L.). Book of Abstracts, 57-58.
9. Filek M., Gzyl-Malcher B., Zembala M. 2009. Cadmium stress and its influence on the properties of
mixed monolayers of tocopherol+phospholipids. Book of Abstracts, 78.
10. Goraj S., Libik-Konieczny M., Kalisz A., Skoczowski A., Libik A., Miszalski Z. 2009. Pattern of
antioxidant system activity in Brassica pekinensis heads. Book of Abstracts, 39.
11. Grzesiak M.T., Rzepka A, Hura T. 2009. Impact of soil drought on changes of a dry matter
partitioning, leaf injury, leaf water potential and chlorophyll content in triticale and maize genotypes
differing in drought tolerance. Book of Abstracts, 59-60.
12. Hura T., Grzesiak S, Hura K, Grzesiak M.T., Banaszak Z. 2009. Simulation of drought and its
effect on water status and activity of the photosynthetic apparatus of twelve triticale genotypes. Book
of Abstracts, 61-62.
13. Janowiak F., Else M. A., Jackson M. B. 2009. Stomatal closure and export of indole acetic acid and
abscisic acid in the transpiration stream of tomato plants stressed by flooding. Book of Abstracts, 61-
62.
14. Nosek M, Surówka E., Skoczowski A., Cebula A., Miszalski Z. 2009. Differentation of
antioxidative system according to leaf layers in head of white cabbage (Brassica oleracea L. var
capitata f. alba). Book of Abstracts, 45.
15. Skwarek A., Czyczyło-Mysza I., Skoczowski A., Pilarski J., Grzesiak W., Nowak S. 2009. Influence of
ozone stress and light spectrum on optical properties of broccoli leaves. Book of Abstracts, 49.
29
16. Szechyńska-Hebda M., Gołębiowska G., Żur I., Dubas E., Golemiec E., Wędzony M. 2009.
Cold-induced changes of cytoplasmic peroxidases activity in triticale lines that are sensitive or
resistant to fungal pathogen Microdochium nivale. Book of Abstracts, 90.
17. Ślesak I, Miszalski Z. 2009. Thermostability and phylogeny of iron and manganese superoxide
dismutases. In silico studies. Book of Abstracts, 89.
18. Troć M., Skoczowski A. 2009. Unexpected endothermic reactions during seedlings growth. Book of
Abstracts, 51.
19. Wdowin M., Janeczko A. 2009. Response of wheat and soybean metabolism on the seed priming
with steroidal regulators at drought stress conditions. Book of Abstracts, 52.
20. Żur I., Dubas E., Moravčíková J., Golemiec E., Gołębiowska G., Salaj J. 2009. Effect of winter
triticale (xTtriticosecale Wittm.) cold hardening and Microdochium nivale (Fr., Samuels & Hallett)
infection on pathogenesis related proteins activity. Book of Abstracts, 92.
1st International Conference on Retrograde Signaling in Plants, Berlin, Germany, 1-3 October 2009
21. Karpiński S, Szechyńska-Hebda M. 2009. Evidence for light wavelength-specyfic systemic
photoelectrical signaling and cellular light memory in Arabidopsis thaliana. Book of Abstracts, 32.
Plant ROS 2009, Helsinki, Finland, July 8-10, 2009
22. Chang C.C.C., Ślesak I., Jordá L., Sotnikov A., Melzer M., Miszalski Z., Mullineaux P.M., Parker
J.E., Karpińska B., Karpiński S. Arabidopsis chloroplastic glutathione peroxidases play a role in
cross-talk between photooxidative stress and immune responses. Conference Proc., (wykład)
23. Gruca M., Niewiadomska E. 2009. Adaptation of Rubisco to fluctuating carbon dioxide
concentration in CAM metabolism (komunikat ustny).
24. Szechyńska-Hebda M., Karpiński S. 2009. Evidences for quantum-photoelectrical signaling network
and cellular light memory in Arabidopsis thaliana). Conference Proc., 180. (poster)
13th
Annual symposium for biology students from Europe “Symbiose 2009”, Kazań (Russia), 30.07.-
08.08.2009
25. Gruca M, Niewiadomska E. 2009. Adaptation of Rubisco to fluctuating carbon dioxide
concentration in CAM metabolism (komunikat ustny).
12th
European Student Conference, Almeria, Hiszpania, 15-18 July 2009
26. Gzyl-Malcher B., Makyła K., Filek M. 2009. The temperature influence on the surface properties of
galactolipids obtined from wheat callus culture. Book of Abstracts, 104 (poster).
Annual Meeting of the Society for Free Radical Research-Europe, Rome, Italy, August 26-29, 2009 -
Satellite Symposium on Vitamin E
27. Surówka E., Niewiadomska E., Kornaś A., Krupinska K., Miszalski Z., 2009. On the role of
vitamin E in Arabidopsis thaliana plants growing at low light intensity. Proceedings, 131-136
(poster).
30
2nd
Meeting of the International Network of Plant Abiotic Stress”, Tartu, Estonia, 14-17.05.2009
28. Marcińska I., Czyczyło-Mysza I., Skrzypek E., Stawicka A., Quarrie S. A. 2009. Physiological
and biochemical differences in parental wheat forms Chinese Spring and SQ1 as a basis for studies of
doubled haploid mapping population lines. Abstract Book “ Plant Abiotic Stress – from signaling to
development ”, 86 (poster).
4th
Conference of Polish Society of Experimental Plant Biology “Why not”, Kraków, Poland,
September 21-2, 2009
Wykłady i komunikaty ustne
29. Karpiński S., Szechyńska-Hebda M. 2009. Evidence for light wavelength-specyfic systemic
photoelectrical signaling and cellular light memory in Arabidopsis thaliana. Acta Biol. Crac. s. Bot.
51, suppl. 2, 47.
30. Niewiadomska E., Ślesak
I., Desel
C., Rozpądek
P., Ślesak
H., Libik
M., Krupinska
K. 2009.
Hydrogen peroxide generation in leaf veins. Acta Biol. Crac. s. Bot., 51, suppl. 2, 48.
Postery
31. Biesaga-Kościelniak J., Pilipowicz M., Kościelniak J. 2009. Response of some Polish wheat genotype
to anther culture system. Acta Biol. Crac. s. Bot., 51, suppl. 2, 62.
32. Goraj S. Libik-Konieczny M., Kalisz A., Skoczowski A., Libik A., Miszalski Z. 2009. Engagement
of enzymatic and non-enzymatic antioxidants in regulation of oxudative stress in layer of Brassica
pekinensis (Lour.) Rupr. Head. Acta Biol. Crac. s. Bot., 51, suppl. 2, 53.
33. Gruca M., Krupinska K., Niewiadomska E. 2009. Adaptation of RubisCO to Crassualcean acid
metabolism (CAM). Acta Biol. Crac., s. Bot., 51, suppl. 2, 40.
34. Gzyl-Malcher B., Filek M., Zembala M., Biesaga-Kościelniak J. 2009. Tocopherol effect on
properties of model membranes of galactolipids extracted from plastids of wheat exposed to cadmium
stress. Acta Biol. Crac. s. Bot., 51 suppl. 2, 54.
35. Janowiak F., Maślak J., Asch F., 2009. Hormonal, hydraulic, and pH signals from chilled roots to
shoots in maize plants. Acta Biol. Crac. s. Bot. 51, suppl. 2, 55.
36. Marcińska I., Skrzypek E., Czyczyło-Mysza I., Stawicka A., Pilipowicz M. 2009. Does the
relationship between the frequency of androgenesis and vernalization requirement exist in wheat?
Acta Biol. Crac. s. Bot. 51, suppl. 2, 53.
37. Nosek M., Surówka E., Skoczowski A., Cebula S., Miszalski Z. 2009. Enzymatic and non-enzymatic
antioxidants pattern in different leaf layers of white cabbage head. Acta Biol. Crac. s. Bot. 51, suppl. 2,
62.
38. Saja D., Troć M., Skoczowski A. 2009. Estimation of weeds resistant to herbicides using isothermal
calorimetry and Raman spectrometry. Acta Biol. Crac. s. Bot. 51, suppl. 2, 67.
39. Skrzypek E., Marcińska I., Stawicka A., Czyczyło-Mysza I., Pilipowicz M. 2009. Induction of
androgenesis in oat (Avena sativa L.) depending on kind of culture medium. Acta Biol. Crac. s. Bot.
51, suppl. 2, 62.
40. Stawicka A., Skrzypek E., Marcińska I., Czyczyło-Mysza I. 2009. Production of haploids in oat
(Avena sativa L.) by means of pollination with maize (Zea mays L.). Acta Biol. Crac. s. Bot. 51,
suppl. 2, 22.
41. Surówka E., Desel Ch., Miszalski Z. 2009. The tocopherols functions in different stage of
development of Arabidopsis thaliana plants growing at low light intensity. Acta Biol. Crac. s. Bot.
51, suppl. 2, 68.
31
42. Surówka E., Libik M., Kuźniak E., Skłodowska M., Rapacz M., Goraj S., Kornaś A., Dobrowolska
I., Kurczyńska E., Miszalski Z. 2009. Mesembryanthemum crystallinum –Botrytis cinerea interaction
depends on the photosynthetic metabolism. Acta Biol. Crac. s. Bot. 51, suppl. 2, 35.
43. Szalacha E., Gawrońska H., Przybysz A., Janowiak F., Miszczak A., Połeć-Pawlak K., Gawroński
S.W. 2009. Selected physiological processes and profile gene expression in Arabidopsis thaliana L.
plants as affected by platinum. Acta Biol. Crac.s. Bot. 51, suppl. 2, 69.
44. Szymańska R., Ślesak I., Kruk J. 2009. Ferredoxin:NADP+ oxidoreductase bound to the cytochrome
b6f complex is active in plastoquinone reduction. Implications fro-cyclic electron transport and
chlororespiration. Acta Biol. Crac. s. Bot. 51, suppl. 2, 110.
45. Wojciechowska B., Janowiak F., Maślak J., Liu F., Jansen Ch. R., 2009. Mycorrhizal fungi and
deficit irrigation as a new water saving strategy for tomato plants. Acta Biol. Crac. s. Bot. 51, suppl.
2, 36.
Krajowe
XII Ogólnopolska Konferencja Kultur in vitro i Biotechnologii pt. „Integracja biotechnologii, biologii
molekularnej i praktyki rolniczej w kulturach in vitro”, Poznań, 9-11.09.2009 r.
46. Konieczny R., Libik M., Surówka E., Nosal A., Miszalski Z. 2009. Enzymatic markers of
rhizogenic competence in in vitro culture of common ice plant. Acta Biol. Crac. s. Bot. 51, suppl. 1,
18.
Postery:
47. Marcińska I., Skrzypek E., Czyczyło-Mysza I., Stawicka A., Pilipowicz M. 2009. Does the
relationship between the frequency of androgenesis and vernalization requirement exist in wheat?
Acta Biol. Crac. s. Bot. 51, suppl. 1, 53.
48. Płażek A., Dubert F. 2009. Optimalization of medium for callus induction and plant regeneration of
Miscantheus x giganteus. Acta Biol. Crac. s. Bot. 51, suppl. 1, 56.
49. Popielarska-Konieczna M., Braś M., Rzenno K., Łojewski M., Marcińska I. 2009. Isolation and in
vitro culture of endosperm tissues in selected monocot and dicot species. Acta Biol. Crac. s. Bot. 51,
suppl. 1, 59.
50. Skrzypek E., Marcińska I., Stawicka A., Czyczyło-Mysza I., Pilipowicz M. 2009. Induction of
androgenesis in oat (Avena sativa L.) depending on kind of culture medium. Acta Biol. Crac. s. Bot.
51, suppl. 1, 62.
„Nauka dla hodowli roślin uprawnych” Zakopane, 02-06 02.2009 r.
Postery
51. Chrupek M., Tyrka M., Wędzony M. Gdzie szukać markerów molekularnych odporności pszenżyta
na mączniaka właściwego?
52. Dubas E., Gruca L., Gołębiowska G., Żur I., Wędzony M., Kultury in vitro w badaniach
oddziaływań warunkujących odporność pszenżyta (x Triticosecale) na infekcję Microdochium nivale
53. Marcińska I., Skrzypek E., Czyczyło-Mysza I., Stawicka A., Pilipowicz M., Nita Z. Efektywność
uzyskiwania podwojonych haploidów pszenicy w zależności od cech agronomicznych roślin
donorowych.
54. Skrzypek E., Marcińska I., Czyczyło-Mysza I., Stawicka A., Pilipowicz M., Nita Z. „Wpływ
warunków prowadzenia kultury na indukcję androgenezy owsa”
32
VIII Krajowa Konferencja Elektroniki, Darłówko Wschodnie, 7-10. 06. 2009 r.
55. Grzesiak W., Nowak S., Początek J., Skwarek A., Dubert F., Skoczowski A.M., Czyczyło-
Mysza I., Kurpaska S. 2009. Zastosowanie diod LED w systemach doświetlania roślin wyzwaniem
na dzisiaj i na jutro, Materiały Konferencyjne, 503-508. (poster)
VI Sympozjum „Hodowla, uprawa i wykorzystanie pszenżyta, ”Mrzeżyno, 6-9 wrzesień 2009 r.
56. Chrupek M., Tyrka M., Wędzony M. Zachowanie specyficzności pszenicznych i żytnich markerów
mikrosatelitarnych u pszenżyta (poster).
III Sympozjum naukowe: Jakość środowiska, surowców i żywności, Lublin, 30-31 marzec 2009
Wykłady
57. Biesaga-Kościelniak J. Zearalenon – nowy regulator roślinny.
58. Hura T. Rola związków fenolowych w stresie suszy.
59. Janeczko A. Występowanie, transport i aktywność fizjologiczna brassinosteroidów u roślin z
rodziny Graminae.
60. Niewiadomska E. Starzenie liści- programowana śmierć komórki czy blokada śmierci.
61. Żur I. Haploidy i podwojone haploidy w badaniach modelowych, molekularnych i praktyce
hodowlanej.
Postery
62. Czyczyło-Mysza I., Marcińska I., Skrzypek E., Chrupek M., Wędzony M., Reszka A., Quarrie
S., Effect of vernalization on the genetic control of yield, its components and agronomic traits.
63. Dubas E., Custers J., Kieft H., van Lammeren A., Żur I., Wędzony M., Kultury androgeniczne
mikrospor rzepaku (Brassica napus L.): transport auksyn przez białka PIN.
64. Dubas E., Gołębiowska G., Żur I., Wędzony M. Przebieg infekcji Microdochium nivale w
warukach in vitro u pszenżyta ozimego (x Triticosecale Wittm.).
65. Szechyńska-Hebda M., Wędzony M., Zmiany płynności plazmalemmy w procesie indukcji przez
niską temperaturę odporności pszenżyta (x Triticosecale Wittm.) na infekcję Microdochium nivale.
Wykłady i referaty - na zaproszenie instytucji, nie będące wykładami na konferencji ani działalnością
dydaktyczną
Prof. Dubert:
1. Wykład pt: „Możliwości uprawy roślin na stacjach kosmicznych” wygłoszony w październiku 2009
jako inaugurujący nowy rok wykładów na „Wszechnicy” PAN, Warszawa, Pałac Staszica.
2. Wykład pt: „Ewolucja molekularna a zmiany składu ziemskiej atmosfery” wygłoszony w dniu 5.
grudnia na Otwartym Uniwersytecie Technicznym, organizator AGH w Krakowie.
3. Wykład pt: „Zarys ewolucji molekularnej” wygłoszony w maju 2009 r. na zaproszenie Wydawnictwa
Nowa Era na kursie szkoleniowym dla nauczycieli w Ośrodku Szkolenia Nauczycieli w Rybniku.
33
VIII. PUBLIKACJE
Punktacja publikacji zgodnie z listą Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
A – Czasopisma z listy Filadelfijskiego Instytutu Informacji Naukowej
1. Chang C C-C, Jorda
L., Ślesak
I, Sotnikow
A., Melzer
M., Miszalski Z., Mullineaux
P.M., Parker
J.E,
Moritz T., Karpińska
B. and Karpiński
S. 2009. Chloroplastic glutathione peroxidases (cpGPXs) play
a role in regulation of photooxidative stress tolerance and basal disease resistance in Arabidopsis
thaliana. Plant Physiol. 150, 670-683.
2. Else M.A., Janowiak F., Atkinson C.J., Jackson M.B. 2009. Root signals and stomatal closure in
relation to photosynthesis, chlorophyll a fluorescence and adventitious rooting of flooded tomato
plants. Annals of Botany 103, 313-323, doi:10.1093/aob/mcn208
3. Filek M., Zembala M., Hartikainen H., Miszalski Z., Kornaś A., Wietecka-Posłuszny R., Walas P.
2009. Changes in wheat plastid membrane properties induced by cadmium and selenium in
presence/absence of 2,4-dichlorophenoxyacetic acid. Plant Cell Tiss. Organ Cult. 96, 19–28.
4. Filek M., Gzyl-Malcher B., Zembala M., Bednarska E., Laggner P., Kriechbaum M. 2009. Effect of
selenium on characteristics of rape chloroplasts modified by cadmium. J. Plant Physiol.
DOI:10.1016/j.jplph.2009.07.003
5. Gzyl-Malcher B., Filek M., Brezesinski G. 2009. Influence of cadmium and selenate on the
interactions between hormones and phospholipids. Langmuir DOI:10.1021/1a901653y.
6. Gołębiowska G., Wędzony M. 2009. Cold-hardening of winter triticale (x Triticosecale Wittm.)
results in increased resistance to pink snow mould Microdochium nivale (Fr., Samuels & Hallett) and
genotype-dependent chlorophyll fluorescence modulations. Acta Physiol. Plant. 31(6), 12-19,
DOI : 10.1007/s11738-009-0357-5.
7. Grzesiak M.T., Filek W., Hura T., Kocurek M., Pilarski J. 2009. Leaf optical properties during
and after drought stress in triticale and maize genotypes differing in drought tolerance. Acta Physiol.
Plant. DOI 10.1007/s11738-009-0400
http://www.springerlink.com/content/lq026618p0351684/fulltext.pdf
8. Hura T., Hura K, Grzesiak M.T. 2009. The usefulness of chlorophyll fluorescence parameters in
harvest prediction in ten genotypes of winter triticale under optimal growth conditions. Plant
Biosystems 143 (DOI: 10.1080/11263500903178083).
9. Hura T., Hura K, Grzesiak S. 2009. Leaf dehydration induces different content of phenolics and
ferulic acid in drought-resistant and -sensitive genotypes of spring triticale. Z. für Naturforschung
64c, 85-95.
10. Hura T., Hura K, Grzesiak S. 2009. Physiological and biochemical parameters for identifications of
QTLs controlling the winter triticale drought tolerance at the seedling stage. Plant Physiology and
Biochemistry, 47, 210-214.
11. Hura T., Hura K, Grzesiak S. 2009. Possible contribution of cell wall-bound ferulic acid in drought
resistance and recovery in triticale seedlings. J. Plant Physiol. 166, 1720-1733.
12. Janeczko A., Biesaga-Kościelniak J., Dziurka M. 2009. 24-Epibrassinolide modifies seed
composition in soybean, oilseed rape and wheat. Seed Science and Technology 7, 625-637.
34
13. Janeczko A., Hura K., Skoczowski A., Idzik I., Biesaga-Kościelniak J., Niemczyk E. 2009.
Temperature-dependent impact of 24-epibrassinolide on the fatty acid composition and sugar content
in winter oilseed rape callus. Acta Physiol. Plant. 31, 71-79.
14. Jurkiewicz A., Ryszka P., Anielska T., Waligórski P., Białońska D., Góralska K., Tsimilli-Michael
M., Turnau K.. 2009. Optimization of culture conditions of Arnica montana L.: effects of mycorrhizal
fungi and competing plants. Mycorrhiza DOI: 10.1007/s00572-009-0280- z
15. Kalemba M. E., Janowiak F., Pukacka S., 2009. Desiccation tolerance acquisition in developing
beech (Fagus sylvatica L.) seeds: the contribution of dehydrin-like protein. Trees Structure and
Function 23, 305-315. DOI 10.1007/s00468-008-0278-8.
16. Kornaś A., Fischer-Schliebs E., Lüttge U., Miszalski Z. (2009) Adaptation of obligate CAM plant
Clusia alata to light stress: Metabolic responses, J. Plant Physiol. 166, 1914-1922.
17. Niewiadomska E., Polzien L., Desel C., Rozpądek P., Miszalski Z., Krupinska K. (2009). Spatial
patterns of senescence and development-dependent distribution of reactive oxygen species in tobacco
(Nicotiana tabacum L.) leaves. J. Plant Physiol 166, 1057-1068.
18. Płażek A., Dubert F., Marzec K. 2009. Cell membrane permeability and antioxidant activities in the
rootstocks of Miscanthus x giganteus as an effect of cold and frost treatment. J. Applied Bot. and
Food Quality 82 158-162.
19. Płażek A., Skoczowski A., Hura K., Libik M., Barna B. 2009. Accumulation of H2O2 and changes in
antioxidative enzymes and β-1,3-glucanase in barley and meadow fescue leaves attacked by Bipolaris
sorokiniana. Cereal Research Communications 37(3), 399-408.
20. Pociecha E., Płażek A., Janowiak F., Waligórski P., Zwierzykowski Z. 2009. Changes in abscisic
acid, salicylic acid and phenylpropanoid concentrations during cold acclimation of androgenic forms
of Festulolium (Festuca pratensis × Lolium multiflorum) in relation to resistance to pink snow mould
(Microdochium nivale). Plant Breeding 128 (4): 397-403. DOI: 10.1111/j.1439-0523.2009.01664.x
21. Pociecha E., Płażek A., Janowiak F., Zwierzykowski Z. 2009. ABA level, proline and phenolic
concentration, and PAL activity induced during cold acclimation in androgenic Festulolium forms
with contrasting resistance to frost and pink snow mould (Microdochium nivale). Physiological and
Molecular Plant Pathology 73: 126-132, doi:10.1016/j.pmpp.2009.03.005.
22. Troć M., Skoczowski A., Barańska M. 2009. The influence of sunflower and mustard leaf extracts
on the germination of mustard seeds. J. Therm. Anal. Cal. 95, (3), 727–730.
23. Żur I., Dubas E., Golemiec E., Szechyńska-Hebda M, Gołębiowska G., Wędzony M. 2009.
Stress-related variation in antioxidative enzymes activity and cell metabolism efficiency associated
with embryogenesis induction in isolated microspore culture of triticale (x Triticosecale Wittm.). Plant
Cell Rep. 28:1279–1287; DOI 10.1007/s00299-009-0730-2.
24. Zembala M., Filek M., Walas S., Mrowiec H., Kornaś A., Miszalski Z., Hartikainen H. 2009. Effect
of selenium on macro- and microelement distribution and physiological parameters of rape and wheat
seedlings exposed to cadmium stress. Plant Soil. DOI 10.1007/s11104-009-0171-2 .
35
B. Pozostałe czasopisma zagraniczne lub czasopisma polskie
1. Dąbrowska G, Zubek-Rzeplińska W., Goc A., Szechyńska-Hebda M., Filek M. 2009. Metylacja
genów rRNA w tkankach kalusowych pszenicy. Methylation of rRNA genes In callus tissue of wheat.
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, Z. 534, 23-30.
2. Grzesiak M.T. 2009 Impact of soil compaction on root architecture, leaf water status, gas exchange
and growth of maize and triticale seedlings. Plant Root 3, 10-16. DOI:10.3117/plantroot.3.10
http://plantroot.org/PDFarchive/2009/3_10.pdf
3. Grzesiak W., Nowak S., Początek J., Skwarek A., Dubert F., Skoczowski A.M., Czyczyło-Mysza I.,
Kurpaska S. 2009. Zastosowanie diod LED w systemach doświetlania roślin wyzwaniem na dzisiaj i
na jutro, Elektronika- Konstrukcje, Technologie, Zastosowania, 10, 73-77. 6.p
4. Kocurek M, Tokarz K, Pilarski J. 2009.Funkcjonowanie fotosyntezy w łodygach i jej znaczenie dla
bilansu węglowego rośliny. Wiadomości Botaniczne 53(1/2), 7-20.
5. Popielarska-Konieczna M., Marcińska I., Nowakowski P. 2009. Wstępne badania nad kulturą In
vitro izolowanego bielma przedstawicieli rodzaju Triticum L. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk
Rolniczych, Z. 534, 231-241.
6. Skrzypek E., A. Stawicka, I. Czyczyło-Mysza, Pilipowicz M., Marcińska I. 2009. Wpływ
wybranych czynników na indukcję androgenezy owsa (Avena Sativa L.) Zeszyty Problemowe
Postępów Nauk Rolniczych Z. 534, 273-281.
7. Zarek M., P. Waligórski. 2009. Determination of 10-deacetylbaccatine III in Taxus baccata needles
by micellar electeroninetic chromatography. Herba Polonica Vol. 55(2) 25-35. 6p
Monografie i rozdziały w monografiach (książkach)
1. Biesaga-Kościelniak J., Filek M. 2009. Occurence and Physiology of zearalenone as a New plant
hormone. 2010. Sociology, Organic Farming, Climate Change and Soil Science. Sustainable
Agriculture Reviews 3. Springer Science + Business Media B.V. 419-437.
2. Krawczyk J., Hara M. 2009. The karyotype analysis of selected species of rye (Secale: Poaceae), In:
Grass research edited by Ludwik Frey W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences,
Kraków, 96-107.
3. Kuźniak E., Niewiadomska E., Miszalski Z., Karpinski S. (2009) The role of chloroplasts and redox
status in holistic regulation of stress responses in plants. In: (W.Maksymiec ed.) Compartmentation of
Responses to Stresses in Higher Plants, True or False, ISBN: 978-81-7895-422-6, 163-192.
4. Płażek A., Dubert F., Molekularne podstawy odporności roślin na stresy. 2009. W: B. Naganowska,
P. Kachlicki, P. Krajewski (red.), Genetyka i genomika w doskonaleniu roślin uprawnych. Wyd.
Instytut Genetyki Roślin PAN w Poznaniu, ISBN978-83-61607-36-6., s 87 – 93.
5. Płażek A., Dubert F., Marzec K., Dziurka M. Studiem relating to Frost tolerance of Miscanthus x
giganteus, 2009. W: Naganowska B., Kachlicki P., Krajewski P. (red.), Genetyka i genomika w
doskonaleniu roślin uprawnych, wyd. Instytut Genetyki Roślin PAN w Poznaniu, ISBN978-83-
61607-36-6, 123 – 131.
6. Swaczynová J., Novak O., Strnad M., Janeczko A. 2009. Brassinosteroids. Rozdział nr 19 w książce:
Plant Biochemistry. Red.: S.S. Narwal; Studium Press (USA), 479-486.
36
7. Wędzony M., Forster B.P., Żur I., Golemiec E., Szechyńska-Hebda M., Dubas E., Gołębiowska
G. 2009. Progress in Doubled Haploid Technology in Higher Plants. In: Touraev A., Forster B.P.,
Jain S.M., (eds.): “Advances in Haploid Production in Higher Plants” © Springer Science + Business
Media B.V. 1-34.
Popularno-naukowe
1. Dubas E., Custers J., Lammeren A., Kieft H., Żur I., Wędzony M. 2009. Brassica napus L.
microspore culture: Auxin efflux carrier proteins. Annual Report 2009. Polish Academy of Science, ISSN
1640-3754, p. 69-70.
Redakcja
1. Marcińska I. Dubert F., Czyczyło-Mysza I., Skrzypek E. (red.) 2009. Zeszyty Problemowe
Postępów Nauk Rolniczych „Kultury in vitro w fizjologii roślin”. Z. 534, ss. 317.
Publikacje w druku – grupa A
1. Biesaga-Kościelniak J., Kościelniak J, Filek M., Marcińska I., Machackova I. Kuboń M. 2010.
The effect of plant hormones and their interaction with electric field on the winter wheat
development. Acta Physiol. Plant.
2. Biesaga-Kościelniak J., Kościelniak J., Janeczko A. 2010. Zearalenone and thidiazuron stimulate
regeneration of oilseed rape and wheat. Acta Physiol. Plant.
3. Gatehouse A., Emami K., Morris N., Cockell S., Shu Q.Y., Gołębiowska G. 2009. Changes in
protein expression profiles between a low phytic acid rice line and its parental line: a proteomic and
bioinformatic approach. Journal of Agricultural and Food Chemistry.
4. Hura T., Hura K., Grzesiak S., Banaszak Z. Simulation of osmotic stress during the early stages of
triticale development as a promising laboratory test for screening drought resistance. Cereal
Research Communications.
5. Janeczko A., Swaczynova J. 2010. Endogenous brassinosteroids in wheat treated with 24-
epibrassinolide. Biologia Plantarum.
6. Kornas A., Miszalski Z., Surówka E., Fischer-Schliebs E., Lüttge U.(2010) Light stress is not
effective in enhancing of Crassulacean acid metabolism (CAM). Z. Naturforsch.
7. Kościelniak J., Biesaga-Kościelniak J., Janeczko A., Filek W. 2010. Can the giberella zeae toxin
zearalenone affect the photosynthetic productivity and increase yield formation in spring wheat and
soybean plants? Photosynthetica.
8. Płażek A., F. Dubert F. Medium optimisation for the induction of callus and plant regeneration of
Miscanthus x giganteus. Acta Biol. Crac. s. Bot.
Publikacje oddane do druku
1. Dubas E., Wędzony M., Petrovska B., Salaj J., Żur I. 2009. Cell structural reorganization during
induction of androgenesis in isolated microspore cultures of triticale (x Triticosecale Wittm.). Acta
Biol. Crac. s. Bot. MS#575/51/09 (po recenzji, manuskrypt w rewizji)
2. Karpiński S, Szechyńska-Hebda M, 2009. Evidence for Light Wavelength-Specific Systemic
Photoelectrical Signaling and Cellular Light Memory in Arabidopsis thaliana. Plant Cell (po
recenzji, manuskrypt w rewizji)
37
3. Kuźniak E., Gabara B., Skłodowska M., Libik-Konieczny M., Miszalski Z. Effects of NaCl on the
response of the halophyte Mesembryanthemum crystallinum callus to Botrytis cinerea infection.
Protoplasma (w recenzji)
4. Kuźniak E., Kornaś A., Gabara B., Ullrich C., Skłodowska M., Miszalski Z. Interaction of Botrytis
cinerea with the intermediate C3-CAM plant Mesembryanthemum crystallinum. Env. Exp. Bot. (w
recenzji)
5. Libik-Konieczny M, Surówka E, Kuźniak E, Nosek
M, Miszalski Z. Differences in some elements
of antioxidant system in C3 and CAM performing Mesembryanthemum crystallinum L. plants as a
response to infection with Botrytis cinerea and Pseudomonas syringae (w recenzji)
6. Libik-Konieczny M., Ślesak I., Miszalski Z. Influence of some antioxidant enzymes inhibitors on in
vitro regeneration processes and betalain synthesis in callus cells of Mesembryanthemum crystallinum
L. (w recenzji)
7. Nosek M., Surówka E., Goraj S., Cebula S., Libik A., Miszalski Z., The naturally spread of
antioxidants in white cabbage head (Brassica olerecea L. var. capitata f. alba) and the resulting
alteration in the level of some oxygene free radicals. J. Sci.Food Agricult. (w recenzji).
8. Płażek A., Dubert F., Physiological parameters of hardening to frost of Miscantus giganteus.
Wysłane do Angevandte Botanik
9. Szymańska R., Ślesak I., Kruk J., Ferredoxin:NADP+ oxidoreductase bound to the cytochrome b6f
complex is active in plastoquinone reduction. Implications for cyclic electron transport and
chlororespiration. Phytochemistry (w recenzji)
10. Ślesak I., Miszalski Z. Thermostability and phylogeny of iron and manganese superoxide
dismutases. J. Mol. Evol. (w recenzji)
11. Waligórski P., M. Szaleniec; Prediction of white cabbage (Brassica oleracea var. capitata) self-
incompatibility based on neural network and discrimination analysis of complex electrophoretic
patterns. Computational Biology and Chemistry – przyjęte do recenzji
Publikacje w druku – grupa B
1. Dubas E., Marzec K., Płażek A. Cytological studies on Microdochium nivale infection in Lolium
perenne (L.) plants. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych.
2. Góral H., Tyrka M., Stojałowski S., Wędzony M. Inheritance of fertility restoration in winter triticale
with cytoplasm of Triticum timopheevi. Folia Universitatis Agriculturae Stetinensis Agricultura,
Alimentaria, Piscaria et Zootechnica.
3. Janowiak F., Else E. A., Jackson M. B., 2010. Leaf-area-specific delivery rates of indole acetic acid
and abscisic acid in the transpiration stream of flooded tomato plants in relation to stomatal closure.
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych.
4. Przybysz A., Janowiak F., Słowiński A., Gawrońska H., 2010. Protective role of asahi SL against
drought stress. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych.