090. polaris burmese library - singapore - collection - volume 90

249
jynf ol vl xk taygif ;cH pm;ae&aom qif ;&J'k uQ rsd K;pH k rS vG wf ajrmuf atmif ppf tm%m&S if pepf ud k t&if OD ;qH k ;wd k uf zsuf jypf &rnf / vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 1 ppftmPm&Sifpepfwdkufzsufa&; jidrf;csrf;a&; 'dDrdkua&pDa&; vlYtcGifhta&; aqmif;yg;rsm; twGJ 90 မနမာပညမႀ ႎိငငံေရးအကဥးသားမား၏ ဓာတပံႎႀင့ မႀတတမးမားကိ ထိငးမနမာနယစပ၊ မေဆာက႓မိႚ အေခစိက မနမာႎိငငံ၊ ႎိငငံေရး အကဥးသားမား ကညီေစာင့ေရႀာကေရး အဖၾ ႟ံးတၾ င ပသထားပံ ဖစပၝသည။ (Photo: AFP) txl ;aqmif ;yg; ဓာတ္ေင႔ ေရာင္းရေငေဒၚလာသန္း ငါးေထာင္နီးပါး မန္မာဗိုလ္ခပ္မား ခုိးဖက္ထား အဆိပ္လူးျမား ရးသူ- ညီပုေလး

Upload: witmone

Post on 12-Nov-2014

215 views

Category:

Documents


3 download

TRANSCRIPT

Page 1: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 1

ppftmPm&Sifpepfwdkufzsufa&;jidrf;csrf;a&; 'dDrdkua&pDa&; vlYtcGifhta&;

aqmif;yg;rsm; twGJ 90

မနမာပညမႀ ႎငငေရးအကဥးသားမား၏ ဓာတပႎႀင မႀတတမးမားက ထငးမနမာနယစပ၊

မေဆာက႓မႚ အေခစက မနမာႎငင၊ ႎငငေရး အကဥးသားမား ကညေစာငေရႀာကေရး အဖၾႚ

႟းတၾင ပသထားပ ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

txl;aqmif;yg;

ဓာတေငြ႔ ေရာငးရေငြ ေဒၚလာသနး ငါးေထာငနးပါး

ျမနမာဗလခပမား ခးဖြကထား

အဆပလးျမားေရးသ- ညပေလး

Page 2: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 2

Page 3: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 3

ppftmPm&Sifpepfwdkufzsufa&;jidrf;csrf;a&; 'dDrdkua&pDa&; vlYtcGifhta&;

aqmif;yg;rsm; twGJ 90

txl;aqmif;yg;

ဓာတေငြ႔ ေရာငးရေငြ ေဒၚလာသနး ငါးေထာငနးပါး

ျမနမာဗလခပမား ခးဖြကထား

အဆပလးျမားေရးသ- ညပေလး

yHkEdSyfrSwfwrf;

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) twGuftxl;xkwfa0onf2009 ckESpfpifumyledKifiHPOLARIS BURMESE LIBRARY ( SINGAPORE )

Page 4: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 4

Page 5: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 5

ဓာတေငြ႔ ေရာငးရေငြ ေဒၚလာသနး ငါးေထာငနးပါး

ျမနမာဗလခပမား ခးဖြကထား

ဖးေဇာ

ၾကာသပေတးေန႔၊ စကတငဘာလ 10 ရက 2009 ခႏစ 18 နာရ 49 မနစ

ခငးမင။ ။ စစအစးရသည သဘာဝဓာတေငြ႔ ေရာငးရေငြမ အေမရကနေဒၚလာ သနးေပါငး

၄၈၀၁ သနးက စာရငးေဖာကၿပး စကၤာပရ ဘဏႏစခတြင လ႕ဝကသမးဆညးထားသညဟ

သဘာဝပတဝနးကင ထနးသမး ေစာငေရာကေရးအဖြ႔က ေျပာဆလကသည။

ထငးႏငင အေျခစက Earth Rights International အဖြ႔က ထတျပနေသာ စာမကႏာ ၁၁၀ ပါ

Total Impact: The Human Rights, Environmental, and Financial Impacts of Total and

Chevron’s Yadana Gas Project in Military-Ruled Burma (Myanmar) အစရငခစာက

ျမနမာစစအစးရသည ဓာတေငြ႔ေရာငးခရေငြမားက စာရငးေလာျပျပး စကၤာပနငင Overseas

Chinese Banking Corporation (OCBC) ဘဏႏင DBS Group တ႔တြင အပႏထားသညဟ

ဆသည။

ရတနာသဘာဝဓာတေငြ႔လပငနးက ျမနမာႏငငအတြက အေမရကနေဒၚလာ ၄.၈၃ ဘလယ

(ကပေငြ သနးေပါငး ၄.၅၆ သနးခန႔) ရရၿပးျဖစေသာလညး စစအစးရက ႏငငေတာဘ႑ာ

ဝငေငြစာရငးျပသရာတြင ေဒၚလာ ၂၉ သနးသာ ျပထားသည အစရငခစာတြင ပါရသည။

“ကေနာတ႔ ရရတ အခကအလကေတြက ခငလတကမႈ မရဘန႔ ကေနာတ႔ သတငးေတြ

တငရမာ မဟတပါဘး” ဟ ERI မ ျပာေရးဆခြငရသ ဥးႏငထးက မဇၥမက ေျပာသည။

"ဒဂကစ (သဘာဝဓာတေငြ႔) က ရတေငြေတြက ျမနမာျပညရ႕ ဝငေငြထမာ မေဖာျပခဘး။

အဒါက သတ႔ရ႕ ႏစစဥအစရငခစာထမာ ရာေဖြေတြ႔ရခတယ။ ဒဟာက ျပနၿပးစစေဆးလကတ

အခါကေတာ ဒပကဆေတြက စကာၤပက ဘဏႏစခထ ေရာကေနတယ။”

ERI အေနျဖင ၂ ႏစၾကာ သေတသနလပထားချပး အစရငခစာက ေရးသားထားျခငးျဖစကာ

"ယၾကညစတခရေသာ သတငးအရငးအျမစတခ” က ကးကားၿပး ေဖာထတျခငးျဖစသညဟ

ဆသည။

ရတနာသဘာဝဓာတေငြ႔စမကနးက ၁၉၉၂ ခႏစမ စတငခၿပး ျပငသစႏငင Total ကမၸဏႏင

အေမရကနႏငင Chevron တ႔က ဥးေဆာငကာ ထငးႏငငပင PTT ကမၸဏႏင ျမနမာေရနႏင

သဘာဝဓာတေငြ႔ တးေဖာေရးလပငနးတ႔ ပါဝငသည။

Page 6: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 6

ျပနာမားျဖင ရႈပေထြးအျငငးပြားစရာျဖစေနခသည ပကလငးစမကနးသည

ျမနမာႏငငအတြက ပထမဆးအၾကမ ႏငငျခားတက႐က ရငးႏးျမႇပႏမႈ အမားဆးလညး

ျဖစခသည။

ပကလငးေဖာကလပရာ လမးတေလာကေဒသခမားက စစတပက အတငးအဓမၼ

လပအားေပးခငးေစျခငး၊ လယေျမၿခေျမမား သမးဆညးျခငးႏင ေရႊ႔ေျပာငးျခငးမား

ရေနခသညဟ လ႔အခြငအေရး ေစာငၾကည ေလလာသည လႈ႔ေဆာသမားက ေျပာသည။

ျမနမာစစတပက ပကလငးလၿခေရး ယထားေပးၿပး အာဏာပငမားက

လပအားေပးဆငေခၚျခငးမား ဆကလက ရေနေသးသညဟ လႈ႔ေဆာသမားက ေျပာသည။

ၿပးခသညလက Total က လပအားေပး ေစခငးမႈမား မရေတာဟ ျငငးဆထားသည။

တနသၤာရတငး ျမနမာကမးလြန မတမပငလယေကြ႔မ ထြကရေသာ သဘာဝဓာတေငြ႔က

ကလမတာ ၄၁၂ ကလ ရညလားေသာ ပကလငးျဖင ထငးႏငင ရတခဘရခ႐ငအတြငးသ႔

သြယတနးေရာငးခထားသည။

အစရငခစာတြင ျမနမာစစအစးရသည သဘာဝဓာတေငြ႔ ေရာငးရေငြက အေမရကန

တေဒၚလာလင ျမနမာကပေငြ ၆ ကပႏင ညသညဆေသာ အမနတကယ

အလပမျဖစေတာေသာ တရားဝင ႏငငျခားေငြလႏႈနးက အသးျပကာ ႏငငေတာဝငေငြတြင

ျပသထားသညဟ ဆသည။ ယခလကရ ျပငပေငြလႏႈနးမာ တေဒၚလာလင ၁၀၀၀ ကပ

ခန႔ျဖစသည။

၆ ကပႏႈနးျဖင တြကခကကာ စာရငးသြငးလကသျဖင ၂၀၀၇-၂၀၀၈ ဘ႑ာေငြစာရငးတြင

သဘာဝဓာတေငြ႔မ ရရေသာ ဝငေငြသည ၁ ရာခငႏႈနးေအာက ေရာကသြားေတာသည။

ျပငပေပါကေစးႏငသာတြကလင ၅၇ ရာခငႏႈနးပင ရသညဟ ပါရသည။

စစအစးရက သဘာဝဓာတေငြ႔ေရာငးချခငးမရေသာ ဝငေငြက ၄.၈၃ ဘလယေဒၚလာဟ

ျပသရမညအစား ေဒၚလာ ၂၉ သနးဟသာ စာရငးသြငးထားသညဟ အစရငခစာတြင ပါရသည။

"ဝငေငြမား၏ အကးဆကမာ Total ႏင Chevron တ႔မ နအဖစစအစးက ေခါငးမာလာေစရန

အားေပးအားေျမႇာက ျပလပရာတြင အဓက ပါဝငသညသာမက နအဖ စစအစးရအေပၚ

ႏငငတကာႏင ျပညတြငးတ႔၏ ဖအားေပးမႈမားက ထေရာကမႈ မရလာသညအေပၚ အဓက

အေၾကာငးရငးတခ ျဖစသည” ဟ ERI ေၾကညာခကတြင ပါရသည။

“အခသတ႔မာက ဒပကဆေတြ လကထမာရေနေတာ သတ႔ ဘာလပလပ၊ လပလ႔ရတယေလ။

အဒေတာ ဒပကဆေတြက စကၤာပအစးရတ႔၊ သကဆငရာ ႏငငတကာအသငးအဝငးေတြက

အဒပကဆေတြက ရပတန႔ထားႏငမယဆရင ျပျပငေျပာငးလမႈတခ ျဖစလာမယလ႔

Page 7: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 7

ထငပါတယ” ဟ ဥးႏငထးက ေျပာသည။

ေလာငစာဆေစး တဂါလန ၅၀၀ ျမငတက

ေမေကာ

ၾကာသပေတးေန႔၊ စကတငဘာလ 10 ရက 2009 ခႏစ 18 နာရ 39 မနစ

ခငးမင (မဇၩမ)။ ။ ျပငပ ေလာငစာဆ လကလေစးႏႈနး တဂါလန ၅၀၀ ကပခန႔

ျမငတကလာသညတင စြမးအငဝနၾကးဌာန၏ ေစးႏႈနးကေတာ ပမ ျမငေနဆ ျဖစသည။

ျပးခသည လ-လယပငးမစ၍ ကမၻာ ေလာငစာဆေစးႏႈနး တပပါလင အေမရကန ၁၀

ေဒၚလာခန႔ ျမငတကလာျပးေနာက လကရတြင ၇၁ ေဒၚလာေပါကေစးရေနသလ ျပညတြငး

ေလာငစာဆ ေစးႏႈနး တပပါ (ဂါလန ၅၀) မလ ၁ သနး ၃ေသာငးခန႔မ ၁ သနးခြခန႔သ႔

ျမငတကလာခသည။

စစအစးရက ၂၀၀၅ ခႏစတြင ပဂၢလက ကမၸဏမား ေလာငစာဆ တငသြငးခြငက ပတခသည။

သ႔ေသာ ၂၀၀၈ ခႏစတြင ကနသြယေရးမဝါဒ ေကာငစက ေရလပငနး၊ ေကာကမက

လပငနးႏင သစလပငနးရငမားက ေလာငစာဆ ျပနလညတငသြငးခြငျပခသည။

ယငးေနာကပငးမ စ၍ျပငပ ေလာငစာဆ ေပါကေစးသည ကမၻာေပါကေစးႏငအည

အတကအက ျဖစေပၚလာခ သည။

စြမးအငဝနၾကးဌာန အေရာငးဆငမားက ႏငငတကာ အဖြ႔အစညးမားက ေလာငစာဆ တဂါ

လန အကအးစ ၂.၇ ယနစ၊ အေဝးေျပး ကနစညပ႔ေဆာငေရးႏင အေဝးေျပးယာဥမားက

တဂါလန ၁၆၅၂ ကပ၊ အမသးယာဥမားက ဓာတဆ တဂါလန ၂၅၀၀ႏင ဒဇယ ၃၀၀၀ ကပ

တ႔ျဖင ေရာငးခေပးေနသည။

ျပငပေပါကေစး ကဆငးေသာလညး စစအစးရ ေလာငစာဆ အေရာငးဆငမားက ေစးႏႈနး

ေျပာငးလျခငး မရဘ ေရာငးခေနျခငး ျဖစသည။

အစးရက စကသးဆေစးက ၂၀၀၅ ခႏစက ေလာငစာဆ တဂါလန ၁၆၀ ကပမ ၁၅၀၀ ကပ

သ႔႐တတရက ေစးႏႈနးျမႇငလကျပး ၂၀၀၇ ခႏစတြင တဂါလန ၁၅၀၀ ကပမ ၃၀၀၀ ကပ သ႔

တရားဝင မေၾကညာဘ ေစးႏႈနး ထပျမႇငခသည။

ယငး ၂၀၀၇ ခႏစက ေလာငစာဆေစး ႐တတရက ျမႇငတငလကျခငးေၾကာင

ကနစညေစးႏႈနးမား ျမငတကသြားျပး ျပညတြငးခရးသြားလာေရး ကနကစရတ

Page 8: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 8

ျမငတကသြားသျဖင ၈၈ ေကာငးသားေခါငးေဆာငမား ဦးေဆာငသည

လမးေလာကဆႏၵျပမႈမား ျဖစေပၚခၿပး စကတငဘာ သဃာလႈပရားမႈ အဆငသ႔

ကးေျပာငးသြားခသည။

ျမနမာႏငင၏ ေလာငစာဆ တငသြငးမႈသည ၂၀၀၅ ခႏစ စာရငးအရ တရက ေရနစည

၂၂၁၈၀(အေမရကနဂါလန ၄၂ ဂါလန) တငသြငးေနရေၾကာငး 2009 CIA World Factbook

တြငေဖာျပထားသည ျမနမာ စးပြားေရး ၂၀၀၉ စာရငးတြင ေဖာျပထားသည။

နယျခားေစာငအေရးကခငႏင စစအစးရ

ကယစားလယ ထပမေဆြးေႏြး

ဖနဒါ

ၾကာသပေတးေန႔၊ စကတငဘာလ 10 ရက 2009 ခႏစ 18 နာရ 14 မနစ

ခငးမင(မဇၩမ)။ ။ နယျခားေစာင တပဖြ႔စညးေရး ျငငးဆေနေသာ ကခငအမးသား

လြတေျမာကေရးအဖြ႔ (KIO) မ ထပပငး ေခါငးေဆာငမားႏင စစအစးရ

ကယစားလယမားအၾကား ယမနေန႔က ထပမ ေဆြးေႏြးခ သည။

စစဘကေရးရာလၿခေရးအရာရခပ ဒ-ဗလခပၾကး ရျမင အဖြ႔ႏင ဒဥကဌ ဥးေဂါငရေဇာဆငးက

ဥးေဆာငသည KIO ကယစားလယ ၈ ဥးတ႔ ကခငျပညနယ ၿမ႕ေတာ ျမစႀကးနားရ

ေျမာကပငးတငး စစဌာနခပ႐းတြင ေဆြးေႏြးၾကျခငးျဖစသည။

“အသြငကးေျပာငးေရး transformation န႔ ပတသကၿပးေတာ ထပေဆြးေႏြးၾကတယ။ ၉ နာရ

ေလာကကေန ၁၁ နာရမာ ၿပးသြားတယ” ဟ ေတြ႔ဆပြသ႔ တကေရာကခသ KIO

အရာရတဥးက မဇၩမက ေျပာသည။

သ႔ေသာ ေကအငအ ဗဟဌာနခပမ တာဝနရသမားက ျပနလညရငးျပရျခငး မရေသးသျဖင

ေဆြးေႏြးမႈႏင ပတသက၍ အေသးစတကမ ေျဖၾကားျခငး မရပါ။

စစအစးရက အပစရပ တငးရငးသားလကနကကင အဖြ႔မားအား နယျခားေစာငတပ BGF

အျဖစ ျပနလညဖြ႔စညးရန တြနးအားေပး ေနၿပး ကခင KIO အဖြ႔က လကမခႏငေၾကာငး

ယခႏစ ဇလငလကတညးက ေနျပညေတာသ႔ အေၾကာငးၾကားထားျပး ျဖစ သည။

သ႔ေသာ စစအစးရကမ သေဘာထား ေျပာငးလဟနမရပ နယျခားေစာငတပအျဖစ

ျပငဆငဖြ႔စညးရန လာမညလ ေနာကဆးထား ဆးျဖတရန KIO အား သတေပးထားသည။

Page 9: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 9

ယခလ ၅-၆ ရကေန႔မားတြင ကခငျပညနယ လငဇာၿမ႕တြင ကငးပသည ကခငလထ

ကယစားလယ ၃၂၄ ဥးႏင ေကအငအ ေခါငးေဆာငမား တကေရာကေသာ

အစညးအေဝးကလညး စစအစးရ၏ ထနးခပမႈခရမာ ျဖစေသာ တပအသြငေျပာငးေရးက

ပယခခသည။

ယငးအစညးအေဝးက ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြသည လြတလပၿပး တရားမတမႈရရန

လလားေၾကာငး၊ ေရြးေကာကပြၿပးပါက ျဖစေပၚ လာမည ကခငျပညနယအစးရႏင KIO အၾကား

ျပျပငေျပာငးလေရး ကစၥမား ေဆြးေႏြးမညျဖစေၾကာငး သေဘာတၾကသည။

အသစျဖစေပၚလာမည ကခငျပညနယအစးရ၌လညး KIO ကယစားလယမားအေနျဖင

ေရြးေကာကပြမဝငပ ပါဝငလေၾကာငး၊ ထ႔အျပင KIO ၏ လကနကကငတပ KIA ကလညး

ကခငေဒသ လၿခေရးတပ Kachin State Guard Force အျဖစ ျပညနယအစးရ

လကေအာကတြင ဖြ႕စညးလေၾကာငး ဆးျဖတလကၾကသည။

ဒတယ ဗလခပၾကး ရျမငႏင ေကအငအတ႔ ယခလ ၆ ရကေန႔က ျမစၾကးနားၿမ႕၌

ႏစဖကေတြ႔ဆရန စစဥခေသာလညး ကခငကယစားလယမားထတြင ဒ-စစဥးစးခပ

ဗလမႉးၾကး ဂြမေမာ မပါသျဖငဟ ဆကာ စစအစးရဘကမ ရကေ႔ရႊဆငးခၿပး ယမနေန႔မသာ

ေတြ႔ဆချခငးျဖစေၾကာငး KIO ႏင နးစပ သမားကေျပာသည။

ဒ-ဗလခပၾကးရျမငသည ၂၀၁၀ခ ေရြးေကာကပြဝငရန ပါတေထာငမည KIO မ ဒဥကဌ

တာဝနယခသ ေဒါကတာတးဂာႏငလညး ယေန႔နနကပငးတြင ေတြ႔ဆခေၾကာငး

ေဒါကတာတးဂာက မဇၥမကေျပာသည။ သ႔ေသာ မၾကာမဖြ႔စညးရနရသည ကခငျပညနယ

တးတကေသာပါတ Kachin State Progressive Party (KSPP) ႏင ပတသကၿပး ေဆြးေႏြးျခငး

မရေၾကာငး သက ဆကေျပာ သည။

ေဒါကတာတးဂာ အပါအဝင KIO ေခါငးေဆာင (၆) ဥးတ႔သည စစအစးရ ကငးပမည

ေရြးေကာကပြတြင ဝငေရာကယဥၿပငႏငရန ယခလ ၂ ရကေန႔၌ KIO ၏ စညးမဥးႏငအည

အဖြ႔မ ႏႈတထြကခ ၾကသည။

ေျမာကပငးတငး စစဌာနခပမ ဒ-ဗလမႉးၾကးသကပ ႏငအဖြ႔သည ကးကန႔ေဒသက

မၾကာေသးမက တကခကရျခငးသည မးယစေဆးႏင လကနကထတလပမႈ

တ႔ေၾကာငျဖစေၾကာငး ၾသဂတလ ၂၉ ရကေန႔က ေကအငအဌာနခပရရာ လငဇာၿမ႕သ႔

လာေရာကရငးျပခသည။

ဒ-ဗလခပၾကး ရျမငသည KIO အဖြ႔အား ေတြ႔ဆၿပးေနာက" ဝ" ျပည

ေသြးစညးညညြတေရးအဖြ႔ (UWSA) ဌာနခပရရာ ပနဆနးၿမ႕တြင "ဝ" ေခါငးေဆာငမားႏင

Page 10: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 10

ေတြ႔ဆၾကမည ျဖစေၾကာငး "ဝ" အဖြ႔ႏင နးစပသည သတငးရပကြကမ သရသည။

ျမနမာႏငငတြင ဖမးဆးခရေသာ

အေမရကနႏငငသားအတြက သ႐းက စစမး

မပး

ၾကာသပေတးေန႔၊ စကတငဘာလ 10 ရက 2009 ခႏစ 09 နာရ 50 မနစ

နယးေဒလ (မဇၩမ) ။ ။ မဂၤလာဒေလဆပတြင ဖမးဆးျခငး ခလကရေသာ

အေမရကနႏငငသားျဖစသ ကေကာေဇာလြငအတြက ရနကနရ အေမရကနသ႐းက

ျမနမာအစးရႏင ေျပာဆေဆြးေႏြးလက ရေၾကာငး သရသည။

ျမနမာႏငငတြင ေမြးဖြားျပး အေမရကနႏငငသားျဖစေနသ ကေကာေဇာလြင (ခ)

ကညညေအာငသည စကတငဘာလ ၃ ရကေန႔က ဘနေကာကမ ထငးေလေၾကာငး တဂျဖင

ဆကေရာကလာစဥ ရနကနအျပညျပညဆငရာ ေလဆပတြင အဖမးခလကရသည။

သ႐းအရာထမးတဥးက မဇၩမသ႔ ဗဒၶဟးေန႔က ေျပာၾကားရာတြင ျမနမာအာဏာပငမားႏင

ေျပာဆလကရသညဟ ဆသည။ သ႔ေသာ သခငးတမနခငး ထးစအရဟဆကာ အေသးစတက

ေျပာၾကားရန ျငငးဆနသြားသည။

”ေကာေဇာလြင အဖမးခရတယဆတ သတငးေတြက ကေနာတ႔ သပါတယ။ စစမးမႈေတြလညး

လပေနပါတယ” ဟ အရာရက ေျပာလကၿပး၊ ” ကေနာတ႔ရ႕ ဥးစားေပးက

အေမရကနႏငငသားေတြက အကအညေပးဖ႔ဆေတာ ကေနာတ႔ ဒက အစးရန႔

ေျပာေနပါတယ” ဆသည။

၁၉၈၈ ခႏစ လထအၾကြမႈအတြငး ကေကာေဇာလြငသည တကၾကြလႈပရားသ

ေကာငးသားတဥးျဖစခၿပး စစတပက ဆႏၵျပသမားက ႏမနငးၿဖခြငးေသာအခါ ထငးႏငငသ႔

ထြကေျပးတမးေရာငခသည။ ေနာကပငးတြင အေမရကနႏငငသ႔ ေျပာငးေရႊ႔အေျခခကာ

ဝါရငတနဒစတြင ေနထငခသည။

သ၏သငယခငးမားက ရနကနရ အေမရကနသ႐း ေကာငစစဝနထသ႔ ေပးပ႔ေသာ

ေမတာရပခထားသည စာတေစာငတြင ကေကာေဇာလြငအေနျဖင ဘနေကာကၿမ႕ရ

ျမနမာသ႐း၏ အလညအပတဗဇာ ခြငျပခကရရၿပးသားျဖစသညဟ ပါရသည။

ကေကာေဇာလြင မညသညေနရာရေနသညက မသရရေသးေၾကာငး သ႐းအရာရက

Page 11: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 11

ေျပာသည။

စစပြသစမား မၾကာမ ျဖစပြားလာႏငဟ အကခတမား

ေျပာဆ

ေကာခ

ဗဒၶဟးေန႔၊ စကတငဘာလ 09 ရက 2009 ခႏစ 20 နာရ 26 မနစ

ခငးမင (မဇၩမ)။ ။ MNDAA ကးကန႔တပက တကခကၿပးေနာက ေဒသတြငးသ႔ စစအစးရ

တပဖြ႔မား ပမ ျဖညတငးထားသျဖင တ႐တ-ျမနမာ နယစပတြင ေနာကထပစစပြမား မၾကာမ

ျဖစပြားလာဖြယ ရသညဟ စစေရး အကခတမားက ေျပာသည။

စစအစးရ တပမားသည ဝ' တ႔ အမာခ တပစြထားသည ဝ' နယေျမေျမာကပငး ဟပနးၿမ႕မ မင

၂၀ ခန႔ေဝးေသာ သတးၿမ႕နယ မငးဆတၿမ႕အနးတဝက၊ ဝ' နယေျမအလယပငး

ကငးတအေရ႕ေျမာကတြင အာပဂ ေလာငခာ၊ ေမာတာႏင သခပကာ ကားမား အပါအဝငျဖင

လြနခသည သတငးပတကတညးက တပစြလာခသညဟ ရမးျပည တပမေတာ (ေတာငပငး)

သတငးရပကြကမားအရ သရသည။

ေဒသတြငး အေျခအေနက ေစာငၾကညေနသ ရမးသေတာဆင သတငးဌာနမ

လကေထာကအယဒတာ ဦးစနၾကညက ”စကတငဘာလ ၁ ရကေန႔က ေတာငၾကးကေန

ပငးကကအသြား၊ အဒလမးတေလာကမာ စစကားအစး ၄၆ စး၊ Escort အေစာငအေရာက

တပစတတစတပပါတယ။ အကနလး မးကာအပထားတယ။ … လကနကၾကးေတြ၊

ကညဆေတြ၊ ေလာငစာေတြလ႔ ေျပာတယ။ အဒကားေတြက ကငးတေရာကေတာ

ထကဝကစခြၿပး ထကဝကက ပငးကရ႕ အေရ႕ေျမာကဘကက တကသြားတယ။

ေနာကတဝကက ကငးတရ႕ အေရ႕ေတာငဘကက ဆငးသြားတယ။ အဒါက

မငးေယာငးၿမ႕နယ” ဟ ေျပာသည။

ေနျပညေတာစစ႐းႏငနးစပေသာ သတငးရပကြကတခက စစအစးရအေနျဖင စစပြမားအတြက

ျပငဆငမႈမား ရေနသညဟ ဆသည။

အေရ႕ေျမာကတငး စစတငးမႉး ဗလခပေအာငသနးထြဋသည ကးကန႔ေဒသ ေလာကကငတြင

အေျခစကၿပး၊ တပမားက ကြပကလကရျပး ကာကြယေရးဝနၾကးဌာနမ ဗလခပ

မငးေအာငလႈငသညလညး ေဒသတြငးသ႔ လညလညလက ရသည။

စစတပထပပငးေခါငးေဆာငမားက လအမား စစပြက အာ႐စကေနျခငးသည ၂၀၁၀

Page 12: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 12

ေရြးေကာကပြက ေမးမနသြားေစၿပး၊ လပကငခြင အခြငလမး သာေစသညဟ ယဆေနေၾကာငး

အဆပါသတငးရပကြကက ေျပာသည။

အပစအခတရပ ဝ' ျပည ေသြးစညးညညႊတေရး တပမေတာ - UWSA ကလညး နယေျမအတြငး

တပလန႔မႈမား ျပလပထားၿပး၊ စစသားေဟာငးမားက ျပနလညေခၚယျခငးႏင လအပလင

တအမတေယာကႏႈနး စစသားစေဆာငးမညဟ မာၾကားထားေၾကာငး သတငးမား

ထြကေပၚေနသည။

ယခလ ၅ ရကႏင ၆ ရကေန႔မားတြင ဝ' ေဒသ ၿမ႕နယ ၁၂ ၿမ႕နယတြငး အစညးအေဝးမား

ေခၚယခကာ၊ လအပလင တအမတေယာက စစထလကရန ဆငေခၚမညဟ

ေျပာၾကားထားေၾကာငး ေဒသခမားက ကးကား၍ အာအကဖေအ ျမနမာပငးအစအစဥ

သတငးတရပတြင ပါရသည။

လဦးေရ ၄ သနးေကာရ ဝ' ေဒသတြင စစသညအငအား အနညးဆး ၂ ေသာငးခန႔ ရမညဟ

ခန႔မနးရသည။

အစဥအလားအားျဖင အေျခခစစပညာႏင ဝ' လငယအမားစ ကြမးဝငၾကသည။

လကရအခနတြင ဝ' ေခါငးေဆာငမားက အရနစစသညအငအား ၄ ေသာငးေကာက

ဆငေခၚထားၿပးျဖစသညဟ ဦးစနၾကညက ေျပာသည။

အျခားေသာ စစ႐းသတငးရပကြကတခက ထြကေျပးတမးေရာငသြားေသာ

ကးကန႔ေခါငးေဆာငသည ဝ' နယေျမအတြငး ေရာကရေနသညဆကာ ျပနလညလႊေပးရန

နအဖက ေတာငးဆထားသညဟ ဆသည။

ဝ' ႏင တကပြမား ျဖစပြားလင ရမးႏင ဝ' ဒကၡသည ၅ ေသာငးေကာအထ ထငးႏငငထ

ထြကေျပးႏငေၾကာငးႏင တ႐တ ႏငငဘကကေတာ ထပမာဏထက ပႏငသညဟ

အကခတမားက တြကဆထားၾကသည။

Page 13: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 13

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ေတြ႔ခြငရေရး

အေၾကာငးမျပန

ျမငေမာင

ဗဒၶဟးေန႔၊ စကတငဘာလ 09 ရက 2009 ခႏစ 19 နာရ 27 မနစ

နယးေဒလ (မဇၥမ)။ ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအမႈ အယခကစၥ ေဆြးေႏြးရန ေရ႕ေနမားက

အာဏာပငမားထ ေတြ႔ဆခြငျပေရးအတြက ယမနေန႔က ေတာငးဆခရာ ယခတင အေၾကာငး

မျပနေသးေၾကာငး သရသည။

ယခလ ၁၈ ရကေန႔တြင ရနကနတငး တရား႐း၌ အယခအတြက ေလာကလခက

ေပးရမညျဖစသျဖင ထေန႔မတငမ အမႈသညမားျဖစသည ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၊ အတေန

ႏငငေရး လပေဖာကငဖက ေဒၚခငခငဝငးႏင သမးျဖစသ မဝငးပပ ထ သြားေရာကခြငျပရန

ေရ႕ေနမားက ေတာငးဆခရာ အေၾကာငးမျပနေသးျခငး ျဖစသည။

“အခအခနထေတာ ဘာမ အေၾကာငးျပနစာ မရေသးပါဘး။ အမႈသည ကာယကရ႕

ညႊနၾကားခက ယရမယ။ အမႈက ၁၈ ရကေန႔မာ ၾကားနာမယ။ အဒအတြက အမႈသည

ကာယကရငေတြန႔ ေတြ႔ခြငရဖ႔ လတယ” ဟ အမႈအတြက ေရ႕ေန ၄ ဦးထမ ဦးဥာဏဝငးက

မဇၥမက ေျပာသည။

ယခလ ၄ ရကေန႔က တငးတရား႐းတြင အယခခြငျပရန ေလာကလခကေပးရာ တရား႐းက

လကခခၿပး၊ ယခလ ၁၈ ေန႔တြင ႏစဖကေရ႕ေနမား အျပနအလန ေလာကလရန

ခနးဆခသည။

ဦးဥာဏဝငးက “အယခန႔ ပတသကၿပး တရား႐းရ႕ ဆးျဖတခကေပၚမာ မတညတာေပါဗာ။

ကေနာတ႔က ဆးျဖတခြင ရတာမဟတဘး။ သ႔ေသာ ဥပေဒ အခကအလကအရ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ဘာအျပစမ မကးလြနဘး ဆတာက ကေနာတ႔ အေနန႔

ေသေသခာခာ ေလာကလခက ေပးမာပါ။ ေဒၚစန႔ ေဒၚခငခငဝငး သားအမ ႏစမႈစလးအတြက

ေလာကလခကေပးရမာ ျဖစတယ” ဟ ေျပာသည။

ၿပးခသညလ ၁၁ ရကေန႔တြင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ေဒၚခငခငဝငးတ႔က ေျမာကပငးခ႐င

တရား႐းက အလပၾကမးႏင ေထာငဒဏ ၃ ႏစ ျပစဒဏခခေသာလညး စစအစးရ အၾကးအက

ဗလခပမႉးၾကး သနးေရႊ၏ ညႊနၾကားခကျဖင ေထာငဒဏက ထကဝက ေလာခကာ

ေနအမ၌ပင ဆငးငျပစဒဏျဖင ေနထငရန ဆးျဖတခသည။

Page 14: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 14

ပကျပယၿပးျဖစသည ၁၉၇၄ ခႏစ အေျခခဥပေဒအရ စရငချခငး ျဖစသညဟဆကာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ ေရ႕ေနမားက ခ႐ငတရား႐း ေလာကလခၾကေသးသည။

၂၀၀၈ ခႏစ အေျခခဥပေဒ နဒါနး အပဒ ၃ ၌ ေဖာျပထားသညမာ ၁၉၈၈ ခႏစတြင ျမနမာႏငင၌

ျဖစေပၚခသည အေျခအေန အရပရပေၾကာင ၁၉၇၄ ခ အေျခခဥပေဒ ရပဆငးခေၾကာငး

ေဖာျပသညအျပင ဗလခပမႉးၾကးက ၂၀၀၈ ခႏစ ေမလ ၂၉ ရကေန႔ ရကစြျဖင လကမတထးၿပး

ေၾကညာခသျဖင ထဥပေဒသည ယခအခါ ပကျပယၿပး ျဖစေၾကာငး ဦးၾကညဝငးက

ေျပာဆခသည။

ျမနမာ ဒမကေရစ ေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညသည ၁၉၉၀ ခႏစ ေရြးေကာကပြတြင

အႏငရခသည အမးသား ဒမကေရစအဖြ႔ခပ၏ အေထြေထြ အတြငးေရးမႉးျဖစၿပး၊ လြနခသည

၁၉ ႏစအတြငး ၁၄ ႏစခန႔ အကယခပ ကခခရသည။

တြေတးအနအယဒလငယ ခမႈျဖင ေထာင ၃

ႏစခခရ

ေကာခ

ၾကာသပေတးေန႔၊ စကတငဘာလ 10 ရက 2009 ခႏစ 19 နာရ 24 မနစ

ခငးမင (မဇၩမ)။ ။ တြေတးၿမ႕နယ အမးသား ဒမကေရစအဖြ႔ခပ လငယတာဝနခ

ကရထြဋေခါငက ၿမ႕နယတရား႐းက ယေန႔တြင ေထာငဒဏ ၃ ႏစ ခမတ လကသည။

တရား႐းအနး လၿခေရးမား ထးကစြာ ခထားခၿပး၊ နနက ၁၁ နာရေကာက ကရထြဋေခါငသည

တရားမဝင ေလာငးကစားဒငအျဖစ ကးလြနသညဟဆကာ အမန႔ခလကျခငး ျဖစသည။

အနအယဒလပငနးမားတြင တကၾကြစြာ ပါဝငခေသာ ကရထြဋေခါငအတြက

ေရ႕ေနငားခြငမရရန တရားသၾကးမားက ဖအားေပးခသညဟ သ၏ ဇနးျဖစသ ေဒၚေမမးစက

ေျပာသည။

ပမနအားျဖင ေလာငးကစားမႈ ပဒမ ၁၅ (က) စြဆခရသအတြက အာမခေပးေလရေသာလညး

အတကအခပါတဝငအတြက အာမခ မရခဘ အငးစနေထာငတြငးတြင ခပေႏာငခခရသည။

"မတရားခမတလကတ အေနအထားမး ေတြ႔ရတယ။ ဘာအာမခခကမ မေပးဘန႔ ၃

ႏစခလကတအတြက ကမေယာကၤားအတြက အမားၾကးလညး နစနာတယ။ ကမတ႔မသားစရ႕

ၿငမးခမးေနတ မသားစဘဝေလးက ၿဖခြလကတာ” ဟ မေမမးစက ေျပာသည။

Page 15: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 15

တရားစရငေနခနတြင ရႏင ေထာကလမးေရး တဒါဇငေကာ တရား႐းအနး ေစာငၾကည

ေနခသညဟ သမက ေျပာသည။

ေမလ ၇ ရကေန႔က ကရထြဋေခါငအမက ရက ဝငေရာကရာေဖြရာ တရားမဝင

ခထေဘာငခာမား ေတြ႔ရသညဟဆကာ ဖမးဆးသြားခသည။ သ႔ေသာ ကရထြဋေခါငက

ခေဘာငခာမား သမးဆညးရမသည ဆျခငးက တရား႐းတြင ျငငးပယခၿပး အျပစမရဟ

ထြကဆခသည။

အငးစန အကဥးေထာငတြငး ခပေႏာငထားစဥ တလၾကာ တကပတ ခခရသညဟ

ဇနးသညက ေျပာသည။

အယခက မးအဆး ေျမအဆး လကၾကစ႔

ႏငငေရးအမႈလက ေရ႕ေနၾကး

ဗဒၶဟးေန႔၊ စကတငဘာလ 09 ရက 2009 ခႏစ 17 နာရ 19 မနစ

http://www.mizzimaburmese.com/edop/songpa/3764-2009-09-09-11-05-06.html

အယခဝငတယလ႔ ေျပာလကတာန႔ ႏငငေရးန႔ ပတသကတ မတေဆြ အေပါငးအသငးေတြက

ဒါဟာ ရနသ႔ဆမာ အညခတာပလ႔ ထငျမငတတၾကပါတယ။

ဘာေၾကာင ဒလအယအဆေတြ ေပၚေပါကလာခရသလဆရင ႏငငေရးျပစမႈန႔ ဖမးဆး

ထားခခရသေတြက စစေၾကာေရးမာ လန႔ခၿပး (တခ႕ ႏစန႔ ခပါတယ၊) စစေဆးေမးျမနးတာ

ခခၾကရပါတယ။

အဒလႏပစကညႇဥးပမးၿပး ရရလာတ စစေၾကာေရးထြကခက တခတညးန႔ စစခ႐း၊

အထးခ႐းဆၿပး အကဥးေထာငအတြငးမာ စစေဆးခငေယာငေဆာငတ တရား႐းေတြမာသာ

တရားစရငတာ ၾကခရတာေၾကာင ျဖစပါတယ။

Page 16: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 16

အဒလ စစေၾကာေရးမာ နညးမးစန႔ ႐ကႏကညႇဥးပနးႏပစကၿပး၊ စစေမးထားခကေတြက

စြကငကာ စစယနေဖာငးဝတထားတ တရားသၾကးဆသေတြေရ႕မာ ဝနခခငးခပါတယ။

ဘယသမ အဒတရားသၾကးေတြေရ႕မာ ဝနမခၾကပါဘး။ ဒေတာမ အမႈစစအရာရဆသေတြက

ေခာျမႇကာ၊ ဝနခလကရင ေလာေပးမယဆၿပး ျမႇဆြယစြေဆာငခၾကပါတယ။

စစေၾကာေရးမာတနးက ရကရကစကစက လပခသေတြဟာ အခတရား႐းေရ႕မာမ

သေဘာေကာငးျပေနတာကက မ႐းသားမနး သသာေနတအတြက ဘယသမ ဝနမခၾကပါဘး။

ဒါေၾကာင ဘာမစစေဆးေမးျမနးမေနဘ အမန႔ခခငသလ ခလကၿပး၊ ေနာကတေန႔မ

ေထာငဝနထမးေတြတဆင အယခဝငမလားလ႔ လာေမးခငးတာမးေတြန႔သာ ၾကဆဖးခရတာ

မားပါတယ။

တရား႐းေရ႕မာ အမႈေတာင အစအဆး တခါမမစစခဘန႔ အယခဝငမလားလ႔ လာၿပး

သေဘာေကာငးျပေနတာဟာ အညခခငးတာ သကသကျဖစတယလ႔ အားလးက

ယၾကညေနခၾကပါတယ။

ပဆးတာက လြတလပတေရ႕ေန ငားရမးခခခြငလညးမရေတာ မလအမႈမာ ဥပေဒန႔မည

ျပမထားတာေတြက ေထာကျပခခမႈ မျပႏငခတာေၾကာင အယခဝငေနလညး ႏငဖ႔ရာ

အေၾကာငးမရႏငဘးေပါ။

တကယေတာ စစေၾကာေရးေတြမာ ၿခမးေျခာကတာ၊ ႏပစကညႇဥးပနးတာ၊

ျဖားေယာငးတာေတြေၾကာင ထြကဆခရတာေတြဟာ တရား႐းမာ သကေသခမျဖစပါဘး။

အဒထြကခကေတြေပၚ အေျခခၿပး ျပစဒဏခမတခတာေတြဟာ ဥပေဒန႔ လးဝမညေၾကာငးက

ခခေခပခြငလညး ဘယသမ မရခၾကပါဘး။

အမနတကယကေတာ အယခမႈဆတာ ဒတယစစေဆးစရငျခငး မဟတဘ၊ မလအမႈက

ဆကလကေဆာငရြကျခငးသာ ျဖစပါတယ။

အယခဆတာ အဆငနမတရား႐း တ႐း႐းက ခမတထားတ အမန႔တစတရာဟာ တရားဥပေဒန႔

မညတအေၾကာငး အဆငျမငတရား႐းက အေရးဆလႊာ တငသြငးျခငးပ ျဖစပါတယ။

ေနာကဆးေပၚ မာရယမအြနလငး အဘဓာနျဖစတ Merriam-Webster Dictionary မာေတာ (a

legal proceeding by which a case is brought before a higher court for review of the

decision of a lower court.) ေအာကအဆငနမ႐းက ဆးျဖတခကေတြက အဆငျမင႐းေရ႕မာ

ျပနလညၾကားနာသးသပေပးဖ႔ အမႈေခၚထားတ တရားစရငေနတအဆငက အယခအမႈလ႔

အဓပၸာယဖြငဆထားပါတယ။

အယခမႈမာ ဥပေဒျပနာ (Law issue) အျပင၊ အေၾကာငးျခငးရာျပနာ (Fact issue)

ေတြကပါ ေထာကျပၿပး အယခအေၾကာငးျပခကေတြက ခငမာေအာင သကေသျပရမာ

ျဖစပါတယ။

Page 17: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 17

မလ႐းရ႕ ေကာကယသးသပခကေတြဟာ ဥပေဒအရ မားယြငးေနေၾကာငးက

အကးအကားစလငစြာန႔ တငျပရမယတာဝနဟာ အယခတရားလမာ တာဝနရပါတယ။

အယခအမမာ အယခတငသြငးသက တရားလျဖစသြားၿပး မလ႐းတရားလက အယခတရားခ

ျပနျဖစသြားပါတယ။

အယခအခြငအေရးဟာ ႏငငတငးလလမာေတာ ဖြ႔စညးအပခပပ အေျခခဥပေဒက

ျပ႒ာနးေပးထားတ ႏငငသားတငးရတ ေမြးရာပါအခြငအေရး ျဖစပါတယ။

ျမနမာႏငငမာလညး လြတလပေရးရၿပးကတညးက အေျခခဥပေဒန႔ အပခပခလ႔

အယခအခြငအေရးဆတာ အေျခခဥပေဒကေပးတ အခြငအေရး ျဖစခဖးပါတယ။ ၁၉၇၄ ခႏစ

အေျခခဥပေဒ ပဒမ ၁ဝ၁ (ဆ) မာ အမႈမားမာ ခခေခပခြငန႔ ဥပေဒအရ အယခခြငေပးျခငးဆတ

တရားစရငေရးမ ၈ ခကထက တခကအျဖစ ပါဝငတယဆတာက ေတြ႔ရမာပါ။

ဒါေပမ အေျခခဥပေဒ မရေတာပါဘး။ အဒအေျခခဥပေဒက အာဏာသမးအစးရျဖစတ နဝတ

က မေလးမစား ဖကသမးလကပါၿပဆတအေၾကာငးက တရားသၾကးခပက ၁၉၉၇ ခႏစ

ၾသဂတလ ၂၈ ရကေန႔မာ သကေသျပခပါတယ။

လြတလပစြာ တရားစရငေရးအေျခခမ ေပကငးေၾကညာခက (Beijing Statement of

Principles of the Independence of the Judiciary) က ဖလစပငႏငင မနလာၿမ႕မာ အာရ၊

ပစဖတႏငင ၃၂ ႏငငလး လကမတေရးထးပြမာ တရားသၾကးခပ ဦးေအာငတး ကယတင

လကမတေရးထးခပါတယ။

အဒလ လကမတေရးထးၿပး ေနာက ၃ ႏစၾကာမ ၂ဝဝဝ ျပညႏစ တရားစရငေရး ဥပေဒက

ျပ႒ာနးချခငးဟာ ၁၉၇၄ ခႏစ အေျခခဥပေဒ မရေတာပါဘးလ႔ တရားသၾကးခပကယတင

ဝနခလကျခငးသာ ျဖစပါတယ။

ဘာေၾကာငလဆေတာ ၁၉၇၄ ခႏစ အေျခခဥပေဒပဒမ ၁ဝ၁ မာပါဝငတ တရားစရငေရးမ ၈

ခကက ၂ဝဝဝ ျပညႏစ တရားစရငေရးမ ၇ ခကဆၿပး ဆရယလစစနစက

ကာကြယေစာငေရာကျခငးဆတ တခကပ ထတပယလကၿပး ကန ၇ ခကအတငး

ျပနလညျပ႒ာနးလကရတာက ရၿပးသားဆရင ထပမျပ႒ာနးစရာ မလပါဘးေပါ။

အဒအေျခခဥပေဒ အသကမရေတာဘးဆတ ဥပေဒေရးရာ ျပနာန႔ ေအာက႐း

ခ႐ငတရားသၾကးေတြရ႕ အမန႔ဟာ မားယြငးေၾကာငး သကေသျပရနတာဝန (Burden of

proof) အရ သကေသျပရျခငး ျဖစပါတယ။

အေၾကာငးျခငးရာ ျပနာမာလညး ကနးမာေရးမေကာငးလ႔ ညအပခြငေတာငးခသ

Page 18: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 18

မစၥတာဂြ နဝလယကေတာဟာ ေမလ ၅ ရကေန႔ည ၁၁ နာရ ၄၅ မနစမာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအမက ျပနလညထြကခြာသြားခတယ ဆေပမယ၊ ေမလ ၆ ရကေန႔

မနက ၅ နာရ ၃ဝ မာမ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေနအမန႔ အရမးကေဝးတ ယခ အငဘစေခၚ

(International Business Centre) ေဘး၊ ယခင ကနသာယာေဆး႐ေရ႕မာ ၅ လတာဝင

ေရသန႔ဘး ၂ လးကပကၿပး ေရကးေနတာက ရဒတပၾကပမးလြငက ေတြ႔ၿပး

ကနးေပၚဆြတငခတယလ႔ တရားလျပသကေသ ရအပသနးႏငက ထြကဆခပါတယ။

အမႈအတြငး ေအာက႐းတရားသၾကးေတြက မစၥတာယကေတာက အခငးျဖစေနရာက

လကလျပသခငးတနးက အဒလ ၆ နာရနးပါးၾကာေအာင ေရကးခတာ ဟတ၊ မဟတ

စမးသပေရကးခငးချခငးမး မလပခပါဘး။

အငးယားကနဆတာ ေရေမာဒကေတြထပနးေနတ ေရေသေရကနတချဖစတာေၾကာင

အဒကနထမာ ေရသန႔ဘးပကၿပး ေရကးမယဆရင ေခြးကးသာကးလ႔ရမာ ျဖစတယ။

တကယလ႔ ေခြးကးသာကးခပါက ေျခေထာက ၂ ေခာငးမာ ေရေမာဒကေတြန႔ ၿငၿပး

အေလာငးပါ ၃ ရကေလာကေပာကေနတတတ ကနၾကးတခပါ။

ဒါေၾကာင ေရကးဝငတယဆတာ လးဝမျဖစႏငဘ လမးေလာကဝငခတယလ႔ အျငငးပြားစရာ

ျပနာ ေပၚေပါကေနပါတယ။ လမးေလာကဝငခတယဆပါက လၿခေရးတာဝနက ရဝနထမး၊

ေထာကလမးေရး ဝနထမးေတြမာသာ တာဝနရရမာ ျဖစတယဆတ အေၾကာငးျခငးရာ

ျပနာေတြက ပငပငႏငႏင တငျပခြငဟာ အယခမႈမာမ တရားဝင ေျပာၾကားခြင ရတာပါ။

အဆငဆင အယခေလာကလႊာ တငသြငးႏငတ အခြငအေရးက အခ တငးတရား႐းအျပင

ေအာကျမနမာျပည တရား႐းခပ (ရနကန)န႔ တရား႐းခပ (ေနျပညေတာ)ထ ေနာကထပ

အယခ႐း ၂ ႐း ကနေနေသးပါတယ။

ကမာၻက ေစာငၾကညေနတ လထေခါငးေဆာငတေယာကရ႕ အမႈျဖစတာကတေၾကာငး၊

ျမနျမနဆနဆနၿပးေအာင စစခငတ စမခကဆတာေတြေၾကာငတေၾကာငးမ႔သာ

ဒလတရား႐းခပတကလက၊ အယခဝငလကဆတာ ၄လ ေကာအတြငးမာ ၿပးစးသြားႏငတာပါ။

သာမနအမႈေတြမာဆရင ၿမ႕နယ႐းကေန ခ႐ငတရား႐းေလာက ေရာကဖ႔ေတာင အနညးဆး

တႏစေကာၾကာမယ အမႈမးျဖစပါတယ။

အဂၤလပ ကလနေခတက ျမနမာေတြ အေမြမႈ (တရားမ) ေတြ ျဖစၾကၿပဆရင ျမနမာျပညမာရတ

အျမငဆးတရား႐းေတြအထ ကနေအာင အယခမႈေတြတငတအျပင၊ အဂၤလနမာရတ

ပရဗြေကာငစအထပါ အယခဝငေလ ရၾကပါတယ။

အခ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ အမႈကလညး မးအဆး၊ ေျမအဆး လကၾကရမယ။

တရားစရငေရးစနစၾကးက မမတဘး၊ မေကာငးဘးလ႔ ေျပာခငရင၊ အဒတရားစရငေရး

အဆငဆငက အားလးျဖတေကာခၿပးကာမ တရားစရငေရးစနစၾကးတခလး မေကာငးဘးလ႔

Page 19: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 19

ေျပာႏငေအာင အားထတၾကရပါမယ။ ဒါမ ကမၻာက နအဖ စစအစးရ လကေအာကက

ျမနမာ႔တရားေရးစနစက ကြကကြကကြငးကြငး ျမငေတြ႔လာၾကမာ ျဖစပါတယ။

ေနာကဆး ေအာက႐းတရားသၾကးေတြရ႕ ပညာမျပညဝမႈေၾကာင လကလြနေျခလြန

ျဖစသြားရပါတယဆခရင၊ အထကတရား႐းေတာေတြကလညး ဘယလဘယပရမလ။

အယခဝငၿပး ေစာငၾကညၾကပါစ႔။ ။

ျမနမာတရားစရငေရး စနစက ေမးခြနးထတျခငး

ေဆာငးပါး

ႏငငေရးအမႈလကေရ႕ေနၾကး

တနလၤာေန႔၊ စကတငဘာလ 07 ရက 2009 ခႏစ 18 နာရ 06 မနစ

တရားစရငေရးမာ အကးဝငတ တရားသၾကးေတြ၊ ဥပေဒဝနထမးေတြ၊ ေရ႕ေနေရ႕ရပေတြ၊

တရားစြဆသေတြ၊ ဆြခေတြဟာ အမနတရားေပၚေပါကေရး၊ တရားမတစြာ စရငႏငေရး

(Administration of Justice) မာ အဓကတာဝနရသေတြ ျဖစၾကပါတယ။

အဒတာဝနရသေတြဟာ မမတ႔ရ႕ ေပါေလာမႈ (Neglience)၊ လပငနးမကြမးကငမႈ

(Inefficiency)၊ မ႐းသားမႈတ႔အျပင ဆႏၵ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ ဗာပါဒ စတ

အဂတတရားေလးပါးေၾကာင အမနတကယ ျပစမႈကးလြနခသတဦး အမႈက

လြတေျမာကသြားခရင တရားမတမႈ သားေလာပကကျခငး (Miscarriage of Justice) က

ျဖစေပၚေစပါတယ။ အျပစမ႔သေတြ ျပစဒဏခေနရရငလညး တရားေရး

သားေလာပကကပါတယ။ တရားစြဆတယဆတာ ရစခနးမာ တငခကေရးဖြင တငၾကားတာ၊

တရား႐းမာတင ေလာကလႊာတငသြငးတာ၊ တရား႐းကယတငက တရားလလပ

အေရးယတာရယလ႔ ၃မး ရပါတယ။

တရားစြဆျခငးရ႕ အဓက ရညရြယခကက စြပစြခရသအေပၚ အျပစရရေစဖ႔

Page 20: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 20

သကသကမသာမဟတဘ၊ တရားမတမႈ ေပၚေပါကေစဖ႔လညး ရညရြယရပါတယ။

တရား႐းတ႔ရ႕ စရငပငခြငက တရားဥပေဒက အပႏငးခလ႔သာ စရငပငခြငရေနတာ ျဖစပါတယ။

အဒဥပေဒကေကာၿပး မမသေဘာအတငး စရငပငခြငက ဖနတးႏငတာ မဟတပါဘး။

အလားတ မလအမႈစစ႐းရ႕ စရငအမန႔ခမတခကက အယခခြငဆတာကလညး ဥပေဒက

ဖနတးမသာ ျဖစေပၚလာတ အခြငအေရးတခ ျဖစပါတယ။

ဥပေဒဆတာ ႏငငသားတငး လကနာၾကဖ႔ဆရင အဒႏငငသားေတြထမာ ပါဝငေနတ

အပခပသန႔ တရားစရငသေတြပါ လကနာၾကရမာပါပ။

တရားဥပေဒေတြ ျပ႒ာနးၾကရျခငးရ႕ မရငးရညရြယခကေတြက အျပစကငးမသတ႔က

အကာအကြယေပးဖ႔န႔ အျပစရသေတြက အျပစေပး အေရးယဖ႔ေလာကမ မဟတပါ။

တရားဆြဆခရသမားရ႕ ဂဏသကၡာ ကဆငးေစမႈ အပငးကလညး ထညသြငးမစဥးစားရင

ဆငျခငတတရား ကငးမတ တရားစရငေရးစနစ ျဖစသြားမာေပါ။

တရားစရငရာမာ အမနကဆးျဖတေပး႐န႔ မၿပးပါဘး။ အမနဆးျဖတေၾကာငးက အမားျပညသ

ျမငေစရာသညဆတ ယခငတရားစရငထး (Ruling) ေတြအတငး အမားျပညသျမငသာေအာင

ဆးျဖတလပေဆာငေပးရမာ ပါမယ။

တရားစရငထးေတြ ေပၚေပါကလာတာဟာ ေရ႕ေနန႔ ပညာရတရားသၾကးေတြရ႕

ဆးျဖတခကေတြ လ႔လေတြေၾကာငျဖစတယ။ ဒါေတြက ေနာငလာေနာငသား

တရားသၾကးေတြက ဆကလက လကနာကငသးၾကရတာေၾကာင တရားသၾကးက

ဥပေဒျပတာ (Judge made law) လ႔ေတာင တငစားေျပာဆေနၾကရပါတယ။

အဒ ဥပေဒစနစအတငး လကခကငသးေနတ ျမနမာျပညမာ ရရငးစြ စရငထးေတြက

ၾကပမတထနးသမးဖ႔န႔၊ မလလားအပတ တရားလကလြတ စရငထးအသစေတြ

ေပၚထြကမလာေစဖ႔အတြက လကရအျမငဆး တရား႐းမာ အမားၾကး တာဝနရပါတယ။

တရား႐းျပငပ တကယအေျခအေနမာ တကမာၻလးသၾကၿပးတအတငး အမနတကယ

ျပစမႈကးလြနခသ အေမရကနႏငငသား ယတေတာကေတာ လြတေျမာကေစၿပး၊

မၿပးျပတေသးတ မလအမႈန႔ ကနတသေတြက အယခဆကလကဝငေရာကေနရတယ။

ဒျဖစရပဟာ တရားေရးစနစအတြက အဓပၸာယမၿပး၊ တရား႐းေတြက ဂဏသကၡာ

လးဝညႇးႏြမးေစပါတယ။

မရငး ျပစမႈကးလြနသက လြတေျမာကေစၿပးေနာကမ၊ ျပညတြငးက အျပစမ႔သေတြက

ျပစဒဏကထပၿပး အတညျပဦးမယဆရင၊ ေနာငတခနမာ ဒလဆးျဖတခတ စရငထးက

အသးျပၿပး ႏငငေတာအၾကးအကေတြန႔ နးစပသေတြက လသတခငတငးသတမယ။ ၿပးရင

အခအမႈစရငထးက အသးျပၿပး လြတေျမာကသြားၾကဦးမယ။ မလြတေျမာကခငမာ

သမေကနပတသ တေယာကကပါ သလညးပါတယဆၿပး ပးတြတရားချဖစေအာင လကညႇးထး

Page 21: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 21

ဒကၡေပးခမယ။

ဒါေၾကာင႔ အခလ မကမတ တရား႐းဆးျဖတခကက ဆးရြားလြနးတ ျဖစရပေတြ အထပထပ

ေပၚထြကလာေအာင ႏငငအတြငး လႈ႕ေဆာေပးသအျဖစန႔ တရားစရငေရး သမငးတရားခ

ျဖစသြားႏငပါတယ။

အမႈတခက စရငဆးျဖတတေနရာမာ တရားသၾကးေတြဟာ ကယတငျပငပ အသန႔

မဆးျဖတရဘး၊ ႐းေရ႕သကေသခခကေတြအတငးသာ ဆးျဖတရမယဆေပမယ

စကယႏရားလညပတသလ၊ သပၸပေသနညးေတြလ တရားေသ၊ ေလနဓားထစ လပေဆာငရမာ

မဟတပါဘး။ ဆငျခငတတရားက ကယကယျပန႔ျပန႔ ကငသးရမာ ျဖစပါတယ။

အျမငဆး တရား႐းမာ အယခမႈ၊ ျပငဆငမႈေတြေရာကတအထ အျပစကငးသလ႔ ကနဦးကပင

မတယရမယဆတ ဥပေဒသေဘာတရားကလညး တရားသၾကးေတြ ေမေနၾကၿပလ႔

မထငပါဘး။

ေအာက႐းတရားသၾကးေတြရ႕ အသဥာဏႏနမႈက အထကအဆငျမငတရား႐းမားက

ေရႊစစလင ငရမး အစားခႏငသကသ႔ (Acid test) အစမးသပခႏငတအမန႔ေတြ၊

ဆးျဖတခကေတြ ခမတေပးရမာပါ။

ဥပေဒအတငး စရငဆးျဖတမယဆရငလညး ၁၉၇၄ ခႏစ ဖြ႔စညးအပခပပ အေျခခဥပေဒပဒမ

(၁) အရ လြတလပေသာ ဆရယလစ ႏငငေတာကပ အခပအျခာ အာဏာပငျဖစတာေၾကာငမ႔

အဒဥပေဒန႔ အေရးယခ႔တယ။ ဒါေပမ တရားသၾကးမငးမားအပါအဝင ဒကေန႔ ျပညသလထဟာ

ဆရယလစ အခပအျခာအာဏာပင မဟတေတာပါဘန႔ ၁၉၇၄ အေျခခ ဥပေဒ

အသကဝငေနေသးတယဆၿပး ယသးတာဟာ အမားရယစရာပါ။

၂ဝဝ၈ အေျခခဥပေဒရယလ႔ တဖကသတျပ႒ာနးၿပး၊ ၁၉၇၄ အေျခခဥပေဒကယသး

တရားစရငျခငးအားျဖင ပထမဦးဆးအခနတတအတြငး အေျခခဥပေဒသစက

ခးေဖာကျပသမားကေတာ႔ ယေန႔အာဏာပငမားန႔ တရားသၾကးမငးမားပါပ။

ပဆးတာက တရားစရငေရးအာဏာန႔ ဥပေဒျပေရးအာဏာက ဖကသမးပစခတာဟာ အဒ

၁၉၇၄ ခႏစ ဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒ ပဒမ၁၉၄ (က) မာ ျပ႒ာနးထားတ

လႊတေတာကယစားလယမားရ႕ ၇၅ ရာခငႏႈနးက ေထာကခၿပးေနာက မေပးခြငရသ ၅ဝ

ရာခငႏႈနးေကာရ႕ ျပညသ႔ဆႏၵခယကာ၊ အဒေထာကခမႈရမ အေျခခဥပေဒက ျပငဆငႏငသည

ဆတ ျပ႒ာနးခကေတြက မေလးစားမလကနာခၾကတာပါ။

၂ဝဝ၈ ခႏစမာ ေရးဆြၿပးဆးခၿပဆတ အေျခခဥပေဒကလညး ေနာငတခနမာ သတ႔လ

ဥပေဒက မေလးစားတသေတြက အာဏာသမးၿပး ၾကကတာလပလ႔ရေအာင

လမးျပေပးေနသလပါပ။ ဒါဟာ ေနာငလာမယ အနာဂတအစးရေတြက

Page 22: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 22

အာမခခကမရေတာဘးဆတာ သကေသျပတ စရငထးတခအျဖစလညး

သမငးမတတမးဝငသြားႏငပါတယ။

ဒကေန႔ ျမနမာ႔တရားစရငေရးစနစမာ ပကကမႈေတြ အခါခါ ျမငေတြ႔ေနၾကရပါတယ။

တရားေရးစနစ ၿပပကသားေလာမႈက တတငးျပညလး ကတမးကပါးန႔ ငါးပါးေမာက

ကနေစပါမယ။

ဒါေၾကာင ႐းသားမႈ၊ ေတာတညေျဖာငမတမႈ (honesty and integrity) တ႔က အေျခခၿပး

အမားအကးအတြက အနစနာခကာ တရားမတမႈက ေဖာေဆာငေပးတ စရငဆးျဖတခကမး

ခမတျခငးျဖင ျပညသတ႔ရ႕ ၾကညညေလးစားျခငးက တရားသၾကးမငးတ႔ ရယႏငပါေစ။

အမအျပန

ေဆာငးပါး

ညထကည

တနလၤာေန႔၊ စကတငဘာလ 07 ရက 2009 ခႏစ 16 နာရ 26 မနစ

http://www.mizzimaburmese.com/edop/songpa/3743-2009-09-07-10-15-28.html

မးဥးကမ႔ ထငသည။ ေသာငရငးက ခါတငးထကေတာ အ႐ငးဆနေနသလ သ ခစားရသည။

ဝါညစညစ ျမစေရတ႔က ခပေသာေသာ စးဆငးေနသည။ မနကေစာေစာ သ ႏးစကတညးက

မးက တဖြဖြ။ သ “ခးဂတ ” က ေရာကေတာ မနက ၇ နာရ။ ဆငကယျဖင လကပ႔ေပးေသာ သ႔

ညဝမးကြက ႏႈတဆကစကားဆရငး သ ေလဆပသ႔ ဆငးခသည။ အနညးငယ

ေစာေနေသးေသာလညး သ႔တြင ဘာမ လပစရာမ႐။ ခးဂတတြင လ ၄-၅ ေယာက

ထငေနေသာ ေလကေတြ႔ေတာ သ တဖကကမးသ႔ကးရန ဆးျဖတလကသည။

သ စးကရကတလပက မးညႇလကေတာ ေလက ျမစလယမာ။ ျမစက ကဥးကဥး။ ဘဝက

ကယကယ။ ခဏေနေတာ တသြားေသာ စးကရကက သ ျမစထသ႔ ေတာကထတလကရငး

Page 23: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 23

ကမးေပၚသ႔ တကလကသည။ မေဆာကက သ႔ေနာကေကာဘကတြင ကနရစခၿပ။ ၇

နာရခြေတာမည။ သ႔ ခရးအစက ျမဝတ။ ဥးတညရာက ရနကနဆ။ ေနာက လြငလငဆသ႔။

သ႔ခစသ ႐ရာသ႔။

သ ဘားအသြားရန ကားဂတကေရာကေတာ ခရးသညတငရန အသငေစာငေနေသာ

ဗငတစးက ေတြ႔ရသည။ သညလမးသညခရးတြင လအမားဆး စးနငးၾကသညက

ဟငးလတစကားမား။ ေစးကလညး ႏစဆသာသာ ကြာသည။ ဟငးလတစႏငဆ လတေယာက

၃ ေထာငမ ၄ ေထာင။ ဗငႏငဆ ၈ ေထာင။ မးတဖြဖြထတြင အမးမပါ ကပကပသပသပ

ဟငးလတစက သ မစးလေတာသညႏင ဗငစးရနပ စတကးလကသည။ ခရးသညက

သတေယာကတညး။ အလပမေကာငးသညမာ လအတနၾကာခၿပမ႔ သညဘကပငးတြင

ခရးသညမား ပါးေနသညမာပင ထးစျဖစခၿပ။ ကားဆရာႏငအၿပင သ ခရးသညေတြက

ေမာေနမေသာလညး ေတာေတာႏင ေပၚမလာ။ သ ဟဟသညသည ေလာကၾကညေတာ

ေပါငမန႔ကားတစးေပၚတြင လ ၃-၄ ေယာက ထငေနတာ ေတြ႔ရသည။ သ ဗငႏင သြားမည

စတကးက ဖကလကၿပး ေပါငမန႔ကားႏငပ လကရန ဆးျဖတလကသည။ ေစးကေတာတတ။

လတဥးလင ၈ ေထာငစ။ ေနာက ခရးသညတဥး ထပေရာကလာေတာ ကားဆရာက

ထြကေတာမည ဟဆသည။ ၁ဝ နာရပင ထးေတာမည။

လမးတဖကတြင ေခာက႐သည။ တဖကတြငေတာ ေဒါနေတာငတနး၏ မတေစာကေစာက

ကမးပါး။ လမးက ကားတစးသြားသာ႐။ သညေန႔က အဆငးရက။ မနကျဖနဆလင အတက။

အဆငးႏငအတက တလညစ ျဖစေနတာက ဘဝလပလား။ သညလမးသညခရးက

ၾကမဖနမားစြာ သြားခဖးသညမ႔ ႐ႈခငးေတြက သ႔က မဖမးစားေတာ။ တကယက ခရးကဘာမ

ေဝးသညမဟတ။ မင ၅ဝ သာသာ။ လမးက ေဝးေနျခငးသာ ျဖစသည။ ခပျဖညးျဖညး

ေတာငက တကလကဆငးလက ေမာငးေနေသာ ကားေပၚတြင သ ေရာကတတရာရာ ေတြးရငး

ပါလာခေလသည။ သညအခန မး ဘာလပေနမလ။

စတက အတတႏင ပစၥပၸနက လးလာေခါကတ႔ ေျပးေနသည။ သဃၤနးညေနာငကပင

ဘယအခန ေကာလာသလ သ မသလက။ သ ေဆးလပေသာကခငစတ ေပါကလာသည

အခနတြင ကားက ေကာကရတသ႔ ဝငေတာမည ျဖစသည။ ေကာကရတတြင ထမငးစားရန

တေထာကနားလမမည။ ထမငးဆငတဆငေ႐႕ ကားထးရပလကေတာ ေန႔လယ ၁၂ နာရ။

နာရဝကသာသာ ရပနားခနအတြငး စားလစတ မ႐ေသာလညး သ ေန႔လယစာက

အၿပးသတလကရသည။ ကားျပနထြကေတာ လမးက ေျမျပန႔ျဖစသြားခၿပ။ ရာသဥတကေတာ

ပပမႈနမႈန။ သ႔ စတကလညး အလားတ။ ကားထတြငေတာ ခရးသညမားက

ကနသညေတြခညး ျဖစပရသည။ ညညးသညသေတြ လႈငးလႈငးထေနေသာ

စကားဝငးတြငေတာ သ ဝငမပါလေတာ။ သ႔က လာေမးေသာ စကားတ႔က ခပတတ ျဖတခရငး

သ ဘာသဘာသာ လကလာခသည။ ဘားအကဝငေတာ ညေန ၃ နာရ။ နာရစငေ႐႕တြင

သကားေပၚမ ဆငးလကၿပး သ႔သငယခငး အမသ႔ ေလာကလာခသည။ သ႔သငယခငးထတြင

ရနကနကားလကမတ ဝငယရမည။ ဟခပေဝးေဝးဆတြငေတာ သလြငက စးၿမစးေနပါသည။

Page 24: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 24

သ႔သငယခငး အမသ႔ေရာကေတာ သငယခငးက မ႐။ သငယခငး၏ ဇနးျဖစသ လငးလငး

ကသာ ေတြ႔ရသည။ သ႔က ခဏေစာငရန ေျပာၿပး သငယခငးက သြားေခၚရန လငးလငးက

ဆငသ႔ထြကသြားသည။ သငယခငးက ဖားအတြင တဗဂမးအပပစၥညးဆင ဖြငထားသ။

ခဏေနေတာ ဇနးျဖစသ ႏငအတ သငယခငး ျပနေရာကလာသည။ သတ႔ႏစေယာက

ႏႈတဆကရငး သငယခငး အမနေဘး႐ လကဖကရညဆငသ႔ ဝငလကၾကသည။

သတ႔စကားဝငးက ေရာကတတရာရာ။ မးအေၾကာငး ေလအေၾကာငး ေျပာမဆးေပါင

ေတာသးေထာငေတြအေၾကာငး။ သ႔ စးကရကဘးထက စးကရကေတြက တလပၿပးတလပ

ျပာျဖစသြားၾကသည။ စကားေျပာေနရငး မးက ႐ြာလာျပနသညႏင သတ႔ ဆငထ

ဝငေျပးရျပနသည။ သ နာရကပင သတမျပမ။ သ လကဖကရညဆငမထေတာ ၆ နာရပင

ထးေတာမည။ သငယခငးထမ ကားလကမတယၿပး သ နာရစငဘက ျပနထြကလာခသည။

သညတခါ သ ကားက ေစာငစရာမလေတာ။ ကားက သ႔က ေစာငေနသည။ ေ႐ႊစငစၾကၤာတ။

ဘားအ-ရနကန လငးတြငေတာ သညကားက အေကာငးဆးပ ျဖစသည။ လကမတခက ၆

ေထာင။ မးရပတမရပေတြႏငမ႔ ထငသည။ မၾကာမ ေမာငေတာမည။

ည ၈ နာရေလာကတြင သတ႔ကား ဘးလငးသ႔ ေရာကလာသည။ သ ထမငးဆငးစားၿပး

ကားေပၚ ျပနတကခသည။ ကားေပၚတြငေတာ ခပညည ျမနမာကား တကားက ဖြငထားသည။

ဇာတလမးကဘာမမ႐။ ခါးေအာကပငး ျပကလးေတြကပ ရယသေတြက ရယေနၾကသည။ သ

စတပကပကျဖင ကားျဖတသနး သြားလာရာ အေမာငထၾကးကပ ေငးၾကညေနမသည။

သညအေမာငေတြ ဘယေတာ ေပာကသြားမလ။ သ မေျဖႏငေသာ ေမးခြနးေတြႏင

ေထြးလးရစပတရငး မပၸလငသ႔ ည ၁၁ နာရ ေကာေကာေလာကတြင ေရာကသည။ သ

ကယလကသန႔စငရငး ေကာဖတခြကက ေသာကလကသည။ ကားျပနထြကေတာ

ကားေပၚတြင အပသေတြလညး အပကနၾကၿပ။ သကေတာ ကားစးရငး မအပတတသမ႔

ဟေတြးသညေတြး ေတြးရငးသာ လကပါလာခရသည။ ေနာကတခါ ကားထပရပေတာ ည

တနာရပငခြေတာမည။ ဘယေနရာပါလမ။ သ ေအာကဆငးၿပး နညးနညးပါးပါး

ေမးျမနးလကေတာ ပခးအထြကသ႔ ေရာကေနေၾကာငး သရသည။ ရနကနႏင နးေနၿပပ။ ဘာလ႔

တခါတညး ဆကမေမာငးသြားသလ။ သ အၾသစတတဝကျဖင ”ေအးရာေအးေၾကာငး” ဟ

အမညေပးထားေသာ စားေသာကဆငၾကးထသ႔ ဝငလကသည။

ဆငထတြင လေတြမနညး။ ဆငေ႐႕တြင ရပထားေသာ ကားေတြလညး မနညး။ သ ဆငထတြင

ည ၂ နာရ ထးသညအထ ထငေနေသာလညး ကားက ျပနထြကမညပမျပ။ သ ကားဆ

ျပနေလာကလာရငး ကားေပၚတြင အရသင ေတြ႔သည စပယယာလပသက ေမးၾကညေတာမ

အေျဖေပၚေတာသည။ ရနကနက မနက ၄ နာရထက ေစာမဝငရတ။ ေစာဝငလင ဒဏေငြ ၅

ေသာငး။ သ သၾကၤနတနးက ျပနစဥက သညအမန႔မ႐။ ယခမ ထတသည

အမန႔အသစခပခြ တပါလား။ သ စတပကျခငးတဝကျဖင ဆငထ ျပနဝငခသည။ ဆငထတြင

ျခငကကခ ထငေနရငး မနက ၃ နာရ ေကာေကာေလာကမ ကားက ျပနထြကေတာသည။

ေအာငမဂၤလာကားဝငးအတြငး ကားထးဆက လကေတာ မနက ၄ နာရခြ။

အ႐ဏပငမပ႕ေသး။ ေစးသညမား၊ တကစဧညၾကမား ၏ အသဗလမား ၾကားမ သ တးေဝ႔၍

ဝငးထ႐ လကဖကရညဆငတဆငသ႔ ထြကခသည။

Page 25: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 25

တညလး မအပခရ ေသာေၾကာင သ႔ေခါငးက ၿငးစစ။ ရနကနကေတာ ႏးထေသးဟန မ႐။

စးကရကတလပက မးညႇလကရငး သ လကဖကရညဆင အျပငသ႔ လမးၾကညလကသည။

သ႔ဘဝ သကတမးတဝကေကာေကာ ေနခေသာ သ႔ေရသ႔ေျမသည အခေတာလညး သႏင

သစမးျပငျပင။ ဇာတရန႔က သ ျပနမရ။ ပဝတရန႔ တ႔ျဖငသာ သ ေနသားကခၿပ။

ေတြးေနရငးႏင မးစကမ ဓာတဆေညႇာန႔က သ႔ဆ တးဝငလာသည။ ေၾသာ…မးပကေနသညပ။

သ သကျပငးဖြဖြ ခမလကသည ထငသည။

နနက ၆ နာရခန႔တြငေတာ ေကာငးကငက လငးလငးထငးထငး ျဖစေနခၿပ။ သ ေနာကတေန႔

ေတာငၾကးသြားရန ကားလကမတက တခါထ ဝငဝယလကသည။ ၁၀၉၀၀ ကပ။ ၿပးေတာ သ

ေအာငမဂၤလာ ကားဝငးအတြငးမ အျပငလမးမေပၚသ႔ ထြကလာခသည။ ေစးၾကးေပးၿပး

တကစေတာ သမစးလေတာ။ ဘတစကားစးရနပ သ ဆးျဖတလကသည။ သ ၾကာၾကာ

မေစာငလကရ။ ၄၃ အထးလငး ဘတစကားတစငး ထးဆကလာသည။ ဂတစမ႔ထငသည။ သ

ထငခရသည။ သ႔ဘဝ တသကတာတြင ပထမဆး ထငခရဖးျခငးပါလား။ ကားခက ႏစရာမသာ။

သ ေတြးေနရငးႏငပင ဆးေလသ႔ ေရာကလာသည။ ရနကန၏ မနကခငးက အသကဝငစျပၿပ။

သ ႐ပ႐င႐မား ေ႐႕ကျဖတၿပး ဗလခပလမး ေပၚေရာကေတာ ဆကကား တစးငားလကသည။

ဆကကားခက ၅၀၀။ ခရစလမးေထာင႐ Queen’s park ဟတယဆသ႔။

သ ဟတယသ႔ ေရာကေတာ အခနးက ခကခငးမရျပန။ ၈ နာရခြ ၉ နာရမ ရမညဟ ဆသည။

သ ဘာလပရမနးမသ။ ဘာမလညး လပစရာမ႐။ လၻကရညဆငပ ထပထငေနလကေတာမည

စတကးျဖင သ ၄၉ လမးထ႐ လပကးဆဗငးသ႔ ေလာကလာခသည။ သ အပငကငကျဖင

လပကး ဆဗငးတြင ၉ နာရအထ ထငေနရျပနသည။ သ ဟတယက ျပနလာေတာ အခနးက

အရသင။ တရကက ၁၄၀၀၀။ သ တရကပ ေနမညမ႔ အခနးခက တခါထ ေပးေခလကသည။

ေရမးခး ကယလကသန႔စငၿပးေတာ မနက ၁၀ နာရ။ သငယခငး႐ရာ မဂၤလာမြနေစးတြင

မးအတြက သ ပ႔ေပးထားေသာ လကေဆာငမားက သြားယရန သ ထြကလာခသည။

မဂၤလာမြနေစး ေရာကေတာ သငယခငးက ဆငတြင အဆငသငေတြ႔ရသည။ သ႔ပစၥညးေတြ

သျပနယၿပး သ႔ဥးေလး႐ရာ မဂၤလာေစးဆ သ ထြကလာချပနသည။ သ႔ဥးေလးဆင

ေရာကေတာ အရငလ ပစမးႏင အရငလပ ဆငတြငထငေနကာ အရငလစကားေတြ

ေျပာေနတနးျဖစသည သ႔ ဥးေလးႏင သ ေရာကတတရာရာေတြ ေျပာျဖစၾကျပနသည။ အရငလ

မဟတတာကေတာ တခထ ျဖစသည။ အရငက ဥးေလး လကထတြင ေတြ႔ေနကျဖစသည

လနဒနအစား အခကေတာ ႐ဘျဖစေနသည။ သညေတာမ လနဒနေစးေတြ တဘး ၁၈ဝဝ

ေတာင ျဖစသြားၿပမနး သ ျပနသတရလာသည။ ေၾသာ…စးကရကကလညး ဘဝ၏

ညႊနမတျဖစႏငတာပါပလား။ သ တဝကၿပးမရငး ဟတယက ျပနေရာကေတာ ေန႔လယတနာရ။

သ ခဏအပရန ဆးျဖတလကသည။

သ အပရာက ျပနထလာေတာ ညေန ၅ နာရပင ထးေနၿပျဖစသည။ သ ေရခးလကၿပး

သငယခငး တေယာကဆ ဖနးေခၚရသည။ အဝတအစား လၿပးေတာ သ ခရစလမးအတငး

Page 26: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 26

မဟာဗႏၶလလမးဘကဆ ထြကလာခသည။ လမး ၅ဝ ဘကခးလကေတာ “ဝငး” က

အရငကလပင သ႔က ေစာငၾကေနေလသည။ သငယခငးကေတာ ေရာကမလာေသး။ သ

လမးေပၚ႐ ပလတစတထငခေလးေပၚ ထငခလကၿပး ျမနမာ ႏစလး မာလကသည။

အျမညးကေတာ သ႔ ထးစအတငး ေျမပေၾကာ။ သ႔ဝနးကငက အကခတလကေတာ

ဟတနးကအတငး။ သညလေတြ သညေနရာမ ေ႐ြ႔မေ႐ြ႔ပါေလစ။ သ႔ ဘယာႏစပလငးစလး

စားပြေပၚမ ပလကေဖာငးေပၚ ေရာကသြားေတာမ သငယခငးကား ထးဆကလာသည။

သတ႔ႏစေယာက ဝမးသာအားရ ႏႈတဆကၾကရငး စကားလကဆ ကၾကျပနသည။

ဘယာေတြက တလးၿပးတလး။ ႐ပါေစ။ သညတညေတာ သညအတငး ႐ပါေစ။ ဘယသြားမလ

ဟ သငယခငးက ေမးလကေတာ ည ၈ နာရ။ သ တဝကၿပးရငး သညညတြငေတာ သ႔ကယသ

သ႔ သငယခငးလကထအပရန ဆးျဖတလကသည။ ရနကနၿမ႕၏ ညမာ ေငြ ျဖစသည။

အလပသမားေဆး႐ မကေစာငးထး႐ လမးကေလးထသ႔ သတ႔ကား ခးဝငလကေတာ ည ၉

နာရ။ လမးတေလာကလး မးေတြပကေနသညက သ ေတြ႔ခရသည။ ေမာငၾကးမညးၾကးထတြင

ရနကနၿမ႕သည ပဘကြနကရစ ေတာနကၾကးအလား ျဖစေနသည။ ေတာေသးသည။

လမးကေလးထတြငေတာ မးလာေနသညက သ တအတၾသ ေတြ႔ရေလသည။ တကတတက၏

သးထပေျမာကတြငေတာ မးလငးေနေသာ ဆငးဘတဝါဝါကေလး။ မးအမန ဟေသာ

တ႐တဝတတပဒက သ မဆမဆင သတရမလကေသးသည။ မညးေမာငေအးစကေနေသာ

ေလကားထစေတြအတငး သတ႔ႏစေယာက တကလာခသည။ အခနးတခါးက

ေခါကလကေတာ ခာတတတေယာကက တခါးလာဖြငသည။ သ႔ သငယခငးက သပရေသာ

ထခာတတက “ကလငး…လာ“ ဟ ပဋသႏၶာရစကားဆရငး အခနးတခါးက ဖြငေပးသည။ သ

ဖနပခြ တက ၾကညလကေတာ ဖနပ မားမားစားစားမ႐။ လ႐ငးေနတာမ႔ သ ေကနပသြားသည။

အခနးၾကမးျပင ေပၚတြငေတာ ေကာငမေလး ၄ ေယာက စထငရငး ဖြငထားေသာ ဗစဒေခြက

ၾကညေနၾကသည။

“ဟာ…ကလငး…မလာတာေတာင ၾကာၿပ ဘယေပာကေနတာလ“ ဟ ႏႈတလာသြကပရေသာ

ေကာငမေလး တေယာကက သ႔ သငယခငးက လမးႏႈတဆကေလသည။ သငယခငးက

“ဟတတယ သဇင အက ခရးထြကေနလ႔” ဟ တ႔ျပနရငး သတ႔ႏစေယာက ထငခေပၚတြင

ထငလကၾကသည။ သပမၾကာ။ ကြမးေတြက ရေနေအာင စားထားသည အမၾကးတဥး

ဧညခနးသ႔ ထြကလာျပနသည။ သညဆင၏ ဆင႐ငျဖစပရသညဟ သ ခန႔မနးေနတနးမာပင

သ႔ သငယခငးႏင ထအမၾကး အျပနအလန ႏႈတဆကၾကသည။ “မခ…ဒါက ကေနာ

သငယခငး၊ နယကလာတာ၊ ေရမးအစ လပေပးလကပါဗာ” ဟေသာ သငယခငး၏

စကားအဆးတြင အမၾကးက ဟကဟကပကပက ရယရငး “အမေလး ဘယတနးက

ေရမးမစတာ ႐ခဖးလ႔လ“ ဟ သငယခငးက တ႔ျပနသည။ သတ႔ ေစာေစာက ေသာကတာ

နညးနညးမားသြားသညမ႔ အခနမဆငးလေတာ။ အခနးထသ႔ ဝငခၾကသည။

အခနးထတြငေတာ ကန႔လန႔ကာပါးပါး ကေလးမားက အပရာတခႏင တခက ျခားထားသည။

မးေရာငက လးလးမ႐။ ပကတ အေမာငထက စးမးေနသည။ ဒါေတြလညး အရငတနးကလပါပ။

ေစာေစာက ေရမးအစ ဟေသာ သငယခငး၏ စကားက သ ၾကားေယာငရငး

Page 27: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 27

အပရာေပၚလလကေတာ ေကာငမေလး၏ လကေတြက သ႔ ေျခေထာကေပၚေရာကလာသည။

သ႔ သငယခငးကေတာ ဟဘကခနးမာ။ ဘာမမၾကာ။ ေကာငမေလးက သ႔နေဘး

လအပလကသည။ အပခငၿပဟ ႏႈတကေျပာရငး လကတဖကက သ႔ရငဘတေပၚ

ေရာကလာသည။ သ ဘာမ မတ႔ျပနမ။ ေနာကမ “ရတယ .. ညမ၊ ေအးေဆးေနပါ

ကေနာလညး အပလကဥးမယ“ ဟ ေျပာလကမသည။ တကယတကယ ကေတာလညး သ

အပမေပာ။ ေကာငမေလး၏ တေထာငတည ဇာတလမးေတြကလညး သ မစပစလေတာ။

႐ပါေစ။ သညအတငးပ ႐ပါေစ။

စးကရကက ထတေသာကရငး သ ဟတယျပနခငလာသည။ နာရက ၾကညလကေတာ ၁ဝ

နာရပင ခြေတာမည။ သငယခငးကေတာ ဘယႏစဆက႐င ေနမညမသ။ သ စဥးစားေနတနး

သ႔ အခနးတခါးပြငသြားကာ လေတြဝငလာသညက ေတြ႔ရသည။ သညေတာမ သ ျပနရန

ယတျပတ ဆးျဖတလကေလသည။ သ အခနးထမ မထြကခင သငယခငးဆ ဖနးလမးေခၚၿပး

သ အပခင၍ ျပနေတာမညအေၾကာငး ေျပာလကသည။ သငယခငးက သ႔က စတပကဟနျဖင

တားေသးေသာလညး သ မေနခငေတာ။ သငယခငးက ဖနးထမ ႏႈတဆကလကၿပး သ

ျပနထြကခသည။ ထြကလာရငး သညလညေတြက အငမတနမ ႏစႏစကာကာ ႐လစြာေသာ

အေဝးမ တေယာကေသာသက သ သတရမျပနသည။ သသာ႐လင သ႔က

ျပနလႊတမညမထင။ သ ၿပးရငး ေလကားကဥးကဥးကေလးမ ျပနဆငးလာခသည။

ထစဥမာပင ရပကြကတခလး မးေတြ ဖတခန ပကသြားသည။ ညဥနကၿပမ႔ ထငသည။

ေဟးခနေအာသကပင သမၾကားမ။ ႐းေန၍ပလားေတာ မသ။ ေစာေစာက ေရမးအစ ဟေသာ

သငယခငး၏ စကားက သ ၾကားေယာငလာျပနသည။ သ မေဆာကက ထြကလာသညက

ႏစရကမျပညေသး။ သ႔စတ မေဆာက ျပနေရာကသြားသည။

ေနာကေန႔မနက သ အပရာကႏးေတာ ေနျမငေနၿပ ျဖစသည။ မနက ၉ နာရ။ သ

ကယလကသန႔စငလကၿပး ေအာကထပတြင မနကစာ ဆငးစားလကသည။ ၿပးေတာ သ႔တြင

ဘာမလပစရာ မ႐သညႏင ဟတယအျပငသ႔ ထြကခသည။ သ ဟဟသညသည ေလာကရငး

သမျဖလမးေပၚ ေရာကသြားသည။ ကားဂတႏင မလမးမကမး ေရာကေတာ အမးသမးငယ ၃

ေယာကက သ ေတြ႔ရသည။ ကငသားရေနၿပျဖစေသာ သ႔မကစက နတသမးကေလးမားဟ

အတပသလကသည။ သ စးကရကတလပက ေသာကရငး အဓပၸာယမ ရပေနမျပနသည။

ေနေရာငေအာကတြင ဘဝေတြက တလပပမာ တဖတဖတ။ ရပေနရငး သ

ၿငးေငြ႔သြားျပနသျဖင ဟတယဘကသ႔ ျပနေလာကလာခသည။ သ ဟတယမ check out

လပၿပး ထြကလာေတာ မြနးပငတညေတာမည။

သ႔တြငဘာမ ေထြေထြထးထးမပါ။ ခရးေဆာငအတ တအတမသာ။ သ ေလာကလာရငး

၄၇လမးထပ႐ ထမငးဆငကေလးမာ ထမငးဝငစားလကသည။ ေတာငၾကးသ႔သြားမည

ကားထြကမာက ညေန ၃ နာရ။ အခနေတြ ပေနေသးသညႏင သ ဗလခပလမး

ဘကေလာကလာမျပနသည။ ၄၆ လမးထပတြင ဆပငညႇပဆငတဆင ေတြ႔ေတာမ သ႔ေခါငး

ယားကကျဖစေနတာ သ သတရသြားသည။ အခနေတြ ပေနေသးသညႏင သ ေခါငးေလာရန

Page 28: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 28

ဆးျဖတလကသည။ ေငြ ၂ဝဝဝ က သ႔အတထမ ခနထြကသြားျပနသည။ အားလးၿပးလ႔ သ

နာရၾကညလကေတာ ၂ နာရပင ထးေတာမည။ သဆငထမ ကမနးကတမးထြကလာရငး

တကစတစး ငားလကရသည။ ေငြ ၅ဝဝဝ ။ ေအာငမဂၤလာဆသ႔။ ေစးမနမ႔ သ ဆစမေနေတာ။

သ႔ စးကရက သ အၿပးသတလကရငး ရနၾကးေအာင ေပၚတကလကေတာ ညေန ၃ နာရ

ထးေနၿပ ျဖစသည။ သ႔ခက ေနာကဘကခပကက။ ဝယလာေသာ ဂာနယႏစေစာငက သ

ထတဖတေနရငး ရနကနက ဘယအခန ထြကလာသညကပင မသလက။ သ ဝနးကငက

အကခတလကေတာ ကားက ျဖးျဖးေျဖာငေျဖာင လမးမၾကးေပၚတြင အ႐နျပငးျပငး

ေမာငးေနသညက သတျပမသည။ ဒါ ဘာလမးပါလမ။ လြနခေသာ ၃ ႏစေလာကက သ

သြားခေသာ လမးမဟတ။ သ႔ေဘးက ခရးေဖာက ေမးၾကညေတာမ ေနျပညေတာသ႔

တက႐ကေပါကေသာ လမးသစျဖစေၾကာငး သသရသည။ ခဏေနေတာ သ႔ေ႐႕ တခေကာမ

လတေယာကက သ႔ေဘးမ ထငသႏင သငယခငးျဖစေန၍ ခလပါရေစဟ လာေျပာသည။

အားနာသညႏင သ လေပးလကရသည။ သ႔ ခရးေဖာအသစက အမးသမးတဥး။ သ

အေနၾက႕ၾက႕ႏငပင စတပကလကပက လကပါလာခရေလသည။ တခကတခက

အမၾကးဆက လြငပလာေသာ ပ႐တဆန႔ေၾကာင သ႔ေခါငး မးေနာကေနာက ျဖစလာသည။

ေတာေသးသည။ သညတခါ သ စးသည ကားက ကားေကာငး။ အကြနးက ေအးစမေနသည။

ညေန ၅ နာရခြေလာကေရာကေတာ ကားက လမးေဘး ထးရပလကသည။

ေတာကေလာကေမာငးလာသည လမးတေလာကလး ဘယၿမ႕ဘယ႐ြာ ကမ မျဖတ။

လမးနေဘးတြင လယကြငးမားကသာ သ ေတြ႔ခရသည။ ယခ ကားရပလကသည ေနရာက

တၾကးတလးေ႐႕တြင။ ေဘးဘဝယာတြင ဘာမမ႐။ ကြငးေျပာငၾကးထတြင တၾကးကထးထး။

မငးသခၤ ဝတေတြထက ထမငးဆငမားက သ သြားသတရမလကၿပး ကားေပၚမဆငး၍

ညစာစားလကရသည။ ခဏေနေတာ ကားက ျပနထြကလာသည။ လမးတြင

တခါရပသညကလြ၍ ကားက အေမာငထၾကးထတြင ဘယၿမ႕ဘယ႐ြာကမ မျဖတဘ

ေနျပညေတာ ေရာကသညအထ ေတာကေလာက ေမာငးေတာသည။ ေနျပညေတာက

ေရာကေတာ ညတနာရ။ မးေတြက ထနထနလငးေနသည။ သညေလာက

အားေကာငးေမာငးသန မးေတြလငးေနတာက သ႔တသက ျမနမာျပညတြင မျမငဖးခသညမ႔ သ

ေငးၾကညေနမသည။ ေနျပညေတာတြင မနစ ၂ဝ ေလာက ကားခဏရပၿပး

ျပနထြကလာခသည။ သ ကားေပၚမာ မအပတတေသာေၾကာင မကစေၾကာငလကသား

လကပါလာခရသည။ ေနာကတခါ ကားရပေတာ ေအာငပနး။ အ႐ဏက ခပပပ အေဝးမ

ေပၚလာေနသည။ ေအးသာယာက ေရာကေတာ မနက ၅ နာရခြ။ သ႔ ခရးစဥ ဆးၿပမ႔ သ

ကားေပၚမ ဆငးခသည။

ေနာကတနာရေလာကၾကာေတာ ဘနးၾကးတပါး၊ အမၾကးတေယာကႏင သ ေတာငၾကးသ႔

ဟငးလတစကားျဖင တကေနၿပ ျဖစသည။ သႏင အမၾကးက ကားေနာကခနးထတြင

ဘနးၾကးဝယယလာေသာ၊ သ အမးအမည မခြတတသည စကပစၥညးတခႏင

ကပကပညပညပ လကပါလာခရသည။ ေတာငၾကးသ႔ ေရာကေတာ သ ကားဆရာက

လြငလငကားဂတနားက ေစးသကသာသည တညးခခနးတခနးသ႔ လကပ႔ခငးလကသည။ သ

Page 29: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 29

ကယလကသန႔စင႐။ ေရခး႐။ တညးခခနးကေလးက ၿမ႕လယေကာငမာပ ျဖစသည။ သ

ကစၥဝစၥေတြ ၿပးေတာ ခဏအပၿပး လမးေဘးဆငတဆငမာပ ထမငးစားလကသည။ သ

ကားဂတေရာကေတာ ေန႔လယ ၁၂ နာရ။ ကားကဗငကား။ ခရးသည ၆ ေယာကျပညမ

ထြကမညမ႔ သ ေစာငရျပနသည။ ကားခက ၄၃ဝဝ။ ေ႐႕ခနး ၂ ေယာက၊ ေနာကခနး ၄

ေယာက။ ေန႔လယ ၂ နာရသာ ေကာသြားသည။ လက မျပည။ သ အပါအဝင ၄

ေယာကမသာ။ သ ေနာကကလင မး စတပေနမညမ႔ သ အျခားခရးသညမားႏင

ညႇလကရသည။ ေ႐႕ခနးက သ တေယာကတညး ႏစေယာကစာေပးၿပး ယလကသည။

ေနာကခနးအတြက ၄ ေယာကစာက ခရးသည ၃ ေယာကအား ေပးခငးလကသည။ ခမပ သ

မးက သတရလာသည။ မးႏင သ တျဖညးျဖညး နးလာၿပ။

ခရးစဥကေတာ ေတာငၾကး ဟပနး မငးပြန လြငလင ျဖစသည။ ေဝးမညဟ

သထငထားခေသာလညး ခရးကမေဝး။ ၅၈ မငမသာ။ ကားအ႐နက ျဖညးျဖညးညငညင။

လမးကေတာ ေတာငပတလမး။ သပလညး မကဥး။ သပလညး မကယ။ ရာသဥတကေတာ

ၾကညၾကညလငလင သာယာလပေနသည။ ေအးမညဟ သထငထားခေသာလညး မေအး။

သညလႏင ခရးစဥ သးခးႏစခးကေရာကေတာ မငးပြနသ႔ ေရာကလာသည။

မငးပြနေစာဘြားၾကး စဝစထြနးက သ သတရမရငး ၿမ႕ကေလးက အကခတလကေတာ

ေျခာကေျခာကကပကပ။ မငးပြနတြင နာရဝကခန႔နားၿပး သတ႔ကား ျပနထြကခသည။

လြငလငေရာကေတာ ညေန ၅ နာရခြသာသာ။ ကားဆရာလကပ႔ေပးေသာ လြငလငၿမ႕တြင

အေကာငးဆး တညးခခနးတြင ေနရာမရ။ တညးခခနး ခပညညကသာ သ ယလကရသည။

ကစၥမ႐။ သညၿမ႕တြင မး႐သည။

သ ေတာေတာ ခရးပနးေနေသာလညး ေရခးၿပးသညႏင မးဆ ထြကလာခသည။ သ ေနတ

တညးခခနးက ၿမ႕လယမာ။ မးေနတေနရာႏင ဘာမမေဝး။ သ နညးနညးပါးပါး ေမးစမးၿပး

ေလာကလာေတာ ၅ မနစသာသာျဖင ေရာကလာၿပး အစးရဝနထမးအမယာ

သးထပတကေပၚသ႔ သ တကလာခသည။ ေအာကထပတြငေတြ႔သည အမၾကးတေယာကအား

မး နာမည ေမးလကေတာ အေပၚဆးထပသ႔ နတလမးညႊနေပးသည။ သ သးထပသ႔

တကလာၿပး အခနးတခါး ေ႐႕႐ လေခၚေခါငးေလာငးၾကးကေလးက ဆြလကေတာ မးအ႐ြယ

ေကာငမေလးတေယာက ထြကလာၿပး တခါးလာဖြငသည။ သ အခနးထသ႔

လမးၾကညလကေတာ မးက မးႏင႐ြယတ ေကာငမေလး ၃-၄ ေယာကႏင ထမငးစားေနသည။

သ႔က ျမငေတာ ဝမးသာအယလ အမအရာႏင မးက ထမငးဝငးက ခကခငးထလာၿပး သ႔ဆ

ေလာကလာသည။ ထမငးဝငးမ မးႏင လပေဘာကငဘက ျဖစဟနတေသာ

ေကာငမေလးေတြကေတာ ၿပးစစ (ေနာကမ သ ေနာကကေနသျဖင မး စတပၿပး ၿမ႕ထ႐

တညးခခနးေတြက ဖနးဆကေမးထားေၾကာငး သ သသည။) မး အသားေတြ ျဖလာသည။

အနညးငယ ျပညလာသည။ ထညက သ ႏစႏစၿခကၿခက အပေပာသြားသည။

ေနာကေန႔မနကကေတာ သ ဘယမ သြားစရာ မ႐။ မးကလညး ႐းသြားေနသည။ သ

လၻကရညဆငထငၿပး ဟနားသညနား ေလာကၾကည႐က လြၿပး ဘယမမေရာကျဖစ။ ေန႔လယ

၁၂ နာရေကာမ မးက ႐းမ ဆငးလာၿပး သ႔ထ ေရာကလာသည။ မးႏငသ ထမငး အတတစားၿပး

Page 30: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 30

ထြကလာေတာ လေတြက ကြကၾကညကြကၾကည။ တစမးတရစာမား အေရာကအေပါက

နညးလေသာ လြငလငတြင သသည ပဘ လစမးတေယာက ျဖစေနသည။ ညေနပငးကေတာ

မးႏင သ ၿမ႕ထ႐ ဘနးၾကးေကာငးထမ ေစတကေလးသ႔ ထြကခၾကသည။ ေနျခညက

ဝငးဝငးပပ။ ေလအေဝ႔တြင ဆညးလညးခတသ သသက သ ၾကားမသလ ႐သည။

ဘရားရငျပငေတာေပၚ သတ႔ေရာကေတာ မးက ေပာလကတာဟ ေျပာရငး

ကေလးငယေလးတေယာကလ ႐ႊငျမးေနသည။ ၿပးေတာ သ႔က အစကေကာ ေပာရ႕လား ဟ

တခတတရ ေမးသည။ မးေမးမပ သညစကားလးက သ ျပနသတရလာသည။ သ ေနာကဆး

ေပာခတာ ဘယတနးကပါလမ။ သ ေသခာမမတမေတာ။ သ႔ဘာသပ ေမသြားသလား။ သ

တမငတကာပ ေမထားခေလသလား။ ဒါလညး သပမသကြခင။ ဘာပေျပာေျပာ မးကေတာ သ

ေပာေစခငပါသည။ မး ေပာပါေစ…။ ေပာပါတယ မးရ႕ဟ သ ျပနေျဖလကေတာ မးက

ေကနပဟနမျပ။ “ဟင .. ဟတလဟတပန႔“ ဟ မးဆက အသထြကလာသည။ သ ဘာမ

မတတႏင။ “အက ေျပာတာကလညး စတမပါသလၾကး“ ဟ မးက သ႔က ထပေျပာျပနသည။ သ

ကမနးကတမး အာ႐တ႔က စစညးကာ “တကယေျပာတာပါ မးရ႕ ေပာပါတယ“ ဟ မးက

ျပနေျဖလကရသည။ မး ဘာမ ထပမေျပာေတာ။ ေကနပဟနေတာ မျပ။ သညကစၥ

သညမာၿပးၿပ သ ထငေသာလညး ႏစေယာကတြ ဘရားဝတျပအၿပးတြင “အက …

ဘာဆေတြေတာငးလ“ ဟ မးက ထပေမးျပနသည။ ႐တတရက သ ဘာျပနေျဖရမနး မသ။

တကယက သ ဘာဆမ မေတာငး။ သာမန ျပ႐းျပစဥ ဘရားဝတျပချခငးသာ ျဖစသည။

မးကေကာ ဘာဆေတြေတာငးလ….။ သ အေျပးအလႊား စဥးစားရျပနသည။ သမား႐းက

ဝတေတြ ကဗာေတြထကလ ႐းေျမက ေပါငးရပါေစ။ ဘဝဆကတငး ေတြ႔ရပါေစလ႔ပ

ေတာငးမလားမသ (ဒါကလညး သ႔အထငမသာ ျဖစသည)။

အမနေတာ သ မးက မညာခင။ သ႔ေသာ မညာလ႔လညး မျဖစ။ မးေပာပါေစ….။ သ

သညလေတြးရငး “မးန႔အတ ဒလပ အၿမတမး ေနပါရေစလ႔ ေတာငးလကတယ မးရ႕“ ဟ

မယတမလြန ေျဖလကမသည။ မးကေတာ အၾကာၾကး ငငေနၿပးမ အေျဖေပးေသာ သ႔က

ေကနပဟနမျပ။ ယလညး ယဟနမတ။ “ဟင .. ဟတလညးဟတပန႔“ ဟ သ႔က

ေျပာျပနသည။ “ဟတပါတယ မးရ႕ တကယပါ“ ဟ သ ျပနေျဖရငး မး၏ ေ႐ႊေရာင

ေရာတေရာရာ ဆႏြယကေလးေတြက သပလကမသည။ အေရးထ သ

ေဆးလပေသာကခငလာ ျပနသည။ မးေ႐႕တြင တတႏငသမ မေသာကရန သ

ဆးျဖတထားေသာလညး တကယတမး သ ေနႏငျခငး မ႐။

သ ေဆးလပမးညႇေနတနး မးဆက “မး .. ဘာေတြ ဆေတာငးလေကာ မေမးေတာဘးလား“ ဟ

သ႔က ေျပာသထြကလာျပနသည။ ဟတသားပ။ သ ေမးသငလက မေမးမ။ သ႔ကယသ

ျပနအျပစတငရငး “မး .. ဘာေတြဆေတာငးလ“ ဟ ေမးလကရသည။ မးက ဘာမ

မေျပာေတာ။ “ရပါတယ ထားလကပါေတာ“ ဟသာ ေျပာရငး တဖကသ႔ လညသြားသည။

သညေတာမ “ ေျပာပါ မးရ .. အက သခငတာေပါ႔“ ဟ မးက သ ျပနေခာရျပနသည။

ေနာကဆးေတာလညး ထးစအတငး မးကပ သ႔က အေလာေပးလကသည။ သညေတာမ သ

သကျပငးခႏငေတာသည။

Page 31: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 31

ေနာကေန႔ ေန႔လယကေတာ မး အသတေယာကဆက ဆငကယငားၿပး သႏင မး ပငလသ႔

ထြကလာခသည။ ငယငယက သငခဖးေသာ သမငးစာမကႏာေတြထက နာမညေကာ

ပငလသ႔ သ တေန႔ ေရာကရလမမညဟ တခါမ ေတြးမၾကညခဘး။ လြငလငႏင ပငလကလညး

ဘာမမေဝး။ ၆ မငသာသာ။ သ ဆငကယေမာငးလာရငး လမးေဘး ကြငးေခါငေခါငၾကးထတြင

အေဆာကအဥးၾကးတခက ေတြ႔၍ ၾကညလကေတာ ကြနျပတာ တကသလဟ ေရးထားတာ

ေတြ႔ရသည။ သညဝနးကင သညအေျခအေနေတြႏင ကြနျပတာ တကသလက သ ဘယလမ

ဆကစပၾကည၍ မရ။ လသတဥးတေယာကမလညး သ မေတြ႔။ ပကတ ဆတၿငမျခငးက

လႊမးမးေနသည။ မးက ေမးၾကညေတာလညး ေရေရရာရာ မသ။ ႐ပါေစ။ သညအတငးပ

႐ပါေစ။ သ ေတြးေနရငးႏငပင ပငလသ႔ ေရာကလာသည။

သ႔စတထတြင ထငထားခသညက ပငလေကာကတငက အထငအ႐ားေတြ႔လမမညဟ။

တကယတမးက သမေတြ႔။ ဘယမာမမေတြ႔။ သ ဆငကယရပၿပး ေမးျမနးၾကညမ

ပငလအထြကတြင ျဖစေၾကာငး သရသည။ သ ေရာကေတာ လမးေပၚမ မေတြ႔ျပန။

ေစတအသစစကစကၾကး တညထားသညကသာ သ ေတြ႔ရသည။ ေစတ၏ ေနာကဘကတြငမ

ပငလေကာကတင။ ေစတက ကြယေနသျဖင ေကာကတငက လမးေပၚမ မျမငႏငေတာ။

ေစတက ဘယတနးက တညလကပါလမ။ သပၾကာဥးမညဟေတာ သ မထင။ ၿခစညး႐းမား၊

လမးမား အားလးက သစလြငေနေသာေၾကာင ျဖစသည။ ေစတၾကးက ပတ၍ ေနာကဘကမ

ေကာကတငဆ သေရာကေတာ ေကာကတငကေလးက ထးတညးတတဆတစြာ

ေတြ႔လကရသည။ အျမငက ဘယေလာကမမ႐။ သစပင ခပလတလတတပင၏

အျမငေလာကသာ ႐သည။ ေအာကေျခတြငေတာ “ျပညမေတာငတနး ပးေပါငးေရး

စာခပေကာကတင“ ဟ တတႏင လရငးေရးထားသည။ ေၾသာ…ပငလဆတာ ဒါပါလား…။ သ

ခဏၾကညေနၿပးမ ခပလမးလမး သစပငၾကးတပင ေအာကတြင႐ေသာ သစသားခကေလးသ႔

မးႏငအတ ေလာကလာခသည။

“ဓာတပ႐ကမယေလ အကရ႕” ဟ မး ေျပာေတာ သ႔အေၾကာငးက ခထကထ ေသခာသဟန

မတေသးေသာ မးက ၾကညရငး သ ၿပးမသည။ သ ဓာတပ႐က ဝါသနာပါတာက မးက

အဓပၸာယေကာက လြေနပရသည။ သ႔ကယသ မတတမးတငရန သ ဘယတနးကမ

ဝါသနာမပါခတာ မး သဟနမတ။ မး အခထကထ ရပမဟနလညး မ႐။ သငယခငးမားႏင

မလႊမကငးသာ ဓာတပေတြ ႐ကခဖးသညကလြ၍ သ တေယာကတညး ဓာတပ႐ကေလ မ႐။

မးႏင ခစသ ျဖစကာစက မးကေပးဖ႔ ဓာတပပင သ မနညး ႐ာခရသည။ ဒါေတြက မး မသ။

မသတာဘ ေကာငးပါတယ၊ မးရယ …. သရင မး အက႔က နားမလညႏငတာတခ

ထပတးသြားပါဥးမယ…..။ သ႔ စတထက ေျပာရငး ေဘးပတဝနးကငက ၾကညလကေတာ

ဓာတပ႐ကေပးဖ႔ ဘယသမ ႐မေန။ ကစၥမ႐။ ကငမရာက သ႔လကႏင ေျပာငးျပနကငၿပး

႐ကရန သ ဆးျဖတလကသည။ မး လညတင ေၾကာေၾကာကေလးက သ႔ပခးဘက ငလာသည။

သညအေနအထားႏငပင သ ဓာတပႏစပ ႐ကလကသည။ လေလာကၿပဟ သ

ထငေသာေၾကာင သတ႔ႏစေယာက ဓာတပ႐ကျခငးက သ သညမာပ လကစသတလကသည။

ေနာက ပငလေကာကတငက သ တပ႐ကလက သည။ ေကာငးကငက ျပာျပာစငစင။

ၾကညၾကညလလ။ သညေနရာတြင သတ႔ႏစေယာကမ အပ ဘယသမမ႐။ ပနးကေလးတပြင

Page 32: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 32

ဖတခန ပြငလာသည။ သ႔ရငေတြ လႈကခန ခနသြားသည။

ေနာကၿပးေတာလညး ေစာေစာက သစသားခကေလးတြငပင သတ႔ႏစေယာက

ျပနထငမၾကသည။ ေစာေစာက ႐ကထားခေသာ ပေလးႏစပက မးႏငအတ ျပနၾကညမေတာ

မးက သ႔က “ေနာက ၁ဝ ေလာကေနလ႔ ဒပေလးေတြ ျပနၾကညမရင ဘယလေနမလ

မသဘးေနာ“ ဟ ေျပာျပနသည။ သညလ အနာဂတက ေမာေမာၾကညေသာ စကားမး မးဆက

သ ခဏခဏ ၾကားရသည။ အခ ထပၾကားရျပနေတာ ေနာက ၁ဝ ႏစေဝး၍ ေနာက ၁ဝ ရကပင

ေတြးမၾကညဖးေသာ သ႔ကယသ သ ျပနအၾသရျပနသည။ သ တခါမ မးလ ေတြးမၾကညဘး။

ေတြး၍လညး မရ။ ဘဝတြင မညသညအရာကမ သ ၾကတငစစဥလျခငး၊ သတမတလျခငး မ႐။

ဘာကမ သ စနစတက ဇယားမခလ။ ဒါေၾကာငပ သ႔ဘဝ ျဖစခငတာ

ျဖစပကခငတာပကေနျခငးလား သ စဥးစားမျပနသည။

ဘာပေျပာေျပာ အလဘတကမး၏ မားဆးႏင သစၥာန၏ မငးေဝ တ႔က သ မၾကာမၾကာ

သတရတတေၾကာငးေတာ သ ဝနခရန အသင႐ပါသည။ ထစဥ “အက

ဘာေတြစဥးစားေနရျပနတာလ“ ဟ မးဆက အသထြကလာျပနသည။ အေတြ႔အၾက ႐ၿပးျဖစ၍

“ေၾသာ .. အဒေလာကဆ မးန႔ အက ႏစေယာကတညး မဟတေတာဘ သားေလးေတြ

သမးေလးေတြပါ ႐ေနေရာေပါလ႔ စဥးစားေနတာ မးရ႕“ ဟ သ ခပသြကသြက

ျပနေျဖလကရသည။ မးက ႐ကၿပးျဖင သ႔လကက ဖစညႇစလကေတာ သလညး

မးလကကေလးက ညငသာဖြဖြ ဆပနယလကမသည။ သညရကပငးအတြငး

ေလးပါးေျမာကသလက သ အၾကမၾကမ ခးေဖာကမေနေလသည။

ေနာကေန႔ မနကေစာေစာတြငေတာ မး ေနထငရာ တကေ႐႕မာပ မးႏငသ

စကားေျပာျဖစၾကသည။ သ ခဏေန ျပနေတာမညမ႔ မးက ႏႈတဆကရငး ေနာကတခါ

ထပေတြ႔မညအခနက မးက ေျပာေနျပနသည။ သ မး စကားေတြက အလကသငအလားသင

ျပနေျပာေနရငး စကားစက ျပတေတာကသြားျပနသည။ သထငထားသညအတငး မးဆက

“အက႔ၾကညလကရင အၿမတမး ငငငငငငန႔“ ဟ ေျပာသထြကလာျပနသည။ အမနေတာ သ

ငငငငငင ေနျခငးမဟတပါ။ သ႔ဘဝ၏ ခဏငယတငး အစတအပငးတငးတြင သ သညသ႔သာ

ေနတတပါသည။ မး ကေတာ ဒါေတြ သ ႐ငးျပမေနခငေတာ။ “ဒလပါပ မးရ႕“ ဟသာ သ

ျပနေျပာရငး ဝငးဝငးစကစက သာယာလပေနေသာ လြငလင၏ နနကခငးက သ

သတျပမသည။ တဆကတညး ေမာငေခာႏြယ၏ “လအပတာထက ပမ လပသာယာလာ“

ဟေသာ ကဗာတစက သ သတရလာျပနသည။ “ၾကည .. ေျပာေနရငး၊ ဆေနရငး ဘာေတြ

ေတြးေနျပနလ မသဘး“ ဟ မးဆက အသ ထြကလာျပနသည။

သ ေမာငေခာႏြယ ကဗာအေၾကာငး စဥးစားေနမနး မးကေျပာဖ႔ သ စတကးလကမၿပးမ

သ႔စတကးသ ခကခငး ျပနဖကလကသည။ ဆရာေခာက မးသမညမထင။ ႐ပါေစ။

သညအတငးပ ႐ပါေစ။ သ ႐ငးျပဖ႔ မၾကးစားေတာ။ မးကေတာ သ႔က နားမလညသလ

ၾကညေနသည။ နားမလညတာ သဘာဝ ကတာပါပ … နားလညတာမ သဘာဝမကတာပါ

မးရယ … ဟ သ႔စတထက ေျပာမျပနသည။ ေနာက “ငါ ေပါငးရတ အရာေတြ မနသမ

Page 33: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 33

မေကာငး၊ ငါ မေပါငးရတ အရာမနသမသာ ေကာငးခ“ ဟေသာ ကဗာ ေနာကဆကတြက

ထပသတရလာျပနသည။ သညစာသားေတြကေတာ မးသလ႔မျဖစ။ သလင သ႔က

အၾကးအကယ စတေကာကလမမည (စတဆးရကမညဟေတာ သမထငပါ)။ မး ႐းသြားဖ႔

ျပငရဆငရဥးမညမ႔ မးကသ ေနာကဆး ႏႈတဆကလကေတာ မး မကႏာေလး ညႇးသြားသည။

သ မး ေခါငးေလးက တခကပတ၍ ႏႈတဆကလကၿပး တညးခခနးသ႔ ျပနထြကခသည။ မနက

၁ဝ နာရမ ကားထြကပါသည။

သ ေတာငၾကး ျပနေရာကေတာ ေန႔လယတနာရ။ သ အခနမဆငးေတာဘ ေအးသာယာသ႔

ျပနဆငးခသည။ အျပနတြငလညး အသြားတနးကလပ ႐နၾကးေအာင ျဖစသည။ ညေန ၃ နာရ

ေအးသာယာမ စထြကေသာ ကားက ေနာကေန႔မနက ၇ နာရေလာက ေအာငမဂၤလာသ႔

ေရာကသြားသည။ ထးစအတငး သ ဘတစကားျဖင Queen’s park သ႔ ျပနေရာကလာသည။

တလမးလး အပပကခသညမ႔ သ ဘယမမထြကေတာ။ တေန႔လယလး ဟတယမာပ

အပေနလကသည။ ညေနကေတာ သငယခငး တေယာကထမ ညဘကဆရန သ႔ဆ

ဖနးဝငလာသည။ သ ေရခးၿပး ဆရန အခနနညးနညး ေစာေနေသးေသာလညး ၿမ႕ထသ႔

ေလာကၾကညရန ဟတယမ ထြကလာခသည။

သ ထြကလာလာခငးပ ခရစလမးေပၚတြငေကာ သမျဖလမးေပၚတြငပါ

နတသမးကေလးေတြက ႏစေယာကတတြ၊ သးေယာကတတြ ေတြ႔ရျပနသည။

အေနာရထာတေလာက ေလာကလာရငး လမး ၄ဝ ထပတြငလညး ထးစအတငး

ေတြ႔ျပနသည။ တခ႕ကေတာ မကႏာသ။ သ မေရာကျဖစတာ ႏစေပါကခၿပမ႔ တခ႕ကလညး

မကႏာစမးေတြ ျဖစေနသည။ သ႔သငယခငးေတြ ႐ရာ သတာလမးသ႔ သေရာကေတာ ည ၇

နာရ။ ထးစအတငး မးကပကေနပါသည။

ေနာကဆးေတာလညး ျဖစေနက အစအစဥေတြအတငး သတ႔ ေကတဗသ႔ ေရာကသြားသည။

မဂၤလာေစးထက Infinity ။ တနာရ ၃ဝဝဝ ကပ၊ ျမနမာတလး ၂၅ဝဝ ကပ။

ေကာငမေလးေတြကေတာ ထးစအတငး ဟဘကခနးသညဘကခနး ကးလကသနးလက။

ဟလြနခေသာ ႏစမားစြာက ေကတဗညေတြအေၾကာငး သ႔စတျပနေရာကသြားၿပး သ

ေပာသလ ျဖစသြားမေသးေသာလညး သပမၾကာခငမာပ သ ျပနၿငးေငြ႔သြားျပနသည။

ေတာေသးသည။ ေကာငမေလးေတြက ဘာမ မမာသျဖင သတ႔ အကနအက

သကသာသြားသည။ သ စတထက မပါတပါျဖင သ႔နေဘး ပးပးကပကပ လာထငေနေသာ

ေကာငမေလးႏင စကားစျမည ေျပာေနရသည။ ပတစာခြာေတာ ည ၁၂ နာရ။ သ႔အတထက

ေထာငတနေလး႐ြက ေကာငမေလးအတထ ေရာကသြားသည။

ေနာကတရက ညေန ၆ နာရတြငေတာ သ ရနကနက ေကာခငးခၿပျဖစသည။ သ

အပေရးပကေနသညမာ ၄-၅ ရက႐ၿပမ႔ သညတခါေတာ သ ဟနမေဆာငႏငေတာ။ တလမးလး

အပလကပါသြားသည။ သတ႔ကား ဘားအကေရာကေတာ တတားကမဖြင။ ေစာငအပ႐မလြ၍

အျခားနညးမ႐။ သကလညး အပခငေနသညမ႔ ဘာမ ညညးည မေနလေတာ။ တတားကေတာ

မနက ၅ နာရမ ဖြငေလသည။ သ ဘားအက ေရာကေတာ မနက ၆ နာရ။ အခနေစာေနသညမ႔

Page 34: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 34

သငယခငးက သြားမႏႈးလေတာ။ သ႔ဘာသာ လၻကရညဆငပ ထငေနလကသည။ ဘားအမ

သဗငကားျဖင ျမဝတသ႔ ထြကလာေတာ မနက ၈ နာရ။ ေရာကေတာ ေန႔လယတနာရ။ သ

အခနမဆငးေတာ။ မေဆာကဘကသ႔ကးရန ခးဂတသ႔ ထြကလာခသည။

ခးဂတကေရာကေတာ သ တဖကကမးက လမးေမာၾကညလကသည။ ဟဘကမာ

သေနထငရာ မေဆာက။ ဟဘကကမးက မးထနထန။ ဘဝေတြက ေသာငရငးျမစက တတပပ

ပငးျခားထားသည။ သ ေတြးေနရငးက မဆမဆင မးက ဖတခန သတရလကျပနသည။

“အစက ေပာရ႕လား“ ဟ ဘရားရငျပငေတာေပၚတြင သ႔က ေမးလကေသာ မးအသက သ

ၾကားေယာငလကမသည။ ခေနမား မးက သ႔က ထပေမးလာလင သ ညာဖ႔

လမညမထငေတာ။ အမျပနရေတာမညမ႔ သ ေပာေနမပါသည။

ရကစကမႈန႔ အၾကငနာ ကငးမမႈ

ေဆာငးပါး

စးေနလငး

ဗဒၶဟးေန႔၊ စကတငဘာလ 09 ရက 2009 ခႏစ 12 နာရ 25 မနစ

http://www.mizzimaburmese.com/edop/songpa/3762-2009-09-09-06-08-47.html

(27th Aug 2009 ေန႔ထတ Bangkok Post သတငးစာမ လကေထာကအယဒတာ (Outlook)

Sanitsuda Ekachi ရ႕ Commentary "Cruelty and heartlessness" က

ဘာသာျပနဆပါတယ။)

ယဥေကးဖြယရာရမႈကသာ ကမတ႔က ကမတ႔ေလာကေကာငးမြနတ အေျခအေနမာ

မရၾကတသေတြက ျပမဆကဆမႈန႔ တငးတာမယဆရင ကမတ႔ဟာ

ေရႊ႔ေျပာငးအလပသမားေတြက အၾကငနာကငးမခတအတြက ကမတ႔ကယကမတ႔

ယဥေကးဖြယရာရတယလ႔ ေျပာလ႔မရပါဘး။

လြနခတသတငးပတက ရေနာငး ထနးသမးေရးစခနးထမာ ႐ဟငဂာ ဆယေကာသက

ကေလးငယႏစေယာကဟာ တပနပနတလနလနန႔ လးပါးပါးၿပး ေသဆးခရပါတယ။

ငရခနးသတငေတြေနာကမာ အသကဆး႐ႈးရေအာင ျပစဒဏသငခရပါတယ။ တကယေတာ

သတ႔ေလးေတြဟာ အစားလညး စားခငစတ၊ လပရငကငခငစတ၊ အသကရငလေသးစတေတြ

ေပာကဆးသြားပါေတာတယ။

သးမခႏငေလာကေအာင စတပကလကပကျဖစၿပး ညႇးခးေသဆးသြားခၾကတာ ျဖစပါတယ။

Page 35: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 35

တေယာကက အသက ၁၈ ႏစျဖစၿပး ေနာကတေယာကကေတာ ၁၅ ႏစပ ရပါေသးတယ။

သတ႔ေလးေတြရ႕ မခငေတြခစားရမယ ဝမးနညးေၾကကြမႈက စဥးစားၾကညၾကေစခငပါတယ။

အဒမတငခငသတငးပတက စမြတပရခန (Samut Prakan) ခ႐ငရေတြက ကရငတငးရငးသား

လနညးစေတြရ႕ ယဥေကးမႈပြေတာတခက ဘာသာေရးဆငရာ အခမးအနား ကငးပေနစဥမာပ

ဝငေရာကစးနငးဖမးဆးခပါတယ။ အဒေန႔ဟာ ကမတ႔ မဘရားၾကးရ႕ေမြးေန႔

မခငေန႔ျဖစပါတယ။ ဒါေၾကာင ဒအခမးအနားဟာ မဘရားၾကးက သားသမးေတြက

ေကးဇးတငေၾကာငးျပသ၊ အ႐အေသေပးမႈလညး တစတတပငး ပါဝငပါတယ။ ဒါေပမ

ရေတြကေတာ လ႔အဖြ႔အစညးက ၿခမးေျခာကလာေနတ ေဖာေဆာငျပသမႈတခ ျဖစတယလ႔

ေတြးေတာစဥးစားခပါတယ။ အလပသမားေပါငး ၁၅ဝ ေကာ ဖမးဆးခရၿပး သတ႔က

တငးျပညျပနပ႔ဖ႔ ထနးသမးေရးစခနးက ခကခငးပ ပ႔ပစလကပါတယ။

အဒဖမးဆးခရသေတြထက အေတာမားမားဟာ တရားဝင အလပသမားမတပတငထားခၾကတ

ေရႊ႔ေျပာငးအလပသမားေတြပါ။ အေတာမားမားက ဒႏငငမာပ ဇနးမယားန႔ သားသမးေတြ

ရခၾကပါတယ။ သတ႔ေတြရ႕ မသားစေတြ ခစားရမယ ထတလန႔တနလႈပမႈန႔ ေသာကပရေဒဝက

စဥးစားၾကညၾကပါ။

ဒါဟာ ကမတ႔တငးျပညက ဗဒၵဘာသာ တငးျပညလ႔ေခၚၿပး ဂဏယေနၾကေပမယ ကမတ႔ရ႕

စတဓာတေတြက ကဥးေျမာငးေစၿပး ႏလးသားတခါးေတြက ပတထားေစတ၊ ဖႏပခရသေတြ

ခစားေနရတ ဒကၡေတြက စဥးစားမေပးႏငေလာကေအာင ျဖစေနတ ကမတ႔ျပနာရ႕

အခကခဆးအပငး ျဖစႏငပါတယ။

တကယတမးမာ ကမတ႔ဟာ ကမတ႔ဆက စစပြေၾကာင အသကေမြးမႈေၾကာင အလးအရငးန႔

ဝငေရာကလာေနတ ဒကၡသညေတြထမာ နစမြနးေနေအာငလပေနတ ရကစကၾကမးတမးတ

ျမနမာစစအာဏာရငေတြက ဆကၿပးလကညႇးထး အျပစဖ႔ေနလ႔လညး ရပါတယ။ အဒါဟာ

မေတာမတရားမႈတခက ကမတ႔ ၾကားရတအခါတငး အခကၾကေနရတ ကမတ႔ရ႕

ကယကငတရားက အျပစရသလခစားရမယ အေျခအေနကလြတေအာင လပေနကအလပပ

ျဖစပါတယ။ ဒါေပမ တေယာကေယာကက အျပစတငေနတာဟာ ဖႏပမႈ ျပနာရ႕

ေနာကထပအေရးၾကးတ အပငးျဖစတ ကမတ႔ရ႕ အၾကငနာကငးမမႈက ကငတြယေျဖရငးရာ

မကခပါဘး။

ခန႔မနးေျခအရ ထငးႏငငမာ ေရႊ႔ေျပာငးအလပသမား ၂ သနးေကာ ရေနပါတယ။ အမားစဟာ

တရားဥပေဒ ကငးမေနတ ျမနမာႏငငက ၿခမးေျခာကေငြညႇစမႈ ရကရကစကစက

မတရားလပမႈန႔ ျပငးထနၾကမးတမးတ ဆငးရမႈဒဏကေန ထြကေျပးလာခၾကတ လနညးစ

တငးရငးသားလမးေတြ ျဖစၾကပါတယ။ ဥပမာ လနညးစ မဆလင႐ဟငဂာေတြဆရင

ျမနမာစစအစးရရ႕ အေျပာအရ ျမနမာႏငငသားအျဖစေတာင အသအမတျပ မခခၾကရပါဘး။

ႏငထတခၾကရမာပါ။ ကရငလမးေတြ ကျပနေတာလညး ဖႏပပစရမယ အႏရာယၾကးတ

ၿပငဘကရနသေတြအျဖစ သေဘာထားခၾကရပါတယ။

Page 36: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 36

ထငးႏငငမာေတာ အဒလေတြဟာ ကြၽနခေနရသလ လပေနၾကရတာပါ။ တကယလ႔မား

ထငးအလပသမားေတြဟာ ႏငငရပျခားတငးျပညေတြမာ ဒလမးဆးဝါးတ အေျခအေနမးန႔

ရငဆငရမယဆရင ကမတ႔ေတြက အဒလလမဆနမႈမးက ေဒါသေပါကကြၾကမာပါပ။

ထငးႏငငထမာ ေၾကကြစရာ အခြငအေရးခးေဖာကမႈမး ေပၚေပါကလာတအခါတငး

လ႔အခြငအေရးလႈပရားသေတြက အာဏာပငေတြက အမးမးေသာ အျပညျပညဆငရာ

ေၾကညာခကေတြန႔ လ႔အခြငအေရးညလာခေတြရ႕ ဆးျဖတခကေတြန႔အည

ေရႊ႔ေျပာငးအလပသမားေတြရ႕ အေျခခ အခြငအေရးေတြန႔ လြတလပမႈေတြက

ကာကြယေစာငေရာကေပးဖ႔ တာဝနရတအေၾကာငး သငၾကားပ႔ခတာေတြ ၾကားရပါလမမယ။

အမားအားျဖငေတာ အဒလလပတာဟာ အလကားပါပ။ ဘာျဖစလ႔လဆေတာ

အဒအခြငအေရးေတြဟာ ကယတငးျပညထမာ အသးျပလ႔မရသလ

အေကာငအထညေဖာလ႔လညး မရလ႔ပါပ။ သကဆငတ အဖြ႔အစညးေတြအေနန႔ "ကယက

တျခားသေတြက ဆကဆသလပ တျခားသေတြကလညး ကယက ဆကဆၾကပါလမမယ"

ဆတ အေျခခကယကငတရားက လကခကငသးၾကရပါလမမယ။

ဒေနရာမာေတာ ဒျပနာမဟတပါဘး။ ဒါဆရင ဘာျဖစလ႔ပါလ။ အာဏာပငေတြက

ေမးမယဆရင သတ႔က "ကေနာတ႔ အမးသားလၿခေရးက ကာကြယဖ႔ လအပပါတယ" လ႔

မလႊမေရာငသာ လပရသလ ေျပာပါလမမယ။ သတ႔က တရားမဝင အလးအရငး

ဝငေရာကလာတ အလပသမားေတြဟာ တရားဥပေဒန႔အည ေနထငၾကတ

ထငးႏငငသားေတြဆက ရားပါးတ ရငးျမစပစၥညးေတြက ခးယၾကတယလ႔

စြပစြတတၾကပါတယ။ ဒအျပင အဒလေတြက ေရာဂါဘယေတြကလညး သယယလာၾကတယ။

သတ႔ေတြရ႕ ထးဆနးတ ဘာသာစကားန႔ ယဥေကးမႈအရ သတ႔ေတြရ႕ ရာဇဝတမႈကးလြနတ

လပရပေတြက ေစာငၾကညၾကပမတဖ႔ အခကအခရေနတာေၾကာင လ႔အဖြ႔အစညးအတြက

ၿခမးေျခာကမႈတခ ျဖစလာတယလ႔ ဆၾကပါတယ။

ယဥေကးသမေမြ႔မႈက အဒ ေရႊ႔ေျပာငးအလပသမားေတြက ပၿပးဝငေရာကလာၾကဖ႔

ဆြေဆာငလကသလ ျဖစသြားမာပါပ။ သတ႔က အဒလ အခငအမာေျပာၾကမာပါ။

ဝမးနညးစရာေကာငးတာက ဒအၾကငနာတရား ကငးမမႈဟာ လ႔အဖြ႔အစညးမာ လအမားစ

လကခထားရမႈရ႕ ဆတဆတေနမႈေၾကာင ေနရာတကာမာ ျဖစေပၚေတြ႔ျမငေနရတာပ

ျဖစပါတယ။

တကယေတာ ကမတ႔ေတြဟာ မလအေျခခအားျဖင ရကစကၾကမးၾကတၾကတာေတာ

မဟတပါဘး။ ဒါဟာ ကမတ႔ လ႔အဖြ႔အစညးရ႕ လမႈအေဆာကအအတငးမာ စမဝငျပန႔ႏ႔ေနတ

လမးခြျခားေရး အမးသားေရးဝါဒက ထတလပလကတာသာ ျဖစပါတယ။

Page 37: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 37

ဟတပါတယ၊ အာဃာတတရားကေတာ သဘာဝသစတအရ

အပစထနးသမးေစာငေရာကေရးက ေမာငးႏငတြနးအားေပးလကတ "ကပတ႔/သတ႔"

ဆန႔ကငကြျပားမႈထမာ ကမတ႔ ပတမေနေသးခနမာ ရေနတ လသားပ ျဖစပါတယ။ ဒါေပမ

လကခႏငစရာမရတ ရကစကၾကမးၾကတမႈက တရားဝငျဖစေအာငလပဖ႔ အဒ အာဃာတက

လမဆနမႈအျဖစ ၾကးထြားလာေအာင ကမတ႔က ခြငျပလကတအခနမာေတာ ဒါဟာ

တျခားကစၥ ျဖစပါတယ။

ကမတ႔ဟာ ကမတ႔ရ႕ လမးခြျခားေရး အမးသားဝါဒက ျပနၿပးစဥးစားၾကရပါမယ။ ကမတ႔ရ႕

လပျပာလဖ႔သာ မဟတပါဘး။ ဖႏပခရသေတြရ႕ ကယေရးေဖာေဆာငမႈ ခးႏမခစတဟာ

အလြယတက ႐ပဆးတအျဖစမးက ေျပာငးလသြားႏငပါတယ။ ကမတ႔ရ႕ သားသမးေတြက

ကယတငဖ႔န႔ ကမတ႔တငးျပညက တငးရငးသားလမးစ အၾကမးဖကမႈေတြက ကယတငဖ႔

လမးခြျခားမႈက ပယေဖာကပစဖ႔ လအပေနၿပ ျဖစပါတယ။ ။

ေဝ ႏင စစအစးရ ေပါငးမလင UWSA မလြယ

ဘ႐ငယန မကကာတန (Brian McCartan)

ေသာၾကာေန႔၊ စကတငဘာလ 04 ရက 2009 ခႏစ 13 နာရ 27 မနစ

စစအစးရ၏ `ေသြးခြအပခပမႈ´ အေၾကာငး အေတာေလးေျပာၾကသည။ သ႔ေသာ

မကစလမးေနၾကသညမာ ဤအေျခအေနမားက စစအစးရက ဖနတးချခငးမဟတဘ

ျဖစေပၚေနေသာ အကြအၿပမားက အသးခချခငးသာ ျဖစသညဆသည အခကျဖစသည။

ၿငမးအဖြ႔မားအေပၚ ေနာကထပလပေဆာငလာမည လႈပရားမႈမားအနက ၾကးမားေသာ

အကးဆကမား ေပၚေပါကလာႏငသညမာ ေျမာကပငး ဝ'နယႏင ေဝေရာကခနး

ေခါငးေဆာငသည ေတာငပငး ဝ'အဖြ႔မားအၾကား ျပနာျဖစသည။

ဝ'ျပည ေသြးစညးညညြတေရးတပမေတာ (UWSA) ထနးခပထားေသာ နယေျမသည တ႐တ-

ျမနမာနယစပတေလာက ေျမာကပငးနယေျမႏင ထငးနယစပရ ေတာငပငးနယ ေျမဟ၍

ႏစပငးကြေနသည။ ေျမာကပငးနယေျမမာ တခနက ဗမာျပညကြနျမနစပါတ (BCP)

လႈပရားခေသာနယေျမျဖစၿပး ဝ တပမားက ၁၉၈၉ ခႏစ ဧၿပလတြင ပနကနခြထြကကာ

ထႏစတြငပင စစအစးရႏင အပစအခတရပစေရး သေဘာတညခက ရယခသည။

ေတာငပငးေဒသသည မလက ကြနျမနစမဟတေသာ ဝ' အပစျဖစၿပး တျဖညးျဖညး

ေျမာကပငး ဝ'အဖြ႔ႏင ပနကနမႈအၿပးတြင ေပါငးစညးခသည။ ေတာငပငး ဝ' က ယခင ဝ'

ေစာဘြားတဥးျဖစသည မဟာဆနးႏင တ႐တ-ျမနမာနယစပမ တ႐တတငးရငးသားတဥးျဖစသ

ေဝရႊယကနးတ႔က ေခါငးေဆာငသည။ ယငးေဒသက အမတ ၁၇၁ စစေဒသဟေခၚၿပး

တျဖညးျဖညး ေဝႏင သ႔ညမားျဖစေသာ ေဝရႊယယငးႏင ေဝရႊယလတ႔ လကေအာကသ႔

Page 38: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 38

လးလးလားလား ကဆငးသြားခသည။

ေဝတ႔ ညအကမားက ေတာငပငး ဝ' အဖြ႔၏ ေခါငးေဆာငမားအျဖစသာမက UWSA အဖြ႔က

ေငြေၾကးေထာကပေပးေနေသာ သမားအျဖစ ျမနမာျပညအေရး

ေစာငၾကညေလလာေနသမားက ယဆၾကသည။ ဤအဖြ႔၏ ႏငငေရးပါတျဖစေသာ ဝ'ျပည

ေသြးစညးညညြတေရးပါတ (UWSP) ဗဟေကာမတဝငတဥးအျဖစ ၁၉၉၆ ခႏစက

ခန႔အပခခရသည။ ေဝ သည UWSA အဖြ႔၏ ဘ႑ာေရးဌာန အၾကးအကအျဖစ ၂၀၀၆ ခႏစ

ဇလငလမ ၂၀၀၇ ခႏစ ဒဇငဘာလအထ တာဝနထမးေဆာငခသည။

ေဝ၏ ဘ႑ာေရးေရေသာကျမစသည ထငးနယစပတေလာက ထားရေသာ

ဘနးျဖလပငနးမားက ထနးခပထားျခငးႏင မကတာအကဖတမငး စတၾကြေဆးျပားမား

ထတလပျခငးျဖစသည။ ႏငငတကာ မးယစေဆးဝါး ေမာငခေရာငးဝယမႈ

အဆကအသြယမားလညး ရသည။ ေဝႏင သ႔အေပါငးအပါမား ရာေဖြရရေသာ ၾကးမားလသည

အျမတအစြနးမားေၾကာင UWSA သည ရမးျပညနယတခြင နယပယခ႕ထြငကာ ၾသဇာၾကးထြား

လာခသည။ ထ႔ျပင စစသားအငအား တးခ႕စေဆာငးလာႏငခၿပး ေခတမလကနက

ကရယာမား ကလညး တပဆငေပးထားႏငခသည။

ေဝ၏ အေနအထား ပခငမာလာျခငးမာ တ႐တနယစပရ ဝ'လမးမားက ေသာငးႏငခ၍

ေတာငပငး ဝ'နယသ႔ ၁၉၉၉ ခႏစတြင အတငးအကပ ေျပာငးေရႊ႔ေစႏငချခငးေၾကာင ျဖစသည။

ဝ'တ႔က ထေဒသအတြငး လႊမးမးလာႏငခၿပး ဌာေနရမးတငးရငးသားမားက ေမာငးထတ၍

ဝ'ေကးရြာသစမား ထေထာငခၾကသည။ ဝ' တ႔က ႏစေပါငးမားစြာ တကေနခသည ယခင

ဘနးဘရင ခြနဆာ၏ အမာခနယေျမေဟာငးမားက ၁၉၉၆ ခႏစတြင ခြနဆာ လကနကခအၿပး

ေဝတ႔အဖြ႔ ဝငေရာကေနရာယႏငခသည။ ထငးနယစပတေလာက ထေနရာမားက

အရယႏငခသညႏငအမ ေဝတ႔အဖြ႔အတြက မးယစေဆးဝါးအပါအဝင ေမာငခလပငနး

အမားအျပားက လပကငႏငသည အခြငအေရး ရရခသည။

ႏငငေရးအျမငတြငလညး ေဝႏင ကန UWSA အဖြ႔တ႔ အျမငမတၾက။ တငးရငးသား

ဝ'လမးစေခါငးေဆာင အေတာမားမားတြင စးပြားေရးအကးစးပြားမား ရၾကသလ၊

အမးသားေရး အကးစးပြားလညး ရၾကသည။ ေဝကမ သ႔စးပြားေရးအကးစးပြားမား

ဆကလကခ႕ထြင အရယႏငေရးကသာ ပ၍စတဝငစားသည။

ျမနမာစစတပႏင တကပြမား ျဖစပြားျခငးသည ေဝ၏ရႈေထာငမၾကညလင စးပြားေရးအတြက

မေကာငးသညမာ ေသခာသည။ သ၏ တရားဝငစးပြားေရးလပငနးအမားစမာ

ျမနမာျပညမထတြင ရၿပး သဆးရႈးရမညျဖစသည။ စစမကျဖစပြားလာလင

မးယစေဆးဝါးထတလပမႈႏင ေမာငခေရာငးဝယမႈက အဟန႔အတားျဖစေစလမမည။

အထးသျဖင ထငးလၿခေရးတပဖြ႔မားက သတ႔နယစပမေန၍ ျမနမာစစတပ၏ လႈပရားမႈက

အေထာကအကျပေပးလမမည။

Page 39: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 39

စစအစးရက ဤအခကက ေကာငးေကာငးသသည။ ေဝက သးသန႔ ၿငမးခမးေရးရယၿပး

အစးရေကာေထာကေနာကချပသည ျပညသ႔စစအဖြ႔သ႔ ေျပာငးလရန အၾကမၾကမၾကးစား

ခသည။ အေသးစတ အခကအလကမားက အေသအခာ မသရေသာလညး

ႏစဖကသေဘာတညခကမားအရ ေဝက သ၏ မးယစေဆးဝါးထတလပမႈႏင

သယေဆာငေရာငးဝယမႈက အေႏာငအယကမရ လပခြငရမညဟ ယဆရသည။

ေဝသာသ႔ကၾကမၼာက စစအစးရႏင ပအပထားလကလင UWSA အတြက ဘ႑ာေရး

အခကအခ အၾကးအကယ ေတြ႔ရေတာမညျဖစသည။ ေဝ၏ မးယစေဆးဝါးလပငနးၾကးမ

ရာရသမ ေငြအေျမာကအျမားတ႔လညး ထငးႏငငက ရယသြားေတာမညျဖစသည။

ဤဆးရႈးရသမကလညး တ႐တႏငငႏင နယစပကနသြယေရးလပငနးက

အစားထးျဖညဆညးေပးႏငမညမဟတ။ တ႐တႏငငက ေပးအပေနေသာ

ဖြ႔ၿဖးေရးအကအညႏင အျခား နယစပျဖတေကာေပးအပေသာ အကအညမားသည

မးယစေဆးဝါး မလပရဟေသာ စညးကမးခကျဖင ေပးအပေနျခငးျဖစသည။

ဗလခပၾကးမားက ဆန႔ကငေရးအတြက ႏငငေရးအရ ေထာကခမႈက ရရရနမာလညး

ဤစညးကမးခကသည အၾကးဝငသည။ ဝ'အဖြ႔က တကခကအႏငယရနမာ

ယခငရကသတပတက ကးကန႔က တကခသေလာက လြယကလင ျမနမညမဟတေသာလညး

ေဝ၏ ဘ႑ာေရးအကအည အေထာကအပသာ မရလင ဝ'အတြကလညး ျမနမာစစတပက

ရငဆငတကခကရန အလြနခကခလမမညျဖစသည။

ယခအထေတာ ေတာငပငး ဝ'အဖြ႔က စစအစးရ၏ ကမးလမးခကက

ခချငငးဆနေနဆျဖစသည။ ေစစပညႇႏႈငးမႈ မနသမက ပနဆနးႏငသာ ျပလပပါဟ

ေျပာဆေနဆျဖစသည။ ဝ' တပဖြ႔မားကမ ျဖစပြားလာေတာမည မညသည

ရနလတကခကမႈကမဆ ရငဆငရန အသငအေနအထားတြင ျပငဆငထားသညဟ

သရရသည။ ကးကန႔တပဖြ႔မား ယခင အပတက လငျမနစြာ ကဆးအေရးနမသြားျခငးႏင

ဖနၾကားရင၏ ေနရာတြင အစးရက ေကာေထာကေနာကချပေပးထားေသာ ၿပငဘကႏင

အစားထးလကျခငးတ႔ကၾကညၿပး ေဝအဖြ႔ကလညး သတ႔အတြက ေရြးလမးက

ျပနစဥးစားလာႏငသည။ ေရ႕တြငလညး ၁၉၉၆ ခႏစက ခြနဆာျပခေသာ အစဥအလာက

ရခၿပးျဖစသည။ ဘနးဘရငအၾကးသည ၂၀၀၇ ခႏစအတြငး သ ေသဆးခနအထ

ရနကနတြငပင ေအးေအးခမးခမး သကေသာငသကသာ ေနသြားခသည။

(မဇၩမ အဂၤလပပငးတြင စကတငဘာလ ၃ ရကေန႔က ေဖာျပထားျပးျဖစေသာ Brian

McCartan ၏

UWSA will be in a spot if Wei sides with junta က ဘာသာျပနဆပါသည။)

Page 40: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 40

သမငးကေပးတ သငပနးၾကးဖတစာတပဒ

ေဆာငးပါး

ေမာငလပ (မသားစဝငး)

ဗဒၶဟးေန႔၊ စကတငဘာလ 02 ရက 2009 ခႏစ 19 နာရ 07 မနစ

http://www.mizzimaburmese.com/edop/songpa/3716-2009-09-02-13-13-06.html

ငယငယက ေဖေဖ စာသငခသည ဧညခနးေလးက ေျပးျမငမသည။ နရေပၚတြင

အဖးသခငကယေတာမႈငး၏ ထငမသမး၊ ေဖာလးႏင စာလပက ကငထားသည ဓာတပ၊

ဗလခပေအာငဆနး၏ စစဥးထပႏငပ၊ ၿပးေတာ သမၼတၾကး မနးဝငးေမာင၏ ရငဖးတကပႏင

ဓာတပတ႔မာ အငမတန ကကသေရရလပါသည။ ဥပေဒဘြ႔ရၿပး သငယခငးမား

ကေနာအမသ႔ေရာကတငး သမၼတၾကး မနးဝငးေမာင၏ ပက ဘယသ႔ပလဟ အၿမလ ေမးေလရပါသည။

ကေနာ ရငးျပခပါသည။ ေလထးဥးအနးေမာင၊ ေလထးဥးေကာရင၊ ေလထးဥးစးေမာင (ခ)

ဗလမႉးခစေကာငးတ႔၏ ေလထးရေဘာျဖစေၾကာငး၊ ရေဘာခငး ဘယေလာကသစၥာရေၾကာငး၊

ၾကးေပးသတခရမည ရေဘာကပင ဥပေဒအရ လြတၿငမးခမးသာခြင ေပးခသည သမၼတၾကး။

(၁၉၄၇ ခႏစ “ျပညေထာငစ ျမနမာႏငင၏ ဖြ႔စညးအပခပပ အေျခခဥပေဒ” အခနး (၅) ၊

ႏငငေတာသမၼတ၊ ပဒမ - ၄၆) “ႏငငေတာသမၼတက လ႕ဝကေသာ မဆႏၵေပးစနစျဖင ပါလမနဆငရာ

လ$တေတာႏစရပ. တြဖက ညလာခတြင ေရြးေကာကတငေျမႇာကရမည။ ဤအခနးရ

ျပ႒ာနးခကမားႏင မဆန႔ကငေစဘ၊ ႏငငေတာသမၼတ ရာထးအတြက ေရြးေကာကတငေျမႇာကျခငးက

ပါလမနအကဥပေဒျဖင သတမတရမည” ဟ ျပ႒ာနးခကအရ မနးဝငးေမာင သမၼတ ျဖစလာသည။

ျပညေထာငစဟေခၚေသာ ႏငင၏ ဖြ႔စညးအပခပပ အေျခခဥပေဒျဖင ျမနမာႏငင၏ လြတလပေရးက

သရဖေဆာငးႏငခပါသည။ ထသရဖက ပငလညလာခက စတငသြနးထခသညက လမးစ

ျပညသတရပလး၏ အသညးႏလးထတြင မတတမးကမၺညးတငထားၿပး ျဖစပါသည။ အျခား

မညသညသရဖႏငမ လလယ၍ ရေကာငးသညအရာ မဟတပါ။

(၁၉၄၇ အေျခခဥပေဒ အခနး (၈)၊ ျပညေထာငစ၏ တရားစရငေရး၊ ပဒမ - ၁၃၃) ျပညေထာငစႏငင

Page 41: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 41

တဝနးလး၏ တရားစရငေရးကစၥက ဤအေျခခဥပေဒအရေသာ၎၊ တရားဥပေဒအရေသာ၎၊

တညေထာငထားေသာ တရား႐းမားတြင ဤအေျခခဥပေဒႏငအည၊ သ႔တညးမဟတ

တရားဥပေဒႏငအည ခန႔ထားေသာ တရားသၾကးမားက စမအပခပရမညဟ ျပ႒ာနးထားသည။

(ပဒမ - ၁၃၇) တရားဥပေဒတခသည အေျခခဥပေဒရ ျပ႒ာနးခကမားအရ ခငလသည၊ မခငလသည

ဟေသာ ျပနာ ေပၚေပါကေနသညအမႈမားက တရားလႊတေတာခပ၏ အယခစရငပငခြင အာဏာျဖင

မစရင၊ မဆးျဖတရဟ မညသညတရားဥပေဒမးကမ မျပရဟ ျပတသားစြာ ျပ႒ာနးထားခသညက

ေတြ႔ရပါသည။ ထကသ႔ တရားဥပေဒမးက ျပ႒ာနးသညဆပါလင အေျခခဥပေဒက

ခးေဖာကရာကေပသည။ တရားလႊတေတာခပ၏ အထြတအျမတထပဆးက တရားစရငေရးအာဏာက

ေဖာျပ႒ာနးျခငး ျဖစပါသည။

(ဥပေဒျပေရးအာဏာကလညး ၁၉၄၇ အေျခခဥပေဒ အခနး (၆)၊ ပါလမန။ ပဒမ - ၆၅)

ျပညေထာငစႏငင၏ ဥပေဒျပမႈ အာဏာသည ပါလမနတြင တညရရမည။ ပါလမနတြင

ႏငငေတာသမၼတ၊ ျပညသ႔လႊတေတာႏင လမးစလႊတေတာတ႔ ပါဝငရမည။ ဤအေျခခဥပေဒတြင

ပါလမနက “ပါလမန” သ႔မဟတ “ျပညေထာငစ ပါလမန” ဟ ေခၚရမညဟ ျပ႒ာနးထားသည။

ပါလမနက ျပ႒ာနးသည ဥပေဒမသာ ဥပေဒျဖစသည။ အျခား မညသညအရာမ ဥပေဒမဟတ၊ ဥပေဒက

အစးရက ျပ႒ာနး၍ လးဝ (လးဝ) မရ။ ထ႔ေနာက “တရားစရငေရး ထပဆးက အာဏာပင” က

ပါလမနကမ သေဘာတညခကျဖင ခန႔အပေၾကာငး ေအာကပါအတငး အထငအရားေဖာျပထားခသည။

(၁၉၄၇ အေျခခဥပေဒ၊ ပဒမ - ၁၄၀) (၁) ပါလမနဆငရာ လႊတေတာႏစရပ တြဖကအစညးအေဝး၏

သေဘာတညခကျဖင ႏငငေတာတရားဝနၾကးခပက ႏငငေတာသမၼတသည မမကယတင

လကမတေရးထး တဆပခတႏပေသာ အမန႔စာျဖင ခန႔ထားရမည။

(၂) ပါလမနဆငရာ လႊတေတာႏစရပ တြဖကအစညးအေဝး၏ သေဘာတညခကျဖင

တရားလႊတေတာခပႏင တရားလႊတေတာဆငရာ တရားေရးဝနၾကးအားလးက ႏငငေတာသမၼတသည

မမကယတင လကမတေရးထး တဆပခတႏပေသာ အမန႔စာျဖင ခန႔ထားရမညဟ တရားစရငေရး

အာဏာသည ပါလမနကသာ ဆငးသကေၾကာငး အတအလငး ေတြ႔ရရပါသည။ ခန႔ထားသည

ေနရာတြငလညးေကာငး၊ စစေဆးစရငဆးျဖတသည ေနရာတြငလညးေကာငး အလြနပင စကပါသည။

(၁၉၄၇ အေျခခဥပေဒ၊ ပဒမ - ၁၄၁) တရားသၾကးအားလးသည ဤအေျခခဥပေဒႏင

တရားဥပေဒမားကသာ လကနာ၍ မမတ႔၏ တရားစရငမႈ အလပဝတရားမားက လြတလပစြာ

ေဆာငရြကႏငရမညဟ အပခပေရး အာဏာ၏ ဝငေရာကစြကဖကမည အႏရာယမ ကငးလြတရန

အျပတသားဆး ကာကြယေပးထားပါသည။

ဥပေဒသည ေလဆာေရာငျခညထက ျပတသားပါသည။ အေျခခဥပေဒက ဆန႔ကငျပ႒ာနး၍ လးဝမရပါ။

အေျခခဥပေဒအရ ေဆာငရြကခကကလညး လးဝ (လးဝ) ဝငေရာကစြကဖက၍ မရပါ။

(၁၉၄၇ - အေျခခဥပေဒ၊ ပဒမ - ၆၀) ျပစဒဏလြတၿငမးခမးသာခြင ေပးႏငေသာ အခြငအေရးသည

Page 42: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 42

ႏငငေတာသမၼတ၌ တညရရမည။ ဤပဒမအား ျပတသားစြာ ကငတြယကငသးခသည သမၼတၾကးမာ

ကရငအမးသားၾကး “မနးဝငးေမာင”၊ ဖကဆစေတာလနေရး သရေကာငးၾကး ေလထး မနးဝငးေမာငပင

မဟတပါေလာ။

တရားသၾကးကလညး သ႔တာဝနအရ သလပသည။ သမၼတကလညး သ႔တာဝနအရ သ လပသည။

ျပနာတကစရာမရ။ လြတလပေရး၏ အမႊာပး ျပညတြငးစစက ရေနသည။ ထအေျခခေပၚက

ထြကလာသည ဥပေဒအားလးမာ ႏငရာစား ဥပေဒမားသာ ျဖစေပေတာသည။ မတရားသည

ဥပေဒမနသမက အာဏာရအစးရက ထတခငတငး ထတတတၾကသည။ ဤသ႔ ထတ၍မရပါ။

လပခငတငး လပ၍မရပါ။ ယဥေကးသည လ႔အဖြ႔အစညးတရပက တညေဆာကလသညဆလင

မဒတာတရားက မကကြယျပ၍ မရပါ။ ေအာကပါအမႈက အတခပ ၾကည႐ႈႏငပါသည။

“ကစးေမာင ေခၚ ကခစေကာငးႏင ျပညေထာငစ ျမနမာႏငင”

၁၉၆၀ ခႏစ၊ ျမနမာျပည စရငထး၊ ၁၃၆ (လႊတေတာ)

''အစးရအား ေတာလနပနကနေနသညအဖြ႔၏ စစတပတြင ဗလမႉးၾကးအဆင ရာထးရၿပး၊

ျပနၾကားေရးမႉးအျဖစ ေဆာငရြကခသသည အစးရစစတပႏင မကႏာခငးဆငတကခကရာ၌

မပါဝငေစကာမ ႏငငေတာ ေတာလနမႈ ကးလြနရာေရာကသည'' ဟ ဆးျဖတၿပး တရားလႊတေတာက

ေသဒဏၾကးမန႔ေပးခပါသည။ ဗလမႉးခစေကာငး၏ “အႏစ ႏစဆယ” စာအပတြင အႏစ ၂၀ လးလး

တငးျပညအတြက ၾကးပမးခၿပး မမကယမမ ျပနၾကညလကသညအခါ ၾကးတကထေရာကေနသည” ဟ

ေဖာျပထားခကက ရငနငဖြယေတြ႔ရရမည ျဖစပါသည။

ၾကးမန႔မလြတၿပး သမၼတၾကးမနးဝငးေမာင၏ သမၼတအမေတာ ထမငးစားဝငးတြင

ေလထးဥးအနးေမာင မသားစ၊ ေလထးဥးစးေမာင မသားစ၊ ေလထးမနးဝငးေမာင မသားစတ႔၏

ညေနစာမာ သမငးဝငညေနစာဟ ဆရပါမည။ ရေဘာခငး ခစလကၾကသညျမငကြငးက

သမငးကေပးသည သငပနးၾကးဖတစာတပဒကသ႔ ကေနာ အလြတကကမတလကပါသည။

ျမနမာႏငငရ လမးစျပညသတငး ဤလညေနစာမးက စားခငၾကပါမည။ အစားေကာငးေလးတလပ

စားရတငး ကယမဘ ေဆြမးသငယခငးမားက သတတရ ေကြ းခငေမြးခငၾကသည။

ကေနာတ႔ျမနမာမား၏ အငမတအငမတန ခစစရာေကာငးသည ဓေလျဖစပါသည။ သမၼတၾကးတ႔လ

ခစခငၾကပါသည။ သမၼတၾကး မနးဝငးေမာင၏ ႏငငေတာႏင ဥပေဒက အေလးစားဆး

စျပလပရပတခအျဖစ လပျပခသည သမငးေမာကြနးတရပ ျဖစပါသည။

သ႔ေသာ ယခေတာ ထသ႔မဟတၿပ။ တကလာသမ အစးရတငးသည ျပညေထာငစက မလလားၾကပါ။

တျပညေထာငစနစကခညး ကငသးခငၾက၏။ ဆတေခါငးျပ၍ ေခြးသားေရာငး၏။ မဟာလမးၾကးဝါဒ၏

ေထာငေခာကတြငး သကဆငးၾကရ၏။ ျပညေထာငစ ထမငးဝငးက တေယာကတညး တသကလး

စားသြားခငလငမ အကညးတနပါေတာမည။ အားလး ပါဝငသငပါသည။

ျပညေထာငစက ခစသည အမၾကး ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ၊ ခမးသာပါေစဟ၍

ျပညသမားႏငအတ ကေနာ ဆေတာငးအပပါသည။

Page 43: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 43

၂၄ - ၈ - ၂၀၀၉

ယးဒယားေျမ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအမႈႏင ေရြးခယစရာလမး

ႏငငေရးအမႈလက ေရ႕ေနၾကးတဥး

ၾကာသပေတးေန႔၊ စကတငဘာလ 03 ရက 2009 ခႏစ 13 နာရ 41 မနစ

http://www.mizzimaburmese.com/edop/songpa/3723-2009-09-03-07-37-33.html

ျပစမႈကးလြနတယဆ႐မန႔ အျပစရတယလ႔ ဆးျဖတလ႔မရဘး။ အဒလ ျပစမႈကးလြနလတ

စတဆႏၵ (guilty mind) န႔ ကးလြနတာျဖစရမယ။ ဒါက mans rea လ႔ေခၚတ လကတင ဥပေဒ

ဆး႐းစကား (legal maxims, in Latin) န႔ ကးကားၿပး အနညးငယ ရငးျပေပးပါရေစ။

အဒ ျပစမႈကးလြနလတ စတဆႏၵ ရ၊ မရ ဆတာကေတာ ျပစမႈမကးလြနခင၊ ျပဆ၊ ျပၿပး၊

ေနာက သ႔ရ႕ အျပအမ၊ အလပအကင အေျခအေနအရပရပက ထညသြငးစဥးစား

ဆးျဖတေပးရပါတယ။

အဒလ စဥးစားဆးျဖတေပးတာကေတာ အတေနာမတ လ႔ေခၚတ တရားသၾကးရ႕

ဆငျခငတတရား (common sense) ကေန စဥးစားဆးျဖတေပးရမာပါ။ အရငက

ျပ႒ာနးထားတ အေျခခဥပေဒ အသကဝငလက ရ၊ မရ ဆတာက စဥးစားဆးျဖတရာမာလညး

အတတက အျပအမႈ၊ ပစၥပၸနအျပအမန႔ ေနာငျဖစလာႏငမယ အျပအမေတြက ထညသြငး

စဥးစားဆးျဖတရမာ ျဖစပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက စြပစြအေရးယခတ ႏငငေတာအား ေႏာငယကဖကဆးလသမား

ေဘးအႏရယမ ကာကြယေစာငေရာကသည ဥပေဒ ပဒမ (၂၂) ဆတာက ၁၉၇၄ ခႏစ

အေျခခဥပေဒပါ ႏငငသားတဦးဦးရ႕ မလအခြငအေရးေတြက ကန႔သတတဥပေဒ

ျဖစေနပါတယ။ အဒဥပေဒရ႕ ပဒမ ၉ (စ) မာ အေရးယျခငး ခရသသည ကန႔သတျခငးခရသည

မလအခြငအေရးမားမအပ အေျခခဥပေဒပါ အျခား မလအခြငအေရးမားကမ

ခစားခြငရေစရမညလ႔ အတအလငး ျပ႒ာနးထားၿပးသားပါ။

ဒါေၾကာင ၁၉၇၄ ခႏစ အေျခခဥပေဒ အသကမရေတာရင အဒအေျခခဥပေဒက မတညၿပး

ထတျပနထားတ ၁၉၇၅ ခႏစ ႏငငေတာအား ေႏာငယကဖကဆးလသမား ေဘးအႏရာယမ

ကာကြယေစာငေရာကေရး ဥပေဒဆတာလညး အလလပယဖကၿပးသား ျဖစေနတအတြက

ခတလၿပး မရေတာတာၾကာၿပျဖစတ သစပငၾကးဆက အကငးက ထငးမးစကဖ႔ေနာက ၂၁

Page 44: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 44

ႏစၾကာမ သတရတာန႔ တေနပါတယ။ သစပငလရင အကငးအခကေတြလညး ေျမခရတာဟာ

သဘာဝဓမၼ ဥပေဒသပါ။

အကငးအခကေတြမာ အသကရေသးတယလ႔ ေျပာခငရငေတာ ျပနစကရပါမယ။ ဒါေၾကာင

သစပငၾကးန႔တတ ဖြ႔စညးအပခပပ အေျခခဥပေဒၾကး မရေတာတအခါမ အဒ ဖြ႔စညးအပခပပ

အေျခခဥပေဒရ႕ အကငးအခကျဖစတ ႏငငေတာအား ေႏာငယကဖကဆးလသမား

ေဘးအႏရာယမ ကာကြယေစာငေရာကတ ဥပေဒလညး မရေတာတာမ႔ မရေတာတ ဥပေဒန႔

တရားစြထားျဖစတာေၾကာင လႊတကလႊတေပးရမယ အမႈျဖစပါတယ။

ေအာက႐းခ႐င တရားသၾကးေတြရ႕ မားယြငးဆးျဖတမႈ၊ အမန႔မလြနဆနႏငမႈေတြက အဆငျမင

တရား႐းေတြက ျပငဆငေပးလကမယဆရင တငးျပညအတြကလညး သကၡာရမယ။

တရားစရငေရးအတြကလညး ေကာငးမြနတ အလားအလာေကာငးေတြ ရလာေစမာ

ျဖစပါတယ။

အရငအာဏာသမး အစးရတနးက အျပအမ၊ အခလကရ အာဏာသမးအစးရရ႕ အျပအမႈေတြန႔

ေနာငျပလပမယလ႔ ေၾကညာထားတ ေၾကညာခကေတြအရ အရငျပ႒ာနးထားခဖးတ ၁၉၇၄

ခႏစ အေျခခဥပေဒဟာ ဒကေန႔ထကတင အသကဝငလကမရဘး ဆတာက လကခရမာ

ျဖစပါတယ။

၁၉၄၈ ခႏစ လြတလပေရးရၿပးကတညးက ျမနမာႏငငမာ အေျခခဥပေဒ ၂ ခန႔ ၾကခၿပးေပမယ

ေနာကထပတခန႔ ထပၾကရဥးမယ အေနအထားမာ အရငအေျခခဥပေဒက အခထ

အသကဝငေနပါေသးတယ ဆတ အေၾကာငးျပခကန႔ ဒကေန႔ ျမနမာႏငငအေရးအတြက

အေရးပါဆး သတဦးျဖစတ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ဒကၡေရာကေနရတ အေျခအေနမာ

အရငက အေျခခဥပေဒေတြ ဒကေန႔ထကတင အသကရမရ ဆတ ဥပေဒ ျပနာက

အခအခန ကာလအတြငးမာ အေရးတၾကး ေဆြးေႏြးဖ႔ လအပေနပါတယ။

၁၉၄၇ ခႏစ အေျခခဥပေဒဟာ လြတလပေရးမရခင တႏစအလမာ လြတလပေရး

ရယဖ႔အတြက ေရးဆြခရတာ ျဖစပါတယ။

ဗလခပေအာငဆနးန႔ ၿဗတသဝနၾကးခပ အားရအကတလ (Prime minister Earl Attlee

1945-1951) တ႔ ၁၉၄၇ ခႏစ ဇနနဝါရလ ၂၈ ရကေန႔မာ အဂၤလနက ပါလမန

အေဆာကအအအတြငးမာ လကမတေရးထးခၾကပါတယ။ ေအာငဆနး-အကတလ စာခပအရ

ျမနမာႏငငမာ လြတလပေရးယမယဆရင ၿဗတသေတြ ယၾကညရမယ

အေျခခအတျမစေကာငးေတြရမ လြတလပေရးရမယဆတာ ရငးေနပါတယ။

ဒါေၾကာင ဗလခပေအာငဆနးဟာ ေဖေဖာဝါရလဆနးမာ အဂၤလနက ျပနလာၿပးတာန႔

တၿပငနက အဒအခနက ဥပေဒပညာရငေတြျဖစတ ဝတလေတာရ ဦးခနထြနး၊ ဦးဘဝငး စတ

ပဂၢလေတြ ပါဝငတ ေကာမတအဖြ႔ဟာ အႏၵယက ေလလာေရးအဖြ႔ ေစလႊတၿပးေနာကပငး

Page 45: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 45

၁၉၄၇ ခႏစ ၾသဂတလအတြငးမာ အေျခခဥပေဒ မၾကမးက လႊတေတာက တငျပႏငခပါတယ။

ဒါေၾကာင ၁၉၄၇ ခႏစ စကတငဘာလ ၂၄ ရကေန႔မာ အတညျပႏငခတအတြက ၆

လအတြငးမာ ေရးဆြခတ အေျခခဥပေဒလညး ျဖစခပါတယ။

အဒအေျခခဥပေဒဟာ အခနတအတြငးမာ ဥပေဒပညာရငမားမားစားစား မပါဝင ဘေရး

ဆြခတယဆေပမယ လကခရေလာကေအာင ေစစပေသခာခလ႔ ၿဗတသပါလမနက

ျငငးမရခတ အေျခခဥပေဒတခ ျဖစခပါတယ။ အဒအခနက ၿဗတသဝနၾကးခပ အကတလဟာ

ေအာကစဖ႔ဒ ေကာငးဆငးျဖစၿပး၊ အလပသမားပါတ (Labour Party) ေခါငးေဆာင၊

ဝတလေတာရေရ႕ေနၾကး (Barrister) တဦး ျဖစတာေၾကာင သလကခခတာက ေလာတြကလ႔

မရပါဘး။

ဒါေပမ ကာလေဒသ အေျခအေနအရပရပေတြ အၿမေျပာငးလေနတာေၾကာင

တခ႕ေနရာေတြမာ အားနညးခကေတြ အထကအေလာက ရေနခပါတယ။

အဒအားနညးခကေတြက ေနာကဆကတြ ျပငဆငခကေတြအေနန႔ ၁၉၄၉ ခႏစကေန ၁၉၆၁

ခႏစအထ ၁၁ ၾကမတငတင ျပငဆငခရပါတယ။

အဒလ ျပငဆငရငးန႔ ၁၉၆၂ ခႏစမာ စစတပက အာဏာသမးသြားၿပးေနာကပငး အဒ

အေျခခဥပေဒက လးဝ မသးေတာဘ ၁၉၇၄ ခႏစမာ ေနာကထပ အေျခခဥပေဒတခက ထပမ

အတညျပချပနပါတယ။

အဒၾကားကာလမာ ဆရယလစစးပြားေရးစနစက အေကာငအထညေဖာမာ ျဖစတအတြက

အရငရခတ အေျခခဥပေဒက ဆကလကမသးခေတာပါဘး။

ဒါေၾကာင ၁၉၆၂ ခႏစကေန ၁၉၇၄ ခႏစထ အရင ၁၉၄၇ ခႏစ အေျခခဥပေဒက

ျပငဆငျဖညစြကတာမး လးဝ မလပခတာက သကေသျပေနခပါတယ။

ေနာကထပ အသစျပ႒ာနးလကတ ၁၉၇၄ ခႏစ အေျခခဥပေဒက မျပ႒ာနးခငကာလ

တေလာကလးမာ စစတပအာဏာသမးခၿပး ၁၉၆၂ - ၁၉၇၄ ခႏစအထ ဆရယလစ

စးပြားေရးစနစက ထေထာငမယလ႔ ေၾကြးေၾကာေနခပါတယ။

အဒလ ၁၂ ႏစေကာၾကာ အခနယေရးဆြခတ အေျခခဥပေဒေတာငမ ၁၉၇၄-၁၉၈၈ အထ

ကာလအတြငးမာ ျမနမာဆရယလစ လမးစဥပါတ အစးရ (မဆလ) ဟာ အေျခခဥပေဒက

သ႔လကထကမာ ၄ ၾကမ ျပငဆငခရပါေသးတယ။ သကေသျပေနတာကေတာ အသးျပေနတ

အေျခခဥပေဒဆရင ေခတကာလအေလာက ျပျပငစရာေတြ၊ မြမးမစရာေတြဟာ

ေပၚေပါကလာတတတာ သဘာဝဆတာပါပ။

၂၁ ႏစၾကာ ျပျပငျခငး၊ ျပငဆငျခငး၊ မြမးမျခငး လးဝ မရခဘ စကားထေတာင

Page 46: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 46

ထညမေျပာခတာေၾကာင မဆလ အစးရက ၁၉၄၇ ခႏစ အေျခခဥပေဒက မကကြယျပ

ဖကသမးပစခၿပးျဖစသလ လကရအာဏာသမး အစးရကလညး အရငအေျခခဥပေဒက

အလလဖကသမးၿပးသားျဖစတယလ႔ အထက႐းပညာရ တရားသၾကးေတြက

ေကာကယသးသပျခငးဟာ အတေနာမတကသးၿပး ဆငျခငတတရားန႔

ေကာကယသးသပၾကရမာ ျဖစပါတယ။

အရငအာဏာသမးအစးရက ၾကားကာလတေလာကလး ဆရယလစစးပြားေရးစနစ

ထေထာငမယဆၿပး ေၾကြးေၾကာခသလ ၁၉၈၈ အာဏာသမးစစအစးရရ႕ စးပြားေရးဦးတညခက

၄ ရပကလညး ဆရယလစ စးပြားေရးစနစရ႕ ဆန႔ကငဘကျဖစတ ေစးကြကစးပြားေရးစနစ

ပျပငစြာ ျဖစေပၚလာေရးဆတာက အခခနထ ေအာေနဆျဖစပါတယ။

စစတပက အာဏာသမးခတ ၁၉၈၈-၂ဝဝ၉ ခႏစအထ ႏစ ၂ဝ ေကာ ကာလအတြငးမာ ၁၉၇၄

ခႏစ အေျခခဥပေဒအေၾကာငး လးဝ မေျပာခတအျပင ၂/၈၈ န႔ ၃/၈၈ ဆၿပး ႏငငေတာ

ၿငမဝပပျပားမႈ တညေဆာကေရး ဥပေဒလ႔ ေၾကညာကာ ဥပေဒျပ႒ာနးလကတာဟာ ၁၉၇၄

ခႏစ အေျခခဥပေဒအပဒ ၁၉၄ (က) အရ ျပလပခြငမရသညက ျပလပေသာ

တရားမဝငအဖြ႔အစညးျဖစေနသညဆတ အဓပၸာယထြကပါတယ။

(၂/၈၈ ဆတာ ဆရယလစ တရားစရငေရးအာဏာက ဖကသမးတ ဥပေဒျဖစၿပး၊ ၃/၈၈

ဆတာကေတာ ဆရယလစ ဥပေဒျပေရးအာဏာက ဖကသမးတ ဥပေဒျဖစပါတယ။)

၁၉၇၄ ခႏစ အေျခခဥပေဒအပဒ ၁၉၄ (က) အရ လႊတေတာကသာ အခပအျခာအာဏာပင

ျဖစတယ၊ ေနာကၿပး ဥပေဒျပအာဏာဟာလညး လႊတေတာမာပ ရရမယ ဆတာေတြက

ျပငဆငခငတယဆရင လႊတေတာကယစားလယ ၇၅ ရာခငႏႈနးရ႕ သေဘာတညခကအျပင

မေပးခြငရသ ျပညသလထ ထကဝကေကာ ေထာကခမသာ ျပငဆငျပ႒ာနးခြငရတယ

ဆတာက ေဖာကဖကခးေဖာကခတယ ဆတာ ထငရားေနပါတယ။

အသကဝငေနတ အေျခခဥပေဒက တားျမစထားတာေတြက ဂ႐မစကလပခငရာလပတာဟာ

ႏငငသားအားလးရ႕ ၿငမးခမးေရး၊ လၿခေရးန႔ ေကာငးျမတမႈေတြက ၿခမးေျခာကေနျခငး

ျဖစတာေၾကာင စစအစးရဟာ အျပညျပညဆငရာ ရာဇဝတခ႐းရ႕ သေဘာတညခကေတြ၊

ရညရြယခကေတြက ခးေဖာကေနတ အဖြ႔အစညးတချဖစေၾကာငး ခငလတ အၿပးသတ

သကေသခခက ျဖစေနပါတယ။

ဒါေၾကာင ၁၉၇၄ ခႏစ အေျခခဥပေဒအရ ႏငငသားအခြငအေရးက ကန႔သတတ ဥပေဒန႔

တရားစြထားသေတြက လႊတေပးမလား။ ၁၉၇၄ ခႏစ အေျခခဥပေဒ အသကဝငေနတာေၾကာင

အဒအေျခခဥပေဒပါ ျပ႒ာနးခကေတြက ခးေဖာကလ႔ လသားျဖစမႈဆန႔ကငတ ျပစမႈန႔

ႏငငတကာ ျပစမႈဆငရာ တရား႐းက အေရးယတာက ခမလား ေစာငၾကညၾကပါစ႔။

Page 47: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 47

ကညဆ၊ ေရန၊ အရနန႔ သမငးနဂး

ရႏြယမး

တနလၤာေန႔၊ ၾသဂတလ 31 ရက 2009 ခႏစ 16 နာရ 26 မနစ

http://www.mizzimaburmese.com/edop/songpa/3697-2009-08-31-10-11-05.html

အရနမာ ျဖစခတ လထအၾကြမႈေတြက တကယက ထးထးျခားျခားပါ။ အေရ႕အလယပငးက

ေရနႏငငတခမာ လထအၾကြတယဆတာ ရာမရား။ အေၾကာငးက အေရ႕အလယပငး

ႏငငအမားစရ႕ အာဏာက ေသနတေျပာငးဝန႔ ေရနစညကေန လာပါတယ။ ကညဆန႔ ေရန

ေပါငးစပထားတ အာဏာက လထျဖတခႏငဖ႔ သပခကပါတယ။

ေရနဟာ အေရ႕အလယပငးအတြက သယဇာတကနဇာျဖစသလ၊ ဒမကေရစ မေပၚထြနးေစတ

အဓက အေၾကာငးတရားပါ။ ဘရငေတြ၊ အာဏာရငေတြက သတ႔ပါဝါ (အာဏာ) ရၿပဆတာန႔

ေရနစညန႔ အကာအကြယယၿပး၊ ရနသၿပငဘကေတြက သတျဖတပါတယ။ ေရနကရတ ဓနန႔

ျပညတြငးႏပကြပေရး ယႏရား တညေဆာကပါတယ။ ျပညသ႔ဆႏၵန႔ လြတလပခြငက ေငြန႔

ေပးေလာထားပါတယ။

ဒါေပမ အေရ႕အလယပငးမာ ေရနစညေပၚ ခြထငထားတ သကဥးဆပငမငးက

စစအာဏာသမးတာမး မဟတဘ၊ လထေတာလနေရးန႔ ျဖတခဖးတ ဇာတလမးရတယဆရင

ဒါက တျခားမဟတပါ။ အရနပ ျဖစပါတယ။

၁၉၇၉ ခႏစမာ အရနလထက အယာတလာခေမနရ႕ ဥးေဆာငမႈန႔ ရားဘရငက

ေတာလနျဖတခႏငခ႔တယ။ ေရနက ရတေငြန႔ စစတပန႔ ရအဖြ႔က

ေကာငးေကာငးထနးခပထားတ ရားက လထက ေျပာငေျပာငတငးတငး အာချပၾကတယ။

ကညဆ အပစခသငသေလာကခၿပး ရားအာဏာက ႐ကခးပစၾကတယ။ အဆးမာ

ျမငးစးပလပေတြက ရားအစးရက ေနာကတၾကမ အကာအကြယ မေပးႏငေတာ႔ပါ။

ရားကျဖတခခတ အစၥလာမ ေတာလနေရးအပစဟာ ကေန႔ထ အာဏာကထနးခပဖ႔ ရားရ႕

ေဖာျမလာအတငးပ ျပနယထားခတာ။ ေရနက ရတ ဓနန႔ အာဏာက

ေကာငးေကာငးကငထားတယ။ အရနဟာ ကမၻာနပါတ ၅ ပမာဏ အမားဆး ေရနစမးတငပ႔သ

ျဖစပါတယ။ ရတပကဆန႔ ေပါေခာငေကာငး အမယာေတြ ေဆာကေပးတယ။ ရာထးလစာ

ေကာငးေကာငးေပးတယ။ အစားအစာ၊ ဒဇယ၊ ဓာတဆ ပပးတယ။

ေတာလနေရးအေစာငတပဖြ႔ (Revolutionary Guard) ေခၚတ စစတပန႔

ျပညသ႔စစေတြအတြက ပေအာထညထားတယ။

အရနက အပစးထားတ႔ ဘာသာေရးေခါငးေဆာငေတြဟာ ရကစကၿပး

Page 48: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 48

အၾကငနာေခါငးပါးသေတြ။ သတ႔ရ႕ ႏလးသားမမႈက အမားမျမငသာေအာင ေရြးေကာကပြေတြ

လပေပးၿပး ဖးဖထားပါတယ။ သတ႔ ကငးပေပးတ ‘ဟနျပ ေရြးေကာကပြေတြ’ (faux elections)

က ဝငၿပငမယ ကယစားလယေလာငးက အစကတညးကက တငးတငးရငးရငး

ၾကးကငထားၿပးသား။

အရနလထအဖ႔ ေရြးစရာႏစလမးပရမယ။ မာမြဒ အမာဒငနဂကလ အစြနးေရာကက ေရြးမလား၊

အတကအခ မယာဟစန မဆာဗလ ေပာေပာငးသက ယမလား။ ဒလအပခပေရး

အေနအထားမာပ လထရ႕ အစာမေၾက ေပါကကြသစဥေတြက တကလာတယ။

အလပလကမ ၂၀ ရာႏႈနးန႔ ေဖာငးပြျမငတကလာတ လဥးေရက အယာတလာေတြ

ကန႔သတေပးတ သတ႔ဘဝစတငက စတပကၿငးေငြ႔ေနၿပ။ မဇာဗက သတ႔ဘဝက တစတရာ

ေျပာငးေပးႏငမယ ပေပၚလ႔ ေရြးေကာကပြမာ အားေပးလကၾကတယ။ ဒေတာ အမာဒနဂက

အစးရလညး ထတထတပာပာန႔ ေရြးေကာကပြ ရလာဒက အႏၾကမးစးေတာတာပါပ။

ပညာရငတေယာက ေျပာသလဆရရင ဒမကေရစဆတာ မေပးတာမဟတ၊ မေရတြကတာ

(Democracy is not the voting, it’s the counting.)။ အရန ေမာလဝဆရာၾကးေတြက

ေရြးေကာကပြေတြလပေပးၿပး လထမေပးေအာငေတာ အၿမခြငျပပါရ႕။ ဒါေပမ ျပနာက

မေရတြကရင စပါၿပ။ သတ႔ကငထားတ လပ အႏငရစၿမပါ။ ဘယလပျဖစျဖစ

အခေမာလဝေတြရ႕ ဟနျပေရြးေကာကပြက ဆႏၵျပလႈပရားႏငဖ႔ ’စေပ (space)’ ေတြ

ပြငအာထြကလာပါတယ။ ရားကျဖတခခတ႔ အစၥလာမေတာလနေရး အငအားစက

တနျပနေတာလနဖ႔ အစပးျခငးပါ။

သမငးေၾကာငးအရ အရနအစးရဟာ သ႔ရ႕ ’တရားဝငမႈ’ က ရငးျမစ ၄ ခကေန ရရပါတယ။

ႏငငအေရးအရာ ကြမးကငစြာ စမခန႔ခြႏငမႈ၊ တရားဝင ဘာသာေရးအာဏာ ျပ႒ာနးႏငမႈ၊

အခပအျခာန႔ လြတလပေရး ကာကြယမႈ၊ လထက တညၿငမေအာင ေထာကပႏငမႈ။ အခ ဒ ၄

ခကစလး ထးကဆငးေနပါတယ။

ဇြနလ ၁၂ ရက ေရြးေကာကပြ မ, ကလားဖနထးမႈက သမၼတ အမာဒငနဂကက တရား႐းေတာ

ၾကားနာဆးျဖတမႈ ယရတအထ ဖအားေပးႏငခတယ။ ႏငငဥေသာငန႔ ပါလမနတ႔ဟာ

‘အလာရငျမတ’ ဆက မဟတဘ၊ ‘လထမ’ ဆကပ လာသငတယဆၿပး အေျခခဥပေဒမာ

ရငးရငးလပဖ႔ ေတာငးဆလာၾကတယ။

ေမာလဝမားလကက အာဏာဟာ စစတပဆ တျဖညးျဖညးေရြ႔ေနၿပး၊ အေရ႕အလယပငး

အာဏာရင ပစသစတခ ေပၚထြကမယ ပပါ။ အေမရကနန႔ အစၥေရးတ႔ထငတ

အယာတလာေတြက ႏန႔ ကမၻာဖကမယ အတသယဝတက လကေတြ႔မကလပါ။

တကယေတာ အယာတလာေတြရ႕ ဩဇာက ကဆငးလာေနပါတယ။

အခပအျခာပငခြင အေၾကာငးျပတ ဆငေျခဆငလကေတြလညး ေလာလာတယ။ အရင

Page 49: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 49

အေမရကန သမၼတေဂာ႔ဘရ သကတမးမာ စစေရးၿခမးေျခာကမႈန႔ စးပြားေရးပတဆ႔မႈေတြက

အရနအစးရ လထက တငးတငးကပကပ အပခပဖ႔ အမားၾကး အကးျဖစေစပါတယ။ အခ

သမၼတ အဘားမားရ႕ ထပတကမတးေရး ခညးကပမႈက အရနအစးရအဖ႔ လထေရ႕

သရေကာငးလပျပဖ႔ေတာ ခကေနပါတယ။

ေနာကဆးေတာ႔ အမာဒငနဂကက တရား႐းဆးျဖတခကန႔ ဩဂတလဆနးမာ သမၼတ

ျပနျဖစလာၿပး၊ ဆႏၵျပသေတြကေတာ႔ အသတခရ၊ အဖမးခရ ႐းတငခရပါပ။ ဘယလပျဖစျဖစ

အရနအေရးဟာ အေရ႕အလယပငးတခလးရ႕ ဒမကေရစအေရးန႔ အစၥလာမအေရးမ႔

တကမၻာလးက ေစာငၾကညေနရပါတယ။

အခ အရနကစၥကလညး ဖရနစစ ဖကယားမားရ႕ ‘သမငးနဂး’ အဆက စနေခၚေနျပနပါတယ။

၁၉၉၂ ခႏစမာ ဖရနစစ ဖကယားမားက လစဘရယဝါဒ မကစဝါဒအေပၚ ေအာငပြခၿပး

သမငးနဂး ခပၿပလ႔ ေၾကြးေၾကာပါတယ။ အငဒအေလာဂ ပဋပကၡ မရေတာ၊ လစဘရယ

ဒမကေရစမတပါး ေရြးစရာလမး မရေတာ။ ေသးေသးမႊားမႊား ျပနာေလးေတြပ

ကနေတာမယ ဆပါတယ။

ဒါေပမ ၁၉၈၉ ခႏစ ရဝမဒါႏငင အစလကအၿပလက သတျဖတမႈကေန အၾကမးဖကဝါဒ၊

ေရႊဝါေရာင ေတာလနေရး၊ ကမၻာစးပြားေရးကဆငးမႈန႔ အခ အရနအေရးအထ အေသးအဖြေတြ

မဟတပါ။ အေမရကန ေပၚလစကယတငေတာင အာဏာရငတ႔က ထေတြ႔ဆကဆလာရမေတာ

‘သမငးနဂး’ အဆဟာ အျငငးပြား ေနရဥးမာပါပ။ ။

လြတၿငမးခမးသာခြငႏင ျမနမာႏငင

ေဆာငးပါး

မငးလြငဦး

တနလၤာေန႔၊ ၾသဂတလ 24 ရက 2009 ခႏစ 13 နာရ 55 မနစ

Page 50: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 50

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ႏငငေရးအကဥးသားမား ျပနလညလြတေျမာကေရးအတြက

အေထြေထြ လြတၿငမးခမးသာခြင ထတျပနေပးရန ေအးဆယႏငငအပါအဝင

ႏငငတကာအစးရမားက ျမနမာစစအစးရအား ဖအားေပးေျပာဆမႈမား တစထကတစ

ကယေလာငစြာ ၾကားလာရသည။

ႏငငတႏငင တညၿငမဖြ႔ၿဖးေရးႏင ၾကြယဝခမးသာေစေရးအတြက အဓက အေရးၾကးဆး

အခကတခကမာ ႏငငေရးတညျငမမႈပင ျဖစသည။ ႏငငေရးတညၿငမမႈမရသည ႏငငမားတြင

စးပြားေရးလပငနးမားႏင လေနမႈဘဝ ဖြ႔ၿဖးတးတကရန မလြယကလေပ။ ႏငငေရးတညၿငမမႈ

ရေစရနမာလညး ျပညသလထ၏ အကးစးပြားက အကာအကြယေပးႏငသည အစးရ

တနညးအားျဖင ျပညသလထအကးက ကာကြယေစာငေရာကသည အစးရတရပျဖစရန

လသည။ ထအစးရဆသညမာလညး ဒမကေရစနညးအရ ျပညသမား၏ ဆႏၵသေဘာထား

အမနႏင ေရြးခယတငေျမႇာကျခငး ခရသည အစးရသာလင ျဖစရမညက အထးေျပာရန

မလေပ။

ထ႔ေၾကာင ႏငငတငးတြင ျပညတြငးၿငမးခမးမႈရရနႏင ႏငငေရးတညၿငမမႈရေစရန အဓကထား

ၾကးပမးေဆာငရြကၾကရသည။ ႏငငအတြငး တညၿငမေအးခမးမသာ နယနမတခငး

ထစပေနေသာ အမနးခငးႏငငမားအၾကား ေဒသတြငးၿငမးခမးေရးက

ေဖာေဆာငႏငမညျဖစသည။ ႏငငတကာတြင ျဖစပြားေနေသာ ျပညတြငးစစမား၊

အေရးအခငးမားႏင ႏငငေရးျပနာမားက ေစစပညႇႏႈငး အေျဖရာသညနညးက ယခအခါ

ႏငငအမားက လကခကငသးလာၾကသည။ ထကသ႔ ေဆြးေႏြးညႏႈငး အေျဖရာရာတြင

ႏငငေရး အယအဆ မတၾကသျဖင လကနကစြကင ေတာလနမႈမားေၾကာင လအမား

ေသေၾကပကစး ဆးရႈးမႈမားက မညကသ႔ ကစားမညဆသည အခကမာ အဓကျပနာတရပ

ျဖစလာခသည။

ႏငငေရးအယအဆက အေျခခ၍ ျဖစပြားခရသည လကနကကင ေတာလနေရးႏင အၾကမးဖက

လပရပမားအား အေရးမယဘ ျပစဒဏမ လြတၿငမးခမးသာခြင ျပမညလား၊ သ႔မဟတ

အျပစေပး အေရးယမညလား စသည ျပနာမားသည အဓကေဆြးေႏြးရမည ျပနာမား

ျဖစလာခသည။ အဓကအားျဖင လသတမႈ၊ မဒနးမႈ စသည ရာဇဝတျပစမႈၾကးမားက

ကးလြနသမားကပါ တရားစြဆ အေရးယ အျပစေပးျခငးမ လြတၿငမးခမးခြင ျပသင၊ မျပသင

စသညတ႔ကပါ ထညသြငးစဥးစားလာရျပနသည။ ထသ႔ ႏငငေရးပဋပကၡမားႏင

Page 51: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 51

လကနကကငေတာလနသည အဖြ႔အစညးမားက ေစစပညႇႏႈငးၾကရာတြင တရားစြဆ

အျပစေပးအေရးယျခငးမ ကငးလြတခြငေပးရန လြတၿငမးခမးသာခြင

ထတျပနေၾကညာျခငးသည အဓက အခနးက႑မ ပါဝငလာသည။

လြတၿငမးခမးသာခြငဆသည စကားရပႏငပတသက၍ အဘဓာနတြင ေဖာျပထားခကမားအရ

ႏငငေရးကစၥမားႏငပတသက၍ အေထြေထြ လြတၿငမးခမးသာခြငက အစးရက အာမခ၍

ျပစဒဏမ ကငးလြတခြငျပျခငးျဖစသည။

ထကသ႔ေပးသည လြတၿငမးခမးသာခြငက ၃ မး ေတြ႔ႏငသည။

၁။ အၾကြငးမ လြတၿငမးခမးသာခြင၊ (Blanket ammesty)

၂၊၊ အေထြေထြ လြတၿငမးခမးသာခြင၊ (General Amnesty)

၃။ ကန႔သတ လြတၿငမးခမးသာခြင၊ (Limited Amnesty)

၁။ အၾကြငးမလြတၿငမးခမးသာခြင၊ (Blanket Amnesty)

အယဝါဒမတသမား ဆငႏႊၾကသည ျပညတြငးစစပြမားအတြငး ကးလြနခသည

မညသညျပစမႈမးကမဆ တရားစြဆ၍ ျပစဒဏေပးျခငးမ ကငးလြတခြငေပးျခငးက ဆလသည။

ဥပမာ - လသတမႈ၊ ဓားျပမႈ၊ မဒနးမႈအပါအဝင အျခားျပစမႈၾကးမားက ကးလြနခေသာလညး

လြတၿငမးခမးသာခြငျပျခငး ျဖစသည။

၂။ အေထြေထြ လြတၿငမးခမးသာခြင၊ (General Amnesty)

အေထြေထြ လြတၿငမးခမးသာခြငဆရာတြင ႏငငေရးႏငစပဆငသည ျပစမႈမားကသာ

အျပစေပးအေရးယျခငးမ

ကငးလြတခြငေပးၿပး၊ အျခားနစနာသမားက တငတနးသည ကစၥရပမားႏငပတသက၍မ

ျပစဒဏမ အလးစ လြတၿငမးခမးသာခြင မျပေပ။

၃။ ကန႔သတ လြတၿငမးခမးသာခြင၊ (Limited Amnesty)

ကန႔သတလြတၿငမးခမးသာခြငဟ ဆရာတြင ျပစဒဏမား ေျပာငးလသတမတျခငးတ႔

ပါဝငသည။ ႏငငတႏငင၏ ထးျမတသည ေန႔ရကမားတြင ျပစမႈမားျဖင ျပစဒဏေပးျခငး

ခရသမား၏ ျပစဒဏမားက ေလာ႔ေပါေျပာငးလ သတမတေပးျခငးမးက ဆလသည။

ထကသ႔ ေပးခေသာ လြတၿငမးခမးသာခြငမားႏင ပတသက၍ ၿဗတသ

ကလနလကေအာကတြင ေပးခသည လြတၿငမးခမးသာခြငမားက ဥပမာအျဖစ ေတြ႔ရႏငသည။

လြတၿငမးခမးသာခြငသည ျမနမာႏငငတြင မညသညကာလက အစျပခပါသလဆသည

အခကႏငပတသက၍

ျမနမာႏငငအတြငး ဆရာစဦးေဆာငသည ေတာငသလယသမား အေရးအခငးမ

စတငခသညဟ မတတမးမားအရ ေတြ႔ရရသည။

Page 52: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 52

ဆရာစဦးေဆာငသည ေတာငသလယသမားမား၏ ေတာလနပနကနမႈတြင

ၿဗတသအစးရသည ၁၉၃၁ ခႏစ ဇလငလ အတြငးတြင လြတၿငမးခမးသာခြင အမန႔တရပ

ထတျပန၍ -

၁။ ဟသၤာတ

၂။ ျပည

၃။ သရက

၄။ အငးစန

၅။ သာယာဝတ စေသာ ခ႐ငမားတြင ေၾကညာေလသည။

ထကသ႔ ျမနမာႏငငအတြငး ပထမဦးဆးအၾကမအျဖစ ထတျပနေၾကညာသည

လြတၿငမးခမးသာခြင အမန႔တြင အစးရ အမႈထမးအရာထမးမား၊ အစးရသစၥာရေသာ

ရြာသရြာသားမားအား သတရာတြင ကယထလကေရာက ပါဝငျခငး မျပသမနသမ လကနကခ

ဝငေရာကပါက လြတၿငမးခမးသာခြင ျပမညျဖစေၾကာငး ေဖာျပထားသည။

သ႔ေသာလညး အဆပါ လြတၿငမးခမးသာခြငတြင အစးရအေနျဖင မညသညသပနကမဆ

တရားစြလက စြႏငသညဟ ေဖာျပကန႔သတထားသည။ ထလြတၿငမးခမးသာခြငအရ ၁၉၃၁

ဇလငလ ၁၅ ရကမ ၁၉၃၂ ခ ဇနနဝါရလ ၁ ရကေန႔အထ ခ႐ငအလက

လကနကခဝငေရာကေသာ ဦးေရမာ -

ခ႐င လကနက

သာယာဝတ ၄၇၅

ျပည ၃၄၈၆

သရက ၂ဝ၈၅

ဟသၤာတ ၁၅

အငးစန ၃ဝ၂

ပခး ၂၈

စစေပါငး ၆၃၉၁

လကနကခဝငေရာကလာေသာလညး အေရးၾကးေသာ ေခါငးေဆာငမားကမ ခကခငး

ျပနမလႊတေသးဘ ခပေႏာငထား၍ စစေဆးၿပးလင အခ႕က ခ႐းတင၍ တရားစြဆရာ

လြတသနညးလ၍ ေသဒဏ၊ တသကတကြနးဒဏ စသည ျပစဒဏမားက ခခၾကရသည။

ထ႔ေၾကာင အလးစ လြတၿငမးခမးသာခြင (Blanket Amnesty) ႏင အေထြေထြ

လြတၿငမးခမးသာခြင (General Amnesty) ဟ မဆႏငေပ။

၁၉၃၁ ခႏစ ဇလငလတြင ေၾကညာသည လြတၿငမးခမးသာခြငမာ အကန႔အသတျဖငေပးသည

လြတၿငမးခမးသာခြင (Limited Amnesty) ျဖစသညက ေတြ႔ရသည။

ျမနမာႏငငတြင ၁၉၄၈ မ ယေန႔အထ လြတၿငမးခမးသာခြငေပးခသည ျဖစရပမား။

Page 53: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 53

၁၉၄၈ ဇနနဝါရလ ၄ ရက လြတလပေရးေန႔အထမးအမတအျဖစ ႏစၾကးသမားမား ၃ ပ တပ၊

ကနျပစမႈမား ၆ လ ေလာ႔ရကေပးခသည။ ထ႔အျပင ျပညတြငးၿငမးခမးေရးႏင ပတသက၍

၁၉၄၈ ဇြနလ ၁၅ ရကေန႔တြင လြတၿငမးခမးသာခြင ေၾကညာၿပး၊ ဇြန ၃ဝ ရကေန႔တြင

လြတၿငမးခမးသာခြငအမန႔ ထတျပနသည။

ပါလမနဒမကေရစ အစးရလကထကတြင ၁၉၅၅ ေအာကတဘာ ၁ ရကေန႔မ ၁၉၅၆ ေမလ ၃၁

ရကေန႔အထ ျပညတြငးၿငမးခမးေရးအတြက ေၾကညာသည လြတၿငမးခမးသာခြငအမန႔

ထတျပနခသည။

ဝနၾကးခပဦးႏက ၁၉၅၆ ေမလ ဆဌသဃာယနာတငပြႏင သာသနာႏစ ၂၅ဝဝ ျပည၊

အထးေလာရကမားက ထတျပနေၾကညာ၍ အကဥးသားမားက လြတၿငမးခြင ေပးခသည။

၁၉၆၂ ခႏစတြင စစတပမ အာဏာသမးၿပးေနာက ေတာလနေရးေကာငစသည ေစာဟသာေမႊး

ဦးေဆာငေသာ ကရငေတာလနေရးေကာငစႏငသာ သေဘာတညမႈ ရရခသည။ ၁၉၆၃ ဧၿပလ

၁ ရက အေထြေထြ လြတၿငမးခမးသာခြင ထတျပနေၾကညာခသည။ သ႔ေသာ အဆပါ

အေထြေထြ လြတၿငမးခမးသာခြင အမန႔အရ ျမနမာႏငငအရပရပရ အကဥးေထာငမားမ

အကဥးသား စစေပါငး ၁၂ဝဝဝ ခန႔ လြတၿငမးခမးသာခြငက ခစားၾကရသည။ ထျပစဒဏမားမ

လြတေျမာကလာသမားတြင ႏငငေတာလၿခေရး အကဥပေဒျဖင အေရးယ ဖမးဆးျခငး

ခရသမား မပါဝငေပ။

၁၉၆၃ ခႏစ တပမႉးမား ညလာခႏင ၁၉၆၃ ခႏစ ဧၿပလ ၁ ရကေန႔တြင ကငးပျပလပသည ၂၃

ၾကမေျမာက ေတာလနေရးေကာငစ အစညးအေဝးက အေထြေထြ

လြတၿငမးခမးသာခြငအမန႔က အတညျပေၾကာငး ေၾကညာသည၊၊ ယငးအမန႔အရ

ဖမးဆးထားသ ႏငငေရးအကဥးသား၂၃ ဦး၊ သတငးစာဆရာ ၅ ဦး၊ ေကာငးသား ၁၃ ဦး၊

ေကအငဒအ ၅ ဦးႏင တရားစြဆျခငးခေနရသ ၄ ဦးအား ရနကနေထာင၊ အငးစန၊ မဂၤလာဒတ႔မ

လႊတလကသည။

အဆပါ လြတၿငမးခမးသာခြငအရ ေထာငမလြတေျမာကလာေသာ ႏငငေရးသမားမားတြင

ဗမာျပည ကြနျမနစ ပါတ ဗဟေကာမတဝငမစၥတာ ရာဂန၊ ေဆးမႉးေဒၚမးေဆြ ေခၚ ေဒၚကရ၊

ဗလမႉးခစေကာငး၊ သခငေဖေဌး၊ သခငစး၏ ဇနးေဟာငး ေဒၚႏငးေမ၊ ကရငန

အမးသားတးတကေရးပါတ ဥက႒ျဖစသ မးေကာ ေခၚ ေကာႏင၊ ေကအငယ

ေပါလစျဗ႐အဖြ႔ဝင ဆရာသာၿမင၊ သတငးစာဆရာမားႏင ေကာငးသားမားလညး

လြတေျမာကလာၾကသည။

ေနာငက ေထာငထျပနမေရာကေအာင ကယကယက ထနးၾကပါ၊ စတတငးက

အားလးမရေစကာမ၊ စားရမ ေသာကရမ ဘဝ မေရာကေအာင တတႏငသမ လပေပးသြားမည၊

ေထာငမလြတသမား အျပငတြင ၿငမၿငမ မေနလင အစးရ အလပတးမည၊

Page 54: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 54

အလပမတးပါရေစန႔ဟ ရနကနေထာငမ အကဥးသားမားအား မလြတေပးမ ဗလခပေနဝငးက

မန႔ၾကားသည။

၁၉၆၃ ၾသဂတလ ၉ ရကေန႔တြင ျပညတြငးၿငမးခမးေရး အလားအလာမား

တးတကေကာငးမြနလကရသညက ပကျပားေစရန ရညရြယခကျဖင

အားထတေဆာငရြကလာၾကသည ဦးေကာၿငမး၊ သခငချမင၊ ဗလၾကာညြန႔၊ ဗလထြနးတင၊

ဦးၾကးခင၊ ဦးဝငး၊ ဦးမငးေခါင၊ ဦးခမးသာ၊ ဦးခနထြနးႏင ဦးေလာ႐တ႔က

ထနးသမးလကၿပးျဖစေၾကာငး ဆငရာမ ေၾကညာသည။

ထေန႔တြငပင အထနးသမးခေနရေသာ သခငတင၊ ဗလမႉးေအာငႏင သခငတငေမာငတ႔က

လႊတလကသည။

၁၉၆၃ ခႏစ ႏဝငဘာလ ၁၅ ရကေန႔တြင ေတာလနေရးေကာငစႏင မဒညတတ႔

ၿငမးခမးေရးေဆြးေႏြးပြ ပကသြားၿပျဖစေၾကာငး ေတာလနေရးေကာငစမ ေကညာသည။

ႏဝငဘာလ ၁၆ ရကေန႔တြင ေဆြးေႏြးပြပကၿပးေနာက ၿမ႕ေပါငး ၂၇ ၿမ႕မ

ႏငငေရးေခါငးေဆာငမား၊ စာေရးဆရာမား၊ သတငးေထာကမား စစေပါငး ၂၇၁ ဦးက

ထနးသမးလကသည။ ဒဇငဘာလ ၁၆ ရကေန႔တြင ရေဘာသးကပအဖြ႔ဝင ဗလလကာအား

ဖမးဆးရမသည။ ဒဇငဘာလ ၁၈ ရကေန႔တြင ပထစ အဖြ႔ခပ ဥက႒အသစျဖစသ

ဗလမႉးေအာငအား ဆငရာမ ဖမးဆးသည။

၁၉၆၃ ခႏစ ဒဇငဘာလ ၂၈ ရကေန႔တြင ေတာလနေရးေကာငစက ဧၿပလ ၁ ရကေန႔က

ထတျပနခသည ေျမေပၚ၊ ေျမေအာကအပါအဝင အပခပေရးအပငး၌၎ ႏငငေရးအပငး၌၎

တၾကမတခါ မားယြငးခေသာ ျပစမႈမားအတြက လြတၿငမးခမးသာခြငအမန႔က

ေနာကဆးရကအျဖစ ၁၉၆၄ ခႏစ ဇနနဝါရလ ၃၁ ရကေန႔ အထသာ တညရရမညဟ

ေတာလနေရးေကာငစ ဥက႒ ဗလခပၾကးေနဝငးက ေၾကညာသည။

ထသ႔ ေၾကညာၿပးေနာက ၁၉၆၄ ခႏစ ဇနနဝါရလ ၂ ရကေန႔ ပပၸားတြငကငးပသည

ေတာငသလယသမား ႏးေႏာဖလယပြ ေနာကဆးေန႔တြင မမတ႔၌ အေတြ႔အၾက

ျပညျပညစစမရ၊ ဆရယလစႏငင ထေထာငေရးက မၾကကေသာ အစတအပငးကလညး

ရေန၍ အခကေတြ႔ေနရသည။ အသြငကးေျပာငးေရးကာလတြင အခကအခေတြ႔ရဦးမည။

ကနသညႏငအစးရ ဘတျပန ကားတျပန ျဖစေနသည။ တေန႔တြင အစးရပ ႏငရမည။

ကနတေကာဇ အမးမး ဆကဒကၡေပးေနလင ယခငကကသ႔ ျငငျငငသာသာ လပေနေတာမည

မဟတဟ ေၾကညာလကသည။

၁၉၆၄ခႏစ မတလ ၂၈ ရကေန႔တြင အမးသား စညးလးညညြတေရးက ကာကြယသည

ဥပေဒျပ႒ာနးကာ ႏငငေရးပါတမားႏင အဖြ႔အစညးမားအား ဖကသမးခသည။

ျမနမာနညးျမနမာဟနျဖင ခတကမည ဆရယလစ ျပညေထာငစ သမၼတ ျမနမာႏငငအား

ဦးေဆာငမည ျမနမာဆရယလစ လမးစဥပါတက ဖြ႔စညးတညေထာငရန လပေဆာငခသည။

Page 55: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 55

၁၉၇၁ ခႏစ ဇြနလ ၂၇ ရက၊ ျမနမာဆရယလစ လမးစဥပါတ၏ ပထမအၾကမ

ညလာခအထမးအမတအျဖစ ရာဇဝတျပစဒဏမားက ေလာေပါေပးျခငးဆငရာ

ေၾကညာခကက ျပညေထာငစ ျမနမာႏငင ေတာလနေရး ေကာငစ ေၾကညာခက အမတ ၈၇

ျဖင ထတျပနခသည။

၁၉၇၄ ခႏစ မတလ ၁၉ ရက ျပညေထာငစ ဆရယလစ သမၼတ ျမနမာႏငငေတာ

ႏငငေတာေကာငစ႐း၊ ေၾကညာခက အမတ (၁) ႏငငေတာအား လကနကစြကင

ေတာလနေသာငးကနးေနသမားအား လြတၿငမးခမးသာခြငေပးျခငးႏင

ျပစဒဏကခေနသမားအား ျပစဒဏေလာေပါေပးျခငးတ႔ႏင စပလဥး၍ ျပညသ႔လႊတေတာ၏

ဆးျဖတခကအရ ၁၉-၃-၇၄ မ ၁၆-၆-၇၄ ေန႔အတြငး တရားဥပေဒေဘာငအတြငး

ဝငေရာကလင ယငးတ႔ကးလြနခသည ျပစမႈမားအတြက ျခြငးခကမားျဖင

လြတၿငမးခမးသာခြင ျပလကသညဟ ထတျပနေၾကညာသည။

၁၉၇၄ ခႏစ စကတငဘာလတြင အထကပါ လြတၿငမးခမးသာခြငအရ ခြနဆာ

ျပနလညလြတေျမာကလာသည။

၁၉၈ဝ ခႏစ ဇလငလ ၁၅ ရက အေထြေထြ လြတၿငမးခမးသာခြင၊ ၁၉၈ဝ ျပညႏစ ေမလ ၂၇

ရကေန႔၌ ရနကနၿမ႕ အလလမး သမၼတအမေတာဝငးအတြငး၌ ျမနမာဆရယလစ လမးစဥပါတ

ဗဟအလပအမႈေဆာငေကာမတ၊ ႏငငေတာေကာငစႏင ဗဟအာဏာပငအဖြ႔အစညးမား

အစညးအေဝးတရပ ကငးပသည။ ပထမအၾကမ ဂဏးေပါငးစ သဃာအစညးအေဝးတြင

ျမနမာႏငငတဝနးလးမ တကေရာကလာၾကေသာ သဃာေတာမား၏ ၾသဝါဒမား၊

ေဆြးေႏြးမႈမားသည အလြနထးျခားမြနျမတေသာ၊ အလြနၾကညညေလးစားဖြယျဖစေသာ

လပငနးရပၾကးျဖစသျဖင ၾကေတာငၾကခလေသာ အခါသမယျဖစ၍ ယငးပြၾကး

ေအာငျမငစြာၿပးေျမာကသညက ႏစေထာငးအားရစြာ ဂဏျပေသာအားျဖင ၿငမးခမးေရးႏင

ညညြတေသာ စတဓာတက ျဖစေစသည မဟာသမယေန႔တြင ႏငငေရးျပစမႈမားႏင

အျခားျပစမႈမား ကးလြနသမားက လြတၿငမးခမးသာခြင ေပးသငေၾကာငး

ထညသြငးေဆြးေႏြးခသည။ ပထမအၾကမ ဂဏးေပါငးစ သဃာအစညးအေဝးၾကးက

ဂဏျပေသာအားျဖင လြတၿငမးခမးသာခြငတရပ ထတျပနရနက ႏငငေတာေကာငစက

ထတျပနရန တညတညြတတညး သေဘာတ ဆးျဖတခၾကသည။

ထ႔ေၾကာင ႏငငေတာေကာငစသည ၿငမးခမးေရးႏင ညညြတေရးစတဓာတက

ပြားမားစမေသာငာ အမန႔အမတ၂-၈ဝ က၁၉၈ဝ ျပညႏစ ေမလ ၂၈ ရကေန႔စြျဖင

လြတၿငမးခမးသာခြင အမန႔တရပက ထတျပနေၾကညာခသည။

အဆပါ လြတၿငမးခမးသာခြငအရ ျပညေျပးအဖြ႔မ ဦးႏႏင ဇနး ေဒၚျမရ၊ ဗလမႉးခပ ေစာၾကာဒး၊

ဗလရနႏင၊ ဇာလေမာ၊ စခနးမႉးဦးလႈငႏင မသားစဝင ၁၁ ဦး၊ သခငသငးၾကည၊

ေဒါကတာမနးျမငဆင၊ ရနကနဘေဆြႏင မသားစ၊ ကားနကတပရငးမႉး ထြနးၿမငႏင ၁ဝ ဦး၊

Page 56: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 56

အလယပငးတငးမ ျပညသမးတပရငးမႉး ေဖတင၊ တပမမႉး တငေငြ၊ ဒတယတပရငးမႉး

ေအာငႏင၊ တပရငးမႉး ေဖသနးႏင ၁၄ ဦး၊ အလယပငးတငး ဒတယတငးမႉး ဗလေကာဒင၊

လငယဥက႒ ျမဝတ ဦးရေခါင၊ တြဖကအတြငးေရးမႉး ဦးသေဝႏင ဇနးအပါအဝင ျပညေျပးအဖြ႔မ

၄၈၅ ေယာက။

ထငးႏငငအတြငးရ ျပညသ႔ျပညခစပါတမ ဦးသကတငႏငအဖြ႔ဝင ၃၉ ဦး၊ ဇြနလ ၁၉ ရကေန႔၊

ဦးေမာငကေလးႏင ဦးတငျမငတ႔သည ဇြနလ ၁၂ ရကေန႔၊ ယငးပါတမ အလယပငးတငး႐း

တငးမႉး ဗလေအာငျမငႏင အဖြ႔ဝင ၈ ဦးသည ဇြနလ ၁၈ ရက၊ ဗလမႉးေအာငႏင ၂ ဦးသည

ဇြနလ ၂၁ ရက၊ ဗကပ ဗဟေကာမတဝင အေနာကေျမာကတငးမႉး ဗလသကထြနးႏင အဖြ႔ဝင

၆၄ ဦးသည ဇလငလ ၁၈ ရက၊ ရခငျပည ကြနျမနစပါတ ဥက႒ ေကာဇရြးႏင အဖြ႔ဝင ၅

ဦးသည ဇလင ၁၉ ရက၊ ေမ ၂၈ ရကမ ရကေပါငး ၉ဝ အတြငး ျပညတြငးျပညပမ

အလငးဝငသစစေပါငး ၂၁၈၉ ဦး ရခသည။

ႏငငေတာတဝနးရ အကဥးေထာငအသးသးႏင ရဘကစခနးမားမ အကဥးသား အမးသား

၃၆ဝ၁ ဦးႏင အမးသမး ၃၄၃ ဦးတ႔က လႊတေပးခသည။

၁၉၈ဝ ခႏစ လြတၿငမးခမးသာခြငႏငအတ ဘနးဘရင ဦးေလာစစဟန

ျပနလညလြတေျမာကလာသည။

၁၉၈၈ ခႏစ ရစေလးလးအၾကြမႈၾကး ျမနမာႏငငအႏအျပားတြင ျဖစပြားခရာ

အကဥးေထာငမားမ အကဥးသားမားက ေထာငဖြင၍ လႊတေပးခသည။ ထသ႔

လႊတေပးခၿပးေနာက စစတပမ အာဏာသမးၿပးသည ေနာကပငးတြင

အေရးအခငးကာလမားအတြငး လြတေျမာကသြားသမားႏင ပတသက၍ အာဏာသမး

စစအစးရက ၁၉၈၈ ျပစမႈဆငရာ အမႈမား ပတသမးျခငး၊ ျပစဒဏကခေနရသမားအား

ျပစဒဏေျပာငးလေလာေပါျခငးႏင ၾကားနာစစေဆးဆ ျပစမႈဆငရာအမႈမား ပတသမးျခငး၊

စသညတ႔က ထတျပနၿပး ကန႔သတလြတၿငမးခမးသာခြင ေပးခသညက ေတြ႔ရသည။

၁၁/၉၂ တြင အမန႔ေၾကာျငာစာျဖင ႏငငေရးအကဥးသားမားႏင ဖမးဆးထနးသမးျခငး

ခထားရသည လႊတေတာကယစားလယ ၃၃ ဦးႏင ႏငငေရးအကဥးသား ၃ဝဝ ခန႔

ျပနလညလႊတေပးခသည။ အမးသား ညလာခ တကေရာကေစရနႏင အမးသားညလာခက

ခမတမည အေျခခမမား ေရးဆြရန ရညရြယ၍ လႊတေပးချခငး ျဖစသည။

အမးသား ညလာခ ေအာငျမငစြာ ကငးပႏငေရးက ရညရြယ၍ ၁၉၉၃ ခႏစ ဇနနဝါရလ ၁

ရကတြင ႏငငေတာ ၿငမဝပပျပားမႈ တညေဆာငေရး အဖြ႔အမန႔၊ အမန႔အမတ ၁/၉၃ ျဖင

ျပစဒဏမား ေျပာငးလေလာေပါ သတမတျခငးဆငရာ အမန႔က ထတျပနေၾကညာ၍

ကန႔သတလြတၿငမးခမးသာခြငက ခြငျပခသည။

ႏငငေတာ ေအးခမးသာယာေရးႏင ဖြ႔ၿဖးေရးေကာငစသ႔ ေျပာငးလဖြ႔စညးသည

Page 57: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 57

အထမးအမတအျဖစ ၁/၉၇ ျဖင ျပစဒဏမား ေျပာငးလသတမတသည

ကန႔သတလြတၿငမးခမးသာခြငမား ျပခသည။

ေထာကလမးေရးမ တရားစြဆၿပး ျပစဒဏခမတထားသည သမားအတြက

တရားဥပေဒႏငအည မဟတေသာ ဖမးဆးထားျခငး ခရသမားအား ျပစဒဏမကငးလြတခြင

ျပသညအမန႔က ၂ဝဝ၅ တြငထတျပနေကညာခသည။

နအဖလကထကတြင လြတၿငမးခမးသာခြငေပးရာတြင ကန႔သတလြတၿငမးခမးသာခြင ႏင

ျပစဒဏမားေျပာငး လသတမတျခငးတ႔ကသာ ေဆာငရြကခသညကေတြ႔ရသည။ အေထြေထြ

လြတၿငမးခမးသာခြငကမ ထတျပနေၾကညာချခငး မရေၾကာငး တငျပလကရေပသည။

အားကးအားထားျပ စာရြကစာတမးမား

၁။ ဗမာေတာလနေရး အဘဓာန။ တပမေတာျမငသႏာ၊ ပထမအၾကမ စစေျမျပင

စာေပျဖန႔ခေရး၊

၂။၁၉၆၉ ခ၊ ေမလႏင ၁၂၉၂ ေတာငသလယသမား အေရးေတာပ စာ - ၁၆၆ ျပနၾကားေရးဌာန၊

၃။ ရေဘာလမး၏ သမငးဝင စာခပစာတမးမား၊

၄။ ေလႏငအတ၊ လထဦးလ

၅။ ေထာငတြငးမေပးစာမား၊ လထဦးလ

၆။ မတလ ၆ ရက၊ ၁၉၅၆ ဟသာဝတသတငးစာ၊

၇။ တပမေတာသမငး၊ အတြ ၅

၈။ ျမနမာႏငငေရးစနစ ေျပာငးကာလ၊ ဒတယတြ

၉။ ၁၉၆၂-၆၇ သမငးဝင မတတမးမား။ ဦးသနးေဖျမင

၁ဝ။ အလပသမားအစညးအ႐းသမငး၊ အတြ ၂။

၁၁။ အမးသား ျပနလညစညးလးညညြတေရး ၾကးပမးေဆာငရြကခကမား၊

၁၂။ တပမေတာသမငး - အတြ ၆။

၁၃။ ေမာငျပညသ (စအာဒပ သ႔မဟတ ျပညေျပးတေကာျပန)

၁၄။ ေန႔စဥထတ ျမနမာအလငးသတငးစာ

၁၅။ နဝတႏင နအဖ ထတျပနေၾကညာခကမား

ျမနမာအတြက အငဒနးရား ေမာဒယလား

ေဆာငးပါး

ရႏြယမး

ေသာၾကာေန႔၊ ၾသဂတလ 21 ရက 2009 ခႏစ 13 နာရ 41 မနစ

http://www.mizzimaburmese.com/edop/songpa/3628-2009-08-21-07-27-49.html

Page 58: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 58

ကမၻာႏငငေရးရာ ဇာတခေပၚမာ အငဒနးရားဟာ အေျပာငးအလ အခးအေကြ႔ေတြန႔

တမထးျခားတ ေမာဒယမးပါ။ ျမနမာစစေခါငးေတြအဖ႔ အၿမပ အားကစတကး

အေကာငအထညေဖာေနတယလ႔ ယဆရတာကလညး အဒ အငဒနးရားပစကပါပ။ ဒါ႔ထက

ဗလခပၾကး ဆစလ ဘမဘန ယဒဟယႏ တေယာက ဒတယအၾကမ သမၼတသကတမး

ထပအေရြးခရၿပးခနမာေတာ ျမနမာအတကအခအခ႕ပါ အငဒနးရားက မကေစ႔ကလာပါတယ။

လကေတြ႔မာလညး ယဒဟယႏေခတ အငဒနးရားဟာ စးပြားေရး၊ ႏငငေရး တညၿငမမႈေတြ

ရေနပါတယ။ ကမၻာစးပြားေရး ‘ရဆကရငး’ ဝငေနခနမာေတာင

အအားသငဖြယေကာငးေအာငက ပမနတးတကမႈေတြ ရေနပါတယ။ အာရတကအတြက

ေနာကထပ အလားအလာ အေကာငးဆး ဒမကေရစႏငငၾကးအျဖစ အားလးရ႕

အာ႐စကခေနရပါတယ။

ဒါေပမ အဒ အငဒနးရားေမာဒယက ျမနမာစစဗလခပေတြအတြက ျဖစႏငပါ႔မလား။

‘တတယအပစ’ ဆသေတြ ေမာမနးတ စစဖကက ေဖာေဆာငတ ဒမကေရစ

အသြငကးေျပာငးေရးမး အလားတ ျဖစလာပါ႔မလား။

ျမနမာစစေခါငးေဆာငေတြရ႕ ႐းေမာဒယ

ဆဟာတဟာ တငးျပညဘ႑ာကးယထားတ ေစာရနကၡတပါသ အလဘာဘာတေယာက

(kleptocrat)။ အာဏာရထားတ႔ ၃၂ ႏစအတြငး ေဆြမးညာတကာေကာငးစားေရး

ထေထာငတ ဗလခပၾကးမ႔ ျမနမာစစေခါငးေဆာငေတြအတြက အားကစရာပါ။ ႏစႏငငစလးမာ

အေျခခတညခကေတြ ရပါတယ။ သစ၊ ေရန၊ သဘာဝဓာတေငြ႔၊ တြငးထြကပစၥညး စတ

သယဇာတ ေပါၾကြယဝမႈပါပ။

ႏစႏငငစလးက ဂပနေတာလနေရးက ျဖတခၾကၿပး လြတလပေရးကယစ ရခၾကတယ။ လမးစ

ပေဒသာစၿပး ခြထြကေရးတငးမာမႈေတြ ရေနတတတယ။ ႏစႏငငစလးက ဂပနဖကဆစ

သေႏၶခေပးခတ စစတပက အမးသားေရးန႔ ႏငင ရပတညရငသနေရးအတြက

အလြနအေရးၾကးတ 'ဆကက' န႔ ခ႕ကားၾကညတတၾကတယ။

မၾကာခငက ဩစေၾတးလား အမးသားတကသလကထတတ အငဒနးရားအေၾကာငး စာအပမာ

အငဒနးရားစစတပရ႕ အဓကအဂၤါရပ ၅ ခက မးေမာငးထးျပထားတယ။ ၄ ခက ျမနမာစစတပန႔

တညတယလ႔ ေျပာထားပါတယ။ ပထမတခက စစတပဟာ လြတလပေရး အဓက

သယေဆာငေပးသအျဖစ သတ႔ကယသတ႔ ႐ႈျမငတတၾကတယ။ ဒတယက ၁၉၅ဝ

ျပညလြနႏစေတြမာ အရပဖကအပခပေရး ရခေပမယ ေရာငစသပနထမႈေတြေၾကာင႔ တငးျပည

ေခာကထကမယ အႏရာယလကတလးၾကားက ကာကြယဖ႔ အာဏာသမးေပးရတယလ႔

ဆျခငးပါပ။

Page 59: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 59

မတညၿငမတ အရပသားအစးရက ျဖတခၿပးတေနာက၊ တတယတခက ကာကြယေရးန႔

အပခပေရး ဒြနတြသြားတ ဆဟာတပစ ဒြတဝါဒ (dwifungsi) ပါ။ စတတကေတာ ႏငင

အေျခခ အေဆာကအအတငးမာ စစတပအတြက ကတတကငးန႔ ဝပကငးတးထားျခငးပါပ။

မႏစက ေမလမာ ျမနမာစစေခါငးေဆာငေတြက ဆဟာတေခတ အငဒနးရားရ႕ ဒြႏၵ

အေျခခဥပေဒမးက တဖကသတ အတညျပလကတယ။ ဒ အေျခခဥပေဒန႔ လာမယ ၂ဝ၁ဝ

ဒမကေရစ မဟတတ 'စညးကမးျပညဝေသာ ဒမကေရစ' ေရြးေကာကပြမာ စစတပပါတေတြ

အႏငရဖ႔ လပမယ။ ပါလမာနန႔ အစးရအဖြ႔ထမာ စစဗလေတြ ရမးခငတငးရမး

ဘးခငတငးဘးဖ႔ တရားဝငခြင (legitimacy) ယၾကဦးမယ။

ပဥၥမတခကေတာ႔ ဗလခပသနးေရႊ အသးျပဖ႔ လးပနးေနပါတယ။ အာဏာလကမခနမာ

အေရးယျပစဒဏမခရဖ႔န႔ သ႔မသားစ၊ ပါတနာေတြ တငးျပညဓန ဆကကငထားႏငဖ႔ပါပ။ ၁၉၉၈

စးပြားေရး ၿပလအၿပး ဆဟာတျပတကမႈက နအဖ စတဝငစားေနတ အေၾကာငးအရာေတြ

ရပါတယ။

တခကက ေလာဘၾကးတ ဆဟာတမသားစန႔ သတ႔က ဝငးရေပးတ စစဗလေတြက အေရးယမႈ

လးဝ မရျခငးကပါ။ ျမနမာႏငငေရး အေျပာငးအလအတြက အဓကအဟန႔အတားတခက

ဗလခပေတြရ႕ စစခ႐းတငခရမာ ေၾကာကရြ႕မႈန႔ မေကခမးတ လထရ႕ အမဖကခရမာ

စးရမျခငးပါ။ ဒအတြက အငဒနးရားက အသြငကးေျပာငးေရးကာလမာ လကတ႔ျပနအေရးယမႈ

ေခါငးစဥေတြ သယလာဖ႔ မလဘးဆတာက ဗလခပေတြ ေမာၾကညေနပါတယ။

မေရရာတ ေျခလမး၊ မျမငႏငတ ဖကတာမား

အငဒနးရားမာ ျမနမာျပညအတြက သခၤနးစာယစရာ အေၾကာငးေကာငးေတြ ရပါတယ။

ကာလရညၾကာ သပနထမႈေတြေၾကာင ျမနမာဗလခပေတြက ျပညေထာငစကစၥက

လန႔ၾကပါတယ။ အငဒနးရားမာ ၁၉၉ဝ ျပညလြနႏစမား ေဒသပနကနမႈေတြန႔ ႏငငၿပကြမယ

အေနအထား ၾကခ႔ရပါတယ။ ဒါေပမ အေရ႕တေမာ ခြထြကမႈမလြလ႔ ႏငငမကးမပ

ကနရေနပါတယ။

ဒါအျပင ျပနအေရြးခရတ သမၼတ ယာဒဟယႏ လကေအာကမာ ႏငငေရး၊ စးပြားေရး

တးတကတညၿငမေအးခမးမႈ ရေနပါတယ။ ႏငငေရး အသြငကးေျပာငးမႈတငးမာ

ခလခခငေတြက ရၿမပါ။ ဒါေပမ အငဒနးရားကေတာ အအားသငစရာ ေကာငးေအာငက

ကေသာငးကနငး မငးမစ႐ကေတြကေန လြတေျမာကခၿပး ႏငငေရးယၾကညမႈေတြ

ရေနပါတယ။

ေနာကတခကက ဆဟာတရ႕ အသငးအဝငးေကာငးစားေရးန႔ ဖြ႔ၿဖးေရး ပးတြအဆျပခကက

ေလၾကးေလကယေတာ မဟတ။ သ႔လကထက ဆယစႏစ ၃ ခမာ ပမးမ စးပြားေရး

တးတကမႈႏႈနး ၆ % အထက ရခ႔တယ။ ဆငးရခမးသာ ကြာျခားမႈ ၾကးေပမယ

တးတကမႈအသးအပြငက ျပညသအမားစ ခစားရပါတယ။ ျမနမာမာေတာ လတစလကထမာပ

Page 60: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 60

ရၿပး၊ လထအတြက အာဏာရငျဖတခဖ႔ ၿပကစရာ စးပြားေရးတးတကမႈလညး မရပါ။

ဆဟာတက ရကစကၿပး ေလာဘၾကးေပမယ၊ အငဒနးရား ဒမကေရစေရးအတြက

ဖြ႔ၿဖးမႈတစတရာ ခနထားရစခပါတယ။ ဒါေပမ ဗလခပသနးေရႊန႔ နအဖက ဆဟာတ

ေမာဒယကသြားဖ႔ တကယ လကလမးမပါမလား။ အငဒနးရားလမး ေဝေဝဝါးဝါး ျဖစေနဆမာပ၊

ႏ တညေဆာကဖ႔သာ စတကးယဥၿပး၊ လထန႔ အာဏာ အဆကျဖတထားႏငမယ

ၿပယမးေမာဒယက အပမကမကေနျပနပါတယ။

ဒကေန႔ ဖေျပာလာတာက ေအာကေျခ လထအၾကြမႈထက၊ အာရကားတ႔ ေလာကခတ

အာဏာရငဘကက စေျပာငးတ အသြငကးေျပာငးေရးပ။ ေမာငစးစမးက ျမနမာသမငးဟာ

႐ႈပေထြးလြနးသမ႔ အနကတခထ ထတမရတအတြက အတတက အဆကျဖတၿပး ၂ဝ၁ဝ

ကြငးသစမာ ပေလယာသစေတြ ဝငၾကဖ႔ ေဟာေနတယ။

ခကတာက ျမနမာႏငငေရးဟာ မပဝးတဝါး အနာဂတထက၊ အတတတနဖးေတြက

သပၾကးေလးေနတတတယ။ မျမငႏငတ ဖကတာေတြက ဝငေဆာငၿမျဖစတယ။ ေသခာတာက

‘ကတပါ’ ထက၊ အေရ႕အာရ ဒမကေရစခရးန႔ ညစပတတ ေရြးေကာကပြေတြရ႕ အကးဆကမး

ခပၾကမးၾကမးရမးရမး ျမငကြငးေတြက ကာလတခ ျပနၾကၾကရဦးမလားပ။ ။

ရညညႊနး - The Shock Doctrine by Naomi Klein (The Economist)

ၿပငတတြနးလင ေရြ႕ႏငပါသည

စးေနလငး

ဗဒၶဟးေန႔၊ ၾသဂတလ 19 ရက 2009 ခႏစ 19 နာရ 00 မနစ

http://www.mizzimaburmese.com/edop/songpa/3611-2009-08-19-12-45-05.html

Page 61: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 61

စစအာဏာရငအစးရရ႕ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြမာ အငအားေကာငးတ အတကအခကငးကငးန႔

အထးသျဖင လထေထာကခမႈ၊ ၾကညညေလးစားမႈန႔ ယၾကညမႈ အျပညအ၀ ရရထားတ

ဒမကေရစေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညမပါဘ၊ သမရ႕ အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပက

အငအားေကာငးတ အတကအခ အငအားစအေနန႔လညး ပါ၀ငယဥၿပငလ႔မရေအာင

ႀကတငကာကြယဖ႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေပၚ ေနအမ အကယခပ

စညးကမးေဖာကဖကမႈန႔ အေရးယတရားစြဆမႈႀကးကေတာ အဆးသတသြားပါၿပ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အျပစရာလကတ စစအစးရရ႕ အားထတမႈကေတာ

စစအစးရအတြက ျပညတြငးမာေရာ၊ အျပညျပညဆငရာ မကႏာစာမာပါ မကႏာပကစရာ

ျဖစသြားခရသလ ႏငငေရးအရလညး အ႐ႈးေပၚခပါတယ။ ျပညတြငးန႔ ျပညပအတကအခ

အငအားစေတြက စစအာဏာရငစနစ ဆန႔ကငေရး လႈပရားမႈမာ ပၿပး ညညညြတညြတန႔

ျပငးျပငးထနထန လႈပရားေဆာငရြကလာေအာင တြနးအားေပးလကသလ ျဖစသြားေစတအျပင

အာဆယႏငငေတြအပါအ၀င ကမၻာႏငငေပါငးမားစြာက စစအစးရရ႕ ညစပတေကာကကစတ

လပရပက ခကခငးရပဆငးၿပး၊ လထေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

ခကခငးလႊတေပးဖ႔ ေတာငးဆလာတအထ ျဖစေပၚလာေစခပါတယ။ တခ႕ႏငငေတြက

စစအစးရပါ၀ငေနတ အာဆယ အဖြ႔အစညးႀကးကေန ျမနမာႏငငရ႕ ပါ၀ငမႈက ဆငးငထားဖ႔၊

ထတပစဖ႔အထ ေတာငးဆလာခပါတယ။

ကလသမဂၢန႔ ႏငငတကာရ႕ ဖအားေပးလာမႈေတြက ႀက႕ႀက႕ခ ေခါငးမာမေနရေတာတ

စစအစးရဟာ မတတသာလ႔ တထစေလာၿပး၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

ေထာငဒဏေလာေပါေပးၿပး၊ ေနအမအကယခပ ျပနထားေပးခတာပါ။ တဖကမာ

သတ႔လခငတ ၂၀၁၀ လြနကာလအထ ေဒၚေအာငဆနးၾကညက ႏငငေရးလႈပရားမႈမာ

ပါ၀ငလႈပရားလ႔မရေအာင ထနးထားၿပး၊ တဖကကလညး ထးဇာတတခက ကမနးကတနး

ခငးလကတာပါ။ သတ႔ရ႕ သေဘာထားမနကေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက တသကလး

ေထာငထမာ အကဥးခထားခငတာပါ။

ဒါေပမ အရကန႔ သကၡာ လး၀မရေတာတ ဗလသနးေရႊက ပကသြားတ မကႏာက

ျပနအဖတဆညတအေနန႔ သေဘာထားပ ႀကးသေယာငေယာင၊ တငးျပညမကႏာပ

ေထာကသေယာငေယာင ျပစဒဏေလာတ အမန႔ေၾကညာခကက ခပတညတည

Page 62: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 62

ထတျပနလကတာပ ျဖစပါတယ။ တကယေစတနာကေတာ သညပါပ။

အာဏာက ေရရညကငစြႏငဖ႔န႔ ကယကးစးပြားကလြလ႔ ဘာမ မစဥးစားဘ ျပညသလထ

လတနးစားေပါငးစ၊ အလႊာေပါငးစန႔ ေနာကဆး သဃာေတာေတြကေတာင အႏရာယေပး၊

သတျဖတညႇငးဆေနတ စစအာဏာရငေတြက အစဥတစက ကားကတကားခ အာခဆန႔ကငဖ႔

ႀကးစားၾကရပါလမမယ။ စစအာဏာရင အစးရကေတာ ဒလပ သတ႔အကးစးပြားက

တက႐ကထခကလာမယ အေျခအေနျဖစလာရင တငးထားရစထားတ ၀ကအရစက

နညးနညးျပနေလာေပးလက၊ ျပညတြငးက ဒမကေရစေရး လႈပရားသေတြ၊ ျပညသလထေတြက

အားၿပငဆန႔ကငလႈပရားလာရင ျပငးျပငးထနထန ႏမႏငးဖမးဆးႏပစက ေထာငခပစလက၊

ႏငငတကာက ၀ငးၿပး ကန႔ကြကဆန႔ကငလာရင ႏငငေရးလႈပရားသ နညးနညးန႔ ႐း႐း

ရာဇ၀တအကဥးသား ခပမားမား လႊတျပလက၊ အေလာအတငးလပၿပး ၂၀၁၀ ခႏစ

ေရြးေကာကပြက ျဖတသနးဖ႔ ႀကးစားေနတာပါ။ ၂၀၁၀ လြနတာန႔ တရား၀င စစအစးရ

ျဖစလာပါမယ။

ကလသမဂၢအဖြ႔ႀကးရ႕ အျမငဆး တာ၀နရပဂၢလ အေထြေထြ အတြငးေရးမးခပ မစၥတာ

ဘနကမြနးကယတင ျမနမာျပညက သြားေရာကၿပး၊ ေဆြးေႏြးညႇႏႈငး ေဖာငဖေျပာဆခေပမယ

ျမနမာစစဗလခပေတြက အေရးတယ မလပခပါဘး။

ျမနမာစစအစးရက ႏငငေရးအကဥးသားေတြက လႊတမေပးတအျပင

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ျပစဒဏခၿပး၊ ေနအမအကယခပ ဆကထားဖ႔

အမန႔ခမတခပါတယ။ ႏငငတကာရ႕ အေထာငးက သကသာဖ႔သာ မရေသာလညး ေျပးခေစ

တခနးရပျပဇာတတေလး ကျပသြားခပါတယ။ ရယစရာေတာ အေတာေကာငးပါတယ။

၁၁၊ ၈၊ ၂၀၀၉ ေန႔က ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ျပစဒဏခမတ၊ ေနအမအကယခပ

ျပနခထားတ ေန႔မာပ ကလ လၿခေရးေကာငစက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေပၚ

ျပစဒဏခမတတကစၥန႔ ပတသကၿပး၊ ေဆြးေႏြးခပါတယ။ လၿခေရးေကာငစ၀င

တခ႕ႏငငေတြက သတ႔ရ႕ သကဆငရာႏငငေတြက ျပနၿပး အႀကဉာဏရယလတအတြက

မၿပးျပတဘ ေနာကတေန႔မာလညး ဆကၿပးေဆြးခပါတယ။ အေျခအတင ေဆြးေႏြးၿပးလ႔

ေၾကညာခကထြကလာတ အခနမာေတာ ျမနမာအစးရအေပၚ ျပငးထနတ စကားလးေတာင

သးစြၿပး မေ၀ဖနရ၊ အျပစမတငရတာ ေတြ႔ရပါတယ။

"မားစြာ ပပငေၾကာငၾက ျဖစမပါေၾကာငး" ဆတ ဆေနက သခငးေဟာငးႀကးကပ

ထပၾကားခရပါတယ။ ျပငသစႏငငန႔ ဥေရာပသမဂၢႏငငေတြကေတာ စစအစးရက

ဆန႔ကင႐ႈတခၿပး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ခကခငးလႊတေပးဖ႔ ေတာငးဆခပါတယ။

ႏငငတကာရ႕ ေတာငးဆမႈေတြက သေဘာတလကေလာမႈ မရဘးဆရင ပၿပးျပငးထနတ

အေရးယအျပစေပး၊ ဒဏခတမႈေတြ ျပလပဖ႔ ေတာငးဆခပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔

တငးရငးသားလမးစ အဖြ႔အစညးေတြအားလး ပါ၀ငမႈမရဘ ေရြးေကာကပြကငးပၿပး

တကလာတ အစးရကလညး အသအမတမျပဘးလ႔ ေျပာဆထားပါတယ။ အေမရကန၊ ၿဗတနန႔

Page 63: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 63

တျခားႏငငေတြကလညး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ ႏငငေရးအကဥးသားေတြ အျမနဆး

လႊတေပးဖ႔၊ အားလးပါ၀ငခြငရတ ေရြးေကာကပြျဖစေစဖ႔ တကတြနးထားပါတယ။

တ႐တႏငငကေတာ ရပတညမႈမာ ျပတသားပါတယ။ ျမနမာစစအစးရဘကက

ျပတျပတသားသားပ ရပတညပါတယ။ ျပညတြငးေရးသာ ျဖစတယ။ ျမနမာႏငငရ႕

တရားစရငေရးက ေလးစားလကနာသငတယဆၿပး ေၾကညာခကထတခပါတယ။

တရားစရငေရးရ႕ မလြတလပမႈ၊ တရားမတမႈ ကငးမတာေတြကေတာ ထညမစဥးစားပါဘး။

ျမနမာျပညသလထရ႕ ခစားခကန႔ အလဆႏၵေတြက ထညမစဥးစားပါဘး။ တ႐တႏငငန႔

ပတသကလ႔ကေတာ ထးထးျခားျခား ေျပာစရာ မရေတာပါဘး။

အေမရကနႏငငကေတာ ႏငငျခားေရး၀နႀကး မစၥ ဟလာရကလငတန ဖးခက အာဆယ

အစညးအေ၀း တကလာခတနးက ေျပာခသလပ လကေလာမႈလပၿပး၊ အေပးအယလပဖ႔

စဥးစားပရပါတယ။ အေရ႕ေတာငအာရႏငငေတြအေပၚ အေမရကနႏငငရ႕

မ၀ါဒအေျပာငးအလလပဖ႔ ျပငဆငေနတယ ဆတအတငး ျမနမာႏငင စစအစးရေပၚ

ဆကဆေရးကလညး ျပငဆငေျပာငးလေနၿပလ႔ ယဆစရာ အေၾကာငးရပါတယ။

အခေနာကဆး အေျခအေနအရ ျမနမာႏငငက လာေရာကၿပး ဗလသနးေရႊအပါအ၀င စစအစးရ

ထပတနးေခါငးေဆာငေတြ၊ ႏငငေရးပါတေတြက တာ၀နရ ပဂၢလေတြ၊ အပစရပ တငးရငးသား

အဖြ႔ေတြန႔ ေတြ႔ဆခတ၊ ကလ အတြငးေရးမးခပ ကယတငေတာင ေတြ႔ခြငမရခတ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ေတာင ေတြ႔ဆခြင ရခတအျပင ႏစရညေထာငဒဏ ခမတခထားရတ

အေမရကနႏငငသား ဂြၽနရကေတာက လြတၿငမးခြငေပးၿပး၊ တပါတညး ျပနေခၚသြားႏငေအာင

စြမးခတ အေမရကန အထကလႊတေတာအမတ ဂငမ၀ကဘရ႕ ခရးစဥက ေလလာၾကညရင

ဒဆကဆေရးရ႕ ေနာကကြယမာ တစတခ ရေနတယလ႔ ယဆစရာအေၾကာငး အမားႀကး

ရေနပါတယ။

ဒါေပမ စစအစးရဟာ သတ႔ရ႕ ၂၀၀၈ ခႏစ ဖြ႔စညးပ အေျခခဥပေဒန႔ ၂၀၁၀ ခႏစ

ေရြးေကာကပြအတြက သတ႔ အခငအမာ ျပငဆငထားတာေတြကေတာ အထပါးခလမမယ

မဟတဘးလ႔ ထငပါတယ။ အေရးသပမပါတ အေလာေပးလကေလာမႈ အနညးအကဥး

လပလာႏငေျခရေပမယ သတ႔ အာဏာတညၿမေရးက ထပါးလာႏငေျခ ရတာေတြကေတာ

လကေလာလမမယ မဟတပါဘး။ အဒလဆရင စစအစးရရ႕ ၂၀၁၀ ခႏစ

ေရြးေကာကပြဆတာဟာ ဘယလမ တရားမတ လြတလပစရာ အေၾကာငးမရဘ တမတသား

စစတပကယစားလယေတြအျပင သတ႔ခငးတငးလပမယ ငါးေျခာကဆ ဖတၿပးသားပါဘရာ

လပမယ သေတြကပ လႊတေတာထမာ ပါ၀ငရေအာင အာဏာန႔ ဖႏပ႐ပျပလပေပးမယ

ေရြးေကာကပြပျဖစမယ ဆတာကေတာ အေသအခာပါပ။ စစအစးရကငးပေပးမယ

ေရြးေကာကပြမာ ပါ၀ငယဥၿပင အေရြးခၿပး၊ အာဏာခြေ၀ယ႐ကလြၿပး တျခားနညးလမး

မရေတာဘးလ႔ ယၾကညၾကသေတြဟာလညး ဘယလမ လႈပမရဘ ေစသညကြၽန ထြနသညႏြား

ျဖစသြားၾကမာလညး ေသခာသေလာကပါပ။

ဒအေျခအေနအတငး စငးခသြားၾကမယဆရင တရားမ၀င စစအစးရလကေအာကကေန

Page 64: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 64

တရား၀င စစအစးရေအာက ေရာကသြားၿပး၊ ပၿပး သႀကးတငးတငး ရစခညခရမယဆတာ

သျမငနားလညထားၾကၿပး ျဖစတအတြက အဒအေျခအေနက လကမခႏငဘးဆရင

စစအစးရရ႕ ၂၀၀၈ ခႏစ ဖြ႔စညးပ အေျခခဥပေဒန႔ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြက အခငအမာ၊

အျပငးအထန ဆန႔ကငတကဖကဖ႔ ႀကးစားၾကရပါလမမယ။ အမးသားဒမကေရစ

အဖြ႔ခပအေနန႔ ၁၉၉၀ ေရြးေကာကပြ အႏငရ တရား၀င ပါတတရပအေနန႔

ျပညသလထလလားတ ဒမကေရစႏငင ျဖစေပၚလာေရးအတြက ဥပေဒတြငးတကပြေတြမာ

ျပညသလထေရ႕က မားမားမတမတ ရပတညဦးေဆာငတကပြ၀ငေပးဖ႔

ႀကးစားရမာျဖစပါတယ။

ျပညပေရာက ဒမကေရစအငအားစေတြအေနန႔လညး ကယပါတ ကယအဖြ႔အစညးရ႕

လမးစဥဆငရာ အမား၊ လပနညးလပဟန နညးပရယာယဆငရာ အမားေတြက အေသအခာ

ျပနေ၀ဖနသးသပၿပး၊ ေျပာငးလေနတ ရနသရ႕ နညးဗဟာေတြ ပရယာယေတြက

ယဥၿပငအႏငယႏငတ မဟာဗဟာ နညးဗဟာမး ခမတၾကဖ႔ ႀကးစားသငပါတယ။

အမညခသာရၿပး လကေတြ႔လႈပရားမႈ မလပႏငတ တပေပါငးစေတြအစား စစအာဏာရငစနစ

ဆန႔ကငတကဖကေရးဆတ တခတညးေသာ ဦးတညခကေအာကမာ လကေတြ႔ကတ

ႏငငေရး၊ စစေရးလႈပရားမႈေတြ လပေဆာငႏငတ တခတညးေသာ တညတညြတရတ

တပေပါငးစႀကးတခအျဖစ ဖြ႔စညးၿပး၊ စစအစးရရ႕ ၂၀၁၀ ခႏစ ေရြးေကာကပြ တကဖကပစရငး

စစအာဏာရငစနစက ၿဖဖကၾကရပါလမမယ။

မၾကာခငက စစအစးရန႔ အပစရပ ၿငမးခမးေရးလပထားတ တငးရငးသားအဖြ႔ ၄ ဖြ႔ (ကခင

လြတေျမာကေရး အဖြ႔ - KIO ၊ ၀ ျပည ေသြးစညးညညြတေရး တပမေတာ - UWSA ၊

ျမနမာႏငင လမးစမား မဟာမတ တပေပါငးစ - MNDAA ၊ မငးလားအဖြ႔ ေခၚ အမးသား

ဒမကေရစ မဟာမတအဖြ႔ - NDAA ဟာ စစအစးရရ႕ နယျခားေစာငတပ ဖြ႔စညးေရးက

လကမခဘ စစအစးရက စစေရးအရ ဖအားေပးလာရင စေပါငးကာကြယတကခကဖ႔

စစေရးမဟာမတ ဖြ႔စညးလကႏငတ ကစၥဟာ အလြနေကာငးမြန ေထာကခရမယ

ကစၥျဖစပါတယ။ အငအားေကာငးတ စစအစးရက ရငဆငႏငဖ႔ အဒလ စစေရးမဟာမတအဖြ႔မး

ရရပါမယ။

အဒ နမနာကယၿပး အပစရပမဟတတ တငးရငးသား လကနကကငအဖြ႔ေတြန႔ အတကအခ

ဒမကေရစ အငအားစေတြအေနန႔လညး ကေနာ အထကမာ တငျပခတ တပေပါငးစႀကးမး

ဖြ႔စညးၿပး၊ စစအာဏာရငစနစက ၿဖဖကပစဖ႔ ႀကးစားၾကရပါလမမယ။ တညတညြတတညး

အျပငးအထန ႀကးစားအားထတၾကမယဆရင အခနမေႏာငးေသးပါဘး။

ေအာငပြဟာ ျပညသလထဘကမာ၊ တကရသေတြရ႕ လကထမာ ရေနပါတယ။

စစအာဏာရငစနစဟာ မၾကာမတငမာ ကက ကဆးရမာ အေသအခာပါပ။ ။

Page 65: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 65

၀ကဘခရးစဥက အတကအခတ႔၏

ထငျမငယဆခကမားက စနေခၚေန

ဂးဇကေဘာလ (Joseph Ball)

ၾကာသပေတးေန႔၊ ၾသဂတလ 20 ရက 2009 ခႏစ 19 နာရ 42 မနစ

http://www.mizzimaburmese.com/edop/songpa/3624-2009-08-20-13-27-17.html

အေမရကန အထကလႊတေတာအမတ ဂငမ၀ကဘ၏ မၾကာေသးမက လာေရာကခေသာ

ခရးစဥေၾကာင ျမနမာအဓက ဒမကေရစေရး မဟာမတအဖြ႔ႏင အတကအခတ႔အၾကား၊ ထ႔ျပင

အနမဆးအားျဖင သတ႔က အဓက အားေပးေထာကခေနေသာ ႏငငတကာမ

အားေပးေထာကခေနသမားအၾကား ပငကယအကေၾကာငးက ေဖာထတျပသေနၿပျဖစသည။

တငးျပည၏ ဒမကေရစအတကအခပါတက လကရဖြ႔စညးပ စညးမဥးေဘာငအတြငး

တကပြေအာငျမငမႈ အခြငအလမး အမားဆး ရေစရန ျပလပမညဆလင အေျခခတြင

ေပၚေပါကလာေသာ ထအကရာမားက ခကခငးလကငငး ေျဖရငးရလမမည။

တတေျပာရလင ျမနမာဒမကေရစ အတကအခတ႔သည ယဆခကႏစခေပၚတြင လးလးႀကး

ပထားေသာေၾကာင ဤသ႔ခန႔ရျခငး ျဖစသည။ ပထမတခမာ အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပ

ေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ မဟာဗဟာ စဥးစားေတြးေခၚမႈႏငအည

လကလပရျခငး၊ လအပမႈအရ နားလညေပးရျခငးတ႔ ျဖစသည။ ဒတယအခကမာ

အေမရကန၏ အကးစးပြားႏင အတကအခ ဒမကေရစလႈပရားမႈတ႔၏ အကးစးပြားသည

ပငကယအားျဖငပင တထပထညးကေနသညဟ မတယ နဂးခပထားျခငးတ႔ ျဖစသည။

ဒတယအခကက ဥးစြာေျပာပါမည။ လြနခေသာ အႏစ ၂၀ အတြငး ျမနမာႏငငရ အေမရကန၏

အကးစးပြားသည အေတြးအေခၚအရ မေျပာငးမလတညရေနၿပး၊ ထအေတြးအေခၚမာ ၂၀ ရာစ

ပထမထက၀ကတြင ျမစဖားခတညရေနျခငး ျဖစသည။ အဘားမား အစးရ၏ ျမနမာႏငငအေပၚ

ခဥးကပစဥးစားပမာ လရငးတရငးေျပာရလင ေဒသတြငး ေကာငးစြာအထငကၿပးျဖစေသာ

အေမရကန မ၀ါဒမားက ဆကလကေဆာငရြကေရး ျဖစသည။ အဓကပနးတငျဖစေသာ

ယေရးရားကနးေျမႀကးတြင ေပၚေပါကလာႏငေသာ ၿပငဘကအငအားႀကး ႏငငမားက

ထနးခပဟန႔တားထားေရးဟေသာ အခကကေတာ ေျပာငးလမသြားပါ။

သကဆငသအားလး ဤအခကက မေမသငပါ။ အႏၵယအမးသား အကးစးပြားဆငရာတြင

ေအာငျမငမႈ အနညးငယသာ ရခေသာလညး ျမနမာႏငငတြငး တ႐တႏငင၏

ၾသဇာသကေရာကမႈ ႀကးမားလာျခငးက ဟန႔တားထားႏငချခငးမာ အေရးပါသည။

ဥပမာအားျဖင ျမနမာႏငင ေရႊဓာတေငြ႔သကမ သဘာ၀ဓာတေငြ႔က ၀ယယႏငရန

အႏၵယႏငငက ႀကးစားခေသာလညး မေအာငျမငခ။ အေမရကန၏ ဒမကေရစေရး၊ စစေရး

Page 66: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 66

မဟာမတ အႏၵယႏငငက ပကငး၏ ႀကးထြားလာေနေသာ ၾသဇာအာဏာက

တနျပနထားႏငျခငးက နယးေဒလက ျမနမာဒမကေရစလႈပရားမႈက ခပေအးေအး

ေထာကခေနခေသာလညး ၀ါရငတနအဖ႔ အေရးပါေသာ ျဖစထြနးတးတကမႈတရပအျဖစ

ရႈျမငသည။

ျမနမာႏငငဆငရာ အေမရကန ႏငငျခားေရးမ၀ါဒ ေျပာငးလသြားသညအပငးမာ အေမရကန၏

ပဓာနကေသာ ပနးတငသ႔ ေပါကေရာကေအာငျမငေရးအတြက လကခႏငဖြယရေသာ

ခဥးကပမႈအသစမား ရာေဖြရာတြင ျဖစသည။ ဒမကေရစ လ႔အခြငအေရး စေသာ ေလလးမးလး

စကားလးမား ေခတစားဆ ျဖစေနမည ျဖစေသာလညး၊ ပတဆ႔အေရးယမႈမား ေန႔ခငးညခငး

ေပာကကြယသြားဥးမည မဟတေသးေသာလညး၊ အမနအတငး ေျပာရပါမ အေတြးအေခၚက

အနညးငယသာ အေရးပါေတာမညျဖစၿပး ခကထနၾကမးတမးမႈက ပလာေတာမညျဖစသည။

အေမရကနအတြက ပထမဆးႏင အေရးအပါဆးကစၥမာ အေမရကန အမးသားအကးစးပြား

ျဖစသည။ ဒမကေရစ၊ လ႔အခြငအေရး၊ ေရြးေကာကပြ စသညတ႔မာ အေမရကန၏

အစအစဥမားက အေကာငအထညေဖာရာတြင သလလားေသာ လပဂၢလတဥးတေယက၊

မ၀ါဒတခခက တရား၀င မႈေပးအပခးျမႇငရာတြင အသးခသည ကရယာတနဆာပလာမသာ

ျဖစသည။

အကယ၍ ျမနမာအတကအခတ႔က အဆးသတရလဒ တခတညးကသာ

စတ၀ငစားသညဆလင သတ႔အကးစးပြားႏင အေမရကနအကးစးပြားမာလညး ခြျခားရန

ခကခပါသည။ သ႔ေသာ အထကေဖာျပပါ အတကအခအပစတြင အေတာအတန မားျပားေသာ၊

ၾသဇာရေသာ အ၀နးအ၀ငးအတြကမ ရညမနးခကသ႔သြားရာ နညးလမးသည

ရညမနးခကလပင အကပါသည၊ အေရးပါသည။ ယငးအခကသညပင ယေန႔

ျမနမာအတကအခတ႔ႏင အေမရကနႏငငတ႔အၾကား ျဖစေပၚေနေသာ တငးမာမႈ၏

အရငးခအေၾကာငးပင ျဖစသည။

ဘရအစးရသကတမး ၈ ႏစကာလကေတာ ၀ါရငတန၏ ျမနမာအေရးတြင ၁၉၈၈

ခႏစေနာကပငး ပါ၀ငပတသကမႈမား၊ ျမနမာဒမကေရစ အတကအခတ႔၏ အမာလငး

အသတ႔ႏင လကေလာညေထြ ေျပာဆကငႀကျခငးမားကသာ လႊမးမးထားခသည။ `အမန´

ႏင `အမား´ တ႔၏ တကပြအျဖစ ကယေလာငစြာ ေျပာဆသာယာေနခၾကသည။

ျမနမာႏငငတြင ရေနေသာ တ႐တ၏ ၾသဇာအာဏာႏင ႐ရ၏ ၾသဇာအာဏာ အနညးအကဥးတ႔

တညရေနျခငးက တနျပနရန နညးလမးအျဖစ အာဏာရ ျမနမာဗလခပႀကးမားက

ခကခငးလကငငး ျဖတခဖယရားေရးကသာ လပေဆာငခၾကသည။ အဘားမားအစးရကမ

ထတခတညးေသာ ရညမနးခကပနးတငသ႔ ေရာကရေရးအတြက အနမဆးအားျဖင

အေမရကန၏ ဥးစားေပး အစအစဥမားက အေထာကအပျပမည အျခားတပါးေသာ

နညးလမးမားက ရာေဖြလေနခသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ႏစကယၾကား ေတြ႔ဆခြငရခစဥကလညး ဆနတတာ ၀ကဘသည

သ႔ႏငငအတြက ကးေၾကာငးခငလေသာ စးရမပပနဖြယရာျဖစသည ျမနမာႏငငတြငး

Page 67: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 67

ႀကးထြားလာေနေသာ တ႐တ၏ ၾသဇာအာဏာက အထးအေလးေပး ေျပာၾကားခသည။

ယငးသည လရငးက၍ ေသြးထြကေအာငမနသည ျမနမာႏငငရ အေမရကန အကးစးပြားက

၀ါရငတန အဆငျမငပဂၢလတဥးက ျမနမာအတကအခ ေခါငးေဆာငသ႔

ဖြငဟေျပာၾကားချခငးပင ျဖစသည။

ထးျခားသညမာ ဤသ႔ ေစာကားေျပာဆမႈက ျမနမာဒမကေရစေခါငးေဆာငက

ပယခလကသညဟ သရသည။ တ႐တႏငငႏငပတသက၍ စးရမပပနစရာမလေၾကာငးႏင

အဆပါ ေဒသတြငး အငအားႀကးႏငငသည ျမနမာအနာဂါတအတြက

ဆကလကအေရးပါေနဥးမည ျဖစသညအတြက အမနာပ သြားပပေလလြင မေျပာသငေၾကာငး

သ၏ ထငျမငယဆခကက ဒမကေရစေခါငးေဆာငက ေျပာၾကားခသည။

ဤတ႔ျပနေျပာၾကားခကက ျမနမာႏငငရ အေမရကနအကးစးပြားႏင

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအၾကား အေခာေနၿပဆသညက အခကျပလကျခငးပင ျဖစသည။

သမ၏ အမႏငငအတြက အေကာငးဆး အကးစးပြားႏင ျမနမာႏငငသား တေယာကအေနႏင

ထသ႔ သငေလာစြာ ေျပာၾကားလကပလညး ရပါသည။

ဤအခကက ျမနမာဒမကေရစ အတကအခတ႔အတြက ဒတယေျမာက အေရးပါသည

ေျခလမးမားမႈက ဥးတညသြားေစသည။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအတြက သတ႔လညး

ေျပာႏငသညဟ အထငေရာကသြားျခငး ျဖစသည။

မၾကာေသးခငလမားအထ တ႐တႏငငႏင အျပသေဘာဆကဆလသညမား

အတကအခတ႔တြင အနညးအကဥးမသာ စတ၀ငစားမႈ ရေသာလညး

အတကအခအမားစႀကးႏင အတကအခ အဖြ႔အစညးအမားကမ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

ႏစရညထနးသမးထားျခငးေၾကာင ပကငးႏင ယငး၏ မ၀ါဒမားက ျပကရယျပျခငးသာ

ျပလပခၾကသည။

ယငးေနာက အေလးဂ႐ျပမႈ၊ အခန၊ ေငြေၾကး အားလးက ျမနမာဒမကေရစ ေခါငးေဆာင၏

ဆႏၵ၊ ျမနမာႏငငအတြက အေကာငးဆး ေရရညအကးစးပြားျဖစသညဟ သမ ထငျမငေသာ

အခကႏင ဆန႔ကငစြာပင အသးျပခသည။ ဤသ႔ဆ၍ ျမနမာႏငငႏင တ႐တႏငငတ႔၏

အကးစးပြားမား တထပထညး ကသညဟ မဆလပါ။ သ႔ေသာ ရနကန၊ ေနျပညေတာတ႔ႏင

ပကငးအၾကား ဆကဆေရးတြင ပဋပကၡမား တးပြားေအာငလပျခငးသည ျမနမာျပညသမား၏

အကးစးပြားႏင ဆန႔ကငဘကရလဒကသာ ေပၚေပါကေစလမမည။

တ႐တကလညး အေမရကနလပင တ႐တႏငင၏ အကးစးပြားအတြကသာ စတ၀ငစား

စးရမပပနပါသည။ ျမနမာႏငငတြငရေသာ တ႐တႏငင၏ အကးစးပြားမားႏင

ရငးႏးျမႇပႏမႈမားက ၿခမးေျခာကျခငးသည ျမနမာဒမကေရစ အတကအခတ႔အတြက မမတ႔၏

ၾသဇာအရနအ၀ါက ကဆငးေအာငလပျခငးပင ျဖစလမမည။

Page 68: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 68

ျမနမာအတကအခတ႔က ပကငးအေပၚ အမနာပေျပာဆေနျခငးသည ႏငငတႏငင အထးသျဖင

အေမရကန၏ ေၾကညာထားေသာ အကးစးပြားက အလပအေကြ း ျပေနသညဆသညမာ

တကဆငမႈတခ မဟတပါ။ မနသညျဖစေစ၊ မားသညျဖစေစ ပကငးႏင

ေနျပညေတာတ႔အတြက အတကအခတ႔က အေမရကန ႏငငျခားေရးမ၀ါဒ၏

လကကငတတမားအျဖစ ေျပာစရာ ရသြားေတာသည။ ျမနမာႏငင၏ လကနကကင

ဗလခပမားအတြက အဓကအာဏာစကျဖစေသာ ျမနမာအမးသားေရး ၀ါဒအတြကလညး

ရနသေတာတပါး ျဖစသြားေတာသည။

တ႐တႏငငႏငစပလဥး၍ ေျပာၾကားခကအျပင ဆနတတာ၀ကဘ၏ ခရးစဥအၿပး

ဘနေကာကၿမ႕တြင ျပလပခေသာ သတငးစာရငးလငးပြ၌ ထတေဖာေျပာၾကားခသည

ေနာကထပကစၥရပတခက ပ၍ပင ပြဆသြားေစသည။ ပတဆ႔အေရးယမႈမား ေလာေပးသညက

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက လကခႏငဖြယ ရပါသညဟ ေျပာၾကားချခငး ျဖစသည။

ပတဆ႔အေရးယမႈဆသညမာ စစအစးရက ဆန႔ကငရာ၌ အတကအခ အသငးအ၀ငးအတြက

အဓကလကနက ျဖစေနေသာေၾကာင ဤအခကသည အတကအခ ေလာကအၾကား

အႀကးအကယ တနလႈပသြားေစခသည။

ပတဆ႔အေရးယမႈႏငစပလဥး၍ သက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည မေျပာပါဘ ေျပာသညဟ

မားယြငးကးကား ေျပာဆရန ႀကးစားချခငး မျဖစႏငပါ။ ပ၍ျဖစႏငသညမာ အတကအခတ႔၏

အေျခခအတျမစအတြငး ေပၚထြကလာဖြယ ရေနေသာ ကြာဟမႈႀကးက

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညထမ စကားတခြနးျဖင ျပနလညေခဖကပစရန အတကအခတ႔၏

ႀကးပမးမႈ ျဖစႏငပါသည။

ေျပာရဥးမညဆလင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက တ႐တျပညအေပၚ ဆနတတာ၀ကဘ၏

ေျပာဆခကအေပၚ အတအလငး အျပတျငငးပယ ေျပာဆလကျခငး အၿပးတြင

ပတဆ႔အေရးယမႈ ျပနာႏင စပလဥး၍လညး အဓပၸာယ မျပတမသား ေ၀၀ါးေသာ

ဘာသာစကား အသးအႏႈနးတ႔ျဖင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက တ႔ျပနေျပာဆခသညဟေသာ

ေျပာဆသမား ေပၚထြကလာျပနသည။ ဤသ႔ အေသအခာ ေရြးခယထားေသာ

စကားလးမားက ႏငငတကာ မဒယာကလညး ၾကကတေရြးလ တစာစာရြတ၍ သမက

ပတဆ႔အေရးယမႈအေပၚ နဂသေဘာထားအတငး ျပတျပတသားသား ရပလကပင

ရေသးေၾကာငး သကေသျပၾကျပနသည။

ျဖစေနကအတငးပင အမနတရားမာ ဤမ ႐းစငးလြယကျခငး မရပါ။

ဒတယပဂၢလက တဆငျပနေျပာျပသညက ကးကားေျပာဆရသညမာ မလြယကပါ။ သမက

ေျပာခသညဆသည `ျပညတြငးတြင´ အျပနအလန၊ အတ႔အလယ ဆကဆျခငးမားက

စစအစးရက ဥးစြာမလပမခငး ပတဆ႔အေရးယမႈျပနာက မစဥးစား၊

မကငတြယႏငပါဆေသာ ေျပာဆခကသည ႏငငေရးအရ ရငၾကားေစမႈလပငနး

တးတကလာသညႏငအမ ပတဆ႔အေရးယမႈမားက မလႊမေရာငသာ

Page 69: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 69

ေလာေပးလာရလမမညဟ ယဆႏငသလ၊ အတကအခတ႔အတြက ေအာငပြက

ႏႈငးယဥခကအရ အာမ မခႏငမခငး ရရငးစြ ပတဆ႔အေရးယမႈ မ၀ါဒက စြၿမစြာ

ဆကလကေထာကခသြားရမည ဟ၍လညး ယဆႏငပါသည။

၀ကဘႏင ဒမကေရစ အတကအခ ႏစဖကစလးတ႔က ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

ေျပာဆခသမတ႔က မမလသလ အဓပၸာယ ေကာကယေနၾကျခငး ျဖစသည။ ၀ကဘက

သလခငေသာ အေမရကနမ၀ါဒ ေပာေျပာငးလာေစေရးအတြက ေျပာသည။ အတကအခက

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည စဥးစားပႏင တထပတညးဟ သတ႔ဆေသာ ပတဆ႔အေရးယေရး

မ၀ါဒမာ သတ႔ အႀကးအကယ ရငးႏးျမႇပႏ လပကငထားေသာ အလပျဖစ၍

ဆကလကကငစြရမည၊ ေျပာငးလပစ၍ မျဖစ။

ေရ႕မတးေနာကမဆတျဖစေနသည ျမနမာႏငငေရးက အဆးသတႏငေရးအတြက

လကခႏငဖြယရေသာ နညးလမးမားက ျမနမာဒမကေရစ လလားေသာ အတကအခမားက

ပတဆ႔တားဆးေနျခငးျဖင ဤဒမကေရစ အသငးအ၀ငးသည အလားတ အကးရလဒ

ရရေစေရးတြင မမတ႔ကယမမတ႔ အျခားတပါးေသာ မဟာဗဟာတ႔အတြက လကေလာညေထြ

လကပါေျပာငးလႏငျခငး ရ မရ၊ အတြငးရ ေခါငးေဆာငမႈႏင ျပငပရ အဆကအဆမားအၾကား

အေပးအယ အေလာအတငး လပႏင မလပႏင ေမးခြနးမား ေပၚထြကလာပါသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ အေတြးအေခၚအေမြက သမကယတင ေဖာထတေနသေလာ

သ႔တညးမဟတ သမ၏ အမညကသး၍ ရညရြယခကရရ ရယသးစြေနၾကသေလာဆသည

ေမးခြနးလညး ေပၚထြကလာပါသည။ `ႏငငတကာ စသတမတခကမား´၊

အကငသကၡာသကသကတ႔ႏင ဆန႔ကငၿပး အမးသားအကးစးပြားႏင

လကေတြ႔ႏငငေရးတ႔က ဥးစားေပးစဥးစားၿပး ခကခလေသာ ဆးျဖတခကက သတ႔

ခမတႏငပါမလားဆသည ေမးခြနးလညး ေပၚထြကလာပါသည။

၂၀၀၈ ခႏစ ျမနမာႏငင ဖြ႔စညးပဥပေဒ၏ `မၿပးျပညစမႈ´ သေဘာသဘာ၀ေၾကာင ဆနတတာ

၀ကဘ၏ ျမနမာႏငငဆငရာ ခရးစဥသည အေၾကာငးျပခက ခငလမႈမရပါဟ

အတကအခအဖြ႔အစညး ၃ ခက ၀ကဘထသ႔ စာေရးသားေပးပ႔ၿပး သ၏ ျမနမာျပည

လာေရာကရသညခရးစဥ ရညရြယခကက ေမးခြနးထတထားခၾကသည။ သ႔ေသာ

ယခေနာကဆး အတကအခတ႔ အေသစြၿမ ရပတညေနသည အခကမာ ေျပၿငမးေရး

မျဖစႏငေသာ အျပတတကေရး လမးေၾကာငးေပၚတြငသာ ရပတညေနသညက ေတြ႔ရသည။

ဖြ႔စညးပ အေျခခဥပေဒတြင ၿပးျပညစမႈရေရး ဟသညမာ မျဖစႏငေသာ အခညးႏးအရာသာ

ျဖစသညဟ ေသာမတစ ဂကဖာဆငက ေျပာဖးပါသည။ ဖြ႔စညးပ အေျခခဥပေဒျဖစစဥ

ဆသညမာ ေနာကဆး အၿပးသတ ဖြ႔စညးပ ဆသညထက လကရဖြ႔စညးပက

ပမနျပနလညေလလာသးသပ၍ တစတစ ေျပာငးလယကာ ပမေကာငးမြနေသာ

အေျခခဥပေဒတရပ ရရေရးက သြားရျခငးသာ ျဖစသည။

ျမနမာအတကအခ အသငးအ၀ငးအတြက ယခလကငငး လအပေနသညအရာမာ မဟာဗဟာ

ျပနလညသးသပမႈႏင လကဆပလကကငျပႏငေသာ မ၀ါဒတခရေရးပင ျဖစသည။ ယငးသည

Page 70: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 70

ႏငငတကာ ဆကဆေရး၊ လကေတြ႔ကငသးေနေသာ အာဏာႏငငေရးတ႔က

ထငဟပႏငရမညျဖစၿပး လကရ ဆကသြယေရး လမးေၾကာငးမားမတဆင ေအာငျမငမႈ

အခြငအလမး အမားဆး ရေစရန ရညရြယခကသ႔ ေရာကေစေသာ လမးေရြးခယရာတြင

ေပာေျပာငးညငသာမႈရဘ႔ လသညဆေသာ အခကကလညး ထညသြငးစဥးစားႏငေစရမည။

မေပၚတြင အေသဆပကငထားျခငး အထးသျဖင မေရရာေသာ ယၾကညယဆခကမားေပၚတြင

အေသဆပကငထားျခငးသည မမ၏ ခန႔မႈက ျပသျခငးသာ ျဖစသည၊ အငအားရမႈက ျပသျခငး

မဟတပါ။

အေမရကနႏငငရ႕ ျမနမာႏငငဆငရာ ေပၚလစ

အျမနထတျပနဖ႔ လ႔အခြငအေရးအဖြ႔ ေတာငးဆ

10 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-10-voa2.cfm

ျမနမာႏငငဆငရာ အေမရကနရ႕ မ၀ါဒ ျပနလညသးသပေနတာန႔ပတသကၿပး နယးေယာက

အေျခစက လ႔အခြငအေရး ေစာငၾကညေလလာေရးအဖြ႔ (HRW) က

အေမရကနႏငငျခားေရး၀နႀကး ဟလာရ ကလငတနဆက စကတငဘာ ၉ ရကေန႔ ေန႔စြန႔

စာတစေစာင ေရးသားေပးပ႔ၿပး အခလသာ ျပနလညသးသပေနတကစၥဟာ ေႏာငေႏးေနရင

လ႔အခြငအေရးဆငရာ အေမရကန ျပညေထာငစရ႕ ကတက၀တေတြဟာ အားေပာေနၿပလ႔

ျမနမာစစေခါငးေဆာငေတြ အထငေရာကေအာင တြနးပ႔ေနသလ ျဖစလမမယလ႔ အဒစာထမာ

ေရးသားေဖာျပထားပါတယ။

ဒါအျပင ပစမတထားပတဆ႔တာ မဟတဘ အကယအျပန႔ အေထြေထြ အေရးယ

ပတဆ႔ဒဏခတအေရးယတာက မထေရာကဘးလ႔လညး HRW အဖြ႔က ဆပါတယ။

စစအစးရရ႕ အဓကေခါငးေဆာငေတြန႔ လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကသ ေတြက

ေရြးခယပစမတထားၿပး အေရးယပတဆ႔တာန႔ အေထြေထြအေရးယ ပတဆ႔တာက

လလယအစားထးသငတယလ႔ HRW အဖြ႔က ေျပာပါတယ။

တခနတညးမာပ ျမနမာႏငငက လသားခငးစာနာေထာကထားတ အကအညေတြ

အႀကးအကယ ေပးဖ႔ကလညး HRW အဖြ႔က ထပမေတာငးဆထားပါတယ။

ရနကနေလဆပမာ ထနးသမးခခရတ ကညညေအာငႏင

ဆကသြယခြငရဖ႔ အေမရကနသ႐းႀကးပမး

10 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-10-voa1.cfm

Page 71: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 71

၈၈ မးဆကေကာငးသား ႏငငေရးတကၾကြသ အေမရကန ႏငငသားတဥးဟာ

မၾကာေသးခငက ျမနမာႏငငက အသြား အာဏာပငေတြရ႕ ဖမးဆးခခရလ႔ အေမရကနသ႐း

တာ၀နရသေတြက ေတြ႔ဆခြငရဖ႔ ေတာငးခထားပါတယ။ ဖမးဆးခန က စလ႔

သ႔မသားစေတြကေတာ သ႔အေျခအေနက တတကက မသႏငဘ ျဖစေနရလ႔ စးရမမကငး

ျဖစမႈေတြလညး ထြကေပၚေနပါတယ။ ဒအေၾကာငး သထားသမ ကေအာငလြငဥး က

တငျပထားပါတယ။

အေမရကနႏငငမာ ေနထငသ ျမနမာအေရး လႈပရားသ တဥးျဖစတ ကညညေအာင ေခၚ

ကေကာေဇာလြင ဟာ ဒလ ၃ ရကေန႔ကပ ထငးႏငငကတဆင ျမနမာႏငငကအသြား ရနကန

မဂၤလာဒေလဆပမာပ ဖမးဆးခခရတအေၾကာငး မသားစ န႔ နးစပသေတြက ေျပာၾကတာပါ။

ဒကစၥန႔ပတသကလ႔ အခအခါမာ အေမရကနႏငင ကလညး သရထားၿပး ျဖစသလ

ရနကနမာရတ အေမရကန သ႐းကလညး ဆကသြယ စစမးမႈေတြ လပေဆာငေနၿပလ႔

ေျပာခြငရပဂၢလ တဥးျဖစတ အရန ကယလ (Ian Kelley) က ဗဒၶဟးေန႔

သတငးစာရငးလငးပြအတြငး သတငးေထာကေတြက ေျပာဆခတာပါ။

"ဒသတငးကေနာတ႔ ရရခငးဆသလပါပ၊ ကေနာတ႔ အစးရဆသြားၿပး သတငးအခကအလက

ရယဖ႔ ေတာငးခခပါတယ။ ဒါေပမလညး လပဂၢလတဥးခငးရ႔ အခြငအေရး

အကာအကြယေပးတ ဥပေဒအရ ကေနာတ႔ ဒါေတြန႔ ပတသကလ႔ အေသးစတေတာ

ထတေျပာခြငမရပါဘး။ ေကာငစစ၀င႐း တာ၀နရသေတြက ေတြ႔ဆခြငေတြ ရဖ႔လညး

ကေနာတ႔ ေတာငးခထားပါတယ။"

အေမရကန ႏငငသားအျဖစ ခယထားသ ကညညေအာင ရ႔ မသားစ၀ငေတြကေတာ

ဖမးဆးခရတသတငး ၾကားသသ ခငးဆသလ ဆကသြယစစမးမႈေတြ လပေဆာငခေပမ

အခအခနအထ အေျခအေနက ေရေရရာရာ မသရလ႔ စးရမ မကငး ျဖစေနရတာပါ။

အေမရကနႏငငမာရတ မသားစမတေဆြတဥးျဖစတ ကေဇာေဇာ ကေတာ သ႔က

ဖမးသြားခနက စလ႔ အကးအေၾကာငး မသရတ အေျခအေနမ႔ စတပေနၾကတာလ႔

ေျပာပါတယ။

"ကေနာတ႔သတာကေတာ ဘနေကာကမာရတ သ႔အစကကေနတဆင ကေနာတ႔

သတာေပါေလ။ သ ရနကန ေလဆပ ေရာကေတာ သ႔က ဖမးသြားတယဆတ သေဘာမး

သလကရတယေပါေနာ။ ဒါေပမ အေသးစတ ဘယလပစမးန႔ ဖမးသြားတယဆတာေတာ

ကေနာတ႔ အေသးစတ မသရေသးဘး။ အခေလာေလာဆယက သ ဘယမာ ေရာကေနမနး

မသေတာ ကေနာတ႔အားလး သငယခငးေတြ အကနလးက စတပတယ။

ဘယေရာကလ႔ေရာကမနးမသ၊ ဘာမလညး သတငးမၾကားတအခါကေတာ ကေနာတ႔

အားလးကေတာ အဓက သ႔ရ႕ လၿခေရးက စတပတယေပါ။ ဘာမားျဖစလေပါ။ တခခ

ေခၚသြားၿပး ေပာကသြားတာမး အရငတနးကလညး ရခတာမးရေတာ ကေနာတ႔က

အေတာေလး စးရမပါတယ။"

Page 72: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 72

အခ အာဏာပငေတြ ဖမးဆးတာ ခလကရတယဆတ ကညညေအာင ဟာ ၁၉၈၈ ခႏစ

ဒမကေရစေရး ေတာငးဆ အၾကြမႈ ေတြမာ ပါ၀ငခတ တကၾကြလႈပရားသ တဥးျဖစပါတယ။

ဒလပ သ႔ရ႔ မခငျဖစသ အသက ၆၀ အရြယရ ေဒၚစနးစနးတင ဟာ ဆရငလညး ၂၀၀၇ ခႏစ

စကတငဘာ သဃာေတာေတြရ႔ ဥးေဆာငလႈပရားမႈေတြန႔ ဆကႏြယၿပး ဖမးဆးခထားရတာ

ျဖစပါတယ။ ကညညေအာင ရ႔ ျမနမာႏငင ခရးစဥ ရညရြယခကဟာ ဘာလဆတာ

အခအခနမာ သသကြကြ မသရေသး ေပမ မသားစန႔ ပတသကလ႔ စးရမမကငးျဖစမႈေတြန႔

ဆငလမမယလ႔လညး မတေဆြျဖစတ ကေဇာေဇာ က ေျပာပါတယ။

"ညည ရ႕ အေမ အနတ စနး က ေထာငထမာေပါေလ။ ၿပးခတ ေရႊ၀ါေရာင သဃာေတာေတြရ႕

လႈပရားမႈန႔ ပတသကၿပး ေတာ ညညရ႕ အေမက ဖမးသြားတယ။ ညညရ႕ ၀မးကြ

ညမႏစေယာကကပါ ဖမးသြားတာေပါ။ ညညရ႕ အေမကလညး ေထာငထမာ အေျခအေန

ကနးမာေရး ေတာေတာေလး ဆးတယ။ ကနးမာေရး သပမေကာငးဘး ဆတအခါကေတာ

ညည အေနန႔ စတပပငမယလ႔ ကေနာတ႔ ထငတယ။ ဒါကေတာ ကေနာတ႔

ျဖစႏငေခရတဟာက ေျပာတာေပါေလ။ သ႔ရ႕ အဓက သြားရတ ရညရြယခကကေတာ

ကေနာတ႔လညး ေသခာအတအက မသဘး။ ဒါေပမ ျဖစႏငေခ ရတာ ကေတာ

သ႔အေမအတြက စတပတယ။ သ႔ေမာငႏမသားခငးေတြ အတြက စတပၿပးေတာ သ႔အေနန႔

တခခ လပႏငလမ မယလ႔ ယဆၿပးေတာသြားတယလ႔ ကေနာ ထငတယေပါေလ။"

အာဏာပငေတြ ဖမးဆးတာခေနရတ ကညညေအာင ေခၚ ကေကာေဇာလြင ရ႔ မသားစ

မတေဆြ တဥးျဖစသ ကေဇာေဇာ ပါ။ ဒလ သဖမးဆးခေနရတ ကစၥန႔ ပတသကလ႔

ဆကလကၿပး လကလကည ေဆာငရြကႏငဖ႔ အတြကကေတာ မသားစန႔ မတေဆြေတြက

သေနထငရာ မဆႏၵနယေျမမာရတ လႊတေတာ တာ၀နရေတြထ အေၾကာငးၾကား အကအည

ေတာငးခ ထားတယလ႔လညး သက ေျပာပါတယ။

ကးကန ေဒသ စစအစးရ တကရက ခပကင

09 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-09-voa5.cfm

ျမနမာႏငငရ႕ အေရ႕ေျမာကနယစပက ကးကန႔ေဒသဟာ ၂၀၁၀ခႏစ ေရြးေကာကပြ

ၿပးရငေတာ ဖြ႔စညးပအတငးဆရင ကယပင အပခပခြငရတ ေဒသျဖစလာပါလမမယလ႔ ျမနမာ

ဒတယျပညထေရး ၀နႀကး ဗလမႉးခပ ဖနးေဆြက ေျပာလက ပါတယ။ မေန႔က ရနကန

အေျခစက ႏငငျခား သတငးေထာကေတြန႔ သတမနေတြက ကးကန႔ေဒသ ေလာကကငၿမ႕က

ေခၚယၿပး ျမနမာအစးရ အာဏာပငေတြက သတငးစာ ရငးလငးပြတရပ ျပလပရာမာ သက

Page 73: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 73

ေျပာသြားတာျဖစပါတယ။ ကးကန႔ေဒသေခါငးေဆာင ဖနကားရငရ႕ တပေတြန႔

ျမနမာအစးရတပေတြ တကပြျဖစၿပးေနာက ၾသဂတလ ၂၉ရကေန႔ ညေနပငးမာ ကးကန႔ေဒသ

တခလးက ျမနမာ လၿခေရးတပေတြက လး၀ ထနးခပထားႏငခတယလ႔ ဖနးေဆြက ရငးလငး

ေျပာဆခပါတယ။

စကတငဘာလ ၁ရကေန႔မာေတာ ၀နႀကးခပ ဗလခပႀကး သနးစနဥးေဆာငၿပး ကးကန႔ေဒသ

ဖြငၿဖးေရးဥးစးေကာမတ တရပက ဖြ႔စညးခတယလ႔ဆပါတယ။ ဒအလပအဖြ႔က ျပညထေရး

ဒတယ ၀နႀကးက ဥးေဆာငသြားမယလ႔ ေဖာျပပါတယ။ ဒအဖြ႔ဟာ အေထြေထြ

ေရြးေကာကပြအၿပး ကးကန႔ေဒသ အပခပေရးန႔ တရားေရးဌာနေတြ မေပၚထြကလာခငအထ

ကးကန႔ေဒသက တာ၀နယ အပခပ သြားမယသေဘာျဖစတယလ႔ စငဟြာသတငးမာ

ေရးသားထားပါတယ။

ကးကန႔ ေခါငးေဆာင ဖနကားရငထက စစအစးရန႔ ပးေပါငးလကတ ပငေစာကခန

အပစကေတာ သ႔အေနန႔ လာမယ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြက ၀ငေရာကယဥၿပငမာ ျဖစၿပးေတာ

ကးကန႔တပေတြကလညး ျမနမာစစအစးရ ေတာငးဆထား တအတငး နယစပလၿခေရး

တပအျဖစ အသြငေျပာငးဖ႔ လကခထားတယလ႔ ပငေစာကခန ကယတငက သတငးေထာက

ေတြက ေျပာဆ ခတအေၾကာငး ဒဘေအ သတငးမာ ေဖာျပထားပါတယ။

မြနတငးရငးသား ေခါငးေဆာငေတြ ၾကားေန ႏငငေရးပါတသစ

ဖြ႕ဖ႔ ျပငဆင

09 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-09-voa3.cfm

ျမနမာႏငငရ႕ လကရျဖစေနတ ႏငငေရး အေျခအေနန႔ ကကညဖ႔အတြက မြနတငးရငးသား

ေခါငးေဆာငေတြက ၂၀၁၀ ခႏစမာ ျမနမာစစအစးရက ကငးပမယ ေရြးေကာကပြ မတငခင

ႏငငေရးပါတတခ ဖြ႕စညးႏငဖ႔အတြက ေဆြးေႏြးေနၾက ပါတယ။ အရငက

မြနတငးရငးသားေတြၾကား ဖြ႕စညးခၾကတ လကနကကင အဖြ႕အစညးေတြ၊ ႏငငေရးပါတေတြန႔

မတတ လမးစဥက ကငသးသြားမယလ႔ အခ ပါတဖြ႕စညးမယ မြနတငးရငးသား

ေခါငးေဆာငေတြက ေျပာေနၾကပါတယ။ အျပညအစက ကသနးထကဥးက

တငျပေပးထားပါတယ။

မြနျပညသစပါတမာ အရငတနးက ဗဟေကာမတအျဖစ တာ၀နယခတ ႏငတငေအာင၊

ႏငစးၫြန႔တ႔န႔အတ တျခား ေဒသ အသးသးမာရတ ေခါငးေဆာငေတြ စစေပါငး ၁၅ ေယာက

ပးေပါငးၿပး ပါတဖြ႕စညးေရး အမႈေဆာငအဖြ႕က ဖြ႕စညးထား တအေၾကာငး

ဒအမႈေဆာငအဖြ႕မာ ပါ၀ငတ ႏငေအာငမးက ေျပာျပပါတယ။

Page 74: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 74

“မြနျပညသစပါတက အနားယသြားတ ရေဘာေဟာငးေတြ၊ လႀကးပငးထက

ရေဘာေဟာငးေတြ ပါတယ။ ၿပးေတာ အရင မြနအမးသား ဒမကေရစက လေဟာငးေတြ

ပါတယ။ ေဒသအလကရတ အသငးအဖြ႕ေတြရ႕ ေခါငးေဆာငေတြ ပါတယ။”

ဒလ ႏငငေရးပါတတရပ ဖြ႕စညးတညေထာငဖ႔ စစဥထားတယ ဆေပမ အဖြ႕အစညးနာမည

ဘာေပးမယဆတ ဆးျဖတခကကေတာ မြနေခါငးေဆာငေတြ မခမတရေသးပါဘး။

ပါတကငသးမယ မ၀ါဒေတြန႔ ပတသကလ႔လညး ႏငေအာငမးက အခလ အၾကမးဖငး

ရငးျပပါတယ။

“လမးစဥအေနန႔ကေတာ ၾကားေန၀ါဒ ကငသးဖ႔၊ ဘယအဖြ႕အစညးန႔မ ပဋပကၡ မျဖစေအာင

လစဘရယလစဇင (Liberalism) သေဘာမး စဥးစားထားၾကတယ၊ ေဆြးေႏြးထားၾကတယ။

ဒါေပမ အစးရကလညး ဖားမာမဟတဘး၊ ဥပေဒ အရ အမားအယြငး ျဖစခသညရေသာ

ေထာကျပမယ၊ တငျပမယ၊ အဒသေဘာမးေပါ။ အဒ လမးစဥ၊ မ၀ါဒန႔ ကကည ေအာင

နာမညကေတာ ေရြးရမယ။”

အခအခနထေတာ တတကက ျမနမာအာဏာပငေတြန႔ ဆကသြယတာမးေတြ မရေသးဘးလ႔

ႏငေအာငမးက ေျပာပါ တယ။ အခ မြနတငးရငးသား ေခါငးေဆာငေတြ ဖြ႕စညးမယ

ႏငငေရးပါတဟာ အရငတနးက မြနျပညသစပါတမာ ဥးစး ဥးေဆာင လပခသေတြန႔

ဖြ႕စညးမာျဖစေပမယ မြနျပညသစပါတန႔ မသကဆငသလ တျခား မြနတငးရငးသား အဖြ႕ေတြ

န႔လညး သကဆငမႈ မရဘးလ႔ ႏငေအာငမးက ေျပာပါတယ။

“လမးစဥ မ၀ါဒ အသစေပါ၊ မြနျပညသစပါတရ႕ လမးစဥ မ၀ါဒကလညး မယဘး၊ မြနအမးသား

ဒမကေရစရ႕ လမးစဥ မ၀ါဒကလညး မယဘး။ ေခတန႔ကကညမယ မ၀ါဒက ကေနာတ႔

ခမတမယ။ တငးရငးသားအားလး တနးတညမဖ႔ဆတ အခကရယ၊ ဒမကေရစ တးတကလာဖ႔

အခကရယ၊ ၿပးေတာ လ႔အခြငအေရးန႔ ပတသကလာမယ အခကရယ၊ တငးျပည န႔ လမး၊

မြနလမးအတြကေရာ တငးရငးသား အားလး အတြကေရာ ျပညေထာငစအတြက ပၿပးေတာ

အတတ ေဆာငရြက ႏငေအာငဆၿပးေတာ ခနဆၿပး လပသြားမာပါ။”

အခ မြနတငးရငးသား ေခါငးေဆာငေတြ ဖြ႕စညးတညေထာငမယ ႏငငေရးပါတက ၂၀၁၀ ခႏစ

ေရြးေကာကပြ မတငခင ဖြ႕စညးတညေထာငတာ ျဖစေပမလညး ေရြးေကာကပြမာ ပါ၀ငမယ၊

မပါ၀ငဘး အတအက မဆးျဖတရေသးဘးလ႔ ႏငေအာငမးက ေျပာပါတယ။

ျမနမာစစအစးရဘကက ႏငငေရးပါတေတြ ဖြ႕စညးခြင၊ ေရြးေကာကပြန႔ ပတသကတ

စညးမဥးစညးကမးေတြ ထတျပနေၾကညာတအထ ေစာငသြားမယလ႔လညး သက

ေျပာဆသြားပါတယ။

ၿငမးအဖြ႔နယေျမမ ထြကခြာရန သတမတရက ကနဆး ၾကာသပေတးေန႕၊ 10 စကတငဘာလ 2009 သမးသေတာဆင

Page 75: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 75

တရပအာဏာပငမားက ၿငမးအဖြ႔နယေျမမားရ တရပႏငငသားမား၏

ေနာကဆးထြကခြာရကအား သတမတထား သညမာ ယမနေန႔က ကနဆးသြားၿပျဖစေၾကာငး

သရသည။

ၾသဂတလကနပငးက သမးျပည (ေျမာကပငး) အတြငး၌ နအဖႏငကးကန႔အဖြ႔တ႔

လကနကကငပဋပကၡ ျဖစ ပြားခအၿပးတြင ၀ျပညေသြးစညးညညြတေရးပါတ UWSP ႏင

အမးသား ဒမကရကတစ မဟာမတတပမေတာ NDAA ၿငမးအဖြ႔ ထနးခပနယေျမမားမ

တရပလမးမား ထြကခြာရကက ယခလ (၈) ရကေန႔ ေနာကဆး သတ မတျခငး ျဖစသည။

အဆပါ လကနကကငပဋပကၡျဖစပြားခရာ ေနရာသည ယခၿငမးအဖြ႔ႏစဖြ႔

ထနးခပရာေနရာမားႏင ပထ၀အေန အထားအရ နယေျမျခငး တဆကတညး

တညရေနျခငးလညး ျဖစသည။

တရပနယစပရ တရပအာဏာပငမားႏငနးစပသတစဥးက “ တရပဘကကေနၿပး

၀န႔မငးလားမာရတ တရပ လမးေတြက (၈) ရကေန႔ေနာကဆးထား ထြကလာဖ႔

သတမတထားတယ သတ႔သတမတရကကေတာ ကနသြားၿပ ဘာေတြျပနျဖစ

လာမလဆတာေတာ ေစာငၾကညရအးမာပ ” လ႔ သက ေျပာသည။

UWSAအဖြ႔ကလညး ယခလ (၅) ရကေန႔တြင ၄ငးတ႔ထနးခပရာနယေျမအတြငး

ျပငပမလာေရာကေနထငသမားႏင ပတသက၍ ေၾကျငာခကတစေစာင ထတျပနထားသည။

၄ငးတ႔နယေျမအတြငး၌ ႏငငတကာအဖြ႔အစညးမားမ တာ၀နအရ ေနထငသမားသာ

ဆကလက ေနထင ခြငျပၿပး တရပျပညဘကမ လာေရာက၍ စးပြားရာသမားအား

ေနရပျပနၾကရန ေျပာဆထားသည။

ယခအခါ UWSA ထနးခပရာ ပနဆနးၿမ႕ႏင NDAA ထနးခပရာ မငးလားၿမ႕မားတြင

ေနထငၾကသည တရပ စးပြားေရးလပငနးရငမားႏင ၀နထမးအမားအျပားသည ထေဒသအား

စြန႔ခြာသြားၿပျဖစေၾကာငး ၿငမးအဖြ႔မား ႏငနးစပသ ေနာကတစဥးက ေျပာသည။

“မငးလားမာေရာပနဆနးမာေရာပ တရပဘကကလာတ စးပြားေရးသမားေတြ

အကနလးပစၥညးေတြေရာကားေတြေရာယၿပး ထြကသြားၾကၿပ

မငးလားမာေလာငးကစား၀ငးေတာငပတထားလကၿပ” လ႔ သကေျပာသည။

ေျပာငးေရြ႕လာသည တရပလမးအခ႕သည တရပ-ျမနမာနယစပ ေရႊလၿမ႕အထပင

ေရာကရလာ ၾကေၾကာငး ကယတငေတြ႔ခရသ ေရႊလေဒသခတစဥးက ေျပာသည။

“ အဒ၀န႔မငးလားဘကက ေျပာငးလာတတရပေတြ ေရႊလမာ ေရာကလာတာရတယ တခ႕က

စးပြားေရးလပဖ႔ဆငခနးေတြ၀ယေနၾကတယ သတ႔ေျပာတာကေတာ သတ႔ဟဘကမာ

Page 76: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 76

အေျခအေနမေကာငးေတာလ႔ ဒမာစးပြား

ေရးလပဖ႔ ေျပာငးလာတယေပါ႔ ” လ႔ သကေျပာသည။

ယခလ တရပလမးမားအား ထြကခြာေစရသည အဓကကေသာ အေၾကာငးတစခမာ

နအဖစစတပက ကနရ ေနသည ၿငမးအဖြ႔မားအေပၚ ထးစစဆင တကခကလာႏငေသာေၾကာင

ျဖစေၾကာငး အကခတမားက ဆသည။

နအဖပင မဒယာမားတြင ကးကန႔ေဒသအတြငးျဖစပြားခသည

လကနကကငတကခကမႈမားေၾကာင ထြကေျပး တမးေရာငသြားသမား ေနရပရငးျပနလာ၍

ေဒသတြငးအေျခအေနတညၿငမမႈရရေနေၾကာငး ေျပာဆ ေရးသား ေနခနတြင

နယေျမျခငးထစပေနသည UWSA ႏင NDAA ေဒသမားရ တရပစးပြားေရးလပငနးရငမားက

အေျခအေနမေကာငး၍ ေနရပသ႔ ျပနၾကရသည။

Casinos in Mongla closedTHURSDAY, 10 SEPTEMBER 2009 12:09 S.H.A.N.

Ever since tensions were on the high between the Burma Army and the ceasefiregroups, operators of casinos in Mongla have departed leaving the Wan Hsieogambling complex south of the city a ghost town, according to reports coming fromthe border.

Opened in April 2006, gambling houses in Wan Hsieo, 16 km southwest of Mongla,are the result of China’s threat to its authorities in 2005 to suspend its gamblingoperations that began in 1997. Beijing had been reportedly losing billions of dollars

siphoned by governmentofficials.

Casino on the Mekong atTonpheung, Bokeoprovince, Laos (Photo:Manager)

But even better thanMongla, Wan Hsieo hadprovided Chinesegamblers with internetfacilities which enablethem to do their bettingswithout having to travel in

Page 77: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 77

person to Mongla.

However, since 2007, more casinos have sprung up in the neighboring Laosespecially in Boten, opposite China’s Mohan, where Mongla leaders have alsomade investments.

“There are reports that Sai Leun (leader of Mongla) is also one of the investors atTonpheung,” said a Thai Burma watcher in Chiangrai.

The giant casino on the Mekong at Tonpheung, Bokeo province, Laos, oppositeChiangsaen of Thailand and Tachilek of Burma, was opened yesterday.Constructed on a 2,067.5 acres of land since last year, it is spending $ 85 millionfor its first phase developments, reported Thailand’s The Manager Online.

အဆပလးျမားေရးသ- ညပေလး

http://mayaonlinemagazine.blogspot.com/

သမားေတြ ပရအကရတအထမာ သက ဖလနနယအနကြကအကႌက ၀တလ႔။ အကႌက

သစသစ လြငလြငလညး မဟတဘး။ ကပက အဖာရာန႔။ အေရာငကလညး လြငေနၿပ။

ဒလအခန ဒလႀကး ၀တစားထားလ႔ သတထားမၾကတ လေတြက အၾသတႀကးန႔

လညလညၾကည သြားၾကတယ။ သကေတာ ဘယသ႔ကမ ဂ႐မထားမပါဘး။

ျခစျခစေတာကပေနတ ေနေရာငေအာကမာ ေျခလမးကႀကးန႔ ဆကေလာက လာခတယ။

လမးေလာကရငး ဘာက ေတြးမတယမသ၊ တေယာကတညး မခတငက ျပးေနမတယ။

ဒဖလနနယအကႌအနေလးက သပသေဘာကတလ။ ၿပးေတာ ဒအကႌေလးေပၚမာ

သေယာဇဥလညး ႐တယ။ သ႔ခစမတေဆြ ဥးမေမာငက ေပးခတ အကႌေလး။

ဥးမေမာငကလညး ေျမာငးျမက တးတးထြနးဆတ ပသမေကာလပက ေကာငးသားေလးက

ေပးခတာ။ တးတးထြနးန႔ သန႔လညး ညရငးအစကလ ခစၾက ခငၾကတာေလ။

'ဟင.... ကမးႀကး.... ကမးႀကး'

သလန႔သြားတယ။ နာမညရငး မးလႈငလ႔ မေခၚဘ အမသားေတြ သပရငးတ

ေဆြမးသငယခငးေတြမ ေခၚၾကတ နာမည မဟတလား။ ၿပးေတာ အသကလညး

အမးသမးတေယာကရ႔ အသ။ သလညအၾကည လကမာ ျပးေပာေနတ

မကႏာျပညျပညလလတခ သ႔အနားေရာကေနၿပး အမးသမးက သ႔လကေမာငးက

၀မးသာအားရ ဖစညစလႈပယမးေနတယ။

'ဟ မဥး.... သႏာဥး' သလညး ႐တတရက ေပာသြားတယ။ အလညးအၾသသြားမတယ။

အၾသတာမ အေတာက အၾသသြားတာ။ သတ႔ႏစေယာက ျပနဆၾကပက ၾကညၿပးနေဘးက

ျမငရတသေတြကပါ အေပာကးစက သြားေစတယ။ ေတာ႐တန႐

စတညစေနတသေတြေတာငမ ဒျမငကြငးက ျမငရင စတညစေန တာေတြ

ခဏေမသြားေလာကတယ။

ေဒၚသႏာဥးက ဥးမးလႈငရ႔ လကေမာငးက ပငစးပငနငး ခပရရဆြေခၚရငး ပါးစပကလညး

Page 78: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 78

'၀မးသာလကတာ ကမးႀကးရယ' ဆတာ ဘယႏစခါ ႐ေနၿပလ မသဘး။

ဥးမးလႈငက ေဒၚသႏာဥးထက အသကသးႏစေလာက ႀကးတယ။ အတနးကေတာ တတနးပ

ႀကးတာ။ သႏာဥး တကသလလာတကေတာ အေဆာငမရလ႔ မးလႈငတ႔အမကေန

ေကာငးတကခရတာ။ ဘာသာရပ ခငးေတာ မတၾကဘး။ သတ႔ မဘခငးက စးပြါးဖကေတြေလ။

ေဆြမးမသားစ သစပငႀကးရ႔ ဟဘကကငးအဖား ဒဖကကငးဖား ဆပါေတာ။

သႏာဥးက ေကာငးတနးက အလသရဖ ေဆာငးၾကသေတြထမာေတာ မပါ႐ာဘး။ ဒါေပမယ

ဆြေဆာငမႈ ႐တာေၾကာင ေကာငးသားေတြ အေတာ စတ၀ငစားခရ၊ မတေဆြျဖစခငသေတြ

မားတသ တေယာက။ မညးနက ႐ညလားတ သ႔ဆပငေတြေၾကာငလ႔ ေျပာ႐န႔

မလေလာကေပဘး။ သာမန မနးမသားေတြထက နညးနညးပျမငတ

သ႔အရပအေမာငးေၾကာငရယ၊ ထထတ မကခးေတြန႔ တညၾကည႐ႊနး လကေနတ

သ႔မက၀နးေတြေၾကာငလ႔ ေျပာရမာပ။ တခ႔က အေႁႏၵႀကးတာေၾကာငန႔ ၀ငးမြတတ

အသားအေရ ကပါ ထညခငၾကလမဥးမယ။ အားလးတညတညြတတညး

သေဘာကၾကတာကေတာ သ႔ရ႔ မထမပါး ႏႈတခမး ရရေလးပါ။

'ဘယေန႔က အျပငေရာကလာတာလဟင ကမးႀကး'

ေကာငးသားဘ၀က ျပနေရာကေနတ ဥးမးလႈငက အေတြးစေတြက ျပန႐တသမးလကရငး

'ဒေန႔ပဟ၊ နင အရငလပ မဥး ဘာမ မေျပာငးလဘးပ။ မဆသေလာကေတာ ၀လာတယ' လ႔

ေျပာၿပးမ သ႔စကားထမာ အမားပါသြားသလားလ႔ ျပနစဥးစားေနရတယ။

'ကမးႀကးကေတာ နညးနညးပနသြားတယ' ေဒၚသႏာဥးက သ႔စကားက ထနးထနးသမးသမး

ေျပာလကတာပါ။ တကယေတာ သေတာေတာက ပနကသြားတာပါ။ ေတာ႐ခငမငတသေတြ

မမတမႏင ေလာကေအာင ပနသြားတသေပါ။

'မႏေလးက ဘယေန႔ေလာက ျပနမာလ'

သက မဆငးမတြဘ 'အခဘတာသြားမာ၊ ရတရထားန႔ ျပနမာ'

'တရကေလာကေတာ ေနသြားပါဥး ကမးႀကး၊ ျပနခငလၿပလား' ေဒၚသႏာဥး စကားေျပာ

မားသြားသလ ျဖစသြားတယ။

'အမန႔ေ၀းေနတာ ဆယႏစေကာခၿပ မဥးရ႔၊ နငကယခငးမစာဘး' ေဒၚသႏာဥးက ဇကကေလး

အသာပၿပး အေႁႏၵန႔ ႐ကေန႐ာတယ။ အဒလ ႐ကေနလကတာလ ငယငယတနးကလပလ႔

သျပနသတရေန တယ။

'ရထားလကမတအတြက ကၽြနမတာ၀နထားလက၊ အမကေတာ ခဏလကခဥး၊

ကကစနးန႔လညး မတေဆြ ျဖစရေအာငလ႔'

ရထားလကမတကစၥကေတာ ဥးမးလႈငအဖ႔ နား၀ငခေပမယ ကကစနးန႔

မတေဆြျဖစရေအာငလ႔ ဆတာႀကးက သ႔စတထမာ အေနာကအယကလလ ျဖစေနတယ။

ဥးမးလႈင ျငငးဖ႔ အေတာခကေနတယ။

ဒါန႔ပ သ သႏာဥးရ႔ ကားေပၚမာ ပါလာခတယ။ ကားေပၚတကခါနး ကားတခါးက

ဘယလဖြငရမနး မသတာန႔ ကင၀တသတလလလ ဘာလလ လပေနရေသးတယ။

ကားသမားေလးက အတြငးက ဖြငေပးမ သကားေပၚ ေရာကေတာတာေပါ။

ေကာငးမာတနးက မးလႈငက သႏာဥးဟာ သ႔ႏမတ၀မးကြေတာတယလ႔ ေျပာထားလ႔ သ႔က

ေယာကဖတ၀မးကြလ႔ ေခၚၾကတသေတြ ႐တယ။ တေန႔ကေတာ သႏဥးဆက

အစကတ၀မးကြမဟတပါဘး၊ ေလးငါး၀မးကြပါလ႔ ဆတအသ ထြကလာေတာ

Page 79: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 79

မးလႈငနားမလညတတေတာဘး။ အေတြးရခကသြားတယ။ ဒေကာငမေလး ဘာလ႔ ဒလ

ေျပာတာပါလမလ႔ စဥးစားစရာ ျဖစလာတယ။

အဒတနးက သႏာဥးန႔ သပၿပး ရငးႏးခငမငခငၾကသေတြထမာ ျမငးျခက ျမငေအာငက

အသညးဆး။ ျမငေအာငက ပညာသားပါပါေရာ၊ အသလြတေရာ ခဥးကပတာပါပ။

မးလႈငအေနကေတာ ႐ပရညေရာ ပညာအရညအခငးပါ ျမငေအာငက ဘာမ ေျပာစရာ

မလေပမယ ျမငေအာငက သႏာဥးက တးတးခါးခါးပ။ ေျပာစရာဆလ႔ ယတစ၀တစက

မခၽြတတမးလလ ၀တထားတာပ သျမငမတယ။ ဒျပင ခဥးကပၾကတလေတြ ႐ေပမယ

ျမငေအာငေလာက မကႏာမေျပာငရၾကဘး။ တကယေတာ အဒအခနက မးလႈငကလညး

သ႔ကယသ ေကာက႐းပေစာငမား ျဖစေနသလားလ႔ ျပနေတြးၾကညမတယ။ သကလညး

သ႔ႏမေလးက ဘယသန႔မ ရငးႏး ကၽြမး၀င မျဖစေစခငဘး။ တြန႔တစတ႐တာေတာ

၀နခရလမမယ။ ၿပးေတာ သတ႔ အေနနးခၾကတယေလ။ မဥးရ႔ ႏပ လပမႈက

အထြတအထပကာလေတြ မဟတလား။

အခေတာ သက ႏမတ၀မးကြေတာတယလ႔ ေျပာခေပမယ မဟတပါဘး၊ ေလးငါး၀မးကြပါ

ဆသေလး က ဥးကကစနးဆတ တခနက ျမနမာလကေ႐ြးစင ေဘာသမားတေယာကရ႔

ဘ၀အေဖာမြန ျဖစေန႐ာတယ။

သက ကားေပၚထငေနရငး ရနကနၿမ႔က မကစလညေနတယ။ မဥး ငါတ႔ ဘယၿမ႔နယထ

ေရာကေနတာ လ။ သက ျပးျပေနတ ေရာငစဆငးဘတေတြ တကအျမငႀကးေတြ ေငးရငး

ေမးမတယ။ မဥး ဒါက ဘာလမးလ၊ ဒါကေရာ ေမးဖနမားလ႔ ကားေမာငးတလငယက

ေနာကၾကညမနထကေန သ႔က ဘယလလလဟ ဆတ အၾကည စးစမးတအၾကညန႔

လမးၾကညတယ။

ကားေပၚမာပါတ ဂာနယေတြထက တေစာငက ေကာကဖတလကေတာ ပတ၀နးကငက

သပမၾကညျဖစေတာဘး။ ဂာနယက တခါတေလ မကလးခြါမမ ပတ၀နးကငက

ခဏလမးၾကညလကၿပးေတာ မကလးက ဂာနယဆ ျပနေရာကသြားျပနတာပါပ။ စာေတြ

ငတလြနးလ႔ သမားတကာ လႊငပစထားတ ေဆးလပအတေတြ စၿပး ေဆးေခးေစာ အနခၿပး

ေဆးလပဖငစခေတြ ေျဖဖတခရတ သပ။ အခလ ဂာနယတေစာငက ဟနကပနက ဖတရေတာ

ကနခတ သငယခငးမတေဆြေတြက သတရမတယ။ ၿပးေတာ ဂာနယကလညး အားကစား

ဂာနယတေစာင။ ကမၻာဖလားတနးက ေျခစြမးျပခတ ကမၻာေကာတကစစမႉးေတြရ႔ ဓာတပေတြန႔

ေဆာငးပါး။ ကကငးကလပက ကာယအလမယေ႐ြးပြမာ ဆရတသေတြ၊ ျမနမာလကေ႐ြးစင

ေဘာသမားေတြရ႔ အားႀကးမာနတက ယဥၿပငေနပေတြ။ ဂာနယက လြနခတ တလေလာကက

ဂာနယ အေဟာငးေပမယ သ႔အတြကေတာ အဆငဆနးတ လခငစရာ ေလေဘးတထညလ

ျဖစေနတယ။

မကလးက မကမနေတာငးဆေနတ မကလးမ႔ ဂာနယက မကလးန႔ ခပေ၀းေ၀း

ထားဖတရတယ။ ေတာကလာကလညး ၾကာၾကာမဖတႏငလ႔ ခဏအနားလကမာ

စကဘးမစးရ၊ စကဘးေပၚမ ဆငးတြနးပါဆတ ဆငးဘတေလးက ေတြ႔လကတယ။

ကားေလးက ႏငလြနကတရာလမးေပၚမာ ေျခသလလန႔ ေျပးေနတယ။

သ႔ စတေတြက ဟဒအႏ႔ ေျပးလႊားေနတယ။ တြန႔လမေနတ သတပနးကနျပားေပၚက

စပါးလးႏငးခငးန႔ ထမငးနကနကနေတြက ျမငေယာငၿပး သအေတြ တငးတငးႀကတမရ႔။

ျမကခငးေပၚ မနငးရဆတ ဆငးဘတေလးက သလညျပနၾကညလကဖ႔ မလပ ၾကညေနမတယ။

Page 80: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 80

ကားစးရင မမးတတေပမယ ကားမစးရတာ ၾကာလ႔ပလား၊ စတထမာ ပငပနးေလးလ

တငးၾကပေနလ႔ပလားမသ။ သ႔ေခါငးေတြ မးေ၀ေနတယ။

ကားဆကဆကခငး သမား၀တၿပးသား အကႌအကေလး ၀တထားတ

ေကာငမေလးတေယာကက ေဒၚသႏာဥးလကထက ေစးဆြျခငး ဆးႀကယၿပး ေျပးသြားတယ။

ဥးကကစနးက ေစးအျပနေနာကကတ ဇနးက ဆင၀ငေအာကအထ ထြကႀကတယေလ။

'ကကစနး ကမးႀကးေလ၊ ဒေန႔ပ ထြကလာတာ၊ ေစးနားမာ သႏာန႔ေတြ႔လ႔ ေခၚလာတာ'

ဥးကကစနးက သ႔က ေဖာေ႐ြတ အျပးန႔ ျပးျပေနတယ။ သကေတာ ဥးကကစနးဆတလက

ေတြ႔လကရကတညးက စတပကသြားမတယ။

'လက အခမ ျမငဖးေပမယ နာမညကေတာ သႏာက ခဏခဏ ေျပာေနတာန႔ ၾကားဖးေနတာ

ၾကာပါၿပ' သက ကမးလကတလကက ဆြၿပးႏႈတဆကရငး 'ေတြ႔ရတာ ၀မးသာပါတယ' လ႔

ေျပာရငး ေရဆာသလလ ျဖစလာတယ။

အညာသားတေယာကန႔ အေၾကသားတေယာက လကဆြႏႈတဆကလကၾကတယ။

အေၾကသားလက က အသားျဖျဖ၊ အညာသားလကက ခပညည၊ ဒါေတာငေနရပထမာ

အၾကာႀကး ေနခရတသ။ အေၾကသားရ႔လကက ေအးစကေနၿပး အညာသားရ႔ လကက

ပေႏြးေနတယ။ ဆယစႏစတခေလာက ျဖေနက သြားျဖေလး သျဖလကမတယ။

မကလးေတြက ဥးမးလႈင သေဘာမကလဘး။ ဆငမကလးန႔ တသလလ ေျမေခြးမကလးန႔

တသလလ။ ဥးကကစနးက သထငထားတ ႐ပရညန႔ တျခားစ ျဖစေနတယ။ သ႔ထက

အရပနညးနညး ပသြားသလပ။ အရင သတငးစာေတြထမာ ႏငငျခားသြားၿပး ေဘာကစားၾကတ

ဓာတပေတြမာ ဒထကပၿပး ျမငသလားလ႔။ ၿပးေတာ ခႏၶာကယမာအဆေတြ အသားပေတြန႔။

ဥးကကစနးက ဥးမးလႈငက မသားစန႔ပ ေအးေအးေဆးေဆးပ ေနထငသြားဖ႔ ေျပာမယလ႔ပ။

တေယာကန႔တေယာက အၾကညခငး ဆရငး၊ ဟလေတြရ႔ မကလးေတြက ၾကညၿပး

သေျပာခငတစကားက ထြကမလာေတာဘး။ ဟလရ႔ မကလးေတြကလညး

သမးငကတေကာငရ႔ မကလးလပါပလား။

ဧညခနးထမာ ထငးႏငင၊ မေလး႐ားႏငင၊ စငကာပႏငင စတ ႏငငေတြက အမတတရ

ပစၥညးေလးေတြ၊ ေဘာလးအဖြ႔ခပေတြရ႔ အထမးအမတ အလေလးေတြန႔ ဧညခနးက

ေ၀စညေနတယ။ မဂၤလာဥးတနးက ႐ကထားတ ဓာတပထမာေတာ သတ႔သား

အစြမးကနျပးထားေပမယ သတ႔သမးက မကႏာေသေလးန႔။ ၿပးေတာ ေတာငေတာငႀကး

ရပေန႐ာတယ။

ဧညခနးဖနပခၽြတမာ သခၽြတထားခတ ေျခေခာငးရာေတြ ထငေနတ ျမငးၾကယဖနပတရ၊

ဥးကကစနးရ႔ ကတပါသညးႀကးန႔ ဖနပတရတ႔က တရန႔တရ အၾသတႀကးန႔ ၾကညေနၾကတယ။

ျမငးၾကယဖနပရ႔ သညးႀကးက ကြပကြပအတ ပလပစတစအတေတြက နနးဆြၿပး

သညးႀကးျဖစေအာင ထးထားတာမ႔ ကတပါဖနပအနက ေလးက ျမငးၾကယဖနပက ၾကညၿပး

႐ြေနတယ။

သကေတာ အားကစားစာေစာငေတြ တထပႀကးၾကားမာ သ႔မကႏာက ျမႇပထားလကတယ။

ေဆာငးပါး႐င အသစေတြ၊ ေၾကာျငာဒဇငးအဆနးေတြ၊ အမးသမးအားကစားက႑အသစေတြ

သ႔အတြကေတာ အားလး အသစအဆနးေတြခညးပ။ လကတလကေတာငးခငးတ

ကေလးမေလးက သ အမးအမည မေခၚတတ တ ဇးေဖာရညေရာင အခရညတခြက

လာခေပးသြားတယ။

Page 81: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 81

ေဒၚသႏာဥးက ေျပာလကလ႔ ထငပါရ႔။ သ႔ခငပြနးက မးရထားဌာနက တယလဖးဆကေနသ

ၾကားရတယ။ ခဏၾကာေတာ အျဖေရာင ေဖာေဖာေပၚမာ အနကြကေတြ ေဖာထားတ

ခနးဆးက ဖယပး ဥးကကစနး ဧညခနးထ ၀ငလာတယ။

'ရထားလကမတအတြက ဘာမမပပါန႔၊ ကၽြနေတာေျပာထားၿပးၿပ' တ။

ျမနမာလကေ႐ြးစငေဘာသငး ဥးေမာလာေနတအေၾကာငး ေဆာငးပါးကေန မကႏာခြါၿပး

သဥးေခါငးညတရငး 'ဟနကတာေပါ' လ႔ ျပနေျပာလကတယ။

ဥးကကစနးက ထရကဆ အစမး႐ႊငက သားသားနားနား ၀တဆငထားတယ။ စခနယတ

နာရတလးကလညပငးမာ ပးႀကးအနေလးန႔ ဆြထားတယ။

'ေရမးခးလကဥး၊ ညေနစာ စားၿပးမကၽြနေတာတ႔ ဘတာ လကပ႔ေပးမယ။

လြတလြတလပလပသာေန၊ ဘာမ အားမနာန႔ေနာ။ ကၽြနေတာ ေဘာလးအသငးက ထရနနင

ေပးစရာ ႐ေသးတယ'

သကေတာ ထးစအတငး သြားျဖေလးန႔ ရယေနလကတယ။

'ပငးေနရငလညး ေဘာကြငးဘက အေညာငးေျပ ေလာကခပါဥးလား'

'ဟတက၊ ခငဗားဇနးက ဘာအစအစဥေတြ ဆြထားလ မသဘး'

ဥးကကစနးက ဗငကားေလးေပၚ အေရာကမာ

'ကကစနး ေစာေစာျပနခေနာ၊ ငါးဘတေမႊခက ခကထားတယ' လ႔ လမးေအာေျပာသ

ၾကားလကလ႔ ဟလက ကားေပၚကေန လညျပနျပးျပရငး ထြကသြားတယ။

ငါးဘတေမႊခကဆပါလား။ သသတႀကကတ ဟငးပ။ ေစးျခငးထမာ

ၾကကတေကာငေတြ႔လကပါရ႔န႔ မဥးက သႀကကတတတ ငါးဘတေမႊခကက

ခကလကေလသလား။ သ ငါးဘတေမႊခကႀကကတာက မဥး မတမေနတာကပ အၾသရမလား။

ဒါမမဟတ တကဆငမႈ တခမားလား။

ဂာနယက ဖတေနရငး သ႔ဆ ေျခာကလတခါ ခႏစလတခါ တကးတကန႔ လာလာေတြ႔တ

ဇနးသညရ႔ မကႏာေလးက ျမငေယာငေန႐ာတယ။ ၿပးေတာ ဘာေလးေတြ ထခြလာမနး

မသႏငတ စားစရာေလးေတြ။ ငါးပေၾကာ၊ ပေၾကာ၊ သရကသးဆစမ၊ ထနးလကေတြဟာ

သမးေလးရ႔ နားဆြေလးလညး ျဖစႏငတယ။

xxxx xxxx xxxx xxxx

သတ႔ႏစေယာက စကားတေျပာေျပာန႔ ေဘာလးကြငးဘကက ေလာကလာၾကတယ။

ေဒၚသႏာဥးက ေရခးၿပး သနပခါးေရကေလး လးထားတယ။ စပ႔႐ပ အနကကေလးက ၀တလ႔၊

ေကာလာအနကေပၚမာ အျဖန႔ အနလငးေလးက အနားသတထားတယ။ သက မဥး

စပ႔႐ပ၀တေလမ႐ပ အခမ ျမငရလ႔ အၾသေနတယ။ ထဘက အျဖမားမား အျပာအရငခကေတြ

ယကထားတ ပါတတက ဆငထားတယ။ သကေတာ မဥးန႔ေတြ႔စ ေန႔လညကအတငးပ။

မကႏာမာ အဆေတြ ပျပနေနတာပ ေျပာစရာ ႐ရ႔။

ႏစမနစေလာကပ ေလာကလကရတယ။ သတ႔ ေဘာလးကြငးဆ ေရာကသြားၾကတယ။

ကြငးထမာ ေဘာသမားေတြ ေလကငေနၾကတယ။ ဥးကကစနးရ႔အသက အေ၀းကေန

ၾကားေနရတယ။ သတ႔ လာတာက ျမငေတာ ဥးကကစနးရ႔အသက ပကယလာသလပ။

ေဘာသမားေတြခမာ ပၿပး ေလကငရ႐ာတယ။ တခါတခါမ လကေထာကနညးျပဆရာရ႔

Page 82: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 82

အသက ၾကားရရ႔။

သက ေဘာကြငးက ျမငလကရကတညးက လငယေလး ျပနျဖစသြားတာ၊ ၿမ႔မအသငးမာ ရခတ

လကခပသေတြ၊ ကနးလမးသယယပ႔ေဆာငေရးမာ ကစားတနးက ေအာဟစအားေပးသေတြ

(ဆသေတြ လညးပါ)၊ တကသလေဘာအသငးရ႔ ေအာငျမငမႈေတြ သျပနျမငေယာငေနတယ။

လကဆြႏႈတခခရ၊ ပနးစညးေတြ၊ ပနးကးေတြ၊ ဆတဆပေတြ ေ၀စညေနတ အခနေတြေပါ။

ေဘာသမားႏစေယာက ေလကငၾကရငး မေတာတဆ ခကမသြားလ႔ လကသြားတ ဆက

ဥးကကစနးန႔ သ႔လကေထာကတ႔ အေျပးသြားၾကညၾကတယ။

သတ႔ကေတာ ပြၾကညစငရ႔ အရပတေနရာက ရပၾကညေနၾကတယ။

သက မႏေလးမာ႐တ ေဘာကစားကြငးဆရင မကစားဖးတကြငး မ႐သေလာကပ။ စစကငး၊

ေ႐ႊဘ၊ မ႐ြာ၊ ျမစငယ၊ သာစည၊ စဥကး၊ သပတကငး၊ ျပငဥးလြင၊ ျမငးျခ၊ မတလာ စတ

ေျမလတပငးက ကြငးေတြလညး မကနသေလာကပ။

သက ေဘာသမားေတြက ေငးရၾကညေနခနမာ ေဒၚသႏာဥးက စပပတးေလးကစပရငး

ကြငးဘကဆ ၾကညေနတယ။ သက မဥးရ႔ ေျပာငးလေနပေတြ စဥးစားရငး နငဘာေတြ

တတြတတြတ႐ြတ ေနတာတနးလ႔ ေမးမယလပၿပးမ အာ႐ပကသြားပါလမမယလ႔ ေတြးမၿပး

မေမးေတာဘး။

ေဘာသမားေတြ ၀တစားပက သတ႔ေခတန႔ မတၾကေတာဘး။ ေဘာငးဘပြပြေတြက

ဒးဆစနားထ ႐ည႐ည၀တထားၾကတယ။ အကႌေတြက အေရာငပစလာတယ။ အကႌေပၚမာ

စးပြါးေရးေၾကာျငာကမၸဏ နာမညေတြန႔။ ေဘာကနဖနပ အမးေကာငးေတြ စးထားတယ။

ေဘာသမားေတြက ၾကညေနေပမယ သ႔က အတတဆက အေတြးက ျပနျပနေခၚသြားတယ။

ႏပတကကြေနတ ေဘာသမားေလးေတြက အားကစတန႔ ၾကညေနမတယ။ သ႔ကသ

ျပနၾကညမေတာ သက အကပငး ေရာကေနၿပ။ သ႔မာ ခြနအားမ႐ေတာဘး။

သတ႔ နညးျပဆရာေတြက အားမလအားမရျဖစၿပး လမးေအာလကသန႔အတ ဆသပါ

တပါတညး ၾကားလကရတယ။ ေဒၚသႏာဥးလ ၾကားလကတယထငရ႔။ သ႔က

အားနာဟနမကလး တခကေ၀ၾကညလက တယ။ ေဘာသမားေတြက တဖကက ပစေပးေနတ

ေဘာလးက ေခါငးတကၾကဖ႔ တနးစေနၾကတာက သက ငါးပစမးကေလး တေကာအတြက

ေနပထမ တနးစေနရတာက ျပနျမငေယာငေနတယ။

ေဘာသမားေတြ အကနေလာကနးနး သဂာနယေတြထမာ ေတြ႔ခဖးသခညးပ။

နာမညေတြကေတာ သမမတမေတာဘး။ နာမညေတြက သးလးမညၾကတာ

မားတယမဟတလား။

ေဘာသမားတခ႔ရ႔ နာမညကေရာ လကပါ ေဒၚသႏာဥးက သေနတယ။ ဟနပါတကးက

ဘယသ၊ နပါတသးက ဘယ၀ါ၊ နပါတေလးက ဘယလ အလားအလာ႐တာ။ သက တကယ

၀ါရင ပြၾကညပရသတ ေလသ။ ပငတငေဆာငးပါး႐င စတငမးန႔ သ႔က ေျပာျပေနတယ။ သ႔အဖ႔

အၾသစရာခညးပ။

သကေတာ တခ႔ ေဘာသမားေတြက သန႔ တၾကမးထ အတ အပခတ ႏြားခးေလးေတြ၊

သာတဒေလးေတြ၊ ေရနအပကေလးေတြန႔ တသလလ ခစားေနမတယ။

ဥးမးလႈင ေသေကာငေပါငးလ ေနမေကာငးတနးက ကယဖရငဖ ျပစဖးတ ေအာငလက

ေအာငမးျမငန႔ ဂာစနန႔ ေကာငေလးန႔ ႐ပခငးသပဆငၾကတယ။ ညအကဆရင

ယေလာကတယ။

Page 83: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 83

သတ႔ႏစေယာကအျပင ဒျပငခပလမးလမးမာလညးေလေနၾကပက လာၾကညၾကတ

ပရသတေတြ ႐ေနတယ။ ၀ငသင၀ငထကတ ေဘာက ဂးသမားက

အစြမးျပကာကြယလကတာက ေတြ႔ၿပး သ႔ကယက တြန႔ကန႔ ျဖစသြားမတယ။

ေဒၚသႏာဥးကေတာင ပါးစပက ႐ြတေနတာ ရပသြားၿပး ဟာခန အသထြကသြားမတယ။

ဥးကကစနးက ဂဏယတမကႏာန႔ သတ႔ဘကလညၿပး ျပးျပလကတယ။ ခဏေနေတာ

ခရာသ႐ည ေပၚလာၿပး သတ႔ အနားရသြားၾကတယ။

သ႔လကေထာကေရာ ဥးကကစနးပါ သတ႔ ႐ရာက ေလာကလာၾကတယ။ ျမကခငးေပၚမာ

ထငၿပး အနားယေနၾကတ ေဘာသမားေတြအေၾကာငးက တေယာကခငး ဥးကကစနးက

ေျပာျပေနတယ။ လက႐ ျမနမာလကေ႐ြးစငေတြ၊ လငယလကေ႐ြးစငေတြန႔

လကေ႐ြးစငေဟာငး ပပေႏြးေႏြးေတြက အမားစပ။ ေသြးသစက သးေယာကေလာကပ ပါတယ။

လကအပလလကေလးစြပထားတ ဂးသမားကေတာ ဥးကကစနး စနးအတငဆး။ ကၽြနေတာတ႔

ႏငငအတြက ဂဏအႀကမႀကမေဆာငခတာေပါ။ အသေရ ခဏခဏဆယခတာ သပတ။

တေနရာဆက နာရသေခာငး ေခါကသၾကားရတယ။ ေဒၚသႏာဥးက ငါးမတတငးလ႔

ေျပာေပမယ သက ေလးနာရ သးေမာငးလ႔ ဘာသာျပနမသြားတယ။

လကေထာကနညးျပဆရာက အခနတတကကပ။ ခရာ႐ညက မႈတလကတယ။

ေဘာသမားေတြက ျမငခငးေပၚက အထေႏးရင ေနာကကရင လစာျဖတခရေတာမယ

ပစအတငး။ ခရာသၾကားၾကားခငး အျမနထလကၾကတယ။ သကေတာ ဒအခနဆရင ကနခတ

သ႔မတေဆြေတြ ဘာလပေနၾကပါလမလ႔ ေတြးေနမတယ။

ေဘာသမားေတြက ေဘာအထနးအသမး ေကာငးေစတ ေလကငခနး လပသကလပ၊

တခ ႔ကလညး ကနခကမနေအာငေလကငၾက၊ တခ႔ကလညး

ေခါငးတကေလကငေနၾကတယ။ သမားေတြမာ ေဘာလး ႐ာပါးခင ႐ားပါးပါးမယ။ ဒမာေတာ

ေဘာလးေတြက အမားႀကး။

ေဒၚသႏာဥးက ဥးမးလႈငတ႔အမကေန ေကာငးတကခပ၊ ဥးေလးတ႔ ေဒၚေဒၚတ႔က သ႔က

ေစာငေ႐ာကၾကပေတြ၊ အမမာ ေရျပတတအခါ ကမးၾကး ေရစညလညးသြားဆြေပးခပေတြ

ျပနျမငေယာင ေနတယ။

ျပငးထနတ ေလကငခနးအ႐နက ေလာခလကၿပ။ ေပါပါးတ ေလကငမႈကေလးေတြက

နညးျပေတြ ေျပာငးၿပး ေလကငခငးလကတယ။

ဥးကကစနးက သတ႔ကြငးထထ လာဖ႔ လမးေခၚေနပါပေကာ။ သန႔ ေဒၚသႏာဥးန႔ ကြငးထက

တျဖညးျဖညး ေလာကသြားၾကတယ။ တေယာကန႔တေယာက ေလးငါးေပ အကြာေလာကကပါ။

ဥးကကစနးရ႔ မကႏာမာ တခခေျပာဖ႔ ႐ေနတယဆတာ ေဒၚသႏာဥးက သတထားမတယ။

'ကၽြနေတာတ႔ ေနာကအပတထမာ ထငးကသြားၿပး ကစားၾကဖ႔ ႐တယ၊ ဒါေၾကာင

ေကာငေလးေတြက အထးၾကပမတေပးေနရတာ' တ။ ၿပးေတာ ဆကေျပာေသးတယ။

'ခငဗားလညး တခနက ေဘာသမားတေယာကလ႔ ကၽြနေတာၾကားဖးတယ။'

သ အလညးအၾသတယ။ ၿပးေတာ လလညး ထပသြားမတယ။ ဒစကားက သ မေမာလငမဘး။

'တလးေလာက စမးၿပးေတာ ကနၾကညပါဥးလား' ဥးကကစနးက ဖတေခၚေနၿပ။

ဘယလသေဘာန႔ ဒလ ဖတေခးတာလ။

သက ခကခငးပ 'ကနတာေပါဗာ' လ႔ ျပနေျပာလကတယ။

'သတလညး ထားဥးေနာ၊ ေတာေတာၾကာ ဒးႀကး လကေကာကေနရဥးမယ' ဥးကကစနးက

Page 84: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 84

မကလးပတမတတ ရယရငး ခန႔လကတယ။ ေျပာေျပာဆဆ သတ႔သးေယာက

ကြငးထကျဖတၿပး ဂးစညးဆက ေလာကသြားၾကတယ။

လကေထာကဆရာရ႔ ခရာသေၾကာင ေလကငေနတာေတြ အားလး ရပလကၾကတယ။

ဥးကကစနးက ေဘာလးက ဂးစညးနားမာ မတညပ စက၀ငးျခမးရ႔ အျပငမာ

တညေပးထားတယ။ ေဘာလးတညေနပက ခင႔ထ နညးနညးကလကေသးရ႔။ သက

ေဘာလးက ေနရာ ေ႐ႊ႔တညရေကာငးႏးႏး စဥးစားေသးတယ။ ၿပးေတာ

ဆးျဖတခကခလကတယ။ ဟလတညေပးထားတေနရာမာဘ ႐ေစေတာ။ သမျပငေတာဘး။

ကြငးထမာ ႐ၾကတ ေဘာသမားေတြေရာ ကြငးျပငက ပရသတေတြပါ ဥးကကစနးရ႔ လပရပက

စတ၀ငစားၾကတယ။ ကနမယသက ေလးဆယေကာ ငါးဆယခဥးေနတ လတေယာက၊

တညထားတ ေဘာလးက ဂးတငန႔ သာသာထးထး ေ၀းတေနရာ။ ၿပးေတာ ေဘာလးက

ခငခြကထမာ မဆသေလာက ကေနေသးတယ။

ဥးမးလႈငက ပဆးခါးေတာငးကကလကတယ။ အဒလ ခါးေတာငးကကလကခါမ

ျပကလးထတလက သလ ျဖစၿပး ေဒၚသႏာဥးေတာငမ သ႔ပါးစပပတၿပး

ကတရယလကမေသးတယ။ တခနက တတတတခငခငန႔ ကစလစတ ေပါငလးသားေတြက

အခေတာ ေသးေသးေလး ျဖစေနၿပ။ ၿပးေတာ သနးႀကးကကထားတ အနာ႐ြတ၊

အေရျပားေရာဂါရ႔ ကတျခစရာေတြန႔။ လရ႔ေပါငန႔ မတဘး။ ကားသစေပါငန႔ တေနတယ။

တခနက ကြကသားမငေတြ ဖထစခတ ေျခသလးကလညး အခေတာ ေျခသလးပါလ႔

စာတနးထးထားရေတာမလလ။

သငယငယ ေဘာကစားတနးက ယဥယဥေကးေကး ပါးပါးနပနပ ေ႐ာငတမးကစားခသမ႔ သ႔မာ

ဘာဒဏရာဒဏခကမ မ႐ဘး။ အခ သ႔ည႔သကညးမာ ေသရာပါမယ အနာ႐ြတေတြက

ျမ႔တၿမ႔ရ႔ ေျမပန႔ တေနတယ။ ႀကးတဟာကႀကး ေသးတဟာက ေသးန႔။

ေျခသလး႐းႏစေခာငးဟာ မးရထားသလမး တစလ ျဖစခဖးတယ။

ကြငးထမ႐တ လေတြအားလး တတဆတသြားလကၾကတာ ျမကခငးေပၚ ငကတေကာင

ဆငးနား ရငေတာင ေျခသၾကားေလာကရ႔။

မဥးတ႔ ေနၾကတ နယေျမထ ေရာကလာကတညးက သလကလာတာ မားၿပလ႔

ေနာငတရေနတယ။ သျပနလ႔ရရင ခကခငးပ ျပနခငတယ။ မလႊသာ မေ႐ာငသာလ႔ ထငၿပး

ဂာနယေတြ ဖတခရတာ။ သ႔မာ သတေတြ႔ခငေနတ မတေဆြေတြ ႐တယ။

အဘဥးအနးျမင၊ ဆရာေတာဥး၀ါသ၀ပ႑၊ ဥးပဥၨငးဥးပညာဒပ၊ ကျမငဆနးတ႔ ကေအာငတ႔

ေမာငေဌးေအာငတ႔တေတြ။ သေတြ႔ခငတ လေတြ အမားႀကး။

တညထားတေဘာက ဘယေျခန႔ကနမာလား၊ ညာေျခန႔ ကနမာလား။ ဂးသမားႀကၿပး

မရပမေအာင သက ေဘာလးရ႔ တညတညေနာကက ရပေနလကတယ။ ေလက သန႔

မကႏာခငးဆငဘကကေန တသနသနတကေနလ႔ အကႌလကဖတေတြ

တဖပဖပလြငေနတယ။

မဥး စာေမးပြေနာကဆးေန႔ကရင ငါ နငက အေရးႀကးတစကား ေျပာစရာ႐တယလ႔ သေျပာခတ

တနးက မဥးရ႔ ၿပးျမျမမကႏာေလး ျပနျမငေယာငမတယ။ နားထမာေတာ

အပေကာငးျခငးမအပရတ အာလးေကာငးပါတယ ဆရာႀကးဆတ အသ၀ါႀကး

ၾကားေယာငျပနတယ။

သက ပဥးမနားေပါငးေလာငးဖလား သြားကစားေနရာ ျပနလာေတာ သ႔မဘေတြ လာေခၚလ႔

Page 85: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 85

မဥးက ထးခငျပနသြားၿပ။ အခေတာ မဥးနေဘးမာ အစမး႐ႊငထရကဆန႔ စခနမတနာရန႔

ဥးကကစနးက ရပလ႔။

ဖလနနယအကႌရ႔ ဘယဘကလကဖတက ညာလကန႔ လပတငေခါကၿပး

တေတာငဆစအထကနားထ ပငတငေနတာက ဂးသမားက မမတမသန ၾကညေနတယ။

အရငတနးက ေဘာလးန႔ ဂးတငန႔ ဒေလာက အကြာအေ၀းက စာမဖြ႔ အားပါဘး။ ဒထကေ၀းတ

ေနရာက ေနေတာင ဂး၀ငေအာင ေျပးလႊားကနသြငးခဖးသပ။

သက ဂးသမားက ေသေသခာခာၾကညလကတယ။ ဂးသမားက ဂးဘားရ႔ အလညေခါငမာ

တညတည ေျခကားၿပး ရပေနတယ။ ပငနယတ အဆးအျဖတက အသကစြန႔

ကာကြယမယဟနန႔။ ဂးသမား ရပေနတာ ဂးတငသးတငၾကားမာ ျပညေနသလပ။

ဥးမးလႈငက လြငေနတ စတေတြက စစညးေပမယ မရဘး။

ေဒၚသႏာဥးကေတာ လကအပေလးခထားသလ မခသလလ။ လကေခာငးေတြက ပးယကၿပး

ရငဘတမာ ခပဖြဖြ ကပထားတနးပ။

ေဘာကနေတာမယဆရင ကြကသားေတြ အ႐ြတေတြ အေၾကာေတြ မနာေအာင

ေသြးပေလကငခနး လပရမယ။ အေၾကာေလာၿပးမ ကနရမယဆတာ ဥးမးလႈင သပသတာေပါ။

အခေတာ ေသြးပေလကငခနး မလပရပါဘန႔ သ႔ေသြးေတြ ပလာ ဆလာတယ။

ကနခတ သ႔မတေဆြေတြရ႔ မကႏာ၊ ေတာငေတာငႀကး မရယမၿပး ရပေနတ ဧညခနးထက

ဓာတပ၊ ေပါငန႔ ည႔သကညးက ဒဏရာေတြ၊ သ႔ဇနးရ႔ မကႏာေလး ျပနျမငေယာငလာတယ။

ပရသတက စကန႔န႔အမ အာ႐ပ စးစကၾကညလာၾကတယ။ ဇာတထြတက ေရာကေနတ

႐ပ႐ငကား တကားေပါ။

.... ေတြအတြက .... အတြက ... အတြက ေျခတလမးလမးလကတငး သ႔ပါးစပက ....

အတြကတခ ႐ြတၿပး ေဘာလးဆ တျဖညးျဖညးေလာကသြားေနတ အဟာရခ႔တေနတ

လပနပနတေယာက။

... အတြက ... အတြက ေဘာလးဆ ေျဖးေျဖး ေလာကသြားၿပး ကနေတာမ ခြနအားကနသးၿပး

ကနလကတယ။ ကနၿပးတာေတာင သက လကသးဆပမေျဖဘး။

ကၽြမးကငလကေျဖာငတ ေသနတသမားက ခလတက ျဖတလကကတညးက ပစမတကထတာ

သလကသလပ ဥးမးလႈငလညး သလကတယ။

ဂးသမားက ဥးမးလႈင ဖလနနယအကႌ ဘယဖကလကဖတက ညာလကန႔ လပတငတာက

ၾကညၿပး ဥးမးလႈင ညာေျခန႔ ကနမယလ႔ ထငသြားတယ ထငပါရ႔။

ပရသတေတြေရာ၊ ကြငးထက ေဘာသမားေတြေရာ၊ ဥးကကစနး၊ ေဒၚသႏာဥးန႔

လကေထာကနညးျပ ဆရာေတြကေရာ ႐ပ႐ငကငမရာေတြ ဗြဒယကငမရာေတြန႔ ႐ကထား

မတတမးတငထားၿပး အေႏးျပနျပကြက ေတြန႔ အရသာခၿပး ၾကညဖ႔ေကာငးတယ။

ညပေလး။

Wednesday, August 5, 2009

Page 86: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 86

ဆမၿဖးမသင၊ မတဆတမငသမရတ၊

ေဆးလပတတဖြာဖြာေပါေရးသ- ႏႏရည အငး၀

http://mayaonlinemagazine.blogspot.com/

ေဟကေလးမ ၾကညစမး၊ ၀ါဆ၀ါေခါင ေတာငသမနရ႔အလ။ ေရျပညလစ တေမာတေခၚ၊

အငးေရျပင ႀကးက စမးလ႔၊ ၾကညလ႔၊ ေအးလ႔။ လထြကခါနးဆေတာ အငးေရျပငမာေပၚမာ

မလငးတလငး။ ေလစမးေတြက လညး ၾကမးၾကမးရမးရမး တကေနလကတာ။

ဒမာကေလးမ၊ ေလစမးဆတာ ဒလ ေလမးက ေခၚတာရယ။

ညညး သရ႔လား။ ေအး... ၿပးေတာ နားေထာငၾကညစမး။ အငးလႈငးလးေတြ တ႔ေလာကေနတ

တတားေအာကေျခက လာၿပးေတာ ႐ကေနတအသ။

၀နးခန ၀နးခန။

ဘယေလာက ယစမးစရာေကာငးတ အ႐ငး ဂတသလ။

ေသေသခာခာ နားေထာငၾကညေနာ။

ကေလးမေရ ညညးတ႔ ရနကနမာ ဒလအရသာမး ဘယခစားရမလေအ။

ဟတတယမဟတလား။ မခစားရပါဘး။ ေအး ဒါေၾကာင ညညးတ႔ ဇနးေမာငႏ ေတာငသမန

လထြကခနအလက ခစားရေအာငလ႔ ငါရယ၊ ေဟာဒက ဆရာေတာ ကပညာရယ၊ ညညး

ေလးေလးႀကးရယ တ႔က တမငတကာ အခနေ႐ြးၿပး ေခၚလာခတာ။

ေဟာ ၾကည။ ဟမာ လထြကေတာမယ။ အေ႐႔ဘကေကာငးကင န၀ါေရာင မလငးတလငးကေန

တျဖညးျဖညး ၀ါ၀ါၿပး လငးလာၿပ။

ဘယႏယလ မလဘးလား။ အ၀ါေရာငကေလး လငးလငးလာတာက ၾကညရငး၊ ၾကညရငး

ၾကညရငး.....။

ေဟာ လ၀နးရ႔ အစြနးေလး ရပခန အငးေရျပငအစပမာ ေပၚလာတာဟာ

ကဗာမဆနလကဘးလားေအ ဟင။

Page 87: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 87

႐ႊနးျမျမလေရာငဆတာ ဒါက ေခၚတာရယ။ မၿပးန႔ ကေလးမ ဟတတယရယ။ ဒါ

႐ႊနးျမျမလေရာင။ ၾကညစမး အငးေရျပငႀကးတခလး လေရာငန႔ တလကလကေတာကလ႔။

ေဟာဟက လမးျမငေနရတ လေရာင ေအာကက ေစတျဖျဖေလးဟာ ေဟာဒ

ဥးပနတတားႀကး အဆးမာ႐တ ေတာငသမန႐ြာေလးရ႔ ႐ြာဥးေစတေလး ေပါ။

ၿပးေတာ ေဟကေလးမ ဟမာေရာ ၾကညလကစမးပါဥး။ အငးလႈငးေခါငးျဖေတြ

႐ကခတဥးညြတ ႐ခး ပေဇာေနတ မဟာဂႏၶာ႐ဆရာေတာ အ႐ငဇနကာဘ၀သရ႔

အမတတရအထမးအမတ ဗမာနေတာေလ။ ဆရာေတာဘရားႀကးဟာ ညညးတ႔ငါတ႔လ

စာေရးဆရာ၊ ကဗာဆရာေတြ အတယ စထားေလာကတ ၾကညညေလးစားဖြယ

စာေရးဆရာႀကးလညး ျဖစတာရယ။ ဟတတယ၊ ဆရာေတာဘရားႀကး ေရးသားျပစတ

ကမးစာအပေတြဟာ နညးတာမတလ႔။

အငး...၊ ကေလးမ ညညး ဆရာေတာဘရားႀကး စာဘယလေရးတာေရာ ညညး သရ႔လား။

ဆရာေတာဘရားႀကးဟာ စာေရးရင အငးေရျပငက မကႏာမေနတ ေကာငးစၾကၤနမာ

စာပြချမငန႔ မတတတေရးတာ။ အငးေရျပငက လမးေမာၾကညလက၊ စာေရးလက ေနမာေပါ။

တ႔ စာေရးဆရာေတြမာ အကငေလးေတြ တမးစေလ။ စာပြချမငန႔ ေရးတတတသ၊ စာပြခနမန႔

ေရးတတတသ။ က စာေရးဆရာမႀကး ညညးေကာ ဘယလေရးလ။ အငး လတကယ

အကငတမးစရယေနာ။

ဒါေပမယ တ႔ဆရာေတာဘရားႀကးန႔ ေရးပေရးနညးခငး သြားတေနတ စာေရးဆရာတေယာက

႐တယ။ ဘယသလဆေတာ ကေလးမ ညညးသမာပါ။ ကမၻာေကာ စာေရးဆရာႀကး

အားနကစဟမငးေ၀း။ သတယေနာ။ ေအး၊ စာရာေရးဆရာႀကး ဟမငးေ၀းကလညး

ပငလယျပငေပၚက သပငသေဘၤာရ႔ ဟးအေပၚဆးထပရ႔ အျမငမာ ပငလယျပငက ၾကညၿပး

မတတတရပ ေရးတာရယ။ ထးျခားတ တကဆငမႈေလးေနာ ကေလးမ။

ဘယႏယလ၊ ေတာငသမနလထြကခနဟာ ညညးက ဖမးစားထားၿပ မဟတလား။ ခစားစမး။

ညညးတ႔ ေမာငႏမ အျပညအ၀ ခစားစမး။ အ၊ ေဟ ကေလးမ တ႔တေတြ ေတာငသမန

လထြကခနက မခစားတတခင အရငခစားေနတသ၊ ခလညး ညတငးခစားေနတသ

တေယာက႐တယေအ။ သလား။ ဘယသမတလ။ ေဟာ ေဟာဒက ဆရာေတာ ကပညာ။

အငမတန ႏလးသားႏးညသမေမြ႔ေတာမတ ကပညာ (အမရပရ) ဆတ စာေရးဆရာႀကးေပါ။

ဟတတယ ေနာ ဆရာေတာ။

ဒမယေအ ကေလးမရ႔။ ကပညာဆရာေတာက ငါ သပခစတယ။ ညအစကရငးလက ခစတာ။

သကလညး စာေရးဆရာ၊ ကဗာဆရာ။ အ.... ၊ အႏပညာသမားဆ အားလးက

ခစေနတာပေနာ။ ေတာငသမနအေျခက ေတာငေလးလးေကာငးတကဆတာ

အႏပညာသမားတ႔ရ႔ ၀ဟာရေလးရယ။ ေနာ ကေလးမ။ ညညးတ႔လညး ဆရာေတာက

ခစတာပ။ ဟတတယမဟတလား။ ဟား ဟတတာေပါ။ ဆရာေတာက ညညး အစကေတာပ။

ဒမယကေလးမ ဆရာေတာရ႔ ႏမအငယဆးေလးက ညညးန႔ အ႐ြယခငး မတမးမယမးရယ။

ဆရာေတာက သ႔ႏမေလး ႐တတရက ဆး႐ာေတာ သပစတထခက႐ာတာ။ အဒါ ညညးန႔

သကၽြမးခငမငေတာ ၀မးသာအားရ ေျပာ႐ာတယ။ ကပႏမေလး အစားျပနရသလပတဗာ။

ညညးက စာေရးဆရာဆေတာ သ႔မာ သေယာဇဥေတြက ပႀကးလ႔။ သ႔ႏမအငယဆး

စာေရးဆရာမေလးေပါ။

ဟား ဟား ဘာတ၊ ညညးေယာကားကေတာ ဘနးႀကးေယာကဖတ။ ဟတလား ဆရာေတာ။

Page 88: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 88

ဟား ဟား ၿပးၿပး ေကနပေနတယ ဟတလား။ အငး ေပာတယေနာ။ ေဟ ကေလးမ

ညညးတ႔လညး ေပာတယေနာ။ ဆရာေတာ တပညေတာတ႔ ေဟာဒ တတားအဆးအထ

ေလာကၾကမယေနာ။ လေရာငေအာကမာ စကားေတြ ေျပာၿပးေတာ။ ေဟ ကေလးမ

ညညးေလာကႏငတယမဟတလားဟင။ ေအး မေလာကႏငလညး ညညးေမာငေတာ ထမးခငး

ေအ။ ဘယႏယလ ကေလးမ။ ထမးခငးရပါမလား။ ဟင၊ ဟတလား။ ထမးခငးရသလား။

ေၾသာ.... ၊ ညညးကလညး ငါက ေနာကေနျပနၿပေအ။ ကေလးမ၊ ဒမာကေလးမ၊ ဥးေျပာမယ။

ေဟာ ညညးရယျပနၿပ။

ဘာလ။ ေၾသာ... ညညးက ကေလးမဆတာက ရယေနတာကး။ မရယန႔ ညညး။

နားေထာငကေလးမ။ ငါ မနးကေလးတငးက ေခၚတာမဟတဘး။ အ ငါ အငမတန

ရငးႏးခစခငၿပး ေသြးရငးသားရငး၊ တမရငး၊ ညမရငးလ မနးကေလးမးကမ ငါ ေခၚတာ။

ၾကားလား ကေလးမ။

ညညးက တ႔က ကယတမေလးလ၊ ရေဘာရဘကလ၊ မတေဆြသငယခငးလ သေဘာထားၿပး

ငါတ႔က သတခစတာ။ ေအး ဒါေပမယ ညညး စတေကာကခငေကာက။ ေဟာဒလ

ညညးေမာငေတာကေတာ ငါက ညညးထက ပခစတယဗ သလား။ ေဟလ ဒမယ ကပက

ကနးႀကးခနးႀကး ႏငတသဆ သပစတပကတာဗ သလား။ ခငဗားက ကပက သတခငတာ။

ဒါေပမယ ေဟလ ကပတခေတာေျပာမယ။ ခငဗား ၾကငယာေတာႀကးေတာ မျဖစေစန႔ေနာ။

ဘရငမရ႔ ၾကငယာေတာႀကး ဘယေတာမ မျဖစေစန႔ ကယလ။ ကပက ခငလ႔ေျပာတာ။

ၿပးေတာ ေဟလ ဒေကာငမေလးက ခငဗား အလမလကန႔ေနာ။ ေဘးကေန

ေကာငးေကာငးထနးေပး ၾကားလား။ ကေလးမက စတကဘြနးေလးဗ။ ေခါငးမာတယ။

မနတယထငရင ၾကကေခါငးဆတမခ တကတ။ ဟ ဟ သ႔က ကပတ႔က သ႔ကြယရာမာ

နာမညေပးထားတယဗ။ တကၾကကမတ။ အ႐ြယေရာကၿပး ခြပလကခြပေသြး စေနတ

တကၾကကမေလးေတြက ခငဗား ျမငဖးတယ မဟတလား။

ေခါငးကေလးေမာေမာ၊ ရငအပကေလးတခခ၊ မကလးကေလးေတြက နရၿပး

ေတာငပတဖနးဖနး ခတလ႔ သ တကပြအတြက အဆငသငျပင၊ ဖတလတတကကြေနတ

တကၾကကမကေလးေတြေလ။ ေဟ ကေလးမ ညညး အဒနာမညက သေဘာကရ႔လား။

တကယပါေအ ကေလးမ ေဟာဒလက ငါ တကယခငတာ။ ညညး လငေကာငးသားေကာငး

ရတယေနာ၊ ကေလးမ သလား။ ညညးက မရယပါန႔ေအ။ ဘာလ ညညးန႔ ညညးေလးေလးႀကးန႔

ႏစေယာကေပါငးၿပး ငါက ရယေနၾကတာေပါ ဟတလား။ ဒမာ ကေလးမ ငါက မးေနတယလ႔

ညညး ထငမေနန႔ေနာ။ ငါေသာကတာ နညးနညးေလး။ ႏစပငထရယ။ ညညးေလးေလးႀကး

သတယ။ အလကား၊ ညညးေလးေလး ကဗာဆရာႀကးက တခါမ လာေပၚမာ အရကက

တစကေတာင တငဖးတာ မဟတဘး။ ေဟ သငယခငး ဒမာ ေယာကားဆတာ

ေယာကားအလပ အစလပတတရတယကြ။ ဒါမ ေယာကားပသတာ။

ေယာကားပသျခငးဆတာ....။

'ေအးပါကြာ ေအးပါကြာ။ မငး ေယာကားပသေတာ မပါတယကြာ။ မငးမနခြနးက မငးဘာသာ

ဆကေႁခြေတာမပါ။ က ကေလးမေရ နားေထာငလက။ ၾကငယာေတာႀကးေရ လာေဟ

သခငးဆရေအာင'

'လပလကေလ။ ဘာလ ဟဟာေလးလား။ မမေလးကေနာဗာ ေမာငကခးမယလ႔'

'ဟတပါေမာငရာ ဟတပါ။ လာၿပလေလးေရ'

Page 89: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 89

'..... မမေလးကေနာဗာ... ေမာငကခးမယလ႔... လဆးေတြန႔ ေမာငတငပင... ၿမ႔အ၀င...

ေညာငပငႀကးမာ .... ျမငးကယစျပင။ လထြကကေလးရယတ.... ျမငးေပၚတင... လ၀ငရင

မနးေတာငေရာက ေအာင... လေလး ၀ငရငေနာဗာ မနးေတာငေရာကေအာင...

ျမငးေငါကလ႔ႏင...'

'ေကာငးတယေဟ ေကာငးတယ'

ေၾသာ ဆရာေတာကလညး သေဘာက၊ ေကာငးတယတ။ အငး 'လထြကကေလးရယတ

ျမငးေပၚတင၊ လထြကကေလးရယတ ျမငးေပၚတင' ဘယေလာက လကဖက လပတ

စကားေလးလ။ ဟငကေလးမ ညညးေရာ သေဘာ မကဘးလား။ ဒမာ ဆရာေတာ၊

တပညေတာလညး မမေလး တေယာကေလာကက ေဟာဒလ လထြကကေလးမာ

ျမငးေပၚတငၿပး ခးေျပးၾကညခငတယ။ ဒါေပမယ တပညေတာမာ မမေလး မ႐ဘးဘရား။

တေယာကဆ တေယာကမ မ႐ဘးဘရား။ ဆရာေတာဘရား တပညေတာက မသနားေတာဘး

လားဟင။

'အး မ႐ေတာ ဘာျဖစတး။ အသကႀကးၿပ ဆပငျဖၿပ။ ကယဟာကယ ကဗာပေရး'

ရကစကလကတာ ဆရာေတာဘရားရယ။ သြားပါၿပ၊ သြားပါၿပ။ တပညေတာ အသကႀကးတာ

မဟတဘးဘရား သရ႔လား။ အသကန႔ မမေအာင ရငေရာျခငး ဒဏက ခရတာ။ ဒဏရာ

ဒဏခကေတြရ႔ ႐ကပတ ထေထာငးမႈေၾကာင တပညေတာ ဒလ ျဖစရတာ။ တပညေတာ

အသကမႀကးေသးဘး။ ကေလးမ ညညး ေလးေလး အသကမႀကးေသးပါဘးေအ။

'ဟတတယေဟ တကၾကကမ။ ငါသငယခငး အသကမႀကးေသးဘး။ အသကမႀကးေသးေပါင

ေမာင ရယ ထနး႐ြကပတးေလး ဆြဖ႔ ေ႐ႊစာရက အေရာကသြားမယ'

'... ေဟ ... အေဖာေတြ ... ေပာေပာပါးပါး... ေမာေတာကားန႔ရယ.... လကခေတာ အကနလး

ဖနေတြ မြနရငကြယ.... လကကငပ၀ါ.. ေခါငးစညးေလးန တမးလလ႔ ခန႔ညားတယ.....'

'အသကမႀကးေသးေပါင ေမာငရယ'

အသကမႀကးေသးေပါင ေမာငရယ။ ဘာတ၊ ေဟလ ကပဆခငတယ။ အငး

ထနး႐ြကပတးေလးဆြဖ႔၊ ထနး႐ြကပတးေလးဆြဖ႔၊ သတခစစရာေကာငးတ

ထနး႐ြကပတးေလးေတြ၊ ကေလးမ ညညးငယငယတနးက ဆြဖးတယ မဟတလား။

ေရာငစေလးေတြေလ။ အဒါေလးေတြဆြဖ႔ တ႔တ၀ရးတေတြ၊ ေဟလ ဘာ၊ ေ႐ႊစာရက

အေရာကသြားမယ။ ၿပးေတာ ကနေသးလားဟ။ ေဟ လေတြရ လပပါဥး၊ ဆစမးပါဥး။

'အ လာစမးကြာ။ က အစကေရ ပြေတာငးေနၿပ။ ေဟ လမငယ ေဖာတသငး ေရခး

ေရခပဆငးၾကတယ။ ကၽြနဖားေတာငေအာက ဒဌ၀တရစေခြပတလည ေဟ ဟမာကြ

ကၽြနဖားေတာငက လေရာငေအာကမာ'

ၾကညစမး ဘယေလာကလသလ။ ကေလးမ ၾကည ဟမာ။ ဟတတယေနာ ဆရာေတာ၊ အဒ

ကၽြနဖားေတာငက ဒဌ၀တျမစႀကးက ရစေခြပတလည စးဆငးေနသတ။ သတေကာငးတ

သခငး။ ပးေတာ ဘာတ လပပါဟ ဆစမးပါဥး။

'ဟငး စကားလးမလ လကတာေနာ။ ေဟေကာင ၿငမၿငမ နားေထာငကြာ။ ဘာသာမျပနန႔။ က

အေတာေလး လပစမးပါဥး ကကရယ။ xxx ဒဌ၀တရစေခြပတလည xxx အငးxx

ျမစကမးသာ၀ယ ႐ႊငလနးျဖာတယ အဒအတက ေစးနား၀ယ ထနး႐ြကပတေလး xx ေဆးအလ

xxx ေရာငစျခယ xxx အမအျပန လကေဆာငေပးပါရေစxxx ကေလးႏမရယတ အျမတတႏး

ဆငမယ xx ေမာငရယ ကၽြနမ အသကငယေသး တယ'

Page 90: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 90

ေအး ဟတတယ။ ဆရာေတာရယ၊ တပညေတာ အသကငယေသးတယ။ ႏပသစလြင

တကကြတ ကဗာမားစြာက စပဥးမယ။ ဟား ဟား စပမယေနာ ဆရာေတာ။ ေပာတယေနာ

ဆရာေတာ။ ေဟ ကေလးမ ေပာတယမဟတလား။ ေအး ေပာတယ ဟတၿပ။ ေဟလ

ခငဗားေရာ ေပာတယေနာ။ သငယခငး မငးေရာ ေပာတယေနာ။ ေအး ငါ သငယခငးႀကးက

အျမတမး ေပာေနတာဟ ကေလးမရ။ အဗားေဂာလ နဗားေဆာရး။

ေဟ ကေလးမ ညညးတခ စဥးစားစမး။ တ႔ ဒလထြက ညေလးဟာ ေပာစရာ၊ ၾကညႏးစရာ၊

ခမးေျမစရာ ေကာငးသလ၊ လြမးစရာလညး ေကာငးမေနဘးလားဟင။ ေကာငးတယေနာ

ညညးတ႔ေတာ မသဘး။ ငါေတာ ခစားေနရတယ။ တကယ ခစားေနရတယ။

ခစားတတတ ႏလးသားဆတာ လတငးမာမ႐ဘးေနာ။ အငး အႏပညာသမားက နားလညႏငတ

ႏလးသားပင႐ငဆတာလညး သပက႐ားတယ ကေလးမေရ။ ကဗာက နားလညႏငတ၊

ကဗာက ခစတတတ ႏလးသားပင႐ငမးေလးဟာ ဘယလဟာမးေလးပါလမဆတာ ငါ

သပသခငတာပ။ ေဟ ကေလးမ စြန႔ပယျခငးရ႔ဒဏ၊ အထးကနမႈရ႔ဒဏ၊ ျငငးပယျခငးရ႔ဒဏ

အဒါေတြရ႔ ခါးသးမႈဒဏက ညညးခစားဖးသလား ဟင။ သတ နာၾကညး ေၾကကြဖ႔

ေကာငးတာရယ။ ကေလးမ၊ တကယ ညညး ၾကားဖးမာပါ။ ပနးခဆရာႀကး ဗနဂး။

ကေန႔ ဗနဂးရ႔ပနးခကား တကားက ပငတလဟာ သနးကြယသေဌးလ႔ ေျပာခရတအခန။ ေအး

ဗနဂး သက႐ထင႐ား႐စဥတနးကေတာ ဗနဂးဟာ ပနးခကားကေလး တကားကေတာင

အႏငႏင ေရာငးခရၿပး ဆငးဆငးရရ ငတငတျပတျပတန႔ လေတြရ႔ စြန႔ပယမႈ၊

ျငငးပယမႈဒဏေတြက အမားႀကး ခခရ႐ာတာ။ ဘယေလာကမား ခခရသတနးဆရင ဗနဂးရ႔

ေမတာက မနးမပကကေလးကေတာငမ မတ႔ျပနႏင႐မက ဖးတာအႀကးရယ ႐ငရ႔ ႀကးမားလတ

နား႐ြကႀကးေတြက ျဖတေတာကၿပး လကေဆာငေပးပါလားလ႔ ေနာကေျပာငေျပာလကတာက

အထးကနမႈဒဏ မခႏငလြနးတ ဗနဂးဟာ အဟတႀကးမတၿပး ခစသမနးမပက ေလးဆ

သ႔နား႐ြကက ျဖတၿပး ပ႔ခ႐ာတယ။ ဘယေလာကရငနငစရာေကာငးလဟင ကေလးမ။

ညညးခစားလ႔ ရမာပါ။

ကေလးမေရ ေဟာဒက လေရာငန႔ တလကလကေတာကပေနတ အငးေရျပငႀကးက ၾကညၿပး

သတရေသးေတာတယ။ ဗနဂးေလာကမဟတေပမယ ေဟာဒလ ေရျပငႀကးက ၾကညရငး

အထးကနမႈဒဏက ဆယႏစေတာေတာမား ငါ ခစားရဖးတယေအ သလား။ ၿပးေတာ

စြန႔ပယမႈရ႔ဒဏ၊ ျငငးပယမႈရ႔ဒဏ၊ ကေလးမေရ အဒဒဏရာ ဒဏခကေတြ မားစြာထမာ

မနးကေလးတေယာကရ႔ ျငငးပယမႈဒဏကလညး ငါ အလးအလ ခစားဖးတယေနာ။

ညညးမရယန႔။ အလးအလဆလ႔လညး ညညး ငါက အထငမေသးန႔ဥး။

ငါအလးအလျဖစေလာကေအာငလညး ငါအျဖစက ထးျခားတယရယ။ ကေလးမ ညညး

၀တျဖစေလာက တယေနာ။ တကယ ေျပာတာရယ။

ငါးဆယခႏစ၊ ငါးဆယ႐စ။ ေရဇလာ ေ႐ႊၾကာ ေ၀ဆာ ေမႊးသပ။ ေ႐ႊညာေကးက

မနးတကသလက တကသလ ေကာငးေတာသားႀကးတေယာက အေနန႔ ငါ စေရာကတ

ႏစေပါေအ။ ေနဥး ကေလးမ ငါးဆယခႏစႏစဟာ ညညးေမြးတႏစေနာ။ အငးကေလးမေရ

ေနာင ဆယေျခာကႏစ၊ ဆယခႏစႏစ ႐မ ညညးေတြ႔ရမယ မနးတကသလဟာ

အဒတနးကတညးက သပက လတာ။ တမာ စမး၀ါ၀ါ၊ လယကြငး စမး၀ါ၀ါ၊ နလြငတ ေရအလဥ

တသြငသြငစးဆငးေနတ ေရနေျမာငး ညညးလညး သပါတယ။

တခ ႔က မနးတကသလဟာ ေျခာကေသြ႔သတ။ ေျခာကေသြ႔တအလက သတ႔

Page 91: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 91

မခစားတတလ႔ပါ။ ငါအဖ႔ကေတာ ႐မး႐းမေတာငရပျပာျပာေအာကက မနးတကသလရ႔

ေျခာကေသြ႔တ အလေတြဟာ အငမတန ဖမးစားတာပ။ အငမတန ရငခနေစတာပ။ ငါ

ကဗာေတြ အမားႀကး ေရးျဖစခတာေပါ ေအ။

အဒလပ မနးတကသလရ႔ တမာပြင၀ါ၀ါေလးေတြလပ ႏြ႔တ၊ လတ၊ ရငခနစရာေကာငးတ

ေကာငမေလးတေယာကက ငါ သြားေတြ႔တယေအ ကေလးမ သလား။ အငး အသားေလး

ညစမစမဆေတာ ေျခာကေသြ႔တ အလလ႔လ ေျပာမယဆရင ေျပာႏငတာေပါေလ။ ဒါေပမယ

ေျခာကေသြ႔တအလဟာ အငမတန ရငခနေစတာလား။ သ႔နာမညက ႏငးတ။ မခငႏငးတ။

သက ေန႔ေကာငးသ။ မႏေလးၿမ႔ထကေန တကတာ။ မတမတရရ သတ႔အမေ႐႔မာ ဗာဒပငပပ

၀ငး၀ငးေလးႏစပင ႐တယ။

ငါက အေဆာငေနတသဆေတာ ညေန၊ ညေနဘကကရင စကဘးတစးန႔ သတ႔အမေ႐႔က

သြား သြားၿပး ၾကညတယ။ သငယခငးတေယာကက ငါက စကဘးန႔ ေ႐႔ကတငနငး။ ငါက

နဂါးေဆးလပေလး တဖြာဖြာန႔။ သတ႔ အမနားေရာကတာန႔ သ႔က မျမငရေသးဘး။

ဗါဒပငေလးႏစပငျမငတာန႔ ရငေတြခနၿပး ကတနကရငျဖစလာတာပ။ နဂါးေဆးေပါလပက ခၿပး

တအားဖြာပစမေတာတာပ။ အဒမာ ငါက စကဘးတငနငး ရတ ငါသငယခငးက ဘယလ

စ,သလဆေတာ ေဟေကာင လကစသတေတာ မငး ဟကဗာက စကဘးက ျမငးမတ၊

နဂါးေဆးေပါလပက ဓားမတၿပး စပတာကးကြတ။ ဒလေအ ကေလးမရ႔။ ငါစပထားတ

ကဗာေလးတပဒ႐တယ။ ေ႐းယခငက မႏေလးနနးၿမ႔ေတာသေလးက ေနာကပးသြားတ

လလငပဟာ ျမငးႀကး စးၿပး လကထမာလညး ဓားတ၀င၀ငန႔ ေနမာေပါလ႔ဆၿပး စပထားတ

ကဗာက ႐တာကး။ ေၾသာ လြမးမပါတယေအ။ အဒသငယခငး ဆးသြား႐ာၿပ။ ကဗာစပလညး

ေတာတယ။ ယၾကညခကကလညး သပျပငးထနတ သငယခငး။

က ထားပါေလ။ ကေလးမ ငါဇာတလမးေလးက ျပနဆကၾကစ႔။ ငါက မခငႏငးက လကသာ

ၾကညၿပးေတာသာ သေဘာကေနတာ။ တႏစသာေကာေရာ စကားလညး တခါမ

လကမေျပာဖးဘး။ စာလညး တေစာငမ မေပးဖးဘးရယ။ ဒါေပမယ သကေတာ ငါက

သတာေပါ။ ငါ သ႔က သေဘာကေနမတယ။ ခစေနမတယ။ ငါသ႔က သေဘာကေနမတယ၊

ခစေနမတယ။ သ႔ေနာကလကၾကညေနတယ ဆတာကေတာ သသတာေပါ။ ဘာတ

မနးကေလးတ႔ရ႔ အလလ သစတန႔ေပါေအ။ ညညး နားလညတယ မဟတလား။

ငါက သ႔က စာမေပးခငဘးေအ ကေလးမ သလား။ ကဗာေပးခငတာ။ ရညးစားစာ

မေပးခငဘး။ ကဗာစာအပ ေပးခငတာ။ ငါရ႔အခစက ကဗာေတြကေနတဆင သ

နားလညေစခငတာ။ ငါ အစးရမ အပပနဆးက သ ကဗာက ခစတတရ႔လား၊ ကဗာက

ျမတႏးတ စတကေလး ႐ရ႔လား ဆတာကပ။ ကဗာဆရာရ႔ ခစသဟာ ကဗာက ခစမ။ ကဗာက

ျမတႏးမ ကဗာဆရာက နားလညမာရယ။ ဒါ အေရးႀကးဆးပ။ ဟတတယေနာ။ ကေလးမ

ဟတတယ မဟတလား။ ေအး ဒေတာကာ သ႔က ငါ ရညးစားစာမေပးဘး။ ရညးစားစကား

လကမေျပာဘး။

ဒလန႔ ေထာငကးရာန႔ ေျခာကဆယ ခႏစမာ ( ညညး သးႏစသမးေပါေနာ) ငါရ႔ ပထမဥးဆး

ကဗာစာအပေလးထတတယ။ ကယရ႔ ကဗာေလးေတြက တစတစညးတညး ပထမဆးအႀကမ

ပႏပထတေ၀ခြင ရတ စာအပေလးေပါေအ။ ကဗာစာအပေလးက တစမစမၾကညၿပးရငး ၾကည။

ၾကညလ႔က မ၀ဘး။ ဘယႏယလ ညညးခစားဖးမာေပါေနာ။ ညညး

ပထမဆးလးခငး၀တေလးတနးကလညး ဒလပ မဟတလား။ အဒ အရသာက တမးရယ၊ ေနာ

Page 92: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 92

ကေလးမ။ ခစားဖးမ သတာရယ။ အငး အဒတင ကဗာစာအပေလးက ၾကညၿပး ငါ

ဘာအၾကေပါကလာသလ ဆေတာ ၊ ဟာ ဟတၿပ၊ ငါ စာအပက သ႔ သြားေပးမယ။

မခငႏငးလကထ ငါလကန႔ ကယတငေပးမယ။

စာအပရ႔ ပထမစာမကႏာမာ ခစတမခငႏငးသ႔ ဆတာေလးပ ေရးထညလကၿပး ငါလကမတ

ထးလကမယေပါ။ တကယပ သတေပာသြားတယေအ ကေလးမသလား။ တကတ

ဘာေျပာေကာငးမလ။ ကဗာစာအပေတြထက အသပရပဆး၊ အျပန႔ျပးဆး၊ အေကာငးဆးလ႔

ထငရတ စာအပေလးက ေသခာေ႐ြး၊ စာလးအကအေပါကေတြ ပါမာစးလ႔ တညလးပ

လကစစေဆးၾကညရေသးတယ။ စတတငးကၿပ ဆေတာမ စာေရး၊ ဆငးထးၿပး

မခငႏငးေကာငးအျပနမာ ငါလကေပးတယ။ ေပးတေနရာက ဘယေနရာလ သလား ကေလးမ။

တ႔ ေကာငး၀ငးထက ၿမ႔ထေျပးတ ဘတစကားဂတ ကကပငႀကးေအာကက ထငခေလးမာ။

စကဘးျပငဆငေလးလညး ႐တယ။ သတယမဟတလား။ ေအး သပါတယ။ အဒေနရာေလးဟာ

မနးတကသလက ခစသေပါငးေျမာကျမားစြာရ႔ ဇာတလမးအစန႔ အဆးမားစြာတ႔ ျဖစပကခတ

ေနရာေလးပ ေအ။ ဘယႏယလ ညညးတ႔ေရာ အဒေနရာေလးမာ အမတတရေလးေတြ

႐ေသးလား။ ဟား ဟား သပ႐တာေပါ ဟတလား။ ႐ရမာေပါ ကေလးမရယ ႐ရမာေပါ။

ေအး ေနဥး ေျပာဥးမယ။ အဒေန႔က မခငႏငး၀တထားတာ အျပာေရာငေအ ကေလးမ။ ငါ

ေကာငးေကာငးမတမတယ။ အျပာႏႏေလး။ မကစေအးတအေရာင။ ၾကညႏးစရာေကာငးတ

အေရာငေလးေပါ။ အေဖာတေယာကလညး သန႔ ပါတယ။ သတ႔က စကဘးျပငဆငေလးနားက

ထငခေလးမာ ထငၿပး ဘတစကား ေစာငေနၾကတယ။ ငါ အဒေန႔က ဘယသ႔မ

အေဖာမေခၚဘး။ ငါတေယာကတညး ကဗာစာအပေလးကငၿပး သ႔နားကပသြားေတာ

မခငႏငးက မကလးေလးေတြ ျပးၿပး ငါက လမးၾကညတယ။ ငါလညး စတသာတငးထား

ရတာ။ တကယေတာ သ႔နားက အေလာကနးနး တခါမ မေနဖးဘးရယ။

ဒမာ မခငႏငးအတြက ကၽြနေတာ႔ရ႔ ပထမဆး ကဗာစာအပေလးဆၿပး ငါ သ႔က

လမးေပးလကတယ။ ႐င တ။ သ႔မကႏာတျပငလး ႐ကေသြးျဖနးသြားလကပမား ေအ

သနားစရာ၊ အားနာစရာေတာင ေကာငးေသးေတာ။ အငး ခစစရာလညး ေကာငးတယေအ

သလား။

ကေလးမ သကေလ ႐ကေသြးျဖနးေနတ မကႏာေလးန႔ပ ငါကဗာစာအပေလးက ယတယ

သလား။ ၿပးေတာ စာအပေလးက ၾကညတယ။ ဟာ ငါ၀မးသာလကပမားေအ ရငထမာ

ၾကညႏးၿပး သ႔နားကေန ငါ ျပနလညလာခတယ။ ဟငအငး ငါ ဘာအပေတြမ မေျပာခေတာဘး။

ေျပာစရာမလေတာဘးလ႔ ငါထငတယေလ။ ေသခာပါတယ သကေလးဟာ မခ ကဗာက

ခစတတ၊ ျမတႏးတတတ မနးကေလးပါပလ႔ ငါ စြမတလကေတာ တယ။ အဒည ငါ ကဗာေတြ

အမားႀကး ေရးပစလကမတယ။ စတကးယဥလ႔လ ဘယမဆးေပါေအ။

ဒါေပမယ ကေလးမေရ မနတငးမလာခင တကခတေနတ ေလေျပေလညႇငး၊ ေလႏေအးကေလး

တကခတခနက အငမတန တေတာငးေပတာပ။ ငါ ေကာငးက ထြကရတယ။ ငါခစတ

အမတကသလက ငါက စြနပစလကၿပ။ စြန႔ပယလကၿပ။ ငါက စြလနးဖမးစားတ၊ ငါက

ရငခနေစတ ႐မး႐းမျပာျပာ၊ လယကြငး စမး၀ါ၀ါ၊ တမာစမး၀ါ၀ါ၊ ေရနေျမာငး၊ ၿပးေတာ မခငႏငး။

သတ႔ အားလးက ငါ ႏႈတကေလးတခကေတာင မဆကခရဘး။ ကေလးမေရ အဒကစၿပး

တကယေတာခရးၾကမးက စတငရေတာတာပေပါ။ ငါလြယအတထမာ အ၀တအစားတစရယ၊

ငါကဗာစာအပေလးရယ၊ အေမရ႔ ပငနအကႌအေဟာငးေလးရယ၊ ဒါပပါတယ။

Page 93: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 93

ဒလြယအတေလး တလးလြယၿပး ၿမ႔ျပပတ၀နးကင၊ ပညာတတ အသကအ၀နး၊

တကသလအသကအ၀နး၊ ကဗာအသကအ၀နး၊ စာအသကအ၀နးေတြန႔ စြန႔ခြါၿပး အထးကနမႈ

ေ၀ဒနာက ခစားၿပးေနရတာ နညးတႏစေတြလား ကေလးမရယ။ ဆယႏစေကာတယရယ။

ဟးအထကျမစညာ ေ၀းလသေခါငလတ တငါ႐ြာေလးတ႐ြာမာ တငါသညတပငးဘ၀န႔ ငါ

ေနခရတယ။ ကေလးမ ဘာလ ညညးအၾသသြားလား။ အငး ေဟာဒလ ေရျပငႀကးေပၚမာ

ေလကေလးတစငးန႔ ငါကငလညခဖးတာေပါ။ ဒါေပမယ ေဟ ကေလးမေရ၊ အဒတနးက

ကဗာဆရာဟာ လေရာငက မနးတယေအ၊ သရ႔လား။ ေဟာဒလ ေရျပငမာ လေရာငျဖာေနရင

တငါကဗာဆရာ သတကမနး။ ခခနမာ တ႔တေတြကသာ လေရာငန႔ ေရျပငရ႔ အရသာက

တ႐ႈကမကမက ခစားေနၾကတာ။ တငါ႐ြာက လေတြကေတာ စတပကေနၾက႐ာေရာမယ။

ကေလးမ ညညး သရ႔လား။ လသာညဟာ ငါးမရတ ညေလ။ လေရာငျဖာရင ငါးေတြက

မလာဘးရယ။ လေရာငလန႔ႏး၊ ငါးမတးလ႔၊ စတဆးမာနဆး၊ သ ျငငၿငကာ၊ လကေမာၾကည၊

ကနဆမ။ ကဗာဆရာ၊ တငါ႐ြာတြင၊ ကာလညညနက၊ ၀မးစာခကေတာ၊ ပကကြကတေဖာင၊

ေလဥးေထာငန႔၊ လေရာငမနးသျဖစေနေပါတ။ ငါ ကဗာေလး စပခတယ။ ညမာ

မးခြကကေလးတခြကန႔ ငါ ကဗာေရးတယ။ ေန႔မာ တငါအလပက ၀ငးက လပေပးေပါ။ အဒမာ

ကေလးမ နားေထာင၊ သတ႔ေတြန႔ ေရာေႏာေနထင လပကငၿပး ငါ ဘာေတြ

သလာရသလဆေတာ သတ႔ရ႔ ေနပ၊ ထငပ၊ ေျပာပ ဆပစ႐ကေတြ၊ လေနမႈဘ၀ေတြ၊ သတ႔ရ႔

စကားလး၊ ေ၀ါဟာရ၊ သးပသးနညးေတြ။ အဒါေတြဟာ သတက အဖးတနတာရယ။

လ႔အလႊာတခအေၾကာငးက ေရးေတာမယဆရင အဒအလႊာထက နကနက႐ႈငး႐ႈငး

တး၀ငဆငးသကႏငေလ ေကာငးေလပေနာ ကေလးမ။ ညညး ၀တဟာ ပၿပးေတာ ပျပငမယ။

ပၿပးေတာ သဘာ၀ကမယ။ အဒါ ညညးအတြက စကားလကေဆာငေပါေနာ။ ငါ အေၾကာငးက

ဆကၾကဥးစ႔ ဆရင....။

အဒ တငါ႐ြာေလးမာ အထးကနမႈဒဏက ခစားေနရခနမာ ငါ မခငႏငးက သပသတရတယ။

အေမကလညး သပလြမးတယ။ အေမကလြမးရင ငါ ေခါငးအးေအာကက

အေမပငနအကႌေဟာငးေလးက အလြမးေျပ နမး႐ႈကရတယ။ မခငႏငးက သတရရငေတာ

ကဗာစာအပေလးက ထတထတၿပး ၾကညရတယ။ ေၾသာ သ အခအခနဆရင

ငါကဗာေလးေတြက ဖတၾကညၿပး ေပာကခငးမလ ေပာကသြားတ ကဗာဆရာက

ေဒါကေလးမား ပြေနမလား။ ဒါမမဟတ ပပငေသာကမား ပြါးေနမလားေပါ။

ကေလးမေလးေရ ကယလရာ ကယဆြၿပး ၾကညႏးတအခါ ၾကညႏးရေပမယ

ေသခာစဥးစားမျပန ေတာလညး ၀မးနညးရျပနေရာ သလား။ ငါ န႔ ကြကြာေနရတ

အခနကာလဟာ သပက ၾကာခၿပေလ။ ခခနဆ သက ေကာငးၿပးသြားလ႔

ၾကငသသကထားေတြ႔ခရင ကေလးေတြ ဘာေတြေတာင ႀကးေလာကေရာေပါဆတ အေတြးက

ေတြးမျပနေတာ ၀မးနညးတယေအ သလား။ ဒါေပမယ ငါ သ႔က ခြငလႊတရမာေပါလ႔။

ငါအျပစပ။ သ႔အျပစမ မဟတတာေလလ႔ စတက ေျဖေတြးေပမယ ဘာတ ေဟလ။ ခငဗားတ႔

ဆကကမာေခၚတ မသစတ၊ အ မသစတက ေမာလငေနေသးတယ။ သ ကေလးဟာ ခခနထ

ကဗာစာအပေလးတအပန႔ ငါျပနလာမယ အခနက ေစာငေန႐ာေရာေလသလား။ အငး

ဒါမမဟတ အမေထာငရကသားမား ကေနခလ႔ ႐လငလညး ကဗာစာအပေလးက ထတၿပး

သ႔ကေလးေတြကမား ဖတျပေနေလမလား။ ကဗာစာအပကေလးက

ခစခဏထတၾကညတတတ သ႔က သ႔အမသားကမား မနာလ၀နတေဒါသန႔ ဆပတာ

Page 94: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 94

ခေနရေလမလား။ တျမညျမညန႔ေပါ။ ဒါေပမယ ကေလးမေရ ဒဒဏေလာကကေတာ ငါ

ခႏငရမာေပါ။ ကဗာန႔ ယၾကညခက အတြကဆ ငါ အားလးက စြန႔လႊတႏငပါတယ။ အဆးဆး

အေျခအေနေတြအတြက ငါ အျမတမး အဆငသင ျပငထားပါတယ။

ၿပးေတာ ေဟ ကေလးမ ငါ ေျပာျပရဥမယ။ အထးကနမႈေ၀ဒနာက ႀကတမတခစာရငး

တငါ႐ြာေလးမာ ငါ ၀မးနညးပကလက ခစားခရတာေလး ႐ေသးတယ။ အဒမာတနးက

တလတခါေလာက ငါက တငါ႐ြာေလးန႔ အနးဆးၿမ႔ကေလးက သြားသြားၿပး ဖတခငတ

စာအပေလးေတြ ၀ယတယ။ စာအပဆငေတြက ငါက မသၾကပါဘး။ ေခါငးေပါငႀကးန႔၊

ပဆးတတန႔၊ ေနေလာငထားတ အသားအေရ မြၾကမးၾကမးန႔ တငါသညႀကးဟာ စာဖတပါလား၊

အဂၤလပစာ တတပါလားဆတ အၾသမႈ မကလးေတြန႔ အထးအဆနး ၾကညခရတာပ ႐တယ။

အဒမာ တေန႔ ငါၿမ႔ေပၚက စာအပ၀ယဖ႔အသြား ညဥးပငးေလးေပါ။ တ႔႐ြာန႔ ၿမ႔ကေလးန႔က

အနးဆးဆတာေတာင ေန႔ခငးျပနလ႔ မရဘး။ တညအပရတယ။ အ အဒညပငးေလးမာ

ၿမ႔ေပၚကလေတြ လႈပလႈပ႐ား႐ား၊ စညစညကားကား သြားလာေနၾကတာ ေတြ႔ရတယ။

ဘာလ႔ဆေတာ ပြ႐တယတ။ ပြ....။ ပြက ျမနမာျပညတျပညလး အဒအခနမာ ဟးဟးေကာ

နာမညႀကးေနတ ဇာတပြ။ ေရလမးပ႐တ ဒၿမ႔ေလးမာ အငမတန လာခတပြ။ ၾကညရခတ ပြကး။

ငါ ပြၾကညေလ ၾကညထ မ႐ပါဘး။ ဒါေပမယ တငါ႐ြာေလးမာ ႏစေပါငးေတာေတာၾကာၾကာ

သခငး၊ ဂတ၊ အဆအက ဆတ ေဖာေျဖမႈေတြန႔ ေ၀းေနခရေတာ ငါ အဒညမာ

ပြသြားၾကညတယ။ ငါသြားေတာ ပြထြကေနပါၿပ။ လေတြရ႔ ဟး ေနာကဆးကေန ငါ

ကပကပေလး၀ငၿပး ၾကညလကေတာ ဇာတက ေအာပရာကေနတယ။

ဘာေအာပရာလသလားကေလးမ။ ငါရ႔ ကဗာတပဒက ေအာပရာအျဖစ တငဆကျပေန

တာေလ။ ငါရ႔ ႏလးသားထက ဇာတေကာငေလးေတြ ဇာတခေပၚမာ သက၀ငလႈပ႐ားေနတာက

ၾကညၿပး ငါမယ ပတျဖစလကရတာေလ။ ပရသတေတြ သေဘာကေနတာ ၾကညၿပးေတာလညး

ရငထမာ တလပလပေနေအာင ခစားရတယ။ ေအာပရာၿပးေတာ ငါနာမညက ေၾကညာသ

ၾကားရတယ။ ငါ ကဗာက ေကညာသ ၾကားရတယ။ ပရသတေတြ ခးမြမးသက ၾကားရတယ။

ပြခငးရ႔ ဟးေနာကဆးမာ ေခါငးေပါငးႀကး ေပါငးၿပး ေျပာငးဖးဖက ေဆးလပႀကးန႔ ထငေနတ

တငါသညႀကးတေယာကကေတာ ဘယသမ သတမျပမၾကပါဘး။

ငါေလ ငါမတေဆြ ေအာပရာျပဇာတ နာမညေကာ ဒါ႐ကတာႀကးကလညး သြားေတြ႔

ႏႈတဆကခင လကတာ။ စကားေတြ ေျပာခငလကတာ။ ငါကဗာရ႔ ဇာတေကာငေတြကလညး

သြားၿပး ခးမြမးေကးဇး တငစကား ေျပာခငလကတာ။ ဒါေပမယ ငါ လပလ႔မရဘးေလ ေအ

ကေလးမရ႔။ ၀မးနညးပကလကန႔ပ တငါ႐ြာေလးက ငါ ျပနခရတယ။ ကေလးမေရ

ဒအထးကနဘ၀ကေန အေမ႐ရာ၊ မခငႏငး႐ရာ၊ သငယခငးေတြ႐ရာ၊ စာေတြ ကဗာေတြ႐ရာ

ငါပတ၀နးကငက ျပနေရာကေတာ ညညး တကသလေရာကလ႔ ရညးစားေတြ ဘာေတြေတာင

ထားခငထားေနေတာမယဟတလား။

ငါဟာေလ ေတာသားတငါသညႀကး ၿမ႔တကလာသလပ။ သလား ကေလးမ။ အရာရာဟာ

ငါအတြက အထးအဆနးေတြျဖစၿပး လေတြက ငါေၾကာကေနသလပ။ အဒေတာ ငါ

ဘာျဖစသလဆေတာ လေတြက ငါ ေ႐ာငတယ။ ဒေတာ ငါမာ လေတာထမတးသလ၊

လရာမ၀ငသလ၊ လမႈေရးနားမလညတ လ႔အျပငဘကက လလ႔ သတမတခရတယ။ ဒါ ငါ

အျပစလားေအ ကေလးမ ဟင။

ကေလးမေရ သငယခငးေတြဆကေန ငါ မခငႏငးသတငးက ၾကားခရပါတယ။ သ

Page 95: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 95

အမေထာငကေန ၿပတ။ ခမးခမးသာသာျဖစေနတယတ။ မသစတရ႔ ေမာလငခကေၾကာင

ရငထမာေတာ ဟာကန ျဖစတာေပါ ေအ။ ဒါေပမယ ေတြးၿပးသားပ။ သ႔အျပစမဟတပါဘး။ ငါ

အျပစန႔ငါ ဘာတတႏငမာလ၊ မဟတဘးလား။

ေဟ ကေလးမ ေနဥး။ ညညး ငါက ေမးခြနးေတြထတဖ႔ ပါးစပျပင မေနန႔ဥး။ ငါဇာတလမးက

မၿပးေသးပါဘး။ ညညး နားေထာငပါဥး။

တေန႔၊ ငါ ျပနေရာကၿပးမ လေတြ သေတြထက ပထမဆးသြားတေန႔။ စစကငးေတာင၊

အႏ႐ဒၶါေခာငက စာသမား၊ ကဗာသမားေတြ ဆၾကတ ကထနပြက ငါသြားခတယ။ သြားေတာ

အဒမာ သစပငရပကေလး တရပေအာကမာ အေပါငးအသငးေတြန႔ စကား၀ငးဖြ႔ေနၾကတနး

လငယေလးတေယာက ငါေဘးနားက ျဖတဆ ေရာကလာတယ။ ဆရာ ကၽြနေတာ

ကဗာေရးပါတယတ။ ဆရာကဗာေတြက အငမတနႀကကတသပါတ။ သ႔နာမညေလးလညး

ေျပာတယ။ ငါက ခငခငမငမင ႏႈတဆကစကား ျပနေျပာတာေပါေလ။ လငယေလးက

ေခါငးကေလး တညတညတ နားေထာငေနရာက ႐တတရက သ႔လြယအတထက

စာအပေလးတအပ ထတလကၿပး ငါကျပတယ။ ဆရာ ဒစာအပကေလးက မတမသလား

ဆရာတ။ ငါရ႔ ပထမဆးကဗာစာအပေလး က ငါ မမတမဘ ႐ပါမလား။ ဒါေပမယ

သငယေလးက စာအပမကႏာဖးေလးက လနၿပး ပထမစာမကႏာေလး ကလညး ဒမာ

ၾကညပါဥးဆရာလ႔လညး ျပလကေရာ ကေလးမေရ ငါတကယလး တနသြားတယ။ ငါ

လကေရးန႔ ေရးခတ ခစရတ မခငႏငး ဆတ မႈန၀ါး၀ါး စာေၾကာငးေလးက ငါက

ေလာငေျပာငေနသလပ။

သငယေလးက ၿပးၾကညေနရငး ဒသငယေလးက မခငႏငးန႔ ဘယလမား ေတာစပပါလမမလ။

ငါ ႐ရာအရပက ဒသငယေလးန႔ ဒစာအပေလးက အေရာကပ႔လက ႐ာတာလားဆတ

မေတြးသာ အေတြးေတြန႔ ငါ ရငတခလး ေျဗာငးဆနေနတာပ။ ဒစာအပေလးက

ကၽြနေတာအေဖဆက ရတာဆရာဆတ မေမာလငတစကား ကလညး ငါ ၾကားလကရေရာဟာ

သတလန႔သြားတာပ။ ငါ ဘယလ ထငလကတယမတလ ကေလးမ။ မခငႏငးတေယာက

လ႔ေလာကႀကးမာ မ႐႐ာေတာဘး။ ဒသငယေလးဟာ မဟတမလြေရာ ဆၿပး ငါ သပ

တနလႈပသြားတယ။

ဒါေပမယ ကေလးမေရ ငါ ထငသမ အားလး လြခရပါတယ။ သငယေလးက တနလႈပေနတ

ငါက ဘာထပေျပာလကတယ ထငသလ။ ဆရာ ကၽြနေတာအေဖက အရငတနးက

မႏေလးတကသလ ဘတစကားဂတနားက စကဘးျပငသမားႀကးပါ ဆရာတ။ ကေလးမေရ

စကားေတြ တတြတတြတဆကေျပာ ေနတ သငယေလးက ငါ ဘာမ ျပနမေျပာႏငခပါဘး။ အငး

ကေလးမ ညညး ႐ငးသြားေအာင ငါေျပာရမယ ဆလ႔႐ရင ဟးလြနခတ အႏစႏစဆယေကာက

မနးတကသလ ဘတစကားဂတအနးမာ စကဘးျပငသမားႀကး တေယာက႐တယ။ တေန႔မာ သ႔

စကဘးျပငဆငနားက ထငခကေလးမာ ထငေနတ ေကာငးသ မနးကေလး တေယာကက

ေကာငးသားေလးတေယာကက မ၀မရန႔ စာအပေလးတအပေပးတာက သ ျမငလကရတယ။

ေကာငးသားေလးက ကသတကရကန႔ ျပနထြကသြားတာကလညး သ ၾကညေနမတယတ။

အဒအခနမာဘ ၿမ႔ထသြားမယ ဘတစကားက ထးဆကလာတယ။ စာအပေလးက ကငထားတ

ေကာငးသမနးကေလးဆက ဘာေတြမနးလညး မသဘးဆတ ေလာငသေလးန႔အတ

စာအပကေလးက စကဘးျပငသမားႀကးေ႐႔ ေျမႀကးေပၚက ဘတခန ကလာတယ။

မနးကေလးက စာအပေလးက လႊငပစခၿပး သ႔အေဖာလကဆြလ႔ ဘတစကားေပၚက

Page 96: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 96

အေျပးေလးတကသြားခၿပ။ အဒအခါမာ စကဘးျပငသမားႀကးက သမသတ

ေကာငးသားေလးက သနားတစတန႔ စာအပေလးက ေကာကယၿပး သမးထားလကတယ။

ကဗာစာအပေလးမနး သေပမယ သက ၀ါသနာမပါေတာ ဖတလညးမၾကညျဖစဘး။ လနလညး

မၾကညမဘး။ ဒအတငးပ သမးထားခသတ။ အဒလန႔ သ႔သားေလး အ႐ြယေရာကလာတအခါမာ

ကဗာ၀ါသနာပါၿပး ကဗာဆရာျဖစခငေနတ သ႔သားေလးက အဒစာအပေလး ထတေပးသတ။

အဒအခါမာ သ႔သားေလးက ၀မးသာအားရျဖစၿပး ဟတခနက သသနားခဖးတ

ေကာငးသားေလးဟာ အခ သ႔သားေလး သပၾကညည ေလးစားတ

ကဗာဆရာႀကးျဖစေနတာက ေတြ႔ရသတ။ က ကေလးမေရ မနးကေလးတေယာကရ႔

ျငငးပယမႈဒဏက အလးအလ ခစားဖးပါတယလ႔ ငါ ဆေလာကပါတယေနာ။ ဟင ဆရာေတာ

ဘယႏယလ၊ တပညေတာ သ႔အေပၚ ကဗာက ခစသ၊ ကဗာသမားက ခစသ သစၥာ႐ငအျဖစန႔

အထငႀကး၊ ေလးစား၊ ျမတႏႈး တြယတာခတာဟာ ထန႔ထညန႔၊ ေကာကသားေကာကဆငမာ

အျမစတြယေနသလ ခငမာေနခရတာရယ။ အႏစႏစဆယ၊ အႏစႏစဆယေကာေတာင

စြျမခငမာသမေတြ တခဏအတြငး ေၾကမြေပာကလြငခရတာဟာ ဘယေလာက ခးစားရတယ

မတလ။ ဆရာေတာ မခၿပးၿပးရငး တပညေတာ တခြနးပဆႏငတယ။ ေၾသာ သက ကဗာ

မနးသကးလ႔။

ေဟ ကေလးမ ညညး ကယခငးစာလ႔ ရပါတယေနာ။ ဘာ ဘာရယကေလးမ။

ေလးေလးေတာေတာ ျပနၿပး တညေဆာကရမာေပါ ဟတလား။ ဟား ဟား ဒေလာက

မဟတပါဘးေအ။ ညညး ငါက အထငမေသးပါန႔။ တကကြျပတသားတ စကားလးကာရနေတြန႔

ဖြ႔စညးထားတ ကဗာေလးေတြက ကဗာဆရာက အျမတမး အသက႐ငေစပါတယ။

ကေလးမေရ ကဗာမနးသ၊ စာမနးသေတြ နားမလညလ႔ပါ။ မငးတနးဘရငရ႔ ရာဇ၀ငဆတာ

ဥးပညရ႔ ကဗာတပဒ၊ စာတပဒ ေနာကကြယမာ ေမးမနေပာကကြယရတာပါ။

ဟတတယမဟတလား။ ေနာ ဆရာေတာ။ ေဟ သငယခငး ဟတတယမဟတလားကြ။

ဘာရယ ဆရာေတာ ေလသပၾကမးလာၿပ။ အငး ဟတတယ၊ ေလသပၾကမးလာၿပ။ ေၾသာ

တငါေတြ မနးတ လေရာငကေတာ လလကပါတအမး။ ကေလးမ ညညး ခမးေနၿပထငတယ၊

ဟတလား။

က ျပနၾကတာေပါေအ။ ေဟ ကေလးမေရ ဟးအေ႐႔ဆက လမးၾကညလကစမး။ အဒမာ

မႏေလး ႐တယ။ အငး အဒမႏေလးရ႔ တေနရာမာ ကဗာဆရာခစတ ကဗာမနးသတေယာက

႐တယ။ ဟတတယ၊ ကဗာဆရာ မေမႏငေသးတ ကဗာမနးသတေယာက႐တယ။

ႏႏရညအငး၀

{ေ႐ႊအျမေတမဂၢဇငး၊ အမတ ၂၃၆၊ ၂၀၀၉ ဇလငမ ကးယေဖာျပပါတယ။}

ေ႐ႊမနးအာဇာနည (၁၇) ဥးေရးသ- ေ႐ႊကငးသား

http://mayaonlinemagazine.blogspot.com/

Page 97: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 97

တပ႔တြလဆတ (၇) ရက၊ ဤေန႔သညကား လြတလပေရးအတြက နယခ႔သမား၏

လကပါးေစမား လကခကျဖင ေသြးေျမကကာ အသကေပးသြားၾကေသာ ေ႐ႊမနးအာဇာနည

(၁၇) ဥးတ႔၏ တဆယႏစ ႏစေျမာက ေန႔ေပတညး။

အခနကား ဗမာႏငငေရးရာဇ၀ငတြင လႈပ႐ားထကြဆး အခနဟ ဆရမည ၁၃၀၀

ျပညႏစခါျဖစ၍ အေရးေတာပမား တခၿပးတခ ဆကခါ ဆကခါ ေပၚေပါကၿပး၊ ရနကနတြင

ေကာငးသေကာငးသားေပါငး (၂၀၀) ေကာ ဒဏရာရ၍ ကေအာငေကာ ေသဆးရသည

အေျခသ႔ပင တငခေလသည။

ဤႏငငေရးဂယကသည မႏေလးၿမ႔ႀကးသ႔လညး လာ၍ ထခကေလရကား၊ အေတာအတန

ေအးခမး ၿငမသကလက ႐ေနေသာ မႏေလးၿမ႔ႀကးမာလညး ဓာတစက႐ ဓာတရထားႏင

အဂၤလပအလပတကမားက ပတ၍ ဘတာ႐ႏင ဂတ စသညမားက အေစာငစစတပမား

ခထားၿပး နနးေတာႀကးအတြငးသ႔ ျမနမာမား မ၀ငေစရဟေသာ စမခကတ႔ေၾကာင

လႈပလႈပ႐ား႐ား ျဖစေနေပသည။

ဤအတြငး တပ႔တြလဆတ (၆)ရကေန႔က အမေတာရာ ၁၄ခနး ဇရပႀကးတြင

ရဟနးပအဖြ႔ခပဥကဌ ဆရာေတာဥးကလာဏက သဘာပတအျဖစ၊ အမးသားေကာငးဆရာ

ဥးထြနးေမာငက အကးေဆာငအျဖစ ေဆာင႐ြက၍ ေကာငးသားမဘမားႏင

ၿမ႔လးကၽြတအစညးအေ၀းႀကး ကငးပရာ ရဟနး႐ငလ ႏစေသာငးေကာ

တကေရာကၾကေပသည။

ထအစညးအေ၀းႀကးက (၁) ဘာသာေရးကစၥ (၂) ေကာငးသားလႊတေတာက ေထာကချခငး

(၃) အပခပေရးတကဖကရန (၄) ျမနမာျဖစ အားေပးရနႏင (၅)

ဤၿမ႔လးကၽြတအစညးအေ၀းႀကး အၿပးတြင စညးကမးေသ၀ပစြာ လမးေလာကၾကရန

အဆမားတငသြငးၿပး၊ ေထာကခဆးျဖတခကမား ခမတခေလသည။ အဆတရပျဖစေသာ

Page 98: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 98

စတနးလမးေလာကရနမာ အခနမရေတာသျဖင ေနာကတေန႔ (တပ႔တြလဆတ (၇) ရကေန႔)

(၁၁) နာရ အခနသ႔ ေ႐ႊ႕ ဆငးလကရေပရာ၊ ဤဆးျဖတခကသည အာဇာနည

(၁၇)ဥးတ႔အတြက ေသေန႔က ကန႔သတေပးဘသကသ႔ ျဖစေနသညက ေနာကမ

သရေပေတာသည။

၁၃၀၀- ျပည တပ႔တြလဆတ (၇)ရက (၁၁-၂-၃၉) ေန႔တြငကား ျမနမာႏငငလးဆငရာ သမဂၢ

ေကာငးသားမား၏ လႊတေတာမ ဒဇငဘာ (၃၁) ရကေန႔က ျပဌာနးခမတခၿပး ျဖစသည

ဆးျဖတခကမားက အမေတာရာ အစညးအေ၀းႀကးက ေထာကခဆးျဖတခကအရ

လကနကမပါ စညးကမးေသ၀ပစြာ စတနးလမးေလာကၾကရန အမေတာရာဘရားအတြငးသ႔

အဖြ႔အသငး အသးသးတ႔သည ခပေစာေစာအခန ကပင ေရာက႐လာၾကရာ

ထေရာက႐လာၾကေသာ ပရသတ ႏစသနးေကာတ႔က ရဟနးေတာမားက ေ႐႔ေဆာငၿပး (၂၆)

ဘလမးအတငး၊ ခတကခၾကေပသည။

စတနးလမးေလာကလာသတ႔၏ တပဥးသည ၂၆ ဘလမး၊ ေၾကးနနး႐းေပါကသ႔

ေရာကေသာအခါ ကးထပ႐ စစတပႏငပလပတ႔က ရငဆငမေတာသည။ ပလပမား ထက၌

အေရးပင မစၥတာလက၊ ရာဇတႀကး မစၥတာရနးႏင လကေအာက အငစပကေတာ ရာဇ၀တမား

ပါ႐၍ ပလပမားေနာကမ လကနကကင ဘားမား႐ငဖယစစသားမား အသင႐ေနၾကေပသည။

အခနကား ေန႔ခငး နာရအခနခန႔၊ ထအခါ အေရးပငသည ေ႐႔မတးႏင ျပနၾကဟ

စေထာကမစၥတာ ေဒးဗစအား (၃) ႀကမ ေျပာေစ၏။ ေ႐႔ဆးမ ဗလအျဖစ လကပါလာေသာ

ရဟနးေတာမားက ကပတ႔မာ လကနက ဘာမမပါ we are armless ဟ အခ႔ ရဟနးေတာ

(၂)ပါးက ေအာေျပာေသး၏။ အေရးပငက ေသနတႏင ပစမညဟ ေျပာျပန၏။ ထအခါ

ရဟနးေတာမားက ငါတ႔ ေ႐႔သ႔မတး၊ ဥကဌအမန႔က ဤေနရာမ ရပ၍ ေစာငေနသညဟ

ျပနေျပာၾကသည။ ဥကဌမာ ထအခနက အမေတာရာမာ ႐ေနေသးသည။

သ႔ႏငပင အေရးပငမာ ေနာကသ႔ျပနလညသြားၿပး ေ႐႔တနး႐ပလပမားက ႐ပသမးလက၍

ဘားမား႐ငဖယ စစသားမားက ေ႐႔သ႔ တးေစခၿပးလင စစခရာသ (၂)ခကမႈတ၍

အခကေပးလကျခငးအားျဖင အသနား အညႇာတာ ကငးမလစြာေသာ စစသားမား၏

ေသနတေျပာငး၀မားမ ကညဆမားသည တၿပငတညးလလ ထြကေပၚလာၿပးလင

စညးကမးေသ၀ပစြာႏင ရပတန႔၍ ဥကဌအမန႔က ေစာငေမာလက ႐ၾကေသာ ေ႐႔တနးမ

ရဟနးေတာ (၆) ပါးတ႔က ေနရာတြင ေခြၾကသြားေစေတာသည။

ေ႐႔ဆးမ (၂) ပါးတတြ၊ အလယမ (၂) တတြႏင ေနာကဆးမ တပါးစ လေနၾကေၾကာငး၊

ထအခါက အလယက ကယေတာႏစပါး၏ ေနရာ၌ အလမာ မလကဘ မတမတႀကး

ထထားေသာ ဟ၏။ တကယအာဇာနညပါေပ။

လကနကကငတ႔ကား ထမႏင မရပၾကေသးဘ ၂၆ ဘလမးတေလာက ခတကလာၾကၿပးလင၊

႐းကမၸဏတက အနးထ လကလပစခတၾကေသာေၾကာင ဗလ (၁၇) ဥး ကဆးၿပး အမားအျပား

ဒဏရာရ႐ၾက ေလသည။

အာဇာနည (၁၇) ဥးတ႔၏ စာပနကစၥကကား တပ႔တြ လကြယေန႔တြင ၿမ႔နယႏငခ၍

တခမးတနား သၿဂႋဟခးျမႇင လကၾကရေသာလညး ၿမ႔သၿမသားတ႔၏ စတတြငကား

ေတြးေလေတြးေလ ေဆြးမေျပေအာင ျဖစရဘ၍ ထအေၾကာငးက မေမႏငေအာင

႐ေလေတာသည။

ဤမႏေလး အေရးေတာပတြင အၾကမးစစပြ၊ အႏစစပြ ယဥတြၿပငဆင၍ သႏင ငါႏင

Page 99: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 99

အခကပငပင ႏစဥးရငဆငတကခကၾကရာတြင သတ႔သည အၾကမးနညးျဖင

ေအာငျမငၾကကန၍ ငါတ႔လညး အႏနညးျဖင သတ႔က အျပတအသတ နလမထ

အလမျပႏငေအာင ျပလကၾကကန၏ ဟ၍ ရဟနးပမား၏ အဖြ႔ခပႀကး ဥကဌဆရာေတာ

ဥးကလာဏ အမန႔႐သကသ႔ ကမၻာတြင ယဥေကးပါသညဟ အသားယေနၾကေသာ

ၿဗတသအစးရတ႔က ေ႐ႊမနးလထႀကးက အႏနညးျဖင အႏငယလကႏငေပသည။

အာဇာနည (၁၇) တ႔၏ ခးကးပြက ၁၃၀၉ - ခ၊ တေပါငးလဆတ (၇) ရက (၁-၂- ၄၈) ေန႔က

(၁၁) ႀကမေျမာကႏင ေနာကဆးခးကးပြတရပအေနျဖင စညကားသကၿမကစြာ

ကငးပၿပးစးခေလၿပ။ ဤဘကႏစ မားတြငကား ႏငငေတာအစးရက

အသအမတျပသညအတငး လာမည မတလ (၂၈) ရကေန႔ ေရာကမသာ ႏငငေတာ၏

အာဇာနညေန႔အျဖစျဖင တေပါငးတညး ျပလပရေပေတာမည။

ေ႐ႊကငးသား။

(ေ႐ႊမနးေအာငစညသတငးစာ၊ ၁၃၁၁ ခ၊ တပ႔တြလဆတ ၇ ရက မ)

[မႏေလးအႏစ၁၅၀ျပည မဂၢဇငး၊ ေမလ၊ ၂၀၀၉ မ ကးယေဖာျပပါသည။

အခြငအေရး ခးေဖာကမႈ ေရနကမၸဏ ဖးကြယ

10 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-10-voa6.cfm

ျမနမာျပညက သဘာ၀ဓာတေငြ႕ ပကလငးန႔ ပတသကတ ကစၥေတြမာ လ႔အခြငအေရး

ခးေဖာကမႈေတြ ရေနတာက အေနာကႏငငက ေရနကမၸဏႀကးေတြက လမသေအာင

ဖးကြယေပးေနတယလ႔ လ႔အခြငအေရးန႔ သဘာ၀ပတ၀နးကင ေစာငေရာကေရး အဖြ႕တခက

ေျပာလကပါတယ။ ျမနမာစစအစးရက အဒ ဓာတေငြ႕စမကနးကေန ရတ အေမရကန ေဒၚလာ

ဘလန႔ခတ ေငြေတြက တငးျပညအတြက မသးဘ သတ႔အာဏာ တညၿမေရးအတြက

စငကာပက ဘဏေတြမာ သမးထားတယလ႔လညး ဆပါတယ။ ဒအေၾကာငး

ဗြအေအသတငးေထာက ဒနနယယ ရာဖ (Daniel Schearf) ဘနေကာကၿမ႕ကေန

သတငးေပးပ႔ထားတာက ကေကာေအာငလြငက တငျပေပးထားပါတယ။

ထငးန႔ျမနမာ ဆကသြယထားတ ရတနာ ဓာတေငြ႕ပကလငး လၿခေရးအတြက ခထားတ

တပဖြ႕ေတြဟာ ပကလငး အနးတ၀က ရြာသရြာသားေတြက အဓမၼလပအားေပး ခငးတာေတြန႔

လသတမႈ ကးလြနတာေတြထ ရေနတယလ႔ အေမရကန အေျခစက EARTH RIGHTS

INTERNATIONAL လ႔ေခၚတ ERI လ႔အခြငအေရးန႔ သဘာ၀ပတ၀နးကင

ေစာငၾကညေရးအဖြ႕က ေျပာလကပါတယ။ အဒအဖြ႕ကေနၿပး ဓာတေငြ႕ပကလငးန႔

လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကမႈေတြ ပတသကေနတအေၾကာငး အစရငခစာ ၂ ေစာင

ထတျပနထားတာက ဒကေန႔ပ ဘနေကာကၿမ႕မာ သတငးစာရငးလငးပြ လပခပါတယ။

ျပငသစပင တတယလ (Total) ေရနကမၸဏန႔ အေမရကနပင ရယဗရြန (Chevron)

ေရနကမၸဏတ႔ဟာ အဒ ရတနာ ဓာတေငြ႕ပကလငးမာ အဓက ရငးႏးျမႇပႏၾကတ ကမၸဏေတြ

Page 100: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 100

ျဖစၾကၿပး ဓာတေငြ႕ပကလငး စမကနးေၾကာင ျမနမာျပည ထက ေကးရြာေတြမာ

ထခကနစနာမႈေတြ ရေနတာန႔ ပတသကၿပး မမနကနတ သတငးေတြန႔ ဖးကြယေပးေနတယလ႔

ERI အဖြ႕က ေျပာပါတယ။ ပကလငးန႔ ပတသကလ႔ လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကမႈေတြက

ျပငးျပငးထနထန ရေနတယလ႔ ERI အဖြ႕ရ႕ စမကနးတာ၀နခ မကသယး စမစသ (Matthew

Smith) က ေျပာပါတယ။

“ဓာတေငြ႕ပကလငးေၾကာင ျဖစလာႏငတ ကစၥေတြန႔ ပတသကၿပး လအမား သႏငေအာင

တငျပတအခါ ဘာျပနာမ မရဘးလ႔ ထငရေအာင တကယအေျခအေနေတြက တမငတကာ

ဖးကြယၿပး တတယလ ေရနကမၸဏက သတ႔ကမၸဏ မကႏာမပကေရး လပေနတာပါ” လ႔

ေျပာသြားခပါတယ။

တတယလ ေရနကမၸဏက ေျပာေရးဆခြငရသ အမးသမးက ဗြအေအက ေျပာခတ

အထမာေတာ ERI ရ႕ အစရငခစာက ၾကာသပေတးေန႔တနးက သတ႔

လကခရရခတအေၾကာငးန႔ သတ႔ရ႕ စြပစြခကေတြန႔ ပတသကၿပး ေလလာထားတယလ႔

ဆပါတယ။ ပကလငးတ၀ကမာ အဓမၼလပအားေပး ခငးေစတာေတြ ရတယဆတအေၾကာငး

အရငက ထတျပနခတ အစရငခစာေတြမာ ေျပာခတာေတြကေတာ တတယလကမၸဏက

ျငငးပါတယ။ အေမရကန ေရနကမၸဏ ရယဗရြန က ေတာ အခ ERI က ထတျပနတ

အစရငခစာန႔ ပတသကၿပး သတ႔ရ႕ သေဘာထားက ခကခငး မေပးေသးပါဘး။ ျမနမာ

စစအစးရက ဓာတေငြ႕ပကလငးေၾကာင ရလာတ အေမရကနေဒၚလာ ၅ ဘလေလာကက

စငကာပက ဘဏ ၂ ခမာ သမးထားတယလ႔လညး ERI အဖြ႕က ေျပာပါတယ။

“စငကာပမာ အခလ သမးထားတေငြေတြ အလြယတက ရေနသေရြ႕ သတ႔အတြက အေျခအေန

ေကာငးေနဥးမာပလ႔ ထငပါတယ။ ဒလအေျခအေနေတြက အေၾကာငးျပၿပး ႏငငတကာ

အသငးအ၀ငးအေနန႔ ျမနမာျပညသေတြက ပအားေပး ေထာကခၾကပါ” လ႔ ERI အဖြ႕က

မကသယး စမစသက ေျပာသြားတာ ျဖစပါတယ။

စငကာပဘဏ ၂ ခ ဆတာကေတာ OVERSEAS CHINESE BANKING CORPORATION န႔

DBS GROUP တ႔ ျဖစပါတယ။ ဒဘဏေတြကေတာ သတ႔ဆမာ ျမနမာစစအစးရက

ဓာတေငြ႕ပကလငး ပကဆေတြ အပထားတယဆတ စြပစြခက က ေတာ မဟတဘးလ႔

ျငငးထားပါတယ။

လႊတေတာအမတ ဂငမ၀ကဘ ျမနမာအေရး ၾကားနာပြ စစဥ

11 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-11-voa3.cfm

Page 101: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 101

အေရ႕ေတာငအာရ ခရးစဥအတြငး ျမနမာျပညမာ စစေခါငးေဆာင ဗလခပမႉးႀကးသနးေရႊန႔ေရာ

ဒမကေရစေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ပါ ေတြ႕ဆခသ ဗာဂးနးယားျပညနယ

ဒမကရကတစ အထကလႊတေတာအမတ ဂငမ ၀ကဘ (Jim Webb) က ျမနမာျပညအေပၚ

ထားရတ အေမရကန ၀ါဒ သေဘာထား ဘယေလာက ထေရာကမႈ ရသလဆတာ ၾကားနာမႈ

ျပလပလေၾကာငး ၾကာသပေတးေန႔က ၀ါရငတနမာ ေၾကညာပါတယ။

ျမနမာျပညရ႕ လကရ စးပြားေရးန႔ ႏငငေရး အေျခအေနမား၊ ျပညတြငး ပကယြငးမႈန႔

တငးရငးသား ပဋပကၡ သမငးရညႀကးက သးသပသြားမယလ႔ အထကလႊတေတာ

ႏငငျခားေရးရာ အေရ႕ေတာငအာရန႔ ပစဖတေရးရာ ဆပေကာမတ ဥက႒ မစၥတာ၀ကဘက

ေျပာပါတယ။

၀ါရငတနပ႔စ သတငးစာထမာေတာ ၀ါရင သတငးစာဆရာႀကး ဥး၀ငးတငက ဂငမ ၀ကဘရ႕

ျမနမာျပည ခရးစဥအတြငး လပေဆာငခကမားဟာ ဒမကေရစေရးက ပကျပားေစတယလ႔

ေျပာဆ ေ၀ဖနလကပါတယ။

ေဒၚစအမ လၿခေရး ယဥေကးမႈန႔ မည

10 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-10-voa5.cfm

ေနအမအကယခပ ကခေနရတ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေပၚ လၿခေရးအာဏာပငေတြရ႕

ေစာငၾကညမႈ ျပငးထနလြနး တအတြက သြားလာေနထငမႈမာ ကဥးကပလြနးလ႔

စတအေႏာငအယက ျဖစရတယလ႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေျပာဆပါတယ။ သ႕ရ႕

တရား႐းအယခ ေလာကလခကအတြက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ ဒေန႔ သြားေရာက

ေတြ႕ဆခတ ေရ႕ေနႀကး ဥးဉာဏ၀ငးက ဗြအေအက ေျပာျပခတာ ျဖစပါတယ။ အျပညအစက

ဘနေကာက႐းကေန ဆကသြယ ေမးျမနးထားတ ၀ငးေတာသား ကေကာေကာသနးက

တငျပေပးထားပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေပၚ ေနအမအကယခပ တားျမစမန႔က ေဖာကဖကတယဆၿပး

တရား႐းကေန ေထာငဒဏ ၃ ႏစ ခမတခၿပးတေနာက ေလာေပါ ဆငးငေထာငဒဏ တႏစခြက

ေနအမမာ အကယခပဘ၀န႔ ဆကၿပး ကခေနရတာပါ။ အရငတနးကလညး ႏစအေတာၾကာ

အကယခပ ကခခရေပမ အခတႀကမ ခမတထားတ ကန႔သတခကေတြဟာ အရငအရင

အႀကမေတြကထက ပၿပး ျပငးထန တငးကပတယလ႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕

အကးေဆာငေရ႕ေန ဥးဉာဏ၀ငးက ေျပာထားဖးပါတယ။ အခလညး လၿခေရး

အစအမတခ႕အေပၚ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက မတခကေပး ေျပာဆလကတာပါ။

“ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေျပာတာက ဒၿခ၀ငးႀကးမာ ဒအမတလးမာပ လေနတယ။

ေနတလကလညး အမးသမး ၃ေယာက၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညေရာ

ေဒၚခငခင၀ငးေရာ၊ သတ႔ေတြက ၆၀ ေကာ၊ မနးကေလးတေယာက မ၀ငးမမ ရတယ၊

ဒါပရတယ။ အေတာ ၿခ၀ငးထမာ လၿခေရး မခေပမ ၿခပတပတလည အျပငမာ

Page 102: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 102

လၿခေရးခတယ။ အဒ လၿခေရး ေတြကလညး ၿခထက ျမငႏငတ အေနအထားန႔ ခတယ။

အေတာ အမရ႕အျပငက ထြကတငး ထြကတငး ၿချပငကေန ၾကညတယ။ ဒါ လၿခေရးအရ

လအပခကလညး ျဖစရငျဖစမာေပါဗာ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကေတာ အမအျပငက

ထြကခတယလ႔ ကေနာ အဒလ နားလညတယ။ ဟအမးသမး အငယကေတာ လအပတအခန

သ လပစရာ၊ ျပစရာ ထြကတာ။ ထြကတငး ထြကတငး အျပငကေန ၾကညတယ၊

စာရြကန႔မတတယ။ ဒဥစၥာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေျပာတာက ယဥေကးမႈအရေတာင

မေကာငးဘးလ႔ အဒလ ေျပာလကပါတယ။”

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ အကးေဆာငေရ႕ေန တဥးျဖစသ ဥးဉာဏ၀ငး ေျပာျပသြားတာ

ျဖစပါတယ။

အေမရကနႏငငသား ဂၽြန ၀လယမ ယကေတာ (John William Yettaw) က သ႔သေဘာန႔သ

တတတဆတ ေရကး၀ငလာ ခၿပးတေနာက အကယခပ တားျမစမန႔က

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေဖာကဖကတယဆၿပး ေထာငဒဏ ၃ ႏစ ခမတ ခပါတယ။

အေမရကန အထကလႊတေတာအမတ ဂငမ ၀ကဘ (Jim Webb) က ျမနမာႏငင

ခရးစဥအတြငး ျမနမာ စစ ေကာငစေခါငးေဆာင ဗလခပမႉးႀကးသနးေရႊက

တငျပခၿပးတေနာက မစၥတာယကေတာက လသားခငး စာနာ ေထာကထားမႈ အေျခခန႔

ျပနလႊတေပးခပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၊ ေဒၚခငခင၀ငးန႔ မ၀ငးမမ တ႔ကေတာ ခ႐ငတရား႐းရ႕

အျပစရတယဆတ ဆးျဖတခကက အယခ၀ငဖ႔အတြက တငးတရား႐းက

ေလာကထားခတာမာ ၾကားနာဖ႔ လကခခၿပးျဖစတာေၾကာင လာမယ စကတငဘာလ ၁၈

ရကေန႔မာ ေရ႕ေနေတြ ေလာကလခက ေပးၾကရပါမယ။ ဒကေန႔ အဒေလာကလခက

ေပးဖ႔ကစၥ အတြက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ အကးေဆာငေရ႕ေန ၄ ဥးတ႔ ၂ နာရၾကာ

ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးခြင ရခပါတယ။

“၁၈ ရကေန႔မာ ေပးရမယ ေလာကလခကေပါ၊ ေပးရမယ ေလာကလခကဆတာ ကေနာတ႔က

အယခ အေၾကာငးျပခက ၁၁ ခက ေရးထားတယ။ ဒ ၁၁ ခကလးကလညး ေဒၚစက

သၿပးသား။ ကေနာတ႔ အစတနးက ေဆြးေႏြးေတာ။ ဒါေပမ အခ ဒေန႔ ေဆြးေႏြးေတာ ဒ ၁၁

ခကထမာ ေလာကလခကၾကရင ေပါငးစညးေပးရမယ ဥပေဒရ႕ သေဘာေတြေပါ၊ ၿပးေတာ

အေၾကာငးခငးရာ သေဘာေတြ၊ အဒါေတြက ကေနာတ႔ ေဆြးေႏြးၾကတယ။ ဒေန႔အေနန႔ေတာ

၁၁ ခကစလးက ကေနာတ႔ ၿပးစးေအာင ေဆြးေႏြးႏငတ သေဘာေတာ ရပါတယ။”

အထးတရား႐းမာ အမႈရငဆငေနစဥ ကာလအတြငး အငးစနေထာင၀ငးတြငးမာ

ခပေႏာငခထားခရၿပးေတာ ေထာငဒဏ ခမတၿပးတေနာက ေနအမက ျပနပ႔တအခါ

စညးကမးသတမတခကေတြ ခထားတအထ ဆရာ၀နေတြ႕ခြငကစၥလညး ပါ၀ငပါတယ။

အာဏာပငေတြက ဆရာ၀နတဥး လႊတေပးခေပမယ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက သ႔ရ႕

ကနးမာေရး ေနာကေၾကာငး သမငးက သၿပး ေတာကေလာက စစေဆးကသလာခတ

ဆရာ၀နန႔ပ ဆကၿပး ျပသဖ႔ ေတာငးခထားေပမ အာဏာပင ေတြဘကက ခထ တရား၀င ဘာမ

Page 103: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 103

အေၾကာငးမၾကားေသးသလ အရငလႊတခတ ဆရာ၀နန႔ ျပသေနတာမးလညး မရဘး လ႔

ဥးဉာဏ၀ငးက ေျပာပါတယ။ ဒါအျပင ဧညသညေတြ႕ခြငလ ကစၥရပေတြကလညး

ရငးရငးလငးလငး မရေသးတ အတြက တငျပဖ႔ ျပငဆငၿပးသြားၿပလ႔ ဥးဉာဏ၀ငးက

ေျပာပါတယ။

“အရငတေခါကက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက လမးၫႊနခကေတြ ေပးတယ။ ဒအေပၚမာ

ကေနာတ႔ ေရးသားၿပးေတာ ထားတာေပါ အၾကမး။ အဒ အၾကမးေပၚမာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ ကေနာတ႔ ဒေန႔ ထပေဆြးေႏြးတယ။ ထပေဆြးေႏြး ၿပး အဒဟာက

ကေနာတ႔ ျပစၿပးေတာ မၾကာခင တငပါမယ။”

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ အကးေဆာငေရ႕ေနတဥးျဖစသ ဥးဉာဏ၀ငး ေျပာျပသြားတာ

ျဖစပါတယ။

စစေကာငစေခါငးေဆာင ဗလခပမႉးႀကးသနးေရႊကေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဟာ

ျမနမာလြတလပေရး ဖခငႀကး ဗလခပေအာငဆနးရ႕သမး ျဖစတာေၾကာငရယ၊ တဥးေပၚတဥး

အာဃာတ မရေစဖ႔ရယ၊ ဒမကေရစလမးေၾကာငး အေႏာငအယက မျဖစေစဖ႔ရယ စတာေတြက

ရညစးၿပး စာနာေထာကထား ညႇာတာလတအတြက ဆၿပးေတာ ေနအမ အကယခပ

ျပနခခပါတယ။

အခလကရ ေနအမအကယခပ ၁၈ လဆတ ကာလအတြငး ျမနမာအာဏာပငေတြက

ကငးပမယလ႔ ေၾကညာထားတ ေရြးေကာကပြေတြ ကငးပၿပးစးသြားဖြယ ရတာေၾကာင

ျမနမာစစအစးရဟာ ျမနမာႏငငေရး ေျပာငးလမႈျဖစစဥထမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

မပါ၀ငႏငေအာင တမင ရညရြယခကရရ လပေဆာငခတာလ႔ ေ၀ဖနေျပာဆၾကပါတယ။

ဥးဝငးတင ေခတၨ ဖမးဆးထနးသမးခရ

2009-09-12

http://www.rfa.org/burmese/news/U_Win_Tin_briefly_detained_this%20morning-

09122009131643.html/story_main?textonly=1

Page 104: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 104

အနအယလဒ ေခၝငးေဆာင ဥးဝငးတငက စေနေနႛ မနက ၁၁ နာရက ေထာကလႀမးေရးေတၾ

လာေရာက ေခေဆာငသၾား႓ပး စစေဆးေမးမနးကာ ညေန ၄ နာရေလာကမႀာ ရနကနတငး

ရနကငး႓မႛနယ၊ ေကာကကနး မႀာရႀတ သ ေခတၨတညးခေနထငရာ ေနအမက

ပနပႛေပးခပၝတယ၊၊

အာဏာပငေတၾ စစေဆးေနတ အမႁေတၾမႀာ ဥးဝငးတငဟာ ေငၾေရးေကးေရးအားဖင

ေသာလညးေကာငး၊ ႎငငေရးအားဖင ေသာလညးေကာငး ႓ငစၾနးေနတယလႛ လတခႛက

ထၾကဆခတအတၾက ခလ ေခယေမးမနးခတာ ဖစတယလႛ ေထာကလႀမးေရးက ေပာ႓ပး၊ ဒ

စၾပစၾခကေတၾက အခငအမာ ပနလည ငငးဆခတယလႛ ဥးဝငးတငက ေပာပၝတယ၊၊

ေခယေမးမနးခစဥအတၾငး အာဏာပငေတၾက သႛက ေကာငးေကာငးမၾနမၾန ဆကဆခတယလႛ

ဥးဝငးတငက ေပာပၝတယ၊၊

ေဝဖနသတခႛကေတာ ဥးဝငးတငက အခလ ေခယ စစေဆးခတာဟာ မကာခငက

ဝၝရႀငတနပႛစ သတငးစာမႀာ စစအစးရရႛ ေရၾးေကာကပၾနႛ ပတသက႓ပး အေမရကန

လၿတေတာအမတ ဂငဝကဘရႛ အယအဆေတၾက ေဝဖနရႀတခထားတ ဥးဝငးတငရႛ

ေဆာငးပၝးနႛ ပတသကလႛ အာဏာပငေတၾက အမကထား႓ပး အေရးယဖႛ အပစရႀာတ

လပရပတခပလႛ ေပာကပၝတယ၊၊

ဥးဝငးတငက RFA အဖၾႛသား ဥးခငေမာငစး တကရက ဆကသၾယေမးမနးခတာက

နားဆငႎငပၝတယ၊၊

ကညညေအာငအတၾက လၿတေတာအမတစးရမ

2009-09-12

http://www.rfa.org/burmese/news/Maryland_congressman_concerns_over_detaine

d_American_citizen-09122009125735.html/story_main?textonly=1

အေမရကနႎငငသား ကညညေအာင (ေခ) ကေကာေဇာလၾင အဖမးခရတအေပမႀာ

ေမရလနး ပညနယက ေအာကလၿတေတာအမတ Christ Van Hollen က စးရမမကငး

ဖစေနေကာငး မေနႛက ေပာဆလကပၝတယ။ မနမာအာဏာပငေတၾက

ရနကနေလဆပအဝငမႀာ ကညညေအာငက ဖမးဆးခတာနႛ ပတသကလႛ သေနထငတ

အေမရကန ပညေထာငစ ေမရလနးပညနယက ေအာကလၿတေတာအမတ Christ Van

Hollen ဆက သငယခငးမတေဆၾေတၾက ႓ပးခတ ရကပငးအတၾငးမႀာ အေကာငးကားခ႓ပး

အလငအမန စစမးေပးဖႛ ေမတၨာရပခခပၝတယ။

ဒၝနႛ ပတသက႓ပး ေအာကလၿတေတာအမတရးက တယလဖနးနႛ မေနႛက

အေကာငးပနခတယလႛ ကညညေအာငရႛမတေဆၾ မဝၝဝၝက ေပာပၝတယ။

မဝၝဝၝ။ ။“သတႛအေနနႛ ဒစာက ရရခငးမႀာ တကယက သတႛ စးရမပၝတယ။ ေနာက႓ပးေတာ

သတႛအေနနႛ ဒကစၤက လၿတေတာက စတဝငစားတ ကစၤအခအေနနႛ သတမႀတထားပၝတယ။

သတမႀတ႓ပးေတာ ရနကနမႀာရႀတ ACS ကလညး သတႛ ထပ႓ပးေတာ ေပာ႓ပး ဒကစၤက

အတတႎငဆး အမနဆး ေဆာငရၾကေပးဖႛ သတႛလပထားပၝတယဆတာက ကမက

Page 105: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 105

အေကာငးပနလာတာ ဖစပၝတယ”

ရနကနမႀာရႀတ အေမရကနသရးက အာဏာပငေတၾဆမႀာ စစမးထားတယဆေပမယ

ပဂၢလေရးဆငရာလ႓ခမႁဥပေဒအရ ကညညေအာင ကစၤနႛပတသက႓ပး အမားသေအာင

ထတ ပနေကညာဖႛ မရႀဘးဆတ အေကာငးပနကားခကအေပ မဝၝဝၝက အခလ

တနႛ ပနေပာဆပၝတယ။

မဝၝဝၝ။ ။“သတႛအေနနႛ အေမရကနသရးကေန႓ပးေတာ မနမာႎငငမႀာရႀတ

ႎငငခားေရးဝန႒ကးဌာနက ဒကစၤနႛ ပတသက႓ပးေတာ အေကာငးကားမယ။

အေကာငးကား႓ပးလႛရႀရင သတႛအေနနႛ ဒလတေယာကက ေတၾႛႎငခၾင ဆတဥစၤာက သတႛက

ထပ႓ပးေတာ ေတာငးဆရတယ။ ေတာငးဆတအခၝမႀာ မနမာအာဏာပငမားအေနနႛ ခၾင ပမႀသာ

သၾား႓ပးေတာေတၾႛခၾငရႀတယ။ ဟဘကက ဘာမႀ ပန႓ပးေတာ အေကာငးမကားဘးဆရင ဘာမႀ

လပလႛမရဘး။ အဒအတၾကေကာင အခလ စစမးစစေဆးေနတအခၝမႀာ မနမာ

အာဏာပငမားအေနနႛ ဘာမႀ ပန႓ပး အေကာငးမကားတအတၾကေကာင သတႛအေနနႛ

ဘာသတငးမႀ ထတ ပနေပာကားခၾင မရႀေသးဘးလႛ Privacy Act က ကမနားလညပၝတယ”

ကညညေအာငက ဘယေနရာမႀာ ထနးသမးထားသလဆတာ မသားစဝငေတၾအေနနႛ

အခခနထ စစမးေနဆဖစတယလႛ သရပၝတယ။

ႎငငေရးအကဥးသားေတၾ ရပငခၾင ေပာကဆးေနဆ

2009-09-12

http://www.rfa.org/burmese/news/four_NLD_members_who_arrested_in_saffron_r

evolution_released-09122009111221.html/story_main?textonly=1

၂ဝဝ၇ ခႎႀစ ေရၿဝၝေရာင စကတငဘာ သဃာအ႐ကၾမႁအတၾငး အဖမးခခရသေတၾထက

ပခကႃ႓မႛနယ NLD စညးအဖၾႛဝင ေရႀႛေန ဥးေနလ အပၝအဝင NLD အဖၾႛဝင သးဥးက ႓ပးခတ

သးရကက ပနလၾတေပးလကေပမယ အဒ အခနတနးက ဖမးဆးခခရတ NLD အဖၾႛဝငေတၾ

ကနေနေသးတအတၾက သတႚကပၝ အမန ပနလၿတေပးဖႛ ႎငငေရးအကဥးသား

မသားစဝငေတၾက ဒကေနႛ ေတာငးဆခကပၝတယ။

NLD စညးအဖၾႛဝင ေရႀႛေနဥးေနလက သရကေထာငကေန ပနလၿတေပးလကေကာငး NLD

ေပာခၾငရပဂၢလ ဥးခငေမာငေဆၾက RFA က ေပာပၝတယ။

ဥးခငေမာငေဆၾ။ ။ ကေနာသရသေလာကကေတာ ပခကႃ NLD ထက ေရႀႛေန

ဥးေနလတႛဆရင သရကလ ေနရာမးမႀာလႛ မႀတမတယေလ။ ေပၝကနႛ ပခကႃကားမႀာရႀတ ရၾာက

ရေဘာေလးေယာကေလာကေတာ လၾတလာတယလႛ ေပာပၝတယ။ သတႛက ႎႀစေစလႛ

လၿတေပးလကတာလႛ ဆပၝတယ။ ၂ဝဝ၇ စကတငဘာလက အဖမးခခရတာလႛ ေပာႎငပၝတယ

Page 106: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 106

မနမာပညမႀ ႎငငေရးအကဥးသားမား၏ ဓာတပႎႀင မႀတတမးမားက ထငးမနမာနယစပ၊

မေဆာက႓မႚ အေခစက မနမာႎငင၊ ႎငငေရး အကဥးသားမား ကညေစာငေရႀာကေရး အဖၾႚ

႟းတၾင ပသထားပ ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

၂ဝဝ၇ ခႎႀစ စကတငဘာလ သဃာလႁပရႀားမႁအတၾငး အဖမးဆးခရ႓ပး ေထာငဒဏ (၂) ႎႀစ

ခမႀတခထားရတ တခား NLD အဖၾႛဝငေတၾ မနမာႎငငအႎႀႛက အကဥးေထာငေတၾထမႀာ

ဆကရႀေနဆပလႛ ထငး-မနမာ နယစပအေခစက (ေအေအပပ) ေခ ႎငငေရးအကဥးသားမား

ကညေစာငေရႀာကေရးအဖၾႛက စာရငးထတ ပနထားပၝတယ။

ေထာငဒဏ (၂) ႎႀစ သတမႀတခကအရ ဒ ႎငငေရးအကဥးသားေတၾဟာ ၂ဝဝ၉ ခႎႀစ

စကတငဘာလထမႀာ ပနလၾတရမႀာဖစေပမယ အခခနအထ ပနလၿတမေပးေသးတာနႛ

ပတသက႓ပး NLD ေပာခၾငရပဂၢလ ဥးခငေမာငေဆၾက အခလ မႀတခကေပးပၝတယ။

ဥးခငေမာငေဆၾ။ ။ႎငငေရးအကဥးသားေတၾ ေထာငထမႀာ သမားေတၾလ

ေလ႖ာရကမရတာေတာ အားလးပ သကပၝလမမယ။ လသတမႁေတၾ မဒနးမႁေတၾလ

အမႁေတၾမႀာေတာ ေကာငးမၾနစၾာ ေနထငလႛရႀရင ေလ႖ာရကေတၾေပးပၝတယ။ ေအဘစေပၝ၊ ကၾာ

လႛေခတာေပၝ။ ဒၝေပမယ ႎငငေရးမႁနႛကတ ပဂၢလေတၾ၊ ႎငငေရးအကဥးသားေတၾက

ေလ႖ာရကမေပးတအခၝကေတာ ႎႀစ ပညေအာင ေနရပၝတယ။ ေလ႖ာရကမေပးတအတၾက

ပစဒဏက အဆးအထ ခခရသေတၾ မားပၝတယ။ ဒၝကေတာ ကေနာတႛ လကရႀ လကေတၾႛ

ခစားေနရတ အေခအေနေပၝဗာ။

ႎငငေရးအကဥးသားေတၾက တရားရးက ေထာငဒဏ အမနႛခစဥမႀာ ရစခနးအခပထ

ေနခရတရကေတၾက အကဥးကရကထ ထညတၾက႓ပး အကးခစားခၾင ရေစမယလႛ

တရားသ႒ကးက ဆေပမယ ၂ဝဝ၇ ခႎႀစ စကတငဘာလမႀာ အဖမးခရ႓ပး ေထာငဒဏ (၂) ႎႀစ

Page 107: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 107

ပညတ ဒ စကတငဘာလထ ပနလၾတလာရမယ NLD ပၝတဝငတခႛ အကဥးေထာငေတၾထ

ကနေနေသးတယလႚ သရပၝတယ။

လ႖ႚဝႀကလငေခၝငးတခ ထပပးေဖာကလပေန

2009-09-11

http://www.rfa.org/burmese/news/another_secret_tunnel_in_upper_burma-

09112009155432.html/story_main?textonly=1

ေနပညေတာနႛ မင ၁၅၀ အကၾာ မေကၾးတငး နတေမာက႓မႚနယအတၾငးက ေတာငေကာတခမႀာ

စစအစးရက လ႖ႚဝႀကလငေခၝငးတခ ေဖာကလပေနတယလႛ ေဒသခေတၾက RFA က

ေပာပၝတယ၊၊

ဒစမကနးဟာ နတေမာကမႛနႛ မင ၂၀ အကၾာ ဒနႛသလၾနပငေကးရၾာရႛ အေနာကဖက၊

ဆငေသကနရၾာရႛ အေရႀႛဖကမႀာရႀတ ကလားေတာငတနးနႛ တးတးတကေတာငတနးမႀာ

အေကာငအထညေဖာေနတာ ဖစပၝတယ၊၊ စမကနးေနရာတခလးက စစတပက

ေနရာအပညယထားပး၊ ေဒသခေတၾက စမကနးအနးအနား ဖတသနးသၾားလာခၾင မပဘးလႛ

သရပၝတယ၊၊

ဒစမကနးက ၂၀၀၈ ခႎႀစ၊ ဇၾနလေလာကကတညးက စတင အေကာငအထညေဖာေနတာ

ဖစပၝတယ၊၊ ကလားေတာငတနးမႀာ စတငေဖာကလပေနတ ဒဥမငလငေခၝငးဟာ

ေနပညေတာအထ ဆကသၾယ ပး၊ အ႒ကးစား လကနကေတၾ သေလႀာငေရးအပၝအဝင

စစဖကအတၾက အသးပဖၾယ ရႀတယလႛ သတငးေတၾ ေပထၾကေနပၝတယ၊၊

ဒစမကနးနႛ ပတသကလႛ ေဒသခတဥးက RFA အဖၾႛသား ကေကာေကာေအာငက ဆကသၾယ

ေမးမနးထားပၝတယ၊၊

ႎငငေရးအကဥးသားဥးတငယ ကနးမာေရးပမဆးဝၝးေန

2009-09-11 http://www.rfa.org/burmese/news/political_prisoners_in_poor_health-

09112009142239.html/story_main?textonly=1

Page 108: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 108

အငးစနေထာငက ႎငငေရးအကဥးသား ဥးတငယဟာ ကနးမာေရး ပမဆး႟ၾားလာေန႓ပး၊

စကတငဘာ ၁၁ရက ဒကေနႛမနက အငးစန႓မႚနယေဆး႟က သၾားေရာက ပသရတယလႛ

သမးဖစသ မသငးသငးယက ေပာပၝတယ။

မနမာႎငငတၾင ႎငငေရးလႁပရႀားသမားအား မတနတဆ ႒ကးေလးေသာ အပစဒဏမား

ခမႀတေနခငးက ဆနႛကငကနႛကၾက၍ ႎငငေရး အကဥးသား အားလး လၿတေပးရန အႎၬယႎငင

နယးေဒလ႓မႚတၾင ၂၀၀၈ခႎႀစ ႎဝငဘာလ ၂၂ရကေနႚက ဆႎၬပေနသမား ဖစပၝသည။ (Photo:

AFP)

မသငးသငးယ။ ။ “ေထာငေဆး႟မႀာ အခ ေဆး႟တကေနရတာေလ၊ အပငဌာနက

ရကခနးေပးလႛ ရကခနးပန ပတယေပၝေနာ၊ အငးစနေဆး႟၊ ကးေပၝငးတကလႛ၊ အစာအမေရာ၊

ကးေပၝငးက အဒမႀာ ခဏခဏ မးလႛ အစာအမေအာငတာ မကလးတဖကကေလ၊

မမငရေတာဘး။”

ဥးတငယဟာ အမးသားဒမကေရစအဖၾႚခပ လႁငသာယာ႓မႚနယ ဥကႉဖစ႓ပး အဖမးမခရခငက

အမညမသသတဥး ေခာငး႟ကတဒဏ၊ သလကသးနႛ အထးခရတ ဒဏေတၾေကာင

မကလးတဖက မမငရေတာတအပင ေသၾးတး၊ အ႟းကးေပၝငးတကတ ေဝဒနာနႛ

အစာအမေရာဂၝေတၾလညး ခစားေနရတယလႛ မသားစဝငေတၾက ေပာပၝတယ။

သဟာ ေထာငဒဏ ၉ ႎႀစခၾခမႀတခထားရ ပၝတယ။

ဒအေတာအတၾငး၂၀၀၇ မးဆက ဗမာႎငငလးဆငရာ ေကာငးသားသမဂၢမား အဖၾႚခပ

ေခၝငးေဆာငတဥး ဖစတ ႎငငေရးအကဥးသား ကေကာကက က

ေ႟ၿဝၝေရာငသဃာလႁပရႀားမႁမႀာ ဗကသ ေကာငးသားေခၝငးေဆာငအဖစ လႁပရႀားခတ ကစၤေတၾနႛ

ပတသက႓ပး ရအရာရႀတဥးက ႓ပးခတ စကတငဘာလ ၅ ရက ေနႛမႀာ ေထာငတၾငးက

လာေရာက႓ပး ထပမ စစေဆးေမးမနးခတအတၾက ေနာကထပအမႁဖၾင အေရးယတာမးေတၾ

ရႀလာႎငမလားဆ႓ပး မသားစဝငေတၾက စးရမပပနေနပၝတယ။ ကေကာကကရ ညမဖစသက

ခလ ေပာပပၝတယ။

Page 109: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 109

ကေကာကက၏ ညမ။ ။ “ရနကနက၊ ပနးဘတနးက ဒရအပ

ေမာငေမာငသနးကေန႓ပးေတာ စစေကာေရးသေဘာမးေပၝေနာ၊ လာေရာကေတၾႚဆတယတ၊

ေတၾႚဆတအခၝကေတာ သက အေပာငးအလ တခရႀတယေပၝ၊ အစးရတခ အေပာငးအလ

အတၾငးမႀာတ ဖစခ႓ပးတ အေဟာငး ပနာေတၾက ႓ပးပတေအာင ေဖရႀငးဖႛ အတၾကေလ၊

ဗကသ ေကာငးသား ေကာကကေပၝ၊ ႓မႚေတာခနးမေရႀႚမႀာ မနႛခၾနးေပာခတ ကစၤေလ၊ အစးရ

လ႒ကးပငးကေန႓ပးေတာ တာဝနေပးတ သေဘာမးေပၝ၊ အဒအတၾကေကာင သတႛ လာ႓ပး

ေတၾႚဆ ေမးမနးတယဆ႓ပး ေကာငးေကာငးမၾနမၾနပ ေမးသၾားပၝတယတ။”

“ဘာေတၾ ေမးသၾားလဆေတာ အဒေနႛက ေပာခတ မနႛခၾနးရယ၊ သႛရ သေဘာထားေပၝ၊

လၿတေပးဖႛ ဘာညာေတာ လာ႓ပး ေဆၾးေႎၾးတ သေဘာမး မဟတဖး၊ သႛရ ဖစခ႓ပးတ ပနာ

အေဟာငးက ပန႓ပး အစေဖာလကတ သေဘာမး ဖစေနတယ။”

စစအစးရကသႛက ဝငေရာကဖမးဆးရာမႀာ တခား သကေသအေထာကအထား တစတရာ

မေတၾႚခေပမ ရေဘာ သးကပဝင ဗလမႀႃးခပေဟာငး ေကာေဇာရ အတၪပၯတၨ စဒေခၾ

ေတၾႚရႀတယဆ႓ပး ေထာငဒဏ ၃ ႎႀစ ခမႀတခပၝတယ။ ကေကာကကဟာ ေတာင႒ကးေထာငမႀာ

ရႀေနပၝတယ။

ဒအေတာအတၾငးမႀာပ ရနကန႓မႚ လႁငတကသလ ေကာငးေဆာငေတၾက ဖမးဆးခရတ မ႟ၾာ

လငယ ၅ ဥး ထက ကေအာငလႁငမငးဟာ အငးစနေထာငမႀာ အကတေဝဒနာခစားေနရေပမ

ေထာငအာဏာပငေတၾက ေဆးဝၝးကသေပးမႁ မရႀဘးလႛ သရပၝတယ။

ေကအငအႎႀင စစအစးရေဆၾးေႎၾးပၾ

သေဘာတညမႁမရေသး

2009-09-11

http://www.rfa.org/burmese/news/talk_between_kachin_and_regime_no_progress-

09112009132001.html/story_main?textonly=1

Page 110: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 110

ကခငလၾတလပေရးအဖၾႚ ေကအငအနႛ မနမာစစအစးရ ကယစားလႀယေတၾ စကတငဘာ ၉

ရကေနႛတနးက ေမာကပငးတငး စစဌာနခပမႀာ ထပမေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးခကေပမ

နယ ခားေစာငတပ အသၾငေပာငးေရးကစၤနႛ ပတသက႓ပး သေဘာတညမႁ မရေသးပ

ေသာငမတငေရမက ဖစေနဆပလႛ သရပၝတယ။

ေကအငအနႛ မဟာမတလပထားတ မနမာႎငင အမးသား ဒမကရကတစ

မဟာမတတပမေတာ ကးကနႛအဖၾႚက မနမာစစအစးရတပေတၾက

တကခကသမးပက႓ပးတေနာက ပထမဆးကငးပတ ႎႀစဖကေတၾႚဆပၾမႀာ ေကအငအဖကက

တင ပထားတ ကခငေဒသ ကာကၾယေရးတပဆ႓ပး အသၾငေပာငးလဖႛ ကစၤကလညး

စစအစးရဖကက လကမခပ နယ ခားေစာင တပဖၾႚေရးကသာ ဆကလပဖႛ

မနမာစစအစးရကယစားလႀယေတၾက တကတၾနးခတယလႛ ေကအငအ ဒ ဥကႉ

ဗလခပေဇာဆငးက RFA က အခလေပာပၝတယ၊

ဗလခပေဇာဆငး။ ။ “ကေနာတႛတင ပထားတကစၤနႛ ပတသကလႛ သတႛအေနနႛ

တတငးတပညလး တႎငငလးမႀာ နာမညတခတညးနႛ ဖစဖႛလတယ၊ ေဒသအသးသးမႀာ

အဖၾႚအစညးအသးသးမႀာ မတညတဟာဖစရငေတာ ႎငငေတာအစးရအေနနႛကေတာ ဒၝနႛ

ပတသကလႛ အခကအခဖစတယ၊ ဒၝနႛ ပတသကလႛ အားလးဟာ နယ ခားေစာငတပနာမညနႛပ

အားလးအတၾက သငေတာတယဆတာပ အခထေတာ ဒေလာကပ ကေနာတႛ

ေဆၾးေႎၾးလႛရတယ၊ အဒၝေကာင ဒၝနႛ ပတသကလႛ ကေနာ တႛကယအတၾငးမႀာ

ေဆၾးေႎၾး႓ပးကေနာတႛ က ဘယလ အဆးအဖတေပးရဖႛ လမယဆတာက

အဒအခနမႀသရမယခငဗ။”

ေကအငအအဖၾႚအတၾငး ပနလညေဆၾးေႎၾး႓ပး အေကာငးပနရမ ကစၤက

အခနသတမႀတေပးတာမး မရႀေပမ ယခလအတၾငး ႎႀစဖက ပန႓ပးေတၾႚဆသငတယလႛ သက

ေပာပၝတယ။

ကးကနႛအဖၾႚ႓ပးရင ေကအငအက မနမာစစအစးရက တကခကမယဆတ

သတငးေတၾထၾကေနတာေကာင လငဇာ၊ လၾယကယ၊ မငဂာယန စတ နယစပေဒသကလေတၾ

စးရမ႓ပးေတာ တ႟တႎငငဘကက ေပာငးေ႟ၿႛ တမးေရႀာငေနကပၝတယ၊ ဒၝေပမ

လကရႀအေခအေနမႀာ ဘာမႀစးရမစရာမလပၝဘးလႛ ဗလခပေဇာဆငးက ခလေပာပၝတယ။

ဗလခပေဇာဆငး။ ။ “အခအထက ကေနာတႛ ေဆၾးေႎၾးတေနရာမႀာ ႓ငမးခမးေရးကပ

အားလးက ထနးသမးကဖႛ ေနာက႓ငမးခမးေရးက ထနးသမး႓ပးပ အသၾငကးေပာငးေရးက

လပဖႛ ေရႀႚဆက႓ပးလပဖႛ ၊ ၂၀၁၀ ေ႟ၾးေကာကပၾက လပကဖႛ ဒၝေတၾပ ကေနာတႛက အဓကထား

ေဆၾးေႎၾးကတယဗ၊ အဒၝေကာငမႛ႓ငမးခမးေရးနႛ ပတသကတာကလညးပ ဗလခပ႒ကး ရမင

သကယ တငလညး ေပာတယ။ အပငက သတငးအမးစရႀတယ၊ ဒသတငးမးစ လၿငတဟာက

အထငမႀားအမငမႀား မဖစဖႛ အထငမႀားအမငမႀား ဖစရင ဆးဖတတာ မႀားလမမယ၊

အလပလပတာလညး မႀားလမမယ၊ စစစကဖႛ ေပာပပၝတယ။ အဒၝေကာငမႛ ထးထးခားခား

စးရမစရာမရႀဘးလႛပ သေဘာထားပၝတယခငဗ။”

ဧ႓ပလ ၂၇ ရကေနႛကစ႓ပး ခခနထ နယ ခားေစာငတပ အသၾငေပာငးေရးနႛ ပတသကလႛ

ေကအငအနႛ မနမာစစအစးရကား ေတၾႚဆေဆၾးေႎၾးခကတာ ၇ ႒ကမတတ ရႀပၝ႓ပ၊

စစအစးရဖကက ဘာတခမႀ လကေလာေဆၾးေႎၾးခတာ ဘာမႀမေတၾႚခရပၝဘး။ ေကအငအအေနနႛ

Page 111: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 111

အဖၾႚအတၾငး ဒၝကပ ပန႓ပးေဆၾးေႎၾးရငလညး သေဘာတလကခကမႀာမဟတဘး။ အဒအခၝ

ပသနာေတၾ တကလာႎငတယလႛ ကခငလမႁႛဖၾႚ႓ဖးေရး ကၾနရကအဖၾႚ ဥကႉ ဥးေအာငဝၝက

သးသပပၝတယ။

ဥးေအာငဝၝ။ ။ “နယ ခားေစာငတပအသၾင ပန႓ပးမႀ တပတၾငးမႀာ ေဆၾးေႎၾးလာမယဆရင

ေကအငေအ အေနနႛ လကခႎငစရာေတာ အေကာငးမရႀဘး၊ ေကအငေအကလညး ဒဟာက

လကမခဘးဆရင ပမတငးမာလာမဟာမး ဖစတယ၊ မလၾမေသၾ စစတကဖႛ ဖစလာမယ၊

စစတကဖႛ ဖစလာ႓ပဆရင လးလးလားလားေတာ နအဖ အေပမႀာပ တာဝနရႀပၝတယ။”

ဇၾနနႛ ဇလငလအတၾငးက ကခငလထနႛ အေဝးေရာက ကခငတငးရငးသားေတၾအေပ

ေကအငအက စစတမးေကာကယခတ အခၝမႀာ ၉၀ ရာခငႎႁနးေကာက နယ ခားေစာငတပ

အသၾငေပာငးေရးက လကမခကဘးလႛ သရပၝတယ။

ေရနကမၯဏ႒ကးမားက စစအစးရက ဘလခ၍

အကးရႀေစ

2009-09-10

http://www.rfa.org/burmese/news/regime_makes_billions_from_gas_deals-

09102009154716.html/story_main?textonly=1

မနမာႎငငမႀာ ေရနနႛ သဘာဝဓာတေငၾႚ တးေဖာေနတ Total နႛ Chevron

ေရနကမၯဏ႒ကးေတၾေကာင မနမာႎငငသားေတၾ ဒကၡေရာကရပေတၾနႛ ပတသက႓ပး

လႛအခၾငအေရး ေစာငကညအဖၾႚတခ ဖစတ Earthrights International ERI အဖၾႚက

အစရငခစာ ႎႀစေစာင ထတ ပနခပၝတယ။

မနမာႎငငက လႛအခၾငအေရး ခးေဖာကမႁကစၤေတၾနႛ ေရနကမၯဏ႒ကးေတၾကား

ဆကစပေနပေတၾနႛ ပတသက႓ပး ERI က သတငးစာ ရႀငးလငးပၾတရပက ထငးႎငင

ဗနေကာက႓မႚ ႎငငခား သတငးေထာကမား အသငးမႀာ စကတငဘာ ၁၀ ရက ဒကေနႛမနက

ကငးပခပၝတယ။

ဒအစရငခစာ ထတေဝတာနႛ ပတသက႓ပး ERI အဖၾႚရ မနမာႎငင စမကနးဆငရာ

တာဝနခတဥးဖစတ ကႎငထၾနးက RFA က အခလေပာပၝတယ။

ကႎငထၾနး။ ။ “က႗နေတာတႛ ဒအဖၾႚရ ထတရခငး ရည႟ၾယခကက ကမၯဏကေတာ

ထၾကသၾားပၝလႛ က႗နေတာတႛ မေပာခငဘး၊ ဒၝေပမ၊ သတႛ ဒအထမႀာ ရႀတ အခနမႀာ သတႛ

အာဏာေတၾက သး႓ပးေတာ ဒေဒသမႀာ သတႛ ေပာတအတငး ပမေကာငးမၾနလာေအာင

လပေပးဖႛ တဆကတညးမႀာလညး သတႛ ပကဆေတၾ ဗမာစစအစးရက ေပးေနတယ။ ဒၝေပမ

႟ၾာသ႟ၾာသားေတၾ၊ တငးသပညသားေတၾ မသဘး၊ ဘယကေပးလ ဘယကေရာကလဆတာ

မသဘး။ အဒၝေတၾက သတႛ ထတေဖာ ရႀငးလငးပဖႛ။ တခကတညးမႀာလညး ဘယလေပာမလ

ဒေဒသမႀာ သတႛရ စမကနးေကာင ဖစပကေနတ လႛအခၾငအေရး ခးေဖာကမႁ ဖစေနတာက

သတႛ ပနလည တာဝနယဖႛ က႗နေတာတႛက အလမး ေတာငးဆခငပၝတယ။ ႓ပးေတာလညး

သတမႀတထားတ ပကလငး ေကာရဒၝကလညး အဒ ပကလငးေကာငးတေလ႖ာကသၾားတ

Page 112: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 112

ေနရာေလာကပ ဒၝေပမ အမႀနတကယမႀာကေတာ ပကလငး လ ခေရးတာဝန ယေနတ

စစသားေတၾက အဒ ေကာရဒၝ တခတညးမႀာ သၾားတာမဟတဖး။ အဒေဘးကေန

႟ၾာေနရာေတၾကပၝ သၾားတယ။ ဆေတာ အဒ ေဒသေတၾက ပနလည ကည႟ႁေစာငေရႀာကေပးဖႛ

ေပၝေနာ၊ အဒၝက က႗နေတာတႛ လခငပၝတယ။”

ဒအစရငခစာႎႀစေစာငမႀာ Total နႛ Chevron ကမာေရနကမၯဏေတၾ မနမာေမေပမႀာ ေရနနႛ

သဘာဝဓာတေငၾႚ တးေဖာ႓ပး မနမာကေန ထငးႎငငက ေရာငးရာမႀာ ဓာတေငၾႚပကလငးေတၾ

သၾားရာလမးတေလ႖ာကက ပညသေတၾ အဓမ လပအားေပးခငးေစခရတအေကာငးေတၾ၊ တခႚ

အသကဆးရႁးခကရပေတၾ၊ ပညသေတၾေနစရာ အးအမေတၾေပာက႓ပး ဒကၡသညအဖစနႛ

ထငးႎငငဘက ေရာကေနကရတ အေခအေနေတၾ၊ ေရနကမၯဏ႒ကးေတၾဆကေန စစအစးရက

ေငၾေကး အကးအမတ အေမရကနေဒလာ သနး ၄,၈၀၀ ေကာ ရရႀေနတ အေကာငးေတၾ၊

အဒေငၾေတၾက စငကာပဘဏေတၾကေနတဆင လနာမညမးစနႛ လၿေပာငးေပးေနပေတၾ

ေရးသားထားပၝတယ။

ERI အဖၾႚရ ဒသတငးစာရႀငးလငးပၾက အဖၾႚရ မနမာႎငင စမကနးဆငရာတာဝနခ ေတၾ ဖစတ

Matthew F. Smith နႛ ကႎငထၾနးတႛက ရႀငးလငးေပာကားခက ပၝတယ။ ဒပၾက

ပညပသတငးဌာနအသးသးက သတငးေထာကေတၾ နႛ အဖၾႚအစညး ကယစားလႀယေတၾ

စစေပၝငး ၇၀ ခနႛ တကေရာကခကပၝတယ။

ဒကစၤနႛပတသက႓ပး အဖၾႚရ မနမာႎငင စမကနးဆငရာ တာဝနခတဥးဖစတ ကႎငထၾနးက

RFA အဖၾႚသား ကေနရနေကာက ေတၾႚဆေမးမနးခပၝတယ။

ေဒေအာငဆနးစကည၏အယခ တရားဥပေဒ

မႀနကနေရးအတၾကဖစ

2009-09-10http://www.rfa.org/burmese/news/lawyers_seek_justice_for_suu_kyi-

09102009145436.html/story_main?textonly=1

မနမာဒမကေရစ ေခၝငးေဆာင ေဒေအာငဆနးစကည ဆကလက အယခဝငတာဟာ

ဥပေဒအရ ႎငတာ ႟ႁးတာထက တရားဥပေဒ စးမးေရးနႛ တရားစရငေရးစနစ

မႀနကနမႁရႀေရးအတၾက ဖစတယလႛ ဒကေနႛ စကတငဘာ ၁၀ ရကမႀာ အကးေဆာင

ေရႀႚေနေတၾနႛ ေတၾႚဆရာမႀာ ေပာဆလကပၝတယ။

လာမ စကတငဘာလ ၁၈ ရကေနႛမႀာ အယခ အ႓ပးသတ ေလ႖ာကလခက တငသၾငးရမ ကစၤနႛ

ပတသက႓ပး ေဒေအာငဆနးစကညနႛ သရ ေရႀႚေန ေလးဥးဟာ ဒကေနႛ ေနလညပငးမႀာ ၂

နာရကာ ေတၾႚဆခၾငရခတယလႛ ေရႀႚေန ဥးဥာဏဝငးက RFA က ေပာပၝတယ။

ဥးဉာဏဝငး။ ။ “အယခမႀာ အခဟာက အ႓ပးသတ ေလ႖ာကလခကက ၁၈ ရကေနႛ

ခနးထားေတာ က႗နေတာတႛရ အယခ အေကာငးပခက ၁၁ ခကေပမႀာ က႗နေတာတႛ

လအပတာေတၾက ေဆၾးေႎၾးတာပၝ။ ဒေနႛ ေဆၾးေႎၾးတာကေတာ အားလး အ႓ပးအစး

ေဆၾးေႎၾးႎငတယလႛေတာ ေပာရငရပၝတယ။”

Page 113: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 113

အငးစနေထာငတၾငး အထးတရား႟းရ စရငခကနႛ ပတသက႓ပး ေဒေအာငဆနးစကည အေနနႛ

အယခဝငရာမႀာ ၁၉၇၄ ခႎႀစ အေခခဥပေဒမႀာ ပဌာနးထားတအခကေတၾနႛ သႛအေပ

တရားစၾထားတာဟာ မႀနကနမႁ မရႀဘးဆတာက အဓက ေလ႖ာကလတငပမႀာ ဖစတယလႛ

ဥးဥာဏဝငးကေပာပၝတယ။

ဥးဉာဏဝငး။ ။ “၁၉၇၄ ခႎႀစ ဖၾႚစညးပ အေခခဥပေဒဟာ အသးပလႛ ရမရ၊

ေဒေအာငဆနးစကညအေပမႀာ စၾပစၾထားတာက ဒဟာေတၾက အသးပ႓ပးေတာ၊ အဒ

ဥပေဒက အသးပ႓ပးေတာ တားဆးတယ၊ ကနႛသတတယ၊ ဒၝေကာင ဒၝက ခးေဖာကတယလႛ

ဒလ ေပာတာက၊ အဒေတာ က႗နေတာတႛက ဒဖၾႚစညးပ အေခခဥပေဒက သးလႛက

မရေတာဘး၊ သးခၾင မရႀေတာဘး ဆတဟာက က႗နေတာတႛ အဓက က႗နေတာတႛ

ေလ႖ာကလမယ၊ အ ေနာက႓ပးေတာ ဒဥပေဒေတၾက မမလရာ ခ ႚထၾင အသးပခၾင မရႀဘး။ ဒလ

ခ ႚထၾင အသးပတယဆတာ ဥပေဒက အဓပၯာယဖၾငတာ။ ဥပေဒက အဓပၯာယဖၾငတ အာဏာက

ဘယဌာနဆငရာမႀ ဒအာဏာမရႀဘး၊ ပညသႛလၿတေတာမႀာပ ရႀတယ။

ပညသႛလၿတေတာဆတာလညး လကရႀ မရႀဘး။ အဒေတာ ဒအေခအေနေတၾက ဥပေဒ

အခကအလကေတၾက က႗နေတာတႛ တင ပမႀာ။”

ေရႀႚေနေတၾနႛ ေတၾႚဆရာမႀာ ေဒေအာငဆနးစကညက မနမာအဖၾႚအစညးေတၾ အပၝအဝင

ႎငငေရးအရ သေဘာထားအမငေတၾ တညတ တငးရငးသားအဖၾႚအစညး အားလး ညႌၾတမႁ

ရႀဖႛလညး ေပာဆခတယလႛ ဥးဥာဏဝငးက ေပာပၝတယ။

ေဒေအာငဆနးစကညဟာ ေနအမမႀာ အကယခပသေဘာမး စညးကမးခကေတၾနႛ

ထနးသမးထားခထားရ႓ပး မသားစဆရာဝန ေဒၝကတာ တငမးဝငးနႛ ကသခၾငေပးဖႛ

ေတာငးဆထားတာကလညး အခခနထ အာဏာပငေတၾဘကက အေကာငးတစတရာ

မတႛ ပနေသးဘးလႛ သရပၝတယ။

ေဒေအာငဆနးစကညနႛ ေတၾႚခတ ေရႀႚေနဥးဥာဏဝငးက မအငကငးႎငက ဆကသၾယ

ေမးမနးခပၝတယ

ေပာကေနသ ကညညေအာငကစၤ အေမရကန အစးရ စစမးဆ

2009-09-10

http://www.rfa.org/burmese/news/us_government_investigates_about_missing_citi

zen-09102009105634.html/story_main?textonly=1

႓ပးခတ သတငးပတက ရနကန မဂလာဒေလဆပကေန မနမာပညဖၾား အေမရကနႎငငသား

ကညညေအာင ေပာကဆးသၾားတ ကစၤနႛ ပတသက႓ပး၊ ရနကန႓မႚရႀ အေမရကနသ႟းက

RFAက စကတငဘာ ၉ ရက မေနႛက ထပမ ဆကသၾယေမးမနးခပၝတယ။

ေပာေရးဆခၾငရႀသ သအရာရႀက “မဒယာသတငးေတၾက ကေနာတႛလညး ကားပၝတယ။

ကားရ႓ပးတေနာကပငးမႀာ အေကာငးအခကေတၾ သရဖႛအတၾက မနမာအစးရဆ

စစမးေမးမနးခပၝတယ။ ေနာကဆကတၾလညး စစမးေနပၝတယ။ ထးထးခားခား ဘာမႀ

မသရေသးပၝဘး၊ အေမရကနဥပေဒအရ ပဂၢလေရး ကစၤေတၾမႀာ ကယေရးကယတာ

အခကအလကေတၾ က ထတေဖာေပာလႛ မရပၝဘး။ အေမရကနႎငငသား

Page 114: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 114

တေယာက ဖစတအတၾက ႎငငတကာမႀာ ရႀကတ အေမရကနသ႟းေတၾလပ

တတႎငတဘကက ကညေဆာင႟ၾကေပးသၾားမႀာပၝ ”လႛ ေပာကားသၾားပၝတယ။

မေနႛက ညေနပငး၊ ဝၝရႀငတနဒစ႓မႚေတာ အေမရကန ႎငငခားေရးဝန႒ကးဌာန

ေနႛစဥ ပလပေနက သတငးစာရႀငးပၾမႀာလညး ဝန႒ကးဌာန ေပာေရးဆခၾငရႀသ Mr. Ian Kelly

က အလားတပ ေပာပၝတယ။

ကေနာတႛ မနမာအစးရဆ စစမးေမးမနးခပၝတယ။ အေမရကနဥပေဒအရ ပဂၢလေရး

အခကအလကေတၾ က ကေနာတႛ ထတေဖာ ေပာလႛ မရပၝဘး၊ ဒၝအပင

သတမနနညးလမးအရ သနႛ ေတၾႚဆခၾငရဖႛ ႒ကးစားေနပၝတယလႛ ေပာကားသၾားပၝတယ။

ေဒေအာငဆနးစကည အမႁ အယခတငထားတကစၤနႛ ပတသက႓ပးေတာလညး ဘယေတာ

စစေဆးမယဆတာ ေနႛရကအတအက မသေသးေပမ၊ တရားမ႖တမႁရႀရႀ ကားနာစစေဆးဖႛ

အေမရကနအစးရအေနနႛ တကတၾနးသၾားမယလႛ အေမရကန ႎငငခားေရးဝန႒ကးဌာန

ေပာေရးဆခၾငရႀသ မစၤတာကယလက ေပာကားသၾားပၝတယ။

ဥးဥတၨမပလၾနေတာမ ႎႀစ ၇၀ ပည

အခမးအနားမားကငးပ

2009-09-09

http://www.rfa.org/burmese/news/dissidents_held_u_ottama_memorial_day-

09092009155248.html/story_main?textonly=1

မနမာႎငင ကလနေခတ မးခစေခၝငးေဆာင ဆရာေတာ ဥးဥတၨမ ပလၾနေတာမတ ႎႀစ ၇၀

ပည အထမးအမႀတအဖစ ရခင ပညနယက ႓မႚနယ ၇ ခ မႀာ လႁပရႀားမႁတခႚ ဒကေနႛ

စကတငဘာ ၉ ရကမႀာ ပလပခကတယလႛ သတငးရရႀပၝတယ။

ဂၾ၊ သတၾ၊ ရမးဗ၊ ေတာငကတ၊ မနေအာင၊ ေကာက ဖႃနႛ စစေတၾ႓မႚေတၾမႀာ ဆရာေတာရ

ဓာတပနႛ ေထ႟ပၯတၨေဝကာ၊ ဆေတာငးေမတၨာ ပႛသခကတယလႛ အမးသား ဒမကေရစအဖၾႚခပ

ရခင ပညနယ အတၾငးေရးမႀႃး ဥးသနးလႁငက RFA က ေပာပၝတယ။

ဥးသနးလႁင။ ။ “အဒ ခနစ႓မႚနယေပၝေနာ၊ အဒမႀာ က႗နေတာတႛ ဒ ဆရာေတာ ပရယ၊

ေနာက႓ပးေတာ ဆရာေတာရ ေထ႟ပၯတၨ၊ အဒၝေတၾ ၂,၀၀၀ ေကာေလာက၊ ဖနႛတယေပၝ၊

ေနာကတခက စကတငဘာလ ၅ ရကေနႛက ေတာငကတမႀာ ဥးဥတၨမပ ပၝတ တရႀပေတၾ

ဝတ႓ပးေတာ ဆေတာငးပၾေတၾ လပတယ၊ ဒ ေတာငကတ႓မႚနယ၊ ေသၾးေကာက႟ၾာ

ေစတေတာမႀာ လငယ ၂၀ ေလာကကေန႓ပးေတာ ေနႛလည ၂ နာရကေန႓ပးေတာ ၂

နာရခၾအထေပၝေလ၊ ဆေတာငးပၾ လပခတယ၊ ဆေတာငးခတာကေတာ ဆရာေတာ

အပၝအဝငေပၝေလ၊ လၾတလပေရး သမငးတေလ႖ာကလးနႛ က႗နေတာတႛ ဒမကေရစ တကပၾမႀာ

ကဆးသၾားတ ရဟနးရႀငလ၊ ေကာငးသား ပညသေတၾ ေကာငးရာဘဘဝက

ေရာကပၝေစေပၝေလ၊ ေနာကတခက ေဒေအာငဆနးစကည အပၝအဝင

ႎငငေရးအကဥးသားေတၾ အားလး အမနဆး လၾတေမာကပၝေစ ဆ႓ပးေတာ

ဆေတာငးခကတယ။”

Page 115: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 115

စစေတၾ႓မႚမႀာေတာ ဆရာေတာ ဥးဥတၨမ ပနးခတဝကနႛ ႓မႚေပေနရာတခႚမႀာ စစအစးရ

အာဏာပငေတၾဘကက လ ခေရးေတၾ ခထားတအတၾက အနညးအကဥးပ ပလပႎငခတယလႛ

ေပာပၝတယ။

ဥးသနးလႁင။ ။ “ဒ ဥးဥတၨမ ပနးခမႀာ လ ခေရးေတၾ အပည ေနရာယထားတယ။ ေနာက

ဘရား႒ကးတႛ၊ ေနာက ရေကာသဘရားတႛ၊ အဒလ အထငကရ ေနရာေတၾေပၝေနာ၊ ေနာက

ဘနး႒ကးေကာငးေတၾမႀာလညးပ ေကာငးဝေတၾမႀာ သတႛ လ ခေရးေတၾ ရႀတယ။ ေနာက႓ပးေတာ

ရက ကားေတၾနႛ ပတခာလႀညေနတယေပၝေနာ၊ သတႛ ဓာတပ ဖနႚတယ၊ ေထ႟ပၯတၨ

ဖနႛတယေပၝေနာ၊ အဒၝေလာကပ က႗နေတာတႛ လပႎငခတယဗ။”

ဒကေနႛ လ ခေရးေတၾ တငးကပထားေပမ ေတာငကတ႓မႚေပမႀာ လႁပရႀားမႁေတၾ

ပလပႎငခတယလႛ အမးသား ဒမကေရစအဖၾႚခပ ရခင ပညနယ ပနကားေရး အဖၾႚဝင

ဥးတငသနးေအာငက ေပာပၝတယ။

ပးခတ စကတငဘာလ ၇ ရကေနႛတနးကလညး ေတာငကတ႓မႚနယ အးထမးေစတမႀာ

လငယအေယာက ၄၀ ခနႛက ဆရာေတာ ဥးဥတၨမ႟ပပပၝ တရႀပေတၾ ဝတဆင႓ပး ဆေတာငးပၾ

ပလပခတယလႛ သက ဆပၝတယ။

ဆရာေတာ ဥးဥတၨမ ဆၾမးသၾတအမႀေဝပၾနႛ အမႀတတရေဟာေပာပၾက နယးေဒလရႀ ရခင

အမးသားေကာငစနႛ သာသနာဥေသႀာင အႎၬယ ဌာနခၾတႛ ပးေပၝငး႓ပး ကငးပခပၝတယ။

မနကပငးမႀာ နယးေဒလအေနာကပငးက မနမာရပသာခနးမမႀာ ေဟာေပာပၾ ကငးပခ႓ပး

ေ႟ၿဝၝေရာငေကာငးတကမႀာ သဃာေတာေတၾက ဆၾမးကပလႀႃကာ

အမႀအတမးေပးေဝခ႒ကပၝတယ။

ရခငအမးသားေကာငစ တၾဘကအတၾငးေရးမႀႃး ဥးေမာငလ႒ကးက RFA က အခလ

ေပာပပၝတယ။

ဥးေမာငလ႒ကး။ ။ “ဆရာေတာဟာ အေကာကတရားက ကငးလၾတႎငဖႛအတၾက

မမတႛဒကာ ဒကာမေတၾက လၾတေမာကေစဖႛအတၾက မးေမာငးထးပတ ဆရာေတာတပၝး

ဖစတယ။ အဒၝေကာငကေနာတႛက ဒေနႛ ဆရာေတာ႒ကးရ မးခစစတဓာတ ထကသန႓ပးေတာ

ဝသာႎရကၡတ တရားေတၾက ေစာငေရႀာက႓ပးေတာမႀ ဒေနႛစစအာဏာရႀငရ လကေအာကက

ဒတယ လၾတလပေရးက ရဖႛအတၾက ဆရာေတာရ စတဓာတက အမႀနတကယ

လကနာ႓ပးေတာမႀ ဆရာေတာရ ဝရယ၊ ဆရာေတာရဇၾ၊ ဆရာေတာရ စၾနႛလၿတမႁေတၾက

သဃာမးဆကသစေတၾက ကေနာတႛ မနမာႎငငမႀာ ပ၍ပ၍ ေပလာႎငေအာင

အလရည႟ၾယခကနႛ လပေဆာငရတာ ဖစပၝတယ။”

ဆရာေတာဟာ အႎၬယႎငင ကာလကတၨား႓မႚမႀာ ပညာသင႒ကား႓ပး ကာလကတၨား

တကသလမႀာ ပၝဠဘာသာ ကထကအဖစ တာဝနထမးေဆာငခပၝတယ။ အဒေနာက

မနမာပည ပန႓ပး နယခ ႚမေ႒ကာကတရား ေဟာေပာခပေတၾက ရခငဆရာေတာတပၝးဖစတ

ဥးအရယာဝသက RFA က မနႛပၝတယ။

ဥးအရယာဝသ။ ။ “ႎငငေရးအေခအေနေတၾက ဗမာလထေတၾ သကေအာငဆ႓ပး

စညး႟းေဟာေပာတႛ သရယ သတငးစာဆတာလညး ရႀခတယ၊ အဒကေန ဝသာႎတရား၊

အမးေစာငတရားေတၾ ရႀကဖႛက စညး႟းေရးသားခတယ။ နယေတၾမႀာ တရားေဟာတယ၊”

Page 116: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 116

ဆရာေတာ ဥးဥတၨမ မနႛ႒ကားခတ ထငရႀားတ အမႀာစကားေတၾနႛ အတယစရာေတၾက

ဆရာေတာ ဥးအရယာဝသ ဆက႓ပး မနႛကားပၝတယ။

ဥးအရယာဝသ။ ။ “ဆရာေတာေပာခတအထမႀာ အဓက ထငရႀားတာကေတာ ဒႛေတၾဟာ

က႗နမးမဟတဘး၊ အဒၝေကာင ဒႛ က႗နမဟတဘးဆတာက ပရမယ၊ ဒႛဟာ သခငမးပ၊ မတရား

အပခပသ အစးရေတၾက ဖတခဖႛအခၾငအေရး ပညသလထေတၾမႀာ အပညအဝ

ရႀတယဆတာ ဆရာေတာေပာခတာ။ ဆရာေတာစတဓာတေတၾ ေမၾး႓ပးေတာ ဆရာေတာလ

အနစနာခကဖႛ ႒ကးစားသၾားကဖႛ အဒၝေတၾ လအပပၝတယ။”

ရခငဆရာေတာ ဥးအရယာဝသ မနႛ႒ကားသၾားတာပၝ။ ဆရာေတာ ဥးဥတၨမဟာ ဘာသာေရး၊

ႎငငေရးေတၾက ကယကးစၾနႛ အနစနာခ လပေဆာငရငး ၁၉၃၉ ခ စကတငဘာလ ၉ ရကေနႛ

ရနကနေဆး႟႒ကးမႀာ ပလၾနေတာမခပၝတယ။

အလားတ ဘဂလားေဒရႀႎငင ေကာခဆကဘဇား႓မႚမႀာ ဒကေနႛ ကငးပခတ ဥးဥတၨမေနႛ

အခမးအနားနႛ ပတသကလႛ ရခငသဃာေတာ ဥးစႎၬာဝရက ခလ မနႛကားေတာမပၝတယ။

ဥးစႎၬာဝရ။ ။ “ဥးဇငးတႛ ဒေနႛ လပတာက ပညပေရာက ရခငသ ရခငသားေတၾ

စေပၝငး႓ပးေတာ အာရႀတကတခလးက ဒ ဆရာေတာ ဥးဥတၨမက လၾတလပေရး ေတာငးခတ

ဆရာေတာတပၝး ဖစပၝတယ။ ဒဆရာေတာက ဒေနႛက အထမးအမႀတအေနနႛ ဥးဇငးတႛ

ကငးပရခငး ဖစပၝတယ။”

မနမာႎငငသာမက အာရႀမႀာပၝထငရႀားတ ဆရာေတာဥးဥတၨမနႛပတသက႓ပး

မနမာစစအစးရက လစလ႖ႃ႟ႁထားတာက ရခငသဃာေတၾက႟ႁႛခေကာငးလညး ဆရာေတာ

ဥးစႎၬာဝရက ေပာပၝတယ ။

အသ႖ငဥးဥတၨမေနႛ အခမးအနားတရပက ထငး-မနမာနယစပေရာက ရခငတငးရငးသားေတၾ

စေပၝငး႓ပး ဒကေနႛ မနကပငးက မေဆာက႓မႚ ကပၯဘနးအရပက ဘနး႒ကးေကာငးတခမႀာ

ပလပခပၝတယ။

အခမးအနားက တကေရာကလာတ ရခင ပည မငးပား႓မႚ ပညသႛလၿတေတာ ကယစားလႀယ

ဥးထၾနးဝငးက ခလ ေပာပပၝတယ။

ဥးထၾနးဝငး။ ။ “ဆရာေတာဟာ ခကခကခခ ႎငငေရးသမားေတၾ မလပရတအခနမႀာ

ပညာတတေမာကလာတအခၝ ဗဒၭတရားေတာနႛအည လပသငလပထကတ အလပက

လပကငသၾားတာ ဖစပၝတယ။ ဆရာေတာဟာ အရႀတကတခလးရ အကးအတၾက

က႗နသေပၝကမႀ လၾတေမာကေရးအတၾက လပေဆာငခတအတၾက ဆရာေတာ႒ကးက

အာရႀေနဝနးဆတ ဘၾႚထးဂဏထးက ခးမငခပၝတယ။ ပေဇာထကတ ပဂၢလထမႀာ

ပၝဝငတအတၾကေကာင ဒေနႛဆရာေတာ႒ကးက ဂဏ ပေသာအားဖင ပေဇာပၾကငးပတာ

ဖစပၝတယ။”

အခမးအနားမႀာ ထငးနႛ မနမာသဃာေတာ ၈ ပၝးကပငဖတ႓ပး ဆၾမးကပလႀႃဒၝနး

ေကာငးမႁကသလ ပလပခပၝတယ။ ရခင႟းရာအကေတၾနႛ ဆရာေတာ အသ႖ငဥးဥတၨမက

ပေဇာကနေတာတ အစအစဥအပၝအဝင မနမာပညသေတၾ အဂလပကလနနယခ ႛ

လကေအာကကေန လၾတေမာကေအာင အမးသားစတဓာတ၊ ႎငငေရးစတဓာတ

Page 117: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 117

ရႀငသနႎးထေအာင ဆရာေတာရ လပေဆာငခတာေတၾက အမႀတတရ ဂဏ ပေပာကားတ

အစအစဥေတၾနႛ ကငးပခတာဖစပၝတယ။

အခမးအနားက ထငး-မနမာနယစပ မေဆာကေဒသတၾငးက ရခငတငးရငးသားေတၾနႛ

ႎငငေရးစတဝငစားတ လငယေတၾ ၂၀၀ နးပၝ တကေရာကလာတာက ေတၾႚခရပၝတယ။

အဘားမားအစးရ၏ မနမာႎငင မဝၝဒသးသပခက

အမန႓ပးဖႛ ေတာငးဆ

2009-09-10

http://www.rfa.org/burmese/news/quicker_us_review_on_burma_policy_demande

d-09102009161812.html/story_main?textonly=1

အေမရကနသမတ အဘားမားအစးရအေနနႛ မနမာႎငငဆငရာ အေမရကနမဝၝဒအေပ

ပနလည သးသပေနတာက မန မန႓ပးစးေအာင တကသတ႟က ေဆာင႟ၾကသငေကာငး

နယးေယာက အေခစက HRW လႛအခၾငအေရး ေစာငကညအဖၾႚ႒ကးက အေမရကန

ႎငငခားေရးဝန႒ကးထ မကာခငက ေပးတ အတဖၾငေပးစာမႀာ ေတာငးဆထားပၝတယ။၊

မနမာႎငငအေပ အေမရကနမဝၝဒ ေပာငးလေရးနႛ ပတသကတ လႛအခၾငအေရး ေစာငကည

အဖၾႚ႒ကးရ အကေပးခကေတၾက အေမရကန အထကလၿတေတာအမတ Jim Webb ရ

အကေပးခက၊ အနအယဒ ဥးဝငးတငရ တႛ ပနခက ေဆာငးပၝးေတၾနႛ ႎႁငးယႀဥ႓ပး

ဥးစနေကာလႁငက သးသပထားပၝတယ။

အကဥးက ရႀမးေခၝငးေဆာင ဥးခၾနထၾနးဥး၏ ၆၆

ႎႀစေမာကေမၾးေနႛ ကငးပ

2009-09-11

http://www.rfa.org/burmese/news/birthday_celebrates_for_jailed_shan_leader-

09112009144211.html/story_main?textonly=1

ပတာအေထာငမႀာ ႎႀစရႀညေထာငဒဏ ကခေနရ႓ပး ကနးမာေရးအေခအေနကလညး

ေတာေတာ ခႚယၾငး ေနရႀာတ ရႀမးတငးရငးသားမား ဒမကေရစအဖၾႚခႃပ SNLD ရ ဥကႉ

ဥးခၾနထၾနးဥး လၾတေမာကလာေစဖႛ ရည႟ၾယ႓ပး ဒကေနႛ စကတငဘာလ ၁၁

ရကေနႛမႀာကေရာကတ ဥးခၾနထၾနးဥးရ ၆၆ ႎႀစေမာကေမၾးေနႛမႀာ ရႀမးတငးရငးသားေတၾ

စေပၝငး႓ပး ထငးႎငင ခငးမင႓မႚမႀာ အလႁအတနးေတၾ ပလပ႓ပး ဆေတာငး ခကပၝတယ။

ဒလကသလ ပဆေတာငးပၾ လပကရတာနႛပတသက႓ပး ဥးေဆာငကငးပသ ရႀမးအမးသမး

နနးယဥကမးက RFA က အခလ ေပာပၝတယ။

နနးယဥကမး။ ။ “သႛရ ၆၆ ႎႀစ ပညတ ေမၾးေနႛမႀာလညး သႛက ကနးမာေရးေကာငးေစဖႛ

အတၾကေရာ မန မနဆး လၾတေမာကဖႛ အတၾကေရာ ဆေတာငးေပးဖႛအေနနႛ သႛက အ႓မတမး

Page 118: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 118

ေလးစားတယ၊ အားေပးေနတယ၊ ႓ပးေတာ သရ လၾတေမာကေရးအတၾကလညး ကမတႛ

႒ကးစားေနတယဆတ အသေလးက ထတေဖာဖႛ အတၾက ဒလမး အခမးအနားေလးက

စစဥရတာ ဖစပၝတယ။ ”

ဥးခၾနထၾနးဥးဟာ ရႀမးပညေမာကပငး သေပၝ႓မႚမႀာ ၁၉၄၃ ခႎႀစ စကတငဘာလ ၁၁ ရကေနႛက

ဖခင ဖစသ စပကာဇနႛ အမ စပေ႟ၿယ တႛကေန ေမၾးဖၾားခတ သားတေယာက ဖစ႓ပး

အထကတနးေကာငးသားဘဝ ကတညးက ရႀမးအမးသားအေရးအတၾက ေတာင႒ကး႓မႚမႀာရႀတ

Tai Youth လႛေခတ ရႀမးလငယအဖၾႚမႀာ တက႔ကစၾာ စတငပၝဝငလႁပရႀား

လာခသတဥးဖစသလ ရနကနတကသလေရာကတအခနမႀာလညး ရႀမးစာေပနႛ ယဥေကးမႁ

အသငးမႀာလညး ဥကႉ အဖစ တာဝနယ ေဆာင႟ၾကခသ တဥးဖစပၝတယ။

၁၉၉၀ ပၝတစ ဒမကေရစ ေ႟ၾေကာကပၾမႀာေတာ သေပၝ မဆႎၬနယေမ အမႀတ ၁ ရ

ပညသႛလၿတေတာ ကယစားလႀယအဖစ ေ႟ၾးေကာက တငေမာကခရ႓ပး ၁၉၉၃ ခႎႀစမႀာ

စစအစးရက ကငးပတ အမးသား ညလာခက တကေရာကခကာ တငးရငးသားအားလး

ကယပင ပဌာနးခၾငနႛ တနးတညခၾငရေရးေတၾက အဓကထား ေဆၾးေႎၾးခသအဖစ ထငရႀားခတ

ပဂၢလတဥးဖစတယလႛလညး သ႖မးသေတာဆင သတငးဌာနရ အယဒတာ ဥးခၾနဆငးက RFA

က အခလ ေပာပၝတယ။

ဥးခၾနဆငး။ ။ “အထငရႀားဆးဟာကေတာ ၁၉၉၃ ခႎႀစမႀာ စတ အမးသားညလာခနႛ

ပတသက႓ပးေတာမႀ သႛရ ပၝဝင လႁပရႀားမႁေတၾေပၝဗာ၊ အဒ အခနတနးကဆလႛရႀရင

အနအယလဒ ကလညး အဒ အခနက ေဒေအာငဆနး စကညက အကယခႃပ

ကေနတအခနဆေတာ သတႛက ေပာအားမရႀဖစေနတ အခန ဖစတယ၊ အဒ ေပာအားမရႀ

ဖစေနတအခနမႀာ သက တငးရငးသားအေရးအတၾကေရာ ဒမကေရစအေရး အတၾကေကာ

သက လကသေပာငေပာငနႛ သက တင ပေတာ လထေတၾေရာ အတကခေတၾေရာ

ႎႀစေထာငးအားရ ဖစကတယေပၝဗာေနာ၊ ဥပမာ ဆလႛရႀရင အနစဂယဘ လႛေခတ

ပညပမႀာရႀေနတ အစးရကေတာငမႀ သႛက ၁၉၉၃ ခ သဂတလ ၁ ရကေနႛမႀာ သႛက

ရႀမးပညအတၾက ရႀမးအတၾကပ ေပာ႟မကဘး ကေနာတႛ ပညေထာငစ အားလးအတၾက

တကတက႔က႔က ေပာတလပ ဆ႓ပးေတာမႀ အသအမႀတ ပထားပၝတယ။”

ဥးခၾနထၾနးဥးက ၂၀၀၅ ခႎႀစ ႎဝငဘာလမႀာ ရနကန အငးစန အကဥးေထာငတၾငး

တရား႟းကေန ေထာငဒဏ ၉၃ ႎႀစ လ႖ႚဝႀကစရငခကခ႓ပး မနမာႎငငေမာကဖကစၾနးမႀာရႀတ

ပတာအ႓မႚက အကဥးေထာငက ပႛထားလကတာ ဖစပၝတယ။

ေလာေလာဆယမႀာေတာ ဥးခၾနထၾနးဥးဟာ ပတာအ အကဥးေထာငအတၾငး

အာ႟ေကာတငးတ ေရာဂၝေကာင ေထာငးတၾငးကနးမာေရးမေကာငးဖစေန႓ပး

ပမဆး႟ၾားလာႎငအေခအေနနႛ ရငဆငေနရ တယလႛ မသားစဝငေတၾကတဆင ေပာပေကာငး

ဥးခၾနဆငးကပ အခလ ဆကေပာပၝတယ။

ဥးခၾနဆငး။ ။ “႓ပးခတ ေလး ငၝး လပငးေလာကကေနစ႓ပးေတာမႀ အထးသဖင ဒမးရာသ

စကလာတအခနကတညးက ေပၝေလ။ ဒ ဥးခၾနထၾနးဥး အေနနႛက သရ

ကနးမာေရးအေခအေနက ေတာေတာေလး ဆးဝၝးလာတယေပၝဗား၊ အရငတနးက

ဆလႛရႀရငေတာ သက ေခာကေသၾႚတ ရာသဆ သႛအခနးအပငေပၝေနာ၊ ထၾကခၾငရ႓ပးမႀ သက

လမးေတၾဘာေတၾေလ႖ာကႎင႓ပးေတာ နညးနညး သကသာတယ၊ ဒၝေပမ အခေတာ

Page 119: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 119

သႛအခနးထမႀာပ သအ႓မတမး ေနေနတယ၊ အဒၝေကာငမလႛ သကေတာ အခ သ

အာ႟ေကာတငးတ ေရာဂၝရႀတယေပၝ၊ သရ ဒ ဇကေကာေတၾ ဘာေတၾ ဆလႛရႀရငေတာင

ခငတယေပၝ၊ ေနာက သႛရနားတဖကက သပ႓ပးေတာမႀ ေကာငးေကာငး မကားရေတာဘးေပၝဗာ

အလေပာတယ။”

ဥးခၾနထၾနးဥးအပၝအဝင ရႀမးတငးရငးသား ေခၝငးေဆာင ၉ ဥးက စစအစးရ အာဏာပငေတၾက

ႎငငေတာ ပနကနမႁ၊ ႎငငေတာ အကညအညပကေအာင ေဆာင႟ၾကမႁ၊ အသငးအပငး

ဖၾႚစညးခၾငဆငရာ ပစမႁ၊ အမးသားညလာခ ေအာငမငစၾာ ေဆာင႟ၾကေရးက ေႎႀာကယႀကမႁ

စတာေတၾနႛ စၾခကတင႓ပး ေထာငဒဏ ႎႀစ ၁၀၀ ဝနးကငေတၾ ခမႀတခတာ ဖစပၝတယ။

ဥးခၾနထၾနးဥးရ ၆၆ ႎႀစေမာကေမၾးေနႛ ပၾေတၾကလညး ရႀမးပညနယအတၾငး မဆယ၊ နနႛမခမး၊

ကငးတနႛ ပနလ႓မႚေတၾမႀာသာမက ရနကန႓မႚမႀာလညး ဒကေနႛ ကငးပခကတယလႛ

သရပၝတယ။

စတ႔ကေဆးပား ၂ သနး ဖမးမ

2009-09-11 http://www.rfa.org/burmese/news/stimulant_drugs_seized-

09112009145909.html/story_main?textonly=1

ထငးမနမာနယစပ တာခလတ႓မႚမႀာ စတ႔ကေဆးပား အလးေရ ၂ သနးေကာက

စကတငဘာလ ၁၁ ရက ဒကေနႛ မနကပငးက ဖမးဆး ရမလကတယလႛ သရပၝတယ။

မငးဆတ႓မႚကေန ေမာငးႎႀငလာတ နက ပာေရာင တယတာ တကဂၝး ပစကပကားက

တာခလတ႓မႚ အထၾက လၾယေတာခမးမႀာရႀတ စစေဆးေရးဂတမႀာ မးယစအဖၾႚက ရႀာေဖၾရာမႀာ

ကားေနာကမႀာ အပေဆာငထားတ စပယယာ ကားဘးထကေန အဒ မးယစေဆးဝၝးေတၾက

ရႀာေဖၾေတၾႚရႀခတာ ဖစတယလႛ အာဏာပငေတၾနႛ နးစပတ ေဒသခတဥးက RFA က အခလ

ေပာပၝတယ။

ေဒသခ။ ။ “ဒေနႛ မနက ၇ နာရေလာကေပၝ ၊ ဒ လၾယေတာခမး ပးေပၝငးဂတ အဝငမႀာ

မငးဆတကေန ဆငးလာတ ကားေနာကထမႀာ တာရာထမႀာ ထညလာတယလႛေတာ

ကားတယ။ တာရာထမႀာ ဖၾကယလာတယေပၝေနာ။ အဒၝ အလး ႎႀစသနး ႎႀစေသာငး မတယလႛ

သရတယ။”

မးယစေဆးဝၝးေတၾနႛအတ ဝ လမး အသက ၃၀ အ႟ၾယ ယာဥေမာငး အကည နႛ အကပးဆသ

ႎႀစဥးက မးယစအဖၾႚက ဖမးဆးလက႓ပး အခစစေဆးမႁေတၾ လပေနသလ သတႛဟာ မေနႛကည ၈

နာရေလာကမႀာ မငးဆတ႓မႚနယ နမကန႟ၾာ ကေန ထၾကလာခတာ ဖစတယလႛလညး သရပၝ

တယ။

ဇလငလအတၾငးကလညး တာခလတ႓မႚနယအတၾငး ထငးဘတေငၾ သနး ၂၀၀

ေကာတနဖးရႀတ ဘနးဖႃ ဘေလာဂတးေတၾနႛ မကတဖကတမငး စတ႔ကေဆးပားေတၾ

ဖမးဆးရမခ႓ပး အခလ သဂတလထမႀာလညး ႎႀစ႒ကမတငတင မးယစေဆးဝၝးေတၾ

ဖမးဆးရမခပၝေသးတယ။

Page 120: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 120

ကေလးအလပသမားအစရငခစာ

အေမရကနဝန႒ကးဌာနထတပန

2009-09-11 http://www.rfa.org/burmese/news/report_on_child_labor_in_burma-

09112009151332.html/story_main?textonly=1

မနမာႎငငမႀာ အ႟ၾယမေရာကေသးတ ကေလးသငယေတၾက အဓက

ခငးေစေနတေနရာေတၾကေတာ စပၝး၊ ကနႛ ရာဘာစကပးေရး လပငနးေတၾအပင ေကာကနႛ

သစလပငနးေတၾမႀာ ဖစတယလႛ မေနႛက ထတ ပနခတ အေမရကန အလပသမားဝန႒ကးဌာနရ

၂၀၀၉ ကေလးအလပသမားဆငရာ အစရငခစာမႀာ ေဖာ ပထားပၝတယ။

ဒၝအပင မနမာႎငငမႀာ ကေလးေတၾက အတငးအဓမ လပအားေပးေစခငးမႁေတၾလညး

ရႀေနတယလႛ ေရးသားထားပၝတယ။

အဒအစရငခစာမႀာ ကမာေပမႀာ ကေလးအလပသမား ေစခငးမႁ အမားဆး ႎငငေတၾကေတာ

အႎၬယ၊ ဘရားဇးလ၊ ဘဂလားဒေရႀႚ၊ တ႟တနႛ ဖလစပငႎငငေတၾ ဖစတယလႛ

ေဖာ ပထားပၝတယ။ ကေလးသငယေတၾက အဓက ေစခငးတေနရာေတၾက ေ႟ၿတးေဖာေရး၊

အဝတအထညခပလပမႁနႛ စကပးေရးလပငနးေတၾ ေနရာေတၾ ဖစတယလႛ အစရငခစာက

ဆပၝတယ။

ႎငငတကာမႀာ ကေလးအလပသမား ေစခငးမႁ အေခအေနေတၾ ဆး႟ၾားေန႓ပး ကမာ

အသငးအဝငးအေနနႛ ဝငးဝနး ကညေဖရႀငးကဖႛ လႁႛေဆာတအေနနႛ အခလ အစရငခစာ

ထတ ပနရတာ ဖစတယလႛ ဒတယ လကေထာက အလပသမားဌာနဝန႒ကး Sandra Polaski

က ေပာပၝတယ။

အစရငခစာမႀာ ပထမဥးဆးအ႒ကမ ႎငငေပၝငး ၅၈ ႎငငမႀာ ကေလးအလပသမားေတၾေကာင

ထၾကလာတ ထတကန ၁၂၂ ခက စာရငးနႛတကၾ ေဖာ ပထားပၝတယ။

အေမရကန၏ မနမာႎငငမဝၝဒ ကားနာပၾကငးပမည

2009-09-11

http://www.rfa.org/burmese/news/jim_webb_announces_burma_policy_hearing-

09112009152941.html/story_main?textonly=1

Page 121: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 121

အေမရကနအစးရရ မနမာႎငငအေပ ခမႀတကငသးေနတ လကရႀ မဝၝဒရ

အကးသကေရာကမႁက ထၾကဆကားနာပၾတခ ကငးပဖႛ အစအစဥရႀတယလႛ မနမာႎငငက

သဂတလက သၾားေရာကခတ အေမရကန အထကလၿတေတာ ႎငငခားဆကဆေရး ေကာမတ

အေရႀႚအာရႀနႛ ပစဖတေရးရာ ေကာမတခၾ ဥကႉ မစၤတာ ဂငဝကဘက စကတငဘာ ၁၀

ရကေနႛက ေကညာလကပၝတယ။

ဒၝေပမ ကားနာပၾက ဘယေတာ ပလပမယဆတာေတၾနႛ ပတသကလႛ အေသးစတ

သတငးမထတ ပနေသးပၝဘး။

သႛက မနမာႎငငအေပ အေမရကနရ ပတဆႛအေရးယမႁ ဆနႛကငသတဥးအဖစ

ေလလာသေတၾက ေဝဖနကပၝတယ။ သက အေမရကနနႛတကၾ တခားႎငငေတၾအေနနႛ

မနမာႎငငအေပ ခမႀတကငသးေနတ ပစဒဏခတပတဆႛေရး မဝၝဒက အေသအခာ

ပနလႀနစစစသးသပဖႛ လအပေကာငး တကတၾနးထားပၝတယ။

မကာေသးခငက သ သၾားေရာကခတ အာရႀခရးစဥအတၾငး ေဒေအာငဆနးစကညက ေနအမ

အကယခပက လၿတေပးဖႛနႛ သမက ၂၀၁၀ ခႎႀစ ေ႟ၾးေကာကပၾမႀာ ပၝဝငခၾငရေအာင

အာဆယႎငငေတၾအေနနႛ မနမာေခၝငးေဆာငေတၾက ေတာငးဆကဖႛ ထငး၊ လာအ၊

ကေမာဒးယား၊ ဗယကနမႎငငတႛက အေရးပၝတေခၝငးေဆာငေတၾက

တကတၾနးေပာကားခတယလႛ မစၤတာ ဝကဘရ ႟းက ထတ ပနေကညာခကထမႀာ

ေဖာ ပထားပၝတယ။

မနမာကမးရးတနး မနတငးဝငႎင

2009-09-12

http://www.rfa.org/burmese/news/weather_expert_warns_typhoons_enter_Burma

_coastal_area-09122009133133.html/story_main?textonly=1

မနမာႎငငအပၝအဝင ေတာငအာရႀေဒသ တခလးမႀာ အယနည ရာသဥတ ေပာငးလမႁေကာင

မးနညး႓ပး မတသနရာသ တေတာငးမႁ ဖစေပေနပၝတယ၊၊ မနမာႎငငဟာ တခား ကမာ

ႎငငေတၾမႀာလ ရာသဥတ အလငအမန ေပာငးလမႁနႛ ရငဆင ကေတၾႛ ေနရ႓ပဖစ႓ပး ဘဂလား

ပငလယေအာမႀာ ဖစေပေလရႀတ တငဖၾနးမနတငးေတၾဟာ လာမယ ေအာကတဘာနႛ

ႎဝငဘာလေတၾအတၾငး မနမာႎငငရႛ ကမးရးတနး ေဒသေတၾက ဝငေရာက

တကခတႎငတအတၾက အထးသတထားဖႛ လအပတယလႛ မးေလ၀သ ပညာရႀငတဥးက

ခနႛမႀနး ေပာဆလကပၝတယ၊၊

မနမာႎငငရႛ လကရႀ မးေလ၀သ အေခအေန၊

႒ကတငခနႛမႀနးခကေတၾနႛပတသကလႛ မနမာႎငင မးေလ၀သနႛ ဇလေဗဒ ဥးစးဌာန

ႌၿနကားေရးမႀႃးခပေဟာငး ဥးထၾနးလၾငက RFA အဖၾႛသား ကေကာေကာေအာငက

ဆကသၾယေမးမနးထားပၝတယ၊၊

Page 122: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 122

အသက ၁၄ ႎႀစ စစသား

2009-09-12

http://www.rfa.org/burmese/news/14_years_old_boy_recruited_as_child_soldier-

09122009135117.html/story_main?textonly=1

ပခးတငး ဇးကနး႓မႛ အမႀတ (၂) ရပကၾကမႀာေနထငတ အသက ၁၄ ႎႀစအရၾယ ေမာငသဟ

ေနအမကေန စကတငဘာလ ၉ ရကေနႛက အပငထၾကအသၾားမႀာ စစသားအဖစ

စေဆာငးခခရတယလႛ အာအကဖေအက စစမးသရႀရပၝတယ။

ေမာငသဟ ေနအမကေန ေပာကသၾားတအတၾက မသားစဝငေတၾ ဇးကနးရစခနးက

လေပာကတငကားခရာမႀာ တပသားသစအဖစ စေဆာငးခခရတာက သရတာဖစေကာငး

ေမာငသဟ မဘေတၾနႛ နးစပတ ေဒသခက အခလ ေပာပၝတယ။

ေဒသခတဥး။ ။“သက ဇးကနး႓မႛနယ အမႀတ (၂) ရပကၾကက။ ကေလးက သႛအမကေန

အပငက ခဏသၾားအးမယဆ႓ပး ထၾကသၾားလကတာ၊ ထၾကသၾား႓ပး လမးမႀာ ကေလးက

ပၝသၾားတာ။ သႛအမကလညး မသဘး။ မသေတာ ရႀာရငးရႀာရငးကေန ေနာကဆး

လေပာကတယဆ႓ပး ရစခနးက သၾားတငတာ။ တငလညးတငေရာ အဒရစခနးက ေန႓ပးေတာ

ဒမႀာ စေဆာငေရးတပရႀတယေလ၊ ေမးလညးေမးေရာ၊ အလမး ကေလး

စစထဝငသၾားတယဆ႓ပး ေပာတာ”

ေမာငသဟ ဘယနညးဘယပ စစသားစေဆာငးခရတယဆတာ မသရေပမယ အငးမ

႓မႛနယအေခစက တပမ (၆၆) လကေအာကခ ခမရ (၄) စစတပမႀာ ေမာငသဟ

ေရာကရႀေနတယဆတာ မသားစဝငေတၾ စစမးရငး သၾားေရာကခတ အေခအေနက

ေမာငသဟ မဘေတၾနႛ နးစပသ ေနာကတဥးက အခလ ေပာပပၝတယ။

နးစပသတဥး။ ။“ေမာငသဟ ဘယတနးက ပၝသၾားသလဆေတာ ၉ ရက ၉ လ၊ ၂၀၀၉၊

ဗဒၭဟးေနႛက ပၝသၾားတာ။ ၁၀ ရကေနႛမႀာ သတႛက ဒ တပမ (၆၆) လကေအာကခ ခမရ (၄) က

ရႀတယဆလႛ လကသၾားတာ။ လကသၾားတအခၝကေတာ ဗလ႒ကးမရႀေသးလႛ ဆ႓ပး

အေစာငခငးတယ။ ည ၉ နာရေလာကမႀ သတႛ ေတၾႛခၾငရတယ။ ကေလးနႛ ေတၾႛခတယ။

ကေလးက ခမႀ အသက ၁၄ ႎႀစေကာပ ရႀေသးတယ။ အဒၝက တပက ဗလ႒ကးက- ဟာ၊

ကေလးကေပာတယ။ အသက ၁၈ ႎႀစ သ ပည႓ပးလႛေပာတယ၊ အဒၝေကာင- ဆ႓ပးေတာ

Page 123: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 123

အဖၾား႒ကးက ေမာငးထတလကတယ မေခမင ေပာ႓ပးေတာ”

ေမာငသဟရႛ မဘေတၾအေနနႛ သတႛသား အရၾယမေရာကေသးဘ စစသားအဖစ အခလ

စေဆာငးခေနရာကေန လၾတေမာကဖႛအတၾက ရနကနမႀာရႀတ အပည ပညဆငရာ

အလပသမားအဖၾႛ ILO ရးက တငကားႎငဖႛ လပေဆာငေနတယလႛ သရပၝတယ။

HIV ေစတနာဝနထမးအဖၾႛမားက စစအစးရ

ႌၿနကားခကထတ

2009-09-12

http://www.rfa.org/burmese/news/junta_restricts_activities_of_HIV_voluntary_gro

ups-09122009142132.html/story_main?textonly=1

မနမာႎငငမႀာ HIV/AIDs ေဝဒနာသညေတၾက အကအညေပးေနတ အဖၾႛေတၾအေနနႛ

ကနးမာေရးဝန႒ကးဌာန လကေအာက အမးသားကနးမာေရး အစအစဥရႚ STD ေခ

လငဆကဆရာကေန ဖစပၾားတ ေရာဂၝနႛ HIV ကာကၾယေရးနႛ ကသေရးအဖၾႛ လကေအာကမႀာ

လပေဆာငဖႛ စစအစးရက ဒလဆနးပငးမႀာ ႌၾနကားခက ထတ ပနခပၝတယ။ ဒၝဟာ လမႁ

အဖၾႛအစညးေတၾရႚ လပကငခၾငေတၾက ခပကငလာတ သေဘာယဆပၝသလား။

HIV/AIDs ေဝဒနာသညေတၾက ေစတနာဝနထမးအဖစ ကညေပးေနတ

အမးသားဒမကေရစအဖၾႛခပ လငယအဖၾႛဝင မဖႃဖႃသငးက မအငကငးႎငက

ဆကသၾယေမးမနးထားပၝတယ။

မနမာအမးသမးေလးဥးက မေလးရႀားေတၾ အဓမကင

2009-09-12

http://www.rfa.org/burmese/news/four_Burmese_migrant_women_raped_in_Malay

sia-09122009142712.html/story_main?textonly=1

မေလးရႀားႎငင ဂဟးပညနယက ပလပစတစစကရမႀာ အလပလပေနတ

မနမာအမးသမးေလးဥး မကာေသးခငက မေလးရႀားႎငငသားေတၾ ရႛ အဓမ ပကငမႁ

ခခရတယလႛ သရပၝတယ။

Page 124: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 124

ဂဟးပညနယ ဆရပတာ ရပကၾကမႀာရႀတ ပလပစတစစကရမႀာ အလပလပကငတ

မနမာအမးသမး ၁၀ ဥးဟာ အလပရႀငကေပးတ အခနးတခမႀာ အတေနထငကတယလႛ

သရပၝတယ၊၊ ႓ပးခတ သဂတလ ၂၈ ရကေနႛက သတႛအလပကအပန မေလးရႀားႎငငသား ၄

ဥးက သတႛ ေနထငရာအမက ကႃးေကာဝငေရာကခ႓ပး အမးသမးေတၾဆက

လကဝတလကစားနႛ ေငၾေကးေတၾ ယေဆာငခတအပင အမးသမး ေလးဥးက အဓမ

မဒမးကငခေကာငး၊ အဖစအပကက အလပရႀာေပးတ ေအးဂငနႛတကၾ မနမာသရးက လႀမး႓ပး

တငတနးခေကာငး သရပၝတယ၊၊ အရငက အဒအမးသမးေတၾ ေနထငရာ

ပတဝနးကငတဝကက မေလးရႀားႎငငသားတခႛ လာေရာက႓ပး မဖၾယမရာ အပအမေတၾ

ပသတာ မကာခဏ ကေတၾႛရတအတၾက ေအးဂငက အေကာငးကား တငတနးခေပမယ

ဘာမႀ ေဆာငရၾကေပးတာ မရႀခတာေကာင အခလ အဆငထ ဖစပၾားခရေကာငး

မနမာႎငငသားမားအေရး ေဆာငရၾကေပးေနတ အမးသားဒမကေရစအဖၾႛခပ

လၾတေမာကနယေမ (မေလးရႀား) ဥကႉ ကေကာေကာက ေပာပၝတယ၊၊

ကေကာေကာ။ ။“သတႛ ပနလာတအခနက အဗာတငဆငးရတယ၊ ည ၁၁ နာရ သႛမဟတ

၁၂ နာရ ပန ပနေရာကကတယ။ အဒအခနမႀာ သတႛက ေရမးခးတယ၊ အေနာကမႀာ

ထမငးဟငးခကတယဆရင အမတမးအားဖင တပတက တခၝႎႀစခၝေလာက အမေနာကေဖးက

လာ႓ပးေတာေခာငးတယ၊ မဖၾယမရာေတၾ လပ ပတယ။ ဒၝက စကရမနေနဂာကလညး

ေပာတယ၊ ေအးဂငကလညး ေပာတယ၊ ေနာက သရးကလညး လႀမးေပာတယ။ ဒလမး

ပစဖစေန႓ပ၊ ကမတႛက ကညေပးပၝ၊ သတႛရႛအႎၨရာယက စးရမရတယဆတာက

လႀမးေပာတယ။ သႛေသာလညး ေအးဂငးက ဘာပနေပာလညးဆေတာ သတႛ မဖၾယမရာ

လပ ပလႛရႀရင ထငကညေနလကေပၝတ၊ နငတႛက ကယထလကေရာက လပတာမႀ မဟတတာ

ဘာဖစလဆတ သားသမးခငး၊ ႎႀမခငး မစာနာတ စကားမး ပနေပာေတာ သတႛက ဘယသႛက

အကအညေတာငးရမႀနးမသဘး ဖစေနတယ”

အမႁဖစပၾား႓ပးမႀ အဒ မနးကေလးေတၾက ေအးဂငနႛ မနမာသရးက အကအညတခႛ

ေပးခေကာငး၊ ဒၝေပမယ အခထ ရက သရးက တငကားခငး မရႀေသးဘးလႛ ကေကာေကာက

ေပာပၝတယ၊၊

ကေကာေကာ။ ။“မနမာသရးက သတႛက ေခထားတယဆရင တကယအားဖင ဒလ

ကယ မနမာအမးသမးေတၾ အႎငကငခရတာက သရးကေန ေသေသခာခာက

လကေပးသငတယ။ ဘာေကာငလဆေတာ ဒၝ သာမနအမႁ မဟတေတာဘး၊ ဒၝ လမးနႛခ

သကၡာကတ အမႁမးဖစေနတယ။ ဒၝကမႀ သရးက ဒအမႁမးက

ကၾယဝႀကထားခငတယဆရငေတာ ကေနာတႛ သရးက ထထေရာကေရာက

ေပာဆရေတာမယလႛ ကေနာတႛ မငတယ။ ေနာကတခက ဒႎငငက

လႛအခၾငအေရးအဖၾႛေတၾကလညး ဒအမႁက ေရငႎႁတပတထားတာက ေတၾႛရတယ။

ကေနာ မငသေလာက ဒႎငင လႛအခၾငအေရးေတၾ၊ အလပသမားကာကၾယေရးေတၾကလညး

သႛလမးနႛ ပတသကလာတအတၾက လကေရႀာငခငတပစမး ေတၾႛရတယ။

ဘာဖစလႛလညးဆေတာ ၂၈ ရကေနႛကတညးက ဖစခတအမႁက အခဆ

ေတာေတာကာခ႓ပေလ။ သႛေသာ ယေနႛအခနအထ တရားခကလညး

ဖမးဆးတာမရႀေသးတအပင အမႁကလညး တငထားတာ မေတၾႛရဘး”

မနမာႎငငသားေတၾရႛ အေရးနႛပတသကလႛ မနမာစစအစးရ သရးအေနနႛ ထထေရာကေရာက

Page 125: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 125

အေရးယ ေဆာငရၾကေပးတာမး အလၾနနညးပၝးေကာငး၊ ဒအတၾက မေလးရႀားႎငငမႀာ

အလပလပကငေနကတ မနမာႎငငသားေတၾအတၾက အကအညမတ အဖစမး

ခစားေနကရေကာငး လႛအခၾငအေရး လႁပရႀားသေတၾက ေပာပၝတယ၊၊ ဒကစၤနႛ ပတသက႓ပး

မေလးရႀားက မနမာသရးက RFA က ဆကသၾယခေပမယ ဆကသၾယလႛ မရေသးပၝဘး၊၊

ေရၾးေကာကပၾဝငေရး မဝငေရး NLD မဆးဖတေသး၊

စစအစးရဘကက အစးရသစ၊ ပၝတသစ ေကညာႎင

2009-09-13

http://www.rfa.org/burmese/news/NLD_has_not_decided_participating_2010_Elect

ions-09132009124044.html/story_main?textonly=1

မနမာစစအစးရက ေရႀႛလာမယ ၂ဝ၁ဝ ခႎႀစမႀာေရၾးေကာကပၾ ကငးပမယလႛ အတည ပ

ေပာဆေနေပမယ တကေရရာတ အေနအထားေတၾ မေတၾႛရေသးတအတၾက

အမးသားဒမကေရစအဖၾႛခပ အေနနႛ ေရၾးေကာကပၾ ဝငမယ မဝငဘးဆတာ တတကက

မဆးဖတေသးဘးလႛ အမးသားဒမကေရစအဖၾႛခပရႛ ေပာခၾငရပဂၢလက ေပာဆလကပၝတယ။

အမးသားဒမကေရစ အဖၾႛခပဘကက တင ပထားတ ေရၾဂတငေကညာခကပၝ

ကမးလႀမးခကေတၾနႛ ပတသကလႛ မနမာစစအစးရက အေကာငးပနကားတာမး မရႀသလ

လာမယ ေရၾးေကာကပၾဟာလညး ဘယအခနကငးပမယ၊ ဘယလဥပေဒေတၾနႛ

ကငးပမယဆတာ ဒကေနႛအထ ထတ ပနထားတာလညး မရႀေသးတအတၾက

မဆးဖတေသးဘးလႛ ဆပၝတယ။

ဥးဥာဏဝငး။ ။“ကေနာတႛ လးဝ မဆးဖတရေသးပၝဘး။ ေရၾးေကာကပၾဟာ ဘယေတာ

ကငးပမႀာလ၊ ဘယဥပေဒနႛ ကငးပမႀာလ၊ ဘာစညးကမးေတၾ ရႀသလ။ ကေနာတႛ မသဘး၊

ဘယသမႀလညး မသဘး။ အဒအေခအေနမႀာ ေရၾးေကာကပၾ ဝငေရး မဝငေရးက ကေနာတႛ

ဆးဖတမႀာ မဟတပၝဘး”

အမးသားဒမကေရစအဖၾႛခပ ေရၾဂတငေကညာစာတမးအရ ေဒေအာငဆနးစကညနႛ

ဖမးဆးထားတ ႎငငေရးအကဥးသားေတၾ လၿတေပးရင၊ ဖၾႛစညးအပခပပ အေခခစညးမဥးထက

အခကအလကတခႛက ပနလညသးသပ ပငဆငေပးရင၊ လၾတလပ႓ပး တရားမ႖တတ

ေရၾးေကာကပၾ ဖစရင အမးသားဒမကေရစအဖၾႛခပက ေရၾးေကာကပၾဝငဖႛ စဥးစားမယဆတာမး

Page 126: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 126

ေပာဆထားပၝတယ။

႓ပးခတ စကတငဘာလ ၉ ရကေနႛထတ ဝၝရႀငတနပႛစ သတငးစာ႒ကးမႀာ

အမးသားဒမကေရစအဖၾႛခပ ေခၝငးေဆာငတဥးဖစတ ဥးဝငးတငက ၂ဝ၁ဝ ေရၾးေကာကပၾဟာ

ပညသေတၾလလားတ ဒမကေရစက ေဖာေဆာငေပးႎင ခငး မရႀတာေကာင

ပညသေတၾအတၾက မလအပတ ေရၾးေကာကပၾပၝပလႛ ေရးသားခပၝတယ။

ဒအေတာအတၾငး ေနပညေတာ သတငးရပကၾကကလာတ သတငးအခႛအရ စစအစးရက

ႎငငေရးပၝတေထာငဖႛ ပငဆငေန႓ပး အဒ ပၝတရႛအမညဟာ အမးသားႎငငေရးပၝတ (မနပ)

လႛ အမညရေကာငး၊ ဒပၝတမႀာ ပၝဝငမယ ေခၝငးေဆာငေတၾ စာရငးကလညး

ပစထား႓ပးဖစေကာငး၊ အဒစာရငးမႀာ လကရႀအစးရထက ဝန႒ကးတခႛနႛ ေခၝငးေဆာငတခႛ

ပၝဝငေကာငး၊ မကာခင ၂ဝ၁ဝ ႎႀစဆနးပငးေလာကမႀာ ကားဖတအစးရ သေဘာမးဆနတ

အစးရသစက ေကညာႎငေကာငး၊ ကခငဖၾႛ႓ဖးေရး အသငးကေတာ စစအစးရ ရႛ မနပ ပၝတ

အႎငရေရး ေဆာငရၾကေပးရမယ အငအားစအဖစနႛ ဆကလက ထားရႀမႀာ ဖစေကာငး၊

ေနပညေတာမႀာ တညေဆာကေနတ လၿတေတာ အေဆာကအဥဟာလညး ၂ဝ၁ဝ

ႎႀစကနပငးေလာကမႀ ႓ပးစးႎငမႀာဖစေကာငး အတညမပႎငေသးတ သတငးေတၾ

ထၾကေပေနပၝတယ။ အာအကဖေအ အေနနႛ ဒသတငးက အတည ပႎငဖႛ ဆကလကစစမးဆ

ဖစပၝတယ။

အမးသားဒမကေရစအဖၾႛခပ လာမယ ၂ဝ၁ဝ ေရၾးေကာကပၾ ဝငမဝငနႛ ပတသကလႛ သရႀႎငဖႛ

ပၝတရႛ ေပာခၾငရပဂၢလ ဥးဥာဏဝငးက ကေဇာမးေကာက ဆကသၾယေမးမနးထားပၝတယ။

ရတနာစမကနး လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကမႈ စြပစြခက

ေရနကမၸဏေတြ လကမခ

12 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-12-voa1.cfm

ျမနမာႏငငမာရတ သဘာ၀ဓာတေငြ႔ ထတလပမႈ လပငနးကရတ ၀ငေငြေတြန႔ လထအေပၚ

စစအစးရက ဖႏပမႈေတြ လပေနတာဟာ ဒလပငနးမာ ဖကစပပါ၀ငေနတ ႏငငတကာ

ကမၸဏႀကးေတြမာလညး တာ၀နရတယလ႔ ျပစတင ေျပာဆလကတာက ဒကမၸဏႀကးေတြက

ျငငးဆနလကပါတယ။ ရတနာ သဘာ၀ဓာတေငြ႔ စမကနးမာ ပါ၀ငလပကင ေနၾကတ

ျပငသစပင တတယလ၊ န႔ အေမရကနက ရယဗရြန ေရနကမၸဏတ႔က လ႔အခြငအေရးန႔

သဘာ၀ပတ၀နးကင ထနးသမးေရး အဖြ႔တချဖစတ Earth Rights International (ERI) ရ႔

စြပစြခကက ပယခလကၾကတာပါ။ ဒလပ ဒလပငနးကရတ ေငြေတြက အပႏထားတယလ႔

စြပစြခခရတ စကၤာပႏငငကဘဏ ၂ ခကလညး ဒါဟာ မဟတဘးလ႔ ဆလကပါတယ။

အေၾကာငးစက ကေအာငလြငဥး က တငျပေပးပါတယ။

ျမနမာႏငငက အဓက သဘာ၀ဓာတေငြ႔ ထတလပေနတ ရတနာစမကနးကရတ ၀ငေငြေတြက

စစအစးရက လထအတြက မသးစြပ ဖႏပမႈေတြအတြကသာ အသးျပေနတာမ႔ ဒလပငနးက

ႏငငတကာ ကမၸဏႀကးေတြအေပၚ အျပစတငလကတာက အဓက ရငးႏးျမပႏမႈေတြ

Page 127: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 127

လပေဆာငထားတ ျပငသစက တတယလန႔ အေမရကနႏငငက ရယဗရြန

ေရနကမၸဏႀကးေတြက ပယခလကၾကတာပါ။ အေမရကနေဒၚလာ သနးေပါငး ၄,၈၃၀ အထ

ရေနတ ရတနာသဘာ၀ဓာတေငြ႔ စမကနးက ေငြေတြဟာ စစအစးရ အတြကသာ

အေထာကအပ ျဖစေစၿပး၊ ဒအတြကလညး စမကနးမာ ပါ၀ငေနတ ကမၸဏေတြမာ

တာ၀နမကငးတ အေၾကာငး လ႔အခြငအေရးန႔ သဘာ၀ပတ၀နးကင ထနးသမးေရး

အဖြ႔တချဖစတ Earth Rights International (ERI) က ၾကာသပေတးေန႔ကပ အစရငခစာေတြ

ထတျပနၿပး အျပစဖ႔ခၾကတာပါ။ ရတနာဓာတေငြ႔စမကနးရ႔ ဖကစပလပငနးေတြမာ အမားဆး

အစရယယာ ပငဆငထားတ ျပငသစပင တတယလ ကမၸဏ ကေတာ သတ႔အေနန႔

ဒလပငနးေတြက ရပဆငး ထြကခြာသြားမယဆရင တျခား လပကငမယသ အသစေတြ

၀ငလာမာျဖစလ႔ ဒါဟာ စစအစးရရ႔ ၀ငေငြက ထခကစရာ မရဘးဆၿပးေတာ ျပငသစႏငငမာ

ထတေ၀တ Le Parisien သတငးစာန႔ ေမးျမနးခနးတခမာ တ႔ျပန ေျပာဆလကပါတယ။ ဒလပ

ဒတယ ရငးႏးျမပႏမႈ အမားဆးျဖစတ အေမရကနႏငငက ရယဗရြန ေရန ကမၸဏရ႔

ျပနၾကားေရးအရာရ တဥးျဖစတ Morgan Crinklar ကေတာ သတ႔ရ႔ လပငနးေတြဟာ

ဆးကးထက ေကာငးကးသာျဖစေစတယလ႔ ေျပာခတာပါ။

“ဒစမကနးက အေရ႔ေတာငအာရက စြမးအငလအပခကက ေထာကပေပးေနတာပါ။ ဒါအျပင

တတယလ အေနန႔ ကၽြနေတာတ႔ ပပးေပးေနတ ကနးမာေရး၊ စးပြားေရး၊ ပညာေရး

ဖြ႔ၿဖးမႈလပငနး အမားအျပားကလညး လပေဆာငေနတာ ျဖစပါတယ။ ဒါဟာ စမကနးေဒသက

လေတြအတြက အေပါငးလကၡဏာေဆာငတ တးတကမႈေတြ ျဖစေစဖ႔ အေရးပါတယလ႔

ကၽြနေတာတ႔ အေနန႔ ယဆပါတယ။”

တကယေတာ ရတနာသဘာ၀ဓာတေငြ႔ စမကနးက ထြကလာမယ ဓာတေငြ႔ေတြက ၀ယယမယ

ထငးႏငငဖကက ပကလငး ေဖာကလပမႈေတြ စတငခတ ၁၉၉၅ ခႏစေႏာငးပငးက စလ႔

ဒစမကနးမာ အဓမၼလပအားေပး ေစခငးမႈေတြလ လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကမႈေတြ

ရခတယဆတ အေခအတငျဖစစရာေတြလညး ေပၚေပါကခတာပါ။ လ႔အခြငအေရး

လႈပရားသေတြရ႔ ေ၀ဖနေျပာဆမႈေတြန႔ ပတသကလ႔ အဒအခနတနးကလညး

ႏငငတကာကမၸဏေတြက သတ႔အေနန႔ တက႐ကပတသက ဆကႏြယမႈေတြ မရေၾကာငး

ျငငးဆခၾကတာ ျဖစပါတယ။ ဒလေ၀ဖနမႈေတြၾကားက အခအခါ ရတနာသဘာ၀ဓာတေငြ႔

စမကနးေၾကာင ေဒသခေတြရ႔ လေနမႈဘ၀ေတြမာ အကးခစားခြငေတြေတာင ရေနၿပလ႔

ရယဗရြန ကမၸဏကေတာ ဆခတာပါ။

“ပကလငးတေလာကမာရတ လေပါငး ၅ ေသာငးေလာကဟာ အခမ ကနးမာေရး

ေစာငေရာကမႈေတြ၊ ပညာေရးန႔ ကနးမာေရးအတြက အေထာကအပေတြ ရၾကပါတယ။

ဒါေတြဟာလးဟာ လေနမႈ ဖြ႔ၿဖးတးတကေရး အစအစဥေတြက ရလာတာပါ။ ဒါေၾကာငလညး

ကၽြနေတာတ႔ အဒမာ လကေ၀ခကမၸဏ တခအျဖစန႔ ရေနတာဟာ အဒေဒသက လေတြဘ၀

တးတကေစတယလ႔ ခစားမပါတယ။”

ဒလ ေရနကမၸဏႀကးေတြက ေဒသခေတြ ဖြ႔ၿဖးတးတကေအာင ေဆာငရြကေပးႏငတယလ႔

Page 128: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 128

ေျပာဆေနတ တခနတညးမာပ လ႔အခြငအေရး လႈပရားသေတြကေတာ ေဒသခေတြအေပၚ

ဖႏပမႈေတြ၊ စမကနးက ရတ ၀ငေငြေတြက လထအတြက အေထာကအက မေပးႏငတ

အေျခအေနမးေတြ ရေနဆလ႔ ေျပာေနၾကတာပါ။ ERI အဖြ႔ရ႔ လပငနးညႇႏႈငးေရးမႉး ကႏငထး

ကေတာ -

“အထးသျဖင ပကလငးေဒသေတြမာ သတ႔ရ႕ အဓက ခစားေနရတာက ပကလငး

လၿခေရးအတြက တာ၀နယေနတ ဗမာစစတပေတြရ႕ လပအားေပးခငးေစမႈ၊ အတငးအဓၶမ

အႏငကငမႈေတြက ခစားေနရတယ။ ၀ငေငြ အဒေလာကမားေပမ ျမနမာျပညမာ

တးတကမႈေတြ ဘာမ မရဘး။ စစတပပငး အသးက ႏငငေတာရ႕ ၀ငေငြတ၀ကေလာကက

သးပစလကတယ။ ကနးမာေရး ပညာေရးမာကေတာ တရားနညးတာေပါ။ သးရာခငႏႈနး၊

ေလးရာခငႏႈနးေလာကပ ရတယ။”

ဒ သဘာ၀ဓာတေငြ႔ စမကနးက ေငြေၾကးေတြက ကကနန သးစြမႈ မရတအျပင၊

ႏငငဘ႑ာျဖစရမယ ေငြေၾကးေတြကလညး ကယကးအတြက ရညရြယၿပး စကၤာပႏငငက

ဘဏ ၂ ခမာ အပႏထားတယလ႔လညး ERI အဖြ႔က ေျပာဆခတာပါ။ စြပစြခရတ

စကၤာပႏငငက OCBC န႔ DBS Group ဘဏေတြကေတာ ဒလ ေျပာဆမႈေတြဟာ

အေျခအျမစမရသလ၊ မနကနမႈ မရဘး ဆၿပးေတာလညး ျငငးပယခၾကတာ ျဖစပါတယ။

ဥး၀ငးတငက သတငးတပဖြ႔က တေန႔တာ ေခၚယေမးျမနး

12 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-12-voa4.cfm

အနအယလဒ (NLD) အမးသား ဒမကေရစအဖြ႔ခပ ဗဟအလပမႈေဆာငေကာမတဝင

ဥးဝငးတငက ဒကေန႔ အာဏာပင ေတြက ေခၚယေတြ႔ဆခပါတယ။ ဒကေန႔ စေနေန႔

မနကပငးကေန ညေနပငးအထ ဥးဝငးတငက သကဆငရာက ေခၚယ ေတြ႔ဆခပက

ဥးဝငးတငက ဗြအေအ ျမနမာပငးက အခလေျပာပါတယ။

"ကေနာက လာေခၚတယ။ လာေခၚေတာ ကေနာက ေျပာတယ။ ကေနာ မလကႏငဘး။

ဘာျဖစလ႔လဆေတာ ခငဗားတ႔ လပတာေတြက ေတာတာက တရားလြနတယ။

ဘာျဖစလ႔လဆေတာ အနအယလဒ ဆလ႔ရရင ဘနကမြနး န႔ေတြ႔ဖ႔ ေသာလညးေကာငး၊

ဂငမ၀ကဘ န႔ ေတြ႔ဖ႔ေသာလညးေကာငး ေခၚတအခါေတြမာ ဘယသက ဘာအေၾကာငးေၾကာင

ဖတတယဆတာ မပါဘန႔ လကခ၊ ေနျပညေတာက လကခ ဆၿပးေတာ ေခၚတာေတြက

လကမခႏငဘးလ႔၊ ေနာကၿပးေတာ ခငဗားတ႔ ကနကနေျပာရရင မ၀တ မာ ေခၚၿပးေတာ

ကနးတယဗာ။ လငယေတြ ေၾကညာခကထတလ႔ ဆၿပးေတာ။ အဒလ ဟာေတြလညး

ခငဗားတ႔ေခၚရင ကေနာတ႔ မလကႏငဘး။ အဒေတာ ကေနာ မလကဘး၊ ခငဗားတ႔

ျပနေျပာလက ဆေတာ သတ႔ ဖနးေတြဘာေတြ ဆကတယ။ ဆကတအခါကေတာ တငးကေန

တာ၀နရတသေတြ လကလာၿပးေတာ ေခၚပါတယ။ ေကာငးေကာငးမြနမြနပါပ။ ကေနာကလညး

ေကာငးေကာငးမြနမြန ပါပ။ လကသြားတာေပါဗာ။ သတ႔ တငးက ေခၚတာပါ။ ကေနာက

Page 129: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 129

စစေၾကာေရးေတြမာ ထြကတဟာေတြန႔ ပတသကၿပး ေမးစရာရပါတယ၊ အဒါေၾကာင

သတ႔ေခၚတယ၊ တငးက တာ၀နခ ျဖစပါတယ၊ သတငးတပဖြ႔က ျဖစပါတယဆၿပး ကေနာက

ကားန႔လာေခၚတာ။"

အာဏာပငေတြဘကကေျပာတာကေတာ အာဏာပငတ႔ရ႕ စစေၾကာေရးအတြငးမာ

တခ႕သေတြရ႕ ထြကဆခကေတြက ဥးဝငးတငန႔ ပါဝငပတသကေနတ အတြကေၾကာငမလ႔

ေခၚယေမးျမနးရတာလ႔ ေျပာပါတယ။ ဒကစၥကလညး ဥးဝငးတငက ျငငးဆနခတယလ႔ အခလ

ေျပာျပပါတယ။

"ကေနာက သတ႔ကေနၿပးေတာ ကေနာက ေငြေတြဘာေတြ ေပးတယေပါေလ။

ႏငငေရးအားျဖင ကေနာန႔ ခတဆကတ အခါကေတာ ေျပာတာ။ ကေနာ

ဒမကေရစလပေနတဟာေတြက သတ႔ကေန ေထာကခတအခါမာ ဒလဟာေတြ အေျပာ

အဆေတြ ရေကာငးရမာပ။ ဘာျဖစလ႔လဆေတာ ကေနာ ဒမကေရစအတြက

လပေနတယဆတာက သတာပ။ ကေနာ လညး အလားတပ သတ႔ လပေနတဟာေတြက

ကေနာ ဘာမမေျပာခငဘး။ ကေနာ ေထာကခတယလ႔ပ ေျပာႏငတယ။ ဒါေၾကာင ကေနာ

ျငငးတဟာက အဒအေျခခအေပၚမာ ျငငးတာ။ ကေနာ ဘာမမပတသတတာလညး ကေနာ

ေျပာႏင တယ။ ဘာမ ကေနာ အခတအဆကေတြ မရတာလညး ကေနာ ေျပာႏငတယ။

ကေနာ ဒမကေရစကစၥ လပတယ။ ဒါပ။"

ဒကေန႔ မနကပငးကေန ညေနပငးအထ အာဏာပငေတြ ေခၚယေတြ႔ဆခတ အနအယလဒ

ဗဟအလပအမႈေဆာငအဖြ႔ဝင ဥးဝငးတင ျဖစပါတယ။ စစအစးရရ႕ အကဥးေထာငထမာ

ႏစရည အကဥးခခခရဖးတ ဥးဝငးတငဟာ အသကအရြယ ႀကး လာတာန႔အမ

ကနးမာေရးလညး သပ မေကာငးလပါဘး။ မၾကာခငကပ ႏလးအားနညးလ႔ ႏလးခနစက

တပဆငထားရ တာပါ။ ဥးဝငးတငဟာ ျမနမာစစအစးရက ေနာကႏစမာ ကငးပမယဆတ

ေရြးေကာကပြက တစကမတမတ ကန႔ကြကေန သလညး ျဖစပါတယ။

ရနကနတၿမ႕လး ေနရာမလပ လၿခေရးမား တးျမႇငခထား မးခစသ/ ၁၄ စကတငဘာ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/140909a.php

စကတငဘာတလလးက အေရးေပၚကာလဟ သတမတထားၿပးျဖစကာ ယခအခါ

နအဖအာဏာပငမားက လၿခေရးမားက ေနရာမလပ ခထားလကရေၾကာငး ရနကနၿမခမားက

Page 130: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 130

ေျပာသည။

ၿပးခသည ေသာၾကာ၊ စေနႏင တနဂၤေႏြေန႔တ႔၌ ရနကနၿမ႕ ကမာရြတၿမ႕နယ

လညးတနးလမးဆႏင တကသလရပသာလမး အပါအ၀င အျခားအမရာမားတြင လပစစမးမား

ျဖတေတာကအေမာငခကာ လၿခေရးရမား ကငးပနးလညေနၾကေၾကာငး

ကမာရြတၿမ႕နယတြငး ေနထငသတဥးက ေျပာသည။

၎က “ဘာေတြလပမနးက မသေတာဘး။ မးေတြကလညး ျဖတတယ၊ လၿခေရးေတြ

အမားႀကးပ။ တကသလရပသာလမးန အငးယားကနေစာငးေတြမာ၊

ဘာေတြသတငးရတာလေတာ မသဘး။ သတ႔က ကငးေတြလညတာ အေရးမႀကးဘး၊

လညးတနးတ၀ကက အေမာငခထားတာ ဆးတယ” ဟ ေျပာသည။

ရနကနရ အထငကရေနရာမားျဖစေသာ ဘတာႀကး၀နးကင၊ ဆးေလလမးမ၊

ကမာၻေအးေစတလမး၊ ျပညလမး၊ အငးစနလမး စသညတ႔တြင လၿခေရးခထားမႈမား

အေရအတြက ပမားလာေၾကာငး မကျမငမားက ေျပာသည။

“ကမာၻေအးေစတလမးမေပၚက ကကငးလမးဆဆရင ညမာ လၿခေရးေတြ တအားမားတယ။

စစေဆးမႈေတြ လပတယ။ ၾကညရတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အမန႔နးတာလညး

ပါမယထငတယ” ဟ ညဘကေမာငးေသာ တကစသမားတဥးက ေျပာသည။

ၿပးခသည ၂၀၀၇ ခႏစ ၾသဂတလ လလယပငး၌ စစအစးရက ေလာငစာဆေစးႏႈနးမား

႐တတရက တးျမႇငခၿပး ဘတစကားခမားက တရား၀ငတးျမႇင

သတမတလကၿပးသညေနာကပငး လထဆႏၵျပ လမးေလာကျခငးမား ျဖစေပၚလာခရာမ

စကတငဘာလတြင တႏငငလး သဃာေတာမားအပါအ၀င လထဆႏၵျပမႈမား

ေပၚေပါကခသည။

“အဒလ ျဖစေပၚမႈေတြ ေနာကထပျဖစရင သတ႔လပမာက ဖမးမယ၊ ေျပာမရရင ပစသတမယ။

ဒလမး စတဓာတရတအတြက ကမတ႔ ျပညသေတြက ဘာကမ ေျပာေရးဆခြင

မရေတာဘးေလ။ မေကာငးတာဘျဖစျဖစ၊ ေကာငးတာပျဖစျဖစ ၿငမေန႐ပ။ ကမတ႔

ကယေတြ႔ကေတာ သဃာေတြကေတာင ပစသတခတာပ။ ကမတ႔ မကစထက မထြကဘး။

သာမနအရပသား ေတြကေတာ ပဆးမာေပါ” ဟ ရနကနၿမ႕လယ၌

ၿပးခသညစကတငဘာအေရးအခငးတြင ကယေတြ႔ႀကခသတဥးက ေျပာသည။

ယခရကပငးတြင လၿခေရး ပမခထားသညက ရနကနျပညသတ႔က အထးအဆနးပစျဖင

မျမငၾကေတာေၾကာငး မဟာဗႏၶလ လမးေပၚရ လပစစပစၥညး အေရာငးဆငတဆင၏

မနေနဂာက ေျပာသည။

“ၿပးခတ ၂၀၀၇ က ေစးေရာငးမေကာငးခဘး။ ဒလမးလေပါ။ ေျပးၾက၊ လႊားၾကေပါေလ။

Page 131: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 131

ဒႏစေတာ လၿခေရးသာခတာ ဘာမ မျဖစေလာကပါဘး” ဟ ၎က ေျပာသည။

ၿပးခသည ၂၀၀၇ စကတငဘာတြင မတရားဖမးဆးထားေသာ သဃာေတာမားအား

လႊတေပးရနႏင သဃာေတာမားအေပၚ သတျဖတေစာကားထားမႈမားက

နအဖစစအစးရအာဏာပငမားက အျမနဆးေတာငးပနရနႏင မလကနာပါက

လာမညသတငးကၽြတလျပည (၁၅) ရက၊ (၃-၁၀-၂၀၀၉)၊ သဃာပ၀ါရဏာပြေန႔တြင

တတယအႀကမ ပတနကဇၨနကေဆာင သပတေမာကမညဟ ျမနမာႏငငလးဆငရာ

သဃာတပေပါငးစအဖြ႔ႀကးက ေၾကညာခကထတျပနထားသည။

စစလညးမဟတ၊ ၿငမးခမးေရးလညးမဟတတ

နယစပေဒသ

ရေဘာဖးသေခာငး

၁၄ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/articles/Sep09/140909.php

ၿပးခတကးကန႔အေရးအခငးမာ နအဖစစအစးရက အစြယၿဖျပခၿပ။ ေသနတေဖာကျပခၿပ။

ဒါဟာ ၿငမးအဖြ႔ေတြကသာမက တတငးျပညလးကပါ သတေပးၿခမးေျခာကလကတာ

ျဖစတယဆတာ သသယရစရာမလပါဘး။ အမနးနားခငးႏငငမားန႔

ႏငငတကာအသငးအဝငးမားကလညး ၾကားလကၾကရ႕မဟတလားလ႔ ေမးေနတအလားပါပ။

နအဖ အခလ ကးကန႔က MNDAA က အျပတေခမႈနးတအထ လပလကတာဟာ သတ႔စစဥတ

နယျခားေစာငတပအစအစဥက လကမခတ အေၾကာငးရငးတခတညးေၾကာငေျပာရင

နအဖစကားက အလြယန႔ယၾကညရာကပါလမမယ။ တကယက ဒေန႔အပစရပအဖြ႔ေတြထမာ

ဥးဖနၾကားရငတ႔လပ လကမခႏငဘးလ႔ ေျပာေနတ တျခားအဖြ႔အစညး ႀကးငယေတြ

မနညးရေနပါေသးတယ။

ေနာကအေၾကာငးျပခကတချဖစတ လကနကစက႐ကစၥဟာလညး

ေတာေတာရယစရာေကာငးတ အေၾကာငးျပခကျဖစ ပါတယ။ တ႐တဗမာနယစပက

တခ႕ၿငမးအဖြ႔အစညးေတြမာ လကနကခယမးထတလပတ စက႐ငယေလးေတြ ရတတတယ။

ရတယဆတာက နအဖ မသတာမဟတပါဘး။ အဒအဖြ႔အစညးေတြကလညး

ေျဗာငသာထတမေျပာတာ သပဖးကြယ ထားၾကတာ မဟတပါဘး။ ေနာကၿပး ဒစက႐းေတြ

တညရေနတာဟာ ႏစေပါငးကၾကာလပါၿပ။ ဒါအျပင ေျပာျဖစေအာင ေျပာရမယအခကတခက

နဝတန႔ဒအဖြ႔ေတြ အပစအခတ ရပစေရးဆတာက လပခၾကတနးက

လကနကခယမးမစေဆာငးရ၊ မထတလပရလ႔ သေဘာတညခကမရခပါဘး။ အခမ

သတ႔ရ႕တပေတြက ျပငဆငၿပးၿပ ဆေတာမ ဒကစၥက လကညႇးထးျပၿပး ရမယရာတာ

ျဖစပါတယ။

Page 132: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 132

မးယစေဆးဝါး။ ဒအေၾကာငးျပခကကေတာ ပလ႔ေတာင ရစရာေကာငးပါတယ။

ဒေဒသေတြမာ ဗလခငၫြန႔န႔ အပစအခတ ရပစေရးလပလကၿပးမ

မးယစေဆးဝါးထတလပမႈဟာ အေရအတြကအရ၊ အရညအေသြးအရ၊

အမးအစားအရ အကနတးပြား လာတယဆတာ ကမာၻအသပါ။ ဒါက စစအစးရက

မသကးႏြျပထားသလ ေထာကလမးေရးအပါ စစတပတခ႕ဟာလညး

ဒလပငနးေတြကမၿပး ဝငေငြေကာငးေနခၾကတာပါ။ ဒါေပမယ ၂၁ ရာစဝငၿပးေနာကကစၿပး

ဒေဒသေတြမာ မယစေဆးဝါး ထတလပမႈ ကဆငးသြားတယဆတာလညး ကမာၻက

အသအမတျပၿပး ျဖစပါတယ။ နအဖစစအစးရဟာ ဥးဖနၾကားရငတ႔ မးယစေဆးဝါး လႈငလႈင

ထတေနတနးက သတ႔ရ႕ “အမးသားညလာခ” မာ တငးရငးသားေခါငးေဆာငႀကးလ႔

ဖးဖးမႈတဗနးတငထားခတာက ဘယသက ေမပါမလ။ ေနာကၿပး အခ ဥးဖနၾကားရငတ႔က

ဗကပထကေန ခြထြကေစတနး ကေရာ၊ အခၿဖခြတကခကတအခါမာေရာ နအဖစစအစးရဟာ

လား႐ႈးမာ မးယစေဆးဝါးရာဇာႀကးေတြက တမငပငဖတ အႀကဉာဏေတြ ယခတယဆတာ

ကမာၻကမသဘးမတလ႔လား။

ဒတခါ နအဖက ဥးဖနၾကားရငတ႔ရ႕ ေခါငးေပၚကျဖတၿပး ေသနတေဖာကျပလကတာဟာ

ေသေသခာခာ၊ ေစေစစပစပ စမျပငဆငခတ တျပညလး၊ တကမာၻလးၾကားေအာင

တမငပစေဖာကလကတ ေသနတသလ႔ပ နားလညရပါတယ။ သတ႔န႔ မတသေတြက

ေသနတစာေကၽြးမယလ႔ ေဖာျပလကတာျဖစသလ သတ႔ရ႕ေနာကလက သဗၺနေပါငးစကလညး

“ယ-ရက” နးၿပလ႔ တပလန႔အခကေပးလကတာ ျဖစပါတယ။ တပါတညး “မငးတ႔ရ႕ေနာကမာ

ေသနတရတယ၊ လပခငတာသာ လပၾက” လ႔ ကားစြယတကေပးလကတာလညးျဖစပါတယ။

ဒကစၥက အခလ တတငးျပညလး ႏငငေရးန႔ဆကစပလကေတာ ထပေတြ႔ရတအခကတခက

ဒကစၥျဖစေပၚတအခနကာလ ပါပ။ ယကေတာကစၥ၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

အမခပထပခတာေတြ ၿပးစးသြားတေနာကမာ ျဖစေပၚလာျခငးပါပ။ တၿပင

နကတညးမျဖစဘးဆတာ သတျပရပါမယ။ ၾကပေျပးက ဒါ႐ကတာ

စစဥၫႊနၾကားေနတအတငး အစအစဥတက ျဖစေပၚေနတာခညး ျဖစပါတယ။ ျပညမတလည၊

ျပညနယတလည၊ လကနကမကငသေတြတလည၊ လကနကကငသေတြ တလည တလညစ

ေသြးတးစမးေနတာရ႕ ေနာကကြယမာ ဘာရညရြယခကရတယဆတာ ေသေသခာခာ

စဥးစားသငပါ တယ။ တပါတညးမာ ေနာကေျခလမးရ႕ ပစကြငးဟာ ဘာျဖစမလဆတာလညး

ေတြးေတာသငပါတယ။ ဝျဖစမလား၊ မနးလားျဖစမလားဆၿပး လြယလြယစဥးစားလ႔ မျဖစပါဘး။

နအဖဟာ ထငမထားတပစမတေတြ ေဖာထတတတတယ ဆတာက သတျပရပါမယ။

ေသခာတာကေတာ သတ႔အေနန႔ ဒေနရာ၊ ဒအဆငမာတင ရပထားလ႔မရပါဘး။ ၂ဝ၁ဝ

ေရြးေကာကပြမတငမ သတ႔ရ႕ လမးျပေျမပအတြက ခလတကနသငးမနသမက

ရငးရပါေတာမယ။ အႏနညးန႔ရရငရ၊ မရရင ဥးဖနၾကားရငတ႔ကလပသလ အၾကမးနညးန႔

ရငးပါလမမည။ ေရြးေကာကပြဆတာ အာဏာျပနာျဖစပါတယ။ နအဖစစဗလခပေတြဟာ

အာဏာန႔ ပတသကရင နညးနညးမ ဟနမေဆာငဘးဆတာ အားလးသၾကၿပးသားပါ။

Page 133: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 133

အခ သတ႔ဟာ ဝန႔မငးလားက မတကဘးလ႔ေျပာတယ။ ဒါေပမယ

သခပကာကားမားအပါအဝင အငမတနမားျပားတတပ ေပါငးစက အဒေဒသေတြက

လာဆငထားတယ။ ၿခမးေျခာကထားတယ။ ျပနမဆတဘး။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

ျပစဒဏခမတရာမာ ဆငးငတႏစခြလ႔ လပထားလကတာန႔ တလကေလလ႔ေတြးမတယ။

ဒါအျပင ကခငျပညနယမာလညး နအဖတပေတြက အားျဖညေနရာယၿပးျဖစေနတယ။

ဒလအေနအထားကျမငရေတာ တကယလ႔သာ တတငးျပညလးမာ လႈပရားမႈႀကးတခခ

ေပၚေပါကခရင၊ ဒါမမဟတ နအဖဘကကေန လထဖႏပေရးလႈပရားမႈႀကးတခလပခရင

နအဖအစးရဟာ သတ႔တပေတြက ဒလပ ခထားမာ၊ ၿငမးအဖြ႔ေတြက ရငဆင

ထနးခပထားမာပလ႔ ေတြးမစရာျဖစေနတယ။ နအဖအစးရ အေနန႔ မနးလားန႔ဝက

မတကဘးလ႔ ေျပာတယဆတာက နအဖရ႕သတငးစာေတြ၊ အသလႊင႐၊ ႐ပျမငသၾကားတ႔ကေန

မေဖာျပဘးဆတ အခကဟာလညး သတထားစရာပါ။ သတ႔ဘကက ဒါက

တရားဝငကတအာမခခက မျဖစေအာင တမငလပထားတသေဘာလ႔ ယဆစရာ

ျဖစေနပါတယ။ တဖကမာကေတာလညး “ဝတ႔၊ မနးလားတ႔ကသာတကရင

“လကနကႀကးေတြန႔ တကေလယာဥေတြသးမယ” လ႔ တရားမဝငေျပာဆ

သတငးလႊငေနပါတယ။

ဒေန႔ ဗမာျပညႏငငေရးက ျပနၾကညလကေတာလညး နအဖဟာ အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပ

စတအဖြ႔အစညးေတြန႔ ဆကဆေရးမာလညး “စစလညးမျဖစ၊ ၿငမးခမးေရးလညးမဟတ” ဆတ

လပခတညးလညးအေနအထားပ ထနးသမးထား တာပါ။ အခနမေရြးေခမႈနးပစမယ

ၿခမးေျခာကမႈက စစအစးရက တရားဝင ထတမေျပာေပမယ လတငးခစားမေနပါတယ။

နအဖစစဗလခပေတြဟာ ျပညသလထန႔ အတကအခအမးမးက ‘ကတေပၚဓားဝ’

အေနအထားမး ေတာကေလာက ျဖစေနေအာင တဖကမာဖနတးထားၿပး တဖကမာ

သတ႔ကယတငကေတာ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာကပြအတြက နယဆငးစညး႐း တာေတြအပါ

ေျခလမးအမးမးက ႀကတလမးေနၾကပါတယ။ ျပညတြငးႏငငေရးက အဓကထားတယဆရင

နအဖရ႕ ေျခလမးေတြက မကျခညမျပတေစာငၾကညတာ၊ ေဖာထတတာ၊ ဆန႔ကငတာေတြ

ေတာကေလာကလပေနရမာပါ။

ကးကန႔အျဖစအပကကၾကညၿပး တ႐တသေဘာထားက ဘယလ၊ အေမရကနသေဘာထားက

ဘယလ၊ အာဆယသေဘာ ထားက ဘယလဆတာေတြ တြကေနလ႔ ခရးမေပါကပါဘး။

နအဖရ႕သေဘာထားကဘယလ၊ နအဖရ႕အႀကအစညက ဘယလ၊ ဒါေၾကာင

ငါတ႔ကဘယလဆတာမးက တတပပစဥးစားရ၊ ျပငဆငရေတာမယ အခနျဖစပါတယ။

Page 134: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 134

ေကအငအက လထထမ ရနပေငြေကာကခ

ေဒသခလထ ပမစးရမမႈ ျဖစပြား ခငလငး / ၁၁ စကတငဘာ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/110909a.php

ကခငျပညလြတလပေရးအဖြ႔ (ေကအငအ) က သကဆငရာ တပရငး၊

တပဖြ႔နယေျမမားအတြငး မၾကာေသးမရကပငးကစ၍ လထထမ စစစရတ ရနပေငြ

(ဆကေၾကး) ေကာကခေနသကသ႔ ၿမ႕ေပၚေန တပဖြ႔ဝငမသားစမား ေနရာေရႊ႕ေျပာငးမႈ ရေန၍

ေကအငအႏင နအဖအၾကား စစျဖစေတာမလားဆသည စးရမမႈမား တးလာေနသည။

၁၉၉၄ ခႏစ ေဖေဖာဝါရ (၂၄) ရကတြင စစအစးရႏင ေကအငအအၾကား အပစခတရပစေရး

ျပလပၿပးေနာကပငး ေကအငအ တပရငးတပဖြ႔မားက ေဒသအတြငး စစစရတရနပေငြမား

ေကာကချခငး မျပေတာဘ ေနခရာမ ယခမစတငေကာကခလာ ျခငးျဖစသညဟ

ေကအငအအဖြ႔ႏင နးစပသ ဖားကန႔ေဒသခတဥးက ေျပာသည။

၎က “နာမညရတ ေကာကသေဌးေတြဆမာ ေကအငအတပဖြ႔က ေကာကေနတာ။ ဖားကန႔၊

ဆငးေတာငထက ကမၸဏေတြ၊ ပကဆရတသေတြဆက ေကာကေနတာ။ အသတေယာကဆ

ေငြ (၄) သနးန႔ ဆန (၄) တငး တေန႔ကပ ေပးလကရတယ။ ဟတနးကလ ေမာထသြားတ

လမးေတြမာ ဂတေတြဖြငၿပး တရားဝငေတာ မေကာကေသးဘး” ဟ ေျပာသည။

၁၉၉၄ ခႏစ အပစခတရပစေရး မျပလပခငက ေကအငအအဖြ႔သည

ဖားကန႔ေကာကစမးတြငးသြားရာ လမးမားတြင ဂတမားဖြင၍လညးေကာငး၊ ေကာကစမးတြငး၊

ေရႊတြငးမားတြငလညးေကာငး၊ ေကအငအ တပရငးတပဖြ႔ နယေျမအနးရ ဆနစက၊

ဆစကပငရငမားသ႔လညးေကာငး အခြနေငြေကာကခမႈမား လပခသည။

အပစခတရပစေရးသေဘာတညခကတြင ျပညသမားအား ဝနထပဝနပးျဖစေစမညလပရပမား

ေရာငၾကဥရနဆသည နားလညသေဘာတညခကရခ၍ ဆကေၾကးေကာကချခငး

ရပဆငးထားရာမ ယခကသ႔ ျပနလညေကာကခေနျခငးျဖစသည။

ေကအငအအဖြ႔အား ေထာကခအားေပးေနသည စးပြားေရးလပငနးရငမား၏ ရနပေငြ

ကညေထာကပမႈမားသာျဖစသညဟ အမညမေဖာလသည ေကအငအအရာရက ေျပာသည။

၎က “ကေနာတ႔မာ တရားဝငေကာကတာမး လပခြငမရပါဘး။ သတ႔သေဘာန႔ သတ႔

လာလႉတာ ျဖစပါလမမယ။ အတငးအကပသေဘာ မရပါဘး။ ကေနာတ႔ဆမာ

အေကာကခြနဌာနရတယေလ။ ကနသြယေရးလပတခါ အေကာကခြနဌာနက

ေကာကတာမးပရပါတယ၊ ႏငငေတာအစးရပငးကလညး ခြငျပထားပါတယ” ဟ ေျပာသည။

ယမနႏစအေစာပငးက ကခငအမးသား စးပြားေရးသမားမားထမ အလႉေငြ

Page 135: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 135

လ႕ဝကေကာကချခငးမး ရခၿပး ဗမာ၊ ရမး တ႔ထမလညး ယခ ေငြေကာကေနျခငးျဖစေၾကာငး

ဖားကန႔ေဒသခက ေျပာသည။

၎က “အခကေတာ ေကအငေအက ဆကေၾကးေငြလညး ေကာကလာ၊ ျမစႀကးနားမာရတ

ေကအငအ မသားစေတြလညး တ႐တနယစပဘကက ေရႊ႕ေန၊ သတ႔ကေလးေတြက

စာသငေကာငးေတြကပါ ႏတၿပး ဒတ႐တဘက ေရႊ႕ေနၾကတာဆေတာ ဘယေန႔

တကၾကမလဆၿပး ေစာငၾကညေနရေတာတာ။ အရပသားေတြက ပစၥညးေတြ တ႐တဘက

ေရႊ႕ၾကတာလညး ဒလကစၥေတြေၾကာင ျဖစေနတာ” ဟ ေျပာသည။

ယခလ (၉-၁ဝ) ရကမားတြင ျမစႀကးနားၿမ႕၌ စစဖကေရးရာအရာရခပ ဒ-ဗလခပႀကး ရျမငႏင

ေကအငအ ကယစားလယမား နယျခားေစာငတပအသြငေျပာငးေရးအတြက ေဆြးေႏြးပြမား

ျပလပေနၿပး ယခအႀကမသည ၂ဝဝ၉ ခႏစ၊ ဧၿပေနာကပငး (၇) ႀကမေျမာက

ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးမႈျဖစသည။

နအဖဘကက နယျခားေစာငတပအသြငေျပာငးရန တစကမတမတေျပာဆေနသကသ႔ ယခလ

(၅) ရကေန႔၌ ေကအငအထနးခပရာ၊ လငဇာၿမ႕တြင ျပလပခသည ကခငလထအစညးေဝးက

နယျခားေစာငတပအစား ကခငေဒသ ကယပငအပခပေရးတပအေနျဖငသာ လကခရန

ဆးျဖတထား၍ ထြကေပၚလာမညေဆြးေႏြးပြရလဒအေပၚ ေဒသခမား

စတဝငတစားေစာငၾကညေနၾကသည။

နကယလထတလပေရးအတြက တ႐တစကယႏရားမား

ျမနမာဘက ပ႔ေဆာင ခငလငး / ၁၁ စကတငဘာ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/110909b.php

မႏေလးတငး၊ အထကပငး တေကာငးေဒသတြင နအဖႏင တ႐တသတရာေဖြေရး ကမၸဏတ႔

အကးတဖကစပလပကငမည နကယလထတလပေရးစမကနးတြင အသးျပရန

စကယႏရားမားက တ႐တ-ျမနမာနယစပမတဆင ယေန႔ စတငပ႔ေဆာငေနသည။

ျမနမာႏငငဘကသ႔သြားမည ဝနခစကယႏရားယာဥမားႏင ေကာကခႀကတခြစက မား

တငေဆာငထားသည ယာဥစစေပါငး (၁ဝ) စးက နယစပဂတတြင ေတြ႔ခရသညဟ

မဆယၿမ႕တဖကကမး ကယေဂါငၿမ႕ခတဥးက ေျပာသည။

၎က “ဟကဒေရာလစ ဝနခစကယာဥတခက ကားတစးႏႈနးန႔ တငထားတ ကားႀကးက (၅)

စး၊ ခေတြႀကတခြတ သတအးႀကးေတြ ပါတစကေတြ တငထားတကားက (၅) စး။

အဒကားေတြမာ ေရးထားတာက သတတြငးဝနႀကးဌာန၊ တေကာငးနကယလစမကနး (တာဝန)

ဆၿပး ေရးထားတ စာရြကျဖေတြ ေလးငါးခေလာက ကားတငး ကားတငးမာ ကပထား တယ”

ဟ ေျပာသည။

Page 136: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 136

တေကာငးေဒသတြင နကယလထတလပရနအတြက တ႐တႏင ျမနမာအၾကား

အကးတပးေပါငးေဆာငရြကရန ယမနႏစအတြငးက လကမတေရးထးချခငးျဖစၿပး စမကနး၏

ရငးႏးျမႇပႏမႈတနဖးပမာဏက အတအက မသရေပ။

ျမနမာႏငင ဗဟစာရငးအငးဌာန၏ စာရငးဇယားက ကးကားၿပး ဆငဟြာသတငးတြင

ေဖာျပထားခကအရ ယမနႏစအတြငး ႏငငျခားရငးႏးျမႇပႏမႈမာ ၂ဝဝ၇ ခႏစထက (၉၃.ဝ၆)

ရာႏႈနးတးတကခၿပး အေမရကနေဒၚလာ (၉၇၄.၉၉၆) သနးရခရာ သတတးေဖာေရးက႑တြင

အေမရကနေဒၚလာ (၈၆ဝ.၉၉၆ ) သနးရခသည။ တ႐တႏငငက ယမနႏစအတြငး

သတတးေဖာေရးက႑တြင အေမရကနေဒၚလာ (၈၅၅.၉၉၆ )သနး ရငးႏးျမႇပႏခသညဟ

သရသည။

ယခႏစ မတလအတြငးတြင တ႐တကြနျမနစပါတ၏ ထပတနးအဆငျမင

ေခါငးေဆာငတဥးျဖစသည Mr. Li Changchun ျမနမာႏငငသ႔ အလညအပတလာေရာကစဥ

ျမနမာႏငငကျဖတၿပး တ႐တျပည ကမငၿမ႕သ႔ ေဖာကလပမည ေရနႏငသဘာဝ ဓာတေငြ႔

ပကလငးေဖာကလပေရးႏင ေမခႏငမလခ ျမစဆေရကာတာ ေရအားလပစစ စမကနးမားက

စတငေဆာငရြကရန နအဖႏင သေဘာတညခကရရခသည။

ဌာနဆငရာသတငးမား မထတျပနရန

နအဖ တားျမစ မးခစသ/ ၁၁ စကတငဘာ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/110909c.php

ျပညတြငးသတငးဂာနယမားအား မညသညသတငးမ ထတျပနေျပာဆျခငးမျပရန

ဌာနအသးသးသ႔ သကဆငရာ ၀နႀကးဌာနမားက အေၾကာငးၾကားထားေၾကာငး

ပ႔ေဆာငေရး၀နႀကးဌာနလကေအာကခ ဌာနခြတခမ အရာထမးတဥးက ေျပာသည။

“ဘာေၾကာင သတငးေတြ မထတျပနပါန႔လ႔ ၫႊနၾကားတယဆတာေတာ တတကက မသရဘး။

တခ႕လႀကးေတြက ဂာနယသတငးေထာကေတြလာရင အားလးေျပာျပတတတယ။

တေယာကန႔တေယာက ယၾကညမႈရေနတာလညးပါတယ။ ဌာနတြငးျဖစေနတာေတြ၊

၀နထမးဘ၀ အဆငမေျပမႈေတြ စတာေတြေပါေလ။ ျပညပသတငးေတြထမာ ျပညတြငးက

ျဖစပကတာေတြအားလး လ႕၀ကတာကအစ သတငးေတြတကေနတာ

ပတဖ႔ျဖစမယထငတယ” ဟ အဆပါအရာထမးက ေျပာသည။

၀နႀကးဌာနမား ေနျပညေတာသ႔ ေျပာငးေရႊ႕ၿပးေနာကပငး ရနကနတြငကနရေသာ

အစးရဌာန၀နထမးမားက ေနျပညေတာ ၀နႀကးဌာနမားသ႔ ဆကသြယေမးျမနး

စစမးေပးမႈမားလညးရေၾကာငး သရသည။

Page 137: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 137

“ကေနာတ႔ သတငးရယဖ႔အတြက တခ႕အရာရေတြက ေနျပညေတာက ေမးေပးတာမးေတြ

ရတယခငဗ။ အရာရတခ႕က အေတာေလးက သတငးဂာနယေတြအေပၚ

သေဘာထားႀကးတာေတြ ရပါတယ” ဟ ျပညတြငးသတငးေထာကတဥးက ေျပာသည။

ဘ႑ာေရးႏင အခြနဥးစး၀နထမးတဥးက “ကေနာတ႔က ေျပာခငေပမယလညး အထကက

မေျပာရဘးဆေတာ မေျပာရဘးဗ။ ခကတာက ကေနာတ႔ဌာနက ျပညသေတြ

သသငတာေတြက ချပ၊ ထတျပနေပးရတာေလ။ ဒါက မေျပာရဘး ဆေတာ

ဂာနယေတြမာလညး ေရးစရာမရေတာဘး။ စာေပစစစေရးက ပယတာန႔၊ ဌာနဆငရာေတြက

မေပးတာန႔ ျပညသေတြလညး သတငးမနေတြ မသရေတာဘး။ ၾကာလာေတာ ျမနမာႏငငက

ဂာနယေတြမာ အႏပညာရငေတြ အေၾကာငးန႔ ထမငးစားေရေသာက သတငးေတြပ

ပါေတာတယ” ဟ ေျပာသည။

ကလနေခတ ျမနမာႏငငသမငး စာအပ

ျပနလညပႏပထတေ၀ခြငမရ မးခစသ / ၁၁ စကတငဘာ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/110909d.php

ဗနးေမာတငေအာငေရးသားခေသာ ကလနေခတ ျမနမာႏငငသမငးစာအပက

ျပနလညထတေ၀ခြင မျပေၾကာငး အဆပါစာအပထတေ၀မညသက ေျပာသည။

၎က “ျပနလညထတေ၀ခြငအတြက စာေပစစစေရးက တငျပေတာ အခေခတန႔ဆ

ဒစာအပက ထတေ၀ခြငေပးလ႔ မျဖစဘးလ႔ စာေပစစစေရးက စာစစမႉးတဥးက ေျပာတယ” ဟ

ဆသည။

အဆပါစာအပမာ ဗလခပႀကး ဗႏၶလ၊ ဗလခပေအာငဆနးႏင ဗလခပေကာေဇာ တ

ဥးဆာငတကခကျခငးျပခၾကေသာ ၿဗတန-ျမနမာ၊ ဂပန-ျမနမာႏင ျမနမာ-တ႐တျဖ

စစပြမားအေၾကာငးက ပျပငမားသဖြယ ေျပာေလေျပာထရတတေသာ ဗဟနးေအာငႏင

ေကာေဇာေအာငတ႔ ညအစကႏစေယာကအတြက ရညၫႊနးထားေၾကာငး

ဗနးေမာတငေအာငက ေရးသား ထားသည။

“အခအခနန႔ ကလနေခတ ျမနမာႏငငသမငး စာအပဟာ ကကညမႈရေနတယ။ စာအပမာပါတ

အခကအလကေတြဟာ လကရအစးရက ႏငငေရး ျပျပငေျပာငးလမႈေတြက ျပလပဖ

ေျပာျပေနတာလ႔ ထငရေလာကတယ။ ဒါေၾကာင စာအပက ေပးမထတတာ ျဖစမယ” ဟ

ကြနျမနစ ပါတ၀ငေဟာငးတဥးက ေျပာသည။

အဆပါစာအပက ၁၉၆၄ ခႏစ ဇလငလတြင ျပညသ႔အလငး စာေပတကက ပထမအႀကမအျဖစ

ပႏပထတေ၀ချခငးျဖစၿပး ယငးႏစ စကတငဘာလတြငပင ဒတယအႀကမအျဖစ

ထတေ၀ခရသညဟ ဗနးေမာတငေအာငစာအပမား မတတမးအရ သရသည။

Page 138: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 138

အဆပါစာအပတြင ကလနေခတမတငမ ျမနမာႏငင၊ အရငးရငစနစ၊ နယခ႕စနစႏင

ကလန၀ါဒ၊ ကလနေခတျမနမာႏငင၊ ေခတသစ ကလန၀ါဒႏင ျမနမာႏငင စေသာအပငးမား

ပါ၀ငသည။

ယငးစာအပက ရနကနစာအပတကမားတြင ၀ယယမရသညအတြက ႏငငေရးစာေပမားက

ေလလာဖတ႐ႈလသမားအတြက ထတေ၀ရန စစဥချခငးျဖစေၾကာငး ထတေ၀မည

အမညမေဖာလသက ေျပာသည။

ရနကနရ ရားပါးစာအပအေရာငးဆငမားတြင ယငးစာအပက ျမနမာေငြ (၁၀,၀၀၀) ကပမ

(၁၅,၀၀၀) ကပထ ေရာငးခေၾကာငး၊ သ႔ေသာ လြယကစြာ ၀ယယမရေၾကာငး သရသည။

ေကအနယမ ဗလေလာငးသငတနးဆငးပြကငးပ ရရင / ၁၁ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/110909e.php

မာနယပေလာဌာနခပ ကဆးၿပးေနာကပငး (၁၅) ႏစခန႔အၾကာတြင ေကအနယမ

ဗလေလာငးသငတနး ဆငးပြတရပက ဖာပြနခ႐ငတြင ယေန႔ကငးပသည။

ကရငအမးသားအစညးအ႐း (ေကအနယ) တပမဟာႏင ခ႐ငအသးသးမ ဗလေလာငး (၄၄)

ဥးတကေရာကခသည ဗလေလာငးသငတနးအပတစဥ (၄) ေကာငးဆငးပြသ႔

ကရငအမးသားလြတေျမာကေရးတပမေတာ (ေကအနအယလေအ) စစဥးစးခပ ဗလခပႀကး

မတးေစးဖး တကေရာကကာ ခန႔အပလႊာမား ေပးအပခသည။

ေကအနယမ ဗလေလာငးသငတနးမားက မာနယပေလာဗဟဌာနခပ ကဆးခသည ၁၉၉၅

ခႏစမတငမက အပတစဥ (၁) မ (၃) အထ ဖြငလစခၿပးေနာကပငး ႏငငေရး၊

စစေရးအေျခအေနမားအရ ရပနားထားၿပးေနာက ယခ သငတနးဆငးပြက ကငးပျခငး

ျဖစသညဟ သရသည။

ေကအနယတြဖကအတြငးေရးမႉး (၁) ဗလမႉးေစာလေငြက “အနာဂတစစေရးဥးေဆာငမႈ

စစဘကဆငရာ စမခန႔ခြမႈမားအတြက မးဆကသစအရာရငယေတြက

ေမြးထတေပးတာျဖစတယ” ဟ ေခတၿပငသ႔ ေျပာသည။

Page 139: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 139

သငတနးဆငးဗလေလာငးမားသည သငတနးကာလအတြငး

လြနခသညဇြနလကျဖစပြားခသည (၁) လခန႔ၾကာျမငခသည တပမဟာ (၇)

ထးစစတကပြမားတြင ပါ၀ငတကခကခၾကၿပး ထးခၽြနဗလေလာငးတဥးျဖစသ

ေစာေထာငးေထာစသည တကပြတြငဒဏရာရရကာ မကလးတဖကႏင လကတဖက

ဆး႐ႈးခသည။

၎က “ကရငေတာလနေရးဟာ ႏစေတြၾကာလာေပမယ စစမနတေတာလနေရးလ႔

ကေနာယၾကညတယ။ ကေနာတ႔ အမးသားေတြအတြက လကဆငကမးလပေဆာငရမယ

တာ၀နေတြ ကေနာတ႔လငယေတြရ႕ လကထမာရတယ။ မကလးတဖက၊ လကတဖက

ဆး႐ႈးသြားေပမယ လး၀ စတဓာတမကဘး။ ကယအမးသားေရးက အရငကထက

ပႀကးစားသြားမယ” ဟ ေျပာသည။

ေကာငးဆငးဗလေလာငးမားမာ ေကအနယ လကေအာကခ တပမဟာ (၁) သထခ႐င၊

တပမဟာ (၂) ေတာငငခ႐င၊ တပမဟာ (၃) ေညာငေလးပငခ႐င၊ တပမဟာ (၄)

ဘတထား၀ယခ႐င၊ တပမဟာ (၅) ဖာပြနခ႐င၊ တပမဟာ(၆) ဒးပလာယာခ႐ငႏင တပမဟာ

(၇) ဘားအခ႐ငတ႔မျဖစသည။

၎တ႔သည သကဆငရာတပမဟာအသးသးသ႔ ျပနလညတာ၀နထမးေဆာငရမညျဖစသညဟ

ေကအနအယလေအ စစဥးစးခပ႐း ေျပာေရးဆခြငရသ အရာရတဥးက ေျပာသည။

ေကအနယသည အမးသားတနးတေရးႏင ကယပငျပ႒ာနးခြင ရရေရးအတြက ၁၉၄၉ ခႏစ

ဇနန၀ါရ (၃၁) ရကမစတငကာ လကနကကငတကပြ၀ငခသည။

Page 140: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 140

မေလးရားထနးသမးေရးစခနးတြင

ျမနမာမားေသဆးေနဆ မငးႏငသ / ၁၁ စကတငဘာ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/110909g.php

ျမနမာေရႊ႕ေျပာငးအလပသမားမားအား ဖမးဆးထနးသမးထားသည မေလးရားႏငင (KLIA)

စခနးမ ျမနမာအလပသမားတဥး ၿပးခသညအဂၤါေန႔တြင ထပမေသဆးသြားေၾကာငးသရသည။

“ၿပးခတ အဂၤါေန႔က ကမငးခငဆတလ ထပဆးသြားၿပ။ ဘာေရာဂါဆတာလညး

အတအကမေျပာၾကဘး။ ကေနာတ႔က ဘာမ အသမေပးဘး။ စခနးက အသမေပးသလ

ျမနမာသ႐းကလညး အသမေပးဘး။ အျပငက ျမနမာအခငးခငး လမးေျပာၾကလ႔ သၾကရတာ”

ဟ အဆပါ ထနးသမးေရးစခနးမ ျမနမာအလပသမားတဥးက ေျပာသည။

မေလးရားကြာလာလမပ ေလဆပအနးရ အဆပါ ထနးသမးေရးစခနးတြင ၿပးခသည

လမစတငကာ ကးစကေရာဂါတမး ျဖစပြားလာသျဖင ျမနမာအလပသမားအခ႕

ေသဆးခသည။

စခနးတြငးရ ျမနမာအလပသမားမားအေရး ေစာငၾကညေနေသာ

အနအယလဒလြတေျမာကနယေျမ (မေလးရား) မ ကေကာေကာက “ဘာေရာဂါျဖစတယဆ

အတအကမသရဘး။ ေဆး႐ကလညး မေဖာႏငေသးဘး။ ေရာဂါလကၡဏာကေတာ

အနကြကေတြထတယ၊ ဖားတယ၊ အေၾကာဆြတယ၊ အလေတြျဖစတယ။ စခနးထမာေတာ

ကနးမာေရးအေျခအေနက ေတာေတာဆး၀ါးေနတယ။ UNHCR လညး ၀ငမရ။

မေလးရားဆရာ၀နမား အသငးလညး ၀ငမရျဖစေနတာ။ ဟတခါျမနမာ (၂၈) ေယာက

ထြကေျပးၿပးကတညးက မေလးအာဏာပငေတြက ေတာေတာတငးကပလကတာ။

အခေနာကပငး သတ႔က တေန႔ ေဆး (၃) လး ေပးေနတယလ႔ေတာ သထားရတယ” ဟ

ေျပာသည။

ထနးသမးချမနမာအလပသမားမားအား စခနးအနးရ ပထရာဂာရာေဆး႐သ႔

ပ႔ေဆာငကသေစေသာလညး ယေန႔အထ ေသဆးခသည ျမနမာအလပသမားမားမာ (၆)

ဥးရၿပျဖစသည။

ယခငလေႏာငးပငးက ကစးသနးဆသ ျမနမာအလပသမားတဥး ဆးပါးခၿပးေနာက

အမညမသရေသးသည ေရာဂါျဖင ကထက၊ ေရႊငယ၊ မငးႏင၊ စခးလလြနး၊ မငးခငတ႔

ထပမေသဆးခသည။

ထသ႔မေလးရားေရာက ျမနမာအလပသမားမား ေသဆးမႈက ျမနမာအစးရသတငးစာက

သတငးေမာငခထားၿပး ျပနေခၚေနသည သတငးမားကသာ ေဖာျပေနေၾကာငး

Page 141: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 141

အထနးသမးခတဥးက ေျပာသည။

ျမနမာႏငငသ႔ျပနေခၚေနေသာလညး ရငးဂစ (၁,၈၀၀) ေပးရသညအျပင

ကယေရးအခကအလကႏင သနးေခါငစာရငး ေပးအပရမႈမားေၾကာင

ျမနမာအလပသမားအမားစအၾကား ေတြေ၀မႈမား ရေနရသညဟလညး ၎ကေျပာသည။

“ျမနမာအစးရက သတအတငးပေလ။ ဒမာကတညးက အခကအလကအကနေတာငးတယ။

ေနာကၿပး အမအထ လကတယ။ ဟေရာကတယဆတာန႔ သတငးတပဖြ႔က

အခကအလကအကနမတတယေျပာတယ။ ဆေတာ ျပနရမာလညး ေၾကာကၾကတယဗာ။

အေတာမားမားကေတာ ယအနကပ ေမာၾကတာေပါ။ ၿပးခတလပငးတနးကေတာ

ယအနလာတယ။ ဒါေပမယ တငးရငးသားေတြကပ ေခၚသြားတယ။ ကေနာတ႔ ျမနမာေတြက

ကနခတယ” ဟ အထနးသမးခက ေျပာသည။

မေလးရားျမနမာသ႐းမ ျမနမာႏငင ျပနလသမားအား မတပတင၊ သနးေခါငစာရငး မတႏင

ရငးဂစ (၁,၈၀၀) ေတာငးခေနသညအျပင ျမနမာႏငငရ အလပသမား၏ ေနအမမလညး

ကပေငြ (၂) သနးေတာငးယမႈမား ရေနသညဟ ၾကားသရေၾကာငး မေလးရားအနအယလဒမ

ကေကာေကာက ေျပာသည။

“ျပနေခၚတ သတငးေတြ ထတအၿပး ႏစသတျပနေခၚတာေတြ႔တယ။ ပထမအသတက လ (၅၀)

ေလာကန႔ ဒတယ (၃၈) ေယာကပါတယ။ အခစခနးထမာ လ (၃၀၀)

နးပါးေလာကကနေသးတယ” ဟ ကေကာေကာက ေျပာသည။

ေျမျမႇပမငးေၾကာင ေနရပျပနရန ဒကၡသညမား

ေၾကာကရြ႕ေနၾက ၀ရ / ၁၀ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/100909a.php

စစအစးရတပႏင ပးေပါငးတပျဖစသည တးတကေသာဗဒၶဘာသာ ကရငအမးသားတပမေတာ

(ဒေကဘေအ) တ႔အျပင ကရငအမးသား လြတေျမာကေရးတပမေတာ (ေကအနအယလေအ)

တ႔၏ ေျမျမႇပမငးေထာငမႈမား ဆကလကတညရ ေနေသာေၾကာင စစေျပးကရငဒကၡသညမား

ေနရပျပနေရးအတြက ႀကးမားသည အဟန႔အတားတရပ ျဖစေနသည။

ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔ (KHRG) မ Field Assistant ကအယဘတက

“ဒေကဘေအတ႔ဘကက မငးေထာငေနတာက ေျမပန႔ အတအက သတမတထားတာ မရဘး။

Landmines (ေျမျမႇပမငး) ေတြ ထပေထာငေနတကစၥက ဒကၡသညေတြ ေနရပျပနဖ႔အတြက

အႏရာယ မားလြနးေနတယ။ ေကအနအယလေအဘကကေရာ ႏစဘကစလးက

မထငမတထားတ ေနရာေတြမာ Landmines ေတြ အသးျပထားၾကတာ ျဖစတယ” ဟ

ေခတၿပငသ႔ ေျပာသည။

Page 142: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 142

ဇြနလဆနးပငးမစ၍ တပမဟာ (၇) ထးစစေၾကာင ေနရပစြန႔ခြာၿပး ထငးဘကကမး

ထာေဆာငရမးၿမ႕နယသ႔ ထြကေျပးခလႈလာသည ကရငစစေျပးဒကၡသည (၅) ေထာငခန႔အား

ထငးအာဏာပငႏင ဒကၡသညကညေရးအဖြ႔တ႔၏ သေဘာတညခကအရ မးရာသ

ကနဆးခနအထသာ ထငးဘကကမးတြင ဆကလကထားရမညဟ သရသည။

၂၀၀၉ ခ စကတငဘာ (၈) ရက၌ KHRG မ ထတျပနလကသည ေျမျမႇပမငးႏင

ပတသကသည “Exploitative Abuse” အစရငခစာတြင ေကအနအယလေအက ၎တ႔၏

တပမဟာ (၇) က႐ႈးၿပးေနာက ေျပာကကားစစဆငေရး ဆကလက ဆငႏႊရာတြင တပစခနး၏

အျပငဘက၌ ေျမျမႇပမငး တပဆငထားမႈမား ရသညဟ ဆထားသည။

ဆကလက၍ “ဒကၡသညေတြကယတငက ေနရပျပနခငၾကပါတယ။ ျမနမာျပညဘကကမးမာ

သတ႔လယေတြ၊ ၿခေတြ ရတာကး၊ ဒါေပမယ ဒ Landmine ေထာငထားတကစၥ၊

ေကးရြာျပနေရာကရင ဒေကဘေအက အတငးအဓမၼ လပအားေပး ခငးေစတာတ႔၊

ေပၚတာဆြတာတ႔န႔ စစသားအသစ စေဆာငးတာ ခရမာ ေၾကာကေနၾကတယ။ ဒါေၾကာင

သတ႔က ေနရပျပနပ႔ဖ႔ ေဆြးေႏြးၾကရင ထငးအာဏာပငန႔ အကအညေပးတအဖြ႔ေတြရ႕

ဆးျဖတခကထက ဒစစေျပးဒကၡသညေတြရ႕ စးရမရတ အေျခအေနက

ထညသြငးစဥးစားသငတယ။ ဒကၡသညအေရး ေပၚလစအသစေတြထတရင ဒဒကၡသညေတြရ႕

ခစားခကေတြ၊ အျမငသေဘာထားေတြကလညး ထပစဥးစားသငတယလ႔ ကေနာတ႔က

အာဏာပငေတြက ေတာငးဆထားတယ” ဟ ကအယဘတက ေျပာသည။

ထငးနယစပ ဒကၡသညစခနးမားမ ေနရပျပနသည လမးခရးမားတြငသာမက လပငနးခြငရရာ

လယယာၿခေျမမားတြငလညး ေျမျမႇပမငး အႏရာယရသျဖင ေနရပျပနမည ရြာသားမားအား

ဒေကဘေအတ႔က မငးရငးလငးေရးအတြက Human Minesweepers အေနျဖင

အသးျပမညက ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔က စးရမလကရသည။

“ဒေကဘေအတ႔က သတ႔စစသားေတြအတြက စညးမဥးစညးကမးေတြ မရဘးလ႔

ကေနာထငတယ။ ကေနာတ႔ရြာသားေတြက တရစာၦနေတြလ ဆကဆတယ။ ရြာသားေတြက

တရစာၦနေတြသတသလ သတေနတယ။ လတေယာကက ဘာမမေမးျမနးဘ

ဘာအေၾကာငးျပခကမမရဘန႔ သတ႔သတတယ” ဟ ၾသဂတလအတြငး ထငးဘကကမးသ႔

ထပမေရာကရလာသည စစေျပးဒကၡသညမားအနက အသက (၄၁) ႏစ႐

ရြာသားတဥး၏ေျပာၾကားခကက အစရငခစာတြင ေဖာျပထားသည။

ျမနမာစစတပႏင ဒေကဘေအ တပဖြ႔တ႔က ေပၚတာဆြျခငး၊ စစသားအသစ

စေဆာငးျခငးတ႔ေၾကာငလညး စစေျပးဒကၡသည သစမား ဆကလကေရာကရေနျခငးျဖစသည။

ေျမျမႇပမငး ရငးလငးေရး တာဝနယထားသည ဒေကဘေအ အရာရတဥးက စစအစးရႏင

ဒေကဘေအ ပးေပါငးတပတ႔၏ လကေအာက ကေရာကခသည တပမဟာ (၇) စခနး

Page 143: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 143

ပတဝနးကငတြင ေကအနအယလေအက ေျမျမႇပမငး အလးေပါငး (၃,၀၀၀) ခန႔

ေထာငထားသညဟ ခန႔မနးေျပာဆသည။

ေရကာတာတညေဆာကမႈေၾကာင ငါးလပငနးကဆငး

အငးလပသားမား စးပြားေရးကပတညး ေအာငထက / ၁၀ စကတငဘာ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/100909b.php

ပခးတငးအေနာကပငး အတဖ၊ မးညၿမ႕တ႔၏ အငးလပကြကမားတြင ဧရာ၀တျမစေရ

မတးသညမာ ၾကာျမငေနၿပး ယခႏစ အဆး၀ါးဆးအေျခအေနျဖစလာကာ အငးလပငနးရငမား

အ႐ႈးေပၚေနၾကသည။

အငးလပငနးရငမားက မခေနရသည မးညၿမ႕နယ ေအာကရြာေလး၊ ထနးပငကနး၊ နနးေပါက၊

အငးဘြားႀကး၊ ငကးေကးရြာမား၊ အတဖၿမ႕နယ တကဆြ၊ မကတန၊ ႀက႕ပငေကာကၿမ႕နယ

ဘသလြနေကးရြာတ႔ရ အငးလပသား အမားစသည စား၀တေနေရး အကပအတညးျဖင

ရငဆငေနရသည။

၂၀၀၂ ခႏစကတညးက စတငတညေဆာကခၿပး ယခတင မၿပးဆးေသးသည

ေရကာတာႀကးက သဘာ၀အရငးအျမစ ဧရာ၀တျမစေရက တားဆးလကျခငးေၾကာင

အဆပါေဒသ၏ ငါးလပငနးမား တႏစထကတႏစ ကဆငးလာရသညဟ ေဒသခမားက

ေျပာသည။

တညေဆာကဆ ေရကာတာႀကးသည အျမငေပ (၂၀) ခန႔ရၿပး မကႏာ၀အကယ (၁၈)

ေပခန႔ရကာ တာ႐းအရည မင (၂၀) ခန႔ရၿပး မးညအပင ျမစသာရြာမ ကငေကာငးကနး၊ ငကး၊

ထနးပငကနး၊ ဂေလာကရြာမားက ျဖတကာ မးသစၥာရြာအထ တာထးထားသည။

ေရနကကြငးလယယာေျမ ျပနလညေဖာေဆာငေပးရန အဆပါေရကာတာ

တညေဆာကျခငးလပငနးက နအဖအာဏာ ပငမားက အေကာငအထညေဖာခေသာလညး

လကရတြင အငးသႀကးမား၊ အငးလပသားမား အထနာလကရသည။

ေရကာတာမတညေဆာကခငက မးညၿမ႕၏ အနမပငးေဒသမားသည ရာသခန၌

ဧရာ၀တျမစေရတးကာ ေရျပငကယျဖစေလရခသညအတြက အငးလပသားမား ငါးအထအမ

မားခသည။

သတငးကၽြတ-တနေဆာငမနး ေရကအၿပး ဧရာ၀တေရျပငကယမ ငါးမားသည ေခာငး႐း၊

ေျမာငး႐းမားတြင စၿပတးၾကသျဖင တေပါငး-တနခး၌ ငါးေဖာၾကၿပး

အငးအေနအထားေပၚမတည၍ တေန႔ ငါးပာ (၇၀၀-၈၀၀) ခန႔အထ ရတတေၾကာငး၊

Page 144: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 144

သ႔ေသာ အဆပါေရကာတာတညေဆာကကာ ျမစေရတားဆးမႈေၾကာင ယငးေဒသ၌

ငါးလပငနးကဆငးကာ အငးသႀကးမား ရငးႏးေငြပင အႏငႏငျဖစေနၾကေၾကာငး သရသည။

အငးေဖာရာသတြင အငးတအငးအတြက အငးသႀကးျဖစသသည သနးရာခ ရငးႏးျမႇပႏရၿပး

အငးလပသားဥးေရ အမားအျပား အသးျပရသညအျပင အငးလပပငခြငလငစငကမ

လပခြငရသညဟ ေလေခာငးအငးသႀကးက ေျပာသည။`

၎က “အဒ တက႐ကေလလ၊ တက႐ကအငးလငစငက အငးသႀကးေတြက

ႏငငေတာသြငးေငြအျပင အျမတေငြေပး ၀ယယၾကရတယ။ (၃-၄) သနးမ သနး (၂၀၀၀-၃၀၀၀)

အထ အငးတနဖးရတယ” ဟ ေျပာသည။

တက႐ကအငးမားတြင မပါ၀ငသည တနဖးနညးအငးမားကမ ၿမ႕နယေလလ၊

ခ႐ငေလလအျဖစ ငါးဥးစး႐းမ အေျခခေစး သတမတေပးထားၿပး ေလလတငကာ

အငးသႀကးမားအား ေစးၿပငစနစ ေလလ၀ငဆြေစျခငးျဖစသည။ ေစးၿပငစနစေလလသည

အငးသႀကးမားတြက ရငးႏးေငြႏင အကးအျမတ ခသာခသာရသညဟ သရသည။

တက႐က အငးလငစငရထားသထမ ယခင (တႏစ) သနး (၅၀-၆၀) အျမတေပး၀ယေနရေသာ

မးညၿမ႕နယ၊ ကၽြထးစစပင႐း၊ ဆယကး-ၾကေတာ၊ အငး၀ငးႀကး၊

ရြာသာယာလႊတအငးတ႔သည ယခကသ႔ ေရကာတာ ကာဆးမႈေၾကာင အျမတေငြ (၁၀)

သနးခန႔ပင မေပးႏငေတာေၾကာငး အငးသႀကးတဥးက ေျပာသည။

“လကရအေျခအေနအရဆ အငးသႀကးက အမျပေနရတ ပကကြနသမား၊ ယငးထြနးသမား၊

ကၽြမးကငအငးလပသားေတြဆ အလပလကမျဖစေနၾကတယ” ဟ ဘသလြနရြာသားတဥးက

ေျပာသည။

မ႐းဖလာအငးလပငနးလပကငသမား ထသ႔ အခကအခမား ႀကေတြ႔ေနေသာလညး

ဒဇယအသးျပေရကာတာ တညေဆာကေရးလပငနးခြင ၀နထမးတ႔မာမ လပငနးခြငျပငပတြင

ဒဇယျပနလညေရာငးချခငးျဖင အကးအျမတျဖစထြနး ေနၾကသညဟ ေဒသခမားက

ေျပာသည။

Page 145: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 145

စစအစးရအတြက ဝငေငြရာေဖြေပးေနသည

ဘဏ (၂) ခအား ဖအားေပးရန ERI က တကတြနး ၀ရ / ၁၀ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/100909c.php

သဘာဝဓာတေငြ႔ေရာငးရေငြ ေနာကကြယမ အခြနေတာေငြက အလြသးစားလပၿပး

ေလာကနသငျမတျခငးမရသည ဝငေငြအျဖစ ျမနမာစစအစးရအား ေဒၚလာသနးေပါငးမားစြာ

ေဆာငကဥးေပးေနသည စငကာပႏငငမ ဘဏ (၂) ခအား ႏငငတကာအေနျဖင ဖအားေပးရန

ႏငငတကာ လအခြငအေရးအဖြ႔က ယေန႔ေတာငးဆလကသည။

အဆပါဘဏမားမာ စငကာပတြင ဖြငလစထားသည Singapore's Oversea Chinese

Development Banking Corporation (OCBC) ႏင DBS Group တ႔ျဖစၿပး

ျမနမာကမးလြနပငလယျပငမ သဘာဝဓာတေငြ႔ ထတလပျဖန႔ျဖးေပးေနသည

ရတနာဓာတေငြ႔ပကလငး၏ အေခြေတာေငြမားအတြက ျမနမာစစအစးရအား

ဝနေဆာငမႈေပးေနသည ဘဏမားျဖစသည။

ျမနမာစစအစးရ ဝငေငြအျဖစ အလြယတက ဖနတးေပးေနသည ထဘဏတ႔အား ဖအားေပးမႈ

မလပေဆာငပါက စစအစးရအေပၚ ႏငငတကာ၏ ပတဆ႔အေရးယမႈမားသည

ေအာငျမငမညမဟတေၾကာငး ဝါရငတနအေျခစက ႏငငတကာ

လ႔အခြငအေရးႏငသဘာ၀ပတ၀နးကငထနးသမးေရးအဖြ႔ (ERI) က

ေထာကျပလကျခငးျဖစသည။

ထဘဏမားသည (၁) ေဒၚလာ ျမနမာကပေငြ (၁,၀၀၀) ကပ နးပါးအစား

ေငြေၾကးလလယႏႈနးထားက ယခငႏႈနးထားအတငး (၁) ေဒၚလာလင (၆) ကပႏႈနးျဖငသာ

တြကခကလလယေနသျဖင အခြနေတာေငြအျဖစ ျမနမာႏငင၏ ျပညသ႔ဘ႑ာေငြ (ဘတဂက)

သ႔ ေဒၚလာေငြ (၂၈) မလယသာ ဝငေစၿပး ထမသမာသည ေငြေၾကးလလယႏႈနးေၾကာင

ပမေနသည (၄.၈) ဘလယမာ ယငးဘဏ (၂) ခတြင စစအစးရက အတးခထားေၾကာငး

စာမကႏာ (၁၀၆) ရ ႏငငတကာ လ႔အခြငအေရးအဖြ႔၏ အစရငခစာအသစတြင

အေသးစတေဖာျပထားသည။

“စစအစးရဆက ဒလအလြယတက ရတဝငေငြေတြ ေဒၚလာ ဘလယခၿပးရေနတယ။

အာရတကမာ ျမနမာျပညသေတြက ေန႔စဥ အသးစရတအတြက အနမဆးအဆငမာ

႐နးကနေနရတအခနမာ စစအစးရ ေခါငးေဆာငေတြက ေဒၚလာ ဘလယခ ရတ

ျပညသ႔ဘ႑ာေငြေတြက စငကာပမာ ဖြကထားတယ” ဟ ဘနေကာကတြင ယေန႔ျပလပသည

သတငးစာရငးလငးပြတြင ERI ၏ ျမနမာႏငငဆငရာ ဆကဆေရးတာဝနခ Matthew Smith

က ေျပာၾကားသည။

ERI ၏ အဆအရ သဘာဝဓာတေငြ႔ပ႔ေဆာငေရးအတြက ၂၀၀၀ ျပညႏစတြင စတငခသည

Page 146: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 146

ရတနာပကလငး ကမၸဏသည ျမနမာစစအစးရအား ထငးႏငငသ႔ သဘာဝဓာတေငြ႔ေရာငးခမႈမ

ေဒၚလာ (၄.၈၃) ဘလယခန႔ ဝငေငြ ရရေစသည။ သဘာဝဓာတေငြ႔ပကလငး ပ႔ေဆာငသည

ရတနာကမၸဏသည ျပငသစအေျခစက Total ကမၸဏႏင အေမရကနအေျခစက Chevron

ကမၸဏတ႔က ပငဆငသည။

ျမနမာစစအစးရအား ဆယစႏစေကာ ျပညတြငးျပညပမ ဖအားေပးမႈ မေအာငျမငရျခငး၏

အဓကအေၾကာငးအရငးမာ ယငးTotal ႏင Chevron ေရနကမၸဏတ႔ေၾကာငဟ ႏငငတကာ

လ႔အခြငအေရးအဖြ႔က ေထာကျပလကသညအေပၚ သကဆငရာကမၸဏတ႔က

တစတရာမတခကေပးျခငး မရေသးေၾကာငး သရသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ေရ႕ေနမား ေတြ႔ခြငရ မငးႏငသ / ၁၀ စကတငဘာ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/100909d.php

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအား ၎၏ေရ႕ေနမား ယေန႔ေတြ႔ဆခြငရရသည။

“ဒေန႔ ေန႔လယပငး (၂) နာရကေန ညေန (၄) နာရေလာကအထ ကေနာတ႔ ေရ႕ေန (၄) ဥးန႔

ေတြ႔ခြငရပါတယ။ အဓကကေတာ (၁၈) ရကေန႔မာ ေပးရေတာမယ

အၿပးသတေလာကလခကအတြက အယခအေၾကာငးျပခက (၁၁) ခကအတြက လအပတ

ေဆြးေႏြးမႈေတြ လပပါတယ။ ဒေန႔ၿပးစးေအာင ေဆြးေႏြးျဖစခၾကပါတယ” ဟ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ ေရ႕ေနတဥးျဖစသ ဥးဉာဏ၀ငးက ေျပာသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ အယခႏင စပလဥး၍ ညႇႏႈငးမႈမား ျပလပႏငရန ေရ႕ေနမားက

စကတငဘာ (၈) ရကတြင စာေရးသားေတာငးဆမႈေၾကာင ယေန႔ေတြ႔ခြငရခၾကျခငးျဖစသည။

အယခမတငမ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင သေဘာတညမႈရထားေသာ အယခအေၾကာငးျပခက

(၁၁) ခကက ထပမ၍ ေဆြးေႏြးညႇႏႈငးခၾကျခငးျဖစၿပး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

ထတႏတျခငး၊ ထပတးျခငးမျပခေၾကာငး သရသည။

ယေန႔ေတြ႔ဆစဥ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ႏငငေရးကစၥအခ႕က ေဆာငရြကရန

ေျပာဆခေသာလညး အေသးစတက ဖြငဟမေျပာႏငေသးေၾကာငး ဥးဉာဏ၀ငးက

ရငးလငးေျပာဆသည။

၎က “ႏငငေရးကစၥေတြ ဘာေတြေရာ ေျပာျဖစတာေတြရပါတယ။ အဒမာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ခငးထားတအလပ တခႏစခေလာကရပါတယ။ အဒါေတြက

ကေနာတ႔ ေနာကပငးမာ လပရပါလမမယ။ အေတာ လပတအခါကမ ကေနာတ႔ ေျပာပါမယ။

ေလာေလာဆယေတာ ခဏထားလကပါ” ဟ ေျပာသည။

Page 147: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 147

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညသည ကနးမာေရးေကာငးလကရသညက ေတြ႔ရခရၿပး

ေဒါကတာတငမး၀ငးႏင ကသခြငရေရး မရေရးမာမ အာဏာပငမားဘကမ ယေန႔အထ

အေၾကာငးျပနၾကားမႈမရေသးဟ ဥးဉာဏ၀ငးက ေျပာသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေနအမအကယခပျဖင ထနးသမးခေနရစဥ ယခႏစေမလအတြငး

အေမရကနႏငငသား မစၥတာယကေတာ ေနအမအတြငး ၀ငေရာကလာခရာ နအဖစစအစးရက

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေနအမ အကယခပေဖာကဖကမႈျဖင အငးစနအထးတရား႐း၌

တရားစြဆခၿပးေနာက ၾသဂတ (၁၁) ရကတြင အလပၾကမးႏင ေထာငဒဏ (၃)

ႏစခမတခသည။

ထကသ႔ ျပစဒဏခမတခသညအေပၚ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဘကမ စကတငဘာ (၃)

ရကတြင ရနကနတငး တရား႐းသ႔ အယခတငသြငးခရာ တငးတရား႐းက လကခခၿပး

စကတငဘာ (၁၈) ရကတြင ေလာကလခကေပးရန ႐းခနး ေပးထားသည။

အဆပါ အယခႏငစပလဥး၍ ညႇႏႈငးမႈမား ျပလပႏငရန ေရ႕ေနမားက စကတငဘာ (၈)

ရကတြင အာဏာပငမားထ စာေရးသားေတာငးဆခၾကသည။

ျမနမာျပညသမားအတြက ေရြးေကာကပြမလအပဟ

ဥး၀ငးတငေျပာ NEJ / ၁၀ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/100909e.php

စကတငဘာ (၉) ရကေန႔စြျဖင အေမရကနျပညေထာငစတြင ထတေ၀သည ၀ါရငတနပ႔စ

သတငးစာတြင ျမနမာလထ မလအပသည ေရြးေကာကပြတခ ဟသည ေခါငးစဥျဖင

အနအယလဒဗဟအလပအမႈေဆာင ေကာမတ၀ငတဥးျဖစသည သတငးစာဆရာႀကး

ဥး၀ငးတငက ေဆာငးပါးတပဒ ေရးသားခသည။

ယငးေဆာငးပါးတြင အေမရကနအထကလႊတေတာအမတ ဂငမ၀ကဘက

အေနာကႏငငမားက ျမနမာႏငငအေပၚ ပတဆ႔တားျမစမႈမား ခမတခမႈေၾကာင

ျမနမာႏငငသည တ႐တႏငင၏ လႊမးမးမႈေအာကေရာကသြားႏငသညဟ ေျပာဆခမႈႏင

အနအယလဒပါတအား လာမည ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြတြင ၀ငေရာကယဥၿပငရန

စဥးစားသငသညဆသည အဆျပခကမားႏင ပတသက၍

ျပနလညတ႔ျပနေရးသားထားျခငးျဖစသည။

ယငးေဆာငးပါးတြင ဥး၀ငးတငက ႏငငတကာအသငးအ၀ငးအေနျဖင အဓပၸာယရရ

ေဆာငရြကၾကမညဆရာတြင ပထမဆး မစၥတာ ၀ကဘကသ႔ အရာရမားသည

တ႐တႏငငႏငပတသကၿပး အေၾကာကတရားျပ ေျပာဆမႈမားက ရပတန႔သငသညဟ

ဆထားသည။ မစၥတာ၀ကဘေျပာသည တ႐တက ကာကြယတားဆးႏငေရးအတြက

Page 148: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 148

ျမနမာစစအစးရႏငအတ ပးတြလပေဆာငၾကရမညဆသည ေျပာဆမႈမားသည

ေခတေနာကကေနၿပး လကေတြ႔မကသည အေတြးအေခၚမားျဖစကာ ယငးကသ႔

အေတြးအေခၚမးက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကလညး လကမခေၾကာငး

ေရးသားေဖာျပထားသည။

“ကမတ႔က ဘယသ႔ကမ အေၾကာကတရားန႔ စးရမေၾကာငၾကစတထားၿပး

ဆကဆမာမဟတဘး၊ တ႐တ၊ အေမရကန၊ အႏၵယ ဘယသ႔ကမဆ ရငးရငးႏးႏး

တနးတဆကဆမာျဖစတယ။ ကမတ႔အေနန႔ ကယအမနးခငးက မေရြးခယႏငတ အတြက

တ႐တႏငငန႔လညး ေကာငးမြနစြာဆကဆဖ႔ လအပတယဆတာ နားလညပါတယ” ဟ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ ေျပာၾကားခကကလညး ေဆာငးပါးတြင ထညသြငးေဖာျပထားသည။

ထ႔အျပင ဒတယအခကအေနျဖင အနအယလဒသည အျခားႏငငမားႏင

ႏငငတကာအဖြ႔အစညးမားက ျမနမာစစအစးရ ေခါငးေဆာငမားႏင ေတြ႔ဆဆကဆရန

အားေပးတကတြနးခေၾကာငး၊ ယငးသ႔တကတြနးရသညမာ စစအစးရက

အနအယလဒအပါအ၀င တငးရငးသားလမးစမားႏင ဆကဆလာေစရန

တကတြနးေပးေစလ၍ျဖစေၾကာငး ေဖာျပထားသည။

“အေမရကနျပညေထာငစန႔ အျခားႏငငေတြက ျမနမာႏငငအေပၚ ပတဆ႔တားျမစမႈေတြ

လပထားပါတယ။ ဒါဟာ ကေနာတ႔ အလြနတရာျမတႏးတ ဒမကေရစရ႕အႏစသာရအတြက

သတ႔ေတြရ႕ဆးျဖတခကအေပၚ စညးလးညၫြတစြာန႔ အခငအမာ ရပတညေၾကာငး

ျပသတာျဖစပါတယ။ အကယ၍ စစအစးရဟာ အနအယလဒန႔

တငးရငးသားကယစားလယေတြန႔ စစမနတ ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးမႈေတြလပမယ၊

ႏငငေရးအကဥးသားေတြ အားလးကလႊတေပးမယ၊ တငးရငးသားလမးစေတြအေပၚ

အပစအခတေတြ ရပစၿပး စစမနတ ဒမကေရစႏငငေတာထေထာငဖ႔

ေျခလမးေတြထပလမးလာမယဆရင ဒလ ပတဆ႔အေရးယမႈေတြဟာ အခနတနရင

႐ပသမးသြားမာျဖစပါတယ” ဟလညး ဥး၀ငးတငက ပတဆ႔အေရးယမႈႏင ပတသက၍

ေထာကျပထားသည။

ယခအခနတြင အနအယလဒ၏ ဆးျဖတခကအေပၚ မညသ႔မ သသယမထားေစလေၾကာငးႏင

အနအယလဒသည ျမနမာျပညသလထႀကးက ကယစားျပသည ျပညသ႔ပရပျဖစေၾကာငး၊

ဆး၀ါးလသည အျပစအနာအဆာမားျဖင ျပညႏကေနသည

ႏငငေရးအသြငကးေျပာငးမႈျဖစစဥတြင ပါ၀ငရန အနအယလဒအား ေျခာကလန႔ အကပကင၍

မရႏငေၾကာငးလညး တငျပထားသည။

အနအယလဒသည ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးရန အသငရေနၿပး ဒမကေရစေရး အႏစသာရအတြက

ဆကလက႐နးကန တကပြ၀ငၾကရနလညး အဆငသငျဖစေနသညဟ ေဆာငးပါးတြင

ေဖာျပထားသည။

Page 149: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 149

ျပညတြငး၌ ဆရာေတာဥးဥတမေန႔

အခမးအနားမားျပလပ မငးႏငသ/ ၉ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/90909d.php

အမးသားလြတေျမာကေရးလႈပရားမႈႀကး အေကာငအထညေဖာေဆာငေရး ေကာမတက

ဥးေဆာငဖြ႔စညးထားသည သဃာအဖြ႔ခပ ျမနမာႏငငက ႀကးမႉး၍ ဆရာေတာဥးဥတမေန႔

အခမးအနားမား ျပညတြငး၌ ယေန႔ကငးပခေၾကာငး သရသည။

“ဒေန႔ ဥးဇငးတ႔ ရနကငးေတာငမာ ဆရာေတာ ဥးဥတမက ရညစးၿပးေတာ ေမတာပ႔

အမေ၀တာေတြလပခတယ။ မနးေလးေတာငေပၚမာလညး သဃာေတာကးပါး ဆြမးခကြလ႔

ရလာတ သပတကးလးစလးက ဆရာေတာဥးဥတမက ရညစးၿပး ဘရားမာ ကပလႉခၾကတယ”

ဟ သဃာအဖြ႔ခပမ တြဖကအေထြေထြအတြငးေရးမႉး အရငပါရမခႏက မန႔သည။

သဃာေတာမားအေနျဖင လၿခေရးေစာငၾကပေနမႈမားၾကားမ

အခမးအနားကငးပခၾကရျခငးျဖစၿပး ရနကငးေတာငတြင သဃာေတာ (၁၅) ပါးႏင လပဂၢလ

(၃၀) ဥးတ႔က ဆရာေတာဥးဥတမအတြက ေမတာပ႔ အမေ၀ခၾကျခငးျဖစသည။

“ဥးဇငးတ႔ကလညး လနညးနညးန႔ ခြၿပးကငးပခတာဆေတာ ရနကငးေတာငမာ

အေႏာငအယကေတာ မေတြ႔ရဘး။ ရနကငးေတာငေတာက ဘရားလၿခေရးေတြကလညး

မသသလ ေနေပးခၾကပါတယ” ဟ အရငပါရမခႏက မန႔သည။

သဃာအဖြ႔ခပ၊ အမးသားလြတေျမာကေရးလႈပရားမႈႀကး

အေကာငအထညေဖာေဆာငေရးေကာမတက တပမေတာသားႏင ၀နထမးမားသ႔

အတဖြငေပးစာတေစာငကလညး ယေန႔ ျဖန႔ေ၀လကသည။

အဆပါေပးစာတြင ယခအခနသည တငးျပညအနာဂတအတြက ေသေရးရငေရးတမ

အေရးႀကးသညအခနျဖစေၾကာငး၊ တာ၀နသ တငးခစျပညခစ တပမေတာသားႏင

၀နထမးမားအေနျဖင စစအာဏာရငစနစေအာကမ ျမနမာျပညက ကယတငရန

အခနကၿပျဖစေၾကာငး၊ တငးျပညက မြျပာကေအာငလပခသည ဗလခပမႉးႀကး သနးေရႊႏင

အေပါငးအပါ စစဗလခပမားက ဖယရားဖ႔ အခနေရာကၿပျဖစ၍ တပမေတာသားႏင

၀နထမးမားအေနျဖင ေကာငးသားျပညသမားႏင လကတြဖ႔လၿပျဖစေၾကာငး

ေဆာၾသထားသည။

ဘနးဘနးတ႔ တငးျပညက စစအာဏာရငစနစ သ႔မဟတ

စညးမဥးခစစအာဏာရငစနစေအာကမာ ထားရစခမလား၊ ဘနးဘနးတ႔ အားလးအတတကြ

႐နးထြကၾကမလားဆတာ မနမနကနကန ဆးျဖတၾကရမယအခနက ေရာကေနၿပ

ျဖစပါသညဟလညး စစသားႏင ၀နထမးမားက တကတြနးထားသည။

Page 150: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 150

ထ႔အျပင တငးျပညခစေသာ တပမေတာသားမားအေနျဖင စစအာဏာရငမားက ရရရငရင

ဖယရားရနႏင ျပညသလထမ စစအာဏာရငပကသဥးေရးတကပြ၀ငလာသညအခါ

ပစမန႔ေပးသညက မနာခဘ ျပညသလထႏင ပးေပါငးရနလညး ေမတာရပခထားသည။

အဆပါ အတဖြငေပးစာက ယေန႔ (၉-၉-၂၀၀၉) ရကတြငကေရာကေသာ

ဆရာေတာဥးဥတမေန႔က ဂဏျပေသာအားျဖင တငးစစဌာနခပ (၁၃) ခ၊

လကေအာကခတပရငးတပဖြ႔ (၆၅) ခ၊ ၀နႀကးဌာန (၃၁) ခ၊ လကေအာကခ႐းဌာန (၉၃) ခႏင

ျပညနယတငးခ႐င ႀကခငေရး႐း (၄၀၅) ႐းသ႔ စာတကမတဆင ေပးပ႔ခေၾကာငး သရသည။

အမးသားလြတေျမာကေရး လႈပရားမႈႀကး အေကာငအထညေဖာေဆာငေရးေကာမတက

သဃာအဖြ႔ခပျမနမာႏငငက ဥးေဆာငကာ ျပညတြငးရ ႏငငေရးအငအားစ (၁၄) ဖြ႔ႏင

ဖြ႔စညးထားျခငးျဖစသည။

ရနကနၿမ႕တြငလညး ဆရာေတာဥးဥတမေန႔က လ႕၀ကစြာကငးပခေၾကာငး

ရနကနသဃာေတာတပါးက မန႔သည။

“ရနကနမာလညး လပျဖစတယ။ ဒါေပမယ လၿခေရးအေျခအေနအရ

ဘယမာလပတယဆတာက မေျပာႏငေသးဘး။ ရနကနမာက ေစာငၾကညမႈေတြပမားတယ။

ဒၾကားထကလပခၾကရတာ။ အဓကက ဆရာေတာဥးဥတမရ႕ အမားအကး သယပးလတ

စတဓာတေတြ ဥးဇငးတ႔ သဃာေတာေတြဆမာ ဆကလကရေနတယဆတာသဖ႔ပ။

နအဖစစအစးရက ဘယလပ ဆရာေတာန႔ ပတသကတာေတြက ေဖာကဖကေဖာကဖက

အာဇာနညတရားဆတာ ေပာကမသြားပါဘး။ ဆရာေတာဥးဥတမေန႔က တကလာတ

သဃာေတြန႔ ဆကလပရမယ ကစၥေတြက ညႇႏႈငးတငပငခၾကတယ” ဟ အဆပါ

သဃာေတာက မန႔သည။

ယေန႔သည လြတလပေရးမး႐ႉးတနေဆာငဟ တငစားခၾကသည

ဆရာေတာဥးဥတမကြယလြနသည ႏစ (၇၀) ျပညသည ေန႔ျဖစသညအတြက ရနကန၊

မႏေလးႏင စစေတြၿမ႕တ႔တြင စစအစးရ အာဏာပငမားက လၿခေရးတငးကပစြာ

ခထားေၾကာငး ေဒသခမားက ေျပာသည။

Page 151: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 151

ဒ-ဗလခပႀကး ရျမငႏင ၀တပဖြ႔ေခါငးေဆာငမား

ေတြ႔ဆမည ခငလငး / ၉ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/90909e.php

စစဖကေရးရာအရာရခပ ဒ-ဗလခပႀကး ရျမငႏင ၀ျပညေသြးစညးညၫြတေရးတပမေတာ

ေခါငးေဆာငမား မၾကာမရကပငး အတြငး ၀တပဖြ႔ဌာနခပရရာ ပနဆနးၿမ႕တြင

ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးရနရသည။

ေဒသအတြငး စစမကျဖစပြားၿပး တ႐တနယစပတြင မတညမၿငမျဖစလာမညက စးရမသည

တ႐တအစးရ၏ ၾကား၀ငေစစပ ေပးမႈျဖင ႏစဖကေတြ႔ဆမညျဖစသညဟ ၀အရာရတဥးက

ေျပာသည။

၎က “ဗလခပရျမင အခရကပငးလာမယဆၿပး သထားတယေလ။ ရကအတအကေတာ

မသဘး။ ကေနာတ႔ ေခါငးေဆာငေတြန႔ ဒပနဆနးမာ ေဆြးေႏြးၾကမာ။

တ႐တအာဏာပငေတြက ၾကားကေစစပေပးတယလ႔ ၾကားရတယ။ စစပြျဖစရင၊

ေဒသမတညမၿငမျဖစရင တ႐တျပညဘကကလညး ထခကတာေတြရေတာ သတ႔လညး

စးရမေနပရတယ” ဟ ေျပာသည။

ၿပးခသညလကနပငးက ရမးျပညနယ အထးေဒသ (၁) ကးကန႔နယေျမအတြငး

ကးကန႔တပဖြ႔ႏင နအဖတပအၾကား တကပြမားေၾကာင တ႐တျပညဘကသ႔ စစေျပးဒကၡသည

(၃၇,၀၀၀) ေကာ ထြကေျပးလာခေၾကာငး၊ တ႐တျပညအတြငး အေျမာကကည (၃)

လးေပါကကြခရာ တ႐တႏငငသားတဥး ေသဆးခၿပး (၂) ဥးဒဏရာရရခကာ

ျမနမာဘကျခမးတြင တ႐တႏငငသား (၁) ဥးေသဆးၿပး (၁၃) ဥး ဒဏရာရရခသညဟ

ယနနျပညနယရခပ Meng Sutie က ၾသဂတ (၃၀) ရက သတငးစာရငးလငးပြတြင တရား၀င

ထတေဖာေျပာၾကားခသည။

ယခလ (၆) ရက၌ စစဖကေရးရာအရာရခပ ဒ-ဗလခပႀကး ရျမငႏင

ကခငျပညလြတလပေရးအဖြ႔ (ေကအငအ) ကယစားလယတ႔ ေတြ႔ဆရန စစဥခေသာလညး

နအဖဘကက ရကေရႊ႕ဆငးခၿပး ယေန႔တြင ျမစႀကးနား၌ ႏစဖကေတြ႔ဆမႈမား လပေနသညဟ

ေကအငအအဖြ႔ႏင နးစပသည သတငးရပကြကက ေျပာသည။

ယခေတြ႔ဆမႈကစၥႏငပတသက၍ အတညျပခကရယရန ေကအငအသ႔ ဆကသြယ၍မရခပါ။

အပစခတရပအဖြ႔မားႏင နအဖတပမားအၾကား တဖကႏငတဖက စစေရးအသငျပငကာ

စစလႈပရားမႈမားရေနခနတြင ယခကသ႔ ႏစဖကေတြ႔ဆမႈသတငးမား

ေပၚထြကလာျခငးျဖစသည။

Page 152: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 152

ေကအငအ ကယစားလယမား ဒ-ဗလခပႀကး

ရျမငႏငေတြ႔မည ခငလငး / ၄ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/40909a.php

နယျခားေစာငတပအသြငေျပာငးေရးက အဓကတာဝနယထားသည

စစဖကေရးရာလၿခေရးအရာရခပ ဒ-ဗလခပႀကး ရျမငႏင ကခငျပညလြတလပေရးအဖြ႔

(ေကအငအ) မ ကယစားလယမား ယခလ (၆) ရကတြင ျမစႀကးနားၿမ႕၌ ေတြ႔ဆရနရသည။

ေကအငအ ကယစားလယအဖြ႔သည မနကဖန လငဇာၿမ႕တြင ကခငျပညနယအတြငးရ

ဘာသာေရး၊ လမႈေရး အဖြ႔အစညးမားမ ေခါငးေဆာငမား၊ ကယစားလယမားႏင

ေတြ႔ဆစညးေဝးၿပးေနာကပငး ျမစႀကးနားသ႔ သြားေရာကရနရေၾကာငး ေကအငအအဖြ႔ႏင

နးစပသက ေျပာသည။

၎က “ျမစႀကးနားက မသြားခင ဘာသာေရးေခါငးေဆာငေတြ၊ အဖြ႔အစညးေတြက

ကယစားလယေတြန႔ အရငေတြ႔မယ။ အႀကဉာဏေတြ၊ ခြနအားေတြ ယတသေဘာမးေပါ။ ၿပးမ

ျမစႀကးနားက သြားမာ၊ အရငသြားေနကသေတြပျဖစမာပါ။ သတ႔ အလေဆြးေႏြးဖ႔

ေကာမတဖြ႔စညးထားတာ ရတယေလ။ ေဒါကတာလဂာတ႔၊ ဗလမႉးခပ ဂြမေမာတ႔ေတြန႔” ဟ

ေျပာသည။

ေကအငအက နယျခားေစာငတပဖြ႔ (BGF) အစား ကခငေဒသကာကြယေရးတပဖြ႔ (KRGF)

အျဖစ အသြငေျပာငးလၿပး အနာဂတ ကခငျပညနယအစးရအဖြ႔တြင တက႐ကပါဝငႏငေရး

ေတာငးဆထားသကသ႔ ေကအငအ အဖြ႔အစညးတြင လကနကကငတပဖြ႔ (KIA) ႏင

အဆငအတနးတညသည အပခပေရး၊ ရ၊ စကပးေရး၊ ပညာေရး၊ ကနးမာေရး၊ အေကာကခြန

စသညဌာနမားလညး ရေန၍ အဆပါဌာနမားကလညး အသြငေျပာငးဖြ႔စညးရာတြင

ထညသြငးစဥးစားရန တငျပထားသည။

ေကအငအအဖြ႔ႏင နအဖအၾကား ယခတႀကမ ေတြ႔ဆမႈမာ နယျခားေစာငတပ

အသြငေျပာငးေရးကစၥက ျပတျပတသားသား ေဆြးေႏြးရနပမားသညဟ တ႐တ-ျမနမာနယစပ

အပစခတရပအဖြ႔မားႏင နးစပသတဥးက ေျပာသည။

၎က “ကးကန႔အေရးအခငးန႔ ပတသကလ႔ေတာ ၿပးခတ (၂၉) ရကေန႔မာ မပခက ဒ-

ဗလမႉးႀကး သကပ လငဇာကလာၿပး ရငးျပၿပးၿပ။ နယျခားေစာငကစၥက အခခနထ

မျပတေသးဘး။ ေကအငအဘကက တငျပထားတာက နအဖဘကက လကမခဘး။

နယျခားေစာငတပက လြလ႔ အျခားေရြးခြင မေပးဘး။ အေလာအတငးလပလ႔မရတ

အေျခအေနေအာကမာ။ ေနာကတခက နအဖတပေတြက အပစခတရပအဖြ႔ေတြက စစေရးအရ

ၿခမးေျခာကေနသလ၊ အပစခတရပအဖြ႔ေတြလညး စစေရးသတန႔ တပလန႔ထားခနမာ

အခေတြ႔မယဆေတာ အႏရာယေတာ မားတယ။ အေရးလညးႀကးတယ” ဟ ေျပာသည။

Page 153: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 153

ေကအငအ ထနးခပရာ လငဇာၿမ႕အနး ဗနးေမာ-ျမစႀကးနား

ေမာေတာကားလမးတေလာကတြင နအဖစစေၾကာငးမား သြားလာလႈပရားေန၍ ေကအငအ

ထနးခပရာေဒသႏင အနးနားရ လထမာ စစျဖစမညက စးရမထတလန႔မႈမားရေနခနတြင

နအဖႏင ေကအငအ၏ ေတြ႔ဆပြ ေပၚေပါကလာျခငးျဖစသည။

ကးကန႔ (သ႔မဟတ)

အမးသားျပနလညတကခကေရးျပယဂ

ေကာဗလ

၁၀ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaingnews.org/articles/Sep09/100909.php

ႏစေပါငးႏစဆယၾကာ ၿငမးခမးတညၿငမေနခတ ကးကန႔ေဒသရ႕

ေလာကကငကြငးျပငကယႀကးထမာ ၾသဂတလ (၂၈) ရကေန႔ကေတာ ေသနတသေတြ၊

ဗးအေျမာကသေတြ ဆညစြာ ျပနလညေပါကကြထြကေပၚလာချပနပါၿပ။ ေလာကကငကြငးထက

စတငထြကေပၚလာတ ေသနတသေတြဟာ ခငးေရႊေဟာနယစပအထ ကးကန႔တခြငတျပငလး

ကးစကပ႕ႏ႔သြားခပါတယ။ အဓကေတာ ကးကန႔ရမးျပညအထးေဒသ (၁)

ျမနမာႏငငလမးစမား ဒမကေရစ မဟာမတတပေပါငးစ (MNDAA) ရ႕ ဥက႒

ဥးဖနၾကားရငရ႕ ဂေဒါငက ရအဖြ႔ လကနကတကရာရာက စတယလ႔ဆပါတယ။

တကယေတာ ဒါဟာ နအဖက အစအစဥရရ ျပနာရာတာပါ။

ဒလျပနာရာႏငေအာငလညး အခတေလာ အေမရကနန႔

ပလးပလလပတာမားေနတ နအဖက တ႐တက မကႏာလအားရ

သတငးေပးခလ႔ပါ။

ေျပာရရင အေမရကနႏငငသား ယကေတာကစၥလပ ျပသာနာရာခငလ႔

ဇာတလမးဆငခၾကတာပါ။ ဒါေၾကာငလညး ကးကန႔ MNDAA အဖြ႔ ဒ-ဥက႒န႔

လကနကကငအငအားတခ႕က အစးရတပန႔ လာေရာကပးေပါငးၿပး ဥးဖနၾကားရငအဖြ႔က

ျပနလညတကခကေနၿပဆတ နအဖရ႕ ထးဇာတ၊ လပဇာတေတြ

ထြကေပၚလာေနတာျဖစပါတယ။

အခလ နအဖတပေတြန႔ ဒ-ဥက႒အဖြ႔တ႔က ပးေပါငးၿပး ဥးဖနၾကားရငက

၀ငး၀နးတကခကေနၾကၿပဆေတာလညး သန႔ မဟာမတဖြ႔ထားတ UWSA တပဖြ႔ေတြကလညး

ဥးဖနၾကားရငဘကက ပါ၀ငကညတကခကၾကေတာမာေပါ။ ဒလန႔ တကပြအရနအဟန

ကယျပန႔ျပငးထနလာခၿပး ကးကန႔န႔၀ နယစပအထ ပ႕ႏ႔သြားခရပါတယ။ အၾကမးဖငး

စာရငးခပလကေတာ စစသားန႔ ရ (၃၀) ထကမနညးကဆးၿပး (၁၀၀) ေကာေကာခန႔

ဒဏရာရခၾကတယလ႔ဆပါတယ။ ျပငးထနတ တကပြေတြေၾကာင ကးကန႔လထ (၃)

ေသာငးေကာ တ႐တျပညထက ထြကေျပးခလႈသြားခၾကၿပး ဒအထမာ ရသား (၇)

ေယာကလညး ပါ၀ငတယလ႔ သရပါတယ။ ဒလ ကးကန႔ေဒသမာ တကပြျဖစလကတ

Page 154: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 154

ႏငငေရးအဓပၸာယကေတာ နအဖန႔ MNDAA တ႔အၾကား အႏစႏစဆယခန႔

ထနးသမးတညေဆာကလာခတ ၿငမးခမးေရးသေဘာတညခက ပကျပားသြားခၿပျဖစေၾကာငး

ေျဗာငအတအလငး ေၾကညာလကတာပါပ။

တကယေတာ ကးကန႔ေဒသဟာ န၀တေခတ ၁၉၈၉ ခနစမာ ပထမဆး စစရပစလကၿပး

ပထမဆး ၿငမးခမးေရးရယခတ ေဒသပါ။ န၀တရ႕ အမးသားလကနကကငအဖြမားန႔

ၿငမးခမးေရးရယခတ သမငးခရးစဥဟာ ကးကန႔ကစၿပး တာထြကခရ တာပါ။ ၁၉၈၉ ခ

ႏစဆနးပငးမာ ဥးဖနၾကားရငအဖြ႔ဟာ န၀တအဖြ႔န႔ လ႕၀ကဆကသြယခတဆကခၿပးမ ၀အဖြ႔၊

မငးလားအဖြ႔တ႔န႔ ညႇႏႈငးသေဘာတညမႈရယၿပး ဗကပက ပနကနေတာလနခၾကတာပါ။

ဒါေၾကာင ကးကန႔အဖြ႔ ၿငမးခမးေရး ရယသြားခနမာ သလြငျမစအေနာကကမးမာ တပခထားတ

ကးကန႔တပမဟာက ဗကပ ေျမာကပငးဗ႐ကသမးၿပး ‘မနးကး’ ေဒသကပါ ၿငမးခမးေရး

ရယေပးခပါတယ။ ဧၿပလထမာ ၀တပဖြ႔ေတြကလညး ဗကပေတြက ေမာငးထတလကၿပးေနာက

မၾကာခင ၿငမးခမးေရးရယခပါတယ။ ၀ အဖြ႔န႔ မေရးမေႏာငးဆသလ

ဥးစငးလငးေခါငးေဆာငတ မငးလားအဖြ႔ကလညး န၀တန႔ ၿငမးခမးေရးရယခပါတယ။ ဒလန႔

အေရ႕ေျမာကေဒသတခလးမာ ကးကန႔အဖြ႔က စတငထြနးညႇလကတ

ၿငမးခမးေရးပြေတာႀကးက ေပာေပာပါးပါး ကငးပႏငခၾကပါတယ။

ဒါေပမယ နအဖ အဖြ႔အေနန႔ ၂၀၀၈ ဖြ႔စညးပအသက၀ငလာခနမာ လကနကစြန႔ၾကဖ႔ ကးကန႔၊

၀ အဖြ႔န႔ မငးလားေဒသ စတ ဗကပ ခြထြကအဖြ႔ေတြက ေခာတခါ ေျခာကတလညန႔

ဖအားေပးလာခတာ တႏစနးပါးရေနပါၿပ။ နအဖ အမးသားညလာခမာ လြတလပစြာ

ေဆြးေႏြးတငျပခြငေတာငမရခတ ၿငမးအဖြ႔ေတြအေနန႔ လကနကမရရင

ဘာအမးသားအခြငအေရးမ မရဘးဆတာ သေဘာေပါကေနၾကပါၿပ။ ဒါေၾကာင ကးကန႔၊ ၀ န႔

မငးလားအဖြ႔အားလးက လကနကစြန႔ေရးဆတာက ခါးခါးသးသး ျငငးဆနၾကပါတယ။ ဒအခါမာ

နအဖအဖြ႔က “နယျခားေစာငတပဖြ႔” အမညန႔ အသြငေျပာငးၿပး စစတပရ႕ အပခပမႈေအာကက

ဆြသြငး၀ါးၿမပစႏငဖ႔ ႀကးစားၾကျပနပါတယ။ နအဖရ႕ ဒလအႀကယတ၊

ပရယာယအစတပလတေတြက ၿငမးအဖြ႔ (၃) ဖြ႔စလးက တညတၫြတတညး

ပတခါခလကၾကၿပနပါတယ။ ဒေတာလညး နအဖ အေနန႔ “ျပနာရာ အငအားသး-ၿဖခြ-

ေခမႈနးေရး” ေပၚလစကငသးဖ႔ ဆးျဖတလကပရပါတယ။ ဒေပၚလစက လကေတြ႔ခၿပး

ကငသးဖ႔အတြက အဓကပစကြငးကရာရာမာ နအဖအတြက ကးကန႔ေဒသဟာ

အသငေလာဆးပါပ။ ဘာေၾကာင ကးကန႔ေဒသဟာ နအဖရ႕ ပထမဆးပစမတ

ျဖစလာရပါသလ။

ဘာေၾကာငလဆေတာ ကးကန႔၊ ၀၊ မငးလားေဒသ (၃) ခထမာ ကးကန႔ေဒသဟာ

အားအနညးဆး၊ အေပာဆးေနရာ ျဖစေနလ႔ပါပ။ လဥးေရအရ ၀ နယမာ (၅) သနးနးပါးရၿပး

မငးလားမာ တသနး၀နးကငရေနေပမယ ကးကန႔မာေတာ တသနးနးပါးပရခတယ။

တကခကေရးအငအားအရလညး ၀ နယေျမမာ (၂ - ၃၀၀၀၀) ခန႔ရေနၿပး မငးလားမာ (၃,၅၀၀)

ခန႔ ရခေပမယ ကးကနမာေတာ အငအား (၂) ေထာင၀နးကငေလာကပရပါတယ။

ဗကပေခတမာကတညးက ၀ တပဖြ႔န႔ မငးလားအဖြ႔ေတြဟာ တကရညခကရညေကာငးၿပး

မငးယမး၊ မငးေယာငးတကပြႀကးေတြမာ စစေရစြမးရညျပႏငခတ အဖြ႔ေတြပါပ။

Page 155: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 155

ကးကန႔ေဒသကေတာ အဓက အေရာငးအ၀ယေကာငးၿပး စးပြားေရးလႈပရားမႈမားတ

နယေျမျဖစပါတယ။ ဒါေၾကာငလညး စးပြားေရးအခြငအာဏာက အေၾကာငးျပၿပး

ကးကန႔ေခါငးေဆာငပငးထမာ မၾကာမၾကာဆသလ အာဏာလပြေတြ၊ ဂဏးခြမႈေတြ

ေပၚေပါကခေလရပါတယ။ ဒအေျခအေနေတြေၾကာငလညး ကးကန႔နယေျမဟာ နအဖရ႕

“အမးသားျပနလညသငျမတေရးကာလ” က ပထမဆး ၿငမးခမးေရး မဟာမတျဖစခသလ အခ

နအဖရ႕ “အမးသားျပနလည တကခကေရးကာလ” မာလညး ပထမဆး

ရနသျဖစလာခရတာပါပ။

တခနတညးမာ ကးကန႔ၿငမးခမးေရးအဖြ႔ကလညး တေန နအဖန႔

ဒလျပနလညတကခကရဥးမယဆတာ ခါးသးနာၾကညးစရာ ၿငမးခမးေရးအေတြ႔အႀကအရ

သေဘာေပါကထားၿပးသားျဖစလ႔ ႀကတငေမာလငထားၿပးသားပါ။ တကယေတာ

ကးကန႔အဖြ႔ဟာ နအဖရ႕ ၿငမးခမးေရးအရသာက ပထမဆး ျမညးစမးခြငရခသလ နအဖရ႕

“သပလၿဖခြ-အငအားသး-ေခမႈနး” ဆတ “အမးသားျပနလညတကခကေရး” ေပၚလစက

ပထမဆး နာနာၾကညးၾကညး ခါးစညးခခရတ အဖြ႔လညးျဖစတယဆတာကေတာ ျမနမာကေရာ

ကမာၻကပါ သခၾကမာမဟတပါဘး။

၁၉၈၉ ခႏစ ဗကပေတြက ေတာလနပနကနခနက ကးကန႔အဖြ႔ဟာ

သလြငအေနာကဘကကမးရ ကးကန႔တပမဟာမႉး လနမင အပခပေနခတ

တပမဟာလကေအာကရ မနးကးေဒသကပါ အပဆအျဖစ အပခပခြငရခၾကတာပါ။

မနးကးေဒသက ကးကန႔ေတြ အပခပခြငရေနခၾကေပမယ ေဒသချပညသလထအမားကေတာ

ဂနးေဖာန႔ မ႐၊ လရးမးႏြယေတြသာ ျဖစၾကပါတယ။ ဒအားနညးခကက နအဖက အသးခကာ

အပခပသ ကးကန႔ေတြန႔ ေဒသခ ကခငမးႏြယေတြအၾကားမာ ပဋပကၡေတြ ျဖစပြားေအာင

တ႔မးလ႕မးေတြ ေမြးေပးခပါတယ။ အကးဆကကေတာ ကးကန႔အပခပသေတြန႔

ေဒသခေတြအၾကား၊ အခငးမားခၾကၿပး နအဖ အကအညန႔ မနးကးေဒသဟာ

ကးကန႔လကေအာကက ခြထြကသြားခၾကပါတယ။ နအဖ ကလညး ခကခငးဆသလ ေဒသခ

ဥးမနဆာလ ဥးေဆာငတ မနးကးၿငမးခမးေရးအဖြ႔က လကခအသအမတျပလကၾကပါတယ။

ဒါေပမယ မနးကးေဒသေလးဟာ ၿငမးခမးတညၿငမမႈ မရခရာပါဘး။ ဥးမနဆာလရ႕အဖြ႔န႔

ကးကန႔လကကနတပမေတာတ႔အၾကား ဆကလကျဖစပြားခၾကတ ပဋပကၡေတြေၾကာင

အျပနအလနအာဏာသမးမႈေတြ၊ နယေျမလပြေတြ ဆကၿပးေပၚေပါကေနခၾကပါတယ။

ဒအေျခအေနက နအဖ ဗလခပဓားျပႀကးေတြက လား႐ႈးၿမ႕ကေန အလစေခာငးၿပး

အခနအခါေကာငးက ေစာငေနခၾကပါတယ။

၂၀၀၃ ႏ၀ငဘာ ယာလညးညက ၾကကလညးပနးခနေရာကမ နအဖ

အေရ႕ေျမာကတငးရ႕တပရငး (၉) ရငးက အေၾကာငးမၾကား သတငးမပါးဘ မနးကးေဒသထက

႐တတရက ထးေဖာက၀ငေရာကခပါတယ။ တပရငးတခ႕က မနးကးကြငးက

စးနငးသမးပကလကၿပး ၿငမးအဖြ႔ ဒ-ဥက၏ ဥးမနဆာလက ဖမးဆးလကၾကပါတယ။

ေတာငေပၚက “ေဟမနလ” ရြာႀကးမာ ေအးေဆးစြာ တပခအနားယေနတ

ကးကန႔တပမေတာေဟာငးကေတာ နအဖရ႕ တပရငး (၄) ရငးက ႐တတရက အလစအငက

Page 156: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 156

၀ငေရာကစးနငး တကခကေခမႈနးလကၾကတယ။ နအဖရ႕ “သ႔ပနးမယ၊ အရငမထားေရး”

ေပၚလစအရ တပမဟာမႉး လနမင အပါအ၀င အနညးဆး ကးကန႔သား (၃၅၀) ေကာမ

လစြပထး ပစခတသတျဖတ ခလကၾကရတယ။ ဒလန႔ ကးကန႔တပမဟာႀကးက

ေဟမနလေသြးအငထမာ နစမြနးေပာကကြယသြားခရၿပး မနးကးၿငမးခမးေရး ဥက႒

ဥးမနဆာလကေတာ ေထာငဒဏႏစ (၆၀) ေကာမ ကခခရရာပါတယ။ မနးကးၿငမးခမးေရး

အဖြ႔ႀကးကေတာ နအဖရ႕ ကာကြယေရးဘ၀က ကးေျပာငးေရာကရသြားခပါၿပ။ ၿငမးအဖြ႔က

ကာကြယေရးအသြငေျပာငးရာမာ အပခပစမမႈေကာငးတ ရမခတငးမႉး သဟသရ

တငေအာငျမငဥးကေတာ တြငး (၁) အျဖစ သေကာငးျပျခငးခခရပါတယ။

ဒါေပမယ အဆငေနရာန႔ အကးစးပြားအဆပေတြ ထပတကေနၾကတ ကးကန႔

ၿငမးေခါငးေဆာငေတြအၾကားမာ အမတသညးေျခ ႀကးႀကးမားမား ရၾကပေတာမရပါဘး။

ကးကန႔ ၿငမးအဖြ႔ေခါငးေဆာငေတြထမာလညး ဖနဂဏးန႔ ရနဂဏးရ႕ ပဋပကၡက

အလြနႀကးမားျပငးထနခၾကပါတယ။ ဖနဂဏးရ႕ အဓကပဂၢလေတြက ဖနၾကားရငန႔

ဖနၾကားဖးတ႔ ညအစကျဖစၿပး ရနဂဏးရ႕ အဓက ပဂၢလေတြကေတာ ရနမးလန႔

ရနေမာအနးတ႔ပါပ။ ဖနဂဏးညအစကတ႔က အဓက စစေရးေခါငးေဆာငမႈမာ ထးခြၽနၿပး

နအဖန႔ ပထမဆး ဆကသြယကမးလမးခသမားျဖစပါတယ။ ရနဂဏးညအစကကေတာ

စးပြားေရးကြၽမးကငၿပး ဗကပ လကထကကတညးက ကးကန႔မာ အကြယ၀အခမးသာဆး

ပဂၢလေတြျဖစခၾကပါတယ။

ေျပာရရင သ႔နညးသ႔ဟနန႔သ ကးကန႔မာ အရနအ၀ါၾသဇာႀကးေနတ ဖနဂဏးန႔ ရနဂဏးတ႔ဟာ

ဂတဂထမာ ႏစေကာငမေအာငးႏငၾကပါဘး။ ဒအေၾကာ၊ ဒအထာက နားလညေနတ

ဗလခငၫြန႔တ႔အဖြ႔က သပလမးတ႔ေပးလကတာန႔ ဂဏးႏစဂဏးၾကားမာ

လကနကကငေပါကကြမႈေတြ ထျဖစကနၾကတာပါပ။ ကြၽႏစေကာင အေသအေက

ခတၾကခနမာေတာ နအဖလညး ေတာငေပၚက ထငၾကညေနတာေပါ။ ေနာကဆးေတာ

စစေရးအရ ‘ဖနဂဏး’ က မယဥသာလ႔ ကးကန႔က ထြကခြာလာရတ ‘ရနညအစက’ က

ဗလခငၫြန႔က ႀကဆၿပး ေနာငခၿမ႕နားမာ ‘ၿငမးခမးေရး’ ရြာ တညထားပါတယ။ ရြာနာမညက

‘ေရႊျပညၫြန႔’ ပါ။ အခလ နအဖန႔ ဖနတ႔အဖြ လကနကကငပဋပကၡျဖစၾကၿပဆမေတာ

‘ေရႊျပညၫြန႔မာ’ အခြငအခါေစာငေနခတ ရနအဖြ႔ကလညး စစအစးရဘကက ပါ၀ငတကခကမာ

ေျမႀကးလကခတမလြပါဘး။

အမနပါပ။ အငအားေထာငဂဏနးမသာရတ ကးကန႔အဖြ႔အေနန႔ တပရငးေပါငး (၃၀)

ေကာပါ၀ငတ နအဖ ထးစစက ဘယလမ ယဥႏငမာမဟတပါဘး။ အခနတအတြငး

ကးကန႔နယထက ဆတခြာေပးၾကရမာပါ။ ဒါေပမယ တကပြကေတာ ၿပးဆးၿငမးေသသြားမာ

မဟတပါဘး။ ေျပာကကားစစေရးလႈပရားမႈေတြ၊ တကခကမႈေတြ ဆကျဖစေနဥးမာပါ။ ဒါအျပင

ကးကန႔ၿပးရင သတ႔အလညပလ႔ သေဘာေပါကေနတ ၀တပဖြ ေထာငဂဏနးအခ႕လညး

ဖနအဖြ႔ဘကက ပါ၀ငတကခကတယလ႔ သရပါတယ။ ဖနၾကားရငရ႕ သမက အရငးႀကးျဖစတ

စငးလငးရ႕ မငးလားက တပရငး (၃) ရငးလညး ၀ နယေျမထမာ အသငရေနၾကပါၿပ။

မဟာမတဖြ႔ထားတ KIA ကလညး အေတာအလမးေ၀းတာေတာင ပါ၀ငကည တကခကဖ႔

Page 157: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 157

တပရငး (၂) ရငး ေစလႊတထားတယလ႔ ဆပါတယ။ ေသခာတာ ဗမာျပညအေရ႕ေျမာကပငးမာ

ျပညတြငးစစသသရာ ျပနလညေတာမာပါ။

ဒလျဖစရတာ အဓကအားျဖင နအဖမာ တကယတမး တငးရငးသားမားန႔

အမးသားျပနလညသငျမတေရးသေဘာထား မရလ႔ပါ။ ဒါေၾကာငလညး နအဖက

ၿငမးအဖြ႔ေတြၾကားမာ “ေသြးခြသပလ အငအားသးေခမႈနးေရး” ေပၚလစက တေလာကလး

ကငသးခတာျဖစပါတယ။ နအဖရ႕ ဒမ၀ါဒေၾကာင ရလလဖအဖြ႔ အစတစတအႁမႊာႁမႊာၿပကြခရၿပး

SSA အဖြ႔လညး (၄) ဖြ႔ ကြခၾကရၿပ။ KNU ေတာင (၄) မးေလာကျဖစေနပါၿပ။ နအဖ

ေမြးထားတ ပေဒါငကာကြယေရးကလညး (၃) ဖြ႔ေလာကရေနပါၿပ။ ၿငမးအဖြ႔ငယေလးေတြအေပၚ

ဒေပၚလစကငသးၿပး ၿဖခြဖကဆးေနသလ အငအားႀကးမားတ KIA၊ ၀ အဖြ႔ စတာေတြကေတာ

နအဖက ဖြ႔စညးပေဘာငအတြငး၀ငေအာင အဓမၼအတငး႐ကသြငးေနပါတယ။

ဗမာျပညမာ အမးသားျပနာက ႏငငေရးအရ ေျဖရငးဖ႔ မႀကးပမးဘ အခလ အငအားသး

ေျဖရငးေနသမ ဘယေတာမ အဓြန႔ရညတညတမယ ၿငမးခမးေရးက ရမာမဟတပါဘး။

ျပညတြငးစစသသရာသာ ဆကလညေနပါလမမယ။ အဓကအေၾကာငးရငးကေတာ

နအဖအဖြ႔မာ ဗမာအမးသားအခငးခငးအတြငးေရာ၊ တငးရငးသားေတြအေပၚမာပါ

အမးသားျပနလညသငျမတေရးသေဘာထားလး၀မရဘ

အမးသားျပနလညတကခကေရးစတဓာတသာ ထကသနျပငးထနေနလ႔ပါပ။ တကယေတာ

ကးကန႔အေရးအခငးဟာ နအဖ “အမးသားျပနလညတကခကေရးမ၀ါဒ” ရ႕ အေကာငးဆး

ျပယဂတခသာျဖစပါတယ။

ဘကေျပာငး ကရငတပမေတာ ဗလၾကးေဟာငး ၿခခ

တကခကခရ၍ ေသဆး

ဒြန တယလနဝင

တနလၤာေန႔၊ စကတငဘာလ 14 ရက 2009 ခႏစ 17 နာရ 25 မနစ

မေဆာက (မဇၩမ)။ ။ ကရငအမးသား လြတေျမာကေရး တပမေတာ KNLA ဗလၾကးေဟာငး

တဥးသည ၎၏ ယခင မခငတပရငး၏ ၿခခ တကခကမႈေၾကာင ေသဆးသြားခသညဟ KNLA

သတငးရပကြကမားက ေျပာသည။ အဆပါ ဗလၾကးေဟာငးသည စစအစးရဘကသ႔

ဘကေျပာငးသြားခသ ျဖစသည။

ၿပးခသညႏစက စစအစးရ တပဘကသ႔ ကးေျပာငး ဝငေရာကသြားခသ ဗလၾကးတာေဘာသည

KNLA တပမဟာ ၆ လကေအာကခ တပရငး ၂၀၁ ၏ ၿခခ တကခကခရမႈေၾကာင ယခလ ၅

ရကေန႔က ေသဆးသြားျခငး ျဖစသည။

Page 158: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 158

KNLA အရာရေဟာငး ျဖစသက ၿပးခသညႏစက တရားဝငအားျဖင စစအစးရက

ေကအနအယလေအ ခြထြကအဖြ႔ ျဖစေသာ ဒမကရကတစ တးတကေသာ ဗဒၶဘာသာ

ကရငတပမေတာ DKBA ႏင ပးတြ တကခကရန တာဝနေပးထားခသည။

မလ ဗလၾကး ရာထးကပင ဆကလက ရရထားေသာလညး KNLA ႏင ျမနမာစစတပ

ႏစဖကစလးက သ၏ ဘကေျပာငး ဝငေရာကဝငမႈက အေရးပါသညဟ မယဆခၾကေပ။

ဤသ႔ ကးေျပာငးသြားၿပးေနာက သ၏ KNLA တပရငး ၂၀၁ စခနးေဟာငးျဖစေသာ ဝါးေလခး

စခနး၏ ခစစ ေနရာယထားမႈမားက DKBA ႏင နအဖ သ႔ သတငးေပးခသည။ ထ႔ေနာက

ဤစခနးက DKBA ႏင ျမနမာစစတပ ပးတြတပဖြ႔ မားက ယခႏစ အေစာပငးတြင ဝငေရာက

စးနငးသမးပကခသည။

၁၄ ရကၾကာ အဝငးခထားရၿပးေနာက KNLA တပမားက ဝါးေလခးစခနးမ ဧၿပလ ၂၈

ရကေန႔တြင ဆတခြာ ေပးလကသည။ ထတကပြတြင အမားအျပား ေသေၾက ဒဏရာရခသည။

ဗလၾကးေဟာငး တာေဘာသည ေျမျမႇပမငးမား နငးမၿပး ေသဆးချခငး ျဖစသည။ သသည

ကရငအမးသား အစညးအ႐း (KNU) ၏ လကနကကင တပဖြ႔ျဖစေသာ KNLA က ၿခခ

တကခကခရစဥအတြငး ပထမမငး တလးက နငးမၿပးေနာက ေနာကထပ တလးကပါ

ဆကတက နငးမချခငး ျဖစသည။ KNU သည စစအစးရက ႏစေပါငး ၆၀ ေကာ

ဆန႔ကငတကပြဝငေနသည သကတမးအရညဆး လကနကကငတပဖြ႔ ျဖစသည။

ေသဆးခသသည တကပြ ျဖစပြားေနစဥ စစေျမျပငတြင ေသြးလြန ေသဆးချခငး ျဖစသညဟ

KNLA သတငးရပကြကမားက ဆသည။ ထ႔အျပင ဤတကပြတြင အျခား ျမနမာစစသား

ႏစဥးလညး ဒဏရာရခၿပး၊ တဥးမာ ေနာကပငးတြင အဆပါဒဏရာျဖင ေသဆးသြားသညဟ

ဆသည။

အဆပါ တကပြသည ကရငျပညနယ ကနေလးေဒသတြင ျဖစပြားချခငး ျဖစသည။ ဝါးေလခး၊

အးဖနမ ဒကၡသညစခနးႏင ထငးႏငငေတာငဘက နယစပၿမ႕ မေဆာကအၾကား ေတာေတာင

ထထပေသာေနရာ ျဖစသည။

ယခလ ေသဆးသြားသညအတြက ျမနမာစစတပကေရာ၊ DKBA ကပါ ငေၾကြးၾကလမမည

မဟတဟ KNLA တပမႉး ဗလမႉးၾကး နဒါးျမက ေျပာသည။ "သတ႔ ဘာမ ဂ႐မစကပါဘး'' ဟ

သက ေျပာသည။

''ဒါ ေနာကထပ ကရငတေယာက ေသတာပေလ။ သတ႔မကစထမာ ကေနာတ႔ခငး

တကေနၾကတာ ၾကညလ႔ ေကာငးတာေပါ'' ဟ ဗလမႉးၾကး နဒါးျမက ေျပာသည။

ယခအခါ စစေျမျပငတြင ရေနေသာ ဗလမႉးၾကး နဒါးျမက ယခငအပတက KNU ဒဥကဌ

Page 159: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 159

ေဒးဗစသာကေဘာ ေျပာသြားေသာ DKBA ေခါငးေဆာငမားအတြငး စတဝမးကြျပားမႈမား

ျဖစေနသညဟေသာ စကားက တနလၤာေန႔က ေထာကခေျပာၾကားခသည။

''ဒါမနတယ။ KNU က အျပတ ရငးပစၿပးရင ေနာကတခါ သတ႔ အလညပဆတာ သတ႔

သေဘာေပါကတယ။ သတ႔ ပၿပး ပါးနပဖ႔ လတာေပါ။ ေသခာတာေပါ'' ဟ သက ေျပာသည။

ဇြနႏင ဇလငလမားအတြငး KNLA တပမဟာ ၇ နယေျမမား ဆး႐ႈးခရၿပးေနာက တပမဟာ ၅

နယေျမက အလငအျမနပင ခတက သမးပကၾကလမမညဟ KNLA တပမႉးမားက

ေမာလငထားခၾကသည။ သ႔ေသာ ေသာငရငးျမစ၏ တဖကကမး မဆရငးၿမ႕အနး KNLA

တပမဟာ ၅ နယေျမက ယခထ ဝငေရာကတကခကျခငး မရေသးေပ။

တပမဟာ ၇ သည KNLA တြင အငအားအခန႔ဆး တပဖြ႔ျဖစေၾကာငးႏင ယခင ဗလမႉးခပ

ထနေမာင ခြထြကၿပး KNU-KNLA ၿငမးခမးေရး ေကာငစအျဖစ ၂၀၀၆ ခႏစတြင ဖြ႔စညး

ထေထာငလကကတညးက ခာလပတ ရမးေနချခငး ျဖစသညဟ သာကေဘာက

လြနခေသာအပတက ေျပာသည။

ၿငမးခမးေရးေကာငစပင ကားမားမာ ယခငက အဖြ႔နာမညမား ေရးသားၿပး ရတငးစြာ

မေဆာကၿမ႕အတြငး ေမာငးႏငခၾကေသာလညး ယခအခါ ထငးအာဏာပငမားက

ေၾကာကရြ႕ရ၍ထငသည၊ အဖြ႔အမညမား ေရးသားထားျခငး မရေတာဘ

ေမာငးႏငေနသညကသာ ေတြ႔ရသညဟ အကခတအခ႕က ေျပာသည။

ယခႏစ အေစာပငးကလညး ထငးႏငငက ေကအနအယလေအ တပမႉးမားႏင ေကအနယ

ေခါငးေဆာငပငးက ထငးႏငငတြင မေနထငရန ေတာငးဆခသည။ ယခငက ထငးစစတပ

အရာရၾကးမားႏင ရငးႏးသည ဆကဆေရးရခေသာ ဤတငးရငးသား တပမေတာအေပၚ

ဖအားမား တးျမႇင ေပးအပလာချခငး ျဖစသည။

မၾကာေသးခငလမားအတြငး KNLA သည ျမနမာစစတပႏင DKBA ပးတြတပဖြ႔မား၏

စစေရးထးစစမားက ခခရသည။ ယငးသည စစအစးရက သတ႔က အျပတရငးရန

လပေဆာငေနျခငး ျဖစသညဟ အခ႕ေသာ အကခတမားက ေျပာဆခၾကသည။

ျမနမာႏငငသည ၿဗတသကလနမားထမ ၁၉၄၈ ခႏစတြင လြတလပေရး ရရကတညးက KNU

က လကနကကင တကပြဝငချခငး ျဖစသည။ ကယပင ျပ႒ာနးခြငႏင ကယပငအပခပခြင

အခြငအေရး ပမရရေရးအတြက စစအစးရ အဆကဆကက လကနကကငတကပြ

ဆငႏႊခသည။

Page 160: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 160

ဥးဝငးတင ျပနလြတလာျပ

မဇၩမသတငးဌာန

စေနေန႔၊ စကတငဘာလ 12 ရက 2009 ခႏစ 18 နာရ 28 မနစ

ခငးမင (မဇၩမ) ။ ။ အမးသား ဒမကေရစအဖြ႔ခပ ဗဟအလပအမႈေဆာင

ဥးဝငးတငက ညေန ၄ နာရတြငပင သတငးရတပဖြ႔က ျပနလည လႊတေပးလကျပ

ျဖစသညဟ စစမး သရရသည။

မနကက လာေရာကဖမးဆးသြားခေသာ ရနကငးျမ ႔နယ ေကာကကနးရပကြက

တပငေရႊထလမးရ ေနအမသ႔ပင ရက ျပနလည ပ႔ေဆာငေပးျခငး ျဖစသည။

ရနကနတငး သတငးရတပဖြ႕က နနက ၁၀ နာရခန႔တြင အသက ၈၀ အရြယ

ၾသဇာတကမရ အနအယဒ ေခါငးေဆာင လကရေနထငရာ ငယသငယခငး

ဥးအနးထြနး၏ ေနအမသ႔ လာေရာက၍ ”အနညးငယ ေမးျမနးစရာ ရသည” ဆကာ

ေအာငသေျပ စစေၾကာေရးစခနးသ႔ ေခၚေဆာငသြားခသည။

လာေရာက ေခၚေဆာငသညအခနတြင ဥးဝငးတင၊ အမရင ဥးအနးထြနးႏင အျခား

မတေဆြ တဥးတ႔ ရေနၾကသည။

ႏလးခနစက ထထားရသ သတငးစာ ဆရာေဟာငးၾကးသည ဝါရငတနပ႔စ

သတငးစာတြင စကတငဘာလ ၉ ရကေန႔က An 'Election' Burma's People Don't

Need ျမနမာလထတ႔ မလသည ေရြးေကာကပြ ဟေသာ ေခါငးစဥျဖင စစအစးရက

ကငးပမညဆေသာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြက ကန႔ကြကေၾကာငး ေဆာငးပါး တပဒက

ေရးသားခသည။

စစအစးရက အျငငးပြားဖြယရာ အေျခခဥပေဒက လ ၁ သနး ၃ ေသာငးေကာ

ေသေၾကခေသာ နာဂစမနတငး တကျပးခါစတြင အတညျပျပး ဆကလက၍

ေရြးေကာကပြလပရန စစဥထားသည။

ျမနမာ ဒမကေရစ ေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက လႊတေပးရနႏင

စစအစးရႏင အတကအခ ေခါငးေဆာငတ႔ ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးရန ဥးဝငးတငက

ေတာကေလာက ေတာငးဆထားသည။

Page 161: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 161

သ၏ ႏငငေရး ယၾကညခကေၾကာင အကဥးေထာငထတြင ၁၉ ႏစေကာ ေနခရျပး

၂၀၀၈ ခ ႏဝငဘာလကမ လြတေျမာကခသလညး ျဖစသည။

အနစနာခ စႊန႔လႊတဝသဟ လငယမားအၾကားႏင စစအစးရ အရာရအခ႔ကပင

အသအမတျပခရသ ဥးဝငးတင ေထာငမ လြတေျမာကလာေသာ အခါတြင အမငား၍

မရရန အာဏာပငမားက ေႏာကယကမႈမား ျပလပချခငးႏင ၾကခရသည

တကယေရသမားျဖစသ ဥးဝငးတငက ငားလ၍ စစမးေသာ အမမား၏ အမရငမားက

အာဏာပငမားက သတေပးမႈ ျပလပသျဖင ငားလသမား လကတြန႔သြားၾကသည။

၇၄ အေျခခ ဥပေဒ မရေၾကာငး ေလာကလမည

ဖနဒါ

စေနေန႔၊ စကတငဘာလ 12 ရက 2009 ခႏစ 15 နာရ 53 မနစ

မဇၩမ (ခငးမင)။ ။ အမႈအယခအတြက ယခလ ၁၈ ရကေန႔တြင ရနကနတငးတရား႐း၌

ေလာကလသညအခါ ယခအမႈ ေပၚေပါကေစသည ၇၄ အေျခခဥပေဒ ရငသနျခငး မရေၾကာငး

ေလာကလရန ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက သမ၏ ေရ႕ေနမားက သေဘာတလကၿပ ျဖစသည။

ယမနေန႔က ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ေရ႕ေနမား ေတြ႔သညအခါ တရား႐း၌ ေလာကလမည

အယခအေၾကာငးျပခက ၁၁ ခကအနက တရားစြဆချခငးသည ပကျပယၿပး ၁၉၇၄ ခႏစ

အေျခခဥပေဒအရ ျဖစသျဖင တရားမဝငေၾကာငး ေလာကလရန ေရ႕ေနမား၏ တငျပမႈက

သမက သေဘာတချခငး ျဖစသည။

“၁၉၇၄ ခႏစ constitution အေပၚ မတညၿပးေတာ ဒအမႈက ေပၚေပါကေနတာေလ။ ဒဥပေဒ

အသးျပခြင မရေတာဘး ဆတာက ဥပေဒအရ ကေနာတ႔ ေလာကလမာပါ။ ဥပေဒတခရ႕

အဓပၸာယဖြငဆတ အခါမးမာ သ႔စကားလးအျပင ေနာကထပပါတယဆတဟာမး ဘယသ႔မာမ

အာဏာမရဘး။ ျပညသ႔လႊတေတာမာပ ရတယဆတ အခကေတြလညး ပါတယ” ဟ သက

ေျပာသည။ သ႔ေသာ ကနရသည ေလာကလခကမားက သက ေျပာဆျခငး မရပါ။

၂ဝဝ၈ ခႏစ အေျခခဥပေဒ နဒါနး အပဒ ၃ ၌ ေဖာျပထားသညမာ ၁၉၈၈ ခႏစတြင ျမနမာႏငင၌

ျဖစေပၚခသည အေျခအေန အရပရပေၾကာင ၁၉၇၄ ခ အေျခခဥပေဒ ရပဆငးခေၾကာငး

ေဖာျပသညအျပင ဗလခပမႉးၾကးက ၂ဝဝ၈ ခႏစ ေမလ ၂၉ ရကေန႔ ရကစြျဖင လကမတထးၿပး

ေၾကညာခသျဖင ထဥပေဒသည ယခအခါ ပကျပယၿပး ျဖစေၾကာငး ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏

ေရ႕ေနမားက ေလာကလခေသာလညး ေျမာကပငးခ႐ငတရား႐းက ျပစဒဏခခသည။

Page 162: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 162

ယခလ ၄ ရကေန႔တြင ရနကနတငး တရား႐းသ႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဘကမ အယခခြငရေရး

ေလာကထားခရာ တရား႐းက လကခခၿပး ႏစဖကေရ႕ေနမား အျပနအလန ေလာကလႏငရန

၁၈ ရကေန႔သ႔ ခနးဆခသည။

ေရ႕ေနမားက အယခႏင ပတသကၿပး ညႇႏႈငးမႈမား ျပလပရန ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင

ေဆြးေႏြးႏငေရးအတြက ယခလ ၈ ရကေန႔တြင နအဖ စစအစးရထ ေတာငးဆခရာမ

ယမနေန႔က ေတြ႔ဆခြငျပခသည။

႐းခနးတြင တငသြငးသြားမည အယခေလာကလခကႏင ပတသက၍ ေရ႕ေနမားျဖစသည

ဥးဥာဏဝငး၊ ဥးလမးျမင၊ ဥးၾကညဝငးႏင ေဒၚခငေဌးၾကြယတ႔က ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

သမ ေနအမ၌ ၂ နာရၾကာ ေဆြးေႏြးချခငး ျဖစသည။

“မေန႔က ၂ နာရကေန ၄ နာရထ ေတြ႔ခပါတယ။ ၁၈ ရကေန႔

အၿပးသတေလာကလခကအတြက အခကအလက အားလးက ကေနာတ႔

သြားေဆြးေႏြးတာပ” ဟ အနအယဒပါတ ေျပာခြငရပဂၢလႏင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ ေရ႕ေန

ဥးဥာဏဝငးက မဇၥမက ေျပာသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက သ၏ ၿခဝငးအတြငး အာဏာပငမား၏ လၿခေရးထားရမႈစနစသည

ယဥေကးမႈအရ မသငေလာေၾကာငး ေျပာဆသညဟ ဥးဥာဏဝငးက ဆသည။

“အခထားရတ လၿခေရးစနစက အမက ထြကတာန႔ ၿခထမာ ယာယကငးသေဘာထားတယ။

အဒအမးသမး ၃ ဥးက အမျပငထြကတာန႔ အဒ လၿခေရးေတြက ၾကညေနတာ မတေနတာတ႔

လပတယ။ အမးသားေတြက အမးသမးေတြက ၾကညၿပး မတေနတယဆတာ ဒါဟာ

ယဥေကးမႈအရ မသငေတာဘးလ႔ ေဒၚစက ေျပာတယ” ဟ သက ေျပာသည။

ယခႏစ ေမလဆနးက အေမရကနႏငငသား မစၥတာ ဂြ နဝလယကေတာသည

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ ေနအမအတြငး တတတဆတ ဝငေရာကခသညက အေျခခ၍

စစအစးရက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအား ေနအမ အကယခပစညးကမး

ေဖာကဖကသညဟဆကာ ၿပးခသညလ ၁၁ ရကေန႔တြင အလပၾကမးႏင ေထာငဒဏ ၃ ႏစ

ခမတခသည။

သ႔ေသာ စစအစးရ အၾကးအက ဗလခပမႉးၾကးသနးေရႊက တရား႐း၏ ျပစဒဏက

ထကဝကေလာခကာ ေနအမ၌ပင ဆငးငျပစဒဏ ၁၈ လ ကခေစရန ညႊနၾကားခသည။

အတကအခမားႏင သးသပသမားကမ ၂ဝ၁ဝ ခႏစတြင ကငးပမည ေရြးေကာကပြတြင

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ပါဝငႏငျခငး မရေစရန ဥပေဒႏငမညဘ အမႈဆင

ဖမးဆးျခငးျဖစသညဟ ေျပာဆၾကသည။

Page 163: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 163

ဥးခြနထြနးဥး ေမြးေန႔ပြ မဆယတြင ကငးပ

မးၾကး

ေသာၾကာေန႔၊ စကတငဘာလ 11 ရက 2009 ခႏစ 19 နာရ 16 မနစ

ေရႊလ (မဇၥမ) ။ ။ ရမးအမးသား ဒမကေရစအဖြ႔ခပ SNLD ဥက႒ျဖစၿပး ေထာငဒဏ ၉၃ ႏစ

ကခေနရသည ဥးခြနထြနးဥး၏ ၆၆ ႏစေျမာက ေမြးေန႔ပြက ရမးျပညေျမာကပငး မဆယရ

ပါတဝငမားက ယေန႔ကငးပ ၾကသည။

ယေန႔နနက အာ႐ဏတကခနမစ၍ မဆယၿမ႕နယ SNLD ပါတဝင ၅၀ ခန႔က စေပါငးကာ

လြ ငတနးခမး ေတာငေပၚဘနးၾကးေကာငးတြင ဆြမးကပေရစကခ အလႉပြမား ျပလပချခငး

ျဖစသည။

“လြ ငတနးခမး ေတာငေပၚဘနးၾကးေကာငးမာ သဃာေတာ ၁၀ ပါးက ပငဖတၿပးေတာမ

အာ႐ဏဆြမး၊ ေန႔ဆြမးေတြက ဆကကပလႉဒါနးၿပးေတာမ ေရစကခ အမေဝပါတယ။

ေကာငးမာ ဥပဒသလ ယေနတသေတြ ေရာဆရင ၁၀၀ ေကာေလာကေတာ ရသြားတယ။

သသသပသပလပၾကတာပါ” ဟ အမညမေဖာလသ SNLD ပါတဝငတဥးက မဇၥမက

ေျပာသည။ ရမးေခါငးေဆာငတဥး၏ ေမြးေန႔ပြက မဆယၿမ႕တြင ပထမဥးဆးအၾကမ ကငးပျခငး

ျဖစသည။

၂၀၀၅ ခႏစ ႏဝငဘာလတြင ရမးျပညအတငပငခေကာငစ ဖြ႔စညးသညဆသည စြပစြခကျဖင

SNLD ဥက႒ ဥးခြနထြနးဥး၊ အတြငးေရးမႉးစငးညြန႔လြင၊ ရမးျပည မးဆကသစ

ေကာငးသားလငယအဖြ႔မ ဥးျမငသနး၊ ဥးညညမး၊ စငးမးဝငးထြနး၊ ဥးထြနးည၊ စဝသာဥး၊

စငးလေအာငႏင ရမးျပည ၿငမးခမးေရးေကာငစမ ဥက႒ ဗလခပေစထငတ႔အား

အာဏာပငမားက ဖမးဆးခသည။ ဥးျမငသနးသည သတြေထာငထတြင ၂၀၀၆ ခႏစ

ေမလအတြငးက ကြယလြနသြားခသည။

အားလးက ႏစရညေထာငဒဏမား ခမတၿပးေနာက အာဏာပငမားက နယစြနနယဖား

အကဥးေထာငမားသ႔ ပ႔ေဆာငပစခသည။

Page 164: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 164

ေ႐ႊႀတဂေဒသ ေလာ၀ႏငငဘကျခမး ေလာငးကစား၀ငး

အထးဇဖြငလစ ေသာၾကာေန႕၊ 11 စကတငဘာလ 2009 သမးသေတာဆင

သမးျပညအေ႐႕ပငး တာခလတခ႐ငမကႏာခငးဆင ေလာ၀ႏငငဘကျခမး၌

ဘတေငြသနးေပါငး ၃၀၀၀ နးပါး ရငးႏးၿပး ေလာငးကစား ၀ငး(အထးဇ)ဖြငလစေၾကာငး

နယစပသတငးရပကြကက ေျပာပါသည။

“King Romans of Lao Asian Economic and Tourism Development Zone

နာမညေပးထားတယ။ မေန႕တေန႕က ၉/၉/၀၉ ေန႕လယပငးမာဖြငတာ။” - ဟ တာခလတမ

ေလာငးကစား၀ငး အလပသမတဥးကေျပာပါသည။

ေ႐ႊႀတဂေဒသ ေလာ၀ႏငငဘကျခမးတြငဖြငလစသည ေလာငးကစား၀ငးအထးဇသည

ထငးႏငငဘကျခမးတြင ခငး႐ငးခ႐င ခငးဆနၿမ႕၊ သမးျပညဘကျခမးတြင တာခလတၿမ႕

မငးဖနး ပါရာဒကဟတယ၏ မေခါငျမစ တဘကကမး တြင႐ေၾကာငး၊

ေလာငးကစား၀ငးအထးေဒသအတြငး ေဂါကကြငး၊ ေဆး႐၊ တရားစရငေရး႐းအျပင

လမးတတားမားလညး ေဆာကလပ သြားမညျဖစေၾကာငး၊ ပဌမ ၁၀ ႏစ စမကနး ဘတေငြ

သနး ၂,၉၁၄ လာထားခကတြင လမးတတား ေဆာကလပေရးလပငနးမား ပါ၀ငေၾကာငး

ဆပါသည။

“အလပသမားအမားႀကးေခၚတယ။ dealer

(ေလာငးကစား၀ငးအတြငးအကးေဆာငသ/ဖေ၀သ ) တေယာက လစာေငြ

ဘတတစေသာငးရတယ။ မနေနဂာဆရင တ႐ပစကားတတရမယ လစာေငြက ဘတ ၂

ေသာငးခြ၊ တ႐ပစကား အဂၤလပ စကားေျပာဆေရးတတတသ ၄

ေသာငး၀နးကငေလာကရမယေျပာတယ” - အဆပါ ေလာ၀ဘကျခမး ေလာငးကစား

၀ငးဇသစသ႕ အလပေျပာငးလပခငေနသ တာခလတၿမ႕ ရဂးနားဟတယမ ၀နထမးတဥးက

ေျပာပါသည။

Page 165: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 165

ထေလာငးကစား၀ငးၿမ႕ေတာသစတြင အမခနး ၇၀၀ ေကာ ေဆာကလပၿပးစးၿပး၊ ထငး ႏင

ေလာ၀ အာဏာပငမား နယစပျဖတေကာခြငလကမတ လြယလငတကထတေပးခလင

တ႐ပႏငငသား ၅ ေထာင မ ၁ ေသာငးခန႕အထ ေန႕စဥ သြားေရာက

အပနးေျဖ/ေလာငးကစားမညအလားအလာရေၾကာငး - ရငးႏးျမပႏသမားကေမာလငေနသည

ဟဆ၏။

ဧက ၂၀၀၀ ေကာ လာထားသည အဆပါေလာငးကစား၀ငးဇတြင တ႐ပလပငနး႐ငမား

အမားဆး ရငးႏးျမပႏသည ဟဆေသာျငားလညး သးျခားအတညမျပႏငေသးသည

သတငးမားအရ အထးေဒသ ၄ အပစရပမငးလား အဖြ႕ေခါငး ေဆာင ဥးစငးလငးမ

အစ႐ယယာမားလညး ပါ၀ငသညဟ ဆပါသည။

သမးျပည စစေရးႏငငေရး ေလလာသးသပသမားက -“ကးကန႕အေရးအခငးၿပးေနာကပငး

တ႐ပနယစပဘက အေျခ စကတ အပစရပအဖြ႕ေဒသအတြငး မတညၿငမဘး၊ ဗမာတပက

ထးစစဆငတကခကမယဆတသတငးေတြ အဆက မျပတၾကားေနရေတာ

ေလာငးကစားသမားေတြက ေလာ၀ဘကျခမး ပသြားခငၾကတယ။ နယစပျဖတေကာခြင

လကမတ ရလြယရငေတာ တ႐ပေလာငးကစားသမားေတြ ပေတာငလာအးမယ” - ဟ

ေျပာပါသည။

ေလာငးကစားဇ လာထားခကတြင ေလာ၀ႏငင ေ၀ၚေကာက(၀) ခ႐င

တနဖငၿမ႕(ေလာငးကစား၀ငးေဒသ) ႏင ထငးႏငင ခငး႐ငးခ႐င ခငးဆနၿမ႕ ေပါငးကး

မေခါငျမစကးတတား တစစငးေဆာကလပရနလညးပါ၀ငေၾကာငး၊ ေလာငးကစား၀ငးဇ

အတြက ေလာ၀ႏငငအစးရႏင ကနထ႐က ၇၅ ႏစ စာခပ ခပဆထားေၾကာငး သရပါသည။

မတခက - သတငးအခကအလကအခ႕ မနေနဂာအြနလငး အငတာနကသတငးစာမ

ရယထားပါသည။

Page 166: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 166

၆၆ ႏစေျမာက စ၀ခြနထြနးဥးေမြးေန႕

သမးမားေကာငးမႈကသလျပ ေသာၾကာေန႕၊ 11 စကတငဘာလ 2009 သမးသေတာဆင

စကတငဘာ ၁၁ ရကေန႕ SNLD သမးတငးရငးသားမား ဒမကေရစအဖြ႕ခပဥကဌ

စ၀ခြနထြနးဥး၏ ၆၆ႏစေျမာကေမြး ေန႕ အခါ သမယတြင မဆယ၊ နမခမး၊ ပငလ၊ ကငးတ

အပါအ၀င သမးျပည ၿမ႕ ႐ြာ အႏ႕အျပား ႏငထငးႏငင ေရာက SYC သမးလငယ မား

ပးေပါငးေဆာင႐ြကေရးေကာမတတ႕ က အသးသးအလႉဒါနျပလပခၾကသညဟ ဆသည။

မဆယသမးလငယတဥးက - “မဆယၿမ႕နယ သမးတငးရငးသားဒမကေရစအဖြ႕

ဥးေဆာငၿပးေတာခြနထြနးဥး အတြက ေမြးေန႕ အလႉပြျပလပတယ။ လြယတငခမးမာ

ဆြမးသြားကပတယ။ခြနထြနးဥးန႕ပါတသကတအမတတရ ေလး ေတြေျပာတယ။ ဘာျပ

နာမမ႐ပါဘး ေအာငျမငစြာဘၿပးဆးသြားတယ။ ရနကနမာလ ဥးခြနထြနးဥးအတြက သ႕မသားစ

သ႕အသငးအ၀ငးေတြက ဆြမးကပ အလႉဒါနျပတယၾကားတယ” - ဟ ေျပာျပ၏။

ထငးႏငငေရာက သမးလငယမားကလညး ေမြးေန႕႐င စ၀ခြနထြနးဥးအတြက

ဆြမးကပအလႉျပရာမာ SYC သမးလငယမား ပးေပါငး ေဆာင႐ြကေရးေကာမတက

ကမကထျပၿပး နနက ၁၁ နာရအခန ခငးမငၿမ႕ ၀တထ ကရဓတေကာငးတကတြင ဆြမး

ကပကာ ဥးခြနထြနးႏငသကဆငသည အမတတရ စကားမားေျပာၾကားခၾကပါသည။

သမးျပညအေျခခဥပေဒမၾကမးေရးဆြေရးေကာမ႐ငဥကဌ ဥးခြနစငးက - “ စ၀ခြနထြနးဥးဟာ

တစေန႕မဟတတစေန႕ နအဖ စစအစးရ ရ႕အဖမးအဆးခရမယ၊ မသားစန႕ခြခြါရမယဆတာ

ႀကသထားရက သားန႕ ဇြမေလာခဘး။ သတ႐႐ ဆကလက ႀကးပမးခတယ။

ဗလခပေဆထနဆလ - ေထာငတြငးမာ ဆငးရဒကၡစြာေနရေပမ သတ႕အတြကစတမပဖ႕၊

အျပငေလာကမာ ဆကလကလႈပ႐ားဖ႕ ေထာငမကေသးတပဂၢလေတြက

အားေပးစကားပါးခပါေသးတယ။ သ႕တ႕ ေတြလ ရစြမးသတျပည၀ၿပး ဆးျဖတခက

ျပတသားတပဂၢလ အရမး႐ားပါတယ” - ဟေျပာ၏။

SNLD ဥကဌ စ၀ခြနထြနးသည ၁၉၄၃ ခႏစ စကတငဘာလ ၁၁ ရကေန႕

သႏၷၿမ႕၌ေမြးဖြားခသည။ ဖခငစ၀ၾကာဇသည သေပါ ေစာဘြား စ၀ၾကာဆင၏ အစကျဖစသည။

ေတာငႀကးၿမ႕ ကေမၻာဇေကာငးမ တကသလ၀ငတနးက ၁၉၆၄ တြင ေအာငျမငခ ပါသည။

၁၉၆၅ ရနကနတကသလတြင ဥပေဒဘာသာရပက ဒတယႏစအထ တကေရာကခသည။

၁၉၆၇မ ၁၆၇၇ အထ အငဒနး ႐ားသ႐း စစသမႉး၏ ကယေရးအရာ႐အျဖစ

တာ၀နထမးေဆာငခသည။ ထ႕ေနာက ဂပနႏငငမ OCS ကမၸဏ၏ ျမနမာႏငင

ကယစားလယအျဖစ တာ၀နထမးေဆာငခသည။

Page 167: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 167

SNlD ဥကဌ စ၀ခြနထြနးဥး၊ တငးရငးသားေခါငးေဆာငမား ႏင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည တ႕

အမတတရ ဓါတပ

၁၉၈၈ စတငဖြ႕စညးတညေထာငခေသာ သမးတငးရငးသားမား ဒမကေရစအဖြ႕ခပတြင

အေထြေထြ အတြငးေရးမႉး အျဖစ တာ၀န ယခၿပး ၁၉၈၉ တြင အဖြ႕ခပဥကဌအျဖစ

တာ၀နထမးေဆာငခသည။ ၁၉၉၀ ျပညေမလ ၂၇ တြင ကငးပခ ေသာ ပါတစဒမကေရစ

အေထြေထြေ႐ြးေကာကပြတြင သမးတငးရငးသားမားဒမကေရစအဖြ႕ခပက ဥးေဆာင၍

သမးတငး ရငးသားမားေနထငေသာ ေဒသအသးသးမ ၀ငေရာကယဥၿပငခပါသည။ SNLD

သည ပါတစ ဒမကေရစအေထြေထြေ႐ြး ေကာက ပြတြင SNLD ၿပးလင တျပညလးတြင

ေနရာအမားဆးအႏငရခသည။

ဥးခြနထြနးဥးကယတင သေပါမဆႏၵနယအမတ ၁ တြင ၀ငေရာကအေ႐ြးခခရာ

ျပညသ႕လႊတေတာကယစားလယ အျဖစ ေ႐ြးခယ တငေျမႇာကျခငးခခရပါသည။

၁၉၉၃ နအဖစစအစးရ၏ အမးသားညလာခတြင တငးရငးသား ၇ ျပညနယအတြက

အေျခခရပငခြငမား တငျပေတာငး ဆ ေသာလညး လစလ႐ႈပယချခငးခခရ၏။

အမးသားညလာခလပထးလပနညးမား တရားမ တမႈမ႐ေၾကာငး ႏငငျခား အသလႊင

ဌာနမားအား ရရ၀၀ ထတေဖာေျပာဆ၏။ နအဖစစအစးရခမတခေသာ ဥးတညခက ၆ ရပ

အေျခခမ ၁၀၄ ခကႏင လမးျပေျမပ ၇ ဆငတ႕က ဥးခြနထြနးဥး လကမခဘ

အမးသားညလာခမ ဥးေဆာငႏႈတထြကခသည။

ထ႕ေၾကာင သမးျပညမးဆကသစေခါငးေဆာငမား ဥးေဆာငကငးပသည ၂၀၀၅ ေဖေဖၚ၀ါရ ၇

ရကသမးျပညနယ ေန႕ ညစာ စားပြအၿပး ေဖေဖၚ၀ါရလ ၈ ရကႏင ၉ ရကေန႕မား၌ ဥကဌ

စ၀ခြနထြနးဥးႏင အတြငးေရးမႉး ဥးစငးညြန႕လြငတ႕ အား ရနကနၿမ႕ ေနအမ၌

ဖမးဆးထနးသမးခခရသည။ သမးျပညအတငပငခေကာငစ ဖြ႕စညးမႈစြပစြခကအျပင

Page 168: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 168

အျခားအမႈေပါငး မားစြာ႐ာႀက၍ ေထာငဒဏ ၉၃ ႏစစရငခကခကာ ဥကဌႀကးအား

ရာသဥတဆး၀ါးလေသာ ကခငျပည ပတာအေထာင သ႕ ပ႕ေဆာငခပေႏာင လကသည။

ပဂၢလေရးရာစးပြါးေရး ပငဆငမႈမားကလညး စစအစးရက သမးယခတပတခသည။

စစအစးရဖမးဆးခေသာ SSAအပစရပေခါငး ေဆာင ဗလခပေဆထန႕အား (ေထာငဒဏ ၁၀၆

ႏစ)၊ စငးညြန႕လြငအပါ အ၀င သမးျပညမးဆကသစေခါငးေဆာင ဆရာ

ဥးျမငသနးႏငအဖြ႕၀ငမားအား ေထာငဒဏ ၇၅ ႏစႏငအထကခမတ၍

ရာသဥတဆး၀ါးလေသာျမနမာျပညနယစြန နယ ဖား အသးသးသ႕

ရကစကစြာပ႕ေဆာငအကဥးခရာ ၂၀၀၆ ေမလတြင ရခငျပညနယ သတြေထာင၌ဆရာ

ဥးျမငသနး ကြယလြန သြားခသည။

Wa to hold late leader’s funeral todaySATURDAY, 12 SEPTEMBER 2009 11:55 S.H.A.N.Junta’s letter replied

Due to the yet to be resolved tensions with the country’s military rulers, the Waleaders gathering at Hsaopha, Pangwai township, opposite China’s Cangyuan,decided yesterday to conduct the funeral of Chao Ngi-lai, the Wa State founderwho passed away on 8 September today, said a source close to the leadership.

Chao Ngi-lai

The funeral services will be at 14:00 local time. Few leaders from the allied groupsand the Burma Army are expected to be present there due to short notice, headded.

The UWSA had also reviewed its 3 September decision not to respond to theBurma Army’s demand that it extradite Peng Jiasheng, deposed Kokang leaderwho was suspected to be taking asylum in the Wa territory, according to him. “Ameeting held two days later resolved that a reply was in order,” he said.

Page 169: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 169

The gist of the reply was that Peng Jiasheng came to Namteuk aka Nandeng,opposite Kokang’s Chin Shwe Haw (Qinshuihe), and stayed there for 3 days, 27-29August, while the battle for Qinshuihe was taking place. “He left on 30 August,following the fall of Qinshuihe,” he recounted. “He didn’t tell us where he washeading for.”

The reply was most likely prompted by the UWSA’s “friends across the border,”commented a Burma watcher on the Thai-Burma border.

Chinese officials visit PanghsangFRIDAY, 11 SEPTEMBER 2009 17:11 S.H.A.N.

A 15 member Chinese delegation coming across the border was received by Waofficials yesterday, according to sources close to the United Wa State Army(UWSA), as tensions continue mounting between the group and Burma’s rulingmilitary junta.

The delegation was made up of repre

Panghsang, the capital of Wa State

sentatives from various government agencies: military, police, border security,crossborder trade and agriculture, among others. Identities of participants were notdisclosed, apart from saying that most of the top Wa leaders are now in Hsaopha toattend the funeral of the Wa State founder Chao Ngi-lai, who died on 8 September.

Yesterday’s meeting where host officials were being questioned about the currentstormy relations with Naypyitaw lasted 09:00-11:00. “It ended with a closing speechby a visiting official that China would be happy to see Burma resolve its problems ina peaceful manner,” said a source.

The speech echoed what Jiang Yu, China’s foreign ministry spokeswoman saidyesterday, according to Xinhua, in response to a question whether or not China had

Page 170: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 170

provided information that had led to the Burma Army’s recent crackdown on theWa’s northern ally Kokang: “China never interferes in Myanmar’s internal affairsand would like to see Myanmar resolve its issues though peaceful consultations.”

The Wa territory on the Sino-Burma is now besieged by the Burma Army in thenorth and southwest. The Salween forms a natural barrier in the west and China apolitical barrier in the east. Only a small corridor exists between it and itssoutheastern ally, Mongla-based National Democracy Alliance Army (NDAA).

Tensions slightly easing on the Sino-Burma borderMONDAY, 14 SEPTEMBER 2009 14:19 S.H.A.N.

The siege by joint Wa-Mongla forces to the Burma Army garrison at Mongyang, 260km north of Maesai since 26 August, was lifted on 9 September last week followinga number of official requests by the Burma Army, according to sources on the Sino-Burma border.

People who had fled from Panghsang (the Wa capital), Mongyang and Mongla, asa result, are slowly trickling back since. “The transport fare between Tangyan (westof the Salween) and Panghsang, up to K 120,000 ($120) the previous week, isalmost back to normal (K 40,000),” said a local official in Panghsang. “Now about50% of those people have returned.”

The siege was prompted by the disappearance of 3 Burma Army officers and menwho were found moving suspiciously around Khosoong, the border between Waand Mongla late last month. “Maj Kyaw Soe Aung, the 2IC (second-in-command) ofIB 279 (based in Mongyang) was reported to have demanded the immediaterelease of his men or else,” said an informed source from Mongla.

The Burma Army’s Kengtung-based Triangle Command officers and Lt-General YeMyint, Naypyitaw’s chief negotiator on the controversial Border Guard Force (BGF)plan, had in person and by letter to Mongla, requested the released of the saidthree saying the latter had no cause for worry about an impending attack.

While it wasn’t clear if the Wa and Mongla were convinced about the Burma Army’sintentions, both had finally decided to call off the siege, said the source. “I believeChina must have a hand in the alliance’s decision,” commented a Burma watcherfrom Thailand.

A 15 member Chinese delegation had visited Panghsang on 8 September, the daybefore the lifting of the siege. Thousands of People’s Liberation Army (PLA) troopsbacked by armored vehicles and artillery were seen in Meng Lien (Monglem),opposite Panghsang, according to a source who was recently visiting the Waterritory. “ ‘We will fight to the last man or woman,’ the Wa was reported to havetold the delegation,” he said. “But it wasn’t clear how the Chinese representativeshad responded.”

Peng Jiasheng, the deposed Kokang leader, who was reported by Global Times tobe taking asylum in the Wa State, is believed to have left it, according to a reliable

Page 171: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 171

source in Panghsang. “He’s not in Mongla, where his daughter and his son-in-lawSai Leun are, either,” he said. “To both the Wa and Mongla, he’s a Ho Hsang (theBrahma head, meaning too hot to handle). The farther he’s away from them, thebetter it is for him and themselves.”

The Burma Army had earlier demanded his extradition, to which the Wa replied hehad not been seen since 30 August, a day after the fall of Qingshuihe, the Kokangstronghold.

Burma Army forces laying siege to the Wa territory since late last month,meanwhile, have so far remained in place. “So despite the lifting of the siegeMongyang, the alert is still on,” said another source close to the leadership.

The UWSA has deployed 3 divisions plus supporting units for the defense, headded: the 318th commanded by Bao Ai Roong in the north; the 418th,commanded by Zhao Saidao in the west; and the 468th, commanded by Sai Hsarmin the South.

Along the Thai border, the UWSA’s southern 171st Military Region command has 5“divisions”, commanded by Wei Xuegang, according to a UWSA publication: 772nd(Mong Jawd), 775th (Hwe Aw), 778th (Khailong), 248th (Hopang-Hoyawd) and518th (Mongyawn).

318 Bao Ai Roong (Mongmai aka Mongmau)

418 Zhao Hsaitao (Pangyang)

Page 172: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 172

468 Sai Hsam (Mongpawk)

772 Ai Zong (Mong Jawd)

775 Yang Guojong (Hwe Aw)

778 Ai Man (Khailong)

Page 173: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 173

248 Bao Ai Hsang (Hopang-Hoyawd)

518 Li Hsam Nab (Mongyawn)

12 ရက စက တင ဘာ 2009 -�� -� 4��j � 4��/ � 3� *3� i+� 4��£ ¨ ¬¦ ª �¹ ¿ Æ

À ¾ ¶ �� +� 4�� � 4�3�/ � g� 4�3�/ � *� 4��%,3� � 4�3�� � 4���/ � h�� .�� � 4��/ � 3� 1� �

" � i�+3� *3�� ,� -+� �/ � � ,�" � p0�� i�� 4��� -+�" � -� 4�" � ��/ � *� 4��" � p0��� � 4��%,3� � 4�3� � 4�� -+�� 0�" � .3�� � � 4�3� � 4�� p0�� �� �/ � �/ � ��� � � 4��65� *� ,�/ � *� 4�� �� *�/ � *� 4��/ � h�/ � *� 4�� p*3� 02�l ,3�� � 4��/ � 3��/ � 3�j � 43� ��/ � p�� -� 4�� 02� g� � 4�@

� +� 4�3� +� 4�3� *3� .�� � i�+�� -+�" *� *�� -+� 4��/ � p� �� � 4��/ �k *��/ � 3�j � 4�3� *� q*� �j � 4�� �/ � *� 4��� -+� 4�� 1�/ � 3�" � p0��/ � p� 0�2�%,3� � 4�3� � 4��� � 4�� p� 4��/ � � � 4�� -+�l ,3�� p� 4�� -+� 02� 02�" � p� 4�" � -� -+��/ � h�� .��/ � 3�j � 4�3� 02� * �j � 4��/ �k *� 4�3�%,3� � 4�3� � 4�� �� ,� ,� ,� -+��/ �j * �j � g� � 4�@�

É Ó å Ú Ûà Ù æá à � á å æ�� � � 4�3� *� g�%,3� � 4�3� � 4���/ � 3� 02�/ � *� 4�3� g3��" �/ �k *� 4�3�� � 4��/ � 3�/ � 3�j � 4�3� *� i�+3�/ � *2�� � q+� 02� .3� -+��� -+� g� � 4�@

�j � 4�� *� -+� 4�� 1� -+�� *�/ � *� 4�� 02� 02�" � � 4�� r� 4��/ � *4�" � � 4��¼ Ûß �É × Ô Ô �� �À ¾ ¶ �� g� ,�" �/ � � 0���/ � p3�/ � *� 4�� 0p� q*�� g� � 4�� q%4��l �+� 4�� -+��� %4�3� *3� � 4�2�� � 4�� -+��" � -+�j �� 02� *�� 0��� � 4�� � 4�� -+��%,3� � 4�3� � 4��� �É Ó å Ú Ûà Ù æá à � á å æ�� � � 4�3� * �m ,3� q*�� -� 4��2�j � 4��� � 4��2�� p� 4���/ � 3� *3� 02� g� � 4�@�

7565��/ � p3�/ � *� 4�� p0 *�� ,� -+� �/ � � ,��/ � h��� p� 4�3� *�/ � 3" � p� 4��" � p� 4�2�/ � *� 4�3�� � � 4�� -+��� -+� 4�� 1� � *�" � 0� � 4��� � i�+�� �� .� �k �/ � � 02�%,3� � 4�3�� � 4�� �/ � *2�� ,�/ � p3�/ � *� 4�� p0 *�" � -" �/ � *� 4���/ � p3�/ � *� 4�� 0p�� � -�j � 4�� � 4�� -+��" 0� ,��/ � *� 4�3� g3� 0� q*��/ � 3�� *3�� *3� g� � 4�@��

Page 174: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 174

%,3� � 4�3� � 4� *�6>� q� 4��/ � i*4����" � i%4�3� *3� � � 0���/ � � 02� �l ,3�� � q� 4�� � q� �j � 4�� p� 4�� *� 02�� * �j � 4�� g� � 4�@

12 ရက စက တင ဘာ 2009 -�� -� 4��j � 4��/ � 3� *3� i+� 4��¢ £ ¬£ ¥ �¹ ¿ Æ

· Ä »�" � ,� � 4�� 1� *� -+��/ � � 1� -� a� ,� 0��� � 4��/ � p� �� -� 4��j � 4��

· Ó äæÚ �Ä ÛÙ Ú æå �»à æ× äà Ó æÛá à Ó Þ�� · Ä »� �� 02" � ,� � 4�� 1� *" �/ � h��?�� i� 4�� � p� 4��µ Ú × è äá à � �� 0�� -+� � 4���� Æ á æÓ Þ� �/ � � 1� -� a� ,�/ � p�� 0�" � .� z� *� .� � 4�� q� 4�� -� � .� -+�" �/ � h�� p� 4�� p0� i� 4��/ � p� � q� 4�� � 4��/ �k *� 4�3�j � 4�3� -+� 02�k � g� � 4�@

� �i� 4�� � p� 4���/ � *4�� -+�/ � 3� q� 4�3�� � ,� ,� ,� 02�/ � 3�j � 4�3� i� 4�� -+" ,3�/ � 3� 4�� 0�� -� 4��j � 4�� *� q*� � � *� ,� 1� +� 4�3 *�� i� 4�� � p� 4�� 02� -� a� ,� p0� � -� * �j � 4��l ,3" �/ � q��/ � *� 4�" *� q�/ � � � q*�/ � � -� � 4��j � 4�3� �� -+� � 4�� *�/ � � 02�/ � *� 4�� *� p� 4�3" � 4�� -� 4��/ � 3�/ � � 02� -� a� ,� � -�j � 4��/ �k *� 4�3?�µ Ú × è äá à �� -� a� ,� -+� 4�� -+� 4��" 0� ,� ,� 1� +� 4�3� -+� -+� 4�� -+� 4�� � 4�� -� 4��/ � � *� -� 4�� 0� q� 4�� *" � � 4�3� -� -+� -+� 4�� -+� 4�� *� * �j � 4��/ �k *� 4�3�/ �j *� *3� g�ယ ။

� .� -+�� -� a� ," �/ � � 0��j � 4�� *� .� -" � p� 4�" �j �� �/ � *� 0�" �/ � *� 4�3� � 4�� �/ � *� 4�� p� 4��/ � 3� -+�� � � q+� g�/ �k *� 4�3� 0�� .� -+�� 0" � .� � 4�3� q,3�j ��� 4�� q1�/ � � 02� -+� � 4�� -� a� ,� 02� � *�/ � 3?� p1��l +�3�/ � 3" � ," � %4��/ �� p�/ �k *� 4�2�/ � � � 1�j � 4�� ./ � p" � i+�3� 1� *3� � g�/ �k *� 4�3� ,� ,� ,� -+" ,3�/ � 3� 4�� 0��/ � 3� *3" �/ �k *� 4�3�j � 4�� 02� g� � 4�@�

� -+� � 4�� -� a� ," � ��/ � *� 4�" � *� q+� i�� 4��µ Ú äÛå æá â Ú × �Ö × �¿ Ó äÙ × äÛ× �� � -+� � 4�� -� a� , *� � d*� q*� ,� -+� �/ � � ,�/ � *4��/ � *� 4�� -+�� -� 4��/ � � *� -� 4�� .3� -+��j � 4�� � 4�� � � 4�3� *�¾ × �Â Ó äÛå Û× à �� 0��/ � p�� -1�/ � 3�j � 4�3�� � 4�3� q*� q� 4�3� q� 4�3� 0�/ �j *� 02� g� � 4�@�

" *� q� q*� 0�j � 4��j � 4�?" *� � +� � q*� 0�j � 4��j � 4�?" �/ � q�" � � 4�� -+� 4�3�/ � � � q*� 0�j � 4��j � 4�?%�/ � *� � 1� �� 4�3" � � ,� -+� �/� � ,� -� 4�� 02� -+� 4�� 1�/ � p" � i*3�m ,3� g� -+�� .� � -+� � 4�3?� ,� -+� *� � p*3�/ �k 3� -+� � 4�?�� � d*� q*� .� -+�� � 4�3� q,3�j ��� 4�� q1�/ � � 02� -+� 4�� 1��/ � p" � � 4�� � � 4��/ � *� 4�� �/ � � p� 4��/ � 3� � � -+�j � 4��/ � �l ,3?�" 0� ,� -+� 4�� 1�/ � p� � 4�3� ,� -+� �/ � � ,� 1� � 4�� -+�/ �j *� 4�3� -� 4�� +� 4�2� � 4�� -+�� .� � � � -+�j � 4��/ � � � 4�� -+�l ,3� .� �/ �j *� g� � 4�@�

�j � 4�� *� -+� 4�� 1� q*� � 4��l ,3� � 4�3� q,3�j ��� 4�� q1��/ � �j � 4�3" *3�j � 4�2� � 4�" � -+3� � -+�/ � *� 4�� 1� *�/ � *� 4�� � 4�� -+� 02�/ �j � -+� ��/ � p� 0�� � 4�� � 4�� -+��/ � *2� g *" �/ �k *� 4�3" � *�/ � p� -+� -13�/ � p3�/ �j *� -+�k � * �j � 4��l ,3?�� .�" � p� 4�2" �/ � 3� -+� �/ � 3� *3� 02� -+� 4�� 1� q*� � 4�3�� q,3�j ��� 4�� q1� -1� 0�� .�" � p� 4�2" �/ � 3� -+� +� -+� 4��/ " *� 4�� -� 4�� � 4�� -+��/ �j *� -+�� � � g� .3� -+�� -+� � 4�� -� a� ," �m ,3" � 0� " �/ �k *� 4�3�j � 02� g� � 4�@�

� g2" �j � 4�� .� -+�� -+�j � 4�� *� -+� 4�� 1� 0� � � p� 4�� � 4�2� .3� -+��/ �j *��/ � � 02�À ¹ Á ��/ � p� � 4�3" � i*3�m ,3� q+�/ � � � -+?� .� -+�� q+�/ � � 02" � p� 4�� � +� 4�� �/ � � " *3�j � 4�2� .�/ � p" � i�+3� 1� *3� � � 4�� -+�� -+� g� � 4�@�

� � S� *�¿ Ó äÙ × äÛ× �� .� -+� 4�� -+� 4��/ � h��/ " *� 4�� � 4�3� -�k � 4�� 0��/ � p�� -1� 02� .3�l ,3?�/ � h��/ " *� 4�� � 4�3� -�k � 4�� � .� -+�� -� a� ,� -+�j � 4�� *� -+� 4�� 1� � p� 4�� p*� -+�� -13� � �/ �j *� 02� g� .3� -+��¾ × �Â Ó äÛå Û× à �� � � 4�3� *� -+�/ �j *� 02� g� � 4�@�

Page 175: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 175

�j � 4�� *" � -+3� � � � *� � *� 4��/ � p�� � � 02� � 4��/ � p�/ � p� -+" � 4�� q1� *3� � 4�� -+� 02� z� *� .� -+� 4�� 1� �Á µ ´ �µ �� 0��¶ ´ Å �� � 4��/ � p� � � 4�3�· Ó äæÚ �Ä ÛÙ Ú æå �»à æ× äà Ó æÛà á Ó Þ�� · Ä »� �" � p0�� 02� p� 4�� p0� i� 4�/ � p *" �/ �j " �j � 4�� � q+?�� � q� 4�� � 4��/ �k *� 4�3" � ,3� ,3�/ �k � *� i� 4��/ � p� -� 4��j � 4�� 02�k � g� � 4�@�

· Ä »�" � p0�� 02" � ,� � 4�� 1� *� q* �j � 4�� *" � -+3� *� � *� � *� 4��/ � p�� ,� 1� +� 4�3�/ � p�� � q+� 02�/ � h�� *�/ � p�: �� ,� i1� ,3� g3� -+" 0� ,� � 4��/ � p� q*� � 4�3�� q,3�j ��� 4�� q1�/ � �/ �k *� 4�3� 0�?�

µ Ú × è äá à �� 0��� -+� � 4�� -� a� ,�/ � p� 02� � 4�3� q,3�j ��� 4�� q1� ��/ � p�/ �k *� 4�2�j � 4�� *" � -+3� � -+� � 4�� -+3� q� 4��/ � � � 4�� -+��/ � *4��j � 02� g� � 4�@�

10 ရက စက တင ဘာ 2009 -�� -� 4��j � 4��/ � 3� *3� i+� 4��£ ¨ ¬¦ © �¹ ¿ Æ

� *� 4��/ � p���/ � *� 4�3� ��/ � p�/ � p�� � 4�� q*� 0�

�j � 4�� *�� -+� 4�� 1� q*�� � *� �� *� 4��/ � p���/ � *� 4�3� i� *� �� � q+� 20��/ � h�� *�� � 4�3�/ � *� 4�� �0�� i,� 20��/ � p�/ � p� -+� �j � 4�� *�� -+� 4�� i�� 4��m ,3�/ � p� �� z� *� .�� -+� 4�� 1� �� � 4��m ,3��/ � p� q*�� � 4�2�� *3� � 4��� -+��� .��" � p� 4�2�" �/ � 3�" � p0��� � 4�� -� �� -� 4��/ � *4���/ �j *� -+�� -+� 4�� g� � 4�@�

� g2�" �j � 4��� p� 4�3" � 4���/ � *� 4�3� i� *� �� � *� 20�" � i+�3�" �j � 4���/ � p�/ � p� -+�� � 4�3� 0�� p0�/ � �/ � � 20�� -+� 4�� 1�� p� 4�3� q*�� -13� p0� ��� � q+� .3� -+��� � 4�3�� .��" � p� 4�2�" �/ � 3�" � p0�� ��� -� 4��j � 4�� 20�" � ,� � 4�� 1� *�� 0� q*��/ � *4��j � *3� g� � 4�@�

�j � 4�� *�" � -+3� � �0�� � *� �� *� 4��/ � p��� .3�/ � *4��/ � 3�� -� 4�� � 4�3�/ � p�� -� 4��/ � � 20� �j � 4�� � 4��" �/ �j � -+� 4��Æ á æÓ Þ�� -� a� ,� �0�" �/ � � +� � 4��" �/ �j � -+� 4��µ Ú × è äá à �� -� a� ,�� -+���/ �k *� 4�2� �j � 4�� *�" � -+3� *��/ � h�� *�� ,� i1� �0�� i,�l ,3�" � i+�3�" �j � 4��/ � p� �j � 4�� p� 4�3� 20�� � -+�� .��" � p� 4�2�" �/ � 3�� i+�3�/ � *� 4�� ��/ � p� � 4�3� �j � 4��/ � � 20� � 4�� -+��· Ó äæÚ �Ä ÛÙ Ú æå �»à æ× äà Ó æÛá à Ó Þ�" � p0�� �m ,3� ��/ � *� 4��j ��/ � � � 4��� -+� 4�� g� � 4�@�

�" 0� ,�" � p0��� �" � ,� � 4��� 1� *�� q� 4��/ � *� 4��� -� 4��j � 4�� 20� 20�" � 0� q*�� � *� �� *� 4��/ � p��� -+� 4�� -+� 4�3��/ � p� -+��/ � *� 4�2��k � 4�� 20� �j � 4�� *�� � 4�� � 4��� 02�" � � e�� -� 4�" *3�� -+� 4�3�/ � � ��� � 4��j � 4�� ��" � g�" � � 4��� .��" � p� 4�2�" �/ � 3�� i+�3�/ � *� 4�� ���/ � p� -+�Æ á æÓ Þ�� �0�µ Ú × è äá à �� -� a� ,�m ,3�� q� 4�� -� �� � +� i+�3� s1� �j ��� 20� � 4�� -+���� � 4�3�� p� 4�� p0�� *3� g� � 4�@@�

�· Ä »��/ � h��� � *� �� � 4�� � 4�3� i� 4��� �0�� .��" � p� 4�2�" �/ � 3�� -+� 4�� *�" � p0�� �m ,3� �� .� -+��� -� 4��j � 4�� i� 4��/ � p� �0�� � 4�� � 4�� -+��� � 4��/ � *� 4��l +��� q*�� � � 4�3� *�� q� 4�3� � 4�3� p0�� -� 4��� q� 4�3�j � 20� *�� q*�� � � *�� � *� �� *� 4��/ � p��� -+� 4��� -+� 4�3�� ,� 1� +� 4�3� �� � 20��" �/ � � +� � 4���/ � h�� *�� � 4�3�/ � g� 4�3�9=55�� -+� �j � 4�� *�" � -+3� � �� -+� 4�� 1�/ � *4��� � 4�� i� 4�� q*��/ � *4��j � -13� p0� *�� � q+� 0�� z� *� .� �� � 4��7 �� -� q*�" � 4�� q1� *3� � 4��� -+��� � 4�� -+�� � 4��/ � �j � -+� 4�� � 0�� -+� *�� �0�� � 4�� -+�� *� � 4�� �0�" � 4�� q1� � 4��� -+� *�· Ä »�� 02�� *�� � 4�� 1�� � 4��/ � *� 4��j � 4�� 20�� -+�/ � � .3� -+��/ � 3�k � 4�2�/ � *2�� .� �� -� 4��/ � *4���/ �j *� -+�� �j � 4�3�� -+� 20� g� � 4�@�

� � � 4�� �� � 4�3�· Ä »�" � p0��" � ,� � 4�� 1� *� q*��/ � *4��j � *3� 20�� z� *� .�� � 4��� q� 4�� -�� ��/ � *2�� .� -+��� �0�� � 4�� � 4�� ��� � q+� 20�" �/ �k *� 4�3� �j � 4�3� -+� 20� g� � 4�@�

" � *3� .�Æ á æÓ Þ�� �0�µ Ú × è äá à �� -� a� ,�m ,3�� q� 4�� -� � � 4�3�" � ,� � 4�� 1� *�� g�� p� 4�� p0� i� 4��/ � p� -+�� � 4�� i�l ,3�� .� -+��" �/ � � �0��/ � � �� p�1�l +�3�/ � 3�� ,� 1� +� 4�3�/ � p�� q*�� g� � 4�� .� ,� 20� g� � 4�� -+���/ �k �j *� i� 4��� -� 4��j � 4�� 20� g� � 4�@�

Page 176: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 176

" � i�+3� *3�� ,� -+� �/ � � ,�" � p0�� i�� 4��� � 4�3� -13�� �� 4�� q*3� p� 4�2�� -+� 4�� 1� +� 4�� � 4��

" � 4�" � 4�� ,�" � i�+3� *3�� ,� -+� �/ � � ,�" � p�0� i�� 4�� � �j � 4�� *� -+� 4�� 1�� � q� 4�3�� -13 *� �/ � p�� p� 4�2� p� 4�2�� � 4�� 1��/ � *� 4�3� -+�� -+� 4�� g� � 4��@

� � i+� 4�� � 4�3�� q*� 0�À ¾ ¶ �" � i�+3� � ,3�� �0�� .� � 4��" � p�0���/ � p� � � 4�3� �l �+�� � 4��" � -+� 4��� � 4�3�� -13�/ � 3�/ � p�� � 4�3�/ � � � 4�� -+��� +� � g� � 4��@�

� � [�/ � 3� -+� 4�3�" � 4�" � 4�� ,�� .� � 4��� � 4�3� -13�/ � 3�" � p�0�� -+�j � 4�2�/ � *4��� -+�" � 4�" � 4�� ,�" � p�0�" �/ � � �0�� .� � 4��/ � p� -+�� � 4��/ � *� 4��� � 4�3� -13�� -+� 4�� � 0�� .� � 4��/ � p�� �/ � *�" � 4�" � 4�� ,�" � p�0�" �/ � h��� � 4��/ � *� 4��� +� 4�� � 4�� *3��k � � 0� -+��� ,� ,� ,� ��/ � 3�k � 4�2�� 20�� g� � 4��@�

� .� � 4��/ � p�" �/ � � �0�" � p�0� � 4�� �j � 4�� -+��� +� 4�� � 4�� *3� ��� q+�k �/ � � � 4�2�� � [�/ � 3� -+� 4�3�� � [� *� �l �+�� � 4�� q*�� -+� � 4��� .� � 4��" � p�0� � 4�� � 4��� *� � 4�3�� � 4�� -+� 4�� *� �0�� �l �+� 4�� � 4�� �k �1� -+� �4�� p�1�l �+3�/ � 3�" � p�0� �" � -+� g�� .� � 4��/ � p� -+�� .� -+��" �/ � � �0�" � � 4�3� 1�� � p� 4�� q+� � 4��� -+� 20�" �/ �k *� 4�3� �l +� 4�3�/ �j *� 4��� 1� � -1� -+�� -+�j � 4�2�/ � *4�� �� ,� ,� ,� -+�� q� 4�3�j �� g� � 4��@�

� � [�/ � 3� -+� 4�3�" � p� 4�3� q+� �l �+�� � 4��� -13� � 4�� q*�� .� � 4��" � p�0� � 4��/ � g� 4�3�� q� 4�� � 4��/ � i*4��� q+�l ,�j� � 4��/ �k *� 4�3�� +� � g� � 4��@�

¤ © �� � 4� �k � -� 4�¤ ¢ ¢ « �-�� -� 4��j � 4��/ � 3� *3� i+� 4��£ ª ¬¦ ¨ �¹ ¿ Æ

� q� 4�� g3� � 4�" � p� 4�3�" � � 4�� � 4�� -13� � 4�� -� 4��

� � 4�� -� 4��l +���/ � *4��m ,3 *�� q� 4��/ � g� 4�3�� g3� � 4��" � p� 4�3� q*�" � -� 4��j � 4�� -13� 0��" � � 4�� � 4�� -13" �/ � � *3� -+�/ � *� 4��/ � �l ,� -+�� -+�k � g� � 4�@

� � � 4�� -+� 4��/ � p� -+� +� 4��l ,3�/ � *� 4��/ � 3� � 4�3� q*�" � � 4�" �/ �k 3�/ � p�j � 4�2� v1�/ � � � -+�� � 4�3�/ � p� � � 4�3�" � *" �/ � 3" �/ � g� 4�" �l 0�/ � p� 0��j � 4�2�/ � �l ,3�� � 4�� p� 4��/ � p� 0� q*� � 4�3�" � �+� �4��/ � p� � � p� �j � 4��/ � � g� � 4�@�

� ," �/ �j " �/ � �/ � p�/ �k *� 4�2�� � 4�� -� 4��l +��� q*��/ � � -+� 4�� 02��/ � *� � q� 4��/ � p" � p� 4�� � 4�� -+" � � 4�" � 0�/ � p� � 4�� -+� 4��/ � � � g� � 0@

� � 4�� -+� 4�� *� *� � 4�� q+� .�/ � p� �/ � *�� � 4�� -� 4��l +���m ,3� -+�� �j � �j � 4�� � p� 4�3�� 1� * *��� *2�/ �k *� 4�2� g� 0@�

/ � *� � q� 4�� -+�" �/ � p�" �m 1��/ � *� � q� 4�� -+�� 1� *3� i� 4��/ � p� -+��/ � q�� *� � 4�2�� � 4�� � 4�� *� �8 �� � 4���k *� �� �/ � 3�/ � ���/ � � 4�" ��j � 4��/ � � 4�" �/ � 34�" � ," � %4�� q*�� g� � 4��/ � p3�/ � p3�k � -+��� +� 4��/ � h�� g� � 4�� q� 4�@�

� ,�" � ," � %4��� q*�� g� � 4��� -+� 02��/ � *� � q� 4�� i*3�" �/ � � 0��� ,� *� i� 4�� q*�� 02� � � 4�� q*�� g� 02�� p� 4�� � 4��� 0� q*��/ � *� � q� 4��� i*3� 02�� -� 4�3� 1� g� 4��" � g" � � 4��" � i� 4�" � � 4����/ � p� -+� �j � 42�l ,3���/ � 3� -+��� -+� 4�� g� � 4�@�

Page 177: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 177

� g� q� -� 4��� � 4�� ,� -� 4�3� 0�� �j � 4��/ � �?�× ß Ó ÛÞ�� 0�� �j � 4��/ � �?�� *� -+� 4��� �/ � �� � � 4�2� �j � 4��/ � �� � 4�� p� 4��� -+� 4��k �� g� � 4��@�

� ,� ,� ,� 02�� � 4�� ,� -� 4�3�� 1� g� 4��� �99�75<�: : <�6<; 9�� -+�/ � h��l ,3��/ � *� � q� 4�� ,� �j � 4�� � 4��� � 4�� p� 4��� -+� 4�� � 4�2�� -� 4�3� 1� g� 4�� -+�� *3� 02�� -+� 4�� g� � 4��@�

× ß Ó ÛÞ�� +� 4�� *� �/ � *2�Ô ç ä ß × å × ² Ô Ô Õ  Õ á  ç Ý � �j � 4��l ,3�� *�/ � 3�� � 4�� p� 4��� i� 4�� .�/ � p�" �/ � � 0��� *� -+� 4���/ � � [*�" � q� 4��>><�� � 4�3� *3� � 4�3�?�� � 4�� -� 4��l +���� +� 4�� *� 0���/ � 3� *3�� � 4�� p� 4��� -+� 4��k �� g� � 4�@�

�j � 4�� *� �j � 4�� p� 4�3� ��/ � *� �� q� 4��/ � p�" � p� 4��� -� 4�3� 1� g� 4���� -+� -+���/ � 3� � 4��� ,� ,� ,� �" �j � 4�� -13� �j � 4�� � 4��� -� 4�3�/ � h��l ,3�� � 4�� p� 4���/ � 3� g� � 4�@�

�/ � *� � q� 4�� ,�" �j � 4�� -13� �j � 4�� � 4��� � 4�� p� 4��� -+� 4�� -+��" � p� 4��� � 4�� -+� 4�� � v�" �/ � *� -13�� ,� ,� ,� -+�� � 4�� p� 4�� �k �/ � �� i� 4�� g� � 4�@�

10 ရက စက တင ဘာ 2009 -�� -� 4��j � 4��/ � 3� *3� i+� 4��£ § ¬£ « �¹ ¿ Æ

7565��/ � p3�/ � *� 4�� p0�� � � 4�� -+" � 4�� g� 02� *3�

�j � 4�� *� -+� 4�� 1� *3�/ � p" � p� 4��� � -+" � 4�� 02��/ � p3�/ � *� 4�� p0�� -+� 02��/ � *� 4�3�� g3� -+�" � i�+3� *3� ,� -+� �/ � � ," � p0�� i�� 4�� 02�� +� 4�� � 4�3�/ � g� 4��/ � *� 4�� %,3�j � 4�� 02�%,3� � 4�3� � 4�� �� � 4�� � 4�� *�>�� � 4�� -� 4��� g� q� 4�� � 4�� -+�� 4��� � � 4�3�� *� q*��/ � 3� *3� 02� g� � 4�@

7565���/ � p3�/ � *� 4�� p0� -+� �j � 4�� *" � -+3� � -1� 1� 0�� �j � 4�� � 4�3� 02�� � 4�3�� � *�� ,� -+� �/ � � ," � p� 4�� .3�/ �j *� 4�3�/ � 3�" � p� 4��� � -� � 4�3�/ � *� � 4�3�j � 4�� g� � *3@

7565��/ � p3�/ � *� 4�� p0� � g� 0�� ,� -+� �/ � � ,� � � 4�� ,%,3� � 4�� -+� 4�� g� � *3@

� *� � 4�2� -� _ .3�/ � ��� � 4�� � 4�� *� �6 ; �� � 4���� p� 4�� � 4�" �/ � p3�/ � p3�/ � p3� � q� 4�" � ," � %4�� q*�/ � *� � q� 4�� i*3� -+� 4�� -+� 4��� g� � 4��/ � p3�/ � p3�k � -+�� +� 4��/ � h�" � 4�� g� � 4�4�@

� ,�" � ," � %4��� q*�� g� � 4��� -+� 02��/ � *� � q� 4�� i*3�" �/ � � 0��� ,� *� i� 4�� q*�� 02� � � 4�� q*�� g� 02�� p� 4�� � 4��� 0� q*��/ � *� � q� 4��� i*3� 02�� -� 4�3� 1� g� 4��" � g" � � 4��" � i� 4�" � � 4����/ � p� -+� �j � 42�l ,3���/ � 3� -+��� -+� 4�� g� � 4�@�

� g� q� -� 4��� � 4�� ,� -� 4�3� 0�� �j � 4��/ � �?�× ß Ó ÛÞ�� 0�� �j � 4��/ � �?�� *� -+� 4��� �/ � �� � � 4�2� �j � 4��/ � �� � 4�� p� 4��� -+� 4��k �� g� � 4��@�

� ,� ,� ,� 02�� � 4�� ,� -� 4�3�� 1� g� 4��� �99�75<�: : <�6<; 9�� -+�/ � h��l ,3��/ � *� � q� 4�� ,� �j � 4�� � 4��� � 4�� p� 4��� -+� 4�� � 4�2�� -� 4�3� 1� g� 4�� -+�� *3� 02�� -+� 4�� g� � 4��@�

× ß Ó ÛÞ�� +� 4�� *� �/ � *2�Ô ç ä ß × å × ² Ô Ô Õ  Õ á  ç Ý � �j � 4��l ,3�� *�/ � 3�� � 4�� p� 4��� i� 4�� .�/ � p�" �/ � � 0��� *� -+� 4���/ � � [*�" � q� 4��>><�� � 4�3� *3� � 4�3�?�� � 4�� -� 4��l +���� +� 4�� *� 0���/ � 3� *3�� � 4�� p� 4��� -+� 4��k �� g� � 4�@�

Page 178: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 178

�j � 4�� *� �j � 4�� p� 4�3� ��/ � *� �� q� 4��/ � p�" � p� 4��� -� 4�3� 1� g� 4���� -+� -+���/ � 3� � 4��� ,� ,� ,� �" �j � 4�� -13� �j � 4�� � 4��� -� 4�3�/ � h��l ,3�� � 4�� p� 4���/ � 3� g� � 4�@�

�/ � *� � q� 4�� ,�" �j � 4�� -13� �j � 4�� � 4��� � 4�� p� 4��� -+� 4�� -+��" � p� 4��� � 4�� -+� 4�� � v�" �/ � *� -13�� ,� ,� ,� -+�� � 4�� p� 4�� �k �/ � �� i� 4�� g� � 4�@�

Myanmar junta asserts control over rebellious regionWed Sep 9, 2009 8:28amBy Aung Hla Tunhttp://www.reuters.com/article/asiaCrisis/idUSBKK525898

LAUKKAI, Myanmar, Sept 9 (Reuters) - Myanmar's military regime isstepping up efforts to show its neighbours that armed ethnic separatists onits border are under control after violent clashes that sent thousands ofrefugees pouring into China.

The normally reclusive junta invited a group of more than 50 observers to theKokang region bordering China, an ethnic Chinese enclave the military saysis now under its control after decades of rebellion to Yangon's rule.

The group comprised Western and Asian diplomats and foreign journalists,including two from China, the regime's biggest ally, which has urged the juntato restore stability in a region strategically important to its energy needs.

Rebel fighters from the Myanmar National Democratic Alliance Army(MNDAA), defeated by Myanmar's "Tatmadaw" army after a recent offensive,were nowhere to be seen, but officials said around 800 had agreed to join itsborder patrol force.

Normally abuzz with border trade, gambling and racy nightlife, Kokang'sonce-thriving hotspots resemble ghost towns and many who fled the fiercefighting have yet to return.

Shops, casinos and karaoke bars remain shuttered and thousands of armedtroops and security police patrol the towns and man checkpoints alongdeserted roads.

Local businessman said many people who returned to assess damage totheir shops and homes had slipped back into China, fearing more unrest ifthe army launches a widely expected new offensive against the United WaState Army (UWSA), a 20,000-strong militia run by opium warlords and drugsbarons.

"They are worried about the outbreak of war. Rumour has it that there will bebattles between government troops and UWSA," said a local trader."Business has dried up almost completely. It will take a long time to return tonormal."

Deputy Home Minister Brigadier General Phone Swe said an interim local

Page 179: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 179

government in Kokang, installed by Yangon just over a week ago, hadagreed to play a part in next year's elections in return for regional autonomyafter the polls.

MORE CLASHES?

Many of Myanmar's ethnic rebel groups such as the Kokang and the Wa inits remote, predominantly ethnic Chinese Shan State do not trust the regimeand have long refused to disarm, join an army-run border force and take partin the polls, the first in the former British colony since 1990.

In its almost five decades of unbroken rule in the former Burma, the militaryhas failed to establish control along its northeastern border where manyethnic groups believe the junta's political gestures are veiled attempts toneutralise their power. (For an analysis on Myanmar's elections:[ID:nBKK533340] for scenarios afterwards: [ID:nBKK400681] and a Q+A:[ID:nBKK532864])

Peace has been restored, but for how long is unclear.

Ethnic rebels in the Kokang region may have succumbed to the junta'sdemands, but it remains to be seen if bigger and better armed groups suchas the Wa would be so easily defeated.

Phe Xiao Chain, chairman of the local interim administration, said Kokang'snew leadership was on good terms with the powerful United Wa State Army.

"We are ready to transform into an autonomous region under the newconstitution after taking part in 2010 election," he told Reuters, adding thatthe former rebel leader, Phon Kya Shin, was still at large and thought to beunder the Wa's protection.

The junta, which has maintained the clashes were started by rebels who hadheld 40 policemen hostage, took the foreign diplomats on a tour of a hugeweapons factory, which it said was capable of producing 1,500 assault riflesevery month.

They were also shown an illicit drugs factory built in the basement of amansion said to be the home of one of the fugitive Kokang leaders, only astone's throw from the border with China. (Writing by Martin Petty; Editing byJason Szep)

Page 180: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 180

China, Myanmar border on a conflictBy Brian McCartanhttp://www.atimes.com/atimes/Southeast_Asia/KI10Ae01.html

BANGKOK , September 10, 2009- An ominous lull has fallen over northernMyanmar since the military government's defeat last week of Kokang ethnicinsurgents. All sides appear to be preparing for the next round, which,depending on the scale of the offensive or counter-offensive, could plungeother ceasefire regions into renewed civil war.

It is unclear whether Myanmar's generals are willing to challenge the better-armed ethnic Wa and Kachin - and by proxy potentially China - or if recentmoves are part of an elaborate strategic bluff. By taking out the Kokang,which in their tens of thousands fled across the border into northern China,the junta has tested both Beijing's resolve to back Myanmar-based insurgentgroups and the willingness of the ceasefire groups to militarily support eachother.

Many analysts believed that past Chinese support for ceasefire groups alongits border would discourage the junta from carrying out its threats to forcethem to transform into border guard units under the government's commandin advance of next year's democratic elections. That analysis was bolsteredby reports that Chinese officials told their Myanmar counterparts that theywould brook no instability along their shared 2,185-kilometer border in therun-up to this October's 60-year celebrations of the communist victory inChina.

Myanmar's junta has demanded that the main ceasefire groups in northernMyanmar, including the United Wa State Army (UWSA), the KachinIndependence Army (KIA), the National Democratic Alliance Army-EasternShan State (NDAA) and the Myanmar National Democratic Alliance Army(MNDAA) reduce the size of their forces and join a Myanmar army-administered Border Guard Force.The transformation of autonomous militias to state-controlled border guardswould require the various ethnic political organizations battling for autonomyin their regions to lose their armed wings and effectively diminish theirnegotiating leverage vis-a-vis the regime. All of the mentioned groupsrejected the proposal. Instead they requested to continue with the currentceasefires until after elections and work out new arrangements with ademocratically elected government.

China has been supportive of the ceasefire groups through calls for nationalreconciliation, by mediating in disputes between the groups and Myanmar'smilitary and by putting pressure on the regime to refrain from using force topress its demands. Those overtures suit Beijing's broad aim of maintainingstability in border areas while simultaneously providing Beijing military andpolitical proxies in case of instability inside Myanmar, as witnessed in themassive civil unrest in 1988 and 2007.

Page 181: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 181

Myanmar's stability is important to China because of its hefty investments innatural resource extraction and the country's strategic geography as aconduit to the sea for trade from China's landlocked southwest Yunnanprovince. Construction of an oil and gas pipeline is slated to begin this monthand finish in 2012 which will allow China to receive shipments of MiddleEastern fuel without having to travel through the Malacca Straits. China isknown to fear the potential of a naval blockade there in any potential conflictwith the United States.

The recent offensive against the Kokang resulted in China reinforcing itspolice and military units along the border and a rare rebuke from the ForeignMinistry. A statement released from Beijing on August 28 said China "hopesthat Myanmar can appropriately solve its relevant internal problems andsafeguard the stability of the China-Myanmar border". It went on to requestthat the government "protect the safety and legal rights of Chinese citizens inMyanmar".

Myanmar in turn apologized for any Chinese casualties that occurred duringthe hostilities and thanked Beijing for its assistance in caring for refugees.According to Chinese officials in Yunnan province, around 37,000 refugeesstreamed across the border in the wake of the recent fighting. Securityanalysts are now eyeing the outcome of meetings between Chinese andMyanmar officials and the impact they could have on regional security.

Dropping the gauntletMany were surprised by Myanmar's apparent willingness to challenge Chinaon the ceasefire groups. Opposition sources claim that two meetingsbetween high-level officials already took place on August 31, entailing one inYunnan between Myanmar Deputy Home Affairs Minister Brigadier GeneralPhone Swe and Chinese Minister for Public Security Meng Jian, and anotherin the northern Myanmar town of Lashio between senior officers of theChinese People's Liberation Army and the Myanmar Army, includingLieutenant General Min Aung Hlaing, commander of all units in Shan State.

An alliance of ceasefire groups known as the Myanmar Peace andDemocracy Front (MPDF) and encompassing the MNDAA, UWSA, NDAAand the KIA was established in March to show a united front against themilitary regime and its autonomy eroding Border Guard Force proposal. Thealliance was only announced in August when tensions between the Kokang-led MNDAA and the Myanmar military began to mount. Another ceasefiregroup, the Shan State Army (North) located in central Shan State, is alsobelieved to be linked to the grouping.

The MNDAA were recognized by the Myanmar military as the weakest link inthe loose alliance. By exploiting a split among the Kokang leadership over itsposition on the Border Guard Force proposal, the regime was able to movequickly against the MNDAA on August 27 and drive them from their capitalacross the border into China or into the surrounding mountains in only twodays.

Page 182: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 182

The offensive tested the resolve of the 20,000-strong UWSA to come to theaid of their neighboring alliance partners. The alliance was previously toutedas a mutual security guarantee, but that is not how it played out on thebattlefield. Although a force of around 500 UWSA soldiers from its northernNamteuk-based 318 Division initially reinforced the Kokang, they pulled backthe next day to Wa-controlled territory south of the Namting River.

Some Myanmar watchers saw the tactical retreat as a lack of resolve onbehalf of the UWSA, an assessment the Myanmar army may now share. Atthe same time, Myanmar's generals now have some idea of what China'sresponse would be to potential offensives against other ceasefire groups.

It is unclear what battlefield advantage Myanmar military's may have gainedby its successful assault against the Kokang, but its reinforcement of unitsfacing other insurgent positions, including the placement of more artillery andtanks against the NDAA and Wa troops along the China and Thai borders,suggests it believes it has won an upper hand.

At the same time, strategic analysts doubt whether the military could launcha full-scale offensive against ceasefire groups and maintain security overnext year's elections. The UWSA and KIA represent stronger adversariesthan the MNDAA. The UWSA has 20,000-25,000 soldiers backed bymortars, artillery and anti-aircraft weapons. The KIA has another 5,000soldiers under arms and were previously able to hold the Myanmar army atbay for nearly two decades.

Security experts, including a Thai intelligence officer who spoke on conditionof anonymity, believe it could take a decade or more of heavy fighting tofinally subdue the groups. Throughout the 1960s and 1970s, the Wa foughtbloody pitched battles with the Myanmar Army as part of the BurmeseCommunist Party. The Wa are even better armed now than they were then.Even without Chinese aid, the KIA, UWSA and NDAA could adopt guerrillastrategies that prolong the fighting.

The insurgent forces of the Karen, Karenni and Shan on the Thai-Myanmarborder are also a thorn in the regime's side, despite losing substantialterritory and largely disowned since the 1980s by Thailand. Bangkokpreviously supported ethnic groups along its border as a buffer againstMyanmar but now commercially engages with the regime, including theimport of crucial natural gas supplies.

Wider conflictWith the predictions of possible protracted warfare and by showing its handagainst the MNDAA, it is unlikely that Myanmar's military will be able to exertcontrol over the ceasefire regions in time for the 2010 elections. The largenumber of troops it would take to defeat the insurgents would also weakenthe regime's hold over security in other parts of the country.

Myanmar's junta still clearly fears the possibility of widespread urban civilunrest, as seen in the 2007 Buddhist monk-led Saffron Revolution and which

Page 183: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 183

some Myanmar watchers believe is still simmering below the surface. Theregime thus requires a large security presence in and around Myanmar'scities as a deterrent against future protests.

Ceasefire groups in other parts of the country are similarly peeved with theborder guard proposal and provisions in the new constitution and may seerenewed hostilities in the north as chance to resume their armed struggles.Such groups, analysts say, could include the New Mon State Party in thesoutheast, which was the first group to reject the border guard proposal, aswell as groups representing smaller ethnic minorities such as the Karenniand Pa-O in eastern Myanmar.

The need for the army to shift troops to the north would also givebeleaguered non-ceasefire groups such as the Karen National Union and theShan State Army (South) breathing room and an opportunity to rebuild theirbeleaguered forces. A worst case scenario for the regime could see thesegroups joining with the northern insurgent groups in a new, wider alliance.Although these alliances have not fared well in the past and for the timebeing seem unlikely, it is a scenario that would quickly over-stretch theregime's ground forces.

China may eventually call Myanmar's bluff. While China has willinglyaccepted Kokang refugees onto its soil, Beijing would no doubt be lesstolerant of the sustained disruption in trade and investment caused by largeand persistent refugee flows driven by more open warfare. Ramped upChinese support for the ethnic groups would limit the impact of Myanmarmilitary assaults on border regions and potentially spark a protracted war thatMyanmar's cash-strapped regime clearly cannot afford.

That could mean the generals allow other ethnic groups to retain their armsand ceasefire status until after the elections and then push them to negotiatea new deal with an elected government under the new constitution. Thatscenario, however, would require the generals to swallow their military pride,something they have shown a strong aversion to in the past.

Brian McCartan is a Bangkok-based freelance journalist. He may bereached at [email protected].

Page 184: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 184

Monday, Sep. 21, 2009

Inside Burma's WarBy Hannah Beech / Laiza

Duct tape holds together his Chinese-made assault rifle, and the mosquito net in his

rucksack gapes with so many holes that it practically invites dengue- and malaria-

carrying insects to feast on his body. Felix has never fought in the jungles of

northeastern Burma, where a rebel army is preparing for war with one of Asia's

largest militaries. With no heavy artillery and little more than flip-flops and used

flashlights to give their recruits, the Kachin Independence Army (KIA) can only

depend on guerrilla tactics to deter soldiers of the Burmese military regime. The 24-

year-old cadet at the KIA's military academy, deep in the monsoon-drenched hills

of Kachin state, juts his chin out, blinks back tears and announces he is ready for

deployment. "I am shaking very hard inside," he tells me, his voice trembling. "But I

have a responsibility to complete my mission."

Felix was promoted to active duty last month, when tensions reached fever pitch

between Burma's ruling junta and various armed ethnic groups in the country's

northern borderlands. In late August, the military regime unexpectedly overran the

army of the nearby Kokang minority, sending some 30,000 refugees spilling into

neighboring China. Now other ethnic militias who control various jigsaw-puzzle

pieces of northeastern Burma — the Kachin, the Wa, the Eastern Shan — are

reinforcing their ragged armies and playing a terrifying guessing game: Who's next

on the junta's hit list? (Read "A Closer Look at Burma's Ethnic Minorities.")

Page 185: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 185

On the marchFresh cadets in the Kachin Independence Army perform drills in front of theiracademy in the rebel-controlled north

Two decades after Burma's army dictatorship reached an uneasy peace with a

patchwork of ethnic militias, the country is again poised on the brink of civil war.

The junta has long maintained a tense relationship with the up to 40% of the

country's population that is composed of ethnic minorities. When Burma won

independence from the British in 1948, political groups representing some of the

country's 130-plus ethnicities agreed to join the union in exchange for autonomy.

But uprisings quickly proliferated in the country's vast frontier, only worsening

after the military regime wrested control of the country in 1962 and began limiting

ethnic freedoms. Beginning in 1989, cease-fires were signed with 17 rebel militias,

and certain ethnicities were granted a measure of self-rule. The junta claimed

victory for having united one of the world's most diverse countries — and promptly

began mining the natural resources that abounded in tribal regions.

Page 186: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 186

With nationwide elections slated for next year, Burma's ethnic minorities may soon

lose what little sovereignty they have left. The junta claims the polls are the final

step in creating what it calls a "discipline-flourishing democracy," after it ignored

the results of the last elections back in 1990. International human-rights groups,

however, decry the process as little more than a choreographed exercise designed to

legitimize the junta and stamp out any threats to its power. In April, the Burmese

government informed the cease-fire groups that as part of the electoral run-up they

would have to refashion their armies as part of a centrally controlled border guard

force, the first step in what many fear will be the death knell to ethnic autonomy.

The deadline to accede to the regime's demand is October. Most ethnic groups have

already responded with a firm no — among them the Kachin and the Kokang, whose

two-decade cease-fire with the Burmese abruptly ended last month when junta

forces invaded its tiny territory. The ease with which the Kokang were defeated

presumably buoyed the junta, many of whose members gained their battlefield

experience against ethnic militias. "Everyone in the West talks about democracy

and [Nobel Peace Prize laureate] Aung San Suu Kyi," says Aung Kyaw Zaw, a

Burmese military expert and former communist rebel living in exile in China's

Yunnan province. "But the junta's biggest enemy is not her. It is the ethnics." (Read

"Burma Court Finds Aung San Suu Kyi Guilty.")

The renewed threat of civil war in Burma isn't just an internal problem. The

country's minorities are concentrated in its borderlands, and in recent weeks, as the

junta has surged into rebel territory, tens of thousands of ethnic refugees have

poured into Thailand and China.

Beyond the international humanitarian crisis also lies a potential economic one.

Neighboring nations are increasingly dependent on Burma's resources, and most of

the country's natural wealth — from jade and timber to hydropower and natural gas

— is concentrated in the tribal regions. The planned route for a Chinese-financed

project of dual natural-gas and oil pipelines, for instance, begins in an ethnically

troubled part of western Burma's Arakan state and runs past the part of Shan state

where fighting raged last month in Kokang. Construction of the Shwe pipeline

Page 187: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 187

project, the biggest ever foreign investment commitment to Burma, was supposed

to begin this month, but ethnic skirmishes may imperil that schedule. Reports are

also trickling in from Kachin state, where dam projects funded by foreign investors

are suspending operations because of potential violence. Little wonder that Beijing,

which usually shields Burma from any formal criticism by the U.N., publicly

condemned the Kokang assault, warning that the junta should "properly handle

domestic problems and maintain stability in the ... border region."

Read "Why the Omens Are Not Auspicious for the Burma's Junta."

See pictures of the decades-long battle for democracy in Burma.

Law of the Jungle

To get to the KIA's mountainous stronghold of Laiza, I first traveled deep into

China's southwestern Yunnan province, to a small trading settlement called

Nabang. Even though the border town is in China, many of its residents wore

Burmese longyis, or sarongs, and women's faces were painted beige with the

thanaka paste used in Burma as a skin salve. Despite the occasional truck rumbling

past overloaded with teak logs from Burma, Nabang felt like it was just emerging

from an opium-induced nap.

But a quick splash across a few bamboo planks strewn across a river and I entered

another world. Laiza was very much awake, a hair-trigger atmosphere only

heightened by the fact that practically every teenaged boy appeared to have a

machine gun slung over his shoulder. Soldiers from the KIA's mobile brigade

materialized from the sub-tropical canopy, stealthy as the tigers that prowl Kachin

state. As my jeep climbed up a mountain path, I passed teenagers with the

hardened gazes of men trudging toward a military-recruiting office. The number of

youth who have volunteered to enlist has skyrocketed, as the drumbeat of war with

Burma's junta escalates. (Read "Why Violence Erupted on the China-Burma

Border.")

Page 188: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 188

Many of these youngsters fit Hollywood casting for Southeast Asian guerrillas:

scrawny, scrappy adolescents who show no sign of needing a shave anytime soon.

But Felix, who sidled up to me as I watched the KIA academy cadets run through

their drills, disturbed the easy image of a militia conscripting hungry boys in return

for a fistful of rice. Armed with a university degree in international relations, Felix

speaks fluent English and expresses himself eloquently on political philosophy. But

as an ethnic Kachin — an ethnicity more than 1 million strong, famed for its

fortitude while serving on the Allied side in World War II — Felix knows his

chances of succeeding in junta-controlled Burma are as slender as the jungle vines

KIA soldiers sometimes eat to survive. So he has joined other disillusioned

university graduates among the KIA ranks. "Some people say we must have

dialogue with the SPDC," he says, referring to the junta by its Orwellian-sounding

moniker, the State Peace and Development Council. "But that is a snail's pace. The

only thing the SPDC understands is force, so we must meet their force with ours."

Ethnic Tinderbox

Although the Burmese majority faces plenty of repression, there's no question that

the junta reserves its worst brutality for ethnic groups. International human-rights

organizations have documented a wide array of abuses against minorities, ranging

from forced labor and army conscription to mass rape and village relocations that

have displaced 500,000 people in eastern Burma alone. Complicating matters,

some ethnic groups are not Buddhist in a country where the junta celebrates that

faith and often persecutes those who do not. (The Kachin, Chin and many Karen,

for example, are Christian.) Career trajectories for many ethnic minorities are

stunted. Despite their proud martial tradition, Kachin know it's nearly impossible

to rise in the Burmese army beyond the junior rank of captain.

In recent months, the decades of persistent discrimination have spawned an

unusual alliance between four armed ethnic groups: the KIA, the United Wa State

Army, the Eastern Shan State Army (also known as the Mongla army) and the

Kokang Army. The junta's lightning strike on the Kokang capital Laogai, which is

estimated to have caused some 200 civilian casualties, left the other alliance

Page 189: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 189

members ill-equipped to respond immediately. But exile groups in China and

Thailand are reporting that the Wa — which, with some 25,000 foot soldiers and an

arsenal of heavy artillery, is the strongest of the rebel armies — is providing support

to the shreds of Kokang forces still fighting, as well as giving sanctuary to Kokang

leader Peng Jiasheng. With the junta reinforcing troop levels in the country's north,

another ethnic militia, the Karen National Liberation Army in eastern Burma,

hopes to recuperate after a devastating series of losses earlier this summer.

Cohesion among the ethnic groups, which spent considerable time fighting one

another as well as the junta, could change the nature of battle in Burma. At the

KIA's self-styled Pentagon, a collection of simple concrete buildings on a breezy

hilltop, members of other ethnic groups have come to be schooled in military tactics

from one of the most tenacious rebel militias. One youth leader from the western

state of Arakan spoke to me in smooth, American-inflected English. "I need to do

something practical," he said. "I need to prepare for war. Politics in this country is

crap. It's just a way for the SPDC to stay in power."

See pictures of Burma's discontent.

See pictures of tension in Burma.

The Politics of Money

As they face the possibility of renewed conflict, leaders of some of the ethnic militias

aren't just looking out for their downtrodden populaces. They're also protecting

their own interests in a region that, after all, extends into the infamous Golden

Triangle. Starved of other economic means, some rebel armies have resorted to

dubious funding schemes, like selling opium, illegal timber and

methamphetamines. During the ceasefire period, the junta largely turned a blind

eye to such businesses, which financed spacious villas and golf courses for some

ethnic commanders.

When U.N. special envoy Ibrahim Gambari visited Burma in 2007, one of the

people he met was Kokang honcho Peng, who was trotted out to represent the

Page 190: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 190

junta's amity with ethnic groups. But this summer, Peng publicly rejected the idea

of turning his army into a border force. By early August, the junta was accusing

Peng of being behind an illegal arms-and-drugs factory. The illicit activity, claimed

the regime, compelled it to invade Kokang turf, even though the warlord's business

proclivities had been an open secret for years. Indeed, both the Eastern Shan and

Wa are also believed to have financed themselves through such shady means; the

latter's southern commander, Wei Hsueh-kang, has been singled out by the U.S.

Treasury Department as a major drug trafficker. Indeed, one battle-avoiding option

for the junta is luring corrupt ethnic elders to its side. "Divide-and-conquer tactics

are the SPDC's best friend," says KIA Brigadier General Gun Maw. (Read about the

2007 crackdown in Burma.)

The complicated ethnic landscape puts Burma's giant neighbor, China, in a bind.

Over the past few years, tens of thousands of Chinese businesspeople have fanned

across Burma, setting up trading companies and filling downtowns with signs in

Chinese characters. Much of the recent Chinese influx is in ethnic areas, where

rebel groups have also come to rely on Chinese-made arms to continue their

struggle against the junta. (The Chinese, however, are an equal-opportunity

weapons dealer, supplying the junta with much of its military hardware.)

With the possibility of war breaking out along its long border with Burma, China is

finding that its presumption of easy political influence down south may have been

misplaced. High-level Chinese emissaries, say Burmese analysts, recently visited

Burma to warn the junta to avoid any border instability in the run-up to the 60th

anniversary of the People's Republic of China on Oct. 1. The Kokang attack, which

reportedly came as a surprise to Beijing, was seen as a direct defiance of that

admonition. Since the Kokang clash, Chinese troop levels have doubled along

sections of the usually porous border, and China's Defense Minister embarked on

an emergency trip to Chengdu, whose regional army command covers the Burma

border region.

Page 191: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 191

Clash of Titans

It's perhaps no surprise that the junta is wary of Chinese influence, notwithstanding

the two nations' growing economic ties. For decades, Beijing financially supported

communist rebels in northern Burma, even at one point sending People's Liberation

Army troops to reinforce their Burmese brothers in arms. For the fervently

anticommunist junta, memories of this Chinese patronage are still fresh. It also

doesn't help Burmese nationalism that large parts of Mandalay, the country's

second largest city and historic royal capital, have turned into a giant Chinatown.

"The SPDC wants to remake its image as the new great kings of Burma," says Aung

Kyaw Zaw, the former communist rebel who now lives in Yunnan. "So even if they

take advantage of China for business reasons, they don't want any foreigners

interfering in their kingdom."

That notion of a Burmese kingdom has already been threatened by the country's

ethnic minorities. In the 1990 elections that the military disregarded, its proxy

party was trounced by Suu Kyi's National League for Democracy. But what's often

forgotten about those polls is that the parties that finished second and third in

terms of parliamentary seats were ethnic ones from Shan and Arakan states,

respectively. (The military party came in fourth.) Burma's generals surely want to

avoid a repeat of that ethnic electoral success.

Back in the hills of Laiza, as mosquitoes began to swarm in the late afternoon, I met

Lieutenant Colonel Hkam Sa, who runs a training course for KIA officers. He has

been with the rebel army since 1963, just two years after it was formed. For the first

time since the KIA signed its cease-fire with the junta 15 years ago, he canceled

classes and sent his battalion commanders back to active duty. "When I joined the

KIA, I was 17 years old and I thought that Burma would end in the flames of civil

war," he told me. "Today, if you ask me the same question, I will give you the same

answer: Burma will end up in civil war." If he's right, the hills of northern Burma

will crackle with gunfire once again, and Felix will be heading off to battle.

Page 192: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 192

Friday, Jan. 30, 2009

A Closer Look at Burma's EthnicMinoritiesBy Hannah Beech / Bangkok

Living under the thumb of a brutal junta, the average Burmese hardly leads an easy

life. But the plight of the country's ethnic minorities, many of whom once waged

long and bloody insurgencies against the military regime, is even worse. As a new

human-rights report released on Jan. 28, as well as the recent stories of destitute

refugees who fled Burma attest to, members of Burma's ethnic groups face

persistent discrimination by the military regime. They are the targets of unpaid

forced labor campaigns, scorched-earth policies that destroy farmland and

relocation programs that require entire villages to move at a moment's notice. (See

pictures of Burma's 19 years of protest.)

Called Myanmar by its military leaders, Burma derives its name from the Buddhist

Burman (or Bamar) people. The country's largest ethnic group, the Burman

historically lived in Burma's central and upper plains. But this patchwork country of

55 million is made up of more than 100 unique ethnicities. The isolation enforced

by Burma's numerous mountains and hills helped nurture these culturally discrete

groups, making it one of the most diverse countries in Southeast Asia, despite its

relatively small geographic size. Here are five ethnicities, some of who have

unsuccessfully waged long insurgencies against the central government and others

who have made news recently because of the abuses they have suffered at the hands

of the Burman-dominated regime. (See pictures of tension in Burma.)

Rohingya

Perhaps the most exploited minority in Burma, the Rohingya are a Muslim group

that has been refused citizenship by the Burmese government by the Burmese

Page 193: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 193

government since 1982 when the junta implemented a citizenship law. As a

consequence, the stateless Rohingya, who number around 800,000 in western

Burma and physically resemble Bengalis, are prime targets for forced-labor drives

by the junta. Since the military took power in 1962, hundreds of thousands have

fled to Bangladesh, Malaysia and Thailand, where their illegal-immigrant status

makes them vulnerable to labor abuses.

In January, navy troops and fishermen in India and Indonesia discovered dozens of

Rohingya boat people drifting in their countries' territorial waters. Some survivors

alleged that their efforts to seek sanctuary in Thailand were thwarted by the Thai

Navy, which forcibly herded them onto leaking boats without enough food or water

and set them to sea. The survivors also claimed they were beaten by Thai forces —

and that several of their fellow passengers were shot to death by the Thais.

Although plenty of Rohingya have found illegal and low-paid work on Thai fishing

fleets, the Thai government outwardly maintains a strict stance toward these

would-be immigrants: On January 28th, Thailand convicted more than 60

Rohingya of illegal entry and announced they would be deported. (See pictures of

Burma's discontent.)

Shan

Clustered in the northeastern hills of Burma, the Buddhist Shan were accorded a

measure of self-rule by British colonialists. When Burma became independent in

1948, they agreed to join the fledgling nation in return for autonomy. But the

promise, say Shan opposition groups, was never kept — and several militias were

soon formed to fight against the Burmese army. Although a ceasefire was signed in

the mid-90s by most Shan groups, the minority's resistance is still active in pockets.

Over the past decade, forced relocations by the Burmese military of tens of

thousands of Shan, who are thought in total to number at least 5 million, have

garnered condemnation by international human-rights organizations.

Chin

Page 194: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 194

Overwhelmingly Christian, the Chin live in the impoverished mountains near the

India-Burma border. An armed wing of the Chin National Front, which was

founded in 1988, is one of the few remaining forces waging an insurgency against

the ruling junta, but it has been accused by human-rights groups of mistreating its

own people. Like the Rohingya, the Chin claim the junta persecutes them in part

because of their religious beliefs. Most Chin are American Baptists, having been

converted by missionaries in the 19th century. Although tens of thousands of Chin

are believed to have sought refuge in India since the junta came to power, the New

York-based NGO Human Rights Watch claimed in a report released on Jan 28 that

New Delhi has forcibly repatriated many Chin, essentially handing them back to

their persecutors. (See pictures of the junta blocking Burma from receiving aid after

a cyclone ripped through the country.)

Karen

The second-largest ethnic group after the Burmans, the Karen have also waged a

long rebellion against the Burmese junta seeking either self-determination or even

independence, depending on which insurgence group. Both Christian and Buddhist,

the Karen have been plagued by internal strife between rival factions over the past

couple of decades. A general ceasefire framework with the central government is in

place but occasional flashpoints of fighting still occur. Karen villagers, who tend to

live in the Irrawaddy Delta and in the border region between Burma and Thailand,

have been victims of forced relocation and labor programs run by the Burmese

military.

Kachin

Mostly Christians, the Kachin live in northern Burma and were famous during

colonial times for their battle skills. Although they, too, waged a decades-long

armed struggle against the Burman-dominated regime, the Kachin signed a

ceasefire with the government in 1994. Despite a boom in forestry and casinos in

Kachin State, quality of life for many Kachin remains poor, with forced-labor

campaigns common, along with human-trafficking to nearby China.

Page 195: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 195

Tuesday, Aug. 11, 2009

Burma Court Finds Aung SanSuu Kyi GuiltyBy Andrew Marshall / Bangkok

Democracy icon Aung San Suu Kyi will spend another 18 months as a prisoner of

Burma's military junta, a Rangoon court decreed today. She was found guilty of

violating the terms of her house arrest after an American man called John Yettaw

swam to her lakeside house in Rangoon in May. Yettaw, who has been in poor

health, was sentenced to seven years in prison with hard labor.

The Nobel Peace Prize laureate was initially jailed for three years with hard labor

until a special order from junta chief General Than Shwe was read out in court

commuting her sentence to 18 months under house arrest. The verdict has

prompted further global outrage and renewed calls for stronger action against the

dictatorship. Suu Kyi has already spent more than 13 of the past 20 years in jail or

detention. (See pictures of Burma's discontent.)

The verdict was delayed, apparently while Burma's generals calculated the likely

domestic and global response to its continued persecution of the world's most

famous political prisoner. The junta's idea of lenience — an 18-month sentence — is

long enough to keep Suu Kyi in custody during a 2010 election which will formalize

the military's grip on power, but shorter than the maximum sentence of five years

in the notorious Insein Prison. "The generals are trying to manage the anger of both

the international community and the people of Burma," says Win Min, a Burma

analyst at Payap University in Chiang Mai in neighboring Thailand.

The attempt will probably backfire. The verdict is likely to cripple the prospect of

better relations with the U.S, which had tied an ongoing review of its pro-sanctions

policy to Suu Kyi's release. "The door remains open for the regime to respect the

Page 196: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 196

wishes of the Burmese people and international community," the U.S. State

Department said in a statement last week. Today's decision has apparently

slammed that door shut.

British Prime Minister Gordon Brown called the verdict "monstrous" and urged the

United Nations Security Council to impose an international arms embargo on the

regime. Malaysia's Foreign Minister Anifah Aman expressed "grave concern" over

the verdict and called for an urgent meeting of his counterparts in the Association

of Southeast Asian Nations, a regional organization that is usually supportive of

Burma. A global arms embargo is "the most effective way of showing this military

dictatorship that it can no longer defy the international community," says Zoya

Phan of London-based advocacy group Burma Campaign.

Local outrage has been necessarily muted, what with 2,000 police and militiamen

at the prison to prevent any protests. Since 2007, when monks led an abortive

uprising, Burma's opposition has been all but neutralized by a pitiless campaign of

arrests and lengthy sentences. (Read about the 2007 crackdown in Burma.)

The outcome of the trial was unsurprising. "I'm afraid the verdict will be painfully

obvious," Suu Kyi was heard to say in court last month. But she isn't going to

prison. According to recent reports, she was stockpiling Winston Churchill's

biographies and other books in anticipation of jail time. "If you are going through

hell," Britain's wartime leader famously said, "keep going." Suu Kyi and her

supporters can do little else.

Page 197: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 197

Thursday, Sep. 03, 2009

Why the Omens Are NotAuspicious for the Burma'sJuntaBy Burma

The abbot didn't bother to lower his voice. Around us were sitting half a dozen local

Buddhist worshippers, including one man whose aggressive curiosity about my

presence made him a likely informant for the repressive Burmese junta. No matter,

the abbot had no time for fear. "This is a very famous monastery," he said, as I, the

first foreign visitor in many months, nodded. "Important people have come here:

Nehru, Indira Gandhi and, of course, the Lady."

It was the connection to Aung San Suu Kyi — the democracy icon known in Burma

simply as the Lady, who in August was sentenced to 11/2 years of house arrest —

that had led me to the Shwe Zedi monastery in the first place. Located in the

crumbling Indian Ocean port of Sittwe, Shwe Zedi was the monastery of U Ottama,

a revered monk whose pacifist resistance against the colonial British inspired

independence hero Aung San, father of Suu Kyi. In 2002, this was one of the few

places the Nobel Peace Prize winner visited between stints of house arrest, and she

called for political change from its lawn. Then, two years ago this month, Shwe Zedi

was among the first places in Burma to organize pro-democracy rallies, a doomed

effort that ended in the junta gunning down unarmed demonstrators. "At first, I

was scared to join the protests," recalls one teenaged monk. "But I had faith that

even if it failed, it was better than doing nothing." (Read "Burma: Virginia Senator

Jim Webb Visits Junta Leader.")

Most Burmese are devout Buddhists, and the junta tries to burnish its image by

plastering state-controlled newspapers with articles about its contributions to

Page 198: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 198

religious causes. But no amount of merit-making can erase the image of regime

goons massacring monks two years ago. Although a frightened hush followed that

crackdown, Suu Kyi's sentencing has reignited speculation that the generals have

gone too far — and that religious harmony has been disturbed. (Read "Burma Court

Finds Aung San Suu Kyi Guilty.")

Certainly, the signs from the heavens haven't been auspicious of late. In May, the

Danoke pagoda near Rangoon collapsed, killing three. Burmese with an eye for

otherworldly coincidences noted that a pagoda ceremony earlier this year was

officiated by the wife of Than Shwe, the junta's leader. Then, in June, an elevator

inside a 32-story Buddha in Sagaing division failed, injuring several passengers.

"Burmese people take omens very seriously," says a newspaper editor in Rangoon.

"These coincidences aren't just coincidences. I can assure you that the generals are

very worried."

In the aftermath of the September 2007 protests, Shwe Zedi, like many

monasteries, was forced to shutter. Cautiously, the faithful returned, but dozens of

monks are still missing, either toiling in labor camps or having slipped into foreign

exile. Yet the monks I spoke to were unafraid to talk. "It is our responsibility to try

to change our country," said one, sitting cross-legged on the teak floor. "If the

monkhood doesn't do it, who else will?" Another monk padded over to a bookcase,

pulled out a Burmese-English dictionary and pointed to a word: democracy.

In 1988, hundreds of Burmese were slaughtered when troops opened fire on monks,

students and other peaceful protesters. Two years later, the generals lost badly in

elections to Suu Kyi's National League for Democracy; the junta ignored the results

and tightened its grip on power. In 2010, the regime promises another nationwide

ballot, but few expect clean elections. Particularly concerned are members of

Burma's 100-plus ethnic minorities, who fear that their already limited autonomy

will be erased by the polls. Fighting between the state army and a hill tribe in

northern Burma erupted last month, and the monks of Sittwe themselves are from

the Arakan minority that chafes against ethnic Burmese rule.

Page 199: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 199

So what can the monks of Shwe Zedi do, besides point at words in a dictionary? I

asked the abbot, who replied, "Pray." As I left Shwe Zedi, he handed me a tiny,

ivory-hued bead. It was, the abbot said, a bone relic of the Buddha, or it symbolized

as much. I thanked him for the lucky gift, but I couldn't help thinking that the

monks of Burma needed the relic far more than I did.

Monday, Aug. 31, 2009

Why Violence Erupted on theChina-Burma BorderBy Hannah Beech

China's border with Burma is a porous demarcation, with everything from tropical

timber and rubies to heroin slipping across with little oversight. But August brought

a more unusual Burmese import: thousands of Kokang hill-tribe members fleeing

violence in their small enclave in Burma's northeastern Shan state. By late August,

the U.N. estimated that some 30,000 refugees had poured across the border into

China's Yunnan province, as the Burmese military routed a small rebel force that

had laid down its arms for two decades before a cease-fire crumbled in early

August.

The refugee crisis comes as the Burmese military regime is tightening its grip on the

country ahead of the nationwide election it has announced for next year. Since

taking power in 1962, the exclusively ethnic Burman, or Burmese, junta has largely

tamed an unruly patchwork of 100-plus ethnic groups, in part by signing cease-fire

accords and granting certain minorities a modicum of regional autonomy. But with

the upcoming election, ethnic groups with standing armies — such as the Kokang,

the Kachin, the Karen and the Wa — have been given until October by the junta to

refashion themselves as a centrally controlled border force, or forgo the chance to

participate in the election. (Read about Burma's ethnic minorities.)

Page 200: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 200

Many of these armed groups have already indicated that they are not interested in

giving up their already limited sovereignty in return for participating in an election

that few believe will be free or fair. Burma's last electoral exercise, in 1990, ended

with the non-ethnic National League for Democracy winning the most seats in

parliament, with ethnic-based political parties coming in second and third and the

junta-backed party finishing fourth. However, the junta ignored the results and

kept its grip on power. "Some analyses say that even a rigged election is O.K., if it

leads to democracy," says Gun Maw, a high-ranking officer in the Kachin

Independence Army, one of the armed ethnic groups operating on the border with

China that has decided not to give up its guns. "But it looks like these elections will

not lead to democracy, so it is better not to be involved."

The Kokang, under a commander named Peng Jiasheng, recently rejected the

regime's border-force offer. Soon afterward, gun battles erupted between the

Burmese military and elements of Peng's Myanmar National Democratic Alliance

Army, as the Kokang militia is known. Throughout August, the Burmese army made

incursions into the Kokang enclave, a region it had largely kept out of since the

1989 cease-fire was signed. The initial reason given by the junta for its forays into

Kokang territory was that a weapons factory there was being used to churn out

illegal narcotics. Several of the ethnic militias in that part of northeastern Burma

have financed themselves through the drug trade.

On Aug. 30, the Burmese state-controlled media finally acknowledged the

bloodshed in Shan state, reporting that 36 junta forces had been killed in the

fighting. Estimates for Kokang casualties vary widely. But even the Kokang admit

that their outnumbered forces have been no match for the invading Burmese army,

which now appears to be occupying large parts of Kokang turf.

The Kokang originally came from China, first arriving in Burma in the 17th century.

Supporters of the Ming emperors, they fled for exile as that Chinese dynasty

disintegrated in 1644. After Burma gained independence from the colonial British,

Kokang territory was under the control of Burmese communists, who for decades

Page 201: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 201

waged an insurgency against the central government and were among the military

regime's most persistent foes. "The [Burmese army] hates many ethnic minorities

very much," says Aung Kyaw Zaw, a former anti-junta rebel who now lives in exile

in Yunnan province. "But they especially hate the Kokang because they are

ethnically Chinese and they used to be communist."

Blood ties may explain why China, which has been one of the Burmese regime's

biggest supporters — it has shielded the country from U.N. criticism and poured in

foreign investment while Western countries have strengthened economic sanctions

— took the unusual step last week of castigating the junta for the Kokang situation.

The Chinese Foreign Ministry warned Burma that it should "properly handle

domestic problems and maintain stability in the ... border region." The stability-

obsessed Chinese government presumably isn't pleased with gun battles on its

southern flank, including stray fire that claimed the life of a Chinese citizen in

Yunnan.

The border region is a valuable conduit for Burmese natural resources, which China

has become increasingly dependent on. For instance, the planned route for a

Chinese-financed natural-gas pipeline from western Burma to China runs near the

Kokang region. That project is slated to become the biggest-ever foreign-investment

commitment in Burma. As Beijing sends People's Liberation Army reinforcements

to its land across from the conflict zone, it can only hope that the Burmese regime

keeps a fragile peace with the various ethnic groups in other border areas. "This

area has always been like a bomb waiting to go off," says the Kachin Independence

Army's Gun Maw. "Everyone, from all sides, has to be very careful."

Page 202: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 202

Thursday, Sep. 06, 2007

Burma's Military SolutionBy Hannah Beech

It was over in a matter of minutes, but the significance of the occasion vastly

exceeded its brevity. On Aug. 28, 20 demonstrators gathered at a market in Burma's

commercial capital, Rangoon, to protest against the junta's decision to dramatically

raise prices of essential goods. Led by labor activist Su Su Nway, the crowd had just

begun to chant slogans when thugs employed by the ruling generals swooped in and

started dragging the protesters into waiting vehicles. The frail Su Su Nway, who had

only emerged from prison last year after serving seven months for reporting cases

of forced labor to the U.N., was also manhandled by the mob of security forces but

managed to escape in a taxi chauffeured by a sympathetic driver. "The junta is

trying to create a very intimidating environment," Su Su Nway told TIME shortly

before she evaded arrest. But the 34-year-old activist refuses to be intimidated.

"People must stand up," she says, "and choose between freedom and oppression."

Many Burmese are doing just that. The short-lived rally in Rangoon was one of 20

or so protests that in recent weeks have erupted across Burma — a rare display of

civil disobedience by a people who have been ruled for 45 years by one of the

world's most reclusive, and repressive, military regimes. The last time there were

mass countrywide demonstrations, in 1988, the military cracked down hard, killing

thousands of protesters and dashing hopes of democratic reform. Now daily life in

this nation of 53 million has become so desperate that an impoverished populace

may feel it has little choice but to take to the streets again.

The current rallies were triggered by the junta's Aug. 15 diktat to hike fuel prices up

fivefold, sending everything from food to transportation costs soaring. Four days

later, former student leaders from the '88 era organized a series of rallies in

Page 203: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 203

Rangoon, which drew hundreds of supporters. Even with most activists now locked

up or on the run, demonstrations have continued to break out like spores across the

nation. Buddhist monks have marched by the hundreds in several cities, adding a

stamp of spiritual authority to the protest movement. University students have

gathered, too, along with sidelined politicians and even some farmers. Human-

rights groups estimate that more than 100 people have been arrested so far,

including three bystanders in the western city of Sittwe whose alleged crime was to

offer drinking water to a procession of protesting monks. On Sept. 3, a march from

the town of Labutta drew hundreds of supporters before security forces broke up

the rally. "If the regime doesn't resolve the underlying economic problems — and I

don't think it can quickly — then things are not going to quiet down," says Khin

Ohmar, an '88 student leader who lives in exile in Thailand. "We've all been waiting

for the point when normal people overcome their fear of the regime and rise up;

this could be that moment."

The big question is whether these scattered demonstrations will lead to a replay of

Burma's version of Tiananmen, when a nation confronted its brutal military rulers

only to be crushed by an iron fist. Certainly, there are similarities between today's

protest movement and that of 1988. Although the previous strikes are now glossed

with a patina of democratic yearning, their initial motivation was also economic.

Back then, the military regime demonetized the local currency, rendering millions

of people's savings worthless. Small groups began marching over a six-month

period, a stop-start effort that culminated in August 1988 with tens of thousands of

people thronging Rangoon's streets. But the military quickly sent bullets into the

crowds. By 1990, elections won by future Nobel laureate Aung San Suu Kyi's

National League for Democracy (NLD) had been ignored by the junta. Burma slunk

back into isolation.

This time around, the world, galvanized by blow-by-blow images transmitted via

cell phones and through the Internet, has taken rapid notice of the protests and the

subsequent crackdown. On Aug. 30, U.S. President George W. Bush condemned the

junta's actions, and White House aides have promised that Burma will be a "major

Page 204: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 204

topic of discussion" at the APEC annual summit, which opened this week in Sydney.

A day later, U.S. First Lady Laura Bush, who has personally followed the situation

in Burma for years and has met with many Burmese activists, called U.N. Secretary-

General Ban Ki Moon to press for more action from the international body. "One

thing we can do to work toward national reconciliation in Burma is for the Security

Council to speak out formally," Mrs. Bush told TIME. "Will that work? I don't know.

But it's the least we can do." The First Lady also praised efforts of other leaders like

British Prime Minister Gordon Brown, who has voiced forceful criticism of Burma's

generals. "It's important for governments to put as much pressure on the military

regime to listen to the people," she said. "That's all these protesters are asking."

Even some of Burma's normally silent neighbors have piped up. In a landmark

statement last month, lawmakers from ASEAN, of which Burma is a member,

publicly castigated China for its continued support of the regime. (Beijing's

economic patronage has blunted the effect of international sanctions imposed on

the junta, punitive measures that many Burmese support.) "We know the world is

on our side now," says Aung Zaw, a former student activist who lives in northern

Thailand and edits a Burma-focused publication called the Irrawaddy. "That moral

support is very important for the people back in Burma, who are risking their lives

to fight the regime."

The international outcry presumably has not gone unnoticed by Burma's generals,

who have unveiled their impression of political reform — a variety they call

"discipline-flourishing democracy." On Sept. 3 the regime announced it had finally

agreed to basic guidelines for a new constitution, 14 years after the generals

summoned a national convention of handpicked delegates to draft a new charter.

(The junta suspended the previous constitution in 1988.) But no timetable for

elections has been set, nor is Suu Kyi's NLD part of the political process. Indeed, the

new constitutional outline seems specifically designed to keep out Suu Kyi, long

seen as the only leadership alternative to the junta despite her many years under

house arrest. The national convention demands that the Prime Minister's position,

for instance, must be held by someone with military experience, which Suu Kyi does

Page 205: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 205

not have. "It's a sham process that only legalizes the military's grip on power," says

exiled dissident Khin Ohmar. "How can this be called democracy?"

The economic front is no better. Roughly 90% of the population lives near or below

the poverty line, even though Burma is blessed with lucrative resources like natural

gas and timber. The country's generals are hardly known for their financial savvy:

one former regime chief denominated bank notes by the number nine simply

because he considered the digit auspicious. Obsessed with its survival, the junta has

dramatically expanded the military; 40% of the nation's annual budget is believed

to be spent on the 450,000-strong army. Inflation is running at more than 30%.

Last month's fuel hike led to a tripling of bus fares on some routes, leaving many of

Rangoon's estimated 2.4 million commuters unable to afford their ride to work. The

prices of basic foodstuffs like rice and eggs are also skyrocketing. "At this rate, even

a meal every day might become a luxury," says housekeeper May Oo, who now

spends 60% of her salary on her daily commute into Rangoon. Even upper-middle-

class families are cutting back. Say Phaw Waa, a law student and daughter of a

publishing-company executive, is considering joining a distance-learning program

so her family won't have to shell out her bus fare to the university.

The hardships are made more painful by a widening wealth gap. The country's

military leaders are leading ever more ostentatious lives, their wallets fattened by

gas-pipeline deals with neighbors China, Thailand and India. The ruling class

cruises around in luxury cars and cloisters itself in compounds ablaze with lights,

even as most Burmese face constant electricity rationing. A samizdat video

circulating in Rangoon shows junta chief Than Shwe's daughter, decked out in

jewels, getting married in a lavish ceremony — this in a country where the average

annual per capita income is just $225. Even more galling, the junta turned a thicket

of jungle into a brand new administrative capital in late 2005, a project that

doubtless cost hundreds of millions of dollars to build. Today, Naypyidaw is an

eerie landscape of broad, empty streets framed by behemoth government

ministries. "It's a complete waste of money," says a senior journalist in Rangoon

Page 206: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 206

who asked not to be named for fear of being arrested. "The same money could have

been used to meet the needs of the poor population."

The punishing economic situation may have one unexpected benefit: it could re-

energize Burma's hobbled opposition, a motley crew of NLD politicians, '88-era

student leaders and labor activists. After the democracy movement was crushed 19

years ago, many opposition leaders left for exile or went underground. Others, like

Suu Kyi or poet turned activist Min Ko Naing, were jailed for long stretches.

Burmese dissidents may have gained a martyr-like fame abroad, but their grand

ideals of freedom and democracy resonated less with a public just struggling to feed

itself. Yet in recent months, the opposition has started addressing such bread-and-

butter issues more effectively — and that could turn the current economic protests

into a future base of political support. "Most Burmese have only known

dictatorship, so when you talk about democracy it means nothing to them," says

Mark Farmaner, acting director of Burma Campaign U.K. "But the opposition is

now starting to explain, 'Democracy means accountability from leaders, and that

means that generals can't drive luxury cars while you starve.' That message is

striking a definite chord with the population."

Public support is paramount for protest leaders who are now on the run. "The wave

of sympathy is in our favor," says one activist who has so far escaped the police

dragnet. "You knock on a door late at night and whisper, 'Let me in, brother.' People

willingly help us, even though they're well aware of the dire consequences." Still, the

regime is doing its best to prevent further unrest and capture any stray dissidents.

Trucks full of hired thugs patrol major street corners in Rangoon. The U.N. special

rapporteur on human rights in Burma, Paulo Sérgio Pinheiro, says he has received

reports that some of the arrested activists are being tortured. Buses to Thailand,

where many dissidents fled back in '88, are being searched for activists on the run.

Despite the harsh condemnation from global leaders, no concrete action has so far

been taken by the international community. A bipartisan team of U.S. lawmakers

has written to U.S. Secretary of State Condoleezza Rice, urging her to call an

Page 207: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 207

emergency U.N. Security Council meeting on Burma. Without firm action from

bodies like the U.N. or economic patrons like China, the members of Congress fear

that Burma's generals may very well keep up their repressive ways, as they did back

in '88. In the meantime, Burma's underground activists are asking for continued

resistance from the nation's embattled populace. The latest effort, slated for three

evenings this month, instructs Burmese to bang on pots, pans and other metal

objects at 7:02 p.m., 8:01 p.m. and 9 p.m. — all auspicious times that add up to the

number nine so beloved by Burma's military brass. Organizers hope the cover of

night will embolden more people to join the astrologically inspired noise campaign.

Burma's long-suffering citizens can only hope the stars will finally align in their

favor.

Saturday, Aug. 15, 2009

Burma: Virginia Senator JimWebb Visits Junta LeaderBy Hannah Beech

The novels of U.S. Senator Jim Webb (D-VA) — the ex-Marine starting writing

fiction long before he went to Washington — has depicted swashbuckling

Americans seeking out thrilling adventures in exotic locales. Still even he might not

have imagined a scenario in which the Vietnam-war-veteran-turned-politician

jetted in on a U.S. military aircraft to the heavily fortified Burmese capital to meet

with the reclusive leader of the country's ruling military junta. On Aug. 15, Webb,

who serves as chair of the Senate Foreign Relation's subcommittee on East Asia and

Pacific Affairs, became the first top-level American politician to meet with junta

head Senior General Than Shwe.

The confab, which occurred in the recently constructed Burmese administrative

capital of Naypyidaw, marked a momentous juncture in U.S.-Burma affairs. For

Page 208: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 208

more than a decade, Washington has maintained a virtual blackout on Burma

relations, declining to assign an ambassador to the country and promoting a policy

of economic isolation to keep its leaders from benefitting from trade ties. The

Senator's visit could signal a softening of American strategy toward what has long

been considered by the U.S. as a rogue state.

Webb also met with detained democracy activist Aung San Suu Kyi. The

inspirational leader of the opposition National League for Democracy (NLD), Suu

Kyi was sentenced to 18 months of house arrest on Tuesday after a bizarre case in

which an American swam to her lakeside villa in commercial capital Rangoon.

According to the junta's judiciary logic, the appearance of an uninvited guest at the

Nobel Peace Prize laureate's home meant that she had contravened the terms of her

previous house arrest. (Suu Kyi has been locked up for 14 years of the past two

decades.) This month's verdict ensures that Suu Kyi, whose NLD overwhelmingly

won 1990 elections that the junta ignored, will have to sit out nationwide polls that

the military regime has promised for next year. (Read "Viewpoint: Why Foreigners

Can Make Things Worse for Burma.")

Although Suu Kyi's sentencing met with the usual condemnation from Western

powers, the United Nations on Thursday issued a relatively muted statement

expressing "serious concern" for the 64-year-old's continued confinement. A

previous draft that castigated the junta more strenuously did not survive opposition

from Russia and China, which are generally loathe to comment on human-rights

issues in other countries.

Webb's visit occurred at a moment when the Obama administration has been

making noise about a possible shift in the U.S. position on Burma. During President

George W. Bush's tenure, Washington strengthened economic sanctions against the

Burmese regime, which has maintained an iron grip over the country since 1962,

and ruled out any talk of engagement. But earlier this year Secretary of State Hillary

Clinton acknowledged that such trade barriers weren't having an effect on the

junta's behavior. (Shortly after the Suu Kyi verdict, the European Union announced

Page 209: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 209

the tightening of its own sanctions against the regime.) In the same way that it has

re-engaged with North Korea in recent weeks, so, too, may the Obama

Administration pursue a less isolationist stance toward Burma.

Nevertheless, the State Department has made it clear that Webb was not acting as

an official emissary during his Burma trip. As speculation over the rationale for the

Senator's trip grew, some Burma-watchers wondered whether Webb was traveling

to Naypyidaw in order to secure the release of John Yettaw, the American who

embarked on the midnight swim to Suu Kyi's home in May. Like Webb, Yettaw is a

Vietnam-war veteran. Earlier this week, Yettaw was sentenced to seven years of

hard labor by a Burmese court. Over the past decade, Westerners who have been

handed harsh sentences by the Burmese judiciary have been released before their

prison terms were completed. Indeed, in the hours following Webb's meeting with

Than Shwe, the senator's office released a statement saying that the convicted

American would be deported from Burma on Sunday. The twists and turns of

Yettaw's case are stranger than that of any fiction — even that of Sen. Jim Webb's.

ေဒၚစအမႈ အယခ ၾကားနာပြ ကယတငတကေရာကခြင

ျငငးပယခရ

14 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-14-voa9.cfm

ျမနမာဒမကေရစေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေထာငဒဏ ခမတခတအေပၚ

အယခ၀ငထားတာမာ လာမယ ၁၈ ရကေန႔ ရနကနတငးတရား႐း ၾကားနာပြက

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကယတင တကေရာကနားေထာငဖ႔ တငျပခေပမယ အာဏာပငေတြက

ခြငမျပခပါဘး။ ကယအမႈ ၾကားနာတာက နားေထာငခြင ဆတာဟာ အေျခခအခြငအေရး

ျဖစတယလ႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ အကးေဆာငေရ႕ေနတဥးက ေျပာပါတယ။

အျပညအစက ဘနေကာက႐းကေန ၀ငးေတာသား ကေကာေကာသနးက

ဆကသြယေမးျမနးၿပး တငျပေပးထားပါတယ။

ေနအမအကယခပ တားျမစမန႔က ေဖာကဖကတယဆၿပး ခ႐ငတရား႐းကေန ေထာငဒဏ ၃

ႏစ ခမတခၿပးတေနာက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဟာ ဘယလျပစမႈမးကမ

မကးလြနတအတြက အျပစမရတအေၾကာငး တငးတရား႐းမာ အယခတင

ေလာကထားခတာပါ။ ဒေလာကထားခကက တငးတရား႐းက လကခခၿပးတေနာက

ၾကားနာစစေဆးဖ႔အတြက စကတငဘာလ ၁၈ ရကေန႔က ႐းခနးေပးထားပါတယ။

Page 210: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 210

ဒၾကားနာပြက သကယတင တကေရာကနားေထာငခြင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

ေတာငးခခတာက အာဏာပငေတြက ခြငမျပခဘးလ႔ အကးေဆာငေရ႕ေန တဥးျဖစသ

ဥးဉာဏ၀ငးက ဗြအေအက ေျပာပါတယ။

“ကေနာတ႔ ေနာကဆးေတြ႕တအခနမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေဆာငရြကစရာကစၥေတြ

ကေနာက လမးၫႊနတယ။ အဒလမးၫႊနန႔အည ကေနာ ေဆာငရြကေနပါတယ။ အခ

ပထမဆး ေဆာငရြကခကကေတာ ၁၈ ရကေန႔၊ ၁၀ နာရ၊ အမႈၾကားနာမယ တငးတရား႐းက

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက သကယတင တကေရာကၾကားနာခငတယ။ အဒါက

ေဆာငရြကေပးပါလ႔ ကေနာက ၫႊနၾကားတယေပါ။ အဒါက ကေနာ အခ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ထနးသမးထားမႈမာ တာ၀နရတယလ႔ ျမငတ သတငးတပဖြ႕က

ကေနာ စာတငပါတယ။ စာတငတေန႔ကေတာ ၿပးခတ ေသာၾကာေန႔ကပါ။”

ေသာၾကာေန႔မာ တငျပခၿပးတေနာက စေနေန႔ညေန ၃ နာရမာ ရအထးသတငးတပဖြ႕က

ဥးဉာဏ၀ငးက ေခၚယေတြ႕ဆၿပး ဒကစၥဟာ သတ႔န႔မဆငဘ တရား႐းန႔သာ ဆငတအတြက

တရား႐းမာ ေလာကထားဖ႔ ေျပာၾကားခပါတယ။ ဒါေပမယလညး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

ထနးသမးထားတ ကာလမာ တာ၀နရသေတြကသာ ဒါက ခြငျပရမာျဖစၿပး ဒါန႔ပတသကလ႔

ျပနလည မေျဖၾကားတအတြက ေတာငးဆခကက ျငငးပယလကတာလ႔ ဥးဉာဏ၀ငးတ႔က

ယဆပါတယ။ အခလ ရအထးသတငးတပဖြ႕က ျငငးပယလကၿပးတေနာက ေနာကထပ

ဆကတငျပဖ႔ရာ အခနနညးပါးေနသလ ႐းေရ႕က ေရာကဖ႔အတြက တရား႐းက

ကန႔သတထားတာ မရဘ ျငငးပယလကတာလ႔ ဥးဉာဏ၀ငးက ဆကေျပာပါတယ။

ကယန႔ပတသကၿပး တရား႐းမာ စစေဆးၾကားနာတာက နားေထာငခြငဆတာဟာ

အေျခခအခြငအေရး ျဖစပါတယလ႔လညး ဥးဉာဏ၀ငးက ေျပာပါတယ။

“ဥပေဒေၾကာငးအရေတာ ႐း႐းေလးပဗ။ သက ဒါဟာ ဘယသမဆ မမရ႕အမႈက မမ

စတ၀ငစားစြာ ၾကားနာခြင၊ ဒဥစၥာက အေျခခ အခြငအေရးပေလ။ ကေနာ အလျမငပါတယ။

ဒအေၾကာငးလညး ကေနာတ႔ ေျပာခပါတယ။”

ဥးဉာဏ၀ငးက ရအထးသတငးတပဖြ႕က ေခၚယေတြ႕ဆၿပး အေၾကာငးျပနတေန႔ဟာ

အမးသားဒမကေရစအဖြ႕ခပ အတြငးေရးမႉးအဖြ႕၀င သတငးစာဆရာႀကး ဥး၀ငးတငက

ဒတပဖြ႕ကပ ေခၚယေမးျမနးတေန႔န႔ တကဆငေနပါတယ။ ဒါေပမယ ကစၥရပႏစခ

အဆကအစပ မရပါဘးလ႔ ဥးဉာဏ၀ငးက ေျပာပါတယ။

အေမရကနႏငငသား ဂၽြန ၀လယမ ယကေတာ (John William Yettaw) က သ႔သေဘာန႔သ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေနအမထ ေရကး၀ငလာၿပးတေနာက ေနအမအကယခပ ကေနတ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အကယခပ တားျမစမန႔က ေဖာကဖကတယဆၿပး ေထာငဒဏ ၃

ႏစ ခမတခခရပါတယ။ မစၥတာယကေတာကေတာ လသားခငး စာနာေထာကထားမႈ

အေျခခန႔ဆၿပး အထကလႊတေတာအမတ ဂငမ ၀ကဘ (Jim Webb) ရ႕ ျမနမာႏငင

ခရးစဥအတြငး ျပနလႊတေပးခပါတယ။

Page 211: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 211

ဥပေဒေၾကာငးအရဆရင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဟာ အျပစမရတအတြက ဥပေဒအတငး

ဆးျဖတရင လး၀ လြတေျမာကမယလ႔ ေရ႕ေနေတြက ယၾကညထားၾကပါတယ။

“ကေနာတ႔က ေရ႕ေနေတြအျဖစန႔ ဥပေဒ႐ႈေထာငက အျမငကေတာ လး၀ လြတေျမာကေရး

ရရလမမယလ႔ ကေနာ ဒလေမာလငတယ။ ကနတအစတအပငး၊ ႏငငေရး ဘာညာ ဒါကေတာ

ရမယ။ အဒါက ၿခငၿပးေတာ ကေနာ မေျပာႏငဘး။ ကေနာေျပာႏငတာက

ေရ႕ေနတေယာကအေနန႔ ဥပေဒ႐ႈေထာငအေနန႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ျပစမႈကးလြနျခငး

မရတအတြက လြတေျမာကလမမယလ႔ ကေနာ ဒလေမာလငထားပါတယ။”

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ အကးေဆာငေရ႕ေနတဥးျဖစသ ဥးဉာဏ၀ငး ေျပာျပသြားတာ

ျဖစပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေပၚ အခလကရ ခမတထားတ ကန႔သတခကေတြမာ

ဆရာ၀နေတြ႕ခြငန႔ ဧညသညေတြ႕ခြငလ တခ႕ အခကေတြဟာ ရငးရငးလငးလငး

မရတအတြက ဒါေတြန႔ပတသကၿပး ရငးလငးခက ေတာငးခဖ႔ ျပငဆငေနၿပး သကဆငရာ

အာဏာပငေတြဆ တငျပသြားမယလ႔လညး ေရ႕ေနႀကး ဥးဉာဏ၀ငးက ေျပာသြားပါတယ။

ျမနမာအေပၚ တ႐တၾသဇာ ICG ေလာတြက

14 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-14-voa8.cfm

ဘယလဂယႏငင ဘရပဆလၿမ႕ အေျခစက ႏငငတကာ ပဋပကၡမား ေလလာေရးအဖြ႕ (ICG)

က စကတငဘာလ ၁၄ ရကေန႔ ရကစြန႔ တ႐တရ႕ ျမနမာႏငငဆငရာ အကပအတညးဆတ

အစရငခစာ တေစာငက ထတျပနလကပါတယ။ တ႐တက ျမနမာစစအစးရအေပၚမာ

ၾသဇာေညာငးတယလ႔ ႏငငတကာက ယၾကညေနတအခနမာ ၿပးခတ ၾသဂတလက

တ႐တႏငငထက ကးကန႔တငးရငးသားေတြ ေသာငးန႔ခၿပး ေျပး၀ငလာရတ အျဖစမးေတြ

မေပၚေပါကရေအာငေတာ ျမနမာစစအစးရက တ႐တက မတားဆးႏငခဘးလ႔လညး ICG

အစရငခစာမာ ဆထားပါတယ။ ဒအစရငခစာန႔ ပတသကတာေတြ၊ ျမနမာႏငငအေပၚ တ႐တရ႕

ခဥးကပ ေဆာငရြကမႈအေပၚ ႏငငတကာ အျမငေတြန႔ ပတသကတာေတြက တ႐တႏငငမာ

ေနထငေနတ ျမနမာအေရး ေလလာသ ေဒါကတာ လေကာေဇာက ဥးေရာနညမးက

ဆကသြယေမးျမနးၿပး တငျပေပးထားပါတယ။

ျမနမာႏငငအေပၚ တ႐တ ဗဟအစးရက ထားရတ မ၀ါဒန႔ ျမနမာအမနးခငး တ႐တဘကက

ယနနျပညနယရ႕ အကးစးပြားေပၚမာ အေျခခထားတ မ၀ါဒေတြအေပၚမာ ICG အဖြ႕က

ဆနးစစ သးသပထားတာ ျဖစပါတယ။ ျမနမာႏငငမာ ႏငငေရးအရ ျပျပငေျပာငးလမႈ

ျဖစေပၚေရးမာ တ႐တက အဓက အခရာကတယလ႔ ႏငငတကာ အသငးအ၀ငးမာ

ေျပာဆလာၾကခနမာ ဒါဟာ ပႀကးခ႕ၿပး ထငျမငလြနးတာ ျဖစတယလ႔ ICG က ဆပါတယ။

ဒေနရာမာေတာ ICG န႔ တ႐တႏငငမာ ေနထငတ ျမနမာအေရး ေလလာသ ေဒါကတာ

လေကာေဇာတ႔ အျမငသေဘာထားခငး တကဆငၾကပါတယ။

Page 212: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 212

“တ႐တကေတာ ဗမာျပညန႔ ပတသကလ႔ စတပကေနတာ ၾကာပါၿပ။ ဥပမာ ေျမာကကရးယား

ဆပါေတာ၊ ေျမာကကရးယား အဏျမကစၥဆ သလညး ေတာေတာ ေခါငးကကရတာပ။

အမနဆ ေျမာကကရးယားန႔ တ႐တ ဆကဆေရးက ဗမာန႔ တ႐တ ဆကဆေရးထကေတာင

ပၿပး ရငးႏးေသးတယ။ ဘာျဖစလ႔လဆေတာ သတ႔ ပါတခငးလညး ရငးႏးၾကတာ ျဖစတာကး။

အစးရခငးေရာ၊ ပါတခငးေရာ။ အဒါေတာငမ သ ေျပာလ႔ ဆလ႔ သပမရဘး။

“တ႐တကလညး အခပအျခာ အာဏာပငတ ႏငငတခက ဆကဆတေနရာမာ သက

တနးတရညတထားၿပး ဆကဆတာပေလ။ အေတာ သ႕အျမင၊ ကယအျမင မတႏငတ

အခါၾကေတာ သ အရမး ဘယသ႕ကမ ဖေျပာေလေျပာထ မရဘး။ သက သြယ၀ကတနညးန႔

ခဥးကပတာေတြ မားတယ။”

အရငက အေနာကႏငငေတြက ျမနမာအေရးက ဥးေဆာင လပကငလာၾကၿပး

မေအာငျမငေတာမ တ႐တက ဒကစၥက လပသငတယဆၿပး ICG အပါအ၀င ႏငငတကာ

အသငးအ၀ငးက ေျပာလာၾကတ အေပၚမာေတာ ေဒါကတာ လေကာေဇာက အခလ

သးသပပါတယ။

“အဒါကေတာ တရားခရာတာပါ။ တ႐တလညး မႏငဘးဆတာ သတ႔လညး သေနႏငတကစၥပ။

အခဟာ ကမၾကညတာေတာ ကမၻာရ႕ အေနအထားေပါ၊ ကမၻာရ႕ World Order ေပါ၊

International Political Order ေရာ Financial Order ေရာ အမားႀကး ေျပာငးေနတယ။

အလေျပာငးေနတ ကာလမာ တ႐တက တငေနတအခနး ရတယ။ အဒါ ဘာလဆေတာ

Multilateralism လ႔ေခၚတယ။ ဗဟစ၀ါဒလ႔ ဗမာလ ျပနမယထငတယ။ သက ႏငငတငး

ႏငငတငး ႏငငႀကးေတြ အားလး ကယႏငငန႔ကယ အၿပငးအ႐ငး ျဖစလာဖ႔ေပါ။ တဥးတညး

ဗလ၀ါဒ၊ ယနပလာရစဇငန႔ မာလတပလာရစဇင တကပြပါပ၊ အခပြက။

“အဒေတာ တ႐တက တငေနတာ အဒါ တငေနတယ။ တငေနတဟာက

လေတာေတာမားမားကလညး ႀကကေနၾကတယ။ ဥပမာ ဘရာဇးတ႔လ

တငးျပညေတြကလညး ႀကကတယ။ Developing Country မးကလညး ႀကကတယ။

မႀကကတာက Developed Country၊ အဆငေတြ အျမငေရာကထားၿပးသား လေတြက

မႀကကတာ။ ဒါလညး သဘာ၀ ကပါတယ။ ေနာကတကလာတလက ေနရာမေပးခငတာေပါ။

“အဒလကာလမာ တ႐တက ရမယအမးမး ရာလာတအခါ ဒါ ရမယတခလ႔ပ ကမ ျမငပါတယ။

ဒါ ဗမာျပညတင မဟတပါဘး။ ႏငငတကာ သတငးက ၾကညလကရင ဇငဘာေဘြကစၥပ

ၾကညၾကည၊ ဆဒနကစၥပ ၾကညၾကည၊ တ႐တကပ ၀ငးပေနသလ ျဖစတယေလ။”

ဒါအျပင ျမနမာစစအစးရန႔ အေနာကႏငငေတြက ကယဘာသာကယ အဆကအဆ

လပခငၾကတ ကစၥမာ တ႐တဘကက ျမနမာက ယမးသြားမာစးလ႔ဆတ အေၾကာငးျပခကက

အသးခၾကတယလ႔ ေဒါကတာ လေကာေဇာက အခလေျပာပါတယ။

“တျခားဟာမၾကညန႔၊ ဟတေလာက ဆနတတာ ဂငမ ၀ကဘ (Jim Webb)

သြားတာပၾကညေပါ။ သတ႔ အေမရကနေတြ အေနန႔က တကယေတာ ဗမာျပညန႔ အမားႀကး

Page 213: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 213

ဆကဆခငေနၾကၿပ။ အေတာ ကယဟာက ဆကဆခငရင ဆကဆတာ မဟတဘး၊ သက

ဘာက အေၾကာငးျပလဆေတာ တ႐တက ဗမာျပညမာ ၾသဇာလႊမးသြားမာစးလ႔၊ ဒါန႔

ပတသကလ႔ ဥး၀ငးတငလညး ေဆာငးပါးေရးၿပးၿပ၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကလညး

ျပနေျပာလကၿပ။ ဒါ တ႐တက ရမယရာစရာလ ျဖစတယေလ။

“တျခားဟာ မၾကညန႔၊ အႏၵယက အဏျမဗး ေဖာကတယ၊ ကယဟာက ေဖာကတာေတာင

႐း႐း မေဖာကဘး၊ အဒတနးက ကာကြယေရး၀နႀကး ေဂာခ ဖာနနဒကစက ေျပာဖးတယ၊

တ႐တရ႕ အႏရာယေၾကာကလ႔ ေဖာကရတာပါဆၿပး။ အဒါမးေတြက သတ႔အတြက

လကသးစကားလ ျဖစေနတယ။ အဒါအားလးဟာ ကမၻာအခငးအကငး တခလးရ႕

အေျပာငးအလရ႕ ဂယကပ။”

ၿပးခတလက ကးကန႔တငးရငးသား အေရးအခငးေၾကာင ျမနမာႏငငန႔ ပတသကၿပး

တ႐တႏငငမာ အကပအတညး ျဖစရတယလ႔ ICG က သးသပထားေပမယ တ႐တဟာ

သ႕အကးစးပြား သ ဥးစားေပး လပေဆာငမာ ျဖစတာေၾကာင ကးကန႔အေရးေၾကာင

ျမနမာႏငငကစၥမာ တ႐တဟာ ဘာအကပအတညးမ ျဖစမာမဟတဘးလ႔ ေဒါကတာ

လေကာေဇာက အခလ ႐ႈျမငသးသပထားပါတယ။

“ဗမာျပညကလညး သ႕အကးစးပြားေတြအတြက အမားႀကး ေထာကပေပးထားတာကး။ အခ

ဒေရာကမယ ေရနပကလငးကဆ ယနနတငမကဘး၊ ယနနကတဆင စခၽြမးအထက သြားမာ။

တ႐တျပညရ႕ အေနာကေျမာက ေဒသမာရတ နယႀကးေတြရ႕ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးအတြက ဒါက

ေတာေတာအေရးပါတာကး။ ဒါက ဗမာျပညက ေပးထားတအတြက တ႐တက ဒါက အမားႀကး

ေထာကထားစရာေတြ ရတယ။ ဒအတြက ကမတ႔က တ႐တကလညး ေမာလငေနလ႔ မျဖစဘး။

ဗမာျပညႀကး ေျပာငးလဖ႔အတြက တ႐တက ဘာမားေျပာေပးမလ ဆတာ ဘာမ

မေမာလငပါန႔။ ဘာမလပမာ မဟတဘး။”

တ႐တႏငငမာ အေျခစကေနထငၿပး ျမနမာႏငငအေရးက ေလလာသးသပေနတ ေဒါကတာ

လေကာေဇာ ရငးျပခတာ ျဖစပါတယ။

အာဏာ ၄၀ ရာခငႏႈနး ခြေပးရန စစအစးရက

တေကာျပန ဥးဝငးႏင အဆျပ

နနးေဒဝ

တနလၤာေန႔၊ စကတငဘာလ 14 ရက 2009 ခႏစ 20 နာရ 07 မနစ

နယးေဒလ (မဇၥမ)။ ။ စစအစးရ အေနျဖင ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြ၌ အပခပေရး အာဏာ၏

၄၀ ရာခငႏႈနးက ခြေဝေပးရန ဝါရင ႏငငေရးသမား အမးသားေရး ဥးဝငးႏငက

ေတာငးဆလကသည။

Page 214: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 214

‘၂၀၁၀ ျမနမာႏငငေရး သးသပ ေဆြးေႏြးပြ’ အမညရ ေဆြးေႏြးပြက ရနကနတငး

ဗဟနးၿမ႕နယရ ေဒၚလဖင စားေသာကဆင၌ ယေန႔ ကငးပရာ ျပညတြငးျပညပမ

သတငးေထာက ၃၀ ဥးခန႔ ေရ႕ေမာကတြင သက ေျပာဆချခငး ျဖစသည။

“အစးရက အာဏာက ၆၀ ယပါ။ ၄၀ က ဒမကေရစ အငအားစေတြက ေပးပါ။ လဥးေရက

ေျပာတာ မဟတဘးေနာ။ ႏငငေတာ အာဏာက ေျပာတာ။ အမတ ၆၀ ယပါ။ ကနတာ ၄၀

ေပးပါ။ ဒါမး မဟတဘး။ လဥးေရန႔ ႏငငေတာ အာဏာက တခန႔တခ အဆကအသြယ

ရေပမယလ႔ အမတမားတငး အာဏာရတာ မဟတဘး” ဟ ဥးဝငးႏငက ေျပာသည။

“အဓကေတာ ေရြးေကာကပြမာ ဒမကေရစ အငအားစေတြ ႏငေခ သပမရဘးလ႔ ခန႔မနးလ႔

အာဏာခြေဝေရးက ေရြးေကာကပြ ၿပးရငလညး စဥးစားေပးပါလ႔ တငျပခတာပါ” ဟ သက

ဆကေျပာသည။ ေတာငးဆခကအေပၚ စစအစးရ အေနျဖင လကခစဥးစားရန တာဝန

အရဆးဟလညး ေျပာသည။

ေဆြးေႏြးပြ၌ ဥးေဆာငေဆြးေႏြးခသ ေနာကတဥးျဖစသည ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြဝငရန

ျပငဆငေနေသာ ဒမကရကတစပါတ ဥက႒ ဥးသေဝကမ ဥးဝငးႏင၏ အဆျပခကအေပၚ

သေဘာမတေၾကာငး ေျပာသည။

“ကေနာကေတာ အဒါေတြက သပမစဥးစားဘး။ အာဏာ ေဝမမယလ႔လညး မထငဘး။ သ

(ဥးဝငးႏင) ေျပာခငတ ဟာကေတာျဖင ေအးေအးေဆးေဆး၊ ညညညြတညြတေလး

ျဖစသြားရင ေကာငးတာေပါေလ။ ကေနာကေတာ သပမထငဘး။ ဒအစးရ လကထကမာ

ဘာျဖစမလဆတာ ဘာမ ၾကတင ခန႔မနးရခကတယ” ဟ ဥးသေဝက ေျပာသည။

ေဆြးေႏြးပြတြင အဆပါ ႏငငေရးသမားၾကး ႏစဥး၏ သေဘာထားအျမငမား ခငးကငး

ျပသခမႈအေပၚ အားရေကနပေၾကာငး တကေရာကခသ တခ႕က ေျပာသည။

“ႏစေယာကလး ေျပာတာကေတာ ေကာငးပါတယ။ ဥးဝငးႏင ေျပာတာက ပၿပး

သေဘာကတယ။ ျဖစႏငေခေတြက ခငးျပခတာဆေတာ လကခႏငစရာ ေတာေတာ

မားပါတယ” ဟ ရနကနၿမ႕မ ကကလတက မဇၥမက ေျပာသည။

ဥးဝငးႏငက ႏငငရပျခား တငးျပညမားက ျမနမာႏငငအေပၚ မညသညေပၚလစ

ခမတသညျဖစေစ ေမာလင၍ မရေၾကာငးႏင ထကသငသေလာကသာ အားကးႏငသျဖင

ျမနမာျပညသားအခငးခငး ညႇႏႈငးအေျဖရာ၍ ျမနမာႏငငေရး ျပနာက

ေျဖရငးရနျဖစေၾကာငး အၾကျပေျပာဆခသည။

ထ႔အျပင စစအစးရအေနျဖင ၂၀၀၈ ခႏစ ဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒအရ လာမညအနာဂတ

ႏငငေရး အာဏာက စစတပက ၂၅ ရာခငႏႈနး လာထားေသာလညး၊ စစယနေဖာငးခြ တၿပး

Page 215: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 215

အရပသားေျပာငး ေရြးေကာကပြဝငမည စစတပအေနျဖင အပခပေရးအာဏာက ၆၀

ရာခငႏႈနးမက ရယရန ၾကးစားလာႏငေၾကာငး ဝါရငႏငငေရးသမားမားက ဆသည။

ဥးဝငးႏငက “ဒါေၾကာင ျမနမာျပညမာ ဒမကေရစ ထြနးကားေစခငရင၊

အာဏာခြေဝေရးဆတာက လကခပါ။ တပမေတာထမာ ဘယေလာကပႏငႏင၊

ဘယေလာကပရရ ဒဘကက ထကသငသေလာက အာဏာခြေဝေပးဖ႔ ေျပာတာပါ” ဟ

ဆသည။

သ႔ေသာ ဥးသေဝကမ ႏစ ၂၀ ေကာ အပခပလာခသည စစအစးရလကထကတြင

ျပညသလထက အကးအေျပာငး လခငေနသျဖင ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြ ဝငေရာက

ယဥၿပငျခငးျဖင တငးျပညအတြက တစတရာ လပေပးႏငလမမညဟ ေမာလငေၾကာငး

ေျပာဆသည။

“ကေနာတ႔ ေရြးေကာကပြ ဝငရတာကေတာ တငးျပညမာ ခ႕ယြငးခကေတြ အမားၾကး ရတယ။

ျပငႏငဖ႔ကေတာ တရားဝင လပပငခြငရမ ထထေရာကေရာက ရမာပါ။ ေနာကတခက

ျပညသလထေတြရ႕ ဆႏၵသေဘာထားေတြက ယဖ႔လတယ” ဟ သက ေျပာသည။

သက ဆကၿပး “လြနခတ ၉၀ ခႏစ ေရြးေကာကပြက ဝငခတသေတြ အေနန႔ အခႏစေပါငး ၂၀

အတြငးမာ သတ႔ ဆႏၵေတြက ေျပာပငခြငရတနး ေျပာႏငေအာင တကတြနးခငတယ” ဟ

ေျပာသည။

၂၀၀၇ ခႏစ စကတငဘာလ ၂၄ ရကေန႔တြင ေရႊတဂဘရားေပၚ၌ ဆႏၵျပ သဃာေတာမားက

ေရႏင ဆြမး ကပလႉခရာ ပါဝငဥးေဆာငသ အမးသားေရး ဥးဝငးႏင အပါအဝင

႐ပရငသ႐ပေဆာင ဥးေကာသ၊ လရႊငေတာ ဇာဂနာႏင စာေရးဆရာမား ပါဝငခသည။

အဆပါ ေရႊဝါေရာင လႈပရားမႈအၿပး အာဏာပငမားက ဥးဝငႏငက ဖမးဆး ထနးသမးမႈ

ျပလပခၿပးေနာက ဆကလက၍ ႏငငေရးလပေတာမည မဟတေၾကာငး သက

ေျပာဆခေသာလညး ယခတဖန အနားယရာမ ျပနလည ဝငေရာကချခငး ျဖစသညဟ

ဆသည။

၂၀၁၀ ခႏစ ေရြးေကာကပြ ဝငေရာက ယဥၿပငေရးက မဆးျဖတႏငေသးေၾကာငးႏင

အေျခအေနက ေစာငၾကညေနဆျဖစေၾကာငး သက ဆသည။

ဘကေျပာငး ကရငတပမေတာ ဗလၾကးေဟာငး ၿခခ

Page 216: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 216

တကခကခရ၍ ေသဆး

ဒြန တယလနဝင

တနလၤာေန႔၊ စကတငဘာလ 14 ရက 2009 ခႏစ 17 နာရ 25 မနစ

မေဆာက (မဇၩမ)။ ။ ကရငအမးသား လြတေျမာကေရး တပမေတာ KNLA ဗလၾကးေဟာငး

တဥးသည ၎၏ ယခင မခငတပရငး၏ ၿခခ တကခကမႈေၾကာင ေသဆးသြားခသညဟ KNLA

သတငးရပကြကမားက ေျပာသည။ အဆပါ ဗလၾကးေဟာငးသည စစအစးရဘကသ႔

ဘကေျပာငးသြားခသ ျဖစသည။

ၿပးခသညႏစက စစအစးရ တပဘကသ႔ ကးေျပာငး ဝငေရာကသြားခသ ဗလၾကးတာေဘာသည

KNLA တပမဟာ ၆ လကေအာကခ တပရငး ၂၀၁ ၏ ၿခခ တကခကခရမႈေၾကာင ယခလ ၅

ရကေန႔က ေသဆးသြားျခငး ျဖစသည။

KNLA အရာရေဟာငး ျဖစသက ၿပးခသညႏစက တရားဝငအားျဖင စစအစးရက

ေကအနအယလေအ ခြထြကအဖြ႔ ျဖစေသာ ဒမကရကတစ တးတကေသာ ဗဒၶဘာသာ

ကရငတပမေတာ DKBA ႏင ပးတြ တကခကရန တာဝနေပးထားခသည။

မလ ဗလၾကး ရာထးကပင ဆကလက ရရထားေသာလညး KNLA ႏင ျမနမာစစတပ

ႏစဖကစလးက သ၏ ဘကေျပာငး ဝငေရာကဝငမႈက အေရးပါသညဟ မယဆခၾကေပ။

ဤသ႔ ကးေျပာငးသြားၿပးေနာက သ၏ KNLA တပရငး ၂၀၁ စခနးေဟာငးျဖစေသာ ဝါးေလခး

စခနး၏ ခစစ ေနရာယထားမႈမားက DKBA ႏင နအဖ သ႔ သတငးေပးခသည။ ထ႔ေနာက

ဤစခနးက DKBA ႏင ျမနမာစစတပ ပးတြတပဖြ႔ မားက ယခႏစ အေစာပငးတြင ဝငေရာက

စးနငးသမးပကခသည။

၁၄ ရကၾကာ အဝငးခထားရၿပးေနာက KNLA တပမားက ဝါးေလခးစခနးမ ဧၿပလ ၂၈

ရကေန႔တြင ဆတခြာ ေပးလကသည။ ထတကပြတြင အမားအျပား ေသေၾက ဒဏရာရခသည။

ဗလၾကးေဟာငး တာေဘာသည ေျမျမႇပမငးမား နငးမၿပး ေသဆးချခငး ျဖစသည။ သသည

ကရငအမးသား အစညးအ႐း (KNU) ၏ လကနကကင တပဖြ႔ျဖစေသာ KNLA က ၿခခ

တကခကခရစဥအတြငး ပထမမငး တလးက နငးမၿပးေနာက ေနာကထပ တလးကပါ

ဆကတက နငးမချခငး ျဖစသည။ KNU သည စစအစးရက ႏစေပါငး ၆၀ ေကာ

ဆန႔ကငတကပြဝငေနသည သကတမးအရညဆး လကနကကငတပဖြ႔ ျဖစသည။

ေသဆးခသသည တကပြ ျဖစပြားေနစဥ စစေျမျပငတြင ေသြးလြန ေသဆးချခငး ျဖစသညဟ

KNLA သတငးရပကြကမားက ဆသည။ ထ႔အျပင ဤတကပြတြင အျခား ျမနမာစစသား

Page 217: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 217

ႏစဥးလညး ဒဏရာရခၿပး၊ တဥးမာ ေနာကပငးတြင အဆပါဒဏရာျဖင ေသဆးသြားသညဟ

ဆသည။

အဆပါ တကပြသည ကရငျပညနယ ကနေလးေဒသတြင ျဖစပြားချခငး ျဖစသည။ ဝါးေလခး၊

အးဖနမ ဒကၡသညစခနးႏင ထငးႏငငေတာငဘက နယစပၿမ႕ မေဆာကအၾကား ေတာေတာင

ထထပေသာေနရာ ျဖစသည။

ယခလ ေသဆးသြားသညအတြက ျမနမာစစတပကေရာ၊ DKBA ကပါ ငေၾကြးၾကလမမည

မဟတဟ KNLA တပမႉး ဗလမႉးၾကး နဒါးျမက ေျပာသည။ "သတ႔ ဘာမ ဂ႐မစကပါဘး'' ဟ

သက ေျပာသည။

''ဒါ ေနာကထပ ကရငတေယာက ေသတာပေလ။ သတ႔မကစထမာ ကေနာတ႔ခငး

တကေနၾကတာ ၾကညလ႔ ေကာငးတာေပါ'' ဟ ဗလမႉးၾကး နဒါးျမက ေျပာသည။

ယခအခါ စစေျမျပငတြင ရေနေသာ ဗလမႉးၾကး နဒါးျမက ယခငအပတက KNU ဒဥကဌ

ေဒးဗစသာကေဘာ ေျပာသြားေသာ DKBA ေခါငးေဆာငမားအတြငး စတဝမးကြျပားမႈမား

ျဖစေနသညဟေသာ စကားက တနလၤာေန႔က ေထာကခေျပာၾကားခသည။

''ဒါမနတယ။ KNU က အျပတ ရငးပစၿပးရင ေနာကတခါ သတ႔ အလညပဆတာ သတ႔

သေဘာေပါကတယ။ သတ႔ ပၿပး ပါးနပဖ႔ လတာေပါ။ ေသခာတာေပါ'' ဟ သက ေျပာသည။

ဇြနႏင ဇလငလမားအတြငး KNLA တပမဟာ ၇ နယေျမမား ဆး႐ႈးခရၿပးေနာက တပမဟာ ၅

နယေျမက အလငအျမနပင ခတက သမးပကၾကလမမညဟ KNLA တပမႉးမားက

ေမာလငထားခၾကသည။ သ႔ေသာ ေသာငရငးျမစ၏ တဖကကမး မဆရငးၿမ႕အနး KNLA

တပမဟာ ၅ နယေျမက ယခထ ဝငေရာကတကခကျခငး မရေသးေပ။

တပမဟာ ၇ သည KNLA တြင အငအားအခန႔ဆး တပဖြ႔ျဖစေၾကာငးႏင ယခင ဗလမႉးခပ

ထနေမာင ခြထြကၿပး KNU-KNLA ၿငမးခမးေရး ေကာငစအျဖစ ၂၀၀၆ ခႏစတြင ဖြ႔စညး

ထေထာငလကကတညးက ခာလပတ ရမးေနချခငး ျဖစသညဟ သာကေဘာက

လြနခေသာအပတက ေျပာသည။

ၿငမးခမးေရးေကာငစပင ကားမားမာ ယခငက အဖြ႔နာမညမား ေရးသားၿပး ရတငးစြာ

မေဆာကၿမ႕အတြငး ေမာငးႏငခၾကေသာလညး ယခအခါ ထငးအာဏာပငမားက

ေၾကာကရြ႕ရ၍ထငသည၊ အဖြ႔အမညမား ေရးသားထားျခငး မရေတာဘ

ေမာငးႏငေနသညကသာ ေတြ႔ရသညဟ အကခတအခ႕က ေျပာသည။

ယခႏစ အေစာပငးကလညး ထငးႏငငက ေကအနအယလေအ တပမႉးမားႏင ေကအနယ

ေခါငးေဆာငပငးက ထငးႏငငတြင မေနထငရန ေတာငးဆခသည။ ယခငက ထငးစစတပ

Page 218: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 218

အရာရၾကးမားႏင ရငးႏးသည ဆကဆေရးရခေသာ ဤတငးရငးသား တပမေတာအေပၚ

ဖအားမား တးျမႇင ေပးအပလာချခငး ျဖစသည။

မၾကာေသးခငလမားအတြငး KNLA သည ျမနမာစစတပႏင DKBA ပးတြတပဖြ႔မား၏

စစေရးထးစစမားက ခခရသည။ ယငးသည စစအစးရက သတ႔က အျပတရငးရန

လပေဆာငေနျခငး ျဖစသညဟ အခ႕ေသာ အကခတမားက ေျပာဆခၾကသည။

ျမနမာႏငငသည ၿဗတသကလနမားထမ ၁၉၄၈ ခႏစတြင လြတလပေရး ရရကတညးက KNU

က လကနကကင တကပြဝငချခငး ျဖစသည။ ကယပင ျပ႒ာနးခြငႏင ကယပငအပခပခြင

အခြငအေရး ပမရရေရးအတြက စစအစးရ အဆကဆကက လကနကကငတကပြ

ဆငႏႊခသည။

တရား႐းတြင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ၾကားနာခြင မရ

ျမငေမာင

အဂၤါေန႔၊ စကတငဘာလ 15 ရက 2009 ခႏစ 19 နာရ 33 မနစ

နယးေဒလ (မဇၥမ)။ ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ၎၏အမႈ အယခ ေလာကလခကက

တရား႐း၌ တကေရာက၍ ၾကားနာခြငျပရန ရနကနတငး အထးရသတငး တပဖြ႔ထ

ေတာငးဆခေသာလညး ပယခခလကရသည။

ယခလ ၁၈ ရကေန႔တြင တငး႐း၌ အယခ ေလာကလမည ျဖစသျဖင ကယတင တကေရာက

ၾကားနာလသျဖင ၁၁ ရကေန႔က အထး ရသတငးတပဖြ႔ထ စာေရး အေၾကာငးၾကားခၿပး၊

ေနာကတရကတြင ခြငမျပႏငေၾကာငး ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ ေရ႕ေနမားထ

အေၾကာငးျပနၾကားချခငး ျဖစသည။

“ေဒၚစက ၁၁ ရကေန႔က ေလာကတယ။ ၁၂ ရကေန႔ စေနေန႔မာ ကေနာက SP (အထး

ရသတငးတပဖြ႔) က ေခၚေျပာတယ။ အဒကစၥက တရား႐းန႔ ဆငတယ။ သတ႔န႔ မဆငဘးလ

ျငငးဆလကတာ ျဖစတယ” ဟ ေရ႕ေန ဥးဥာဏဝငးက မဇၥမက ေျပာသည။

တရား႐း၏ သေဘာ သဘာဝႏင ပတသက၍ ဥးဥာဏဝငးက “ေဒၚစက တရား႐းက

တကခငတယလ႔ ေျပာတယ။ တရား႐းဘကကေတာ ျပနာ မရဘး။ လြတလပတ တရား႐း

ျဖစတအတြက လတငးတကခြင ရတယ။ ဒါေပမ တကေရာကမယ ပဂၢလက ဘယမလ၊

ေထာငထမာလား၊ ေထာငထမာဆ ေထာငတာဝနခေတြ ပ႔ေပးမရမယ။ အခဟာက ေဒၚစက

သတငးတပဖြ႔က ထနးသမးထားတယ။ သတငးတပဖြ႔က ပ႔ေပးမ ရမာေပါ။ ပ႔ေပးဖ႔ ကေနာတ႔

ေလာကတာပါ” ဟ ရငးျပသည။

Page 219: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 219

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေပၚမာ ကန႔သတထားခက ၈ ခကႏငအည တကသလ

ရပသာလမးရ ေနအမ၌ ေနထငစဥကာလအတြငး မမ လအပခကရလင စာျဖင ေရးသား

တငျပႏငသညဟသည အခကႏငအည ရနကနတငး အထး ရသတငးတပဖြ႔ထ စာေရးသားကာ

ခြငျပခက ေတာငခချခငး ျဖစသည။

ယခႏစ ေမလဆနးတြင အေမရကနႏငငသား မစၥတာ ဂြ နဝလ ယကေတာသည

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေနအမအတြငး တတတဆတ ဝငေရာကခသညက အေျခခ၍

စစအစးရက ေနအမ အကယခပ စညးကမး ေဖာကဖကသညဟဆကာ ၿပးခသညလ ၁၁

ရကတြင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ေဒၚခငခငဝငးတ႔ သားအမက ေျမာကပငးခ႐င တရား႐းက

အလပၾကမးႏင ေထာငဒဏ ၃ ႏစ ျပစဒဏခခသည။

သ႔ေသာ စစအစးရ အၾကးအက ဗလခပမႉးၾကး သနးေရႊ၏ ညႊနၾကားခကျဖင ေထာငဒဏက

ထကဝက ေလာခကာ ေနအမ၌ပင ဆငးငျပစဒဏျဖင ေနထငရန ဆးျဖတခသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ ေရ႕ေနမားကမ ပကျပယၿပး ၁၉၇၄ ခႏစ အေျခခဥပေဒအရ

တရားစရငသညဟ၍ ခ႐င တရား႐းတြင ခခေခပခၾကေသးသည။

၂၀၀၈ ခႏစ အေျခခဥပေဒ နဒါနး အပဒ ၃ ၌ ၁၉၈၈ ခႏစတြင ျမနမာႏငင၌ ျဖစေပၚခသည

အေျခအေနေၾကာင ၁၉၇၄ ခ အေျခခဥပေဒ ရပဆငးခေၾကာငး ေဖာျပခသည။ ထ႔အျပင

ဗလခပမႉးၾကးက ၂၀၀၈ ခ ေမလ ၂၉ ရကေန႔ ရကစြျဖင လကမတထး၍လညး ထဥပေဒသည

ပကျပယၿပးျဖစေၾကာငး ေၾကညာခေသးသည။

စရငခကက မေကနပသျဖင ယခလ ၄ ရကေန႔တြင ရနကနတငး တရား႐းသ႔

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဘကမ အယခခြငရေရး ေလာကထားခရာ တရား႐းက လကခခၿပး

ႏစဖကေရ႕ေနမား အျပနအလန ေလာကလႏငရန ယခလ ၁၈ ရကေန႔ နနက ၁၀ နာရသ႔

ခနးဆခသည။

Page 220: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 220

ဘရားသးဆမာ မငးဗးကြ လတဦး ဒဏရာရ

ဖနဒါ

အဂၤါေန႔၊ စကတငဘာလ 15 ရက 2009 ခႏစ 16 နာရ 37 မနစ

ခငးမင (မဇၩမ)။ ။ အပစရပအဖြ႔မားႏင ေျခခငးလမေနသည မြနျပညနယ

ဘရားသးဆၿမ႕တြင ယမနေန႔ညက မငးဗးတလး ေပါကကြသျဖင လတဦး ဒဏရာရရခေၾကာငး

မြနျပညသစပါတ ေျပာခြငရ ပဂၢလတဦး အဆအရ သရသည။

စစဖကဆငရာ လၿခေရးဌာန - စရဖ ႐း၊ ျပနၾကားေရးႏင ဆကဆေရး႐း၊ ေၾကးနနး႐းမား

ဝနးရေနသည ေျမစာရငးဦးစးဌာန႐း အေနာကဘက ၿခစညး႐းအနးတြင ည ၈ နာရခန႔က

ေပါကကြချခငး ျဖစသည။

“ေျမစာရငးဌာနရ႕ အေနာကဘကမာ ၿခစညး႐းအေနာကမာ ေပါကတာ။ ၈ နာရေလာကမာ

ျဖစတာပါ။ ေပါကကြျပငးအား မားတယ။ ရြာသားတစေယာက ဒဏရာ နညးနညးရသြားတယ”

ဟ မြနျပညသစပါတ ဆကဆေရး႐း တာဝနခ ဦးႏငဟသာ ေခၚ ႏငဘြမခငက မဇၥမက

ေျပာသည။

ၿပးခသည လတြငလညး ထခကမႈ မရသည ဗးကြမႈ ျဖစပြားခေသာလညး၊ တရားခကမ

ယေန႔တင ေဖာထတႏငျခငး မရေသးပါ။

ဘရားသးဆတြင စစအစးရတပဖြ႔မားအျပင မြနျပညသစပါတ၊ ဒမကရကတစ တးတကေသာ

ဗဒၶဘာသာ ကရငတပမေတာ - DKBA ၊ ကရင ၿငမးခမးေရးတပဖြ႔ - KPF (ေဟာငသေရာအဖြ႔)၊

ဗလထနေမာငအဖြ႔ KNU-KNLA စသည အပစရပ လကနကကငတပမား လႈပရားေနၾကသည။

ယခလ ၁၂ ရကေန႔ နနကပငးကလညး မြနျပညသစပါတမ ခြထြကအဖြ႔ျဖစသည

မြနၿငမးခမးေရး ေကာငစပါတ - MNPCP မ ဗလမႉးအဗငႏင ဗလမႉးၾကး ႏငခစစနတ႔ ႏစဦးအား

သျဖဇရပၿမ႕အဝငရ ေျခလငတပရငး ၆၂ ေရ႕တြင အမညမသ ေသနတသမားက

ပစခတသျဖင တဦးပြခငးၿပး ေသဆးခသည။ ဗလမႉး ႏငခစစနမာ ေသနတဒဏရာျဖင

သျဖဇရပၿမ႕ ေဆး႐တြင ကသေနရသည။

သတ႔ႏစဦးသည မဒၿမ႕ ႐းစကသည မြနၿငမးခမးေရးေကာငစ ေကာမတအဖြ႔ ေခါငးေဆာင

ႏငေအာငႏငအဖြ႔မ ျဖစၿပး၊ မဒမ သျဖဇရပၿမ႕သ႔ အဝငတြင ေသနတသမားမားက

ေနာကေယာငခကာ ပစခတချခငး ျဖစသည။

MNPCP က မြနျပညသစပါတမ အနားယခေသာ ဗလခပေဟာငး ေအာငႏငက ဖြ႔စညးခသည။

Page 221: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 221

ၿပးခသည ဧၿပလအတြငးကလညး မြနျပညသစပါတ ခ႐ငေကာမတဝင ႏငမငးေနာငအား

ေမာလၿမငၿမ႕မ အျပနလမးတြင လပၾကခခရသည။ အမႈႏငပတသက၍ မြနျပညသစပါတမ

ခြထြကခသည ႏငေအာငခမး၏ အဖြ႔မ အဖြ႔ဝင ၄ ဦးက ဖမးဆးထားသည။

အနာဂတၾကယပြငေလးမား

ေဆာငးပါး

ျမတစး

အဂၤါေန႔၊ စကတငဘာလ 15 ရက 2009 ခႏစ 14 နာရ 57 မနစ

ကေနာတ႔ We Fight We Win ရ႕ "Campaign For Burma Solidarity" ခရးစဥအတြငး

ထငးႏငင မေဆာကၿမ႕ ေ႔ရႊေျပာငး အလပသမားေတြရ႕ ကေလးငယေတြ စာသငၾကားေနၾကတ

စာသငေကာငးတခက သြားေရာကေလလာ၊ အားေပးခၾကတယ။

ေကာငးနာမညေလးက SAW ေကာငးလ႔ ေခၚတယ။ SAW (Social Action For Women)

အဖြ႔က ဦးစးၿပး ဖြငထားတ ေကာငးေတြမာ ပညာေရးအဆငအားျဖင မလတနးကေန

အထကတနးေကာငးအထ ပညာသငေပးေနပါတယ။ စစေပါငး ေကာငး ၃ ေကာငးက

မေဆာကမာ ဖြငထားပါတယ။ SAW က ၾကးမႉးဖြငလစထားတ ေနရာ ၃ ေနရာမာရတ အဒ

ေကာငး ၃ ေကာငးမာ ေကာငးသား ၃၅၂ ေယာကက ဆရာ၊ ဆရာမ ၂၈ ေယာကက

သငေပးေနတာပါ။

SAW အဖြ႔ကေန ေ႔ရႊေျပာငးအလပသမားေတြန႔ သတ႔ရ႕ ကေလးငယေတြအတြက

ေကာငးပညာေရးက ကညေဆာငရြကေပးေနတအျပင၊ မဘမကေလးေတြ ေစာငေရာကမႈ၊

အခမ ကနမာေရးေထာကပကညမႈ၊ အမးသမးေတြ အၾကမးဖကခရမႈကေန

အာကာအကြယေပးမႈ၊ အးမအမမ ဒကၡေရာကေနသေတြက အကအညေပးမႈေတြ အပါအဝင

တျခား လမႈေရးလပငနးေတြကပါ ကညေဆာငရြကေနတာက အငမတနမ ဂဏယဖြယရာ

Page 222: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 222

ေတြ႔ခရတယ။

SAW မာ အေျခအေန အေၾကာငးအမးမးန႔ စြန႔ပစခထားရတ မဘမကေလး ၈ဝဝ

ေကာေလာကက ေတြ႔ခရတယ။ ေကာငးသေကာငးသားေတြထမာလညး

ကေလးစစသားအျဖစ အသးခခခရတ၊ မေတာတရား အကငခခရတ ကေလးငယေတြ

အပါအဝင ျမနမာျပညရ႕ ဆငးရမြေတမႈေအာကမာ ႐နးကနေနၾကတ

ေ႔ရႊေျပာငးအလပသမားေတြရ႕ ကေလးေတြ အရြယမးစကလညး ေတြ႔ခရတယ။

Saw ေကာငးပညာေရးတာဝနခ ကမငးမငးက ေကာငးေတြ ဖြငခရတ အဓက အေၾကာငးရငးက

အခလ စတရညလကရညန႔ ရငးျပပါတယ။

“လြနခတ ႏစေတြက မေဆာကၿမ႕မာ ေကာငးပညာ သငၾကားရမယ ကေလးေတြ၊

ေကာငးစာသငခနးေတြမာ ရၾကရမယ ကေလးေတြဟာ မးယစေဆးေရာငးဝယသေတြရ႕

သားေကာငေတြ ျဖစလာခသလ၊ လမးေဘးေစးဆငန႔ လမးၾကလမးၾကားေတြမာ

အမႈကေကာကေနရတ ဘဝေတြန႔ ရငဆငေနခရတယ။ တခ႕ ကေလးေတြဟာ မဘ

ဘယသလဆတာေတာင မသရၾကေတာဘး၊ နအဖ စစအပစရ႕ အပခပမႈ ေခတေအာကမာ၊

ဆငးရမြေတမႈေအာကမာ ေနေနၾကရတ ဒကေလးေတြဟာ အကငစာရတေတြ

ပကျပားလာခၾကတယ''

''ဒစြန႔ပစခခရတ ကေလးေတြ၊ အကအညမေနတ ကေလးငယေတြ၊ ေကာငးပညာေရး

မတကႏငတ ဒကေလးေတြ၊ ကေလးစစသားအျဖစ အသးခခခရတ၊ မေတာတရား ကငခခရတ

ကေလးငယေတြ၊ လကနကးခခရတ ကေလးငယေတြက အကာအကြယေပးႏငဖ႔၊

ေစာငေရာကဖ႔န႔ အေျခခပညာေရးေတြ သငၾကားတတေျမာကလာေအာင အကအညေပးဖ႔၊

အဆငျမင ပညာေရးေတြ ဆကလကသငၾကားႏငမယ အခြငအလမးေတြက ရရဖ႔

ဒလေကာငးေတြက ဖြငလစခရတာပါ”

SAW အထကတနးတနးေကာငးမာေတာ ေကာငးသေကာငးသား ကေလးငယေတြရ႕

မကလးမာ ယၾကညခကေတြန႔အတ အလငးေရာငတနးေတြ ေတာကပလငးလကေနတာဟာ

အငမတနမ အားရၾကညႏးဖြယရာ ေကာငးခတယ။ ေကာငးသားသမဂၢက ဖြ႔စညးေတာမယလ႔

လာေရာကေျပာျပေနတ ကေလးစစသားအျဖစ အသးခခခရတ

အထကတနးေကာငးသားတဦးက ၾကညျခငးအားျဖင ေကာငးသေကာငးသားေတြဟာ

ေမာလငခကေတြန႔အတ အနာဂတမာ ၾကယပြငေတြလ လငးလကေတာကပဖ႔အတြက

အားမာနအျပညရေနၾကတာက ေတြ႔ရခရတယ။ ေကာငးသား၊ ေကာငးသေတြဆတအတငး

ျဖစငတယ၊ ႐းသားတယ၊ ပြငလငးတယ၊ အားမာနသစ ခြနအားသစ အျပညအဝ ရေနၾကတယ။

အနာဂတ ျမနမာေကာငးသ၊ ေကာငးသားေတြအေနန႔ ကမၻာေကာငးသား၊

ထငးေကာငးသားေတြန႔ ရငေဘာငတနးႏငေအာင ေကာငးစာသငခနးပညာမတဆင တျခား

စတဝငစားတ အတတပညာေတြ၊ နညးပညာေတြ၊ ဘာသာရပဆငရာေတြက

Page 223: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 223

ေလလာဆညးပးၾကဖ႔ အားေပးစကားေတြ ေျပာၾကားခသလ၊ အထကတနး

ေကာငးသေကာငးသားေတြရ႕ ေမးခြနးေတြက အျပနအလန ရငးရငးႏးႏး ေျပာဆႏငခြင ရခလ႔

အရမး ဝမးသာၾကညႏးခရတယ။

ကေဇာၿငမးလတ၊ ကမငးမငး အပါအဝင ေကာငးဆရာ၊ ဆရာမေတြဟာလညး မမတ႔ရ႕

ရငေသြးငယေတြလ ေစတနာအျပညအဝန႔ စာသငေပးေနတာက ေတြ႔ရတယ။ မမတ႔

တတေျမာကထားၾကတ ပညာေတြက ကေလးငယေတြက လကဆငကမးၿပး ပညာက

သဒၶါၾကညျဖစြာ ေပးလႉတ ေစတနာ (သဒၶါဒါန) န႔အတ သငၾကားပ႔ခေပးေနၾကတယ။ သတ႔ဟာ

သတ႔ ျဖတသနးေနတ သမငးမာ တတႏငတ တာဝနေတြက ေပးဆပရငး

ထမးေဆာငေနၾကတာေတြ႔ရလ႔ အငမတနမ ဂဏယဖ႔ ေကာငးလတယ။

အမနပါပ။ ပညာေရးဟာ ႏငငတႏငငရ႕ အဓက မ႑ငျဖစတအေလာက အဘကဘကကေန

ယငလခ႕တေနတ ျမနမာႏငငက ဘးဘးကမသြားေအာင ထနးႏငဖ႔ ႏငငသားတငး

ပညာတတေရး၊ ပညာသငႏငေရးဟာ ႏငငတခအတြက အေရးၾကးလတ လအပခကတခ

ျဖစပါတယ။ အနာဂတမာ တငးျပညေခါငးေဆာငေတြ ျဖစလာၾကမယ ကေလးငယေတြရ႕

လအပခကေတြက ျဖညဆညးေပးဖ႔ဟာ ႏငငသားတငးရ႕ တာဝနျဖစတာမ႔ ျပညပေရာက

ျမနမာႏငငသားအားလး မမတ႔ တတႏငသေလာက ဝငးဝနးပပးေပးၾကပါစ႔။

14 ရက စက တင ဘာ 2009 -�� -� 4��j � 4��/ � 3� *3� i+� 4��£ ¨ ¬¤ ¥ �¹ ¿ Æ

� � -� 4�� � �j � 4�� *" �/ � h�� � 4�� �/ � *� 4����k � *�� � q+� -�+� -+�

� � -� 4�� � �j � 4�� *�" �/ � h� �k � *�� q+� � 4��� -+� *�� -+� p� 4�� �k � *��� g� -+��� -+� 4�� 1�� � *�� � +� � P��/ � 2� *��/ � 3�" � p0��»à æ× äà Ó æÛá à Ó Þ�µ äÛå Ûå �¹ äá ç â �� �� ,� �/ � ���� -� 4��j � 4�� 02�" � ,� � 4�� 1� *�� q*�� � 4�2� p� 4�3��/ � *4��j �� -+� 4�� g�တယ ။

� s� 4��/ � *4�2�" �j � 4�� q*��/ � *2�� � -� 4��� -+� 4�� 1� *� �j � 4�� *�" �/ � h�� � 4��/ � *� 4��k � *�� q+� � 0�� -+� *� 0��� � 4�� � 4���l ,3�� .�/ � p�� �� � 4��/ � v*� 4��� -13�" � q+�� � 4��� -+� p� 4�� *3�k �� � 4�� � 4��� g� � 4��� -+��� -+� 4�� 1�� � *�� � +� � P���/ � 2� */ � 3�" � p0�� �� -� +� �%� O ��/ � h�� � 4�� 4��� � +� 4�3� � 4��� ��� ,� ,� ,� -+��/ �j *� g�� � 4�@�

j� � 4�� *�" � -+3� � *�� .� i*3��/ �j *� *� -+�� � 4�� � 1�� � 4�� 02�" � i�+3� *3��/ � 3� +� 4��� *� 4�� �j � 4�3� � 4��� 02" � �j � 4���/ � � � 4�� ��� -+�� �m +�� 4�� 02�� .�/ � p� g�� -+��� .� �� � 4���/ �j *� g�� � 4�@�

� � S� *�� � +� 4�3� � 4��� �� �k *� ,� �� -+3� � 4�2�� -+� 4�3� � 4�3�� *3�/ � p� -+�j� � 4�� *�� � 4�� � 4�� �� -+� 4�� -+� 4�� 02�� *� -+�� � -� 4��� � 4�� �� -13� �m +��� � 4�� �� +� 02�� .3� -+��� .� -+�� �� *3� 02�� � � 4�3��/ � p" � �� +� � 4��� -+���/ �j * �j � g�တယ ။

� � -� 4��� -+� 4�� 1 *�� � � 4���/ � *2�� .� -+��" � p� 4��� � 4�� � 4��� p� 4��/ � g� 4��� � i� 4�� -+��� p� 4�3�" � 4��" � p� 4��" �/ � *� 4��" � .� �� i� 4�� -+��j� � 4�� *� 0��� � 4�� 1�/ � 3�� -+�� � 4�� -+3� *3�/ � � �l ,3�" �/ � *� 4��� -+� 4�� 1�/ � p�� .� �� � -+�j� � 4�� *�" �/ � h� �k � *� q+�� � 4�� -+�� *� �/ � *2�� � 4��/ �k 3�� � 4�� � 4��� g� -+��� -+� g�� � 4�@�

Page 224: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 224

� � -� 4�� 02� �j � 4�� *�" �/ � h� �k � *� r� 4�3�� -+3� ��" � -+� 4�3�" � *�� -+�" � .3�� �j � 4�2�" �/ � *� 4��� -+� 4�� 1��/ � p� �� � � 4�2�" �/ j� " �/ � �� � 4��� -+�l ,3� �k � *�� q+� � 4��� -+��� � 4��/ � �k � g�� � 4��� -+��� � S� *�� � +� 4�3� � 4��� ��/ �j *� -+�� g� � 4�@�

� � -� 4��� � 4�� *� � 4��j� � 4�� *2�" �/ � 3� -+�" *� ,� 1�� �� -+�l ,3� -� 4��� -+� 4�� g� � 4��� -+�� .� ��/ � *� 4���j � 02�l ,3�� *� � 4��� -+� 4�� �� -� 4�3� -� 4�� -+� 4�3��� -+� 4��� � 4��l ,3�" *� ,�� 1� �� -+� 4�� 1�� � *�" � .�" � ,�/ � p�� �/ " *� 4��� -� 4��/ � 3�� -+� 4�� 02� *�� -+�� � 4�� r� 4�3��/ �j * �j �� p*3� 02� g�� � 4�@�

ဥးဝငးတင ေဆာငးပါးတြင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

သေဘာထား ထငဟပဟဆ MONDAY, 14 SEPTEMBER 2009 19:34 ကေထြး

http://www.irrawaddy.org/bur/index.php?option=com_content&view=article&id=1

807:2009-09-14-12-36-02&catid=1:news&Itemid=2

ဥးဝငးတင ေရးသားခ၍ The Washington Post သတငးစာတြင ေဖာျပခေသာ ၂၀၁၀

ေရြးေကာကပြႏင ပတသကသည ေဆာငးပါးတြင အကဥးကခ ဒမကေရစေခါငးေဆာင

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ သေဘာထားမား ထငဟပေနေၾကာငး ေလလာသ မားက ဆသည။

An ‘Election’ Burma’s People Don’t Need အမညရ ယငးေဆာငးပါးတြင ၂၀၁၀

ေရြးေကာက ပြ၀ငရန တကတြနးခသည အေမရကန အထကလႊတေတာအမတ မစၥတာ

ဂငမ၀ကဘ၏ သေဘာထားက ပယခခၿပး ေစ႔စပ ေဆြးေႏြးရန အသငရေၾကာငးႏင

စစမနေသာ ဒမကေရစအတြက ဆကလက တကပြ၀ငသြားရန ရေၾကာငး ေရးသားထားသည။

အမးသား ဒမကေရစအဖြ႕ခပ (NLD) ေခါငးေဆာင ဥး၀ငးတငက “ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕

သေဘာထား ထငဟပတယဆရင သလညး ကေနာလ မနမနကနကနေတြးတသ

ျဖစလ႔ေနမာပါ။ ဒါေပမယ သန႔ မေတြ႔တာ ကလညး ႏစေပါငး ၂၀ ေကာၿပ၊ အခထလညး တခါမ

မေတြ႕ရဘး၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ဘယလ စဥးစားေန လ ကေနာမသဘး” ဟ ဧရာ၀တ သ႔

ေျပာသည။

အဆပါ ေဆာငးပါးတြင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ ေျပာဆခကမားက

ကးကားအသးျပထားသည အတြက

ယငးကသ႔ ယဆႏငစရာရေၾကာငး၊ သ၏ သဘာထားသည NLD သေဘာထား မျဖစႏငေၾကာငး

၎က ဆကလက ေျပာဆသည။

“ကေနာ ေျပာတာ နညးနညးေလးေတာ မာရငမာလမမယ၊ ဒါေပမယ NLD ရ႕ မန႔ေတာ

မဆန႔ကငဘး၊ သ႔ေသာ တသတညးေတာ ျဖစခငမ ျဖစမယ” ဟ ဥး၀ငးတငက ေျပာသည။

ဥးဝငးတငက အာဏာပငမားက စစေဆးေမးျမနးရနအတြက ရနကနၿမ႕ ေကာကကနးေနအမမ

၁၂ ရကေန႔ နနကပငးက လာေရာကေခၚေဆာငသြားၿပး ညေနပငးတြင ျပနလည

Page 225: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 225

လႊတေပးလကသည။

အာဏာပငမားက The Washington Post သတငးစာပါ ေဆာငးပါးႏင ပတသက၍

ေျပာဆျခငး မရေၾကာငး၊ ယငးသ႔ စစေဆး ေမးျမနးမႈမာ စစေၾကာေရးတြင ဖမးဆး

ရမထားသမား၏ ထြကဆခကမားေၾကာင ျဖစေၾကာငး၊ ႏငငရပျခား ေငြေၾကး

ေထာကပမႈမားႏင ပတသကသည အတြကလညးေကာငး၊ စကတငဘာ လအတြငး

ႏငငရပျခားမလာေသာ ဖမးဆးရမသမားႏင ပတသကမႈရသညဟ ယဆသျဖင လညးေကာငး

စစေဆးေမးျမနးျခငး ျဖစေၾကာငး ဥးဝငးတငက ဆသည။

၀ါရင ႏငငေရး သမားတဥးျဖစသ သခငခနထြနးက “ဥး၀ငးတင ေဆာငးပါးမာ သ႔ အယအဆက

ပြငပြင လငးလငး ေရးထားပါတယ၊ သန႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ရညရြယခကျခငးတတယ၊

NLD အတြငးမာ ဥး၀ငးတငက အလပအမႈေဆာင ေခါငးေဆာငတဥး ျဖစတယ၊ NLD

အေနန႔ကလညး သ႔အယအဆက ပစပယမာ မဟတဘး၊ သတ႔ လကမခႏငရင ေဆြးေႏြးၿပး

ေျပာၾကဆၾက ေတာမာေပါ၊ အားလးသေဘာတလ႔ သာလင ဘာမ ေျပာသမၾကားရတာေပါ” ဟ

ေျပာသည။

NLD (လြတေျမာကနယေျမ) ႏငငျခားေရးရာ ဌာနမ ကမးေဇာဥးကလညး “ဥး၀ငးတငက သ႔

အယအဆက ရငးရငးလငးေျပာတယလ႔ထငတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ ဂငမ၀ကဘ

ေတြ႕ဆခတ အေပၚမာ မတည ၿပးေတာ တ႔ပနခငတ ေနရာကေန ျမစဖားခတယလ႔ထငတယ၊

ေဒၚေအာငဆနး စၾကညရ႕ သေဘာထားေတြ ထငဟပေနတယလ႔လညး ေျပာလ႔ရပါတယ” ဟ

သးသပသည။

ၿပးခသည ဇလငလအတြငးက ဥးဝငးတငသည ႏလးခနႏႈနးမမန ျဖစၿပး ေမာပနးသည

ေဝဒနာက ခစား ေနရသျဖင ႏလးေရာဂါ အထးကဆရာဝနႏင ျပသ၍ ခြစတကသမႈခယကာ

ႏလးခနစက တပဆငထားရ တပဆင ထားရသည။

ဟသာဝတ သတငးစာ ဆရာႀကး ဥးဝငးတငသည ၁၉၈၈ ခႏစအေရးေတာပတြင

ဒမကေရစအေရးအတြက လႈပရားခသၿပး ၁၉၈၉ ခႏစတြင ႏငငေရး ပဒမျဖင ေထာငဒဏ အႏစ

၂၀ ခမတခခရကာ ၂၀၀၈ ခႏစ စကတငဘာလတြင ျပနလည လြတေျမာကလာခသည။

အယခ ၾကားနာမႈတြင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

တကေရာကခြငမျပ TUESDAY, 15 SEPTEMBER 2009 15:03 ကေထြး

Page 226: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 226

http://www.irrawaddy.org/bur/index.php?option=com_

content&view=article&id=1808:2009-09-15-08-05-

16&catid=1:news&Itemid=2

ရနကနတငး တရား႐း၌ ေလာကလ ၾကားနာမည

အယခကစၥႏင ပတသက၍ အာဏာပငမားက ေဒၚေအာငဆနး

စၾကညအား ကယတင တကေရာကခြင မျပေၾကာငး

ေရ႕ေနျဖစသ ဥးဉာဏ၀ငးက ေျပာသည။

စကတငဘာ ၁၈ ရကေန႔ ရးခနးတြင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကယတင တကေရာကရန

သကဆငရာ အာဏာပငမားအား တငျပခသညက ခြငမျပေၾကာငး သတငးတပဖြ႔က

အေၾကာငး ျပနချခငးျဖစဟ ဆသည။

ဥးဉာဏ၀ငးက“ သတငးတပဖြ႔က သတ႔န႔ မဆငဘး၊ တရားရးန႔သာ ဆငတယလ႔ ေျပာတယ၊

ဒါဟာ မမနဘးလ႔ ထငပါတယ၊ တရားရးက ဘယသ တကပါ ဘယသမတကပါန႔လ႔

ပတထားတာမ မရဘ၊ ထနးသမးခထားရတ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ထနးသမးတေနရာမာ

ႀကးၾကပတ သတငးတပဖြ႔ အေနန႔သာ ရးက ေရာကေအာင ပ႔ေပးႏငတယလ႔ ကေနာတ႔ ဒလပ

နားလညပါတယ” ဟ ဧရာ၀တသ႔ ေျပာသည။

တရားရး အယခ ၾကားနာရာတြင ေလာကလသ မပါဘ ၾကားနာ၍ ရေသာလညး ၾကားနာခြင

ရေရးမာ ကာယကရင၏ ဆႏၵျဖစေၾကာငး၊ သ႔ေသာ ယခကသ႔ သကဆငရာ တာ၀နရဌာနက

ျငငးပယခသည အတြက ထပမ၍ တငျပ ေတာငးဆရန မျဖစႏငေၾကာငးလညး ၎က

ဆကလက ေျပာဆသည။

အဆပါ အယခလႊာတြင ဥပေဒေၾကာငးဆငရာ အခက ၁၁ ခကပါဝငၿပး၊ ၁၉၇၄ ခႏစ အေျခခ

ဥပေဒဆငရာ ႏင ဥပေဒ အဓပၸာယဖြငဆခကမား ပါ၀ငသညဟ သရရသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ အယခက ရနကနတငး တရားရးက စကတငဘာ ၄ ရကေန႔ တြင

လကခခၿပး ေလာကလခက ၾကားနာရန စကတငဘာလ ၁၈ ရကေန႔ နနက ၁၀ နာရတြင

ရးခနးေပးထားသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ၿပးခေသာ ၾသဂတလ ၁၁ရကေန႔တြင တငးတရားရးက ေနအမ

အကယခပ ၁ႏစခြ ခမတခသည အေပၚ ယခကသ႔ အယခ၀ငျခငး ျဖစသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညသည ေမလအတြငး ၎၏ေနအမသ႔ တတတဆတ ဝငေရာကခေသာ

အေမရကန ႏငင သား ဂြ န ဝလ ယကေထာ ေၾကာင ရးတငတရားစြခခရျခငးျဖစသည။

ထအမႈတြင အငးစနေထာငတြငး အထးတရား႐းက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေထာငဒဏ ၃

ႏစ ခမတခ သည။ သ႔ေသာ စစအစးရ ေခါငးေဆာင ဗလခပမႉးႀကး သနးေ႐ႊ၏ အမန႔ျဖင

Page 227: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 227

ကခရမည ေထာငဒဏက ထကဝက ေလာခကာ ဆငးင ျပစဒဏ ေနအမ အကယခပ ၁ ႏစခြ

စရငခက ခမတခခရသည။

ျပစဒဏေလာေပါရျခငး အေၾကာငးအရငးမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညသည

ဗလခပေအာငဆနး၏ သမး ျဖစ၍ လညးေကာငး၊ ရပ႐ြာ ေအးခမး သာယာေရးႏင

တညၿငမေရးက ေ႐း႐ႈ၍ လညးေကာငး၊ အာဃာတ မရေစေရး အတြက လညးေကာငး၊

ဒမကေရစ လမးေၾကာငးတြင အေႏာငအယက မျဖစေစေရးအတြကလညးေကာငး ျဖစသညဟ

ဆသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညသည ၂၀၀၃ ခႏစ ေမလတြင ျဖစပြားခေသာ

ဒပယငးအၾကမးဖကတကခကမႈ အၿပးမ စတင၍ ေနအမ အကယခပျဖင

အထနးသမးခေနရသည ၆ ႏစျပညခါနး အခနတြင ယခကသ႔ တရားစြဆ ခရျခငး ျဖစသည။

၁၉၈၉ ခႏစမ စ၍ ေနအမ အကယခပ ဘ၀ျဖင ေနရခန စစေပါငး ၁၃ ႏစေကာၿပ ျဖစသည။

“တကခကမႈရ႕ ေနာကကြယမာ ဘာရသလဆတာက

ရငးေနတာပ”TUESDAY, 15 SEPTEMBER 2009 17:23 ဧရာဝတ

ဥးဖနၾကားရငသည တရတျမနမာနယစပရ ကးကန႔ေဒသက ႏစေပါငး ၂၀ ၾကာ ဥးေဆာငခသ

ျဖစသည။ ၾသဂတလ ၈ ရကေန႔တြင စစအစးရ လကနကကင တပဖြ႔၀ငမားက ဥးဖနၾကားရင၏

ေနအမက ၀ငေရာကရာေဖြရန ႀကးပမးရာမ ကးကန႔တပဖြ႔မား ႏင ထပတက ေတြ႔ၿပး ပဋပကၡ

စတငခသည။ ၾသဂတလကနပငးတြင စစအစးရတပမား ကးကန႔ေဒသက

၀ငေရာကတကခကရာမ ၃ ရကၾကာ တကပြ ျဖစပြားခသည။ ဧရာ၀တႏင ဆကသြယ

ေမးျမနးရာတြင ဥးဖနၾကားရငက တကပြျဖစပြားရျခငးအေၾကာငး၊ တရတႏငင၏ သေဘာထား၊

မးယစေဆး၀ါး၊ လကနကစကရ၊ နယျခားေစာငတပ ႏင တငးရငးသား လကနကကင

တပဖြ႔မား၏ အနာဂတ စသည အေၾကာငးအရာမားက

ေျပာျပခသည။

ဥးဖနၾကားရင (ဓာတပ - Tom Kramer)

ေမး။ ။ ကးကန႔ေဒသမာ ျဖစေနတ

အေျခအေနေတြက ေျပာျပပါဥး။ အေျခအေနေတြက

စးရမေနရတနးပလား၊ မၾကာခင

တညၿငမေအးခမးလာမယလ႔ ထငသလား။

ေျဖ။ ။ ကးကန႔ေဒသမာ ဘာေတြ

ျဖစေနတယဆတာက သခငတယဆေတာ

Page 228: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 228

ေကာငးတာေပါ။ ႏငငတကာ အသငးအ၀ငး န႔ ကးကန႔ေဒသ၊ ကးကန႔လထက

ဂရစကတသေတြက ကေနာတ႔ကလညး အေျခအေနေတြက ရငးျပခငပါတယ။

ၾသဂတလ ၈ ရကေန႔မာ အျဖစအပကက စစအစးရက ဆငေျခေပးၿပး လပခတာပ။

ဟးအရငကတညးက စစအစးရက တငးရငးသား လကနကကင အဖြ႔ေတြက အေကာက

ႀကခတာပ။ လမးစအငယေတြက အႏငကငေနတာပ။ ဒါဟာ လမးႀကး၀ါဒပ။ အစလက

အၿပလက သတတာပ။ ကေနာတ႔ရ႕ ကးကန႔ ျပညသေတြ ထပၿပးေတာ ထခကမာ စးလ႔

ကေနာတ႔ တပေတြ ကးကန႔ ေဒသကေန ဆတေပးလကတယ။ ဒလမး ကေနာတ႔

မျဖစေစခငပါဘး။ ထ႔အတပ ကးကန႔ေဒသန႔လထက ဂရတစကရတ ႏငငတကာကလညး ဒလ

ျဖစေစခငမာ မဟတပါဘး။

အခဆရင ကးကန႔မာ အေျခအေနေတြက ပၿပး ႐ႈပေထြးေနတယ။ ကးကန႔ေဒသခေတြရ႕

အေျခအေနကလညး ေတာေတာေလးက မေကာငးဘး။ စစအစးရတပက

ကးကန႔ေဒသကေရာကတာ ၁၀ ရကေလာကပ ရဥးမယေနာ၊ စစသားေတြက လတယ

ယကတယ၊ မဒမးကငတယ၊ ၿပးေတာ အရပသားေတြက သတတယ ဆတ သတငးေတြ

အမားႀကး ၾကားေနရၿပ။

လေတြက အမျပနမလာရၾကေသးဘး။ တရတေတြပငတ ဆငေတြဆရငလညး အမားအားျဖင

အဖကခရ ဒါမမဟတ အလခရတယ။ တကယက အႀကးအကယ ဒကၡေရာကတာပ။

ၿပးခတလေတြအတြငး ႀကးပြား တးတကတ ကးကန႔ေဒသအေျခအေနေတြဟာ အခဆရင လး၀

မရေတာဘး။ လေတြက တကယက စတဓာတ ကေနၾကၿပ။

ကေနာ ေျပာခသလေပါ၊ လမးႀကးက လမးငယေတြက ႏပကြပခငတယ။ ဒ ပဋပကၡေၾကာင

ကးကန႔လထရ႕ စတမာ ဒဏရာ အႀကးအကယ ရသြားၿပ။ စစပြက ၾကာဥးမယ၊

ၿပးဖ႔ဆတာေတာ မျဖစႏငေသးဘး။

ေမး။ ။ ဥးဖနၾကားရငက ၁၉၈၉ မာ စစအစးရန႔ အပစအခတ ရပစေရး သေဘာတခတယ၊

ခေတာ သေဘာတညခကက ပကသြားၿပ။ ၿပးခတ တကပြေတြက ဘာေၾကာင ျဖစလာတာလ၊

စစအစးရက ခငဗားက ဘာေၾကာင ဖမးဖ႔ ႀကးစားရတာလ။

ေျဖ။ ။ ၁၉၈၉ ခႏစ မတလမာ ၿငမးခမးေရးန႔ ဖြ႔ၿဖးတးတကေရးအတြက သေဘာတခတာ

ကးကန႔ေတြပ။ အဒႏစန႔ ေနာကပငးႏစေတြမာ တျခား တငးရငးသား လကနကကငအဖြ႔ေတြက

စစအစးရန႔ ၿငမးခမးေရး ေဆြးေႏြးပြ လပၾကတယ။ ဒါန႔ပ ႏငငမာ လကနကကင

ပဋပကၡႀကးေတြ အဆးသတသြားတာ မဟတလား။

ၿငမးခမးေရး တညေဆာကထားတ အႏစ ၂၀ အတြငး မးယစေဆး၀ါးထတလပတာက

ရပဆငးေတာမယလ႔ ႏငငတကာက ကတေပးႏငခတ ပထမဥးဆးေသာ အဖြ႔က ကးကန႔အဖြ႔ပါ။

Page 229: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 229

၂၀၀၂ ခႏစမာဆရင ကေနာတ႔ ေဒသတခလး ဘနးမစကေရး ဆတာက ေအာငေအာင ျမငျမင

လပႏငခတယ။ မးယစေဆး၀ါး ဆန႔ကငေရး ေဆာငရြကခကေတြ၊ ေအာငျမငမႈေတြကလညး

ကလသမဂၢကေရာ ႏငငတကာကပါ အသအမတ ျပၾကတယ။ ကမၻာ စားနပရကၡာ အဖြ႔၊

တရတႏငငအစးရ၊ ႏငငတကာ အေထာကအပေပးေရး ေအဂငစေတြရ႕ အကအညန႔

ဘနးအစားထးသးႏစကပးေရး စမကနးေတြ အမားႀကး လပႏငခပါတယ။ ႀက၊ လကဖက၊

သစၾကားသး န႔ တျခား သးႏေတြ စကတယ။ ကေနာတ႔ ဘနးအစားထးသးႏစကပးေရးက

အရမးက ျဖစထြနး ေအာငျမငပါတယ။

တျဖညးျဖညးန႔ ကေနာတ႔ ေဒသမာ ဆငးရတြငးကေန လြတလာၾကတယ။ ဒါေတြကေတာ

အားလး သၾကပါတယ။ ဒါေပမယ စစအစးရက တႏငငလးက ထနးခပခငတာ။

အပစရပအဖြ႔ေတြက တကခကခငတာ။

ေမး။ ။ စစအစးရတပေတြက ေလာကကငၿမ႕က သမးၿပးတအခါမာ စစအစးရ

စာနယဇငးေတြကေန ဥးဖနၾကားရငဟာ တရားမ၀င လကနကစကရ န႔ မးယစေဆး၀ါးလပငနး

လပေနတယလ႔ အဆကမျပတ ထတလႊငလာတယ။ ဒလ စြပစြတာေတြန႔ ပတသကၿပး

ဘာေျပာခငပါသလ။

ေျဖ။ ။ ျမနမာျပညမာ စစမနတ အစးရတရပ မရေသးဘး။ စစတပဆတာက အစးရက

ကယစား မျပဘး။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာကပြအၿပးမာ စစတပက အာဏာက ဆကကငထားတာပ။

အဒကတညးက ျမနမာျပညမာ အစးရတရပ ေကာငးေကာငး မြနမြန မေပၚေသးဘး။

စစအပစက သတ႔ကယသတ႔ ေရြးေကာကခထားရတ အစးရလ႔ မေျပာဘး။

ႏငငတကာကလညး သတ႔က ေရြးေကာကခထားရတ အစးရလ႔ အသအမတ မျပဘး။ ခခနထ

ျမနမာျပညဟာ စစအပစက ဖြ႔ထားတ ယာယ ေကာငစတခ စမခန႔ခြေနတ ႏငငတခ

ျဖစေနတနးပ။ ဒေကာငစက န၀တ လ႔ ေခၚတယ၊ ခေတာ နအဖ လ႔ ေျပာငးထားတယ။

ျမနမာတပမေတာကလညး တငးရငးသား လကနကကင အဖြ႔ပ။ ဒါဆ ႏငငက ကယစား

မျပဘးေပါ။

၁၉၈၉ မာ ႏငင ၿငမးခမး သာယာေရးအတြက ကေနာတ႔ ကးကန႔ေတြက စစအပစရ႕

ေကာငစက ခဥးကပခတာပါ။ ႏငင ၿငမးခမးေရး ထနးသမးဖ႔၊ ျပညသေတြ ေအးေအးခမးခမး

ေနႏငဖ႔ပါ။ အႏစ ၂၀ လးလး ကေနာတ႔ စစအပစက ယၾကညခၾကတာပါ။ ႏငငေရးအရ

ကေနာတ႔ ေတာငးဆတာက အေျပာငးအလ မရပါဘး၊ ဗဟအစးရက ေထာကခတယ၊

ၿငမးခမးေရး န႔ တးတကဖြ႔ၿဖးေရးက လပေဆာငမယ၊ တငးရငးသား တနးတ ညမရေရးက

ထနးသမးမယ၊ တမးသားလး ညညြတမႈက ထနးသမးမယ၊ ကးကန႔ျပညသေတြ ကယပင

အပခပခြင ရဖ႔ အေကာငးဆး လပေဆာငမယ။ ကေနာတ႔ ဘယတနးကမ ႏငငကေန

ခြထြကတာမး မလလားခဘး။ ျမနမာျပညက တငးရငးသားေတြၾကားထမာ ကးကန႔ေတြက

အသအမတျပဖ႔ ဆတာကပ လပါတယ။

ေမး။ ။ တကပြကာလအတြငး အေသအေပာက ဘယေလာက ရခသလ။

Page 230: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 230

ေျဖ။ ။ ကးကန႔ျပညသေတြပ အမားဆး ဆး႐ႈးရတာေပါဗာ။ တကပြျဖစတနးက

ကးကန႔တပဖြ႔၀င ၁၄ ေယာက ကတယလ႔ သရတယ။ စစအစးရတပက ပစလ႔ ေသၾကရတ

အရပသား အေရအတြကကေတာ ကေနာတ႔ မသပါဘး။ ဥပမာ တခ႕ မကမတ

ေကာငေလးေတြက သစၥာေဖာက ပယေစာကခနရ႕ တပထက ၀ငၾကတယ။ တကပြေတြ

ျဖစေတာ စစအစးရတပေတြရ႕ ေရ႕ကေနၿပး ကေနာတ႔က တကရတယ။ ဒေကာငေလးေတြက

သတ႔ကလညး ကးကန႔ေတြပ ဆေတာ ကယအခငးခငး မသတခငဘးလ႔ ေျပာတယ၊

ျငငးတယ။ ဒေတာ စစအစးရတပက ဒေကာငေလးေတြရ႕ လကနကေတြက

လႊငပစလကၿပးေတာ ေမာငးျပနေသနတန႔ ပစခတခတယ။ ၾသဂတလ ၂၇ ရကေန႔

ေန႔ခငးပငးမာ ကးကန႔ လငယေလးေတြ ၂၃ ေယာက တခနတညးမာ အသတခရတယ။

ေမး။ ။ စစအစးရက ခငဗားတ႔ တဖြ႔ထကေရြးၿပး ဘာေၾကာင တကရတာလ။ မးယစေဆး န႔

လကနက ကစၥမာ ခငဗားတ႔ ပါ၀ငတယ ဆတ စြပစြခကအျပင တျခား အေၾကာငးအရာမား

ရေနလ႔လား။

ေျဖ။ ။ ၿပးခတလထမာ ကေနာတ႔ ထငမထားတာေတြ အမားႀကး ျဖစခတယ။

ကးကန႔တပဖြ႔က တရား၀င အပစရပထားတ အဖြ႔ တဖြ႔ပ။ ကေနာတ႔မာ ရတ လကနကေတြက

ဗမာျပည ကြနျမနစပါတကေန ရထားတာ ေဟာငးေနၿပ။ ေတာေတာမားမားက ျပငဖ႔ လတယ။

လကနကေတြျပငတ စကရတခရရမယ။ ဒစကရရတယ ဆတာကလညး ကးကန႔ေဒသမာ ရတ

နအဖ အရာရေတြ အကနလး သၾကပါတယ။ စကရကလညး သတ႔ အရငတနးက

ေရာကဖးပါတယ။ ခေတာ သတ႔က ဒစကရကပ ရမယရာၿပးေတာ ကေနာတ႔က

၀ငတကတာပါ။ ဒါေၾကာင ဒတကခကမႈရ႕ ေနာကကြယမာ ဘာရသလဆတာက ရငးေနတာပ။

သတ႔က ကးကန႔န႔ တျခား တငးရငးသား တပဖြ႔ေတြက ေဖာကပစလကခငတယ၊ ၿပးေတာ

သတ႔ရ႕ “စညးလးညညြတတ” ႏငငေတာႀကး ေပၚေပါကေအာင လပမယေပါဗာ။ စစအစးရက

ကးကန႔တပဖြ႔ေတြကတငမကဘး၊ တျခားတပဖြ႔ေတြကလညး အေၾကာငးအမးမးျပၿပး

၀ငတကမယ ဆတာ ရငးေနတာပ။ စြပစြခငရငေတာ အျပစတခခက ရာၿပေပါ။

ျမနမာတပမေတာက ဒႏငငမာ အငအား အႀကးဆး လကနကကငအဖြ႔ပ။

ဘယလကနကကငအဖြ႔ကမဆ သတ႔ ေခမႈနးလကလ႔ ရတယ။ ဘယအပစရပအဖြ႔ကျဖစျဖစ

မးယစေဆးလပတယ၊ စကရရတယ စသျဖင စြပစြႏငတယ။

ဥပမာ ရမးျပညနယ အထးေဒသ ၄ ခရ႕ မးယစေဆး၀ါးအေျခအေနက ေျပာရမယ ဆရင

ႏငငတကာ အဖြ႔အစညးေတြရ႕ စစမးစစေဆးမႈေတြအရ ဒေဒသမာ ဘနးစကပးမႈ

ပေပာကသြားၿပဗာ။ ဒါေပမယ စစအစးရ ထနးခပတ ေနရာေတြမာ ဆရင ဘနးခငးေတြက

မေပါငး ၂၅၀ ၀၀၀ ေကာ (၆၆၇ စတရနးမတာႏငညမသည တရတႏငငသး အတငးအတာ)

ရတယ။ ဒါက စစအစးရရ႕ လပနညးလပဟနေတြပ။ သတ႔ ဒလ လပေနၾကတာပ။

ေမး။ ။ ကးကန႔တပဖြ႔အပါအ၀င အပစရပအဖြ႔ေတြက စစအစးရ႕ နယျခားေစာငတပအျဖစ

အသြငေျပာငးေရး ကမးလမးခကက လကမခၾကဘး။ ဘာေၾကာင ဒအစအစဥက

Page 231: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 231

လကမခတာလ။ စစအစးရဆကေန ဘယလမး သေဘာတညခကေတြ ရခငတာလ။

ေျဖ။ ။ ကေနာတ႔က နယျခားေစာငတပအစအစဥက လကမခတာမးေတာ မဟတပါဘး။

ဒါေပမယ စညးမဥးစညးကမးေတြက အရမးက တငးကပတယ။ ဥပမာဗာ အသက ၅၀

အထက အရာရေတြက အနားေပးလကရမယ၊ သတ႔ကယတင လပကငရာေဖြ

စားေသာကရမယ။ ေဒသ အပခပေရးပငး အေရးပါတ အရာရ န႔ တပမႉးေတြက စစအစးရက

ခန႔ထားမယ။ ဒကမးလမးခကေတြက ဘယအပစရပ အဖြ႔ေတြအတြက မဆ

လကခႏငစရာမရဘး။ ေဒသခေတြအတြကလညး မသငေတာဘး။ ကေနာတ႔ လခငတာက

ရးရးေလးပါ၊ ကးကန႔ျပညသေတြက ကာကြယဖ႔ ကယပငအပခပခြငရေဒသ လခငတယ။

ေမး။ ။ ကးကန႔ န႔ တျခား တငးရငးသားအဖြ႔ေတြက ၂၀၀၈ ခႏစ ဖြ႔စညးပ အေျခခ ဥပေဒန႔

ပတသကၿပး မေကနပၾကဘးလ႔ သရတယ။ ဒ အေျခခ ဥပေဒအေၾကာငး ဘာေျပာစရာ ရသလ။

ေျဖ။ ။ ၂၀၀၈ ခႏစ စစအစးရ အဆျပတ အေျခခ ဥပေဒ ဆတာက စစအစးရ

အကးအျမတရဖ႔ န႔ အာဏာ အတြကပေလ။ လမးစငယေတြရ႕ အခြငအေရးက အဒထမာ

ျပဌာနးထားတာ မေတြ႔ရဘး။ ဒႏငငထက ျပညသလထက ကယစားမျပတ ဒလ အေျခခ

ဥပေဒမးက ကေနာတ႔ ဘယလ လကခႏငမာလ။ အေျခခ ဥပေဒက

အတညျပတေနရာမာလညး တျခားႏငငကလေတြ မသလကတာေတြ အမားႀကး ျဖစခတယ။

ဥပမာ ေျပာရရင ကးကန႔ရြာတခ႕မာ စစအစးရက ဆႏၵခယပြလပဖ႔ အရာရေတြ ပ႔လကတယ။

ေဒသခေတြက ၀ငမပါခငတ အခါကေတာ အစးရ အရာရေတြက မေတြက သတ႔ကယတင

ေရးျခစၿပး ေပးလကၾကတယ။ ကန႔ကြကမ ရာန႔ခ ေပးလကတရြာေတြ ရတယ။ ဒါေပမယ

အေျဖထြကလာေတာ ေထာကခမ ၃၀၀၀ ေကာရတယဆၿပး ထြကလာတယ။ အဒနညးန႔

အေျခခ ဥပေဒက အတညျပလကတာပ။

ေမး။ ။ ဗကပ န႔ အရငတနးက ပးေပါငးခၿပး ၁၉၈၉ မာ ဥးဖနၾကားရငရ႕ ေခါငးေဆာငမႈန႔

ေအာငျမငစြာ ခြထြကႏငခတယ။ ေဘကငးၿမ႕ေတာက သြားခၿပး တရတအရာရေတြန႔လညး

နးစပမႈ ရခတယ။ လကရအခနမာေတာ တရတႏငငက စစအစးရန႔ နးစပမႈ ရသလ နယစပက

တငးရငးသားအဖြ႔ေတြန႔လညး နးစပမႈ ရေနတယ။ ကးကန႔ေဒသမာ ျဖစပြားခတ ပဋပကၡန႔

ပတသကၿပး တရတအစးရရ႕ အေနအထားက ဘာေျပာစရာရသလ။ တရတအစးရဆက

အကအည ရသလား။ သတ႔မေထာကခေတာမာက စးရမေနသလား။ သတ႔ဆက

အကာအကြယ ရသလား။

ေျဖ။ ။ စစအစးရက စစဥခတ ၾသဂတလ ၈ ရကေန႔ ပဋပကၡ န႔

ေနာကပငးတကပြေတြအတြငး တရတအစးရ ကေနာတ႔က မကညပါဘး။ အကာအကြယေပးဖ႔၊

ခလႈခြငေပးဖ႔ တရတအစးရက ကေနာတ႔ မေျပာႏငခပါဘး။ ဒါေပမယ ကးကန႔ေတြဟာ

တရတလမးေတြ ျဖစတအတြက ဒကၡသညေတြ တရတႏငငဘက ထြကေျပးၾကေတာ ေဒသခ

အာဏာပငေတြက သတ႔က ေတာေတာေလး ဂရတစကရပါတယ။ ဒအတြကေၾကာငေတာ

ကေနာတ႔ တကယပ ေကးဇးတငပါတယ။

Page 232: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 232

ေမး။ ။ ကးကန႔ ပဋပကၡန႔ ပတသကၿပး တရတအစးရက ဘာေျပာခငပါသလ။

ေျဖ။ ။ ျမနမာႏငငမာ ဘာပ ျဖစေနပါေစ ကေနာတ႔ဟာ တရတတငးရငးသားေတြပါ၊

ကေနာတ႔ရ႕ ဇစျမစက တရတႏငငမာပါ။ ဒါက ကေနာတ႔ ဘယေတာမ ေမပစမာ မဟတပါဘး။

ျမနမာျပညမာ ရတ တရတလမးေတြရ႕ အခြငအေရးအတြက ကေနာတ႔ ဆကၿပး

တကပြ၀ငသြားမာပါ။

ေမး။ ။ ျမနမာျပည န႔ တငးရငးသား လမးစေတြရ႕ အနာဂတ အလားအလာက ဘယလ

ျမငသလ။

ေျဖ။ ။ တငးရငးသား လမးစေတြရ႕ အနာဂတန႔ ပတသကၿပး ေျပာရရင ဒါဟာ

ေတာေတာက ႐ႈပေထြးတကစၥပ။ ျမနမာျပညမာ လထက ေရြးေကာကတငေျမာကတ၊ လထက

ကယစားျပတ အစးရတရပ မရဘး ဆရင ျမနမာျပညမာရတ တငးရငးသား လမးစေတြရ႕

အနာဂတကေတာ ေကာငးမာ မဟတဘး။

ေမး။ ။ နယစပမာ ရတ တငးရငးသားအဖြ႔ေတြဆကေန ႏငငေရးအရ၊ စစေရးအရ

ေကာေထာက ေနာကခ ေပးတာ၊ အကအညေပးတာေတြ ရခသလား။ အားလး ညညြတမႈ

ရေနၾကသလား ဒါမမဟတ စစညးမႈ ရေအာင လပဖ႔ အခကအခေတြ ေတြ႔ေနၾကတာလား။

ေျဖ။ ။ ဟတနးကတညးက တ႐တျမနမာနယစပမာ ရတ တငးရငးသား

အပစရပအဖြ႔ေတြဟာ တဖြ႔န႔တဖြ႔ ဆကဆေရး ေကာငးၾကပါတယ၊ အကအည ေပးၾကပါတယ။

ကေနာတ႔ႀကခရတာေတြ၊ ႀကရဥးမာေတြက အတတပါပ။ ဒါေပမယ ဆကသြယေရး

အခကအခေၾကာင ကေနာတ႔ရ႕ စစညးမႈက သပၿပးေတာ အားမေကာငးပါဘး။ ဒအခကက

စစအစးရက အခြငအေရး အျဖစ အသးခလကလ႔ ကးကန႔ေဒသက စစအစးရ

ခပကငမႈေအာက ေရာကသြားတာပါ။

ေမး။ ။ ျမနမာႏငငန႔ တ႐တႏငငမာ ရတ ဥးဖနၾကားရငရ႕ ပငဆငမႈပစၥညးေတြ၊

ရငးႏးျမပႏမႈေတြ န႔ စးပြားေရးလပငနးေတြ ဆး႐ႈးသြားမာက မစးရမဘးလား။

ေျဖ။ ။ ေလာေလာဆယေတာ ျမနမာႏငငမာရတ ကေနာရ႕ ပငဆငမႈေတြက စစအစးရက

သမးယထားပါတယ။ တရတႏငငမာ ရတ ကေနာရ႕ ပငဆငမႈေတြ၊ စးပြားေရး

လပငနးေတြကလညး တရတအာဏာပငေတြက ထနးသမးလကပါတယ။ ကေနာ

စတေသာကေရာကရကလြလ႔ ဒျပနာက ကေနာ ရငးလ႔ မရပါဘး။

ေမး။ ။ အဒမာရတ ဒကၡသညေတြရ႕ အေျခအေနက ဘယလရသလ။ စစအစးရတပက

အရာရေတြ၊ ရေဘာေတြက တရတႏငငသားေတြက အႏငကငေနတယဆတ သတငးေတြ

ၾကားေနရတယ။ နယစပမာ တကပြေတြ ျဖစတယဆေတာ စစအစးရဟာ တ႐တႏငငရ႕

Page 233: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 233

႐ပေသးမဟတဘးဆတ သေဘာလား။

ေျဖ။ ။ ကးကန႔ေဒသပဋပကၡက စစအစးရက ဖနတးခတ အေၾကာငးရငးေတြ ရတယ။

ပထမအခကက စစအစးရက အေမရကန၊ အႏၵယ န႔ အေနာကႏငငေတြန႔

ဆကဆေရးေကာငးေအာင လပခငေနတယ၊ အထးသျဖင အေမရကနန႔ေပါဗာ။ အေမရကနန႔

ဆကဆေရးေကာငးဖ႔အတြက စစအစးရက သတ႔ဟာ တ႐တအစးရရ႕ လကေ၀ခ မဟတပါဘး

ဆတာက သပၿပးေတာ သကေသျပခငေနတာ။ ဒါေၾကာင ကးကန႔ေဒသက တကတာပ။

သတ႔က တ႐တအစးရ ဘယလ တ႔ျပနမလ ဆတာကလညး စမးၾကညခငပ ရပါတယ။

ကးကန႔န႔ တ႐တလမးေတြက ေဆြမးေတြပေလ။ ကးကန႔ေတြက အေျခခအားျဖင

တ႐တေတြပ၊ တရတလမးေတြရ႕ အစတအပငး တခပ။ စစအစးရက အရာသြငးတာ

မဟတတအတြက ျမနမာျပညက တ႐တေတြက ဆယစႏစေပါငး အေတာၾကာေအာင

အႏမခေနရတယ။

ျမနမာ အမးသား အစးရ အသအမတျပတာ ခရဖ႔ ၁၉၄၇ ခႏစမာ လပတ

အစညးအေ၀းေၾကာငသာ ဒေဒသမာ ေနထငတ တ႐တေတြက ကးကန႔ လ႔ ေခၚခၾကတာပ။

တကယတမး ေျပာရရငေတာ ကးကန႔ေတြ ဆတာ တ႐တေတြပေပါ။

၁၉၆၇ ခႏစ တ႐တျမနမာအေရးအခငးဆတာ မေန႔တေန႔က ျဖစခသလပါပ။ ဒကေန႔အထ

ျမနမာျပညမာေနတ တရတေတြက သတ႔ဟာ တ႐တျဖစေၾကာငး မေၾကညာရၾကေသးဘး။

၁၉၈၉ မာ ကးကန႔တပဖြ႔က ဖြ႔စညး တညေထာငလကတအခါမာ ျမနမာျပညမာ ရတ

တ႐တေတြက ဒတပဖြ႔အေပၚ ေမာလငခက ထားခၾကတယ။ ခေတာ အဒ ေမာလငခကက

ေရစနေမာၿပေပါ။

ဒတယအခကကေတာ စစအစးရတပေတြ ကးကန႔ေဒသထ တပစြထားတာ ၁၀ ႏစ

ေကာသြားၿပ။ ေဒသ အေျခအေနေတြက သတ႔ ေကာငးေကာငး သထားတယ။ ကးကန႔ေဒသ

အတြငးေရးေတြကပါ သသြားၾကတာ။ ဒါေၾကာင သတ႔က သစၥာေဖာက ပယေစာကခန န႔

ေ၀ေခာကရငး (Wei Chaoren) တ႔က ေမြးလကတာပ။ ရလဒကေတာ ကးကန႔အဖြ႔ထမာ

တကပြေတြ မျဖစခငကတညးက ကြၿပကနတာပ။ ပယေစာကခန န႔ ေ၀ေခာကရငး တ႔က

လထက သစၥာေဖာကၿပး စစအစးရဆမာ အညခသြားၾကတာပ။

တတယအခကကေတာ ဒအခနမာ စစအစးရက ကးကန႔ေဒသက ခပကငထားလကၿပ၊

တရတအစးရက ဘယလ တ႔ျပနသလ ဆတာလညး စစအစးရက ရငးရငးလငးလငး သသြားၿပ။

ဒေတာ ေနာကထပ လမးမယ ေျခလမးကေတာ နယစပမာ ရတ လနညးစ အဖြ႔အစညးေတြက

ေခမႈနးေရး ဆတ သတ႔ရ႕ မ၀ါဒက အေကာငအထညေဖာဖ႔ပ။ ျမနမာစစအစးရက

ရငးရငးစငးစငး၊ ၾကမးၾကမးတမးတမး လပပါလမမယ၊ ထနးမႏင သမးမရ ျဖစေနပါၿပ။

ေမး။ ။ ဥးဖနၾကားရင အခ ဘယမာ ပနးေရာငေနပါသလ။

Page 234: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 234

ေျဖ။ ။ ကေနာက ကးကန႔ ေဒသမာ ႏစေပါငး အေတာၾကာေအာင လပကင ေနထငခတာပါ။

ျမနမာျပညက ၿမ႕ႀကးျပႀကးေတြက ခရးထြက လညပတဖ႔ အခြငအေရး မရခဘး။ ကေနာမာ

အခ အခနေတြ အမားႀကး ရလာၿပမ႔ ျမနမာျပညထက ၿမ႕ႀကးေတြက သြားၿပး

လညပတေနပါတယ။ ကေနာတ႔ႏငငဟာ အငမတန သာယာလပပါတယ၊ လထက

ကယစားျပတ၊ ႏငငက ဖြ႔ၿဖးေအာငလပမယ အစးရမးန႔ ထကတနတယလ႔ ကေနာ

ခစားရပါတယ။ ေလာေလာဆယေတာ ကေနာ ကးကန႔ေဒသက မျပနေသးပါဘး။

“ျမနမာ႐ပေသးဟာ

ကမၻာကေပါကသြားတယ”SATURDAY, 12 SEPTEMBER 2009 15:50 ဧရာဝတ

၁၉၉၀ ျပညႏစမစ၍ ေပာကလနးပါးျဖစေနသည ျမနမာရးရာအေမြအႏစ

အႏပညာရပတချဖစေသာ ရပေသး ပညာ က ျပနလညေဖာထတကာ

မႏေလးရပေသးအဖြ႔ကစတငတညေထာငခသ ေဒၚမမႏငသည ျမနမာစာ ဂဏထး ဥးသနးႏင၏

သမးလညးျဖစသည။

ယခလကရတြင ရပေသးပညာျဖင ကမၻာအရပရပသ႔သြားေရာက ေဖာေျဖကျပ လကရၿပး

ဆကေရးတး ရပေသးၿပငပြတြငလညး ဗဟဒင အကျဖတအျဖစ

တာဝနယေဆာငရြကလကရသည။ ၎ ေဒၚမမႏင(႐ပေသး)အား ဧရာဝတ သတငးေထာက

သသ က ဆကသြယ ေမးျမနးထားသညမားက ေဖာျပလကပါ သည။

ေမး။ ။ အခလကရ ျမနမာႏငငရပေသးအႏပညာ ထြနးကားမႈအေနအထားဘယေလာကအထ

ရပါသလ။

ေျဖ။ ။ ရပေသးပညာက အမနေတာ တမျမပေပာကကြယေနသေလာက ျဖစသြားၿပ။ အရငက

အရမးထြနးကားေန ရာကေန ၁၉၇၅ မာေရႊဘတငေမာငဆးသြားၿပးကတညးက

ျပတသြားလကတာ ၁၉၉၅ ေလာကမ ယဥေကးမႈဝနႀကး ဌာနက ျပနလပလာရငးက ကမကေန

ရပေသးအဖြ႔က ၁၉၉၀ မာေထာငျဖစသြားတယ။ဒါကလညး ၁၉၇၅ မာဆးသြား တ

ေရႊဘတငေမာငအဖြ႔ပါပ။သဆးသြားေတာ ၂ ႏစေလာက သ႔သမးက ကဖ႔ႀကးစားေပမယလညး

မေအာငျမငခဘး၊ အဒလမေအာငျမငဘ ၿပကြသြားၿပး ရပသြားတအခါကေတာ ကမကေန

ညပငးေတြက ႏငငျခားသား ေဖာေျဖပြေလး ေတြက စၿပးလပၾကညတယ။ ေနာက တဖြ႔က လ

၃၅ ေယာကန႔ ၄၀ ၾကားမာရတ ၿပကြေနတ ေရႊဘတငေမာင အဖြ႔ က ျပနစစညးၿပး

ဇာတေတာႀကးေတြန႔ မးလငးျပတပြေတြ ကျပရာကေန ရပေသးတေခတ

ျပနထလာပါတယ။အဒလ တျဖညးျဖညး ေအာငျမငလာၿပး ၁၉၉၈ ေလာကမာ

Page 235: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 235

ႏငငျခားခရးစဥေတြ စၿပးသြားရတယ။ေနာက ဘရားပြေတြမာ ရပေသး ကျပတပြေတြ ႏစေပါငး

၃၀ ေလာကပကသြားရာကေန ျပနကလာရတာေပါ။အထးသျဖင အထက ျမနမာ ျပညေပါ။

မငးသမး မငးသား ႏစပါးခြင ႐ပေသးအက က ေဒၚမမႏင ကယတငႀကးဆြျပသေနစဥ

ျမနမာျပည ေအာကပငးမာေတာ ပဏၰားပေကာေအးတ႔၊ဥးရေဒြး၊ဥးေကာယတ႔ နညးနညးပါးပါး

ကေန ၾကတယ။ အထက ျမနမာျပညမာေတာ ကမတ႔အဖြ႔ တဖြ႔ရတယဆေတာ

ျမနမာတႏငငလးမသြားတ အေနအထား ရရာကေန ၂၀၀၈ ေလာကကေနစၿပး

ေဖာကေတာတာပ။ဘာလညးဆေတာ ကမတ႔အဖြ႔က ေကာငးမႈေတာ ဘရားပြက တျခား

ဘရားပြမကရလညး ဒဘရားပြကေတာ ႏစတငးကရတယ။အဒႏစမာ အၿငမကပငားလက

ၾကတယ။ အဒေတာ မး လငးပြေတြက ထငသေလာကမေပါကေတာဘးေပါ။

မႏေလးႏစတရာငါးဆယျပည တနးကလညး ၃ ည က ဖ႔လပထားေပမယ မးဖကတာန႔

ညလးေပါကဇာတေတာႀကးကမကလကရေတာပါဘး။

ေမး။ ။ မးဆကသစေတြအေနန႔ေကာ ရပေသးပညာက စတဝငစားမႈရလား။

ေျဖ။ ။ စတဝငစားၾကတယ။ဘာလ႔လညးဆေတာ ကမတ႔အဖြ႔ကလညး

စျပျဖစသြားတာကး။ကမတ႔ဆမာ ရပေသး ႀကးဆြေနတ မးဆကသစေတြက

ႏငငျခားခရးစဥေတြမာ တလညဆေခၚသြားတယ။ ကမတ႔အမာခေတြအျပငေပါ။ ဒါေတြက

သတ႔အတြကမကလးေလးေတြေပါ။ႏငငျခားအေတြ႔အႀက

ဗဟသတေတြလညးရတယ၊ကမၻာကလညး ျမန မာ ရပေသးအႏပညာက

ႏစၿခကမနးသတအခါကေတာ လငယေတြကလညးစတဝငစားလာတာေပါ။

Page 236: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 236

ေမး။ ။ ဒမႏေလး ရပေသးအဖြ႔က အခဆရငႏငငေပါငး

ဘယႏစႏငငသြားေရာကေဖာေျဖၿပးၿပလ။

ေျဖ။ ။ အာရထမာဆရင ထငး ၊ စငကာပ ၊ မေလးရား ၊ ဂပန ၊

ထငဝမ ေပါ။ဥေရာပပငးဆရင ျပငသစကေတာ

ေတာေတာမားမားသြားရတယ။သက ရပေသးက

အရမးသေဘာကတယ ဆေတာေလ။ေနာက ဆြစဇာလန၊

ၾသစႀတးယား၊ ဂာမန ၊ ဘယလဂယမ ၊ ေဟာလန ၊ စပန ၊

ဖငလန ေပါ ။ေနာက အာဖရကတက ရ႕ညာဘက ထပမာရတ

ေမာရက ရယ၊ အေနာကႏငင အေနန႔ကေတာ အေမရကား

တ႔ေပါ ေရာကၿပးသြားပါၿပ။ ေအာက တဘာလထမာလညး

ထငဝမ န႔ အေမရကားက

ဒတယအႀကမထပသြားဖ႔ရပါေသးတယ။

ေမး။ ။ ႏငငျခားတငးျပညေတြကေရာ ျမနမာရပေသးက

အားေပးမႈ ၊ ေဝဖနမႈ ဘယလရပါသလ။

ေျဖ။ ။ သတ႔ေတြကေတာ တကယက မကမကေမာေမာပ။ပြေတာႀကးေတြမာဆရင

ျမနမာရပေသးပြက ရျပညပ၊ ကမတ႔ရပေသးက

သမားႏငငကရပေသးန႔တမမတတာကး။သတ႔ရပေသးေတြက ကေလးေတြအတြက ေဖာေျဖ

မႈသကသကပဆေတာေလ။ျမနမာရပေသးကမ တကယကခကခ နကနဆး

ပညာသားအပါဆးကး။ ကယရပေသး ပြက ဆငးဝငးေတြန႔

ျမနမာအကေတြေရာ၊ေစာငးေတြေရာဆေတာ သြားေလရာဘယႏငငျဖစျဖစ ရျပညပါပ။

ေမး။ ။ ႏငငျခားတငးျပညေတြရ႕ ရပေသးဆတာ ဘယလမးပါလ။

႐ပေသး ဘလးအက ကလညး ကယတငႀကးဆြျပသေနသည ေဒၚမမႏင

ေျဖ။ ။ သတ႔ဆမာ ႀကးဆြရပေသးေကာ တတထးရပေသးေရာရတယ။ႀကးဆြရပေသးက

ဥေရာပ န႔ တရတမာရ ပါတယ။ ဒါေပမယ ကမတ႔န႔မတပါဘး။ သတ႔ကေတာ

လကညႇးထးတာတ႔ ၊ လမးေလာကတာတ႔ ၊ တခါတေလ အရပ ကေလးက

တျမကစညးလညးတာတ႔ အလမး ဟနေလာကပေပါ။ထငးဆရင လက

ဝတရအနကေတြဝတၿပး အရပကတတန႔ထးၿပး ရာမယဏ ကတာတ႔ရတယ။ ေနာကဂပနဆရင

အရငက အရပႀကးတရပက လ ၃ ေယာက ေလာက ကငၿပး ကရတယ။ဒါေပမယအခေတာ

မနးမေတြက ျပနထြငလကတယ။လရ႕ေရ႕မာအရပကထားၿပး လ ခႏာ ကယမာ

သခတေတြန႔တြယၿပးလကပါ လကကရတ႔ ပစမးပါ။ကေမၻာဒးယားန႔ အငဒနးရားက

အရပရပေသး၊ လာအ ကကေတာ ဥေရာပတးလးကဖြငၿပး အဒတးလးဖြငထားတ

အေတာအတြငးကမ ကြပကြပအတ အႀကးႀကး တလးက ပခလကတယ။အဒထကမ

ေတာငးေတြ ၊ ပလးေတြ ၊ တတေတြ ၊ ခြကေတြ ထြကလာၿပး အဒမာတထင တညး အတြ

ေတြတြၿပးေတာမ ခကခငးအရပလပၾကတယ။အရပလညးအၿပး

Page 237: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 237

တးလးလညးအၿပးေပါ။ဒါကကေတာ ဖနတးမႈ

အႏပညာျဖစသြားတာေပါ။ဥေရာပရပေသးကေတာ ခနကေျပာခသလပ

ကေလးေတြေပာရႊငဖ႔သကသက ရပေသး ပါပ။ ကမတ႔ ျမနမာရပေသးသာ ပရသတက ငေစ ၊

ရယေစ ၊ ခစေစ ၊ မနးေစ စတ ရသ ၉ ပါးကေပးေစ ႏငတပညာရပပါပ။

ေမး။ ။ ျမနမာျပညမာရပေသးထလပတပညာရငေတြ ႀကးဆြပညာရငေတြအေနန႔

ဒပညာရပကမခၿပး သတ႔ဘဝရပ တညေနထငႏငပါသလား။

ေျဖ။ ။ သတ႔ဒပညာန႔ရပတညေနၾကတာပါပ။တကေတြ ၊ ကားေတြ

ေတာမရဘးေပါေနာ။အခဟာက ကရပထတ လ ကလညး

ရားလာၿပေလ။အရပလပတသကလညးလပတအေလာက

အရပထေရာငးၾကတယ။ႀကးဆြကလညး ႀကး ဆြအေလာက ဘရားပြေတြ

ဆကေရးတးပြေတြမာ ကျပရငးန႔ပ ဒလပအသကေမြးေနၾကတာပါပ။

ေမး။ ။ ႏငငေတာကေရာ ဒရပေသးပညာက ဘယလပပးမႈေတြရလ။

ေျဖ။ ။ ႏငငေတာကေတာ ဆကေရးတးေတြလပေပးၿပးေတာမးဆကသစေတြက

ေမြးထတေပးေနတယေပါ၊ ဒလ ရြကပနးသးေတြက လကရညမျပတေအာင ဇာတေတာႀကးေတြ

လပေပးတယဆေတာ ဘာပျဖစျဖစ တႏစလးမက ျဖစေပမယ ဒလမးေတြရေနေတာ ထးေတာ

မရပသြားဘးေပါ။အဖြ႔ေတြက အၿပငအဆငလပၾကေတာ အရပေတြက အစ လတယ။

ေနာကတငဆကပေတြကအစေကာငးၾကတယ။ဒါေပမယအဒါေတြက ပြၿပးတာန႔

ေသတာထေသာခတ ပတလက ၾကေတာတာပကး။ ကမျဖစေစခငတာကေတာ

တႏစပတလးက ျမနမာျပညအႏ႔ဘရားပြေတြမာဒရပေသး ပညာက ကျပတငဆကေနၾကမယ ၊

အၿမတမးဒပညာန႔ပတသကၿပး ဘယလပရသတက ချပေနရမလဆတာ အၿမတမး

စဥးစားေနမယဆရင အရပကေလးေတြလညး ေသတာထေအာငးမေနေတာပ ဒပညာက

ျပနၿပးရငသန လာမာေပါ။ အဒေတာ ဆကေရးတး ရတာက ပ ႀကဖနေကးဇးတငေနရပါတယ။

ေမး။ ။ ႏစတငး ဆကေရးတးပြေတြမာလညး ရပေသးဘာသာရပက ဝငၿပငၾကတ အဖြ႔ရယလ႔

လကခး ေရတြကလ႔ ရေလာကေအာငနညးပါးတယ။ အဒါဘာေၾကာငပါလ။

ေျဖ။ ။ အခေခတက ကနေစးႏႈနးက ႀကးတယေလ။ရပေသးတဖြ႔ ျဖစဖ႔ဆတာကလညး

ဆငးေတြဝငးေတြန႔ ဆငးက လညး ၇ ေယာကေလာကတးရတာကး၊ရပေသးရပေတြကလညး

ေစးႀကးတယ။ဒလလေတြက စစညးဖ႔ တးလးတက

ဖ႔ဆတာေတြကမလြယပါဘး။ဒပညာရပထမာ ႏစၿပးေတာ

လပႏငမပရမာေလ။မဟတရငမလြယပါဘး။ အဒါေတြ ေၾကာင နညးလာတာလညးပါတယ။

ေမး။ ။ ျမနမာရပေသးေလာကအေပၚ အျမငကေရာ ဘယလရပါသလ။

ေျဖ။ ။ လေတြကလညးတျဖညးျဖညးန႔ ျမနမာရပေသးရ႕ေလးနကမႈတနဖးက အာလး

သလာၾကပါတယ။ ဒါေပမယ မလြယဘးေလ၊

Page 238: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 238

မးလငးပြေတြအဆငထျဖစဖ႔ကမလြယဘး။အဖြ႔ေတြကလညး မားမားမရေတာ ရားရားပါးပါးရတ

ကမတ႔ အဖြ႔ေတာငေတာေတာေလးစတပကသြားၿပ။ကမတ႔ရပေသးအဖြ႔ေတြကလညး

ဇာတအဖြ႔ေတြလပ လ အေယာက ၄၀ ေလာကရတယဆေတာ ဒအဖြ႕ႀကးက

စစညးဖ႔ဆတာကေတာေတာ လပရပါတယ။အဒေတာ တနဖး ရတယ၊ရတာန႔အမ

ဝနထပဝနပးလညးပတယ။ ဒါေပမယ ကမ ေျဖသာတာက ျမနမာရပေသးဟာ ကမၻာ

ကေပါကသြားတယ။ ကမၻာကချပႏငတယ။ ကမၻာမာလညး ျမနမာရပေသးက တကယက

ထပပါပ။

ျမနမာျပညေပၚက တမတကအေမာင SATURDAY, 12 SEPTEMBER 2009 17:35 ေကာစြာမး

http://www.irrawaddy.org/bur/index.php?option=com_content&view=article&id=1

797:2009-09-12-10-37-11&catid=14:2008-10-21-07-40-03&Itemid=32

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ခရးတငတရားစြ အျပစဒဏခမတၿပးခနမစ၍ ျမနမာျပည

အနာဂတေရးသည တမဖးသကသ႔ ျဖစေနသည။ စစအစးရက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

ေနာကတႀကမ အမအကယခပထပမခထားလကျခငးသည ျမနမာျပညအတြက စးရမဖြယရာ

အေျခအေနမားသာ ဆကလကျဖစေပၚလာရန ရေနသည။

ႏငငတကာ၏ တ႔ျပနေဒါသႏင ျပစတငေ၀ဖနမႈမားက လႈငးထနလာခၿပး စစအစးရအေပၚ

နညးမးစျဖင ရကခတ လာရနလညး ရေနသည။

ေမးစရာရလာေသာေမးခြနးမာ ဤကစၥေၾကာင မားမၾကာမကာလအတြငး ျဖစလာမည

ႏငငေရးအခငးအကငးအေပၚ မညသ႔ သကေရာကမညနညးဟေသာ ေမးခြနးပင ျဖစသည။

အထး သျဖင စစအစးရက ျပငဆငထားသည ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြမတငမႏင

ေရြးေကာကပြအတြငး ကာလမားတြင မညသ႔ အကး သကေရာကလာမညနညးဟ

ေတြးဆဖြယ ရသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေနအမအကယခပ ၁၈ လ ခမတလကသညအေပၚ ေနရာေပါငးစ၊

အလႊာေပါငးစမ ေ၀ဖနသ မား ထြကေပၚလာခသည။ အေမရကနျပညေထာငစမသည

ထငးႏငငအထ၊ ဘနးေတာႀကး ဒကစမြနတးတးမ သည ဒလငလားမားအထ။

ၿဗတသ၀နႀကးခပ ေဂၚဒြနဘေရာငးကလညး စကားကႁခြငးခနမထားဘ ဆလာခသည။

“စစအစးရက လကနကေရာငးခေနတာေတြန႔ပတသကၿပး ကမၻာတ၀နးလးက

ပတပငတားျမစေရးက လျခေရးေကာငစ က ျပတျပတသားသား ေဆာငရြကဖ႔ လအပတယလ႔

ကေနာ ယၾကညတယ၊ လၿခေရးေကာငစရ႕ ျမနမာ စစအစးရန႔ ပတသကတ

ဆးျဖတခကေတြဟာလညး ေပါေလာမႈရတယလ႔ ေျပာခငပါတယ”ဟ သက ဆခသည။

ၿဗတနႏငငသည ၿပးခသည ၾသဂတလ က လျခေရးေကာငစ၏ အလညက ဥက႒ ျဖစသည။

Page 239: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 239

သ႔ဆလင ၿဗတန ၀နႀကးခပ မစၥတာဘေရာငး၏ လအငဆႏၵအတငး

အေကာငအထညေဖာႏငပါ၏ ေလာဟ ေမးစရာ ရေနသည။

အေျဖမာ "မဟတပါ" ဟ တသတညးထြကလာသည။ ျမနမာႏငင၏ အခငအမာ

မဟာမတမားျဖစၾကသညအျပင၊ ျမနမာ စစအစးရက

အဓကလကနကတငပ႔ေရာငးခေနၾကသည ႏငငမားျဖစေသာ တရတႏင ရရားႏငငတ႔က

အလားတ အေရး ယမႈ ျဖစေပၚမလာေစေရးအတြက ၎တ႔၏ ဗတအာဏာ သး၍ တတႏငသမ

ပတဆ႔ၾကလမမညဟလညး တြကထား ႏငသည။ ယခငအတတ ကာလမားကလညး

ျမနမာႏငငအေရးႏင ပတသက၍ တရတႏင ရရားႏငငတ႔က ဗတသးခ ၾကဖးသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေပၚ တရားခြငမ ဆးျဖတခကခၿပးသညႏင တၿပငနက တရတႏငင၏

ခဥးကပမႈဗဟာက ရတခညး ထြကေပၚလာခသည။

တရတႏငင ႏငငျခားေရး ၀နႀကးဌာန၏ ေျပာေရးဆခြငရသ အမးသမး ဂယနယက

"ႏငငတကာ အသငးအ၀ငးအေနႏင ျမနမာႏငင၏ တရားစရငေရး အခပအျခာအာဏာက

အျပညအ၀ေလးစားသငသည" ဟ ဆလာခသည။

ယခအခနသည ျမနမာႏငငက ျပစတငေ၀ဖနေနရမည အခနမဟတ၊ ေတြ႔ဆညႇႏႈငးရမည

အခနဟလညး သက ေျပာခေသးသည။

၀ါရငတနတြငလညး သမၼတအဘားမား၏ အပခပေရးအဖြ႔က စးပြားေရးဒဏခတ

ပတဆ႔မႈမေန၍ အျပသေဘာ ခဥးကပ ဆကဆရန မ၀ါဒေျပာငးလေရးအတြက အေလးအနက

စဥးစားေနခသည။

မညသ႔ဆေစ ပစမတထား ပတဆ႔ဒဏခတမႈမားက သတ႔ရည႐ြယသည ပစမတမားက

ထပရပါသည။ အေမရကနျပညေထာငစႏင ဥေရာပသမဂၢတ႔၏ ပတဆ႔ဒဏခတမႈမားအရ

အဆငျမင စစတပအရာရမား၊ သတ႔၏ လကေ၀ခ စးပြားေရးလပငနးရငမားက ျပည၀ငခြငဗဇာ

ပတပငထားၿပး၊ ျပညပဘဏမားရ ဘဏ စာရငးမားကလညး ပတပငထားသည။

ျမနမာႏငငမ တငပ႔လာသည ေကာကမကမားက တငသြငးရန တားျမစထား ၿပး၊

သတမနဆကဆေရးတြငလညး ကန႔သတ အဆငေလာထားသည။ လသားခငးစာနာမႈ

အကအညမဟတသည အျခားအကအညမားကလညး ဆငးင ထားပါသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေပၚ ျပစဒဏခမတေၾကာငး ေၾကညာၿပးသညႏင တၿပငနက

ျမနမာႏငငမ အစးရ ပင သတငးမဒယာလပငနး ၄ ခ အား စစအစးရ၏ မ၀ါဒမားက

၀ါဒျဖန႔ခေပးေနသညအတြကဟဆကာ ဒဏခတ ပတဆ႔ မႈ စာရငးတြင

ထညသြငးေၾကညာခပါသည။

သ႔ေသာလညး အေသအခာပစမတထားသည ပတဆ႔ဒဏခတမႈမားျဖင

Page 240: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 240

ျမနမာစစဗလခပမားက ႏငငေရးျပျပငေျပာငး လမႈမား ျပလာေစရန

တကတြနးႏငပါမညေလာ။ ေမးခြနး ရေနျပနသည။

ဤတႀကမတြငလညး အေျဖက "မျဖစႏင" ဟ ေျပာရလမဥးမည။ ပတဆ႔ဒဏခတမႈေၾကာင

ျဖစလာရသည ကြကလပ တြင ျဖညဆညးရနအတြက စစအစးရတြင စးပြားေရးမတဖက

မရားပါ။ အာဆယ ၊ တရတ၊ အႏၵယ ႏငငတ႔က ျမနမာ ႏငငမ သဘာ၀ဓာတေငြ႕၊ ကၽြနးသစႏင

တျခားသယဇာတမား ၀ယယေနၾကရငး စစအစးရ အပေဖာငးေစရန ေဒၚလာ သနးေထာငခ၍

ျဖညဆညးေပးေနၾကသည။

၁၉၉၇ ခႏစ ျမနမာႏငင အာဆယအဖြ႔ သ႔ ၀ငေရာကပးေပါငးခနမစ၍ အာဆယအဖြ႔၏

အျပသေဘာခဥးကပဆကဆ မညဆသည မ၀ါဒသညလညး ဗလခပႀကးမား

ဆပကငထားေသာ သမဏလကမားက ေျပေလာေစရန မစြမးေဆာင ႏငခၾကပါ။

စစအစးရက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ဆကလကထနးသမးထားပါက မတတသာသညအဆး

ျမနမာႏငငက အာဆယအဖြ႔မ ထတပစရနပင မေလးရား ၀နႀကးခပ မဟာသယာ မဟာမကက

၂၀၀၃ ခႏစတြင ဖြငဟ ေဆြးေႏြးခေသးသည။ ေနာက ၆ ႏစၾကာသညတင

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညသည အမအကယခပဘ၀ႏင ဆကလက ရေနဆ ျဖစၿပး ယခအခါ ၁၈

လ အကယခပထပမ ခမတထားျခငးပင ခေနရသည။

ယခအခနတြင စးပြားေရးအရ ဆကဆမႈႏင ခတဆကထားသည လသားခငးစာနာမႈ

အကအညမား ျမနမာႏငငတြငး ၀ငခြငျပေရးအတြက တြနးေနၾကျပနၿပ ျဖစသည။ အထးသျဖင

အေနာကႏငငမားက တကတြနးေနၾကျခငးျဖစၿပး ဆငးရ မြေတမႈကဆငးေရးဟသည

နာမညေကာငး ယထားေသးသည။ ဤခဥးကပမႈျဖငလညး စစအစးရက အေျပာငးအလျဖစ

ေစရန အေၾကာငး မျမငမေပ။ နာဂစမနတငးၿပးခါစ အေရးေပၚအကအညမား လအပေနသည

အခန ကာလမာပင စစအစးရက မညသ႔တ႔ျပနခ သညက ၾကညျခငးအားျဖင

သသာႏငသည။

ဤသ႔ျဖင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ႁခြငးခနထားခေတာသည။ဗလခပသနးေရႊက

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အကယခပျပန ထားသည အမန႔ခမတသညေန႔ (ၾသဂတလ ၁၁

ရကေန႔) တြငပင ထတျပနေၾကညာမႈတချပ၍ ကစၥသစတရပက တြနး ချပနသည။ အကယ၍

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ခမတထားသည အမအကယခပ စညးမဥး မား အတငး လကနာ

ေနထငမညဆလငျဖင အတအကမေဖာျပထားသည တေန႔ေန႔တြင လြတၿငမးခမးသာခြင

ခစားရ ရႏငသညဟ ဆသည။

လကရ အေျခအေနမားအတငး တြကခကရလင အမနတကယ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

ျပနလည လြတေျမာကႏငေသာ အေစာဆးရကမာ ၂၀၁၁ ခႏစ၊ ေဖေဖၚ၀ါရလမ

ျဖစဖြယရသည။ ဤအခနတြင ဗလခပသနးေရႊက ေရြးေကာကပြက စတ တငးကစမကငးပ

ၿပးစးၿပ ျဖစသည။ သ႔ေသာလညး ဤအခနတင လႊတမညဟ အပခမတခ မေျပာႏငေသးေပ။

Page 241: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 241

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေရြးေကာကပြေနာကပငးကာလမားအတြကလညး ၿခမးေျခာကမႈ

ျဖစႏငသညဟ ဗလခပ သနးေရႊက ဆးျဖတႏငေသးသည။

မညသ႔ပငျဖစေစ ျမနမာႏငငအေရး ေစာငၾကညေလလာေနၾကသမားက

လာမညေရြးေကာကပြသည ျမနမာႏငငေရး အခငး အကငးအတြက ထးျခားသည

ျဖစရပတခဟ သးသပၾကသည။ တခ႕အေကာငးျမငရသမားက စစအစးရက ႏငငတကာ

ေတာငးဆခကက လကေလာၿပး လြတလပ၍ တရားမတေသာ၊ အငအားစ အစပါ၀ငႏငေသာ

ေရြးေကာကပြကငးပေပး မညဟလညး ယၾကညေနၾကသည။ သ႔ဆလင

အတကအခႏငငေရးပါတမားက ၁၉၉၀ ျပညႏစ ပါတစေရြးေကာကပြ ကာလလ

အျပတအသတ ေအာငပြခႏငသညဟလညး ဆေနသည။

သ႔ေသာ ဗလခပသနးေရႊက ဤသ႔အျဖစခမည အလားအလာ မရေပ။ ဤသ႔မျဖစေစရနလညး

သက အတတႏငဆး ႀကးပမးလမမည ျဖစသည။ ေသခာသညမာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြသည

မညသညနညးႏငမ လြတလပ၍ တရားမတ ေသာ ေရြးေကာကပြ ျဖစေပၚလာစရာ

အေၾကာငးမရေပ။

စတဓာတကဖြယ အလားအလာမာ ႏငငတကာမသားစမ ျမနမာျပညအေရးႏင ပတသက၍

တညသညရပတညခကတခ မျဖစေပၚလာမခငး အေျခအေနမားက ေျပာငးလလာဖြယ မရေပ။

ဤအေျခအေနကေရာ၊ လာမည လမား အတြငး ျဖစေပၚလာပါမညေလာ။

၀မးနညးဖြယေကာငးသညမာ "မျဖစႏင" ဟ ေျဖဆရေပဥးေတာမည။

၂၀၀၉ ခႏစ စကတငဘာလထတ ဧရာဝတ မဂၢဇငးမ ေကာစြာမးေရးသားသည Dark Clouds

Over Burma က ဆေလာေအာင ျပနဆေဖာျပပါသည။

ဗလခပရျမငႏငေဆြးေႏြးေနစဥ ေကအငအ

အေျမာကႀကးပစခတ တနလၤာေန႕၊ 14 စကတငဘာလ 2009 သမးသေတာဆင

စကတငဘာ ၉ ရကေန႔တြင ကခငျပညလြပလပေရးအဖြ႔ ေကအငအက ၄ငးတ႔တပဖြ႔

ထနးခပရာ လငဇာၿမ႕တြင အေျမာကႀကး ပစခတမႈမား ျပလပခေၾကာငး သရသည။

ႏစဘက လပခတငးတငးျဖစေနၾကသည နယျခားေစာငတပ အသြငေျပာငးလေရးကစၥႏင

ပတသက၍ ဗလ ခပရျမင ႏငေဆြးေႏြးရန ေကအငအ ကယစားလယအဖြ႔ ျမစႀကးနားၿမ႕သ႔

ထြကခြာသြားခနႏင တကတက ဆငဆငပင ယခလ အေျမာကႀကးမား

ပစခတစမးသပလကျခငးျဖစသည။

၎ေန႔နနကပငးက ေကအငေအ ဂေဒါငအတြငး၌ သမးဆညးထားသည

အေျမာကႀကးတစလကအား စစတပ စခနးရရာ ေတာငကနးမားသ႔

Page 242: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 242

ကားျဖငယေဆာငသြားသညက ျမငေတြ႔လကရသည မကျမငေဒသခ တစဥးက

အခလေျပာသည။

“ဟာ၀ငဇာအေျမာကလားမသဘး ကားေပၚမာမးကာန႔အပၿပး

ေတာငကနးေပၚေမာငးတကသြားတာ ေတြ႔လက တယ သတ႔လညး လာေျပာထားတယ

လကနကႀကးပစစမးမယ အထတတလန႔မျဖစၾကဖ႔ ” လ႔သကေျပာသည ။

ေနာကထပေဒသခတစဥးကလညး ေကအငအက လငဇာေဒသခမားအား လကနကႀကးပစရန

ႀကတင အေၾကာငးၾကား မႈရခေၾကာငး ထပေျပာသည။

“ေကအငေအက လငဇာမာရတ ေဒသခေတြက ႀကတငၿပးအေၾကာငးၾကားတယေလ အခလ

လကနကႀကး ပစမအေၾကာငးေပါ႔ မေၾကာကၾကဖ႔ေပါ႔ လငဇာမာဆေပမ

လငဇာန႔ေတာေ၀းတယ စစတပေတြထငတ တပစ ခနးမာပစခတမယထငတယ

အသေတာမၾကားလကရဘး ” လ႔ ေဒသခေနာကတစဥးက ေျပာသည။

ေကအငအတပဖြ႔မားအေနျဖင တဘကကေဆြးေႏြးပြမားျပလပေနသလ တဘကကလညး

စစေရးအရ ျပငဆငမႈ ျပလပေနသညက ယခလပရပက ေဖၚျပေနသည။

အလားတ နအဖစစတပမားက ေကအငအ ဌာနခပလငဇာၿမ႕ အနးတ၀က ေနရာမားအထ

စစအငအား အလးအရငးျဖင တပစြေနရာယမႈမားရေနေၾကာငး သရသည။

ယခေနာကဆး သတငးအရ ျမစႀကးနားၿမ႕တြင နအဖစစဘကေရးရာအရာရခပ

ဗလခပရျမငႏငေဆြးေႏြး ခၾကသည ေကအငအ ကယစားလယအဖြ႕၀ငအခ႕

ဌာနခပလငဇာသ႔ ယေန႔ျပနလညေရာကရလာေၾကာငးႏင ႏစဘက ေဆြးေႏြးပြတြင

နအဖဘကမ နယျခားေစာငတပအသြငေျပာငးေရး ျပလပရနသာ ေဇာငးေပးေျပာဆခ ေၾကာငး

သရသည။

ေကအငအဘကမ မညသ႔ဆကလပမညဆသညက ေစာငၾကညၾကရနသာရၿပး

နယျခားေစာငတပဖြ႔စညးေရး ကစၥအား လာမညေအာကတဘာလ

ေနာကဆးအေၾကာငးျပနရမညျဖစသည။

ေကအငအကမ နယျခားေစာငတပအစား ကခငေဒသလၿခေရးတပဖြ႔စညးေရးက

တငျပေတာငးဆထားသည။

လတတေလာတြင လငဇာၿမ႕တြငးအေျခအေနသည တညၿငမမႈရေနေသးေၾကာငး

ေဒသခမားကဆသည။

Page 243: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 243

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညၿပးယင နယျခားမေစာငတ

ပဂၢလေတြအလညပါပ WEDNESDAY, 02 SEPTEMBER 2009 12:12 မငးထကေအာင

http://www.yoma3.org/index.php?option=com_content&view=article&id=370:2009

-09-02-05-16-06&catid=42:2008-09-21-07-45-27&Itemid=125

“တကမၻာလးက အသအမတျပေလးစားခရတ ဗမာျပညရ႕ လြတလပေရးဖခင

ဗလခပေအာငဆနးရ႕ သမးေတာငမ ခငဗားတ႔ အေလာကအထ လပရကႏငေသးတယ။

ကေနာတ႔က ခငဗားတ႔န႔ ေသြးမေတာ သားမစပ၊ လမး/ဘာသာစကားလညး မတဘး၊

ကေနာတ႔အလားအလာက သမထကပဆးသြားႏငတယ။ တကယလ႔ ကေနာတ႔

ေခါငးညတလကမယဆရင ေနာငတခန အစြယကး အဆပမျဖစသြားတ ကပတ႔က ခငဗားတ႔

ဖမးမယဆးမယ လပလာရင အကဥးေထာငမေျပာန႔ ၾကကေတြ၀ကေတြလေလာငတ

ျခငး/ေတာငးေတာင ေလာကမာမဟတဘး” နယျခားေစာငတပဖြ႔ ကစၥန႔ပတသကၿပး လြနခတ

ဇြနလလယ ေလာကမာ UWSA ေခါငးေဆာငတစဥးက နအဖအႀကးအက ဒဗလခပႀကး

ရျမငက ေျပာဆခတာ သမးသေတာဆငအငတာနကမာ ဖတ႐ခရတာက

ျပနလညအမတရေနမပါတယ။

ဘရားသခငလႊတလာတယဆတ အေမရကနက မစၥတာ ဂၽြနယကေထာ၊ ရခပခငရေျပာခတ

ျမဝတက အမးသမး၊ လႊတေတာအမတ ဂငဝက Jim Webb တ႔ဆသေတြဟာ သပြတအ

လႈ႔ဝကသဖ စေထာက ဇာတလမးတစခပမာ ပါဝငသ႐ပေဆာငျပခၾကၿပး ေနာကဆး

ဇတသမးလကေတာ နအဖရ႕ သြားရာ လမးေၾကာငးမာ တတငးႀကးတစခပမာ

အတားအဆးျဖစေနတ ျမနမာဒမကေရစေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညတ႔ကပ ေထာင ၃

ႏစစ ထပမခမတ ခပါၿပ။ ဒါဟာ စစအစးရရည႐ြယခကက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

ဆကလကထနးသမးထားဖ႔ ျဖစတနညးန႔ လပခ လကေတာတာပါပ၊ စကားလး လလ

သကးေရးသားဖြ႔ဆၿပး လြတလပေရးေခါငးေဆာင ဗလခပေအာငဆနးရ႕ သမးမ႔ လ႔

ဗလသနးေ႐ႊက စာနာေထာကထားကာ သကညႇာစြာပ ေနအမမာ ကန႔သတအမန႔သစေတြန႔

တစႏစခြကခေစသတ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညခမာလညး ဒအမန႔ကေတာမပ အယငကထက

ကန႔သတတားဆးမႈေတြ ပခေနရတာက ေတြ႔ေနရျပနတယ။

ဒါက ဗမာအမးသား ႏငငေရးေခါငးေဆာငႀကး ဗလခပေအာငဆနးသမးျဖစလ႔၊

ဗမာအခငးခငးမ႔ ဒေလာက ညႇာတာေထာကထားလကတာပါ၊ တရားနညးလမးကမက

မစဥးစားဘ မကႏာေျပာငတကၿပး ႐သမအာဏာန႔ အသးခလက တာပါပ။ ဗမာမဟတတ

သမးတငးရငးသားခြနထြနးဥးအပါအဝင အျခားမေရမတြကႏငတ တငးရငးသားေခါငးေဆာင

ေတြက လသလပဒမေတြတပၿပး ေထာငခထားတာက ဗလသနးေ႐ႊတ႔ စစအပစ အေနန႔

လးဝသကၫာစရာ၊ မကႏာ ေထာကထားစရာမ႐ဘးဆတာ အထကက ဝ ေခါငးေဆာင ေျပာခ

သလ ပါပ၊ လကနကမဆန႔ကငေနသေတြက ေထာင ဒဏႏစ႐ညခမယ၊ လကနကကငၿပး

Page 244: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 244

စစအစးရ အလက မလကနာတသေတြက ဖမးဆးသတသငမယ ဆတာက လညး

တငးရငးသားေတြ သနားလည ထားၾကပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေပၚ အမႈဆငဖမးဆးတကစၥ က႑တစရပအေနန႔ နအဖတ႔အဖ႔

ေအာငျမငၿပးဆး သြားၿပလ႔ ဆရမာပါ၊ ဒကစၥအပငးၿပးသြားေတာ အခတဖန စစအပစတ႔က

နယျခားမေစာငၾကတ အပစရပ အဖြ႔အစညးေတြဖကက မားဥးလညလာေနတာက ထင႐ားစြာ

ျမငေတြ႔ေနရပါၿပ။ လက႐နအဖန႔ ဖနၾကား႐င တ႔ျဖစရပက သကေသတစရပက

ျပသလကတာပါပ ။အပစရပအဖြ႔အစညးတငးက မညသ႔ေသာ ပဂၢလမး ကမဆ နအဖအေနန႔

အခနမေ႐ြးဝရမး ထတၿပး ဖမးဆးႏငတယဆတာ အခရကပငးေတြမာ ျဖစေပၚခတ

ကးကန႔အဖြ႔၊ ရမးျပညအေရ႔ပငး အထးေဒသ(၁) ဥကဌဖနၾကားရငးတ႔ ျဖစရပေတြမာ

ေတြ႔ႏငပါတယ။

နအဖစစအာဏာ႐ငေတြ အေလာတႀကးစမေနတ နယျခားတပဖြ႔အသြငေျပာငးလေရးက

လကမခတ ကးကန႔အဖြ႔ ဥကဌဖနၾကားရင၊ ဖနၾကားဖးႏင ဖနၾကားရငရ႕သားႏစဥးတ႔က

လားရႈးရစခနးက ဖမး၀ရနး ထတၿပး ဆငေခၚခပါ တယ။ သြားေရာကျခငးမရခလ႔

ဒၾသဂတလ၂၃ ရကေန႔မာ ျမနမာတပန႔ရေတြက ဥးဖနၾကားရငေနအမက ဒတယ

အႀကမထပမ၀ငးရခပါတယ။ မးယစေဆးဝါးကစၥက အေၾကာငးျပပါတယ။ ေနာကဆး

ကးကန႔ပါတႏစျခမး ကြသြားတ အထ စစအစးရက ဖနတးခၿပး ဖနၾကား႐ငးေနာက အမားစ

ပါဝငတတပဖြ႔န႔ စစအစးရတ႔ တကပြမားျဖစပြားေနၿပး ေဒသခတစေသာငးေကာ

တ႐ပႏငငအတြငး ဒကၡသညအျဖစေျပးဝင ခလႈေနၾကရပါၿပ။

နအဖေရးဆြထားတ လမးျပေျမပအတငး ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာကပြ အခနမကငးပႏငဖ႔ဟာ

ေ႐ြးေကာကပြန႔ ပတသကတ နညးဥပေဒေတြက ျပညသမားန႔ ပါတအဖြ႔အစညးအသးသးတ႔က

ချပဖ႔အခနကာလ ေရာက႐ေနပါၿပ။ နအဖအဖ႔ တစဆ႔ေနတအခကႏစရပအနက

ပထမအခကျဖစတ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကစၥက ကငတြယလ႔ၿပးဆးသြားၿပလ႔ ဆရပါမယ။

ေနာကကနတ အခကတစခကက အပစရပအဖြ႔ေတြက နယျခားေစာငတပဖြ႔ေျပာငးလႏငဖ႔ပါ။

အပစရပ အဖြ႔အားလး နယျခားတပဖြ႔အသြင မေျပာငးလမခငး ေ႐ြးေကာကပြက နအဖအေနန႔

ကငးပလစတ ႐ဟနမေပၚပါဘး။ ဒါေၾကာင နယျခားတပဖြ႔ အသြငေျပာငးလ ႏငေရးက

တာဝနယေနရတ စရဖအႀကးအကဒဗလခပႀကးရျမင အပတျပငး

လကလေဆာင႐ြကေနရတာက သတငးေတြကတဆင ၾကားသေနရပါတယ။

စရဖအႀကးအက ဗလခပရျမငဟာ သကဆငတေဒသအသးသးက သြားေရာကၿပး

အပစရပပဂၢလေတြက လအပလင အခနမေ႐ြးဖမးဆးႏငေရးအတြက စစတငးမားအလက

ျမနမာစစဗဟာမႉးေတြကအစ ရ၊ ေထာကလနးေရးတ႔က အမႈဆငကငတြယနညးေတြ

လကလသငၾကား၊ ပ႔ခေပးေနပါတယလ႔ ၾကားသရ ပါတယ။ အေ႐႕ေတာငတငးစစဌာခပ

မာလညး အပစရပအဖြ႔ေတြအေပၚ ဘယလကငတြယ ဆကဆ သြားရမလ ဆတာ

မၾကာခငရကပငးေတြမာ လာေရာက ချပခၿပးျဖစတယလ႔ မြနေဒသ စစေရး ေစာငၾကည

ေလလာေနသမားက ဆပါတယ။

Page 245: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 245

မးယစေဆးဝါးႏမနငးေရးက ဗဟာတစရပလကငတြယအသးခၿပး ကမၻာကေထာကခအားေပးမႈ

ရလာေအာငန႔ တစဖကမာလညး နအဖအလက မလပေဆာငတ အပစရပပဂၢလေတြက

မးယစေဆးဝါး အမႈ(သ႔မဟတ) အျခားကစၥ အမညတပၿပး ဘယလနညးသးၿပး

ဖမးဆးအေရးယႏငေအာင ေထာကလနးေရး သလ ကလနကကစနညးေတြ၊

အဖြ႔အစညးေတြအတြငး သပလၿဖခြလ႔ရေအာင ႀကေဆာငေနၾကပါတယ။

စစအစးရဟာ မးယစေဆးဝါးတကဖကေရးက ဟနျပလပၿပး ၿငမးခမးေရးအဖြ႔မားက

စစေရးအရ ၿခမးေျခာက လာေန တယလ႔ ၾသဂတလ ၂၁ ရကေန႔ထတ ျမနမာျပည ၿငမးခမးေရး

ဒမကရကတစတပဦး Peace and Democracy Front ရ႕ေၾကညာခကမာေဖာျပပါရခပါတယ။

ျမနမာျပည ၿငမးခမးေရး ဒမကရကတစတပဦးဟာ စစအစးရန႔ အပစအခတ ရပစေရး

ရယထားၾကတ ဝ ျပည ေသြးစညးညညြတေရးပါတ UWSA၊ အမးသား ဒမကရကတစ

မဟာမတတပမေတာ (NDAA) ကးကန႔အဖြ႔၊ ျမနမာအမးသား ဒမကရကတစ မဟာမတ

တပမေတာ (MNDAA) န႔ ဒမကေရစသစ တပမေတာ (ကခင) (NDAK) တ႔က ပးေပါငးၿပး

မဟာမတဖြ႔ စညးထားခၾကပါတယ။

ထ႔အတ နယျခားေစာငတပ အသြငေျပာငးေရးအဆက လကမခၾကတ

ကခငလြတေျမာကေရးအဖြ႔ KIO ၊ ဝ ျပည ေသြးစညးညညြတေရး တပမေတာ၊ ဖနၾကား႐ငး

ကးကန႔အဖြ႔၊ အမးသား ဒမကရကတစ မဟာမတ တပမေတာတ႔ ကလညး စစေရးအရ သးျခား

မဟာမတျပထားျပနပါတယ။ ျမနမာစစအစးရတပဖြ႔န႔ ဖနၾကား႐ငး ကးကန႔အဖြ႔တ႔ဟာ

အပစအခတရပစမႈ ပကပယသြားတ အေနအထားက ေရာက႐သြားပါၿပ။ ျမနမာစစအစးရန႔

ဖနၾကား႐ငကးကန႔ အဖြ႔ေတြအၾကား ေဆြမးေပါကေဖၚတ႐ပရ႕ထမးၫေပးႏငမႈအေပၚမာ

အမားႀကးဆကလကတညမေနပါတယ။

ဆေတာ ျမနမာျပညေျမာကပငးမာ အခလအေျခအေနေတြ ႐ပေထြးေနစဥမာ

ျမနမာျပညေတာငပငးမာလညး နယျခားတပဖြ႔အသြငေျပာငးလေရးက လကမခတ

တစခတညးေသာ အပစရပအဖြ႔အစညးက မြနျပညသစ ပါတပါ။ မြနျပညသစပါတဟာ

မးယစေဆးဝါးကစၥန႔ပတသကၿပး ကငးစငမႈ႐တယလ႔ ဆၾကပါတယ။ နယစပ ေဒသ မးယစ

ေဆးဝါးတားဆးထမးခပေရးန႔ပတသကၿပး ထငးတ႔န႔လကတြေဆာင႐ြကရာမာ ေထာကခမႈ

ရ႐ေနတယလ႔လညး ၾကားသခပါတယ။ ဒေတာ နအဖအေပၚသေဘာထား တငးမာဖြယ႐တ

ေခါငးေဆာင ေတြက မးယစေဆးဝါးပဒမတပၿပး အေရးယလာဖ႔က

လကေတြ႔မာသဘာဝမကလပါ။

ဒေတာ နအဖအေပၚ ႏငငေရးအရ နအဖခငးကငးတအတငး လကေလာမႈမေပးႏငတသေတြက

ဘယပဒမ ေတြန႔ အေရးယရပါမလ။ ဒါမမဟတရငလညး

သေဘာထားအလယအလတ႐သေတြက နအဖက ခါးပကေဆာငလပၿပး ကးကန႔တပေတြလ

ပါတႏစျခမးကြေစဖ႔ ဖနတးလာႏငပါမလား။ လြနခတႏစေတြ ကတညးမာ မြနအမးသားလြတ

ေျမာက ေရးတပမေတာ MNLA က အနားယသြားခတ ဗလခပေဟာငး တစဥးက နအဖတ႔

Page 246: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 246

ေကာကယေမြးထားခပါ ေသးတယ။ နအဖေမာမနးေနတာက အေျခအေနအမးေၾကာင

အနားယသြားၾကတ မြနျပညသစပါတဝငေဟာငးေတြန႔ တပဖြ႔တစခတညေထာငဖ႔ပါ။ ဒါေပမ

နအဖက ေမာမနးသလ ျဖစမလာေသး။ ေနာကလကအငအားက ၁၀ ေယာက ထကမပလာ၊

ပလာျပနယငလညး ဒအဖြ႔ကေန ေနာကထပခြထြကအဖြေတြ ထပေပၚေပါကလာျပနတယ။

ဒလထပကြလာတ အဖြ႔ငယ ေတြကလညး နအဖကဆကၿပး အသးခေနတာက

ေတြ႔ေနရပါတယ။

နအဖအေနန႔ မြနျပညသစပါတအေပၚ ဆန႔ကငအားၿပငလာတ မညသညအပစ၊ ပဂၢလကမဆ

သတ႔ ရပတညလႈပ႐ား ႏငေရးအတြက အမးမးေသာအားေပး ေထာကပမႈေတြလပလာေနတာ

ေတြ႔႐ရပါတယ။ လက႐အေနအထားမာ စရဖရ႕ ႀကးကငမႈန႔ မြနျပညသစပါတဝငေတြက

လပႀကႏငမ အသကအႏရာယ ေပးလာႏငတ အဖြ႔ေတြလညး ႐ေန ပါၿပ။

မြနျပညသစကပါတက အလတတနးေခါငးေဆာင ႏငမငးေနာငက

ေမာလၿမငၿမ႔အနးမာလပႀကခမႈ၊ အျခား ေသာပါတဝငေတြကလညး မေအာငျမငတ

ေနာကထပလပႀကမႈေတြ တစႀကမထကမနညး ျဖစေပၚလာခတာကလညး ၾကားသခရပါတယ။

စစအစးရေထာကလနးေရးေတြန႔ ဒအဖြ႔ဝငေတြ အတတကြေနထငလႈပ႐ားေနၾကပါတယ။

မြနျပညသစပါတဝငေတြဟာ ၿမ႕ေပၚမာေသာ၄ငး၊ ေနအမေတြမာ၄ငး ယခငကလ

မမတစဥးတညး လြတလြတလပ လပ မသြားလာရၾကေတာဘးလ႔ အဒကအရာ႐ေတြ

ေျပာဆေနၾကပါတယ။

ဒလအေတာအတြငးမာ နအဖရ႕လကေအာကခ ရယကေတြထေပးပ႔တ

ၫႊနၾကားစာတစေစာငမာ သတငးတစရပ ေပါကၾကားခပါတယ။ ဒသတငးမာ

ထငးနယစပတစေနရာ႐ ျမနမာႏငင ဒမကေရစ ပနးတငလႈပ႐ားမႈအဖြ႔တြင DAB အတြငးေရးမႉး

Dr ေကာၫြန႔၊ KNU မ ေစာသမနထြနး၊ ABSDF ေခါငးေဆာငမားန႔ NMSP အတြငးေရးမႉး

ႏငဟသာ တ႔ဟာ အၾကမးဖကအဖြ႔တစဖြ႔ ဖြ႔စညးထားတယ လ႔ေဖၚျပထားပါတယ။

အစာပါအေၾကာငးအရာအရ ဒအဖြ႔အစညးဟာ ၾသဂတလ ၆ ရကေန႔မစတငကာ ၈

ေလးလးႏစပတလညေန႔ ကာလအတြငး တစျပညလး လထအကြမႈျဖစေပၚေစရန

ျမနမာႏငငအတြငးသ႔ ဥးေဆာငလႈပ႐ားသ ၆၀ ေယာကက ေဖာကခြေရးပစၥညးမားန႔ အတ

ေစလႊတထားခတယဆၿပး နအဖ စြပစြခတယလ႔ မြနျပညသစပါတက မြနသတငးဌာနေတြက

႐ငးျပခပါတယ။

ဆလခကက အပစရပမြနျပညသစပါတအတြငးေရးမႉးက နအဖတ႔သတမတထားတ

အၾကမးဖကအဖြ႔ေတြမာ အတ ပါဝငလႈပ႐ားေနတယလ႔ သတစဥးတညးက နာမညန႔တကြ

ထညသြငးေဖၚျပထားတာဟာ ႏငဟသာ အေပၚ ပါတဝင ေတြ၊ အခ႔ေခါငးေဆာငေတြ သ႔အေပၚ

အထငအျမငလြမားလာၾကေအာင နအဖက တတတဆတ စစဥေဆာင႐ြကလာ ေနၿပဆတာ

သသယပြားစရာ မလေတာပါ။ ႏငဟသာကလညး သ႔အေပၚဒလစြပစြတ

သတငးမဟတမမနေၾကာငးက မဒယာေတြကတဆင ႐ငးျပခၿပးပါၿပ။

နအဖရ႕ရည႐ြယခကကေတာ နယျခားေစာငတမြနျပညသစန႔ နယျခားမေစာငတ

Page 247: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 247

မြနျပညသစလ အဖြ႔အစညးမး ျဖစေပၚလာေစၿပး မြနအခငးခငး တကခကသတျဖတေစတ

ပစမးပါ။ ဒါကေတာ လကေတြ႔မာ နအဖအဖ႔ေအာငျမင ေနတ ကရငအမးသားေတြအခငးခငး

တကခကသတျဖတေစၾကတ နအဖရ႔ တငးရငးသား စညးလးညၫြတေရးေတြက

သကေသတစရပပါပ။ ကရငအမးသားအခငးခငးပ တကခက ေနၾကတယ။ ျမနမာတပဖြ႔ေတြ

ပါဝငပတသက ချခငးမ႐ဘးလ႔ ျမနမာကေရာ ကမၻာကပါ ဆကၿပး လမညာ ေနဥးမာပါပ။

ဒါေၾကာင နအဖအေနန႔ သတ႔ရ႕ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာကပြျဖစေျမာကႏငေရးအတြက

အဟန႔အတားေတြလ ျဖစေနရတ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေထာငခခၿပးၿပ။ ဒေတာ

ေနာကထပပတဆ႔မႈေတြလပေနတ နယျခား မေစာငတ အပစရပ အဖြ႔ေတြဖက

မားဥးလညလာေနၿပလ႔ ေစတနာမားျဖင အသေပးလကပါရေစ။

× × × × ×

မငးထကေအာင

(ၾသဂတ ၃၀၊၂၀၀၉)

အပစရပ သပနအဖြ႔မားက စစအစးရ ခးကး ေရးသားမးမခ အေထာကေတာ အမတ ၀၀၁

စကတငဘာ ၁၃၊ ၂၀၀၉

ကခင ႏင မြန လကနကကင အဖြ႔ ေခါငးေဆာငေဟာငးမားက လာမညႏစ ေရြးေကာကပြတြင

ပါ၀ငရန ႏငငေရး ပါတမား ထေထာငၾကမည ျဖစေသာေၾကာင ခးကးဖြယ ျဖစသညဟ

ယေန႔ထတ သတငးစာမားတြင ပါရသည ႏငငေရး ေဆာငးပါးတပဒတြင ေရးထားသည။

ကခင လြတလပေရး တပမေတာ KIA ႏင မြနျပညသစပါတ၏ စစေရးအဖြ႔ တ႔က ရညရြယျခငး

ျဖစသည။

ထအဖြ႔ ၂ ဖြ႔သည “အေကာငးဆး၊ အသငျမတဆး၊ အႏရာယ အကငးဆး လမးေၾကာငးက

ေရြးခယ ေဆာငရြကျခငး ျဖစတယလ႔ ဆႏငပါတယ” ဟ ခးကးထားသည။

တျခားေသာ တငးရငးသား အဖြ႕အစညးမားလညး ထ ၂ ဖြ႔ နညးတ ညႇႏႈငး ေဆြးေႏြး

တငပငေနလမမညဟ ယဆေၾကာငးလညး ေရးထားသည။

ေဆာငးပါးရငက ထသ႔ ေရးထားေသာလညး အပစရပ အဖြ႔ေခါငးေဆာငအမားစက ထကစၥႏင

ပတသကၿပး ႏႈတဆတေနသည။ စာနယဇငးမားႏင အဆကအသြယ လပေလရသ

ေခါငးေဆာငတခ႕၏ အဆအရ စစအစးရ၏ တကတြနးခကမားက ရာႏႈနးျပည

Page 248: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 248

သေဘာမတႏငၾကေသးေၾကာငး သရသည။

ယေန႔ထတ သတငးစာပါ ေဆာငးပါးရငမာ ေကာရမငး ျဖစသည။ ေဆာငးပါးရင

မညသမည၀ါမနး ထးစအတငး မတဆကထားျခငး မရေသာလညး ေဆာငးပါးတြင ပါ၀ငေသာ

အခကမားမာ စစအစးရ၏ အာေဘာ အျဖစ အမားက ယဆသည။

ၿငမးခမးေရး ယထားသည သပနအဖြ႔မားက နယျခားေစာငတပဖြ႔မားအျဖစ ေျပာငးလျပး

ကာကြယေရး ဥးစးခပ၏ လကေအာကသ႔ ေရာကရန စစဥေနျခငးမာ ထအဖြ႔မား၏

အကးအတြက ျဖစသညဟ သက ေရးထားသည။

ၿငမးအဖြ႕မား၏ “ပဂၢလက ပစၥညးပငဆငမႈမားန႔ လပဂၢလ လၿခေရးမားကလညး ႏငငေတာက

အျပညအဝ ေစာငေရာက တာဝနယသြားမာ ျဖစပါတယ” ဟ ဆသည။

ၿငမးအဖြ႔ႀကး ၁၇ ဖြ႔ ရၿပး အဖြ႔ငယ ၂၀ ၀နးကင ရေနသည။

ၿငမးခမးေရးအဖြ႕မားရ႕ “ေခါငးေဆာငပငးဟာ ဥပေဒန႔အည ၂ဝ၁ဝ ျပညႏစ ေရြးေကာကပြမာ

ပါဝင အေရြးခႏငၿပး သကဆငရာ ေဒသမားရ႕ အပခပေရး အဖြ႕အစညးေတြမာ ပါဝငခြင

ရရၾကမာ ျဖစပါတယ။ ဒါဟာ Win -Win Situation အတြက အေကာငးဆး၊ အသငျမတဆးန႔

အႏရာယ အကငးဆး လမးေၾကာငးပ မဟတပါလား” ဟလညး ေဆာငးပါးရငက

ေရးထားသည။

“တစႏငငလး တစသေဘာတညး လကနာေဆာငရြကရမယ အသြငကးေျပာငးမႈအျဖစ

လကခၾကေစလပါတယ” ဟ တကတြနးထားသည။

အပစရပ တငးရငးသား သပနအဖြ႔မားက စညးရး၊ တကတြနးခက အမားအျပား

ပါ၀ငေသာလညး နယျခားေစာင တပမားက မညသ႔မညပ မညသည အေရအတြကျဖင

ဖြ႔စညးရမညဟေသာ အေသးစတ အခကအလကမား မပါ၀ငေပ။

ထအခကမားမာ တငးရငးသားအဖြ႔မားက အႀကမႀကမ ညႏႈငးစဥက အသေပးၿပးျဖစမညဟ

ယဆဖြယရသည။ နယျခားေစာင တပမားအျဖစ ေျပာငးရန ညႏႈငးမႈမားက ယခႏစမ စတင

ျပလပချခငးျဖစေၾကာငး ျပညပ အေျခစက သတငးဌာနမား၏ ေဖာျပခကအရ သရသည။

စစအစးရ ေဆာငးပါးတြငမ ထသ႔ အသြငေျပာငးရန အႏစ ၂၀ ေစာငၿပးျဖစသညဟ ဆသည။

မၾကာေသးမက ေခမႈနးခလကရေသာ ဥးဖနကားရင ေခါငးေဆာငသည ကးကန႔သပန အဖြ႔

အေၾကာငး ေဖာျပထားျခငး မရေပ။ ထအဖြ႔အား လကနကစကရ အေၾကာငးျပျပး

တကခကလကျခငး ျဖစသည။ ထ႔ေနာက ဥးဖနကားရင၏ ျပငဘက ကးကန႔

ေခါငးေဆာငတဥးက ကးကန႔ေဒသ အပခပေရး ေကာမတဖြ႔စညးရန စစအစးရက

စစဥေပးလကသည။

Page 249: 090. Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 90

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 90 249

နယျခားေစာင တပအျဖစ ေျပာငးလရန စစအစးရ၏ ဆႏၵက ကးကန႔တပမားက ယခငက

လကေလာျခငး မရခေပ။ ထအခကေၾကာင ထးစစဆင ခရျခငးျဖစေၾကာငး အမားက သသယ

ရေနသည။ ထေဒသအား ထးစစဆငျပး ၂ ပတအၾကာတြင ေပၚေပါကလာေသာ ကးကန႔ေဒသ

အပေရးခပ ေကာမတသစက ေရြးေကာကပြ ၀ငမညဟ ေျပာၿပး၊ နယျခားေစာင တပ အျဖစ

အသြငေျပာငးေရးကလညး လကခလကသည။

ဗလခပႀကးမား ထတေ၀သည သတငးစာတြင ယေန႔ ေဖာျပထားေသာ ေဆာငးပါးက ျပညပ

သတငးအဖြ႔မားက အျပစတငလကသည။ ျပညပ သတငးအဖြ႔မားက အသြငေျပာငးေရးက

မလလားသျဖင အေႏာငအယက ေပးေနသညဟ ဆသည။