081205092 MUSTAFA ÖZTÜRK

Arazi Toplulaştırmada Uzaktan Algılama

Çalışmaları

Arazi toplulaştırma çalışmaları, tarımsal üretimin arttırılması amacıyla, küçük parseller halinde birden fazla parçaya bölünmüş, değişik yerlere dağılmış veya elverişsiz biçimde şekillenmiş arazilerin en uygun bir şekilde birleştirilmesi, şekillendirilmesi ve düzenlenmesi işlemidir.

ARAZİ TOPLULAŞTIRMA ÇALIŞMALARI

• Kırsalalanda gelişmişliğin arttırılabilmesi için, kırsal kesimde yaşamlarını sürdüren kişilerin hayat standartlarının yükseltilmesinin yanında, kırsal kesimdeki yapısal sorunların da giderilmesine gereksinim vardır.

• Gelişmiş ülkelerin birçoğu bu yapısal sorunları, 1950’ li yıllarda gerek toprak reformu yasaları ile gerekse arazi toplulaştırma yasaları ile çözmüş ve kalanını da çözmeye devam etmektedirler. Bu ülkeler, tarımda yapısal sorunların başında yer alan mülkiyet ve altyapı sorunlarının çözümlenmesi yanında parsellerin parçalanmasına engel bir politika izleyerek işletme sürekliliğinin sağlanmasını amaçlamışlardır.

Arazi toplulaştırma projelerinin kısa zamanda hayata geçirilebilmesi, planlama çalışmaları aşamasında gerekli olan verilerin, kısa sürede ve doğru bir biçimde elde edilmesine ve değerlendirilmesine bağlıdır.

Arazi toplulaştırma çalışmalarının ve haritalama işlerinin süratle bitirilmesi ve tarım yapılan alanlarda arazi kullanım planlaması ve haritalarının üretilebilmesi için Uzaktan Algılama ve Hava Fotogrametrisi tekniklerinden yararlanılmaktadır.

Arazi toplulaştırma çalışmalarının ve haritalama işlerinin süratle bitirilmesi ve tarım yapılan alanlarda arazi kullanım planlaması ve haritalarının üretilebilmesi için hava fotogrametrisinden yararlanmak gerekmektedir.

Ancak hava fotogrametrisinden yararlanmak için arazi toplulaştırma çalışmalarının havza bazında ele alınması gerekmektedir.

Hava fotoğraflarında görülen ağaçların, kültür çeşitlerinin, tarla sınırlarının ve derelerin vb. arazide ölçülmesine ihtiyaç kalmaz.

Hava fotoğrafları ayrıca, tarım topraklarının derecelendirilmesine yarayan sınıflandırma sınırlarının da arazide ölçülmesi işlerini çoğunlukla ortadan kaldırır.

Uzaktan algılama, yeryüzünün ve yer kaynaklarının incelenmesinde onlarla fiziksel bağlantı kurmadan kaydetme ve inceleme tekniğidir.Yer ile herhangi bir temas olmaksızın yerin çeşitli özelliklerinin tespiti işidir.

Günümüzde, gelişen uzay teknolojileri ile birlikte güçlü yazılım ve donanımların etkisiyle, coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ile bütünleşik uzaktan algılama (UA) uygulamaları hızla artmaktadır.

Bu sistemler elektromanyetik tayf (Electromagnetic Spectrum - EMS)’ı oluşturan görünür ve kızıl ötesi dalga boylarında, çeşitli bant aralıklarında veri toplama özelliğine sahiptir.

San Jose, California şehrinin uydu görüntüsü

UYDU GÖRÜNTÜLERİNDEN YARARLANMA YÖNTEMİNİN UYGULAMA ŞEKLİ

• Altlıkların Sisteme Girilmesi

• Uzaktan Algılama Görüntülerinin İşlenmesi ve Arazi Toplulaştırma Planlama Verilerinin Elde Edilmesi

• Yerleşim Yerleri ve Sabit Tesislerin Belirlenmesi

• Alt Yapı Sistemlerinin Belirlenmesi

• Ana Yolların Belirlenmesi

• Doğal Kaynakların Belirlenmesi

ALTLIKLARIN SİSTEME GİRİLMESİ

Çalışma alanına ait mülkiyet bilgileri, köy sınırları, yerleşim yerleri, sulama drenaj sistemi, mevcut yol sistemi, toprak bünyesi, sorunlu alanlar ve doğal kaynakları gösteren verilerin çoğu paftalar biçiminde bulunmaktadır. Grafiksel veriler bilgisayar ortamında kullanılabilir hale getirilmesi için sayısallaştırılır.

Uzaktan Algılama Görüntülerinin İşlenmesi ve Arazi Toplulaştırma Planlama Verilerinin Elde Edilmesi

Uydu görüntüsü ile sayısallaştırılmış mülkiyet haritasının üst üste çakıştırılarak birleştirilmesi sonucunda belirlenmiş olan referans alanlara göre arazi kullanımı haritası oluşturulmuştur.

Yerleşim yerlerinin, bitki, yol ve diğer sabit tesisler ile verdiği yansımaların birbirine çok yakın değerlerde olmasından dolayı ham uydu görüntüsü 4., 3., 2. band kombinasyonu kullanımı yaygındır.

Yerleşim Yerleri ve Sabit Tesislerin Belirlenmesi

Landsat 5 TM uydu görüntüsü ile ana sulama ve drenaj kanalları ile teraslamalar tespit edilmektedir.

Alt Yapı Sistemlerinin Belirlenmesi

KANAL GEÇEN BÖLGE TERASLAMASI ÇOK OLAN BÖLGE

Çalışma alanı içerisinde bulunan yol sisteminin durumu uydu görüntüleri yardımıyla kolay bir şekilde tespit edilebilmiştir.

Ana Yolların Belirlenmesi

Doğal Kaynakların Belirlenmesi

Doğal kaynakların belirlenmesi amacıyla Landsat 5 TM uydu görüntüsünün 4, 5, 3 band kombinasyonları kullanılarak % 99.93 örnekleme doğruluğu ile su yüzeyler,ormanlar,boş tarlalar tespit edilebilmektedir.

•Uydu görüntülerinin çok bantlı olması•Uydu görüntülerinden 3 boyutlu görüş elde edilebilmesi•En önemlisi uydu görüntülerinden elde edilen sayısal verilerin toplulaştırma çalışmalarında kullanılan bilgi sistemine uyumlu olması .

UZAKTAN ALGILAMA TEKNİKLERİNİ DAHA CAZİP KILMAKTA BU TEKNİĞE YÖNELİMİ ARTTIRMAKTADIR.

SONUÇ OLARAK;

hem zamandan hemde maliyetten tasarruf etmemizi sağlayan uydu görüntülerinden yeteri kadar faydalanamamakta,eski yöntemlerle çalışmalarımızı yürütmekteyiz.Avrupa da büyük kısmı tamamlanan bu çalışmalar gibi, bizde çağın gereklerinden faydalanarak ülkemizde çalışmalarımızı gerçekleştirmeli Arazi Toplulaştırma Çalışmalarında UYDU GÖRÜNTÜLERİNİ VE BİLGİ SİSTEMLERİNE daha çok yer vermeliyiz!

FAKAT ÜLKEMİZDE;

Kaynakça;

http://www20.uludag.edu.tr/~tys/ATyayin.pdf2. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri/FATIH ÜNIVERSITESI 30 Ekim 2002 BildirgesiAtaman,A.(2001),”Tarım Alanlarının Kullanımı” Türk Tarımında 2010 Yılı Hedefleri. Arazi toplulaştırma planlama çalışmalarına uzaktan algılama tekniklerinden

yararlanma olanakları,uludağ üniversitesi yayınları Müge KÖSEOĞLU Kemal Sulhi GÜNDOĞDU

TEŞEKKÜRLER !