08 tuhfetu’l uşşâkiyye (osmanlıca’dan çeviri)

Upload: ceyhunozdemir26

Post on 05-Apr-2018

259 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    1/58

    1

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    2/58

    2

    ERATTIR; cmle makamlar toplayan,

    Zannetmeyin ki sadece lm-i Zahiran,

    Gayret eyle iyi dn ey taliban!

    ekil suretle oyalanrsan ne yazk.

    TARKATTIR; yoldur, balanr gidilmeye.Gnlden Muhabbetullah akp gelmeye.

    Nefis duvarlarn para para delmeye.

    Sava meydamna gelmeyene ne yazk

    HAKKATTR; kendini tanmaktr batan,

    Gayretle yr gzn bo kalmasn yatan,

    Ayr ruhunu artk, bu topraktan tatan,

    Rabb'n daveti var, gelmeyene ne yazk.

    MARFETTR; bilinir HAKK, HAKK'el yakyn

    Bu yolu at bize Rasul'u Sakaleyn,

    Ermedi o devlete gemi mmetlerin,

    Rasul'den MENREANduymadnsa ne yazk.

    N.A.

    (MENREAN - Bana bakan Hakk' grr.)

    -2-

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    3/58

    3

    NDEKLER

    evirenin n sz .........................................................................................Fatiha'yerifin Hakikat mertebesinden izah ....................................................

    BRNC BABFarz namazlar hakkndadr

    Birinci blm : Sabah namaznn usul beyannda'dr. ........................ikinci blm : le namaznn usul beyannda'dr. ................................nc blm : ikindi namaznn usul beyannda'dr. ................................Drdnc blm : Akam namaznn usul beyannda'dr.............................Beinci blm : Hamd usul beyannda'dr. .............................Altnc blm : Teheccd namaz usul beyannda'dr. ................................Yedinci blm : Tarikat-i Aliyye-i Uakkyede, ikamet ile Salat'tn ...............

    sonunda tebihlerin heyeti beyanndadr.

    KNC BABNafile namazlar hakkndadr

    Birinci blm : rak namaznn beyannda'dr. ...............................kinci blm : Duha namaznn beyannda'dr. ..................................

    nc blm : Evvabin namaznn beyannda'dr. ...............................Drdnc blm : Teheccd- bedel namaznn beyannda'dr. ..............Beinci blm : Teheccd namaznn beyannda'dr. ...............................Altnc blm : Abdest kr, namaznn beyannda'dr. ...............................

    "HATME" KTABIN SONU

    UYKUNUN STN ..................................................................KELME- TEVHDE BALAMAK .............................................................

    MECLSTE FATHA EKMEK ..............................................................TEBH IKARMAK ..........................................................................MRDE SELAMUNALEYKM DEMEK ...............................................TEVHD VEYA HATM- HACEGAN TERTB ..........................................HATM- HACEGAN TERTB ..............................MRDE TESLMYET ..............................TALM VETELKNE RAYET ..............................ESMANIN DETRLMES .............................RYA VE VAKIA .............................EYHN RADESNDE FNA OLMAK .................TARKAT EMANET ..............................EYHN SZN STN TUTMAK .................EYHNDEN DUA STEMEK ...............................

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    4/58

    4

    EVLLK ..............................NSANLARDAN BR EY STEMEK ...................SLKUNDA STKAMET ...................KENDNDE BR EY GRMEMEK ...................EHL DNYA LE OTURMAK .............................

    DAM ZKRDE OLMAK .....................................CEHR VE HAF ZKR ....................................TARKAT NKARCILARI LE OTURMAMAK ....................................ZAHR VE BATIN TAHSL ....................................TEVHD MERTEBELER .......................................HIZIR (A.S) LE BULUMAK STEYEN K ....................................KMSEY HAKR GRMEMEK ...........................SEYR SLKUN ARTI ................................KESNTSZ ZKR ....... ....................................YEMEN FAZLETLES, SOFRA ADABI ....................................SALKN DRT EDEB ............................................OK GLMEMEK ....................................................KORKU VE MD ......................................................MEDH VE ZEM ...................................................TEVAZU VE KBR ..............................................BAYEZD' BSTAM'DEN NAKL ....................................CNEYD-1 BADAD'NN SZ ...................................BRAHM B. EDHEMN RVAYET ....................TEHECCD NAMAZI ..............................................RYASETE MEYL ETMEMEK ............................EVLYAULLAHIN HALLER ...................................

    SALK CMERT OLMALIDIR ..............................SEMA ........................SALK DNYADA YOLCU GB OLMALIDIR ...................................EVLYALARIN MAKAMLARI ............................IRAD MAKAM1NIN ALAMETLER ... ..................................GAVS, ABDAL, NKEBA, NCEBA, BDELA, AHYAR, UMD ..................................ALLAHIN YANINDAK, KIYMETN, .................................................ERATIN HAKKAT ........................................................................HIRKA, KEMER. TA, CBBE ...........................................................KERAMET ............................. ..................................NABE .................................. ..................................

    DRT TERK .............. ..................................BENLGN GNAH OLMAS ................................ ................................MAHLKAT N BADET ..................................................................LM VE ETLER ................................ ................................MRDN SEVMEK ...............................................KUSURLARI RTMEK ..........................................................................FKRN ETLER ......................................................................................HALVET VE ERBAN ............................. .................................SALKN EYHLE BAYRAMLAMASI ......................................SECCADENNLK VE EYHLK CAZETNDE USUL ................SALKN BR BAKA ZAVYEY ZYARET ......................................BRNC (TEMMME) TAMAMLAMA: TAC-I ERF RUMUZATI ................................KNC TAMAMLAMA: MRD HAKKINDADIR....................................

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    5/58

    5

    MRD KAMLN 32 VASFI ............................................................DRDNC TAMAMLAMA POST ARETLER HAKKINDADIR. ................................BENC TAMAMLAMA: DEVRAN (SEMA) HAKKINDADIR .............ALTINCI TAMAMLAMA: VAHDET- VCD SIRRI BEYANINDADIR ...................VAHDET- VCUDU ANLAMADA DLEN HATALAR ..................................

    BRNC HATA ......................... ................................ .................................KNC HATA ................................................................................NC HATA ............ ................................ ................................DRDNC HATA ................................ ...........................................BENC HATA ................................ ................................ALTINCI HATA ...............................................................................YEDNC HATA ..............................................................................SEKZNC HATA ............................. ................................VAHDET- VCUDUN SIRLARI . .................................................ERH EDENN MISRA LE HAL ...........................................................

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    6/58

    6

    NSZ

    Muhterem okuyucum:Bilindii gibi gnmz kelime ve kavramlarn en kargaa halinde yaand bir devre

    olmaktadr.

    Bu yzden ifade edilmek istenen mana gerek ynyle meydana kamamaktadr.Herkes bu szckleri kendi anladklar istikamette yorumladklarndan fikir anlamazlklarolmaktadr.

    Muhterem gnl dostlar:Byk Arif ve mutasavvuf merhum (efendi babam) Nusret Tura Hz. salnda biz

    fakire Abdullah Salahaddin Uakla hazretlerinin kaleme ald TUHFETU'L-UAKYYE (Aklara hediyeler) isimli makbu kitabn gnmz insanlarnn okuyupanlayabilecei dile uyarlamam iin vermilerdi. Nihayet sra geldi, epey uzunalmalardan sonra Rabbimin izni ile sonuland ve kitaplarmzn sekizinci srasn ald.

    Muhterem kardeim: Bu kitap dnya ve ahiret isterinin bir birine kart gnmzdegerek gnl ehli kimselerin takip etmeleri lazm gelen yolu gstermektedir. Mana

    aleminde yol almak isteyen gerek salk (hak yolcular)'nn hedefi dnya deil Rabb'larolmaldr. Bu yolda riyaset ve dnya muhabbet-i yoktur.

    Gerek tasavvuf, davay terk manay gizlemektir denmitir. Hak yolcusunun tekdavas vardr, o da nefs-i ile olandr. Epey almalardan sonra nefs'sini terbiye eden Hakyolcusu nihayet kendi varlndaki hakikati idrak etmeye balar, kendi fani Hak bakiolur. Bylece ilahi hakikatlere ve ebedi yaama ulam olur.

    Ksaca belirtilen bu Hakk'a ulama olgusunaef'al alemi itibarile Srat- mstakim (doru yol);esma alemi itibarile tarik ve zel olarak'ta tarikat;sfat mertebesi itibarile sratullah denmektedir.

    Dini terimlerden olan eriat, tarikat, hakikat, marifet kelimeleri ne yazk kignmzde ok yanl anlalmaktadr. Ksa ksa bu kelimeleri anlamaa alalm.

    eriat: Genelde sadece d grnty dzenleyen kurallar diye bilinir. Aslda isebtn mertebeleri kapsamaktadr, ne yazk ki ok dar kalp ve bilin iindednlmektedir.

    Tarikat: Bu kelimenin ifade ettii mana da ok yanl deerlendirilmektedir,Tarik yol demektir, genel deil, zel yol demektir. Bu kelimenin ifade ettii mana

    Hakk'a giden yoldan daha ksa srede Rabb'a ulamaktr. Tarikat'in grevi yolcuyuhakikat'e hazrlamaktr. Fakat ne yazk ki ounlukta olan mntesipleri veya kartlar bukelimenin ifade ettii manay ok yanl deerlendirmektedirler. Tabii ki bu hususlareletirmek bize dmez, herkes veya her gurup kendilerinden sorumludur.

    Hakikat: Genel olarak bu kelimenin ifade ettii mana da olduka yanl ve suretaanlalmaktadr. Hakikat kelimesi ifade ettii manaya ulaamamaktadr. Hakikatyaantsna ulam kimselerin yaam anlay ve tatbikatlar ok bakadr. Bu yaam dayolcusunu marifetullah'a ulatrmakla grevlidir.

    Marifet: lahi hakikatleri ve eitimim ifade eden bu kelimenin de genelde sadecelafz- yani sesi kalm. O kelimeden gerek olarak anlalmas lazm gelen mana kapalkalmtr.

    Yukarda ki ksa izahtan sonra, elimizdeki kk eserin ilgili okuyucularm byk ufukaaca, bu szcklerin gerek manalarm belirli bir seviyede ifade edeceimummaktayz.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    7/58

    7

    Sayn okuyucum bu kitab okurken n yargl ve artlanm, dar ereveli bir anlayierisinde okuma, ufkunu a genilet, dnyevi veya siyasi bir anlayla deerlendirme.Sadece Hakk'n ve Hakk'a giden yolun gerekleri iinde deerlendir.

    Daha evvelce yazmaa altm dier kitaplarmn arasnda beni en ok yoran bukitap oldu. Muhterem yazarnn ifade etmek istedikleri manalar asllarm en uygun

    ifadelerle vermee altm. Elimizdeki szcklerle ifade etmenin ok zor olduunuanladm. nk bu kitap mana aleminden, baka bir dnyadan bahsetmekte, bu gnkullandmz kelimeler ise bu gnn dnyasn anlatmaktalar. Hal byle olunca en uygunortak kullanlmaya allan szcklerle verilen manay ifade etmeye altm. Az da olsabaz kelimelerin bu gnk karlklarm lgatlar da dahi bulamadm, kelimenin iindebulunduu ak ierisinde deerlendirmeye altm.

    Muhterem okuyucularm, bu kitabn hazrlannda istemeyerekte olsa. gerek ifade vegerek manalarda baz yerlerde, kelime yetersizlikler inden anlalma zorluklar olabilir.Bunun bir baka zorluu da baz tasavvuf terimlerin ancak kendi ekilleriyle ifadeedilmesiydi. Bu kitabn daha iyi anlalmai iin o terimlerin ifadelerinin bilinmesigerekmektedir. Ancak konuyla ilgili olan kimseler bu terimlere ainadr. Bylelikle ifade

    edilmeye allan manalar daha kolay anlalabilinir.

    Elimizde olmadan meydana gelmi olan her trl hatalarmzdan evvela kitabn yazarAbdullah Salahattin Uaki Hz.'den, sonrada sizlerden zr dileriz. Allah c.c cmlemizeanlay feyzi ve bereketi versin. Bu kitabn olumasnda emei geen herkesten razolsun.

    lahi bu kitaptan meydana gelecek manevi haslat evvela yazarmz AbdullahSalahattin Uaki Hz.'nin ruhlarna ve Arapadan Osmanlcaya eviren Abdurrahman SamiHz.'nin ruhlarna hediye eyledim.

    Bu kitab okuyup iyice anlamaya altktan sonra grlecektir ki: ilgili kelimelerdeki

    manalar genelde kullan

    ld

    ndan ve uyguland

    ndan ne kadar baka eyler ifadeetmektedir. Szlerimizle fiilerimizle gerekleri ok iyi anlamak ve yaamak zorundayz.Bylece her birey ve gurup gerekleri idrak ederek, kendi gerek yerini bilmi, bulmuolsa, hi sorunumuz kalmaz herkes kol kola girer ve bir birerlerimizi hangi dncedeolursak olalm kucaklarz. Toplumumuzun acil ihtiyac budur. Biz birbirimizi sevmekzorundayz.

    Allah (c.c) 'tan bizlere bu hususlarda yardmc almam ve bizleri iyi niyet sahibiyapmasn niyaz ederim. Amin..

    25/9/1998Necdet Ard

    Terzi BabaTekirda

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    8/58

    8

    BSMILLAHRRAHMANRRAHIYM

    Her trl mertebeler ile zuhurda olan, hamd ve sena, cmle alemleri umumi vehususi, Rububiyyetinin tahsisini, zahir ve batn kemali ile tamamlayan Cenab- Rabb-mteale mahsus ve mnhasrdr'ki: Alemi ervahta ezeli kabileler zerine feyzi, rahmeti,bereketi ve ba ile erveha cisimler aleminde, saf, mcerred ruhlar, ruhlarnn

    gerektirdii ekilde cismani elbiseler ile vcd sahipleri yapt.

    Umumi, vcudu alem ile mevcut, hususi nimet ikramiyle cmertlik ederek, umuminimet ve hususiden, mucazata ve mkafata mahsus olan ahiret gnnn sahibi ve maliki,mutlak mutasarrf,

    "senegrug lekm eyyhessekalan." (Rahman 55/31)Mealen:

    "Ey insan ve cin topluluklar! sizinde hesabnz ele alacaz." Azametiyle,ikram ve intikam sahibidir.

    O zat- Celilin sfat ki: Hidayet yolunun hakiki, talibi olanlarn, makam fark'inbalangcnda, ubudiyetlerini

    "iyyake nabd" (Fatiha 1/5)Mealen:"Ancak sana ibadet ederiz" fasl celiliyle esasa dayanan ibadeti, makam farkyyeti

    bildirdi.Makam farktan kazanlm olan kurallarn nur-u ile lahut yolunun tm hakiki salik-i

    olanlar da"ve iyyake nestain" (Fatiha 1/5)

    Mealen:"ve yalnz senden yardm dileriz" beyan celilesiyle irad eyledi.

    Tecelli-i nur-u zat-i ve sfat-i ve esma-i ve efal-i, Salavat- ve daima selam habib-iazam Rasulmuz, kalblerimizin ezeli tabibi, son neb-i makbulmuz, Muhammet Mustafa

    aleyhissalatul ufiye (ifa eden) mtecceli ola ki"hdina" (Fatiha 1/6)Mealen:

    "Bizi gtr", srr ile bizleri, makam fark- cem-i ibadet le srr vahdete intikal venail eyledi.

    Makam- fark ile makam- cem-i ancak"Essrat-el mstakim" (Fatiha 1/6)

    Mealen:"Doru yola" Hususiyle vuslat yolu olup, ezeli nimete aday olanlara tahsistir.

    "Sratellezine en amte aleyhim" (Fatiha 1/7)Mealen:

    "zerlerine nimet verdiin" Tenbihiyle Rahim ve "vehhab" "hibe sahibi" olanAlla-u zlcelalin fadlu ilahisi gemiteki ihsan- Rabbaniyyesidir

    ki, i bu "Srat- mstakiym""Gayrul madubi" (Fatiha 1/7)

    Mealen:"Gazaba uramayanlarn" olup, mahbubiyet yoludur. "Veleddallin"

    "sapmayanlarn" olup, uzaklktan beri, yaknlk ile yce, kurbiyyet yoludur. Daimitecelli, gemite belirlenen kemale tabi olarak yeni dou ile doru yola nail ola.

    Bu yolun sahipleri, tabileri, mensuplarnn cmlesi vastasz tecelliye seilmi feyz-emensup ola. Amin.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    9/58

    9

    Bundan sonra i bu yazma ve tasarlama ile gelecek olan tafsilat tarikat- aliye-iUakkiye saliklerine "Tuhfet'l Uaki" (aklara hediyyeler) ismiyle naml olankitabm, uaki usulne gre adap ve erkan, tarikat- aliyesine taaluk eden "ilgili"kurallardan ibaret olup iki bab ve sonu iermektedir.

    mid-i feyzim yazmda, tevekkl ve itimadm ancak Cenab- Rabbl alemindedir.

    BRNC BAB tarikat- aliye- aliye-i Uakiyye'ye gre farz namazlarnda "yol ehli""salik-i tarik" olanlarn usul adab beyanndadr.

    KNC BAB her tarike gre nafile namazlarn usul adab beyanndadr. Kitabn"Hatimesi de "sonu'da" salike tarikat iin lazm olan muhtelif meseleler beyanndadr.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    10/58

    10

    BRNC BAB

    Tarikat-i Aliyye-i Uakiyyeye "Yce aklar yolu" "salik" "mensup" olanlarn farznamazlarndaki "adap" "usulleri" beyanndadr. Bu bab yedi "fasldan" "blmden"ibarettir.

    BRNC BOLUM

    Sabah namaznn uss beyannda dr;Ey tarik-i uaki saliki "mensubu" malumun olsun ki sabah namazm klp tebihlerim

    duasn ifa ettikten sonra, evvela euz besmele ile Fatihayerifeyi okursun, sonra yalnzbesmele ile Sure-i Bakara'nn sonunu(lillahi ma fssemavati vema fil ard). (Bakara 284-285-286) ayetinden balaypsonuna kadar okursun.

    Sonra; Besmele ile balar Yasin-i erif-i tamamiyle okursun.

    Sonra:(Sre-i Kasas 28/88)sonu,

    "Vela ted-u meallahu ilahen aburu, la ilahe illa hve, klli ey'in helikn illavecheh lehl hkm ve ileyhi trcaun" na kadar okursun.

    Sonra:Sure-i Har'n sonuna (59/18-24)"ya eyyhellezine amenttekullahe" den balayp sonuna kadar bitirirsin.

    Sonra: za cae suresini En nasr (110/1-2-3) bir kere okursun.

    Sonra:Sure-i hlas- kere,Sure-i Felak' bir kere,Sure-i Nas- bir kere,

    Fatiha-i erifeyi bir kere okursun.Sonra: Sre-i Bakara'nn ba tarafn "be ayet" (ve laikehml mflihun) a

    kadar her birisini besmele ile okursun.

    Sonra dua ile megul olursun.(Rabbena ya Rabbena tekabbel minna, inneke entessemiul aliym, ve tb aleynainneke entettevevabrrahiym, vehdina ilel hakk ve ila tariki mstakim biberaketil Kur'anil aziym, ve bi hrmeti habibike ve Rasulikel keriym, sbhaneRabbike Rabbil izzeti amma yesifun ve selamm alel murseliyn, velhamdlillahiRabbil alemiyn,)

    sonra el fatiha diyerek, evvelinde salavat ile Fatiha-erife'yi okursun.

    Sonra:Estafirullah, estafirullah, estafirullah sbhanellahi vel hamdlillahi ve la

    ilahe illallahu vallahu ekber ve la havle ve la kuvvete illa billahil aliyyil aziym.Euz billahi mineeytanirraciym bismillahirrahmanirrahiym,

    diye hlas-erif-i besmele ile okur,

    sonra otuz kere,yahut yirmi bir kere,yahud on bir kere,yahud yedi kere

    la ilahe illallah Muhammederrasulullah diye.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    11/58

    11

    Sonra yukarda belirtilen miktarlardala ilahe illallah Muhammedennebiyyullah diye,

    sonra yukarda belirtilen miktarlardala ilahe illallah Muhammed habibullah diye

    sonra yine yukarda belirtilen miktarlardala ilahe illallah diye

    sonra yine yukarda belirtilen miktarlarda "ismi hu" zikredip,salli ve sellim ala erefi nuru cemiil enbiyayi vel mrselin velhamdlillahi Rabbilalemiyn deyip

    "el fatiha" diyerek, salavat ile Fatiha'y okursun.

    Sonra: tekbir alr,yani Allah-u ekber Allah-u ekber Allah-u ekber la ilahe illalahu vallahu ekber,

    velillahil hamd, deyip sonra esselatu vesselamu aleyke ya habiballah elf salatineifi selamin aleyke ya seyyidel evveline vel aharin, vesselamu alel murseliyn

    velhamdlillahi Rabbil alemiyn, deyipsonra "selameti pir hu", dersin.

    Eer, "zaviye" de (dergah da) isen estafirullah, estafirullah, estafirullahfethiyesiyle megul olursun.

    Sonra:(Allahmme salli ala seyyidina Muhammedin ve ala al-i Muhammedin ve sellembi adedi klli dain ve devain kesiran kesira.) salavaterifesini kere okursun,

    sonrayetmi kere Allahmme ya Allah, ya Latif, ya Hafz, ya Dafig, ya Nafig, ya

    Manig, ya Rafig, ya Fettah, isimlerim okursunsonra yine elfatiha deyip salavat ile okursun.

    Sonra ya fettah hu dersin,eer zaviyede deil isen "fethiyenin" okunmasnda "muhayyersin" (serbestsin).

    Bundan sonra eer irak vakti girmi ise, irak namazm klarsn. Eer girmemi iseirak vaktine kadar dier zikirlerle megul olursun.

    Vakti girdiinde irak da klarsan sabah namaznn Tarikati Aliyei Uakiyyede adapve usul budur.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    12/58

    12

    KNC BLM

    le namaznn usul bey anndadr;Ey tarik-i uaki saliki (mensubu) le namaznn farzm snnetleri ile kldktan sonra

    evvela euz besmele ile Fatiha-erife'yi okursun,

    sonra besmele ile "Surei Mlk"- (Tebarekellezi, Mlk 67) okursun.

    Sonra: Besmele ile Sre-i Har'n sonu olan (Hvalla hllezi la ilahe illa hu)dan sonuna kadar okursun sonra istediin kadar tevhid ile megul olursun.

    Sonra: Hu ismi erifiyle megul olursun

    sonra,ve salli ve sellim ala erefi cemi il enbiyai vel mrselin velhamdlillahi Rabbilalemiyn der,

    el fatiha deyip salavat ile beraber fatihay okursunsonra "selameti pir hu" dersin.

    Yats namaznn usul aynen le namaznn usul gibidir.

    NC BLM

    kindi namaznn usul beyanndadr;Ey tarik-i uaki saliki,ikindi namaznda usul, namazn farz snnetiyle klndktan sonra,tebih ve dualarndan sonra euz besmele ile evvela Fatiha-erife'yi okursun.

    Sonra: Besmele ile "Amme" (Nebe 78) sure-i erifesini okursun.

    Sonra: Besmele ile "za cae" (Nasr 110) sresini okuyup,Sbhane rabbike rabbil izzeti amma yesifun ve selamn alel mrselinvelhamdlillahi Rabbilalemiyn,(el fatiha) deyip,

    evvelinde salavat ile Fatiha'y okursun.

    Sonra:Estafirullah, estafirullah, estafirullah, cstafirullah, sbhanellah velhamdlillah ve la ilahe illallahu vallahu ekber ve la havle ve la kuvvete illabillahil aliyyil aziym euz billahi minneeytanirraciym bismillahir rahmanirrahiym deyip,

    kere ihlas-

    erifi okursun,sonra kere felem enneh la ilahe illallah deyip

    sonra,la ilahe illallah Muhammederraslullah, la ilahe illallah Muhammed nebiyellah,la ilahe illallah Muhammed habibullah diyerek,

    sonra yanlz la ilahe illallah dersin,

    sonra "Hu" ismi erifim sabah namazndaki adedi kadar zikredersinve salli ve sellim ala erefi cemi il enbiyai vel murseliyn velhamdlillahi Rabbil

    alemiyn diyerek salavat ile beraber el fatiha deyip. Fatihay okursun,sonra "selameti pir huuuu..." dersin.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    13/58

    13

    kindi namaznn tarikat usul bittikten sonra"Hasib enfsekm kable enthasibu" (hesaba ekilmeden evvel nefislerinizi

    hesaba ekiniz) hadis-erifi zere "muhasebe-i nefs" (nefis muhasebesi) ile megulolursun.

    Muhasebenin hakikati,evvela yz kere istifar-erifisonra yz kere salavat-erife getirip,

    ikindi'den ikindiye kadar kendinden, "kavlen, figlen, fikren," (sz, fiil, dnce) ilemeydana gelen, isyan, hata, Hakk'n rzasna muhalif hallerini, tefekkr ederek en deringnlden istifar edersin.

    Eer hatas yoksa hamd ile, hakiki bir gayret ile, kraniyette bulunursun.

    "Fikir"de (dncede) nefs muhasebesi "avami" (sradan, basit) deil "havas-"

    (duygulu dnceli) olmaldr."Vein tbd ma fi enfsikm ev thf hu yhasibkm bihlahu" (Bakara2/284)Mealen:

    "Eer siz iinizdekini aklar, yahut gizlerseniz. Allah onanla sizi hesabaeker" ayet-i kerimesi ile sabittir,

    muhasebenin ikindiden sonraya tahsis edilmesi ise, ikindiden sonra "Hafaza-kiram"n (nsann yapt ileri yazmaya mahsus melekler) semaya ykseldiklerindengnahlarn mahv ile amel defterleri gnahtan temiz olmas iindir.

    DRDNC BLM

    Tarikat-i uakiyye'de akam namaznn arkasndan yaplacak usulnbeyanndadr;

    Ey salik-i sadk,akam namaznn farz ile snneti ve tebihleri eda olunduktan sonra,Euzu besmele ile evvela Fatiha-erife'yi okursunsonra, besmele ile "Sure-i Har"n sonundaki ayeti, "Hvalla hllezi la ilahe

    illa hu"danbalayp sonuna kadar okursun.

    Sonra mmkn olduu kadar yalnz "tevhid" (la ilahe illallah) ile megul olursun.Ancak "zaviyeler" de (dergahlarda) namazdan sonra yemek meguliyetine binaen, usulnamazdan evvel icra olunur.

    BENC BLM

    Tarikat-i Aliyye-i Uakiyyede "Hamd Usul" beyanndadr.Malumatnz olsun ki "zaviyeler" de (dergahlarda), yemekten sonra, yats

    namazndan evvel "hamd" ilahisi okunur, Dafg ve Muin isimleri okunur.

    Tatbikat ve okunuunu anlatmaya alalm:Mrit olan kimse euz besmele ile Fatiha-erifi ve Sure-i Har'n sonunu okur,

    sonra bu ilahiyi okumaa balar.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    14/58

    14

    HAMDYE LAHS

    Elhamdlillah Allah elhamdlillah ya Allah elhamdlillah elhamdlillah la ilaheillallah hu la ilahe illallah

    Allah bize ltfetti kr elhamdlillah,Nimetine gark etti kr elhamdlillahAllah la ilahe illallah hu hu la ilahe illallahYiyelim nimetini, velim rahmetini,Analm hasretin!, kr elhamdlillah,Allah la ilahe illallah hu hu la ilahe illallah,Yok iken var eyledi, arz- didar eyledi,Rasle yar eyledi, kr elhamdlillahAllah la ilahe illallah hu hu la ilahe illallahGnderdi doru yola, kullar kulluk eyleye,Hak bize kulum diye, kr elhamdlillahAllah la ilahe illallah hu hu la ilahe illallahHare edelim varmz, kurban olsun canmz,

    Kur'an'dr imammz kr elhamdlillah,Allah la ilahe illallah hu hu la ilahe illallahMuhammed kadem bast, efi almakt kast,Hakk'n sevgili dostu kr elhamdlillah,0f habibin yarlar, enettedir canlar,Sevenleriz onlar, kr elhamdlillah,Allah la ilahe illahe hu hu la ilahe illallah.Badadi'nin bu sz, kabul eyler niyazi,Dergaha srdm yz, kr elhamdlillah,Allah la ilahe illallah hu hu la ilahe illallah

    Hamdiye okunduktan sonra el Fatiha denir.Salavat-erife ile Fatiha okunup "selameti Pir Hu" denir.

    Sonra: kere estafirullah deyip"Allahmme salli ala seyyidina Muhammedin ve ala ali Muhammed ve sellim",

    sonra "kll dai ve devai" salavat-erifesi okunur, yz yirmi be kere ya Dafiu, ya Muin esmalar okunup,

    sonra el Fatiha diyerek salavat ile Fatiha okuyup, "ya Dafiu", "ya Muin, hu"diyerek bitirilir, (*)

    (*) Hamdiye ilahisi okunduktan sonra bu dua da okunur. Nusret babam okurdu.Allah Allah zade Allah, bu gitti ganisi gele, erenlerin namu nimeti mzdadola,

    nimeti celilullah, berakatu halilullah, efeat ya Raslullah, ler, beler, yediler,krklar, binbirler, on iki pirler, artsn eksilmesin, tasn dklmesin, glbanginebi keremi ali demi Seyyid Cemaleddin Pirimiz Hasan Hsameddin Uakikaddesallahu bisimhl bak efendimiz hazretlerinin demine devranna diyelim yaAllah Hu..... lillahil fatiha

    Salavat-erife ile beraber okunur.

    N.A. (Terzi Baba)

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    15/58

    15

    ALTINCI BLM

    Tarikat- Aliyye-i akiyye'de Teheccd namaznn usul beyanndadr.Malumatnz olsun ki:Teheccd namaz ya drt, ya alt, ya sekiz, yahud oniki rek'ate kadar klndktan sonra,

    dergahta sabah namaz ezan okunur, dergahn dnda ezana gerek yoktur.

    Teheccd namazndan sonra,euz besmele ile Fatiha-erife okunur,sonra Sure-i Har'n sonu "Hvalla hllezi" okunur,

    sonra mmkn olduu kadar tevhid-i erif (la ilahe illallah)sonra "harf-i nida" (seslenme harfi) ile "ya Allah" ismi erifi,sonra "harf-i nida" ile "ya Hu", zikri icra olunur,

    "ve salli ve sellim ala erefi cemi il enbiyai vel mrselin velhamdlillalahi Rabbilalemiyn" denir,

    sonra el Fatiha diyerek Salavat ile beraber Fatiha-erife okunur,sonra "selameti Pir Huuu....." diyerek bitirilir.

    Sonra vaktinde sabah namaznn snneti klnr,sonra ikamet edilip farz klnr, namaz tebih ve duadan sonraevvelki blmnde beyan edildii gibi uslmze gre icra edilir.

    YEDNC BLM

    Tarikat-i Aliyye-i Uakiyyede,ikamet ile Salavat'n sonunda tebihlerin hey'eti beyanndadr.

    Malumatnz olsun ki:

    Namaza durmazdan evvel Sre-i Ihlas kere okunup,"Sbhane Rabbike Rabbil izzeti Amma yesifn ve selamm alel mrselinvelhamdlillahi Kabbil alemiyn el fatiha" deyipeuzu besmele ve salavat ile Fatiha okunur.

    Sonra: Ayaa kalkp"AIlahmme salli ala seyyidina Muhammed ve ala ali Muhammed" dedikten sonraikamete balar.

    Bu suret cemaatle klnan namaza mahsus olup, yalnz klarsa akam namaznda ihlasokunmad gibi yalnz klan dahi okumaz.

    Namazdan sonra tesbihe balan

    rkennce euzu besmele ile fatiha,sonra besmele ile Ayet'el Krs,

    sonra"ehidellahu enneh la ilahe illa hve vel melaiket ve ll ilm kaimen bil kistla ilahe illa hvel azizl hakiym inneddine indellahil islam. Kl AIlahmmemalikel mlke t'til mlke men tea" denir, hisab'a kadar okunur.

    Sonra otuz kere "sbhanellah elhamdlillah Allahu ekber" denilip,sonra

    "Allahu ekber elemu ve ezamu kebiran la ilahe illallah Muhammed Raslllahla ilahe illallah Muhammed nebiyyellah la ilahe illallah Muhammed habibellah, lailahe illa hu vahdehu la erikeleh lehl mlk ve lehl hamd ve hve ala kll

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    16/58

    16

    eyin kadir. Elhamdlillah! Rabbil alemiyn vassalatu vesselamu ala RasulinaMuhammedin ve ala alihi ve sahbihi ecmain" diyerek dua edilir.

    Duadan sonra drt kere "felem enneh la ilahe illallah" vesonra kere ism-i "hu"sonra "salli ve sellim ala erefi cemi-il enbiyai vel mrselin vel hamdlillahi

    Rabbil alemiynel Fatiha" denir,euz besmele ile salavat ile Fatiha okunur.Sonra usul salavat eda edilir.

    Yats, sabah, le ve ikindi de bu tertip iledir.Akamda bir ayet-i kerime okunup dua ile megul olunur,sonra Fatiha ile birlikte salavat okunur. Sonra "Evvabin" namaz ile megul olunur,

    tebihler zaruretten akam namaznda terk olunur,ve her farzn sonunda bir salavat-erife ile bir fatiha okumak Tarikat- Aliyye-i

    Uakiyye adabndan'dr.

    KNC BAB

    Gerek Tarikat- Uakiyye gerekse her bir tarikatte devam lazm olan nafile namazlarbeyanndadr. kinci bab alt blm halinde ifade edilmitir.

    BRNC BLM

    "rak" namaznn beyanndadr.rak namaz selam ile alt rek'attr.

    Ey halis salik bilmi ol kigne doup, kerahat vakti kacak kadar ykseldikten sonra, evvela iki rek'at klmaklazmdr.

    Niyyeti, "Allah rzas iin iki rek'at irak namazn klmaya niyet eyledim" diyeklarsn.

    Sonra iki rek'at daha "Allah'n rzasna sahip olmak iin klmaya niyet ettim"diye klarsn.

    Sonra da iki rek'at daha "Allah'n razsn talep iin klmaya niyet ettim" diyerekklarsn,

    sonra euz besmele ile, esteiz billah, "nnema yti'min bi ayetina elleziyne

    iza zkkiru bihe hazzu scceden ve sebbhu bihamdi Rabbihim ve hum layestekbirun" (Secde, 32/15)Mealen:

    (Ayetlerimize ancak kendilerine hatrlatld zaman byklk taslamadan hemensecdeye kapananlar ve Rablerini hamd ile tebih edenler inanr).

    Secde ayeti okur secde eder, sonra mmknse uykuya yatarsn.

    Malumatn olsun ki;bayram namaz, irak mevkiinde bulunduundan o gn irak namaz klmak lazm

    deildir.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    17/58

    17

    KNC BLM

    Tarik-i Aliyye mntesibine devam lazm olan "duha" namaz beyanndadr.Duha namaz, selam ile on iki rek'attr.Duha vakti geldiinde drt rek'at, "Allah rzas, rzka kr iin klmaya niyet

    ettim" diye klarsn.Sonra, drt rek'at da "Allah rzas, ziyade rzk iin klmaya niyet ettim" diye

    klarsn.Sonra, drt rek'at da "Allah rzas iin klmaya niyet ettim" diye klar,secde ayeti okur, secde eder dua edersin.

    NC BLMTarik-i Aliyye mntesibine devam lazm olan namazlardan biri de"evvabin" namazdr.

    Evvabin namaz, alt rek'attir,akamn snnetim kldktan sonra, Ey derecesine ykselmeye alan salik-i sadk,

    iki rek'at kabirde yolda olmas

    Allah r

    zas

    iin k

    lars

    n,ki rek'at da kabir sualinde kolaylk olmas niyetiyle Allah rizas niyet edersin,ki rek'at da evvabin niyetiyle Allah rzas iin klarsnsonra secde ayeti okur, secde eder dua edersin. (*)

    (*) Secde de: "Ament bir Rahman secdetrrahman mafirli znb ya Rahman"diye de okuyabilirsiniz. N.A.

    DRDNC BLM"Teheccd- bedel" namaz:

    Bu namaz yats namaz vitr ile klndktan sonra, tebihlerden evvel iki rek'atoturduun halde "bedel-i teheccd" (Teheccd karl) namazn Allah rzas iinklarsn.

    Sonra; secde ayetini okur, secde edersin.

    Sonra; tesbihler ile megul olursun. Yats namaznn usuln, ifa edersin,sonra yatarsn,

    ayet teheccd edadan hastalk gibi veya dier er'i sebeplerden biri zuhur edecekolursa bu iki rek'at teheccd namaz yerine gemi olur.

    Ancak tembellik yznden teheccd klnmazsa, teheccd faziletinden mahrumolursun.

    BENC BLMTarik-i Aliyye mntesibine lazm olan teheccd namaz beyanndadr.

    Teheccd namaz selam ile on iki rek'attir.Gecenin yarsndan sonra, yahud son te birinin evvelinde klnr.

    O vakit kalkp abdest alp drt rek'at eytann uzaklatrlmas ve tesirininkaldrlmas niyeti ile Allah rzas iin klarsn.

    Sonra drt rekat da, seyr'i sulkunda yol alabilmek niyetiyle Allah'n nzas iinklarsn.

    Sonra; drt rek'at da teheccd namazn klmak niyetiyle Allah'n nzas iin klarsn.Sonra; secde ayetini okuyup secde edersin.

    Ondan sonra, dua ile telkin olunduun dersin ile teheccd uslnn vaktine kadarmegul olursun. (Teheccd uslnn vakti, birinci bab altnc blmde geti.)

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    18/58

    18

    "velmstafirine bil eshar" (Al-i mran 3/17)Mealen:

    "Seher vakitlerinde balanma dileyenler"

    "ve bil esharihum yestafirun" (Zariyat 51/18)Mealen:

    "seher vakitlerinde balanma diliyenler" mtiyazna dahil olmak iin

    yz defa istifar edersin,yz defa da salavat- erife ekersin, ki duadan evvel istifar ve salavat duann

    kabulne sebeptir.

    Ahsen ve evla olan teheccddn evvelki sekiz rek'atinde sre-i Yasin-i erifi hatimetmektir.

    Son drt reka'tinde de besmelesiz sre-i hlas' okumaktr. Zira zamm sredeayrca besmele istemez, bu suretle klnan namazda klp toplanm olur.

    Biri Kur'an'n kalbi olan Yasin-i erif,biri m'minin kalbi,

    biri de gecenin kalbi ki son te biridir.

    Niyazn kabulyle, Allah'a yaklamak kalplerin toplanmasyla "itima- mmkn"olmu olur.

    Teheccdn faziletinde baz meayih, "vech-i latif" zikreylemitir.

    Evliyaullah divan ma'neviye-i rahmani de "selasi ahr" (gecenin son te birinde)toplanrlar,

    taatlariyle Cenab- Allah'a yaklar, Cenab- Hakk dahi onlara fazl-u kerem ileyaklar,

    bu sebepten hadis-i erif de"za kane selaselleyli y'nzilllahu ila semaeddnya ve yekul min sailn

    igta seeleh ve hel min dai istecip leh"Mealen:"Gecenin son te biri olunca, Allah dnya semasna tenezzl eder ve der ki,

    "isteyen yok mu vereyim, dua eden yok mu icabet edeyim" manasna olmaklaCenab- Hakk kurb-u tecelli-i zat ve sfat le onlara "bila mekan" (mekansz) ve

    "ifaza- envar" (nurlarn feyizleriyle) tecelli eder, demektir.

    Evliyaullahn stn kutb'ul iraddr, zira vazifesi saliklerin ruhlar maneviyeyiilahiyeye yaklatrp kurbiyyet mertebesine ulatrmaktr, ki Hakk'in arzusu ve muradbudur.

    Ondan sonra stn, kutb'ul evtaddr ki; umumun ilerinin hizmetindedir, bu dahalkn muradna hizmettir.

    Murad Mevlaya hizmet, kullarn muradna hizmetten daha stndr. Byle olmaklakutb'ul irad, ayn zamanda kutb'ul evtaddr, ki stndr.

    Bu iki kutuptan biri bazen dierinden hizmet hususunda temasta bulunur. Divan-maneviden bir me'mur olmak itibariyle birliklerinden bir noktaya hizmetten saylr.

    Ey salik'i hakikat, ey tarik'i ilahide karde, ey Allahm, gecenin son te birindemcahede ile divan- ma'neviyeyi llfthiyeye dahil olmaya al, ki manevi yaknlk vekeramet le mertebe-i aliyeye nail olasn.

    Zira o vakitte evliyaullah uyumazlar.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    19/58

    19

    "Kan kalilan minelleyli ma yehceun ve bil esharihum yestafirun" (Zariat51/17-18)

    Ulaike ala hden min Rabbihim ve laike hml mflihun" (Lokman .U/5)Mealen:

    Srr ile gecede uykular az, seher vaktinde istifara devam edenler hidayeti hususi,zat-i tam kurtulu sfatna nail olanlardr.

    ALTINCI BLMAbdest kr namaz beyanndadr.

    Btn ehli tarik olanlara lazm olan, her abdest aldka iki rek'at abdest krnamaz o niyetle klmaktr.

    Ancak ikindiden akamna kadar, fecr-i sadktan irak vaktine kadar klnmaz; bu ikivakitte nafile klmak mekruhtur.

    Ey hakikat yolcusu; bilmi ol ki,umum Tariki Aliyye mntesiplerine abdestsiz durmak layk deildir. Abdestin

    bozulduka abdest al, zira sen Hakk yoluna dndnden itibaren namaza balam gibi

    huzurda saylrsn,kabre girmedike namazdan ayrlma, abdestinden de ayrlma ki mrnn sonunakadar, hayatn bir namazla geirmi gibi olursun.

    Bylece namazda gibi olan kimsenin abdestsiz olmas caiz deildir. Bu haliyle Allah'nemri "lm" (mevt) vuku bulsa, ehid rtbesiyle lm olursun.

    Velhasl abdestte devam etmek salik-i hakikiyi Mevlaya yaklatrmaya vesile olmaklamstakil bir ibadettir.

    Bylece her be vakti eda etmek istediinde abdestli olsan bile yine abdest al kinurun artar nur stne nur olur.

    Ey salik'i hakikat yine bilmi ol ki;

    ikindi namaz

    ile yats

    namaz

    n

    n snnetini senin iin terk etmek caiz deildir, zira senyolu, "fakr- hakikat" olan "havas" tansn.Havas mertebesinde olanlar iin snnetin terki caiz deildir. Sallallahu aleyhi

    vesellem efendimiz ise, "elfakr-i fahri (fakirlikle iftihar ederim) buyurmulardr. Kezasenin iin farz namazlarda cemaate devam etmek lazm ve gereklidir.

    "HATME" - KTABIN SONU"Umum Tarik-i Aliyye salikleri" cmle Hakk yolcular iin lazm ve uymalargerekli olan adab ve mes'eleler beyanndadr.

    UYKUNUN STN:Malum olsun ki: Uykunun stn yats namazndan sonra teheccd namaz vaktine

    kadar olan uyku ile, irak ve duha arasndaki uykudur.kindiden yatsya kadar, tul fecrden irak vaktine kadar uyumak mekruhtur.

    KELME- TEVHDE BALAMAK:Malum olsunki; her tevhide balandnda "feglam ennehu la ilahe illallah" lafzyla

    balanr, ikincide, ncde lazm deildir.Yine bylece her fatiha denildiinde evvelinde bir defa sonunda defa salavat-

    erife getirilir.Yalnz ikindi ile sabah usul esnasndaki istifardan evvel fatiha da ikamette vaki

    fatiha da fark namazlarndan selamdan sonraki fatihada yalnz evvelinde salavat getirilir.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    20/58

    20

    MECLSTE FATHA EKMEKMalum olsun ki;zikr meclisinde eyh bulunursa fatihayeyh syler,

    orada hazr olanlar "Allahhmme salli ala seyyidina Muhammed" derler,

    sonra hepsi birden fatihay okurlar,

    tamamnda eyh "ruh-u pak Muhammed Mustafa'ya salavat" der

    "hazirun" orada hazr olanlar "Allahmme salli ala seyidina Muhammed" derler,sonra eyh "cismi pak Muhammed Mustafa'ya salavat" der.

    Orada hazr bulunanlar yine "Alahmme salli ala seyidina Muhammed" derler.

    Sonra yine eyh "ravza-i pak Muhammed Mustafa'ya salavat" der.

    Hazr olan aklar da hemen "Allahmme salli ala seyyidina Muhammed" derler.

    Malum olsun ki;salike eyh huzurunda kim olursa olsun, el fatiha demek asla caiz deildir.

    Yine, malum ola ki,Namazn dualarn bitirdikten sonra, "bedel-i teheccd" namazndan bakasnda,

    fatiha ile beraber salavat okunur.

    TESBH IKARMAKVe yine malum olsun ki:Salike eyh huzurunda tesbih karmak da caiz deildir.

    MRDE SELAMN ALEYKM DEMEK:

    Ve yine malum olsunki:Bir salikin mridine "esselamu aleykm" demeside caiz deildir, zira tazimeaykrdr.

    Keza eyh ile de "muaraza" (ihtilaf) caiz deildir. eyhin sz zahirde hata bile olsa,o hatay kendi sevabna tercih eder. Hzr (a.s.) ile Musa (a.s.)'n muamelesi gibi.

    Keza her ne vakit mridinden bir ey almak lazm gelse eline pmedike almaz.

    TEVHD VEYA HATM-I HACEGAN TERTBYine malum olsun ki:

    eriate muhalif olmayan hayrl bir muradn hasl olmas iin, tevhid veya "hatm-ihacegan" icrasn murad eder isen, ancak Sallallahu aleyhi vesellem efendimizin ruh-u

    akdes-i erirleri in, eshab, tabiin, mctehidin, tarikat-

    aliden evliya-

    umumi ruhuerifleri in, ve mridinin, meayihin, salikinin ve cemi ehli iman ervah- erifi iin,okunup, sonra dua ile hayrl muradn meydana gelmesine ervah- eriflerinden mededumulur.

    Sonra muradn hasl olmas iin salavat ile fatiha okunur,sonra cemaat ile sesli yedi kere istifar getirilir,sonra yedi kere "Allahmme salli ala seyidina Muhammed bi adedi kll dain

    ve devain kesiran kesira" salavat okunur, sonra tevhid okunmaya balanr.

    Hatmi haceanda ise istifar ve salavat, eyh, sessiz okur.Sonra sadat- Nakibendiyye ye niyaz yoluyla el fatiha diyereksalavat ile fatiha okunur.

    Hatmi hacegana balanr, bittiinde sadat- kiramn ervahlarnn isimleri birer birerzikrederek sevab hediye olunur,

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    21/58

    21

    sonra yalvarma ve dua ile yardm isteme yoluyla, eyh muradn hasl olmas iin elfatiha der, cemaat salavat ile birlikte sessiz okur.

    Kraat esnasnda ra yakmak mstehaptr,hatmin sonunda helva yemek mstehaptr.

    Duadan evvel bir ar-erifokunur,gzel olan tevhidden sonra "Allah, Allah" ismi celalini,sonra "Hu" ism-i erifim yeterli miktarda cemaat ile okumaktr.

    Sonra bir yasin,ar-erifokunupsonra muradn hasl olmas iin dua okunur.

    Herhalde sevab cenab- risalet aleyhi efdalttahiyye efendimizin ruhu paklarna vesair enbiya aleyhimsselam ve evliya kuddise esrarahm ruhlarna hediye olunur.

    Zira dnya iin evradla megul olmak salike mnasib deildir, uzaklna sebep olur.

    HATM-I HACEGAN TERTB:Hatm-i hacegar tertibiMteaddit suretle olur, birini beyan edelim.Evvela besmelei erife ile yedi kere fatiha okunur.Sonra yz kere salavat-erife okunur.Sonra Sure-i "elem nerah leke" yetmi dokuz kere okunur.Sonra besmele ile sure-i ihlas bin bir kere okunur.Sonra yz kere salavat-erife okunur.Sonra yz kere besmele ile fatiha okunur.

    Bu tertip ile adedlerinin esrar malumdur.

    MRDE TESLMYET:Malum olsun ki:Salik kendini eyhinin kemaline tesliminde daim olmas lazmdr. Mrid huzurunda

    "gassal" (gusledici) elindeki meyyit gibi olmal.

    Mrid de salikde diledii gibi tasarruf edip, mridi velayet suyuyla ykar,"gayriyyeti" "hades ve huds" (sonradan meydana gelen) eylerden "cenabetinden"tahir eder, temizler.

    Onun iin mrid elindeki mrid, gassal elindeki meyyit gibi olmas lazmdr denilir.

    Ve "Mridim beni sevmiyor" diye zann etmemelidir. "Belki beni herkestendaha ok seviyor" zannnda bulunulmaldr.

    Mridine her emrinde itaat etmelidir, zin almadka hi bir i ilememelidir. Sonderece kadirinas olup tazim etmelidir.

    Her szn bin hikmet telakki ederek irat szleridir diye tatbik etmelidir. eyhininstnde kimseyi grmemelidir.

    TALM VE TELKNE RAYET:Talim ve telkin olunan "evrad" (virdleri) "ezkar" (zikirleri) "taat" (taatler)inde

    devam zere olmaldr.Seyr-i sulk'un tahsilinde acele etmemelidir. Sulk esmalarndan telkin olunmad

    esmay zikr etmemelidir ve zikir etme tnlebinde de bulunmamaldr, nk her esmann

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    22/58

    22

    "alameti muhsusa"s (kendine has iareti) zuhur etmedike zikr'in deitirilmesi caizdeildir, zuhur ettiinde deitirilmesi kat'idir.

    Telkin edilmeyen ismi vird etmekte de, mridinden sual etmekte'de zarar vardr.

    ESMANIN DETRLMES:

    Mrid salik'in esmasn deitirmeyi murad ettiinde sa eliyle mridin sa elinitutar, eyh salik ile beraberce keretekbir alr,

    tekbirden sonra esmay, mride kere telkin eder, kalbe vurdurmak suretiyleicra eder.

    Sonra el fatiha diyerek, cmlesi salavat ile beraber Fatihay okurlar,sonra salik getii esmalar yzer kere her gn devaml vird ederek, telkin

    olunduu ismi de daima zikr eder.RU'YA VE VAKIA:

    Ru'ya ve vakalardan bir eyi gizlemez, grdnden bir eye ziyade ilave eylemez,grd ryalarn tabirim sual etmez, eyh dilerse tabir eder dilerse etmez.

    EYHN RADESNDE FNA OLMAK:Salikin iradesi eyhin iradesi ile beraber olur, iradesini eyhin iradesinde ifna eder.eyhinden bakasnn szne kula itibar etmez; doru da olsa, zira eytan Haksuretinde hile eder.

    TARKAT EMANET:eyhi hrka, ta gibi tarikat emaneti teklif ederse, tereddtsz ve severek gnl

    huzuru ile kabul eder.

    EYHN SOZUNU STN TUTMAK:

    eyhin szn fiilini (yerine gre) ebevey'ninin (anne babas

    n

    n), szne fiiline stntutar. Pederinden validesinden daha ok szne fiiline itaat eder, zira peder ile valide, buvcudu fani'nin sebebidir. Mrid ise vcd'u bakinin sebebidir.

    EYHNDEN DUA STEMEK:eyhinden ne dnya, ve ne ahiret iin dua istemesin. Kendisi kendisine dua etsin,

    yalnz mhim bir hal zuhur ettiinde eyhine arz etsin. Dnya ve ahiretten, kef vekerametten hi bir ey istemeyip, ancak mridinin murad ettiini istesin.

    EVLLK:Eer "mcerret" yani bekar ise slk'unu tamamlayncaya kadar evlenmesin, eer

    evli ise "mcerret" yani bekar gibi olmaya gayret etsin. (*)(*) Not: Evli olan saliklerin bu dengeyi ok iyi kurmas mutlak gereklidir. Bekar gibiolmas, kendi cihetindendir. Eine kar ise, btn mesuliyetlerin! sorumluluklarm engzel ekilde yerine getirmelidir. N. A.

    NSANLARDAN BREY STEMEK:nsanlardan mmkn olduu kadar uzak durmaa almal, ne kendisi ne de bakas

    iin hi bir ey istememeli, ve her eyini Hakk'tan istemelidir. Ve Cenab- Hakk'a herhususta tevekkl halinde olmaldr.

    Esteizu billah:"Ella tettehiz min dni vekila" (sra 17/2)

    Mealen:"Beni brakp bakasn vekil tutmayn" ayet-i celilesine hali mutabk olmaldr.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    23/58

    23

    SULKUNDA STKAMET:Zahir ve batn slkunda istikamet zere olmaldr.Esteizu billah:"Festakm kema mirte ve men tabe meake" (Hud 11/112)

    Mealen:(Ey Muhammed! Sen beraberindeki tevbe edenlerle birlikte emrolunduun

    gibi dosdoru ol." ayeti kerimesinde emir olunduu gibi istikametinde dikkatli olmaldr.

    KENDNDE BREY GRMEMEK:Mridin talimatlarna devamla beraber, kendinde hal grmemeli, cmle halka

    "vasl- ilallah" (Allah-a vasl) olmu nazar ile bakmaldr.

    EHL DNYA LE OTURMAK:Kimseye "hased" (kskanlk) nazar ile bakmamal, ehli dnya ile gereksiz yere

    oturmamaldr.Esteizu billah

    "Vela temddenne ayneyke ila ma mettagna" (Taha 20/131)Mealen:Kendilerim snamak iin, dnya hayatinin ss olarak bol bol geimlik

    verdiimiz kimselere sakn gz dikme ayet-i kerimesindeki mana zere kimseninmalna hrs ile bakmamaldr.

    DAM ZKRDE OLMAK:Ne ynden olursa olsun, ve hangi tarikattan olursa olsun, ne ile megul olursa olsun

    hi bir halde zikirden gafil olmamaldr.eyh mer Nesefi ve mam- Vahidi ve Abdullah Tahavi hazretleriyle, muasrlarnn

    ve "muhakkikin" (tahkik ehli)nin bir ksm,

    Esteuz billah"Ya eyyhelleziyne amenzkrullahe zikran kesira ve sebbihu hu bkraten veesua" (Ahzab 33/41/42)Mealen:

    Ey inananlar! "Allah' ok ann, o'nu sabah akam tebih edin."Ayet-i kerimesinin tefsirinde,"Cenab- Hakk' ayakta, oturmakta, salkta, hastalkta, gecede, gndzde, karada,denizde, gizlide, akta, skunda ve harekette herhalde, "tehlil" (la ilahe illallah) ve"takdis" (kutsallatrma) ile Hakk'a layk bir suretle ok zikir ile zikr etsinler" diye tefsirbuyurmulardr.

    CEHR VE HAF ZKR:Ancak u kadar varki: "cehri" (ak) zikir daha "efdal" (faziletli) dir, zira zikrullah,

    ilahi farzlar, cmlesinden olduundan, ilahi farzlar ak olarak ilan etmek, gizli olarak zikretmekten daha faziletlidir.

    Cehri zikr'de gafilleri uyandrmak ve eytan "tard" etmek (uzaklatrmak) meziyetivardr.

    Nitekim mer (radyallahu anh) a "Kur'an- Kerim-i niye sesli okuyorsun?" diyesual ettikleri vakit "uyuyanlar uyandrr, eytan tard ederim" diye cevapvermilerdir.

    Rivayet olundu ki:Aleyhisselatu vesselam efendimiz mam- Ali kerremallahu veche'ye hususi bir hcre

    de lisani zikr'i cehri olarak telkin buyurmutur.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    24/58

    24

    Telkin ekli yle olmutur. "Murabba" bada kurmak (*) suretiyle oturduu haldesaadetli gzlerini yumarak kere tekrar ederek telkin buyurmutur.(*) Karlkl olarak el verenin arkas kbleye gelmek zere yere oturup, diz dize el ele,gnl gnle balanp bulunduu mertebenin zikrinin telkin edilmesidr.

    Bazlarna gre de, "gizli kalp zikri" daha faziletlidir.

    Nitekim rivayet olunur ki. Sallallahu aleyhi vesselem efendimiz, Ebubekir Siddk(radiyallahu anh) a "hafi" (gizli zikr-i) "gar-i erifde (maarada) telkin buyurmutur.

    Telkin yle olmutur: Saadetli dizleri zerine oturup mbarek gzleri yumulu olduuhalde kere tekrar etmek suretiyle vaki olmutur.

    Ayeti Kerime'de Esteizu billah"Ve men egrade an Bikri fe inne leh maieten danken ve nahuruh

    yt'vmelkyameti egma" (Taha 20/124)Mealen:

    (Benim zikr'im den yz eviren bilsin ki; onun dar bir geimi olur ve kyamet gn deonu kr olarak hasrederiz) buyurulmutur.

    Zikrden yz evirenlerin, kabirde azap iinde, kyamette a'ma olarak har olacaklarmak olarak bildirmektedir.

    Yine bylece, salike lazm olan ehli zikrden uzaklamamaktr.Ayet-i Kerime'de: Esteizu billah,"Fes'el ehlezzikri in kuntum la talemun" (Nahi 16/43).

    Mealen(Bilmiyorsanz zikir ehline sorun)

    ve yine esteizu billah:"Vela yrk bi ibadeti rabbihi ehade." (Kehf 18/110)

    Mealen:"Rabbna kullukta ortak komasn" buyurulmaktadr.

    TARKAT NKARCILARI LE OTURMAMAK:Salik'e layk olan,marurlar (gururlular),mnkirler (inkarclar)muannid'ler, (inatlar) ile "mutaassp" oturmamak lazmdr,

    ta ki vctlarndan, ahlaklarndan, mteessir olmasn.

    inkarclarla oturmann zarar, zenginlerle oturmaktan daha zararldr, zira inkarcyolda olanlar, fukara, tarikat mensuplarndan nefret ederler.

    Hak yolunda olan salikleri tahkir ederler, hallerinden haberdar olmazlar. Tarikatsalk'i olanlar cahil zannederler, kendilerini ise, alim zannederler.

    ZAHR VE BATIN TAHSL:Halbuki zahir tahsili ile yalnz lafz ile manay renirler. Kur'an'n ise lafz, manas

    haddi, hakikati, matla- fyzat ve hkm vardr. Lafzyla manadan bakas ise kef vetecelli ile bilinir, kef ve tecelli ile bilinen hakikat ise telaffuza gelmez.

    mam-a'rani, kuddise srrhl sbhani "vakl envar" da beyan eder ki:"Her kim ilmi iareti "ibare"den (cmle, metin) tahsil etmek isterse "muhali"

    (olmayacak bir ey'i) talep etmi olur".

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    25/58

    25

    mam- Gazali, kuddise srruhil ali "hya u'ulmiddin" de der ki:"malumat", "lafz"dan (szden) alnrsa hatas ok olur, lakin insanlarn ou ilmi

    felsefeyi ve ilmi kelam bilmeyen kimseye alim demezler".Halbuki mutehid imamlar bu gibi alimleri "zem" (knama) edip ehadetleri makbul

    deildir," dediler. Bazlar da arkalarnda namaz klnmaz diye mani olmaya alrlar.

    TEVHD MERTEBELER:Ancak; ilmi "marifet-i tevhid-e" "medar" olan (yer mahal) malumat sahipleri,Ayet-i Kerime'de, esteizu billah"Vema miru illa liyagbdllah" (Beyyine 9/5)

    Mealen,"Dini yalnz Allah-a has klarak O'na kulluk etmek" Nazm celilini,Ebulleys tefsirinde "litevhidi vellahi" (tevhid Allah iindir) diye tefsir edip,"cemi ktb ilahide" ancak emri ilahi, ibadetin ma'rifeti tevhid ile emir olunmutur"

    diye zikredilmitir."badellah" (Allahn kullar) bu tevhidin misli ile mkelleftirler.eriatte bu tevhid mertebe-i ula "yce mertebedir".

    Tevhidin dier mertebeleri de pek ok olup zikri hu kk risaleye s maz. (*)(*) Kelimeyi Tevhid isimli kitabmzda geni bilgi vardr. N.A

    mam- Hccetl islam Gazzali "hya"da demitir ki:"Bilmi olun ki: Tevhidin mertebeleri vardr.Tevhid ze, zlerin zne, kabua, kabuklarn kabuuna ayrlmtr. (*)

    (*) Ef'al, Esma, Sfat, Zat mertebelerinin tevhid-ieriat, tarikat, hakikat, marifet mertebelerinin tevhid-i N.A.

    Cevizin ii ve dyla bu temsil zayf akllara akletmeleri (dnmeleri) iindir.Cevizin stnde iki trl kabuk vardr. i z yandan ibarettir.

    1. Cevizin st kabuu, lisan ile tevhid olup "la ilahe illallah" deyip kalbinin gafilolmasdr, yahud "mnkir" (inkarc) olmasdr.Bu ksm mnafklarn tevhididir, "nez billahi teala" bu halden "Allah'a snrz"

    2. kinci kabuk lafz tevhidin manasn itikad etmektir ki; umum-u m'minin itikadve tastiki budur.

    3. nc tevhid-i "Hakk'n nuruyla" keif yolundan mahededir.Bu, "makam- mukarrabiyn" dir ki, mahlkatn ve eyann okluunu, okluu ile

    beraber "Vahidl Kahhar"dan, (tek ve Kahhar olan Allah'dan) zuhur ettiini grr. Buksm birinci zdr.

    4. Drdncs "vcut'ta (varlk'ta'ki) "kesret" (okluk) dm, ortadan kalkmolup, ezeli olan tek vcudu mahededir, ki: bu da siddkyn mertebesidir: "lbb-ihakiki" (zler z) olur.

    Bu mertebeye sofiyi kiram "fenafit tevhid" ismini verirler, zira bu ksmn tevhid-i,vahidden baka bir ey gremedii cihedden vahid-i mahede de mstarak olduu iinkendi nefsini de gremez. Tevhid de kendini nefsinden kat-i olarak, kendini grmemigibi olur. "nne ni" (mutlak ben'in) uuruna girer.

    te bu ksm tevhid gnahlardan korumaya ve muhafazaya vesile olup, Allah-u zlCeale taat ve slk ile Allah-a itiyak arttrp kalbini dnya sevgi ve balarndantamamiyle temizleyerek marifet-i ilahiyenin kemaline nail eyler.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    26/58

    26

    HIZIR (a.s.) LE BULUMAK STEYEN K:Yine "hya"nn baz yerinde zikreder. Bu makama nail olmulardan bazlar derler ki:

    "Bir gn kalbimde Hzr (a.s.) dan mhim bir eyi sormak iin Cenab- Hakk'tan Hzr ilebulumak iin duada bulundum, kemalli bir yneli ile buluma imkanm oldu. Dedim ki:"Ya Eb-ul Abbas (*) bana duadan bir ka kelime ret ki; onunla mahlukatn kalbinegirmekten gizleneyim, onlarn yannda benim kymetim olmasn, beni kimse bilmesin,

    salah hal ve diyanette kemalime muttali olmasn" (**)(*) Eb-ul Abbas Hzr (a.s.)'n lakabdr. N.A(**) Bu gr o makama erenlerin hepsine has bir gr deil, merep, anlaymeselesidir. N.A

    Hzr (a.s) cevabnda:(Allhmme's-bl ala ketf srrike ve hutta ala srr-i evkat-i meciyyike

    vec'alni fi meknn-i gaybike, vahcbni fi kulb-i halkike)Mealen:

    (Ey Allahm, senin srrm anlamada bana kolaylk ver, senin icabet edecein vekillerinsrrm anlamakta bana kolaylk ver ve beni gaybnda sabit kl, beni halk ettiklerininkalblerinde gizle.)

    "Duasn oku" diyerek gaib oldu, bir daha ne grdm ne de grmeyi arzu ettim. Bukelimatn devamm her gn terketmedim.

    Hikaye olunur ki, bu zat o derece zelil ve kymetsiz tutulurdu ki; hatta yolda grncektlenen insanlar bile onunla alay ederdi. Yk tard, ocuklarda bununla oynarlar,hakaret ederlerdi. Bu halde msterih olur, kalbinin selametini muhafaza eder, halininistikametini zatile tahsil ve tekmil ederdi.

    Evliyaullah'm hallerinde ki: tahammln neticesi olan bu gibi kemaleti ehli hakikatintalib ve "ragip" (rabet edici) olmas lazmdr. Bu gibi harika-i ahvalde evliyaullahgizlidir. Gururlu ve dnya sevgisiyle dolu olanlar, evliyaullah- belirli bir kyafette vesarkl olduu halde, iyilik sever halk ve ilmiyle mehurlar arasnda, zahid, ileri gemi

    riyaset sahipleri iinde bulmak isterler halbuki Allah-u Aziman'

    n evliyaullah'a olangayreti, onlar meydana karmaktan muhafaza ve mani olarak onlar daima gzleyip"Evliya-i tahte kubabi la ya'rifhm gayri" "Benim evliyam benim kubbeleriminaltndadr benden bakas onlar bilmez" buyurulmutur.

    Aleyhisselatu vesselam efendimiz ise, Hadisi erifi'ndeRubbes'asin egbera ztamreyni la y'behe bihi lev aksame alellahi le

    eberah."Kendisinin iki hurmas ve arazisi olmayan (deersiz) nice kimseler var ki:

    eerAllah'a yemin edecek olsalar Allah onlar muhakkak tasdik eder." (Yeminlerini yerinegetirir) buyurup,

    evliyaullah insanlarn adetleri zere olmayp zannettikleri halde bulunmadklarmbeyandr.

    KMSEY HAKR GRMEME:Yine salike layk olan, kimseyi kendi nefsinden hakir grmemektir. Mahlukattan kim

    olursa olsun kimseyi kimseden ayrmamaktr. Her ferdi Hakk'a olan nispeti itibariylevahidiyet kayna vechin den feyz alan (tutan) itibari bir nazarla bakmaktr.

    SEYR SULKUN ARTI:Yine bilinmelidir ki:Slukun artlarndan biri de az yemek, az uyumak, az konumak,insanlardan uzlet edip ekinmek, irad sahibinden telkin olunarak mezun olduu

    zikre, nefesini alp verirken devam edip, zikir ile nefes almas lazmdr.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    27/58

    27

    KESNTSZ ZKR:Yine bilinmelidir ki:Her halde kesintisiz zikir'e devam rlnek iin zikir'e bir ey art koulmad. Salike

    zikirden hi bir vakit hi bir halde, ayrlmamak lazmdr. Ancak inzal vaktinde ve kerihyerlerde kalben zikr eder, lisan ile zikr etmez.

    Lakin zikrin teskinde art vardr, temiz yerde oturmak, kbleye doru karanlk biryerde bulunmak, kamil bir taharat ile zikr etmek, gzleri yumulu, sadan sola olmak,huzuru kalb ile manasn zikr etmek, dizleri zerine, yahud bada kurup oturmak, kalbinimridi vastasyla Hakk'a rapt etmek, mridi vastasyla Hakk'n nazarnda olduunudnp, mridini ilahi feyz kap bilip, o kapdan feyz beklemek lazmdr.

    Zira gelecek bir eyin kapdan beklenmesi sebebiyle, dnyevi bile olsa hi bir eytalep edilmemelidir. Ancak mrid vastasyla talep etmak lazmdr. Dnyevi, uhrevisaadetini mridin rzas sebebiyle talep etmelidir.

    ekavetinde" (Kt ilerinde) mridin reddi ve gazab olduunu bilmelidir.Zira validenin rzas Allah'n rzas, gadab Allah'n gadab olduu hakknda hadis

    vardr.

    Mrid ise hakikatte ruhani valide makamnda'dr. Mridinin hizmetini farzlardanbaka her eye stn tutmaldr.

    YEMEN FAZLETLS, SOFRA ADABI:Salik iin yemein en faziletlisi "livechillah" (Allahn vechine) nail olmas iin yedii

    yemektir. (*)(*) Bu yemekler vahdet yemekleri yenen yerlerde irfan sofralar"dr. N. A.

    "Hasbetenlillah" (Allah rzas iin) bir rzka nail olmaya kadar ise rzkn faziletlisidir.Nur'dur akln aydnlatr.

    Yemek esnas

    nda su imek, soan ve sar

    msak gibi a

    r koku veren yiyeceklerimelaikeye eza etmemek iin yememelidir.

    Yemee tuz ile balayp tuz ile bitirmelidir.

    Yemekten sonra elhamdlillah zadellah, elhamdlillah ala klli halin venimetin elhamdlillah, hamden yvafi niameh ve ykaf meridehAllahmmerzuk, ecsadena bil helal verzuk kulubina binurul kemali, verzukervahina bi mahedetil cemali, gibi dualarla dua edip

    fatiha ile beraber salavat okuyup,sonrahazr olanlardan ehil olan birisiNur-i nebi kerem-i ali dem-i srr sultan- Hsamettin Uaki derkenhazr olanlarn cmlesi huu derler.

    Sonra kalkarlar yerlerine otururlar,evvela mridin eline su dklr, elinin ykanm suyu temiz bir yere dklr.

    Mecliste baka bir eyh varsa o da yalnz olarak elini ykar.

    Sonra mridin sa tarafndan el ykamaya balanr, sol tarafa gelinceye kadarayrmakszn su dklr,

    bu tertip ile hizmet edilir.

    Yahud,

    mridin sa tarafndan balayp sol tarafna kadar ykandktan sonra mrid en sonykar, ki ellerinin suyu cmlesinin sularnm stne dklm olsun.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    28/58

    28

    Velhasl mridin ve meayihin el ykanm sularnn stne su dkmek caiz deildir.

    Su dkerken sa ayann ba parman sol ayann ba parma zerine kor, solelini de sol tarafna koyar.

    Mrid elini ykarken feyz kesilmemesi iin suyu kesmez.

    Zikirden hasl olan hararetin zerine souk su imekten saknmaldr.

    Halvette, mridinin izin tayini ile "intihap" ettii (setii) eylerden baka bir eyyiyip imez.

    SALKN DRT EDEB:Salikin drt edep ile edeplenmesi lazmdr.- eriat edebi,- hizmet edebi.- Hak edebi,

    - hakikat edebi lazmdr tafsili bu risaleye smaz.

    OK GLMEMEK:Salik ok glmemelidir, zira glmek gaflettendir, kalpteki feyzi mahveder.Hadis-i erif mealinde Eer benim bildiimi bilseniz az gler ok alarsnz buyurulmutur.Ayet-i Kerime de: "Esteiz billahfelyedhak kalilen felyebkm kesiran cezaen bima kan yeksibn" (Tevbe

    9/82)"Mealen

    Artk, kazandklarnn cezas olarak az glsnler ve ok alasnlar" hkm nazil

    olmutur.

    KORKU VE MD"Mekr-i"lahiden (hile) emin olunmamaldr. Zira alameti hsran olduuna,"esteiz billahFe la ye'men Hu'krallahi illel kavml hairin" (A'raf 7/99)

    Mealen"Allah'n dzeninden" mekr'in"den ancak mahv olacak millet gvende olur" Ayeti

    delildir, rahmetinden de mitsiz olmamaldr,ki rahmeti: mid etmek emir olduu Esteiz billah"Kl ya ibadiyellezine esrafu ala enfsihm la taknatu min rahmetillahi"

    (Zmer 39/53)Mealen:

    "Ey Muhammedi De ki: "Ey kendilerine ktlk edip an giden kullarm! Allah'nrahmetinden umudunuzu kesmeyin" Buyurulmutur.

    Bilmi ol ki"Beynel havfve reca" "korku ve mid aras" mrn yaanmas gerekir.

    MEDH VE ZEM:Salik-i hakiki medih edenlerin szleriyle ferahlanmaz,

    zem edenlerin szleriyle de gamlanp mahzun olmaz.Medih ile zem, yannda msavi olmaldr. Zem edeni de gybet etmez.

    Kemal hlasn alameti budur.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    29/58

    29

    TEVAZU VE KBR

    Tevuzu-u adet edinip daima tevazu sahibi olmaldr, kibir, ve hakir grmemertebeden dmeyi, tevazu ise, ref-a yani mertebelerin ykselmesine sebeb olduu

    "men tevazu-u rafeahullah-u ve men tekebbera vuzuahullah-u""Kim tevazu ederse Allah onu ykseltir, kim gururlanrsa Allah onu alaltr." Hadisi

    erifi ile sabittirler.

    BAYEZD' BSTAM'DEN NAKL:Hadimi (Kuuddisesirruhu) hazretlerinin Tarikat- Muhammediyyesinde, Bayezid'den

    naklen demitirki; otuz sene ibadeti alarak yklendim bir "kail" (szc, syleyici) grdm bana

    dedi ki: "Ya eba yezid. Allah-u Azimann hazineleri ibadetle doludur. Allaha vasl olmakistersen "zl ve ihtikar-" (hor ve hakir olmay) nefsinden kabullen diye tenbih eyledi"

    CNEYD- BADADPNN SZ:

    "Seyyidu't-taife" (bu taifenin, topluluun efendisi) Cneyd-i Badadi, (kuddisesrrhu'l-ali) dedi. Rivayet olundu.Cuma gn meclisinde derdi ki: aleyhisseatu vesselam efendimiz Hadis-i erif'inde

    "ahr zamanda" "zaim" (kefil, kendilerine ltuf edilenler) kavme arzuludur" Szbize olumam olsa idi ben size vaaz ve nasihat makamnda oturmazdm, diye bu yollayapm olduu yardmn sebebini aklard.

    BRAHM B. EDHEMN RVAYET:brahim Edhem'den rivayet olunmutur ki:

    mrmde eye ferahladm gibi bir eyle ferahlanmadm.Birisi zerime kk abdest dkld vakit,

    Birisi gemide btn yolcular

    n alaylar

    na maruz kald

    m vakit,Biri de kendi yaptrdm camim'den iddetle dvlerek kovulduum vakit "mesrur"(memnun, sevinmi) oldum" diye ifade etmitir.

    Bu gibi "kemali zl" (horiuk, hakirlik) ve tevazuu mcydana karmay istemek,tarikat ve hakikatin, kudsi hallerine senet makamnda olmakla tevazu ve zillet evliyannhalidir. (*)(*) Evliyaullah'n ok deiik ve tahmin edilemez perdeleri vardr. Sulk'un balarndazillet ve tevazu mutlak lazmdr, fakat evllyaullah'n asaleti de tamdr. Hepsinin deiikzuhurlar vardr. N.A.

    Salik, bu gibi kudsi hallere uymaya gayret etmelidir. Mahlukatn kk bykcmlesine merhamet nazar ile bakmaldr.

    Her trl halinde "hccetullah" (Allah'n delili) olan Kur'an'a mracaat etmelidir.Kur'an'n hakkn muhafaza etmelidir ve dnya da az bir eye kanaat edip isyan hatasnaitilmemelidir. Huzuru azamet-i lahide, maherde, durdurulaca gn unutmamaldr.

    TEHECCD NAMAZI:Gece namaz ile gndz orularm oaltarak devam etmelidir.Ayet-i Kerime'de "Bari-i lemyezel" "ezeli ve ebedi" olan Allah-u Teala Hazretleri

    Kelam Kadimi ezelinde, gece namaz hakknda Esteizu billah"Kumilleyli illa kalilan, nsfeh evinkus minh kalilan, evzid aleyhi."

    (Mzzemmil 73/2-3-4)Mealen:

    "Gecenin yarsnda istersen biraz sonra istersen biraz nce bir mddet iin kalk"buyurulmutur.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    30/58

    30

    Yine Ayet-i Kerimede Esteizu billah"Ve minelleyli ve teheccet bihi nafileten lek" (sra 17/79)

    Mealen"Gecenin bir vaktinde kalk senin iin nafile hkmnde olan teheccd namazm kl"

    denir.

    Yine Ayet-i erife de "Esteizu billah"Anil medacii yed'une Rabbehm havfan ve tamaan" (Secde 32/16)

    Mealen:"Byklk taslamayarak Rablerini verek yceltenler vcutlarm yataklarndan uzak

    tutup korkarak ve umarak Rablerine yalvaranlar" Emri ile gece teheccd namaznnklnmas glendirilerek tavsiye olunup klanlar Cenab- Hakk'n vd bildirilmitir.

    RYASETE MEYL ETMEMEK:Salik, dahi yolunun selameti iin kalbi riyasete meyil talep etmesin. Riyasete

    muhabbet eden salik "felah" bulmaz "kurtulu"a eremez.

    Her meclise dahil olmasn,zulmet sebebi, kesret gailesi, sebebi olan hallerden,feyze mani olan ehli dnya, ehli gafletten uzak dursun,vekalet, vesayet, ve istikametine mani olacak dnya ilerinden, hallerinden,mahluk ve zararl hayvandan saknd gibi saknmaldr.

    - Zaruret halinde affedici olmal,- azlk halinde temiz olmal,- hizmet halinde edebli olmal,- beeriyet halinde kanaat ehli olmal,- dininin emrettii eylere smsk bal olmal.- Her eyin okluundan uzak durmal.

    Meayih-i sufiyeye, bedensizler gibi itibar etmeli,"ekabir'e" "kibar ehlullah"a hizmet edenler gibi, istikametle hizmet etmeli,

    meayihe olan kalbi tevecchlerini kaybetmekten muhafazada olmal.Meayihden akl llerinin dnda meydana kan kelimeleri inkar etmemelidir.

    EVLYAULLAHIN HALLER:imam- Gazali (Kuddise srrhul ali) demitir ki:"Bir hakikat ilminde nihayete vasl olduundan "avam" (cahil halk) "kaba insanlar"

    bunlar talamaya balar, hakikat szlerini snrl akllar ile, ilim d cinnet geirme veyakfr halidir derler"

    Dier mevzuunda demitir ki:Allah-n rzasnn peinde olanlar taklid ehli, cahillerin nazarnda, Kafirden zan

    edilmeleri vaciptir.

    Son mevzuunda da demitirki: Nakil olundu ki:"ns-i billah" "Allah'a dostluk" makamna nail olanlar mnacat ve halvetlerinde

    istifar haliyle geni bir affa uurlu olarak tecelli itibari ile Musann aac gibi (*)kendilerinden "kelimat-i Aliye" "yce kelimeler" meydana gelir.(*) Musa (a.s.) Tur danda aatan gelen hitap,

    "inni enallahu la ilahe illa" (Ta-Ha 20/14)Mealen

    "phesiz ben Allah'm benden baka ilah yoktur" N.A.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    31/58

    31

    O kelimeler, o makarna gelmeyen taklidi avam yannda kfrdr. Avam o kelimeleriisteseler kfrdr derlerdi, Halbuki; ehli "ns-i billah" o kelimelerle mertebelerde"mea Allah" "Allah ile beraber" ykselilerine iarettir ki: o makam onlar tarlar. Ve omakama nail olanlar layktr, dierlerinin onlar taklid etmeleri caiz deildir, demitir.

    Dier mevzuda bni Abbas R.A. esteiz billah,

    "Allahllezi halaka seb'a semavatin ve minel erdi mislehnne, yetenezzellemru beyne hnne" (Talak 65/12)Mealen:

    Yedi g ve yerden de bir o kadarn halkeden Allah'tr bunlar arasnda emriniindirir"

    Allah'n her eye kadir olduunu ifade eden ayeti kerimesinde "eer gerek tefsirinizikr etmi olsaydm beni mutlaka talardnz.

    Dier rivayette, "kfrme hkmedersiniz" diye nakletrnitir.

    Netice, eyh-i Ekber Kuddise sirruhu bu hususta beyan eder ki,"Eer bir veliyi, eriat hududu haricinde kelam sylediini grr isen o kelam ondan

    "makam- Kurb-u velayet" ve "knh marifet" "velayet yaknl" ve "marifet

    hakikati" itibariyle zuhur eder.

    Hakikatin aklanmasnda, Davud- Kayseri temsil yolundan Aleyhisselatu vesselamefendimiz, "yere bir ip uzatlm olsa ylece Allah-a deer" mealinde ki Hadis-i erifgibi....

    Yine bunun gibi"kulum nafilelerle bana yaklamakta. Devaml olursa kulumu severim

    sevdiim zamanda, kulumun kulanda iiten, gznde gren olurum," Hadisieriflerinin emsalleri gibi, diye beyan etmilerdir.

    Makamat- marifet i lahiye yi aklayan Hadisi eriflerin, ileri dereceleri muayyen,tenbihat Muhammediyeden, hakikatlerin kefine ve esrar- lahiyenin mahedesine ait

    olanlar Aleyhisselatu vesselam efendimizin, makam-

    irfan

    velayet-i Muhammedidenmeydana kp, Nbvvet ve risalet makamna deildir, diye beyan eder.

    Bu tafsilattan bilin ki;Arifi billah olanlarn halleri, szleri, makamlar, vardr ki; had ve akldan haritir.

    "Akl- cz" (kk akl) ve zahir ilim ile anlalamaz.Tarikat yolcusu olanlarn bu gibi hallerden hi birini inkar etmemesi lazmdr. Her ne

    kadar salik olan akl ve ilim sahibi ise de cz-i akl sahibi olanlar anlyamazlar. Halbukisufiyi kiramn kudsi halleri ve ulvi kelamlar akl- czn stnde ve ilerisindedir. Birhallerini inkar eden kimseler ebediyyen "iflah olmaz" kurtulua ermez" saknmaklazmdr.

    SALK CMERT OLMALIDIRSalik-i hakikiye layk olan zati cmertlik, kalbi kanaat sahibi olup, kendisine Cenab-

    Hakk'n verdii rzktan bol bol ihsan edici, kiilik sahibi olup, kin ve hileden saknmaslazmdr. Btn hallerden bir halini kimseye bildirmemesi, nefsine, havas na muhalefettedaim olmas lazmdr.

    SEMA:Sema- inkar etmemelidir. Sema'n erbab- eshab- vardr. Nefs-i l, kalbi diri

    olanlara mahsustur. Bu hale vasl olmadka namaz, oru, vird ve zikr ile meguliyet dahaiyidir.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    32/58

    32

    SALK DNYADA YOLCU GB OLMALIDIR:eyh ehabeddin-i Verdi, demitirki:Yine salik-i hakikiye lazm olan kalbi hazin, benzi solgun, gz yal, sahib-i beka

    olmak, ameli salih, zekas fukara zineti zhd, Rabb Kerimin yolda olmaktr. Yine gizli veaikarda kendi ameline dikkat edip lm halinde gzel amel ve ahlak ile irtihali yksekolmaldr.

    Hadis-i erif mealinde (Dnya da garip gibi ol, veya geici yolcu gibi ol ve kendini ehlikuburdan bil, dnyadan kt gn, geldii gn gibi, temiz vasf ile gide. Yarn kyametgnnde isminin hangi ksmda olduu cennet topluluu iinde veya cehennem topluluuynnde bulunduunu bilmeli) diye ifade edilmitir.

    EVLYALARIN MAKAMLARI:Ey salik-i hakiki bilmi olki: Evliyalar arasnda makam bilmek istersen, kendine nazar

    eyle eer halinde Allah-n rzasna mutabk hal grrsen bu cahillerin makamdr.

    Eer yalnz kusur, ksr, grrsen, bu saliklerin makamdr.

    isyandan baka bir hal grmez isen, salik-i mntehi (sona eren) yolun sonunayaklaanlarn makamdr.

    Eer ne hayr ne erden bir ey grmez isen, Evliyalarn ilk makamdr.

    Eer kendini de grmez isen, "skat- izafet" etmi (izafi, sonradan oluan eylerindmesi) ile "masiva" (Haktan gayri eylerin) olumasna mani olmak ile oluan haleerimek Evliyaullah makamdr.

    Bu makam sahibi hi bir ey-i grmez ancak her ey-i Hakk'a dnm, Hakk'ta faniolmu, Hakk'la baki olmu grr.

    Bu makamdan da geip de, kendini Hakk'ta fani, Hakk'

    kendinde baki grmekmakamna eriirse "Feyz-i Hak" (Hakkin bereketi, ilmi) perdesiz olarak irad iinmeydana gelir.

    Gassal'n (ykaycnn) suyu maksul'e (ykanana) getii gibi o makam sahibinden desalike "Feyz-i sari" (Sirayet eden, geen feyz) geer.

    RAD MAKAMININ ALAMETLER:rad makamnn alameti, Hakk'ani bir vcut kazanmak, (Mi'rac'dan sonra) halkn

    "ezasna" skntsna sabr etmek, halk stn grp, onlara gzellikle muamele etmek,tevazu etmek, dman olmadan maksatsz hareket etmek. Sulklerinde yardmc olupalmay ve gayreti n planda tutmak arttr.

    Nitekim:Salli aleyhisselatu vesselam efendimiz, hidayet yoluna gtrcmz, seyyidimiz,

    Raslumuz, mridimiz, bu ekilde kemaliyle muamele buyurduklar gibi ahlak sahibiolmak lazmdr.

    Bu makam Allah'in ve peygamberin yannda makamlarn en stndr, bununstnde makam olmaz.

    Her ne kadar bu makam sahibinde maddi harikulade haller, kefi kerametbulunmazsa da bu makam sahibi hakkle varisi enbiya'dr.

    Edebi menfaat kula fayda salamakladr. nsanlarn hayrls "nas'a" (insanlara)hizmette olandr, insanlarn hay rina olan eye hizmet edendir.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    33/58

    33

    GAVS, ABDAL, NKEBA, NCEBA, BDELA, AHYAR, UMDEbudderda'dan nakil ile "Trmz" rivayet ederki: Aleyhisselatu vesselam efendimiz

    buyurmularki:Peygamberler "arzn" (yerin) direkleri idiler, onlar sona erince onlarn yerine

    Cenab- Hak yce bir kavmi bedel eyledi. Onlara "Abdal" (varlklarn Hakk'a bedelverenler) denir. Yerin direkleri onlardr.

    Sehavi: kitabnda, rivayet ederki:"Nkeba" (vekiller) yzler, meskenleri "maribdir" (Msrdan ileri Kuzey Afrika)

    "Nceba" (asil soylular) yetmiler'dir, meskenleri Msr'dr

    "Bdela (aklszlar, akllarn Hakk'a verenler) krklardr, meskenleri am'dr.

    "Ahyar" (iyi ve faziletli olanlar) yedilerdir. Bunlar karada seyyahlardr

    "Umd" (gvenilen dayanlan kimse) drtlerdir, yerin drt kesinde olurlar,

    "Gavs" (yardma imdada yetienbirdir, meskeni Mekke'dir.

    Umumi ilerden bir ihtiyaca maruz kaldn vakitte,bu erefli zatlar'danevvela Nkebaya (vekiller) yzler sonra Ncebaya (asil soylular) yetmiler sonra Abdala (arzn/yerin direkleri) (varlklarn Hakk'a bedel verenler) sonra Ahyara (iyi ve faziletli olanlar) yediler sonra Umd'a (gvenilen dayanlan kimse) drtlerboyun bkp yalvararak niyaz eyle.

    cabet ederlerse ne ala, eer etmezlerse

    en sonra "Gavs'a (yardma imdada yetienbiriyi hal ve niyaz ile dua ederlerse herhalde duaya icabet olunur, meselesi tamam olurdiye yazlmtr.

    Bu bahiste baka trl de rivayet olunmutur."Kulb-u Enbiya" (Peygamberlerin kalpleri) zere tertip olunduunu ve her iki

    rivayetin hakikatte bir olduunu anlatmak iin Cenab- Pir Salahattin Uaki Efendimiz bumakamda "fefhem" (hemen anla) diye kamil akl mensubu olan Enbiyaullahun kalplerizere olmak ve hakikatte bir beldeye mensubiyetle kaytl olmadn anlatmak iin"fefhem" (hemen anla) demitir.

    Muhammed Parisa: Faslul hitab'nda Al-a ddevle'i Ahmed-el Simnaniden naklendemitir ki:

    Ahmet Simnani derki:Toplant halinde bir topluluu grdm, "nisbetleri'ni" (mensubiyet) sual ettim,

    nisbetimiz "sofiye" dir, tabakatmz yedidir,- talibin tabakas, mridin tabakas,- sonra salikin, sonra sairin, sonra tairin,- sonra vasilin, sonra kutb'un tabakasdrki: kalbi Muhammed-i zeredir.Bu zat-erifKutb-ul irad, Kutb-ul Abdal,kalbi israfil zere olduu gibi

    Kutb-ul rad mertebesi,yldzlardan Sheyl'i cenubi (gney yldz) dedikleri bir yldzdr ki Yemen vilayeti

    ynndedir.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    34/58

    34

    Akik ta, rengini ondan alr. Yldzlarn cisim olarak by, ziya menfeati ynndenefdali ve kemallisidir.

    Kutb-ul evtab ve kutb-ul abdaln mertebesi ise "cediy" imal yldz (olak)mertebesidir ki; insanlarn ounun gznden gizlidir.

    Son olarak, Darekutni ifrad da bn-i Abbas'n Aleyhi Ekmelttahiyyat Efendimizdenrivayet ile ihra ettii Hadis-i erifte,

    Hzr ile lyas, her sene Hac mevsiminde buluurlar, her biri dierinin ban traeder, bu duay okurlar ayrlrlar:

    Bismillahi mae Allahu la yesukul hayra illalahu,Bismillahi mae Allahu la yesrifssi illallah,Bismillahi mae Allahu ma kane min ni'metihi feminellah,mae Allah ve la havle ve la kuvvete illa billahi.

    Mealen:Allah'n adyla Allah ne dilerse o olur. Allahtan baka hayra sevkedecek yoktur.Allah'n adyla Allah ne dilerse o olur. Ktl tasarruf ettirecekte ancak Allahtr.Allahn adyla Allah ne dilerse o olur. Nimetlerden de Allah'n verdiinden bakas

    yoktur.Allah ne dilerse o olur. Allahtan baka g ve kuvvet yoktur.rivayet etmitir.

    Sonra Aleyhisselatu vesselam efendimiz buyurmutur ki;"her kim bu duay sabah akam kere okursa yangndan, boulmaktan,

    hrszlktan, eytan errinden, ylan, akrep sokmasndan, zalimin errinden,Allah c.c o kimseyi emin eyler."

    Ahmed b. Hanbel Zhd'de bu rivayeti ziyade ederek,Hzr ile lyas Aleyhisselamn Ramazan- erifi Kuds- erifte tuttuklarn beyan

    etmitir.

    Mecmau'l-Akaid'de "btn akaid kitaplar

    nda"Enbiya'nn Aleyhimsselam drd haydrHzr, lyas yerde,bir desa, dris gktedir diye beyan edilmitir.

    ALLAHIN YANINDAK KIYMETN;Yine bilmi ol ki:Senin Allah'n yannda kymetin, Allah'n senin yanndaki kadri kymeti nispetindedir.

    ERATIN HAKKAT:Yine bilmi ol ki:eriat, akln zdr, eriatin z, hakikattir.Akl, eriati; eriat da hakikati muhafaza eder.

    Her kim aklsz er-i iddia ederse, iddialar "sahih" deildir, zira Cenab- Hakk akl-kamil olanlar mkellef klp, mecnun ve ocuklar mkellef tutmaz.

    Her kim hakikati, eriatsz iddia ederse, iddias "sahih" (geerli) deildir. Busebepten, seyyidt taife Cneyd-i Badadi, Kuddse srrah, demitirki;

    Ehlullah'n nail olduu ilmi hakiki, ki Bizim ilmimizdir. Kitabullah ve snnetiRasulllah ile mukayyettir (kaytldr)

    yani hakikat ilmi, kitap ve snnet ile amel edenlerden gayrisinde hasl olmaz.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    35/58

    35

    Kitap, snnet ile amel eriattir, ki Aleyhisselatu vesselam Efendimiz (nnellaheeddebeni fe ahsene te'dibi) buyurduu, Edebi lahi ile gzel edeblenmek, ancakkendisine izhar olunan adab-eriattir.

    Her kim eriat ile amel ederse, edeplenmi olur,hem kim edeplenmi olursa, vasl olur,kurbiyyet edeplenmeden mmkn deildir.

    HIRKA, KEMER, TA, CBBE:Yine bilinsinki: salikehrka, sikke-i erife,kemer, siyah mest, cbbe giymek caizdir.

    Tekmil sulk edenlerin seccade-i irada oturmuu ise, tacerifi giyer,rida kuanr, asa alr.

    salikin giydii hrka yalnz beyaz, siyah, yeil olabilir.eyh iin her renk elbise giymek caizdir.

    Yine bilinmelidir ki:Tarikat- Aliyye-i Uakiyye sikkesialt terki iaretle alt blmdendir.

    Salik nefs-i mutmainneye geldiinde hrka giydirilirve Uaki salikleri sa brakmazlar, balarn tra ederler.Bunlarn her birinde acayip iaretler vardr fakat bu risalenin msaadesi yoktur.

    Eer Mrid, salike arakiye, hrka, kemer giydirmek isterse1. evvela tekbir alr per,2. sonra yine tekbir alr ptrr,3. nc tekbirle giydirir, (salavat Fatiha) der,

    salavat ile beraber Fatihay

    haz

    r bulunanlar

    n cmlesi okur.Yine bilinsin ki:Her ne vakit Tacerife el srecek olur isen,kimin tac olursa olsun pmedike el srme,gerek giyerken gerek karrken,gerek bir yerden bir yere koymak iin olsun her halde pmek adaptandr.

    KERAMET:Bir m'min bir m'minde bir harikann zuhurunu grse keramete hamletmesi layk ve

    mnasiptir, zira kerameti tasdik eden ehli keramettir, zira tasdik siddkyyet alametidir.

    NABE:Keza "inabe" ettii (boyun bkp balama) eyhine bir iyilik nazar ile bakp men ve

    imtina ettii eylerden saknmak lazmdr.Belki iyilik edene hidayete istidat verip sevk eden Cenab- Allahtr, ki kul kraniyete

    medyundur.

    Kur'an- Keriym'de Esteizu billah"Yemnnne aleyke en eslem kul la temnn aleyye islamekm, belillah

    yemnn aleykm en hedakm lil imani" (Hucurat 49/17)Mealen:

    "Ey Muhammed: Mslman oldular diye seni minnet altnda brakmak isterler: de ki:

    (Mslman olmanzla beni minnet altnda ttmayn. Hayr: eer doru kimselerseniz, siziimana eritirmekle, Allah sizi minnet altnda brakr.)" Ayeti Kerimesiyle men edilmitir.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    36/58

    36

    DRT TERK:Yine bilinmelidir ki: Salik'e drt terk lazmdr. Bunlar,

    1. terki dnya,2. terki "ukba" (ahiret)3. terki vcd,4. terki de terk etmektir.

    Dnyay terk etmenin lzumu udur, zira dnya ehline ahiret haram, ahiret ehlinednya haramdr.

    Ancak terkten murat elden karmak deil, dilden karp, kalbi dnya malnameyilden temizlemektir.

    mam- Gazali beyan ederki:Zhd, mal yok etmek deildir, kalbi mal muhabbetinden salim klmaktr.

    Sleyman Aleyhisselam ok byk mlke sahip iken, yine makam zhdde idi. Zirakalbinde mala kar meyil ve muhabbet olmamas zhdde arttr, yoksa maln olmamasart deildir.

    u duay ara sra okamaldr."ilahi, ilahi, ilahi, halasna anil eyai bilmelahiyye ve erina hakaikal eyaikemahiye"Mealen:

    Ey Allahm! Ey Allahm! u oyun ve elenceden ibaret olan eyadan bizi uzaklatrve bize eyann hakiki mahiyetini gster

    BENLNN GNAH OLMAS:Yine bilinmelidirki: "Mevcudiyetin" bir gnahtr, ki hi bir gnahla kyas

    olunmayacak derecede byk gnahtr.

    RAsl vahitken ikinin vasl mstaid olur,Cehlile taksimi vahid eyleyen cahid olur,kilikte vuslat olmaz ferdi vahiddir Hda,Vahidi taksim eden oldu hdasndan cda.

    ZAHIAsl tek olan ikinin birlemesi mmkn olur,Cehli yznden tek-i taksim eden inkarc olur,kilikte kavumak olmaz tek ferttir Huda,Tek-i taksim eden olur Hdasndan "cda" (ayr)

    MAHLUKAT N BADET:Yine bilinmelidirki: Amel ve ibadeti mahlukat iin terk etmek "riyadr" (iki yzllk,

    gsteri). Mahlukat iin ilemek ise kfrdr, "fefhem" hemen anla.

    LM VE ETLER:Salik'e"Mevt-i izdrari" (fiziksel lm) gelmeden evvel"mevt-i ihtiyari" (isteyerek nefsinden lmesi) ile lmesi lazmdr."Mutu kable ente mutu" (lmeden evvel olunuz) Hadis-i erifi ile emir olunmutur.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    37/58

    37

    lmn eidi drttr:1. "mevt-i ahmer" (krmz lm),2. "mevt-i ebyad" (beyaz lm),3. "mevt-i ahdar" (yeil lm),4. "mevt-i esved" (siyah lm) dr.

    Salikin bu lm eitleriyle nefsini ldrmesi lazmdr.

    MRDN SEVMEK:Salike hakikatte, her halde mridin! nefsinden, malmdan, validesinden ve

    ocuklarndan, cmle insanlardan ziyade, tabii bir sevgi ile sevmesi lazmdr. Eer tabiisevgi ile sevemezse akl sevgisi ile sevmesi lazmdr. Nitekim getiimiz blmlerdeHadis-i erif'de bu mealde geldiinden dikkat edilmesi lazmdr. Gerek Mrid ise"ulamay billah'tan" olmakla "vereset-l Enbiya" dan (Peygamberin varisi) saylan olmaklabu sebeble o muhabbet aslna dnm olur.

    KUSURLARI RTMEK:

    Yine bylece, salike lazm olan her kim olursa olsun m'min kardeinin aybnrtmektir.Nitekim mer'ul Faruk radiyallahu anh'dan rivayet olunur ki; Aleyhisselatu vesselam

    efendimiz saadetli minberine kp, yksek sesle dediler ki:Ey lisaniyle iman edip kalbine nasibi olmayanlar! Mslmanlara eza etmeyiniz,

    mslmanlar edepsiz gstermeyiniz tehir etmeyiniz, gizli kusurlarn meydana kartmakiin ktlk etmeyiniz. Her kim m'minin kusurunu meydana koyarsa, Cenab- Hakk onunkusurunu gizli yerde bile olsa meydana karr."

    Dier hadis mealinde,"Her kim bir m'mini edepsiz ve kt gsterirse, ktledii eyi kendisi ilemedike

    dnyadan kmaz".

    Dier bir hadiste:"Bir kul, bir kulun kusurunu rterse, Cenab- Hak'ta kyamet gnnde onun kusurunu

    kyamet ehlinden rter". "Baz kavilde hesabn af eder" diye aklama yaplmtr.

    FKRN ETLER:Yine bilinmelidir ki: Fikir drt ksmdr.

    1. eytani fikir,2. Nefsani fikir,3. Meleki fikir.4. Rahmani fikirdir.

    Zira fikir ya dnya ya ahiret iindir.

    Mutlak dnya iin olan fikirya eriata muhaliftir, (bu ksm fikir eytanidir),ya eriate mutabktr, (bu ksm fikir nefsanidir)

    "Ukba" (ahiret) iin olan fikirya cennatidir, hayat koruma oluumuna dayaldr, bu ksm fikir melekidir,yahud yalnz Rahmana dayanmaktadr, bu ksm fikir Rahmanidir.

    Eer salik evvelki ksm tefekkr ederse Hakikatte "cnp" makamndadr. Hakk'ndivanndan uzak olur, gusl vaciptir. Guslde fikrini bu gibi trl trl tefekkrlerden

    ykseltip Rahmani fikirde karar klp durmas lazmdr.Malmdurki:

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    38/58

    38

    ki ayr fikrin zihinde toplanmas caiz deildir, zira zihin basit olup "terkip" (birleik)olan eyi kabul etmez.

    Ey saliki hakiki, Ayet-i Kerime mucibince Esteiz billah:"Minkm men yridddnya ve minkm men yridl ahirah" (Al-i mran

    3/152) buyurulmutur.

    Mealenbazlar yalnz dnyay talep edendir, bazlar yalnz ahireti talep edendir

    Allah-u Aziman- talep eden hakkikat ak nerededir?Her kimin matlubu Allah-u Zl Celal olursa alameti daima Rahmani fikir ile tefekkr

    eder hi ayrlmaz olmasdr.

    HALVET VE ERBANYine bilinmelidirki:Halvete ve erbaine girmenin adabudur.Salik halvate eyhinin duas ve tevecch ve Fatihasyla ikindiden sonra girer.

    Manevi fthata ulamak iin Allah rzas iin halvete niyet eder.

    Halvette kald mddet- abdeste devam eder, oru tutar dnya kelam konumaz,- zaruretsiz halvetten kmaz, harite hacetinden ziyade durmaz,kt vakit ba rtl kar, cemaata eyhinin izni olursa kar, izinsiz kmaz,- gece gndz abdestsiz durmaz.- Halvetin sonuna kadar ehline yakn olmaz,- elbisesinide asla karmaz.- Hayvanattan bit, pire, sinek, ve sair gibilerin! ldrmez, vcudundan da atmaz,- trnaklarn ne keser ne de kestirir,- bedeninden kl koparmaz

    - ve cildini t

    rnak ile ka

    maz.- Halvette yatp uyumaz oturduu halde uykusunu geirir.- Halvetten farzlar ve nafileleri ve usul Tarikati Uakiyyeyi ifadan sonra, gece,

    gndz esmasyla megul olur.

    Vel hasl halvetteki salik ihramdaki hac gibidir. hramda riayeti vacip olan emirlerinhalvette riayeti vaciptir.

    R'ya veya vakadan her ne grrse, eyhine her gn beyan eder.Eer halvet esnasnda eyhi, elbise deitirmek gibi bir eye izin verirse iler, vermez

    ise ilemez.Halvetin yeri dar temiz pak olmas ve gece gndz lo karanlk olmas lazmdr. Gerek

    mescitte, gerek dier bir mahal arasnda fark yoktur.

    Bal bana halvete girmek faide vermedii gibi tarikat adetlerinden deildir.eriatte bu fiil ile mkafata hak kazanm olur.Lakin meayihi sufiye gayet faydal kabul ederler.Tekmil suluk etmi "seccade niin" (seccadeye oturan eyh) iin bal bana

    girmek caiz ve mstehabtr.

    Halvetin mddeti devam ettii vakit yine ikindiden sonra eyhin duas, tevecchFatihasyla kar.

    eyhi bandaki rtsn eliyle fatiha ederek alr, halvet ile erbainin artlarmsavidir.

    Halvet on gndr, gecesiyle beraberdir.

    Halvete pazartesi gn ikindiden sonra girilir.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    39/58

    39

    Erbaine Cumartesi gn ikindiden sonra girilir ki, kt gn mmkn ise Cum'agecesine tesadf ettirilir.

    Halvet ve erbaine girmeye murad edip halvette durmasna mani bir hal olursa,halvette oturmaktan baka btn halvetin adap ve artlarn yerine getirir.

    Halvette oturmaktan baka her trl adap ve artlarm yerine getirir, oturmaktanbakasn eda eder. Bu halvet "ayak halveti" diye isimlendirilir.

    Cmle halvette olan gibi olmu olur, basma rt lazm gelmez, eer rterse daha iyiolur.

    Yine bilinmelidirki:Halvet ve erbaine bahar aylar gibi mutedil zamanlarda girilir."Eer Aera-i zilhicce" (zilhiccenin on'u) "Kurban'an bayramnn ilk gn" gibi,

    belirli maniler yok ise, iddetli scak ve iddetli souktan mteessir olmamak iin mutedilgnlerde girilir.

    Halvette "kabz" (sknt) yapacak yiyeceklerden saknmaldr. Zira mrid orutaolmakla sknts kuvvetlenip "anasr"na" "unsur" "anasr erba" (drt unsur) toprak,

    su, ate, hava'sna zarar verir.Bedenin tabii halini muhafazaya riayet lazmdr, nk bedeni ile anasr ruh'uhayvaninin binei, Ruh'u hayvani de, Ruhu insaninin bineidir.

    Dikkatle emir olunduu,"Nefsike mestaytke fe erfik biha"

    nefsin bineindir ona yumuaklkla yakla, ona iyi davran Hadisi erifi ile sabittir.

    SALKN EYHLE BAYRAMLAMASI:Salikin eyhi ile bayramlamas usul:Bayramlama usul evvela bayram yemeinden sonra zikir meclisinde oturulur.

    Mecliste bulunan, eer varsa dier eyhler ve salikler kdemlerine gre eyhin sol tarafna

    otururlar,sonra hamdiye usuln okurlar. Ancak ya Dafiu, ya Muin okunmaz.lahinin bitiminde Fatiha ile salavat okunduktan sonra u salavat sesli olarak

    okuduklar halde ayaa kalkarlar."Allahmme salli ala seyyidina Muhammedin ve ala alihi ve sahbihi vesellim"

    tekrar etmek sureti ile okunurken,eyhin sol tarafndaki, eyhin elini per, sa tarafa geer durur.Onun alt tarafndaki de eyhin elini ve sandakinin elini per. O da sa tarafta durur.

    Bylece sol taraftan perek gelirler, dizilirler.Neticeye kadar Salavat-erife'ye devam edilir.

    Sol taraf tamamiyle sa tarafa nakil oluncaya kadar birbirlerine bayram musafahasyaparlar.

    Sonunda eyh, bayramlamaya dair tebrik duas eder, elfatiha der.Evvelinde ve sonunda Fatiha ile salavat okurlar.Buhurdanlk ve tts sadan sola doru dndrlr.

    Mbarek gecelerde Mi'rac, Beraat gibi yine yemekten sonra eyhin yanna toplanpelini perler, ayakta dururlar.

    eyh duadan sonra Fatiha der.Cmlesi "Allahmme salli ala seyyidina Muhammed ve ala ali Muhammed"

    derler Fatihayokurlar.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    40/58

    40

    SECCADE NNLK VE EYHLK CAZETNDE USULUsul zere olan yemekten sonra meclis zikirde oturup hamdiyeyi erife okunur,

    Dafi ve Muin ismi okunmaz.

    lahi bittiinde cemaat "Allahmme salli ala seyidina Muhammedin ve ala alihive sahbihi ve sellim" derler.

    Tekrar ederek ayakta okurlarken eyh olacak zat mridine kardrt adm yaknayakta durur. Cemaat salat brakr.

    eyh olacak zat mridine doru bir adm atar,mecliste bulunanlara "esselamu aleykm ya ehli eriat" der,cemaat da "ve aleykm selam ve rahmetullahi" derler.

    Sonra bir adm daha atar, "esselamu aleykm ya ehli tarikin" der,cemaat "ve aleykm selam ve rahmetullahi" derler,

    sonra bir adm daha atar "esselamu aleykm ya ehli hakikat" diye selam verir,cemaatda yine ayn selamla karlk verir,

    drdnc admda "esselamu aleykm ya ehli marifet" diye selam verir,cemaat da yine ayn selamla cevap verir, mridin az nnde ayakta durur,

    sonra eyh salike "nerden geldin?" diye sual eder.Salik cevabnda "dnyadan geldim" der.

    Sonra eyh salike "nereye gidiyorsun"? dersalik cevabnda, "ahirete gidiyorum" der.

    Sonra eyh Tac-erif-i alr hrmetle kendi alnna kadar ykseltir,tekbir alr kendisi evvela per,

    ikinci defa tekbir al

    r salike ptrr, salikin aln

    na kadar ykseltirsonra nc tekbirde bandaki imamesi kartlp Tac-erif-i salike giydirilir.

    Sonra, eyh "hrka-i erife" (cbbe) yi alr sa elini stne koyarak tekbir alr, defa tekrar ederek ncde giydirir.

    Sonra eyh "rdai erif-i (omuza rtlen rt) alr tekbirle salikin omuzlannaular msavi olarak rter.

    Sonra eyh "asay" (denek, baston) alr dierlerinde yapld gibi kere tekbiralr salike verir.

    Sonra eyh el Fatiha der. Fatiha ile beraber salavat okunur.

    Sonra hazr olan eyhler kdem tertibi ile Fatiha derler, her seferinde Fatiha okunur

    sonra mrid salike Fatiha demekle emir eder, salik el Fatiha der,herkes selavat ile okurlar.

    Salik bu Fatihadan baka mridi huzurunda Fatiha demez.Sonra mrid makamna mnasip dua eder el Fatiha der, herkes salavat ile okurlar,Sonra hepsi meclisten sesli olarak tevhidle megul olduklar halde karlar,k bittikten sonra meayihten birisi el Fatiha der, salavat ile hepsi birlikte okurlar.

    Sonra salik Hazreti Pir-i ziyaret makamna gider.Ziyaretten sonra hazr olan meayihin ellerini per, meayihin gayriside salikin

    mecazen elini perler, bu suretle merasim cemiyeti son bulmu olur.

  • 7/31/2019 08 Tuhfetul Ukiyye (Osmanlcadan eviri)

    41/58

    41

    SALKN BR BAKA ZAVYEY ZYARET:Yine bilinmelidir ki:Bir "saliki hakikat" (hakikat yolcusu) mensubu olmad bir "zaviye"ye (dergah-a)

    gittii vakit, o zaviyenin adap ve erkanna tabi olup adab ile adaplanmak lazmdr.

    "Elhamdlillahi alal etmam, vessalatu vesselamu alel Rasuli, hayrul enam, ve

    ala alihi zl akdam, vel eshabil kiram, gaferallahu tealahi mahzari hezihittuhfetivel mtercime, vel valideyhima veli mridihima ve limen dean ileyhima bilhayri, ve lennazara bil afvi, ila fetienhima fihe"Mealen:

    (Tamamlamay nasib eden Allah'a hamd olsun. Enamn en hayrls olan Raslllah'asalat'u selam olsun. Takdim sahibi olan, onun ehline ve Eshab- Kiramna da salat-uselam olsun. Bu tuhfe sebebiyle Allah'n affetmesi umulur. Bu ekilde onu tercme edenede onun anne babasna da ve onlarn hatalarna hogr ile bakanlarn da salat ve selamzerlerine olsun).

    "Sbhane Rabbike rabbil izzeti amma yesifn ve selamun