03.çalışma düzenleri

Upload: maprox

Post on 07-Aug-2018

219 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    1/32

    ÇALIŞMA DÜZENLERİÇALIŞMA DÜZENLERİ(Araştırma Türleri)(Araştırma Türleri)

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    2/32

    2

    Bilimsel bir araştırmada çalışmanın amacınauygun olarak sorunların belirlenmesi veçözümlenmesi için oluşturulan düzenlerdir.

    Araştırma Türleri

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    3/32

    3

    Araştırma TürleriGözlemselAraştırm

    alar

    De e!selAraştırmalar

    Met"#"l" $i%Araştırm

    alar TanımlayıcıAraştırmalar

    esitselAraştırmalar

    AnalitikAraştırmalar

    !lgu " ontrolAraştırmaları

    o#ort

    Araştırmalar

    $ayvan%eneyleri

    !lgu &a'oruAraştırmaları

    linik %eneyler

    !lgu (erisiAraştırmaları

    )etaAnaliz

    Tedaviye *önelikorumaya *önelik

    Alan %eneyleri

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    4/32

    +

    Araştırmacı çalışmada sürece müda#ale etmiyorsadece birimleri gözlemliyorsa bu tür araştırmalaragözlemsel araştırmalar denir.

    Gözlemsel Araştırmalar

    ,- Tanımlayıcı Araştırmalar

    2- Analitik Araştırmalar

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    5/32

    *er/ kişi/ zaman #akkında bilgi verir.

    (onraki çalışmaların alt ya'ısınıoluşturur.

    0nceliklerin belirlenmesinisa1lar.

    &' Ta ımla!ı ı Araştırmalar

    a !lgu &a'oruAraştırmalarıb !lgu (erisiAraştırmaları

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    6/32

    l*+ Ra,"r+ Araştırmaları (-aseRe,"rts)Bir #astadan elde edilen deneyimleri tanımlar.Az rastlanan tıbbi durumları dökümante ederler.

    *eni bir #astalık 4 belirli bir maruziyetin yan etkisiortaya konur.

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    7/32

    5

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    8/32

    6

    l*+ .erileri Araştırmaları (-ase .eries)ısa bir zaman 'eriyodunda birden 7azla olgunun

    to'lanmasıdır.

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    9/32

    8

    /' A aliti%Araştırmalar9eden-(onuç ilişkisini analiz etmeyi amaçlayançalışmalardır.

    esitsel Araştırmalar!lgu " ontrol Araştırmaları

    o#ort Araştırmalar

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    10/32

    ,:

    0esitsel Araştırmalar (-r"ss'.e ti" al .t+#ies)Birimlerin de1işkenlerinde önemli de1işimlerinolmadı1ı kısa bir zaman diliminde ya'ılanaraştırmalardır. Bu çalışmalarda 'revelans eldeedilir. %e1işkenler arası ilişkiler araştırılır.

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    11/32

    ,,

    Araştırma içinseçilen grup

    Arananözelliği

    taşıyanlar

    Arananözelliği

    taşımayanlar

    a

    b

    ;revelans< a =

    b

    a

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    12/32

    ,2

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    13/32

    ,3

    l*+ 1 0" tr"l Araştırmaları (-ase'-" tr"l.t+#ies)Bir #astalı1ın ortaya çıkmasına neden olan7aktörleri belirlemek için #asta bireyler >olgu ile

    kontrol grubu bireylerin karşılaştırıldı1ı geriyedönük >retrospective çalışmalardır.

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    14/32

    ,+

    Akci1eranseri

    !lanlar

    Akci1eranseri

    !lmayanlar

    Zaman

    Çalışmanın Yönü

    Sigara kullanmış

    Sigara kullanmış

    Sigara kullanmamış

    Sigara kullanmamış

    a

    c

    b

    d

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    15/32

    ,

    !dds &atio>!&

    Ta#mini &ölati7&isk

    =a bc d

    =!" #"

    $" %"= $&'

    (igara içenler içmeyenlere göre 3. kat da#a akci1erkanserine yakalanma riskine sa#i'tir.

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    16/32

    ,

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    17/32

    ,5

    0"2"rt Araştırmalar (-"2"rt.t+#ies)Araştırmanın başlangıcında risk 7aktörü veyaetkene maruziyetin bilindi1i ve çalışma gru'larınınbuna göre belirlendi1i izleme > ileri yönelik-

    prospective çalışmalarıdır.

    Araştırmanın başında tüm katılımcılar sa1lamolmalıdır.

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    18/32

    ,6

    (asta)lmayankadınlar

    *)ğum +)ntr)l(apı +ullananlar

    *)ğum +)ntr)l(apı

    +ullanmayanlar

    ++( ,lanlar

    ++( ,lanlar

    ++( ,lmayanlar

    ++( ,lmayanlar

    a

    b

    c

    d

    Zaman

    Çalışmanın Yönü

    $? oroner al' $astalı1ı

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    19/32

    ,8

    @tken >= olanlarda insidans< a 4 a=b < 3:4 :< :. :

    @tken >- olanlarda insidans < c 4 c=d < 2:48:< :.22

    &ölati7 &isk >&& < >a 4 a=b 4 >c4c=d < :. : 4

    :.22 < 2.25

    %o1um ontrol$a'ı

    $

    !lanlar

    $

    !lmayanlar

    To'lam

    ullanan 3: >a 3: >b : >a=bullanmayan 2: >c 5: >d 8: >c=d

    To'lam : >a=c ,::

    >b=d

    , :

    *)ğum k)ntr)l -apı kullananlarda ++( )rtaya çıkma )lasılığı

    kullanmayanlara göre .&.! kat da-a /azladır&

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    20/32

    2:

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    21/32

    2,

    De e!selAraştırmalaraboratuarlarda ve sa#ada oluşturulan koşullaryardımıyla canlı veya cansız denekler üzerinde belirlideneme 'lanlarına göre ya'ılan araştırmalardır.

    $ayvan%eneylerilinik %eneyler

    Tedaviye

    *önelikorumaya *önelikAlan %eneyleri

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    22/32

    22

    3a!4aDe e!leri(entez edilen veya do1al kaynaklardan izole edilenkimyasal maddelerin insanda #astalıkların

    tedavisinde kullanılmaları amacıyla klinikdenemelere tabi tutulabilmeleri için/ önce mutlakauygun deney #ayvanlarında 7armakolo ik etkilerinin/toksisitelerinin ve 7armakokinetik özelliklerininincelenmesi gerekir.

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    23/32

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    24/32

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    25/32

    2

    Ra #"mizas!" ' Ras*ele 5erleştirme

    Dalışma gru'larının belirlenmesinde tara7 tutmayıortadan kaldırır.(onucu etkileyece1i bilinen ve bilinmeyen 7aktörlerinCki gruba eşit da1ılmasını sa1lar.

    &andomizasyon kişilerin uygunlu1u ve çalışmayı kabulettikleri belirlendikten sonra ya'ılmalıdır .

    Dalışmaya katılanların #angi gruba da#il olacaklarınıntamamen şansa ba1lı olarak belirlenmesidir.

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    26/32

    2

    & a n d o m i z a s y

    o n

    EygunBirimler

    3astalı%

    İ!ileşme

    3astalı%

    İ!ileşme

    De e!sel !ö tem

    +!*+la a lar

    .ta #art

    !ö tem

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    27/32

    25

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    28/32

    26

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    29/32

    28

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    30/32

    3:

    Met"#"l"$i%Araştırmalar

    )eta Analiz

    Aynı konuda ya'ılan araştırma sonuçlarının sayısalolarak de1erlendirili' özetlenmesi için geliştirilenistatistik yöntemlerdir.

    Açalışması

    Bçalışması

    Fçalışması

    %çalışması

    )eta-analiz

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    31/32

    3,

  • 8/20/2019 03.çalışma düzenleri

    32/32

    32

    . R6LARINIZ7