* * * *

CM

YK

CM

YK

þw¢ðkh1 yur«÷ h011 www.sandesh.com08

yr{íkk¼-hu¾k: økwÃk[wÃkr{÷íku nI Íhwh fkuE çkkík ni

Vhkn {k {khe £uLz, rV÷kuMkkuVhyLku økwhw Au: økeíkk fÃkqh

4

ðk¤ ðÄkhðkLkku çkkur÷ðqz{kt÷uxuMx xÙuLz

6

þw¢ðkh1 yur«÷ h011

ykrË ssuðe hhku{uÂLxfrVÕ{ ççkeswt ffkuE LLkçkLkkðe þþfu

rðMík]ík {w÷kfkík ÃkkLkk Lkt. 4-5

hhkkLLkkee3

÷Lke ÃkuZe íkku fÕÃkLkk ËeðkLkLkkLkk{Úke fËk[ yux÷e Ãkrhr[ík LknªnkuÞ, Ãký økwshkíke rVÕ{kuLkk

hrMkÞk Ëþofku íku{Lku fu{ ¼q÷e þfu? økwshkíkerVÕ{kuLkku Mkqhs {æÞknTLku íkÃkíkku níkku, íÞkhuðrZÞk¤w MkkMkwLke ¼qr{fk{kt íkuyku çkhkçkh¾eÕÞkt níkkt. økwshkíke rVÕ{ku{kt LkðkuZkLkunuhkLk-ÃkhuþkLk fhe {qfíke sçkhe MkkMkwLkeðkík Úkíke nkuÞ, íÞkhu ÷kufS¼u Ãknu÷wt Lkk{fÕÃkLkk ËeðkLkLkwt [Zu yuðku YykçkËkh íku{Lkkuyr¼LkÞ níkku. yu fÕÃkLkk ËeðkLku økE 24{e{k[o, økwÁðkhLkk hkus hkºku yufkË ðkøÞkLkeykMkÃkkMk {wtçkE ¾kíku ytrík{ ïkMk ÷eÄk.VuVMkkt{kt Ãkkýe ¼hkE sðkLkk yLku ïuíkfýkuðÄe sðkLkk fkhýu ÷øk¼øk ËMkuf rËðMkÚkeíkuyku nkuÂMÃkx÷{kt Mkkhðkh ÷E hÌkkt níkkt.fktrËð÷eLke Ënkýwfh ðkzeLkk M{þkLkøk]n{ktþw¢ðkhu Mkðkhu íku{Lke ytrík{ r¢Þk ÚkE íkuMk{Þu Mkr[Lk þkn, sÞËeÃk þkn, ½Lk~Þk{LkkÞf, ðtËLkk ÃkkXf, yh®ðË ðiã, ËuðuLÿÃktrzík yLku fkiMíkw¼ rºkðuËe Mkrník htøk{t[yLku xeðeLkk yLkuf òýeíkk f÷kfkh-fMkçkeyku nksh hÌkkt níkkt. íku{Lke ô{hykþhu 80 ð»ko níke. {]íÞwÃkÞOík íkuykuhtøk¼qr{ yLku xeðe ûkuºku Mkr¢Þ hÌkkt níkkt. 80ð»koLke ðÞu Ãký íkuyku øksçkLke MVqŠíkÚke fk{fhíkkt níkkt. AuÕ÷u-AuÕ÷u íkuyku rLk{koíkk {rLk»kþknLkwt ‘{khe çkkÞze, ¼khu ðkÞze’ Lkkxffhe hÌkkt níkkt. rLk{koíkkLkk sýkÔÞk «{kýu,

Ëhuf þkì{kt fÕÃkLkkçknuLkLku ykurzÞLMkLkwtMxu®Lzøk ykuðuþLk {¤íkwt níkwt. fÕÃkLkkçknuLkíku{Lkk Ëhuf MktðkËku yLku zkLMk Ãkh ðLMk {kuh{u¤ðíkkt níkkt. y{urhfk{kt Ãký íku{Lkk þkìLku½ýku Mkkhku ykðfkh {éÞku níkku. íku{Lkwt {q¤Lkk{ níkwt íkkhk LkkÞf. 1960-61Úke íkuykuLkkxf{kt yr¼LkÞ ûkuºku Mkr¢Þ ÚkÞkt níkkt.

‘fh{kíkk Vq÷’{kt íku{ýu yLÞ yr¼LkuºkeLkwtrhÃ÷uMk{uLx fÞwO níkwt, ßÞkhu íku{Lkwt Ãknu÷wt

òýeíkwt fne þfkÞ íkuðwt Lkkxf níkwt 1965-66{kt ykðu÷wt ‘fkuELkwt {ªZ¤ fkuELkk nkÚku’.

yk LkkxfLke MkV¤íkkyu íku{Lku Mkkhe yuðe÷kufr«Þíkk yÃkkðe. íku{Lkkt MkV¤ Lkkxfku{kt‘÷øLkLke çkuze’, ‘íkhíkk ÃkÚÚkh’, ‘ðýÍkheðkð’, ‘Mkhe síke MkwtËhe’, ‘MkkMkrhÞwt MkkuLkkLke¾ký’ ðøkuhuLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au. íÞkh ÃkAe70Lkk ËkÞfkLkk {æÞ¼køk{kt økwshkíkerVÕ{kuLkk MkwðýoÞwøkLke þYykík ÚkE, íÞkhÃkAe íku{ýu ½ýe økwshkíke rVÕ{ku{kt íku{ýuyr¼LkÞLkk ysðk¤kt ÃkkÚkÞkO.

{wÏÞíðu fku{uze fu sçkhe MkkMkw íkhefuLke¼qr{fk{kt íku{ýu ½ýku ÞkËøkkh yr¼LkÞ fÞkuoníkku. xeðeLkkt ËþofkuLku økwshkíke yLku ®nËe{kt«Mkkrhík ÚkÞu÷e rMkrhÞ÷ ‘MkÃkLkkLkkt ðkðuíkh’(yuf {nu÷ nku MkÃkLkkU fk){kt ÃkwÁ»kku¥k{Lkkýkðxe (yrsík ðkåAkLke)Lkkt ÃkíLke íkhefuíku{ýu ¼sðu÷e ¼qr{fk ÞkË nþu. fux÷ef®nËe rVÕ{ku{kt Ãký íku{ýu fk{ fÞwO níkwt. ykSðLk yÃkrhýeík hnuLkkh fÕÃkLkk ËeðkLkuhtøk¼qr{Lku s ÃkkuíkkLkku çknku¤ku Ãkrhðkh økÛÞkuníkku. fÕÃkLkk ËeðkLkLke r[hrðËkÞÚkeøkwshkíke íkÏíkkyu «Úk{ ËhßòLkeþÂõíkþk¤e yr¼Lkuºke økw{kðe Au.

nk íkÏíkkLkkt ËËeðkLkk fÕÃkLkk ËeðkLkLke rrðËkÞ

çkxo ßnkuLk r¢MxkuLkwt økÞk yXðkrzÞu sÓËÞLke çke{kheLkk fkhýu 70 ð»koLkeçkUø÷kuh{kt rLkÄLk ÚkÞwt. Ãknu÷e Lkshu

hkuçkxo ßnkuLk r¢MxkuLkwt Lkk{ ðkt[íkk s Úkþu fu ykfkuý? fkuR nkur÷ðqzLkk nehkuLkwt íkku ykðwt Lkk{ yksrËLk MkwÄe Mkkt¼éÞwt LkÚke. íkku çkeS [kUfkðLkkheðkík yu Au fu ík{u hkuçkxo ßnkuLk r¢MxkuLku [rhºkyr¼Lkuíkk, rð÷Lk fu rð÷LkLkk zkçkk fus{ýk nkÚk íkhefuLke

¼qr{fk{kt Lk òuÞku nkuÞ yuðwt Lknª çkLÞwt nkuÞ!shk r{Mxh RrLzÞkLkku «ÏÞkík zkÞ÷kuøk'RrLzÞLk økkuz {khíkk ¼e ni' ÞkË fhku íkku! ykzkÞ÷kuøk MkkÚku s Ÿ[k Ãknku¤k çkktÄkðk¤knkur÷ðqzLkk nehku suðe ÃkMkoLkkr÷xe ÄhkðíkwtÔÞrõíkíðr[ºk ík{khe Lksh Mkk{u ¾zwt ÚkR sþu.çkkuçk {q¤u ykuMxÙur÷ÞkLkku níkku. rMkrð÷yurLsrLkÞ®høkLke rzøkúe Ähkðíkk çkkuçkLku{kuzur÷tøkLkku þku¾ Ãký níkku yLku íkuLku ykuVhku Ãký{¤íke hnuíke níke.

ÃkkuíkkLkk fk{ yLku þku¾Lkk ÷eÄu çkkuçkLku yLkufËuþkuLke {w÷kfkík ÷uðkLkwt çkLÞk fhíkwt. ßÞkhu MkkWÚkykr£fk{kt níkku íÞkhu {Mfík {kxuLkk rðÍkLke hknòuR hnu÷k r¢Mxkuyu xkR{ {uøkurÍLk{kt íku s{kLkkLke«ÏÞkík çkkur÷ðqz yr¼Lkuºke ÃkhðeLk çkkçkeLkkuVkuxkuøkúkV òuÞku, su íkuLku ¼khík ¾U[e ÷kÔÞku. ÃkAeíkku {kÞk Lkøkhe {wtçkR yLku çkkur÷ðqzu íkuLku hkufe÷eÄku. 1980{kt ykðu÷e rnLËe rVÕ{ yçËwÕ÷k{ktíkuLku rð÷Lk íkhefuLkku Mkki «Úk{ çkúuf xeÃkw Mkw÷íkkLk

rMkrhÞ÷Úke ÷kufr«Þ çkLku÷k MktsÞ ¾kLku ykÃÞkuníkku. íÞkhÚke çkkuçkLke çkkur÷ðqzLke MkVh þY ÚkR.çkkuçkLke fkhrfËeoLkk þYykíkLkk rËðMkku{kt ßÞkhuÃký fkuR Lkðe rVÕ{ {kxu íkuLkku M¢eLk xuMx ÷uðkíkkuíÞkhu rVÕ{ {ufh íkuLku fnuíkk hkûkMkLku ÞkË fhyLku hkûkMk suðwt nMkeLku Ëu¾kz. çkkuçkLke 'zurð÷

M{kR÷' rVÕ{ {ufh Ãkh òËw fhíke økR yLkuçkkuçkLku rVÕ{ku {¤íke hne. 80 yLku 90Lkku ËþfíkuLke fkhrfËeoLkk ©uc ËkÞfk økýkÞ Au. fwçkkoLke,yrøLkÃkÚk, r{. RrLzÞk, økw{hkn, fkr÷Þk, YÃkfehkLke [kuhku fk hkò MkrníkLke ykþhu 200 sux÷ernLËe rVÕ{ku{kt fk{ fhðk WÃkhktík rík{÷, íku÷wøkw,

{÷Þk÷{ yLku fLLkz rVÕ{ku{kt çkkuçku yr¼LkÞykÃÞku níkku. 2003{kt çkkuçkLke yk¾he rVÕ{y{Lk fu rVh~íku ykðe níke yLku çkkuçkLke RåAkÃký níke fu íku rVÕ{ku{kt fk{ fhíkku hnu. çkkuçkLkwtytøkík SðLk Ãký fkuR rVÕ{Lke fnkLkeÚke ykuAwthMk«Ë LkÚke. íkuLke «Úk{ ÃkíLke nuÕøkkLku yuf ËefhkuyLku Ëefhe níkkt, nuÕøkkLkwt fkh yfM{kík{kt {]íÞwÚkíkkt çkkuçku çkk¤fkuLke sðkçkËkhe yuf y{urhfLkËtÃk¥keLku MkkUÃke ykŠ{ îkhk MkkUÃkkÞu÷e ÃkkuíkkLke VhsÃkqhe fhðk rðÞuíkLkk{ økÞku Lku yuf Lkðk SðLkLkeþYykík fhe.

íku ßÞkhu r÷rçkÞk{kt yuf RLðurMxøkurxð r{þLkÃkh níkku íÞkhu íkuLke «ur{fk rVr÷rÃkLkkuyu VkuLk ÃkhfÌkwt fu, íku Mkøk¼ko Au yLku íkuLke MkkÚku ÷øLk fhðkRåAu Au. íÞkhu çkkuçk r{þLk yÄqhwt Akuze þfu íku{

Lknkuíkku íkuÚke ÷øLkLkku RLkfkh fÞkuo, ÃkýrVr÷rÃkLkkuLkk çkk¤ÃkýLkk r{ºkLke MkkÚku VkuLk Ãkh ðkíkfhe yLku çktLLkuLkkt ÷øLk fhkðe ykÃÞkt.

çkkur÷ðqz{ktÚke ytþík: rLkð]r¥k çkkË çkkuçkuçkUø÷kuh{kt Þkuøkk RLMxÙõxh íkhefu fk{ þY fÞwOníkwt. yk Ãknu÷kt su{ýu çkkuçkLku çkkur÷ðqz{kt yuLxÙefhkðe íku MktsÞ ¾kLkLkk S{{kt Ãký íkuýuRLkMxÙõxh íkhefu hne [qõÞku níkku. ÃkkuíkkLkk SðLkÃkhLke çkkÞkuøkúkVe {kÞ ÷kRV yuLz xkRBMk RLkçkkur÷ðqz rçkÞkuLzLkwt sqLk {rnLkk{kt çkkur÷ðqzLkkòýeíkk yufþLk Mxkh yûkÞ fw{khLkk nMíkurð{ku[Lk ÚkðkLkwt níkwt yLku yk WÃkhktík çkeòt çkuÃkwMíkf ÷¾ðkLke Ãký çkkuçkLke {Lkkufk{Lkk níke suyÄqhe hne økR.

ççkkkkuuççkk rr¢¢MMxxkkuu,, LLkkkk{{ ííkkkkuu MMkkwwLLkkkk nnkkuuøøkkkk!!

çkkuçkLke rVÕ{e MkVhLke ÞkËøkkh Ãk¤kusu çkkur÷ðqz rõðLk ÃkhðeLk çkkçkeLke íkMkðeh íkuLku Auf {kÞkLkøkhe {wtçkR ¾U[e ÷kðe íku ÃkhðeLk¾hu¾h Mkk{u ykðe íÞkhu çkkuçku íkuLkk MkkV RLkfkh fÞkuo níkku fu ík{u yu {uøkurÍLk{kt AÃkkÞu÷eíkMkðehðk¤kt yr¼Lkuºke LkÚke. íÞkhu çkkçkeyu nMkeLku fÌkwt níkwt fu nwt Lkku{o÷e {uf yÃk{kt nkuíke LkÚkeyux÷u ík{Lku yu{ ÷køÞwt nþu. Ãký nwt yu s Awt suLke íkMkðeh ík{u xkR{ {uøkurÍLk{kt òuR níke.MktsÞ ¾kLku çkkuçkLku rVÕ{{kt Ãknu÷ku çkúuf ykÃÞku íku MktsÞ ¾kLk MkkÚku SðLk¼hLke ËkuMíke fkÞ{ hne.çkkur÷ðqzLkk «ÏÞkík yr¼Lkuíkk yr{íkk¼ çkå[Lk yLku yûkÞ fw{kh MkkÚku rõMxkuLkk MktçktÄku yux÷kMkkhk níkk fu íkuyku ðkhtðkh çkkuçkLke ríkçkÞík çkøkzíkkt Mkíkík Mk{k[kh ÃkqAíkk níkk.rðËuþe {q¤Lkku nkuðk Aíkkt çkkuçk Mkux Ãkh çknw Mkh¤íkkÚke rnLËe zkÞ÷kuøk ÞkË fhe ÷uíkku.

hku

ykuMxÙur÷ÞkLkku çkkuçk r¢Mxku Ërûkýykr£fk{kt {MfíkLkk ðeÍk {¤ðkLkehkn òuE hÌkku níkku, íÞkhu ‘xkR{’{uøkurÍLk{kt ÃkhðeLk çkkçkeLkku VkuxkuòuELku ¼khík ¾U[kE ykÔÞku yLku íkuMkkÚku þÁ ÚkE çkkur÷ðqz{kt íkuLkerð÷LkøkeheLke þÁykík

y÷rðËk

frh~{k fÃkqhfÃkqh ¾kLkËkLkLke Ãkrhýeík Ãkwºke frh~{k fÃkqh

íkuLkwt çknuíkheLk WËknhý ÃkqÁt Ãkkzu Au. yuf Mk{ÞuíkuLku ÞkË fhíkkt s ‘hkò rnLËwMíkkLke’, ‘swzðk’yLku økku®ðËk MkkÚkuLke rVÕ{kuLke [w÷çkw÷e E{us ÞkËykðe òÞ. Ãkhtíkw, çku çkk¤fkuLke {k çkLke [qfu÷efrh~{k nðu ykðe ¼qr{fkyku ¼sððkLke LkkÃkkzeLku yuf ykËþo {kLkwt WËknhý ÃkqÁt Ãkkzu AuyLku Võík LkkLkk ÃkzËu s õÞkhuf-õÞkhuf Lkshu

[Ze òÞ Au.

MkkuLkk÷e çkuLÿuMkkuLkk÷e çkuLÿu çkkur÷ðqz{kt ÃkkuíkkLke

yku¤¾ çkLkkÔÞk ÃkAe ßÞkhu økkuÕzeçkn÷ MkkÚku ÷øLkçktÄLkÚke òuzkE,íÞkhu s íkuýu rVÕ{ku{kt yr¼LkÞLku

rík÷ktsr÷ ykÃke ËeÄe níke yLku yufykËþo {kíkkLke ¼qr{fk{kt ykðe økEníke. òufu, ‘RÂLzÞkÍ økkux xu÷uLx’{ktíku rLkýkoÞf íkhefu ykðe [qfe Au.

rzBÃk÷ fkÃkrzÞkrVÕ{ ‘çkkuçke’ yLku ‘Mkkøkh’Lke

¾qçkMkqhík yr¼Lkuºke rzBÃk÷fkÃkrzÞkLku çkkur÷ðqzLke MkwtËh{kíkkLkk r÷Mx{kt þk {kxu Mkk{u÷

fhðk{kt ykðu? íkku ík{Lku sýkðeËô fu {k yLku LkkLke çkLke [qfu÷erzBÃk÷u yûkÞ ¾Òkk, LkkLkkÃkkxufh ðøkuhu suðk ô{h{ktíkuLkkÚke ½ýkt LkkLkk yr¼Lkuíkkyku

MkkÚku fk{ fheLku Lkðwt WËknhý ÃkqÁtÃkkzâwt níkwt.

LËe rMkLku{kLkk ÃkzËk Ãkh fux÷kÞuf÷kfkhkuLke Mkqhík þõ÷ ftRf yuðe Aufu, íku{Lkwt Lkk{ M{hý fhíkkt s [nuhku

ykt¾ku Mkk{u íkhðk ÷køku Au. ykðk rxrÃkf÷ [nuhkÄhkðíkk ÷kufku{kt r{Íko {wþhoV,hkÄkrfþLk, fLniÞk÷k÷, òuLke ðkufh,fu~xku {w¾SoLke MkkÚkkuMkkÚk ykÃkýunheLÿLkkÚk [èkuÃkkæÞkÞLku Ãký þk{u÷fhe þfeyu Aeyu.

Ãkhtíkw nheLkËk yk ík{k{ Lkk{kuÚkeÚkkuze y÷øk «fkhLke ÔÞÂõík hne Au.íku ¼khíkLke «Úk{ ÷kufMk¼k{ktrðsÞðkzkLkk MkktMkË hÌkk. ytøkúuSLkkþkLkËkh frð hÌkk. ¼khíkLkkt çkw÷çkw÷yLku ykÍkËe yktËku÷Lk{kt økktÄeSLkktyLkwÞkÞe hnu÷kt MkhkursLke LkkÞzwLkk íkuLkkLkk ¼kR níkk. íku{Lke ÃkíLkef{÷kËuðe [èkuÃkkæÞkÞ Mk{ksðkËeLkuíkk níkkt. rVÕ{ku{kt fk{ fhðwtnheLkËkLkku ÃkkxoxkR{ þku¾ níkku.

f÷k-rð¿kkLk-ËþoLkLkerºkðuýe

nheLÿLkkÚk [èkuÃkkæÞkÞLkku sL{ 2yur«÷ 1898 Lkk hkus niËhkçkkË{ktÚkÞku níkku. íku{Lkk rÃkíkk y½kuhLkkÚkði¿kkrLkf íkÚkk ËkþorLkf níkk. {kíkkMkwtËhe Ëuðe fðrÞºke níkkt. LkkLkÃkýÚkenheLÿLkkÚkLku frðíkkLkku þku¾ níkku.íku{ýu nt{uþkt ytøkúuS{kt ÷ÏÞwt.hksLkerík rMkðkÞ htøk{t[ yLkurMkLku{k{kt íku{Lke hwr[ níke. rMkLku{k{ktíku{Lkwt ykøk{Lk 60 ð»koLke ô{h{kt ÚkÞwt.yux÷k {kxu íku{Lku nt{uþkt ½hzk [rhºkkuyÚkðk ËkËk-ÃkhËkËkLkk hku÷ {éÞk.

çkwrØSðe yLkuytøkúuS frð nkuðkÚkeW{Ëk rVÕ{fkhkuyu íku{LkuÃkkuíkkLke rVÕ{ku{kt íkfkuykÃke. su{kt MkkiÚke Ãknu÷ktnheLkËk økwhwË¥kLke rVÕ{‘Mkknçk çkeçke ykih økw÷k{’ (1962){kt½zeçkkçkwLkk YÃk{kt òuðk {éÞk. s{eLkËkhLkenðu÷eLkk yuf ykuhzk{kt yMktÏÞ ½rzÞk¤kuLku rhÃkuhfhíkku yuf MkLkfe ð]Ø ËþofkuLku rVÕ{Lke LkkLkeðnwLke su{ ÞkË nþu.

MkíÞrsík hkÞLke rVÕ{ku{kt...MkíÞrsík hkÞLke ºký rVÕ{ku{kt nheLkËkyu fk{

fÞwO. ÃkkuíkkLkk rxrÃkf÷ ÷qf yLku yðksLkeMkkÚkkuMkkÚk W{Ëk yr¼LkÞ nrhLkËkLke rðþu»kíkkhne Au. yk s fkhý Au fu, ‘økqÃke økkyuLk,çkk½kçkkyuLk’ , ‘Mke{kçkØ’ yLku ‘MkkuLkkh rf÷k’ {kt

hkÞ {kuþkÞu nheLkËkLku {kufku ykÃÞkuyLku íku{ýu ÃkkuíkkLkk yLkku¾kfuhuõxhku MkkÚku LÞkÞ fÞkuo.nheLkËkLku MðÞtLkk çktøkk÷e {kuþkÞnkuðkLkku ¼hÃkqh ÷k¼ rVÕ{fkhkuîkhk s {éÞku Au. MkíÞrsík hkÞçkkË ‘ykþeðkoË’ ( 1968) yLku‘çkkð[eo’ (1972) {kt íku{ýuÌkr»kfuþ {w¾Soyu çku yuðk fuhuõxMkoykÃÞkt suLkk fkhýu íkuyku ½hu-½hu÷kufr«Þ çkLke økÞk. ½ýku ykuAk÷kufku òýíkk nþu fu, ‘ykrþðkoË’{kt yþkuffw{khu çkk¤fku MkkÚkuhu÷økkzeLkwt su økeík økkÞwt níkwt íkunheLkËkyu ÷ÏÞwt níkwt. yk rVÕ{Ãknu÷kt yku÷ RÂLzÞk hurzÞku Ãkhçkk¤fkuLkk fkÞo¢{{kt nheLkËkyu¾wË yk økeík økkRLku çkk¤fkuLkunMkkðe nMkkðeLku ÷kuÚkÃkkuÚk fhe ËeÄk

níkk.‘çkkð[eo’{kt

rþðLkkÚk þ{ko WVuoËkËkS çkLku÷knheLkËkyu ÃkqhkÃkrhðkhLkk MkÇÞkuLkuÃkkuíkkLkk Ãk÷tøk Lke[uhk¾u÷k çkkuõMk yLku

íkuLkk Ãkh ÷xfíkk {kuxk íkk¤k {khVíkyufíkkLkk Mkqºk{kt çkktÄeLku hkÏÞk níkk. rVÕ{LkkLkkÞf hksuþ ¾LLkk níkk, Ãkhtíkw íku{LkkÚke ðÄwVqxus nheLkËkLku {éÞwt níkwt. 1975 Lke MkwÃkhrnxrVÕ{ ‘sq÷e’{kt nheLkËkyu ÷¾u÷wt ytøkúuS økeík {kÞnkxo RÍ çke®xøk øk÷e-øk÷e{kt økwtßÞwt níkwt.

[÷íke fk Lkk{ ®sËøkenheLkËkLku {[uoLx-ykRðhe «kuzõþLkLke rVÕ{

‘½hçkkh’ (rnLËe) yLku ‘rÄ nkWMknkuÕzh’(ytøkúuS) {kt þrþ fÃkqh, ÷e÷k LkkÞzw MkkÚku fk{fhðkLkku {kifku {éÞku. íku r{Mxh [DkLkk rË÷[MÃkhku÷{kt níkk. Ëuð ykLktË MkkÚku LkðfuíkLkLkk çkuLkhnuX¤ çkLku÷e ‘íkuhu ½h fu Mkk{Lku’ (1963) yLku

‘íkeLk ËuðeÞkt’ (1965){kt íkuyku þuX fh{[tË íkÚkkr{.®ÃkxkuLkk Ãkkºk{kt òuðk{kt ykÔÞk. çktLku rVÕ{kuhku{kÂLxf ytËksLke níke yLku íku{kt nheLkËkLkktíkuðh òuðk÷kÞf níkkt.

LkhøkeMkLke fkhrfËeoLke ytrík{ rVÕ{ ‘hkíkykih rËLk’{kt íku zku.zu çkLkeLku WÃkÂMÚkík ÚkÞk.rfþkuh fw{khLkk nku{ «kuzõþLkLke rVÕ{ ‘[÷íkefk Lkk{ ®sËøke’{kt nheLkËkyu {kMxh {kRLz hku÷rLk¼kÔÞku níkku. nheLkËkLkku yðks yLku [nuhkLkkuõ÷kuÍ-yÃk suðku s ÃkzËk Ãkh ykðíkku furMkLku{k½hLkk ytÄkrhÞknku÷{kt MkLLkkxku AðkRsíkku níkku, fkhý fu íkuËhuf ð¾íku fkuR Lku fkuRhnMÞ ÃkhÚke ÃkzËkunxkðLkkhku MktðkËçkku÷íkk níkk.

®sËkrË÷ yLkunkshsðkçkenheLÿLkkÚk nt{uþkt

ßÞkhu Ãký ÷kufku MkkÚku{¤íkk ®sËkrË÷e yLkuøkh{òuþeÚke ðkík fhíkk. rVÕ{e ËwrLkÞk{kt ßÞkhuÃký fkuR {kuxk yr¼LkuíkkLkwt {]íÞw rLkÃksíkwt íku yufMkkókrnf ytøkúuS ðíko{kLkÃkºkLkk ykøkk{e ytf{ktíkuLkk Ãkh ytøkúuS{kt frðíkk ©Øktsr÷Lkk YÃk{kt÷¾íkk. ÃkíLke f{÷k MkkÚku íku{Lkku õÞkhuÞ {u¤ Lk{éÞku. ¼khík{kt rnLËw fkuz rçk÷ îkhk su ík÷kffkLkqLk ÃkkMk ÚkÞku íku{kt MkkiÚke Ãknu÷ku fuMknheLÿLkkÚk-f{÷k [èkuÃkkæÞkÞLkku níkku, suLku r«Lx{erzÞk{kt ¾qçk s WAk¤ðk{kt ykÔÞku yLku ÷k¾kuÃkkXfkuLku íku rð»ku ðkt[ðk{kt Ãkw»f¤ hwr[ Ãkze. íku{LkkuÃkwºk hk{f]»ý çkUøk÷kuh{kt hnuíkku níkku. íku{Lkk ÃkkiºkLke÷ftXu Mktøkeíkfkh íkÚkk rVÕ{ rLk{koíkkLke fkhrfËeoyÃkLkkðe níke. nheLkËkLkwt rLkÄLk 23 sqLk 1990{kt {wtçkR{kt ÚkÞwt. çkkur÷ðqz{kt íku{Lku nt{uþkt ËkËkSsuðwt MkL{kLk {éÞwt. ÃkkuíkkLkk MkkrníÞ-«u{e ÃkkXfku{kxu íku Ãkkt[ fkÔÞMktøkún yLku ºký Lkkxf AkuzeLkuøkÞkt Au. íku{Lkk îkhk yr¼Lkeík rVÕ{kuLke MktÏÞk50Úke ðÄkhu Au.

CM

YK

CM

YK

þw¢ðkh1 yur«÷ h011www.sandesh.com 07www.sandesh.com02þw¢ðkh

1 yur«÷ h011

rn

½ýkt ykuAkt ÷kufku òýíkk nþu fu, rVÕ{ ‘ykþeðkoË’{kt yþkuffw{khu çkk¤fku MkkÚku hu÷økkzeLkwt su økeík økkÞwt níkwt íku nheLkËkyu ÷ÏÞwtníkwt. nt{uþkt f{oLku s yøkúíkk ykÃke, «íkeríkLku s Ãkktøkhðk ËR Ãkkïo¼qr{fk{kt hnuðkLke Mkns SðLkf¤k fkuR íku{Lke ÃkkMkuÚke þe¾u.

nnhheeLLÿÿLLkkkkÚÚkk [[èèkkuuÃÃkkkkææÞÞkkÞÞrMkLku{kLkkfrð-ËkËkS! rVÕ{ : ÚkUõÞw

rLk{koíkk : hkuLke M¢wðk÷k yLku ®xTðf÷ ¾ÒkkMkt¼rðík rhr÷Í íkkhe¾ : 8 yur«÷rLkËuoþf : yLkeMk çkÍ{ef÷kfkhku : yûkÞ fw{kh, çkkuçke Ëuyku÷,MkwrLk÷ þuèe, EhVkLk ¾kLk, MkkuLk{ fÃkqh,Mkur÷Lkk sux÷e, he{e MkuLk, {ÂÕ÷fk þuhkðíkMktøkeíkfkh : r«ík{ [¢ðíkeo

ÚkUõÞw ºký r{ºkkuLke ðkíkko Au suyku ÃkkuíkkLkk÷øLkSðLkLku Úkkuzwt {Mkk÷uËkh çkLkkððk EåAuAu yLku yk {kxu ÷øLkçkkÌku¥kh MktçktÄkurðõMkkðu Au. {LkkuhtsLk {kxu fhðk{kt ykðu÷eþhkhíkku íku{Lke Mkk{u fuðe ÃkrhÂMÚkríkLkwtrLk{koý fhu Au yLku yk ÃkrhÂMÚkrík{ktÚkeLkef¤ðk íkuyku fuðkt ÃkUíkhk yÃkLkkðu Au yu ykrVÕ{Lke ðkíkko Au.yûkÞ fw{kh yk rVÕ{{kt{uhus fkWLMku÷hLke ¼qr{fk{kt òuðk{¤þu.ßÞkhu rðãk çkk÷Lku yk rVÕ{{kt økuMxyurÃkÞhLMk fÞwO Au. rVÕ{Lkwt þq®xøk ðkLkfwtðh,xkuhuLxku, fuLkuzk y™u çkUøkfkuf{kt fhðk{ktykÔÞwt Au. yk{ íkku yk s rð»kÞ Ãkh yøkkWfux÷ef rVÕ{ku çkLke [qfe Au Ãkhtíkw yLkeMkçkkÍ{e ËþofkuLku þwt Lkðwt {LkkuhtsLk ÃkehMkehÌkk Au íku íkku rVÕ{ rh÷eÍ Úkþu íÞkhu sÏÞk÷ ykðþu.

Mkur÷rçkúxe çkÚko zu

3 yur«÷ : sÞk«Ëk7 yur«÷ : rsíkuLÿ

2 yur«÷ : ysÞ Ëuðøký

rVÕ{ r«ÔÞq

ykuV xÙufsLkf®Mkn Ík÷k

{kÄwhe ËerûkíkÄf-Äf øk÷o {kÄWhe Ëerûkíku ßÞkhu y{urhfk{kt

hnuíkk zku. ©ehk{ LkuLku MkkÚku ÷øLk fhðkLkku rLkýoÞ÷eÄku, íÞkhu fkuE òýíkwt Ãký Lknkuíkwt fu zkuõxh LkuLkufkuý Au? çku ÃkwºkkuLke {k çkLke [qfu÷e {kÄwhe yk{ íkkuy{urhfk{kt XheXk{ ÚkE [qfe Au, Ãkhtíkw ÷ktçkkyhMkk ÃkAe ‘ykò Lk[÷u’ yLku Úkkuzk Mk{Þ Ãknu÷kt‘Í÷f r˾÷k ò’ zkLMk þkì{kt ss íkhefu ykðeLku

ÃkkuíkkLkk «þtMkfkuLke ðknðkne {u¤ðe. òufu, íkuLke rVÕ{ ^÷kuÃk økE níke yLku íkksuíkh{kt s yufrLk{koíkk ßÞkhu, {kÄwhe ÃkkMku rVÕ{Lke ykuVh ÷ELku økÞk, íÞkhu {kÄwheyu ÃkkuíkkLkku ¼kð fuxrhLkk,fheLkk, r«Þtfk suðe rnhkuELkku sux÷ku s - Ãkkt[ fhkuz {ktøÞku. {kÄwheLke f{çkuf rVÕ{ ¾kMk fþwtWfk¤e þfe Lk nkuðkÚke rhMf ÷uðkLku çkË÷u rLk{koíkkyu ÃkkuíkkLkku rð[kh Ãkzíkku {qfðkLkwt çknuíkhMk{ßÞwt. íku{ Aíkkt, xqtfe {w÷kfkík Ëhr{ÞkLk çkkur÷ðqz{kt {kÄwheLkku òËq AðkÞu÷ku hÌkku.

©eËuðeyuf s{kLkkLke [w÷çkw÷e yLku Lkx¾x yr¼Lkuºke

©eËuðeyu ËkÞfk MkwÄe çkkur÷ðqz Ãkh yuf[¢e hks¢Þwt níkwt. [k÷çkkÍ, r{Mxh RÂLzÞk, [ktËLke suðeíkuLke rVÕ{kuyu íkuLku ÷kufr«ÞíkkLke xku[ Ãkh ÃknkU[kzeËeÄe níke. 90Lkk ËkÞfk{kt {kÄwheLku x¬h ËuLkkhe©eËuðe yuf ðkh Vhe {kuxk ÃkzËu f{çkufLke ÞkusLkkfhe hne Au.

{÷kÞfk yhkuhk‘nkux {B{e’Lkk Lkk{Úke òýeíke ykRx{ øk÷o

{÷kÞfk yhkuhk ¾kLk rðLkk íkku nkux {B{eLkwt r÷MxyÄqÁt økýkÞ. {k çkLÞk ÃkAe Ãký {÷kÞfkyu suheíku ÃkkuíkkLkwt rVøkh ò¤ðe hkÏÞwt, íku ¾hu¾h fkuErMkrØÚke f{ LkÚke. {÷kÞfk {k nkuðk Aíkkt ÃkýfkuEÃký ykRx{ øk÷o íkuLke çkhkuçkhe fhe þfu íku{LkÚke. ‘Ëçktøk’{kt f{h ÷[fkðeLku Vhe yuf ðkhíkuýu ÃkkuíkkLke ûk{íkk Mkkrçkík fhe ËeÄe.

ççkkkkuurr÷÷ððqqzzLLkkee ¾¾qqççkkMMkkqqhhííkk {{BB{{eeyykkuu!!çkkur÷ðqz{kt fkuE yr¼Lkuºke ÷øLkfhe ÷u, yux÷u íku{Lkk {kxurVÕ{kuLku y÷rðËk fne ËuðkLkkuð¾ík ykðe økÞku yu{ {LkkÞ Au,Ãkhtíkw fux÷ef yÃkðkËYÃkyr¼Lkuºkeyku Lkðe þYykík {kxuMðÞtLku íkiÞkh fhe Ëuíke nkuÞ Au

þknY¾ ¾kLkþÁykíkLkk Úkkuzk

rËðMk ®føk ¾kLkLku ðktÄkuLk ykÔÞku, Ãký nðuËkZeLkk ðk¤ íkuLkeÄehsLke fMkkuxe fhehÌkk nkuÞ íku{ sýkÞ Au.Úkkuzk rËðMkku yøkkWÞkuòÞu÷e yuf ÃkºkfkhÃkrh»kË{ktyuMkykhfuyurËðMkkuÚke ËkZe Lknª fhe nkuðkLke VrhÞkË fheníke! çkkÞ Ä ðu, ®føk ¾kLkLkku yk Lkðku ÷qf

íkuLke rVÕ{ ‘zkuLk-2’ {kxu Au.

MkLke Ëuyku÷MkLke íkuLke ykøkk{e

rVÕ{ ‘{nkuÕ÷kyMMke’{kt ÃkqòhexkRÃkLke ¼qr{fk¼sðe hÌkku Au yLkuíku{kt íku Äkuíke, fwíkko,øk{Ak, fkuÕnkÃkqhe[tÃk÷ yLku {qtAku MkkÚkuLkðk s Ëu¾kð{kt òuðk{¤þu.

rhíkuþ Ëuþ{w¾‘Vk÷íkw’ rVÕ{{kt

(rVÕ{ Vk÷íkw Au fuLknª íkuLke íkku ¾çkhLkÚke, Ãký rVÕ{Lkwt Lkk{‘Vk÷íkw’ Au) rhíkuþMfq÷Lkk ÞwðkLkr«ÂLMkÃkk÷Lke ¼qr{fk¼sðe hÌkku Au yLkuÃkkuíkkLke ¼qr{fkLkuLÞkÞ ykÃkðk {kxu s

íkuýu ykðku ÷qf yÃkLkkÔÞku Au. ykðku Ëu¾kð hk¾eLkuíku {kuxku Ëu¾kðkLkku xÙkÞ fhe hÌkku nkuÞ yuðwt LkÚke÷køkíkwt?rVÕ{e xÙuLz

ðk¤ ððÄkhðkLkkuçkkur÷ðqz{kt ÷÷uuxxuuMMxx xxÙÙuuLLzz

þu®ðøk Lknª fhðe fu ðk¤ Lknª fÃkkððk yuçkkur÷ðqzLkk nehku÷kuøkLkku Lkðku xÙuLz nkuÞ íku{ ÷køkuAu. {kuxk¼køkLkk MkwÃkhMxkMko nk÷ ÃkkuíkkLke rVÕ{ku{kxu ðk¤ fu ËkZe ðÄkhu÷k Lkshu [Zu Au.

Óríkf hkuþLk‘økwÍkrhþ’ {kxu

rhríkfu þhehðÄkhðkLke MkkÚku ðk¤Ãký ðÄkÞko níkk yLkurVÕ{ rh÷eÍ ÚkELkusÕËe-sÕËe Wíkhe ÃkýøkE, Ãký rhríkf nSrVÕ{Lkk fuV{ktÚkeçknkh ykÔÞku nkuÞíku{ ÷køkíkwt LkÚke.

yk{eh ¾kLkhe{k fkøkíkeLke

ykøkk{e rÚkú÷h rVÕ{{kxu r{MxhÃkhVuõþrLkMxu ykLkðku økux-yÃk ÄkhýfÞkuo Au, su{ktMkhVhkuþ çkkË Vheyuf ðkh íku Ãkku÷eMkyrÄfkheLke ¼qr{fk¼sðe hÌkku Au.

þkrnË fÃkqhþkrnËLku íkÆLk Lkðk

yðíkkh{kt hsq fhíkerVÕ{{kt íkuLke {qAkurÃkLf ÃkuLÚkhLkk ÂMxð{kŠxLkLku ½ýe {¤íkeykðu Au. þkrnËu íkuLkkrÃkíkk Ãktfs fÃkqhLkerËøËþof íkhefuLke«Úk{ rVÕ{ ‘{kiMk{’{kxu {qAku ðÄkhe Au.

økwÃk[wÃk rr{÷íku nni ÍÍhwh ffkuE ççkkík nni...

ÃkkLk: 1876Lkk ð»koLke ðkík Au. yufMk{Þu þnuLkþknLkk økwhw hne [wfu÷kMk{whkE ÷zðiÞk {kurhíMkwøkw fkíMkw{kuxku

(fuLk ðkxLkkçku) yu nðu hksLkk økwLkuøkkh ÚkðkLkkuyÃkhkÄ fÞkuo nkuÞ Au. yku{whk Lkk{Lkku yufWãkuøkÃkrík Mk{whkE ÃkhtÃkhkÚke Sðíkk òÃkkLk{ktÃkrhðíkoLk EåAíkku nkuÞ Au. yku{whkuLku ÷køkíkwt nkuÞ fuð»kkuoÚke [k÷e ykðíke ÃkhtÃkhkyku Ãkzíke {wfe nðusøkík MkkÚku fË{ r{÷kððk òuEyu. LkðMkku ð»koMkwÄe su ¾kLkËkLk þnuLkþknLkwt ¾kMk {Lkkíkwt nkuÞ yu¾kLkËkLkLkku ðíko{kLk ðkhMk yux÷u fkíMkw{kuxku. fkuEfkhýMkh fkíMkw{kuxLkwt nðu hks-rLkýoÞku{kt ftEWÃksíkwt Lk nkuÞ. yu Ãký òÃkkLkLke «økrík RåAíkkunkuÞ Ãkhtíkw ÃkhtÃkhkLku MkkÚku ÷ELku. yku{whkLkuMðk¼krðf heíku s fkuíMkw{kuxku Mkk{u ðktÄku nkuÞ yLkufkuíMkw{kuxku çknkhðxeÞkLkk hku÷{kt nkuÞ yux÷uyku{whku íkuLku Ãkíkkðe ËuðkLkwt ykÞkusLk økkuXðu Au.

y{urhfk: fuÃxLk LkuÚkLk ykÕøkúuLku (xku{ ¢wÍ)f{kLzh çkkøk÷eLkk nkÚk Lke[u íkkr÷{ ÷ELku íku{LkeMkkÚku s yLkuf ÷zkEyku Ãkkh Ãkkze nkuÞ. ¾kMk íkkuMkhfkh Mkk{u Ãkzíkk rðÿkuneykuLku MkeÄkËkuh fhðkLkwtíku{Lku çknw Vkðíkwt nkuÞ Au. òufu çknw Lkþk{kt zqçÞkhnuðkLku fkhýu Mkhfkhu íkuLku çkhíkhV fhe ËeÄkunkuÞ. yuðk{kt òÃkkLk Mkhfkh ðíke yku{whk LkuÚkLkyLku çkkøk÷eLku íkuzðk ykðu Au. yku{whk «Míkkð {wfufu y{khk Ëuþ{kt ykðeLku íÞktLke «òLku ÷zkELkeíkkr÷{ ykÃkku yLku fkuíMkw{kuxkuLku Ãkíkkðe Ëku. íkuLkkík{Lku ½ýk-çkÄk ÃkiMkk {¤þu. y{urhfk ðíkeMkksoLx Íuçkw÷kLkku yuðe þhík {wfu Au, fuíkkr÷{çkØ fÞko ÃkAe òÃkkLk y{urhfk ÃkkMkuÚkenrÚkÞkhku ¾heËþu. LkuÚkLk, çkkøk÷e yLku Íuçkw÷kLkkuÃknkU[u Au òÃkkLk. íku{Lke MkkÚku Ëw¼kr»kÞk íkhefurMk{kuLk økúunk{ Lkk{u yuf VkuxkuøkúkVh nkuÞ Au.

su{Lku çktËwf Ãký òuE Lk nkuÞ yuðk òÃkkLke¾uzwíkkuLku íkkr÷{ ykÃkðkLkwt fk{ LkuÚkLk ykht¼u Au.nsw Úkkuze íkkr÷{ ykøk¤ [k÷u íÞkt s fkíMkw{kuxkLkkuMkk{Lkku fhðkLkku ykðu Au. fkíMkw{kuxkuLkk Mk{whkE

ÞkuØkyku ík÷ðkh-¼k÷k suðk ÃkhtÃkhkøkíknrÚkÞkhkuÚke s ÷zkE ÷zíkk (yLku Síkíkk) nkuÞAu. Mk{whkE ÞkuØkyku íku{Lke yk¢{fíkk, [wMíkíkk,{ËkoLkøke yLku ¢whíkk {kxu òýeíkk Au.

Ãknu÷e ÷zkE ykht¼kÞ Au, støk÷{kt. ½kx-½kxLke ÷zkE ÷ze [wfu÷ku LkuÚkLkLku Ãknu÷k s Vuhk{ktMk{whkELke «ríkçkØíkkLkku Ãkrh[Þ ÚkkÞ Au. MkksoLxÍuçkw÷kLkku {hkÞ Au yLku LkuÚkLk Mk{whkELkku fuËe çkLkuAu. fuË Ãkfzkíkk Ãknu÷kt LkuÚkLk fux÷kf Mk{whkELkuÃkíkkðe Ëu Au su{ktLkku yuf fkíMkw{kuxkuLkku çkLkuðe ÃkýAu. LkuÚkLkLku fkíMkw{kuxku ÃkkuíkkLkku rËfhku ßÞktLkkuøkk{Äýe nkuÞ yuðk økk{{kt ÷E ykðu Au. ynªLkuÚkLkLku LkshfuË h¾kÞ Au. yuf ð»koLke yu ykuÃkLk-yuh su÷{kt LkuÚkLk Mk{whkE heík¼kík rMk¾u Au. MkkÚkuMkkÚku yu fkíMkwLke rðÄðk çknuLk xkfkuLkk«u{{kt Ãký Ãkzu Au.

yuf ð»ko ÃkAeLkuÚkLkLku {wõík fhkÞ Au.yku{whk LkuÚkLk ÃkkMkuÚkeòýðk «ÞkMk fhu Au fufkíMkw{kuxkuLku fE heíku nhkðe þfkÞ? òufu LkuÚkLkfkíMkw{kuxkuLkk fk{Úke «¼krðík ÚkE íku{Lkk íkhVZ¤e økÞku nkuÞ. Ãk÷xkÞu÷k ÃkðLkÚke yku{whkuLke[kux÷e r¾¥kku ÚkkÞ Au yLku yu LkuÚkLk Ãkh MkíkíkLksh hk¾ðkLke ÔÞðMÚkk fhe Lkk¾u Au. Ëhr{ÞkLkfLko÷ çkkøk÷e òÃkkLkeykuLku nkurðíÍh íkkuÃk ðkÃkhðkMkwÄeLke íkkr÷{ ykÃke [qõÞku nkuÞ Au. þnuLkþknufkuE fkhýkuMkh yku{whkuLke Mkq[LkkLkwt Ãkk÷Lk fhðwtÃkzíkwt nkuÞ Au. yku{whkuyu yuðwt ònuhLkk{w çknkhÃkkze ËeÄwt nkuÞ fu fkuE Mk{whkEyu ík÷ðkh MkkÚkuònuh{kt Lkef¤ðwt Lknª. nwf{ Aíkkt Ãký ík÷ðkh÷E Vhíkk yuf Mk{whkELke ònuh{kt [kux÷e fkÃkeLk¾kÞ Au.

yk çkksw yku{whku ËuþLkku yøkúýe WãkuÃkrík nkuÞyLku þnuLkþknLke LkSf nkuÞ {kxu çkeòWãkuøkÃkríkyku yLku hk»xÙLkk {ku¼eykuLku Mk{òðíkkunkuÞ fu ykÃkýku Ëuþ fE heíku Ãkrù{Lkk «økríkþk¤eËuþku Mkk{u x¬h ÷E þfu. yu Ëhr{ÞkLk fkíMkw{kuxku

íÞkt ykðe ÃknkU[u Au, ÃkkuíkkLke ík÷ðkh MkkÚku.«ríkçktÄ nkuðk Aíkkt ík÷ðkh hk¾ðk {kxufkíMkw{kuxkuLku yku{whku fuË fhkðu Au. fkíMkw{kuxku yufMk{Þu su{Lke {qALkku Ëkuhku Ãký Lk Vqxâku nkuÞ yuðzkþnuLkþknLkk økwhw nkuÞ {kxu yku{whku íku{LkufkíMkw{kuxku Mkh fneLku s MktçkkuÄu Au.

LkuÚkLk fuË ÃkfzkÞu÷k fkíMkw{kuxkuLku LkkÚkLk økúunk{Lkk{Lkk Ëw¼kr»kÞk f{ VkuxkuøkúkVh f{ MktþkuÄfMkrníkLke {ËËÚke Akuzkðe ÷u Au. òufu yuykuÃkhuþLk{kt fkíMkw{kuxkuLkku rËfhku Lkkuçkwxkzk þrnËÚkkÞ Au. íkkíMkwLkk Ãkqðoòuyu 900 ð»ko MkwÄe òÃkkLkkþkne ¾kLkËkLkLke hûkk fhe nkuÞ yLku nðu yu MÚkkLk

yku{whkuyu ÷E ÷eÄwt nkuÞ Au.Ãkrhýk{u yku{whku yLkufkíMkw{kuxku ðå[u rð¾ðkË[k÷íkku hnu Au.

{wõík ÚkÞu÷k fkíMkw{kuxkuMkkÚku çkÄk íkuLkk økk{ ykðu

Au, ßÞkt þYykík{kt LkkÚkLkLku fuË h¾kÞkunkuÞ Au. nðu yku{whku ykhÃkkhLke ÷zkE fhe LkuÚkLk-fkíMkw yLku su fkuE ykzk ykðu yu çkÄkLkuÃkíkkððkLke Ãkuhðe fhu Au. fkíMkwLkk økk{ Ãkh yZe÷k¾ MkirLkfku MkkÚku yk¢{ý ÷kðu Au. Mkk{u ÃkûkufkíMkwLkk ¼kÚkk{kt 500 sux÷k s Mk{whkE nkuÞ Au.yZe ÷k¾ Mkk{u 500 Mk{whkE ÞkuØkyku ÷ze þfu?Mk{whkE ÞkiØkyku ykðku rð[kh fhíkkt s LkÚke. yuíkku fkt {hku yÚkðk {khku... yu rMkØktík{kt s {kLkuAu. yZe ÷k¾Lkku Mkk{Lkku fhðk {wAu íkk ËELkuMk{whkE ÷zðiÞkyku íkiÞkh ÚkkÞ Au. LkuÚkLk Mk{SòÞ Au fu yk ykÃkýku ytrík{ støk nþu. yu ÃkkuíkkLkezkÞheyku økúunk{Lku ykÃke Ëu Au, su Mk{whkEyku ÃkhÃkwMíkf ÷¾ðk {ktøkíkku nkuÞ Au.

÷zkE þY ÚkkÞ Au. rðþk¤ {uËkLk{kt fwYûkuºk{ktøkkuXðkÞu÷k fkihð-ÃkktzðkuLkk MkirLkfkuLke su{ çkLLkuÃkûk Mkk{Mkk{u ykðu Au. LkuÚkLk yLku fkíMkwLkeÔÞqnh[LkkLku Ãkrhýk{u {kuxe MktÏÞk{kt nkuðk AíkktþYykík{kt òÃkkLke ÷~fhLku ¼ªMk Ãkze òÞ Au.yku{whku yLku MkuLkkLke ykøkuðkLke ÷E W¼u÷k fLko÷

çkuøk÷eLkk ykùÞoLkku Ãkkh LkÚke hnuíkku, fu fE heíku500 MkirLkfku yZe ÷k¾Lke MkuLkkLku [u÷uLs ykÃkehne Au. òufu ðÄw Mkh«kEÍ nðu ykðu Au. ðå[ushk støk rðhk{ ykðu Au. yku{whku çkeò nw{÷kLkeíkiÞkhe fhíkku nkuÞ Au. Ãký íÞkt swyu Au, fu Mk{whkEMkuLkk íkuLkk Ãkh nw{÷ku fhðk ykðe hne Au. þwt íkuLke¾w{khe yLku þwt íku{Lke {ËkoLkøke? yíÞkh MkwÄe÷zík ykÃkíkk níkk yu íkku Xef Ãký nðu Mk{whkEnkhkfehe (Mkk{u [k÷eLku {kuíkLku ¼uxðwt) fhðk sEhÌkk níkk. yÃkuûkk {wsçk s Mk{whkE yuf ÃkAe yuf½ðkíkk òÞ Au. Auðxu fkíMkw{kuxku Ãký nýkÞ Au. yuûkýu çkÄk òÃkkLke MkirLkfku Ãký nux Wíkkhe íku{Lkuyts÷e ykÃku Au. støk Ãkwhku. þnuLkþknLkk {nu÷{ktòÃkkLk-y{urhfk ðå[u fhkh ÚkE hÌkk nkuÞ Au.LkuÚkLk íÞkt fkíMkwLke ík÷ðkh ykÃkðk ykðu Au. ÃkýþnuLkþkn yu ík÷ðkh íkuLku s MkkUÃke íkuLku Mk{whkEsuðku s økýu Au. yLku AuÕ÷u AuÕ÷u ®n{ík Ëk¾ðey{urhfk MkkÚku þMºkkuLkku fhkh Ãký Xwfhkðu Au.yku{whku rðhkuÄ fhu Au Ãký íkuLkwt ftE [k÷íkw LkÚke.çkeS çkksw LkuÚkLk fkíMkwLkk økk{ síkku hnu Au. fËk[fkíMkwLke çknuLk xkfk MkkÚku hnuðk...

òÃkkLkLke Mk{whkE ÃkhÃkthk rðï¼h{kt òýeíke Au.Ãký Mkh«kEÍLke ðkík yu fu {hðk-{khðkLke ðkíkfhíke yk ÃkhtÃkhkLkku yÚko íkku Mkuðk fhðe yuðku ÚkkÞAu! rVÕ{ ytíkLke LkSf ÃknkU[u íÞkt MkwÄe Lkk{ ÷kMxMk{whkE þk {kxu h¾kÞwt yu LkÚke MÃkü Úkíkwt. çkkË{ktòufu Mk{òE òÞ Au, fu ytrík{ Mk{whkE þk {kxu?

½kÞ÷ ÚkÞu÷ku LkuÚkLk Mkkfu Lkk{Lkwt fkuE Ãkeýwt{køkíkku nkuÞ Ãký xkfku íkuLku ykÃkíke LkÚke. Mkkfu Ãkeýwtþwt nkuÞ Au yLku xkfku íkuLku þk {kxu LkÚke ykÃkíke yuÃký hnMÞ Mk{sðwt {w~fu÷ Au. yu heíku LkuÚkLkLkuðkhtðkh fkuE Ãkwhkýe ÷zkELkk á~Þku Ëu¾kíkk nkuÞAu. yu á~Þku þk {kxu yu MÃkü fhðwt y½Ywt Au.y÷çk¥k, ÷zkE rþ¾ðkzíke ð¾íku LkuÚkLku ÃkkuíkuÃkkA÷e ÷zkE{kt fuðe heíku støk ¾uÕÞku níkku íkuLkeÞkË fËk[ yu á~Þku îkhk MkSðLk Úkíke nþu. çkkferVÕ{ VMxo õ÷kMk...

r÷Í yLku rõ÷ÞkuÃkuxÙkLkk Lkk{Úke «ÏÞkíknkur÷ðqz yuõxÙuMk yur÷ÍkçkuÚk xu÷hLkkLkk{ ÃkkA¤ økÞk yXðkrzÞu 'Mð'

÷køke økÞwt. 79 ð»koLke siV ðÞu ÓËÞ çktÄ ÃkzesðkÚke y{urhfk{kt íku{Lkwt rLkÄLk ÚkÞwt.

yksu Ãký rMkrLkÞh rMkrxÍLk ËkËkSykuLkuÃkqAþku fu ík{khe Vurðhx nkur÷ðqz yuõxÙuMk fR? íkku[kh{ktÚke ºký ËkËkSykuLkk {kuZu r÷Í xu÷hLkwt Lkk{nþu. ¼khík ßÞkhu MðíktºkíkkLkk þ{ýk MkkfkhÚkðkLke AuÕ÷e Ãk¤kuLke hkn òuíkwt níkwt çkhkçkh yu sMk{Þøkk¤k{kt {q¤ rçkúxLkLke yur÷ÍkçkuÚk xu÷hurVÕ{ 'Äuh RMk ðLk çkkuLko yuðhe r{rLkx'Úkeçkk¤f÷kfkh íkhefu nkur÷ðqz{kt ÃkËkÃkoý fÞwO. òufuçkk¤f÷kfkhLkk yr¼LkÞ fhíkkt íkuLkkt VuLMkLku íkuýu{wÏÞ LkkrÞfk íkhefu ðÄw yr¼¼qík fÞko. 1997{ktíku s{kLkkLkk «ÏÞkík nkur÷ðqz yr¼Lkuíkk Sr{÷uzLk MkkÚkuLke rVÕ{ rMkLÚkÞkÚke yur÷ÍkçkuÚkLke Ãkwgyr¼Lkuºke íkhefuLke fkhrfËeoLke þYykík MkkÚku s[knfkuyu íkuLku ðÄkðe ÷eÄe.

Ãkkt[ ËkÞfkLke MkV¤ fkhrfËeo{kt 50 yLku 60Lkk ËkÞfk r÷Í {kxu MkkiÚke MkV¤ {LkkÞ Au. 50LkkËkÞfk{kt r÷ÍLku ykuMfkh {kxu [kh Lkkur{LkuþLk{éÞk. Ãknu÷ku ykuMfkh 'çkxh rVÕz 8' {kxu yLkuçkeòu 1966{kt 'nw RÍ y£uz ykuV ðŠsrLkÞk'{kxu {éÞku.

yur÷ÍkçkuÚk{kt òuðk {¤íkk W{Ëk yr¼LkÞyLku MkkIËÞoLkk rðh÷ Mk{LðÞLku fkhýu íkusux÷e [[ko{kt hnuíke yux÷es íkuLkkt «u{ «fhýkuyLku ÷øLkkuÚke hnuíke.r÷ÍLkk «Úk{ ÷øLkzkuLkkzo rnÕxLk MkkÚkuÚkÞk. yk ÷øLkSðLkLkku ytík {kºk 9 {rnLkk{ktykÔÞku. 1952{kt ÃkkuíkkLkkÚke 20 ð»ko {kuxk r{þu÷rðÕzªøk MkkÚkuLkwt ÷øLkSðLk Ãkkt[ ð»ko çkkËAqxkAuzk{kt rÃkhýBÞwt Lku 1957{kt {kRf xkuz MkkÚku÷øLk fÞkO. {kRfLkk {]íÞw ÃkAe íkuLku yurz rVþhMkkÚku «u{ ÚkÞku. rVþh Ãknu÷uÚke s Ãkrhýeík níkkuAíkkt çktLLkuyu ÷øLk MktçktÄu çktÄkÞk íku Mk{Þu r÷ÍLkwtyk ÷øLk «fhý rððkËLkk ð{¤{kt Ãký yxðkÞwtyLku ¼ktøke Ãký Ãkzâwt. ÃkAe íku Mk{ÞLkk òýeíkkyuõxh rh[zo çkxoLk MkkÚku 1963{kt Âõ÷ÞkuÃkuxÙk

rVÕ{Lkk Mkux ÃkhLke {w÷kfkík økkZ çkLkíkkt«u{÷øLk{kt Ãkrhý{e Lku ËkÞfkLkk ÷øLkSðLk çkkËAqxk Ãkzâkt Ãkhtíkw çktLLku ðå[uLkk økkZ «u{Lkk fkhýu16 {rnLkk ÃkAe ÃkkAk çktLLkuyu ÃkwLk: ÷øLk fÞkO surLk»V¤ s hÌkkt yLku íku ÃkAe yur÷ÍkçkuÚkLkk ßnkuLkðkuLkoh MkkÚkuLkk ÷øLkLkku Ãký Ãkkt[ ð»ko{kt ytíkykÔÞku. r÷ÍLkk ykX{k yLku yk¾he ÷øLk ÷uheVkuhxuLMfe MkkÚku ÚkÞk yu ytøku Ãký ½ýe ðkÞfkykuðnuíke ÚkR.

ÃkkuíkkLkk ytøkíkSðLkLkufkhýu [[ko{kt hnu÷e r÷ÍuMk{ksMkuðk ûkuºku ÃkýÃkkuíkkLkwt W{Ëk ÞkuøkËkLkykÃÞwt Au. Rø÷ULzLkk{nkhkýeyuyur÷ÍkçkkÚkLku 'zi{' Lke

WÃkkrÄ ykÃke níke su $ø÷uLz{kt 'Mkh' fûkkLkeøkýkÞ Au. yur÷ÍkçkuÚkLke rðï rðÏÞkík ÃkkuÃkrMktøkh {kRf÷ suõMkLkLke MkkÚkuLke ËkuMíke ytøkuÃký ½ýe ðkíkku [fzku¤u [Ze níke, Ãký r÷Í{kRf÷ suõMkLkLku ÃkkuíkkLkku Mkkhku r{ºk økýkðíkeníke. {kRf÷ suõMkLkLke ËVLkrðÄ Mk{Þu r÷ÍuRåAk ònuh fhe níke fu, ÃkkuíkkLkk {]íÞwçkkË íkuLku Ãký r{ºk {kRf÷Lku ßÞktËVLkkðkÞku Au yu VkuhuMx ÷kuLkfçkúMíkkLk{kt s ËVLkkðk{kt ykðu íkuðeEåAk ÔÞõík fhe. íkuLkkt MktíkkLkku MkrníkÃkkiºkku yLku ÃkkiºkeykuLke nkshe{kt r÷ÍLkkËunu yu s VkuhuMx ÷kuLk fçkúMíkkLk{kt sËwrLkÞk{ktÚke yttrík{ rðËkÞ ÷eÄe, Ãký[knfkuLkk ÓËÞ{kt íku r÷Í yLku rõ÷ÞkuÃkuxÙkçkLke MkËk Äçkfíke hnuþu.

CM

YK

CM

YK

þw¢ðkh1 yur«÷ h011www.sandesh.comwww.sandesh.com06 03þw¢ðkh

1 yur«÷ h011

r÷

ò

ÃkhËuþe «kuVkR÷

÷r÷ík ¾t¼kÞíkk

ðku ÃÃkkMk hhnu ÞÞk ËËqh...yur÷ÍkçkuÚk xxu÷h

÷÷kkMMxxMMkk{{wwhhkkEEÃkzËk ÃÃkh SSðíkeòÃkkLke ÃÃkhtÃkhk

yur÷ÍkçkuÚkLke {kíkk htøk{t[Lke f÷kfkh níkeyLku rÃkíkk r[ºkfkh níkk.

yur÷ÍkçkuÚkLkk Mkkík{k (yLku AuÕ÷k) Ãkrík÷uhe VkuhxuLMfe MkkÚkuLkkt ÷øLk {kRf÷suõMkLkLkk Zkuh WAuh {Úkf{kt ÚkÞkt níkk.

yur÷ÍkçkuÚkLke rVÕ{ çkxh ^÷kGz 8 ÃkAerVÕ{Lkk r÷ÍLkk Ëu¾kð suðe Zetøk÷eykuçkòh{kt ðu[ký {kxu {wfkR níke.

yur÷ÍkçkuÚkLkk ykX ð¾ík Mkkík swËk swËkÔÞrõíkyku MkkÚku ÷øLk ÚkÞkt níkk. yr¼Lkuíkkrh[zo çkxoLk MkkÚku íkuýu çku ðkh ÷øLk fÞkOníkkt.

r÷ÍLkwt ytíkhtøk

íkMkðeh òuR! Ãknu÷e Lkshu òuRLku¼÷¼÷kLku [¬h ykðe òÞ ÃkýyktÏÞu ËuÏÞkLke fu{ fhe yðøkýLkk

ÚkkÞ? {wtçkRLke yuf Ãkkt[ rMkíkkhk nkux÷{kt÷øk¼øk Z¤íke MkktsLkk Mkw{khu çkkur÷ðqzLkkrËøøks yr¼Lkuíkk yr{íkk¼ çkå[Lk yLkuyr¼Lkuºke hu¾k {kxu ¾kMk rzLkh xuçk÷ çkwf ÚkÞwtníkwt. ¾wË nkux÷ {uLkushu Ãký Ãknu÷kt rð{kMký{kthneLku xuçk÷ çkwf fÞkoLkwt MðefkÞwO, Ãký çkhkçkhÃkkuýk ykX ðkøÞu rçkøk çke nkux÷ Ãkh ykðeÃknkUåÞk yLku LkkUÄkðu÷k xuçk÷ Ãkh søÞk ÷eÄe.ÃkAeLke økýíkheLke r{Lkxku{kt ½qt½hk¤k Aqèk ðk¤,MkwtËh r÷çkkÍ{kt Mkßs ykÄuz ô{hLke {rn÷krçkøk çke Mkk{u ykðe íÞkhu rçkøk çkeyu Q¼kÚkRLku íkuLkwt yr¼ðkËLk fÞwO. su çkkur÷ðqzLke

ÏÞkíkLkk{ yr¼Lkuºke hu¾k níke. çkLLkuLke økkurc÷øk¼øk Mkðk f÷kf sux÷e [k÷e. Ëhr{ÞkLkíku{ýu rzLkh Ãký ykuzoh fÞwO.

Mkðk f÷kf sux÷e [k÷u÷e íku{Lke ðkíkku{ktõÞkhuf {òfLkk, õÞkhuf n¤ðkþLkk íkkuõÞkhuf økt¼eh ¼kð ykswçkkswLkk ÷kufkuLku ÃkýykùÞo[rfík fhíkk hÌkk. yk Ãknu÷kt rzBÃk÷yLku rhþeyu ÃkwLk: rVÕ{ku{kt òuze s{kðe íÞkhu÷kufku{kt yk «fkhu s ykf»koý søkkÔÞwt níkwt!

nðu rçkøk çke yLku hu¾k ðå[uLke yk {w÷kfkíkÃký þwt íku{Lke rVÕ{ søkík{kt Vhe yuf MkkÚku[{fðkLkku nfkhkí{f yr¼øk{ nþu fu ÃkAeZ¤íke Wt{hu yuf çkeò MkkÚku Vhe {iºkeLkk fhkhnþu yu rðþuLke òýfkhe {u¤ððkLkk ðÄw «ÞíLkkuMkV¤ hÌkkt.

yk

Mkt¼khýkt

yk {w÷kfkík rðþu y{u ßÞkhu ðÄw òýðkLkku «ÞíLk òhe hkÏÞku íÞkhu òýðk {éÞwt fu yk ÃkAeLke ykðe s çkeS {w÷kfkík Ãký økkuXðkR [qfe níke yLku ðÄw {krníke{wsçk yk ð¾íku rçkøk-çke yLku hu¾k çktLLku yuf MkkÚku s fkh{ktÚke WíkÞkO yLku LkkUÄkðu÷k xuçk÷ Ãkh søÞk ÷eÄe. yu{Lkk «ðuþ Ãknu÷kt yu{Lkk ðkhtðkh yk heíkuLke{w÷kfkíkLke yxf¤ yLku fqíkwn÷{kt ykswçkkswLkk xuçk÷ Ãký çkwf ÚkR økÞk níkkt. su{kt yuf xuçk÷ MktËuþu Ãký çkwf fhkÔÞwt níkwt, Ãkhtíkwt íku xuçk÷ ¾kk÷e s hÌkwt yLku íÞktrhÍÔzo Vkuh rzLkh, íkkhe¾ 1-4- 2011Lkwt xuøk çkeò rËðMk MkwÄe ÷xfíkwt hÌkwt. yíÞkh MkwÄe{kt ík{u ÃkqhuÃkqhk {wtÍðý{kt {wfkR økÞk Aku! íkku Vhe yuf ð¾ík yksLkeíkkhe¾ ÞkË fhe swyku. nk, nðu íkku ík{u Mk{S s økÞk nþku fu yksLkku rËðMk yux÷u økÃkøkku¤k Akuzðk {kxuLke MðíktºkíkkLkku rËðMk Au. ík{khe ðÄw fLkzøkík fhðe ÞkuøÞLkÚke {kxu s 'MktËuþ' ík{Lku Ãký yk ¾çkh îkhk ík{khk fwxwtçkesLkku yLku r{ºkkuLku yur«÷ Vq÷ çkLkkððkLke þw¼uåAk ÃkkXðu Au.

yur«÷ Vq÷ çkLkÞk... íkku WLkfku økwMMkk ykÞk!

rzhuõxh yuzðzo ÂÍTðff÷kfkhku xku{ ¢wÍ, fuLk ðkxLkkçku, xkuLke

økkuÕzrðLk, r{þknk ¾kLk, xe{kuÚke MÃku÷, rçk÷e fkuLkku÷e, rnhkuÞwfe MkLkkzk, fkuÞwfe, þkuLk Mkwøkkíkk

rhr÷Í íkkhe¾ rzMkuBçkh 5, 2003Mk{ÞkðrÄ 160 {erLkx

yLkwMktÄkLk ÃkkLk (6) Ãkh

yLkwMktÄkLk ÃkkLk (3)Lkwt [k÷ww

Þ çkúÄh rLkr¾÷’Lku çkkË fhíkkt½ýe ykuAe ®nËe rVÕ{ku{ktMk{÷Irøkf MktçktÄkuLke

yMkhfkhf hsqykík fhðk{kt ykðeAu. {kuxk¼køku çkkur÷ðqz {kxuMk{÷Irøkfíkk fku{uzeLkku rð»kÞ hÌkku Au. RLzMxÙeLkk MkqºkkuLke ðkík Mkk[e {kLkeyuíkku, ‘ËkuMíkkLkk’ suðe øku fku{uze rVÕ{LkktMksofku {kxu fËk[ yr¼-ßnkuLkLke rnx rVÕ{Lke rh{ufLkku«kusuõx y¼uhkE Ãkh {qfðkLkku ð¾ík ykÔÞku Au. fkhý fu,rLk{koíkk fhLk òunh yLku rËøËþof íkÁý {LkMkw¾kLkeLku rVÕ{Lkkøku hku÷ {kxu f÷kfkhku þkuÄíkkt Lkkfu Ë{ ykðe økÞku Au. y¼Þ

Ëuyku÷, rhíku»k Ëuþ{w¾, rzLkku {kurhÞkyLku yswoLk hk{Ãkk÷u rðLk{úíkkÃkqðofLkLkiÞku ¼ýe ËeÄku níkku. yr¼»kuf yLkußnkuLk rMkõð÷{kt øku nkuðkLkku zku¤ fhuAu, íkuLke Mkk{u ‘rhÞ÷ øku’Lkku hku÷¼sððk fkuE yr¼Lkuíkk íkiÞkh LkÚke. yk WÃkhktík yr¼»kuf ÃkAe nðu fhLkLkuÃký rM¢Ãx Mkk{u fux÷ktf ðktÄk Au. çktLku

nehku yLku {wÏÞ rnhkuELk fuxrhLkk fiVu ÷tzLkLkk rþzâq÷ {kxuMktÏÞkçktÄ íkkhe¾ku Vk¤ðe níke, íku nðu fuLMk÷ fhðk{kt ykðe Au.çkeS íkhV, íkÁýLku yk¾e rM¢Ãx LkðuMkhÚke íkiÞkh fhðkLkeMkq[Lkk yÃkkE nkuðkLkwt Ãký òýðk {éÞwt Au.

x÷ktf ÷kufku {kxu Lk]íÞ yu ykhkÄLkk Au,íkku fkuE {kxu Lk]íÞ íku{Lkwt SðLk Au! Íexeðe Ãkh «Mkkrhík Úkíkk ‘zkLMk RÂLzÞk

zkLMk’ rhÞkr÷xe þkìyu ËuþLke ÞwðkLk «rík¼kykuLkuíku{Lke ûk{íkk Ãkwhðkh fhðk {kxuLkwt Ã÷uxVku{o ÃkqÁtÃkkzâwt Au. yk þkìLke yuf ss yLku òýeíkefkurhÞkuøkúkVh yuðe økeíkk fÃkqh {kxu yk þkìLkku¼køk çkLkðwt yu fkuE çknw{kLkÚke f{ LkÚke.

økeíkk Mkkð LkkLke níke, íÞkhÚke s íkuLke {kíkkíkuLku zkLMk õ÷kMkeMk{kt ÷E síke níke. økeíkk {kºk15 ð»koLke níke, íÞkhu íku Vhkn ¾kLkLke xe{{ktòuzkE níke. MkkiÚke LkkLke nkuðkLkk Lkkíku Vhkn íkuLke¾qçk Mkt¼k¤ hk¾íke, íkuLkk fkhýu økeíkk VhknLku

‘Vhkn {k’ fnuíke,yLku nðu, økeíkk Ãkkuíku Ãký íkuLkkøkúqÃk{kt yLku þkìLke xe{{kt ‘økeíkk {k’íkhefu yku¤¾kÞ Au.

zkLMk RÂLzÞk zkLMk þkìyu íkuLku çknw {kuxwtÃ÷uxVku{o ÃkqÁt Ãkkzâwt nkuðkLke fçkq÷kík fhíkktøkeíkk fnu Au fu, “þkìLkk fkhýu nwt zkLMkLkeík{k{ þi÷eykuLkku «Þkuøk fhíkkt þe¾e Awt.íku{ Aíkkt, {khu nsw ½ýwe ÷ktçke {s÷fkÃkðkLke Au.

nS MkwÄe {U yuðe fkuE {kuxe rMkrØLkÚke {u¤ðe. ‘yþkufk’ rVÕ{Lkk‘hkuþLke Mku ¼hu ¼hu...’ yLku ‘ÚkkuzkÃÞkh Úkkuzk {ursf’Lkk ‘÷uÍe ÷Bnu’yLku nk÷{kt ‘íkeMk{kh ¾kLk’Lkk‘þe÷k fe sðkLke’ suðk økeíkkufkurhÞkuøkúkV fhðk çkË÷ nwt økkihðyLkw¼ðwt Awt, Ãký økeíkk fÃkqh{ktÚke‘økeíkk {k’ çkLkðk MkwÄeLke {kheMkVh{kt MkkiÚke {kuxwt «ËkLk zkLMkRÂLzÞk zkLMkLkwt Au. økeíkkLkku«uhýkMkúkuík íkuLke {kíkk Au. ykWÃkhktík íku r{ºk, rV÷kuMkkuVh yLkuøkwÁ Vhkn ¾kLkLku Ãký «uhýkMkúkuík{kLku Au.

CM

YK

CM

YK

þw¢ðkh1 yur«÷ h011 05þw¢ðkh

1 yur«÷ h011 www.sandesh.com04íkkhkt ÷øLkLke yVðkyku yðkh-Lkðkh Mkt¼¤kíkehnu Au íku rðþu íkkhwt þwt fnuðwt Au?{Lku ÷køku Au fu {khkÚke yMk÷k{íke yLkw¼ðíke fkuEÔÞÂõík ykðe yVðkyku Vu÷kðe hne Au. AuÕ÷k [khð»koÚke Ëh A {rnLku {Lku Ãkhýkðe ËuðkÞ Au. nwtßÞkhu Ãký ÷øLk fheþ, íÞkhu Äk{Äq{Úke fheþ.íkwt yLku ykrËíÞ yufçkeòLkkt «u{{kt Aku?{khku sðkçk Au ‘Lkk’. yk íkçk¬u {khku sðkçk yks hnuþu. rVÕ{ RLzMxÙe{kt «u{MktçktÄLkku MðefkhfhLkkhe ÔÞÂõíkLke nk÷ík fVkuze ÚkE síke nkuÞ Au.íÞkh ÃkAe «&™kuLke nkh{k¤k MkòoÞ Au. ½ýktf÷kfkhku MkkÚku ykðwt ÚkE [qõÞwt Au. yLku çkeSðkík, ßÞkhu ík{u fkuELke MkkÚku òuzkÞu÷kt nkuð, íÞkhu‘çkeS ÔÞÂõík’Lke EåAk Ãký {n¥ðLke çkLke hnu Au.fËk[ nwt {khk MktçktÄku rðþu çkku÷ðk {ktøkíke nkuô,Ãkhtíkw Mkk{e ÔÞÂõík y{khku MktçktÄ ònuh ÚkkÞ íku{Lk EåAíke nkuÞ íkku {khu íkuLkku ykËh fhðku òuEyu.{khk «þtMkfkuLku nwt «u{{kt Awt íkuðe ònuhkík fhðe{Lku øk{þu, Ãký íku {kxu yk ÞkuøÞ Mk{Þ LkÚke.ykrËíÞLkkt {kíkk-rÃkíkk Þþ [kuÃkhk yLku Ãkk{u÷k[kuÃkhk MkkÚku íkkhu Mkkhwt Lk çkLkíkwt nkuðkLkwt [[koÞ Au,íku rðþu þwt fneþ?yu çkÄe ðkíkku Mkkð ðkrnÞkík Au. Þþ [kuÃkhkr÷suLz Au. Þþ ytf÷Lku nwt ¾qçk {kLkLke Lkshu òuôAwt. ykx÷e MkV¤íkk {u¤ÔÞk Aíkkt Þþ ytf÷yíÞtík rðLk{ú Au. yLku ‘{wsMku ËkuMíke fhkuøku’LkkMkux Ãkh Ãkk{ ykLxe {Lku su heíku Mkk[ðíkkt níkkt, íkuíkku nwt fËe Lk ¼q÷e þfwt. íku{Lke MkkÚku {U Mkkhku yuðkuMk{Þ ðeíkkÔÞku níkku. yk¾e rVÕ{Lkk þq®xøkËhr{ÞkLk íku{ýu {Lku ÃkrhðkhLkk MkÇÞ suðkt s «u{yLku nqtV ykÃÞkt níkkt. [kuÃkhk Ãkrhðkh MkkÚku {khktMktçktÄku ¾qçk s W»{kÃkqýo Au.íkwt r÷ð-RLk rh÷uþLkrþÃk{kt {kLku Au? þwt íkwt {kLku Aufu ÷øLkLku ðÄkhu Ãkzíkwt {n¥ð ykÃkðk{kt ykðu Au?Lkk, nwt su {kýMkLku «u{ fhíke nkuô, íkuLke MkkÚku÷øLkçktÄLkÚke òuzkðwt {khu {Lk {n¥ðLkwt Au. ÷øLkLkuðÄkhu Ãkzíkwt {n¥ð ykÃkðk{kt ykðu Au, íkuðwt LkÚke,Ãkhtíkw nk, íkuLkwt {n¥ð ½xe sÁh hÌkwt Au, yLku íkuðwtÚkkÞ íku Ãknu÷kt nwt Ãkhýe sðk {ktøkwt Awt. {khe ÃkuZeLke÷øk¼øk ík{k{ yr¼Lkuºkeyku Ãkhýe [qfe Au, nwtMkkiÚke AuÕ÷e Awt!yr¼»kuf çkå[Lk MkkÚkuLke r{ºkíkkLkku ytík ykððkÃkkA¤ þwt fkhý níkwt? þwt íkuýu íkLku íkuLkkt ÷øLk{ktLk çkku÷kðe íkuLkk fkhýu ík{khe {iºke{kt ríkhkz Ãkze?yk yk¾e ðkík ÃkhÚke yr¼»kuf s ÃkzËku QXkðeþfu. Mkk[e ðkík yu Au fu òu fkuE ÔÞÂõík ík{LkuíkuLkkt ÷øLk{kt Lk çkku÷kðu, íÞkhu íkuLkk ÓËÞ{kt ík{kÁtþwt MÚkkLk Au íkuLkku ík{Lku ÏÞk÷ ykðe òÞ Au. fËk[ík{u yuðk ¼ú{{kt hk[íkk nkuð fu ík{u çktLku r{ºkku Aku. Ãkhtíkw, fËk[ y{khe r{ºkíkk Võík rVÕ{kuLkk MkuxÃkqhíke s Mker{ík níke. fþku ðktÄku Lknª. yu MÃküíkkÚkE økE fu y{u Võík Mknf÷kfkhku níkkt, r{ºkkuLknª. ð¤e, fkuELku ÷øLk{kt yk{tºký ykÃkðwt yu

ytøkík çkkçkík Au. ykðíkefk÷u ßÞkhu nwt ÷øLkfheþ, íÞkhu nwt su{Lku çkku÷kððk EåAíke nkuô, íkuðkøkÛÞkøkktXâk ÷kufkuLku s yk{trºkík fheþ. çktLkuLkkt÷øLkLku ¾kMMkkt ð»kkuo ðeíke økÞkt Au, nðu ykÃkýu yuçkÄwt ¼q÷eLku ykøk¤ ðĤwt òuEyu. íkuLke MkkÚku fk{fhðkLkku yLkw¼ð ¾hu¾h MkhMk hÌkku níkku.Ãký Ãkkxeo{kt ík{u ÷kufku yufçkeòÚke Lksh AqÃkkðíkktVhku Aku íkuLkwt þwt?fkuýu fÌkwt? fËk[ Ãkkxeo{kt ÷kR®xøk çkhkçkh LknªnkuÞ. {Lku yu rðþu fþe ¾çkh LkÚke.yLku fkòu÷ MkkÚkuLkkt íkkhkt MktçktÄku rðþu þwtsýkðeþ?‘fkuVe rðÚk fhLk’{kt {U ÃkqAâwt níkwt fu {Lku sux÷e íkuøk{u Au, íkux÷e íkuLku nwt þk {kxu LkÚke

øk{íke? ¾hu¾h, {Lku Mk{òíkwt LkÚke. íku {khk fhíkktÃkkt[ ð»ko {kuxe Au. íkuLke ô{h {khk ¼kE sux÷e Au.fkòu÷ {kxu {Lku ½ýwt {kLk Au.íkLku íkuLkku yr¼LkÞ øk{u Au?fkòu÷Lke ík{k{ rVÕ{ku {Lku øk{u Au, ÃkAe íku‘rË÷ðk÷u ËwÕnrLkÞk ÷u òÞUøku’ nkuÞ fu ‘f¼e ¾wþef¼e øk{’ nkuÞ. M¢eLk Ãkh fkòu÷ ½ýwt MkhMk hzeþfu Au.çkeS fE yr¼Lkuºke íkLku øk{u Au?{khe sLkhuþLk{ktÚke yiïÞko yLku r«xe rÍLxk øk{uAu. r«xe MkkÚku {U ½ýe rVÕ{ku fhe Au. çkuçkku(fheLkk) {kuze ykðe, Aíkkt {Lku íku øk{u Au. {Lkur«Þtfk ([kuÃkhk) øk{u Au. yLkw»fk (þ{ko) Ãký ¾qçk«rík¼kþk¤e Au. Lkðe rnhkuELkku{kt fuxrhLkk (fiV),ËerÃkfk (ÃkËqfkuý), MkkuLk{ (fÃkqh) ½ýe MkwtËh Au.íkksuíkhLke rVÕ{kuLkku yuðku fkuE hku÷ Au su fhðkuíkLku økBÞku nkuík?yr¼Lkuºke íkhefu? yuf Ãký Lknª. Ãký, nehku íkhefu{Lku Mk÷{kLk ¾kLkLkku Ëçktøkðk¤ku hku÷ ¼sððkuøkBÞku nkuík.Vhe yuf ð¾ík íkwt yk{eh ¾kLk MkkÚku rVÕ{ fhe

hne Au. fkhrfËeoLkwt yuf yk¾wt [¢ ÃkqÁt ÚkÞkLkwt íkwtyLkw¼ðe hne nkuEþ, ¾hwtLku?çkuþf. fkhrfËeoLke þÁykík{kt ‘hkòfe ykÞuøkeçkkhkík’ rVÕ{ ÃkAe {U yk{eh ¾kLk MkkÚkuLke‘økw÷k{’ MkkELk fhe níke. (nMkíkkt-nMkíkkt) Vheð¾ík òýu nwt LkðkurËík yr¼Lkuºke nkuô yu{ {Lku÷køku Au. nðu nwt yLkw»fk, MkkuLk{ yLku ËerÃkfkLkeÃkuZeLke nwt Mxkh Awt (¾z¾zkx nMke Ãkzu Au).yuf rËøËþof íkhefu ykrËíÞ [kuÃkhk íkLku ÃkMktËAu?hku{uÂLxf rVÕ{kuLke íkuLku øksçkLke MkqÍ Au, su {Lku¾qçk øk{u Au, ¾kMk fheLku ‘rË÷ðk÷u ËwÕnrLkÞk ÷uòÞUøku’ yLku ‘hçkLku çkLkk Ëe òuze’{kt íkuýu f{k÷fhe Lkkt¾e Au.íkku þwt ‘ðeh-Íkhk’{kt íkuLkwt rËøËþoLk Lknkuíkwt?Lkk, Þþ ytf÷u uíkLkwt rËøËþoLk fÞwO níkwt. Võíkfux÷ktf á~Þku ð¾íku s ykrËyu {køkoËþoLk ykÃÞwtníkwt.þwt ykrËyu fËe íkLku íkuLke rVÕ{{kt yr¼LkÞfhðkLkku ykøkún fÞkuo Au? íku s heíku, þwt íkuLkkrËøËþoLk nuX¤ fk{ fhðwt íkLku øk{þu?òu ykrË {Lku fkuE rVÕ{Lke ykuVh fhu, íkku nwtykt¾ku çktÄ fheLku íku rVÕ{ MkkRLk fhe ÷ô. nwt {kLkwtAwt fu íkuLkk suðe hku{uÂLxf rVÕ{ çkeswtfkuE Lk çkLkkðe þfu.hku{kLMk rðþuLkeykrËLke MkqÍ {Lku ¾qçkøk{u Au... rVÕ{ku{kt!

{khe ðkíkfu

fkurhÞkuøkúkVh íkhefuíkeMk{kh ¾kLkðe ykh Vur{÷enu çkuçkeMkkrÚkÞkyþkufk (hkuþLke Mku økeík {kxu)

ykrMkMxLx fkurhÞkuøkúkVh íkhefurVÍkòuþçkkËþknfwA fwA nkuíkk nirË÷ Mku

økeíkkLke fux÷ef òýeíke rVÕ{ku

VVhhkknn {{kkhhee ££uuLLzz,,rrVV÷÷kkuuMMkkkkuuVVhh yyLLkkuu øøkkwwhhww AAuu

økeíkk ffÃkqh

ýçkeh fÃkqh rLk{koíkkykuLku ÃkkuíkkLkeLkðe øk÷o£uLz LkhøkeMk V¾úeLke¼÷k{ý fhe hÌkku nkuðkLke

yxf¤kuyu çkkur÷ðqz{kt òuh Ãkfzâwt Au. MkkrsËLkrzÞkËðk÷kyu íkku íku{Lke ykøkk{e rVÕ{ ‘÷i÷k{sLkq’{kt þkrnË fÃkqh Mkk{u LkhøkeMkLku ÷uðkLkkuhýçkehu íku{Lku ykøkún fÞkuo nkuðkLkwt MðefkheÃký ÷eÄwt níkwt. çkeS íkhV, MkqºkkuLkk sýkÔÞk«{kýu, fuxrhLkk fiV nk÷ hýçkeh MkkÚkuLkk«ýÞ¼tøk Ãkh yktMkw Mkkhe hne Au.

òýðk {éÞk {wsçk, Mk÷{kLk fheLkk MkkÚkuíkksuíkh{kt Ãkqýu ¾kíku ‘çkkuzeøkkzo’Lkwt þq®xøk fhehÌkku níkku, íÞkhu fuxrhLkk AkLke{kLke Mk÷{kLkLku{¤ðk ÃknkU[e økE níke. yux÷wt s Lknª, fkuELkuyk ðkíkLke øktÄ Lk ykðu, íku {kxu íku ÃkkuíkkLkeði¼ðe fkhLku çkË÷u M{ku÷ fkh{kt çkuMkeLku ÃkqýuøkE níke. Ãkhtíkw, fkuEf heíku hýçkehLku yk¾k{k{÷kLke òý ÚkE økE níke. yLku MkqºkkuLke ðkík

Mkk[e {kLkeyu íkku, Mk÷{kLku Ãkkuíku s fuxrhLkkLkeÃkqýu {w÷kfkíkLke ðkík hýçkeh MkwÄe ÃknkU[u íkuðkufkhMkku håÞku níkku! yk {wÆu hýçkeh yLkufuxrhLkk ðå[u {kuxku ͽzku ÚkÞku níkku, yLkuhýçkehu Mkk{u [k÷eLku fux MkkÚku Auzku Vkzâkuníkku. Ãkhtíkw, Mk÷{kLkLku {wÆu çktLku ðå[u íký¾kÍÞkoLkku yk «Úk{ çkLkkð LkÚke. Úkkuzkt {rnLkk

Ãknu÷kt Mk÷{kLk fuxrhLkkLkwt þq®xøk [k÷e hÌkwtníkwt, íÞkt Mkux Ãkh íkuLku {¤ðk ÃknkU[e økÞku níkku.íkuLkk fkhýu hýçkeh økwMMku ÚkE økÞku níkku yLkufuxrhLkk MkkÚkuLkk MktçktÄLkku ytík ykÛÞku níkku.Ãkhtíkw, fuxrhLkkyu íÞkh ÃkAe ykÃku÷k Zøk÷kçktÄRLxhÔÞq{kt Ãkkuíku nðu Mk÷{kLkÚke Aqxe Ãkze økEnkuðkLkwt hxý fheLku hýçkehLku {Lkkðe ÷eÄkuníkku. rhþe fÃkqh ¾wÕ÷uyk{ fne [qõÞku Au fuhýçkehLke ¼qíkÃkqðo «ur{fk ËerÃkfk fhíkkt íkuLkufuxrhLkk çknuíkh ÷køku Au. òufu, Lkeíkq ®Mk½LkuLkhøkeMk ÃkMktË Ãkze økE nkuÞ íku{ ÷køku Au. LkeíkqyLku LkhøkeMk yufçkeò MkkÚku Mkkhku yuðku Mk{ÞÃkMkkh fhu Au. ÷øk¼øk ÃkkuíkkLke Ëhuf fku-MxkhMkkÚkuLkkt yVuhLku ÷ELku hýçkehLke [[ko ÚkkÞ Auíku òuíkkt ’90Lkk ËkÞfkLkk htøkeLk r{òSMk÷{kLk suðe íkuLke E{us Q¼he hne Au!

h

ík{u çkhkçkh s ðktåÞwt Au.ßnkuLk yçkúkn{ MkkÚkuLkkçkúuf-yÃk ÃkAe rçkÃkkþkLku

Lkðku ‘ßnkuLk’ {¤e økÞku ÷køku Au.yLku íku Au hkýk zøøkqçkíke, suLkuMkkWÚkLke rVÕ{kuLkku ßnkuLk yçkúkn{fnuðkÞ Au. ßnkuLk yLku rçkÃkkþkðå[uLkkt MktçktÄku AuÕ÷k fux÷ktfMk{ÞÚke ¾xhkøk¼Þko ÚkE økÞk nkuðkLkwt [[koíkwt níkwt, Ãký nðu çktLkuðå[uLkkt MktçktÄku{kt ykux ykðe økE nkuðkLkwt MÃküÃkýu Ëu¾kE hÌkwtAu. Úkkuzkt rËðMkku Ãknu÷kt ‘Ë{ {khku Ë{’Lke Ãkºkfkh Ãkrh»kËËhr{ÞkLk {kæÞ{kuyu rçkÃkkþkLkk ßnkuLk MkkÚkuLkk çkúuf-yÃk yLku

hkýk MkkÚkuLkk MktçktÄ rðþu Mkðk÷kuÃkqAâk, Ãký rçkÃkkþk ftE çkku÷u, íkuÃknu÷kt hkýkyu s [ku¾ðx fhe ÷eÄe furçkÃkkþk fkuE ÃkMkoLk÷ Mkðk÷kuLkk sðkçkLknª ykÃku. yk{ íkku, «uMk fkuLVhLMkÃknu÷kt s Lk¬e ÚkE økÞwt níkwt fu fkuErçkÃkkþkLke ÃkMkoLk÷ ÷kEV rðþu Mkðk÷ÃkqAþu, íkku rËøËþof hkunLk rMkÃÃke çkkS

Mkt¼k¤e ÷uþu. Ãký, hkýkyu hkunLkLku çkku÷ðkLkku {kufku s Lk ykÃÞku!fkuLVhLMk Ãkqhe ÚkÞk çkkË økkzoTÍLke MkkÚku hkýk Ãký rçkÃkkþkLkuyuMfkuxo fhe hÌkku níkku. MkkWÚkLkk ßnkuLk MkkÚku rçkÃkkþkLke òuzefuðef ò{u Au, íku íkku ykðLkkhku Mk{Þ s fnuþu!

rrççkkÃÃkkkkþþkkLLkkee ®®ssËËøøkkee{{kktt yyuuff yykkuuhh ‘‘ßßnnkkuuLLkk’’LLkkwwtt yykkøøkk{{LLkk??

nnkk

yykkrrËË ssuuððee hhkkuu{{uuÂÂLLxxff rrVVÕÕ{{ ççkkeesswwttffkkuuEE LLkk ççkkLLkkkkððee þþffuu

hkLke {w¾hS

¾kMk {w÷kfkík

hhttøøkkeeLLkk rr{{òòSS hhýýççkkeehh

‘‘{{kk

‘ËkuMíkkLkk-22’Lke {{wMkeçkík

økwÃk[wÃk rr{÷íku nni ÍÍhwh ffkuE ççkkík nni...

ÃkkLk: 1876Lkk ð»koLke ðkík Au. yufMk{Þu þnuLkþknLkk økwhw hne [wfu÷kMk{whkE ÷zðiÞk {kurhíMkwøkw fkíMkw{kuxku

(fuLk ðkxLkkçku) yu nðu hksLkk økwLkuøkkh ÚkðkLkkuyÃkhkÄ fÞkuo nkuÞ Au. yku{whk Lkk{Lkku yufWãkuøkÃkrík Mk{whkE ÃkhtÃkhkÚke Sðíkk òÃkkLk{ktÃkrhðíkoLk EåAíkku nkuÞ Au. yku{whkuLku ÷køkíkwt nkuÞ fuð»kkuoÚke [k÷e ykðíke ÃkhtÃkhkyku Ãkzíke {wfe nðusøkík MkkÚku fË{ r{÷kððk òuEyu. LkðMkku ð»koMkwÄe su ¾kLkËkLk þnuLkþknLkwt ¾kMk {Lkkíkwt nkuÞ yu¾kLkËkLkLkku ðíko{kLk ðkhMk yux÷u fkíMkw{kuxku. fkuEfkhýMkh fkíMkw{kuxLkwt nðu hks-rLkýoÞku{kt ftEWÃksíkwt Lk nkuÞ. yu Ãký òÃkkLkLke «økrík RåAíkkunkuÞ Ãkhtíkw ÃkhtÃkhkLku MkkÚku ÷ELku. yku{whkLkuMðk¼krðf heíku s fkuíMkw{kuxku Mkk{u ðktÄku nkuÞ yLkufkuíMkw{kuxku çknkhðxeÞkLkk hku÷{kt nkuÞ yux÷uyku{whku íkuLku Ãkíkkðe ËuðkLkwt ykÞkusLk økkuXðu Au.

y{urhfk: fuÃxLk LkuÚkLk ykÕøkúuLku (xku{ ¢wÍ)f{kLzh çkkøk÷eLkk nkÚk Lke[u íkkr÷{ ÷ELku íku{LkeMkkÚku s yLkuf ÷zkEyku Ãkkh Ãkkze nkuÞ. ¾kMk íkkuMkhfkh Mkk{u Ãkzíkk rðÿkuneykuLku MkeÄkËkuh fhðkLkwtíku{Lku çknw Vkðíkwt nkuÞ Au. òufu çknw Lkþk{kt zqçÞkhnuðkLku fkhýu Mkhfkhu íkuLku çkhíkhV fhe ËeÄkunkuÞ. yuðk{kt òÃkkLk Mkhfkh ðíke yku{whk LkuÚkLkyLku çkkøk÷eLku íkuzðk ykðu Au. yku{whk «Míkkð {wfufu y{khk Ëuþ{kt ykðeLku íÞktLke «òLku ÷zkELkeíkkr÷{ ykÃkku yLku fkuíMkw{kuxkuLku Ãkíkkðe Ëku. íkuLkkík{Lku ½ýk-çkÄk ÃkiMkk {¤þu. y{urhfk ðíkeMkksoLx Íuçkw÷kLkku yuðe þhík {wfu Au, fuíkkr÷{çkØ fÞko ÃkAe òÃkkLk y{urhfk ÃkkMkuÚkenrÚkÞkhku ¾heËþu. LkuÚkLk, çkkøk÷e yLku Íuçkw÷kLkkuÃknkU[u Au òÃkkLk. íku{Lke MkkÚku Ëw¼kr»kÞk íkhefurMk{kuLk økúunk{ Lkk{u yuf VkuxkuøkúkVh nkuÞ Au.

su{Lku çktËwf Ãký òuE Lk nkuÞ yuðk òÃkkLke¾uzwíkkuLku íkkr÷{ ykÃkðkLkwt fk{ LkuÚkLk ykht¼u Au.nsw Úkkuze íkkr÷{ ykøk¤ [k÷u íÞkt s fkíMkw{kuxkLkkuMkk{Lkku fhðkLkku ykðu Au. fkíMkw{kuxkuLkk Mk{whkE

ÞkuØkyku ík÷ðkh-¼k÷k suðk ÃkhtÃkhkøkíknrÚkÞkhkuÚke s ÷zkE ÷zíkk (yLku Síkíkk) nkuÞAu. Mk{whkE ÞkuØkyku íku{Lke yk¢{fíkk, [wMíkíkk,{ËkoLkøke yLku ¢whíkk {kxu òýeíkk Au.

Ãknu÷e ÷zkE ykht¼kÞ Au, støk÷{kt. ½kx-½kxLke ÷zkE ÷ze [wfu÷ku LkuÚkLkLku Ãknu÷k s Vuhk{ktMk{whkELke «ríkçkØíkkLkku Ãkrh[Þ ÚkkÞ Au. MkksoLxÍuçkw÷kLkku {hkÞ Au yLku LkuÚkLk Mk{whkELkku fuËe çkLkuAu. fuË Ãkfzkíkk Ãknu÷kt LkuÚkLk fux÷kf Mk{whkELkuÃkíkkðe Ëu Au su{ktLkku yuf fkíMkw{kuxkuLkku çkLkuðe ÃkýAu. LkuÚkLkLku fkíMkw{kuxku ÃkkuíkkLkku rËfhku ßÞktLkkuøkk{Äýe nkuÞ yuðk økk{{kt ÷E ykðu Au. ynªLkuÚkLkLku LkshfuË h¾kÞ Au. yuf ð»koLke yu ykuÃkLk-yuh su÷{kt LkuÚkLk Mk{whkE heík¼kík rMk¾u Au. MkkÚkuMkkÚku yu fkíMkwLke rðÄðk çknuLk xkfkuLkk«u{{kt Ãký Ãkzu Au.

yuf ð»ko ÃkAeLkuÚkLkLku {wõík fhkÞ Au.yku{whk LkuÚkLk ÃkkMkuÚkeòýðk «ÞkMk fhu Au fufkíMkw{kuxkuLku fE heíku nhkðe þfkÞ? òufu LkuÚkLkfkíMkw{kuxkuLkk fk{Úke «¼krðík ÚkE íku{Lkk íkhVZ¤e økÞku nkuÞ. Ãk÷xkÞu÷k ÃkðLkÚke yku{whkuLke[kux÷e r¾¥kku ÚkkÞ Au yLku yu LkuÚkLk Ãkh MkíkíkLksh hk¾ðkLke ÔÞðMÚkk fhe Lkk¾u Au. Ëhr{ÞkLkfLko÷ çkkøk÷e òÃkkLkeykuLku nkurðíÍh íkkuÃk ðkÃkhðkMkwÄeLke íkkr÷{ ykÃke [qõÞku nkuÞ Au. þnuLkþknufkuE fkhýkuMkh yku{whkuLke Mkq[LkkLkwt Ãkk÷Lk fhðwtÃkzíkwt nkuÞ Au. yku{whkuyu yuðwt ònuhLkk{w çknkhÃkkze ËeÄwt nkuÞ fu fkuE Mk{whkEyu ík÷ðkh MkkÚkuònuh{kt Lkef¤ðwt Lknª. nwf{ Aíkkt Ãký ík÷ðkh÷E Vhíkk yuf Mk{whkELke ònuh{kt [kux÷e fkÃkeLk¾kÞ Au.

yk çkksw yku{whku ËuþLkku yøkúýe WãkuÃkrík nkuÞyLku þnuLkþknLke LkSf nkuÞ {kxu çkeòWãkuøkÃkríkyku yLku hk»xÙLkk {ku¼eykuLku Mk{òðíkkunkuÞ fu ykÃkýku Ëuþ fE heíku Ãkrù{Lkk «økríkþk¤eËuþku Mkk{u x¬h ÷E þfu. yu Ëhr{ÞkLk fkíMkw{kuxku

íÞkt ykðe ÃknkU[u Au, ÃkkuíkkLke ík÷ðkh MkkÚku.«ríkçktÄ nkuðk Aíkkt ík÷ðkh hk¾ðk {kxufkíMkw{kuxkuLku yku{whku fuË fhkðu Au. fkíMkw{kuxku yufMk{Þu su{Lke {qALkku Ëkuhku Ãký Lk Vqxâku nkuÞ yuðzkþnuLkþknLkk økwhw nkuÞ {kxu yku{whku íku{LkufkíMkw{kuxku Mkh fneLku s MktçkkuÄu Au.

LkuÚkLk fuË ÃkfzkÞu÷k fkíMkw{kuxkuLku LkkÚkLk økúunk{Lkk{Lkk Ëw¼kr»kÞk f{ VkuxkuøkúkVh f{ MktþkuÄfMkrníkLke {ËËÚke Akuzkðe ÷u Au. òufu yuykuÃkhuþLk{kt fkíMkw{kuxkuLkku rËfhku Lkkuçkwxkzk þrnËÚkkÞ Au. íkkíMkwLkk Ãkqðoòuyu 900 ð»ko MkwÄe òÃkkLkkþkne ¾kLkËkLkLke hûkk fhe nkuÞ yLku nðu yu MÚkkLk

yku{whkuyu ÷E ÷eÄwt nkuÞ Au.Ãkrhýk{u yku{whku yLkufkíMkw{kuxku ðå[u rð¾ðkË[k÷íkku hnu Au.

{wõík ÚkÞu÷k fkíMkw{kuxkuMkkÚku çkÄk íkuLkk økk{ ykðu

Au, ßÞkt þYykík{kt LkkÚkLkLku fuË h¾kÞkunkuÞ Au. nðu yku{whku ykhÃkkhLke ÷zkE fhe LkuÚkLk-fkíMkw yLku su fkuE ykzk ykðu yu çkÄkLkuÃkíkkððkLke Ãkuhðe fhu Au. fkíMkwLkk økk{ Ãkh yZe÷k¾ MkirLkfku MkkÚku yk¢{ý ÷kðu Au. Mkk{u ÃkûkufkíMkwLkk ¼kÚkk{kt 500 sux÷k s Mk{whkE nkuÞ Au.yZe ÷k¾ Mkk{u 500 Mk{whkE ÞkuØkyku ÷ze þfu?Mk{whkE ÞkiØkyku ykðku rð[kh fhíkkt s LkÚke. yuíkku fkt {hku yÚkðk {khku... yu rMkØktík{kt s {kLkuAu. yZe ÷k¾Lkku Mkk{Lkku fhðk {wAu íkk ËELkuMk{whkE ÷zðiÞkyku íkiÞkh ÚkkÞ Au. LkuÚkLk Mk{SòÞ Au fu yk ykÃkýku ytrík{ støk nþu. yu ÃkkuíkkLkezkÞheyku økúunk{Lku ykÃke Ëu Au, su Mk{whkEyku ÃkhÃkwMíkf ÷¾ðk {ktøkíkku nkuÞ Au.

÷zkE þY ÚkkÞ Au. rðþk¤ {uËkLk{kt fwYûkuºk{ktøkkuXðkÞu÷k fkihð-ÃkktzðkuLkk MkirLkfkuLke su{ çkLLkuÃkûk Mkk{Mkk{u ykðu Au. LkuÚkLk yLku fkíMkwLkeÔÞqnh[LkkLku Ãkrhýk{u {kuxe MktÏÞk{kt nkuðk AíkktþYykík{kt òÃkkLke ÷~fhLku ¼ªMk Ãkze òÞ Au.yku{whku yLku MkuLkkLke ykøkuðkLke ÷E W¼u÷k fLko÷

çkuøk÷eLkk ykùÞoLkku Ãkkh LkÚke hnuíkku, fu fE heíku500 MkirLkfku yZe ÷k¾Lke MkuLkkLku [u÷uLs ykÃkehne Au. òufu ðÄw Mkh«kEÍ nðu ykðu Au. ðå[ushk støk rðhk{ ykðu Au. yku{whku çkeò nw{÷kLkeíkiÞkhe fhíkku nkuÞ Au. Ãký íÞkt swyu Au, fu Mk{whkEMkuLkk íkuLkk Ãkh nw{÷ku fhðk ykðe hne Au. þwt íkuLke¾w{khe yLku þwt íku{Lke {ËkoLkøke? yíÞkh MkwÄe÷zík ykÃkíkk níkk yu íkku Xef Ãký nðu Mk{whkEnkhkfehe (Mkk{u [k÷eLku {kuíkLku ¼uxðwt) fhðk sEhÌkk níkk. yÃkuûkk {wsçk s Mk{whkE yuf ÃkAe yuf½ðkíkk òÞ Au. Auðxu fkíMkw{kuxku Ãký nýkÞ Au. yuûkýu çkÄk òÃkkLke MkirLkfku Ãký nux Wíkkhe íku{Lkuyts÷e ykÃku Au. støk Ãkwhku. þnuLkþknLkk {nu÷{ktòÃkkLk-y{urhfk ðå[u fhkh ÚkE hÌkk nkuÞ Au.LkuÚkLk íÞkt fkíMkwLke ík÷ðkh ykÃkðk ykðu Au. ÃkýþnuLkþkn yu ík÷ðkh íkuLku s MkkUÃke íkuLku Mk{whkEsuðku s økýu Au. yLku AuÕ÷u AuÕ÷u ®n{ík Ëk¾ðey{urhfk MkkÚku þMºkkuLkku fhkh Ãký Xwfhkðu Au.yku{whku rðhkuÄ fhu Au Ãký íkuLkwt ftE [k÷íkw LkÚke.çkeS çkksw LkuÚkLk fkíMkwLkk økk{ síkku hnu Au. fËk[fkíMkwLke çknuLk xkfk MkkÚku hnuðk...

òÃkkLkLke Mk{whkE ÃkhÃkthk rðï¼h{kt òýeíke Au.Ãký Mkh«kEÍLke ðkík yu fu {hðk-{khðkLke ðkíkfhíke yk ÃkhtÃkhkLkku yÚko íkku Mkuðk fhðe yuðku ÚkkÞAu! rVÕ{ ytíkLke LkSf ÃknkU[u íÞkt MkwÄe Lkk{ ÷kMxMk{whkE þk {kxu h¾kÞwt yu LkÚke MÃkü Úkíkwt. çkkË{ktòufu Mk{òE òÞ Au, fu ytrík{ Mk{whkE þk {kxu?

½kÞ÷ ÚkÞu÷ku LkuÚkLk Mkkfu Lkk{Lkwt fkuE Ãkeýwt{køkíkku nkuÞ Ãký xkfku íkuLku ykÃkíke LkÚke. Mkkfu Ãkeýwtþwt nkuÞ Au yLku xkfku íkuLku þk {kxu LkÚke ykÃkíke yuÃký hnMÞ Mk{sðwt {w~fu÷ Au. yu heíku LkuÚkLkLkuðkhtðkh fkuE Ãkwhkýe ÷zkELkk á~Þku Ëu¾kíkk nkuÞAu. yu á~Þku þk {kxu yu MÃkü fhðwt y½Ywt Au.y÷çk¥k, ÷zkE rþ¾ðkzíke ð¾íku LkuÚkLku ÃkkuíkuÃkkA÷e ÷zkE{kt fuðe heíku støk ¾uÕÞku níkku íkuLkeÞkË fËk[ yu á~Þku îkhk MkSðLk Úkíke nþu. çkkferVÕ{ VMxo õ÷kMk...

r÷Í yLku rõ÷ÞkuÃkuxÙkLkk Lkk{Úke «ÏÞkíknkur÷ðqz yuõxÙuMk yur÷ÍkçkuÚk xu÷hLkkLkk{ ÃkkA¤ økÞk yXðkrzÞu 'Mð'

÷køke økÞwt. 79 ð»koLke siV ðÞu ÓËÞ çktÄ ÃkzesðkÚke y{urhfk{kt íku{Lkwt rLkÄLk ÚkÞwt.

yksu Ãký rMkrLkÞh rMkrxÍLk ËkËkSykuLkuÃkqAþku fu ík{khe Vurðhx nkur÷ðqz yuõxÙuMk fR? íkku[kh{ktÚke ºký ËkËkSykuLkk {kuZu r÷Í xu÷hLkwt Lkk{nþu. ¼khík ßÞkhu MðíktºkíkkLkk þ{ýk MkkfkhÚkðkLke AuÕ÷e Ãk¤kuLke hkn òuíkwt níkwt çkhkçkh yu sMk{Þøkk¤k{kt {q¤ rçkúxLkLke yur÷ÍkçkuÚk xu÷hurVÕ{ 'Äuh RMk ðLk çkkuLko yuðhe r{rLkx'Úkeçkk¤f÷kfkh íkhefu nkur÷ðqz{kt ÃkËkÃkoý fÞwO. òufuçkk¤f÷kfkhLkk yr¼LkÞ fhíkkt íkuLkkt VuLMkLku íkuýu{wÏÞ LkkrÞfk íkhefu ðÄw yr¼¼qík fÞko. 1997{ktíku s{kLkkLkk «ÏÞkík nkur÷ðqz yr¼Lkuíkk Sr{÷uzLk MkkÚkuLke rVÕ{ rMkLÚkÞkÚke yur÷ÍkçkuÚkLke Ãkwgyr¼Lkuºke íkhefuLke fkhrfËeoLke þYykík MkkÚku s[knfkuyu íkuLku ðÄkðe ÷eÄe.

Ãkkt[ ËkÞfkLke MkV¤ fkhrfËeo{kt 50 yLku 60Lkk ËkÞfk r÷Í {kxu MkkiÚke MkV¤ {LkkÞ Au. 50LkkËkÞfk{kt r÷ÍLku ykuMfkh {kxu [kh Lkkur{LkuþLk{éÞk. Ãknu÷ku ykuMfkh 'çkxh rVÕz 8' {kxu yLkuçkeòu 1966{kt 'nw RÍ y£uz ykuV ðŠsrLkÞk'{kxu {éÞku.

yur÷ÍkçkuÚk{kt òuðk {¤íkk W{Ëk yr¼LkÞyLku MkkIËÞoLkk rðh÷ Mk{LðÞLku fkhýu íkusux÷e [[ko{kt hnuíke yux÷es íkuLkkt «u{ «fhýkuyLku ÷øLkkuÚke hnuíke.r÷ÍLkk «Úk{ ÷øLkzkuLkkzo rnÕxLk MkkÚkuÚkÞk. yk ÷øLkSðLkLkku ytík {kºk 9 {rnLkk{ktykÔÞku. 1952{kt ÃkkuíkkLkkÚke 20 ð»ko {kuxk r{þu÷rðÕzªøk MkkÚkuLkwt ÷øLkSðLk Ãkkt[ ð»ko çkkËAqxkAuzk{kt rÃkhýBÞwt Lku 1957{kt {kRf xkuz MkkÚku÷øLk fÞkO. {kRfLkk {]íÞw ÃkAe íkuLku yurz rVþhMkkÚku «u{ ÚkÞku. rVþh Ãknu÷uÚke s Ãkrhýeík níkkuAíkkt çktLLkuyu ÷øLk MktçktÄu çktÄkÞk íku Mk{Þu r÷ÍLkwtyk ÷øLk «fhý rððkËLkk ð{¤{kt Ãký yxðkÞwtyLku ¼ktøke Ãký Ãkzâwt. ÃkAe íku Mk{ÞLkk òýeíkkyuõxh rh[zo çkxoLk MkkÚku 1963{kt Âõ÷ÞkuÃkuxÙk

rVÕ{Lkk Mkux ÃkhLke {w÷kfkík økkZ çkLkíkkt«u{÷øLk{kt Ãkrhý{e Lku ËkÞfkLkk ÷øLkSðLk çkkËAqxk Ãkzâkt Ãkhtíkw çktLLku ðå[uLkk økkZ «u{Lkk fkhýu16 {rnLkk ÃkAe ÃkkAk çktLLkuyu ÃkwLk: ÷øLk fÞkO surLk»V¤ s hÌkkt yLku íku ÃkAe yur÷ÍkçkuÚkLkk ßnkuLkðkuLkoh MkkÚkuLkk ÷øLkLkku Ãký Ãkkt[ ð»ko{kt ytíkykÔÞku. r÷ÍLkk ykX{k yLku yk¾he ÷øLk ÷uheVkuhxuLMfe MkkÚku ÚkÞk yu ytøku Ãký ½ýe ðkÞfkykuðnuíke ÚkR.

ÃkkuíkkLkk ytøkíkSðLkLkufkhýu [[ko{kt hnu÷e r÷ÍuMk{ksMkuðk ûkuºku ÃkýÃkkuíkkLkwt W{Ëk ÞkuøkËkLkykÃÞwt Au. Rø÷ULzLkk{nkhkýeyuyur÷ÍkçkkÚkLku 'zi{' Lke

WÃkkrÄ ykÃke níke su $ø÷uLz{kt 'Mkh' fûkkLkeøkýkÞ Au. yur÷ÍkçkuÚkLke rðï rðÏÞkík ÃkkuÃkrMktøkh {kRf÷ suõMkLkLke MkkÚkuLke ËkuMíke ytøkuÃký ½ýe ðkíkku [fzku¤u [Ze níke, Ãký r÷Í{kRf÷ suõMkLkLku ÃkkuíkkLkku Mkkhku r{ºk økýkðíkeníke. {kRf÷ suõMkLkLke ËVLkrðÄ Mk{Þu r÷ÍuRåAk ònuh fhe níke fu, ÃkkuíkkLkk {]íÞwçkkË íkuLku Ãký r{ºk {kRf÷Lku ßÞktËVLkkðkÞku Au yu VkuhuMx ÷kuLkfçkúMíkkLk{kt s ËVLkkðk{kt ykðu íkuðeEåAk ÔÞõík fhe. íkuLkkt MktíkkLkku MkrníkÃkkiºkku yLku ÃkkiºkeykuLke nkshe{kt r÷ÍLkkËunu yu s VkuhuMx ÷kuLk fçkúMíkkLk{kt sËwrLkÞk{ktÚke yttrík{ rðËkÞ ÷eÄe, Ãký[knfkuLkk ÓËÞ{kt íku r÷Í yLku rõ÷ÞkuÃkuxÙkçkLke MkËk Äçkfíke hnuþu.

CM

YK

CM

YK

þw¢ðkh1 yur«÷ h011www.sandesh.comwww.sandesh.com06 03þw¢ðkh

1 yur«÷ h011

r÷

ò

ÃkhËuþe «kuVkR÷

÷r÷ík ¾t¼kÞíkk

ðku ÃÃkkMk hhnu ÞÞk ËËqh...yur÷ÍkçkuÚk xxu÷h

÷÷kkMMxxMMkk{{wwhhkkEEÃkzËk ÃÃkh SSðíkeòÃkkLke ÃÃkhtÃkhk

yur÷ÍkçkuÚkLke {kíkk htøk{t[Lke f÷kfkh níkeyLku rÃkíkk r[ºkfkh níkk.

yur÷ÍkçkuÚkLkk Mkkík{k (yLku AuÕ÷k) Ãkrík÷uhe VkuhxuLMfe MkkÚkuLkkt ÷øLk {kRf÷suõMkLkLkk Zkuh WAuh {Úkf{kt ÚkÞkt níkk.

yur÷ÍkçkuÚkLke rVÕ{ çkxh ^÷kGz 8 ÃkAerVÕ{Lkk r÷ÍLkk Ëu¾kð suðe Zetøk÷eykuçkòh{kt ðu[ký {kxu {wfkR níke.

yur÷ÍkçkuÚkLkk ykX ð¾ík Mkkík swËk swËkÔÞrõíkyku MkkÚku ÷øLk ÚkÞkt níkk. yr¼Lkuíkkrh[zo çkxoLk MkkÚku íkuýu çku ðkh ÷øLk fÞkOníkkt.

r÷ÍLkwt ytíkhtøk

íkMkðeh òuR! Ãknu÷e Lkshu òuRLku¼÷¼÷kLku [¬h ykðe òÞ ÃkýyktÏÞu ËuÏÞkLke fu{ fhe yðøkýLkk

ÚkkÞ? {wtçkRLke yuf Ãkkt[ rMkíkkhk nkux÷{kt÷øk¼øk Z¤íke MkktsLkk Mkw{khu çkkur÷ðqzLkkrËøøks yr¼Lkuíkk yr{íkk¼ çkå[Lk yLkuyr¼Lkuºke hu¾k {kxu ¾kMk rzLkh xuçk÷ çkwf ÚkÞwtníkwt. ¾wË nkux÷ {uLkushu Ãký Ãknu÷kt rð{kMký{kthneLku xuçk÷ çkwf fÞkoLkwt MðefkÞwO, Ãký çkhkçkhÃkkuýk ykX ðkøÞu rçkøk çke nkux÷ Ãkh ykðeÃknkUåÞk yLku LkkUÄkðu÷k xuçk÷ Ãkh søÞk ÷eÄe.ÃkAeLke økýíkheLke r{Lkxku{kt ½qt½hk¤k Aqèk ðk¤,MkwtËh r÷çkkÍ{kt Mkßs ykÄuz ô{hLke {rn÷krçkøk çke Mkk{u ykðe íÞkhu rçkøk çkeyu Q¼kÚkRLku íkuLkwt yr¼ðkËLk fÞwO. su çkkur÷ðqzLke

ÏÞkíkLkk{ yr¼Lkuºke hu¾k níke. çkLLkuLke økkurc÷øk¼øk Mkðk f÷kf sux÷e [k÷e. Ëhr{ÞkLkíku{ýu rzLkh Ãký ykuzoh fÞwO.

Mkðk f÷kf sux÷e [k÷u÷e íku{Lke ðkíkku{ktõÞkhuf {òfLkk, õÞkhuf n¤ðkþLkk íkkuõÞkhuf økt¼eh ¼kð ykswçkkswLkk ÷kufkuLku ÃkýykùÞo[rfík fhíkk hÌkk. yk Ãknu÷kt rzBÃk÷yLku rhþeyu ÃkwLk: rVÕ{ku{kt òuze s{kðe íÞkhu÷kufku{kt yk «fkhu s ykf»koý søkkÔÞwt níkwt!

nðu rçkøk çke yLku hu¾k ðå[uLke yk {w÷kfkíkÃký þwt íku{Lke rVÕ{ søkík{kt Vhe yuf MkkÚku[{fðkLkku nfkhkí{f yr¼øk{ nþu fu ÃkAeZ¤íke Wt{hu yuf çkeò MkkÚku Vhe {iºkeLkk fhkhnþu yu rðþuLke òýfkhe {u¤ððkLkk ðÄw «ÞíLkkuMkV¤ hÌkkt.

yk

Mkt¼khýkt

yk {w÷kfkík rðþu y{u ßÞkhu ðÄw òýðkLkku «ÞíLk òhe hkÏÞku íÞkhu òýðk {éÞwt fu yk ÃkAeLke ykðe s çkeS {w÷kfkík Ãký økkuXðkR [qfe níke yLku ðÄw {krníke{wsçk yk ð¾íku rçkøk-çke yLku hu¾k çktLLku yuf MkkÚku s fkh{ktÚke WíkÞkO yLku LkkUÄkðu÷k xuçk÷ Ãkh søÞk ÷eÄe. yu{Lkk «ðuþ Ãknu÷kt yu{Lkk ðkhtðkh yk heíkuLke{w÷kfkíkLke yxf¤ yLku fqíkwn÷{kt ykswçkkswLkk xuçk÷ Ãký çkwf ÚkR økÞk níkkt. su{kt yuf xuçk÷ MktËuþu Ãký çkwf fhkÔÞwt níkwt, Ãkhtíkwt íku xuçk÷ ¾kk÷e s hÌkwt yLku íÞktrhÍÔzo Vkuh rzLkh, íkkhe¾ 1-4- 2011Lkwt xuøk çkeò rËðMk MkwÄe ÷xfíkwt hÌkwt. yíÞkh MkwÄe{kt ík{u ÃkqhuÃkqhk {wtÍðý{kt {wfkR økÞk Aku! íkku Vhe yuf ð¾ík yksLkeíkkhe¾ ÞkË fhe swyku. nk, nðu íkku ík{u Mk{S s økÞk nþku fu yksLkku rËðMk yux÷u økÃkøkku¤k Akuzðk {kxuLke MðíktºkíkkLkku rËðMk Au. ík{khe ðÄw fLkzøkík fhðe ÞkuøÞLkÚke {kxu s 'MktËuþ' ík{Lku Ãký yk ¾çkh îkhk ík{khk fwxwtçkesLkku yLku r{ºkkuLku yur«÷ Vq÷ çkLkkððkLke þw¼uåAk ÃkkXðu Au.

yur«÷ Vq÷ çkLkÞk... íkku WLkfku økwMMkk ykÞk!

rzhuõxh yuzðzo ÂÍTðff÷kfkhku xku{ ¢wÍ, fuLk ðkxLkkçku, xkuLke

økkuÕzrðLk, r{þknk ¾kLk, xe{kuÚke MÃku÷, rçk÷e fkuLkku÷e, rnhkuÞwfe MkLkkzk, fkuÞwfe, þkuLk Mkwøkkíkk

rhr÷Í íkkhe¾ rzMkuBçkh 5, 2003Mk{ÞkðrÄ 160 {erLkx

yLkwMktÄkLk ÃkkLk (6) Ãkh

yLkwMktÄkLk ÃkkLk (3)Lkwt [k÷ww

frh~{k fÃkqhfÃkqh ¾kLkËkLkLke Ãkrhýeík Ãkwºke frh~{k fÃkqh

íkuLkwt çknuíkheLk WËknhý ÃkqÁt Ãkkzu Au. yuf Mk{ÞuíkuLku ÞkË fhíkkt s ‘hkò rnLËwMíkkLke’, ‘swzðk’yLku økku®ðËk MkkÚkuLke rVÕ{kuLke [w÷çkw÷e E{us ÞkËykðe òÞ. Ãkhtíkw, çku çkk¤fkuLke {k çkLke [qfu÷efrh~{k nðu ykðe ¼qr{fkyku ¼sððkLke LkkÃkkzeLku yuf ykËþo {kLkwt WËknhý ÃkqÁt Ãkkzu AuyLku Võík LkkLkk ÃkzËu s õÞkhuf-õÞkhuf Lkshu

[Ze òÞ Au.

MkkuLkk÷e çkuLÿuMkkuLkk÷e çkuLÿu çkkur÷ðqz{kt ÃkkuíkkLke

yku¤¾ çkLkkÔÞk ÃkAe ßÞkhu økkuÕzeçkn÷ MkkÚku ÷øLkçktÄLkÚke òuzkE,íÞkhu s íkuýu rVÕ{ku{kt yr¼LkÞLku

rík÷ktsr÷ ykÃke ËeÄe níke yLku yufykËþo {kíkkLke ¼qr{fk{kt ykðe økEníke. òufu, ‘RÂLzÞkÍ økkux xu÷uLx’{ktíku rLkýkoÞf íkhefu ykðe [qfe Au.

rzBÃk÷ fkÃkrzÞkrVÕ{ ‘çkkuçke’ yLku ‘Mkkøkh’Lke

¾qçkMkqhík yr¼Lkuºke rzBÃk÷fkÃkrzÞkLku çkkur÷ðqzLke MkwtËh{kíkkLkk r÷Mx{kt þk {kxu Mkk{u÷

fhðk{kt ykðu? íkku ík{Lku sýkðeËô fu {k yLku LkkLke çkLke [qfu÷erzBÃk÷u yûkÞ ¾Òkk, LkkLkkÃkkxufh ðøkuhu suðk ô{h{ktíkuLkkÚke ½ýkt LkkLkk yr¼Lkuíkkyku

MkkÚku fk{ fheLku Lkðwt WËknhý ÃkqÁtÃkkzâwt níkwt.

LËe rMkLku{kLkk ÃkzËk Ãkh fux÷kÞuf÷kfkhkuLke Mkqhík þõ÷ ftRf yuðe Aufu, íku{Lkwt Lkk{ M{hý fhíkkt s [nuhku

ykt¾ku Mkk{u íkhðk ÷køku Au. ykðk rxrÃkf÷ [nuhkÄhkðíkk ÷kufku{kt r{Íko {wþhoV,hkÄkrfþLk, fLniÞk÷k÷, òuLke ðkufh,fu~xku {w¾SoLke MkkÚkkuMkkÚk ykÃkýunheLÿLkkÚk [èkuÃkkæÞkÞLku Ãký þk{u÷fhe þfeyu Aeyu.

Ãkhtíkw nheLkËk yk ík{k{ Lkk{kuÚkeÚkkuze y÷øk «fkhLke ÔÞÂõík hne Au.íku ¼khíkLke «Úk{ ÷kufMk¼k{ktrðsÞðkzkLkk MkktMkË hÌkk. ytøkúuSLkkþkLkËkh frð hÌkk. ¼khíkLkkt çkw÷çkw÷yLku ykÍkËe yktËku÷Lk{kt økktÄeSLkktyLkwÞkÞe hnu÷kt MkhkursLke LkkÞzwLkk íkuLkkLkk ¼kR níkk. íku{Lke ÃkíLkef{÷kËuðe [èkuÃkkæÞkÞ Mk{ksðkËeLkuíkk níkkt. rVÕ{ku{kt fk{ fhðwtnheLkËkLkku ÃkkxoxkR{ þku¾ níkku.

f÷k-rð¿kkLk-ËþoLkLkerºkðuýe

nheLÿLkkÚk [èkuÃkkæÞkÞLkku sL{ 2yur«÷ 1898 Lkk hkus niËhkçkkË{ktÚkÞku níkku. íku{Lkk rÃkíkk y½kuhLkkÚkði¿kkrLkf íkÚkk ËkþorLkf níkk. {kíkkMkwtËhe Ëuðe fðrÞºke níkkt. LkkLkÃkýÚkenheLÿLkkÚkLku frðíkkLkku þku¾ níkku.íku{ýu nt{uþkt ytøkúuS{kt ÷ÏÞwt.hksLkerík rMkðkÞ htøk{t[ yLkurMkLku{k{kt íku{Lke hwr[ níke. rMkLku{k{ktíku{Lkwt ykøk{Lk 60 ð»koLke ô{h{kt ÚkÞwt.yux÷k {kxu íku{Lku nt{uþkt ½hzk [rhºkkuyÚkðk ËkËk-ÃkhËkËkLkk hku÷ {éÞk.

çkwrØSðe yLkuytøkúuS frð nkuðkÚkeW{Ëk rVÕ{fkhkuyu íku{LkuÃkkuíkkLke rVÕ{ku{kt íkfkuykÃke. su{kt MkkiÚke Ãknu÷ktnheLkËk økwhwË¥kLke rVÕ{‘Mkknçk çkeçke ykih økw÷k{’ (1962){kt½zeçkkçkwLkk YÃk{kt òuðk {éÞk. s{eLkËkhLkenðu÷eLkk yuf ykuhzk{kt yMktÏÞ ½rzÞk¤kuLku rhÃkuhfhíkku yuf MkLkfe ð]Ø ËþofkuLku rVÕ{Lke LkkLkeðnwLke su{ ÞkË nþu.

MkíÞrsík hkÞLke rVÕ{ku{kt...MkíÞrsík hkÞLke ºký rVÕ{ku{kt nheLkËkyu fk{

fÞwO. ÃkkuíkkLkk rxrÃkf÷ ÷qf yLku yðksLkeMkkÚkkuMkkÚk W{Ëk yr¼LkÞ nrhLkËkLke rðþu»kíkkhne Au. yk s fkhý Au fu, ‘økqÃke økkyuLk,çkk½kçkkyuLk’ , ‘Mke{kçkØ’ yLku ‘MkkuLkkh rf÷k’ {kt

hkÞ {kuþkÞu nheLkËkLku {kufku ykÃÞkuyLku íku{ýu ÃkkuíkkLkk yLkku¾kfuhuõxhku MkkÚku LÞkÞ fÞkuo.nheLkËkLku MðÞtLkk çktøkk÷e {kuþkÞnkuðkLkku ¼hÃkqh ÷k¼ rVÕ{fkhkuîkhk s {éÞku Au. MkíÞrsík hkÞçkkË ‘ykþeðkoË’ ( 1968) yLku‘çkkð[eo’ (1972) {kt íku{ýuÌkr»kfuþ {w¾Soyu çku yuðk fuhuõxMkoykÃÞkt suLkk fkhýu íkuyku ½hu-½hu÷kufr«Þ çkLke økÞk. ½ýku ykuAk÷kufku òýíkk nþu fu, ‘ykrþðkoË’{kt yþkuffw{khu çkk¤fku MkkÚkuhu÷økkzeLkwt su økeík økkÞwt níkwt íkunheLkËkyu ÷ÏÞwt níkwt. yk rVÕ{Ãknu÷kt yku÷ RÂLzÞk hurzÞku Ãkhçkk¤fkuLkk fkÞo¢{{kt nheLkËkyu¾wË yk økeík økkRLku çkk¤fkuLkunMkkðe nMkkðeLku ÷kuÚkÃkkuÚk fhe ËeÄk

níkk.‘çkkð[eo’{kt

rþðLkkÚk þ{ko WVuoËkËkS çkLku÷knheLkËkyu ÃkqhkÃkrhðkhLkk MkÇÞkuLkuÃkkuíkkLkk Ãk÷tøk Lke[uhk¾u÷k çkkuõMk yLku

íkuLkk Ãkh ÷xfíkk {kuxk íkk¤k {khVíkyufíkkLkk Mkqºk{kt çkktÄeLku hkÏÞk níkk. rVÕ{LkkLkkÞf hksuþ ¾LLkk níkk, Ãkhtíkw íku{LkkÚke ðÄwVqxus nheLkËkLku {éÞwt níkwt. 1975 Lke MkwÃkhrnxrVÕ{ ‘sq÷e’{kt nheLkËkyu ÷¾u÷wt ytøkúuS økeík {kÞnkxo RÍ çke®xøk øk÷e-øk÷e{kt økwtßÞwt níkwt.

[÷íke fk Lkk{ ®sËøkenheLkËkLku {[uoLx-ykRðhe «kuzõþLkLke rVÕ{

‘½hçkkh’ (rnLËe) yLku ‘rÄ nkWMknkuÕzh’(ytøkúuS) {kt þrþ fÃkqh, ÷e÷k LkkÞzw MkkÚku fk{fhðkLkku {kifku {éÞku. íku r{Mxh [DkLkk rË÷[MÃkhku÷{kt níkk. Ëuð ykLktË MkkÚku LkðfuíkLkLkk çkuLkhnuX¤ çkLku÷e ‘íkuhu ½h fu Mkk{Lku’ (1963) yLku

‘íkeLk ËuðeÞkt’ (1965){kt íkuyku þuX fh{[tË íkÚkkr{.®ÃkxkuLkk Ãkkºk{kt òuðk{kt ykÔÞk. çktLku rVÕ{kuhku{kÂLxf ytËksLke níke yLku íku{kt nheLkËkLkktíkuðh òuðk÷kÞf níkkt.

LkhøkeMkLke fkhrfËeoLke ytrík{ rVÕ{ ‘hkíkykih rËLk’{kt íku zku.zu çkLkeLku WÃkÂMÚkík ÚkÞk.rfþkuh fw{khLkk nku{ «kuzõþLkLke rVÕ{ ‘[÷íkefk Lkk{ ®sËøke’{kt nheLkËkyu {kMxh {kRLz hku÷rLk¼kÔÞku níkku. nheLkËkLkku yðks yLku [nuhkLkkuõ÷kuÍ-yÃk suðku s ÃkzËk Ãkh ykðíkku furMkLku{k½hLkk ytÄkrhÞknku÷{kt MkLLkkxku AðkRsíkku níkku, fkhý fu íkuËhuf ð¾íku fkuR Lku fkuRhnMÞ ÃkhÚke ÃkzËkunxkðLkkhku MktðkËçkku÷íkk níkk.

®sËkrË÷ yLkunkshsðkçkenheLÿLkkÚk nt{uþkt

ßÞkhu Ãký ÷kufku MkkÚku{¤íkk ®sËkrË÷e yLkuøkh{òuþeÚke ðkík fhíkk. rVÕ{e ËwrLkÞk{kt ßÞkhuÃký fkuR {kuxk yr¼LkuíkkLkwt {]íÞw rLkÃksíkwt íku yufMkkókrnf ytøkúuS ðíko{kLkÃkºkLkk ykøkk{e ytf{ktíkuLkk Ãkh ytøkúuS{kt frðíkk ©Øktsr÷Lkk YÃk{kt÷¾íkk. ÃkíLke f{÷k MkkÚku íku{Lkku õÞkhuÞ {u¤ Lk{éÞku. ¼khík{kt rnLËw fkuz rçk÷ îkhk su ík÷kffkLkqLk ÃkkMk ÚkÞku íku{kt MkkiÚke Ãknu÷ku fuMknheLÿLkkÚk-f{÷k [èkuÃkkæÞkÞLkku níkku, suLku r«Lx{erzÞk{kt ¾qçk s WAk¤ðk{kt ykÔÞku yLku ÷k¾kuÃkkXfkuLku íku rð»ku ðkt[ðk{kt Ãkw»f¤ hwr[ Ãkze. íku{LkkuÃkwºk hk{f]»ý çkUøk÷kuh{kt hnuíkku níkku. íku{Lkk ÃkkiºkLke÷ftXu Mktøkeíkfkh íkÚkk rVÕ{ rLk{koíkkLke fkhrfËeoyÃkLkkðe níke. nheLkËkLkwt rLkÄLk 23 sqLk 1990{kt {wtçkR{kt ÚkÞwt. çkkur÷ðqz{kt íku{Lku nt{uþkt ËkËkSsuðwt MkL{kLk {éÞwt. ÃkkuíkkLkk MkkrníÞ-«u{e ÃkkXfku{kxu íku Ãkkt[ fkÔÞMktøkún yLku ºký Lkkxf AkuzeLkuøkÞkt Au. íku{Lkk îkhk yr¼Lkeík rVÕ{kuLke MktÏÞk50Úke ðÄkhu Au.

CM

YK

CM

YK

þw¢ðkh1 yur«÷ h011www.sandesh.com 07www.sandesh.com02þw¢ðkh

1 yur«÷ h011

rn

½ýkt ykuAkt ÷kufku òýíkk nþu fu, rVÕ{ ‘ykþeðkoË’{kt yþkuffw{khu çkk¤fku MkkÚku hu÷økkzeLkwt su økeík økkÞwt níkwt íku nheLkËkyu ÷ÏÞwtníkwt. nt{uþkt f{oLku s yøkúíkk ykÃke, «íkeríkLku s Ãkktøkhðk ËR Ãkkïo¼qr{fk{kt hnuðkLke Mkns SðLkf¤k fkuR íku{Lke ÃkkMkuÚke þe¾u.

nnhheeLLÿÿLLkkkkÚÚkk [[èèkkuuÃÃkkkkææÞÞkkÞÞrMkLku{kLkkfrð-ËkËkS! rVÕ{ : ÚkUõÞw

rLk{koíkk : hkuLke M¢wðk÷k yLku ®xTðf÷ ¾ÒkkMkt¼rðík rhr÷Í íkkhe¾ : 8 yur«÷rLkËuoþf : yLkeMk çkÍ{ef÷kfkhku : yûkÞ fw{kh, çkkuçke Ëuyku÷,MkwrLk÷ þuèe, EhVkLk ¾kLk, MkkuLk{ fÃkqh,Mkur÷Lkk sux÷e, he{e MkuLk, {ÂÕ÷fk þuhkðíkMktøkeíkfkh : r«ík{ [¢ðíkeo

ÚkUõÞw ºký r{ºkkuLke ðkíkko Au suyku ÃkkuíkkLkk÷øLkSðLkLku Úkkuzwt {Mkk÷uËkh çkLkkððk EåAuAu yLku yk {kxu ÷øLkçkkÌku¥kh MktçktÄkurðõMkkðu Au. {LkkuhtsLk {kxu fhðk{kt ykðu÷eþhkhíkku íku{Lke Mkk{u fuðe ÃkrhÂMÚkríkLkwtrLk{koý fhu Au yLku yk ÃkrhÂMÚkrík{ktÚkeLkef¤ðk íkuyku fuðkt ÃkUíkhk yÃkLkkðu Au yu ykrVÕ{Lke ðkíkko Au.yûkÞ fw{kh yk rVÕ{{kt{uhus fkWLMku÷hLke ¼qr{fk{kt òuðk{¤þu.ßÞkhu rðãk çkk÷Lku yk rVÕ{{kt økuMxyurÃkÞhLMk fÞwO Au. rVÕ{Lkwt þq®xøk ðkLkfwtðh,xkuhuLxku, fuLkuzk y™u çkUøkfkuf{kt fhðk{ktykÔÞwt Au. yk{ íkku yk s rð»kÞ Ãkh yøkkWfux÷ef rVÕ{ku çkLke [qfe Au Ãkhtíkw yLkeMkçkkÍ{e ËþofkuLku þwt Lkðwt {LkkuhtsLk ÃkehMkehÌkk Au íku íkku rVÕ{ rh÷eÍ Úkþu íÞkhu sÏÞk÷ ykðþu.

Mkur÷rçkúxe çkÚko zu

3 yur«÷ : sÞk«Ëk7 yur«÷ : rsíkuLÿ

2 yur«÷ : ysÞ Ëuðøký

rVÕ{ r«ÔÞq

ykuV xÙufsLkf®Mkn Ík÷k

{kÄwhe ËerûkíkÄf-Äf øk÷o {kÄWhe Ëerûkíku ßÞkhu y{urhfk{kt

hnuíkk zku. ©ehk{ LkuLku MkkÚku ÷øLk fhðkLkku rLkýoÞ÷eÄku, íÞkhu fkuE òýíkwt Ãký Lknkuíkwt fu zkuõxh LkuLkufkuý Au? çku ÃkwºkkuLke {k çkLke [qfu÷e {kÄwhe yk{ íkkuy{urhfk{kt XheXk{ ÚkE [qfe Au, Ãkhtíkw ÷ktçkkyhMkk ÃkAe ‘ykò Lk[÷u’ yLku Úkkuzk Mk{Þ Ãknu÷kt‘Í÷f r˾÷k ò’ zkLMk þkì{kt ss íkhefu ykðeLku

ÃkkuíkkLkk «þtMkfkuLke ðknðkne {u¤ðe. òufu, íkuLke rVÕ{ ^÷kuÃk økE níke yLku íkksuíkh{kt s yufrLk{koíkk ßÞkhu, {kÄwhe ÃkkMku rVÕ{Lke ykuVh ÷ELku økÞk, íÞkhu {kÄwheyu ÃkkuíkkLkku ¼kð fuxrhLkk,fheLkk, r«Þtfk suðe rnhkuELkku sux÷ku s - Ãkkt[ fhkuz {ktøÞku. {kÄwheLke f{çkuf rVÕ{ ¾kMk fþwtWfk¤e þfe Lk nkuðkÚke rhMf ÷uðkLku çkË÷u rLk{koíkkyu ÃkkuíkkLkku rð[kh Ãkzíkku {qfðkLkwt çknuíkhMk{ßÞwt. íku{ Aíkkt, xqtfe {w÷kfkík Ëhr{ÞkLk çkkur÷ðqz{kt {kÄwheLkku òËq AðkÞu÷ku hÌkku.

©eËuðeyuf s{kLkkLke [w÷çkw÷e yLku Lkx¾x yr¼Lkuºke

©eËuðeyu ËkÞfk MkwÄe çkkur÷ðqz Ãkh yuf[¢e hks¢Þwt níkwt. [k÷çkkÍ, r{Mxh RÂLzÞk, [ktËLke suðeíkuLke rVÕ{kuyu íkuLku ÷kufr«ÞíkkLke xku[ Ãkh ÃknkU[kzeËeÄe níke. 90Lkk ËkÞfk{kt {kÄwheLku x¬h ËuLkkhe©eËuðe yuf ðkh Vhe {kuxk ÃkzËu f{çkufLke ÞkusLkkfhe hne Au.

{÷kÞfk yhkuhk‘nkux {B{e’Lkk Lkk{Úke òýeíke ykRx{ øk÷o

{÷kÞfk yhkuhk ¾kLk rðLkk íkku nkux {B{eLkwt r÷MxyÄqÁt økýkÞ. {k çkLÞk ÃkAe Ãký {÷kÞfkyu suheíku ÃkkuíkkLkwt rVøkh ò¤ðe hkÏÞwt, íku ¾hu¾h fkuErMkrØÚke f{ LkÚke. {÷kÞfk {k nkuðk Aíkkt ÃkýfkuEÃký ykRx{ øk÷o íkuLke çkhkuçkhe fhe þfu íku{LkÚke. ‘Ëçktøk’{kt f{h ÷[fkðeLku Vhe yuf ðkhíkuýu ÃkkuíkkLke ûk{íkk Mkkrçkík fhe ËeÄe.

ççkkkkuurr÷÷ððqqzzLLkkee ¾¾qqççkkMMkkqqhhííkk {{BB{{eeyykkuu!!çkkur÷ðqz{kt fkuE yr¼Lkuºke ÷øLkfhe ÷u, yux÷u íku{Lkk {kxurVÕ{kuLku y÷rðËk fne ËuðkLkkuð¾ík ykðe økÞku yu{ {LkkÞ Au,Ãkhtíkw fux÷ef yÃkðkËYÃkyr¼Lkuºkeyku Lkðe þYykík {kxuMðÞtLku íkiÞkh fhe Ëuíke nkuÞ Au

þknY¾ ¾kLkþÁykíkLkk Úkkuzk

rËðMk ®føk ¾kLkLku ðktÄkuLk ykÔÞku, Ãký nðuËkZeLkk ðk¤ íkuLkeÄehsLke fMkkuxe fhehÌkk nkuÞ íku{ sýkÞ Au.Úkkuzk rËðMkku yøkkWÞkuòÞu÷e yuf ÃkºkfkhÃkrh»kË{ktyuMkykhfuyurËðMkkuÚke ËkZe Lknª fhe nkuðkLke VrhÞkË fheníke! çkkÞ Ä ðu, ®føk ¾kLkLkku yk Lkðku ÷qf

íkuLke rVÕ{ ‘zkuLk-2’ {kxu Au.

MkLke Ëuyku÷MkLke íkuLke ykøkk{e

rVÕ{ ‘{nkuÕ÷kyMMke’{kt ÃkqòhexkRÃkLke ¼qr{fk¼sðe hÌkku Au yLkuíku{kt íku Äkuíke, fwíkko,øk{Ak, fkuÕnkÃkqhe[tÃk÷ yLku {qtAku MkkÚkuLkðk s Ëu¾kð{kt òuðk{¤þu.

rhíkuþ Ëuþ{w¾‘Vk÷íkw’ rVÕ{{kt

(rVÕ{ Vk÷íkw Au fuLknª íkuLke íkku ¾çkhLkÚke, Ãký rVÕ{Lkwt Lkk{‘Vk÷íkw’ Au) rhíkuþMfq÷Lkk ÞwðkLkr«ÂLMkÃkk÷Lke ¼qr{fk¼sðe hÌkku Au yLkuÃkkuíkkLke ¼qr{fkLkuLÞkÞ ykÃkðk {kxu s

íkuýu ykðku ÷qf yÃkLkkÔÞku Au. ykðku Ëu¾kð hk¾eLkuíku {kuxku Ëu¾kðkLkku xÙkÞ fhe hÌkku nkuÞ yuðwt LkÚke÷køkíkwt?rVÕ{e xÙuLz

ðk¤ ððÄkhðkLkkuçkkur÷ðqz{kt ÷÷uuxxuuMMxx xxÙÙuuLLzz

þu®ðøk Lknª fhðe fu ðk¤ Lknª fÃkkððk yuçkkur÷ðqzLkk nehku÷kuøkLkku Lkðku xÙuLz nkuÞ íku{ ÷køkuAu. {kuxk¼køkLkk MkwÃkhMxkMko nk÷ ÃkkuíkkLke rVÕ{ku{kxu ðk¤ fu ËkZe ðÄkhu÷k Lkshu [Zu Au.

Óríkf hkuþLk‘økwÍkrhþ’ {kxu

rhríkfu þhehðÄkhðkLke MkkÚku ðk¤Ãký ðÄkÞko níkk yLkurVÕ{ rh÷eÍ ÚkELkusÕËe-sÕËe Wíkhe ÃkýøkE, Ãký rhríkf nSrVÕ{Lkk fuV{ktÚkeçknkh ykÔÞku nkuÞíku{ ÷køkíkwt LkÚke.

yk{eh ¾kLkhe{k fkøkíkeLke

ykøkk{e rÚkú÷h rVÕ{{kxu r{MxhÃkhVuõþrLkMxu ykLkðku økux-yÃk ÄkhýfÞkuo Au, su{ktMkhVhkuþ çkkË Vheyuf ðkh íku Ãkku÷eMkyrÄfkheLke ¼qr{fk¼sðe hÌkku Au.

þkrnË fÃkqhþkrnËLku íkÆLk Lkðk

yðíkkh{kt hsq fhíkerVÕ{{kt íkuLke {qAkurÃkLf ÃkuLÚkhLkk ÂMxð{kŠxLkLku ½ýe {¤íkeykðu Au. þkrnËu íkuLkkrÃkíkk Ãktfs fÃkqhLkerËøËþof íkhefuLke«Úk{ rVÕ{ ‘{kiMk{’{kxu {qAku ðÄkhe Au.

* * * *

CM

YK

CM

YK

þw¢ðkh1 yur«÷ h011 www.sandesh.com08

yr{íkk¼-hu¾k: økwÃk[wÃkr{÷íku nI Íhwh fkuE çkkík ni

Vhkn {k {khe £uLz, rV÷kuMkkuVhyLku økwhw Au: økeíkk fÃkqh

4

ðk¤ ðÄkhðkLkku çkkur÷ðqz{kt÷uxuMx xÙuLz

6

þw¢ðkh1 yur«÷ h011

ykrË ssuðe hhku{uÂLxfrVÕ{ ççkeswt ffkuE LLkçkLkkðe þþfu

rðMík]ík {w÷kfkík ÃkkLkk Lkt. 4-5

hhkkLLkkee3

÷Lke ÃkuZe íkku fÕÃkLkk ËeðkLkLkkLkk{Úke fËk[ yux÷e Ãkrhr[ík LknªnkuÞ, Ãký økwshkíke rVÕ{kuLkk

hrMkÞk Ëþofku íku{Lku fu{ ¼q÷e þfu? økwshkíkerVÕ{kuLkku Mkqhs {æÞknTLku íkÃkíkku níkku, íÞkhuðrZÞk¤w MkkMkwLke ¼qr{fk{kt íkuyku çkhkçkh¾eÕÞkt níkkt. økwshkíke rVÕ{ku{kt LkðkuZkLkunuhkLk-ÃkhuþkLk fhe {qfíke sçkhe MkkMkwLkeðkík Úkíke nkuÞ, íÞkhu ÷kufS¼u Ãknu÷wt Lkk{fÕÃkLkk ËeðkLkLkwt [Zu yuðku YykçkËkh íku{Lkkuyr¼LkÞ níkku. yu fÕÃkLkk ËeðkLku økE 24{e{k[o, økwÁðkhLkk hkus hkºku yufkË ðkøÞkLkeykMkÃkkMk {wtçkE ¾kíku ytrík{ ïkMk ÷eÄk.VuVMkkt{kt Ãkkýe ¼hkE sðkLkk yLku ïuíkfýkuðÄe sðkLkk fkhýu ÷øk¼øk ËMkuf rËðMkÚkeíkuyku nkuÂMÃkx÷{kt Mkkhðkh ÷E hÌkkt níkkt.fktrËð÷eLke Ënkýwfh ðkzeLkk M{þkLkøk]n{ktþw¢ðkhu Mkðkhu íku{Lke ytrík{ r¢Þk ÚkE íkuMk{Þu Mkr[Lk þkn, sÞËeÃk þkn, ½Lk~Þk{LkkÞf, ðtËLkk ÃkkXf, yh®ðË ðiã, ËuðuLÿÃktrzík yLku fkiMíkw¼ rºkðuËe Mkrník htøk{t[yLku xeðeLkk yLkuf òýeíkk f÷kfkh-fMkçkeyku nksh hÌkkt níkkt. íku{Lke ô{hykþhu 80 ð»ko níke. {]íÞwÃkÞOík íkuykuhtøk¼qr{ yLku xeðe ûkuºku Mkr¢Þ hÌkkt níkkt. 80ð»koLke ðÞu Ãký íkuyku øksçkLke MVqŠíkÚke fk{fhíkkt níkkt. AuÕ÷u-AuÕ÷u íkuyku rLk{koíkk {rLk»kþknLkwt ‘{khe çkkÞze, ¼khu ðkÞze’ Lkkxffhe hÌkkt níkkt. rLk{koíkkLkk sýkÔÞk «{kýu,

Ëhuf þkì{kt fÕÃkLkkçknuLkLku ykurzÞLMkLkwtMxu®Lzøk ykuðuþLk {¤íkwt níkwt. fÕÃkLkkçknuLkíku{Lkk Ëhuf MktðkËku yLku zkLMk Ãkh ðLMk {kuh{u¤ðíkkt níkkt. y{urhfk{kt Ãký íku{Lkk þkìLku½ýku Mkkhku ykðfkh {éÞku níkku. íku{Lkwt {q¤Lkk{ níkwt íkkhk LkkÞf. 1960-61Úke íkuykuLkkxf{kt yr¼LkÞ ûkuºku Mkr¢Þ ÚkÞkt níkkt.

‘fh{kíkk Vq÷’{kt íku{ýu yLÞ yr¼LkuºkeLkwtrhÃ÷uMk{uLx fÞwO níkwt, ßÞkhu íku{Lkwt Ãknu÷wt

òýeíkwt fne þfkÞ íkuðwt Lkkxf níkwt 1965-66{kt ykðu÷wt ‘fkuELkwt {ªZ¤ fkuELkk nkÚku’.

yk LkkxfLke MkV¤íkkyu íku{Lku Mkkhe yuðe÷kufr«Þíkk yÃkkðe. íku{Lkkt MkV¤ Lkkxfku{kt‘÷øLkLke çkuze’, ‘íkhíkk ÃkÚÚkh’, ‘ðýÍkheðkð’, ‘Mkhe síke MkwtËhe’, ‘MkkMkrhÞwt MkkuLkkLke¾ký’ ðøkuhuLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au. íÞkh ÃkAe70Lkk ËkÞfkLkk {æÞ¼køk{kt økwshkíkerVÕ{kuLkk MkwðýoÞwøkLke þYykík ÚkE, íÞkhÃkAe íku{ýu ½ýe økwshkíke rVÕ{ku{kt íku{ýuyr¼LkÞLkk ysðk¤kt ÃkkÚkÞkO.

{wÏÞíðu fku{uze fu sçkhe MkkMkw íkhefuLke¼qr{fk{kt íku{ýu ½ýku ÞkËøkkh yr¼LkÞ fÞkuoníkku. xeðeLkkt ËþofkuLku økwshkíke yLku ®nËe{kt«Mkkrhík ÚkÞu÷e rMkrhÞ÷ ‘MkÃkLkkLkkt ðkðuíkh’(yuf {nu÷ nku MkÃkLkkU fk){kt ÃkwÁ»kku¥k{Lkkýkðxe (yrsík ðkåAkLke)Lkkt ÃkíLke íkhefuíku{ýu ¼sðu÷e ¼qr{fk ÞkË nþu. fux÷ef®nËe rVÕ{ku{kt Ãký íku{ýu fk{ fÞwO níkwt. ykSðLk yÃkrhýeík hnuLkkh fÕÃkLkk ËeðkLkuhtøk¼qr{Lku s ÃkkuíkkLkku çknku¤ku Ãkrhðkh økÛÞkuníkku. fÕÃkLkk ËeðkLkLke r[hrðËkÞÚkeøkwshkíke íkÏíkkyu «Úk{ ËhßòLkeþÂõíkþk¤e yr¼Lkuºke økw{kðe Au.

nk íkÏíkkLkkt ËËeðkLkk fÕÃkLkk ËeðkLkLke rrðËkÞ

çkxo ßnkuLk r¢MxkuLkwt økÞk yXðkrzÞu sÓËÞLke çke{kheLkk fkhýu 70 ð»koLkeçkUø÷kuh{kt rLkÄLk ÚkÞwt. Ãknu÷e Lkshu

hkuçkxo ßnkuLk r¢MxkuLkwt Lkk{ ðkt[íkk s Úkþu fu ykfkuý? fkuR nkur÷ðqzLkk nehkuLkwt íkku ykðwt Lkk{ yksrËLk MkwÄe Mkkt¼éÞwt LkÚke. íkku çkeS [kUfkðLkkheðkík yu Au fu ík{u hkuçkxo ßnkuLk r¢MxkuLku [rhºkyr¼Lkuíkk, rð÷Lk fu rð÷LkLkk zkçkk fus{ýk nkÚk íkhefuLke

¼qr{fk{kt Lk òuÞku nkuÞ yuðwt Lknª çkLÞwt nkuÞ!shk r{Mxh RrLzÞkLkku «ÏÞkík zkÞ÷kuøk'RrLzÞLk økkuz {khíkk ¼e ni' ÞkË fhku íkku! ykzkÞ÷kuøk MkkÚku s Ÿ[k Ãknku¤k çkktÄkðk¤knkur÷ðqzLkk nehku suðe ÃkMkoLkkr÷xe ÄhkðíkwtÔÞrõíkíðr[ºk ík{khe Lksh Mkk{u ¾zwt ÚkR sþu.çkkuçk {q¤u ykuMxÙur÷ÞkLkku níkku. rMkrð÷yurLsrLkÞ®høkLke rzøkúe Ähkðíkk çkkuçkLku{kuzur÷tøkLkku þku¾ Ãký níkku yLku íkuLku ykuVhku Ãký{¤íke hnuíke níke.

ÃkkuíkkLkk fk{ yLku þku¾Lkk ÷eÄu çkkuçkLku yLkufËuþkuLke {w÷kfkík ÷uðkLkwt çkLÞk fhíkwt. ßÞkhu MkkWÚkykr£fk{kt níkku íÞkhu {Mfík {kxuLkk rðÍkLke hknòuR hnu÷k r¢Mxkuyu xkR{ {uøkurÍLk{kt íku s{kLkkLke«ÏÞkík çkkur÷ðqz yr¼Lkuºke ÃkhðeLk çkkçkeLkkuVkuxkuøkúkV òuÞku, su íkuLku ¼khík ¾U[e ÷kÔÞku. ÃkAeíkku {kÞk Lkøkhe {wtçkR yLku çkkur÷ðqzu íkuLku hkufe÷eÄku. 1980{kt ykðu÷e rnLËe rVÕ{ yçËwÕ÷k{ktíkuLku rð÷Lk íkhefuLkku Mkki «Úk{ çkúuf xeÃkw Mkw÷íkkLk

rMkrhÞ÷Úke ÷kufr«Þ çkLku÷k MktsÞ ¾kLku ykÃÞkuníkku. íÞkhÚke çkkuçkLke çkkur÷ðqzLke MkVh þY ÚkR.çkkuçkLke fkhrfËeoLkk þYykíkLkk rËðMkku{kt ßÞkhuÃký fkuR Lkðe rVÕ{ {kxu íkuLkku M¢eLk xuMx ÷uðkíkkuíÞkhu rVÕ{ {ufh íkuLku fnuíkk hkûkMkLku ÞkË fhyLku hkûkMk suðwt nMkeLku Ëu¾kz. çkkuçkLke 'zurð÷

M{kR÷' rVÕ{ {ufh Ãkh òËw fhíke økR yLkuçkkuçkLku rVÕ{ku {¤íke hne. 80 yLku 90Lkku ËþfíkuLke fkhrfËeoLkk ©uc ËkÞfk økýkÞ Au. fwçkkoLke,yrøLkÃkÚk, r{. RrLzÞk, økw{hkn, fkr÷Þk, YÃkfehkLke [kuhku fk hkò MkrníkLke ykþhu 200 sux÷ernLËe rVÕ{ku{kt fk{ fhðk WÃkhktík rík{÷, íku÷wøkw,

{÷Þk÷{ yLku fLLkz rVÕ{ku{kt çkkuçku yr¼LkÞykÃÞku níkku. 2003{kt çkkuçkLke yk¾he rVÕ{y{Lk fu rVh~íku ykðe níke yLku çkkuçkLke RåAkÃký níke fu íku rVÕ{ku{kt fk{ fhíkku hnu. çkkuçkLkwtytøkík SðLk Ãký fkuR rVÕ{Lke fnkLkeÚke ykuAwthMk«Ë LkÚke. íkuLke «Úk{ ÃkíLke nuÕøkkLku yuf ËefhkuyLku Ëefhe níkkt, nuÕøkkLkwt fkh yfM{kík{kt {]íÞwÚkíkkt çkkuçku çkk¤fkuLke sðkçkËkhe yuf y{urhfLkËtÃk¥keLku MkkUÃke ykŠ{ îkhk MkkUÃkkÞu÷e ÃkkuíkkLke VhsÃkqhe fhðk rðÞuíkLkk{ økÞku Lku yuf Lkðk SðLkLkeþYykík fhe.

íku ßÞkhu r÷rçkÞk{kt yuf RLðurMxøkurxð r{þLkÃkh níkku íÞkhu íkuLke «ur{fk rVr÷rÃkLkkuyu VkuLk ÃkhfÌkwt fu, íku Mkøk¼ko Au yLku íkuLke MkkÚku ÷øLk fhðkRåAu Au. íÞkhu çkkuçk r{þLk yÄqhwt Akuze þfu íku{

Lknkuíkku íkuÚke ÷øLkLkku RLkfkh fÞkuo, ÃkýrVr÷rÃkLkkuLkk çkk¤ÃkýLkk r{ºkLke MkkÚku VkuLk Ãkh ðkíkfhe yLku çktLLkuLkkt ÷øLk fhkðe ykÃÞkt.

çkkur÷ðqz{ktÚke ytþík: rLkð]r¥k çkkË çkkuçkuçkUø÷kuh{kt Þkuøkk RLMxÙõxh íkhefu fk{ þY fÞwOníkwt. yk Ãknu÷kt su{ýu çkkuçkLku çkkur÷ðqz{kt yuLxÙefhkðe íku MktsÞ ¾kLkLkk S{{kt Ãký íkuýuRLkMxÙõxh íkhefu hne [qõÞku níkku. ÃkkuíkkLkk SðLkÃkhLke çkkÞkuøkúkVe {kÞ ÷kRV yuLz xkRBMk RLkçkkur÷ðqz rçkÞkuLzLkwt sqLk {rnLkk{kt çkkur÷ðqzLkkòýeíkk yufþLk Mxkh yûkÞ fw{khLkk nMíkurð{ku[Lk ÚkðkLkwt níkwt yLku yk WÃkhktík çkeòt çkuÃkwMíkf ÷¾ðkLke Ãký çkkuçkLke {Lkkufk{Lkk níke suyÄqhe hne økR.

ççkkkkuuççkk rr¢¢MMxxkkuu,, LLkkkk{{ ííkkkkuu MMkkwwLLkkkk nnkkuuøøkkkk!!

çkkuçkLke rVÕ{e MkVhLke ÞkËøkkh Ãk¤kusu çkkur÷ðqz rõðLk ÃkhðeLk çkkçkeLke íkMkðeh íkuLku Auf {kÞkLkøkhe {wtçkR ¾U[e ÷kðe íku ÃkhðeLk¾hu¾h Mkk{u ykðe íÞkhu çkkuçku íkuLkk MkkV RLkfkh fÞkuo níkku fu ík{u yu {uøkurÍLk{kt AÃkkÞu÷eíkMkðehðk¤kt yr¼Lkuºke LkÚke. íÞkhu çkkçkeyu nMkeLku fÌkwt níkwt fu nwt Lkku{o÷e {uf yÃk{kt nkuíke LkÚkeyux÷u ík{Lku yu{ ÷køÞwt nþu. Ãký nwt yu s Awt suLke íkMkðeh ík{u xkR{ {uøkurÍLk{kt òuR níke.MktsÞ ¾kLku çkkuçkLku rVÕ{{kt Ãknu÷ku çkúuf ykÃÞku íku MktsÞ ¾kLk MkkÚku SðLk¼hLke ËkuMíke fkÞ{ hne.çkkur÷ðqzLkk «ÏÞkík yr¼Lkuíkk yr{íkk¼ çkå[Lk yLku yûkÞ fw{kh MkkÚku rõMxkuLkk MktçktÄku yux÷kMkkhk níkk fu íkuyku ðkhtðkh çkkuçkLke ríkçkÞík çkøkzíkkt Mkíkík Mk{k[kh ÃkqAíkk níkk.rðËuþe {q¤Lkku nkuðk Aíkkt çkkuçk Mkux Ãkh çknw Mkh¤íkkÚke rnLËe zkÞ÷kuøk ÞkË fhe ÷uíkku.

hku

ykuMxÙur÷ÞkLkku çkkuçk r¢Mxku Ërûkýykr£fk{kt {MfíkLkk ðeÍk {¤ðkLkehkn òuE hÌkku níkku, íÞkhu ‘xkR{’{uøkurÍLk{kt ÃkhðeLk çkkçkeLkku VkuxkuòuELku ¼khík ¾U[kE ykÔÞku yLku íkuMkkÚku þÁ ÚkE çkkur÷ðqz{kt íkuLkerð÷LkøkeheLke þÁykík

y÷rðËk