001_127-001_138 misjoe verleyen (voorlopig)
TRANSCRIPT
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
1/40
1
001_127
Misjoe Verleyen
(00:22) Mevrouw Verleyen, Misjoe, bedankt dat je ons te woord wil staan in het kader van
dedocumentaire over Boudewijn voor Canvas. Ik denk dat we het met jou specifiek zullen hebben over
de religiositeit van Boudewijn, we zullen dat ook een beetje proberen te duiden. En ik stel voor dat we
het chronologisch aanpakken. Dat we beginnen met het kind Boudewijn. Hij stamt uit een familie, uit
een gezin dat niet bijzonder, niet uitzonderlijk katholiek was he. Leopold III was geen grote katholiek,
maar getuigenissen over het kind Boudewijn zeggen wel dat het kind al heel vroeg een soort van ja
religiositeit verried. Hoe verklaar je dat?
Wel wat we weten van Leopold III is dat die zeker niet katholiek was. We weten wel dat zijn
moeder Astrid, die Luthers was, lessen heeft gevolgd om katholiek te kunnen worden. En we
weten ook van Astrid dat die toch een sterke neiging had tot depressies. Dat hoeft niet per se
religieus te zijn maar we kunnen veronderstellen, maar we weten dat niet, we weten heel weinig
van koningin Astrid af eigenlijk, dat zij toch vrij labiel was van karakter en we kunnen
veronderstellen dat Boudewijn dat gerfd heeft.I*** Wat we weten van de jonge Boudewijn dat
is via prinses Lilian, misschine niet de meest betrouwbare bron maar toch, dat hij sliep met een
medaille op zijn hoofdkussen gespeld.I*** Hij heeft alleszins, daar zijn we allemaal zeker van,
erg geleden onder het feit dat hij als kind zo veel mensen kwijt raakt waar hij van houdt. 34 als hij
4 jaar is raakt hij zijn grootvader kwijt, als hij 5 jaar is zijn moeder kwijt, als hij 10 jaar is raakt hij
zijn zeer geliefde kinderjuf kwijt, als hij 20 is raakt hij eigenlijk zijn vader kwijt op het moment dat
hij die opvolgt. Dus het is iemand dat zegt koningin Fabiola zelf, echt lijdt aan verlatingsangst. Hij isaltijd mensen kwijtgeraakt waar hij van houdt.I*** En hij schrijft zelf, in het geestelijk dagboek
dat kardinaal Suenens heeft uitgegeven: toen ik 18 was, dat is in 48 vroeg ik God mij een heilige te
zenden om mijn leven te leiden en die heilige wordt voor hem dan Veronica OBrien. III*** Voor
iemand van 18 wijst dat toch op een diepe religiositeit. We weten ook dat zijn dan Amerikaanse
bronnen, dat op het moment dat er wordt gezegd wie volgt Leopold op als, dat Amerikanen wat
bezwaar hadden omdat hij zo verschrikkelijk vroom was. En het feit dat altijd die geruchten zijn
blijven de ronde doen dat hij in een klooster zou gaan, wijst er toch op dat ook in zijn entourage
mensen hem, zelfs voor die tijd, heel vroom vonden. I*** Veel meer weten we er natuurlijk niet van
he, dat is duidelijk.
(03:24) Nog even voor die eerste jaren, je zegt hij sliep met een medaillon op zijn kussen. Wat voor
soort medaillon was dat?
Dat schrijft Lilian niet. Ze zegt enkel dat hij ene littekentje had en vlek op zijn wang en dat bleek
dan een medaillonnetje te zijn dat hij op zijn hoofdkussen spelde. Welk medaillon dat was dat
weten we niet en dat vertelt zij ook niet. Maar het getuigt toch wel want hij is dan zeker al 11-12
jaar, het getuigt, zelfs voor die tijd van een, ja een soort beroep doen op hogere machten,
misschien was hij ook wel heel bang he. Een kind dat zoveel van die mensen verliest dat die bang
wordt is eigenlijk ook niet abnormaal.I*** (samen met quote supra in vorig antwoord over
medaillon)
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
2/40
2
Hetzelfde zegt juffrouw De Jonghe ook, alias juffrouw. Die zegt van ja zelfs als heel jong kind bad die
al elke avond.
Mja maar we moeten ook de dingen in hun tijd zien he. Hij is geboren in 1930, bidden voor en na het
eten, bij het beginnen van een belangrijk werk, in bekoring en gevaren, werd aangeraden uiteindelijk
he. Alle kinderen zullen dat wel gedaan hebben, ze zullen het niet allemaal gemeend hebben. Dat hijhet meende, kan zijn, maar ook dat kunnen we niet zeker weten, maar hij getuigt zeker wel heel zijn
entourage en alle verhalen getuigen van hetzelfde dat hij uitzonderlijk vroom was.
(04:44) En specifiek ook mariale verering. Hij bad vaaktot de maagd Maria.
Ja maar ook daar weer een kind dat zijn moeder verliest die kan door goedmenende mensen
worden gezegd maar je hebt je moeder in de hemel, zijnde Astrid en er is nog een grotere moeder,
zijnde Maria de moeder van alle kinderen.I*** En het is heel opvallend bij Boudewijn in zijn latere
leven dan, dat hij op zekere momenten blijkbaar geen verschil meer maakte tussen die moeder in
de hemel, Astrid, of de moeder in de hemel, zijnde Maria. Dat is wel heel opvallend. III of IV***
Die twee zijn samengekomen in zijn geest.
Het lijkt er alleszins heel sterk op ja ja.
(05:27)Zijn er bronnen die vertellen over de reactie van Boudewijn op het overlijden van zijn moeder?
Op het nieuws dat hij heeft gekregen want hij heeft het ook via een kinderjuf blijkbaar moeten
vernemen.
Ja dus de koning zelf wilde dat niet zeggen.
Welke koning?
Koning Leopold III dan he wilde het niet aan zijn kinderen zeggen.I** Nu daar moeten we ook heel
voorzichting mee omspringen want die kinderjuf, dus juffrouw De Jonghe, die vertelt altijd dat zij
hem altijd moest vertellen over maman maar die heeft natuurlijk die maman nooit gekend. Wat we
wel zien in de jaren 30 dus na de dood van Astrid is dat er massaal, maar echt massaal boekjes
verschijnen over Astrid. Heel veel daarvan zijn trouwens uitgegeven door de uitgeverij van Leon
Degrelle. En dat zijn dus allemaal boeken waarin Astrid wordt voorgesteld als ja een soort
engelbewaarder, ons gezonden door de Heer zelf om op ons land te passen en op onze kinderen te
passen enzovoort. Dat zijn heel heel vreemde boekjes eigenlijk.
(06:27) En waarom denk je dat Degrelle er baat bij zou hebben om de figuur van Astrid te promoten?
Wel ze was heel populair he. Wie zich aan haar slippen hing, werd mee populair misschien wel he. En
het zit ook in die jaren 30 he, de verheerlijking van de moeder en de verheerlijking van de tr ouwe
echtgenote en de liefhebbende moeder, dat zit toch allemaal in die jaren 30 ingebakken eigenlijk.
Ja en u zegt iets later, dus hij heeft veel mensen verloren in de loop der jaren, inderdaad eerst zijn opa
dan zijn moeder dan uiteindelijk ook die juffrouw De Jonghe. Kan je het personage eens beschrijven?
Wel dat was een Nederlandse he die dus eigenlijk aangetrokken was ook om Boudewijn
Nederlands te leren. Waar hij blijkbaar heel erg aan hing, hij noemde haar juffrouwI* en hij schreef
dus tot vrij hoge leeftijd brieven naar haar, ma chre juffrouw, hij schreef wel in het Frans. Blijkbaar
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
3/40
3
moet dat wel een heel lieve geweest zijn, zeker voor Boudewijn. Maar koningin Elizabeth kon niet
erg goed met haar om en als de kinderen op vlucht gaan in 1940, mei 1940 stuurt Leopold zijn
kinderen weg dan mag die kinderjuf van koningin Elizabeth niet mee omdat ze de prins te nerveus
maakt, zegt ze. En die gaat dan met een Rode Kruis-auto terug naar Nederland eigenlijk. Maar dus
dat is ook aan Boudewijn niet verteld van ze gaat niet mee, ze moest zeggen ik kom later wel. Jullie
gaan met deze auto, ik kom later dat is moet voor een kind van 10 jaar toch wel heel erg zijn. Je
houdt erg van iemand die ook eigenlijk dag en nacht bij jou is en die zegt dan ik kom later wel maar
die duikt dus nooit meer op he.I*** En dan gaan ze dus via Frankrijk naar Spanje.
(08:30)Ja dat weet ik maar wat is het bezwaar van Elizabeth tegen
Dat ze de prins nerveus maakt, maar blijkbaar was het in die tijd gebruikelijk, ik kan hier enkel afgaan
op wat een aantal intimi van de koning vertelde, dat in die kringen was het gebruikelijk zo gauw ene
kind zich tevele aan een personeelslid hechtte, moest da tpersoneelslid weg.I*** Je zit toch met
een maatschappij waar rangen en standen toch nog wel tellen en zeker in hoofde van Elizabeth he.
Ja we hebben met mensen van de familie du Parc, jou zeker bekend, uitgebreid gesproken met twee
zoons van Gatien du Parc maar daar die mensen die konden geen woord kwijt over juffrouw De
Jonghe. Dus wat je zegt lijkt te kloppen dusp een bepaald moment moet die uit de gratie zijn geraakt
bij de koninklijke familie.
Ja maar waarom dat weet ik niet natuurlijk.
Stond zij ergens voor, vertegenwoordigde zij bepaalde misschien wel godsdienstige waarden? Watn
zij was ook bepaald religieus geloof ik.
Dat weet ik niet. Echt niet dat weet ik niet. Ze zal wel katholiek geweest zijn, men zal daar wel voorgezorgd hebben. Men zal geen protestantse juf in huis gehaald hebben he, dat zeker niet.
(09:43) Eigenlijk verlaat hij op zijn tiende het land, verlaat hij zijn vader na een jaar komt die wel
terug maar dan moet die ook gelijk weer naar Ciergnon enzovoort. Zijn vader heeft die ook amper
gekend he, laten we zeggen, in zijn adolescentie, in zijn puberjaren?
Ja hij heeft die natuurlijk wel leren kennen als ze worden gedeporteerd omdat het gezin dan toch
een beetje op zichzelf werd teruggegooid en achteraf ook in Zwitserland waar ze vijf jaar blijven en
waar ze eigenlijk voor de eerste keer een gezin vormen in de zin dat ja ze daar bij mekaar blijven.
(10:20) Maar in hoe verre was of weten wij of Boudewijn op de hoogte was van de liefde van zijn
vader voor Lilian, het geheime huwelijk dat heeft plaatsgevonden. Is dat ook een schok geweest voor
hem. Heeft die dat plotseling moeten vernemen of hoe is dat gegaan?
Voor Boudewijn weten we het niet. We weten wel voor Josephine-Charlotte dat die met Lilian
hoegenaam niet overweg kon.I** Het is ook heel duidelijk dat Josephine-Charlotte wel op de
hoogte was da Boudewijn ging trouwen met Fabiola en Lilian en Leopold niet.I***
Dus Josephine-Charlotte stond heel dicht bij Boudewijn. Josephine-Charlotte was een vertrouwelinge
van Boudewijn. Ze was de grote zus die denk ik ook wel na het overlijden van Astrid een beetje de
moederrol op zich heeft genomen.
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
4/40
4
Ja en plus moet je ook denken, ik denk dat ze 15 was op het ogenblik dat haar vader hertrouwt, er
zullen weinig meisjes van 15 zijn die het leuk vinden dat hun vader hertrouwd. En al zeker op dat
moment ziet Josephine-Charlotte er eigenlijk echt niet mooi uit, als je dan zon prachtige
stiefmoeder krijgt dat zal allemaal wel meespelen.I** Ik bedoel je moet er niet noodzakelijk allerlei
ingewikkelde dingen gaan achter zoeken dat zijn mensen met dezelfde gevoelens als wij allemaal
natuurlijk. Het is wel duidelijk dat ze niet met mkaar overweg konden.
De officile versie van de geschiedschrijving luidt wel dat Boudewijn en zijn stiefmoeder wel
uitstekend met elkaar konden vinden.
Ja ja.
Zag hij haar als ene tweede moeder denkt u?
Ik denk het wel ja. Ja het leuke aan royalisten die boeken schrijven is dat die niet nadenken he. Zo
is er een boek van de Putman, dat was de culture attach van Boudewijn en die gaat dan even
bewijzen dat Boudewijn toch zon eenvoudige jongen is. En hij beschrijft dan ook Boudewijn in de
zomer, hij is dan nog niet getrouwd he Boudewijn, met zijn boterhammetjes naar het koninklijk
paleis komt, om half 1 zich met de auto laat voeren over de autostrade tot halverwege Knokke bij
wijze van spreken en daar wacht Lilian op hem met een sportwagen, hij stapt dan in, ze rijden naar
Knokke en de volgende dag herhaalt zich dat s ochtends. Die Putman schrijft om te bewijzen dat
Boudewijn toch zon lieve eenvoudige jonge man is die zijn boterhammetjes op eet in de auto
maar geeft daardoor eigenlijk voedsel aan die verzonnen verhalen over een verhouding tussen
Boudewijn en Lilian.I*** Wantje moet zeggen zelfs mensen die echt tegen Lilian waren, zeggen
dat zij toch op het moment dat ze in dat gezin komt eigenlijk terug wat vreugde in dat gezin
gebracht heeft. Zelfs haar grote tegenstander die schrijft: Elle a rouvert le pierrot et a mis les fleursdans les vases, schrijft hij dus.I***
Dat is een citaat van?
Van de perschef, hoe heet hij?
Maakt niet uit.
Ik kan nu niet even op zijn naam komen. De man is ontslagen omdat hij de informant van Pan (?) over
het hof
Ah jaja die homoseksuele perschef, ben even zijn naam kwijt. We weten alletwee, ik kan hem
terugvinden. Maakt niet uit, maakt echt niet uit.
(13:28) En het, omdat we nu toch en passant over hebben die verhalen van Van Acker over een
verhouding, een relatie, ja het is wel ter sprake gekomen op het kabinet.
Ja maar zon vrome jongeman zou die echt ?
Het couchet gedeeld hebben wel degelijk met zijn schoonmoeder of met zijn stiefmoeder pardon.
Ja maar zou dat echt willen zeggen dat er een onoorbare relatie was, voor zon vrome jongeman.
Die schrijft ik heb God gevraagd mij een heilige te zenden om mijn leven te leiden. Mij lijkt het echtonwaarschijnlijk.I**
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
5/40
5
(14:02) Boudewijn deed niet aan seks?
Jawel he Fabiola is minstens 5 keer in verwachting geweest dus. I** Maar ik kan mij moeilijk
voorstellen dat zon vrome jongemanWat we wel weten over zijn jeugd nog dat is misschien wel
belangrijk dat hij fervente scout was he. Dus met alles wat daar op dat moment aan katholiek
gedachtegoed aan vasthangt he.
Ken je zijn totemnaam nog?
Loyale, Eland Loyale is zijn totemnaam he ja. Dat is natuurlijk wel een beetje spelen op woorden
he. Hij zal geen eerlijke totemnaam gekregen hebben als Zenuwachtige Rikkitikkitavi ofziets he. I**
hij zal wel mooie naam gekregen hebben. Ik ben ook bij de scouts geweest dus.
(14:48) En dat heeft het geloof of het gevoel voor religiositeit nog verdiept denk je?
Wel mensen die hem kenden als scout zeggen dat hij daarvan zoiets overgehouden heeft van iets is
goed of iets is kwaad, iets is wit of iets is zwart. Dus er is geen twijfel, er is geen grijze zone. En alskind is dat heel normaal he, iets is goed of iets is slecht. Het is maar als je volwassen wordt dat je
grijze zones begint te zien. Hij heeft dat blijkbaar nooit echt geleerd.I of III***
Heeft altijd in absolute morele categorien gedacht?
Men zegt dat ja ja. En zijn leven bewijst dat natuurlijk voor een stuk he.
(15:26)Ja. Wat heel belangrijk in zijn leven is geweest is ongetwijfeld ook zijn band met Suenens. Nog
voor die aartsbisschop werd. Hoe verklaart u die klik, als ik zo modern mag uitdrukken, die beiden
hebben gemaakt met mekaar?
Ja als je dat ziet het is niet enkel Suenens in zijn entourage he, hij heeft twee op zich heel vreemde
figuren in zijn entourage. Aan de ene kant Veronica OBrien
Ja daar komen we direct op terug. Maar Suenens, waarom Suenens? Want Suenens was nog geen
aartsbisschop, het was nog Van Roey en toch was daar die band met Boudewijn. Ik denk dat Suenens,
het vrerhaal dat ik heb gehoord, Suenens is op een mooie dag op het paleis geweest omdat
Josephine-Charlotte zenuwziek was en Suenens zou daar bij assisteren en zo heeft die contact gelegd
met Boudewijn en blijkbaar op de een of andere manier
001_128
Misjoe Verleyen
Kloppen he. Hij is in volgens Suenens zelf in 59 op het paleis geweest, dan was zij al getrouwd he.
Hij zou op het paleis geweest zijn om raad te geven over de studiekeuze van een van de koninklijke
kinderen, dat moet dan prins Alexander zijn en zo is hij in contact Zo beschrijft Suenens het in het
boekje over Boudewijn.III*
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
6/40
6
Ah nee. Want
Jawel.
Ah nee want hij heeft het huwelijk mee gearrangeerd van Boudewijn.
Nee nee dan was Josephine-Charlotte al getrouwd, in 59.
Ah sorry ja ok. Boudewijn toch ook?
Ja hij komt daar de koning is op dat moment ziek, Boudewijn is op dat moment ziek en hij ziet die
dan later, ze wandelen in het park en ze hebben een open gesprek ,beschrijft Suenens. Wat dat wil
zeggen daar hebben we het raden naar maar in dat gesprek valt dan het woord Lourdes en de
koning zegt ja maar ik ben daar geweest, ik ben d aar in cognito geweest, ik ben daar s nachts gaan
bidden bij de grot om God te vragen, om Maria te vragen om het probleem van mijn huwelijk op te
lossen.I of III*** Nu eindelijk heeft die man een probleem he, hij moet trouwen, hij moet ook
trouwen van de regering trouwens. En wie gaat er voor hem een vrouw zoeken, niet zijn ouders he,niet Leopold en Lilian he? Daar is geen koninklijk milieu dat die twee zal willen ontvangen om hun
dochter aan de koning der Belgen uit te huwelijken he.I of III***
(01:19) Waarom niet?
Omdat Leopold en Lilian heel slecht vallen bij de adel he. Dus Boudewijn moet zelf op zoek naar een
vrouw maar dat is natuurlijk niet zo gemakkelijk, hij kan zo maar niet op prospectie gaan zonder heel
hoge verwachtingen te wekken en bovendien was hij erg verlegen, dat kom er dan nog eens bij. En
Suenens zegt dat op dat moment ik ken iemand, dat wordt dan Veronica OBrien. Maar wat zal
Boudewijn aangetrokken hebben, een stuk denk ik wel, Suenens was bijzonder intelligent he. Hijleed, voor zover we zijn boekje mogen geloven, toch wel aan wat ze hermelijnkoorts noemen he.
Hij zal zich ook wel geflatteerd gevoeld hebben dat hij door de koning geraadpleegd werd. En ik
denk ook het feit dat hij bisschop was, hij was weihbisschop he, hij had geen bisdom dan nog eens
professor aan de Katholieke Universiteit van Leuven dan bovendien nog eens vicerector van
diezelfde Katholieke Universiteit. Dat zijn allemaal stempels die in die kringen toch wel
meespelen.III*** Normaal gesproken als je iemand te hulp roept om te zeggen wat zou mijn zoon
best studeren dan zou je misschien naar een PMS gaan zoals het toen heette, of een CLB zoals het
vandaag heet maar je nodigt niet de vicerector van de universiteit uit om daarover aan te geven.
Maar in die kringen is dat eigenlijk normaal, dat is we vragen dat aan degene die het weet, we vragen
het aan de top.
(02:45) En Suenens was ook een warme persoonlijkheid naar het schijnt. Iemand die mensen kon
inpakken?
Suenens was zeker een heel charmante man ja ja, zeker in die eind jaren 50, begin jaren 60. III*
Want dat is wel heel merkwaardig dat Boudewin in dat gesprek met Suenens zijn ziel en zaligheid op
tafel legt zonder reservre. Zegt it is het probleem ik moet, ik woon, er was sprake van een diarchie, ik
woon met mijn ouders nog, mijn ouders moeten verhuizen, ik moet dringend iemand vinden voor een
huwelijk, ik moet monarchie bestendigen, help mij.
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
7/40
7
Ja maar als we er vanuit gaan dat Boudewijn vroom was en heen vrome katholiek. Suenens is
natuurlijk niet alleen een priester, hij is een bisschop ook nog eens bovendien, dat zijn de mensen bij
wie je als katholiek te rade gaat voor alle mogelijke problemen.
(03:38) Van Roey kon niet omdat die te close was met zijn vader misschien?
Ik denk dat Van Roey serieus verbrand was ja na de Nu Leopold haatte Suenens he dat was ook, zal
ook wel meegespeeld hebben misschien. Maar ik denk ook het feit dat dat volgens Suenens schrijft
die dan een brief aan de koning waarin hij zoiets schrijft als van ik besef nu in welke eenzaamheid
u moet leven, uw functie brengt een enrome eenzaamheid met u mee maar dat geeft u juist de
kans om de genade van God meer te ontvangen. III** Dat zijn dingen als je die vandaag leest dat je
denkt waarover is die man bezig? Dat is ook de moeilijkheid eigenlijk je moet het altijd een beetje
proberen te zien in de tijd waarin het zich echt afspeelt he. Niet zomaar in ja 2013. Het is heel
moeilijk om ons die 60 jaar terug te plaatsen dat is niet zo gemakkelijk natuurlijk.
(04:36) Suenens stond ook bekend om zijn, zoals dat dan heet, mariale verering. Zou dat ook een troefzijn geweest voor hem? Heeft hij daar iets geraakt bij Boudewijn?
Wel als we de progressieve theologen die Suenens hielpen bij het Tweede Vaticaans Concilie mogen
geloven was Suenens niet zo een mariale vereerder integendeel, hij vond en hij zal dat ook op het
Concilie verdedigen dat de kerk veel te lang bezig is geweest met die verering van Maria en veel te
weinig dus met de devotie met de vroomheid (onderbreking)
001_129
Misjoe Verleyen
(onderbreking)
001_130
Misjoe Verleyen
Ja Suenens stond ook bekend om zijn mariale verrering, hij was ook de man die het Marialegioen in
de persoon van Veronica OBrien naar hier heeft gehaald in 48. Misschien heeft hij daar mee ook een
gevoelige plek geraakt bij Boudewijn?
Ja als we de progressieve theologen die Suenens omringen op het Tweede Vaticaans Concilie mogen
geloven was voor hem dat Marialegioen had dat veel minder te maken met Mariaverering dan wel
met leken die zich voor leken inzetten. En wat Maria betreft daar zal hij op het Tweede Vaticaanse
Concilie eigenlijk de stelling verkondigen dat de Katholieke Kerk veel te lang bezig geweest is met de
leer rond Maria, de Mariologie zoals dat heet, en veel te weinig met de laten we zeggen, intellectuele
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
8/40
8
kant van het geloof, veel te weinig met de Heilige Geest, dat heet dan de pneumatologie. Dat is een
stelling die hij zal verdedigen en die hij ook inderdaad in de kerk zal binnenvoeren. Het moet dus
gedaan zijn met de devotie dat wat dweperige, slijmerige gedoe rond de maagd Maria met alle
liedjes van het wemelt in de mei van blonde kleinen, we moeten nu terug naar de essentie van
dat geloof en het is niet Maria die ons gezonden is door Jezus, het is de Heilige Geest die ons
gezonden is he. En het is via de Heilige Geest dat we terug kunnen naar God. Dat is wat hij
verkondigt en hij wordt daar in gesteund door de progressieve theologen als Rahner en Hans Kng
maar niet die hele mariaverering waar Veronica OBrien voor staat. Dat is niet zijn pakkie -an om
het mooi te zeggen. III*
(01:50) Nochtans hij is degene die Veronica OBrien hier in Belgi heeft gentroduceerd twintig jaar
eerder, hij al ook met haar blijven samenwerken, zij heeft ook geholpen met het huwelijk van
Boudewijn.
Ja maar daar gaat het dus als we Hans Kng mogen geloven, veeleer om het zijn leken,
Marialegioen eigenlijk een heel gezagsgetrouwe organisatie met een militaire structuur, maar het
gaat om leken die zich inzetten voor leken. En dat is wat Suenens aanstaat, zegt Kng, namelijk hij
zal dat ook verdedigen op het Tweede Vaticaans Concilie, het is niet die top van de Kerk, niet de
paus, niet de curie wat de regering is eigenlijk maar het zijn de leken die belangrijk zijn in de kerk
en de top van de kerk moet daar dienstbaar aan zijn.III** En die leken dat zal hij dus ook
verkondigen het is trouwens Hand Kng die die tekst voor hem schrijft:elke leek, elke mens, gij, ik,
wij hebben gaven gekregen dat heet charismes, dat zijn talenten die we hebben gekregen en die
wij gebuiken allemaal. Dat zijn kleine talenten als mensen helpen, grote talenten als leiding geven
of hele grote talenten dan hebben we het over visioenen en spreken in tongen maar dat komt
zelden voor.III** Maar dus heel die idee van de lekenbeweging dat staat Suenens aan, hij zal ook
contacten hebben met de Foccolare, ook een lekenbeweging.
(03:13) Maar kan je even zeggen wie was Veronica OBrien?
Veronica OBrien is een Ierse die zeer vroom is, die in het klooster gaat maar in dat klooster zeggen
ze dat ze beter haar talenten elders kan gebruiken.III**
Wat betekent dat als je na drie weken je biesen moet pakken in een klooster?
Ik denk dat ze een beetje te dweperig was naar de mening van zelfs Ierse katholieke nonnen.III**
En dan sluit ze zich dus aan bij de stichter van het Marialegioen en gaat ze naar Frankrijk. DatMarialegieoen is eigenlijk een beweging die de wereld wil heroveren voor God he via Maria. Want
de wereld seculariseert en zeker in landen waar de regering anti-godsdienst is, Frankrijk
bijvoorbeeld waar ze begint. Daar is het wle heel belangrijk dat we ons met z n allen inzetten om
het land voor Christus te heroveren via de maagd Maria.III***
(04:10) Zij is niet de stichter van het Marialegioen maar ze neemt het volgens de bronnen die wij
hebben gesproken, neemt zij het over van Frank Duff, de eigenlijke stichter. Zij is de sterke
persoonlijkheid, zij verovert de wereld vooral de Angelsaksische wereld namens het Marialegioen. Het
is echt een heel sterke vrouw.
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
9/40
9
Ja dat kan je niet ontkennen he ookal kunnen we a-haar dweperig vindne of overdreven vroom ze
moet toch iets gehad hebben of je maakt die carrire niet. Dat kan niet he.
En wat was haar power? Kan u die eens beschrijven van wat u is overgeleverd?
Ik denk dat haar kracht er vooral inzat dat ze overal hetzelfde bleef. Dus dat ze gewone mensen ofde koning aansprak op juist dezelfde manier en dat maakt over het algemeen zeer grote indruk III**
en ik denk ook dat zij dat echt meende, dat ze dat niet deed voor eigen gewin of dat ze dat echt
allemaal meende. Dat is ook iemand ja uit de jaren 30, uit een zeer traditioneel gezagsgetrouw,
katholiek idee. Want wat Suenens daar verkondigt op het Vaticaans Concilie dat is niet wat het
Marialegioen verkondigt he.
(05:22) Maar Suenens is in 48 wel als een blok voor haar gevallen?
Ja maar ze zal echt wel iets gehad hebben denk ik. Ze zal een, ik denk ook dat dat zat in die eind jaren
40, begin jaren 50, de wereld seculariseerde, het geloof vermindert we moeten daar iets aan doen.Ze zijn dat nu nog aan het proberen overigens, dat is niet veranderd.
Maar ze hebben wel 50 jaar samengewerkt he. Suenens en OBrien, 50 jaar.
Ja ja het is op het eerste gezicht niet te verklaren dat een Ierse dame met een Mariolatrie zo en
een slimme professor in de filosofie, in de tomistische filosofie dat die zo goed met mekaar
overweg kunnen. Maar ik denk dat Suenens ook wel enigszins gevoelig was voor de vleierij die zij,
als we het boekje van Suenens mogen geloven, toch wel ook tentoon kon spreiden vanIII***
(06:15) Wat zei ze dan bijvoorbeeld?
Wel als iemand heel de tijd zit te zeggen dat je toch een buitengewone persoonlijkheid bent met
geweldige genade die God u gegeven heeft, erger vleien kan je toch niet denk ik?
Zij had Suenens ook nodig he om de wereld te veroveren?
En zij had zeker Suenens nodig om de wereld te veroveren ja. III***
Waarom had zij hem nodig?
Ja omdat zij hier geen statuut had. Voor zover ik mij herinner het Marialegioen toen ik een kind was
dat waren wat oudere dames in het wit gekleed die met een lichtblauw lint om in de processieliepen. Dat is niet meteen de meeste wervende groep maar als zij natuurlijk steun kreeg van een
bisschop en d at werd in alle parochies ene beetje aangemoedigd dan groeide die groep wel zeer
snel.
(06:59) Heeft de topintellectueel Suenens, heeft die bij jouw weten, nooit voorbehoud gemaakt bij
een vrouw die in tongen sprak, die visioenen zag, die met engelen sprak?
Niet als het, niet zoals het uit zijn boek blijkt niet nee nee.
Want dat zei zij he van ze beweerde
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
10/40
10
Ze zag visioenen he, ze hoorde stemmen en Nu ja dat zijn ook mensen die zeggen ik heb
gedroomd vannacht en het komt uit he.
Ja maar u zegt dat met een zeker ernst, dat verbaast mij want
Wel ik aarzel altijd om verschrikkelijk te beginnen lachen met dergelijke mensen. Dat is heelgemakkelijk om daar te zeggen ja een kwezel maar je kan niet ontkennen, ik blijf dat herhalen, je
kan geen ster maken als die ster geen talent heeft. En zij was binnen die katholieke wereld zeker
een ster.III*** Met hele rare trekken vind ik he. Ze was altijd in het groen gekleed, groen was dan
de kleur van Ierland waar eigenlijk wij zijn allen gekerstend vanuit Ierland. I* Ze moet toch een
talent hebben gehad om mensen op een of andere manier te enthousiasmeren, het kan niet anders.
En daarom wil ik niet meteen lachen met die mensen, nee ik beodle het is heel makkelijk om te
lachen met de vroomheid of de kwezelarij of weet ik wat. Maar daar moet toch ergens een logische
verklaring zijn voor die carrire die zij heeft.
(08:25) Die is er zeker. Ik denk dat zij enfin dat is ook het verhaal van Guido Heirbout wat hij ons heeftverteld, dat zij, ik denk bij haar entree in Belgi, een aantal roerige studenten in Luik is gaan
toespreken, het bastion van de Waalse socialisten, aan de Luikse Universiteit, die studenten in
bedwang kon houden gewoon met wie zij was. Dus zij moet ongetwijfeld oratorisch talent hebben
gehad maar
En een zeker charisma he, dus dat is een talent.
Maar tegelijk iemand die zogezegd met engelen spreekt, sorry maar die kan je toch niet au srieux
nemen?
Nee tenzij dat je zelf heel gelovig bent natuurlijk he. Dat is een ik ben niet zo gelovig dat ik denk datGod mij een heilige stuurt en dat engelen tot mij spreken. Maar er zijn genoeg voorbeelden van
mensen die het wel geloven he. Die wel geloven in engelbewaarders enzovoorts, enzoverder.
(09:25)Maar denk je dat Suenens een onderscheid moet kunnen gemaakt hebben van kijk, laten we
zeggen, hier die vrouw heeft kracht, die heeft charisme, die heeft een wervende kracht die ik kan
gebruiken en ja die flauwekul die neem ik er dan maar bij?
Ik weet het niet zo goed ken ik uiteraard Suenens niet maar ik kan mij best voorstellen dat hij in die
onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog dus een aantal bewegingen zag van leken he. Hij had ook
contacten met de katholieke actie die dan weer een heel conservatieve groep was. Ik denk datiedereen die eigenlijk volgens hem meestapte in die idee van leken zijn belangrijk, het zijn del eken
ook die de wereld zullen redden, bij wijze van spreken.
(10:10) Maar je kan er niet omheen dat hij een gepriviligieerde relatie had met Veronica OBrien. Hij
stuurt Boudewijn ook naar OBrien als die moet
Ja maar hij had ook een gepriviligieerde relatie met Chiara Lubich van de Foccolare. Dat zijn
allemaal dezelfde bewegingen, bij wijze van spreken he. Mensen die bij mekaar zitten om te
bidden en die vast geloven dat ja het heil van de wereld van hen afhangt III** en daar ook alles
voor willen doen. Dat zal hem wel aangestaan hebben, ook de kerk was uiteindelijk zijn fonds de
commerce he. Dat is een
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
11/40
11
(10:48) Ja.
En heel slimme mensen kunnen dus ook heel ja irrationeelzijn op sommige vlakken, het een sluit het
andere niet uit he. Intelligentie en rationeel zijn geen synoniemen he. Dat is een
Nee het enige wat ik denk misschien is het een strategie geweest van Suenens om gewoon datcharisma en die kracht te gebruiken
In 48 lijkt me dat allez al vroeg dan zou hij bijzonder sluw moeten geweest zijn, zou een geweldige
carrireplanner moeten geweest zijn. Ik denk dat dat achteraf wel komt, als hij ziet hoe die
lekenbewegingen toch wel wat aanslaan overal, dat dan dat die die wel kan gebruiken.
Ja waarom stuurt hij Boudewijn naar OBrien? Als Boudewijn aan een vrouw moet zien te raken
waarom moet OBrien dat oplossen?
Ja hij kan moeilijk zelf gaan he, hij kan moeilijk zelf naar Spanje gaan.
Waarom niet?
Maar hij schrijft wel aan de nuntius daar he om te zeggen ik stuur u iemand.
Dus hij brengt die twee met elkaar in contact, Boudewijn en OBrien eerste ontmoeting vindtplaats
001_131
Misjoe Verleyen
duurt gelijk 5 uur dus ja daar gebeurt wel iets. Wat gebeurt daar denk je tussen de jonge Boudewijn
die in nood is en OBrien?
Wel je zegt zelf net dat ze dus een bende roerige studenten in toom kon houden dan zal ze zeker
koning Boudewijn wel hebben kunnen toespreken. En ik denk dat die man inderdaad ook behoefte
had aan iemand die hij echt vertrouwen. Hij is heel eenzaam he. III*
Waarom?
Wel zijn vader en prinses Lilian ja dat gaat niet goed niet meer he. Want hij heeft eigenlijk de troon
van zijn vader afgepakt. De Belgische adel en ook de Europese voor een groot deel die houden hele
erg afstand omwille van prinses Lilian en omwille ook van, laten we zeggen, vreemde houding van
Leopold III gedurende de oorlog. De rest van de familie, prins Karel weinig pret, dan koningin
Elizabeth die daar ook nog ergens rondhangt, toch op zijn minst een dubbelzinnige houding. Hij
heeft geen vrienden he die man. Hij is nooit naar school geweest, de enige vrienden die hij heeft
zijn uit de tijd van de scouts maar dat zijn allemaal twintigers die op dat momment aan het
studeren zijn. Hij is dus verschrikkelijk jong als die koning wordt he. Veel jonger dan een twintigervandaag zou zijn. I***
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
12/40
12
Hij is echt alleen op de wereld.
Ik denk dat die alleen op de wereld is op dat moment, dat staat wel vast.
(onderbreking)
001_132
Misjoe Verleyen
even onderbreken ga ik even twee dingen terugnemen die we hoe dan oo k aan het eidne van het
gesprek zouden hernomen hebben. Kan je nog eens even kort vertellen hoe die eerste ontmoeting isverlopen met Suenens. Tussen Boudewijn en Suenens, die wandeling?
Wel gebaseerd op het boek van Suenens wordt Suenens naar het paleis geroepen om raad te geven
bij de studiekeuze van een van de koninklijke kinderen. Normaal gesproken moet dat prins Alexander
zijn. Op dat moment is Boudewijn ziek en op dat moment ziet hij de koning nog niet. Maar die zal
hem achteraf wel vragen om terug te komen. En dan gaan ze samen wandelen in het park, wat op
zich al een bewijs van vertrouwen is en ontspint zich daar een gesprek dat we niet kennen, maar
Suenens schrijft hem achteraf een brief en er staat dan in die brief van ik heb mij nu gerealiseerd
hoe eenzaam u bent. U moet toch zo oppassen met wat u zegt want alles wordt verkeerd
begrepen. Maar die eenzaamheid geeft u ook de kans om een wijs oordeel te vellen en dat is tocheen genade die God u geeft. Dat is toch wel een verschrikkelijke vleiende toespraak.III**
Geschreven volgens Suenens uiteraard en in dat gesprek komt het woord Lourdes. Suenens zegt dat
die niet meer weet hoe hij hij daar op komt en de koning antwoordt ah maar ik ben net in Lourdes
geweest, ik ben daar in cognito geweest en ik heb s nachts bij de grot gebeden opdat Maria het
probleem van mijn huwelijk zou oplossen. Dat is wat de koning zegt. En daarop zegt Suenens dan
maar ik ken iemand die dat probleem kan oplossen en dat is dan Veronica OBrien.III**
(01:56) Heel goed. Nog even de twee personages tegen mekaar afzetten. Boudewijn niet veel
gestudeerd
Niet.
en Suenens daarentegen Kan u die twee eens even kort schetsen ook en wat u zei van baudruche,
dat was perfect.
Dus koning Boudewijn is eigenlijk nooit naar school geweest, daar is eerste een soort
prinsjesschool, een soort privklasje, dan als hij 10 is gaan ze op vlucht dan zal er ook niet veel
lessen geweest zijn. Als ze terugkomen zijn ze in Ciergnon waar ze weer zon privklasje hebben,
dan gaan ze naar, worden ze naar Duitsland afgevoerd volgens prinses Lilian geeft de koning daar
les en zij ook. Wat niveau van die lessen was weten we niet maar we weten wel als de familie dan
in Zwitserland zit dat Boudewijn een tijdje naar een college gaat in Genve en daar noemen ze hem
baudruche, stomkop.I** Dus het niveau van zijn opleiding is zeker niet groot. En op zijn twintigste
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
13/40
13
wordt die koninklijke prins zonder enige opleiding he. De man heeft nooit ergens een diploma
gehaald bij wijze van spreken. Nu diploma op zich wil niet zeggen dat jij heel verstandig bent of dat je
veel weet maar het is wel zo in zijn leven dat hij altidj een hekel heeft gehad aan mensen met
diplomas. Hij haatte eigenlijk intellectuelen.I of III of IV***
(03:24) Tenzij Suenens?
Tenzij Suenens, maar Suenens is voor hem veel eerder een priester dan een intellectueel. Het gaat
om zijn omgeving die, hij wordt eigenlijk omringd door mensen die gestudeerd hebben, die
opleiding hebben gehad, die expert zijn op bepaalde gebieden. En hij niet, zelfs niet als militair he.
Hij is hoofd van het leger maar hij heeft nooit militaire dienst gedaan, hij heeft geen enkel
opleiding en hij was daardoor toch wel erg gefrustreerd.I*** Daar zijn twee getuigenissen,
sommige zeggen dat hij ontzettend uitvloog als iemand een Latijns woord gebruikte, andere
zeggen dat hij dan weemoedig glimlachte en zei ik ben geen krak, ergens daar tussen zal het wel
liggen.I*** Maar Suenens is voor hem denk ik in de eerste plaats een priester. En een priester is
voor een gelovige, katholiek als Boudewijn, is iemand aan wie je je toevertrouwde, voor wie je je hart
openstelt en dat zal Suenens wel erg gevleid hebben ook.
(04:31)Wie was Boudewijn voor Suenens?
De koning. De koning der Belgen. Ja.
Ook een opportuniteit om het in mooi Nederlands te zeggen?
Ik weet niet of Suenens zo carrireplanmatig dacht maar het was toch wel een grote eer om met de
koning in het park te wandelen en die koning die dan zegt ik heb een probleem, ik wil een vrouw
zoeken kan je me daar bij helpen? Als Suenens schrijft achteraf, welke eenzaamheid dan moet daartoch over gesproken zijn?
Ja die eenzaamheid hebt u daarnet prachtig beschreven maar alles verloopt wel top secret misschien
ook wel door de eenzaamheid van de koning of omdat het top secret moet blijven maar niemand is op
de hoogte tenzij Suenens en OBrienvan demarche van de koning.
Ja maar het is natuurlijk ook zo, daar moeten we eerlijk in zijn, dat is nu ten top gedreven in Engeland
maar het huwelijk van een prins of een prinses dat lokt altijd alle mogelijk nieuwtjes uit. Ook de
verloving van prins Filip is top secret verlopen he. Daar waren een aantal mensen van op de hoogte
maar de pers was bijvoorbeeld niet op de hoogte.
(05:36) Goed maar dat de pers niet op de hoogte is tot daar aan toe maar de entourage, koningin euh
koning, dus Lilian en Leopold waren absoluut niet op de hoogte en not pleased ook niet. Maar ik denk
dat als jij het hebt gezegd in het begin van het gesprek Josephine-Charlotte wist het maar zij zal dan
ongeveer de enige geweest zijn zeker?
Dus ik denk ook, het is een heel wonderlijk verhaal maar ik denkd at het klopt. De dus De Staercke
die secretaris is van prins Karel die komt in aanmerking voor een topplaats bij de NAVO en hij
wordt dus bij de koning ontvangen. Maar Boudewijn is heel stuurs want De Staercke is uiteindelijk
de man van prins Karel en dus tegen mijn zeer vereerde vader zoals hij Leopold altijd noemt. En
dan wordt het De Staercke teveel en die zegt en nu ga je een keer goed moeten luisteren, wat jij
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
14/40
14
denkt is niet gebeurd, Karel heeft niet de troon geusurpeerd hij heeft die gered: il a sauv les
meubles, zegt hem. Zonder Karel was er geen monarchie niet meer en getuigen zeggen dat
Boudewijn drie dagen uit zijn lood was door het verhaal van De Staercke, dat is 53. Vanaf 55 zijn
er allerlei geruchten over Leopold die verhoudingen heeft met andere vrouwen, voor een vrome
man als Boudewijn en die wordt daar van op de hoogte gebracht want Leopold III wordt natuurlijk
nog altijd beschermd maar de beschermers weten perfect waar die naartoe gaat. Hij zal
langzamerhand toch zijn beginnen beseffen dat mijn auguste-pre helemaal niet zo auguste-pre
was. Dus die man moet hoe langer hoe eenzamer geworden zijn. Hij had geen vader aan wie hij
raad kon vragen he. Iemand du metier zoals hij het zelf schrijft. Hij had geen moeder, hij had enkel
zijn oudste zus en er was dan de jongere Albert natuurlijk. Maar verder op wie kon die rekenen?
Hij was al wantrouwig ten opzichte van alle ministers. Door de ervaring van zijn vader, hij stond
wantrouwig tegenover ministers, hij stond wantrouwig tegen overintellectuelen. Hij had geen
familie waar hij op beroep kon doen, hij had nauwelijks vrienden. Bij wie moest die man te rade
gaan om een bruid te vinden? Hij kon moeilijk zelf brieven schrijven he van naar zijn collegas
koning en heeft u daar geen dochter voor mij? Zoiets verloopt altijd tamelijk discreet. I***
(08:17) Hij had ook een probleem he met vrouwen, laten we wel wezen. Nee?
Wat dat ze discreet zijn of moeten zijn?
Nee nee dat Boudewijn een probleem had met vrouwen.
Dat weet ik niet, echt niet.
Dat wordt gesuggereerd.
Hij had zeker, hij, de hele gelijkheid tussen mannen en vrouwen dat was niet aan hem besteed, dat isduidelijk.
Maar ik heb het niet over gelijkheid, ik heb het over, er zijn mensen die ook twijfelen aan zijn, die
zeggen van misschien was hij wel homoseksueel?
Dat zijn assumpties die ik nooit maak over niemand omdat dat het dan zo precies is van oh oh oh wat
is hij slecht.
(08:49) Nee dat is het helemaal niet maar misschien is dat ook wel een verklaring voor het feit dat hij
op zijn 30ste
om ja zijn toevlucht tot een priester moet zoeken om een vrouw te vinden. Geef toe dat is
toch een beetje raar, op zijn 30e?
Ik weet niet of dat dat zo raar is eerlijk gezegd. Ik probeer mij altijd een beetje in te beelden, ik was
toen maar twaalf jaar he toen ze trouwden dus het is niet echt een tijd die ik gekend heb maar ik
herinner mij dus wel verhalen van mijn ouders die meer van de tijd van koning Boudewijn waren dan
ik alleszins. Dat zeker in rijke kringen vaak de pastoor werd geraadpleegd over een mogelijke bruid.
Dat dat niet zo uitzonderlijk was. Dat de pastoor ook vaak zijn zegen gaf daarover. In sommige
gevallen, het heeft nu met hier niets te maken, maar de stiefvader van mijn man was een kind van
een man die al 60 was, dat waren 3 vrijgezellen en de pastoor is daar gekomen heeft gezegd kijk jullie
hebben de molen hier, iemand moet die erven dus iemand van jullie moet trouwen. Die hebben
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
15/40
15
strootje getrokken degene die verloren is getrouwd met een oude jonge dochter uit de parochie door
de pastoor uitgebracht.
Hiep hiep hoera.
En dat is de tijd van koning Boudewijn dus.
(10:12) Mooi verhaal. Maar hij ontmoet dan op advies van Suenens Veronica OBrien, dat gesprek, we
hebben het er al even kort over gehad, duurt 5 uur. Weet, zijn er enige dingen van uitgelekt waardoor
wij kunnen weten waarover dat gesprek is gegaan 5 uur lang?
Nee nee maar ik kan mij wel voorstellen dat die twee... Allez dat Veronica OBrien toch wel eengrote
indruk op hem gemaakt heeft. Als hij haar vraagt van ga nu voor mij een vrouw zoeken, liefst in
Spanje.
Waarom Spanje?
Omdat Spanje zeer katholiek is natuurlijk he. III* (samen met vorige quote)
Dat is het he. Hij zoekt een vrouw op basis van zijn religieuze overtuiging.
Ja ze moet katholiek zijn. En dat is weer zoiets wat moeilijk is met de geschiedenis, op dat moment
is Franco aan de macht maar vergeet niet Franco is op dat moment een hele goeie he binnen de
katholieke wereld. Dat is de man die de communisten heeft verslagen he.III** Nu weten wij wel
beter maar op dat moment was dat een hele goeie he. En Spanje dat was een deftig katholiek land.
En hij had ook niet zoveel keuze niet meer, daar waren niet zoveel vorstenhuizen niet meer he. Na de
Eerste en de Tweede Wereldoorlog was er nogal veel werkloosheid onder de koningen gekomen he.
(11:34) De band met Franco is altijd hecht geweest he. De koninklijke familie is ook opgevangen in
Spanje tijden sde oorlog, zeer goed ontvangen, onder supervisie van Franco himself dus dat was, laten
we zeggen, van nature uit een band met dat koningshuis.
Ja. Ja Leopold III had aan Franco gevraagd van zijn kinderen op te vangen. En om te bemiddelen bij
de Duitsers om zijn fortuin terug te krijgen. III*
Ah dat wist ik niet.
Dus zijn geld was met dat geld van de Nationale Bank naar Frankrijk gebracht. Van Franrkijk een deel
naar of bijna volledig naar Afrika. Als dan de Vichy-regering komt, komt dat geld in handen van de
Duitsers. Het geld van de Nationale Bank dat ze dan hersmolten hebben en ander zegels ingezet.
Maar Leopold vraagt dus aan Franco om te bemiddelen om zijn kinderen terug te brengen want die
moeten natuurlijk via Frankrijk dat bezet is terug en om zijn fortuin dat in, ergens in Afrika zit, ook
terug te bezorgen. Dat is ook gebeurd.
Ach zo.
001_133
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
16/40
16
Misjoe Verleyen
men zegt nog min nog meer later over OBrien en dus ik denk dat dat al na de eerste, tweede of de
derde ontmoeting is dat hij haar beschouwt als een heilige.
Ja en als een engelbewaarder schrijft hij ook ja.
Kan u het in een zin zeggen van Want mijn vragen worden weggeknipt.
Hij schrijft ook ergens ik dank u God dat u mij Fabiola als mijn vrouw hebt gegeven en Veronica als
mijn engelbewaarder. Zij is de bewaakster van zijn geweten he.III**Dat is hem.
Ze zal dat voor de rest van zijn dagen zijn.
Ja.
Vond hij ook al, citaat van Guido Heirbout ook al beseft hij dat ze soms een beetje raar doet, hij zal
zich altijd schatplichtig voelen tegenover haar omdat zij hem een vrouw heeft gegeven met wie hij het
ontzettend goed kan vinden.
Ja.
(00:50) Dus vandaar die 30,33 jaar invloed van OBrienop zijn leven?
Ja en van Suenens ook he. Zij met zn tween hebben een vrouw voor hem gevonden waar hij heel
gelukkig mee was. Die ook heel erg gelukkig met hem was blijkbaar en die ook een soort
moederrol vervult ten opzichte van hem en niet alleen ten opzichte van hem. Elke journalist die
met de koning op reis ging, wist dat je niet mocht kuchen of ze kwam prompt met medicijnen
aandraven he. Dus ze had een soort moederlijkheid over zich waar hij zeker mee van genoot. III*
Het was uiteindelijk een triestig leven dat die man heeft gehad he tot hij met haar trouwde. Is geen
leuk leven.
(01:33)Ze was ook verpleegster denk ik he.
Zij heeft inderdaad een verpleegstercursus gevolgd. Ze had ook een huwelijkscursus gevolgd.
Is het waar? Ah dat wist ik niet.
Maar niet voor hem, tevoren al. Er moet ergens een verloving geweest zijn maar die is dan
afgesprongen.
Was niet serieus genoeg de man geloof ik he?
Ja daar zijn, een ander verhaal is dat de man wist dat zij geen kinderen kon krijgen. Dat zou de
moeder van Fabiola ook aan Leopold en Lilian hebben gezegd. Waarop Suenens die er dus bij was
antwoordde: God zal daar wel voor zorgen. Het vertrouwen in God was zeer groot.III*
(02:12) Hij spreekt in de voorwaardelijke wijs. Zou.
Zal daar wel voor zorgen
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
17/40
17
Ja ja maar er zou een brief geweest zijn, is die brief er geweest of niet wat denk jij? Of die brief of die
boodschap aan
Die is er geweest dat verteld de perschef van Boudewijn zelf ja. De Valkeneer die vertelt dat.
Wat, kan je die zin
Dus De Valkeneer vertelt dat de moeder van Fabiola zegt ik ben wel niet zeker dat mijn dochter
kinderen kan krijgen. Waarop Lilian dan toch begint te zeggen, ja dat is dan toch geen goeie vrouw
en waarop Suenens antwoordt: God zal er wel voor zorgen. III***
Dat is toch onwaarschijnlijk, stel dat het inderdaad klopt dat verhaal en ik heb alle reden om, de
geschiedenis heeft uitgewezen dat het klopt. Waarom nemen Suenens en co en Boudewijn dat risico
om te trouwen met een vrouw die haar eerste taak is voor een opvolger te zorgen? En ze weten dat
dat een risico vormt dat het misschien niet gaat lukken met haar en toch zal hij met haar trouwen?
Ja, God zal er voor zorgen he. Het vertoruwen op God, je kan dezelfde vraag stellen over zijn doodhe. Waarom was daar geen dokter aanwezig? Volgens Suenens ook al weer om hun groot
vertrouwen in God.
(03:40) Senelle heeft ons nog gesproken die zij net een paar weken voor zijn dood, die zij van ja hij
was heel nochalant met medicijnen dat is het geweest, heb ik vernomen.
Hij deelde ze ook overal uit he.
Wat deelde hij uit?
Boudewijn?
Wat deed die?
Hij beschrijft dat zelf in dat boekje van Suenens dat hij hoort dat Veronica OBrien griep heeft en hij
brengt de overschot van zijn medicijnen naar Veronica OBrien. Dus je moest echt oppassen op die
koninklijke reizen of je kreeg pillen toegestopt he. En gezien dat het n pilletje was, wist je zelfs niet
wat het was.
Ja. (04:20)Nog even naar die keuze voor Fabiola. Ze was, als je de het getuigenis van Suenens mag
geloven, ze was de tweede Spaanse die is aangezocht, de eerste heeft discreet te kennen gegeven dat
zij niet inging op het voorstel. De tweede was Fabiola. Maar die heeft en dat is ons bevestigd door
Paula dHondt heeft lang getwijfeld of ze het wel zou doen, ook omdat ze twijfelde aan die rare vrouw
die bij haar binnenkwam en die zei dat zij een visioen had gehad of een droom had gehad van wat er
zich in de kamer van Fabiola zou bevinden en bevond er zich ook. Dus zij hechtte een soort van
voorspellende waarde aan haar droom en Fabiola moet daardoor toch zijn gaan twijfelen aan de
geestelijke vermogens van Veronica OBrien.
Ja ze dacht dat ze letterlijk krankzinnig was he. Maar natuurlijk nog iets waarom Fabiola wel eens
kan getwijfeld hebben, de strapatsen van Leopold III werden hier wel niet in de pers opgenomen
maar die zaten bijvoorbeeld wel in de buitenlandse pers. Er is zelfs een apart nummer van Paris
Match voor de Belgische markt omdat in de Franse editie een heleboel verhalen stonden voer de
verhoudingen die Leopold III had. Dus ze kende een beetje over de familie waarin ze ging
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
18/40
18
terechtkomen. Ze kende waarschijnlijk ook de roddel die er op dat moment de ronde deed over de
verhouding tussen Boudewijn en Lilian. Het is niet meteen de familie die je zelf zou kiezen om in te
trouwen.I ***
(05:54) Ze kende de reputatie van Leopold III, ze kende e roddel over Lilian en danw as er die rare
vrouw OBrien.
Ja die dus komt zeggen ik heb een visioen van God. En Fabiola heeft dus gezegd je bent gek en is
weggaan. En het is dan de nuntius die haar heeft kunnen overtuigen dat dit geen misschien wel
een krankzinnige vrouw was, maar geen krankzinnig plan. Dan heeft ze toegestemd om Boudewijn
te ontmoeten bij OBrien thuis.III*** Wat er weer eens op wijst dat dit in alle discretie moest
gebeuren want als Boudewijn die in het paleis zou ontvangen hebben dat zou een gerucht dat
meteen zou beginnen de ronde doen.
(06:41) Het was, het klopt wat je zegt, het was inde Zwitserlandstraat in Brussel blijkbaar dat zij
mekaar even vrij kort niet zo geweldig lang hebben ontmoet. Maar Fabiola was vooral bang, citaatvan Cardon de Lichtbuer die lange tijd voor Fabiola heeft gewerkt, was heel bang dat het een hoax
zou zijn, dat ze in de val zou lopen. Ze is tot ja tot het laatste moment heeft ze getwijfeld aan de
oprechtheid van OBrien.
Ja volgens alle getuigen ook is Boudewijn, was Boudewijn veel vromer en devoter dan Fabiola ooit
is geweest. Als er van de twee een kwezel was dan was het Boudewijn en niet Fabiola. III of iV ***
Niet de ultramontaanse Spaanse katholiek?
Nee.
Ah nee, ah ik dacht dat die mekaar, dat die ongeveer samen op hetzelfde niveau zaten?
Mij werd verteld hij liep altijd voorop en zij volgde.
(07:39) Maar ze hebben mekaar eerst ontmoet in de Zwitserlandstraat in Brussel, ik weet niet meer
juist wanneer het was, maar niet zo gek veel later ontmoeten ze elkaar in Lourdes.
Ze zijn eerst nog, op uitnodigin van Josephine-Charlotte in een skioord geweest, Courchevel waar
Josephine-Charlotte op vakantie was en waar Boudewijn dus ging skin en waar zij ook aanwezig
was. III*
Staat niet in het boekje van Suenens.
Nee dat staat in een boekje Koningin in het wit door twee Franse journalisten waar iedereen zeker
van is dat de koningin daar heeft aan meegewerkt.
Ah ja en hoe lang hebben ze mekaar dan ontmoet? Was dat even kort?
Dat zal een week of zoiets, een week of twee.
Ah dus het was niet de tweede keer dat ze elkaar zagen?
Lourdes komt er dan bij. En dat is op zich heel bizar die zitten samen in de auto een rozenkrans te
bidden enzo. Maar wij hebben daar natuurlijk enkel de stem van Boudewijn over. Een bijna
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
19/40
19
jubelend verslag over hoe zij elkaar daar ontmoette en leren kennen en hoe zij elkaar vragen
stellen en minder op het antwoord letten dan wel op de reactie zo. We hebbend aar geen verslag
van Fabiola over, we hebben enkel zijn verslag he, bijna jubelend verslag met allez absurde dingen
in he. Op moment dan spreken ze af dat op 21 juli zal de verloving bekend gemaakt worden maar
Congo komt daar tussen en dan dankt hij God dat hij eigenlijk op de proef wordt gesteld ondanks
zijn grote liefde voor Fabiola II of III* he. Dus op dat moment vind ik dat het boekje, dat staat in het
boekje dat Suenens over hem gepubliceerd heeft, vanaf dat moment begint het toch snel te
devigneren wat die man aan het schrijven is over zichzelf en over zijn liefde. Ik vind dat heel bizar.
Ja het is heel merkwaardig als je ziet het zijn authentiek.
001_134
Misjoe Verleyen
geciteerd wordt dus het zijn vel degelijk de woorden van Boudewijn. Er is nooit van uit het paleis
bericht gekomen dat het niet zou kloppen. En als je dan kijkt op welk moment hij zulke dingen zegt,
dat is bijna waanzinnig. 30 juni wordt Congo onafhankelijk, er is die beriuchte speech van Lumumba
die hem tot grote woede inspireert dan gaat hij naar Lourdes waar hij in het bijzijn van Maria zich
verloofd met Fabiola en dan ik denk 9 juli is er de Katangeze secessie dus. Op moment dat hij eigenlijk
al zijn rationele vermogens nodig heeft, ja wordt hij verliefd daar kan hij niet aan doen maar ja gaater nog eens, ja gaat er nog eens een stap verder en als je die geschriften leest dan denk je aan iemand
met religieuze zinsverbijstering. Het is moeilijk anders te zeggen.
Ja het is, heel vaak lijkt het erop dat die, wat op zich niet slecht is, een enorme scheiding maakt
tussen, laten we zeggen, zijn professioneel leven zijn functie als koning en zijn fucntie als
privpersoonII of III * en ik vrees dat dat ook zo is want uiteindelijk zal hij op het, bij de
abortuskwestie zal hij kiezen voor zichzelf als privpersoon he en niet zoals de Engelsen zeggen: De
kroon is groter dan het hoofd. Het is de kroon die telt en niet de persoon.III*** Eigenlijk heel dat
boekje door lijkt dat dat hij zon soort beroep heeft bij wijze van spreken dat die afzet op het
moment dat die thuiskomt. En dat het ene met het andere niets te maken heeft.
(01:44) Een dubbele persoonlijkheid?
Dat is misschien wat scherp gezet, een dubbele persoonlijkheid is dan een beetje scherp gezegd. Er
zijn nog mensen die dat kunnen he. Grote scheiding tussen uw privleven en uw professioneel leven.
Je kan ook, ja een naaste medewerker van Boudewijn heeft mij gezegd: dubbelleven.
Dat zeker ja ja.
Waarom zeker wel een dubbelleven?
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
20/40
20
Als uit dat boekje blijkt dat die als die niet kan slapen s nachts omdat hij met politieke problemen
zit dan gaat die s nachts bidden in de kapel maar hij bid dan niet voor een oplossing wat je dan
eventueel zou verwachten. Hij blijft dan, schrijft hij, urenlang onbeweeglijk zitten om ja de Heilige
Geest eigenlijk te laten neerdalen en dan oontdekt hij de dorheid van de eenzaamheid in het
geloof zo.III of IV *** Dat is toch, nu ik vind ook dat dat die man iets heel kinderlijks had. Ook in zijn
geloof. En ook dat is iets van de tijd waarin hij geboren is he. Ik herinner me dat men na het Tweede
Vaticaans Concilie zei in plaats van het christenmens is het kruisteken dat men zei het teken van de
christen mens is het vraagteken en dat is aan Boudewijn nooit besteed geweest. Aan veel mensen
van zijn generatie niet besteed geweest he. Tevoren was het veel gemakkelijker he, het waren de
priester of de bisschoppen, de kardinalen, de paus die zeiden zo dat is goed, dat is slecht en je had er
maar aan te houden al was het maar voor de schijn. Maar je had je daar aan te houden maar als je
dan zegt zoals kardinaal Rtzinger zegt op het Tweede Vaticaans Concilie: uiteindelijk is het de mens
met zijn geweten die de norm is. Dat is verdorie veel moeilijker je hebt je op niemand meer te
beroepen, ik ben alleen en ik alleen neem die beslissingen in overleg met mijn geweten, met, is veel
moeilijker dan de pastoor die zegt je moet dat doen. Het is een eenvoudig geloof, dat geloof van dejaren 50, het is ook een heel gemakkelijk geloof.
(04:10) Je hebt enerzijds Boudewijn en dan heb je die, laten we zeggen, duo Suenens/OBrien kan je
derollen van die drie eens omschrijven? Hoe functioneren die drie?
Als ze met zn drien waren dan denk ik dat Veronica OBrien een soort moederfiguur wordt, een
troostende, wat zeker vleiende vrouw. En Suenens is voor Boudewijn denk ik een soort moreel
baken. Een priester die het allemaal goed weet. Een priester die hem ook vleit he. III* Welke
eenzaamheid enzovoort. En ik zal u mijn boekje sturen en ik zou heel graag hebben dat u daar mijn
eerlijke mening over geeft, dat duurt dan zeventien lijnen in het Frans om dat te zeggen. Je voelt aan
dat boekje van Suenens dat hij dus heel erg gevleid is door die bijna, door die echt persoonlijke band
met de koning. Je kan dat ook op filmbeelden uit die tijd zien. Als die twee samen zijn zijn die echt
heel vrolijk aan het lachen, die voelen zich duidelijk heel goed bij mekaar. En voor de wat stuurse
Suenens was dat toch opvallend dat die lachte. Dan moet je ook bedenken dat dit drie samen
doormaken wat voor dat koninklijke echtpaar toch wel heel erg was. Dat is namelijk vijf keer in
verwachting, vijf keer hoop, vijf keer miskraam en dan definitief het oordeel van er komen geen
kinderen door meer ook omdat Fabiola al wat ouder is natuurlijk. Dat is denk ik voro die twee heel
zwaar geweest ook omdat het meteen in het publiek komt he. III* Aangekondigd een blijde
gebeurtenis op het paleis en enkele maanden later moet men zeggen het is niet waar. Het wordt
publiek he, het leed zal zo al groot genoeg geweest zijn maar dan wordt het nog eens in de krantenen de tijdschriften en de radio nog eens extra in de verf gezet he. En daar zullen die drie en Fabiola
uiteraard ook wel een veel hechtere band door gekregen hebben, kan ik me voorstellen.
Dat is ook de algemene perceptie van de meeste menen die het een beetje hebben gevolgd. Het
geloof van Boudewijn heeft zich ook verdiept door toedoen van het drama van zijn kinderloosheid.
Ja ik kan me dat best voorstellen ja. Ik denk dat, dat is voor veel echtparen zwaar uiteraard. En is zijn
geval is er dan ook geen troonopvolger he. Bovendien bij zijn jongere broer zijn er makkelijk drie
kinderen gekomen en wat ziet hij daar dat is dat Albert ondertussen wel een verhouding heeft met
iemand anders, waar nog eens een kind uitkomt.III*** Want dat wist Boudewijn uiteraard ook dat
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
21/40
21
dat aan het gebeuren was. Ik bedoel de kroonprins kan niet zo maar, men zij wel hij verdwijnt in de
natuur maar die werd beschermd, die was niet alleen he.
(07:17)Was Delphine een probleem voor Boudewijn ook?
Dat denk ik wel.
In welk opzicht? Moest verborgen blijven?
Ja in elk geval ja. Het was trouwens een publiek geheim he. Bijna iedereen wist dat, tenminste
binnen de pers wist bijna iedereen dat.
Wist wat?
Dat daar een onecht kind was. Dat daar een onwettig kind was zoals dat mooi heet. Dat wist bijna
iedereen. En het is dat onnozele zinnetje, ene zinnetje in dat boek van de jonge Mario Danneels dat
heel, dat het publiek heeft gemaakt maar eigenlijk wisten heel veel mensen dat. Er werd overgezwegen, Albert was uiteraard de kroonprins hij was de troonopvolger he. Dus men hield dat
allemaal geheim.
(08:03)Maar dat moet schrijnend voor hem zijn geweest, zijn liederlijke broer die kinderen teveel had
bij wijze van spreken en hij die geen kinderen kon krijgen.
Ja ik denk dat dat voor hem allemaal meespeelde ja. Hij moet ook het gevoel gehad hebben denk ik
van mislukt te zijn een stuk. En Fabiola moet zeker dat gevoel gehad hebben van, ik heb niet
gedaan waar ik eigenlijk voor bedoelt was om het lelijk te zeggen. Want dat is haar eerste taak dat
is de lijn verder zetten.III*** Je kan niet zeggen dat dat ze niet geprobeerd hebben natuurlijk.
(08:42) Hij kan ook niet zeggen dat ze het niet van tevoren wist dat het misschien een probleem zou
zijn.
Ja voor zover men daar helemaal zeker van kan zijn, zeker in die periode he. Ik denk dat de
geneeskunden ondertussen een heel stuk verder s taat maar in de jaren 50.
Nee letterijk citaat van Cardon die zei van in deze tijd heeft Fabiola wel kinderen, zegt hem.
Ja waarschijnlijk wel.
Ook nog een citaat van hem: Boudewijn en Fabiola hebben overwogen om kinderen of een kind teadopteren, zelfs zo groot was de nood maar dat kon natuurlij kniet want dan heb je meteen een
troonopvolger die ergens van buitenaf wordt ingevlogen bij wijze van spreken.
Als je belooft van dat niet uit te zenden wil ik dat bevestigen.
Van die adoptie?
Ja.
Ja maar dat is wel jammer niet te mogen uitzenden. Daar doen wij, is dat erg om dat te zeggen?
Cardon heeft het gezegd voor de camera.
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
22/40
22
Ah ja. Dus wij hebben een dochter geadopteerd, onze dochter is geadopteerd, wij kunnen geen
kinderen krijgen. En toen Marianne pas geboren was, zou ik dacht echt verteld hebben aan
lantaarnpaal, zo gelukkig was ik. Toen was er een studiedag op het paleis en ik weet niet of je dat
weet maar je draagt als journalist he draag je zon kleurtekentjes of toen toch, wil zeggen je
spreekt Nederlands, je bent getrouwd of weet ik wat allemaal. En Boudewijn stelde altijd dezelfde
vraag: Heeft u kinderen? Ja meneer. Zijn het knapen of meisjes he. En ik zei dus wij hebben een
dochter en ik was zo gelukkig dat ik gewoon gezegd heb wij hebben net een dochter geadopteerd.
En bij de maaltijd achteraf werd ik naar de koninklijke tafel gebracht waar hij mij vroeg hoe dat
zoiets ging en ik dat dus zei waarschijnlijk veel te enthousiast en veel te En hij zei ja wij hebben
daar ook aan gedacht maar voor ons is dat moeilijk. En ik heb daar domweg op geantwoord: dat
hangt af van uw prioriteiten. Wat natuurlijk heel dom was van mij, ik geef dat meteen toe.III***
Ik vond dat geen antwoord. Ik vond dat echt geen antwoord van, natuurlijk als hij een kind
adopteerde dan dat kind zou nooit kunnen hebben opvolgen, hij zal misschien wel troonafstand
hebben gedaan maar dat hangt van uw prioriteiten af natuurlijk, als je heel graag koning bent dan
adopteer je niet, als je adopteert dan ga je weg he. Dus in die zin
(11:08) Wat was zijn reactie?
Geen. Natuurlijk.
Trok hij bleek weg of?
Bwa die kijken dan gewoon weg he. Ik had dat nooit mogen zeggen he, ik geef dat direct toe. Maar ik
meende dat wel. Dus dat wil ik wel bevestigen dat ze daar ana gedacht hebben. Maar dat was laat
hoor. Marianne is in 1980 geboren dus ik denk niet dat er toen nog over adoptie sprake was bij hen.
(11:36) Nee. Maar wat Cardon vertelde was dat het niet alleen kwestie was van de jaren 60 maar
ook jaren 70 dat ze er nog een hele poos mee zijn bezig geweest en onder andere ook met adoptie.
Dus het is wat als je het over de tijd bekijkt wel 15 jaar moet hebben gespeeld bij hen. Dat is toch lang
ja? Toch geweldige druk zijn geweest op hun relatie denk ik dan?
Ja misschien wel bij ons was dat alleszins geen druk op onze relatie maar
Maar misschien voor een koning dat allezEen koning die zo graag koning is zoals u zelf hebt mogen
vaststellen en dat dan toch wel een probleem is, een gigantisch probleem.
Ja zeker in zijne hoofde he van ik ben de koning en
Kan je dat systeem nog eens uitleggen want dat had ik nog niet gehoord van die
Ik denk dat dat zo werkte. Wij kregen een aantal kleurstickerjes, bollekes. En dat ene wil zeggen
spreekt Nederlands, het andere is bijvoorbeeld je bent van de pers. Dat was een onderwijsstudiedag
zodanig dat ze vrij snel kunnen zien wie je bent en dat je in het Nederlands wordt aangesproken ook.
En je zegt een stickertje ook om te zien of je getrouwd was of niet?
Wel ik weet niet wat de bolletjes wilde zeggen, ik leid dat maar af door het feit dat niemand een fout
maakt in het Nederlands aanspreken denk ik dat er zeker een kleur bolletje was dat zij Nederlands ofFranstalig. Dat zat op het, je kreeg zon kaartje met je naam he en daar zaten kleurbolletjes op.
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
23/40
23
(13:12) Ja die kinderwens die heeft zeker heel, laten we zeggen, het eerste decennium, de eerste 15
jaar van hun huwelijk beheerst en als je dan ja die tegen tijdelijn afzet dan zie van 75 charismatische
vernieuwing wordt officieel erkend in Rome. En je ziet ook weer wie dat daar de gangmaker van is
geweest, dat is Suenens geweest samen met OBrien. Dan is de conclusie bijna vanzelf ja ze hebben
troost gezocht en misschien ook wel gevonden in hun verdieping van hun geloof?
Ik denk dat wel ja het is ook zo de, Suenens zal op dat Tweede Vaticaans Concilie zeer progressieve
theoloog, nee hij is geen theoloog, zeer progressieve kardinaal.
Begin jaren 60 he.
Ja en daar verdedigt hij dus ondermeer we moeten af van die devotie rond maria, we moeten
meer naar de intellectuele kant van het geloof, meer naar die leer van de Heilige Geest maar hij
verdedigt ook dat de top van de kerk dat die minder macht mag hebben. Dat wordt hem in Rome
uiteraard niet in dank afgenomen en hij valt in ongenade, in 69. Rond diezelfde periode voor
Suenens komt zijn eigen universiteit tegen hem in opstand he. 66-68 zijn eigen katholiekeuniversiteit, zijn Vlaamsche studenten zeggen Leuven-Vlaams en komt de splitsing van zijn
universiteit. Dat moet hem toch wel erg geschokt hebben eigenlijk want hij had nogal duidelij
kgezegd in 66, hier wordt niet meer over gesproken eht is gedaan maar het was dus niet gedaan.
Dus je krijgt Suenens progressief, zeer bekend, 63,-64 de schok van Leuven, de ongenade van
Rome, daar komt een verzoening in 71 waar hij duidelijk een knieval doet want vanaf dat moment
is hij niet meer progressief en hij krijgt in ruil, in 71 al van Paulus VI d e opdracht ga eens kijken
naar die charismatici want die zitten op dat moment nog enkel in de Verenigde Staten.III
(15:26) En vooral bij de protestanten.
Vooral bij de protestanten. Maar op dat moment zijn er ook al katholieke jongeren in de Verenigde
Staten die dus in, let wel navolging van het Vaticaans Concilie, wij zijn de basiskerk, wij komen bij
elkaar, wij bidden samen, wij zingen samen. En die dat dus ook doen, dat zijn kleine
studentengroepen. Suenens gaat daar naar kijken, wordt daar enorm door gecharmeerd want dat
is wat hij altijd gezegd heeft. Het is de Heilige Geest die, God heeft ons allemaal talenten gegeven,
God heeft een plan met de wereld en we kunnen dat uitvoeren dankzij die talenten. III* Dat is wat
hij altijd heeft gezegd en daar ziet hij het nu voor zijn ogen. En daar ziet hij wat hij in zijn eigen land
niet meer heeft enthousaiste jonge mensen die het geloof beleven.
(16:14)Je hebt hier in de omstreken ooit zon gebedsstonde meegemaakt?
Ja ik ben daar
Ja maar kan je het gewoon eens beschrijven wat daar gebeurt? Want hoe en waar precies? Maar wat
gebeurt er op zon charismatische gebedsstonde?
Wel ik ben daar niet zo vreselijk lang gebleven maar wat daar gebeurde op dat ogenblik die mensen
zitten in een grote zaal samen, vooraan stonden een aantal jonge mensen te zingen. De mensen
lopen af en aan, sommigen gaan weer weg, anderen komen binnnen. Sommigen zitten gewoon te
bidden, heel stilletjes of ik neem aan te bidden. Anderen beginnen dan mee te zingen met dat
podium, zwaaien met hun armen, beginnen te dansen, beginnen rond te dansen ook. Die datronddansen wordt dan vrij algemeen. Ik vond het een heel vreemde bedoening. Waar zeer veel
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
24/40
24
jonge mensen wel aanwezig, dat geef ik toe, zeer veel jonge mensen, sommigen staan dan recht en
beginnen onverstaanbaar te brabbelen. III***
Wat dan heet?
Ja spreken, bidden.
(17:18) In tongen spreken?
Ja in tongen spreken wil zeggen dat wat je ook zegt iedereen het in zijn eigen taal verstaat. De meest
perfecte oplossing voor het Europees Parlement zou dat zijn. Maar dat brabbelen is ja, je kan dus in
stilte bidden, je kan recht op staan, je kan daar ook je geloof belijden, soms zitten daar kleine
groepen bij mekaar maar ik vond vooral dat dansend bewegen heel vreemd zo het is Het leek een
beetje een sacralisering van manisch-depressieve mensen voor mij.III*** Ik ben er ook niet zo lang
gebleven, het is een soort manifestatie waar ik mij niet echt meteen thuisvoel maar het ik denk dat
het wel voor veel mensen aanlokkelijk is. Het geeft een soort gevoel van wij zijn in groep, wij zijn
vrienden, wij zijn samen, wij zijn samen onderweg dus ik kan mij best voorstellen dat dat een
emotionele troost biedt een soort warmte biedt die laten we eerlijk zijn de katholieke ker is
kwijtgeraakt een stuk na het Tweede Vaticaans Concilie.III* Het werd allemaal wat seccer en
allemaal wat droger en de grote shows waren weg.
(18:35) Waarin verschilt het van een sekte?
Wel het verschilt van een sekte in die zin dat er geen echt opperhoofd is. Als je dat bijvoorbeeld
vergelijkt met Opus Dei daar heb je duidelijk opperhoofden en die wten alles, hier niet he. Als je
bijvoorbeeld bekijkt een gewone bijeenkomst van de charismatici of de chachas zoals Opus Dei
hen noemt. Mensen zitten samen, bidden samen, lezen dan een stuk uit de Bijbel. Die Bijbel wordtniet verklaard he, men leest samen een hoofdstuk en iedereen haalt daar iets voor zichzelf uit. III**
En dan mag je vertellen, je hoeft dat niet, hoe heb ik God deze week voor mezelf ervaren en hoe heb
ik God bij de mensen gebracht. Maar er is dus geen enkele verplichting, je moet ook geen leden
werven, het is eigenlijk een groep mensen ja die leken die geloven dat Jezus hun heer is en die dat
geloof ook willen verkondigen.
(19:35) Maar die charismatische beweging die wordt erkend door Rome, 5. Suenens gaat voor,
Suenens mag met de paus op balkon bij wijze van dank voor de geleverde arbeid. Pinksterdag als het
allemaal gebeurt zitten Boudewijn en Fabiola in de kerk dus zij zijn, zoals dat tegenwoordig heet,
early adopters, ze zijn er vanaf het begin bij. Wat hebben ze daar gezocht of gevonden of zijn ze daar
echt in die richting uit geduwd door Suenens en OBrien of hebben ze daar iets gevonden dat ze kwijt
waren?
Ja of ze daarin geduwd zijn dat kunnen we natuurlijk niet weten. Maar ik kan mij perfect voorstellen
dat mensen die gelovig zijn zoals Boudewijn en Fabiola die een stuk in de jaren 60 de kerk van hun
jeugd kwijtraken dat die in die toch wel warme beweging zich opgenomen voelen, omringd voelen en
als je dan koning bent en je wordt enfin je kan zelfs geen lid worden van de beweging he, je neemt
deel aan die beweging, als al een deel van de Belgische adel meedraaien als ijzervijlsel naar een
kompas. Wat wil dat zeggen dat je dus in Paray-le-Monial wat trouwens ook een Mariaoord is dat
daar een deel van de adel daar ook op retraite gaat, dat een deel van je omgeving automatisch mee
deelneemt aan de omgeving, dat wil zeggen dat je dan voor die eenzame Boudewijn, zoals hij lang
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
25/40
25
eenzaam is geweest, plotseling in een grote groep van gelijkgezinden en van gelijkmenenden zit.
Die eigenlijk hetzelfde denken, hetzelfde zeggen, hetzelfde beleven, dat zal voor veel mensen een
heel leuke ervaring zijn. Beetje een groot scoutskamp he.III***
(21:27) Het scoutsgevoel was terug.
Ja je krijgt dat ook op een scoutskamp of een kamp van een jeugdbeweging daar groeit een soort
groepsgevoel en het is dat dat je mist achteraf. Je mist niet de spelletjes of de maar je mist dat
gewoon samenzijn.
De warmte van het kampvuur.
Ja ja.
(21:48) Toch lijkt het een contradictie: de geremde, introverte Boudewijn bij zoiets exuberants,
emotioneels als de charismatische misviering.
Ja maar wij kennen hem als zeer geremd natuurlijk omdat hij zeer vorozichtig was na wat zijn vader
had meegemaakt.
Hij was zeer gecomplexeerd daar is iedereen het over eens.
Ja maar bijvoorbeeld als we koningin Fabiola mogen geloven hebben ze hem in Spanje leren zingen
en dansen en kon hij verschrikkelijk goed de chachacha dansen. Als we een aantal van zijn vrienden
mogen geloven, die ik dus ontmoette toen ik over Opus Dei schreef en Boudewijn was niet bij Opus
Dei het waren mensen die zich afzetten tegen Opus Dei. Die kennen hem als een vrij vrolijke Frans
maar altijd in kleine groep natuurlijk. Hij zette eigenlijk, zoals we een beetje dubbelleven, een soort
masker op als hij naar buiten ging, dan werd hij een vriendelijk, beschaafde, zeer elegante
overigens man terwijl hij tegenover zijn medewerkers bij veel medewerkers overkwam als een
verschrikkelijke autoritaire man. Hij kon zich ontzettend boos maken, hij kon ook vreselijk lachen
met mensen en niet om mensen maar vreselijk lachen.III of IV ** Het hangt natuurlijk een beetje bij
de functie vast he. Ik denk dat het maar weinig mensen gegeven is om bijvoorbeeld zoals koning
Albert heel natuurlijk over te komen als je continu door cameras wordt bestookt. En Boudewijn ha d
weinig acteertalent in deze he. Maar je ziet wel dat hij in de loop der jaren veel losser wordt, zijn
functie beter verdraagt bij wijze van spreken. En daar zal koningin Fabiola zeker bij geholpen hebben
bij het losser worden van koning Boudewijn.
(23:42) Dat verhaal gaat dat Fabiola die was koningin zolang ze buitenshuis was maar eens in Laken
was zij mevrouw Boudewijn, terwijl ja Boudewijn zelf die bleef 24 uur per dag koning. Het bleef maar
malen in zijn hoofd, dat zegt Cardon.
Ja ik denk dat dat ook zo is ja. Dat is een Hij was zeker heel erg overtuigd van de waardigeheid van
zijn functie en daar speelde die charismatische beweging n ogeens een ja vrij perverse rol he. Die
zegt wij hebben allemaal talenten gekregen maar hoe groter, hoe hoger uw functie hoe hoger uw
waardigheid, hoe hoger uw verantwoordelijkheid. Nu er is geen hogere functie in die land dan de
koning de Belgen met een heel grote verantwoordelijkheid.III*** Dus als iedereen maar zit te
zeggen jongens wat een verantwoordelijkheid, wat een hoogwaardigheid, na een tijdje ga je dat toch
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
26/40
26
zelf beginnen geloven neem ik aan? Dat zijn ook mensen die niet gemakkelijk worden
tegengesproken natuurlijk.
(24:44) Is Boudewijn van zichzelf gaan denken dat hij een heilige was na verloop van tijd?
Wel wat we zien in zijn politieke carrire dan is dat die toch in de loop der jaren van een apolitiekekoning, wat die moet zijn, een anti-politieke koning wordt. Hij begin tzich te beklagen over zijn
ministers die geen morele standpunten innemen, die compromissen sluiten. En een compromis is
slecht.III of iV *** Die geen morele ruggengraat hebben, die beslissingen nemen waar ze niet
helemaal achter staan maar anders kan het niet. Hij verfoeit dat eigenlijk.
(25:18) Kan je een paar voorbeelden geven? Concrete voorbeelden?
Wel daar zijn een aantal ministers die hij zelfs niet meer wil ontvangen omdat ze wetten of besluiten
nemen waar hij niet mee kan akkoord gaan.
Welke?
Al onder meer de, na de invoering, de legalisering van de pil bijvoorbeeld, dat vind die Suenens was
daar voor he tussen haakjes, Suenens was voor de geboortebeperking tenminste zolang op het
Concilie was.
Hij was roomser dan de paus he Boudewijn?
Ik denk het wel ja.
Maar wie was die minister?
Dat weet ik niet meer van buiten.
Maar er zijn inderdaad
Maar hij heeft altijd een groot wantrouwen gehad tegenover de politici. Ik denk dat hij ook niet
begreep hoe moeilijk zon functie is. Dat het niet zomaar ik ben katholiek en dus doe ik wat de paus
zegt, ook als politicus. Trouwens het eerste is, dat moeten we toch ook wel zeggen, een zeker
kardinaal Rtzinger zei op het Tweede Vaticaans Concilie dat niet de paus, niet de curie, niet de
kardinaal en niet de priesters, de leiding hadden maar dat het de mens was met zijn geweten
alleen. En dat zien we ook, dat zeggen de charismatici ook overigens geleid door de heilige Geest
neem je dan wel de goeie beslissing, en dat zien we dus bij Boudewijn steeds meer he. III Dat hij
hoe langer hoe meer zich terugtrekt op een soort morele hoogte waar heel weinig mensen kunnen
aan voldoen antuurlij khe. En die dan zal uitlopen op een crisis namelijk als hij weigert de abortuswet
te ondertekenen.
Voelde hij zich moreel superieur?
Dat weet ik niet. Maar hij roept dan alleszins zijn persoonlijk geweten in om te zeggen ik kan deze
wet niet tekenen.
Nog even over dat
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
27/40
27
001_135
Misjoe Verleyen
Ja die abortuskwestie daar hadden we het over, kan je nog even vertellen of heb je enig idee Misjoe
welke rol OBrien en Suenens daar hebben gespeeld? Ik vraag het expliciet omdat Willy Claes
tegenover ons heeft gezegd ook een intimus van het hof, de schaduw van Suenens hing over het
abortusdossier is dat een juiste inschatting?
Wel wat we weten onder meer uit de memoires van Martens is dat Fabiola al twee jaar voordien
tegen Martens had gezegd hij tekent niet, je moet er niet aan denken die tekent dat niet en dan
zou gewezen hebben op, want ze stonden op Melsbroek, op gras dat tussen het beton groeide en
ze zei: zoals het gras tussen het beton groeit, zo zal hij tegen alles in weigeren die abortus tetekenen.III** Hij heeft dat aan Martens gevraagd om dat over de verkiezingen te tillen he. Om het uit
te stellen eigenlijk want Martens heeft altijd gezegd ik ben de enige premier die een wet heeft
getekend waar ik niet voor gestemd heb heIII**. Dat de schaduw van Suenens daarover hing kan
ik mij perfect voorstellen. Uiteindelijk zal Suenens denk ik niet veel meer hebben gezegd dan het is
uw geweten. Gij staat alleen met uw geweten.III*** Wat theoretisch correct is natuurlijk alleen op
dat punt heeft de koning geen geweten he, hij moet die wet gewoon ondertekenen. Want het
parlement heeft die gestemd dus hij tekent de wet. Maar je moet ook zeggen eigenlijk kan de
koning zoiets maar doen als zijn ministers dat toelaten. Ook Albert heeft geweigerd eerst om de
wet op euthanasie te ondertekenen daar heeft Jean-Luc Dehaene tegen gezegd van uw broer dat
was een heilige nemen ze dat maar van u niet he.III*** Het was ook een onmogelijke situatie he.
De toenmalige, het heette toen nog CVP, moest de koning overtuigen om te tekenen terwijl de CVP
zelf niet durfde, noch pro-abortus zijn, noch zeggen dan ga je maar weg, dat was dus geen situatie
he. Moet ook bedenken dat was een man die ondertussen zeer veel ervaring had als koning he. Die
was veertig jaar koning he. Dat vlak je niet zomaar uit, iemand die veertig jaar gezag draagt of dat
nu een bedrijfsleider is of een leraar of een voetbaltrainer die straalt dat uit. Die straalt uit van ik
heb gezag. En daar gaan heel veel mensen voor de bijl en hoe hoger de functie hoe sneller mensen
zeggen ja ik zal maar toegeven.III*** En dat Suenens daarin een rol heeft gespeeld dat kan ik mij
perfect voorstellen ja.
(03:02) En OBrien?
Ja volgens Suenens heeft zij altijd gezegd u moet doen wat uw geweten u ingeeft he. De Heilige
Geest zal uw hand sturen bij wijze van spreken. Eigenlijk hadden die beiden moeten zeggen, dat
moet je aan ons niet vragen wij zijn daar niet voor bevoegd vraag dat aan uw minister dat hadden
ze moeten zeggen he.III** Maar ik denk dat dat ondertussen zon ja close knitted groepje geworden.
Er staat ook in dat boekje van Suenens een heel revelerend zinnetje he vlak voor zijn dood dan. Hij
zegt wij hebben een gebedsketting gevormd, dus dan gaat men dag en nacht bidden. Men heeft
mij gezet van 9 tot 10 wat heel comfortabel is. Men heeft mij gezet. Het is dus iemand anders daar
die bepaald wie wanneer bidt. Het is niet de koning he dus daar stelt hij zich heel nederig op ten
opzichte van die groep waarin die zit. Men heeft mij gezet. Men zegt mij wat ik moet doen dat
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
28/40
28
staat er eigenlijk. Maar hij geloofde dat ook echt he. IV*** Dus Paula DHondt vertelde het staat ook
in dat boek schrijft hij, ik heb gevraagd aan het personeel mij te leren stof af te nemen. Eigenlijk is
dat heel mooi iemand die zegt kijk jullie doen zoveel leer mij dat nu is en hij voegt er aan toe, ik wist
niet dat dat allemaal zoveel werk was. Paula DHondt vertelde dat hij had gevraagd om het te leren
zijn bed op te maken. Dat hoort allemaal bij die nederigheid ten opzichte van het plan dat God voor
mij heeft. Maar het aan de andere kant is het heel pretentieus want hij schrijft ook de plaats waar
God mij heeft gezet, de functie waarvoor ik ben geboren, mijn taak he de taak die God mij heeft
opgelegd. Griezelige echo komt dan bij prins Filip: dit is mijn taak he. Dus dan heb je bijna een
rechtstreekse lijn met God die gaat zeggen wat je moet doen. Op dat moment heb je altijd gelijk he.
Als je een rechtstreekse lijn hebt met God daar kan zelfs de paus niet tussen komen he. En dat is
vind ik het perverteren van een op zich eigenlijk mooie theorie van die charismatische beweging.
Zelfs je moet niet geloven om te zeggen wij hebben allemaal talenten die we gebruiken en die we
best gebruiken om met zn allen een mooie wereld te bouwen daar is niks mis mee dat is een heel
mooie theorie. Maar als je die gaat vertalen in een rechtstreekse lijn met de Heilige Geest en dus
met God dan zit je toch wel op een heel heel heel gevaarlijke weg.III***
(06:03) Ik denk dat het heel belangrijk is ook dat je zegt, wat je aansteekt, men heeft de koning
gezegd om van 9 tot 10 te bidden. Trouwens dat was tijdens s zijn laatste verblijf in Spanje waar hij is
bezweken. Dat is enkele dagen voor zijn dood gebeurd of misschien wel op de dag zelf, dat weet ik
niet juist. Maar die men, die beslist wanneer de koning mag bidden, wie zou dat zijn?
Dat weten we niet.
Dat betekent dat in zake het geloof dat er mensen boven hem stonden?
Ja. Ja.
En we weten welke mensen, naar welke mensen hij 30 jaar lang heeft geluisterd.
Ja maar we weten niet of Veronica OBrien of Suenens daar aanwezig was.
Die waren daar niet. Nee.
Maar ik denk dat allez ja dat dat weer dat scoutskamp is he. Men is in een groep samen van
gelijkgezinden, gelijkdenkenden, gelijkmenenden, gelijkbiddenden in dit geval. En dan is het diegene
met de sterkste persoonlijkheid die op dat moment bepaald zeker wie het dan ook is.
(07:04) Ja qua sterke persoonlijkheid was OBrien natuurlijk gezegend met vele gaven door God.
Guido Heirbout zei letterlijk Suenens beschouwde haar als zijn persoonlijke Heilige Geest. Andere
mensen zeggen zij was zijn chef. Ze was een zeer dwingende persoonlijkheid.
Duidelijk wel ja.
Hoe komt het dat die persoon van OBrien dat die zo weinig onderzocht is door historici als je ziet wat
voor een rol die toch heeft gespeeld?
Omdat het heel lang niet geweten is dat zij zon rol speelde. Eigenlijk is zij echt maar bekend
geworden door dat boekje van Suenens dus na de dood van Boudewijn. Er zijn ook heel weinig fotosvan haar. En dat wil ik toch wel even zeggen het probleem met zon mensen Suenens en anderen en
-
7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)
29/40
29
Veronica Obrien en anderen is macht kan je definiren en dus omlijnen en dus controleren, invloed
kan je niet definiren dat kan je enkel naar raden. Maar dat iemand wie dan ook koning of geen
koning vertrouwenspersonen heeft opz ich is daar ook niks mis mee. De moeilijkheid is als die
vertrouwenspersonen die man of vrouw beginnen te sturen in een richting die zij uitkiezen, een
richting die dan bepaald wordt of dat nu is door winst of dat nu is door geloof. Dat is dan zit je in
een gevaarlijke situatie. III***
(08:55) Zij hebben Boudewijn, als je ziet dat ze postuum ook nog zon boekje uitbrengen, kan je toch
zeggen dat Boudewijn hebben gerecupereerd.
Ja ja dat heeft Danneels ook duidelijk in zijn toespraak gezegd he. Wij hadden geen katholieke
koning, wij hadden een katholiek die koning was.IV*** He we hadden geen koning die katholiek
was, wij hadden een katholiek die koning was. Wij hadden een herder zegt hij op een zeker moment
dat is Maar ook daar bij die begrafenis he. Dat was een soort mengvorm v