sinaarsi...xubua miicnevs, rom tvitmmartvelobis semoreba municipalitetebis gaertianebis sedegad...
TRANSCRIPT
Sinaarsi
TviTmarTvelobis reforma .......................................................... 3
regionuli ganviTarebisa da infrastruqturis saministrom
saqmianobis Sedegebi Seajama ...................................................... 8
saerTaSoriso urTierTobebi ....................................................... 10
sakanonmdeblo siaxleebi ............................................................... 11
auditis samsaxuris 2012 wlis angariSiT, adgilobriv TviT
mmarTvelobebSi sistemuri naklovanebebi gamovlinda .......... 14
siaxleebi municipalitetebidan ..................................................... 14
TviTmmarTvelobis reforma
mTavrobis axali iniciativis Tanaxmad, adgilobrivi
demokratiis ganviTarebisa da adgilobrivi
TviTmmarTvelobis reformis mniSvnelovani
siaxle, romlis ganxorcielebac igegmeba, aris is,
rom reformis Sedegad gaizrdeba TviTmmarTveli
qalaqebis raodenoba, xolo soflebisgan
Camoyalibdeba Temebi, romlis bazazec
demografiuli, geografiuli, infrastruqturuli,
ekonomikuri, socialuri da kulturuli kriteriumebis
gaTvaliswinebiT Seiqmneba municipalitetebi.
municipalitetebisa da qalaqebis gamgeblebi/merebi
pirdapiri wesiT airCevian. rac Seexeba samxareo
mmarTvelobas, moxdeba dRes arsebuli rwmunebulebis
- gubernatorebis samoqmedo geografiuli arealis
mixedviT teritoriul-administraciuli Tvi-
TmmarTveli erTeulebis formireba.
rogor aris Tavsebadi axali reforma konstituciasTan
da ra sakiTxebi unda daregulirdes kanoniT, amis
Sesaxeb eqspertebi saubroben.
iuridiul mecnierebaTa doqtoris gia xubuas
azriT, konstitucia teritoriuli mowyobis formas
ukavSirebs uflebamosilebaTa gamijvnis princips
(romelic nawilobriv dakonkretebulia me-3 muxliT).
konstitucia adgens teritoriuli mowyobis
SemboWvel or faqtors: normatiuls da faqtobrivs.
teritoriuli mowyobis sakiTxis gansazRvrisas
xelisufleba SeboWilia uflebamosilebaTa gamijvnis
principiT da ara teritoriuli erTeulebis Seqmnis,
gauqmebis an gaerTianebis TvalsazrisiT.
konstituciis me-2 muxlis pirveli punqti
adgens mxolod saxelmwifo sazRvrebis
xelSeuxeblobas, magram ar adgens qveynis SigniT
arsebuli teritoriuli erTeulebis sazRvrebis
xelSeuxeblobas. konstitucia gansazRvravs mxolod
saqarTvelos saxelmwifo sazRvrebs (1991 wlis 21
dekembris mdgomareobiT). konstituciis me-3 muxlis
pirveli punqtis Tanaxmad, umaRles saxelmwifo
organoTa gansakuTrebul gamgeblobas ganekuTvneba
mxolod saxelmwifo sazRvrebis reJimi, statusi,
dacva da ara zogadad saxelmwifo sazRvris
farglebSi ganxorcielebuli administraciuli-
teritoriuli dayofa. konstituciuri norma ar
zRudavs saxelmwifos uflebamosilebis Seqmnas,
gaauqmos an gaaerTianos teritoriuli erTeulebi.
saxelmwifo sazRvris farglebSi ganxorcielebuli
administraciul-teritoriuli dayofa SesaZlebelia
moxdes konstituciaSi cvlilebebis Setanis gareSec.
xubua miiCnevs, rom TviTmmarTvelobis SemoReba
municipalitetebis gaerTianebis Sedegad
Camoyalibebul (regionis) doneze ar cvlis
saxelmwifos unitarul bunebas da ar ewinaaRmdegeba
konstituciis me-2 muxlis me-3 punqts.
,,saqarTvelos moqalaqeebs aqvT TviTmmarTvelobis
ufleba. amave dros, teritoriuli erTeulis
sazRvrebis dadgena saxelmwifos prerogativaa.
teritoriul erTeulSi mcxovrebi moqalaqeebisaTvis
garantirebuli unda iyos TviTmmarTvelobis uflebis
realizacia. adgilobrivi TviTmmarTvelobis
ufleba, marTalia, ar aris konstituciis me-2 TavSi
moxseniebuli, magram es ufleba gamomdinareobs me-2
muxlidan. amave dros, TviTmmarTvelobis ufleba
ar niSnavs uflebas avtonomiaze an federaciaze.
garda amisa, TviTmmarTvelobis uflebis subieqti
aris individi (saqarTvelos moqalaqe) da ara jgufi
(eTnikuri an erovnuli umciresoba)." ambobs gia
xubua.
potsdamis universitetis komunalur mecnierebaTa
institutis mowveuli mecnier-TanamSromlis besik
lolaZis azriT, Tu aRmoCnda, rom regionuli
TviTmmarTvelobis sakiTxebis regulireba Tavisi
arsiT me-2 muxlis me-3 punqtiT gaTvaliswinebul
Tematikas ganekuTvneba, maSin konstitucir-
samarTlebrivi TvalsazrisiT problemasTan gveqneba
saqme. am SemTxvevaSi aSkara iqneba formalur-
samarTlebrivi winaaRmdegoba konstituciasTan.
erTis mxriv, dauSvebelia konstituciuri kanoniT
,,TviTmmarTveloba
ver ganixileba,rogorc
qveynis daSlis
an separatizmis
wamaxalisebeli
wyaro,aramed piriqiT"
mosawesrigebeli sakiTxis
organuli kanoniT daregulireba,
xolo meores mxriv ki, es ar
SeiZleba ganxorcieldes qveynis
mTel teritoriaze saqarTvelos iurisdiqciis srul
aRdgenamde. ,,rac Seexeba TviTmmarTvel erTeulebs,
saubaric ki zedmetia maTi saxelmwifoebriobis
raime xarisxze. konstitucia am kuTxiT mkacr
CarCoebs adgens. TviTmmarTveli erTeulis
amocanebi Semoifargleba adgilobrivi mniSvnelobis
sakiTxebiT da am amocanebis Sesruleba
xdeba saxelmwifo suverenitetis Seulaxavad.
saxelmwifos teritoriis dayofas TviTmmarTvel
erTeulebad formaluri, administraciul-teqnikuri
xasiaTi aqvs. aqve aRsaniSnavia, rom konstitucia
aregulirebs adgilobriv TviTmmarTvelobasTan da
TviTmmarTvel erTeulebTan dakavSirebul mxolod
principul, fundamentur sakiTxebs. rac Seexeba
TviTmmarTveli erTeulebis saxeebs, maTi Seqmnisa
da gauqmebis, aseve sazRvrebis Secvlis wess, Sida
organizacias, uflebamosilebebis gansazRvris
principebsa da katalogs, gaerTianebebs da sxva
konkretul sakiTxebs, saqarTvelos konstitucia maT
gadawyvetas kanonmdebels andobs. Tu dadginda, rom
regionul doneze TviTmmarTvelobis SemoRebiT ar
iqmneba saxelmwifoebrivi warmonaqmni da moqmedeba
am mimarTulebiT xorcieldeba saqarTvelos
konstituciis mier TviTmmarTvelobasTan
dakavSirebiT kanonmdeblisaTvis konstituciiT
miniWebuli Tavisufali samoqmedo sivrcis
farglebSi, maSin, ra Tqma unda, zedmeti iqneba
saubari Seusabamobaze konstituciis me-2 muxlis
me-3 punqtTan." ambobs lolaZe.
konstitucionalisti beqa qanTaria miiCnevs, rom
demokratiuli regionaluri TviTmarTvelobis
SemoReba qarTuli sazogadoebis mniSvnelovani
nawilis moTxovnaa. misi azriT, regionaluri
TviTmmarTvelobis SemoReba xels ar Seuwyobs
qveynis daSlas, piriqiT, ganamtkicebs mas,
uzrunvelyofs iq mcxovrebi saqarTvelos
moqalaqeebis monawileobas maTTvis saWirboroto
sakiTxebis gadawyvetaSi, xels Seuwyobs erovnuli
umciresobebis Tavisufal ganviTarebas, amitom
mTavrobis mier SemoTavazebuli proeqti adgilobrivi
demokratiis ganviTareba-ganmtkicebisTvis
xelisSemwyobi faqtoria. ,,ukve didi xania, aseTi
formiT arseboben evropuli saxelmwifoebis didi
nawili, Tumca amas ar gamouwvevia maTi daSla.
magaliTad, Sveicariis zogierT kantonSi dResac
miRebulia pirdapiri demokratiis wesiT mTeli
rigi sakiTxebis gadawyveta. xalxi iq weliwadSi
ramdenjerme ikribeba da politikuri mniSvnelobis
gadawyvetilebebs Tavad iRebs, Tumca regionalur
TviTmmarTvelobebze zedamxedveloba da kontroli
centraluri xelisuflebidan aucilebelia." acxadebs
qanTaria.
konstitucionalisti avTo demetraSvili miiCnevs,
rom tranziciis etapze myof saxelmwifoSi
decentralizaciam SeiZleba droebiT Seqmnas
mmarTvelobis problemebi, magram igi ar unda iyos
ganxiluli rogorc qveynis daSlis an separatizmis
wamaxalisebeli wyaro, aramed piriqiT.
misi azriT, mTavrobis axali proeqtiT
TviTmmarTvelobaTa regionuli gaerTianeba aris
municipalitetebis gaerTianebis safuZvelze
socialur-ekonomikur sferoSi TanamSromlobisa
da saerTo mniSvnelobis sakiTxebis gadawyvetis
mizniT Seqmnili damoukidebeli sajaro samarTlis
iuridiuli piri, romelsac aqvs sakuTari qoneba,
biujeti da uflebamosilebebi.
gaerTianebis warmomadgenlobiTi
organoa gaerTianebis sakrebulo,
xolo gaerTianebis aRmasrulebeli
organoa gaerTianebis administracia.
,,gaerTianebis sakrebulo
formirdeba masSi gaerTianebuli
municipalitetebis sakrebuloebis
wevrTagan. administraciis
xelmZRvaneli aris gaerTianebis
umaRlesi Tanamdebobis piri
da gaerTianebis xelmZRvaneli.
gaerTianebis sakrebulo Tavisi
Semadgenlobidan saqarTvelos
mTavrobas xelmZRvanelis
Tanamdebobaze dasaniSnad warudgens
3 kandidaturas. xelmZRvanels niSnavs
saqarTvelos mTavroba. gaerTianebis organoebis
iurisdiqcia vrceldeba masSi gaerTianebuli
TviTmmarTveli erTeulebis teritoriebze. amis
gamo, konstitucia, reformis ganxorcielebamde
gadasinjvas saWiroebs." miaCnia demetraSvils.
TviTmmarTvelobis
refoma - axali Sansi
avtori: daviT losaberiZe
realuri TviTmmarTvelobis damkvidreba saqarTvelos
axali xelisuflebis erT-erTi umTavresi
winasaarCevno dapireba iyo.
winasaarCevno programa male iqca samTavrobo
strategiad, romelSic Riadaa deklarirebuli
saqarTveloSi adgilobrivi mowyobis axali sistemis
Seqmnis ambicia.
decentralizaciis procesis mxardaWera ase mkveTrad
damoukideblobis ocwliani istoriis manZilze arc
erT wina xelisuflebas ar daufiqsirebia.
Zalian kargi, SeiZleba vTqvaT Cven - reformas win
araferi aRudgeba.
magram sakiTxis ase gamartiveba niSnavs imas,
rom an Cven ver verkveviT problemis sirTuleSi,
an mxolod axali xelisuflebis imedad varT, an ar
gvjera, rom realurad rame Seicvleba.
samive es mizezi aSkarad iCens Tavs sakiTxiT
dainteresebuli pirebisa Tu jgufebis ritorikaSi,
rac Tavad reformis warmatebas kiTxvis niSnis
qveS ayenebs.
decentralizaciis reformis aucileblobaze saubari
axla ar dawyebula. 1997-1998, 2001-2002, 2004-2005
wlebSic iyo amaze laparaki. garkveuli (da zogjer,
arc Tu ise umniSvnelo) cvlilebebi ganxorcielda
kidec, magram Sedegad, TviTmmarTvelobis
dasavlur standartebs vin Civis, saqarTvelom
iseTi hipercentralizebuli sistema miiRo, romlis
analogic dsT-s, aziis, afrikisa Tu samxreT amerikis
qveynebSi Znelad moiZebneba. am mxriv saqarTvelo
bevri maCvenebliT CamorCa rogorc aRmosavleT
evropis qveynebs, ise Tavis mezoblebsac da
ganviTarebadi samyaros mraval qveyanas.
yovelive amas Tavisi mizezi aqvs. adgilobriv
TviTmmarTvelobasTan dakavSirebuli yvela
cvlileba Tavisi arsiT saxelmwifo struqturis
efeqturobis zrdas ukavSirdeboda da qveyanaSi
arsebuli sxvadasxvagvari politikuri interesebis
dakmayofilebas isaxavda miznad. saukeTeso
SemTxvevaSi gadamwyveti iyo sazogadoebrivi
momsaxurebis xarisxis gaumjobeseba da saxelmwifo
interesebis dacvis primati, xolo uares SemTxvevaSi
- mmarTveli partiisTvis momgebiani saarCevno
garemos Seqmna da biurokratiis merkantiluri,
xSirad arakanonieri interesebis dakmayofileba.
adgilobrivi demokratiis, da zogadad, demokratiis
umTavres faqtors - sazogadoebriv azrs da
moqalaqeTa interess, rogorc wesi, yuradReba ar
eqceoda an naklebad eqceoda.
samwuxarod, arsebuli TamaSis wesi gaziarebuli iyo
procesis yvela monawilis / steikholderis mier:
1. politikuri partiebi (m.S. opoziciuri), xSirad
sazogadoebrivi interesebis daTrgunvis xarjze,
cdilobdnen maqsimalurad ganemtkicebinaT sakuTari
poziciebi. bevri politikuri Zala arCevnebis wina
periodSi farul aliansSi Sedioda saxelisuflebo
partiebTan da amiT garantirebul wils iRebda
im desertidan, romelsac politikuri gavlena da
Zalaufleba hqvia.
2. saerTaSoriso organizaciebi, romlebic bevrs
saubrobdnen saqarTveloSi decentralizaciis
procesis Seferxebaze, saboloo jamSi, Tavs
anebebdnen xelisuflebaze zewolas, vinaidan
qveyanaSi bevrad ufro mtkivneul sakiTxebze
axdendnen yuradRebis koncentrirebas, vidre
TviTmmarTvelobis perspeqtivebi iyo. ufro
metic, centralizaciis procesis uneblie
mxardaWeris Semdeg, isini, ukve mundiris
Rirsebis dasacavad, metnaklebad warmatebulad
miiCnevdnen ganxorcielebul cvlilebebs da ukve
winamorbedi xelisuflebis aqtivobebis advokatebad
gvevlinebodnen.
3. donori organizaciebi, romlebic ver
axerxebdnen saxelmwifo struqturebTan reformebze
orientirebuli programebis ganxorcielebas,
bolos TavianTi saqmianobis strategiul miznad
samoqalaqo ganaTlebis, treningebisa da sajaro
moxeleTa dasavleTSi saswavlo turebis organizebas
acxadebdnen. rogorc wesi, es saqmianoba arc donorebs
Soris da arc saxelmwifosTan koordinirebuli ar
yofila da misi efeqturoba, rogorc saxelmwifo
institutebis, ise donori organizaciebis
warmomadgenelTa mxridan, araerTxel dadga kiTxvis
niSnis qveS.
4. vinaidan samoqalaqo sazogadoebis organizaciebi
ver xedavdnen efeqtur mxardaWeras saerTaSoriso
Tu adgilobrivi aqtorebis mxridan, TavianTi
saqmianobis adaptirebas donorTa mier gamocxadebuli
konkursebis pirobebTan axdendnen da ara
adgilebze moqalaqeTa jgufebis realur interesTa
da moTxovnaTa gaTvaliswinebaze. saqmianobis
procesSi samoqalaqo sazogadoebis organizaciaTa
mTavari samizne qveynis xelisufleba da politikuri
istebliSmenti iyo da ara - sazogadoeba.
zemoaRniSnuli garemoebebis Sedegad Zalauflebis
decentralizacia saqarTveloSi ver ganxorcielda.
calkeul warmatebebs xSirad
stagnacia da ukusvla mosdevda.
centraluri xelisuflebis doneze
axali politikuri Zalis mosvlis
Semdeg adgilobriv TviTmmarTvelobebSi iwyeboda
yofili mmarTveli partiidan axal mmarTvel partiaSi
politikuri pirebisa Tu sajaro moxeleTa koleqtiuri
gadabargebis procesi. ase moxda 1992, 2003 da
2012 wlebSi. es movlenebi naTlad metyvelebs im
gremoebaze, rom adgilobrivi TviTmmarTveloba
centralur xelisuflebaze srulad iyo damokidebuli.
Tu saqarTvelos axal xelisuflebas da rac
mTavaria, sazogadoebas realurad surs adgilobrivi
demokratiis ganviTareba, aucilebelia warsuli
Secdomebis gaTvaliswineba, radgan Tavidan ar
daiZras decentralizaciis procesi ukve ramdenjerme
gavlil mankier wreze.
upirveles yovlisa, unda Seicvalos reformis
saboloo mizani - adgilobrivi TviTmarTvelobis
reformam Sedegad unda gamoiRos sazogadoebis
gaaqtiureba; marTvis procesSi prioritetad unda
daisaxos moqalaqeTa CarTva da ara calkeuli
politikuri jgufebisa Tu biurokratiis interesebis
dakmayofileba an Tundac sazogadoebrivi
momsaxurebis sistemis efeqturobis gazrda.
reformirebis procesSi mkafiod unda gamoikveTos
ZiriTadi samoqmedo principebi. dReisaTvis
reformis realur Tu formalur mxardamWerTa Soris
ori xedva prevalirebs: Catardes nawilobrivi
da droSi gaxangrZlivebuli reforma, Tu moxdes
Zireuli da swrafi cvlileba.
pirveli xedvis avtorTa azriT, sakmarisia
arsebul TviTmmarTvelobebs TandaTanobiT
meti uflebamosilebebi da Sesabamisi finansuri
uzrunvelyofa gadaeces. aRsaniSnavia, rom es
xedva axali ar aris - yvela adre ganxorcielebuli
reforma swored am principebs efuZneboda. Sedegad,
cvlilebebis procesSi is dajgufebebi, romelTac
realuri cvlilebebi ar surdaT, mizanmimarTulad
da TandaTanobiT amuxruWebdnen procesebs da
arsebuli sistemis SenarCunebis pirobebSi, kvlav
Zalauflebis realur monopolistad rCebodnen.
meore xedva miznad isaxavs Zireul cvlilebebs
ara marto uflebamosilebaTa da finansebis
gadanawilebis sakiTxebSi, aramed administraciuli
mowyobisa da moqalaqeTaTvis xelisuflebaze
realurad moqmedi instrumentebis gadacemis
sferoSic. ra Tqma unda, yvelafris dauyovnebliv
da erTbaSad gakeTeba SeuZlebelia da isic unda
gaviTvaliswinoT, rom axali sistemis Seqmnis
pirobebSi gaizrdeba Secdomebis daSvebis
albaTobac, magram Zireuli, sistemuri cvlilebebi
swrafad unda ganxorcieldes.
am mosazrebis sisworeze metyvelebs is faqtic,
rom reformis mowinaaRmdegeni gansakuTrebuli
gaafTrebiT swored am xedvis ganxorcielebas
ewinaaRmdegebian, vinaidan qveynis axalma
xelisuflebam daafiqsira Zlieri politikuri
neba, ganaxorcielos realuri decentralizacia.
calkeuli interesTa jgufebis mxridan. dRevandeli
xelisuflebisTvis, sazogadoebis didi mxardaWeris
fonze, cvlilebis aSkara winaaRmdegoba ararealuria.
Sesabamisad, im jgufTa saqmianoba mimdinareobs
ramdenime mimarTulebiT: saerTaSoriso
organizaciebTan isini moumzadebeli reformis
Catarebis winaaRmdeg gamodian; mosaxleobaSi
avrceleben azrs, rom yvelaferi ukve gadawyvetilia
da maT aqtivobas azri ara aqvs, xolo reformis
momzadebis procesSi cdiloben drois maqsimalur
gawelvas da imedi aqvT, rom axal xelisuflebaSic
moZebnian iseT mxardamWerebs, romlebsac ar
endomebaT xelSi aRebuli Zalauflebis nawilobrivi
daTmoba.
aSkaraa, rom decentralizaciis reformis warmatebiT
ganxorcielebisaTvis aucilebe- lia ramdenime
winapirobis Sesruleba:
saqarTvelos xelisuflebam kidev erTxel, da
amJamad ufro konkretulad, unda ganacxados, ra
mimarTulebiT apirebs svlas. zogadi deklaraciebi
namdvilad misasalmebelia, magram calkeuli
detalebis dakonkreteba saSualebas mogvcems naTeli
warmodgena SeviqmnaT Camosayalibebeli sistemis
arsze.
samoqalaqo sazogadoebam, kerZod arasamTavrobo
organizaciebma da mediam, meti yuradReba unda
dauTmon mosaxleobaSi TviTmmarTvelobis
cvlilebis aucileblobis propagandas da Tavad unda
iqcnen mZlavri sazogadoebrivi dakveTis Seqmnis
mamoZravebel Zalad.
saerTaSoriso da donorma organizaciebma ufro
konkretuli mxardaWera unda gamoucxadon reformas;
daZlion skeptikuri damokidebuleba da xeli Seuwyon
samoqalaqo sazogadoebis gaaqtiurebis process.
TviTmmarTvelobis
reformis mrCevelTa
sabWom regionebSi
Sexvedrebi gamarTaTviTmmarTvelobis reformis mrCevelTa
sazogadoebrivi sabWos wevrebma mamuka abulaZem
da kote kandelakma sazogadoebisaTvis
TviTmmarTvelobis reformis mimdinareobis
Sesaxeb informaciis miwodebis mizniT, 3-5
ivniss lanCxuTSi, baTumsa da ozurgeTSi gasvliTi
Sexvedrebi gamarTes. Sexvedrebi „adgilobrivi
TviTmmarTvelobis sazogadoebrivi mrCevelTa
sabWos xelSewyobis proeqtis“ farglebSi moewyo,
romelsac axorcielebs fondi „Ria sazogadoeba
- saqarTvelo“, amerikis SeerTebuli Statebis
saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da
marTvis saerTaSoriso sistemebis (MSI- Management Systems International) mxardaWeriT .
SexvedrebSi monawileoba miiRes sakrebulos
wevrebma, gamgeobis TanamSromlebma, soflis
rwmunebulebma, arasamTavrobo da media
organizaciebis, mosaxleobis warmomadgenlebma.
baTumSi agreTve Sexvedrebi gaimarTa aWaris
avtonomiuri respublikis uzenaes sabWoSi, aWaris
uzenaesi sabWos wevrebTan da TanamSromlebTan
da mTavrobis saxlSi, aWaris mTavrobis
TavmjdomaresTan, aparatis TanamSromlebTan da
municipalitetebis gamgeblebTan.
Sexvedrebze sabWos wevrebma isaubres reformis
farglebSi momzadebuli kanonproeqtebis arsze,
moismines auditoriis SeniSvnebi da rekomendaciebi.
gansakuTrebuli interesi gamoiwvia da diskusia
gaimarTa Semdeg sakiTxebze: urTierToba
soflis sazogadoebriv TviTmmarTvelobasa
da municipalitets Soris, iqneba Tu ara
kanonmdeblobaSi sakrebulos
deputatis da gamgeblis
gamowvevis meqanizmebi da
Tu ara, ra meqanizmebiT
SeeZleba zemoqmedeba
amomrCevels arCeul pirebze,
ra Semosavlebi eqneba
sofels. umravlesobam
moiwona soflis
rwmunebulis arCeviTobis
SemoReba, sabWos wevrebis
mier municipalitetis
optimizaciis sakanonmdeblo
kriteriumebis gacnobis
Semdeg damswre
sazogadoebam ganixila
teritoriuli optimizaciis
SesaZlo variantebi.
monawileebma procesis warmatebisTvis saWirod
miiCnies adgilobriv mosaxleobasTan winaswari
konsultaciebis Catareba.
aWaris uzenaesi sabWoSi da aWaris mTavrobaSi
Sexvedrebze mxareebma aseve ganixiles
aWaris uzenaes sabWos, aWaris mTavrobas
da TviTmmarTvelobis reformis mrCevelTa
sazogadoebrivi sabWos Soris samomavlo
TanamSromlobis formebi.
ანგარიშში აღწერილია საქართველოში 1991–2012 წლებში თვითმმართველობის სისტემის განვითარების ტენდენციები და შეფასებულია დეცენტრალიზაციის განვითარების პროცესი.
ანგარიშის მომზადებაში მონაწილეობდნენ ექსპერტები: ლევან ალაფიშვილი, კონსტანტინე კანდელაკი, ირაკლი კობახიძე, მიხეილ კუკავა, დავით ლოსაბერიძე, ალექსანდრე სვანიშვილი.
გამოცემა შეგიძლიათ იხილოთ www.lsg.ge
regionuli
ganviTarebisa
da infrastruqturis saministrom
saqmianobis Sedegebi Seajamaregionuli ganviTarebisa da infrastruqturis saministrom sazogadoebas mimdinare wlis pirvel kvartalSi
gzebze, wyalmomaragebasa da TviTmmarTvelobis ganviTarebaze gawerili Tanxebis da maTi miznobrivobis
Sesaxeb angariSi warudgina.
pirveli kvartlis
maCveneblebi
saqarTvelos regionuli
ganviTarebisa da
infrastruqturis saministros
mimdinare wlis pirvel kvartlis
maCvenebeli 36%-iT aWarbebs
2012 wlis amave periodSi
dafiqsirebul monacemebs.
gaweuli xarjebis sakaso Sesruleba 2013 wlis
pirvel kvartalSi Seadgens 87 118 615,0 lars,
maSin, roca 2012 wlis pirvel kvartalSi 55 349
347,16 lars Seadgenda. Sesabamisad, wlevandeli
maCvenebeli 31 769 267,84 lariT aRemateba gasuli
wlis maCvenebels.
biujetis ZiriTadi nawili sagzao infrastruqturis
gaumjobesebis RonisZiebebze daixarja. 2013
wlis pirvel kvartalSi sagzao infrastruqturis
gaumjobesebaze daixarja 64 814 793,2 lari, maSin,
roca 2012 wlis amave periodSi 28 661 203.0 lari
iyo daxarjuli. Sesabamisad, am mimarTulebiT
dafinansebulia 115%-iT meti Rirebulebis proeqti,
vidre 2012 wlis amave periodSi dafinansda.
mzardi maCvenebeli dafiqsirda gzebis movla-
Senaxvaze daxarjuli Tanxebis mimarTulebiTac. es
Tanxa mimdinare wlis pirvel kvartalSi 23 734
007,65 lars Seadgens, rac 65,7%-iT aRemateba
amave mizniT 2012 wlis I kvartlis sakaso xarjebis
maCvenebels.
pirveli kvartlis monacemebiT, avtomagistralis
mSeneblobis mimarTulebiT dafinansebulia 170%-
iT meti Rirebulebis samuSao, vidre gasuli wlis
amave periodSi dafinansda (2013 weli - 39, 910
,969,30 lari; 2012 weli - 14 ,748 ,481,40 lari).
tenderebiintensiurad mimdinareobs Cqarosnuli
avtomagistralis mSenebloba. am etapze samSeneblo
samuSaoebi mimdinareobs avtomagistralis sam
monakveTze. es monakveTebia: ruisi-agara,
zestafoni-quTaisisa da quTaisi-samtrediis
SemovliTi gza.
garda amisa, axlaxan gamocxadda tenderi
Cqarosnuli avtomagistralis Semadgeneli nawilis -
qobuleTis SemovliTi gzis proeqtis meore lotis
ganxorcielebaze, romlis Rirebuleba 210 mln laria.
tenderi gamocxadda, aseve, rusTavi-Tbilisis
avtomagistralis mSeneblobazec, romelsac aziis
ganviTarebis banki afinansebs. amavdroulad, aziis
ganviTarebis bankTan miRweul iqna SeTanxmeba,
rom aRniSnul proeqtze dasaqmebuli muSaxeli 100%-
iT saqarTvelos moqalaqeebi iqnebian.
TviTmmarTvelobis
kodeqsi
dasrulda muSaoba TviTmmarTvelobis kodeqsze.
am droisTvis mimdinareobs mTavrobis mier
kodeqsis ganxilvis procesi. saministroebis mier
gamoTqmuli SeniSvnebis Semdeg, TviTmmarTvelobis
kodeqsi gadamuSavdeba da dasamtkiceblad mTavrobas
waredgineba, ris Semdegac procesi sakanonmdeblo
organoSi gadainacvlebs.
TviTmmarTvelobis kodeqsSi, ZiriTadad, asaxulia
decentralizaciisa da TviTmmarTvelobis
ganviTarebis strategiis principebi, romelic
saqarTvelos mTavrobam 2013 wlis 1 marts
moiwona. kodeqsSi, aseve gaTvaliswinebulia
sajaro ganxilvebisas gamoTqmuli mniSvnelovani
SeniSvnebi.
TviTmmarTvelobis kodeqsis SemuSavebaSi aqtiurad
iyo CarTuli sazogadoebrivi TviTmmarTvelobis
sabWo, arasamTavrobo organizaciebi da saeqsperto
wreebi. swored maTi aqtiuri CarTulobiT gaxda
SesaZlebeli, droulad dagvesrulebina qveynis
ganviTarebisTvis erT-erT yvelaze mniSvnelovan
dokumentze muSaoba.
soflis mxardaWeris
programa
saqarTvelos mTavrobam soflis mxardaWeris
programis farglebSi dasafinansebeli proeqtebi
daamtkica. saqarTvelos masStabiT dafinansdeba 7
aTasamde proeqti, romlis jamuri Rirebulebac aris
49 993 821 lari.
saqarTvelos 3500-mde sofelSi Catarda soflis
krebebi, romelzec mosaxleobam Tavad gadawyvita,
Tu ra problemis mogvareba iyo prioritetuli
maTi soflisTvis. aRniSnul process monitorings
uwevdnen arasamTavrobo da regionuli mediis
warmomadgenlebi. soflis mxardaWeris programis
farglebSi, ZiriTadad, dafinansdeba sasmeli
wylis, Sida sasoflo gzebis, sabavSvo baRebis
reabilitacia, gare ganaTebis, saritualo saxlebis,
sportuli moednebis mowyoba da sxva proeqtebi.
regionebis mixedviT proeqtebisa da
Tanxebis raodenoba ase ganawilda:
• aWara - dafinansdeba 630-mde proeqti; jamuri Rirebuleba - 4 890
032 lari;
• guria - 580-ze meti proeqti, jamuri Rirebuleba - 2 859 401 lari;• imereTi - 1490-mde proeqti, jamuri Rirebuleba - 8 692 472 lari;
• kaxeTi - 550-ze meti proeqti, jamuri Rirebuleba - 6 631 499 lari;
• mcxeTa-mTianeTi - 530-mde proeqti, jamuri Rirebuleba - 1 074 137 lari;
• qvemo qarTli - 445 proeqti, jamuri Rirebuleba - 6 876 958 lari;
• raWa-leCxum-qvemo svaneTi - 320-ze meti proeqti; jamuri Rirebuleba - 1 488 992
lari;
• samcxe-javaxeTi - 430-ze meti proeqti, jamuri Rirebuleba - 3 605 112
lari;
• samegrelo-zemo svaneTi - 1140-ze meti proeqti; jamuri
Rirebuleba - 7 179 429 lari;
• Sida qarTli - 490-ze meti proeqti, jamuri
Rirebulebaa - 4 863 305 lari.
quTaisSi axali
nagavsayrelis
mSenebloba daiwyeba
saqarTvelos regionuli ganviTarebis ministri
daviT narmania, ministris moadgile SoTa
murRulia da saqarTvelos myari narCenebis marTvis
kompaniis direqtori giorgi SuxoSvili quTaisSi
KFW-s warmomadgenlebs Sexvdnen. Sexvedras,
aseve, eswrebodnen imereTis mxareSi arsebuli
municipalitetebisa da samxareo administraciis
warmomadgenlebi.
Sexvedraze ministrma da mowveulma stumrebma
miiRes sruli informacia quTaisSi dagegmili
axali nagavsayrelis mSeneblobis Sesaxeb. myari
narCenebis kompaniam da KFW-m, warmoadgines
sakuTari gegma, Tu rogor apirebs quTaisSi
arsebuli nagavsayrelis problemis mogvarebas
axali, Tanamedrove standartebis nagavsayrelis
mSeneblobis dasrulebamde.
axali nagavsayrelis mSenebloba 2014 wels daiwyeba
da is imereTis regionis garda, raWa-leCxumsac
moemsaxureba. proeqtiT, aseve, dagegmilia oTxi
gadamtvirTi sadguris mSenebloba, saidanac myari
narCenebi centralur nagavsayrelze gadaitvirTeba.
nagavsayrelis mSeneblobisas srulad iqneba
gaTvaliswinebuli adgilobrivi mosaxleobis
interesebi. proeqtis mixedviT, nagavsayreli
mosaxleobisgan 1,5 kilometriT iqneba daSorebuli,
rac saerTaSoriso standartebs srulad akmayofilebs.
proeqtis farglebSi 2015 wlisTvis
dagegmilia Zveli - e.w. nikeas
nagavsayrelis konservacia da mis
adgilas rekreaciuli zonis mowyoba.
Tumca, manamde myari narCenebis marTvis kompania, KFW-sTan erTad, arsebul nagavsayrelsac moawesrigebs.
axali nagavsayrelis mSenebloba 2015 wlis bolosTvis dasruldeba. aRniSnuli proeqtis ganxorcieleba
sabolood gadaWris quTaisis nagavsayrelis mravalwlian problemas.
saerTaSoriso urTierTobebipoloneTi saqarTvelos
TviTmmarTvelobis reformis kuTxiT
gamocdilebas gauziarebs
saqarTveloSi poloneTis
senatis delegacia imyofeboda,
romelsac TviTmmarTvelobisa da
saxelmwifo marTvis komitetis
Tavmjdomare ianuS Sepiovi
xelmZRvanelobda.
Sepiovma saqarTvelos regionuli
ganviTarebida da infrastruqturis
ministrTan, daviT narmaniasTan
erTad saqarTveloSi mimdinare
TviTmmarTvelobis reformaze
da regionuli ganviTarebis
TvalsazrisiT saqarTveloSi
arsebul mdgomareobaze isaubres.
gansakuTrebuli yuradReba
TviTmmarTvelobis reformis
kuTxiT uaxloes momavalSi
dagegmil nabijebze gamaxvilda.
Sexvedraze saubari aRniSnuli
mimarTulebiT poloneTSi
gatarebul reformasac Seexo.
polonelma stumarma daviT
narmanias poloneTSi gatarebuli
TviTmmarTvelobis reformis
etapebi gaacno. rogorc Sexvedraze
aRiniSna polonuri gamocdilebis
gaziareba metad mniSvnelovani
iqneba saqarTveloSi TviTmma
rTvelobis reformis warmatebiT
ganxorcielebisaTvis.
adgilobrivi TviTmmarTvelobis
reformis Taobaze poloneTis
senatis TviTmmarTvelobisa da
saxelmwifo marTvis komisiis
warmomadgenlebi saqarTvelos
parlamentis deputatebsac
Sexvdnen da am mimarTulebiT
poloneTis gamocdileba gaacnes.
rogorc saqarTvelos parlamentis
wevrebi amboben, poloneTis
gamocdileba adgilobrivi
demokratiis ganmtkicebis
sakiTxSi samagaliToa da misi
morgeba qarTul realobasTan
savsebiT pozitiuri iqneba.
saqarTveloSi
evrosabWos
monitoringis
komitetis wevrebi
imyofebodnen
saqarTvelos parlamentis
wevris, vaxtang xmalaZis
TqmiT, polonuri mxare mzad
aris imisaTvis, rom sakuTari
rCevebi da rekomendaciebi
gauziaros saqarTvelos, raTa
TviTmmarTvelobis reformirebis
procesSi Secdomebis daSveba ar
moxdes.
,,poloneTSi ganxorcielebuli
TviTmmarTvelobis reformidan
bevri ram mmarTveli gundis mier
SemuSavebul gegmas emTxveva,
- amis Taobaze parlamentis
regionaluri politikisa da
TviTmmarTvelobis komitetis
Tavmjdomare irakli tripolskim
polonel kolegebTan Sexvedris
Semdeg ganacxada.
polonelma deputatebma qarTveli
parlamentarebisgan moismines
TviTmmarTvelobis reformis
is strategiuli gegma, romelic
mmarTvelma gundma moamzada
da qarTul mxares sakuTari
gamocdilebac gaacnes.
saqarTvelos regionuli
ganviTarebisa da infrastruqturis
saministros warmomadgenlebi
evropis sabWos adgilobriv
da regionalur xelisuflebaTa
kongresis monitoringis
komitetis wevrebs Sexvdnen.
Sexvedra saqarTvelos
regionuli ganviTarebisa da
infrastruqturis ministrma,
daviT narmaniam da Tbilisis
merma, gigi ugulavam gaxsnes.
Sexvedras aseve eswrebaoda
kongresis generaluri mdivani
andria kiferi, monitoringis
komitetis Tavmjdomare lars
molini da komitetis wevrebi,
romlebic evrosabWos kongresSi
sxvadasxva wevri qveynis qalaqebis
TviTmarTvelobebs warmoadgenen.
rogorc daviT narmaniam ganacxada,
aRniSnul Sexvedraze saqarTvelos
sakiTxi ar yofil ganxiluli.
"saqarTvelo aris maspinZeli
qveyana, Tumca saqarTvelos sakiTxi
ar ixileba. Cveni qveynis sakiTxi
ganxiluli iqna wina Sexvedraze
da mieca qveynis mTavrobas
rekomendaciebi, rom adgilobrivi
TiTmmarTvelobis reformirebis
procesSi maqsimalurad CaerTon
adgilobrivi TviTmmarTvelobebi,
rac Cveni mxridan ukve
gaTvaliswinebul iqna, rodesac
Cven movamzadeT strategia
TviTmmarTvelobis reformis
Sesaxeb. is gavacaniT yvela
adgilobriv TviTmmarTvelobis
warmomadgenlebs regionul
Sexvedrebze", - ganacxada daviT
narmaniam.
evropis sabWos adgilobrivi
da regionuli xelisuflebebis
kongresis monitoringis
komitetis gancxadeba
"2013 wlis 3 ivliss, TbilisSi
kongresis monitoringis
komitetis Sexvedris Semdeg,
komitetis Tavmjdomarem lars o.
molinma komitetis SeSfoTeba
gamoTqva saqarTveloSi amJamad
arsebul politikur situaciasTan
dakavSirebiT. ,,adgilobriv
doneze arCeuli xelisuflebis
warmomadgenlebis winaaRmdeg
saqmeebis aRZvra komitetis
Rrma SeSfoTebas iwvevs.
aRZrul saqmeTa raodenoba, maTi
warmoebis forma, sagamoZiebo
organoebSi dakiTxvebze
mravalgzis gamoZaxeba aferxebs
adgilobrivi xelisuflebis
normalur funqcionirebas.
imis gaTvaliswinebiT, rom
am sakiTxTan dakavSirebiT
sasamarTlos gadawyvetilebebi
ar miuRia, komitetis wevrebi
mouwodeben mTavrobas, pativi
sces adgilobrivi politikosebis
uflebebs. kongresi
saqarTvelos mier adgilobrivi
TviTmmarTvelobis evropuli
qartiis ratificirebasTan
dakavSirebuli valdebulebebis
Sesrulebis monotirings
awarmoebs. Sesabamisi angariSi
da rekomendacia 2013 wlis martis
sesiaze momzadda. momavali
ramdenime Tvis ganmavlobaSi
saqarTvelos mTavrobam unda
gansazRvros adgilobriv
demokratiasTan dakavSirebuli
reformis moculoba. am kuTxiT,
kongresi mzad aris, daiwyos
monitoringis Semdgomi
politikuri dialogi, raTa yvela
monawile mxaresTan erTad
ganixilos 2013 wlis martSi mis
mier miRebuli rekomendaciebis
Sesrulebis pirobebi. mTavrobis
warmomadgenlebma am mxriv
TanamSromlobaze mzadyofna
gamoTqves, rac dadebTi niSania".
sakanonmdeblo siaxleebiTbilisSi dasufTavebis mosakrebeli erT sul mosaxleze
TveSi 2 lari da 50 TeTri iqneba
Tbilisis meriam erT sul mosaxleze dasufTavebis
mosakreblad 2,50 lari gansazRvra, 57 000-mde
sareitingo qulis mqone socialurad daucveli
moqalaqeebisaTvis ki tarifi ori lariT
ganisazRvra.
mosakreblis odenoba gaweuli momsaxurebis xarjebs
unda faravdes. kanoniT dawesebuli zeda zRvari- 3
lari TbilisSi momsaxurebis xarjebs ar faravs,
radgan merias momsaxurebis gaweva gacilebiT meti
ujdeba. Tu gadasaxadi 2. 50 TeTriT Semcirdeboda,
saWiro iqneboda 15 milioniani subsidia. Tumca,
parlamentTan miRweulia SeTanxmeba, romlis
Tanaxmad, momsaxureba damatebiTi Rirebulebis
gadasaxadisgan gaTavisuflda. am sakiTxTan
dakavSirebiT "sagadasaxado kodeqsSi" cvlilebi
ivnisSi parlamentma mesame mosmeniT miiRo.
SegaxsenebT, rom dasufTavebisa da
eleqtroenergiis mosakreblis gamijvnis Sesaxeb
kanoni ZalaSi 1 – li ivnisidan Sevida. parlamentma aseve mesame mosmeniT daamtkica
"adgilobrivi mosakreblebis Sesaxeb" kanonSi
cvlilebis proeqti, romlis mixedviT, fizikuri da
iuridiuli pirebi 2013 wlis 1-el ianvramde ricxuli
dasaxlebuli teritoriis dasufTavebis mosakreblis
davalianebisgan Tavisufldebian.
kurorti gudauri
ekonomikisa da
mdgradi ganviTarebis
saministros gadaeca
gudauri Tbilisis meriis balansidan ekonomikis
saministros balansze gadavida. kurorti 2011
wlis gazafxulidan am dromde, mTavrobis
gadawyvetilebiT, Tbilisis meriis mmarTvelobaSi
iyo.
regionuli ganviTarebisa da infrastruqturis
ministri, daviT narmania ucnaurs uwodebs Tavis
droze gudauris Tbilisis meriisTvis gadacemis
gadawyvetilebas.
"Cven ar Segviswavlia gudauris Tema da detalebSi
ar vicnob am sakiTxs, Tumca is, rom Tavis droze,
miRebuli iqna gadawyvetileba da teritoriulad
moSorebuli adgili Tbilisis merias gadaeca
samarTavad, cota ucnauri iyo. infrastruqtura
mowesrigda, Tumca viciT, rom xarvezebi iyo
infrastruqturul sakiTxebTan dakavSirebiT. am
mimarTulebiT sagzao infrastruqturas vaumjobesebT.
siaxlea, rom kobi-gudauris monakveTi keTdeba
wels, yvelaze rTul monakveTze daigeba axali gza
da wels aseve gveqneba kvleva zvavebis marTvasTan
dakavSirebiT, romelic mniSvnelovnad uSlis xels
gadaadgilebas", - ganacxada daviT narmaniam.
kulturis saministros
sakanonmdeblo
iniciativa kulturul
memkvidreobasTan
dakavSirebiTkulturis saministrom Tbilisis kulturuli
memkvidreobis Zeglebze uflebamosilebis
dasabruneblad mTavrobas kulturuli memkvidreobis
kanonSi Sesatani cvlilebis paketi warudgina
romelis parlamentma mesame mosmeniT miiRo.
kanonis Tanaxmad ,,kulturuli memkvidreobis
Sesaxeb“ kanonidan mexuTe prima muxlis amoRebas
gulismobs, rac kulturis saministros dedaqalaqis
kulturuli memkvidreobis gankargvis sakiTxebSi
dakargul uflebamosilebas daubrunebs.
kulturuli memkvidreobis kanoni 2008 wels
saqarTvelos mTavrobis iniciativiT Seicvala.
Tu 2008 wlamde kulturuli memkvidreobis sakiTxebi
saqarTvelos mTel teritoriaze mTlianad kulturisa
da ZeglTa dacvis saministros kompetencia iyo,
dedaqalaqis SemTxvevaSi daSvebul iqna gamonaklisi
da Tbilisis teritoriaze mdebare kulturuli
memkvidreobis ZeglebTan dakavSirebul sakiTxebSi
gadawyvetilebebis miRebis sruli uflebamosileba
Tbilisis merias gadaeca. gansaxorcieleblad
SemuSavda kanonis damatebiTi Tavi (“mexuTe prima” –V1). garda amisa, yvelgan, sadac gansazRvrulia
kulturis saministros uflebamosileba kulturuli
memkvidreobis sakiTxebze, kanons daerTo damateba
– ,,garda Tbilisis teritoriisa“.
“es ar niSnavs, rom damatebiTi uflebamosilebis
miniWebiT TviTmmarTvelobis gaZliereba
samarTlianad moxda,” – miiCnevs kulturis
ministris moadgile marine mizandari – “es aris kulturuli memkvidreobis marTvis principis,
TviTmmarTvelobis saerTaSoriso qartiisa da
paritetuli principis sruli darRveva – ratom
unda hqondes Tbilisis TviTmmarTvelobas
kulturuli memkvidreobis gankargvis ufleba da
ratom ara saqarTvelos nebismieri sxva qalaqis
TviTmmarTvelobas?”
“es moxda imisTvis, rom Semdeg ganukiTxavad,
erTpirovnulad Tbilisis merias gadaewyvita
statusis moxsnis da miniWebis, agreTve, dangrevisa
da Senebis sakiTxebi Tbilisis Zeglebze. es
aris miuRebeli TviT yvelaze ganviTarebuli
TviTmmarTvelobis konteqstisTvisac ki, da
es gakeTda mizanmimarTulad. saxelmwifoebSic
ki, sadac TviTmmarTvelobis organebi yvelaze
ganviTarebulia, magaliTad, skandinaviaSi,
kulturuli memkvidreobis marTvis sakiTxebi
TviTmmarTvelobis organoebze yovelTvis mxolod
delegirebulia” - ambobs marina mizandari.
kanonis Tanaxmad, kulturuli memkvidreobis
marTvis sakiTxebs kulturis saministro gadascems
TviTmmarTvelobebis organoebs, Tumca inarCunebs
gadamwyvet uflebamosilebas. xolo im SemTxvevaSi,
Tu TviTmmarTvelobis romelime organo
ar aRmoCndeba instituciurad mzad am rTuli
movaleobis Sesasruleblad, kulturis saministro
iyenebs berkets, mimdinare procesebi SeaCeros.
kanonis Tanaxmad kulturuli memkvidreobisTvis
Zeglis miniWeba da moxsna moxdeba saqarTvelos
mTavrobis mier, aseve saTaTbiro organos
rekomendciis safuZvelze.
parlamentSi Sevida kanonproeqti ,,sajaro samsaxuris
Sesaxeb" saqarTvelos kanonSi cvlilebebis
Setanis Taobaze, romelic iniciatoria iusticiis
saministro.
kanonproeqtis mizania, damatebiTi vada mieces
qveynis sajaro seqtors, raTa uzrunvelyos
konkursebis efeqtianoba.
kanonproeqtis avtorebis gancxadebiT,
kanonproeqtis miRebis mizezi gaxda saqarTvelos
kanonis 30-e muxlis me-2 punqti, romelic
iTvaliswinebs konkursis wesiT Tanamdebobaze
daniSnuli droebiTi movaleobis SemsrulebelTa
uflebamosilebis vadis dadgenas da maTi
xelmeored daniSvnis akrZalvas, romelic 2013
wlis 1 ivlisidan amoqmedda. kanonproeqtis
avtorebis azriT, mTeli rigi mizezebis gamo,
miTiTebul mokle vadaSi konkursebis organizeba
SeuZlebelia, rogorc saxelmwifo dawesebulebebSi,
ise adgilobriv TviTmmarTvelobebSi. amitom, misi
efeqtianobisaTvis saWiroa damatebiTi vadebi.
kanonproeqtis mixedviT cvlilebis ZiriTadi
arsi mdgomareobs SemdegSi: "sajaro samsaxuris
Sesaxeb" saqarTvelos kanonis 30-e muxlis me-2
punqti, romelic awesebs movaleobis Semsruleblad
muSaobis zRvrul vadebs, amoqmedda 1 ivlisidan.
Tumca im pirebis mimarT, romlebic 2013 wlis
1 ivlisisaTvis, ukve daniSnuli arian droebiT
movaleobiT Semsrubleblad, am Tanamdebobebze
konkursebis organizeba SesaZlebeli iqneba 2014
wlis 1 ianvramde.
municipalitetebSi
sajaro mosamsaxureTa
raodenoba
limitirebuli iqneba
parlamentSi Sevida saqarTvelos mTavrobis
sakanonmdeblo iniciativa ,,adgilobrivi
TviTmmarTvelobis Sesaxeb saqarTvelos organul
kanonSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb. kanonproeqtis
avtoria saqarTvelos regionuli ganviTarebisa da
infrastruqturis saministro.
kanonproeqtis avtorebis azriT, bolo wlebSi
saqarTvelos municipalitetebSi SeiniSneba
yovelgvari dasabuTebis, gaTvlebisa da argumentaciis
gareSe saStato erTeulebis zrda. maTi xelfasebi
ki mZime tvirTad awveba adgilobriv biujets.
kanonproeqtis mizania saqarTvelos TviTmmarTvel
erTeulebSi administraciuli xarjebis optimizacia,
gamgeobebsa da sakrebulos aparatebSi rogorc
mosamsaxureTa saStato nusxiT gaTvaliswinebuli,
aseve StatgareSe mosamsaxureTa ricxovnobis
optimizacia.
kanonproeqtis mixedviT, gamgeobis da
sakrebulos aparatis sajaro mosamsaxureTa
raodenoba ganisazRvreba 30 saStato erTeuliT,
Sesabamis sakrebuloSi 2010 wlis adgilobrivi
TviTmmarTvelobis arCevnebisTvis dadgenili
maJoritaruli olqebis ormagi odenobis da 2012
wlis saparlamento arCevnebisTvis TviTmmarTvel
erTeulSi registrirebul yovel 500 amomrCevelze
erTi saStato erTeulis damatebiT miRebuli
jamiT. gamgeobisa da sakrebulos StatgareSe
TanamSromelTa raodenoba ar unda aRematebodes
sajaro mosamsaxureTa StatiT gaTvaliswinebuli
raodenobis 10 %-s. aseve, sakrebulosa da meriis
TanamSromlebis Sromis anazRaurebis xarjebi
ar unda aRematebodes TviTmmarTveli erTeulis
biujetiT gaTvaliswinebuli xarjebis 25%-s.
dRes moqmedi kanoniT sakrebulos Tavmjdomaris
diskreciuli ufleba iyo gamgeobis ( meriis)
mosamsaxureTa waxaliseba da maTTvis disciplinuri
pasuxismgeblobis dakisreba, axali kanonproeqtiT
es ufleba gadaecema gamgebels.
kanonproeqtis avtorebi miiCneven, rom
kanonproeqtis miReba ar aris dakavSirebuli aranair
damatebiT xarjTan. Sesabamisad, ar iqoniebs
gavlenas biujetis arc xarjviT da arc saSemosavlo
nawilze. kanonproeqtis miRebiT ar warmoiSoba
saxelmwifos axali finansuri valdebuleba da ar
gaauaresebs im pirTa finansur mdgomareobas,
romelTa mimarTac vrceldeba misi moqmedeba.
kanonproeqti SemuSavebulia da TanxvedraSia
evrokavSiris direqtivebTan da ar ewinaaRmdegeba
saerTaSoriso organizaciebSi saqarTvelos
wevrobasTan dakavSirebul valdebulebas.
cnobisaTvis, kanonproeqtis SemuSavebaSi ar
monawileobdnen arasamTavrobo organizaciebis
warmomadgenlebi, saerTaSoriso da adgilobrivi
eqspertebi.
sajaro samsaxurSi
konkursis Catarebis
vadebi icvleba
auditis
samsaxuris
2012 wlis angariSiT, adgilobriv
TviTmmarTvelobebSi sistemuri naklovanebebi
gamovlinda
saxelmwifo auditis samsaxuris 2012 wlis
saqmianobis angariSis mixedviT, adgilobriv
TviTmmarTvel erTeulebSi gamovlinda sxvadasxva
saxis sistemuri naklovanebebi, romelic xels uSlis
saxsrebis ekonomiur da produqtiul gamoyenebas.
angariSis Tanaxmad, adgilobriv biujetebSi
gansaxorcielebeli programebisTvis Tanxebis
gaTvaliswineba xdeba gaTvlebisa da winaswari
dagegmvis gareSe.
"aRniSnulis gamo xSiria biujetebSi Setanili
cvlilebebi da dazustebebi. aseve, saTanado
kalkulaciebis ar arsebobis gamo sakmaod didia
mimwodeblebis mier miRebuli mogeba – fasnamatebi
30-50%-s aWarbebs da zog SemTxvevaSi 150-200%-s
Seadgens", - naTqvamia angariSSi.
dokumentis Tanaxmad, adgilobrivi
TviTmmarTvelobebSi dasaqmebulTa arasaTanado
kvalifikaciidan gamomdinare, xSiria SemTxvevebi,
rodesac tenderis gamocxadebis dros Sesasyidi
saqonlisa da momsaxurebis Sesabamisi xarisxis
uzrunvelsayofad saTanado moTxovnebi dadgenili
ar aris, amitom xSirad yvelaze dabali fasis
mqone, Tumca uxarisxo saqonlisa da momsaxurebis
SesyidviT sasurveli Sedegis miRweva ver xerxdeba.
saxelmwifo auditis samsaxuri askvnis, rom
samuSaoebis xarjTaRricxva-proeqtis Semdgeni
da samuSaoebis uSualod Semsruleblebi
urTierTdakavSirebuli an erTi da igive piria.
ngariSis avtorebis SefasebiT, municipalitetis
samsaxuris inspeqtirebis jgufebis arasaTanado
kvalifikaciis TanamSromlebiT dakompleqtebis
gamo, nawilobriv an saerTod ver xorcieldeba
xelSekrulebis Sesrulebis srulyofili kontroli da
umravles SemTxvevaSi inspeqtirebis jgufis wevrebi
samuSaos Sesrulebas adastureben Semowmebis
ganxorcielebis gareSe.
amasTan, rig SemTxvevebSi, samuSaoebis miReba
xorcieldeba eqspertTa daskvnebis safuZvelze,
romlebic gacemulia "xilul samuSaoebze". "realurad
ki Sesrulebuli samuSaoebis ZiriTadi nawili "farul
samuSaoebze" modis. amitom, eqspertizaSi gadaxdili
Tanxa xSir SemTxvevaSi araefeqtianad ixarjeba.
siaxleebi
municipalitetebidanTbilisis sakrebuloSi "nacionalurma
moZraobam" umravlesoba dakarga"nacionalurma moZraobam" sakrebuloSi umravlesoba dakarga, - amis Sesaxeb sakrebulos fraqcia "qarTuli
ocneba - Tbiliselebis" Tavmjdomarem, guliko zumbaZem ganacxda.
"koki ionaTamiSvilis wamosvlis Semdeg, fraqcia "nacionalur moZraobaSi" 23 wevri rCeba da 23 adamiani
gadawyvetilebas veRar miiRebs; qvorumi gadawyvetilebis misaRebad 24-ia. anu "nacionaluri moZraoba"
umravlesobas veRar warmoadgens. 24 deputati aris ukve aranacionali, ver vityvi, rom es aris ukve axali
umravlesoba, imitom rom ar vici koki ras izams. Cven unda SevikriboT interfraqciul reJimSi. kokim
Tavad unda gadmodgas nabiji da dagvelaparakos iqneba CvenTan erTad Tu ara. Zalian kritikuli situaciaa
sakrebuloSi, SesaZloa am kviraSi ionaTamiSvils sxva deputatebic miyvnen",-ganacxada zumbaZem.
sakrebulos fraqcia "nacionaluri moZraobis" Tavmjdomarem koki ionaTamiSvilma partiis datovebis
Sesaxeb ionaTamiSvilma sakuTar facebook-is gverdze gamoaqveyna da aRniSna, rom aranairi saxiT ar
apirebs monawileobis miRebas "qarTuli ocnebis" mxridan daanonsebul sakrebulos sakadro cvlilebebSi.
jemal ananiZem baTumis meris
postidan gadadgoma gadawyvita,
magram misi gancxadeba ar
dakmayofilda
jemal ananiZem baTumis sakrebulos
Tavmjdomaris Tanamdebobidan
gadayenebis Sesaxeb gancxadebiT
mimarTa. rogorc man ganmarta,
gadawyvetileba politikuri
viTarebidan gamomdinare
miiRo. man mizezebi sajarod
ase ganmarta:"gadawyvetileba
miviRe im politikuri
viTarebidan gamomdinare,
rac bolo periodSia Cvens
qalaqsa da TviTmmarTvelobaSi.
merobis movaleobas vasrulebdi
arCevnebamde ori TviT adre,
arCevnebis Semdeg, ramdenime
dReSi ki moxda Cemi merad
arCeva. maSin TviTmmarTvelobaSi
ZalTa sxva Tanafardoba iyo
da sazogadoeba saubrobda, rom
ar unda vyofiliyavi aRniSnul
Tanamdebobaze. saubrobdnen,
Zveli gundis wevri viyavi Tu -
axali gundis. radganac es miTqma-
moTqma ar Sewyda, miviRe saboloo
gadawyvetileba, daniSvnidan
8 Tvis Semdeg unda wavide
Tanamdebobidan. am periodSi iyo
garkveuli plusebi da minusebi,
magram aseve iyo gaorebuli
muSaoba rogorc CemSi, aseve
meriis koleqtivSi", - aRniSna
jemal ananiZem.
baTumis sakrebulom jemal ananiZis
gancxadeba ar daakmaymayofila da
meri Tanamdebobaze darCa.
jemal ananiZe baTumis merad
2012 wlis 4 oqtombers airCies.
is 2010 wlidan baTumis meris
moadgiled muSaobda, manamade
senakis
gamgebelma
Tanamdeboba
datovasenakis sakrebulom, gadadgomis
Taobaze, senakis municipalitetis
gamgeblis, Tengiz adamias
gancxadeba daakmayofila. adamias
gancxadebas mxari sakrebulos 22-
ma wevrma dauWira.
sakrebulos warmomadgenlebis
gancxadebiT, maTTvis ucnobia
mizezebi, Tu ratom gadawyvita
Tengiz adamiam Tanamdebobis
datoveba. adamias komentari ar
gaukeTebia.
sakrebulos Tavmjdomaris
gancxadebiT, jerjerobiT ucnobia,
Tu vin Seasrulebs gamgeblis
movaleobas. savaraudod es iqneba
gamgeblis erT-erTi moadgile.
sxdomas aseve eswrebodnen
sazogadoeba "senakelis"
warmomadgenlebi, romlebmac
moiTxoves, rom gamgeblis
daniSvna gamWvirvaled unda
moxdes da daniSvna SeTanxmebuli
iyos sazogadoebasTanac.
ki, meriis safinanso samsaxuris
xelmZRvaneli iyo.
aseve baTums ori axali vice-meri
eyoleba - zurab pataraia da ruslan
qoriZe. zurab pataraia am dromde
saqarTvelos parlamentSi baTumis
maJoritari deputatis murman
dumbaZis warmomadgenlobas
xelmZRvanelobda da adre
baTumis meris Tanamdebobazec
moiazreboda. rac Seexeba ruslan
qoriZes, is sabanko seqtorSi
moRvaweobda da vice-meris
rangSi mas TviTmmarTvelobaSi
safinanso sferos kuratoroba
daevaleba..
ozurgeTis
sakrebulos
Tavmjdomare
gadadgaozurgeTis sakrebulos Tavmjdo
mare aleko mameSvili dakavebuli
Tanamdebobidan gadadga da man
gadadgomis mizezebi sajarod
gavrcelebul gancxadebaSi axsna:
,,minda gacnoboT, rom miviRe
gadawyvetileba sakrebulos Tavmjd
omaris postis datovebis Sesaxeb.
Tavs movaled miviCnev, amis
Taobaze ganmarteba gagikeToT
Tqven, Cems amomrCevels, visTanac
pirvel rigSi var movale da
angariSvaldebuli.
Cemi pasuxismgeblobis maRali
xarisxidan gamomdinare, es ar iyo
ioli gadasawyveti. igi gaxlavT
Sedegi im xangrZlivi, da amave dros
urTulesi winaaRmdegobebisa,
romelsac bolo dros vawydebodi
rogorc sakuTar TavTan, ise
municipalitetis sakrebuloSi
Seqmnil axal politikur realiebTan
mimarTebaSi.
amis mizezi is arajansaRi,
arakonstruqciuli, xSir SemTxvevaSi
Seuracmyofeli urTierTobebi
gaxldaT, rac piradad Cemsa da
TviTmmarTvelobaSi koalicia
,,qarTuli ocnebis" calkeul
wamomadgenlebsa da mxardamWerebs,
maT Soris municipalitetis
gamgebels Soris TandaTan
Camoyalibda.
iseT viTarebaSi, roca sakrebulos
qmediTunarianoba safrTxis
winaSe dgas da me ver vaxerxeb
Seqmnili situaciis sasikeTod
gamosworebas, vfiqrob,
erTaderTi swori gamosavali Cemi
Tanamdebobidan wasvlaa. mxolod
am gziT SevinarCuneb, pirvel
rigSi, im zneobriv faseulobebs,
riTac dRemde micxovria, meores
mxriv ki, Tavidan avicileb
sakrebulos wevrebs Soris
arajansaR damokidebulebas, mis
demoralizacias, risi niSnebic
ukve saxezea.swored amitom,
isRa damrCenia, saerTo saqmis
ukeTesad keTebis Sansi mivce da
warmateba vusurvo Cems Semdgom
sakrebulos Tavmjdomares."'
ganacxada mameSvilma.
aqcia ozurgeTis
gamgeblis
gadadgomis
moTxovniT
"gadadges municipalitetis
sircxvili kote SaraSeniZe",
"aRiaros SaraSeniZem, rom
is "nacionalia", _ acxadebs
ozurgeTis municipalitetis
administraciuli Senobis win
Sekrebili ramdenime adamiani,
romlebic saprotesto aqcias
marTaven. maTi gancxadebiT
ar daiSlebian, sanam gamgebeli
posts ar datovebs.
am ultimatumebs ultimatumiTve
pasuxobs SaraSeniZe, romelic
adgilobriv media warmomadgenlebs
mouwodebs, rom aqciis im
monawileebis warsuli cxovrebiT
dainteresdnen, vinc mas raionis
sircxvils uwodebs. rogorc aqciis
monawileebma media saSualebebs
ganucxades, kote SaraSeniZem
plakatebi Camoxia da maT
sityvieri Seuracxyofa miayena. am
gancxadebas pasuxobs gamgebeli,
romelic aRniSnavs, rom arcerTi
maTganisTvis aranairi sityvieri
Seuracxyofa ar miuyenebia,
Tumca plakatis Camoxevas ar
uaryofs da aRniSnul faqts ase
xsnis: "administraciul Senobaze
nebarTvis gareSe TviTnakeTi
plakatebis da simbolikebis
gakvra aris ukanono, rac
Seexeba Seuracxyofas, arcerTi
maTganisTvis araviTari sityvieri
Seuracxyofa ar mimiyenebia, _
ambobs SaraSeniZe.
,,uargumento da aradamajerebelia
am adamianebisagan imaze saubari,
rom TiTqos me ozurgeTis
sircxvili var.“- acxadebs
SaraSeniZe da gadadgomas ar
apirebs.
Telavis
municipalitetis
gamgebelma
zurab yuraSvilma
Tanamdeboba datova
zurab yuraSvilma Tanamdeboba
datova. misi TqmiT, is erT-erT
saministroSi apirebs saqmianobis
gagrZelebas. swored am motiviT
xsnis is Tavis gadawyvetilebas.
zurab yuraSvili Telavis
municipalitetis gamgeblis
movaleobis Semsruleblad 2012
wlis 1 oqtombris saparlamento
arCevnebis Semdeg, 12 noembers
dainiSna. manamde is „qarTuli
ocnebis“ Telavis Stabs
xelmZRvanelobda. ufro adre
ki kompania „global tivis“ direqtorad muSaobda.
SegaxsenebT, rom zurab yuraSvilma
Tanamdebobaze daniSvnis dResve,
gamgeobis yvela TanamSromels
samsaxuridan wasvlis Taobaze
uTariRo gancxadebebi daawerina.
2013 wlis 1 ianvridan 25 martamde
periodSi, zurab yuraSvilma
gamgeobidan sul 78 sajaro
mosamsaxure gaaTavisufla, maT
Soris ori orsuli - gamgeobis
iuridiuli samsaxuris specialisti,
4 Tvis orsuli elene berZeniSvili
da 5 Tvis orsuli nona gomelauri.
saqarTvelos kanonis 111–e muxli, orsulobis periodSi samsaxuridan
qalis gaTavisuflebas krZalavs.
amasTan dakavSirebiT, saqarTve
los saxalxo damcvelma uCa
nanuaSvilma 2013 wlis 24 maiss,
gamgebels rekomendaciiT mimarTa
da mouwoda, elene berZeniSvili
da nona gomelauri samsaxurSi
aRedgina, Tumca gamgebelma
saxalxo damcvelis rekomendacia
ar gaiTvaliswina.
Telavis municipalitetis gamgebe
ls korufciaSic adanaSaulebdnen
TelavSi, vardoSvilis quCaze
1376 kv.m miwis gasxvisebasTan
dakavSirebiT.
axalqalaqis
gamgebeli gadadga
axalqalaqis gamgebeli nairi
iriciani irwmuneba, rom
gadadgomis Sesaxeb gancxadeba
sakuTari surviliT dawera.
Tanamdebobis datovebis mizezi
ki daRlilobaa: "me daviRale.
erTsa da imave samsaxurSi
muSaoba adamianisTvisac Znelia
da xalxic iRleba erTi da igive
adamianisgan".
Tumca, ukve yofili gamgeblis
garemocvis informaciiT, nairi
iricians Tanamdebobis datoveba
aiZules.
nairi iricianis gadadgomaSi
„qarTuli ocnebis“ aqtivisti norik karapetiani Zalovan struqturebs
adanaSaulebs, romelTac
Zalauflebis xelidan gaSveba
ar undaT: „qarTuli ocnebis“ zogierTi aqtivistis mosazrebiT,
axalqalaqis municipalitetis
yofil gamgebelze zewolas
axorcielebdnen „erTiani
nacionaluri moZraobis wevrebi“ regionSi mmarTvelobis
sadaveebis SenarCunebis mizniT.
rusTavis
sakrebulos
Tavmjdomares
axali moadgile
hyavsTviTmarTveli qalaqi rusTavis
sakrebulos Tavmjdomares axali
moadgile hyavs. qristian – demokrati fiqria avalianis
nacvlad, romelic am Tanamdebobaze
2011 wlidan imyofeboda,
sakrebulos maJoritari deputati,
leila afciauri dainiSna.
sakrebulos Tavmjdomaris
moadgilis gadarCevisa da axali
kandidaturisaTvis mxardaWeris
sakiTxi 7 ivniss, sakarebulos
sxdomaze iqna ganxiluli.
sakrebulos Tavmjdomarem kaxa
gurgeniZem fiqria avalianis
gadarCevis Sesaxeb ganacxada da
mis nacvlad sakrebulos wevrebs
sakrebulos maJoritari deputatis,
leila afciauris kandidatura
SesTavaza.
rogorc kaxa gurgeniZem ganmarta,
sakrebulos Tavmjdomares kanoniT
miniWebuli aqvs diskreciuli
uflebamosileba, anu SeuzRudavi
ufleba Tavmjdomaris moadgilis
Tanamdebobaze daniSvnisa, rac
man gadawyvetilebis miRebisas
gamoiyena. misive TqmiT, es aris
proceduruli sakiTxi, romelic
iuridiuli normebis sruli dacviT
ganxorcielda.
wyaltuboSi
yofilma da
moqmedma
"nacionalebma"
Tanamdebobebi
gacvaleswyaltubos municipalitetis
gamgebeli oTar CitiaSvili
dakavebuli Tanamdebobidan
gaaTavisufles. gamgeblis
gaTavisuflebas mxari 14-ma
deputatma dauWira, xolo 9 deputati
aRniSnuli gadawyvetilebis
winaaRmdeg wavida.
umciresobaSi myofi sakrebulos
wevrebis gancxadebiT, sakiTxi
arasworad da kanonmdeblobis
darRveviT daisva. rogorc
sakrebulos Tavmjdomarem nodar
kapanaZem ganacxada, uaxloes
momavalSi gamgeblis vakantur
Tanamdebobaze konkursi
gamocxaddeba.
sakrebulos sxdomaze aseve
Seicvalnen safinanso-sabiujeto,
samandato, saproceduro
sakiTxTa, eTikisa da adamianis
uflebebis dacvis komisiebis
Tavmjdomareebi. maTi adgili
sakrebulos umravlesobis
deputatebma daikaves. wyaltubos
24-kacian sakrebuloSi
ki umravlesobas yofili
„nacionalebi“ warmoadgenen.
quTaisis meri
impiCments
gadaurCa
quTaisis meris, dimitri
kopalianis Tanamdebobaze
mosvlis dRidan mis mimarT
didi pretenziebi gaCnda.
zogi miiCnevs, rom kopaliani
xangrZlivad saqarTveloSi
aryofnis gamo realobas
ver egueba, zogs ki ubralod
araprofesionalad miaCnia da mis
impiCments gardauvlad miiCnevs.
dimitri kopaliani amerikidan
saqarTveloSi meris SesarCev
konkursSi monawileobis
misaRebad dabrunda. igi am
konkursSi Tavidanve upirobo
liderad moiazreboda.
Tavad qalaqis meri miiCnevs,
rom icoda, ra sirTuleebi
eloda am Tanamdebobaze, magram
metismetad mZime realoba daxvda.
misi azriT, mas memkvidreobiT
ergo ,,carieli biujeti, gegmas
CamorCenili Semosavlebi, SeCe
rebuli ifrastruqturuli proeqtebi
da rac mTavaria, aRmasrulebeli
xelisuflebis mxridan politi
kuri konfliqti centralur
xelisuflebasTan, gaberili
Statebi, warmoudgenlad gazrdili
administraciuli xarjebi, biujetis
aramiznobrivi xarjvis aseulobiT
faqti da ukanonod Catarebuli
tenderebi."
amis gamo man quTaisis meriaSi
sakadro politikis da arsebuli
infrastruqturis mowesrigeba
daiwyo, ramac guliswyroma
gamoiwvia.
samsaxuridan ramdenime aTeuli
adamianis gaTavisuflebis Semdeg
vice-merebisa da ,,nacionaluri
moZraobis" warmoma dgenelTa
mxridan wamosuli braldebebis
Semotevas is gamudme biT
pasuxobs.pirvel etapze,
is meriaSi reorganizaciis
Sedegad gamoTavisuflebuli
adgilebis "qarTuli ocnebisa"
da "patriotebis" "mxardamWerebi
saTvis danawilebas uaryofda,
rac ,,nacionaluri moZraobis"
ZiriTadi braldeba iyo, xolo
mogvianebiT, ,,saqarTvelos
patriotTa aliansi" daupirispirda,
romelTac miaCndaT, rom kopaliani
araprofesionalia da dakisrebul
movaleobas Tavs ver arTmevs.
,,saqarTvelos patriotTa aliansi"
gamovida kopalianis impiCmentis
moTxovniT. maT qalaqis mers
moTxovnebi wauyenes da maTi
Sesruleba moTxoves. mogvianebiT
kopalianTan SeTanxmeba Sedga da
alianis wevreba ganacxades, rom
quTaisis mers impiCmenti aRar
emuqreba.
maTi ganmartebiT qalaqis meri
mixvda im problemebs, romelic
quTaisis meriaSi arsebobs da
imedovneben, rom kopaliani am
problemebs uaxloes dReebSi
moagvarebs.
5 ivliss Tanamdebobidan quTaisis
vice-merebi amiran ZoweniZe da
kote ratiani gaaTavisufles. isini
miiCmneven, rom rom maT mimarT
politikuri devna ganxorcielda.
gaTavisuflebis mizezad vice-
merebs samsaxurebriv movaleobaTa
uxeSi darRveva dausaxeles.
quTaisis yofili vice-meris
amiran ZoweniZis gancxadebiT,
Tanamdebobidan gaTavisuflebis
mizniT, mas gulgriloba da
saeWvo garigebebSi monawileoba
daabrales.
"CemTvis Tanamdeboba ocneba
ar yofila. mis dasabruneblad
sasamarTlos gziT brZolas
namdvilad ar vapireb, magram
Rirsebis SelaxvisaTvis sasama
rTloSi aucileblad viCivleb.
me bolomde vibrZoleb Cemi
simarTlis dasamtkiceblad da
minimum bodiSs movaxdevineb
yvelas, vinc aseTi xerxiT daapira
CemTan brZolo. Cven aucileblad
davbrundebiT da gavakeTebT
saqmis keTebas," - ambobs amiran
ZoweniZe."
meore gaTavisuflebuli vice-meri
kote ratiani acxadebs, rom vice-
merad yofnis periodSi man saqme
sufTad akeTa.
"SeiZleba ufro meti gamekeTbina
am xnis manZilze, magram rac
gavakeTe, minda TiToeul
quTaisels, qarTvels vuTxra.
nebismier dros quCaSi gavlisas
TiToeul maTgans TvalebSi
Cavxedav da vetyvi, rom saqme
sufTa xelebiT gavakeTe," -
ambobs kote ratiani.
quTaisSi meriaSi mimdinare
procesebs premier-ministrma
samwuxaro uwoda.
"Zalian vwuxvar, rom quTaisSi
ase ganviTarda movlenebi. me
piradad ar vicnob dimitri
kopalians, Tumca bevri msmenia,
rom mas saintereso warsuli
hqonda amerikaSi. gavrcelebuli
informacia imasTan dakavSirebiT,
rom kopalians me vlobirebdi da
Cemi kadria, Woria. radgan Tu me
ar vicnob kargad adamians da ar
maqvs სწორი შთაბეჭსილება მასზე, ისე ლობირებას არავის გავუწევ" - ამბობს ბიძნა ივანიშვილი
"qarTuli
ocnebis"
mxardamWerebma
samtrediis
sakrebulo
daikaves
samtrediis sakrebulos Tavmj
domaris Tanamdeboba vakanturi
mas Semdeg gaxda, rac aleqsandre
jvarSeiSvilma, sakuTari ganc
xadebis safuZvelze, uari
ganacxada am postze. sakrebulos
Tavmjdomaris Tanamdebobis
dasakaveblad survili orma
kandidatma gamoTqva. sakrebulos
Tavmjdomaris moadgilem
emzar SublaZem da sakrebulos
deputatma, imedo gogavam. 25
deputatidan 20-ma maTganma emzar
SublaZes dauWira mxari, anu maTi
gadawyvetilebiT, sakrebulos
Tavmjdomaris posti emzar
SublaZem daikava.
samtrediis sakrebuloSi sxdomis
mimdinareobis dros "qarTuli
ocnebis" mxardamWerebi SeiWrnen,
romlebic sakrebulos sxdomis
gadadebas moiTxovdnen.
sakrebulos wevrebis gancxadebiT,
sxdomis Catareba SeuZlebeli iyo,
radgan koaliciis aqtivistebi maT
fizikur da sityvier Seuracxyofas
ayenebdnen, xolo"qarTuli
ocnebis" mxardamWerebi acxade
bdnen, rom sxdomis ar
gadadebis SemTxvevaSi Senobas
ar datovebdnen. sakrebuloSi
arsebuli bataliebis gamo daniSnuli
sxdoma CaiSala, romelsac
saparlamento umravlesobisa da
umciresobis wevrebi eswrebodnen.
winaaRmdegobis miuxedavad, emzar
SublaZe sakrebulos Tavmjdomared
gamocxadda.
lagodexis
sakrebuloSi
axali fraqcia
Seiqmna
lagodexis municipalitetis
sakrebuloSi fraqcia
"damoukidebelis" bazaze axali
fraqcia "qarTuli ocneba" Seiqmna,
romelsac giorgi darbaiZe
xelmZRvanelobs. Zveli wevrebis
garda, axal fraqcias kidev 4
wevri daemata. eseni arian:
fonis sakrebulos deputati
eTer koCaSvili; samandato,
saproceduro da eTikis komisiis
Tavmjdomare inga nozaZe, sofel
kabalis deputatebi sakrebuloSi
mirza alievi da abulfat faSaevi.
daniSvnebi
quTaisis
meriaSi
quTaisis meriis kontrolis
ganyofilebas axali ufrosi
hyavs. am Tanamdebobaze xaTuna
xurciZe dainiSna, romelic
qalaqis meriaSi arsebuli
7-kaciani mudmivmoqmedi
sakonkurso - saatestacio
komisiis erT-erTi wevris,
zurab xurciZis Svilia. Aseve
quTaisis meriis mudmivmoqmedi
7 kaciani komisiis erT-erTi
wevri gela mSvenieraZe ki
meriaSi arqiteqturis samsaxuris
ufrosis movaleobis
Semsruleblad dainiSna.
cnobisTvis 7 kacianma
mudmivmoqmedma komisiam
quTaisis merad, 69 merobis
kandidatidan dimitri kopalians
dauWira mxari.
dakavebebi
municipalitetebSi
finansTa saministros
sagamoZiebo samsaxuris TanamSro
mlebma, qrTamis aRebis faqtze
gardabnis municipalitetis
sofel axalsoflis rwmunebuli
leri wivilaSvili daakaves. man
moqalaqisgan 5 aTasi dolari
aiRo.
qrTamis aRebis faqtze
aseve dakavebulia walkis
municipalitetis sakrebulos
wevri sarqis oganesiani da
TviTmmarTveli erTeulis
sofel kaburis teritoriuli
organos rwmunebuli robert
mazmaniani. dakavebulebma, walkis
municipalitetis sofel xaWkovis
teritoriaze, saxelmwifos
kuTvnili 300 ha miwis nakveTis
droebiT sargeblobaSi gadacemis
sanacvlod, qrTamis saxiT 7 000
lari aiRes.
dakavebulia yvarlis munici
palitetis sofel gavazis
teritoriuli organos rwmunebuli
daTo varadaSvili, romelmac
saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli
miwis farTi ukanonod gamouyo
erT-erT moqalaqes, romlisganac
sanacvlod qrTamis saxiT 2 400
lari aiRo.
300 laris odenobiT qrTamis
aRebis braldebiT daakaves
gurjaanis raionis sofel
bakurcixis rwmunebuli Temur
zavraSvili. is Tanamdebobaze 1
kviris daniSnuli iyo. rwmunebuli
20 000 lariani giraos sanacvlod
gaaTavisufles.
igive braldebiT daakaves
siRnaRis municipalitetis
gamgeobis arqiteturis da
infrastruqturis ganyofilebis
ufrosi zurab kaxeTeliZe, romelic
Tanamdebobaze bolo ramdenime
wlis ganmavlobaSi muSaobda.
gamoZiebis informaciiT, man
tenderSi gamarjvebis sanacvlod,
qrTamis saxiT, pirisgan 100
lari aiRo. kaxeTeliZes orTviani
winaswari patimroba Seefarda.
300 laris odenobis qrTamis aRebis
faqtze, qvemo qarTlSi Sulaveris
rwmunebuli daakaves. Tanxa
samewarmeo saqmianobisTvis
teritoriis gamoyofisa da
mfarvelobis gawevis sanacvlod
aiRo.
dakavebulTa Soris arian agreTve
gurjaanis municipalitetis
sofel kaWreTis rwmunebuli
givi ramazaSvili da gurjaanis
municipalitetis sofel zemo
kaWreTis rwmunebuli vaJa
aruTinaSvili, romlebmac imave
municipalitetis sofel kaWreTSi
mdebare 100 heqtari miwisa da
mis SemogarenSi arsebuli tyis
masivis ijariT gacemis nebarTvis
sanacvlod, qrTamis saxiT 10 000
lari aiRes.
amave braldebiT dakaves
goris municipalitetis sofel
mejvrisxevis teritoriuli organos
rwmunebuli tariel gurgeniZe,
mcxeTis municipalitetis
sofel Zveli qandas rwmunebuli
irakli xirdaevi, mcxeTis
municipalitetis sofel biwmendis
rwmunebuli daviT suxiaSvili,
yazbegis municipalitetis sofel
arSas rwmunebuli gela SiolaSvili,
ninowmindis municipalitetis
sofel ganjis rwmunebuli
hovhannes Tevaniani da qrTamis
aRebaSi monawile piri manvel
abragiani.
finansTa saministros
sagamoZiebo samsaxuris
TanamSromlebma qrTamis aRebis
faqtze dmanisis municipalitetis
gamgeblis moadgile arif
suleimanovi da sakrebulos
wevri zurab akofaSvili
daakaves. maT 5 000 laris
odenobiT qrTamis sanacvlod
dakavebulebma saxelmwifos
kuTvnili 200 ha miwis nakveTi
sargeblobaSi gadasces moqalaqes,
romelsac pirvel etapze 500 lari
gamoarTves.
mcxeTis municipalitetis
gamgeobis sakuTrebaSi
arsebuli qonebis gaflangvis
faqtze dakavebulia mcxeTis
municipalitetis yofili
gamgebeli vaxtang yifSiZe.
saqarTvelos finansuri policiam
xelvaCauris yofili gamgebelis
guram safariZe daakava.
xelvaCauris yofil gamgebels
savaraudod xelvaCauris kulturis
centris remontTan dakavSirebiT
gamcxadebul tenderebTan
dakavSirebul finansur garigebaSi
edeba brali.
didi odenobiT Tanxebis
miTvisebis gamo sagarejos
municipalitetis gamgebeli
giorgi lolaZe, moadgile besik
martiaSvili, zedamxedvelobis
samsaxuris ufrosi Tengiz
ivanelaSvili, infrastruqturis
samsaxuris ufrosi daviT
xatiaSvili, sakrebulos mTavari
specialisti Teimuraz jinjixaZe,
Sps "arsakiZis" direqtori revaz
baCoSvili, Sps "palacos"
direqtori zaza maisuraZe, da
Sps "mSenebeli 2013"-s direqtori
giorgi aduaSvili daakaves.
sagarejos gamgeblisa da
municipalitetis TanamSromlebs
sagarejos maJoritari deputati
Tina xidaSeli TavdebSi daudga.
man ganacxada, rom yvela detalis
saqmis kursSi iyo, rasac misi
megobari lolaZe akeTebda, piradad
amowmebda yvela TeTris xarjvas
da darwmunebuli iyo dakavebulebis
keTilsindisierebaSi. lolaZe
am droisTvis winaswari
patimrobidan 10 aTasi laris
odenobiT giraos gadaxdis
Semdeg gaTavisuflebulia.
Zveli Tbilisis gamgebels nika
melias restoran "la trufeSi"
momxdar CxubTan dakavSirebiT
brali wauyenes. gamoZiebam nika
melias brali xulignobis muxliT
wauyena.
melia Tavs damnaSaved ar cnobs
da acxadebs, rom brali politikuri
niSniT waredgina.
Tbilisis meriis
maRalCinosnebi daakaves
didi odenobiT sabiujeto
Tanxebis miTviseba-gaflangvis
faqtze, sagamoZiebo samsaxuris
TanamSromlebma organizebuli
danaSaulebrivi jgufis wevrebi
Tbilisis meris moadgile daviT
alaviZe, Tbilisis ganviTarebis
fondis Tavmjdomare daviT
avaliani, Tbilisis Sesyidvebis
samsaxuris ufrosi aleqsi
TabuaSvili, mTawminda krwanisis
gamgeblis moadgile dimitri
CxeiZe daakaves, xolo Tbilisis
ganviTarebis fondis yofili
xonis yofili sakrebulos Tavmjdomare
gaamarTles
quTaisis saqalaqo sasamarTlos ganaCeniT, xonis sakrebulos yofili tavmjdomaristvis prokuraturis
mier wayenebuli brali-samsaxurebrivi uflebamosilebis borotad gamoyeneba, ar dadasturda.saqarTvelos
axalgazrda iuristTa asociaciis quTaisis filialis iuristis giorgi WiqaberiZis TqmiT, giorgi geleniZes
imas edavebodnen, rom xonis sakrebulosaTvis eleqtronuli tenderis meSveobiT 10 000 laris Rirebulebis
avtomanqana 20 000 larad Seisyida, riTac saxelmwifo azarala.
Tumca sasamarTlo procesze braldebis mxaris argumentebi ar gaiTvaliswines da xonis sakrebulos
yofili Tvmjdomare udanaSaulod cnes.
Tavmjdomaris giorgi sabanaZis
mimarT gamotanilia dadgenileba,
braldebulad sisxlis samarTlis
pasuxisgebaSi micemis Sesaxeb.
saqme exeba „Tbilisis
ganviTarebis fonds,“ romelic
meriis mier istoriuli da
sxva mniSvnelovani Senobebis
reabilitaciis mizniT, 2010
wlis 16 ivliss Seiqmna. fondi
dafuZnebidan dRemde centraluri
da adgilobrivi biujetidan
finansdeba.
gamoZieba swavlobs dedaqalaqis
biujetis kuTvnili 48 930 822
laris miTviseba gaflangvis sam
epizods. 1. fondidan saxelfaso
plastikuri baraTebis meSveobiT
13 852 497 laris gaflangvis faqts.
2. fondis sabanko angariSebidan
naRdi fulis saxiT 34 000 000
laris miTvisebis faqts da 3.
aramiznobrivad e.w. furSetebze,
nacionaluri moZraobis partiuli
RonisZiebebis organizebisTvs
daxarjul 719 862 lars.
gamoZiebam daadgina, rom
Tbilisis meris moadgilem -
daviT alaviZem da „Tbilisis
ganviTarebis fondis“ yofilma
Tavmjdomarem - giorgi sabanaZem,
gadawyvites, rom gaeuqmebinaT
saxelfaso plastikuri baraTebi
da partiuli miznebisTvis saWiro
Tanxebi uSualod gamoetanaT
sabanko angariSidan. winaswar
SemuSavebuli danaSaulebrivi
gegmis mixedviT, fondis
angariSidan sabanko Cekebis
saSualebiT, naRdi fulis saxiT,
maT 2012 wlis ivnisidan
oqtombris Tvis CaTvliT Svidjer
gaitanes da marTlsawinaaRmdegod
miiTvises 34 328 463 lari.
saerTo jamSi „Tbilisis
ganviTarebis fondidan“ ukanonod miTvisebuli da gaflanguli iqna
48 930 822 lari.