Pierwsza pomoc:Pierwsza pomoc:Pierwsza pomoc to podstawowe czynności przed Pierwsza pomoc to podstawowe czynności przed przybyciem lekarza, pogotowia ratunkowego lub przybyciem lekarza, pogotowia ratunkowego lub innych wykwalifikowanych osób mające na celu innych wykwalifikowanych osób mające na celu ratowanie zdrowia bądź życia ludzi, którzy ratowanie zdrowia bądź życia ludzi, którzy odnieśli obrażenia lub nagle zachorowali.odnieśli obrażenia lub nagle zachorowali.

Głównymi celami udzielania pierwszej Głównymi celami udzielania pierwszej pomocy są:pomocy są:

- ochrona ludzkiego życia, - ochrona ludzkiego życia,

- ograniczanie skutków obrażeń lub choroby,- ograniczanie skutków obrażeń lub choroby,

- przygotowanie do dalszego postępowania - przygotowanie do dalszego postępowania lekarskiego.lekarskiego.

Obowiązek udzielania Obowiązek udzielania pierwszej pomocy.pierwszej pomocy.

Kto człowiekowi znajdującemu się w po-Kto człowiekowi znajdującemu się w po-łożeniu grożącym niebezpieczeństwem łożeniu grożącym niebezpieczeństwem utraty życia lub zdrowia nie udziela utraty życia lub zdrowia nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie na niebezpieczeństwo narażenia siebie na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu-podlega karze pozbawienia na zdrowiu-podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech. (art. 162 Kk) wolności do lat trzech. (art. 162 Kk) (Ustawa z dn. 06.07.1997r.)(Ustawa z dn. 06.07.1997r.)

Organizacja pierwszej Organizacja pierwszej pomocy na miejscu wypadku:pomocy na miejscu wypadku:

Organizacja miejsca wypadku Organizacja miejsca wypadku obejmuje:obejmuje:

- ocenę i analizę miejsca wypadku,ocenę i analizę miejsca wypadku,- zapewnienie bezpieczenstwa,zapewnienie bezpieczenstwa,- pierwszą pomoc.pierwszą pomoc.

Łańcuch ratunkowyŁańcuch ratunkowy

Zgodnie z wzorem opracowanym przez Czerwony Krzyż przebieg udzielania pomocy w nagłych przypadkach lub sytuacjach można przedstawić w postaci łańcucha. Łańcuch Łańcuch ratunkowy to kolejność działań, które powinny być ratunkowy to kolejność działań, które powinny być podejmowane w razie wypadku.podejmowane w razie wypadku.

Łańcuch przeżycia obejmuje:Łańcuch przeżycia obejmuje:

- wczesne rozpoznanie zagrożenia i wezwanie służb wczesne rozpoznanie zagrożenia i wezwanie służb ratunkowych,ratunkowych,

- wczesne RKO,wczesne RKO,

- wczesną defibrylację,wczesną defibrylację,

- szybkie wdrażanie zaawansowanych zabiegów ratujących szybkie wdrażanie zaawansowanych zabiegów ratujących życie.życie.

Kolejność udzielania Kolejność udzielania pierwszej pomocy:pierwszej pomocy:

Najpierw udziela się pomocy najciężej Najpierw udziela się pomocy najciężej poszkodowanym, a dopiero potem można się poszkodowanym, a dopiero potem można się zająć innymi osobami.zająć innymi osobami.

W sytuacji gzie jest wielu poszkodowanych lub nie W sytuacji gzie jest wielu poszkodowanych lub nie można do nich dotrzeć, albo niebezpieczeństwo można do nich dotrzeć, albo niebezpieczeństwo zwiększenia nieszczęścia jest zbyt duże, należy zwiększenia nieszczęścia jest zbyt duże, należy wezwać pomoc natychmiast, bez wstępnej oceny wezwać pomoc natychmiast, bez wstępnej oceny stanu poszkodowanych.stanu poszkodowanych.

Pamiętaj !!!Pamiętaj !!!

Udzielając pierwszej pomocy, nigdy nie należy Udzielając pierwszej pomocy, nigdy nie należy ryzykować swojego bezpieczeństwa.ryzykować swojego bezpieczeństwa.

Meldunek o zdarzeniu Meldunek o zdarzeniu powinien zawierać powinien zawierać

informacje:informacje:- o miejscu zdarzenia,o miejscu zdarzenia,- o charakterze zdarzenia,o charakterze zdarzenia,- o liczbie i stanie poszkodowanych,o liczbie i stanie poszkodowanych,- o tym, jakiej pomocy udzielono,o tym, jakiej pomocy udzielono,- o wzywającym pomocy.o wzywającym pomocy.

Pamietaj !!!Pamietaj !!!

Nigdy pierwszy nie odkładaj słuchawki.Nigdy pierwszy nie odkładaj słuchawki.

Ewakuacja ofiary:Ewakuacja ofiary:

W wypadku komunikacyjnym natychmiast zabezpieczyć miejsce zdarzenia trójkątem ostrzegawczym (bez takiego ostrzeżenia zagrożenie może się rozszerzać).

W wypadku innego rodzaju usunąć przeszkody utrudniające lub uniemożliwiające czynności ratownicze.

Chwyt Rautek`aChwyt Rautek`a

Jeśli to możliwe, poszkodowanego należy jak najdelikatniej wydobyć, by ułatwić dalsze czynności ratownicze. Służy temu np. chwyt Rautek`a

Ocena stanu poszkodowanego i pierwsza pomoc:

Poszkodowany przytomny, oddychający:Poszkodowany przytomny, oddychający:

1.1. Zanim podejdziesz do poszkodowanego Zanim podejdziesz do poszkodowanego upewnij się, że nic nie grozi ani tobie, ani upewnij się, że nic nie grozi ani tobie, ani jemu.jemu.

2. Sprawdź czy poszkodowany reaguje:2. Sprawdź czy poszkodowany reaguje:

Ostrożnie potrząśnij go za ramię i spróbuj Ostrożnie potrząśnij go za ramię i spróbuj nawiązać kontakt.nawiązać kontakt.

3. Wezwij pomoc.3. Wezwij pomoc.

4. Kontroluj cały czas stan poszkodowanego.4. Kontroluj cały czas stan poszkodowanego.

Ocena stanu poszkodowanego i pierwsza pomoc:

Poszkodowany nieprzytomny, oddychający:Poszkodowany nieprzytomny, oddychający:

1. Sprawdź zagrożenie.1. Sprawdź zagrożenie.2. Sprawdź czy reaguje.2. Sprawdź czy reaguje.3. Udrożnij drogi oddechowe.3. Udrożnij drogi oddechowe.4. Sprawdź oddech przez 10 sek.4. Sprawdź oddech przez 10 sek.

Jeśli poszkodowany nie reaguje:Jeśli poszkodowany nie reaguje:

5. Wezwij pomoc.5. Wezwij pomoc.6. Ułóż poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej.6. Ułóż poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej.7. Kontroluj stan poszkodowanego.7. Kontroluj stan poszkodowanego.

Ocena stanu poszkodowanego i pierwsza pomoc:

Poszkodowany nieprzytomny, nieoddychający:Poszkodowany nieprzytomny, nieoddychający:

1. Sprawdź zagrożenie.1. Sprawdź zagrożenie.2. Sprawdź czy reaguje.2. Sprawdź czy reaguje.3. Udrożnij drogi oddechowe.3. Udrożnij drogi oddechowe.4. Sprawdź oddech przez 10 sek.4. Sprawdź oddech przez 10 sek.

Jeśli poszkodowany nie reaguje:Jeśli poszkodowany nie reaguje:

5. Wezwij pomoc.5. Wezwij pomoc.6. Rozpocznij RKO.6. Rozpocznij RKO.

A B CA B C

RESUSCYTACJIRESUSCYTACJI

KRĄŻENIOWO - ODDECHOWEJKRĄŻENIOWO - ODDECHOWEJ

Działania Działania resuscytacyjneresuscytacyjne

zamykają zamykają się wsię w

trzech trzech punktach:punktach:

A -A -udrożnienie dróg udrożnienie dróg

oddechowych oddechowych ((AAirway),irway),

B -B - sztuczna wentylacja sztuczna wentylacja

((BBreathing),reathing),

C –C – masaż pośredni masaż pośredni

serca, poprzez ucisk serca, poprzez ucisk zewnętrzny zewnętrzny

klatki piersiowej klatki piersiowej ((CCirculation).irculation).

Podstawowe zabiegi resuscytacyjne to zespół czynnościratowniczych, wykonywanych na miejscu wypadku.

Schemat postępowania w podstawowych Schemat postępowania w podstawowych zabiegach resuscytacyjnychzabiegach resuscytacyjnych

Czynności te wykonujemy cyklicznie do chwili, kiedy u Czynności te wykonujemy cyklicznie do chwili, kiedy u poszkodowanego powróci krążenie i oddychanie, lub przybędzie poszkodowanego powróci krążenie i oddychanie, lub przybędzie

pomoc medyczna.pomoc medyczna.

Poszkodowany nie oddycha, nie ma krążenia

Należy: rozeznać sytuację; wezwać pomoc; udrożnić drogi oddechowe poszkodowanego

Wykonać 30 uciśnięć klatki piersiowej

Wykonać 2 oddechy ratownicze

Uciskanie klatki piersiowejUciskanie klatki piersiowej

Poszkodowanego ułóż na plecach, na twardej i równej powierzchni.

Ułóż ręce centralnie na klatce piersiowej osoby poszkodowanej.

Klatkę piersiową uciskaj rytmicznie 30 razy z częstością do 100/min Klatkę piersiową uciskaj rytmicznie 30 razy z częstością do 100/min na głębokość 4 – 5 cm. w kierunku kręgosłupa.na głębokość 4 – 5 cm. w kierunku kręgosłupa.

Pamiętaj o prostych łokciach!

Oddechy ratowniczeOddechy ratownicze

Delikatnie odegnij głowę do tyłui unieś brodę do góry!

Nabierz powietrze a następnie obejmijswoimi wargami usta poszkodowanego

i delikatnie wdmuchnij je do płuc Ratowanego.

Wykonaj w ten sposób dwa oddechy Ratownicze!

Po każdym wdechu pozwól by wtłoczonepowietrze mogło opuścić płuca ratowanego.

Każdy oddech ratowniczy powinien trwać 1 sekundę i w trakcieKażdy oddech ratowniczy powinien trwać 1 sekundę i w trakciewdechu powinno być widać unoszenie się klatki piersiowej!wdechu powinno być widać unoszenie się klatki piersiowej!

ResuscytacjaResuscytacja

Wykonaj 30 uciśnięćWykonaj 30 uciśnięćklatki piersiowej!klatki piersiowej!

Wykonaj 2 oddechy Wykonaj 2 oddechy ratownicze!ratownicze!

Odstęp między ostatnim uciskiem a pierwszym

wdechem powinien być jak najkrótszy!

Uciski i oddechy prowadź naprzemiennie w stosunku Uciski i oddechy prowadź naprzemiennie w stosunku 30 : 230 : 2 do czasu do czasuprzybycia pogotowia lub do momentu wyczerpania sił!przybycia pogotowia lub do momentu wyczerpania sił!

RKO u dzieckaRKO u dziecka

1.Sprawdź zagrożenie.1.Sprawdź zagrożenie.

2.Sprawdź czy reaguje.2.Sprawdź czy reaguje.

3.Udrożnij drogi oddechowe (najwyższym 3.Udrożnij drogi oddechowe (najwyższym punktem będą usta).punktem będą usta).

RKO u dzieckaRKO u dziecka

4.Sprawdź oddech przez 10 sek. (powinno być 4 – 5 oddechów).4.Sprawdź oddech przez 10 sek. (powinno być 4 – 5 oddechów).

5.Rozpocznij RKO.5.Rozpocznij RKO.

6.Wezwij pomoc (U dziecka należy wykonać 3 cykle i dopiero 6.Wezwij pomoc (U dziecka należy wykonać 3 cykle i dopiero dzwonić dzwonić po pomoc.)po pomoc.)

RKO u niemowlakaRKO u niemowlaka

Postępowanie takie jak u dziecka, z Postępowanie takie jak u dziecka, z tym że masaż wykonujemy 2 tym że masaż wykonujemy 2 palcami.palcami.

Postępowanie w zależności od wieku Postępowanie w zależności od wieku poszkodowanegoposzkodowanego (według obowiązujących (według obowiązujących

wytycznych ILCOR z 2010 roku):wytycznych ILCOR z 2010 roku):

Resuscytacja Resuscytacja krążeniowo-krążeniowo-

oddechowaoddechowa

Niemowlę Niemowlę do 1 roku do 1 roku życia życia

Dziecko Dziecko 1 - do okresu 1 - do okresu pokwitania pokwitania

Dorosły Dorosły od okresu od okresu pokwitania pokwitania

Rozpoczęcie działań Rozpoczęcie działań ratujących odratujących od

5 wdechów,5 wdechów,

30 ucisków30 ucisków

2 wdechy2 wdechy

5 wdechów,5 wdechów,

30 ucisków30 ucisków

2 wdechy2 wdechy

30 ucisków,30 ucisków,

2 wdechy2 wdechy

Miejsce ucisku Miejsce ucisku jeden palecjeden palec

poniżej linii poniżej linii sutkówsutków

jeden palec jeden palec

powyżej powyżej dołka dołka mostkowegomostkowego

dwa palcedwa palce

powyżej powyżej dołka mostkadołka mostka

Zadławienia u dorosłychZadławienia u dorosłych

1. Zachęcamy do kaszlu.1. Zachęcamy do kaszlu.

2. Jeśli staje się osłabiony i przestaje 2. Jeśli staje się osłabiony i przestaje kaszleć:kaszleć:

Wykonaj do 5 uderzeń w plecy. Stań Wykonaj do 5 uderzeń w plecy. Stań z boku i nieco z tyłu z boku i nieco z tyłu poszkodowanego. Podeprzyj klatkę poszkodowanego. Podeprzyj klatkę piersiową jedną ręką piersiową jedną ręką i pochyl go do przodu. Wykonaj do i pochyl go do przodu. Wykonaj do 5 energicznych uderzeń w plecy.5 energicznych uderzeń w plecy.

Zadławienia u dorosłychZadławienia u dorosłych3. Wykonaj do 5 uciśnięć nadbrzusza:3. Wykonaj do 5 uciśnięć nadbrzusza:

Stań z tyłu poszkodowanego połóż Stań z tyłu poszkodowanego połóż jedną pięść na jego brzuchu w jedną pięść na jego brzuchu w okolicy żołądka. Obejmij okolicy żołądka. Obejmij poszkodowanego i mocno chwyć poszkodowanego i mocno chwyć zwiniętą w pięść dłoń drugą dłonią. zwiniętą w pięść dłoń drugą dłonią. Wykonaj energiczny uścisk Wykonaj energiczny uścisk skierowany skierowany od dołu ku górze.od dołu ku górze.

Zadławienia u niemowlątZadławienia u niemowląt

Ilość uderzeń między łopatkami i Ilość uderzeń między łopatkami i ucisków jest taka sama, jak u ucisków jest taka sama, jak u dorosłych. Inaczej wygląda ułożenie dorosłych. Inaczej wygląda ułożenie dziecka.dziecka.

OmdleniaOmdlenia

Przejściowa utrata przytomności. Zwykle ustępuje Przejściowa utrata przytomności. Zwykle ustępuje

samoistnie i szybko.samoistnie i szybko.

1.Wyprowadzamy z pomieszczenia lub zapewniamy 1.Wyprowadzamy z pomieszczenia lub zapewniamy dostęp dostęp

świeżego powietrza.świeżego powietrza.

2. Rozluźniamy koszulę i pasek w spodniach.2. Rozluźniamy koszulę i pasek w spodniach.

3. Unośmy nogi do kąta 903. Unośmy nogi do kąta 90°° i można również unieść i można również unieść ręce.ręce.

Krwotok z nosaKrwotok z nosa

1.Posadź poszkodowanego z głową 1.Posadź poszkodowanego z głową pochyloną do przodu.pochyloną do przodu.

2.Porządnie wydmuchaj nos 2.Porządnie wydmuchaj nos poszkodowanemu i uciśnij miękką poszkodowanemu i uciśnij miękką część nosa przez 15 – 20 min. część nosa przez 15 – 20 min. kciukiem i palcem wskazującym.kciukiem i palcem wskazującym.

3.Zastosuj zimne okłady na czoło i 3.Zastosuj zimne okłady na czoło i kark.kark.

Krwotoki z ran kończynKrwotoki z ran kończyn

Uniesienie zranionej kończyny powyżejpoziomu serca,

Uciśnięcie miejsca krwawienia,Przyłożenie do rany jałowej gazy,Założenie opatrunku uciskającego.

Krwotoki z ran tułowiaKrwotoki z ran tułowia

Uciśnięcie miejsca krwawienia,Przyłożenie do rany jałowej gazy,Jeżeli oprócz wypływu krwi dojdzie do

wytrzewienia (wydostania się narządówwewnętrznych na zewnątrz) osłaniamy jewilgotną gazą i nie wkładamy z powrotem.

Krwotoki z ran kłutychKrwotoki z ran kłutych

Uciśnięcie miejsca krwawienia, Założenie opatrunku uciskającego,

Jeżeli w ranie tkwi ciało obce stabilizujemy je i nie wyciągamy. Ciało obce potrafi zatamować krwotok.

Wyjątek: Można usunąć ciało obce jeśli:– Ciało obce uniemożliwia konieczną

resuscytację,– Krwotoku nie udaje się opanować pomimo pozostawienia ciała obcego w ranie.

Zawał sercaZawał serca

Postępowanie: Kontrola ABC, Wezwanie pogotowia, Zakazanie ruchu i wysiłku fizycznego, Wygodna pozycja półsiedząca, Zapewnienie dopływu świeżego powietrza, Rozluźnienie odzieży, Wsparcie psychiczne, uspokajanie, Polecenie zażycia posiadanych leków jeżeli

poszkodowany czuje ból, Może wystąpić konieczność resuscytacji.

ZłamaniaZłamania

Bez wykonania prześwietlenia nie można określić, czy dany uraz jest:

złamaniem,zwichnięciem,skręceniem,stłuczeniem.

Każdy uraz kończyny traktujemy i opatrujemy jak złamanie.

Postępowanie przy Postępowanie przy złamaniachzłamaniach

Zdjęcie ze złamanej kończyny pierścionków, bransoletek i zegarka,

Założenie jałowego opatrunku na ranę,Unieruchomienie kończyny,Kontakt z dyspozytorem pogotowia,Nie wolno podawać leków

przeciwbólowych, jedzenia ani napojów.

Zasady unieruchamianiaZasady unieruchamiania

W przypadku złamania kości unieruchamia się dwa stawy sąsiadujące z miejscem złamania,

W przypadku uszkodzenia kości w obrębie stawu unieruchamia się kości wchodzące w skład tego stawu.

Jeśli pogotowie jest w drodze, a unieruchomienie przysparza problemów, rezygnuje się z niego aby nie zadawać poszkodowanemu dodatkowego bólu.

Podstawowe Podstawowe unieruchamianieunieruchamianie

Chusta trójkątna,Koszula lub marynarka

poszkodowanego,Przybandażowanie zdrowej nogi do

nogi po urazie,Unieruchomienie kończyny twardym

i prostym przedmiotem,Bandaż elastyczny.

Pomocne przedmiotyPomocne przedmioty

Deska, narta, sztacheta, drzewce od flagi,

Prosta gałąź,Kijek narciarski,Łyżka do butów,Parasol,Kij od szczotki lub miotły,Zrolowany koc,Poduszka.

Przykłady Przykłady unieruchamianiaunieruchamiania

Postępowanie w trakcie Postępowanie w trakcie ataku padaczkiataku padaczki

Odsunięcie z otoczenia chorego niebezpiecznych przedmiotów,

Asekuracja głowy,Ochrona kończyn.

Nie wolno hamować drgawek ani wkładać osobie mającej atak niczego do ust.

Wyposażenie apteczki Wyposażenie apteczki szkolnejszkolnej

1. Bandaże zarówno elastyczne, jak i dzianinowe o szer. 5, 10 1. Bandaże zarówno elastyczne, jak i dzianinowe o szer. 5, 10 i 15 cmi 15 cm– – po 4 szt.po 4 szt.

2. Jałowe gazy – 3 szt.2. Jałowe gazy – 3 szt.3. Jałowe gaziki 103. Jałowe gaziki 10x10, 5x5 – po 10 szt.x10, 5x5 – po 10 szt.4. Chusta trójkątna – 1 szt.4. Chusta trójkątna – 1 szt.5. Plaster z opatrunkiem – 1 szt.5. Plaster z opatrunkiem – 1 szt.6. Plaster zwykły – 1 szt.6. Plaster zwykły – 1 szt.7. Ratunkowa foli przeciwwstrząsowa – 2 szt.7. Ratunkowa foli przeciwwstrząsowa – 2 szt.8. Rękawiczki lateksowe – 4 szt.8. Rękawiczki lateksowe – 4 szt.9. Maseczka do sztucznego oddychania – 2 szt.9. Maseczka do sztucznego oddychania – 2 szt.10. Codofix w różnych rozmiarach – po 1 szt.10. Codofix w różnych rozmiarach – po 1 szt.11. Nożyczki – 1 szt.11. Nożyczki – 1 szt.12. Żelki chłodzące – 1 szt.12. Żelki chłodzące – 1 szt.13. Termometr – 1 szt.13. Termometr – 1 szt.

Powyższa prezentacja zostałaPowyższa prezentacja zostałaprzygotowana na podstawie materiałów przygotowana na podstawie materiałów szkoleniowych uzyskanych podczas szkoleniowych uzyskanych podczas szkolenia przygotowującego nauczycieli szkolenia przygotowującego nauczycieli do prowadzenia zajęć edukacyjnych do prowadzenia zajęć edukacyjnych w zakresie udzielania pierwszej pomocy w zakresie udzielania pierwszej pomocy oraz wytycznych Krajowej Rady oraz wytycznych Krajowej Rady Resuscytacyjnej obowiązujących od 18 Resuscytacyjnej obowiązujących od 18 października 2010 r.października 2010 r.

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ !!!DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ !!!

Emilia SiudakEmilia Siudak Michał MindaMichał Minda