«Stratejikdüşüncecigiller»Düşünce Kuruluşlarının Tahakkümünde Türkiye Entelektüel AlanıEmrah Göker, 5 Aralık 2013

"Somali’nin bir diğer özelliği yer altı kaynakları açısından oldukça zengin olması, fakat uzun senelerdir devam eden istikrarsızlık sebebiyle bu kaynaklardan faydalanamaması. Enerji kaynakları açısından zengin bir bölgede yer alan Somali’de henüz keşfedilmemiş zengin rezervlerin olduğu kanaati yaygın. Bu konuda yapılan çalışmalar da Somali’yi potansiyel petrol ihracatçıları listesinde üst sıralara yerleştiriyor." (SETA, 1 Aralık 2013)

"Özellikle de vakıf ve dernek ismi altında örgütlenmiş bazı çağdaş (!) görünümlü kuruluşlar veya da PKK, DHKP-C TIKKO ve onlarla işbirliği içerisinde olan birtakım örgütler tarafından bazı evler kiralanarak, kızlı-erkekli beraber kalmaları şartıyla kendilerine yakın görüp gözlerine kestirdikleri öğrencilere kaynağının nereden geldiği şaibeli paralarla burs temin ediliyorsa, söz konusu evlerde kızlı erkekli beraber kalmaya ikna edilen masum gençlere tuzaklar kuruluyorsa, tuzağa düşürülerek ailelerinden koparılanlar ülkeyi istikrarsızlığa, kaosa ve darbelere sürüklemek için Gezi Parkı ve ODTÜ olayları gibi kitlesel eylemlerde sokağa sürülüyorsa durum vahim demektir." (SDE, 15 Kasım 2013)

"Türkiye'nin kendi güvenliğini tehdit ettiği kadar diplomatik enerjisini de harcamasına neden olan Suriye krizinin uluslararası konsensüs ile ekonomik açıdan minimum zararla atlatılarak çözülmesi, Ankara'nın bu krizi 'küresel güç dağılımı' boyutundan 'bölgesel güç paylaşımı' eksenine taşımasıyla mümkün duruyor." (USAK, Temmuz 2012)

«Düşünce kuruluşu» uzayında ne var?Dış Politika / Stratejik Araştırma Odaklı Merkezi Olan Üniversiteler

1 GALATASARAY ÜNİVERSİTESİ İstanbul2 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İstanbul3 SÜLEYMAN ŞAH ÜNİVERSİTESİ İstanbul4 YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İstanbul5 FATİH ÜNİVERSİTESİ İstanbul6 GAZİ ÜNİVERSİTESİ Ankara7 HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ Ankara8 İHSAN DOĞRAMACI BİLKENT ÜNİVERSİTESİ Ankara9 BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ Ankara

10 BEYKENT ÜNİVERSİTESİ Ankara11 ANKARA ÜNİVERSİTESİ Ankara12 DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İzmir13 EGE ÜNİVERSİTESİ İzmir14 İZMİR EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ İzmir15 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ Adana16 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ Antalya17 İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ Aydın18 MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ Burdur19 ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ Çanakkale20 ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ Çankırı21 PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ Denizli22 ANADOLU ÜNİVERSİTESİ Eskişehir23 GİRESUN ÜNİVERSİTESİ Giresun24 SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ Isparta25 KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ Kahramanmaraş26 KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ Kastamonu27 ERCİYES ÜNİVERSİTESİ Kayseri28 SELÇUK ÜNİVERSİTESİ Konya29 İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ Malatya30 MERSİN ÜNİVERSİTESİ Mersin31 ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ Samsun32 HARRAN ÜNİVERSİTESİ Şanlıurfa33 KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Trabzon34 YALOVA ÜNİVERSİTESİ Yalova35 BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ Zonguldak

Üniversite Yapısı Dışındakiler1 Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA)2 Stratejik Düşünce Enstitüsü (SDE)3 Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK)4 Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV)5 Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi (ASAM) [kapandı]6 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü [Ümit Özdağ]7 Türk-Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (TASAM)8 Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi (BİLGESAM)9 Marmara Grubu Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Vakfı

10 Medeniyet ve Kültür Araştırmaları Merkezi (MEKAM)11 Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi (ESAM)12 Orta Doğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM)13 Ekonomi ve Dış politika Araştırma Merkezi (EDAM)14 Ankara Strateji Enstitüsü15 ARI Hareketi16 Ankara Siyasal ve Ekonomik Araştırmalar Merkezi (ASEM)17 Türkiye Ulusal Güvenlik Stratejileri Araştırma Merkezi (TUSAM) [kapandı]18 Uluslararası İlişkiler ve Stratejik Analizler Merkezi (TÜRKSAM)19 Uluslararası Stratejik Tahlil ve Araştırmalar Merkezi (USTAD)20 Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi21 Afro-Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi22 Uluslararası Strateji ve Güvenlik Araştırmaları Merkezi (USGAM)23 Hazar Strateji Enstitüsü24 Adaleti Savunanlar Stratejik Araştırmalar Merkezi (ASSAM)25 Diplomatik ve Stratejik Araştırmalar Merkezi26 Ekonomik, Siyasal ve Stratejik Araştırmalar Merkezi (TESAM)27 Anadolu Stratejik Araştırmalar Vakfı ( ANSAV )28 Güney Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (GASAM)29 Orta ve Doğu Avrupa Stratejik Araştırmalar Grubu30 Türk Akademisi Siyasi Sosyal Stratejik Araştırmalar Vakfı (TASAV)31 Uluslararası Politika Akademisi32 Liberal Düşünce Topluluğu33 Rumeli Balkan Stratejik Araştırmalar Merkezi34 KÖK Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Vakfı35 Sahipkıran Stratejik Araştırmalar Merkezi (SASAM)36 Anadolu Stratejik Araştırmalar ve Etüd Merkezi (ANSEM)

Foreign Affairs dergisinin her yıl çıkardığı «Global Go-To Think Tanks Index Report» kriterlerine göre 2012 için TR’deki sayı: 27

ABD-dışı dünya klasmanında ilk 100’de TR’den 2 kuruluş: 43. sırada TESEV, 68. sırada LDT

Stratejistler girememiş

Olanın sosyolojik nesnesini nasıl kurarız?

TİPOLOJİ vs TOPOLOJİ

Kurumları “tiplere” bölmek yerine, alana etki eden

güçlere göre konumlanışları arasındaki

farkları temsil etmek

BağımlılıkHeteronomi

BağımsızlıkOtonomi

Kamusal angajman /Açıklık

Kamudan kopukluk /Kapalılık

UŞAK ENTELEKTÜEL

KAMUSAL ENTELEKTÜEL

TEKNİSYENFİLDİŞİ KULE

ENTELEKTÜELİ

«Uzmanlıklar Alanı»; cf. Gil Eyal (2006) The Disenchantment of the Orient, s. 29.

Stratejist ve diğer tür düşünce kuruluşlarının uzayı bizde,

bağımlılık tarafında, teknisyen / uşak

uzmanlıklarının farklı alaşımlarıyla

ortaya çıkıyor diyebilir miyiz?

Think tank uzayı içindeki uzmanların vasıf dağılımı, Medvetz, s. 167.

Tipolojiye takılmak, farklı kuruluşların içlerinde inandırıcılık / güç birikimi için farklı vasıflara sahip aktörler barındırdığını kaçırıyor

Vasıf kullanımı ve dağılımı, zaman içinde değişiyor; düşen kurumlar (ASAM, TUSAM); yükselenler (SETA, SDE)

Akademik bilgi üretim tarzına «kullan-at» muamelesi

Akademik heteronomiye cephe alma; «pratik değiller»

Akademik(«âlim»)

İş Dünyası(«girişimci»)

Medya(«PR uzmanı»)

Siyaset(«siyasî danışman»)

Melez vasıflar

1980’ler; Aydınlar Ocağı; dinî eğitim konusunda evanjelistlerle tanışma

1990’lar; «Türk Dünyası» stratejizmi; militarist / anti-Kürt güvenlik; Adnan Oktar tarzı think tankçilik

2005+; TSK marjinalleştirilince «çoğulcu güvenlik» söylemli stratejizm; 9/11 etkisi; «Ortadoğu Modeli» stratejizmi; muhafazakar neoliberalizmi haklılaştırıcı kullanım

Alanı çalışmanın neye faydası var?

Otonom sosyal bilimcilerin politika tartışmalarına etki edememesi

Think tank uzayı dışında, akademi alanının heteronomisi içinde hareketsiz kalmak

Sosyal bilimciler, bilimsel bilgi üretimini bozunuma uğratan think tank uzayının etkilerine karşı örgütlenebilir

Araştırma kolektifleri / zanaatin icrâsı / hasbî tefekkürün terki

Medya görünürlüğü biçimlerini değiştirmek

Aktivist / muhalif think tanklerle işbirliği Think Tank Watch → Yavansöylemi,

çarpıtmayı, bilim-dışılığı, çıkar örüntülerini ifşaat mesaisi