แผนการส่งเสริม sme ฉบับที่ 4 พศ. 2560-2564) ·...

แผนการสงเสรม SME ฉบบท 4

(พ.ศ. 2560-2564)

สำนกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

แผนการสงเสรม SME ฉบบท 4 (พ.ศ. 2560-2564)

สารบญ

หนา

บทสรปผบรหาร

1 ทำความรจกกบ SME ไทย

9 ทำไมตองทำแผนการสงเสรม SME ฉบบท 4

23 ผลการสงเสรม SME ทผานมา กบความทาทายของแผนฯ ฉบบท 4

28 กระบวนการในการจดทำแผนสงเสรม SME ฉบบท 4

29 แผนการสงเสรม SME ฉบบท 4 (พ.ศ. 2560-2564)

81 ขบเคลอน SME จากแผนสการปฏบต

บทสรปผบรหารการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ในชวง 5 ปขางหนา จำเปนตองเรงพฒนายกระดบ SME ไทยทกระดบการเตบโตใหมศกยภาพ มความสามารถในการทำธรกจระดบสากลมากขน เพอชวยให SME มบทบาททางเศรษฐกจมากขน ชวยสรางความกาวหนาทางเศรษฐกจใหกบประเทศอยางแทจรง โดยวสยทศนของแผนการสงเสรมฯ ฉบบท 4 ไดกำหนดให “SME ไทยเตบโต แขงขนไดในระดบสากล เพอเปนพลงสำคญในการขบเคลอนเศรษฐกจ” ทงนเพอให SME เปนแรงขบเคลอนประเทศไทยกาวพนกบดกประเทศรายไดปานกลางใหไดภายใน 10 ป

แผนการสงเสรมฯ ฉบบท 4 มงใหเกดการขยายบทบาททางเศรษฐกจของ SME จงไดกำหนดเปาหมายในระดบผลกระทบเชงมหภาคให “สดสวนมลคาของผลตภณฑมวลรวมของ SME ตอผลตภณฑมวลรวมของประเทศ เพมขนเปนไมนอยกวารอยละ 50 ภายในป 2564” โดยแนวคดของการดำเนนงานภายใตแผนการสงเสรมฯ นนใหความสำคญทงการพฒนา SME เพอเปนเครองมอสรางความสามารถในการแขงขนเพอการเตบโตทางเศรษฐกจแบบกาวกระโดด (Competitive Growth) และการสงเสรม SME เพอเปนเครองมอการกระจายรายไดและลดความเหลอมลำ (Inclusive Growth)

การสงเสรมและพฒนา SME มความเกยวของกบประเดนการพฒนาทหลากหลาย อยางไรกตามแนวทางการดำเนนงานทมความสำคญ เปนแนวทางทจะสรางการเตบโตทยงยนใหกบ SME และถอไดวาเปนเงอนไขของความสำเรจในการสงเสรม SME ของแผนการสงเสรมฯ ฉบบท 4 มดงน

ปรบปรงใหการดำเนนธรกจของ SME มความสะดวกมากขน (Ease of Doing Business)

ปจจบน สภาพแวดลอมในการดำเนนธรกจของ SME ยงมอปสรรคอยมาก โดยเฉพาะอปสรรคจากกฎระเบยบของภาครฐท SME เกยวของ เชน การขอใบอนญาตหรอการขอการรบรองตางๆ มขนตอนมาก ใชระยะเวลานาน หรอมคาใชจายสงเกนไปสำหรบ SME ซงจำเปนตองเรงแกไขปรบปรงใหการดำเนนงานและการใหบรการภาครฐมความสะดวกและไมเปนภาระแก SME รวมถงการแกไขกฎหมายบางเรองใหทนสมย สามารถสนบสนนการพฒนา SME ทประกอบธรกจสมยใหมไดมากขน นอกจากน ยงมโครงสรางพนฐานทจำเปนสำหรบ SME บางเรองทยงไมมหรอมแตไมสามารถใหบรการไดเพยงพอ จำเปนตองเรงยกระดบการใหบรการทมอยเดมใหมประสทธภาพมากขน และพฒนาโครงสรางพนฐานทยงขาดอย ใหพรอมรองรบ SME ทมความตองการทหลากหลาย ซงการสนบสนนใหการดำเนนธรกจมความงายและสะดวกนน จะเปนประโยชนตอ SME โดยรวมทกสาขาธรกจ

สงเสรมให SME มความสามารถในการประกอบธรกจแบบมออาชพ (Smart SME)

SME ไทยสวนใหญยงขาดความรและความสามารถในการบรหารธรกจสมยใหม ขาดทกษะในการตดตอเจรจาธรกจระดบสากล และไมรเทาทนสถานการณโลกทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว ทำใหการประกอบธรกจไมมประสทธภาพ ไมสามารถขยายตลาดการคาหรอการลงทน นำไปสการไมสามารถแขงขนไดในทสด ดงนนภาครฐตองเรงยกระดบความสามารถให SME ในดานตางๆ ไมวาจะเปนความรพนฐานทสำคญในการทำธรกจ การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการประกอบธรกจ การเสรมสรางความสามารถในการคาขายระหวางประเทศ การสงเสรมแนวคดการทำธรกจทมงตอบสนองตลาดระดบโลก (Global Context) ซง SME ทกระดบ ไมวาจะเปน SME ทมศกยภาพ SME ในระดบฐานราก หรอ SME ภาคเกษตรลวนแลวแตจำเปนตองไดรบการพฒนาใหสามารถประกอบธรกจไดอยางมออาชพ

พฒนา SME รนใหมให กาวเขาสการเปนผประกอบการทสรางคณคาและมลคา (High Value Startup)

เปนทรบทราบโดยทวกนวาการสรางใหเกดผประกอบการใหมเปนกลไกสำคญในการสรางความเตบโตใหกบเศรษฐกจในระยะยาว ซงทผานมาประเทศไทยกไดมการกระตนใหเกดผประกอบการใหมมาโดยตลอด อยางไรกตาม เพอให ผประกอบการรายใหมๆ สามารถเปนหวจกรขบเคลอนทางเศรษฐกจของประเทศไดอยางแทจรง จำเปนตองมงแสวงหาและพฒนา SME รนใหมทสามารถสรางมลคาสงได เชน ผประกอบการทมการใชเทคโนโลย นวตกรรม (Tech Startup) ผประกอบการในงานสรางสรรคและออกแบบ (Creative Startup / Cultural Startup) ใหมศกยภาพในการประกอบธรกจสมยใหม สามารถแขงขนในตลาดสากลได ซงจำเปนทภาครฐจะตองใหการสงเสรมในหลายๆ ประเดนทงในเรองการสรางเสรมโอกาสผประกอบการใหมทมศกยภาพในการพฒนาตอยอดความคดรเรมสรางสรรคไปสธรกจ การพฒนาโครงสราง พนฐานตางๆ ทสำคญในการพฒนาธรกจใหมๆ และการทำใหเกดปจจยสนบสนนทเหมาะสมกบผประกอบการใหมกลมน เชน รปแบบของแหลงเงนทน สทธประโยชนทเออกบรปแบบของการดำเนนธรกจ เปนตน เพอนำประเทศไทยกาวผานการเปนประเทศทใชประสทธภาพเปนแรงขบเคลอน (Efficiency-driven Economy) สการเปนประเทศทใชนวตกรรมเปนแรงขบเคลอน (Innovation-driven Economy) ได

แผนการสงเสรมฯ ฉบบท 4 ประกอบดวย 3 ยทธศาสตร ซงครอบคลมแนวทางการดำเนนงานทสำคญขางตน รวมทงแนวทางการดำเนนงานสนบสนนอนทจะชวยขบเคลอนความกาวหนาใหกบ SME สรปสาระสำคญไดดงน

ยทธศาสตรท 1 สงเสรมและพฒนา SME รายประเดน

เปนการสงเสรมและพฒนา SME ในประเดน (Issue-based) ทสำคญตอการเตบโตและขดความสามารถในการแขงขนของ SME โดยมทงการพฒนา SME ใหมทกษะความสามารถเพมขน และการพฒนาระบบนเวศ (Ecosystem) ทชวยสนบสนนการเตบโตและความเขมแขงของ SME ประกอบดวย 4 กลยทธ ดงน

‣ ยกระดบผลตภาพ เทคโนโลย และนวตกรรม: การใหความชวยเหลอ SME ในการพฒนาประสทธภาพและผลตภาพธรกจ สนบสนนการใชเทคโนโลยและการพฒนานวตกรรมใหไปสเชงพาณชย สงเสรมดานการตลาดใหกบสนคานวตกรรมของ SME ปรบปรงระบบการจดสทธบตร รวมทงพฒนาระบบฐานขอมลผลงานวจยและพฒนา ความเชยวชาญของหนวยงานตางๆ เพอให SME สามารถใชบรการไดอยางสะดวกมากขน

‣ สงเสรมการเขาถงแหลงเงนทน: การสนบสนนให SME เขาถงสนเช อไดมากขน และพฒนาแหลงเงนทนประเภททนใหเขมแขงมากขน รวมทงเสรมสรางความรพนฐานดานการเงนใหกบ SME

‣ สงเสรมการเขาถงตลาดและการเขาสสากล: การสงเสรมการเขาถงตลาดภาครฐ สนบสนนการใชพาณชยอเลกทรอนกส สนบสนน SME ในการขยายตลาดตางประเทศในรปแบบตางๆ สรางและพฒนาผสงออกรายใหม รวมทงอำนวยความสะดวกแก SME ในการไปลงทนในตางประเทศ

‣ พฒนาและสงเสรมความเปนผประกอบการ: การสรางความตระหนกและแรงบนดาลใจใหกบคนรนใหมในการเปนผประกอบการ รวมทงสรางความพรอมในการเปนผประกอบการใหมในดานองคความรและทกษะ

ยทธศาสตรท 2 เสรมสรางขดความสามารถ SME เฉพาะกลม

เปนการสงเสรมและพฒนา SME เฉพาะกลม ซงมความตองการความชวยเหลอทแตกตางกน จำเปนตองมแนวทางการสงเสรมและพฒนาเฉพาะสำหรบ SME แตละกลม ม 3 กลยทธ ดงน

‣ สรางผประกอบการใหมทมมลคาสง (High Value Startup): การพฒนาผ ประกอบการใหมในกล มท สามารถสรางมลคาไดส ง ผานกระบวนการอบรมเชงลกและบมเพาะ สนบสนนใหมการพฒนาศนยบมเพาะทมประสทธภาพมากขน จดตงศนยบรการดานการออกแบบและความคดสรางสรรค สนบสนนการดำเนนงานของ Startup Accelerator ใหมศกยภาพมากขน รวมทงสงเสรมการเขาถงแหลงเงนทนทเหมาะสม ปรบปรงกฎระเบยบและกำหนดสทธประโยชนสำหรบผประกอบการ กลมน

‣ สงเสรมใหมการรวมกลมและการสรางเครอขายทางธรกจของ SME: การพฒนาความเขมแขงของคลสเตอรและกลมสหกรณ เชอมโยงให SME เขาสหวงโซอปทานของธรกจขนาดใหญ รวมทงสงเสรมองคการเอกชนใหเขมแขง

‣ พฒนาวสาหกจฐานรากใหมความเขมแขง: การสงเสรมใหวสาหกจฐานรากมความรในการประกอบธรกจ สงเสรมการเขาถงแหลงเงนทน สงเสรมกจกรรมดานการตลาดในทองถน รวมทงพฒนาสรางมลคาเพมและยกระดบคณภาพมาตรฐานใหกบสนคาและบรการ

ยทธศาสตรท 3 พฒนากลไกเพอขบเคลอนการสงเสรม SME อยางเปนระบบ

เปนการพฒนาระบบสนบสนนทจะชวยใหการสงเสรมและพฒนา SME เปนไปอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผลมากขน ม 2 กลยทธ ดงน

‣ พฒนาเครองมอการสงเสรม SME ใหมประสทธภาพ: การสงเสรมให SME เขาถงขอมล องคความร และการพฒนาตางๆ ไดอยางมประสทธภาพผานระบบศนยบรการขอมล สนบสนนการใชผใหบรการธรกจเอกชน (Private Service Provider) ใหมากขน พฒนาระบบการใหบรการดานทปรกษา พเลยง นกวนจฉย และจดทำระบบการตดตามและประเมนศกยภาพ SME รวมทงยกระดบการพฒนามาตรฐานใหกบ SME และพฒนาสงอำนวยความสะดวกอนทยงมใหบรการไมเพยงพอ

‣ ทบทวน ปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบ สทธประโยชนเพอเออและลดอปสรรคตอการดำเนนธรกจของ SME: การทบทวนปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบตางๆ ทมผลตอการพฒนา SME และกำหนดสทธประโยชนสำหรบ SME ในรปแบบตางๆ

สำหรบกระบวนการในการขบเคลอนแนวคดและแนวทางของแผนการสงเสรมฯ ฉบบท 4 ไปสการปฏบตนน จะดำเนนการโดยการจดทำ “แผนปฏบ ต การ สงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม” เพอถายทอดแนวคดไปสการดำเนนงานทชดเจนมากขนทงในเรองของหนวยงานทรบผดชอบในแตละแนวทางการดำเนนงาน ตวชวด และระยะเวลาการดำเนนงาน โดยตองมการประสานกบหนวยงานทเกยวของในการจดทำแผนปฏบตการฯ ทสอดคลองกบแผนการสงเสรมฯ ฉบบท 4 ตอไป นอกจากนยงไดกำหนดใหมกระบวนการตดตามและประเมนผลเพอวดความกาวหนาหรอผลสมฤทธในระดบตางๆ ทงในระดบภาพรวมของแผนการสงเสรมฯ ระดบผลกระทบตอ SME และระดบโครงการภายใตแผนการสงเสรมฯ

ทำความรจกกบ SME ไทย

SME หรอชอเตมๆ วา “วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม” ถอเปนกลมธรกจทมความหลากหลายอยางมาก ทงในดานขนาด คอ ตงแตขนาดเลกแบบรานคาเจาของคนเดยว ผใหบรการ ผสงออก ไปจนถงผผลตชนสวนใหกบบรษทขนาดใหญ และดานระดบการเตบโตของธรกจ รปแบบการจดตงกจการ ตลอดจนระดบความรของเจาของธรกจ เรยกไดวา ในทกวน แตละคนจะตองเกยวของกบผประกอบการ SME แทบจะตลอดเวลา ไมทางใดกทางหนง

โดยในป 2557 ประเทศไทยมจำนวน SME ทงสน 2,736,744 ราย หรอคดเปนรอยละ 99.7 เมอเทยบกบวสาหกจทงหมดของประเทศ กอใหเกดการจางงานถง 10,501,166 คน หรอคดเปนรอยละ 80.3 ของการจางงานทงหมด และสรางมลคาใหกบผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) 5,212,004 ลานบาท หรอคดเปนรอยละ 39.6 ของ GDP ประเทศ

ทมา: สำนกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

01

การจางงาน SME

10,501,166 (80.3%)

จำแนกตามกจกรรมทางเศรษฐกจ

การคา 31.6%

บรการ 44.8%

การผลต 23.1%

1

จำนวนผประกอบการ SME

2,736,744 (99.7%)





5,212,004 (39.6%)

SME GDP (ลานบาท)





SME เกอบทงหมดเปนธรกจขนาดเลก และสวนใหญเปนประเภทบคคลธรรมดา

จากจำนวน SME ทงประเทศ 2,736,744 ราย มเพยง 586,958 รายเทาน น ทจดทะเบยนนตบคคล หรอคดเปนเพยงรอยละ 21.4 ของจำนวน SME ทงหมด โดยในกลมทจดทะเบยนนตบคคลนน แบงเปนวสาหกจขนาดยอม (Small Enterprise) ถง 576,457 ราย นอกนนอก 10,501 ราย เปนวสาหกจขนาดกลาง (Medium Enterprise)

สำหรบผประกอบการ SME อก 2,079,267 ราย หรอประมาณรอยละ 76.0 ของจำนวน SME ทงหมด เปน SME ประเภทบคคลธรรมดา ซงแบงเปนวสาหกจขนาดยอมจำนวน 2,076,956 ราย วสาหกจขนาดกลางจำนวน 2,311 ราย และกลมสดทาย ไดแก กลมวสาหกจชมชน ซงมจำนวน 70,519 ราย คดเปนเพยงรอยละ 2.6 ของจำนวน SME ทงหมด

ทมา: สำนกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม * ขอมลวสาหกจชมชน มาจากสำนกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน กรมสงเสรมการเกษตร

จะเหนวา แมจะม SME อยจำนวนมาก แตเกอบทงหมดเปนวสาหกจขนาดยอม โดยมวสาหกจขนาดกลางเพยง 12,812 ราย หรอคดเปนรอยละ 0.5 ของ SME ทงหมดเทานน ในขณะทประเทศพฒนาแลว จะมสดสวนของวสาหกจขนาดกลางอยทรอยละ 5-10 นนสะทอนใหเหนขอจำกดมากมายททำใหวสาหกจขนาดยอมไมสามารถเตบโตไปเปนขนาดกลางได อาท การเขาถงเงนทนเพอขยายกจการ ขอจำกดดานผลตภาพและระบบบรหารจดการ หรอปญหาดานการขยายตลาดทงในและตางประเทศ เปนตน ซงการทประเทศไทยมวสาหกจขนาดกลางทนอยเกนไป หรอท OECD เรยกวา “Missing Middle” นน เปนอปสรรคอยางมากตอการขบเคลอนการเตบโตทางเศรษฐกจ เนองจากธรกจขนาดกลางจดเปน กลมทมศกยภาพในการแขงขนระดบสากล สามารถใชประโยชนจากการคาและการลงทนระหวางประเทศ และมโอกาสสรางสนคานวตกรรมทมมลคาเพมสง ไดมากกวา

02

ภาพรวมจำนวนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ป 2557

จำแนกตามขนาดธรกจ

วสาหกจขนาดกลาง 12,812 (0.5%)

วสาหกจ ขนาดยอม

2,723,932 (99.5%)

จำแนกตามประเภทการจดตง

วสาหกจชมชน * 70,519 (2.6%)

วสาหกจ นตบคคล 586,958 (21.4%)

วสาหกจ บคคลธรรมดา 2,079,267 (76.0%)

“.. SME จดทะเบยนนตบคคล เพยง 586,958 ราย หรอคดเปนรอยละ 21.4 ของ SME ทงหมดเทานน ..”

“.. การทไทยมวสาหกจขนาดกลาง นอยเกนไป หรอ ท OECD เรยกวา Missing Middle เปนอปสรรค อยางมากตอการ ขบเคลอนการเตบโตทางเศรษฐกจ ..”

SME … แหลงจางงานทสำคญของประเทศ

หากมองเรองการจางงานทเกดขนในประเทศแลว คงไมมใครปฏเสธบทบาทความสำคญของ SME ไดอยางแนนอน เพราะในป 2557 มการจางงานทงหมด 13,078,147 คน แบงเปนการจางงานโดยวสาหกจขนาดใหญ จำนวน 2,575,949 คน คดเปนรอยละ 19.7 วสาหกจขนาดกลาง จำนวน 976,065 คน คดเปนรอยละ 7.5 และวสาหกจขนาดยอมถง 9,525,101 หรอคดเปนรอยละ 72.8 ของการจางงานทงประเทศ

หมายเหต: * อนๆ ไดแก การจางงานทเกดจากวสาหกจทไมสามารถระบขนาดได


จะเหนวา กวารอยละ 80 ของการจางงานทงประเทศ เกดขนจากธรกจ SME ถง 10,501,166 คน โดยกระจายอยในทกสาขาอาชพ และทกสาขาอตสาหกรรม ตงแตธรกจการเกษตรไปจนถงภาคอตสาหกรรมการผลต ภาคการคาและขนสง รวมถงธรกจบรการตางๆ อกมากมาย

อยางไรกตาม การจางงานในเชงคณภาพยงคงเปนหนงในปญหาทสงผลกระทบตอการเตบโตของธรกจ ทงในสวนของปญหาขาดแคลนแรงงานทมทกษะฝมอ และชางเทคนคเฉพาะทาง ตลอดจนขอจำกดเรองทกษะและความสามารถ ในเชงธรกจของตวเจาของกจการเอง โดยปญหาทพบบอยนน มตงแตปญหาดานภาษา ดาน IT และคอมพวเตอร ความรดานเทคโนโลยทเออตอการทำธรกจ ไปจนถงปญหาการขาดแคลนแรงงานทเปนชางฝมอและผเชยวชาญเฉพาะดาน ซงตองไดรบการแกไขตงแตระบบการศกษากอนเขาสตลาดแรงงาน

03

ภาพรวมการจางงาน ป 2557

จำแนกตามประเภทการจดตง

จางงานโดย SME ทเปนนตบคคล

6,128,453 (58.4%)

จางงานโดย SME ทเปนบคคลธรรมดา 4,372,713 (41.6%)

“.. กวารอยละ 80 ของการจางงาน ทงประเทศ เปน การจางงานทเกด ขน จากธรกจ SME ถง 10,501,166 คน โดยกระจายอยในทกสาขาอาชพ และทกสาขาอตสาหกรรม ..”

จำแนกตามขนาดธรกจ

วสาหกจขนาดใหญ 2,575,949 (19.7%)

วสาหกจ ขนาดยอม 9,525,101 (72.8%)

วสาหกจ ขนาดกลาง 976,065 (7.5%)

อนๆ* 1,032 (0.01%)

จางงานรวม 13,078,147

จางงาน SME 10,501,166

ผลตภาพแรงงาน SME ยงหางไกลจากวสาหกจขนาดใหญ

มลคา GDP ตอจำนวนแรงงาน หรอ “ผลตภาพแรงงาน” ของ SME ถอเปน อกหนงปจจยสำคญทจะชวยเพมขดความสามารถในการแขงขนใหกบ SME ซงทผานมา แมผลตภาพแรงงานของ SME จะมการเตบโตอยางตอเนอง แตยงถอวาอยในระดบทตำมาก เมอเทยบกบผลตภาพของวสาหกจขนาดใหญ โดยในป 2557 ผลตภาพแรงงานเฉลยของ SME อยท 496,236 บาท/คน/ป ในขณะทวสาหกจขนาดใหญ (LE) มผลตภาพแรงงานเฉลยอยท 2,228,019 บาท/คน/ป


นอกจากน ยงพบปญหาการชะลอตวของผลตภาพแรงงานไทย โดยสดสวน การเตบโตดานผลตภาพตอการเตบโตของกำลงแรงงานลดลงจาก 2.86 เทา ในชวงกอนวกฤตป 2540 เหลอเพยง 1.56 เทาในชวงหลงจากนน มสาเหตหลกๆ มาจากการท 1) แรงงานเคลอนยายจากภาคอตสาหกรรมและบรการ ไปสภาคเกษตรและธรกจการเกษตรมากขน ในชวง 2-3 ปทผานมา และ 2) อตสาหกรรมทใชแรงงานเขมขนยงคงเลอกทจะใชแรงงานตางดาวไรทกษะ มากกวาจะปรบเปลยนธรกจไปใชเครองจกร หรอปรบเปลยนไปสอตสาหกรรม ทมความซบซอนหรอมมลคาเพม (Value Added) สงขน ทงหมดลวน 1

สงผลกระทบตอการขยายตวของผลตภาพแรงงานของไทยเปนอยางมาก

ธนาคารแหงประเทศไทย, รายงานนโยบายการเงน, กรกฎาคม 2556, หนา 38-39.1

04

ผลตภาพแรงงาน SME เทยบกบวสาหกจขนาดใหญ (บาท/คน/ป)

ภาพรวม

2,228,019

496,236

SMELE และอนๆ

ภาคการผลต ภาคการคา ภาคบรการ

1,873,812

1,499,555

2,029,106

457,532439,237505,748

SMELE และอนๆ

“.. โดยเฉลยแลว ผลตภาพแรงงานของ SME ยงหาง จากวสาหกจขนาดใหญถง 4 เทาตว ทงในภาคการผลต การคา และการบรการ ..”

SME ไทยยงพงพาตลาดสงออกเกา ไมมองหาโอกาสใหม

จากขอมลในป 2557 พบวา SME ไทยพงพงตลาดตางประเทศอยพอสมควร โดยมสดสวนมลคาการสงออกของ SME ตอผลตภณฑมวลรวมของ SME อยทรอยละ 36.8 เชนเดยวกบการสงออกโดยตรงของ SME ซงมมลคา 1,917,817 ลานบาท หรอคดเปนรอยละ 26.3 ของมลคาการสงออกรวมของประเทศ


05

จำนวน SME ทสงออก-นำเขา ป 2557

46,124 ราย

42,321 (91.8%)

3,803 (8.2%)

SME นำเขา

วสาหกจขนาดยอม วสาหกจขนาดกลาง

24,543 ราย

2,874 (11.7%)

21,669 (88.3%)

SME สงออก

“.. SME ไทยยงยดตดกบการพงพาตลาด คคาหลกๆ ในระบบเศรษฐกจโลกเพยงไมกประเทศ อาท จน ญปน และสหรฐอเมรกา โดย ไมพยายามมองหาลทางและโอกาสในประเทศอนๆ ..”

สดสวนการสงออก SME ตอการสงออกรวมและตอ SME GDP (รอยละ)

2553 2554 2555 2556 2557

27.3 29.3 29.225.7 26.3

39.044.4 42.2

34.6 36.8

SME Export / SME GDP SME Export / Total Export

หากมองในแงจำนวนผประกอบการสงออก-นำเขา จะเหนวา ม SME เพยงสวนนอยเทานนทสามารถกาวเขาสการแขงขนในตลาดตางประเทศได โดยใน ป 2557 มจำนวน SME ทสงออกอยท 24,543 ราย ซงไมถงรอยละ 1 2

ของจำนวน SME ทงหมด

ในขณะท มจำนวน SME ทเปนผนำเขา 46,124 ราย โดยนำเขา 2,224,030.7 ลานบาท หรอคดเปนรอยละ 30.1 ของมลคาการนำเขาทงหมด สงผลใหเกดการขาดดลการคาในสวนของ SME จำนวน 306,213.6 ลานบาท ในป 2557

เหนไดชดวา SME ไทย ยงคงพงพาการคาขายภายในประเทศเปนสวนใหญ มผประกอบการเพยงไมกหมนรายเทานนทมศกยภาพสำหรบตลาดตางประเทศ นอกจากน ยงพบวา SME ไทยยงยดตดกบการพงพาตลาดคคาหลกๆ ในระบบเศรษฐกจโลกเพยงไมกประเทศ อาท อาเซยน จน ญปน และสหรฐอเมรกา โดยยงไมสามารถเขาถงโอกาสในตลาดสงออกใหมๆ ไดมากนก ในระยะยาวอาจสงผลกระทบอยางมากหากประเทศคคาเหลานนประสบปญหาการชะลอตว ทางเศรษฐกจ

SME ไทยสงออกแตสนคาขนพนฐานทใครๆ กผลตได

จากขอมลป 2557 SME ไทยสงออกเปนมลคา 1,917,817.1 ลานบาท ขยายตวรอยละ 8.3 เมอเทยบกบป 2556 ทสงออกได 1,771,464.2 ลานบาท ทงน ตลาดหลกทสำคญของ SME ไทย ยงคงเปนคคาอยางประเทศอาเซยน จน ญปน และสหรฐอเมรกา ซงมสดสวนการสงออกอยทรอยละ 26.9 รอยละ 12.2 รอยละ 9.6 และรอยละ 7.8 ตามลำดบ และเมอเทยบกบป 2556 พบวา มลคาการสงออกของ SME ไทยเตบโตอยางมากในทกตลาดคคาสำคญขางตน โดยตลาดอาเซยนขยายตวรอยละ 5.0 ตลาดจนขยายตวรอยละ 10.8 ตลาดญปนขยายตวรอยละ 8.0 และตลาดสหรฐอเมรกาเตบโตกวารอยละ 10.5

สำหรบสนคาสงออก 5 อนดบแรกของ SME ไทย ไดแก 1) อญมณและ เครองประดบ 2) พลาสตกและผลตภณฑพลาสตก 3) เครองจกร คอมพวเตอร และอปกรณ 4) อปกรณไฟฟาและสวนประกอบ และ 5) ยานยนตและ สวนประกอบ

เฉพาะ SME ทเปนผสงออกโดยตรง และเกอบทงหมดจดทะเบยนนตบคคล2

06

“.. SME ไทยรอยละ 90 ยงดำเนนธรกจอย ในประเทศ โดยไมมตลาดหรอลกคาในตางประเทศ

ในขณะท SME ทมลกคาในตางประเทศอยบาง กจะมกลมลกคาในสดสวนทนอยมาก ..”

การสำรวจขอมล SME ภายใตโครงการ จดทำขอมลเชงเปรยบเทยบเพอการ พฒนา ประจำป 2558 (Global Entrepreneurship Monitor: GEM)

จะเหนวา สนคาท SME ไทยสงออกหลกๆ นน อยในกลมสนคาพนฐาน (Non-Fuel Primary Commodities) และกลมทใชทกษะและเทคโนโลยในระดบกลาง (Medium Skill & Technology Intensive) โดยมสดสวนรอยละ 34.3 และ 18.9 ตามลำดบ แสดงใหเหนวา ในเชงโครงสรางสงออกแลว SME ยง ไมสามารถยกระดบสนคาสงออกใหเปนสนคาประเภททมมลคาเพมสงได ยงคงเปนการสงออกสนคาขนพนฐานทประเทศหลายๆ ประเทศผลตได สงผลให SME ไมสามารถสรางรายไดจากการสงออกไดมากนก

หมายเหต: * รายการสนคาตามพกด Harmonized System สามารถจำแนกเปนกลมตามระดบความเขมขนของปจจยการผลต (Level of Factor Intensity) ตามเกณฑของ UNCTAD ไดทงหมด 7 กลม ดงน

‣ Non-Fuel Primary Commodities ไดแก แปง ขาว นำตาล นำยางธรรมชาต ยางแผนรมควน สตวนำแชงแขง และมนสำปะหลง เปนตน

‣ Mineral Fuels เชน อญมณและเครองประดบ แปรงสฟน เทยนไข ดนสอ

‣ Resource-Intensive Manufactures เชน ซเมนต สงทอ เฟอรนเจอร อญมณและเครองประดบ กระดาษ

‣ Low Skill & Technology Intensive Manufactures อาท เหลก อปกรณกอสราง รถจกรยาน รถจกรยานยนต เครองยนต

‣ Medium Skill & Technology Intensive Manufactures อาท ยานยนตและชนสวน อปกรณไฟฟา มอเตอรไฟฟา ผลตภณฑจากพลาสตก และผลตภณฑจากยาง

‣ High Skill & Technology Intensive Manufactures เชน เมดพลาสตก เคมภณฑ

‣ กลมอนๆ ทไมสามารถแยกประเภทได

ทมา: กรมศลกากร ประมวลผลโดยสำนกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

07

สงออก SME 1,917,817.1

26.3% ของสงออกรวม

สนคาสงออก 5 อนดบแรก

อญมณและเครองประดบ 261,552.7

พลาสตกและผลตภณฑพลาสตก 187,654.3

เครองจกร คอมพวเตอร และอปกรณ 140,707.8

อปกรณไฟฟา และสวนประกอบ 116,943.7

Medium Skill & Technology Intensive 18.9%High Skill & Technology Intensive 18.4%

Others 28.4%

Non-Fuel Primary

Commodities 34.3%

จำแนกตามความเขมขนของปจจยการผลต*

ยานยนต และสวนประกอบ 109,213.2

ตลาดสงออก 5 อนดบแรกของ SME ไทย

2557

(หนวย: ลานบาท)

สหรฐอเมรกา 148,606.0

7.8%

ASEAN 515,630.4

26.9%

จน 234,073.9

12.2%

ญปน 184,644.5 9.6%

ฮองกง 121,193.4 6.3%

ในสวนการนำเขา ป 2557 พบวา SME ไทยนำเขาสนคา 2,224,030.7 ลานบาท นอยกวาป 2556 ทนำเขามาประมาณ 2,387,806.5 ลานบาท รอยละ 6.9 โดยมตลาดนำเขาหลกจากประเทศจน ญปน อาเซยน และสหรฐอเมรกา ซงมสดสวนการนำเขาทรอยละ 27.9 รอยละ 14.8 รอยละ 13.0 และรอยละ 6.5 ตามลำดบ และเมอเทยบกบป 2556 จะพบวา มลคาการนำเขาของ SME ไทยหดตวเกอบทกตลาด มเพยงตลาดจนและอาเซยนเทานนทขยายตวทรอยละ 10.1 และรอยละ 4.7 ในขณะทตลาดญปนและสหรฐอเมรกาหดตวทรอยละ 1.6 และ 3.3 ตามลำดบ

สนคานำเขา 5 อนดบแรกของ SME ไทย ไดแก 1) อปกรณไฟฟาและสวนประกอบ 2) เครองจกร คอมพวเตอร และอปกรณ 3) อญมณและเครองประดบ 4) พลาสตกและผลตภณฑพลาสตก และ 5) เหลกและเหลกกลา

เมอดสนคาทนำเขาจากประเภทปจจยการผลตแลว เหนไดชดวา เกอบครงหนงของการนำเขาของ SME เปนการนำเขาวตถดบเพออตสาหกรรม รองลงมา คอ สนคาทน (Capital Goods) และสนคาเพอการอปโภคและบรโภค (Consumer Goods) ทรอยละ 31.4 และ 8.3 ตามลำดบ

หมายเหต: * รายการสนคานำเขาตามพกด Harmonized System สามารถแบงเปนกลมตามประเภทของปจจยการผลต (Level of Factor Intensity) ไดทงหมด 6 กลม ไดแก 1) สนคากลมทน ชนสวน และสวนประกอบตางๆ (Capital Goods) 2) สนคาเพอการบรโภค (Consumer Goods) แบงเปนสนคาในกลมอาหารและเครองดม และสนคาอปโภคอนๆ 3) เชอเพลง (Fuels & Lubricants) 4) วตถดบ (Raw Materials) แบงเปนวตถดบในกลมอาหารและเครองดม และวตถดบในอตสาหกรรมอนๆ 5) ขนสง (Transport) ไดแก อปกรณขนสง ชนสวน และสวนประกอบ และ 6) กลมอนๆ ทไมสามารถแยกประเภทได

ทมา: กรมศลกากร ประมวลผลโดยสำนกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

08

นำเขา SME 2,224,030.7

30.1% ของนำเขารวม

สนคานำเขา 5 อนดบแรก

อปกรณไฟฟา และสวนประกอบ 358,955.7

เครองจกร คอมพวเตอร และอปกรณ 326,319.0

อญมณและเครองประดบ 280,948.5

พลาสตกและผลตภณฑพลาสตก 109,899.3

วตถดบเพออตสาหกรรม 47.9%

สนคาทน 31.4%

สนคาอปโภคบรโภค 8.3%

สนคาอนๆ 12.4%

จำแนกตามความเขมขนของปจจยการผลต*

เหลกและเหลกกลา 103,198.2

ตลาดนำเขา 5 อนดบแรกของ SME ไทย

2557

(หนวย: ลานบาท)

สหรฐอเมรกา 144,319.7

6.5%

ASEAN 289,952.4

13.0%

จน 620,410.2

27.9%

ญปน 329,250.3 14.8%

สวตเซอรแลนด 108,909.2

4.9%

ทำไมตองทำแผนการสงเสรม SME ฉบบท 4

ประเทศไทยกบ “กบดกประเทศรายไดปานกลาง”

แมเศรษฐกจไทยมการพฒนาและเตบโตอยางตอเนองในชวงหลายทศวรรษทผานมา แตยงไมมากพอทจะฉดใหไทยหลดพนจาก “กบดกประเทศทมรายไดปานกลาง (Middle Income Trap)” เปนผลจากการพงพาธรกจขนาดใหญ การลงทนจากตางประเทศ และการสงออก บนพนฐานของความไดเปรยบดานทรพยากรธรรมชาต และทนดานแรงงานทมความสามารถและราคาถก เหนไดจากการทประเทศไทยถกจดอยในกลมประเทศทใชประสทธภาพเปนปจจยในการขบเคลอนเศรษฐกจ (Efficiency-Driven Economy) แสดงถงการเปนประเทศทใชกระบวนการผลตทมประสทธภาพและการผลตสนคาทไดคณภาพเปนจดแขงในการพฒนาประเทศ

อยางไรกด ภายใตภาวะการแขงขนในตลาดโลกททวความรนแรงมากขน ประเทศทยงใชประสทธภาพเปนปจจยในการขบเคลอนเศรษฐกจ (Efficiency-Driven Economy) และผลตสนคาแบบเนนปรมาณ (Mass Production) จะตองเผชญกบการแขงขนดานราคาและการลดตนทนการผลตในดานตางๆ เพอใหสามารถอยรอดในตลาด ทายทสด หากประเทศไมสามารถหลดจากวงจรธรกจแบบเดมๆ ได ประเทศกจะสญเสยทรพยากรในประเทศอยางมหาศาล ทงทรพยากรธรรมชาต แรงงาน เงนทน และเวลา โดยไมไดผลประโยชน ทางเศรษฐกจทคมคาคนกลบมาจากการแขงขนในลกษณะน

ทมา: The World Bank

09

2“.. OECD ระบวา หากไทยคงอตราการเตบโตในระดบเดมตอไป การจะกาวขนเปนประเทศทมรายไดสง ตองใชเวลาอก ไมนอยกวา 15 ป ..”

2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557

ไทยจนมาเลเซย

ญปน

เกาหลใต

GDP Per Capita (Current US$)

Upper-Middle Income

หนงในทางออกทมความสำคญจำเปนอยางยงตอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศใหหลดพนจาก “กบดกประเทศทมรายไดปานกลาง (Middle Income Trap)” คอ การเสรมสรางขดความสามารถทางนวตกรรมและการสรางความแขงแกรงใหกบวสาหกจในประเทศ โดยเฉพาะอยางยง SME ซงเปนวสาหกจสวนใหญของคนไทย ใหเปนแหลงสรางรายไดและสรางการจางงานทสำคญ ตลอดจนพยายามพฒนาใหเกดการใชนวตกรรมในการขบเคลอนเศรษฐกจ มากขน เพอกาวเขาสการเปนประเทศทใชนวตกรรมเปนปจจยในการขบเคลอนเศรษฐกจ (Innovation-Driven Economy) ในทสด

แมไทยจะมปจจยเออตอการทำธรกจ SME ทด แตกยงมอปสรรคและความทาทายอกมากรออย

จากการสมภาษณเชงลกผเชยวชาญในประเทศและผประกอบการ SME ดานศกยภาพของสงคมความเปนผประกอบการ SME ของไทย (ขอมลจากรายงาน Global Entrepreneurship Monitor (GEM) ป 2558) พบวา ไทยมปจจยเออตอการดำเนนธรกจ SME อยางมาก โดยเฉพาะในเรอง 1) การสนบสนนทางการเงน ททงองคกรภาครฐและธนาคารพาณชยใหความสำคญ 2) นโยบายภาครฐทยกระดบให SME เปนวาระแหงชาต พรอมทงเปดตวนโยบายสนบสนนตางๆ ทงนโยบายดานภาษและการเขาถงบรการภาครฐอนๆ และ 3) การเขาถงขอมลและเครอขายธรกจ ทงในเรองการจดเกบฐานขอมลธรกจและการสนบสนนการรวมกลมและการจบคทางธรกจ

นอกจากน ไทยยงมปจจยทเออตอการขยายธรกจ SME อกดวย เชน การเขาถงแหลงเงนทนทางเลอกนอกเหนอจากระบบสนเชอ การเปดกวางของโอกาสทางการตลาด ทงกำลงซอในตางจงหวดทสงขน การคาชายแดนทสะดวกขน และการเปดเสรทางการคากบประเทศตางๆ ตลอดจนการเขาถงขอมลธรกจและการสรางพนธมตรทางธรกจทเขมแขงมากขน

อยางไรกตาม ยงมอปสรรคและความทาทายอกมาก ทตองไดรบการแกไขและปรบปรง เพอใหการพฒนา SME ของไทยเปนไปอยางตอเนองและสามารถ ขบเคลอนเศรษฐกจไทยไดอยางแทจรง ไมวาจะเปน 1) การสนบสนนทางการเงน ทเงอนไขการอนมตยงขาดความยดหยน สงผลใหวสาหกจขนาดใหญไดเปรยบและมโอกาสในการเขาถงสนเชอไดมากกวา SME 2) สภาพการดำเนนธรกจ ทวสาหกจขนาดใหญมอทธพลตอการกำหนดตนทน ราคา และระบบ โลจสตกส รวมถงการขาดความรทจำเปนตอการดำเนนธรกจของ SME เอง และ 3) การขาดการบรณาการระหวางหนวยงานภาครฐ และความไมตอเนองของโครงการ ทงหมดลวนบนทอนความเชอมนของ SME ตอภาครฐและระบบเศรษฐกจโดยรวม เพราะ SME ไมเหนทางเตบโตไดมากกวาทเปนอย จากขอจำกดขางตน

010

“.. SME ไทย ยงคง เนนกลยทธการแขงขนดานตนทนและราคาเปนหลก โดยลดตนทนใหตำและขายใหถกเขาไว ไมมองการพฒนาสนคาและบรการ สรางมลคาเพม ผานนวตกรรมและ การสรางแบรนด / อตลกษณทชดเจนของตวเอง ..”

หมายเหต: * ขอมลจากผลการวจย 2 สวนหลก คอ 1) การสมภาษณเชงลกผเชยวชาญในประเทศ ใน 9 สาขาธรกจ จำนวน 36 ทาน และ 2) การวจยเชงสำรวจกบกลมผประกอบการ จำนวน 3,000 ตวอยางทวประเทศ

** ผประกอบการรายใหม หมายถง กลมผประกอบการทเรมตนธรกจมาในระยะตงแต 3 เดอนขนไป อยในชวงระยะตงไข ซงตองอาศยระยะเวลาในการสรางความเปนทรจก สรางฐานลกคา และสรางรายไดเพอหลอเลยงธรกจตนเองใหดำเนนตอไปได โดยม การดำเนนธรกจมากกวา 3 เดอน แตไมเกน 3.5 ป (42 เดอน)

*** ผททำธรกจอยแลว หมายถง กลมผประกอบการทดำเนนธรกจมามากกวา 3.5 ป (42 เดอน) ผประกอบการในกลมนสามารถผานพนชวงการกอตงธรกจใหมไดอยางสมบรณ และสามารถดำเนนธรกจไปไดอยางตอเนอง

ทมา: รายงาน Global Entrepreneurship Monitor (GEM) ป 2558 โดยสำนกงานสงเสรมวสาหกจ ขนาดกลางและขนาดยอม

011

ตางมมคด ชวตธรกจ SME *

วสาหกจขนาดยอม (Small Enterprise) วสาหกจขนาดกลาง (Medium Enterprise)

รอยละ 19.2 จดทะเบยนธรกจกบกรมพฒนาธรกจการคา รอยละ 44.6 จดทะเบยนธรกจกบกรมพฒนาธรกจการคา

รอยละ 38.1 มพนฐานสมาชกในครอบครว ทเคยเปนผรเรมธรกจหรอมธรกจสวนตว

รอยละ 60.0 มพนฐานสมาชกในครอบครว ทเคยเปนผรเรมธรกจหรอมธรกจสวนตว

มทศนคตทมองวา “การเปนผประกอบการ การกอตงธรกจใหม เปนทางเลอก ในการประกอบอาชพทคนสวนใหญปรารถนา (Good Career Choice)”

มทศนคตทมองวา “ในประเทศไทย มกจะไดรบทราบเรองราวเกยวกบ

ความสำเรจในการกอตงธรกจใหมตามสอตางๆ อยเสมอ (Media Attention)”

สวนใหญมการศกษาในระดบประถมและมธยมศกษาสวนใหญมการศกษาในระดบอดมศกษา

(ปรญญาตร / ปรญญาโท)

มเพยงรอยละ 12.8 ทใชอนเตอรเนตเพอขายสนคา หรอบรการสำหรบธรกจ

รอยละ 58.1 ใชอนเตอรเนตเพอขายสนคา หรอบรการสำหรบธรกจ

ผประกอบการรายใหม ** ผททำธรกจอยแลว ***

มเพยงรอยละ 19.0 ทนำเสนอสนคาหรอบรการ ทแปลกใหมและไมเคยมมากอนในตลาด

มเพยงรอยละ 13.0 ทนำเสนอสนคาหรอบรการ ทแปลกใหมและไมเคยมมากอนในตลาด

รอยละ 48.4 นยมขายสนคาหรอบรการทเหมอนกบ ธรกจอนในตลาด และมเพยงรอยละ 8.0 เทานน ทพยายามหลกเลยงการแขงขนในตลาดผานการหาลกคากลมใหมๆ

รอยละ 66.0 นยมขายสนคาหรอบรการทเหมอนกบ ธรกจอนในตลาด และมเพยงรอยละ 6.8 เทานน ทพยายามหลกเลยงการแขงขนในตลาดผานการหาลกคากลมใหมๆ

รอยละ 87.2 ยงคงนยมทำธรกจภายในประเทศและ ไมมการมงเนนตลาดตางประเทศแตอยางใด

รอยละ 90.3 ยงคงนยมทำธรกจภายในประเทศและ ไมมการมงเนนตลาดตางประเทศแตอยางใด

รอยละ 75.8 จดตงธรกจ เนองจากมองเหนโอกาสทด มากกวาแคเพราะจำเปน

รอยละ 58.9 จดตงธรกจ เนองจากมองเหนโอกาสทด มากกวาแคเพราะจำเปน

สวนใหญจดตงธรกจ เพอเพมพนรายได (รอยละ 54.0) มากกวาเพอการเปนอสระทางการเงน (รอยละ 37.5)

สวนใหญจดตงธรกจ เพอการเปนอสระทางการเงน (รอยละ 50.6) มากกวาเพอเพมพนรายได (รอยละ 33.1)

รอยละ 58.0 ยงคงอยในรปแบบกจการคนเดยว และรอยละ 42.0 ไมมแนวโนมจะจางงานในอนาคต

รอยละ 63.2 ยงคงอยในรปแบบกจการคนเดยว และรอยละ 57.6 ไมมแนวโนมจะจางงานในอนาคต

รอยละ 29.0 คาดหวงวารายไดหลกของธรกจ จะมาจาก การขายสนคาหรอบรการแกเพอน / ครอบครว

รอยละ 29.7 คาดหวงวารายไดหลกของธรกจ จะมาจาก การขายสนคาหรอบรการแกเพอน / ครอบครว

แหลงเงนทนเพอ SME แมมหลากหลาย แตเขาถงยาก

ถาไมมเงนเกบทงชวตหรอมรดกทครอบครวสรางไวให แหลงเงนทนหลกๆ ของ SME ในปจจบน กคอ “การกยมนอกระบบ” อาท ยมเพอน เพอนบาน หรอแมกระทงเจานายและเพอนรวมงาน เปนตน และ “การขอสนเชอ” ทงจากธนาคารพาณชย และสถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ

จากการสำรวจ SME ไทย ภายใตโครงการจดทำขอมลเชงเปรยบเทยบ เพอการพฒนา ประจำป 2558 (Global Entrepreneurship Monitor: GEM) พบวาแหลงเงนทนสำหรบผทกำลงจดตงธรกจสวนใหญ คอ ใชเงนออมของตนเอง รอยละ 59.3 รองลงมา คอ หยบยมจากสมาชกในครอบครว สนเชอธนาคารหรอสถาบนการเงน และกยมจากเพอน ทรอยละ 24.1 รอยละ 14.1 และรอยละ 2.5 ตามลำดบ

ในสวนของแหลงเงนทนในระบบ ทงจากธนาคารพาณชย และสถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ พบวา ทผานมา SME ยงเขาถงไดไมมากนก โดยในป 2557 สนเชอคงคางของธนาคารพาณชยทงระบบทใหกบ SME มจำนวนถง 4.4 ลานลานบาท คดเปนสดสวนสนเชอ SME ตอสนเชอคงคางรวม ทรอยละ 32.3 - 34.5 ในชวง 5 ปทผานมา

ทงน ปญหาสำคญทสงผลให SME ไมสามารถเขาถงแหลงเงนทนได เนองจากปจจยหลกๆ 3 สวน ไดแก 1) ปญหาจากผประกอบการ SME อาท ขาดหลกทรพยคำประกน มหลกประกนไมเพยงพอ ระบบบญชไมเปนมาตรฐาน หรอไมมประวตกบสถาบนการเงนมากอน 2) ปญหาของสถาบนการเงน เชน ขอจำกดดานเงนทน กฎระเบยบทขาดความยดหยน และ 3) ปญหาดานโครงสรางพนฐาน อาท ระบบพเลยง ทปรกษาดานการเงนทอยกระจดกระจาย ไมเปนระบบ และไมเพยงพอตอความตองการของ SME เปนตน

โดยปญหาเรอง “การขาดหลกทรพยคำประกน หรอมหลกประกนไมเพยงพอ” ถอเปนปญหาใหญของ SME ถงแมภาครฐเปดตวโครงการหรอมาตรการตางๆ เพอสงเสรมและแกไขปญหานมากมาย และชวยใหการคำประกนสนเชอของไทยขยายตวอยางมากในชวง 5 ปทผานมาแลวกตาม แตกยงไมเพยงพอตอความตองการของ SME ทมอยอกจำนวนมาก

สำหรบแหลงเงนทนในรปแบบอนๆ โดยเฉพาะประเภทเงนทน (Equity Financing) อาท การรวมลงทนของภาครฐ (Venture Capital) ซงมการจดตงกองทนรวมลงทนในกจการ SME (SME Private Equity Trust Fund) และการระดมทนสาธารณะ (Crowdfunding) เปนตน พบวา อยในชวงเรมตนของการดำเนนงานในประเทศไทย ยงไมแพรหลายในแวดวงธรกจ SME เทาทควร

012

“.. OECD ระบวา SME ไทยตองใช หลกทรพยคำประกนโดยเฉลยสงกวาวงเงนสนเชอธรกจ ทไดรบถง 5 เทา ..”

รายงาน Financing SMEs and Entrepreneurs 2015

“.. ในป 2557 สนเชอคงคางของธนาคารพาณชยทงระบบท ใหกบ SME มจำนวนถง 4.4 ลานลานบาท คดเปนสดสวนสนเชอ SME ตอสนเชอคงคางรวม ทรอยละ 32.2 - 34.5 ในชวง 5 ป ทผานมา ..”

ดงนน จงจำเปนอยางยงทจะตองสงเสรมใหแหลงเงนทนเหลาน มบทบาทมากขนในการสนบสนนการเตบโตของ SME โดยเฉพาะในระยะเรมตนธรกจ และ ในกลมผประกอบการทเปน Tech Startup และ Creative SME เชน ICT ธรกจสรางสรรค ดจทล ยา และเครองสำอาง เปนตน

ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย สำนกงานเศรษฐกจการคลง บรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมรายยอย (บสย.)

013

2553 2554 2555 2556 2557

4.44.23.63.32.9

สนเชอคงคางของธนาคารพาณชยทงระบบทใหกบ SME (ลานลานบาท)

2553 2554 2555 2556 2557

32.6

33.7

32.3

34.134.5

2553 2554 2555 2556 2557

2.63.4

5.05.8 6.1

สดสวนสนเชอธรกจ SME คงคางของธนาคารพาณชยตอสนเชอ คงคางรวม (%)

สดสวนมลคาการคำประกนสนเชอ SME (%)

สดสวนจำนวนบญชสนเชอ SME คงคางของธนาคารพาณชยและสถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ (ราย)

201,061

4,438,796

ธนาคารพาณชย สถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ

2557

สดสวนมลคาสนเชอ SME คงคางของธนาคารพาณชยและสถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ (ลานบาท)

188,333

1,185,236

2557

เทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรค เรองสำคญสำหรบอนาคต SME ไทย

อกหนงปจจยททำให SME ไทยไมสามารถแขงขนกบตางประเทศได คอ ปญหาการสรางมลคาเพมใหกบสนคาและบรการ และปญหาการเพมประสทธภาพ ในการดำเนนธรกจ ซงสามารถทำไดโดยการสงเสรมให SME มนวตกรรม มการใชเทคโนโลยและเทคโนโลยสารสนเทศในระดบทสงขน

จากการสำรวจ SME ไทย ภายใตโครงการจดทำขอมลเชงเปรยบเทยบเพอ การพฒนา ประจำป 2558 (Global Entrepreneurship Monitor: GEM) โดย มหาวทยาลยกรงเทพ รวมกบ สสว. พบวา SME กวารอยละ 90 จำหนายสนคาหรอใหบรการในรปแบบเดมๆ ทเคยมอยแลวในตลาด มเพยงสวนนอยเทานน ทนำเสนอสนคาหรอบรการทไมเคยมมากอนหรอมนวตกรรมของผลตภณฑและบรการ และม SME มากกวาครงหนงทใชเทคโนโลยหรอกระบวนการผลตท เกากวา 5 ป

014

ผลการศกษาขอมลเชงเปรยบเทยบเพอพฒนา GEM ดานวจยและพฒนาและนวตกรรม

SME ไทย มงเนนทนวตกรรมดานใด ?

SME ไทยจากกลมตวอยาง จดสรรปนสวนเงนลงทน เพอพฒนานวตกรรมของตวเองมากนอยแคไหน ?

29.8%34.6%35.6%22.4%

33.2%44.4%

วสาหกจขนาดกลาง วสาหกจขนาดยอม

เมอ SME ไทย ไดเงนลงทนแลว นำเงนไปพฒนานวตกรรมในสนคา / บรการ / กระบวนการผลต ?

21.4%

78.6%

ใชเลย! ลงทนนวตกรรมใหมแนนอน ลงทนอยางอนดกวา

69.5%

30.5%

74.8%

25.2%

พฒนานวตกรรมในสนคาทเปน สงใหม ไมคนเคย

พฒนานวตกรรมในบรการทเปน สงใหม ไมคนเคย

พฒนานวตกรรมในกระบวนการผลตทเปนสงใหม ไมคนเคย

พฒนานวตกรรมใหมๆ ใหสนคา / บรการแลว ผลตอบรบจากลกคาเปนอยางไร ?

ไมเคยเหน/ใชบรการนวตกรรม แบบนมากอน

เคยเหน/ใช บรการนวตกรรม แบบนมาบาง

เหน/ใชมาเยอะแลว ไมเหนจะเปนสนคา/ บรการใหมเลย

19.0% 40.6% 40.3%

เนนนวตกรรม ทเกยวกบผลตภณฑ

เนนนวตกรรม ทเกยวกบ บรการ

เนนนวตกรรม ทเกยวกบ

กระบวนการผลต

วสาหกจขนาดกลาง วสาหกจขนาดยอม

เนนนวตกรรม ทเกยวกบผลตภณฑ

เนนนวตกรรม ทเกยวกบ บรการ

เนนนวตกรรม ทเกยวกบ

กระบวนการผลต

ขอมลการสำรวจประชากร ดวยวธสมตวอยางอยางเปนระบบ จำนวน 2,600 ตวอยาง และวธสมแบบเฉพาะเจาะจง เฉพาะวสาหกจขนาดกลางเทานน จำนวน 400 ตวอยาง

80.3%79.2%

30.2%33.8% 30.2%23.9%

นอกจากน รายงาน The Global Innovation Index 2015 ยงจดใหประเทศไทยอยในอนดบท 55 จากจำนวนทงสน 141 ประเทศ ในเรองความพรอมและศกยภาพดานนวตกรรม ยงเมอเทยบกบประเทศในแถบเอเซยอยางมาเลเซย (อนดบท 32) สงคโปร (อนดบท 7) และเกาหลใต (อนดบท 14) ยงสะทอนใหเหนถงระดบการมนวตกรรมและการใชเทคโนโลยของ SME ไทย วาอยในระดบทตำมาก

ไมเพยงเทาน จากการจดอนดบความสามารถในการแขงขนของนานาประเทศ ตางยนยนถงจดออนในเรองความสามารถดานเทคโนโลยและนวตกรรมของไทย โดยรายงาน The Global Competitiveness Report 2015-2016 จดอนดบของไทยในเรองความพรอมดานเทคโนโลย (Technological Readiness) อยอนดบท 58 และอนดบในเรองนวตกรรม (Innovation) อยในอนดบท 57 จากจำนวนทงหมด 140 ประเทศ ในขณะทรายงาน World Competitiveness Yearbook 2014 ซงวดระดบความสามารถในการแขงขนของประเทศตางๆ ทมศกยภาพทงสน 60 ประเทศ จดใหไทยอยอนดบท 46 ดานโครงสรางพนฐานทางวทยาศาสตร และอนดบท 41 ในดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลย

015

Institutions

Knowledge & Technology

Outputs

Market Sophistication

Human Capital & Research

Infrastructures

Business Sophistication

Creative Outputs

The Global Innovation Index 2015

ไทย มาเลเซย สงคโปร เกาหลใต

ดงนน อาจสรปไดวาการเพมขดความสามารถของ SME ในประเทศไทย ยงมอปสรรคอยมาก โดยเฉพาะการนำวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม มาใชในการเพมผลตภาพและมลคาของสนคาและบรการ เพราะ SME ยงคงพยายามแขงขนดวยความไดเปรยบดานแรงงาน วตถดบ และประสทธภาพในการผลตเปนหลก ทำใหตองเผชญการแขงขนกบประเทศคแขงทมตนทนตำกวาและมการพฒนาไลหลงมาอยางตอเนอง

กลาวอกนยหนง คอ SME ยงไมตระหนกถงความสำคญของนวตกรรมวามสวนชวยใหธรกจแขงขนไดในระยะยาว SME ทมความตระหนกและสนใจอยบาง กขาดกำลงเงนลงทนและขาดองคความร รวมไปถงปญหาทภาครฐยงไมสามารถสรางกลไกทชวยใหงานวจยและพฒนาตางๆ ทหนวยงานวจยภาครฐหรอสถาบนการศกษาจดทำขน ถกนำไปประยกตใช สนบสนน หรอตอยอดการพฒนาใน เชงพาณชย หรอแกไขปญหาใหกบ SME ไดอยางมประสทธภาพเทาทควร

016

The Global Competitiveness Report 2015-2016

ไทย กลมประเทศกำลงพฒนาในเอเซย กลมประเทศพฒนาแลว

Institutions

Infrastructure

Macroeconomic environment

Health and primary education

Higher education and training

Labor market efficiency

Market size

Goods market efficiency

Innovation

Business sophistication

Financial market development

Technological readiness

“.. SME ยงไมตระหนกถงความสำคญของนวตกรรม วามสวนชวยใหแขงขนไดในระยะยาว

สวน SME ทสนใจอยบางกขาดกำลงเงน และขาดองคความร

ในขณะทภาครฐยง ไมสามารถสรางกลไก ทชวยใหงานวจยและพฒนาไปประยกตใช ในเชงพาณชยได เทาทควร ..”

สภาพแวดลอมทางธรกจ สะทอนอปสรรค SME ไทย

สำหรบสภาพแวดลอมในการประกอบธรกจโดยรวมนน ใชขอมลจากรายงานการประเมนและจดอนดบทองคการระหวางประเทศตางๆ จดทำไว เพอพจารณาวาประเทศไทยมความพรอมในเชงธรกจมากนอยเพยงใด มดานใด ทตองเสรมสรางใหแขงแรงมากขน และดานใดทตองไดรบการปรบปรงแกไข โดยเปรยบเทยบระดบความกาวหนากบประเทศอนๆ ในภมภาคเอเซย ดงน

ทมา: The World Bank

จากขอมล Ease of Doing Business 2015 ซงประเมนสภาพแวดลอมการประกอบธรกจในแตละระดบการเตบโต พบวา เมอประเมนระดบความสะดวกในการประกอบธรกจในทกดานแลว ประเทศไทยถกจดอยในลำดบท 26 จากจำนวนทงหมด 189 ประเทศ โดยมประเดนสำคญทจำเปนตองเรงปรบปรงแกไข เพอใหการดำเนนธรกจมความสะดวกและมประสทธภาพมากขน ไดแก การเขาถงสนเชอ (ไทยอยลำดบท 89) การจายภาษ (ไทยอยลำดบท 62) สะทอนใหเหนวา SME ไทยยงคงมภาระคาใชจายและเวลาทตองใชมากกวา ผประกอบการ SME ในประเทศอน ในการทจะปฏบตตามกฎระเบยบของรฐ การทำธรกรรม ตลอดจนการเขาถงบรการตางๆ

017

Starting a business

Protecting minority investors

Trading cross

borders

Getting credit

Registration property

Getting electricity

Dealing with construction permits

Resolving insolvency

Enforcing contracts

Paying taxes

Ease of Doing Business 2015


018

Global Entrepreneurship Index 2015

Opportunity Perception

Human Capital

Process Innovation

Technology Absorption

Opportunity Startup

Networking

Startup skillsRisk Capital

High growth

Competition

Risk acceptance

Cultural Support

Internationalisation

Product Innovation

Global Competitiveness Report 2015-2016

Institutions

Labor Market Efficiency

Market Size

Goods Market Efficiency

Health and Primary Education

InfrastructureInnovation

Business Sophistication

Financial Market Development

Macroeconomic Environment

Higher Education and Training

Technological Readiness


สำหรบรายงาน Global Entrepreneurship Index 2015 (GEI) ซงประเมนสภาพแวดลอมการประกอบธรกจรวม 14 ดาน ไทยถกจดอยอนดบท 68 จากจำนวนทงสน 130 ประเทศ และมคะแนนตำกวามาเลเซย สงคโปร และเกาหลใต เกอบทกดาน โดยเฉพาะเรอง Internationalisation และ Technology Absorption นน ถอวาไทยมคะแนนโดยเปรยบเทยบตำทสด

ในขณะท รายงาน The Global Competitiveness Report 2015-2016 โดย World Economic Forum ซงประเมนระดบความสามารถในการแขงขนของประเทศ กจดอนดบประเทศไทยอยในอนดบท 32 จากจำนวนทงสน 140 ประเทศ โดยพบวา ไทยมคะแนนตำมากในหลายๆ ดาน อาท Innovation และ Technological Readiness เปนตน ซงไทยถกจดอยในอนดบท 57 และ 58 ตามลำดบ รวมถงประสทธภาพในตลาดแรงงาน (Labor Market Efficiency) ซงไทยถกจดอยในอนดบท 67

ทายทสด รายงาน ASEAN SME Policy Index 2014 ซงประเมนระดบการพฒนาดานนโยบายสงเสรม SME ของ 10 ประเทศอาเซยน โดยประเมนระดบการพฒนานโยบายทสำคญ 8 ดาน (58 ตวชวด) รวมถงการนำนโนบายไปใช ในทางปฏบต พบวา ไทยยงมชองวางในการพฒนาเกอบทกดาน โดยในเรองการ สงเสรมความร หรอ การศกษาดานการประกอบการ (Promotion of Entrepreneurial Education) เปนดานทประเทศไทยมคะแนนตำทสดเมอเทยบกบดานอนๆ และยงมคะแนนตำกวาคะแนนเฉลยของทงภมภาคอกดวย

019

ASEAN SME Policy Index 2014Institutional Framework

Technology and Technology Transfer

Promotion of Entrepreneurial

Education

Cheaper & Faster Startup and Better Legislation & Regulations

Access to Support Services

More Effective Representation of Small Enterprises’

Interests

Access to Finance

Int’l Market Expansion

ไทย มาเลเซย สงคโปร อนโดนเซย

ประเมนอนาคต SME ไทย ผานมมมองแบบ SWOT

จากการประเมนสถานการณ SME และการวเคราะห SWOT Ananlysis พบวา SME ไทยมเรองใหตองขบคด เพอการพฒนาและปรบปรงอกมากมาย ดงน

จดแขงทตองเสรม (Strengths)

‣ มความยดหยน คลองตว ปรบตวไดดตามสภาพแวดลอมทางธรกจ

‣ มความคดสรางสรรค และองคความรเฉพาะดาน ใชเงนทนไมสงนก ทำใหเขาสธรกจไดงาย

‣ ผลตสนคาและบรการทตอบสนองความตองการของกลมลกคาเปาหมายและลกคาเฉพาะกลม (Niche Market) ไดอยางรวดเรวมประสทธภาพ ดวยตนทนทตำกวา และคลองตวกวาธรกจขนาดใหญ

จดออนทตองกำจด (Weaknesses)

‣ ขาดทกษะพนฐานของความเปนผประกอบการ (Entrepreneurship) และขาดความรเบองตนทเพยงพอตอการทำธรกจ ทำใหประสบปญหา ในชวงเรมตนธรกจไดงาย

‣ ขาดการนำเทคโนโลยและนวตกรรมมาใชในการดำเนนธรกจ เนนการใชแรงงานเปนปจจยการผลตหลก สงผลใหผลตภาพแรงงานตำ สนคา/บรการไมมมลคาเพม ไมมศกยภาพเพยงพอตอการแขงขนในตลาดโลก

‣ ขาดความสามารถในการประกอบธรกจระหวางประเทศ ทงในการทำตลาดตางประเทศ การเจรจาธรกจทเปนสากล สวนหนงมาจากขอจำกดดานภาษา และขาดขอมลการตลาดเชงลก

‣ ดำเนนธรกจแบบครอบครว ขาดมาตรฐานการบรหารจดการธรกจทมมาตรฐานและเปนระบบ ทำใหการประกอบการไมมประสทธภาพ สงผลตอการเตบโตของ SME ในระยะยาว

‣ สวนใหญเปนธรกจแบบ “เจาของรายเดยว” ไมมการจางงาน หรอจางงานนอย ทำใหเจาของธรกจไมมเวลาเพยงพอในการพฒนากจการ หรอศกษากฎระเบยบตางๆ ทเกยวของกบธรกจของตวเอง

‣ สวนใหญทำธรกจโดยลำพง ขาดการสรางพนธมตรทางธรกจ ขาดการ รวมกลมทเขมแขง หรอไมไดเปนสมาชกของกลม ชมรม หรอสมาคมการคา

020

โอกาสทตองควา (Opportunities)

‣ รปแบบการประกอบธรกจ โดยเฉพาะภาคการผลต ทกระบวนการทางธรกจมงไปสการดำเนนงานในรปแบบหวงโซอปทาน (Supply Chain) กนมากขน มการขยายหวงโซอปทานออกไปในระดบภมภาคและระดบโลก สรางโอกาสให SME ทเปนผผลตหรอผใหบรการ ทสามารถเชาส หวงโซอปทานได กสามารถเตบโตได

‣ การรวมกลมทางเศรษฐกจและการเชอมโยงทางเศรษฐกจของประเทศตางๆ มระดบการเชอมโยงกนมากขน ทำให SME มโอกาสในการทำธรกจทหลากหลายและกวางไกลมากขน

‣ การเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศเพอนบาน ชวยขยายโอกาสทางการคาและการลงทนใหกบ SME รวมถงชวยขยายฐานตลาดใหกวางขนดวย

‣ ความกาวหนาทางเทคโนโลยสารสนเทศสนบสนนใหการรบรขอมล ขาวสาร และความรตางๆ เปนไปไดอยางรวดเรว เปนชองทางการตลาดสำหรบ SME ทมประสทธภาพ เพราะสามารถเขาถงลกคาไดทวโลก

‣ รฐบาลใหความสำคญกบการสงเสรมและพฒนา SME โดยยกใหเปนวาระแหงชาต ททกหนวยงานตองใหความสำคญเปนลำดบตนๆ

‣ แนวโนมและกระแสใหมๆ ในสงคมโลก เชน สงคมผสงวย การขยายตวของสงคมเมองและคนชนกลาง ความตนตวดานสขภาพและสงแวดลอม บทบาทสตรทเพมขน ตลอดจนรปแบบการใชชวตและสงคมในยคดจทล ลวนแลวแตสรางโอกาสใหมๆ ในการทำธรกจของ SME เพอตอบสนองความตองการเฉพาะกลมลกคาไดมากขน

‣ ธรกจออนไลน (E-Commerce) และธรกจบนอปกรณพกพา (M-Commerce) มบทบาทมากขนตอการเตบโตของธรกจในอนาคต โดยเฉพาะกลม SME เพราะถอเปนชองทางการตลาดทตนทนนอยทสด และมประสทธภาพทสดในโลกยคดจทล

‣ แนวโนมของ “Disruptive Technologies” หรอเทคโนโลยทพลกโครงสรางธรกจ อตสาหกรรม สงคม และพฤตกรรมผบรโภค เขามามบทบาทมากขนในระบบเศรษฐกจ อาท อปกรณฟงเพลง iPod และ รานคา App Store ของบรษท Apple ททำใหอตสาหกรรมเพลงทวโลกเปลยนโฉมไปโดยสนเชง เปนตน

021

อปสรรคททาทาย (Threats)

‣ เศรษฐกจโลกทมความผนผวนและการชะลอตวทางเศรษฐกจของประเทศมหาอำนาจ สงผลตอการสงออกโดยรวมและของ SME โดยตรง

‣ การเปดเสรทางการคา-การลงทนในสนคาและบรการตางๆ ทำใหธรกจ ในประเทศเผชญกบการแขงขนทรนแรงมากขนจากธรกจตางชาตทเขามาทำธรกจในประเทศไทย

‣ การเขาสสงคมผสงอาย (Aging Society) ของไทย นำไปสปญหาทงเรองการขาดแคลนแรงงานททวความรนแรงมากขน และตนทนคาแรงทจะเพมสงขนในอนาคตอยางหลกเลยงไมได

‣ กฎระเบยบและวธการใหบรการของภาครฐในบางเรอง ยงเปนภาระสำหรบ SME เนองจากใชเวลามากเกนไป หรอมคาใชจายสงเกนไป

022

ผลการสงเสรม SME ทผานมา กบความทาทายของแผนฯ ฉบบท 4

หลงจาก สำนกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม หรอ สสว. จดตงขน เมอป พ.ศ. 2544 ตามพระราชบญญตสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม พ.ศ. 2543 หนงในภารกจทสำคญของสำนกงานฯ คอ การกำหนดทศทาง นโยบาย และแผนการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ตลอดจนเปนหนวยงานหลกในการประสานและจดทำแผนปฏบตการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม รวมกบสวนราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ และองคการเอกชนทเกยวของ เพอใหการสงเสรม ชวยเหลอ สนบสนนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม หรอ SME เปนไปอยาง มเอกภาพ และเปนไปในทศทางเดยวกบกรอบการพฒนาประเทศของรฐบาลในชวงนนๆ

ทผานมา ประเทศไทยใชแผนการสงเสรมฯ มาแลว 3 ฉบบ โดยแตละฉบบ มวตถประสงคและกรอบแนวคดทสอดรบกบสถานการณเศรษฐกจและสงคมในแตละชวง ดงตอไปน

แผนการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ฉบบท 1 (พ.ศ. 2545-2549)

จดทำขนเพอแกไขผลกระทบทเกดจากปญหาวกฤตทางเศรษฐกจ “ตมยำกง” โดยมงเนนการสรางความเขมแขงทางการเงน ฟนฟและสรางโอกาสทางการตลาดให SME ควบคไปกบการสรางความเขมแขงของ SME ในเชงโครงสราง เนนการปรบปรงโครงสรางพนฐานและบรการภาครฐใหมความพรอมและ ทวถง ลดปญหาและอปสรรคในการประกอบธรกจ รวมถงเสรมสราง SME ใหเตบโตอยางยงยน ผานการยกระดบขดความสามารถในการแขงขน การพฒนาทกษะฝมอแรงงาน การสงเสรมเทคโนโลย การวจยพฒนาและ สรางนวตกรรม และการสงเสรมการเชอมโยงและรวมกลมวสาหกจ (Cluster)

อยางไรกด จากขอจำกดดานงบประมาณและความคลองตวในการเบกจาย ขอจำกดดานบคลากรภาครฐ และระบบบรหารจดการสงเสรมทยงไมเปนเอกภาพ ทำใหการสงเสรมในมตตางๆ แกผประกอบการ SME ซงมเปนจำนวนมากและอยกระจดกระจายทวประเทศ ไมสามารถตอบสนองไดอยางเพยงพอและทวถง สงผลใหการสงเสรม SME ยงไมบรรลเปาหมายตามทตงไวทงหมด

023

ผลการสงเสรม SME ตามเปาหมายของแผนการสงเสรมฯ ฉบบท 1

ทมา: แผนการสงเสรม SME ฉบบท 2 (พ.ศ. 2550-2554) โดย สสว.


เปนแผนยทธศาสตรทจดทำขนเพอเนนสงเสรม SME ใหเตบโตและพฒนา ใน 2 แนวทาง ทงการเตบโตเชงคณภาพ ผานการพฒนาขดความสามารถทางนวตกรรมและการเพมผลตภาพ ควบคไปกบการสงเสรมให SME เตบโต ในเชงขนาด โดยพฒนาจากธรกจขนาดเลกเปนขนาดยอม ขนาดกลาง และขยายตวเปนวสาหกจขนาดใหญในทสด ซงยงคงใหความสำคญกบการพฒนาและยกระดบทกษะแรงงาน องคความร เทคโนโลย นวตกรรม และผลตภาพนอกจากน ยงตองตอยอดประเดนทตอเนองมาจากแผนการสงเสรมฯ ฉบบท 1 อาท การพฒนาสภาพแวดลอม สงอำนวยความสะดวก และโครงสรางพนฐานทเออตอการทำธรกจของ SME รวมถงการสนบสนนการปรบตวของ SME ไปสกจการทใชฐานความร (Knowledge-based Business)


หมายเหต: a แสดงถงคาเฉลยในชวงป 2550-2553 ทมา: แผนการสงเสรม SME ฉบบท 3 (พ.ศ. 2555-2559) โดย สสว.

024

ตวชวด เปาหมาย ผลการดำเนนงาน

สดสวน SME GDP ตอ GDP ของประเทศ (รอยละ; ในป 2549) 50.0 38.9

การจางงานของ SME (คน/ป) 180,000 410,244

การเตบโตของผลตภาพแรงงาน SME (รอยละ/ป) 2.5 4.4

การเตบโตของมลคาการสงออก SME (รอยละ/ป) 6.0 9.3

สดสวนการจดทะเบยนของ SME (รอยละ/ป) 72 24

ผเรมตนธรกจใหม (ราย/ป) 50,000 44,551

กลมอาชพทสามารถดำเนนการขนธรกจไดในป 2549 (กลม) 6,300 8,010

ตวชวด เปาหมาย ผลการดำเนนงาน

สดสวน GDP SME ตอ GDP ของประเทศ (รอยละ; ในป 2554) 42.0 37.1

การเตบโตของมลคาการสงออก SME ไมนอยกวาสงออกรวม (รอยละ/ป) 7.6a 5.0a

การเตบโตของผลตภาพการผลตโดยรวม (รอยละ/ป) 3.0 0.04a

การเตบโตของผลตภาพแรงงาน (รอยละ/ป) 5.0 -0.01a

สำหรบผลการสงเสรม SME ของภาครฐ ตามเปาหมายของแผนการสงเสรมฯ ฉบบท 2 ยงคงไมบรรลเปาหมายทวางไวได จากปจจยหลากหลายไมวาจะเปนขอจำกดดานขอมลการประกอบธรกจ การขาดการบรณาการการทำงานรวมกนระหวางภาครฐและเอกชนทเกยวของ และการสงเสรมทมงเนนเพยงภาคการผลตมากเกนไป


แผนการสงเสรมฯ ฉบบท 3 ใหความสำคญกบการกาวเขาสความเปนสากลของ SME เนนการแกไขปญหาทงภายในและภายนอกของ SME ทยงคงมอยจากการพฒนาทผานมา รวมถงดำเนนการในประเดนสำคญตอเนองมาจากแผนการสงเสรมฯ ทง 2 ฉบบ ยงไปกวานน ยงนำเสนอแนวทางการบรรเทาผลกระทบและรองรบเหตการณตางๆ ทเกดขน ไมวาจะเปน วกฤตทางการเงนของโลก (Hamburger Crisis) เหตการณความไมสงบทางการเมอง สถานการณฉกเฉนตางๆ ตลอดจนการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) และการเปดเสรทางการคา นอกจากน ยงเนนการสรางเศรษฐกจฐานความรและความคดสรางสรรค การยกระดบผลตภาพและประสทธภาพ การเสรมสรางโครงสรางพนฐาน รวมถงเชอมโยงยทธศาสตรของกระทรวงตางๆ ทเกยวของ และแผนระดบกลมจงหวด เพ อใหเกดการบรณาการในเชงนโยบาย เพอประโยชนสงสดตอ SME

อยางไรกตาม แมการสงเสรม SME ของภาครฐจะไดรบงบประมาณตอเนอง แตกยงคงไมสามารถทำใหบรรลเปาหมายได เนองจากขาดการบรณาการ การทำงานรวมกนระหวางภาครฐและเอกชนทเกยวของ มการดำเนนโครงการซำซอน และจากปจจยอนๆ ทงสถานการณเศรษฐกจโลกทชะลอตว และสถานการณทางการเมองภายประเทศ ทงหมดลวนแลวแตสงผลตอการพฒนาและสงเสรม SME ในภาพรวม

025


หมายเหต: * ป 2557 เปนการดำเนนงานถงเดอนสงหาคม เทานน ทมา: มลนธสถาบนวจยนโยบายเศรษฐกจการคลง

026

ตวชวด เปาหมายผลการดำเนนงาน

2555 2556 2557* รวม

SME จดทะเบยนนตบคคลเพมขน (ราย; ในป 2559)

250,000 63,845 67,301 35,058 166,204

SME สาขาเปาหมายไดรบการพฒนา ขดความสามารถในการแขงขนในเชงลก (ราย; ในป 2559)

ไมนอยกวา 30,000

2,576 2,909 3,027 8,512

เครอขาย SME ไดรบการพฒนาใหม ความเขมแขง (กลม/ป)

ไมนอยกวา 60

1 4 3 8

การจดสรรงบประมาณ ในชวงป 2555-2557* (ลานบาท)

พฒนาขดความสามารถในการแขงขน พฒนาความเขมแขงของเครอขาย SMEพฒนา/ปรบปรงปจจยแวดลอมในการดำเนนธรกจ บรณาการการบรหารจดการงานสงเสรม SME

1,062.7 (46.1%)

จำนวนโครงการสงเสรม ในชวงป 2555-2557*

202.1 (8.8%)

101.9 (4.4%)

939.6 (40.7%)

23 (25.6%)

24 (26.6%)

38 (42.2%)

5 (5.6%)

2,306.3 ลานบาท 90 โครงการ


สำหรบแผนการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ฉบบท 4 (พ.ศ. 2560-2564) นน จะใหความสำคญกบการยกระดบขดความสามารถของ SME ใหเตบโต เขมแขง และสามารถแขงขนไดในระดบสากล ผานแนวคดการสรางคณคาและมลคาใหกบสนคาและบรการ ควบคไปกบการเสรมสรางศกยภาพของผประกอบการ SME ในดานตางๆ ทสำคญ อาท เทคโนโลยและนวตกรรม ความคดสรางสรรค การเขาถงแหลงเงนทน การเขาสตลาดโลก เปนตน เพอให SME สามารถกาวขนมาเปนพลงขบเคลอนเศรษฐกจทสำคญของประเทศ ซงสอดคลองกบแผนและยทธศาสตรการพฒนาตางๆ ของประเทศ ทงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564) นโยบายของรฐบาลทให SME เปนวาระแหงชาต และยทธศาสตรของกระทรวงทเกยวของในการพฒนาและสงเสรม SME

027

กระบวนการในการจดทำ แผนสงเสรม SME ฉบบท 4

การจดทำแผนการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ฉบบท 4 มกระบวนการ ทสำคญ 2 สวน ไดแก

ศกษาขอมล และสถานการณทเกยวของ

เพอนำมาประมวลใชในการวางกรอบแนวคดและพฒนาแผนการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ฉบบท 4 โดยรวบรวมและประเมนผลจากขอมลหลกๆ ดงน

รบฟงความคดเหนจากผทมสวนเกยวของ ทงภาครฐและเอกชน

ในการจดทำแผนการสงเสรมฯ ฉบบท 4 ไดจดใหมการรบฟงความคดเหนจาก ผทมสวนเกยวของ ทงหนวยงานภาครฐทมบทบาทในการสงเสรมและพฒนา SME โดยตรง หนวยงานภาครฐทมบทบาทในการกำหนดนโยบายหรอ ยทธศาสตรอนๆ ทมผลเกยวของกบ SME และองคการเอกชนตางๆ ซงเปนตวแทนของผประกอบการ SME

028

รางยทธศาสตรประเทศไทย ระยะ 20 ป

ซงกำหนดยทธศาสตรดาน การพฒนาขดความสามารถ ในการแขงขน (Growth & Competitiveness) โดยหนง ในแนวทางภายใตยทธศาสตรน คอ การพฒนา SME

แผนการพฒนาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาต ฉบบท 12

ซงในเรองทมความเกยวของ กบการสงเสรมและพฒนา SME โดยตรง ไดแก การสรางสงคม ผประกอบการ ซงไดใหขอเสนอแนะเชงนโยบายและแนวทางปฏรปในดานตางๆ

วาระปฏรปของสภาปฎรป แหงชาต

ซงกำหนดใหการเพมขดความสามารถใหกบ SME เปนแนวทางหนงในการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ รวมทง กำหนดเปาหมายในการเพมสดสวนมลคา SME GDP ตอ GDP รวมของประเทศ

แผนปฏบตการเชงยทธศาสตรเพอการพฒนา SME ของอาเซยน ป 2559-2568

หรอ ASEAN Strategic Action Plan for the Development of SME 2016-2025 ซงเปนแผนปฏบตการระยะเวลา 10 ป และเปนแผนทจดทำรวมกนของ 10 ประเทศ อาเซยน เพอเสรมสรางความ เขมแขงของ SME ในภมภาคและนำไปสการพฒนาททดเทยมกน

ขอมลและสถานการณ SME

ซงชใหเหนถงสภาพปญหาทสำคญของ SME ในภาพรวมและในแตละประเดนในการพฒนา ตลอดจนตดตามประเมนผลการสงเสรม SME ทผานมา

01

02

แผนการสงเสรม SME ฉบบท 4 (พ.ศ. 2560-2564)

วสยทศน

“SME ไทยเตบโต เขมแขง แขงขนไดในระดบสากล เพอเปนพลงสำคญในการขบเคลอนเศรษฐกจ”

การสงเสรม SME ในระยะ 5 ป (พ.ศ. 2560-2564) จะมงเนนให SME สามารถอยรอดและเตบโตไดอยางแขงแกรงภายใตบรบทการแขงขนทางธรกจทเปลยนแปลงอยางรวดเรว SME ไทยจะตองมความร มทกษะในการประกอบธรกจ สามารถสรรคสรางสนคา / บรการทมคณภาพ ไดมาตรฐาน มมลคาสง แขงขนไดทงตลาดในประเทศและตลาดโลก เพอให SME ไทยกาวขนเปนพลงขบเคลอนเศรษฐกจทสำคญของประเทศไดอยางแทจรง

พนธกจ

พฒนาระบบนเวศใหเออตอการดำเนนธรกจ SME

การพฒนาปจจยแวดลอมตางๆ ทมผลกระทบตอการประกอบธรกจของ SME ใหอยในรปแบบทชวยสนบสนนการเตบโตของ SME ไมวาจะเปน การมหนวยงานใหบรการความชวยเหลอทครบถวน ขอมลทสำคญและจำเปนสามารถเขาถงไดอยางสะดวก การตดตอกบภาครฐมขนตอนทชดเจนและรวดเรว การมสทธประโยชนทเหมาะสม กฎหมาย กฎ ระเบยบ ไมเปนอปสรรคตอการประกอบธรกจ สงตางๆ เหลานหากไดรบการปรบปรงพฒนาใหอยในรปแบบทเหมาะสม จะชวย SME ใหสามารถเรมตนธรกจและเตบโตไดมากขน

029

3

ยกระดบขดความสามารถในการประกอบธรกจของ SME ใหมประสทธภาพ พรอมเขาส การแขงขนอยางมออาชพ

การใหความชวยเหลอ สนบสนน SME ในดานตางๆ ทงการใหความร คำปรกษาแนะนำ การสนบสนนเงนทน เพอสรางและพฒนา SME ใหมความรทเพยงพอในการประกอบธรกจ มทกษะการบรหารจดการธรกจทด รจกการนำเทคโนโลย สมยใหมมาชวยเพมประสทธภาพในการทำงาน มความรและเขาใจการทำธรกจ ททนสถานการณโลก เพอให SME สามารถแขงขนไดกบธรกจในระดบสากล ในบรบททระบบเศรษฐกจโลกมความเชอมโยงและแขงขนกนมากขน

เพมศกยภาพดานเทคโนโลยและนวตกรรม ของ SME เพอสรางมลคา ตอบโจทยอนาคตประเทศไทย

การพฒนายกระดบการใชเทคโนโลยและนวตกรรมของ SME ใหเปนเครองมอในการเพมศกยภาพการแขงขนใหกบ SME โดยใหความสำคญกบทงการปรบปรงโครงสรางพนฐานทจะสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมใหมประสทธภาพ และการใหความชวยเหลอ SME ในการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมของตนเองใหประสบความสำเรจ โดยมงใหเกดการสรางมลคาเพมจากการพฒนาสนคาและบรการทมความแตกตาง มคณคาและคณภาพระดบโลก และจากการยกระดบกจกรรมในหวงโซอปทานทสงขน ซงจะเปนการเพมขดความสามารถในการแขงขนใหประเทศไทยไดอยางยงยนมากขน และเปนจดเรมตนในการกาวสการเปนประเทศทขบเคลอนดวยนวตกรรม

030

เปาหมายอยท SME GDP = 50% ของ GDP ประเทศ

เปาหมายสงสดของแผนการสงเสรม SME ฉบบท 4 อยทการเพมสดสวนมลคาผลตภณฑมวลรวมของ SME ตอผลตภณฑมวลรวมของประเทศ ใหสงขนเปน ไมนอยกวารอยละ 50 ภายในป 2564 ซงจะเปนไปไดกตอเมอ SME สามารถเขาสระบบเศรษฐกจไดมากขน มการลงทนเพมขน และมศกยภาพในการแขงขนทงในประเทศและในระดบสากลสงขน

ทงน ขอมลจาก Policy Guidebook for SME Development in Asia and The Pacific ระบวา ในกลมประเทศทมรายไดสงโดยเฉลยแลวสดสวนของมลคาผลตภณฑมวลรวมของ SME ตอมลคาผลตภณฑมวลรวมประเทศ จะอยทรอยละ 51

หมายเหต: * GDP ประเทศ เตบโตคงท = 3.5% ตอป และสดสวน SME GDP คงท = 41.2% ตอป ** เพอใหบรรลเปาหมาย คาดการณ SME GDP เตบโต > 5.5 ตอป


อยางไรกตาม พบวา ในป 2557 สดสวน SME GDP ตอ GDP รวมของไทยอยทรอยละ 39.6 แสดงใหเหนถงชวงหางจากคาเฉลยของประเทศในกลมรายไดสงซงมสดสวนทรอยละ 51 อยมาก แตยงมโอกาสท SME ไทยจะไดรบการพฒนาและสงเสรมใหมความเขมแขงและมความกาวหนาทางเศรษฐกจไดมากกวาทเปนอยในปจจบน

031

“.. เปาหมายสงสดของแผนสงเสรมฯ อยทการเพมสดสวน GDP SME ตอ GDP รวมของประเทศ ใหสงขนเปนรอยละ 50 ภายในป 2564 ซง จะเปนไปไดกตอเมอ SME เขาสระบบเศรษฐกจไดมากขน ลงทนเพมขน และแขงขนทงในและ ตางประเทศได สงขน ..”

สดสวนมลคาผลตภณฑมวลรวมของ SME ตอมลคาผลตภณฑมวลรวมประเทศเฉลยของกลมประเทศตางๆ (รอยละ)

รายไดตำ รายไดปานกลาง รายไดสง

5139

16

สดสวน SME GDP ตอ GDP รวมของประเทศ (รอยละ)

2557 2558f 2559f 2560f 2561f 2562f 2563f 2564f

SME GDP เตบโตตามการเตบโตของประเทศ *SME GDP เตบโตภายใตการขบเคลอนแผนการสงเสรมฯ ฉบบท 4 **

ทมา: Policy Guidebook for SME Development in Asia and The Pacific

39.640.4

41.2

50.0

41.2 41.241.2 41.2

41.2

สงเสรม SME: เพมรายได ขยายโอกาส และลดความเหลอมลำ

แผนการสงเสรม SME ฉบบท 4 มงเนนใหความสำคญกบการพฒนา SME ใหมบทบาทมากขนในการสรางความกาวหนาทางเศรษฐกจใหกบประเทศ โดยจะใหความสำคญทงในเรองของการสงเสรม SME เพอเปนเครองมอทชวยเรง การเตบโตทางเศรษฐกจ และเพอชวยลดความเหลอมลำทางเศรษฐกจ ดงนน แผนการสงเสรม SME ฉบบน จงกำหนดแนวทางการพฒนา SME ไวสำหรบ SME ทง 2 กลม คอ

กลม SME ทมศกยภาพ ตองไดรบการสงเสรมใหเตบโตแบบกาวกระโดด (Competitive Growth) เชน กลม SME ทมนวตกรรม เทคโนโลย ความคดสรางสรรค (Innovative SME/Tech Startup/Creative SME) กลม SME ทมการเตบโตสง (High Growth Firm) กลม SME ทสรางมลคาเพมไดสง (High Value Added) โดยการ สงเสรม SME กลมนจะเปนกลไกทชวยเรงการเตบโตและสรางความยงยนในการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศ นำไปสการจางงานและการลงทนทมคณภาพมากขน

กลม SME ฐานราก ตองได รบการสงเสรมใหมสวนรวมในการเตบโต (Inclusive Growth) เชน SME ทเปนกลมวสาหกจรายยอย (Micro Enterprise) เจาของธรกจทไมมการจางงาน (Self-Employed) ผประกอบการทดำเนนธรกจเพอการยงชพ (Necessity Entrepreneur) และกลมวสาหกจชมชน (Community Enterprise) ซงเปนเปาหมายในการสรางงาน สรางรายได และกระจายรายไดใหกบคนสวนใหญของประเทศ การสงเสรม SME กลมนจะเปนสวนหนงทชวยลดความเหลอมลำทางเศรษฐกจ

032

Inclusive Growth

Competitive Growth

ยทธศาสตรการสงเสรม SME ในการทจะบรรลวสยทศนและเปาหมายทวางไว แผนการสงเสรม SME ในระยะ 5 ป (พ.ศ. 2560-2564) จงกำหนดแนวทางดำเนนงานไว 3 ยทธศาสตร ดงน


เปนการสงเสรมและพฒนา SME ในแตละประเดนทมความสำคญตอการเตบโตและขดความสามารถของ SME ทงในสวนการพฒนา SME ใหมทกษะความสามารถเพมมากขน และสวนทเปนการพฒนาระบบนเวศหรอปจจยแวดลอมทชวยสนบสนนให SME เตบโตและเขมแขงได ประกอบดวย 4 กลยทธ ดงน

1) ยกระดบเทคโนโลย นวตกรรม และผลตภาพ

2) สงเสรมการเขาถงแหลงเงนทน

3) สงเสรมการเขาถงตลาดและการเขาสสากล

4) พฒนาและสงเสรมความเปนผประกอบการ


เปนการสงเสรมและพฒนา SME เฉพาะกลม ซงจะมสถานการณ ปจจยแวดลอม สภาพปญหา และความต องการการชวยเหลอทแตกตางกน จงจำเปนตองกำหนดแนวทางการสงเสรมและการพฒนาเฉพาะ (Tailor-Made) สำหรบแตละกลม ประกอบดวย 3 กลยทธ ดงน

1) สรางผประกอบการใหมทมมลคาสง (High Value Startup)

2) สงเสรมใหมการรวมกลมและการสรางเครอขายทางธรกจของ SME

3) พฒนาวสาหกจฐานรากใหเขมแขง

ยทธศาสตรท 3 พฒนากลไกเพอขบเคลอนการสงเสรม SME อยาง เปนระบบ

เปนการพฒนาระบบสนบสนนในรปแบบตางๆ เพอชวยใหการสงเสรมและพฒนา SME เปนไปอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผลมากขน ประกอบดวย 2 กลยทธ ดงน

1) พฒนาเครองมอการสงเสรม SME ใหมประสทธภาพ

2) ทบทวน ปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบ สทธประโยชนเพอเออและ ลดอปสรรคตอการดำเนนธรกจของ SME

033

ยทธศาสตรการสงเสรม SME


กลยทธท 1 ยกระดบผลตภาพ เทคโนโลย และนวตกรรม

การขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศในภาวะการแขงขนทรนแรงเชนทกวนน จำเปนทจะตองใหความสำคญอยางมากกบเรองการพฒนาผลตภาพ เทคโนโลย และนวตกรรมใหกบ SME เพอสงเสรมใหเกดการสรางมลคาเพมและยกระดบมลคาใหกบสนคาและบรการ (Moving up the value chain) ตลอดจนเปนเครองมอทชวยเสรมสรางให SME สามารถแขงขนมากขนทงในและตางประเทศ ซงจะนำไปสการเสรมสรางศกยภาพและเพมขดความสามารถในการแขงขนใหกบประเทศเพอปรบโครงสรางเศรษฐกจใหหลดพนจากกบดกประเทศทมรายไดปานกลาง และมความเจรญกาวหนาทดเทยมกบประเทศพฒนาแลว

สถานการณดานการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมของ SME ไทยยงอยในระดบทนาเปนกงวลอยางมาก จากรายงานของ The Global Innovation Index 2015 ซงประเมนและจดอนดบความพรอมและศกยภาพดานนวตกรรมของประเทศตางๆ ไดจดประเทศไทยอยในอนดบท 55 จาก 141 ประเทศ ขณะทตวชวดอนทเกยวของ เชน การลงทนวจยและพฒนา การลงทนโครงสรางพนฐานทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย การคมครองทรพยสนทางปญญาโดยการจดสทธบตร อนสทธบตร และลขสทธ ยงอยในระดบทคอนขางตำ นอกจากน ประเทศไทยยงมจดออนในเรองการบรณาการทำงานรวมกนของหนวยงานวจยตางๆ กลไกการเชอมโยงงานวจยระหวางภาครฐ ภาคเอกชน และชมชนไมมประสทธภาพเทาทควร และยงขาดความชดเจนในการจดสรรผลประโยชนท เกดจากการวจยและพฒนาเชงพาณชย

กลยทธท 1 จงกำหนดเปาประสงคในการดำเนนงาน ดงน

เปาประสงคท 1 SME ไดรบการยกระดบดานผลตภาพ

เปาประสงคท 2 SME ไดรบการยกระดบดานเทคโนโลยและนวตกรรม

เปาประสงคท 3 สนคานวตกรรม ผลงานวจยและพฒนาของ SME ไทยมตลาด รองรบ

เปาประสงคท 4 โครงสรางพนฐานทเออตอการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมของ SME ไดรบการพฒนา

034

ตวชวดและเปาหมาย

กลยทธท 1 ยกระดบผลตภาพ เทคโนโลย และนวตกรรม

มลคาผลตภาพแรงงานเฉลยของ SME เพมขน เปน 600,000 บาท/คน/ป

เปาประสงคท 1 SME ไดรบการยกระดบดานผลตภาพ มแผนงานดงน

1.1 ยกระดบกระบวนการผลตและการดำเนนธรกจ (Process Upgrading) ทผานมา การเตบโตของเศรษฐกจไทยโดยรวมอยในภาวะชะลอตว สวนหนงเปนผลมาจากการทธรกจ SME ยงไมสามารถพฒนายกระดบผลตภาพหรอประสทธภาพในการประกอบธรกจทมากเพยงพอทจะแขงขนกบประเทศอนๆ ไดในตลาดสากล ดงนน จงจำเปนตองเรงการดำเนนงานยกระดบผลตภาพและเพมประสทธภาพการประกอบธรกจใหกบ SME ทงเรองการเพมทกษะฝมอแรงงาน การปรบปรงสถานประกอบการและกระบวนการผลต รวมถงการลดตนทนการผลต เพอใหเกดการยอมรบจากผบรโภคดวย โดยมแนวทางการดำเนนการ ดงน

‣ เสรมสรางความรใหกบ SME ดานการเพมประสทธภาพการบรหารจดการธรกจ เพอยกระดบทกษะความรความเชยวชาญให SME และบคลากรในสถานประกอบการ เชน การบรหารจดการอยางเปนระบบ การจดทำระบบบญช การบรหารการเงน การนำรปแบบธรกจทประสบความสำเรจ (Best Practices) มาประยกตใชในการดำเนนธรกจ เปนตน

‣ วเคราะห ประเมนศกยภาพของธรกจในดานตางๆ โดยจดทปรกษา/ผเชยวชาญเขาวนจฉยสถานประกอบการ พรอมทงใหคำปรกษาแนะนำแนวทางการปรบปรงกระบวนการผลตและการดำเนนธรกจ

‣ ยกระดบการผลตสนคาและบรการ เพอให SME สามารถลดตนทนการผลตและเพมผลผลต เชน การจดผงกระบวนการผลตเพอลดเวลาดำเนนการ การปรบปรงระบบการจดหาวตถดบใหมประสทธภาพ การปรบเปลยนเครองจกร การปรบปรงประสทธภาพระบบโลจสตกส และการปรบปรง การผลตใหไดมาตรฐาน เปนตน

1.2 เสรมสรางขดความสามารถการใช ICT ของ SME ความกาวหนาทางเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT) ทมความเรวสง สงผลตอรปแบบ การดำเนนชวต รปแบบการดำเนนธรกจ และพฤตกรรมผบรโภค กอใหเกดโอกาสทางการคาและธรกจเปนอยางมาก อยางไรกด SME ไทยสวนใหญยงใช ICT ในการดำเนนธรกจไดไมเตมประสทธภาพ ดงนน จงจำเปนตองพฒนาและเสรมสรางขดความสามารถดาน ICT ใหกบ SME โดยมแนวทาง การดำเนนการ ดงน

‣ จดกจกรรมจบคเพอเชอมโยง SME กบผใหบรการดาน ICT เพอสนบสนนให SME มโอกาส เรยนรและเขาถงบรการดาน ICT สมยใหม ซงจะชวยให SME สามารถเลอกใชระบบ ICT ทเหมาะสมกบรปแบบของธรกจและตรงกบความตองการของ SME ทมความหลากหลาย เชน ระบบในการจดทำบญชและบรหารการเงน ระบบการจดการโลจสตกส การใช Cloud Technology

‣ พฒนาบคลากรของ SME ใหมความเชยวชาญในการใช ICT โดยสรางความตระหนกให SME เหนความสำคญของการใช ICT เชน การสนบสนนให SME มการพฒนาใหความรและทกษะแกบคลากรใหมความรความเขาใจเกยวกบการใช ICT ในกระบวนการทำงานในเรองตางๆ เพอเพมประสทธภาพในการทำงานและการบรหารจดการภายในองคกร

035

เปาประสงคท 2 SME ไดรบการยกระดบดานเทคโนโลยและนวตกรรม มแผนงานดงน

2.1 สงเสรมการถายทอดเทคโนโลยและนวตกรรมใหกบ SME การพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมถอเปนยทธศาสตรสำคญในการเพมขดความสามารถในการแขงขนใหกบ SME และประเทศแบบกาวกระโดด โดยในปจจบน ประเทศไทยมหนวยงานทมภารกจในการ สงเสรมและถายทอดเทคโนโลยและนวตกรรมอยหลายหนวยงาน และทผานมาหนวยงานเหลานไดมการดำเนนงานในภารกจดงกลาวเปนอยางดแตยงไมสามารถใหบรการ SME เปนจำนวนมากได ดงนนการเพมศกยภาพและขดความสามารถใหหนวยงานทมภารกจน จงเปนสงสำคญ โดยจะมงเนนการขยายขอบเขตการดำเนนงานและปรมาณการใหบรการของหนวยงานใหสามารถตอบสนองความตองการของ SME ไดอยางครอบคลมและทวถงมากขน โดยมแนวทางการดำเนนการ ดงน

‣ สนบสนนใหมการบรการถายทอดและพฒนาเทคโนโลยทครบวงจรแก SME การขยายปรมาณการใหบรการถายทอดและพฒนาเทคโนโลยทมอยให SME ในจำนวนทเพมมากขน และมกจกรรมสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยทครบถวนมากขน เชน จากเดมทเปนการทดลองผลตในหองทดลอง (Lab Scale) ใหขยายกจกรรมไปสการผลตเชงพาณชย (Commercialization Scale) การเสรมกจกรรมทางการตลาดให SME มโอกาสในการทดสอบตลาด ซงจะชวยใหการถายทอดและพฒนาเทคโนโลยใหกบ SME นนเกดประสทธผลสงสด SME สามารถนำเทคโนโลยไปใชไดจรงในการประกอบธรกจ

‣ ใหคำปรกษาแนะนำแก SME ในการยกระดบเทคโนโลย เพอเปนอกชองทางหนงในการพฒนา ยกระดบเทคโนโลยให SME นอกเหนอไปจากการขยายการใหบรการจากหนวยงานของรฐ ดวยการจดใหมพ เล ยง/ทปรกษาทเปนผ ท มความร ความเช ยวชาญดานการพฒนาเทคโนโลยและ มประสบการณในธรกจจรง หรอเปนผเชยวชาญทเกษยณอายทงในและตางประเทศในการให คำแนะนำปรกษาแก SME

036

2.2 สนบสนนให SME เขาถงการพฒนาเทคโนโลยทเหมาะสม และนวตกรรมชาวบาน (Frugal Innovation) การสนบสนน SME บางกลมใหสามารถเขาถงการใชเทคโนโลยทเหมาะสมและมราคาไมสงนบเปนเรองทสำคญ เพราะจะชวยเพมประสทธภาพและผลตภาพให SME โดยไมเปนภาระเรองคาใชจายในการจดหาและการบำรงรกษาเทคโนโลย นอกจากนน การนำนวตกรรมชาวบาน (Frugal Innovation) มาปรบใชจะชวยให SME สามารถสรางสรรคสนคาและบรการทมนวตกรรมเพยงพอตอการใชงาน แตไมมากเกนไปจนทำใหราคาสงเกนกวาทกลมลกคาจะสามารถรบได โดยมแนวทางการดำเนนการ ดงน

‣ ใหคำปรกษาแนะนำแก SME ในการพฒนาเทคโนโลยหรอนวตกรรมในระดบทเหมาะสม โดยจดใหมผเชยวชาญเฉพาะดานเพอใหคำปรกษาแนะนำ SME ในการเลอกเทคโนโลยหรอนวตกรรมทเหมาะสม ไมซบซอน และมตนทนในการพฒนาทยอมรบไดมาประยกตใชเพอปรบปรงกระบวนการผลตและการบรการ ยกระดบคณภาพสนคาและบรการ หรอลดตนทน ซงในการพฒนานวตกรรมให SME ตองเชอมโยงกบแหลงเงนทนเพอ SME จะมเงนทนทจะนำไปใชปรบปรงเทคโนโลยใหเหมาะสมกบธรกจไดอยางเปนรปธรรม

‣ เสรมสรางบทบาทของสถาบนอาชวศกษาในการใหความชวยเหลอ SME ในการยกระดบเทคโนโลยและปรบปรงกระบวนการผลต ดวยการใหสถาบนอาชวศกษาจดใหมการเรยนการสอนทเปนการฝกปฏบตรวมกบ SME ในการใหคำปรกษาแนะนำและใหความชวยเหลอ SME ในการปรบปรงกระบวนการผลตใหมประสทธภาพมากขนหรอมคณภาพมาตรฐานมากขน และใหมการตอยอดจากผลงานของนกศกษาหรอสถาบนฯ ทไดรบรางวลภายใตโครงการตางๆ ใหสามารถนำไปใชในการพฒนาเทคโนโลยใหกบ SME ไดจรง เปนตน

‣ สงเสรมการนำสทธบตรทไมอยภายใตการคมครองมาใชประโยชนในการพฒนาสนคาและบรการ สทธบตรทหมดอายการคมครองแลวในประเทศสามารถนำมาใชเปนตนแบบหรอแนวทางในการพฒนาผลตภณฑใหมไดสำหรบ SME ควรสนบสนนใหมการสบคนขอมลของสทธบตรท หมดอายแลว รวมไปถงสทธบตรทยงไมมการคมครองในประเทศ เพอเผยแพรให SME สามารถคนหาไดอยางสะดวกและงายตอการเขาใจ

2.3 สรางความรวมมอในการขบเคลอนงานวจยและพฒนาใหตอบโจทย SME การสงเสรม SME จะเกดประสทธผลสงสด เมอมความรวมมอทชดเจนระหวางภาครฐ ภาคเอกชน และภาคการศกษาในพนท เพราะสถาบนการศกษาเปนแหลงความรทผประกอบการสามารถเขาถงไดงาย นอกจากนยงมศกยภาพทงดานบคลากรและดานเครองมอ เครองจกร อปกรณในการวจยตอยอดหรอพฒนาสนคาและบรการของ SME จงควรใหความสำคญกบการสรางความรวมมอในการขบเคลอนงานวจยและพฒนาใหตอบโจทย SME โดยมแนวทางการดำเนนการ ดงน

‣ สรางความรวมมอระหวางสถาบนการศกษาและผประกอบการ (Academic - SME Linkage) เพอถายทอดองคความรเชงวชาการไปสการปฏบตจรงในเชงธรกจ โดยสรางโอกาสใหนกวจย อาจารย และนกศกษาในสถาบนการศกษาไดทำงานวจยเชงพาณชยตามความตองการของ SME มากขน ขณะเดยวกนสถาบนการศกษากสนบสนนบคลากรทมความเชยวชาญและสงอำนวยความสะดวก (Facility) ของสถาบนรวมถงใหความรและจดฝกอบรมเฉพาะดานใหกบ SME โดยภาครฐสนบสนน คาใชจายบางสวน เพอใหเกดการทำงานวจยและพฒนารวมกนระหวางสถาบนการศกษาและ SME

‣ กำหนดสดสวนงบประมาณสำหรบการวจยและพฒนา เพอใหสถาบนวจย สถาบนการศกษา และหนวยงานทเกยวของกบการทำงานวจย ไดรบจดสรรงบประมาณทเพยงพอและเหมาะสมสำหรบดำเนนงานวจยและพฒนา เพอชวยแกไขปญหาให SME หรอชวยพฒนา/ยกระดบนวตกรรมดานตางๆ

037

เปาประสงคท 3 สนคานวตกรรม ผลงานวจยและพฒนาของ SME ไทยมตลาดรองรบ มแผนงานดงน

3.1 สนบสนนใหสนคาทมเทคโนโลยและนวตกรรมของ SME ไทยเขาสตลาดภาครฐ ตลาดจดซอจดจางภาครฐเปนตลาดทมมลคาสง มความตองการสนคาและบรการทหลากหลาย มหลายหนวยงานทมความตองการใชสนคาทมเทคโนโลยและนวตกรรมอย แตทผานมาสนคานวตกรรมของ SME ไทยยงมขอจำกดในการเขาถงตลาดจดซอของภาครฐอยมาก แมวาในปจจบนไดมการจดทำระบบบญชนวตกรรมไทยเสรจเรยบรอยแลว และเรมมผลงานทผานการพจารณาบรรจอยในบญชนวตกรรมไทยแลวเชนกน แตเนองจากยงอยในระยะเรมตนของโครงการ จงยงจำเปนตองมการสนบสนนใหบญชนวตกรรมไทยเปนกลไกทเขมแขงสามารถสรางโอกาสทางการตลาดขนาดใหญใหกบสนคานวตกรรมของไทยไดอยางมประสทธภาพ โดยมแนวทางการดำเนนการ ดงน

‣ สงเสรมให SME ทมนวตกรรมเขาสบญชนวตกรรมไดมากขน โดยการใหขอมล ความร ทเกยวกบขอกำหนด กฎ ระเบยบ และเรองตางๆ ทเกยวของกบการเขาสบญชนวตกรรม รวมถงการพฒนาสนคาของ SME เพอใหสามารถเขาสบญชนวตกรรมไทย โดยจดใหมการใหความชวยเหลอในการพฒนาสนคาของ SME ทไมผานเกณฑการขนบญชสนคานวตกรรมในประเดนทสามารถพฒนาปรบปรงได เชน การรบรองมาตรฐาน

‣ การปรบปรงกฎระเบยบในการจดซอจดจางของภาครฐใหสามารถสนบสนนการซอสนคานวตกรรมไทยได สนคานวตกรรมบางรายการอาจมราคาสงกวาสนคาประเภทเดยวกน จงอาจเปนอปสรรคทภาครฐจะดำเนนการจดซอสนคานวตกรรม ดงนน ตองมการศกษาปรบแกกฎระเบยบใน การจดซอจดจางเพอใหสามารถเลอกซอสนคาทมคณภาพ ราคาสงกวาจาก SME ไดในกรณทเปนสนคานวตกรรม

‣ จดใหมระบบสำหรบใหหนวยงานภาครฐรบประกนการสงซอสนคาทวจยและพฒนาโดย SME (Purchase Guaranteed New Product Development Program) โดยใหหนวยงานภาครฐกำหนดลกษณะหรอประเภทของสนคาทตองการในอนาคตเพอให SME สามารถพฒนาสนคาไดตรงความตองการ โดยมการสนบสนนชวยเหลอให SME พฒนาผลตภณฑใหตรงกบความตองการทกำหนดไว

3.2 สนบสนนใหสนคาทมเทคโนโลยและนวตกรรมเขาถงผซอ สนคาเทคโนโลยและนวตกรรมของไทยยงอยในชวงเรมตนในการพฒนา อาจจะยงไมเปนทรจกและยอมรบในกลมผซอมากนก รวมทงยงไมมชองทางการตลาดและการจำหนายทเหมาะสมกบสนคา ดงนน ในชวงเรมตนนจงจำเปนตองใหความชวยเหลอใหสนคาทไดรบการคดคนและพฒนาขนมาสามารถ เขาถงผซอไดมากขน โดยมแนวทางการดำเนนการ ดงน

‣ สรางชองทางการจำหนายสนคานวตกรรมของ SME เพอนำเสนอสนคาเทคโนโลยและนวตกรรมของ SME ใหรบรในวงกวางทงในประเทศและตางประเทศ โดยการจดกจกรรม/งานแสดงและจำหนายสนคานวตกรรม การจด Online Exhibition ตลอดจน Technology E-Marketplace

‣ สนบสนนใหธรกจขนาดใหญซอสนคานวตกรรมของ SME โดยการจดใหมกจกรรมทนำเสนอสนคานวตกรรมของ SME ทสอดคลองกบความตองการของธรกจขนาดใหญ (Corporate Procurement) คดเลอกสนคานวตกรรมทมศกยภาพ และจดทำเปน catalog เพอใหธรกจขนาดใหญเลอกซอ โดยภาครฐใหสทธประโยชนทเหมาะสมกบธรกจขนาดใหญเพอจงใจใหเขารวมกจกรรมการสงเสรมสนคานวตกรรมของ SME มากขน

038

เปาประสงคท 4 โครงสรางพนฐานทเออตอการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมของ SME ไดรบ การพฒนา มแผนงานดงน

4.1 พฒนาระบบการจดสทธบตรใหสามารถสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมของ SME การจดสทธบตรถอเปนเครองมอในการสรางความมนใจในความพยายามใชเทคโนโลยและนวตกรรมเพอปรบปรงธรกจของ SME เนองจากการจดสทธบตรจะเปนการคมครอง ปกปองผลประโยชนจากการลงทนทงดานสตปญญา ความพยายาม เวลา และงบประมาณของ SME ในการประดษฐ คดคน หรอออกแบบพฒนาผลตภณฑ เพอยกระดบศกยภาพทางธรกจ จงควรพฒนาระบบการจดสทธบตร ใหมประสทธภาพ โดยมแนวทางการดำเนนการ ดงน

‣ ปรบปรงระบบการจดสทธบตรใหมประสทธภาพเพอสนบสนน SME ไทยทมการคดคนงานนวตกรรม โดยการลดระยะเวลา ขนตอน และคาใช จายในการจดสทธบตร เพอสนบสนนใหมการจดสทธบตรในประเทศมากขน

‣ พฒนาระบบประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาโดยเฉพาะสทธบตร เพอใหการคดคนนวตกรรมตางๆ สามารถประเมนมลคาซงสามารถนำไปใชเปนหลกประกนในการขอสนเชอได รวมทงสามารถนำไปสการซอขายสทธบตรอยางยตธรรม อนจะนำไปสการกระตนใหเกดการคดคนนวตกรรมตางๆ มากขน

‣ พฒนาตลาดทรพยสนทางปญญาทางอเลกทรอนกส เพอสรางชองทางในการแสดงและจำหนายทรพยสนทางปญญา ซงเปนการสนบสนนทงฝายผคดคนผลงานวตกรรมและผซอผลงานนวตกรรม โดยฝายผคดคนสามารถสรางรายไดจากการคดคนหรอประดษฐสงตางๆ ขณะทผซอกสามารถพฒนาสนคาจากสทธบตรซงจะสรางมลคาเพมไดมากขน

4.2 พฒนาระบบฐานขอมลกลางดานงานวจยและพฒนาและความเชยวชาญของหนวยงาน การพฒนาระบบฐานขอมลทรวบรวมขอมลงานวจยและพฒนา ความเชยวชาญ และบคลากรผเชยวชาญของหนวยงานภาครฐ เพอให SME สามารถใชสบคนขอมล เพอขอรบความชวยเหลอดานตางๆ ได โดยสะดวก รวมทงสามารถนำขอมลไปใชตอยอดในการพฒนาสนคาและบรการ หรอปรบปรงการดำเนนธรกจ โดยมแนวทางการดำเนนการ ดงน

‣ จดทำฐานขอมลกลางงานวจยและพฒนาและความเชยวชาญของหนวยงาน เพอใหเปนแหลงสบคนขอมลผลงานวจยและพฒนา นกวจ ย - ผเชยวชาญ ความเช ยวชาญของหนวยงานวจยและสถาบนการศกษา เผยแพรให SME เขาถงไดสะดวก รวมถงการทำขอมลใหอยในรปแบบท SME เขาใจงายและสามารถนำไปใชประโยชนได

039

กลยทธท 2 สงเสรมการเขาถงแหลงเงนทน

เงนทนมผลอยางยงตอการเตบโตและความอยรอดของธรกจ อยางไรกตามการเขาถงแหลงเงนทน ถอเปนปญหาสำคญสำหรบ SME ไทยมาอยางยาวนาน เปนผลจากขอจำกดทงดานความไมพรอมของผประกอบการ หลกเกณฑทไมยดหยนของสถาบนการเงน ดานประเภทของเงนทนในประเทศทไมมความหลากหลายและไมตอบสนองความตองการของธรกจในแตละชวงการเตบโต ทงน พบวาผประกอบการทตองเผชญปญหาการเขาถงแหลงเงนทนสวนใหญ มแนวโนมทจะปดกจการ และบางกลมตองรบภาระจากตนทนการกยมทสง เกนไป ซงถอเปนอปสรรคสำคญตอการเตบโตของธรกจ

ในทางตรงกนขาม ผประกอบการทเขาถงแหลงเงนทนได จะสามารถตอยอดสรางการเตบโตของยอดขาย ขยายธรกจ และจางแรงงานเพม อยางไรกตาม SME บางสวนทเขาถงแหลงเงนทน กยงมขอจำกดในการบรหารจดการเงนใหมประสทธภาพ ดงนน แนวทางทจะชวยใหผประกอบการ SME สามารถอยรอดและเตบโตได คอ การสงเสรมการเขาถงแหลงเงนทน โดยเพมโอกาสการเขาถงแหลงเงนทน สรางและพฒนาปจจยทเออให SME สามารถเขาถงแหลงทน และสนบสนนใหมแหลงเงนทนทหลากหลายมากขน เพอให SME สามารถเขาถงไดอยางสะดวก รวดเรว


เปาประสงคท 1 SME เขาถงแหลงสนเชอไดอยางมประสทธภาพ

เปาประสงคท 2 แหลงเงนทนทเปนทางเลอก (Alternative Financing) โดยเฉพาะแหลงเงนทนประเภททน (Equity Financing) มบทบาทมากขน

เปาประสงคท 3 พฒนาปจจยสนบสนนการเขาถงแหลงเงนทน

040


กลยทธท 2 สงเสรมการเขาถงแหลงเงนทน

‣สดสวนของ สนเชอ SME ตอสนเชอรวม เพมขนเปนรอยละ 38

‣มลคาเงนทนท SME ไดรบจากแหลงเงนทนประเภททน เพมขนรอยละ 20

เปาประสงคท 1 SME เขาถงแหลงสนเชอไดอยางมประสทธภาพ มแผนงานดงน

1.1 ขยายการคำประกนสนเชอใหมบทบาทมากขน การคำประกนสนเชอของไทยขยายตวอยางมากในชวง 5 ปทผานมา แตยงไมเพยงพอตอความตองการของ SME ทมอยเปนจำนวนมาก ดงนน จงควรขยายขอบเขตการคำประกนสนเชอ เพอชวยเหลอให SME เขาถงสนเชอไดมากขน โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ คำประกนสนเชอให SME ทมการจดตงธรกจในตางประเทศ (Outward Investment) เนองจากกฎหมายคำประกนของไทย กำหนดใหคำประกนสนเชอเฉพาะ SME ทดำเนนธรกจในประเทศไทย แตไมสามารถคำประกนธรกจ/สาขาของผประกอบการไทยทจดตงในตางประเทศ จงเปนขอจำกดในการสงเสรมสนบสนน SME ไทยทจะตงธรกจในตางประเทศ ดงนน วธการลดขอจำกดดงกลาวจงตองมการแกไขกฎหมาย กฎ ระเบยบทเกยวของ รวมทงศกษาขอปฏบตเชงลกเกยวกบกฎหมายระหวางประเทศเรองการบงคบทรพยสนและการสวมสทธ

‣ คำประกนโดยตรง (Direct Guarantee) ให SME เฉพาะกลมเปาหมายตามนโยบาย ปจจบนการคำประกนสนเชอของไทยเปนการคำประกนทางออม คอ คำประกนให SME ทไดรบสนเชอจากสถาบนการเงนแลวเทานน ดงนน เพอเปนการสรางโอกาสในการเขาถงแหลงเงนทนของ SME จงควรขยายบทบาทการคำประกนสนเชอของไทยใหสามารถคำประกนโดยตรงแก SME โดยการแกไขกฎหมาย กฎ ระเบยบทเกยวของ ซงจะสงผลใหกระบวนการคำประกนสนเชอของไทยเรมตงแต การพจารณาสนเชอเบองตน การอนมตการคำประกน และการสงตอ SME ใหแกสถาบนการเงน โดยอาจเปนการคดเลอก SME ทมศกยภาพจากกลมเปาหมายตามนโยบาย

1.2 รบรองสถานะและศกยภาพของ SME เพอใหสามารถเขาถงแหลงสนเชอ สถานภาพและศกยภาพของ SME เปนคณสมบตหลกในการพจารณาสนเชอของสถาบนการเงน การมหนวยงานทชวยรบรองสถานภาพและประเมนศกยภาพ SME กอนสงสถาบนการเงน จะชวยสรางความนาเชอถอให SME ชวยแบงเบาภาระการดำเนนงานของสถาบนการเงน ซงจะชวยให SME สามารถเขาถงแหลงสนเชอไดมากขน โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ สงเสรมใหมระบบการประเมนศกยภาพทางการเงนของ SME เพอชวยลดขนตอนและระยะเวลาการพจารณาของสถาบนการเงน โดยจดใหมระบบวเคราะหเพอประเมนศกยภาพธรกจ SME (SME Scoring) ระบบวเคราะหขอมลทางการเงนของ SME ซงจะทำหนาทคดกรอง SME ทมคณสมบตใกลเคยงกบทสถาบนการเงนกำหนด ทำใหสามารถจดกลม SME ทมผลประกอบการทางการเงนในระดบปานกลางถงด กอนสงใหสถาบนการเงนพจารณา

‣ สงเสรมใหองคการเอกชนมบทบาทในการรบรองสถานภาพและศกยภาพของ SME การสนบสนนใหองคการเอกชนทม SME เปนสมาชก เปนตวกลางในการเชอมโยงสมาชกใหแกสถาบนการเงน โดยดำเนนการพฒนาศกยภาพ SME เชน ใหคำปรกษาแนะนำในการพฒนาการบรหารจดการดานการเงน ภาษ บญช แรงงาน การบรหารทวไป และอนๆ และใหการรบรองสถานภาพและศกยภาพของ SME ทผานกระบวนการพฒนาศกยภาพ เพอสงตอสถาบนการเงนตอไป

‣ จดทำบญชรายชอ SME ทมศกยภาพ การรวบรวมรายชอ SME ทมศกยภาพสง เชน SME ทผานกระบวนการพฒนาจากหนวยงานภาครฐ หรอ SME ทไดรบรางวลประเภทตางๆ จากหนวยงานภาครฐ เพอสงใหสถาบนการเงนใชประกอบการพจารณาการใหสนเชอ จะเปนอกชองทางหนงทชวยให SME ทมศกยภาพมโอกาสในการเขาถงสนเชอไดมากขน

041

1.3 สนบสนนสนเชอดอกเบยตำใหกบ SME กลมเปาหมาย การสงเสรมให SME กลมเปาหมายทตองการใหการสงเสรมสามารถเขาถงแหลงเงนทน จำเปนตองจดใหมสนเชอดอกเบยตำเพอเปนเงนทนหมนเวยนและลดภาระตนทนทางการเงนในการประกอบธรกจ โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ จดหาแหลงเงนทนดอกเบยตำ (Soft Loan) สำหรบ SME กลมเปาหมาย การจดหาแหลงเงนทนดอกเบยตำ เพอใหสามารถนำมาปลอยกให SME ในอตราดอกเบยทตำกวาอตราปกตได เชน การใหแหลงเงนทนทมสภาพคลองทางการเงนสง นำเงนมาปลอยกใหสถาบนการเงนตางๆ ในอตราดอกเบยระหวางธนาคารทไมสงมากนก หรอใหหนวยงานภาครฐหรอรฐวสาหกจทมเงนฝาก ตามแหลงเงนทนตางๆ นำเงนมาฝากหรอใหกยมกบสถาบนการเงน เพอนำมาปลอยกใหกบ SME ในอตราดอกเบยตำ

‣ ชดเชยดอกเบย และชดเชยคาธรรมเนยมการคำประกนสนเชอใหกบ SME กลมเปาหมาย การจดใหมวงเงนสนเชอใหแก SME โดยภาครฐชดเชยดอกเบย และ/หรอชดเชยคาธรรมเนยมการคำประกนสนเชอใหแก SME ซงจะสงผลใหตนทนสนเชอของ SME ลดลง และมสภาพคลองในการดำเนนธรกจมากขน

1.4 จดใหมแหลงเงนทนสำหรบ SME ทประสบปญหาทางธรกจ ปจจยภายนอกหรอภาวะเศรษฐกจทผนผวน อาจสงผลใหธรกจ SME ขาดสภาพคลองทางการเงน ขณะทสถาบนการเงนไมปลอยสนเชอใหทงทยงมศกยภาพในการดำเนนธรกจ ดงนน เพอให SME กลมดงกลาวยงมโอกาสในการดำเนนธรกจตอไปได จงควรจดใหมแหลงเงนทนเพอใหความชวยเหลอ โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ สงเสรมใหมแหลงเงนทนสำหรบ SME ทประสบปญหา (Turn Around Fund) เพอให SME ทประสบปญหามโอกาสในการฟนฟกจการและกลบมาดำเนนธรกจไดตอไป โดยการจดใหมแหลงเงนทนใหกยมแก SME ในรปแบบของโครงการหรอกองทน และ SME จะตองผานกระบวนการ ใหคำปรกษา แนะนำ และวนจฉย เพอวเคราะหสภาพปญหาทแทจรง

เปาประสงคท 2 แหลงเงนทนทเปนทางเลอก (Alternative Financing) โดยเฉพาะแหลงเงนทนประเภททน (Equity Financing) มบทบาทมากขน มแผนงานดงน

2.1 สงเสรมให SME เขาถงการรวมทน (Venture Capital: VC) การรวมลงทนเปนแหลงทนทางเลอกทชวยให SME มเงนทน (Source of Fund) เพมมากขน และเปนการระดมทนท SME ไมตองมภาระดอกเบย ไมตองใชหลกทรพยหรอหลกประกนใดๆ ผรวมลงทนทกฝายมความเปนเจาของกจการและรบผดชอบรวมกน นอกจากน VC โดยเฉพาะภาครฐยงมระบบ พเลยงและทปรกษา เพอใหความชวยเหลอสนบสนน คำแนะนำตางๆ ทเปนประโยนตอการดำเนนธรกจอกดวย จงควรสงเสรมให SME เขาถง VC โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ สงเสรมให SME ทมศกยภาพเขาถงการรวมทน โดยการจดกจกรรมเตรยมความพรอมและพฒนาผประกอบการในการนำเสนอธรกจ (Pitching) รวมถงการสรางโอกาสการนำเสนอธรกจระหวาง SME กบธรกจรวมทนทงในประเทศและตางประเทศ

‣ สนบสนนใหธรกจรวมทนมความเขมแขงมากขน โดยการสงเสรมใหมการรวมลงทนของภาครฐ ในลกษณะ “Fund of Funds” คอ ภาครฐสมทบทนรวมกบ VC ภาคเอกชน เพอใหมการตดสนใจลงทนในกจการของ SME เปนสวนผสมระหวางนโยบายของภาครฐทสามารถกำหนดกลมเปาหมายทตองการสนบสนน และการตดสนใจของภาคเอกชนทพจารณาถงโอกาสทางธรกจเปนหลก

042

2.2 สนบสนนใหการระดมทนสาธารณะ (Crowdfunding) เปนแหลงเงนทนทางเลอกใหม การระดมทนสาธารณะเปนรปแบบการระดมทนทมตนทนตำ ใชเวลาในการระดมทนไมมาก ทงเปน การระดมทนจากประชาชนทวไปซงไมตองการการลงทนจำนวนมาก จงเปนแหลงเงนทนทสะดวกและเหมาะสมสำหรบ SME แตการระดมทนสาธารณะในประเทศไทยเปนเรองใหมทยงไมแพรหลายนก จงควรสนบสนนใหการระดมทนสาธารณะเปนแหลงทนทางเลอกใหม โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ ใหความรและการเตรยมความพรอมแก SME เกยวกบการระดมทนสาธารณะ เพอให SME มความรความเขาใจเกยวกบการระดมทนสาธารณะทเพยงพอในการตดสนใจ เชน รปแบบและความสำคญ วธการระดมทน กฎหมาย กฎ ระเบยบทเกยวของ ฯลฯ โดยเผยแพรความรดงกลาวดวยวธการตางๆ เชน การอบรม/สมมนา จดกจกรรมใหความรสญจร เผยแพรบนเวบไซตหรอ สอตางๆ เปนตน

‣ จดใหมสทธประโยชนทางภาษเพอกระตนใหเกดการระดมทนสาธารณะ การใหสทธประโยชนทางภาษทงในสวนของผใหบรการระบบเครอขายหรอเครอขายอเลกทรอนกส (Crowdfunding Portal) และประชาชนผลงทนในธรกจ SME ทระดมทนผานระบบการระดมทนสาธารณะ เพอสนบสนนการจดตงการระดมทนสาธารณะและกระตนใหประชาชนลงทนในธรกจ SME

2.3 สนบสนนให SME ทมศกยภาพเขาถงตลาดหลกทรพย mai ตลาดหลกทรพย mai เปนตลาดทนสำหรบกจการตางๆ โดยเฉพาะกลม SME ทมศกยภาพ กลมธรกจทมการเตบโตสงและมแนวโนมการเตบโตไดดในอนาคต และกจการทมนวตกรรม ใหสามารถระดมทนจากนกลงทนทวไปซงเปนเงนทนระยะยาว การเขาสตลาดหลกทรพย mai จะชวยให SME สามารถ ยกระดบธรกจไปสระดบการเตบโตทสงขนไป แตการเขาสตลาดหลกทรพย mai เปนเรองยากสำหรบ SME ทงในแงของเอกสาร กฎระเบยบทตองปฏบตตาม ใชทงเวลาและคาใชจายสง จงจำเปนตองใหความชวยเหลอแก SME ในการเขาตลาดหลกทรพย mai โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ เตรยมความพรอมกอนการจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย mai โดยการคดเลอก SME ทมศกยภาพสง เพอใหความรและคำปรกษาแนะนำอยางใกลชด (Coaching) ในขนตอนการเตรยมความพรอมกอนการจางทปรกษาทางการเงน เชน การจดเตรยมเอกสารภายในบรษทใหเปนหมวดหม การเปลยนผสอบบญชใหเปนผสอบทไดรบความเหนชอบจากสำนกงานคณะกรรมการกำกบ หลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.) การปรบปรงระบบบญชและการควบคมภายในใหไดมาตรฐาน การเตรยมการสรรหาบคคลทจะเขามาเปนกรรมการอสระหรอคณะกรรมการตรวจสอบ เปนตน รวมถงการใหคำปรกษาแนะนำอยางใกลชดในการเลอกทปรกษาทางการเงน และผตรวจสอบบญช

‣ ลดภาระคาใชจายใหกบ SME ในการจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย mai การลดคาธรรมเนยมทเกยวของกบการดำเนนการในการจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย mai เชน คาธรรมเนยมทปรกษาทางการเงน คาธรรมเนยม คำขออนญาต คาธรรมเนยมรายป คาใชจายในการเสนอขายหน เพอเปนการสนบสนนให SME เขาสตลาดหลกทรพย mai ไดมากขน

043

เปาประสงคท 3 พฒนาปจจยสนบสนนการเขาถงแหลงเงนทน มแผนงานดงน

3.1 สงเสรมให SME ใชบรการ ระบบพเลยง ทปรกษาดานการเงน ทผานมา ปจจยสนบสนนการเขาถงแหลงเงนทน โดยเฉพาะอยางยงในดานของระบบพเลยง/ทปรกษาดานการเงน ทจะชวยใหคำปรกษาแนะนำในการเตรยมความพรอมกอนเขาสขนตอนการขอสนเชอ หรอใหคำปรกษาแนะนำดานการเงนระหวางการดำเนนธรกจ ยงไมมการจดการอยางเปนระบบและ ไมเพยงพอตอความตองการของ SME จงควรสงเสรมให SME ใชบรการระบบพเลยงทปรกษาดาน การเงน ซงสวนใหญจะเปนสวนหนงของการใหบรการของสถาบนการเงนและการใหบรการจากโครงการของภาครฐใหมากยงขน โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ สงเสรมให SME ใชบรการพเลยง/ทปรกษาดานการเงน โดยจดใหมชองทางการใหบรการพเลยงทปรกษาทางดานการเงนทเขาถงไดงาย ทงรปแบบ Online และ Offline และให SME เขาถงไดในอตราคาบรการทเหมาะสมหรอมมาตรการสทธประโยชนในการกระตนและชวยเหลอเพมเตม

3.2 สงเสรมให SME มความรความเขาใจดานการเงน (Financial Literacy) ในการประกอบธรกจ SME จำเปนตองมความรความเขาใจทดพอในเรองการบรหารจดการดานการเงน ผลตภณฑทาง การเงน ความเสยงในการลงทน การจดทำบญช เงอนไขตางๆ ทางการเงน และระบบการใหสนเชอของสถาบนการเงน ซงมสวนชวยให SME สามารถตดสนใจในทางธรกจไดดขน เขาใจสถานการณทเผชญอย และสามารถเขาถงสนเชอไดอยางมประสทธภาพยงขน จงควรสงเสรม SME ใหมความรความเขาใจดานการเงนทเพยงพอในการตดสนใจทางธรกจ โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ เสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบการเงนขนพนฐาน (Financial Literacy) เพอชวยให SME สามารถบรหารจดการทรพยากรทางการเงนไดอยางมประสทธภาพ รวมถงสามารถวางแผนทางการเงนได โดยมการจดกจกรรมเผยแพรความรในรปแบบตางๆ อาท การอบรมเชงปฏบตการ การจดทำเวบไซต การเผยแพรองคความรดานการเงนผานสอตางๆ เปนตน ทงน องคความรทจำเปนสำหรบ SME ไดแก การจดทำบญชตนทน บญชบรหาร บญชการเงน การใชซอฟตแวรบญชอยางงาย การจดทำบญชเลมเดยว การสราง Track Pass Record หลกเกณฑการพจารณาสนเชอเบองตน ขอมลดานผลตภณฑทางการเงน การคำประกนสนเชอ การบรหารเงนทนหมนเวยน การบรหารโครงสรางเงนทนทเหมาะสม การเขาถงสนเชอ การใชบรการทางดานการเงนตางๆ ทจำเปนตอการทำธรกจ เปนตน

‣ สนบสนนใหสถาบนการเงนเพมภารกจดานการพฒนาผประกอบการ SME เนองจากสถาบน การเงนเปนหนวยงานทมความใกลชดกบผประกอบการ SME ดงนน จงควรใหความสำคญกบ การพฒนา SME โดยใหคำปรกษาแนะนำเพอเตรยมความพรอมกอนยนขอสนเชอ ตลอดจนใหความรดานการบรหารเงนและธรกจ โดยไมจำกดเฉพาะลกคาของตน

044

กลยทธท 3 สงเสรมการเขาถงตลาดและการเขาสสากล

การเขาถงตลาดและความสามารถในการลงทนทงภายในและตางประเทศ นบเปนปจจยสำคญในการขบเคลอนการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศ โดยเฉพาะในบรบททมการรวมตวทางเศรษฐกจของภมภาคตางๆ ทวโลก เชน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) แตทผานมา SME ยงมอปสรรค ในการเขาถงตลาดอยมาก ดวยขอจำกดในเรองศกยภาพและขดความสามารถของผประกอบการ อกทงภาวะการแขงขนทรนแรงมากขนโดยเฉพาะการแขงขน ในระดบสากล ซงม SME ไทยเพยงจำนวนหนงเทานนทมขดความสามารถ ในการเขาสตลาดดงกลาว

ดงนน เพอเปนการสงเสรมให SME เขาถงตลาดทงภายในประเทศและตลาดสากล แนวทางสำคญ คอ เรงเสรมศกยภาพและสรางโอกาสให SME โดยการขยายชองทางการจดจำหนายผานระบบการจดซอจดจางภาครฐ สนบสนนการใชชองทางการตลาดทสามารถเขาถงกลมเปาหมายในประเทศและตางประเทศไดอยางมประสทธภาพ และสนบสนนปจจยทเอ อตอการขยายธรกจใน ตางประเทศ ใหสามารถดำเนนการไดโดยสะดวกรวดเรวยงขน


เปาประสงคท 1 SME มชองทางการจำหนายในประเทศมากขน

เปาประสงคท 2 SME มศกยภาพในการเขาสตลาดตางประเทศ

เปาประสงคท 3 SME ลงทนในตางประเทศไดอยางสะดวกและมประสทธภาพ

เปาประสงคท 1 SME มชองทางการจำหนายในประเทศมากขน มแผนงานดงน

1.1 สงเสรมให SME เขาถงการจดซอจดจางภาครฐ การจดซอจดจางภาครฐเปนตลาดภายในประเทศทมมลคาสงมาก แต SME ยงมขอจำกดในการเขาถงตลาดดงกลาว เพราะไมสามารถแขงขนกบธรกจขนาดใหญได โดยเฉพาะการแขงขนในเรองราคา จงควร มแนวทางการใหความชวยเหลอ SME ใหสามารถเขาถงตลาดภาครฐไดอยางมประสทธภาพมากขน โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ จดทำ SME Catalog โดยจดทำบญชสนคาและบรการของ SME ทผานการคดเลอก เพอใหหนวยงานภาครฐสามารถเลอกซอสนคาและบรการจาก SME ไดโดยสะดวก

‣ แกไขกฎ ระเบยบ เพอสนบสนนให SME สามารถแขงขนในตลาดภาครฐไดมากขน เพอเพมโอกาสและอำนวยความสะดวกให SME ในการเขาถงการจดซอจดจางของภาครฐ เชน การอนญาตใหมแตมตอดานราคาแก SME (Price Preference) การกำหนดประเภทของงานหรอโครงการ ทตองจดซอจดจางจาก SME เทานน (Set Aside) และการปรบปรงกระบวนการเบกจายเงนให SME ใหมความสะดวกรวดเรวมากขน เปนตน

045


กลยทธท 3 สงเสรมการเขาถงตลาดและการเขาสสากล

‣สดสวนสงออกของ SME เพมขนเปนรอยละ 30

‣มลคาการสงออกเฉลยของ SME เพมขนเปน 100 ลานบาท/ราย/ป

1.2 สงเสรมให SME ใชพาณชยอเลกทรอนกสมากขน ในชวงหลายปทผานมา ผบรโภคทวโลกซอขายออนไลนผานระบบ E-Commerce เพมขนอยางตอเนอง จาก 694.8 พนลานเหรยญสหรฐฯ ในป 2556 เปน 1,155.7 พนลานเหรยญสหรฐฯ ในป 2559 (ขอมลจาก Euromonitor) และมแนวโนมทจะเพมสงขน สงผลใหการคาออนไลนกลายเปนชองทางสำคญทจะชวยใหสนคาและบรการของผประกอบการ SME เขาถงผบรโภคไดอยางสะดวก รวดเรว และเสยคาใชจายนอยกวาการวางจำหนายสนคาในหางสรรพสนคา รานคาปลก รานสะดวกซอ ฯลฯ ดงนน จงควรสนบสนนให SME ไดเรยนรและมการใชพาณชยอเลกทรอนกสเปนชองทางการตลาดมากขน โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ พฒนาตลาดกลางพาณชยอเลกทรอนกสสำหรบ SME จดทำตลาดกลางออนไลนสำหรบ SME ทรวบรวมสนคาและบรการของผประกอบการ SME ทวประเทศ รวมทงจดใหมระบบตางๆ ทเกยวของในการบรหารจดการตลาดกลางออนไลน เพอใหสามารถสนบสนนกจกรรมการซอขายไดอยาง มประสทธภาพ เชน การบรหารสนคาคงคลง การขนสงสนคา ระบบการชำระคาสนคา ฯลฯ ซงจะชวยใหผประกอบการลดภาระตนทนในการบรหารจดการดานการตลาดและชวยใหสนคาสามารถเขาถงผบรโภคไดอยางทวถง

‣ สงเสรมให SME มชองทางการคาอเลกทรอนกสของตน เพอใหสามารถเขาถงผบรโภค ลดการพงพาชองทางการจำหนายสนคาหลกทมตนทนคาใชจายสง โดยสนบสนนให SME จดทำระบบ การจำหนายสนคาบนเวบไซตของตน หรอจดทำรานคาออนไลน พรอมทงจดใหมการพฒนาทกษะความรแก SME ในการบรหารจดการการซอขายทางอเลกทรอนกสและรานคาออนไลน เชน การ นำเสนอสนคา การบรหารจดการสนคาคงคลง การขนสงสนคา เพอใหสามารถรองรบและจดการ คำสงซอของลกคาไดอยางมประสทธภาพ

เปาประสงคท 2 SME มศกยภาพในการเขาสตลาดตางประเทศ มแผนงานดงน

2.1 สงเสรมใหมขอมลการตลาดตางประเทศเชงลกทชวยสนบสนน SME ในการเขาสตลาดตางประเทศ การเขาสตลาดตางประเทศของ SME มปจจยสนบสนนทสำคญ คอ การมขอมลตลาดเชงลก (Market Intelligence) ทถกตองครบถวน และคนหาไดโดยงาย ซงจะตองครอบคลมทงสถตการคา กฎหมาย กฎระเบยบ โอกาสทางการตลาด วธการเขาสตลาด โดยจะตองประกอบดวยขอมลรายประเทศและขอมลรายสนคา เพอให SME สามารถตดสนใจไดอยางเหมาะสม โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ พฒนาระบบสารสนเทศขอมลเชงลกเกยวกบการคาและการลงทนในตางประเทศ เพอให SME สามารถเขาถงขอมลไดสะดวกและเขาใจงาย โดยพฒนาและรวบรวมขอมลเกยวกบโอกาสการคาการลงทน พฤตกรรมผบรโภคทนาสนใจ แนวทางการทำธรกจของประเทศตางๆ สถตการคา กฎหมาย กฎ ระเบยบทเกยวของ รายชอผซอตางประเทศ รวมถงขอมลอนๆ ทจำเปน โดยเผยแพรผานระบบออนไลน

046

2.2 สนบสนน SME ทมศกยภาพในการขยายตลาดตางประเทศ การเสรมสรางโอกาสใหกบ SME ในการขยายตลาดตางประเทศยงคงเปนเรองสำคญทภาครฐตองให ความชวยเหลอ เนองจากการขยายตลาดตางประเทศเปนกจกรรมทมคาใชจายสง มขนตอนการดำเนนงานทยงยาก และมการแขงขนกบธรกจจากทวโลก SME สวนใหญจงไมสามารถดำเนนการไดเองโดย ไมไดรบคำแนะนำหรอความชวยเหลอจากภาครฐ จงควรมการสนบสนน SME ในการขยายตลาดส ตางประเทศ โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ เสรมสรางโอกาสทางการตลาดตางประเทศใหกบ SME สนบสนนให SME ไดเขารวมกจกรรมสงเสรมการตลาดในตางประเทศ โดยการนำ SME เขารวมงานเจรจาจบคทางธรกจ รวมถงการเชอมโยงระหวาง SME กบผคาระหวางประเทศ เพอสนบสนนใหมผแทนจำหนายสำหรบ SME ไทย (International Trader)

‣ สนบสนนคาใชจายให SME ในการขยายตลาดตางประเทศ (Internationalization Grant) การจดใหมเงนสนบสนนแก SME กลมเปาหมายในการดำเนนกจกรรมขยายตลาดตางประเทศ ทำให SME สามารถเลอกเขารวมกจกรรมทางการตลาดไดตรงกบความตองการมากขน ลดการพงพากจกรรมงานแสดงสนคาของภาครฐ ทงน การสนบสนนคาใชจายใหกบ SME ควรครอบคลมกจกรรม ทหลากหลาย เชน คาใชจายในการเขารวมงานแสดงสนคา คาใชจายในการเจรจาธรกจ เปนตน

‣ พฒนาตลาดพาณชยอเลกทรอนกสสำหรบตลาดตางประเทศ ตลาดพาณชยอเลกทรอนกสเปนชองทางการจำหนายสนคาและบรการทสรางโอกาสการเขาถงผซอจากทวโลก แตมคาใชจายไมมาก อยางไรกตามการจำหนายสนคาและบรการใหผซอตางประเทศจำเปนตองมรปแบบการใชงานทเปนมาตรฐาน จงควรพฒนาตลาดพาณชยอเลกทรอนกสสำหรบตลาดตางประเทศใหมประสทธภาพมากขน และตองมการเตรยมความพรอมใหกบ SME ในการผลตเพอรองรบคำสงซอในปรมาณมาก รวมถงความสามารถในการขนสงสนคาระหวางประเทศ การรบชำระคาสนคา ฯลฯ

‣ สนบสนนการยกระดบมาตรฐานสนคาหรอบรการใหกบ SME ทจะเขาสตลาดตางประเทศ เพอให SME สามารถผลตสนคาหรอใหบรการไดตามขอกำหนดดานมาตรฐานของผซอในตางประเทศ ควรมการสนบสนนคาใชจายบางสวนให SME ในการเขารบบรการทดสอบ ตรวจสอบ หรอขอรบรองคณภาพมาตรฐานสนคา จากศนยทดสอบของภาครฐและภาคเอกชน ทงในและตางประเทศ

‣ สนบสนน SME ทมมลคาเพมสงใหสามารถเขาสตลาดสากล การคดเลอก SME ทมการผลตสนคาหรอบรการทมมลคาเพม มการใชเทคโนโลย มนวตกรรม เขารบบรการคำปรกษาแนะนำเชงลก และชวยเหลอ SME ในการดำเนนกจกรรมขยายตลาดตางประเทศ

047

2.3 สรางและพฒนาผสงออกรายใหม ปจจบน SME ไทยจำนวนไมนอยขาดทกษะ ความร ความสามารถในการทำธรกจในระดบสากล และ SME ทมการสงออกหรอมลกคาในตางประเทศกมจำนวนนอยมาก จำเปนตองเรงสราง SME ทมศกยภาพใหสามารถเขาสสากลไดอยางมประสทธภาพเพมมากขน เพอรวมเปนกลไกสำคญในการขบเคลอนเศรษฐกจ โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ การจดกจกรรมเสรมสรางความรทจำเปนตอการประกอบธรกจระหวางประเทศ เชน พธการศลกากร กฎหมาย กฎระเบยบทเกยวของ โดยมงเสรมสรางความรให SME ทยงไมเคยมประสบการณ ในการสงออกมากอน หรอเพงเรมมการสงออก โดยการใหความรทงทเปนการฝกอบรม การใหความร ผานทางระบบ On-line

‣ ใหคำปรกษาแนะนำแก SME ผสงออกรายใหม เพอเพมทกษะในการดำเนนธรกจดานการสงออกใหมากขน และใหความชวยเหลอแก SME ทยงไมเคยสงออกมากอน โดยจดใหมพเลยงและทปรกษาเพอใหคำแนะนำเกยวกบวธการ เอกสารหรอขนตอนการปฏบต รวมทงใหความรดานการขยาย ชองทางการตลาดตางประเทศ

เปาประสงคท 3 SME ลงทนในตางประเทศไดอยางสะดวกและมประสทธภาพ มแผนงานดงน

3.1 อำนวยความสะดวกแก SME ทสนใจไปลงทนในตางประเทศ การลงทนในตางประเทศจำเปนตองมขอมลเชงลกเพอประกอบการตดสนใจ ตงแตรปแบบการจดตงธรกจ การแสวงหาพนธมตรทางธรกจ ชองทางการจำหนาย การจายภาษ กฎหมายแรงงาน การขออนญาตกอสราง ฯลฯ ซงเปนเรองทยากสำหรบ SME รายเลกๆ ทจะสามารถเขาถงและเขาใจขอมลเหลาน เพออำนวยความสะดวกให SME ทสนใจไปลงทนในตางประเทศใหสามารถเขาถงขอมลทสะดวกและรวดเรวยงขน โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ จดตงศนยใหบรการและความชวยเหลอเพอสนบสนนการลงทนในตางประเทศแก SME เพอเปนศนยกลางขอมลองคความรและบรการตางๆ ในรปแบบ “One Stop Service” ในประเทศอาเซยนทสำคญ เชน เมยนมาร ลาว กมพชา เวยดนาม และอนโดนเซย พรอมเชอมโยงกบการสนบสนนดานการเงน

‣ จดตงนคม SME ในตางประเทศ เพออำนวยความสะดวกแก SME ในการขยายการลงทน สตางประเทศ โดยทภาครฐเปนผจดหาพนทสำหรบการจดตงธรกจในประเทศเปาหมาย พรอมทงประสานงานเจรจากบหนวยงานทเกยวของในประเทศนนๆ ทงเรองขนตอน - กฎระเบยบการจดตง การดำเนนธรกจ และการไดรบสทธประโยชนตางๆ

048

กลยทธท 4 พฒนาและสงเสรมความเปนผประกอบการ

แนวทางสำคญประการหนงในการเพมขดความสามารถในการแขงขน คอ การสนบสนนใหประเทศไทยกาวสการเปนสงคมผประกอบการ ซงจากการศกษาเกยวกบสถานภาพและประเมนระดบความเปนสงคมผประกอบการ ของประเทศไทย ภายใตโครงการจดทำขอมลเชงเปรยบเทยบเพอการพฒนา ประจำป 2557 (Global Entrepreneurship Monitor: GEM) พบวา กจกรรมความเปนผประกอบการในระยะเรมตน ซงครอบคลมทงผทกำลงจดตงธรกจใหมและผทมอายธรกจนอยกวา 3.5 ป ยงอยในระดบทตำกวาประเทศอนๆ โดยมผลมาจากความไมพรอมในดานความรและทกษะการเปนผประกอบการ ไมเหนโอกาสในการทำธรกจ ขาดการสรางเครอขาย รวมถงกลวทจะลมเหลวในการประกอบธรกจ

ดงนน แนวทางทจะพฒนาใหประเทศไทยมผประกอบการ SME ทมคณภาพ เขมแขง จำเปนท ตองสรางและปลกฝ งความเปนผ ประกอบการท ด (Entrepreneurship) โดยเรมจากการสรางแรงบนดาลใจและบมเพาะจตวญญาณผประกอบการใหกบนกเรยน นกศกษา ผานการเรยนรและทดลองประกอบธรกจขนพนฐาน ซงจะกระตนใหผทมความพรอมและความสามารถทางธรกจ ตดสนใจเลอกเปนผประกอบการ นอกจากนจะตองสรางทศนคตและทกษะทจำเปนตอการเปนผประกอบการ เชน การเขยนแผนธรกจ การทำบญชเบองตน ฯลฯ เพอประโยชนในการวางแผนและตดสนใจในเชงธรกจไดอยาง มประสทธภาพ


เปาประสงคท 1 สรา งแรงบนดาลใจและความ เปนผ ป ระกอบการ ใหกบคนรนใหม

เปาประสงคท 2 ผประกอบการใหมมความพรอมในการเรมตนธรกจ

049


กลยทธท 4 พฒนาและสงเสรมความเปนผประกอบการ

จำนวนเยาวชน ทเขารวมโครงการพฒนาและสงเสรมความเปน ผประกอบการ เพมขนรอยละ 40

เปาประสงคท 1 สรางแรงบนดาลใจและความเปนผประกอบการใหคนรนใหม มแผนงานดงน

1.1 สรางความตระหนกรในการเปนผประกอบการใหกบเยาวชน การสรางสงคมผประกอบการใหมความเขมแขงจำเปนตองเรมตนจากการปลกฝงความคดคานยมของการเปนผประกอบการทด ดวยการสรางความร ความเขาใจ ใหกบเยาวชนทงในระดบมธยมศกษาและอาชวศกษา ดงนน แนวทางการสงเสรมจงควรกำหนดใหมการเรยนการสอนในเรองการประกอบธรกจขนพนฐานในสถาบนการศกษาอยางตอเนอง มงเนนการเรยนแบบลงมอปฏบต เพอสรางความตระหนกรในการเปนผประกอบการ โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ พฒนาหลกสตรการเรยนเรองการประกอบธรกจขนพนฐานในระดบมธยมศกษาและอาชวศกษา จดใหมหลกสตรการเรยนรเกยวกบการประกอบธรกจ ทงภาคทฤษฎ และภาคปฏบต เชน การทดลองจดตงและบรหารธรกจ เพอใหนกเรยนไดรจกและมความเขาใจทดพอเกยวกบอาชพผประกอบธรกจ เชนเดยวกบการเรยนรในวชาอนๆ

1.2 สรางแรงบนดาลใจและกระตนใหเกดผประกอบการรนใหมทมคณภาพ การสรางโอกาสใหนกเรยน นกศกษาทมความคดรเรม สรางสรรค ทางธรกจ ไดนำเสนอผลงานของตน เปนสวนสำคญทจะชวยสรางแรงบนดาลใจใหเกดผประกอบการรนใหมทมคณภาพเพมขน จงควรจด ใหมกจกรรมทเปนเวทแขงขนนำเสนอแนวคดและกจกรรมเพอเสรมสรางความร โดยมแนวทาง การดำเนนงาน ดงน

‣ จดกจกรรมกระตนความคดรเรมสรางสรรคในการประกอบธรกจในกลมเยาวชนผานการประกวดแนวคดทางธรกจ โดยจดใหมกจกรรมประกวดแนวคดทางธรกจสำหรบนกเรยน นกศกษา เพอใหเยาวชนไดมโอกาสนำเสนอแนวคดรเรมสรางสรรคทจะสามารถนำไปสการสรางธรกจทมความแตกตางได โดยใหภาคเอกชนทมประสบการณมสวนรวมใหคำแนะนำแกนกเรยนนกศกษา ในดานตางๆ

1.3 เตรยมความพรอมใหผทกำลงจะจบการศกษาและตองการเปนผประกอบการ การเสรมสรางความรพนฐานทจำเปนตอการดำเนนธรกจ มความสำคญอยางมากตอความอยรอดของธรกจในระยะเรมตน เนองจากผประกอบการใหมอาจไมมความพรอมในดานตางๆ และขาดประสบการณ ดงนน เพอใหนกศกษาทงในระดบอดมศกษาและอาชวศกษาทตองการจะเปนผประกอบการ ไดม องคความรทเพยงพอตอการเรมตนธรกจ จงควรมกจกรรมเตรยมความพรอมและใหความร โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ เสรมสรางความรความเขาใจเร องการบรหารธรกจแบบเขมขนใหกบนกศกษาจบใหม จดกจกรรมกอนจบการศกษาในแตละสถาบนการศกษาทงในระดบอดมศกษาและอาชวศกษา เพอเตรยมความพรอมใหนกศกษาในการเขาสการประกอบธรกจ (Orientation to Business) โดยเฉพาะนกศกษาในสายวทยาศาสตรหรอศลปะทไมไดมการเรยนในเรองเกยวกบการดำเนนธรกจ มากนก เพอใหมพนฐานความรทเพยงพอในการประกอบธรกจ เชน การจดทำบญช การบรหารการเงน การตลาด เพอใหอยางนอยสามารถเรมตนธรกจไดโดยไมเกดอปสรรคมากนก

050

เปาประสงคท 2 ผประกอบการใหมมความพรอมในการเรมตนธรกจ มแผนงานดงน

2.1 พฒนาองคความรและทกษะในการเปนผประกอบการใหม การสรางและพฒนาผประกอบการใหม ซงเปนผทไมเคยทำธรกจมากอนหรอผททำธรกจมาแลวไมเกน 3 ป ใหมความเขมแขง สามารถบรหารจดการธรกจไดอยางเปนระบบและเปนมออาชพ จะตองพฒนาองคความรและทกษะในการเปนผประกอบการใหม โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ การสรางเสรมความรและทกษะในการดำเนนธรกจใหแกผประกอบการรายใหม การฝกอบรม เชงลกเกยวกบการดำเนนธรกจ การใหคำปรกษาแนะนำจากทปรกษา ผเชยวชาญ และผทมประสบการณทางธรกจ เพอใหผทตองการจะเปนผประกอบการใหมสามารถวางแผนธรกจไดอยางชดเจน รวมทงจดใหมการเชอมโยงกจกรรมสนบสนนตางๆ ทสำคญเพอใหสามารถกอตงกจการไดสาเรจ เชน การจดหาแหลงเงนทน การนำสนคาออกสตลาด

051


กลยทธท 1 สรางผประกอบการใหมทมมลคาสง (High Value Startup)

สถานการณเศรษฐกจของประเทศในปจจบนตองเผชญความทาทายรอบดาน ทงปญหาการลงทนในภาคอตสาหกรรมลดลง การยายฐานการผลตของบรษทขามชาต การขาดแคลนบคลากรและแรงงานทมทกษะ ขณะทขดความสามารถดานเทคโนโลยและนวตกรรมในภาคธรกจและอตสาหกรรม ซงสงผลตอประสทธภาพและระดบความสามารถทางการแขงขนของไทย ยงอยในระดบตำเมอเทยบกบหลายๆ ประเทศ

ดงนน การวางรากฐานใหภาคธรกจและอตสาหกรรมของไทย เปนกลไกหลก ในการขบเคลอนเศรษฐกจประเทศ จงจำเปนตองเรงสงเสรมและสราง ผประกอบการใหมในกลมทมมลคาสง (High Value startup) ซงครอบคลม ทงผประกอบการใหมดานเทคโนโลย (Tech Startup) และผประกอบการใหมทเปนธรกจเชงสรางสรรคหรอเชงวฒนธรรม (Creative Startup/Cultural Startup) ใหเปนกำลงหลกสำคญในการขบเคลอนและสรางมลคาเพมทางเศรษฐกจ เพอใหประเทศไทยกาวขามไปเปนประเทศในกลมรายไดสง เนองจากการสรางผประกอบการใหมในกลมน มแนวโนมทจะสามารถสรางรายไดเปนอยางมาก อยางไรกตามการสรางและพฒนาผประกอบการใหมในกลมทมมลคาสง (High Value startup) ตองอาศยการบรณาการความรวมมอและทรพยากรจำนวนมากของทกภาคสวน ทงการสงเสรมจากภาครฐ การผลกดนจากภาคเอกชน ตลอดจนความรวมมอกบภาคสงคม ผสานกบการบมเพาะและเสรมสรางดวยองคความรจากสถาบนการศกษา การสนบสนนดานการเงนเพอใหเกดการ ตอยอดธรกจ


เปาประสงคท 1 ผประกอบการใหมทมมลคาสงสามารถเรมดำเนนธรกจไดอยางเขมแขง

เปาประสงคท 2 ปจจยสนบสนนการเรมตนของผประกอบการใหมทม มลคาสงไดรบการพฒนา

052


กลยทธท 1 สรางผประกอบการใหมทมมลคาสง (High Value Startup)

ผประกอบการใหม ทมมลคาสง (High Value Startup) เพมขนรอยละ 20

เปาประสงคท 1 ผประกอบการใหมทมมลคาสงสามารถเรมดำเนนธรกจไดอยางเขมแขง มแผนงานดงน

1.1 สรางและพฒนาผประกอบการใหมทมมลคาสง เมอเปรยบเทยบกบประเทศทพฒนาแลว ประเทศไทยยงจำเปนตองพฒนา SME ใหสามารถสรางสรรคสนคาและบรการใหมมลคาสงขนกวาทเปนอย เพอใหมศกยภาพเพยงพอทจะแขงขนไดในระดบสากล จงจำเปนตองเรงสรางและพฒนาผประกอบการใหมทมมลคาสง ทงในกลมทเปนผประกอบการใหมดานเทคโนโลย และกลมทเปนผประกอบการใหมเชงสรางสรรคใหสามารถเตบโตและเขมแขงได โดยเฉพาะการสนบสนนคนรนใหมทมความคดรเรมใหสามารถพฒนาแนวความคดของตนไปส การปฏบตและนำไปใชในเชงธรกจไดจรง โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ สนบสนนใหผทมความคดรเรมเชงเทคโนโลยหรอผทมความคดสรางสรรคเขาสการบมเพาะ เพอสนบสนนใหไดรบความรเชงลกจากผทมความเชยวชาญเฉพาะดาน มพเลยง/ทปรกษาทางธรกจทชวยใหคำปรกษาแนะนำใหสามารถจดตงธรกจได

053

1.2 พฒนาการบมเพาะใหมประสทธภาพในการสรางผประกอบการใหม ปจจยหนงทมความสำคญตอการสรางและพฒนาใหผประกอบการใหมทมมลคาสงมความเขมแขง คอ กระบวนการพฒนาธรกจในขนเรมตนเพอชวยลดอตราความลมเหลวในการดำเนนธรกจ ซงการพฒนาเพมประสทธภาพของศนยบมเพาะถอวาเปนปจจยสำคญตอการสรางผประกอบการใหมกลมน จงจำเปนตองมการพฒนา ยกระดบสถานททใหความชวยเหลอ SME ทงในดานการพฒนาองคความร เครองมออปกรณ และบรการพเลยง/ทปรกษาทมความเชยวชาญเฉพาะดาน ไปจนถงโครงสรางพนฐานสำหรบการพฒนาเทคโนโลย/นวตกรรม/ความคดสรางสรรค

แมปจจบนสถาบนการศกษาหลายแหงจะมศนยบมเพาะฯ อยแลว แตสวนใหญมขอจำกดในการใหบรการ อาท มจำนวนบคลากรทไมเพยงพอตอความตองการ มเครองมอและอปกรณลาสมย รวมถงมงบประมาณทจำกด ทำใหการชวยเหลอและสนบสนน SME ไมสามารถใหบรการไดเตมประสทธภาพ จงควรเรงพฒนา ยกระดบศนยบมเพาะทมอยใหเขมแขงยงขน เพอสนบสนนใหเกดผประกอบการใหมทมมลคาสงทมศกยภาพเพมขน โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ ยกระดบศกยภาพของศนยบมเพาะ เพอใหมประสทธภาพเพยงพอตอการฟมฟกผประกอบการใหม โดยการปรบปรงและเพมเตมเครองมอ อปกรณ สงจำเปนตางๆ ใหมความพรอมสามารถตอบสนองความตองการของผประกอบการและความจำเปนในการใชงาน การพฒนาบคลากรประจำศนยใหมศกยภาพ มผบรหารจดการศนยบมเพาะและพเลยง/ทปรกษาทมความเชยวชาญทงจากในและตางประเทศ

‣ จดสรรพนททำงานสำหรบผประกอบการใหม (Co-Working Space / Co-Making Space) ภายในศนยบมเพาะ เพอใหสามารถชวยเหลอผประกอบการไดมากขน โดยการจดใหมพนทสำหรบใหบรการผประกอบการใหมสำหรบใชในการทำงานหรอใชในการทดลองผลตสนคาในชวงแรกของการเรมธรกจ รวมถงจดใหมการเชอมโยงกบบรการดานอนๆ ทมความสำคญตอการเรมตนธรกจ เชน การเชอมโยงตลาด และแหลงเงนทน เปนตน

‣ พฒนาเขตพนทพเศษเพอการพฒนานวตกรรม (Innovation District) เพอกำหนดใหเปนพนทเฉพาะสำหรบการพฒนาดานนวตกรรมตนแบบ อนประกอบไปดวยความพรอมทางโครงสรางพนฐานสำหรบการพฒนานวตกรรม แหลงสถานศกษาทมคณภาพ เชน ระบบเครอขายอนเตอรเนตความเรวสง ฐานขอมลและหนวยงานวจยขนสง รวมไปถงเปนแหลงรวมของผประกอบการดานเทคโนโลยทมความหลากหลายอยภายในพนทนนๆ โดยรฐบาลจะจดสทธประโยชนทงดานการเงนและภาษเพอดงดดผประกอบการดานนวตกรรมใหเขาไปลงทนในพนท

‣ สรางความรวมมอกบศนยบมเพาะตางประเทศ เพอสนบสนนผประกอบการใหมไทยใหมโอกาสไดรบความรหรอการบมเพาะจากศนยบมเพาะในตางประเทศ โดยมการสรางความรวมมอกบศนยบมเพาะในตางประเทศ ผานการจดกจกรรมนำนกลงทนและผแทนศนยเพาะบมระดบโลกจากตางประเทศ เขามารวมสนบสนนผประกอบการใหมทมมลคาสง การเชอมโยงกลมผประกอบการไทย กบศนยบมเพาะชนนำของโลก เปนตน

054

1.3 จดตงและพฒนาศนยออกแบบและสรางสรรค (Design & Creative Center) เพอเปนแหลงกระตนใหเกดแรงบนดาลใจและจดประกายความคดสรางสรรคใหเกดมลคาขนในระบบเศรษฐกจไทยผานกระบวนการใหความรแบบสากล ตงแตการใหความร สมมนาเชงปฏบตการ การเปนแหลงคนควาทใหความรเพอสรางเสรมประสบการณทหลากหลายมต ไปจนถงการใหความชวยเหลอในการแปลงความคดสรางสรรคใหสามารถกลายเปนกจกรรมทางเศรษฐกจและ เปนพเลยงเพอพฒนาใหเปนธรกจทยงยน อนจะเปนพนฐานสำคญของกระบวนการพฒนาทรพยากรมนษยของประเทศ โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ จดตงศนยบรการดานการออกแบบและความคดสรางสรรค (Design & Creative Center) ทำหนาทเปนแหลงเรยนรดานการออกแบบและพฒนาผลตภณฑ โดยมงกระตนใหคนไทยตระหนกถงจดแขงดานทรพยากรและวฒนธรรมของประเทศ เพอใหผประกอบการและนกออกแบบไทยเกด แรงบนดาลใจในการพฒนาธรกจของตนเองและสามารถผลตสนคาและบรการทตอบสนองโอกาสทเกดขนจากการเปลยนแปลงของโลก ตลอดจนเพมสถานทสำหรบการคนควาและแสวงหาความคดเชงสรางสรรค สำหรบผประกอบการใหม และทสำคญจะทำหนาทเปนสะพานเชอมโยงใหผผลตและนกออกแบบไดรวมมอกนผลตสนคาและบรการทมคณภาพ เพอเปนพเลยงสรางธรกจ ทแขงแกรง พรอมทงสงเสรมความรวมมอกบสถาบนการศกษา สถาบนวจยและพฒนาทงในและตางประเทศ เพอสรางและพฒนาผประกอบการใหมเชงสรางสรรค และเชงวฒนธรรม กระตนใหเกดการสรางคณคาในสนคาและบรการ (Value Creation) ทตอบสนองความตองการของผบรโภคและทนตอกระแสโลก

1.4 สนบสนนใหหนวยงานภาคเอกชนทมบทบาทใหความชวยเหลอ SME (Startup Accelerator) มศกยภาพในการชวยเหลอผประกอบการใหมมากขน ปจจบนองคกรภาคเอกชนหลายแหงทำหนาทเปน Startup Accelerator ซงมบทบาทใหความชวยเหลอ การจดตงธรกจของผประกอบการใหมดานเทคโนโลยไดภายในระยะเวลาอนสนประมาณ 3 - 4 เดอน ผานการใหบรการทชวยใหผประกอบการใหมมความเขมแขงและพบโอกาสในการดำเนนธรกจมากขน เชน การจดทำพนททำงานใหสำหรบผเรมตนธรกจ (CoWorking Space) การใหเงนทนเรมตน (Seed Money) การจดอบรมและอบรมเชงปฏบตการเพอพฒนาทกษะทจำเปนตอการดำเนนธรกจ การใหความชวยเหลอดานเทคโนโลยเฉพาะทางโดยผเชยวชาญ ซงในขณะเดยวกนกเปนการสรางเครอขายผประกอบการในสายธรกจเดยวกน และสรางโอกาสในการพบปะกบนกลงทนอนจะทำใหธรกจมความเปนรปธรรมยงขน จงควรสนบสนนกจกรรมของ Startup Accelerator ใหสามารถชวยเหลอการจดตงธรกจของผประกอบการใหมใหเขมแขงยงขน โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ สนบสนนกจกรรมของ Startup Accelerator เพอการสงเสรมใหเกดผประกอบการใหม การสนบสนนและชวยเหลอให Startup Accelerator สามารถขยายขอบเขตของกจกรรมตางๆ ทเปนการสงเสรมใหเกดการจดตงธรกจหรอการเตบโตของผประกอบการใหมดานเทคโนโลย เชน การขยายการใหบรการของพเลยงและทปรกษา กจกรรมดานการตลาด กจกรรมการนำเสนอธรกจใหกบนกลงทนประเภทตางๆ

055

เปาประสงคท 2 ปจจยสนบสนนการเรมตนของผประกอบการใหมทมมลคาสงไดรบการพฒนา มแผนงานดงน

2.1 สงเสรมการเขาถงแหลงเงนทนสำหรบผประกอบการใหมทมมลคาสง เหตผลประการหนงทการใชเทคโนโลยและนวตกรรมของไทยไมทดเทยมกบประเทศพฒนาแลวนน มาจากการท SME ไมมเงนทนเพยงพอในการเรมธรกจ ซงแหลงเงนทนทมอยสวนใหญเปนรปแบบของสนเชอ ยงไมตอบสนองตอผประกอบการทเรมตนธรกจใหม โดยเฉพาะอยางยงผประกอบการใหมทอยบนพนฐานของการใชความคดรเรมสรางสรรค นวตกรรม และเทคโนโลย จงควรตองเรงสนบสนนดานการเงนสำหรบสนบสนนผประกอบการใหมทมมลคาสง โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ จดใหมเงนทนใหเปลา (Seed Fund) ใหกบผประกอบการใหมทมศกยภาพ เพอสนบสนนใหมแหลงเงนทนในการเรมตนธรกจ หรออาจสนบสนนเปนคาใชจายในการพฒนาและทดสอบผลตภณฑ หรอการทดลองตลาด ซงเปนกระบวนการทจำเปนในชวงเรมตนสำหรบผประกอบการใหม

‣ สนบสนนใหผประกอบการใหมทมมลคาสงเขาถงแหลงเงนทนจากกลมนกลงทนอสระ (Angel Investor) จดใหผประกอบการใหมไดมโอกาสนำเสนอผลงานตอนกลงทนอสระทงนกลงทนในประเทศและตางประเทศ

‣ จดตงกองทนรวมลงทน (Venture Capital) สำหรบผประกอบการใหมทมมลคาสง เพอใหสามารถเขาถงแหลงเงนทนทจะใชตอยอดและสรางความเตบโตใหกบธรกจตอไป

2.2 ปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบ และสทธประโยชนใหเหมาะสมกบผประกอบการใหมทมมลคาสง กฎหมาย กฎ ระเบยบ หลายอยางถกใชมาเปนเวลานานโดยไมมการปรบปรงแกไขใหทนตอสถานการณ กลายเปนอปสรรคตอการดำเนนธรกจ และสงผลกระทบตอการเตบโตทางธรกจ โดยเฉพาะผประกอบการในกลมทมมลคาสง จงควรมการปรบปรงแกไขเพอประโยชนตอการสงเสรมใหเกดผประกอบการใหมทมมลคาสง โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ ปรบปรงแกไขกฎหมายธรกจใหสนบสนนการเตบโตของผประกอบการใหมดานเทคโนโลย การทบทวนปรบแกกฎหมายทยงเปนอปสรรคตอการเตบโตของผประกอบการใหมดานเทคโนโลย เชน ขอกำหนดเรองการใหสทธในการซอหนในราคาคงทกบพนกงาน (Employee Stock Option Plan) เพอสรางแรงจงใจและความผกพนตอองคกรในกจการ ซงเปนกจการทมความเสยงคอนขางสง และเปนธรกจทจะเตบโตไดดวยบคลากรทมคณภาพ หรอการปรบหลกเกณฑการสงเสรมการลงทนใหสนบสนนการเตบโตของผประกอบการ เชน การอนญาตใหผประกอบการดานเทคโนโลยนำคาจางพนกงานมารวมเปนสวนหนงของการลงทน เนองจากสวนใหญแลวไมไดมการลงทนทเปนสนทรพยมากนก แตมการลงทนในเรองการจางบคลากรสง เปนตน

‣ กำหนดมาตรการทางภาษทชวยสนบสนนการจดตงและการเตบโตของผประกอบการใหมทมมลคาสง เชน สทธประโยชนทางภาษสำหรบนกลงทนอสระ (Angel Investor) และสทธประโยชนทางภาษใหกบผซอสนคาหรอใชบรการจากผประกอบการใหมทมมลคาสงของไทย

056

กลยทธท 2 สงเสรมใหมการรวมกลมและการสรางเครอขายทางธรกจของ SME

แนวทางสำคญทชวยเพมขดความสามารถใหกบ SME ได คอ การสงเสรม ให SME มการรวมกลมและสรางเครอขายพนธมตรทางธรกจทมความเขมแขง ซงอาจอยในรปแบบของการรวมกลมในอตสาหกรรมเดยวกน หรอการรวมกลมภายในหวงโซอปทานเดยวกน การรวมกลมหรอการสรางเครอขายจะชวยให SME มความเชอมโยงทางธรกจทเกอหนนกนได มการแลกเปลยนขอมล ความร และประสบการณตางๆ รวมทงจะทำใหมอำนาจในการตอรองมากขน

ดงนน เพอเปนการเสรมสรางขดความสามารถใหกบ SME จงควรสนบสนนกลมและเครอขายในรปแบบตางๆ ของ SME ใหมความเขมแขง มศกยภาพในทางธรกจมากขน


เปาประสงคท 1 SME มการรวมกลมเพอสรางเครอขายทางธรกจ

เปาประสงคท 2 SME สามารถเขาสหวงโซอปทานของธรกจขนาดใหญ

เปาประสงคท 3 สหกรณการเกษตรไดรบการยกระดบใหมความเขมแขง

057


กลยทธท 2 สงเสรมใหมการ รวมกลมและการสรางเครอขายทางธรกจของ SME

‣สดสวนของ กลมคลสเตอรท มศกยภาพใน การดำเนนธรกจ เพมขนรอยละ 20

‣สดสวนของสหกรณทมศกยภาพในการดำเนนธรกจ เพมขนรอยละ 20

เปาประสงคท 1 SME มการรวมกลมเพอสรางเครอขายทางธรกจ มแผนงานดงน

1.1 เสรมสรางความเขมแขงใหคลสเตอร SME การรวมตวเปนกลมในรปแบบคลสเตอรของ SME เปนแนวทางหนงในการเพมขดความสามารถในการแขงขนของ SME เพมประสทธภาพการดำเนนธรกจ มอำนาจการตอรองทสงขน ตนทนการผลต ทลดตำลง เพมโอกาสทางการตลาด และมเปาหมายในการพฒนาสมาชกในคลสเตอรรวมกน ดงนน จงควรเสรมสรางความเขมแขงใหคลสเตอร SME โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ จดทำแนวปฏบตในการพฒนากลมคลสเตอร ในปจจบนมหลายหนวยงานทดำเนนการในดานการพฒนา และสงเสรมคลสเตอร โดยทแตละหนวยงานมกรอบแนวคด วธการดำเนนงานทตางกนไป ทำใหการสงเสรมและพฒนาคลสเตอรในประเทศไทยยงไมกาวหนาเทาทควร จงตองมการทบทวนและจดทำแนวทางกลางในการพฒนากลมคลสเตอร เพอนำไปสการพฒนาทถกตองและเปนไป ในทศทางเดยวกน

‣ เพมศกยภาพการประกอบธรกจใหคลสเตอร SME เพอยกระดบศกยภาพการดำเนนธรกจโดยรวมของกลม โดยจดกจกรรมพฒนาและเสรมสรางความเขมแขงเครอขาย อาท การสรางระบบการบรหารงานเครอขายและการบรหารสมาชก และ การพฒนาผนำเครอขายและผประสานงานเครอขาย (Cluster Development Agent) จดกจกรรมการสรางและพฒนาศกยภาพในการดำเนนธรกจ เชน การบรหารจดการวตถดบการบรหารจดการทรพยากรและพลงงานอยางมประสทธภาพรวมกน หรอ พฒนาระบบโลจสตกส รวมถงการเชอมโยงเครอขายกบตลาดเปาหมาย เชน การจดงานหรอรวมงานแสดงและจำหนายสนคารวมกนทงในและตางประเทศ

1.2 สงเสรมและสนบสนนองคการเอกชนและเครอขาย SME การรวมกลมของผประกอบการ SME ในรปแบบองคการเอกชน เชน สมาคมการคา สมาพนธ หรอสภาธรกจตางๆ เปนประโยชนตอ SME ทเปนสมาชก เปนแหลงแลกเปลยนขอมล ขาวสาร ความรระหวางกน มกจกรรมการพฒนาในดานตางๆ ทจดขนรวมกน รวมทงเปนตวแทนสะทอนปญหาและความตองการของ SME ใหกบหนวยงานภาครฐ ดงนน จงควรสงเสรมสนบสนนองคการเอกชนใหมความเขมแขงมากขน โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ พฒนาศกยภาพการดำเนนงานขององคการเอกชนใหเขมแขง การเสรมสรางความสามารถในการบรหารจดการขององคการเอกชนใหสามารถเปนกลไกในการใหความชวยเหลอ พฒนา SME ทเปนสมาชกใหไดมากขน เชน การสนบสนนการจดกจกรรมทางการตลาด และกจกรรมในการพฒนาประสทธภาพองคกร เปนตน

‣ กำหนดสทธประโยชนใหแก SME ทเปนสมาชกองคการเอกชน เพอสนบสนนให SME เขาเปนสมาชกขององคการเอกชนใหมากขน เพอใหภาครฐสามารถเขาถง SME ไดอยางสะดวก และ SME จะมตวแทนทสามารถสะทอนปญหาและความตองการมายงภาครฐได การใหสทธประโยชนแก SME ทเปนสมาชกองคการเอกชน เชน การใหสทธในการเขารวมโครงการภาครฐกอน เปนตน

058

เปาประสงคท 2 SME สามารถเขาสหวงโซอปทานของธรกจขนาดใหญ มแผนงานดงน

2.1 สนบสนนให SME เขาสหวงโซอปทานของธรกจขนาดใหญ การดำเนนธรกจในปจจบนมรปแบบการเชอมโยงระหวางธรกจมากขน โดยเฉพาะในลกษณะของหวงโซอปทาน (Supply Chain) ซงธรกจขนาดใหญจะม SME เขามาเปนสวนหนงของหวงโซอปทาน เพอเพมประสทธภาพในการดำเนนธรกจ ดงนน SME จงควรไดรบการพฒนาศกยภาพใหไดมาตรฐาน และสงเสรมใหเขาถงการมสวนรวมในหวงโซอปทานของธรกจขนาดใหญเพมขน รวมทงจงใจใหธรกจ ขนาดใหญและบรษทตางชาตมการถายทอดเทคโนโลยหรอองคความรขนสงแก SME ไทย โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ สนบสนนให SME พฒนาสนคาและบรการใหสอดคลองกบความตองการของผประกอบการ รายใหญ รวบรวมรายชอผประกอบการรายใหญและความตองการสนคาและบรการเพอเผยแพร ให SME ทมศกยภาพทราบ และสนบสนนให SME สามารถพฒนาสนคาและบรการใหสอดคลองกบความตองการของผประกอบการรายใหญ

‣ จดกจกรรมจบคให SME มโอกาสเชอมโยงกบผประกอบการรายใหญ จดกจกรรมให SME ไดพบปะนำเสนอสนคาและบรการตอผประกอบการรายใหญ

‣ ใหสทธประโยชนทางภาษแกผประกอบการขนาดใหญทมการใหความชวยเหลอแก SME ในหวงโซอปทาน เชน กำหนดใหม สทธประโยชนทางภาษ สำหรบการถายทอดเทคโนโลยสมยใหม การชวยพฒนาทกษะแรงงาน การจบคธรกจ การบรหารจดการ หรอการจดหาสถานทจำหนายสนคา เปนตน

เปาประสงคท 3 สหกรณการเกษตรไดรบการยกระดบใหมความเขมแขง มแผนงานดงน

3.1 พฒนาศกยภาพและเชอมโยงเครอขายของสหกรณการเกษตรและกลมสมาชก สหกรณถอเปนการรวมกลมของ SME รปแบบหนง โดยเฉพาะสหกรณการเกษตรซงเปนการรวมกลม ทมบทบาทสำคญตอการสนบสนนและชวยเหลอ SME ภาคการเกษตร ทงในดานการเพมศกยภาพ การผลต จนถงการแสวงหาโอกาสทางการตลาดรวมกน จากขอมลของกรมสงเสรมสหกรณ พบวาจำนวนสหกรณการเกษตรทกระจายอยทวประเทศกวา 4,500 แหง มสมาชกประมาณ 6.5 ลานราย แตมสหกรณทมความเขมแขงและมศกยภาพในการดำเนนธรกจเพยงประมาณรอยละ 40 เทานน ดงนน จงตองพฒนาสหกรณการเกษตรใหเขมแขงทงดานประสทธภาพและการตลาดควบคกนไป พรอมทงเชอมโยงและขยายเครอขายใหเพมมากขน โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ เพมประสทธภาพการผลตใหกบสหกรณ การพฒนามาตรฐานผลตภณฑของกลม การสรางมลคาใหกบสนคา การพฒนาผลตภณฑหรอการพฒนาบรรจภณฑสนคาใหมความแตกตางเปนทตองการของตลาด

‣ ยกระดบการบรหารธรกจของสหกรณ การจดอบรมเพมทกษะดานการบรหารจดการใหผบรหารสหกรณเพอใหเปนผนำการขบเคลอนการพฒนาสหกรณและสมาชกใหสามารถยกระดบเปนธรกจทมความเขมแขงมากขน

‣ สนบสนนการขยายตลาดใหกบสหกรณ การรวบรวมสนคาทมคณภาพและมาตรฐานของสหกรณ และนำเสนอตอผซอทสามารถสงซอไดในจำนวนมาก เชน ธรกจขนาดใหญ และรฐวสาหกจ (Corporate Procurement)

059

กลยทธท 3 พฒนาวสาหกจฐานรากใหเขมแขง

ปญหาเรองความเหลอมลำทางเศรษฐกจของคนในประเทศเปนปญหาทสำคญ มผลกระทบตอการพฒนาเศรษฐกจในระยะยาว จงมความจำเปนตองไดรบการแกไขอยางเรงดวน แนวทางหนงทจะชวยลดความเหลอมลำได คอ การสรางความเขมแขงใหกบวสาหกจฐานราก ซงครอบคลมตงแตวสาหกจรายยอย ธรกจทไมมการจางงาน ผประกอบธรกจเพอการยงชพ รวมถงกลมวสาหกจชมชน ซงเปนการกระจายรายไดสคนทมรายไดนอย และเปนการสรางงานใหเกดในทองถน

แนวทางสำคญทจะพฒนาวสาหกจฐานรากใหมความเขมแขงพงพาตนเองได ควรใหความสำคญกบการเขาถงแหลงเงนทนทหลากหลาย สะดวก รวดเรว และสอดคลองกบความตองการ การพฒนาสการเปนผประกอบการมออาชพ การพฒนาเพอยกระดบทงในดานคณภาพและมาตรฐานของสนคาและบรการ การบรหารจดการเชงธรกจ รวมถงการขยายโอกาสและชองทางการตลาด ซงสงเหลานจะนำไปสการพฒนาระบบเศรษฐกจชมชนใหมความเขมแขง อนนำไปสการบรรเทาความยากจน ลดความเหลอมลำทางเศรษฐกจและสงคม


เปาประสงคท 1 วสาหกจฐานรากเขาถงแหลงเงนทนไดมากขน

เปาประสงคท 2 วสาหกจฐานรากสามารถประกอบธรกจไดอยางมออาชพ

เปาประสงคท 3 ผลตภณฑของวสาหกจฐานรากไดรบการพฒนาและ ยกระดบมาตรฐาน

060


กลยทธท 3 พฒนาวสาหกจฐานรากใหเขมแขง

รายไดเฉลยของวสาหกจฐานรากทไดรบการพฒนา เพมขนรอยละ 20

เปาประสงคท 1 วสาหกจฐานรากเขาถงแหลงเงนทนไดมากขน มแผนงานดงน

1.1 สนบสนนใหวสาหกจฐานรากเขาถงแหลงเงนทนไดมากขน การเขาถงแหลงเงนทนถอเปนปญหาสำคญสำหรบผประกอบการแทบทกระดบ โดยเฉพาะอยางยงวสาหกจฐานราก ดวยขอจำกดทงจากผประกอบการ เชน หลกทรพยคำประกน ความรในการจดทำแผนธรกจ และขอจำกดจากสถาบนการเงน อาท กฎ ระเบยบ ขนตอนการพจารณาสนเชอทม รายละเอยดมากและขาดความยดหยน อยางไรกตาม วสาหกจฐานรากยงมโอกาสไดรบเงนทนจากแหลงเงนทนอน โดยเฉพาะกองทนหมบานและชมชนเมอง และจากสถาบนการเงนเฉพาะกจ จงควรสนบสนนใหวสาหกจฐานรากเขาถงแหลงเงนทนไดมากขน โดยมตนทนคาใชจายทเหมาะสม สะดวก รวดเรว ไมยงยาก ขณะเดยวกนกควรพฒนาสถาบนการเงนหรอแหลงเงนทนใหตอบสนองและเขาถงวสาหกจฐานรากไดมากขนดวย โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ เสรมสรางความรความเขาใจและสนบสนนการจดทำบญชอยางงาย สำหรบวสาหกจฐานราก เพอใหตระหนกถงความสำคญและมความรความเขาใจทถกตองเกยวกบการจดทำบญช และสามารถจดทำเอกสารประกอบ การเขาถงแหลงเงนทนไดดวยตนเอง

‣ พฒนาผลตภณฑทางการเงนเพอสนบสนนวสาหกจฐานราก เพอใหผลตภณฑทางการเงนของสถาบนการเงนมความหลากหลายและเหมาะสมกบวสาหกจฐานราก รวมถงการสนบสนนใหสถาบนการเงนจดกจกรรมเสรมสรางความรดานการเงน/การจดทำแผนธรกจเพอเพมศกยภาพวสาหกจฐานราก

‣ พฒนาและสนบสนนกลไกการดำเนนงานกองทนหมบานและชมชนเมอง อาท - การขยายผลและตอยอดกองทนหมบานและชมชนเมอง ดวยการสนบสนนสถาบนการเงนเฉพาะกจใหเงนทนกยมแกกองทนหมบานฯ ทไดรบการประเมนศกยภาพในระดบดมาก (A) และระดบด (B) เพอใหกองทนหมบานฯ นำเงนทนทไดรบไปใหสมาชกกยมเพอลงทน สรางและพฒนาอาชพ

- การชดเชยดอกเบยแกสถาบนการเงนเฉพาะกจทใหเงนทนกยมแกกองทนหมบานฯ เพอใหสถาบนการเงนเฉพาะกจสามารถคดอตราดอกเบยพเศษทตำกวาการใหสนเชอทวไป

061

เปาประสงคท 2 วสาหกจฐานรากประกอบธรกจไดอยางมออาชพ มแผนงานดงน

2.1 สงเสรมความรในการประกอบธรกจใหวสาหกจฐานราก วสาหกจฐานรากสวนใหญมความรความชำนาญเฉพาะสวนการผลตสนคาหรอการใหบรการของตน แตขาดความรดานการประกอบธรกจ และมกไมมเวลาเพยงพอทจะแสวงหาความรเพมเตม จงควรเสรมสรางองคความรแกวสาหกจฐานราก ดวยระบบการใหความรทเหมาะสมและเขาถงงาย โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ เสรมสรางองคความรพนฐานทจำเปนตอการประกอบธรกจ โดยคำนงถงการอำนวยความสะดวกใหวสาหกจฐานรากสามารถเขารวมไดโดยงาย เชน หลกสตรระยะสน หลกสตรภาคคำ หลกสตร ทเปนอสระเรยนไดตามความตองการ โดยผเชยวชาญทมความรจรงในธรกจหรอผประกอบการ ทประสบความสำเรจ ตลอดจนสนบสนนการใชบรการจากผใหบรการภาคเอกชนมากขน

‣ พฒนาระบบการใหความรโดยหนวยงานภาครฐและสถาบนการศกษาในทองถน ในรปแบบการใหบรการเชงรกมากขน ผานการจดกจกรรมใหความรในพนทชมชน คลนกความรเคลอนท หรอ การจดใหมแหลงเรยนรเพอการประกอบอาชพ ตลอดจนขยายบทบาทการบรการของหองสมด ศาลาประชาคม พพธภณฑ หรอศาสนสถาน ในการใหขาวสาร ขอมล องคความร เพอเปน แหลงเรยนรสำหรบวสาหกจฐานราก

2.2 เสรมสรางโอกาสทางการตลาดและชองทางตลาด วสาหกจฐานรากโดยสวนใหญมกำลงการผลตตำ มเงนทนนอย มชองทางการจำหนายแคเฉพาะหนาราน ไมสามารถเขาถงผบรโภคจำนวนมาก และไมสามารถเลอกทำเลทตงในยานชมชนหรอยานการคาได ดงนน การพฒนาวสาหกจฐานรากใหมความเขมแขง และแขงขนได จงควรเสรมสรางโอกาสทางการตลาด ขยายชองทางตลาดใหมๆ ตลอดจนการจดทำสอเผยแพรประชาสมพนธใหเขาถงลกคากลมเปาหมาย โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ จดหาสถานทจำหนายสนคาหรอบรการตามแหลงชมชน แหลงการคาทมศกยภาพ หรอ แหลงทองเทยวตางๆ โดยตองไดรบความรวมมอจากหนวยงานทองถนทกระดบในการบรหารจดการพนท การประชาสมพนธ และการพฒนาทกษะความรดานการตลาดแกผประกอบการ ตลอดจนสนบสนนใหมการเชอมโยงสถานทจำหนายสนคากบการทองเทยวในพนท

‣ จดทำสอประชาสมพนธของทองถน ทงแบบ Online และ Offline ตอบโจทยรปแบบการใชชวต (Lifestyle) ของกลมลกคาเปาหมาย เพอเผยแพรขอมลขาวสารเกยวกบสนคาและบรการ แหลงทองเทยวในพนท ขอมลของผประกอบการ พรอมคปองสงเสรมการขาย โดยบรณาการ ความรวมมอกบหนวยงานภาครฐและภาคเอกชนระดบพนท

062

หมายเหต: * คณภาพมาตรฐานในทน แบงเปน 4 ประเภท คอ 1) คณภาพตรงตามคณสมบต ทผประกอบการระบ (Self-declaration) หรอ 2) คณภาพตามมาตรฐานกลมอตสาหกรรม หรอ 3) คณภาพตามมาตรฐานประเทศไทย หรอ 4) คณภาพตามมาตรฐานระหวางประเทศ

เปาประสงคท 3 ผลตภณฑของวสาหกจฐานรากไดรบการพฒนาและยกระดบมาตรฐาน มแผนงานดงน

3.1 ยกระดบสนคาและบรการ (Product Upgrading) ดวยการสรางมลคาเพม วสาหกจฐานรากสวนใหญมการผลตสนคาทเหมอนกน ทำใหตองแขงขนกนดวยราคา ดงนน การสรางคณคาหรอมลคาเพมใหกบสนคาและบรการเพอสรางความแตกตางทเปนเอกลกษณเฉพาะ จงเปนเรองสำคญทจะชวยสรางความไดเปรยบในการแขงขนใหกบวสาหกจฐานราก โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ สงเสรมการสรางมลคาเพมใหกบสนคาและบรการของวสาหกจฐานราก เพอจงใจวสาหกจฐานรากใหเหนความสำคญ และใชบรการยกระดบสนคาและบรการและบรการทดสอบตลาดจากสถาบนเฉพาะทาง ศนยบมเพาะ หรอผใหบรการทเกยวของ โดยภาครฐสนบสนนคาใชจายบางสวนในการใชบรการผานระบบคปอง

‣ จดใหมทปรกษาเฉพาะทางเพอใหคำปรกษาแนะนำ ในการยกระดบสนคาและบรการดวยวธการตางๆ ตลอดจนการสรางโอกาสทางธรกจใหกบวสาหกจฐานราก ผานการเพมประโยชนการใชงานหรอมความสามารถทตอบสนองความตองการของผบรโภค การพฒนาสนคาและบรรจภณฑ การสรางเรองราว/ประวตของสนคาและบรการ (Story & History) ทผสมผสานวฒนธรรมภมปญญา เขากบเทคโนโลยทเหมาะสม โดยจดใหมบรการใหคำปรกษาแนะนำ ในลกษณะหนวยเคลอนท (Mobile Unit) เพอใหสามารถเขาถงวสาหกจฐานรากไดอยางทวถงและตอบสนองไดตรงกบความตองการทแทจรง

3.2 ยกระดบสนคาและบรการใหไดคณภาพมาตรฐาน * คณภาพและมาตรฐานเปนปจจยหนงของการสรางความนาเชอถอใหกบสนคาและบรการ และสงผล ตอการตดสนใจซอของผบรโภค ดงนน แมจะเปนวสาหกจฐานรากกตองไดรบการสงเสรมสนบสนนใหสนคาและบรการไดคณภาพมาตรฐาน โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ สงเสรมใหวสาหกจฐานรากพฒนาสนคาและบรการเพอใหไดการรบรองมาตรฐาน โดยเฉพาะมาตรฐานบงคบตามทกฎหมายกำหนดในแตละประเภทธรกจ เชน มาตรฐานผลตภณฑชมชน (มผช.) มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (มอก.) มาตรฐานอาหารและยา (อย.) หลกเกณฑวธการ ทด (GMP) หรอมาตรฐานแบบเฉพาะราย (Tailor-made) โดยใชบรการจากสถาบนเฉพาะทาง ศนยบมเพาะ สถาบนการศกษา ตลอดจนบรการหองทดสอบ หองปฏบตการ โดยภาครฐสนบสนนคาใชจายบางสวนในการใชบรการผานระบบคปอง

‣ ใหสทธประโยชนเพอจงใจวสาหกจฐานรากใหพฒนามาตรฐาน เชน การกระตนใหผประกอบการพฒนาสนคาและบรการใหไดมาตรฐาน โดยใหความสำคญกบผประกอบการทสนคาและบรการไดรบการรบรองมาตรฐานในการเขารวมงานแสดงและจำหนายสนคาทจดโดยภาครฐ

063


กลยทธท 1 พฒนาเครองมอการสงเสรม SME ใหมประสทธภาพ

การสงเสรมและพฒนา SME ใหสมฤทธผลมากขน จำเปนตองมการพฒนาเครองมอการสงเสรมทจะชวยใหกจกรรมการสงเสรมและพฒนา SME ในเรองตางๆ ไมวาจะเปนการใหความรแก SME การยกระดบมาตรฐานและกระบวนการผลต การพฒนาผลตภณฑ การสงเสรมดานการตลาด ใหสามารถเปนไปอยางมประสทธภาพมากขน เครองมอการสงเสรมทดนนจะชวยให SME มโอกาสในการเขาถงขอมล ความร ความชวยเหลอ หรอบรการไดทวถงและ ตรงกบความตองการมากขน นอกจากนนยงจะชวยใหหนวยงานภาครฐมขอมลสนบสนนในการกำหนดมาตรการความชวยเหลอSME ทสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการของ SME ไดดขน ซงการสงเสรม SME ทผานมา ยงใหความสำคญกบเรองนคอนขางนอยเกนไป จงจำเปนตองเรงดำเนนการพฒนาเครองมอการสงเสรม SME ในรปแบบตางๆ


เปาประสงคท 1 SME เขาถงขอมล องคความร และการพฒนาดานตางๆ

เปาประสงคท 2 มการตดตามและประเมนศกยภาพ SME เพอใหไดรบการพฒนาอยางเหมาะสม

064


กลยทธท 1 พฒนาเครองมอ การสงเสรม SME ใหมประสทธภาพ

‣จำนวนผใชบรการศนยขอมล เพมขนรอยละ 20

‣จำนวนผใชบรการ SME Portal เพมขนรอยละ 80

‣ โครงการสงเสรมและพฒนา SME มการจดเกบขอมล SME ผรบบรการ อยางเปนระบบ มสดสวนรอยละ 60

เปาประสงคท 1 SME เขาถง ขอมล องคความร และการพฒนาดานตางๆ มแผนงานดงน

1.1 ยกระดบการใหขอมลแก SME ใหมประสทธภาพ การเขาถงขอมล ความร ขาวสาร มความสำคญอยางมากตอการดำเนนธรกจในปจจบน แตปจจบน SME ยงมขอจำกดอยมากในการทจะเขาถงขอมลทมความสำคญและจำเปน เนองจากขอมลทเกยวของมเปนจำนวนมาก มวตถประสงคการใชงานทหลากหลายและกระจายอยทหนวยงานตางๆ ทำให SME ตองใชเวลามากในการเขาถงขอมลทมอย หรอบางรายอาจเขาไมถงขอมลทมอยเลย จงจำเปนตองมแนวทางในการชวยให SME เขาถงขอมลทสำคญและจำเปนไดสะดวกและรวดเรว โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ พฒนาศนยบรการขอมล SME (SME One Stop Service Center) ใหเปนชองทางหลกใน การใหขอมลและใหบรการกบ SME เพอทำหนาทใหบรการขอมลทเกยวของกบการดำเนนธรกจ ใหบรการคำปรกษาแนะนำดานตางๆ เชน การเงน การตลาด การบรหารจดการ จดกจกรรมการ ฝกอบรมใหกบ SME รวมทงเปนศนยกลางในการรบความตองการการไดรบความชวยเหลอของ SME สงตอและประสานงานใหหนวยงานทเกยวของดำเนนการตอไป

‣ จดทำ SME Web Portal และคมอการประกอบธรกจ (SME Toolkit) เพอใหผประกอบการสามารถเขาถงองคความร ขอมล และขาวสารตางๆ ทเกยวของกบการดำเนนธรกจ รวมถงแนวทางและมาตรการสงเสรม SME และบรการตางๆ ทงของหนวยงานภาครฐและภาคเอกชนทเปนการ สงเสรมและพฒนา SME อาท

- ความรเกยวกบการเรมตนธรกจและการดำเนนธรกจดานตางๆ เชน การจดทะเบยนธรกจ การบรหารจดการการเงน การจดทำบญช การบรหารงานบคคล

- บรการของภาครฐในดานตางๆ เชน การขอรบการรบรองมาตรฐาน การขอใบอนญาต

- กจกรรมของภาครฐทเปนประโยชนตอ SME เชน งานแสดงสนคา การฝกอบรม งานสมมนา รวมถงงานศกษาวจยตางๆ

- กฎหมาย กฎระเบยบทเกยวของกบธรกจในสาขาตางๆ

1.2 สนบสนนให SME ใชบรการจากผใหบรการทางธรกจภาคเอกชน (Private Service Provider) ปจจบน มบรการทางธรกจหลายๆ เรองทภาคเอกชนมการใหบรการอย ซงภาคเอกชนหลายๆ ราย มความพรอมและสามารถใหบรการไดด เชน การฝกอบรมใหความรทางธรกจ การพฒนาระบบ ICT การบรการหองทดสอบตางๆ ดงนน จะเปนประโยชนอยางยงหากภาครฐสนบสนนให SME สามารถเขาใชบรการจากผใหบรการทางธรกจภาคเอกชนได ซงทำให SME มทางเลอกในการไดรบการพฒนาหรอความชวยเหลอทตรงกบปญหาหรอความตองการของตนเอง ยงชวยใหผใหบรการทางธรกจ ของไทยมศกยภาพและความเขมแขงมากขนดวย โดยมแนวทางการดำเนนงานดงน

‣ พฒนาระบบสนบสนนคาใชจายเพอให SME สามารถใชบรการจากผใหบรการภาคเอกชนได การพฒนาระบบคปองในการพฒนา SME เพอให SME ใชในการรบบรการจากผใหบรการภาคเอกชนในเรองตางๆ เชน การฝกอบรม การใชบรการทปรกษาธรกจ การทดสอบคณภาพมาตรฐานผลตภณฑ การพฒนาผลตภณฑ โดยตองมการออกแบบระบบในการใหการคดเลอกและรบรองคณสมบตผใหบรการภาคเอกชน ระบบในการเบกจาย SME หรอผใหบรการ ระบบในการตรวจสอบความถกตองของการใหบรการ

065

1.3 พฒนาระบบการใหบรการดานพเลยง ทปรกษา และนกวนจฉย กลไกสำคญประการหนงในการใหความชวยเหลอและพฒนาศกยภาพของ SME คอ การมระบบ การใหบรการดานพเลยง ทปรกษา นกวนจฉย ทมประสทธภาพ แตทผานมาการใหบรการดงกลาว ยงมขอจำกดหลายประการ อาท มจำนวนผใหบรการไมเพยงพอตอความตองการ ขาดศนยกลางเชอมโยงขอมลทงของภาครฐและเอกชน ผใหบรการไมมมาตรฐาน ฯลฯ จงควรพฒนาระบบการใหบรการ ดานตางๆ แก SME ใหมประสทธภาพมากขน โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ พฒนาระบบการใหบรการดานพเลยง ทปรกษา และนกวนจฉยทมประสทธภาพ เพอสนบสนนใหบรการดานพเลยง ทปรกษา และนกวนจฉย เปนกลไกทสามารถใหความชวยเหลอแก SME ไดอยางเปนระบบและมมาตรฐาน มความนาเชอถอ และ SME สามารถเขาถงบรการไดอยางทวถง

- กำหนดคณสมบตและความเชยวชาญเฉพาะดานของพเลยง ทปรกษา นกวนจฉย เพอสงเสรมคณภาพ มาตรฐาน โดยใหมการกำหนดมาตรฐานวชาชพรวมกบหนวยงานทเกยวของ

- พฒนาพเลยง ทปรกษา และนกวนจฉย ใหเพยงพอสอดคลองกบความตองการของ SME โดยมงเนนการพฒนาจากผทมความรและประสบการณจรงทางธรกจ และผเชยวชาญทเกษยณอายทงในและตางประเทศ รวมถงสรางใหเกดผเชยวชาญเฉพาะดาน เชน การเงน เทคโนโลย และการตลาด เปนตน

- พฒนาศนยขอมลกลางของพเลยง ทปรกษา และนกวนจฉยท SME สามารถสบคนไดโดยงาย โดยมรายละเอยดของความเชยวชาญและประสบการณ

- พฒนาระบบการตดตามและประเมนคณภาพ เพอใชตดตามผลการดำเนนงานของพเลยง ทปรกษา นกวนจฉย ซงจะนำไปสแนวทางในการปรบปรงคณภาพการใหบรการทดขน

1.4 ยกระดบการพฒนามาตรฐานให SME มประสทธภาพ ในปจจบน ผบรโภคทงในประเทศและตางประเทศตางใหความสำคญกบมาตรฐานของสนคาและบรการ การชวยให SME ไดรบการรบรองมาตรฐานนน จะชวยสรางความนาเชอถอและไดรบการยอมรบจากผซอ และสามารถเขาสตลาดได อยางไรกตามเนองจากในปจจบนมมาตรฐานทหลากหลาย ทงมาตรฐานสำหรบสนคา บรการ และระบบ รวมทงมมาตรฐานทกฎหมายบงคบและมาตรฐานทเปนการสมครใจของ SME เอง นอกจากนยงมมาตรฐานระหวางประเทศดวย ซงในการปฏบตใหสนคาหรอบรการไดรบการรบรองมาตรฐานอยางใดอยางหนงนน เปนเรองทตองใชทงความรความเขาใจ คาใชจาย และเวลา จงทำใหการไดรบการรบรองมาตรฐานนนยงเปนอปสรรคสำคญสำหรบ SME ไทย จงมความจำเปนทจะตองใหความชวยเหลอแก SME ใหสามารถไดรบการรบรองมาตรฐานตางๆ ไดสะดวกขน โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ จดทำระบบเผยแพรขอมลเรองมาตรฐานตางๆ เพอเปนการสรางความรความเขาใจใหกบ SME เกยวกบการเตรยมความพรอมเพอขอรบการรบรองมาตรฐานตางๆ รวมทงจดใหมขอมลของศนยทดสอบตางๆ ทใหบรการดานการทดสอบคณภาพของผลตภณฑตางๆ เพออำนวยความสะดวกใหแก SME ในการใชบรการ

‣ จดใหมทปรกษาแนะนำเชงลกเพอการพฒนาสนคา บรการ และระบบธรกจใหไดรบการรบรองมาตรฐาน เพอชวยให SME สามารถปร บปรงการผลต การบรการ สถานประกอบการ หรอการบรหารจดการใหสอดคลองตามทมาตรฐานกำหนดได

‣ สนบสนนให SME ไดรบการรบรองมาตรฐานตางๆ โดยสนบสนนคาใชจายบางสวนใหกบ SME เพอการพฒนาไปสการรบรองมาตรฐาน

066

1.5 พฒนาโครงสรางพนฐานทจำเปนสำหรบการพฒนา SME ปจจบน การสงเสรมและพฒนา SME ยงมขอจำกดอยบาง เนองจากยงขาดโครงสรางพนฐานทจำเปนในหลายๆ ดาน เชน ศนยทดสอบผลตภณฑประเภทตางๆ ทำใหการชวยเหลอให SME สามารถพฒนาและเตบโตยงทำไดอยในขอบเขตทจำกด จงควรมการศกษาเพอพฒนาโครงสรางพนฐานทมความจำเปนสำหรบ SME ไทย โดยมแนวทางการดำเนนงานดงน

‣ ศกษาและพฒนาโครงสรางพนฐานทจำเปนตอการพฒนา SME ในดานตางๆ เพอสนบสนนใหมบรการใหความชวยเหลอแก SME ทครบถวน เปนการชวยใหระบบการสงเสรม SME มความสมบรณมากขน ซงจะทำให SME สามารถไดรบการพฒนาไดอยางเตมประสทธภาพ

เปาประสงคท 2 มการตดตามและประเมนศกยภาพ SME เพอใหไดรบการพฒนาอยางเหมาะสม มแผนงานดงน

2.1 สรางระบบตดตามและประเมนศกยภาพ SME เพอใหภาครฐสามารถเขาถง SME ตลอดจนกระจายความชวยเหลอลงส SME ทงภาคการผลต การคา บรการ และการเกษตรไดอยางทวถงและตรงตามความตองการ จงจำเปนอยางยงทจะตองพฒนาระบบขนทะเบยนผประกอบการ ระบบประเมนศกยภาพธรกจ และระบบตดตามประเมนผล และตองเชอมโยงขอมลจากระบบตางๆ เขาไวดวยกน เพอใหการสงเสรมและพฒนา SME เปนไปอยางมประสทธภาพและเกดประโยชนสงสด โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ ระบบขนทะเบยนผประกอบการ (SME Registration) เพอเปนฐานขอมล SME หลกของประเทศ โดยจดเกบใน 3 หมวดหลก คอ 1) ขอมลทวไป (ชอบรษท ทอย และหมายเลขตดตอ ปทจดตง/จดทะเบยน) 2) ขอมลธรกจ (ประเภทธรกจ ขนาดของธรกจ รายละเอยดสนคาบรการ จำนวนการจางงาน และผลการดำเนนงาน) และ 3) ขอมลความตองการสนบสนน (ปญหาและอปสรรค และความตองการชวยเหลอ/สนบสนนทตองการจากภาครฐ) ทงน ภาครฐสามารถ ใชประโยชนจากฐานขอมล SME ทขนทะเบยน ในการวเคราะห วางแผนการสนบสนน พฒนา และชวยเหลอ ใหสอดคลองกบลกษณะการดำเนนธรกจและความตองการของ SME ไดอยาง มประสทธภาพและทนตอเหตการณ

‣ ระบบประเมนศกยภาพธรกจ SME (SME Scoring) เพอใหผประกอบการทราบถงศกยภาพธรกจทแทจรง ทราบถงจดออนและจดแขงของธรกจตวเอง โดยการจดกจกรรมใหผประกอบการเขารบการอบรมและเขาสระบบประเมนศกยภาพธรกจดวยตนเอง (Self Assessment) ทงแบบ Online และ Offline นอกจากน ระบบประเมนศกยภาพธรกจ SME ยงชวยคดกรองและจดกลมผประกอบการใหสอดคลองกบกลมวสาหกจทภาครฐมงใหการสงเสรม เพอประโยชนในการกำหนดแนวทางการพฒนา การเขาถงมาตรการชวยเหลอ และการเขารวมโครงการภาครฐตางๆ อกดวย

‣ ระบบตดตามประเมนผลการเขาถงบรการและสทธประโยชนของ SME (SME Tracking System) เพอใชตดตาม SME ทเขาร บบรการ ขอรบสทธประโยชน หรอเขารวมโครงการตางๆ ของภาครฐ รวมถงประเมนประสทธภาพและประสทธผลของบรการและสทธประโยชนนนๆ ซงขอมลทไดจากระบบตดตามประเมนผลฯ น จะเปนประโยชนตอหนวยงานภาครฐอยางมาก ในการลดความซำซอนของการใหบรการภาครฐ การปรบปรงรปแบบการใหบรการ และการสงตอบรการภาครฐ ตลอดจนการพฒนาสทธประโยชน ใหสอดคลองกบความตองการ และเออตอ การพฒนา SME ใหเขมแขงขน

067

กลยทธท 2 ทบทวน ปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบ สทธประโยชนเพอเออและลดอปสรรคตอการดำเนนธรกจของ SME

กฎหมาย กฎ ระเบยบ สทธประโยชน และมาตรการตางๆ ทภาครฐกำหนด เปนปจจยพนฐานสำคญในการสรางกลไกการแขงขนทเปนธรรม ลดความเหลอมลำ อำนวยความสะดวก และสรางโอกาสในการดำเนนธรกจ รวมทงเปนเครองมอจงใจ SME ในการพฒนาดานตางๆ เชน วจยและพฒนา ขยายตลาดตางประเทศ สรางนวตกรรม

ทผานมา ภาครฐมการใชกฎหมายหรอสทธประโยชนในการสงเสรม SME ไมมากนก นอกจากนบรบททางธรกจของ SME ไทยมการเปลยนแปลงเกดขนตลอดเวลา ขณะทการพฒนากฎหมายยงไมรองรบธรกจใหมๆ ดงนน จงมความจำเปนตองทบทวน ปรบปรง แกไข กฎหมาย กฎ ระเบยบ สทธประโยชน ทเกยวของกบการดำเนนธรกจของ SME ใหทนกบสถานการณและสนบสนนการพฒนา SME ใหเตบโตเขมแขงตอไป


เปาประสงคท 1 กฎหมาย กฎ ระเบยบ สทธประโยชนตางๆ ทมผลตอการพฒนา SME ไดรบการปรบปรงแกไข

068


กลยทธท 2 ทบทวน ปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบ สทธประโยชนเพอเออและลดอปสรรคตอการดำเนนธรกจของ SME

กฎหมาย กฎ ระเบยบ สทธประโยชน ไดรบการปรบปรง แกไข เพอเออให การดำเนนธรกจของ SME มความสะดวกมากขน

เปาประสงคท 1 กฎหมาย กฎ ระเบยบ สทธประโยชนตางๆ ทมผลตอการพฒนา SME ไดรบการปรบปรงแกไข มแผนงานดงน

1.1 พฒนาและปรบปรงกฎหมาย กฎ และระเบยบตางๆ ทมผลตอการพฒนา SME กฎหมาย กฎ และระเบยบของหนวยงานภาครฐ มทงสวนทสนบสนนการดำเนนธรกจใหเกดความสะดวกและสวนทเปนอปสรรค ดงนนเพอใหผประกอบการสามารถดำเนนธรกจไดอยางคลองตวและมความสามารถในการแขงขน ภาครฐจงควรดำเนนการเพอลดปญหาและอปสรรคดงกลาว โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ ปรบปรงระเบยบ วธปฏบตของหนวยงานภาครฐใหมความสะดวกตอ SME ในการขอรบบรการตางๆ ปจจบ นการตดตอขอรบบรการ ขอใบอนญาต หรอความช วยเหลอจากหนวยงานภาครฐ ยงมขนตอนปฏบตทเปนอปสรรคมากสำหรบ SME เชน ใชระยะเวลานาน มขนตอนมาก หรอ มคาใชจายสงเกนไป จงควรมการปรบปรงระเบยบวธปฏบตในเรองตางๆ ใหมความสะดวกตอ SME ใหมากขน

‣ ศกษาและแกไขปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบตางๆ ใหเออตอการดำเนนธรกจของ SME สอดคลองกบสถานการณเศรษฐกจในปจจบนและรองรบการเปลยนแปลงในอนาคต

1.2 กำหนดสทธประโยชนสำหรบ SME ในรปแบบตางๆ การใหสทธประโยชนในการดำเนนธรกจ ทงในรปแบบของสทธประโยชนทางภาษและทไมใชภาษ เพอชวยลดภาระคาใชจายในการดำเนนธรกจใหกบ SME เปนเครองมอจงใจให SME เกดการพฒนาในดานตางๆ รวมทงจงใจให SME เขาสระบบทถกตอง เพอใหสามารถรบสทธประโยชนได ดงนน ควรมการกำหนดและทบทวนสทธประโยชนในรปแบบตางๆ ทใหแก SME เพอสนบสนนให SME มการพฒนาศกยภาพและเขาสระบบมากขน โดยมแนวทางการดำเนนงาน ดงน

‣ กำหนดสทธประโยชนในรปแบบตางๆ เพอให SME พฒนาตวเองใหมศกยภาพและขดความสามารถในการแขงขนตามระดบการเตบโตของธรกจ เชน สทธประโยชนสำหรบการใชเทคโนโลยและนวตกรรมรวมถงงานวจยและพฒนา การดำเนนธรกจโดยคำนงถงสงแวดลอม การพฒนามาตรฐานสนคา การพฒนาตลาดตางประเทศ ตลอดจนสทธประโยชนใหกบ SME ในสาขาเปาหมาย ทมผลกระทบตอเศรษฐกจและภาพรวมของการพฒนาประเทศ

069

สรปภาพรวมของยทธศาสตร การสงเสรม SME

SME กลมเปาหมายในการสงเสรมและพฒนา เพอสนบสนนให SME มความ ไดเปรยบเชงแขงขน (Competitive Advantage) ซงจะชวยให SME มศกยภาพในการแขงขนในระดบสากลไดมากขน มดงน

070

01 02กลมธรกจดานอาหาร การเกษตร และอตสาหกรรมชวภาพ

กลมธรกจดานสขภาพ และทเกยวเนองกบการแพทย

03 04กลมธรกจดานเครองจกรกล วศวกรรม อเลกทรอนกสเชงกล และหนยนต

กลมธรกจดานดจตอล

05 06กลมธรกจเชงสรางสรรคและวฒนธรรม

กลมธรกจบรการทม มลคาสง


กลยทธ ยกระดบผลตภาพ เทคโนโลย และนวตกรรม

เปาหมาย มลคาผลตภาพแรงงานเฉลยของ SME เพมขนเปน 600,000 บาท/คน/ป

เปาประสงค แผนงาน แนวทาง หนวยงานหลก

1) SME ไดรบ การยกระดบ ผลตภาพ

ยกระดบกระบวนการผลตและประสทธภาพการดำเนนธรกจ (Process Upgrading)

‣ เสรมสรางความรใหกบ SME ดานการเพมประสทธภาพการบรหารจดการธรกจ

‣ วเคราะห ประเมนศกยภาพของธรกจในดานตางๆ

‣ ยกระดบการผลตสนคาและบรการ

กสอ. / พค. / กพร.

เสรมสรางขดความสามารถการใช ICT ของ SME

‣ จดกจกรรมจบคเพอเชอมโยง SME กบผใหบรการดาน ICT

‣ พฒนาบคลากรของ SME ใหมความเชยวชาญในการใช ICT

SIPA / กสอ. / พค. / สวทช.

2) SME ไดรบ การยกระดบดานเทคโนโลยและนวตกรรม

สงเสรมการถายทอดเทคโนโลยและนวตกรรมใหกบ SME

‣ สนบสนนใหมการบรการถายทอดและพฒนาเทคโนโลยทครบวงจรแก SME

‣ ใหคำปรกษาแนะนำแก SME ในการยกระดบเทคโนโลย

สวทช. / สนช.

สนบสนนให SME เขาถงการพฒนาเทคโนโลยทเหมาะสม และนวตกรรมชาวบาน (Frugal Innovation)

‣ ใหคำปรกษาแนะนำแก SME ในการพฒนาเทคโนโลยหรอนวตกรรมในระดบทเหมาะสม

‣ เสรมสรางบทบาทของสถาบนอาชวศกษา ในการใหความชวยเหลอ SME ในการยกระดบเทคโนโลยและปรบปรงกระบวนการผลต

‣ สงเสรมการนำสทธบตรทไมอยภายใต การคมครองมาใชประโยชนในการพฒนา สนคาและบรการ

วว. / สอศ. / ทป.

สรางความรวมมอ ในการขบเคลอน งานวจยและพฒนา ใหตอบโจทย SME

‣ สรางความรวมมอระหวางสถาบนการศกษาและ SME (Academic-SME Linkage)

สกอ. / สอศ.

071

3) สนคานวตกรรม ผลงานวจยและพฒนา ของ SME ไทยมตลาดรองรบ

สนบสนนใหสนคา ทมเทคโนโลยและนวตกรรมของ SME ไทยเขาสตลาดภาครฐ

‣ สงเสรมให SME ทมนวตกรรมเขาสบญชนวตกรรมไดมากขน

‣ ปรบปรงกฎระเบยบในการจดซอจดจาง ของภาครฐใหสามารถสนบสนนการซอสนคานวตกรรมไทยได

‣ จดใหมระบบสำหรบใหหนวยงานภาครฐ รบประกนการสงซอสนคาทวจยและพฒนา โดย SME

สวทช. / สวทน. / สนช. / วว.

สนบสนนใหสนคา ทมเทคโนโลยและนวตกรรมเขาถงผซอ

‣ สรางชองทางการจำหนายสนคานวตกรรม ของ SME

‣ สนบสนนใหธรกจขนาดใหญซอสนคานวตกรรมของ SME

พค. / สค. / สวทน. / สวทช. / นร.

4) โครงสราง พนฐานทเออตอการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมของ SME ไดรบ การพฒนา

พฒนาระบบการจดสทธบตรใหสามารถสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมของ SME

‣ ปรบปรงระบบการจดสทธบตรใหมประสทธภาพเพอสนบสนน SME ไทยทม การคดคนงานนวตกรรม

‣ พฒนาระบบประเมนมลคทรพยสนทางปญญาโดยเฉพาะสทธบตร

‣ พฒนาตลาดทรพยสนทางปญญาทางอเลกทรอนกส

กสอ. / พค. / กพร.

พฒนาระบบฐานขอมลกลางดานงานวจย และพฒนาและ ความเชยวชาญของหนวยงาน

‣ จดทำฐานขอมลกลางงานวจยและพฒนา และความเชยวชาญของหนวยงาน

สวทช. / สกอ. / สปอ.


072

กลยทธ สงเสรมการเขาถงแหลงเงนทน

เปาหมาย 1) สดสวนสนเชอ SME ตอสนเชอรวม เพมขนเปนรอยละ 38

2) มลคาเงนทนท SME ไดรบจากแหลงเงนทนประเภททน (Equity Financing) เพมขนรอยละ 20


1) SME เขาถงแหลงสนเชอ ไดอยางมประสทธภาพ

ขยายการคำประกน สนเชอใหมบทบาท มากขน

‣ คำประกนสนเชอให SME ทมการจดตงธรกจ ในตางประเทศ (Outward Investment)

‣ คำประกนโดยตรง (Direct Guarantee) ให SME เฉพาะกลมเปาหมายตามนโยบาย

บสย. / สศค. /ธปท.

รบรองสถานะและศกยภาพของ SME เพอใหสามารถเขาถงแหลงสนเชอ

‣ สงเสรมใหมระบบการประเมนศกยภาพทางการเงนของ SME

‣ สงเสรมใหองคการเอกชนมบทบาทในการรบรองสถานภาพและศกยภาพของ SME

‣ จดทำบญชรายชอ SME ทมศกยภาพ

สสว.

สนบสนนสนเชอดอกเบยตำใหกบ SME กลมเปาหมาย

‣ จดหาแหลงเงนทนดอกเบยตำ (Soft Loan) สำหรบ SME กลมเปาหมาย

‣ ชดเชยดอกเบย และชดเชยคาธรรมเนยมการคำประกนสนเชอใหกบ SME กลมเปาหมาย

สศค. / SFI / ธปท.

จดใหมแหลงเงนทนสำหรบ SME ทประสบปญหาทางธรกจ

‣ สงเสรมใหมแหลงเงนทนสำหรบ SME ทประสบปญหา (Turn Around Fund)

สสว.

2) แหลงเงนทน ทเปนทางเลอก (Alternative Financing) โดยเฉพาะแหลงเงนทนประเภททน (Equity Financing) มบทบาท มากขน

สงเสรมใหมการรวมทน (Venture Capital: VC) สำหรบ SME มากขน

‣ สงเสรมให SME ทมศกยภาพเขาถงการรวมทน

‣ สนบสนนใหธรกจรวมทนมความเขมแขงมากขนสศค. / SFI /ก.ล.ต. / สสว.

สนบสนนใหการ ระดมทนสาธารณะ (Crowdfunding) เปนแหลงเงนทน ทางเลอกใหม

‣ ใหความรและการเตรยมความพรอมแก SME เกยวกบการระดมทนสาธารณะ

‣ จดใหมสทธประโยชนทางภาษเพอกระตน ใหเกดการระดมทนสาธารณะ

สศค. / ก.ล.ต. /กรมสรรพากร

สนบสนนให SME ทมศกยภาพเขาถงตลาดหลกทรพย mai

‣ เตรยมความพรอมกอนการจดทะเบยน ในตลาดหลกทรพย mai

‣ ลดภาระคาใชจายใหกบ SME ในการ จดทะเบยนในตลาดหลกทรพย mai

mai / สสว.

073

กลยทธ สงเสรมการเขาถงตลาดและการเขาสสากล

เปาหมาย 1) สดสวนการสงออกของ SME เพมขนรอยละ 30

2) มลคาการสงออกเฉลยของ SME เพมขน เปน 100 ลานบาท/ราย/ป

3) พฒนาปจจยสนบสนนการเขาถงแหลง เงนทนของ SME

สงเสรมให SME ใชบรการ ระบบพเลยง ทปรกษาดานการเงน

‣ สงเสรมให SME ใชบรการพเลยง/ทปรกษา ดานการเงน

สถาบนการเงน /สมาคมธนาคารไทย

สงเสรมให SME มความรความเขาใจดานการเงน (Financial Literacy) ในการประกอบธรกจ

‣ เสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบการเงนขนพนฐาน (Financial Literacy)

‣ สนบสนนใหสถาบนการเงนเพมภารกจ ดานการพฒนาผประกอบการ SME

สศค. / ธปท. / สถาบนการเงน



1) SME มชองทาง การจำหนาย ในประเทศ มากขน

สงเสรมให SME เขาถงการจดซอจดจางภาครฐ

‣ จดทำ SME Catalog ‣ แกไขกฎ ระเบยบ เพอสนบสนนให SME สามารถแขงขนในตลาดภาครฐไดมากขน

สสว. / กรมบญชกลาง

สงเสรมให SME ใชพาณชยอเลกทรอนกสมากขน

‣ พฒนาตลาดกลางพาณชยอเลกทรอนกสสำหรบ SME

‣ สงเสรมให SME มชองทางการคาอเลกทรอนกสของตน

พค. / สสว.

074


2) SME มศกยภาพในการเขาสตลาดตางประเทศ

สงเสรมใหมขอมล การตลาดตางประเทศเชงลกทชวยสนบสนน SME ในการเขาสตลาดตางประเทศ

‣ พฒนาระบบสารสนเทศขอมลเชงลกเกยวกบการคาและการลงทนในตางประเทศ

สค.

สนบสนน SME ทมศกยภาพในการขยายตลาดตางประเทศ

‣ เสรมสรางโอกาสทางการตลาดตางประเทศ ใหกบ SME

‣ สนบสนนคาใชจายให SME ในการขยายตลาดตางประเทศ (Internationalization Grant)

‣ พฒนาตลาดพาณชยอเลกทรอนกสสำหรบตลาดตางประเทศ

‣ สนบสนนการยกระดบมาตรฐานสนคาหรอบรการใหกบ SME ทจะเขาสตลาดตางประเทศ

‣ สนบสนน SME ทมมลคาเพมสงใหสามารถ เขาสตลาดสากล

สค. / สวทช.

สรางและพฒนา ผสงออกรายใหม

‣ จดกจกรรมเสรมสรางความรทจำเปนตอ การประกอบธรกจระหวางประเทศ

‣ ใหคำปรกษาแนะนำแก SME ผสงออกรายใหม

สค.

3) SME ลงทนในตางประเทศได อยางสะดวกและมประสทธภาพ

อำนวยความสะดวก แก SME ทสนใจไปลงทนในตางประเทศ

‣ จดตงศนยใหบรการและความชวยเหลอเพอสนบสนนการลงทนในตางประเทศแก SME

‣ จดตงนคม SME ในตางประเทศ

สกท.

075

กลยทธ พฒนาและสงเสรมความเปนผประกอบการ

เปาหมาย จำนวนเยาวชนทเขารวมโครงการพฒนาและสงเสรม ความเปนผประกอบการ เพมขนรอยละ 40


1) สราง แรงบนดาลใจและความเปนผประกอบการใหกบคนรนใหม

สรางความตระหนกรใน การเปนผประกอบการใหกบเยาวชน

‣ พฒนาหลกสตรการเรยนเรองการประกอบธรกจขนพนฐานในระดบมธยมศกษาและอาชวศกษา

สพฐ. / สอศ.

สรางแรงบนดาลใจ และกระตนใหเกด ผประกอบการรนใหม ทมคณภาพ

‣ จดกจกรรมกระตนความคดรเรมสรางสรรค ในการประกอบธรกจในกลมเยาวชน ผานการประกวดแนวคดทางธรกจ

สกอ. / สอศ. / สสว.

เตรยมความพรอม ใหผทกำลงจะจบ การศกษาและตองการเปนผประกอบการ

‣ เสรมสรางความรความเขาใจเรองการบรหารธรกจแบบเขมขนใหกบนกศกษาจบใหม

สกอ. / สอศ. / สสว.

2) ผประกอบการใหมมความพรอมในการ เรมตนธรกจ

พฒนาองคความร และทกษะในการเปน ผประกอบการใหม

‣ การสรางเสรมความรและทกษะในการ ดำเนนธรกจใหแกผประกอบการรายใหม

กสอ. / พค.

076


กลยทธ สรางผประกอบการใหมทมมลคาสง (High Value Startup)

เปาหมาย จำนวนผประกอบการใหมทมมลคาสง เพมขนรอยละ 20


1) ผประกอบการใหมทมมลคาสงเรมดำเนนธรกจไดอยางเขมแขง

สรางและพฒนาผประกอบการใหมทมมลคาสง

‣ สนบสนนใหผทมความคดรเรมเชงเทคโนโลยเขาสการบมเพาะ

สวทช. / สกอ. / กสอ.

พฒนาการบมเพาะให มประสทธภาพในการสรางผประกอบการใหม

‣ ยกระดบศกยภาพของศนยบมเพาะ ‣ จดสรรพนททำงานสำหรบผประกอบการใหม

(Co-Working Space / Co-Making Space) ภายในศนยบมเพาะ

‣ พฒนาเขตพนทพเศษเพอการพฒนานวตกรรม (Innovation District)

‣ สรางความรวมมอกบศนยบมเพาะตางประเทศ

วท. / สวทช. / สกอ. / สนช.

จดตงและพฒนา ศนยออกแบบและสรางสรรค

‣ จดตงศนยบรการดานการออกแบบและความคดสรางสรรค (Design & Creative Center)

TCDC

สนบสนนใหหนวยงาน ทมบทบาทใหความชวย เหลอ SME มศกยภาพในการชวยเหลอมากขน

‣ สนบสนนกจกรรมของ Startup Accelerator เพอการสงเสรมใหเกดผประกอบการใหม

สวทช. / กค.

2) ปจจยสนบสนนการเรมตนของผประกอบการใหมทมมลคาสงไดรบการพฒนา

สงเสรมการเขาถง แหลงเงนทนสำหรบ ผประกอบการใหมทมมลคาสง

‣ จดใหมเงนทนใหเปลา (Seed Fund) ใหกบ ผประกอบการใหมทมศกยภาพ

‣ สนบสนนใหผประกอบการใหมทมมลคาสงเขาถงแหลงเงนทนจากกลมนกลงทนอสระ (Angel Investor)

‣ จดตงกองทนรวมลงทน (Venture Capital) สำหรบผประกอบการใหมทมมลคาสง

สวทช. / SFI

ปรบปรงแกไข กฎหมาย กฎ ระเบยบ และสทธประโยชน ใหเหมาะสมกบผประกอบการใหมทมมลคาสง

‣ ปรบปรงแกไขกฎหมายธรกจใหสนบสนนการเตบโตของผประกอบการใหมดานเทคโนโลย

‣ กำหนดมาตรการทางภาษทชวยสนบสนนการจดตงและการเตบโตของผประกอบการใหมทมมลคาสง

สวทช. / กค.

077

กลยทธ สงเสรมใหมการรวมกลมและการสรางเครอขายทางธรกจ ของ SME

เปาหมาย 1) สดสวนของกลมคลสเตอรทมศกยภาพในการดำเนนธรกจ เพมขนรอยละ 20

2) สดสวนของสหกรณทมศกยภาพในการดำเนนธรกจ เพมขนรอยละ 20


1) SME มการรวมกลมเพอสรางเครอขายทางธรกจ

เสรมสรางความเขมแขงใหคลสเตอร SME

‣ จดทำแนวปฏบตในการพฒนากลมคลสเตอร ‣ เพมศกยภาพการประกอบธรกจใหคลสเตอร

SME

กสอ. / กสก. / สสว. / สศช.

สงเสรมและสนบสนนองคการเอกชนและเครอขาย SME

‣ พฒนาศกยภาพการดำเนนงานขององคการเอกชนใหเขมแขง

‣ กำหนดสทธประโยชนใหแก SME ทเปนสมาชกองคการเอกชน

พค. / สสว.

2) SME สามารถเขาสหวงโซอปทานของธรกจขนาดใหญ

สนบสนนให SME เขาสหวงโซอปทาน ของธรกจขนาดใหญ

‣ สนบสนนให SME พฒนาสนคาและบรการใหสอดคลองกบความตองการของผประกอบการรายใหญ

‣ จดกจกรรมจบคให SME มโอกาสเชอมโยงกบ ผประกอบการรายใหญ

‣ ใหสทธประโยชนทางภาษแกผประกอบการขนาดใหญทมการใหความชวยเหลอแก SME ในหวงโซอปทาน

สกท. / สสว. / กค.

3) สหกรณการเกษตร ไดรบการ ยกระดบใหมความเขมแขง

พฒนาศกยภาพและเชอมโยงเครอขายของสหกรณการเกษตร และกลมสมาชก

‣ เพมประสทธภาพการผลตใหกบสหกรณ ‣ ยกระดบการบรหารธรกจของสหกรณ ‣ สนบสนนการขยายตลาดใหกบสหกรณ

กสส. / วว. / สสว.

078

กลยทธ พฒนาวสาหกจฐานรากใหเขมแขง

เปาหมาย รายไดเฉลยของ SME ฐานรากทไดรบการพฒนา เพมขนรอยละ 20


1) วสาหกจฐานรากเขาถงแหลงเงนทน ไดมากขน

สนบสนนใหวสาหกจฐานรากเขาถงแหลงเงนทนไดมากขน

‣ เสรมสรางความรความเขาใจและสนบสนน การจดทำบญชอยางงาย

‣ พฒนาผลตภณฑทางการเงนเพอสนบสนนวสาหกจฐานราก

‣ พฒนาและสนบสนนกลไกการดำเนนงานกองทนหมบานและชมชนเมอง

พช. / กตส. / SFI / กค. / สทบ. / อปท.

2) วสาหกจฐานรากสามารถประกอบธรกจไดอยาง มออาชพ

สงเสรมความรใน การประกอบธรกจ ใหวสาหกจฐานราก

‣ เสรมสรางองคความรพนฐานทจำเปนตอ การประกอบธรกจ

‣ พฒนาระบบการใหความรโดยหนวยงาน ภาครฐและสถาบนการศกษาในทองถน

พช. / สกอ. / สอศ.

เสรมสรางโอกาสทางการตลาดและ ชองทางตลาด

‣ จดหาสถานทจำหนายสนคาหรอบรการตามแหลงชมชน แหลงการคาทมศกยภาพ หรอแหลงทองเทยวตางๆ

‣ จดทำสอประชาสมพนธของทองถน ทงแบบ Online และ Offline

พช. / สสว. / กทท. / อปท.

3) ผลตภณฑ ของวสาหกจฐานรากไดรบการพฒนา และยกระดบมาตรฐาน

ยกระดบสนคาและบรการ (Product Upgrading) ดวย การสรางมลคาเพม

‣ สงเสรมการสรางมลคาเพมใหกบสนคาและบรการของวสาหกจฐานราก

‣ จดใหมทปรกษาเฉพาะทางเพอใหคำปรกษาแนะนำ

พช. / กสอ. / วว. / สสว.

ยกระดบสนคาและบรการใหไดคณภาพมาตรฐาน

‣ สงเสรมใหวสาหกจฐานรากพฒนาสนคาและบรการเพอใหไดการรบรองมาตรฐาน

‣ ใหสทธประโยชนเพอจงใจวสาหกจฐานราก ใหพฒนามาตรฐาน

พช. / กสอ. / วว. / สสว.

079


กลยทธ พฒนาเครองมอการสงเสรม SME ใหมประสทธภาพ

เปาหมาย 1) จำนวนผใชบรการศนยขอมลเพมขนรอยละ 50

2) จำนวนผใชบรการ SME Portal เพมขนรอยละ 80

3) โครงการสงเสรมและพฒนา SME มการจดเกบขอมล SME ผรบบรการอยางเปนระบบมสดสวนรอยละ 60


1) SME เขาถงขอมล องคความร และการพฒนาดานตางๆ

ยกระดบการใหขอมลแก SME ใหมประสทธภาพ

‣ พฒนาศนยบรการขอมล SME (SME One Stop Service Center) ใหเปนชองทางหลก ในการใหขอมลและใหบรการกบ SME

‣ จดทำ SME Web Portal และคมอ การประกอบธรกจ (SME Toolkit)

สสว.

สนบสนนให SME สามารถใชบรการจาก ผใหบรการทางธรกจภาคเอกชน (Private Service Provider)

‣ พฒนาระบบสนบสนนคาใชจายเพอให SME สามารถใชบรการจากผใหบรการภาคเอกชนได

สสว.

พฒนาระบบการ ใหบรการดานพเลยง ทปรกษา และ นกวนจฉย

‣ พฒนาระบบการใหบรการดานพเลยง ทปรกษา และนกวนจฉยทมประสทธภาพ

สสว.

ยกระดบการพฒนามาตรฐานให SME มประสทธภาพ

‣ จดทำระบบเผยแพรขอมลเรองมาตรฐานตางๆ ‣ จดใหมทปรกษาแนะนำเชงลกเพอการพฒนาสนคา บรการ และระบบธรกจใหไดรบการรบรองมาตรฐาน

‣ สนบสนนให SME ไดรบการรบรองมาตรฐานตางๆ

สสว.

พฒนาโครงสราง พนฐานทจำเปนสำหรบการพฒนา SME

‣ ศกษาและพฒนาโครงสรางพนฐานทจำเปน ตอการพฒนา SME ในดานตางๆ

สสว.

080

กลยทธ ทบทวน ปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบ สทธประโยชน เพอเออและลดอปสรรคตอการดำเนนธรกจของ SME

เปาหมาย กฎหมาย กฎ ระเบยบ สทธประโยชนไดรบการปรบปรง แกไข เพอเออใหการดำเนนธรกจของ SME มความสะดวกมากขน

2) มการตดตามและประเมนศกยภาพ SME เพอใหไดรบการพฒนาอยางเหมาะสม

สรางระบบตดตามและประเมนศกยภาพ SME

‣ พฒนาระบบขนทะเบยนผประกอบการ (SME Registration)

‣ พฒนาระบบประเมนศกยภาพธรกจ SME (SME Scoring)

‣ พฒนาระบบตดตามและประเมนผลการเขาถงบรการและการใชสทธประโยชนของ SME (SME Tracking System)

สสว.



1) กฎหมาย กฎ ระเบยบ สทธประโยชน ตางๆ ทมผลตอการพฒนา SME ไดรบการ ปรบปรงแกไข

พฒนาและปรบปรงกฎหมาย กฎ และระเบยบตางๆ ทมผลตอการพฒนา SME

‣ ปรบปรงระเบยบ วธปฏบตของหนวยงาน ภาครฐใหมความสะดวกตอ SME ในการ ขอรบบรการตางๆ

‣ ศกษาและแกไขปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบตางๆ

สสว.

กำหนดสทธประโยชนสำหรบ SME ใน รปแบบตางๆ

‣ กำหนดสทธประโยชนในรปแบบตางๆ สสว.

081

ชอยอหนวยงาน

กระทรวงการคลง กค. กระทรวงการคลง - กรมบญชกลาง - กรมสรรพากร สศค. สำนกงานเศรษฐกจการคลง

กระทรวงการทองเทยว และกฬา

กทท. กรมการทองเทยว

กระทรวงเกษตรและสหกรณ

กตส. กรมตรวจบญชสหกรณ กสก. กรมสงเสรมการเกษตร กสส. กรมสงเสรมสหกรณ

กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

SIPA สำนกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาต (องคการมหาชน)

กระทรวงพาณชย ทป. กรมทรพยสนทางปญญา พค. กรมพฒนาธรกจการคา สค. กรมสงเสรมการคาระหวางประเทศ

กระทรวงมหาดไทย พช. กรมการพฒนาชมชน

กระทรวงแรงงาน กพร. กรมพฒนาฝมอแรงงาน

กระทรวงวทยาศาสตร และเทคโนโลย

วท. กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย วว. สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย สวทน. สำนกงานคณะกรรมการนโยบาย วทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต สนช. สำนกงานนวตกรรมแหงชาต (องคการมหาชน) สวทช. สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต

กระทรวงศกษาธการ สพฐ. สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สอศ. สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา สกอ. สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

กระทรวงอตสาหกรรม กสอ. กรมสงเสรมอตสาหกรรม สปอ. สำนกงานปลดกระทรวงอตสาหกรรม

สำนกนายกรฐมนตร นร. สำนกนายกรฐมนตร สทบ. สำนกงานกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต สศช. สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคม แหงชาต สกท. สำนกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน สสว. สำนกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม TCDC ศนยสรางสรรคงานออกแบบ

สถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ

SFI สถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ ธพว. ธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม แหงประเทศไทย (SME Bank) บสย. บรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม

อนๆ ธปท. ธนาคารแหงประเทศไทย ก.ล.ต. สำนกงานคณะกรรมการกำกบหลกทรพยและ ตลาดหลกทรพย mai ตลาดหลกทรพย เอม เอ ไอ อปท. องคกรปกครองสวนทองถน

082

ขบเคลอน SME จากแผนสการปฏบต

แผนการสงเสรม SME ฉบบท 4 (พ.ศ. 2560 - 2546) เปนแผนซงนำเสนอ ภาพรวมของแนวทางการสงเสรมและพฒนา SME ของประเทศ และใชเปน กรอบในการจดทำแผนงานและโครงการของหนวยงานตางๆ ทมบทบาทและภารกจในการสงเสรม SME ซงในกระบวนการแปลงแผนงานและแนวทาง ภายใตแผนการสงเสรม SME ไปสการปฏบตใหเกดผลสมฤทธตามทกำหนดไวนน จะดำเนนการโดยจดทำ “แผนปฏบตการสงเสรม SME” ซงจะมความชดเจนมากขน โดยแผนปฏบตการฯ มองคประกอบสำคญ ดงน

083

4หนวยงานรบผดชอบหลก และตวชวดในระดบ โครงการ

ในแตละแผนงานจะมการกำหนดหนวยงานรบผดชอบหลกและตวชวดทชดเจน ซงจะมการหารอกบหนวยงานรบผดชอบหลกในการจดทำโครงการ เพอตอบสนองตอแผนงาน แนวทางทกำหนดไว และตวชวดทหนวยงานรบผดชอบจะสามารถดำเนนการได

การกำหนดระดบ ความสำคญเรงดวน (Priority)

ดวยขอจำกดของงบประมาณและทรพยากร แผนปฏบตการฯ จำเปนตองกำหนดระดบความสำคญเรงดวนของแตละแผนงานไว ซงจะตองมการหารอกบหนวยงานหลกในการดำเนนงานภายใตแผนงานทมความสำคญเรงดวนในระดบตนๆ

งบประมาณ การดำเนนงานภายใตแผนปฏบตการสงเสรม SME น บางสวนเปนการดำเนนงานในเชงนโยบาย ซงไมจำเปนตองใชงบประมาณ แตการดำเนนงานสวนใหญตองอาศยงบประมาณเปนปจจยสำคญในการขบเคลอนใหการดำเนนงานสมฤทธผล ซงในการดำเนนงานภายใตแผนปฏบตการฯ นน จะมงบประมาณ ทเกยวของ ดงน

‣ งบประมาณทหนวยงานไดรบการจดสรรในงบประมาณประจำป เปนงบประมาณทหนวยงานไดรบการจดสรรเพอดำเนนงานตามทกำหนดไวในแผนปฏบตการสงเสรม SME ซงการจดทำงบประมาณแบบบรณาการเปนกลไกสำคญทจะชวยใหการจดทำงบประมาณภายใตแผนปฏบตการฯ เปนไปอยางมประสทธภาพมากขน

‣ กองทนสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ซงสามารถใชในการใหความชวยเหลอสวนราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอองคการเอกชน เพอนำไปใชในการดำเนนงานตามแผนปฏบตการฯ ได

กระบวนการจดทำแผนปฏบตการฯ

แผนปฏบตการสงเสรม SME นจะจดทำโดยประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ โดยเฉพาะหนวยงานรบผดชอบหลกในการจดทำโครงการ หรอกจกรรมตามทกำหนดไว เพอใหการแผนปฏบตการฯ มการดำเนนงานทเปนรปธรรม มการดำเนนงานจรงตามทไดกำหนดไวในแผน ซงจะชวยใหการสงเสรม SME ประสบความสำเรจไดมากขน และสามารถตดตามประเมนผลไดอยางมประสทธภาพมากขน

084

การขบเคลอนแผนการสงเสรม SME

แผนการสงเสรม SMEวสยทศน / เปาหมายของแผน / ยทธศาสตร / กลยทธ / เปาประสงค / แผนงาน

แผนปฏบตการสงเสรม SME

คณะกรรมการสงเสรมวสาหกจ ขนาดกลางและขนาดยอม ใหความเหนชอบ

คณะรฐมนตรใหความเหนชอบ

คณะกรรมการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ใหความเหนชอบ

ประกาศในราชกจจานเบกษา

การดำเนนงานภายใต แผนปฏบตการสงเสรม SME ของหนวยงานทเกยวของ

แนวทางดำเนนงาน / โครงการ / หนวยงานรบผดชอบ / KPI / ระยะเวลาดำเนนการ / งบประมาณ

งบประมาณ ทไดรบ การจดสรร ประจำป

งบประมาณ จากกองทน สงเสรม

SME

การตดตามประเมนผล

การดำเนน โครงการ

ผลสมฤทธ ตอ SME ทไดรบ การพฒนา

ภาพรวม ของแผน

คณะกรรมการสงเสรมวสาหกจ ขนาดกลางและขนาดยอมรบทราบ

บรณาการการสงเสรม SME อยางเปนระบบ นอกจากการบรณาการระหวางหนวยงานในการจดทำแผนปฏบตการรวมกนแลว ซงจะชวยลดความซำซอนของการดำเนนงานของหนวยงานตางๆ แตเพอใหการดำเนนงานสนบสนน SME ภายใตแผนปฏบตการฯ สมฤทธผลมากยงขน จำเปนตองสรางเสรมการบรณาการการทำงานระหวางหนวยงานและระหวางโครงการ ใหมประสทธภาพมากขน โดยสรางความเชอมโยงการดำเนนงานระหวางโครงการ (Platform) ใหเกดการสงตอ SME ทรบบรการแลวจากโครงการหนงใหไปรบความชวยเหลอในสวนทจะเตมเตมศกยภาพไดจาก อกโครงการหนง ซงจะชวยให SME แตละรายไดรบการเสรมสรางศกยภาพ ทเพยงพอตอการเตบโตและมความยงยนมากขน รวมทงจะทำใหบรการ ความชวยเหลอทมใหกบ SME เกดประโยชนสงสด

รปแบบการดำเนนงานทสำคญ การสงเสรม SME ในปจจบน เนนไปทการดำเนนงานในรปแบบทหนวยงาน ภาครฐเปนผจดทำโครงการหรอบรการความชวยเหลอใหกบ SME ซงทำให ยงมขอจำกดในการใหบรการ ดงนนควรรเรมให SME สามารถใชบรการความชวยเหลอจากผใหบรการภาคเอกชน (Private Service Provider) ทมอย ใหมากขน เชน การเสรมสรางความรดานตางๆ การทดสอบผลตภณฑ การพฒนาระบบสารสนเทศ ซงการสนบสนนให SME สามารถใชบรการจาก ผใหบรการภาคเอกชนจะชวยให SME มทางเลอกทหลากหลายและสอดคลองกบความตองการ ซงรปแบบทภาครฐจะสงเสรมให SME สามารถไปรบบรการจากผใหบรการภาคเอกชนไดนนจะตองจดทำระบบการใหเงนสนบสนนใน รปแบบคปองการพฒนาตางๆ (Capability Improvement Coupon) ซงจะทำใหการสงเสรมและพฒนา SME สามารถดำเนนการไดหลากหลายและครอบคลมความตองการของ SME ไดมากขน

085

ตดตามประเมนผลในทกระดบ

ในการดำเนนโครงการตางๆ ภายใตแผนปฏบตการสงเสรม SME จำเปนตอง มการตดตามและประเมนผล เพอนำเสนอใหคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมทราบเปนระยะ โดยการดำเนนงานภายใตแผนปฏบตการสงเสรม SME จะมการตดตามและประเมนผลใน 3 ระดบ คอ

1) ระดบแผนงาน / โครงการ การตดตามและประเมนผลแตละ แผนงาน / โครงการทงระหวางการดำเนนโครงการและหลงจาก สนสดการดำเนนโครงการ เพอใหทราบถงความกาวหนาในแตละ ชวงเวลา ผลสมฤทธ ประสทธผล และประสทธภาพของแผนงาน / โครงการ

2) ระดบผลกระทบตอ SME การตดตามจาก SME ทไดรบบรการและความชวยเหลอจากโครงการตางๆ เพอประเมนคณคาและประโยชนทเกดขนโดยตรงกบ SME รวมทงผลกระทบทางเศรษฐกจทเกดขนจากโครงการ

3) ระดบภาพรวมของแผน การตดตามและประเมนผลภาพรวมของแผนการสงเสรม SME ฉบบท 4 และแผนปฏบตการสงเสรม SME ในแตละปและชวงสนสดแผน เพอใหทราบถงความกาวหนาและผลสมฤทธของแผน เพอนำขอมลมาทบทวนการปรบแผนและการวางแผนในระยะตอไป

ทงน ในการตดตามและประเมนผลโครงการตางๆ ตองไดขอมลทครบถวนสมบรณ โดยอาศยความรวมมอจากหนวยงานดำเนนโครงการในการรายงานผลการดำเนนงาน

086

แผนการส่งเสริม sme ฉบับที่ 4 พศ. 2560-2564) ·...

Documents