„„Przywróćmy pamięć – Przywróćmy pamięć – śladami społeczności śladami społeczności żydowskiej w mojej żydowskiej w mojej miejscowości”miejscowości”

Cele projektu:Cele projektu:

Projekt Projekt „Przywróćmy pamięć – śladami „Przywróćmy pamięć – śladami społeczności żydowskiej w mojej społeczności żydowskiej w mojej miejscowości”miejscowości”, jest projektem o , jest projektem o charakterze edukacyjnym, skierowanym charakterze edukacyjnym, skierowanym do uczniów szkół gimnazjalnych i do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Główną część ponadgimnazjalnych. Główną część projektu stanowić będą prezentacje projektu stanowić będą prezentacje wystawy poświęconej historii i kulturze wystawy poświęconej historii i kulturze Żydów pt. „Żydzi w Polsce. Swoi czy Żydów pt. „Żydzi w Polsce. Swoi czy obcy?”, która będzie gościć w obcy?”, która będzie gościć w zainteresowanych szkołach zainteresowanych szkołach

Zorganizowanych zostanie 8 Zorganizowanych zostanie 8 prezentacji na terenie województw: prezentacji na terenie województw: małopolskiego, śląskiego i małopolskiego, śląskiego i wielkopolskiego. Prezentacja wystawy wielkopolskiego. Prezentacja wystawy w danej miejscowości stanie się dla w danej miejscowości stanie się dla środowiska lokalnego (głównie szkoły) środowiska lokalnego (głównie szkoły) pretekstem i inspiracją do podjęcia pretekstem i inspiracją do podjęcia różnych działań na rzecz różnych działań na rzecz przywracania pamięci o jej dawnych przywracania pamięci o jej dawnych żydowskich mieszkańcach (wykłady, żydowskich mieszkańcach (wykłady, prelekcje, spotkania z ze świadkami prelekcje, spotkania z ze świadkami wydarzeń, konkursy plastyczne, wydarzeń, konkursy plastyczne, happeningi, różne formy happeningi, różne formy upamiętniania, itp.). Ponadto będzie upamiętniania, itp.). Ponadto będzie ona stanowić zachętę do dyskusji na ona stanowić zachętę do dyskusji na temat stosunków polsko-żydowskich temat stosunków polsko-żydowskich w przeszłości i obecnie. w przeszłości i obecnie.

Materiał zaprezentowany na wystawie Materiał zaprezentowany na wystawie będzie stanowił szersze tło dla tworzonych będzie stanowił szersze tło dla tworzonych przez uczniów projektów szkolnych (np. przez uczniów projektów szkolnych (np. gazetki, wystawy, broszurki, prezentacji gazetki, wystawy, broszurki, prezentacji multimedialnej, plakatu), których celem multimedialnej, plakatu), których celem będzie szeroko rozumiane przywracanie będzie szeroko rozumiane przywracanie pamięci o lokalnym dziedzictwie pamięci o lokalnym dziedzictwie żydowskim wśród społeczności szkolnej żydowskim wśród społeczności szkolnej oraz mieszkańców danej miejscowości. oraz mieszkańców danej miejscowości.

Prace te będą powstawać na podstawie zebranych Prace te będą powstawać na podstawie zebranych przez uczniów materiałów, wiadomości przez uczniów materiałów, wiadomości zaczerpniętych z wystawy, literatury naukowej, prasy, zaczerpniętych z wystawy, literatury naukowej, prasy, wywiadów ze świadkami wydarzeń oraz wykonanych wywiadów ze świadkami wydarzeń oraz wykonanych samodzielnie zdjęć zabytków i innych pozostałości samodzielnie zdjęć zabytków i innych pozostałości kultury żydowskiej. Relacje z przebiegu projektu oraz kultury żydowskiej. Relacje z przebiegu projektu oraz najlepsze prace uczniowskie zostaną opublikowane najlepsze prace uczniowskie zostaną opublikowane na edukacyjnym portalu internetowym „Żydzi w na edukacyjnym portalu internetowym „Żydzi w Polsce. Ocalić od zapomnienia – uczyć dla Polsce. Ocalić od zapomnienia – uczyć dla przyszłości” (przyszłości” (www.zydziwpolsce.edu.plwww.zydziwpolsce.edu.pl).).

Wystawa edukacyjna „Żydzi w Polsce - swoi czy obcy?”

Celem wystawy, przeznaczonej głównie dla Celem wystawy, przeznaczonej głównie dla młodzieży szkolnej, jest próba młodzieży szkolnej, jest próba przedstawienia wielowiekowego dorobku przedstawienia wielowiekowego dorobku polskich Żydów i skomplikowanych polskich Żydów i skomplikowanych stosunków polsko-żydowskich, którym stosunków polsko-żydowskich, którym podręczniki szkolne poświęcają niewiele podręczniki szkolne poświęcają niewiele miejsca lub podejmują temat prawie miejsca lub podejmują temat prawie wyłącznie w kontekście tragedii Holocaustu.wyłącznie w kontekście tragedii Holocaustu.

Wystawa przedstawia różnorakie Wystawa przedstawia różnorakie aspekty niespełna tysiącletniej aspekty niespełna tysiącletniej historii polskich Żydów. Odkrywa historii polskich Żydów. Odkrywa zaginiony świat, porusza także zaginiony świat, porusza także skomplikowaną problematykę skomplikowaną problematykę stosunków polsko-żydowskich w stosunków polsko-żydowskich w przeszłości i obecnie. przeszłości i obecnie.

Wystawa dokumentuje w popularny sposób historię Żydów Wystawa dokumentuje w popularny sposób historię Żydów mieszkających w Polsce od wczesnego średniowiecza po mieszkających w Polsce od wczesnego średniowiecza po dzień dzisiejszy, wykorzystując do tego celu ponad 200 dzień dzisiejszy, wykorzystując do tego celu ponad 200 fotografii, pochodzących z ok. 80 archiwów. Integralną jej fotografii, pochodzących z ok. 80 archiwów. Integralną jej częścią jest bogato ilustrowany katalog, z obszernym (100 częścią jest bogato ilustrowany katalog, z obszernym (100 stronicowym) wprowadzeniem, stanowiącym stronicowym) wprowadzeniem, stanowiącym popularnonaukową syntezę dziejów Żydów w Polsce. popularnonaukową syntezę dziejów Żydów w Polsce. Wystawie towarzyszą także Wystawie towarzyszą także materiały dydaktycznemateriały dydaktyczne dla dla nauczycieli szkół ponadpodstawowych, zawierające test nauczycieli szkół ponadpodstawowych, zawierające test wiadomości oraz fragmenty tekstów źródłowych wiadomości oraz fragmenty tekstów źródłowych pomocnych przy realizacji tematyki żydowskiej w szkole.pomocnych przy realizacji tematyki żydowskiej w szkole.

Wystawa Wystawa Żydzi w Polsce. Swoi czy obcy?Żydzi w Polsce. Swoi czy obcy? została zaprezentowana po raz pierwszy w została zaprezentowana po raz pierwszy w marcu 1998 roku w Krakowie. Następnie marcu 1998 roku w Krakowie. Następnie odwiedziła wiele miast polskich (m.in. odwiedziła wiele miast polskich (m.in. Warszawę, Lublin, Świdnicę, Wrocław, Warszawę, Lublin, Świdnicę, Wrocław, Przemyśl, Opole, Oświęcim, Jarosław, Przemyśl, Opole, Oświęcim, Jarosław,

Włodawę, Krzyżową, Chrzanów).Włodawę, Krzyżową, Chrzanów).

„„Przywracanie Przywracanie pamięci”pamięci”

Waszym zadaniem w trakcie realizacji Waszym zadaniem w trakcie realizacji projektu jest przywrócić pamięć, a więc projektu jest przywrócić pamięć, a więc podjąć takie działania, dzięki którym podjąć takie działania, dzięki którym Wasi koledzy oraz mieszkańcy waszej Wasi koledzy oraz mieszkańcy waszej miejscowości będą mieli szansę lepiej miejscowości będą mieli szansę lepiej rozumieć specyfikę swojego regionu i rozumieć specyfikę swojego regionu i jego wielokulturowego dziedzictwa. jego wielokulturowego dziedzictwa.

Po zakończeniu pracy nad projektem najpierw Po zakończeniu pracy nad projektem najpierw sami przyjrzyjcie się efektom swoich działań. sami przyjrzyjcie się efektom swoich działań.

Z czego jesteście najbardziej dumni? Co było Z czego jesteście najbardziej dumni? Co było szczególnie zaskakujące, interesujące w szczególnie zaskakujące, interesujące w odtwarzaniu historii okolicy? odtwarzaniu historii okolicy?

O czym szczególnie chcielibyście opowiedzieć O czym szczególnie chcielibyście opowiedzieć innym? innym?

Przygotujcie listę wszystkich ważnych, Przygotujcie listę wszystkich ważnych, ciekawych i zaskakujących tematów, które ciekawych i zaskakujących tematów, które wiążą się z polsko-żydowską historią waszej wiążą się z polsko-żydowską historią waszej okolicy. okolicy.

Na jej podstawie możecie wspólnie określić, Na jej podstawie możecie wspólnie określić, co jest najważniejsze w przywróceniu lokalnej co jest najważniejsze w przywróceniu lokalnej społeczności pamięci o współistnieniu społeczności pamięci o współistnieniu różnych kultur. różnych kultur.

Wreszcie, trzeba będzie zdecydować, do kogo Wreszcie, trzeba będzie zdecydować, do kogo chcecie się zwrócić, a co za tym idzie – jak chcecie się zwrócić, a co za tym idzie – jak macie zamiar to zrobić.macie zamiar to zrobić.

PrzedstawieniePrzedstawienie

Jeśli w waszym zespole są osoby z Jeśli w waszym zespole są osoby z zacięciem aktorskim i reżyserskim, zacięciem aktorskim i reżyserskim, możecie wybrać jakiś wątek odkrytej możecie wybrać jakiś wątek odkrytej przez was historii miejscowości i napisać przez was historii miejscowości i napisać sztukę teatralną na jego temat. sztukę teatralną na jego temat. Przygotowanie spektaklu to wielka frajda! Przygotowanie spektaklu to wielka frajda!

Zorganizowanie trasy Zorganizowanie trasy „śladami żydowskich „śladami żydowskich zabytków”zabytków”

Możecie przeobrazić się w przewodników Możecie przeobrazić się w przewodników turystycznych i oprowadzać innych śladami turystycznych i oprowadzać innych śladami wielokulturowej przeszłości. Będziecie musieli wielokulturowej przeszłości. Będziecie musieli zaprojektować taką trasę turystyczną i zaprojektować taką trasę turystyczną i zastanowić się nad doborem informacji, które zastanowić się nad doborem informacji, które chcecie przekazać.chcecie przekazać.

A może uda się oznaczyć trasę w jakiś A może uda się oznaczyć trasę w jakiś szczególny sposób – przygotować tabliczki szczególny sposób – przygotować tabliczki informacyjne lub ulotkę? Spróbujcie informacyjne lub ulotkę? Spróbujcie porozmawiać o tym z władzami lokalnymi.porozmawiać o tym z władzami lokalnymi.

Wasza działalność dodatkowo podniesie Wasza działalność dodatkowo podniesie atrakcyjność turystyczną miejscowości!atrakcyjność turystyczną miejscowości!

Warsztaty dla młodszych klas na temat przeszłości regionu

Dobrym pomysłem jest także Dobrym pomysłem jest także przeprowadzenie zajęć dla młodszych przeprowadzenie zajęć dla młodszych kolegów i koleżanek z waszej szkoły. kolegów i koleżanek z waszej szkoły. Porozmawiajcie o tym z nauczycielem i Porozmawiajcie o tym z nauczycielem i spróbujcie przygotować takie zajęcia. Może spróbujcie przygotować takie zajęcia. Może zainteresowani uczniowie zaangażują się zainteresowani uczniowie zaangażują się razem z wami w opiekę nad cmentarzem?razem z wami w opiekę nad cmentarzem?

Wystawa prac plastycznych

Zabytki żydowskiego dziedzictwa mogą Zabytki żydowskiego dziedzictwa mogą stanowić świetną inspirację artystyczną!stanowić świetną inspirację artystyczną!

Ciekawym pomysłem jest przygotowanie Ciekawym pomysłem jest przygotowanie wystawy prac plastycznych wykonanych wystawy prac plastycznych wykonanych różnymi technikami, które przybliżać różnymi technikami, które przybliżać będą historię regionu. będą historię regionu.

A może warto zorganizować w waszej A może warto zorganizować w waszej szkole konkurs plastyczny? Zastanówcie szkole konkurs plastyczny? Zastanówcie się nad tym.się nad tym.

Happening

Wasz projekt to dobra okazja, żeby Wasz projekt to dobra okazja, żeby zachęcić innych do rozmowy o tożsamości zachęcić innych do rozmowy o tożsamości miejsca, pochodzeniu, dziedzictwie. Może miejsca, pochodzeniu, dziedzictwie. Może warto zorganizować jakieś działanie warto zorganizować jakieś działanie publiczne, angażujące wielu publiczne, angażujące wielu mieszkańców?mieszkańców?

Ewaluacja projektu Poproście o pomoc nauczyciela i Poproście o pomoc nauczyciela i

podsumujcie projekt. We wspólnej podsumujcie projekt. We wspólnej dyskusji zastanówcie się które etapy były dyskusji zastanówcie się które etapy były sukcesem, a w których nie wszystko sukcesem, a w których nie wszystko poszło tak jak chcieliście. Co sprawiło, że poszło tak jak chcieliście. Co sprawiło, że można mówić o sukcesie? Co można było można mówić o sukcesie? Co można było zrobić inaczej? Warto jest precyzyjnie zrobić inaczej? Warto jest precyzyjnie wskazywać na różne czynniki, które miały wskazywać na różne czynniki, które miały na to wpływ – sukcesy i porażki nie są na to wpływ – sukcesy i porażki nie są tylko kwestią przypadku.tylko kwestią przypadku.

Nasza grupa Jak wam się razem pracowało? Co jest Jak wam się razem pracowało? Co jest

atutem waszej grupy? Jakie były mocne atutem waszej grupy? Jakie były mocne strony współpracy? Kiedy zdarzały się strony współpracy? Kiedy zdarzały się konflikty – z czego wynikały? Czy można konflikty – z czego wynikały? Czy można im było zapobiec? Na co zwrócilibyście im było zapobiec? Na co zwrócilibyście szczególną uwagę, pracując razem przy szczególną uwagę, pracując razem przy następnym projekcie? Ocena pracy następnym projekcie? Ocena pracy grupy bardzo przydaje się w życiu grupy bardzo przydaje się w życiu zawodowym – będziecie pracować w zawodowym – będziecie pracować w różnych zespołach i często sukces różnych zespołach i często sukces realizowanych zadań będzie zależeć od realizowanych zadań będzie zależeć od tego, czy trafnie i szybko ocenicie waszą tego, czy trafnie i szybko ocenicie waszą współpracę. współpracę.

Ja Porozmawiajcie w parach, czy udało się spełnić Porozmawiajcie w parach, czy udało się spełnić

wasze oczekiwania.wasze oczekiwania. Czego każdy z was się nauczył i dowiedział? Jakie Czego każdy z was się nauczył i dowiedział? Jakie

umiejętności nabyliście? Czy projekt odkrywania umiejętności nabyliście? Czy projekt odkrywania historycznego wielokulturowego dziedzictwa zmienił historycznego wielokulturowego dziedzictwa zmienił jakoś wasz sposób patrzenia na świat? Jeśli tak – to jakoś wasz sposób patrzenia na świat? Jeśli tak – to jak? Co było dla was osobiście najważniejszym, jak? Co było dla was osobiście najważniejszym, najtrudniejszym, najciekawszym doświadczeniem? najtrudniejszym, najciekawszym doświadczeniem?

Czy chcielibyście jeszcze raz uczestniczyć w takim Czy chcielibyście jeszcze raz uczestniczyć w takim projekcie? Jak zareklamowalibyście udział w nim projekcie? Jak zareklamowalibyście udział w nim waszym rówieśnikom?waszym rówieśnikom?

Spróbujcie precyzyjnie określać, czego nauczyliście Spróbujcie precyzyjnie określać, czego nauczyliście się podczas pracy w projekcie.się podczas pracy w projekcie.

To umiejętność ważna także w życiu zawodowym. To umiejętność ważna także w życiu zawodowym. Ćwiczcie się w niej już dziś!Ćwiczcie się w niej już dziś!

Inni

Czy sądzicie, że udało się wam przywrócić pamięć? Czy sądzicie, że udało się wam przywrócić pamięć? Co to tak naprawdę oznacza w przypadku waszej Co to tak naprawdę oznacza w przypadku waszej społeczności lokalnej? Czy coś się zmieniło w waszej społeczności lokalnej? Czy coś się zmieniło w waszej okolicy po zrealizowaniu projektu? okolicy po zrealizowaniu projektu?

Niezależnie od tego, czy uda się znaleźć odpowiedzi Niezależnie od tego, czy uda się znaleźć odpowiedzi na wszystkie te pytania i czy będą to odpowiedzi na wszystkie te pytania i czy będą to odpowiedzi wyłącznie pozytywne – najważniejszą sprawą jest wyłącznie pozytywne – najważniejszą sprawą jest refleksja, którą podejmiecie oraz samo refleksja, którą podejmiecie oraz samo poszukiwanie odpowiedzi. poszukiwanie odpowiedzi.

Projekt „Przywróćmy pamięć – śladami społeczności Projekt „Przywróćmy pamięć – śladami społeczności żydowskiej w mojej miejscowości” może być żydowskiej w mojej miejscowości” może być świetną lekcją otwierania się na świat i zmieniania świetną lekcją otwierania się na świat i zmieniania go na lepsze. Jeśli dostrzegliście taką możliwość – go na lepsze. Jeśli dostrzegliście taką możliwość – nauczyliście się czegoś bardzo ważnego!nauczyliście się czegoś bardzo ważnego!