ваш аптекар ГГМОМОvasaptekar.mk/files/vas_aptekar_br_25.pdf · 2019-01-02 ·...

БЕСП

ЛА

ТЕН

ПРИ

МЕР

ОК ISSN 1857 - 971XБРОЈ 25 ЈАНУАРИ - ФЕВРУАРИ 2019

zdravjeto zaslu`uva pove}e

ww

w.v

asap

teka

r.mk

ваш

апт

екар

ВРЕМЕТО Е САМО ИЗГОВОРВРЕМЕТО Е САМО ИЗГОВОРВРЕМЕТО Е САМО ИЗГОВОР

ГМОГМОГМОза или противза или противза или против

ХИПОТЕНЗИЈАХИПОТЕНЗИЈАХИПОТЕНЗИЈАнизок крвен притисокнизок крвен притисокнизок крвен притисок

СОВЕТИ ЗА ИСХРАНА ВО ЗИМАСОВЕТИ ЗА ИСХРАНА ВО ЗИМАСОВЕТИ ЗА ИСХРАНА ВО ЗИМАна што да се обрне вниманиена што да се обрне вниманиена што да се обрне внимание

активни и во форма и кога надвор е ладноактивни и во форма и кога надвор е ладноактивни и во форма и кога надвор е ладно КУПОН

+

производи

на промоција

ВАШ АПТЕКАР ЈАНУАРИ ФЕВРУАРИ 2019 3

Магазинот Ваш аптекар е бесплатно двомесечно издание кое се дистрибуира до сите аптеки-партнери на Македонијалек на територија на цела Македонија. Текстовите и податоците се со исклучиво информативна содржина. Одговорноста за содржината на објавените реклами и нивната усогласеност со законските одредбие исклучиво на правните субјекти чии производи се рекламираат. Уредничкиот тим не носи одговорност за ненамерни и печатарски грешки. Се забранува какво било користење или копирање на текстовите за комерцијални цели, без писмено одобрување од издавачот.

СодржинаЈАНУАРИ-ФЕВРУАРИ 2019

44

88

1100

1122

1144

ГЕ НЕТ СКИ МО ДИ ФИ ЦИ РА НИ ОР ГА НИЗ МИ (ГМО)

за или про тив

КАЛЦИУМ

ФУН КЦИ О НАЛ НА ОП СТИ ПА ЦИ ЈАКАЈ ДЕ ЦА

КИВИ

суперовошје

и за чин и лек

КАРАНФИЛЧЕ

ВРЕМЕТО Е САМОИЗГОВОР

ХОРОСКОП3300

ХИ ПО ТЕН ЗИ ЈА

2200

2222

2288

КЛИКНИ LIKEПОЧИТУВАНИ ЧИТАТЕЛИ, СТАНЕТЕ НАШ ФАН, СЛЕДЕТЕ ЈА НАШАТА FACEBOOK

СТРАНА И БИДЕТЕ ВО ТЕК СО СИТЕ НАШИ АКТИВНОСТИ, ПРОМОЦИИ И

НАГРАДНИ ИГРИ КОИ ГИ ПОДГОТВУВАМЕ САМО ЗА ВАС!

Тираж: 30.000Печати: Европа 92

Директор: Солунка Момчиловиќ

Главен и одговорен уредник: Ивица Кузмановски

Маркетинг: Панче Гелевски

Редакција: Ана Гавриловска, Катерина ИлијевскаАрбен Демиров, Благица Ингилизовска,Елизабета ПешовскаИвана Тодоровска, Сашо Гулевски, Тина Тасевска Мандил

Лектор: Светлана Васевскафото: shutterstock; 123rf

ИздаваМакедонијалек ДОО, Скопје Боца Иванова бр.1Тел:+389 2 261 49 [email protected]

2244ни зок крвен при ти сок

СО ВЕ ТИ ЗА ЗДРА ВА ИС ХРА НА ВО ЗИ МА

ЗОШ ТО ВА ШЕ ТО ДЕ ТЕ НЕ СА КА ДА ЈА ДЕИ КА КО ДА СЕ СПРА ВИ ТЕСО ТОА?

Дизајн: ИН Дизајн Студио

ВАШ АПТЕКАР ЈАНУАРИ ФЕВРУАРИ 20194

ТЕМА

за или про тив

Ге нет ски мо ди фи ци ра ни те ор га низ ми мо же да се де фи -ни ра ат ка ко ор га низ ми во ко и ге нет ски от ма те ри јал (ДНК)е из ме нет на веш тач ки на чин. Тех но ло ги ја та со ко ја ова сепо сти гну ва, чес то се на ре ку ва „мо дер на би о тех но ло ги ја“. Ге нет ски мо ди фи ци ра ни те ор га низ ми (ГМО) се про из водна ге нет ски ин же не ринг, и кај нив, со цел да се по до бриква ли те тот и от пор нос та, се ме ну ва ге нет ска та струк ту ра,без раз ли ка да ли ста ну ва збор за рас те ни е или за жи вот -но. Во ми на то то, овој про цес кај рас те ни ја та се вршел се лек -тив но. Цел та на ови е ме то ди на се лек ци ја бил да се ут врди

кој вид од не ко ја сор та жит ни рас те ни ја, зе лен чук илиовош је, нај доб ро ус пе ва во од ре де ни кли мат ски ус ло ви,кол ку е от пор но на ен дем ски штет ни ци и кол кав е не го ви -от при нос. Слич на се лек ци ја се врше ла и кај жи вот ни те, и со вкрсту -ва ње на ра си те се по сти гну вал ба ра ни от оп ти мум на про -из вод ство. Со раз во јот на мо дер на та би о тех но ло ги ја, сеоди че кор по на та му, што ре зул ти ра со соз да ва ње ГМО.Под ГМО, за ко и се во ди го ле ма по ле ми ка, се под раз би распе ци фи чен на чин на мо ди фи ка ци ја на ге ни те, ко и во при -ро да та ни ко гаш не би се слу чи ле. Мо же да се до би ја т соге нет ски ин же не ринг, од нос но во ла бо ра то ри ја. Со овојин же не ринг, ГМО во сво ја та ДН К сод ржа т со се ма друг,над во ре шен ген, вне сен во ла бо ра то рис ки ус ло ви со но винап ред ни тех ни ки. Из во рот на ови е ге ни се на о ѓа во рас -ти тел ни от свет, во све тот на мик ро ор га низ ми те, ин сек ти -те, жи вот ни те, вклу чу вај ќи ги и нај сло же ни те ви до ви. До -вол но зас тра шу вач ки, за ре м не?

Ге нет ски мо ди фи ци ра ни те ор га низ ми(ГМО) се ре ал нос т на на ше то вре ме и насов ре ме но то оп штес тво. При сут нос та

и упот ре ба та на ГМО и пред сѐ, на ге нет скимо ди фи ци ра на та хра на, ста ну ва ат дел одна ше то жи ве е ње. Ток му за то а се сѐ по чес тии по ле ми ки те за оп рав да нос та, од нос но ри зи -ци те и по след ици те од нив на та упот ре ба.

)))

ШТО СЕ ГЕ НЕТ СКИ МО ДИ ФИ ЦИ РА НИ ОР ГА НИЗ МИ?

ГЕ НЕТ СКИ МО ДИ ФИ ЦИ РА НИ ОР ГА НИЗ МИ (ГМО)

Поз на ва ње то на тех но ло ги ја та на ге нет ска мо ди фи ка -ци ја е мно гу важ на ка ко за на уч ни ци те, та ка и за про -из во ди те ли те, пот ро шу ва чи те и на се ле ни е то ко и ве ќево го ле ма ме ра се со о чу ва ат со про из во ди во ко и ка косос та вен дел има и ге нет ски мо ди фи ци ра ни ор га низ -ми.

При ме на та на ова а тех но ло ги ја е ре ла тив но но ва и не -ма по ми на то до вол но вре ме за да се сог ле да ат евен -ту ал ни те штет ни ефек ти од при ме на та на ге нет ски мо -ди фи ци ра ни ор га низ ми. По ра ди та а при чи на, пок рајпред нос ти те ко и мо дер на та би о тех но ло ги ја ги ну ди, сепо ста ву ва ат и од ре де ни пра ша ња за упот ре ба и кон су -ми ра ње, пред сѐ на ге нет ски мо ди фи ци ра на хра на.

Нај го ле ма та ди ле ма е пра ша ње то за то а кол ку е без бед -на ге нет ски мо ди фи ци ра на та хра на и кол ка ва е опас нос -та од по ја ва на алер гис ки и ток сич ни ре ак ци и со неј зи након су ма ци ја. По тоа, сле ду ва пра ша ње то за заш ти та на жи -вот на та сре ди на и би о ди вер зи те тот по ра ди мож нос та зане га тив но вли ја ни е врз еко сис те ми те и гу бе ње на дел одге нет ска та раз но вид ност. Се ка ко, по стоја т и етич ки пра -ша ња, ко и про из ле гу ва ат од на ру шу ва ње то на при род ни -те ка рак те рис ти ки на ор га низ ми те, со во ве ду ва ње ге ни од(так со ном ски) друг ор га ни зам. Нај чес то по ста ву ва но епра ша ње то во од нос на алер ги и те. Мно гу лу ѓе се алер гич -ни на раз но овош је и зе лен чук, јат кас ти пло до ви (ки ки ри -ки, оре ви, ба де ми и сл.) Проб ле мот кој нас та ну ва е мож но -то вмет ну ва ње на ге ни те од ови е рас те ни ја во дру ги, сошто би се соз да ле но ви по тенци јал ни алер ге ни за ко и ку -пу ва чи те не би би ле ни свес ни. Ре ше ни е то за ови е проб -ле ми е во јас но то оз на чу ва ње на ге нет ски мо ди фи ци ра -

ни те про из во ди иво по диг ну ва ње -то на свес та војав нос та.

По ја ва та на ге нет ски мо ди фи ци ра ни те ор га низ ми битре ба ло, пред сѐ, да го ре ши пра ша ње то за гла дот восве тот. Иде ја та за упот ре ба на ГМ хра на про из ле зе од

пред ви ду ва ња та де ка свет ска та по пу ла ци ја ќе се удво и вона ред ни те 50 го ди ни, што им пли ци ра де ка на не кој на чинтре ба да се нах ра ни та а по пу ла ци ја. Со ГМО се до би ва атпо от пор ни ор га низ ми, со по доб ра то ле ранци ја на бо лес -ти, штет ни ци, ко ро ви и без упот ре ба на хер би ци ди и пес -ти ци ди, а од дру га стра на, со зго ле ме на би о ма са т.е. при -нос. Но, пра ша ња та ко и се на мет ну ва ат за ра ди на чи нот насоз да ва ње то на ГМО, не се за не мар ли ви. Со од го во рот нетре ба да се из бр зу ва, за то а што сѐ уш те не ма ре ле ван тнидо ка зи по без бед нос та на здрав је то кај кон су мен ти те наови е про из во ди.

Во мо мен тот се поз на ти 16 ге нет ски мо ди фи ци ра ни кул -ту ри: пчен ка, со ја, па мук, мас ло дај на ре пка, цр вен до мат,ком пир, ше ќер на реп ка, ориз, пче ни ца, тиква, тутун, ци ко -ри ја, лен, ди ња, па па ја и ка ран фил. Нај го ле ми от дел одови е кул ту ри во све тот, око лу 60%, се од не су ва на пчен -ка та, со ја та и на мас ло дај на та ре пка. Нај го ле ми про из во -ди те ли на ГМО се САД, Ар ген ти на, Бра зил, Ки на и Ин ди ја.За то а е раз бир ли во де ка пра ша ње то да ли тре ба во це лос тда се доз во ли, ог ра ни чи или пот пол но да се заб ра ни од -

5ВАШ АПТЕКАР ЈАНУАРИ ФЕВРУАРИ 2019

ГЕ НЕТ СКИ МО ДИ ФИ ЦИ РА НИ ОР ГА НИЗ МИ ( ГМО) - за или про тив

Иа ко на у ка та сѐ уш те нема јасни доказиза штетноста на ГМО, за мно гу ми на са ми от зборге нет ски мо ди фи ци ра на хра на вле ва страв.

УПОТ РЕ БА НА ГМО - ЗА ИЛИ ПРО ТИВ?

ЗОШ ТО „ПРО ТИВ“?

ЗОШ ТО „ЗА“?

КО И СЕ НАЈ ЧЕС ТИ ТЕ ГЕ НЕТ СКИ МО ДИ ФИ ЦИ РА НИ КУЛ ТУ РИ ВО СВЕ ТОТ?

!

гле ду ва ње то и про даж ба та на ге нет ски мо ди фи ци ра ниор га низ ми, се ко гаш пре диз ви ку ва емо тив ни де ба ти, ко и зажал, мно гу рет ко се пот пи ра ат на ве ро дос тој ни на уч нифак ти, а мно гу чес то на ло бис тич ки и сен за ци о нал ни ин -фор ма ции. Во на уч ни те кру го ви теш ко се до а ѓа до вис ти -на та, а уш те по теш кодо кон сен зус. Здрав стве ни тери зи ци по ра дикон су ма ци јана ГМ хра на сѐуш те се во об -лас та на на уч -ни кон тро вер -зии. Ко неч нидо ка зи не ма, амис ле ња та на на уч -ни ци те се ра зи ду ва ат.

Единстве но, тие се сог лас ни де ка пот ро шу ва чи те тре ба дамо жа т да из би ра ат по ме ѓу кон венци о нал на та и ГМ хра наи јас но да би да т ин фор ми ра ни за то а ко и про из во ди восво јот сос тав сод ржа т ГМО.

Се ко гаш про ве ре те ја дек ла ра ци ја та на про из во дот. Ар -тик ли те оз на че ни со 100 % ор ган ско или нап ра ве но од ор -ган ски сос тој ки се они е ко и во се бе не сод ржа т ГМО. Ис тота ка, ба рај те оз на ка на ко ја пи шу ва „Не сод ржи ГМО“(GMO free). Об рне те вни ма ни е на из гле дот и на фор ма тана про из во ди те.

ГМ хра на та е нај чес то со ед нак ва фор ма и го ле ми на, сосјај ни и јас ни бо и и без вид ли ви ош те ту ва ња и зна ци нара си пу ва ње.


Ло гич но е де ка се кој

чо век са ка да зна е што

ја де и как ви по след ици по

здрав је то ќе има хра на та

ко ја ја кон су ми ра

– не са мо за не го, ту ку и

за не го ви те де ца и ид ни те

ге не ра ции.

ГЕ НЕТ СКИ МО ДИ ФИ ЦИ РА НИ ОР ГА НИЗ МИ ( ГМО) - за или про тив

КА КО ДА ПРЕПОЗ НА Е ТЕ ДА ЛИ И КО ЈА ХРА НА Е ГЕ НЕТ СКИ МО ДИ ФИ ЦИ РА НА?


ЗДРАВЈЕ

ХИ ПО ТЕН ЗИ ЈА

За ни зок крвен при ти сок ста ну ва зборко га вред нос ти те на сис тол ни от при -ти сок се по нис ки од 105 мм Hg за ма -жи и 100 мм Hg за же ни, а на ди јас тол -ни от 70 мм Hg за ма жи и 65 мм Hg заже ни. Сис тол ни от при ти сок е из нос на при -ти сок ко га ср це то пум па крв низ ар те -ри и те до ос та то кот на те ло то, и то а епрви от број при ме ре ње крвен при ти -сок. Дру ги от број е ди јас тол ни от при -ти сок кој се од не су ва на из нос на при -ти сок од ар те ри и те ко га ср це то е воми ру ва ње, ме ѓу се ко е от чу ку ва ње.

Вред нос ти те на крв ни от при ти сок сераз ли ку ва ат кај се ко ја ин ди ви дуа, воза вис нос т од ак тив нос ти те, жи вот ни -те на ви ки и здрав стве на та сос тој ба.При ти со кот се ме ну ва по ра ди по ве ќепри чи ни и пот реб но е да се ме ри вораз лич ни си ту а ции.Те го би те ко и се пре диз ви ка ни од ни -зок крвен при ти сок мно гу по чес то сепо ја ву ва ат кај же ни те от кол ку кај ма -жи те, а сво јот ин тен зи тет го за зе ма атна про лет. Одржу ва ње то на крв ни от при ти сок емно гу важ но. При ти со кот мо ра да би -де до вол но ви сок, од нос но нор ма лен,за да мо же си те тки ва и клет ки во те -ло то да се снаб да т со пот реб ни техран ли ви сос тој ки и со кис ло род.Сим пто ми те на нис ки от крвен при ти -

сок нај чес то нас та ну ва ат по ра ди на -ма лен до ток на крв, па от ту ка прво ре -ше ни е е да се по до бри цир ку ла ци ја тана крв та и то а нај чес то по при ро денпат.

Не на деј но и бр зо гу бе ње на те лес -на та те жи наНа ру шу ва ња во ен док ри ни от сис -темДе хид ра та ци јаГу бе ње крв при пов ре ди или вовре ме на обил ни мен стру ал ни цик -лу сиИн фек цииПроб ле ми со ср це то (за ба ве на ср -це ва ра бо та (бра ди кар ди ја), заб р -за на ср це ва ра бо та (та хи кар ди ја),ср це ва сла бост...)Бре ме ностАлер гис ка ре ак ци јаУпот ре ба на не ко и ле ко виМно гу дол го ле же ње и ми ру ва ње(теш ки хро нич ни бо лес ти)

ни зок крвен при ти сок

КО И СЕ ВРЕД НОС ТИ ТЕ НА НИ ЗОК КРВЕН ПРИ ТИ СОК?

НАЈ ЧЕС ТИ ПРИ ЧИ НИ ЗА НИ ЗОК КРВЕН ПРИ ТИ СОК:

!

Чес то сте из мо ре ни и исцрпе ни? Ви не дос та су ва енер ги ја и по спа ни сте? Ста ну ва ње то одед наш ви пре диз ви ку ва вртог ла ви ца?

Ви се ма ти ви дот и има те пов ре ме на нес вес ти ца,теш ко ди ше те и теш ко се дви -

жи те? До кол ку се то ова епот врдно, то гаш е го ле ма

ве ро јат нос та да има те ни зоккрвен при ти сок, од нос но

сос тој ба ко ја ме дицин ски се на ре ку ва хи по тен зи ја.

)))

Нис ки от крвен при ти сок мо же би не епо тенци јал но опа сенка ко и ви со ки от, но, се пак, то а е сос тој бако ја тре ба да се сле дии да се кон тро ли ра.


ХИ ПО ТЕН ЗИ ЈА - ни зок крвен при ти сок

Трај но нис ки от крвен при ти сок рет кое по ка за тел за се ри оз но здрав стве нона ру шу ва ње, би деј ќи те ло то на не голес но се на вик ну ва и чес то не ма сим -пто ми. Гла вен проб ле м нас та ну ва прибр зи па до ви на крв ни от при ти сок ко -га мо зо кот и дру ги те ви тал ни ор га ниос та ну ва ат без пот реб ни те ма те ри и ине ма ат вре ме да се прис по со ба т намо мен тал на та сос тој ба.

Нис ки от крвен при ти сок нај чес то еприд ру жен со по ја ва на вртог ла ви ца,нес вес ти ца, де концен тра ци ја, ма лак -са ност, оп шта сла бос т и сл. Ли ца та ко иима ат ни зок крвен при ти сок на ут ро сечув ству ва ат не нас па ни, па им тре ба атдо пол ни тел ни сти му лан си за бу де ње.

До кол ку не ма јас на и се ри оз на при чи -на за ме дицин ски трет ман, во о би ча е -но е до вол но да се пре зе ма т не кол куобич ни хи ги е но-ди е тет ски мер ки:

Пиј те до вол но теч нос ти, осо бе но воле то и при сос тој би ко и пре диз ви ку -ва ат до пол ни тел на де хид ра ци ја.По го ле мо вне су ва ње сол во ис хра -на та (по со ле на хра на).Вне су ва ње по ве ќе по ма ли об ро ци воте кот на де нот. На тој на чин, те ло тоќе се на вик не пов ре ме но да се хра -ни. Хра на та тре ба да би де бо га та сопро те и ни и јаг ле хид ра ти.Кон су ми ра ње на мир ни ци ко и мо жа тда го по ка ча т крв ни от при ти сок: руз -ма рин и ти ми јан, ба де ми, кур ку ма,мед, ѓум бир, коп ри ва, грав, со ја, аво -ка до, ба на ни, сон чо г лед...Кон су ми рај те ко фе ин ски на пив ки,но без пре те ру ва ње. До кол ку пи е тека фе или дру ги ко фе ин ски на пив киза да ви го по ка ча т крв ни от при ти -сок, а то а го пра ви те се кој ден, и вови со ки до зи, са мо ја вло шу ва те сос -тој ба та. Пов ре ме на та и уме ре на до за на ко -фе ин на вис ти на ќе ви по мог не да гопо ка чи те крв ни от при ти сок, до де капре го ле ма та до за го пра ви спро тив -но то – го на ма лу ва.Се препо ра чу ва и ча ша цр но ви но поглав ни от об рокЗа чес те но кон су ми ра ње су па и изо -то нич ни на пив ки бо га ти со елек тро -ли тиИзбег ну вај те дол гот рај ни ту ши ра њасо топ ла во да

Ре дов но веж бај те, ше тај те на свежвоз дух, пли вај теПрек рсте те ги но зе те до де ка се ди те.

Се по ка жа ло де ка прек рсту ва ње то нано зе те до де ка се ди те го зго ле му вакрв ни от при ти сок. За лу ѓе со ви соккрвен при ти сок, ова мо же да би депроб лем.

Кон су ми ра ње го ле мо ко ли чес тволукДол г пе ри од на гла ду ва ње во те котна де нотИзос та ву ва ње на по ја до котСе де ње или стое ње по дол г пе ри одСта ну ва ње одед нашКре ва ње теш ки пред ме тиКо рис те ње прем но гу топ ла во да ко -га се ту ши ра те.

До кол ку нис ки от крвен при ти сок не випре диз ви ку ва не га тив ни сим пто ми,то гаш ос ло бо де те се. За лу ѓе то ко иима ат ни зок крвен при ти сок по сто имис ле ње де ка жи ве а т по дол го и има -ат на ма лен ри зи к за ин фаркт, за бо лу -ва ња на буб ре зи те или на ср це то.Ат ле ти ча ри те, лу ѓе то ко и чес то веж -ба ат, ко и од ржу ва ат иде ал на те жи нана те ло то, ка ко и не пу ша чи те, има атни зок крвен при ти сок. Ни зок крвенпри ти сок е по же лен сè до де ка не е до -вол но ни зок за да пре диз ви ка сим пто -ми и ош те ту ва ња на ор га ни те во те ло -то.За раз ли ка од ви со ки от крвен при ти -сок, кој е пов рзан со мно гу по тенци јал -ни здрав стве ни проб ле ми, нис ки открвен при ти сок чес то се сме та ка копоказател за доб ро здрав је.Ли цата со низок крвен притисок тре бада би дат свес ни за зна ци те и за сим п -то ми те на ни зок крвен при ти сок и дараз го ва раат со ле кар до кол ку при ти -сокот поч ну ва да им пре диз ви ку ваздравствени проб ле ми.

ДА ЛИ НИС КИ ОТ КРВЕНПРИ ТИ СОК Е ОПА СЕН?

КО И СЕ СИМ ПТО МИ ТЕ ЗА НИ ЗОК КРВЕН ПРИ ТИ СОК?

НЕ СЕ ПРЕПО РА ЧУ ВА:

ПРЕПО РА КИ ЗА ЗГО ЛЕ МУ ВА ЊЕ НА НИС КИ ОТ КРВЕН ПРИ ТИ СОК:

Нај до бар на чин да го

од ржи те ва ше то це ло куп но

здрав је и да го ба лан си ра те

при ти со кот е да ја де те

здра ва хра на, ре дов но да

веж ба те, да избег ну ва те

пу ше ње ци га ри, ка ко и

кон су ми ра ње ал ко хол.


ЗДРАВА ХРАНА

су пе ро вош јеКИ ВИ

Ки ви то е по ве ќе го диш но лис то пад норас те ни е со ши ро ки тем но зе ле ни лис -тови. Пло дот е ме сест, јајце ви ден сока фе а ва влак нес та ко ра. Има ин тен -зи вен со чен вкус, со цр ни сем ки за ко инут ри ци о нис ти те тврда т де ка прет -ста ву ва ат ед на од нај здра ви те сос тој -ки, по ра ди што овој плод го на ре ку ва -ат и „су пе ро вош је“.

Ед нос тав на та ме ша ви на на фи то нут -ри ен ти, ви та ми ни и ми не ра ли во овааро ма тич но овош је прет ста ву ва од ли -

чен из вор за за јак ну ва ње на иму ни те -тот, за на ма лу ва ње на ни во а та на хо -лес те рол, за ис фрла ње на ток си ни теод ор га низ мот, ка ко и за заш ти та и заздрав је на ко жа та.

По ра ди ви со ка та сод ржи на на ан ти -ок си дан ти и на ви та мин Ц, ки ви то имазна чај на уло га во кон тро ли ра ње и по -доб ру ва ње на сим пто ми те на аст ма,

во ед но по доб ру вај ќи ја и рес пи ра тор -на та оп струк ци ја при нас тин ка кај де -цата. Кон су ми ра ње то ки ви мо же дапо мог не во сми ру ва ње на каш ли ца таи над раз не та та слуз ни ца на но сот, ка -ко и во по доб ру ва ње на сим пто ми тена хро нич на каш ли ца.

Ки ви то има зна чај на уло га во од ржу -ва ње то нор мал на фун кци ја на ди гес -тив ни от сис тем. Во сво јот сос тав со-д р жи го ле м број рас ти тел ни влак нако и ја пот по ма га ат ди гес ти ја та на хра -на та, а во ед но и при до не су ваат за по -доб ру ва ње на сим пто ми те на кон сти -па ци ја. Од дел ни сос тој ки сти му ли ра -ат ла че ње на про би от ски бак те ри и воде бе ло то цре во, го спре чу ва ат раз-м но жу ва ње то на Echerichia Coli, сошто овоз мо жу ва ат и под држу ва ат

Сма рагд но за до вол ство со уни ка тен ика рак те рис ти чен троп ски вкус, иде а лен во ови е сту де ни зим ски де но ви. По тек ну ва од Ки на, ка де го

на ре ку ва ат „ѕан г тао“, и, не ка де на по че то кот на 20. век,ми си о не ри те го пре не су ва ат во Нов Зе ланд, од ка де по ле ка се ши ри низ це ла та пла не та.

КИ ВИ)))

ЗА ШТО СÈ Е КО РИС НО?

ПО ДОБ РУ ВА ЊЕ НА СИМ ПТО МИ ТЕ НА АСТ МА И ОС ТА НА ТИ РЕС ПИ РА ТОР НИ СОС ТОЈ БИ

ЗАШ ТИ ТА И ПО ДОБ РЕ НАФУН КЦИ ЈА НАДИ ГЕС ТИВ НИ ОТ СИС ТЕМ


КИВИ суперовошје

нор мал на бак те рис ка фло ра во ди -гес тив ни от тракт.

Кон су ми ра ње то ки ви, осо бе но во зим -ски от пе ри од, е од го ле ма важ нос т по-ради ко рис та ко ја ја има во за јак ну ва -ње на иму ни от сис тем. Пот врде но е де ка ки ви то сод ржи сос -тој ки ко и има ат ан ти бак те рис ки, ан- ти фу н га лен и ан ти ин фла ма то ренефект, ко и се при мар ни од бран бе ниме ха низ ми во слу чај на се зон ски нас -тин ки и грип.

Нај го ле м број од овош ја та ко и се ко -рис та т во се кој днев на та ис хра на со-д р жа т ше ќе ри ко и мо же да нап ра ва тдис ба лан с во ни во а та на ше ќер вокрв та кај па ци ен ти со ди ја бе тес. Ки ви -то е без бед но овош је ко еш то мо же даго кон су ми ра ат ди ја бе ти ча ри по ра динис ки от гли ке ми чен ин декс. Пок рајова, сод ржи го ле м број рас ти тел нивлак на ко и ја на ма лу ва ат ап сорп ци ја -та на ше ќе ри низ тен ко то цре во. Овојефек т ки вито го има ко га се кон су ми -ра за ед но и со дру ги овош ја и на мир -ни ци што сод ржа т ше ќе ри, по ра дишто е препо рач ли во да би да т дел одсе кој днев ни от по ја док кај ова а гру папа ци ен ти.

Се кој днев но то кон су ми ра ње ки виима по зи ти вен ефек т врз фун кци ја тана кар ди о вас ку лар ни от сис те м по ра -ди свој ства та на не ко и од сос тој ки теко и ги сод ржи. Деј ство то на ови е сос -тој ки се спо ре ду ва со она на ас пи ри -

нот, од нос но, го на ма лу ва ри зи кот одзгрут чу ва ње на крв та, а со то а сеобез бе ду ва по до бар про ток на крв таниз крв ни те са до ви и на ма лу ва ње нари зи кот од кар ди о вас ку лар ни бо лес -ти и ате ро скле ро за. Ви со ки те ко ли чес тва ви та мин Ц, ви та -мин Е и ка ли ум при до не су ва ат заод р жу ва ње на кар ди о вас ку лар но тоздрав је пре ку на ма лу ва ње на триг ли -це ри ди те во крв та и за јак ну ва ње наср це ва та фун кци ја.Ан ти ок си дан тно то деј ство на ви та ми -ни те А, Ц и Е до ка жу ва де ка ки вито гона ма лу ва ри зи кот за по ја ва на ста реч -ка ма ку лар на де ге не ра ци ја, ко ја еглав на при чи на за гу бе ње на ви дот кајпо ста ри те ли ца. Ки вито сод ржи лу те -ин и зе ак сан тин ко и при род но ги имаи во чо ве ко во то око, по ра ди што се -кој днев на та нив на кон су ма ци ја при -до не су ва за за јак ну ва ње и по доб ру -ва ње на ви дот, на ма ле на инци денцаод раз вој на ка та рак та и ос та на ти сос -тој би пов рза ни со ви дот.

Ки ви то во сво јот сос тав сод ржи фол -на ки се ли на ко ја е зна чај на за од ржу -ва ње на пра ви лен раз вој на мо зоч на -та и ког ни тив на та фун кци ја на фе ту -

сот кај труд ни ци. Оста на ти ви тал нинут ри ен ти ка ко ви та мин Ц, ви та мин Еи ка ли ум, ка ко и од ре де ни фла во но и -ди, има ат зна ча ен при до нес за це ло -куп но то здрав је и раз вој на фе ту сот.

Се зо на та на ки ви тра е од сеп тем вридо но ем ври, иа ко се дос тап ни во те котна це ла та го ди на. Нај ква ли тет ни се вопе ри о дот по ме ѓу ав гус т и де кем ври. Чу вај те го ки вито во нај лон ска ке са од4 до 6 де на за да заз ре ат. Чу ва ње то вохар ти е на ке са мо же зна чи тел но да гозаб р за про це сот на зре е ње.При ку пу ва ње, би рај те ги пло до ви тесо не ош те те на лушпа, без про пад на -ти де ло ви или исе че ни ци. Зре ли те ки -ви по пуш та ат под не жен при ти сок одпа ле цот. Зре ли, тра ат мно гу крат ко, до кол ку сечу ва ат на соб на тем пе ра ту ра. За тоа,чу вај те ги во фри жи дер.Све жи те, вкус ни и соч ни ки ви мо же дасе ја да т са ми или во ком би на ци ја содру ги овош ја. Из миј те ги со лад на во -да од чеш ма и неж но из лу пе те јалушпа та со нож. Мо же да ги пре се че -те и на по ло ви на и сод ржи на та да јаја де те со ла жич ка. Ис то та ка, се ко рис та т за при гот ву ва -ње ко ла чи ња, пи ти, сок и мар ма лад.

ЗА ПО ДО БАР ИМУ Н СИС ТЕМ

НА МИР НИ ЦА И ЗА ДИ ЈА БЕ ТИ ЧА РИ

ПО ЗИ ТИ ВЕН ЕФЕК Т ВРЗЗДРАВ ЈЕ ТО КАЈ ТРУД НИ ЦИ

КО ГА И КА КО ДА СЕ УПОТ РЕ БУ ВА

ПО ЗИ ТИВ НИ ЕФЕК ТИ ВРЗКАР ДИ О ВАС КУ ЛАР НИ ОТСИС ТЕМ

Ки ви то, спо ред сод ржи на та

на ди е тет ски влак на, зад

се бе го ос та ва ја бол ко то,

има по го ле мо ко ли чес тво

ви та мин Ц од порто ка лот, а

во ка те го ри ја та на овош ја

бо га ти со ка ли ум, ја

над ми ну ва и ба на на та.

НА ПИВ КАПРО ТИВ НАС ТИН КА

- 1 ки ви, 1 порто кал, 1 мор ков, 1 ја -бол ко, 1 ба на на и 1 ли мон, се лу па ти се сеч ка ат на пар чи ња. Се до да -ва 1-2 ла жи ци мед, а по то а со мик -сер или со блен дер се ме ле це ло тоовош је. По жел ба, мо же да се до да -де и во да.Овој пи ја лак е ис клу чи тел но бо га тсо ви та ми ни и е од ли чен про тивнас тин ки во ови е лад ни зим ски де -но ви.Се препо ра чу ва да се пи е на ут ро!


ЛЕКОВИТИ БИЛКИ

КАРАНФИЛЧЕ

По ра ди сво ја та ка рак те рис тич на аро -ма, ка ран фил че то на о ѓа ши ро ка при -ме на во ку ли нар ство то ка ко за чин. Сеупот ре бу ва при под го тов ка на мно гуко ла чи, ја де ња и на пив ки. Нај мно гу сепов рзу ва со ва ре но то ви но, ко е ре чи -си не мо же да се за мис ли без ка ран -фил че.

Ка ран фил че то е бо га то со ете рич номас ло (15-20%), со еу ге нол, фла во но -и ди, та ни ни, фе нол ни ки се ли ни, мас -но мас ло и дру ги ком по нен ти. По ра дивак ви от сос тав, на ка ран фил че то мусе пре пи шу ва ат след ни те осо би ни:ан ти вос па ли тел но, анал гет ско, ан ти -

ок си дан тно, ан ти ко а гу ла ци о но и ло -кал но анал гет ско деј ство.Нај чес то се упот ре бу ва за олес ну ва -ње на сто мач ни те те го би, за га со ви, зади ја ре ја и за пов ра ќа ње. Го по доб ру -ва ва ре ње то на хра на та, го заб р зу ваме та бо лиз мот и ја по доб ру ва фун кци -ја та на цр ни от дроб, а го по доб ру ва иапе ти тот.Мно гу чес та и зна чај на е не го ва таупот ре ба при вос па ле ни ја на ус на тапраз ни на и гин ги ва та, ток му по ра дине го во то анал гет ско, ан ти сеп тич но ианес те тич ко деј ство.

Ан ти ба кет рис ко то и ан ти ви рус но тодеј ство се пре пи шу ва ат на при сус тво -то на еу ге но лот, кој се упот ре бу ва восто ма то ло ги ја та и де лу ва сми ру вач кина за бо бол ка та. Со мас ло од ка ран -фил че то се ма си ра ви ли ца та и за 10-15 ми ну ти бол ка та тре ба да прес та не.Ис то та ка, на бол но то мес то мо же дасе ста ви па мук на то пен во мас ло од

ка ран фил че и та ка да се држи не кол -ку се кун ди, а за бо бол ка та мо же да ис -чез не за мно гу крат ко вре ме.Пок рај ова, се упот ре бу ва и ка ко ос ве -жу вач на зди вот до кол ку се грицкаили ка ко сред ство за гар га ра со не -кол ку ка п ки мас ло од ка ран фил че до -да де ни во во да. Ва ка упот ре бе но, ос -вен за ос ве жу ва ње на зди вот, спре чу -ва раз вој на бак те ри и во ус на та шуп -ли на и е од лич но за од ржу ва ње насев куп на орал на и ден тал на хи ги е наи здрав је.

Ка ран фил че то (Eugenia caryophylattaThunb.) прет ста ву ва

ису ше на цвет на пуп ка одтроп ско дрво, ко е по ве ќе од2000 го ди ни се упот ре бу вака ко за чин и ка ко лек.Рас те ни е то рас те ви со кои до 20 мет ри, со круп ни,из дол же ни лис то ви и со бе ли цве то ви. Цве то ви тесе со би ра ат ко га чаш ка тае обо е на цр ве но и се су ша тна сонце пок ри е ни со лис то ви од рас те ни е то,при што ја до би ва ат та ака рак те рис тич на цр ве но-ка фе а ва бо ја. Ми ри сот нака ран фил че то е јак, спе ци фи чен и при ја тен, до де ка вку сот е аро ма ти чен и лут.

)))

и за чин и лек

ВО КУ ЛИ НАР СТВО ТО

ЗА ДЕН ТАЛ НО И ОРАЛ НО ЗДРАВ ЈЕ

СОС ТАВ И ДЕЈ СТВО

По ра ди бла го род но то деј ство на цир -ку ла ци ја та, ча јот од ка ран фил че сеупот ре бу ва ка ко при ро ден аф ро ди зи -јак.Во 2 дл во да се по то пу ва ат 4 ка ран -фил чи ња, пок ло пе ни се ос та ва ат даот стоја т 15 ми ну ти, се про це ду ва и седо да ва ци мет. Се пи е све жо под гот -вен.

Ка ран фил че то мо же да се упот ре бу -ва и за ре гу ли ра ње на ше ќе рот вокрв та и за сла бе е ње во ком би на ци јасо ци мет:Ци мет (2 стап чи ња) и ка ран фил че то(30 г) се ста ва ат во 5 л во да и се ос та -ва ат та ка да от стоја т 4-5 де на во фри -жи дер. На пив ка та се кон су ми ра на ут -ро или на ве чер на пра зен сто мак, адо зи ра ње то е 100 мл. От ка ко ќе се ис -

пи ја т 3 до зи од на пив -ка та, се пра ви па у за

од 15 де на. Ка ран фил че -

то, ис то та ка,го јак не ииму ни те тот,а има и ши -

ро ка при ме наво про из вод ство

на пар фе ми, са пу ни,пас ти за за би. Мас ло то од ка ран фил че мо же да гопод гот ви ме и са ми: Во тег ла се ста ва ¼ це ли ка ран фил -чи ња и се пре ли ва со 1 шо л ја мас ли -но во мас ло, се ос та ва да от сто и 24 ча -са на соб на тем пе ра ту ра и по то а сепро це ду ва. Мас ло то ко е се до би ва, сечу ва зат во ре но во тег ла и во фри жи -дер.Би де те вни ма тел ни:Чес та та упот ре ба на ка ран фил че томо же да пре диз ви ка ош те ту ва ња иири та ци ја на неп ца та. Еу ге но лот гоза ба ву ва згрут чу ва ње то на крв та, папо ра ди тоа, до кол ку се упот ре -бу ва во ком би на ци ја со ан -ти ко а гу лан си, се зго ле му -ва ат шан си те за по ја ва намод рин ки и крва ве ња.


ЗА РЕ ГУ ЛИ РА ЊЕ НА ШЕ ЌЕ РОТ ВО КРВ ТА

КАРАНФИЛЧЕ и за чин и лек

ПРИ РО ДЕН АФ РО ДИ ЗИ ЈАК

Иа ко кај нас е нај поз на т ка коза чин, ка ран фил че то има ииз ра зе ни ле ко ви ти свој ства.Пок рај сил но то ан ти мик роб нодеј ство, ка ран фил че топо се ду ва и ан ти сеп тич нодеј ство, со што по ма га приза бо бол ка и при вос па ле ни јана неп це то. Се ко рис ти и запо доб ру ва ње на ра бо та та наже луд ни кот и за олес ну ва њена ди гес тив ни те проб ле ми,ка ко га со ви, мач ни на,пов ра ќа ње и ди ја ре ја.


НУТРИЦИОНИСТ

СО ВЕ ТИ ЗА ЗДРА ВА ИС ХРА НА ВО ЗИ МАЗ

дра ва та ис хра на ну ди од лич напре венци ја за вре ме на зим ски от

пе ри од. Се ка ко, здра ва та ис хра на немо же да де лу ва „пре ку ноќ“ или ко гапрви те зна ци на сла бос т на иму ни отсис те м ве ќе се по ја ве ни. Са мо доб роиз ба лан си ра на, ре дов на и здра ва ис -хра на на по дол г вре мен ски пе ри одмо же зна чи тел но да го по до бри иму -но лош ки от сис те м на ор га низ мот. Ка -ко што е ве ќе поз на то, здра ви от иму -но лош ки сис те м е еден од ос нов ни тепре дус ло ви за доб ро здрав је. За тоа,пра вил на та и здра ва ис хра на на до -пол не та со уме ре на фи зич ка ак тив -нос т и со ре до вен сон се глав ни пре д -ус ло ви за јак иму н сис те м кој во зим -ски от пе ри од мо же да нè заш ти ти одбак те рис ки те и ви рус ни те ин фек ции,од нос но да го ми ни ми зи ра нив но товре мет ра е ње ко га ќе се по ја ват.

Зи ма та е го -диш но вре -ме во ко е

тре ба да сепо све ти осо бе на

важ нос т на ис хра на та,со цел да од ржи ме доб ро

здрав је. Ис хра на та во зим ски отпе ри од мо ра да би де из ба лан си -

ра на и вни ма тел но ос мис ле на. Зажал, на ма ле на та по ну да на раз но -вид но све жо овош је и зе лен чук во

зим ски от пе ри од, нис ки те тем пе ра ту -ри и праз нич ни те гоз би мо жа т се ри -

оз но да наш те та т на ба лан сот на ор -га низ мот и до пол ни тел но

да го ос лаб на т на ши отиму н сис тем. По ра дисе то ова, ис хра на та во

зим ски от пе ри од мо ра по -ве ќе од ко га би ло да би де из -

ба лан си ра на и здра ва. Доб ро е да се спо ме не де -ка овој пе ри од, ос вен до -

пол ни тел ни ка ло рии, нана ши от ор га ни за м пот реб ни

му се и до пол ни тел ни ви та ми ни,

мик ро и мак ро е ле мен ти, про те и ни,сло же ни јаг ле хид ра ти, есенци јал нимас ни ки се ли ни. Во из ба лан си ра на таис хра на во зим ски от пе ри од по жел ное да би да т зас та пе ни на мир ни ци бо -га ти со ви та ми ни те Ц, Д, А, ви та ми ни -те од Б ком плек сот , ми не ра ли те цин ки се лен, до вол но вне су ва ње во да, ка -ко и хра на бо га та со про би от ски кул -ту ри (ко рис ни бак те рии). То а под раз -би ра трпе за бо га та со све жи зе лен чуки овош је, ин тег рал ни жи тар ки, ме -шун ки, јат кас ти пло до ви, јајца, ри ба,посно ме со, фер мен ти ра ни млеч нипро из во ди (ке фир, ки се ло мле ко, јо -гурт) и фер мен ти ран зе лен чук (ки се -ла зел ка, турши ја).

Постоја т без број сту ди и ко и ги пот -врду ва ат важ нос та и уло га та на ви та -

ми нот Ц во јак не ње то на иму ни те тоти не го ва та сил на ан ти ок си дан тна моќ. Овој ефект, пред сè, се дол жи на не -го во то си нер гис тич ко деј ство со ре чи -си си те ви та ми ни и ми не ра ли во ор га -низ мот. По ра ди ви со ка та сод ржи на на ви та -мин Ц и на би о фла во но и ди, во те котна зим ски от пе ри од од осо бе на важ -нос т е да се кон су ми ра цит рус ноовош је (ли мон, порто кал, ман да ри на,цит рон), ка ко и ки ви, ана нас и ја бол ко.Од све жи от зе лен чук дос та пен возим ски от пе ри од и бо га т со овој ви та -мин, препо рач ли во е кон су ми ра њезел ка (осо бе но ки се ла), бро ко ла и нај -го ле м дел од зе ле ни от лис на т зе лен -чук (кељ, спа наќ, бли тва...) На крај, ноне и нај мал ку важ на, ту ку нап ро тив,би ја спо ме на ле шип ка та и ча јот одовој плод, ка ко нај бо га т из вор на ви -та мин Ц на ова под неб је.

Зи ма та прет ста ву ва пе ри од ка рак те рис ти чен заза чес те на по ја ва на нас тин ки и грип, каш ли ци, брон хи тис и дру ги рес пи ра тор ни за бо лу ва ња. Раз лич -

ни те отеж ну вач ки окол нос ти, ка ко што се сту де но то вре ме, крат ки те зим ски де но ви, за га де ни от воз дух, не дос та то кот на сон че ва свет ли на, до ве ду ва ат до то а сèпо мал ку вре ме да по ми ну ва ме над вор, по мал ку да сме фи зич ки ак тив ни, да сме енер гет ски по сла би, ме лан хо лич нии мно гу по ве ќе скло ни кон ви рус ни и бак те рис ки ин фек ци и по ра ди на ма ле ни от иму ни тет. На ши от ор га ни за -м мо ра да се на вик не на ови е ус ло ви, а за то а пра вил на та издра ва ис хра на е од ог ром но зна че ње.

КО ЈА ХРА НА ТРЕ БА ДА СЕ КОН СУ МИ РА ВО ЗИМ СКИ ОТ ПЕ РИ ОД?

ХРА НА БО ГА ТА СО ВИ ТА МИН Ц

)))

15

СО ВЕ ТИ ЗА ЗДРА ВА ИС ХРА НА ВО ЗИ МА


Ви та ми нот Д де лу ва моќ но во пре -венци ја и ле ку ва ње на мно гу за бо лу -ва ња. Го ле м број на уч ни сту ди и по ка -жа а де ка овој ви та мин двој но го на ма -лу ва ри зи кот од рак на де бе ло то цре -во, гра ди те и јај ни ци те. Ја уб ла жу вадеп ре си ја та, го за јак ну ва иму ни те тоти пре ве ни ра нас тин ка и грип. На ши отор га ни за м мо же са м да го син те ти зи -ра, за што му е пот реб на сон че ва свет -ли на, ко ја, за жал, не дос ти га во зим -ски те ме се ци. Во на мир ни ци те зас та -пен е во мас ни те мор ски ри би (ло сос,ту на), јајце то (во жолчка та), те леш ки -от џи гер, мле ко то, пе чур ки те.Сонце тое нај до бри от при ро ден из вор на ви та -мин Д и по ра ди не до вол на та из ло же -нос т во те кот на зим ски от пе ри од,препо ра ка е да се кон су ми ра ток мухра на бо га та со ви та мин Д или тој дасе обез бе ди пре ку до пол ни тел но, од -нос но суп ле мен тар но вне су ва ње.

Ви та ми нот А, од нос но бе та-ка ро ти нотка ко не гов про ви та мин, прет ста ву ваод ли чен ан ти ок си дан т кој ја зго ле му -ва от пор нос та на ор га низ мот од ви -

рус ни и бак те рис ки ин фек ции, што еод осо бе на важ нос т во зим ски от пе -ри од . На мир ни ци ко и го сод ржа т овојви та мин се: тиква, мор ков, сла докком пир, порто кал, спа наќ, бро ко ла.

Ви та ми ни те од Б гру па та по зи тив ноде лу ва ат на ме та бо лиз мот, ја од ржу -ва ат ви тал нос та на ор га низ мот, гојак на т иму ни те тот, по зи тив но де лу -ва ат про тив стрес и деп ре си ја. Вона мир ни ци те нај за с те пе ни се воин тег рал ни те жи тар ки, ме шун -ки те, јат кас ти те пло до ви (осо бе ново кос те нот), ба на на, спа наќ, кељ.

Цин кот прет ста ву ва ми не рал кој сегри жи за за чу ву ва ње и за јак ну ва њена иму ни от сис тем. Освен што вле гу -ва во го ле м број ен зим ски ре ак ци и воор га низ мот, тој до ка жа но го на ма лу -ва вре мет ра е ње то на нас тин ка та и гиуниш ту ва ви ру си те, по ра ди што одосо бе на важ нос т е вне су ва ње то хра -на бо га та со цин к во зим ски от пе ри од.На мир ни ци бо га ти со цин к се ме со то,мор ски те пло до ви, јајца та, сем ки те одтиква, су сам, лук.

Во те кот на зи ма та, мно гу е теш ко дасе ис пла ни ра здра ва и из ба лан си ра наис хра на ко ја на ор га низ мот ќе му гиобез бе ди си те пот реб ни хран ли висос тој ки. За тоа, мно гу чес то во по -след но вре ме се препо ра чу ва до пол -ни тел но зе ма ње до да то ци во ис хра -на та. Препо ра ки те нај чес то се за до -пол ни тел но зе ма ње ви та мин Д, ви та -мин Ц, цинк, про би о ти ци, ри би но мас -ло и др.

Анета НиколовскаДипл.инг. нутриционист

ХРА НА БО ГА ТА СО ВИ ТА МИН А

ХРА НА БО ГА ТА СО ВИ ТА МИ НИ ОД Б ГРУ ПА ТА

ХРА НА БО ГА ТА СО ЦИНК

ХРА НА БО ГА ТА СО ВИ ТА МИН Д

ДО ДА ТО ЦИ ВО ИС ХРА НА ТА


БАНСКОСНЕЖАНА 3

БАТИНЦИАВИЦЕНАТИНА ФАРМ

БЕРОВОБИОМЕДИКА ФАРМ

БИТОЛАВИС МЕДИКУСЕМА ФАРМКОРОНА ФАРММЕДИКА КАРТА МЕДИКА КАРТА 2ПРИМА ЛЕКРОСА-ВИТАФЕНИКС

БОГДАНЦИБИОМЕНТ

БОГОВИЊЕАНАКОНДА 5ЕЛАРДАНАТРЕН ПЛУС

БРВЕНИЦАДАНИ-ФАРМ

ВЕЛЕСДУО ФАРМЕУРОМЕГА ФАРМ 2ЕУРОМЕГА ФАРМ 3ЦИТО ФАРМ

ВИНИЦААЛПИ ФАРМ – 11

ВЛАДЕВЦИМАРИЈА ФАРМ 2

ВРАПЧИШТЕШИФА

ГЕВГЕЛИЈАБИОФАРМБИОФАРМ 2БИОФАРМ 3ФАРМАЦИЈА ПЛУСНИМАНОВАФАРМ ММПУНИКАПРИМА ФАРМ

ГОСТИВАРБОНИ-ФАРМФАРМЕД М ФАРМЕД М 2САРАЧ ФАРМСТАР ФАРМП.Р. ФАРМАНАКОНДА 6(с.НЕГОТИНО)

ГРАДСКОЕУРОМЕГА ФАРМ

034/511-119

02/2722-26402/2722-428

070/701-913

047/222-127047/612-485047/240-330047/225-285047/258-852047/235-102

047/236-468047/242-575

034/221-321

044/333-972044/373-490

044/398-900

044/455-488

043/222-228043/222-420043/227-551

043/228-222

033/360-234

034/611-680

070/910-133

034/211-946034/212-110034/211-049034/550-201034/214-562034/213-905034/216-998034/218-522

042/215-516042/214-266042/211-383071/500-651042/222-133042/211-495

070/219-455

043/251-520

ДАБИЛЕЕЛИКСИР 4

ДЕБАРАР-ФАРМВЕ ФАРМВЛЕР-ФАРМДО ФАРМ

ДЕЛЧЕВОВАЛЕРИЈАНАГРАДСКА АПТЕКА 8-ми МАРТДЕЛ-ФАРМ

Д. ХИСАРОЛИМПИЈА

ДОБРОШТЕПАКОМ-ФАРМ

ЖЕРОВЈАНЕАПТ. СТАНИЦА АНАКОНДА

ЖИТОШЕРОСА-ВИТА

ЗРНОВЦИГРАДСКА АПТЕКА

ИЊЕВОБИОФАРМ 3

КАМЕЊАНЕФАРМА-МЕДИКА

КАВАДАРЦИБЕЛА ФАРМ 1ГЛОРИЈАДАЛИА-ФАРМДИАНАКАМЕЛИЈАКИАНАРЕМЕДИА-МСв. ПАНТЕЛЕЈМОНФАРМА-МЕДИКАХИГИЈА 16-ТИ ЈУНИ

КИЧЕВОАЛТЕА ФАРМАЦИЈАБ-1Б-3БЕЛ ЛЕКЛИНОВАНИНЕКСФАРМАЦИЈА ЕРА 1ФАРМАЦИЈА ЕРА 2ФАРМАЦИЈА ЕРА 3ФАРМАЦО

КОЧАНИАЛПИ ФАРМ – 6АЛПИ ФАРМ – 7ГРАДСКА АПТЕКА8-МИ МАРТ ТРГОВСКИ ЦЕНТАРГРАДСКА АПТЕКА 5ЛЕК-ФАРМРОСИЦА

КРАНИАЛПИ ФАРМ – 13

КРАТОВОЗДРАВЈЕ

076/231-493

046/833-007046/831-890078/241-065046/834-938

033/413-824033/413-408

033/413-413

047/276-809

070/629-371

070/371-154

048/474-500

033/270-912

032/630-000

071/831-086

043/5252-570043/413-088043/400-070043/400-330043/413-434

043/609-607043/410-085043/550-765043/550-930043/400-445043/414-901

045/228-663045/223-834045/224-340045/225-450045/222-324045/511-565

045/222-025045/225-125045/223-318077/913-553

033/237-060033/275-010033/274-156033/271-699033/277-481033/271-297

033/276-650033/273-452

02/2603-863

031/482-832

КРИВОГАШТАНИИРИСК. ПАЛАНКАМЕЛИСА МЕЛИСА-ЦЕНТАР

КУМАНОВОАРДИ ФАРМ ЛЕААХИЛЕААЛФАЛЕКБИ-ЖА-ДЕ 2ВАВИЛОНВИТАЛИКАКАРПОШМАРК ФАРМПРО ВИТАЛИСШЕНДИ ФАРМШИК-ЗДРАВЈЕ

ЛАБУНИШТАХЕРБАРЕМЕДИУМ

ЛОЗОВОЖИВА ФАРМ МАРИНЕЛА

М. КАМЕНИЦАВИВАБИОЛА

МАТЕЈЧЕПАНАКС

МОГИЛАРОСА-ВИТА

НЕГОТИНОБЕЛА ФАРМ

НЕРАШТЕБЛЕ-МЕДИКА 4

НОВАЦИРОСА ВИТА 4

ОХРИДАКВА ФАРМАНГЕЛИКАВИТЕЗДА ЗДРАВЈЕ И УБАВИНАЛИСА ФАРМКАМИ ФАРМКАМИ ФАРМ ПЛУСМАЈА ФАРММЕРИ ФАРМСв. ВРАЧИ КУЗМАН И ДАМЈАНСв. ПАНТЕЛЕЈМОНТЕАДРАФЛОС

ОРИЗАРИАЛПИ ФАРМ – 14

ПЕХЧЕВОБЕНИ-ФАРМ

ПРИЛЕПАЛЕК ФАРМАРОНИЈА ФАРМБИЛКА ФАРМАЦИЈАВЕНЕНАДЕМЕТРА ФАРМЕУКАЛИПТУСИСКРА-НАДЕЖИН-ФАРМ

048/472-050

031/374-922031/372-114

031/419-616031/424-648031/432-004031/425-027031/430-460031/411-645031/445-165

031/430-760031/415-303031/421-181031/414-523

078/422-797046/550-501

072/266-679

033/431-779033/431-245

031/511-899

071/235-233

043/553-570

044/345-309

047/511-655

046/611-599046/258-852046/254-233046/200-321046/611-266

046/258-002046/260-005046/257-447

046/260-668

046/260-500046/263-600070/391-510

046/268-693

033/511-711

033/442-955

048/421-600048/550-524078/423-767048/421-372

048/429-786075/489-142048/551-257077/617-146

Аптека Телефон

АПТЕКИ


КУПОН

КУПОНМЕЛИСА МЕНТА ФАРМ 1МЕНТА ФАРМ 2МИА ФАРМОЛИМПИЈА РЕМЕДИЈАСТЕВАНАНЏИЈАХЕРАХЕРБА

ПРОБИШТИПАЛТЕА 1ХИПОКРАТ

РАДОВИШАМБРОЗИЈАМЕДЕАМЕДИКУСМЕЛИСА

РЕСЕНАЛПИ ФАРМ – 12

РОСОМАНФАРМА-МЕДИКА 2ХИГИЈА 2

РОСТУШЕВЕРА

СВЕТИ НИКОЛЕАЛЕКСАНДРА ФАРМПЛОШТАД ИЛИНДЕН

СКОПЈЕАЛПИ ФАРМ – 1АЛПИ ФАРМ – 2АЛПИ ФАРМ – 3АЛПИ ФАРМ – 4АЛПИ ФАРМ – 5АЛПИ ФАРМ – 8АЛПИ ФАРМ – 9АЛПИ ФАРМ – 10АНА-ЕЛЕНААЉ-НЕАРТЕМИЗИЈААСПИРИН ФАРМ 1АСПИРИН ФАРМ 2БАЗИЛИКАБЕРНА ФАРМВИТА ФАРМГОЛД-МУНГОЛД-МУН 2ГОЛД-МУН 3ДАТЕЛ ФАРМ-АеродромДЕРМА-ФАРМДОНА ФАРМЕФЕДРАЗАНА-ФАРМИВИ-ТАЈАГЛИКАЈОВАНА-ФАРМ ЈОВАНА-ФАРМ 2ЛИЗА-ФАРММАРИЈА ГАЛЕН ФАРММЕДИКО ПОИНТ-ФАРМПЕНИЦИЛИНРЕМЕДИУМ-ЛЕКСАРА ФАРМ 2СТУДЕНТСКАСТУДЕНТСКА 2ФАНУРИ ФАРМХЕДЕРА

СЛАТИНОМЕГА ПАКОМ-ФАРМ

048/416-661048/422-551048/551-184075/440-414048/424-120048/423-455048/416-100048/420-421048/420-520

032/480-490032/481-866

032/634-050032/635-190

032/630-808032/635-364

047/452-550

043/522-894043/441-575

042/222-265

032/444-194

02/2638-31502/2432-46202/2673-94402/3179-457

02/3076-09702/3118-088

02/2780-04002/2533-050078/262-96102/2638-24002/2430-690070/392-765070/544-52702/3171-313

02/2614-50202/2639-000

02/2612-19502/2616-33802/2635-55502/5126-55402/2634-07102/3068-91902/3067-50002/3223-12602/2795-21202/2545-54502/2524-30002/2562-71202/2057-18102/3212-760

02/2036-95202/2534-57202/3071-10502/2778-70902/3113-129

02/3220-04902/ 2572-60602/3162-364

070/629-371

СТРУГААНГЕЛИКАКАРАМАЧОСКИМЕДИКА НИТА ФАРМ – 1НИТА ФАРМ – 2НИТА ФАРМ – 3ПЕНТАМЕДИКАПРИМАВИТАСв. ПЕТКАФАРМАНОВАФАРМАЦИЈА ПОЛОЖАНИ

СТРУМИЦААЛТЕААДОНИСБЕЛАДОНАВИОЛАЕЛИКСИР ЕЛИКСИР – 2ЕЛИКСИР – 3ЕЛИКСИР – 4ЕСКУЛАПСНЕЖАНА ФАРМЧИФЛИК ЧИФЛИК – 2

ТЕАРЦЕАГ ФАРМАЦИЈАДЕА-ФАРМ

ТЕТОВОАНАКОНДА АНАКОНДА 2АНАКОНДА 4АОРТА ФАРМАСЛИ ФАРМБЛЕ-МЕДИКА БЛЕ-МЕДИКА 1БЛЕ-МЕДИКА 2БЛЕ-МЕДИКА 3БЛИНИВАША АПТЕКАВИТАЛЕК ВИТАЛЕК 1ЕКАЛЕКЖАНЕ ФАРММ&М ФАРММЕКАМЕЛ-ФАРММЕРИ ОЛИФАРМР&Р ФАРМ

ФОРИНОХУМАНА-Е&М

ЧЕШИНОВОГРАДСКА АПТЕКА

ШЕМШЕВОТРЕНД ФАРМ

ШТИПБИОФАРМ 1БИОФАРМ 2ЕСКУЛАПМЕДИКАФАРМ МОРФЕЈРАДО ЛЕКСОФИЈАХИГИЈА

046/789-333046/782-043046/786-790046/789-383046/787-602071/229-534

071/390-809046/786-139046/520-504046/783-103

046/782-996

034/612-989034/322-522

034/329-606034/326-927034/323-511

034/330-483034/330-482070/785-636034/343-602034/344-679034/345-316078/345-316

044/521-399044/381-720

044/338-689044/333-972044/333-972070/502-755044/338-532044/339-820044/613-410070/565-037044/613-508

044/331170044/332-220044/331-631044/342-511044/521-507044/341-115

044/336-222044/616-614

044/338-696044/332-254044/343-255044/343-234

042/321-095

033/270-912

071/990-182

032/385-525032/389-525032/607-652032/389-044032/393-656032/380-190032/388-777032/391-031

КУПОН

КУПОНИТЕ се за една употреба и важат од 01.01.2019 до 28.02.2018

PlusPharma

КУПОНИТЕ може да се користат само во аптеките кои го дистрибуираат списанието

Ваш Аптекар.

КУПОН

ВИТАМИН Ц 1000мг

ФЛЕКСОФИТОЛ

ВИТАМИН Ц СЕРУМ

15%ПОПУСТ

30%

ПОПУСТ

ПОПУСТ

ИМУНИКС

20%

10%

ПОПУСТ


Кал ци у мот има зна чај на уло га вочо ве ко во то те ло. Тој е ак ти ва тор

на раз ни ви до ви ен зи ми, за дол жен еза спро ве ду ва ње на би о е лек трич ниим пул си, учес тву ва во про це сот назгрут чу ва ње на крв та, во кон трак циина мус ку ли те, ка ко и во син те за та нане ко и хормо ни.

Освен ка ко сос та вен еле мент, кал ци -у мот има зна чај на уло га во ра бо та тана ср це то, мус ку ли те и нерв ни от сис -тем. По мал ку поз на то е не го во то по -зи тив но деј ство на ор га ни те за ва ре -ње, крво то кот и ме та бо лиз мот. Ис тота ка, кал ци у мот е мно гу ва жен вопро це сот на бре ме ност, лак та ци ја идо е ње, ка ко и во ме но па у за та кај же -ни те. Ги уб ла жу ва ПМС-те го би те и гона ма лу ва про це сот на ста ре е ње.

Уло га та на кал ци у мот е не за мен ли ваво про це сот на соз да ва ње на кос ке но -то тки во во пе ри о дот на рас т и раз војна де ца та, ка ко и за вре ме на бре ме -нос та и до е ње то. Тој прет ста ву ва прваод бран бе на ли ни ја и оруж је за пре -венци ја на ос те о по ро за кај по ста ра тапо пу ла ци ја.

Не до вол но то вне су ва ње кал ци ум воор га низ мот мо же да пре диз ви ка не го -

во „по зај му ва ње“, од нос но пре зе ма њеод коски те (би деј ќи та му е нај зас та -пен), што ди рек тно се од ра зу ва наква ли те тот и цврс ти на та на за би те ина коски те. За би те поч ну ва ат да се ра -си пу ва ат, а ова вли ја е и во по ја ва та наос те о по ро за и ос те о пе ни ја.Нај чес ти проб ле ми пов рза ни со не -дос та то кот на кал ци ум се:

Чес то крше ње на коски теКа ри ес. Во принцип, ка ри е сот е ре -зул та т на ло ша та хи ги е на на за би те,но и не дос та то кот на кал ци ум при -до не су ва во це ло куп ни от проб лем,осо бе но кај мла ди те и кај труд ни ци -те.Ра хи тис кај де ца. Ра хи ти сот е омек -ну ва ње и сла бе е ње на коски те кајде ца та, а нај чес то се по ја ву ва ка коре зул та т на ек стрем ни от не дос та токна ви та мин Д кој по ма га во ап сорп -ци ја та на кал ци у мот.Осте о по ро за. Осо бе но кај по ста ри -те. Осте о по ро за та е за бо лу ва ње накос ке ни от сис тем, ко е во ди до на ма -лу ва ње на елас тич нос та на коски теи до по ја ва на скрше ни ци.

Ви сок крвен при ти сок. Лич нос ти теко и не вне су ва ат до вол ни ко ли чес -тва кал ци ум се под по го ле м ри зи код хи пер тен зи ја. Кал ци у мот мо жеда по мог не во бла го то сни жу ва њена ви со ки от крвен при ти сок.Гр че ви и мач ни ниНа ру шен ср цев ри там

Пок рај ова, не дос та то кот на кал ци уме пов рзан и со сос тој би ка ко:

Ак ниАлер гииАн кси оз ностАст маБол ни мен стру а цииБол ки во мус ку ли теГла во бол каЗде бе лу ва њеДеп ре си јаКон вул зииНеп лод ностНер во за и не рас по ло же ниеПроб ле ми со ко са таПроб ле ми со ли би до тоПроб ле ми со ор га ни те за ва ре њеСтресХи пер ти ре о за

По ве ќе од 99% од кал ци у мот во на -ше то те ло се скла ди ра во коски те иво за би те, ка де, за ед но со фосфо рот,ги пра ви цврс ти и здра ви.

ФАРМАЦЕВТСКА ГРИЖА

ЗА ШТО СÈ Е ВА ЖЕН КАЛ ЦИ У МОТ

СОС ТОЈ БИ ПОВ РЗА НИ СО НЕ ДОС ТА ТОК НА КАЛ ЦИ УМ

Кал ци у мот е еден од нај рас прос тра не ти те еле мен ти во при ро да та и

нај зас та пен во чо ве ко ви от ор га ни зам. Тој е еден од ми не ра -ли те кој е не оп хо ден во на ши от ор га ни за м и има глав на уло га воод ржу ва ње нор мал на фун кци јана коски те и за би те.

)))

КАЛЦИУМКАЛЦИУМ


Калциум

Пот ре би те за кал ци ум ва ри ра ат спо -ред воз рас та и дру ги те сос тој би, и тоа:

Де ца до 3 го ди ни – око лу 500 мгднев ноДе ца од 4 до 8 го ди ни – око лу 800мг днев ноДе ца од 9 до 19 го ди ни – око лу 1300мг днев ноВоз рас ни од 19 до 50 го ди ни – око -лу 1000 мг днев ноТруд ни ци и до ил ки – око лу 1300 мгднев ноЗа они е ко и има ат ос те о по ро за –око лу 1500 мг днев но

Из во ри на кал ци ум гру пи ра ни по ка -те го ри и се след ни те:

Мле коМлеч ни про из во ди (јо гурт, ки се ломле ко, си ре ње, каш ка вал, кај мак, пу -тер, пав ла ка)

Ин тег рал ни жи тар ки (пче ни ца, ‘рж,овес, со ја, хел да, јач мен, пчен ка,ориз)Јуж но овош је (порто кал, ки ви, ман -да ри ни, ба на ни)

Ри ба (ло сос, ос лич, ску ша, сар ди на)Зе лен чук (бро ко ла, бли тва, кељ, зе -ле на са ла та, зел ка, спа наќ, гра шок,грав, цвек ло, крас та ви ца, до мат)Кос те нес ти пло до ви и сем ки (орев,кос тен, ба дем, леш ник, су сам)Пе чур ки (ши та ке, шам пи њо ни, вр -гањ, ли си чар ки)Овош је (бо ро вин ка, ма ли на, ка пи на,смок ва, кај си ја, гроз је)Оста на ти на мир ни ци (чо ко ла до, ци -мет, су рут ка, ра сол, коп ри ва, то фу)

Јо гурт и мле коЕд на ча ша обез мас -тен јо гурт сод ржи450 мг кал ци ум, штое око лу 42% од пре -по ра ча но то днев но вне су ва ње. Ча шаобез мас те но мле ко сод ржи око лу 300мг кал ци ум.

То фу си ре њеЕд на пор ци ја то фуси ре ње има око лу250 мг кал ци ум.Тврди те си ре ња се,ис то та ка, од ли чен из вор на кал ци ум,ме ѓу то а со нив не тре ба да се пре те -ру ва би деј ќи сод ржа т и мно гу мас но -тии.

Бли тваСод ржи на та на кал -ци ум во 200 г ва ре набли тва е око лу 270мг, што прет ста ву вачет врти на од препо ра ча но то днев новне су ва ње.

Сар ди наСо сво и те 350 мг кал -ци ум на са мо 100 г,сар ди ни те се еден однај важ ни те из во ри на овој ми не рал.

Ви со ки те концен тра ци и на кал ци уммо же да има ат сво и не га тив нос ти ине са ка ни ефек ти. Истра жу ва ња та по ка жа ле де ка пре -ку мер но то зе ма ње кал ци ум вли ја е напо ја ва та на кар ди о вас ку лар ни за бо -лу ва ња, ин фар кт и мо зо чен удар. За -тоа, осо бе но кај же ни те, пре па ра ти тена кал ци ум ве ќе не се пре пи шу ва атру тин ски за пре венци ја на скрше ни циво пост ме но па у за.Ви со ки те до зи на кал ци ум земенпреку суп ле мен ти до ве ду ва до бр зскок на не го ва та концен тра ци ја вокрв та, што за по след ица има та ло же -ње на овај ми не рал во ѕи до ви те накрв ни те са до ви и пре дус лов е за по -на та мош ни ком пли ка ции, од нос но зафор ми ра ње на кал ци фи ка ти ко и гозго ле му ва ат ри зи кот за по ја ва на кар -ди о вас ку лар ни за бо лу ва ња.

Вне су ва ње то на кал ци ум пре ку до -да то ци во ис хра на та тре ба се ко гашда е во до го вор со ле -ка рот и ис клу чи вово јас но ин -дици ра ниси ту а ции.

ДНЕВ НИ ПОТ РЕ БИ

ИЗ ВОР НА КАЛ ЦИ УМ

ХИ ПЕР КАЛ ЦЕ МИ ЈА

КО ЛИ ЧЕС ТВО КАЛ ЦИ УМ ПО НА МИР НИ ЦИ


ПЕДИЈАТАР

ФУН КЦИ О НАЛ НА ОП СТИ ПА ЦИ ЈА КАЈ ДЕ ЦА Оп сти па ци ја та, ге не рал но, се де фи ни -ра ка ко на ру шу ва ње ко е се ка рак те -ри зи ра со по стоја на теш ко ти ја или на -ви дум не це лос на сто ли ца и/или рет -ки дви же ња на де бе ло то цре во (ед -наш на 3-4 де на или по рет ко). Та а есим птом, а не бо лест. Се ка рак те ри зи ра со (Rome III кри те -ри у ми)

- из ра зе на теш ко ти ја при праз не ње;- чув ство на не це лос но праз не ње;- тврда сто ли ца;- по мал ку од 3 дви же ња на де бе ло -то цре во, не дел но.

Хро нич на оп сти па ци ја: ко га сим пто -ми те тра ат нај мал ку 12 не де ли (непо след о ва тел но) во те кот на 1 го ди наи се по ја ву ва ат > 25% од сто ли ци те.Оп сти па ци ја та во 95% од слу ча и те седол жи на фун кци о нал на та оп сти па -ци ја, а са мо по мал ку од 5% се дол жина ор ган ски на ру шу ва ња. Во па то ге не за та на бо лес та има двераз лич ни па то фи зи о ло ги и ко и чес тосе прек ло пу ва ат:

- на ру шу ва ње на дви же ње то на де -бе ло то цре во;

- на ру ше но ва ре ње на хра на та.Де бе ло то цре во има фун кци ја:

- ап сорп ци ја на теч ност;- бак те рис ка фер мен та ци ја;- фор ма ци ја на сто ли ца та;- ели ми на ци ја на сто ли ца та.

Во ди јаг нос тич ки от прис тап, глав нацел е :• Исклу чу ва ње на ор ган ско за бо лу ва -

ње или оп сти па ци ја пре диз ви ка наод ле ко ви;

• Раз ли ку ва ње на ти пот на фун кци о -

нал на оп сти па ци ја (нор мал но илибав но праз не ње или на ру ше на сто -ли ца);

•Ефи ка сен и без бе ден трет ман напроб ле мот (олес ну ва ње на де фе ка -ци ја та и от стра ну ва ње на пов рза ни -те сим пто ми).

Оп сти па ци ја та, од нос но фе кал на таин кон ти ненци ја, во са мо 5% од слу ча -и те се дол жи на ор ган ска при ро да, ка -ко што се ано рек тал ни те и спи нал ни -те мал фор ма ции. Та а ду ри во 95% седол жи на фун кци о нал на та при ро да,од нос но, за неј зи но по стое ње не мавис тин ска бо лес т ка ко под ло га. Во -деч ки при чи ни за по ја ва на фун кци о -

За пе кот (оп сти па ци ја та) е чес т проб ле м во те кот надет ство то и чес то се мис ли де ка е нор мал на ва ри јан тана де фе ка ци ја, ко ја ќе се ре ши ка ко што де ца та ќе ста -

на т по ста ри. Мож нос та за ра на ин тер венци ја чес то па ти сепро пуш та, а ова мо же да ре зул ти ра со ком пли ка ции, ка кошто се анал ни те фи су ри, зад ржу ва ње то на сто ли ца та и фе кал на та ин кон ти ненци ја/ен коп ре за. Пре венци ја та на за -пе кот се фо ку си ра на нав ре ме ни про ме ни во ис хра на та и обу -ка та за де фе ка ци ја во про це сот на рас те ње. Трет ма нот наза пе кот за ви си од воз рас та на де те то и од вре мет ра е ње тона сим пто ми те. Тој мо же да вклу чи еду ка ци ја, про ме ни во ис -хра на та и фар ма ко те ра пи ја, са мос тој но или во ком би на ци ја.

ШТО Е ОП СТИ ПА ЦИ ЈА?

ДИ ЈАГ НОС ТИЧ КИ ПРИС ТАП

За пе кот (оп сти па ци ја та) е чес тпроб ле м во те кот на дет ство то ичес то се мис ли де ка е нор мал на ва -ри јан та на де фе ка ци ја, ко ја ќе сере ши ка ко што де ца та ќе ста на т по -ста ри.

)))


ФУН КЦИ О НАЛ НА ОП СТИ ПА ЦИ ЈА КАЈ ДЕ ЦА

нал на та оп сти па ци ја кај де ца та се ло -ша та ис хра на, не со од вет ни от тре нин гза де фе ка ци ја, по то а пси хо лош ка тапов рза нос т во од нос на ло шо то од не -су ва ње со де те то, не а дап та ци ја кајде ца та, страв од де фе ка ци ја итн. Овој тип оп сти па ци ја нај чес то се по ја -ву ва по 2-та го ди на, не по сто и аб до -ми нал на дис тен зи ја, де ца та доб ронап ре ду ва ат во те лес на та те жи на, не -ма мал нут ри ци ја, анал ни от то нус енор ма лен, има ме из мет во рек тал ни -от прос тор, и, ако се пра ви ири гог ра -фи ја или рек тал на би оп си ја, ти е се соуре ден на од. Во ди јаг нос тич ки от прис тап кај фун -кци о нал на та оп сти па ци ја, се ко гаш тре -ба да ис клу чи ме се как во сом не ни е заор ган ска под ло га на проб ле мот. По тоа,да нап ра ви ме ди фе ренци ја ци ја да лисе ра бо ти за нор мал но или за бав нопраз не ње. Цел но и нај важ но за па ци -ен ти те, тре ба да се да де ефи ка сен ибез бе ден трет ман за да се ре ши проб -ле мот на оп сти па ци ја та, од нос но, да сеолес ни де фе ка ци ја та и да се от стра на тсим пто ми те ко и се пов рза ни со неа.

Во од нос на те ра пи ја та и мер ки те ко имо же да се пре зе ма т за спра ву ва ње

со оп сти па ци ја та, се ко гаш се поч ну васо нефар мацевт ски ин тер венции. То ае прис тап во кој се со ве ту ва вне су ва -ње теч нос ти, вне су ва ње мле ко до 500мл/24 ча са, нут ри тив ни ин тер венци и(со ко ви и овош је – сли ви, кру ши, прас -ки, ки ви, порто кал, цре ши, смок ви,избег ну ва ње ад сор бен тска хра на), ка -ко и вне су ва ње суп ле мен ти со влак на.Ме ѓу тоа, си те ин тер на ци о нал ни „во -ди чи“ за ова а сос тој ба, зак лу чу ва атде ка нефар мацевт ска та ин тер венци -ја нај чес то не е до вол на. Ка ко прва ли ни ја на пре па ра ти ко и сесо ве ту ва ат за трет ман на оп сти па ци -ја та се ос мот ски те лак са ти ви (PEG,Laktulose) CBT, BF, PPT лак са ти ви. Ка -ко прв из бор на лак са тив но сред ствоза де ца, препо ра ча но од ESPGXAH, еPolyethylene Glycol (PEG) или Macro-gol 3350. Тој има уни кат ни осо би ни име ха ни за м на деј ство ко и се раз ли ку -ва ат од дру ги те ос мот ски лак са ти ви.Има по мал ку не са ка ни ефек ти, прет -ста ву ва инерт на суп станци ја – ну лаефек т врз мик ро фло ра та, не соз да вага со ви. Не го ви от ос мот ски ефек т епо слаб, по ра ди што е и по мал ри зи котод де хид ра та ци ја и од гу бе ње елек -тро ли ти (осо бе но важ но кај ма ли де -ца).

Ко га ве ќе ќе се ре шипроб ле мот на оп сти -па ци ја, од нос но, ко гаде те то ќе има нор -мал на кон зис тен -ци ја на сто ли ца та,се прис та пу ва контре нин гот за де фе ка -ци ја. То а е мно гу ва женсег мен т од трет ма нот наова а сос тој ба кај де ца та,за то а што со пра ви лентре нин г не ма да дој де допов то ру ва ње. Тре -нин гот се из ве ду ваво до маш ни ус ло ви на на чин што де -те то се ос та ва сед на то на то а лет 5-10ми ну ти на ден, око лу 30 ми ну ти по об -рок/ја де ње. Пот реб но е да се во диднев ни к за де фе ка ци ја та на де те то итој се да ва на ле ка рот. Овој тре нин г сеиз ве ду ва во пе ри од од 2-3 ме се ци, зада му се да де вре ме на де те то да стек -не на ви ка за де фе ка ци ја, а без при то ада му се пра ви пси хо лош ка пре си ја.

Асс. д-р На та ша Чуч ко ва Ни к чев ска,Спе ци ја лис т пе ди ја тар,

ПЗУ „Жан Мит рев“

ТРЕТ МАН

ДОЛ ГО РОЧ НО НАД МИ НУ ВА ЊЕНА ПРОБ ЛЕ МОТ


РОДИТЕЛИ И ДЕЦА

Спе ци фич но за тод ле ри те е то а штосе пре бир ли ви, па та ка, не ко ја од

сле дни ве ре ак ци и е со се ма нор мал наза нив:

Да од би ја т хра на/на мир ни ца са моза то а што не им се до па ѓа бо ја та,тек сту ра та или ми ри сотДа кон су ми ра ат са мо не кол ку (2-3)раз лич ни на мир ни ци или об ро ци соме се циДа од би ја т да про ба ат но воДа из гу ба т ин те рес за хра на што до -то гаш ја обо жа ва леДа са ка ат да ја да т са мо со ла жи цаили са мо со ви љуш ка.

Со ови е ре ак ции, де те то са ка да по ка -же кон тро ла и да веж ба не за вис ност.

ЗОШ ТО ВА ШЕ ТО ДЕ ТЕ НЕ СА КА ДА ЈА ДЕ И КА КОДА СЕ СПРА ВИ ТЕ СО ТОА?

„Тод ле ри“ се де ца на воз рас т од 12 до 36 ме се ци, а наова а воз рас т теш ко де ка мо же да се збо ру ва за как ваби ло на ви ка кај де ца та, вклу чи тел но и на ви ка та за

ја де ње. Па та ка, има де но ви ко га ко ли чин ски ја да т мно гумал ку, а не ко и де но ви ви се чи ни ка ко по стоја но да „грицка -ат“ неш то по цел ден. По не ко гаш се слу чу ва да ба ра ат еденис т об рок или на мир ни ца се кој ден во те кот на не кол ку не де ли, за по то а одед наш да прес та на т и со ме се ци да не гопо ба ра ат ис то то тоа. Се ко е де те е при каз на за се бе, и за то а е мно гу важ но да не гиспо ре ду ва те де ца та во изе де но то ко ли чес тво, без раз ли када ли се ра бо ти за бра ќа или сес три, или за нај блис ко то дру гар че.

)))

Ако и пок рај ови е ре ак ции, де те тонап ре ду ва во рас тот и раз во јот, то гашне ма те при чи на за заг ри же ност. Виос та ну ва са мо да му обез бе ди те лес -но дос тап на, здра ва хра на и да го на -у чи те на на ви ки те за здра ва ис хра на.

- Оста ве те го де те то да од бе ре кол ку ќеизе де. По доб ро е да му по ну ди те ма -ла пор ци ја со што ќе ос тави те прос -тор де те то са мо да по ба ра по ве ќе.

- Би де те трпе ли ви. Ну де те но ви на -мир ни ци по чес то. Нај ве ро јат но, по15-то то од би ва ње, де те то ко неч но ќего про ба то а што му се ну ди. А, мо жеда се по слу жи те и со не кол ку „бе ли“ла ги. Иско рис те те ја при каз на та заПо пај мор на рот и спа на ќот, но По пајза ме не те го со не го ви от/неј зи ни отоми лен ју нак, а спа на ќот со проб ле -ма тич ни от зе лен чук. Во о би ча е но,да ва од лич ни ре зул та ти.

- Би де те за бав ни. Исе че те ја хра на таво раз лич на не во о би ча е на фор ма(мо же те да ко рис ти те ка ла пи за ко -ла чи). Нап ра ве те ми ни-вер зи и на во -о би ча е ни те об ро ци. Кре и рај те при -каз на во чи ни ја та на де те то. За ед номо же те да смис ли те и по себ ни ими -ња за овош је то и за зе лен чукот (напри мер, по е ди неч ни те цве то ви бро -ко ла се бе беш ки др в ја), со што ќе гозбли жи те де те то со хра на та што тре -ба да ја изе де, а и ќе го нап ра ви те об -ро кот по за ба вен.

- По ну де те из бор. На мес то са мо даин сис ти ра те да ја де зе лен чук, ос та -ве те го да избе ре, на при мер: „Да лиса каш бро ко ла или кар фи ол за ру -чек?“

- Ме шај те ста ро со но во. Ако са ка теда во ве де те но ва на мир ни ца, не ну -де те ја са мо неа, ту ку нап ра ве те ком -би на ци ја во об рок со на мир ни ца штове ќе ја са ка. Ва ка, но во то мо же дапо ми не не за бе ле жа но.

- Ко рис те те здра ви со со ви.

Ху мус, сал ца, пав -ла ка, гус ти со со виза са ла та се од ли чениз бор за „мацка ње“ напар чи ња та овош је илизе лен чук.

- Би де те при мер. Де -ца та се од раз на од -не су ва ње то на ро -ди те ли те. До кол -

ку ви е се хра ни те здра во, и ва ше тоде те по лес но и поб р зо ќе ги при фа -ти здра ви те на ви ки.

На ја ве те му на де те то око лу 15 ми ну -ти по ра но пред да би де го тов об ро котза да мо же да зав рши со иг ра та нав -ре ме, да ги из ми е раце те, но и за дасфа ти де ка об ро кот е ва жен нас тан

кој не сме е да гопро пуш ти.

Де ца та обо -жа ва ат ру ти -

на, и, всуш ност,са мо та ка и мо -

жа т да фун кци -о ни ра ат. Ру ти -

на та е пот реб наза ра ди дис цип -ли на, но и за да сепре ве ни ра глад

што ќе нап ра ви„кен ка ви“ де ца. За тоа,

за да де те тер ми ни за глав ни те об ро циво те кот на де нот, и од ре де те мес то засе де ње око лу ма са та за се кој член насе меј ство то. Обро ци те се вре ме за дру же ње со се -

меј ство то. То гаш не тре ба да се гле -да те ле ви зи ја, да се сур фа или дасе иг ра на мо бил ни от те ле фон, дасе иг ра со иг рач ки на ма са та. То а

е вре ме да се пра ша ка ко по ми -нал де нот, да се нап ра виплан за за бав ни ак тив нос ти


Зош то ва ше то де те не са ка да ја де и ка ко да се спра ви те со тоа?

Де ца та не тре ба и не

мо же те да ги хра ни -

те со си ла. Но, мо же те

да им пру жи те за -

бав ни об ро ци и

да ги на у чи те на

здра ви на ви ки

за ја де ње.

ЗДРА ВИ НА ВИ КИ ЗА ЈА ДЕ ЊЕ

ПРИ ЈАТ НИ ОБ РО ЦИ

по об ро кот. По жел но е де ца та и воз -рас ни те да ос та на т пок рај ма са та до -де ка не зав рши со ја де ње и по след ни -от член на се меј ство то. На ова а воз рас т не на мет ну вај те пра -ви ла око лу ко рис те ње то на при бо рот.Де ца та по ве ќе ја са ка ат ла жи ца та от -кол ку ви љуш ка та, па и да не е со од ве -тен из бор, ос та ве те, и фо ку си рај те сена то а што ќе го изе де де те то.

Тод ле ри те тре ба да ја да т на се ко и 3-4 ча са, а то а зна чи 3 об ро ци, 2 ужи нии мно гу теч нос ти (нај мно гу во да, а ми -ни мал но со ко ви и мле ко) во те кот наде нот. Кол ку мно гу и да ви се чи ни де ка изе -ле за вре ме на глав ни от об рок,всушност, не е та ка, и то а не ма да гиос тави пол ни ме ши ња та до след ни отгла вен об рок. За тоа, по жел но е да мупо ну ди те здра ва ужи на ка ко ово шенјо гурт, пар чи ња ја бол ко или ин тег рал -ни гриц ки. Но, важ но е ужи на та да би -де не кол ку ча са пред об ро кот, за дамо же пов тор но да ог лад ни до глав ни -от об рок.Ако де те то не са ка да го изе де глав -ни от об рок, то гаш по ну де те му здра -ва хран ли ва ужи на не кол ку ча са по -доц на. Ако не са ка да ја изе де ужи на -та, по ну де те му пов тор но хра на наслед ни от об рок. Во о би ча е но, де ца тапо пуш та ат на вто ри от об рок.

Не при си лу вај те ги де ца та да ја ис -праз на т чи ни ја та, ни ту да ја да т ко гасте ви е глад ни. И де ца та, иа ко ма ли исè уш те во раз вој, има ат внат реш нипо ка за те ли ко и им ка жу ва ат ко га сеглад ни или ко га им е до вол но. По чи -ту вај те го то а и ве ру вај те во тоа. До -пол ни тел но, то а вли ја е и на нив на таса мо до вер ба и пре бир ли вост. Не гот ве те по ве ќе раз лич ни об ро циис тов ре ме но ис пол ну вај ќи ги жел би -те на се кој член на се меј ство то, ва ши -от дом не е рес то ран. Де ца та мо же итре ба да учес тву ва ат во из бо рот наме ни то за ру чек, и пре го ва ра ње то

зав ршу ва ту ка. То а што е од бра но дасе згот ви, тре ба и да се изе де. До кол -ку не кој се пре мис лил, мо же да ја по -че ка ужи на та или след ни от об рок, ноне и да до би е дру га оп ци ја за ру чек. Мно гу е важ но да не ја по ка жу ва те ва -ша та заг ри же нос т и воз не ми ре нос т заод би ва ње то да ја де пред де те то. Ни -ту, пак, да пра ви те ин ди рек тен при ти -сок врз не го. Де те то чув ству ва при ти -сок и ко га не е ди рек тен, ка ко: „Мо -раш да го изе деш спа на ќот!“ Де те то иона ка по стоја но ба ра вни ма ние, оваса мо ќе му по мог не по лес но да дој дедо тоа, а ќе се оби де да го ис ко рис тии за дру ги пот ре би во ид ни на.


Зош то ва ше то де те не са ка да ја де и ка ко да се спра ви те со тоа?

ВОС ПОСТА ВЕ ТЕ РЕД ВО ОБ РО ЦИ ТЕ

ШТО НЕ СМЕ Е ТЕ ДА ПРА ВИ ТЕ


СПОРТ И РЕКРЕАЦИЈА

Веж ба ње то до ма има мно гу пред нос ти. Не тре ба да пра -ви те ни как ви под го тов ки, са мо об ле че те удоб на об ле ка иве ќе сте спрем ни. Не ма те пот ре ба од ку пу ва ње спе ци јал -на оп ре ма за веж ба ње. Не тро ши те вре ме на во зе ње довеж бал ни ца та или до парк и це ло то сло бод но вре ме штого има те ефек тив но ќе го ко рис ти те за веж ба ње. Вре мен -ски не сте ог ра ни че ни, мо же те да веж ба те на ут ро пред даоди те на ра бо та, мо же те да веж ба те поп лад не ка ко дел одод мо рот, мо же те да веж ба те на ве чер, мо же те да веж ба тедо де ка го че ка те пар тне рот/пар тнер ка та, мо же те да веж -ба те до де ка го пра ви те се меј ни от ру чек... Мож нос ти те сеот во ре ни.За тоа, ос та ве те ги из го во ри те нас тра на. Веж ба ње то до мамо же да би де и во ис т мо мен т и ко рис но и кре а тив но.Еве не кол ку прак тич ни веж би ко и мо же да ги пра ви те воудоб нос та на ва ши от дом. Лис та та до пол не те ја и са ми те.

Ед на од оми ле ни те иг ри од дет ство то мо же да се ис ко рис -ти ка ко од лич на кар ди о веж ба. До кол ку са ка те веж ба соин тен зи вен на пор, ко ја тра е не кол ку ми ну ти, тре ба да про -ба те ско ка ње со ја же. На тој на чин, се заб р зу ва ра бо та тана ср це то, ор га низ мот се ста ва во бр з ре жим во кој севклу чу ва ат по ве ќе гру пи мус ку ли на дол ни те и гор ни те ек -

ВРЕ МЕ ТО

ИЗ ГО ВОРЕ СА МО

Ка ко да ос та не ме ак тив ни и вофор ма и во зим ски от пе ри од

Зи ма та ни ну ди мно гу уба ви ни и мож нос ти ко га е во пра ша ње веж ба ње тои од ржу ва ње то на те ло то во со од вет на

фор ма и кон дици ја. Се пак, мно гу чес то ови ефор ми на веж ба ње се ори ен ти ра ни кон по се тана зат во ре ни фит нес-са ли и цен три. Од дру гастра на, нај чес ти от проб ле м со кој се со о чу ва ат веж ба чи те е тран спортот до ови ецен три, тур ка ни ци те и тер ми ни те во цен три те и, се ка ко, тро шо кот за ме сеч ни течле на ри ни. Ови е фак то ри не рет ко се од лу чу вач ки да се ос та не до ма. То гаш, зош тода не ја за ме ни ме пре за ка жа на та веж бал ни цасо удоб нос та на на ши от дом ка ко ал тер на ти ва за веж ба ње? Се по ка жа ло де като а е ус пе шен концеп т на ал тер на ти ва за даги по ми не ме днев ни те фи зич ки веж би ко и нисе пот реб ни. Се чи ни де ка веж ба ње то до ма ине е тол ку ло ша иде ја.

)))ПРЕД НОС ТИ ДА СЕ ВЕЖ БА ДО МА

СКО КА ЊЕ СО ЈА ЖЕ


ВРЕМЕТО Е САМО ИЗГОВОР - Како да останеме активни и во форма и во зимскиот период

стре ми те ти. Ова а веж ба е осо бе но доб ра за лу ѓе ко и има -ат се деч ка ра бо та, за то а што се по доб ру ва цир ку ла ци ја таво но зе те, а со то а се на ма лу ва ри зи кот од сос тој би ка кошто се ис пу ка ни ка пи ла ри, ото ци на но зе те и слич но. Со45-ми нут но ско ка ње со ја же мо же да со го ри -те и до 450 ка ло рии.

Без да зна е ме де ка е ед на од на је фек тив ни те кар ди о веж -би, ова а веж ба сме ја пра ве ле во дет ски те го ди ни мно гучес то, ка ко дел од дет ска та иг ра. Осо бе но е важ на и до кол -ку се прак ти ку ва се кој днев но, по зи тив но вли ја е и кај воз -рас ни те лу ѓе. Ова е мно гу доб ра веж ба ко ја мо же да ја пра -ви те во до маш ни ус ло ви, ду ри и ако не ма те ска ли. Зе ме тема ло стол че или на ре де те не кол ку по де бе ли кни ги, ста ве -те ги пред вас и пра ве те ка чу ва ње-сим ну ва ње до де ка јагле да те оми ле на та прог ра ма. Ова а веж ба не е тол ку енер -гич на ка ко ја же то, но, се пак, по ма га за од ржу ва ње на те ло -то ак тив но и здра во. Осо бе но е важ на за дол ни от дел од но -зе те, лис то ви те и ста па ла та. За вре ме од 30 ми ну ти мо же теда со го ри те од 250 до 450 ка ло ри и во за вис нос т од те жи -на та, ви си на та и, се ка ко, ин тен зи те тот на са ми от тре нинг.

Ова е иде ал на веж ба за они е ко и не ма ат мно гу вре ме завеж ба ње, а са ка ат да се од ржа т во „фит“ фор ма и да јаод р жа т мус кул на та ма са. Мно гу важ на ка рак те рис ти ка наова а веж ба, а ко ја чес то се за не ма ру ва, е со го ру ва ње то ка -ло рии. За да ја из ве де те ова а веж ба, пот реб но е са мо под -ло га, или са мо ме ки пот пи ра чи за раце те. Пос та ве те го те -ло то во по зи ци ја за пра ве ње скле ко ви, но на мес то да гивит ка те раце те и да го прид ви жу ва те те ло то на до лу конпо дот, ос та не те во та а по зи ци ја. Поч не те со зад ржу ва њево та а по зи ци ја 30 се кун ди и зго ле му вај те го пе ри о дот за10 се кун ди се кој ден. Ова е ед на од по теш ки те веж би, ноза тоа, пак, има мно гу ко рис т за це ло то те ло.

По те жок и на по рен ден, танцу ва ње то е од лич на оп ци ја наза ба вен на чин да се со го ра т ка ло рии, да се заб р за ра бо та -

та на ср це то и да се от стра ни не га тив на та енер ги ја. Обле -че те удоб на об ле ка, пуш те те си ја оми ле на та му зи ка иразмрдај те го те ло то. Истра жу ва ња та по ка жа ле де ка со 30-ми нут но танцу ва ње мо жа т да се со го ра т од 150-200 ка ло -ри и што е слич но на пли ва ње и во зе ње ве ло си пед.

Ако вре мен ски те ус ло ви не ви доз во лу ва ат да ја ис трча теднев на та ру та, ис то то мо же да го нап ра ви те и до ма. На -мес то трча ње во мес то, про бај те марш со кре ва ње на ко -ле на та нај ви со ко што мо же те. Ова а веж ба ја заб р зу ва ра -бо та та на ср це то и ги сти му ли ра мус ку ли те. До пол ни тел -но, ис то то то а мо же да го пра ви те во дви же ње.

Ко га сте до ма и ко га се од мо ра те гле дај ќи те ле ви зи ја, вопа у зи те (рек ла ми те) мо же те да нап ра ви те по не кол ку бр -зи ѕвез ди. Те ло то тре ба да ви би де во ис пра ве на по лож -ба, со раце те спуш те ни пок рај те ло то. По тоа, но зе те ра ши -ре те ги во ши ри на на ра ме на та, ис тов ре ме но кре вај ќи гираце те стра нич но над гла ва та. Ова а веж ба е од лич на до -кол ку не сте фи зич ки ак тив ни и по зи тив но вли ја е на пси -хо-фи зич ка та сос тој ба на те ло то. Крат ки те, но бр зи прид -ви жу ва ња при до не су ва ат за по доб ре на ко орди на ци ја нараце те и но зе те.

Чис те ње то во до мот мо же даби де мно гу ко рис на кар ди о -веж ба, осо бе но чис те ње то сопра вос му кал ка. До кол ку не стево мож нос т днев ни от план завеж ба ње да го ос тва ри те вовеж бал ни ца или во парк, за ка -же те си чис те ње на до мот, та каќе „уби е те две му ви со еденудар“. Из не на ду вач ки факт, сепо ка жа ло де ка чис те ње то го на -ма лу ва стре сот и пра ви да сечув ству ва ме по сре ќ но.

МО ДИ ФИ ЦИ РАН СТЕП НА СКА ЛИЗА БА ВЕН МАРШ

ИН СТАН Т ЅВЕЗ ДА

ЧИСТЕЊЕ

ПОЗ НА ТА ТА „ПЛЕНК“ ПО ЗА

ТАНЦУ ВА ЊЕ


ХОРОСКОП

Ја ре цот е де сет ти от знак во зо ди ја кот, со не го вла де епла не та та на ог ра ни чу ва ња та и теш ко ти и те Са турн,

по ра ди што во од но си те со дру ги те раз ви ва ра ци о на -лен став, па сив но и не си гур но из ра зу ва ње ко и го до -ве ду ва ат во си ту а ци ја кон тро ли ра но да се од не су вакон се ко ја си ту а ци ја. Ос нов ни пси хо фи зич ки ка рак те -рис ти ки му се трпе ли вост, ис трај ност, вни ма тел нос т име то дич ност, вро де на спо соб нос т за под не су ва ње натеш ко ти и те и ана ли тич ки прис тап кон ис ку ше ни ја та.Во мла дос та прет по чи та ас кет ски прис тап кон пре диз -ви ци те по ра ди внат реш на та при ро да на не го ва та лич -нос т ко ја е дис цип ли ни ра на и се ри оз на. Вни ма тел но,лад но, со од нап ред под гот вен план им прис та пу ва напер спек ти ви те, ко и се ко гаш ус пе ва да ги ос тва ри вооп ре де ле ни от рок. То гаш е фа на тич но ори ен ти ран конгра де ње то на ка ри е ра та или кон об ра зо ва ни е то, та кашто мал ку вре ме му ос та ну ва за љу бов ни те жел би ипре пуш та ње на страс та. Но во по доц неж ни те го ди нидо жи ву ва ре не сан са, ин те ре сот за спро тив ни от пол муста ну ва оп се си ја. Ини ци ра ин те рес за кон так ти со по -ста бил ни, од нос но по воз рас ни лич нос ти, а ка ко ќе од -ми ну ва ат го ди ни те кон помла ди и по ат рак тив ни љу -бов ни пар тне ри. Ја ре цот не са ка да го кре и ра соп стве ни от жи вот спо -ред ту ѓи те су гес тии, теш ко се под ре ду ва на на ред би иав то ри те ти. Про фе си о нал но са ка сло бод но да деј ству -ва и са м да уп ра ву ва. По се ду ва дла бо ка концен тра ци -ја и за вид на спо соб нос т за пом не ње на нај зна чај ни теде та ли. Не е пер фек ци о нист, ни ту сит ни чар. Успе хотво про фе си ја та му е жи вот на ам би ци ја, та ка што е под -гот вен да ги жрт ву ва емо тив ни те до жи ву ва ња за нап -ре док на про фе си о на лен план. Но и во та а об лас т по -ра ди Са турн, кој го ог ра ни чу ва и ин хи би ра, има ус пехво поз ре ли те го ди ни. Ја ре цот мо ра да на у чи да ве ру -ва во соп стве ни те спо соб нос ти и да не ги об ви ну вадру ги те за евен ту ал ни от не ус пех, би деј ќи нај го ле м ви -нов ни к за бав но то нап ре ду ва ње е, всушност, са ми оттој.На здрав стве но по ле овој зо ди јач ки знак вла де е со ко -ле на та, згло бо ви те, те лес на та струк ту ра на коски те,жи ли те и ‘р ска ви ци те ко и ги врзу ва ат ти е струк ту ри.За бо лу ва ња та на ко жа та, коски те и на нок ти те се нај -при сут ни, а во во по доц ни те го ди ни има ат проб ле мисо жлез ди те со внат реш но ла че ње, цир ку ла ци ја та накрв та, сто ма кот, ар три ти сот и рев ма та. Од си те зо ди -јач ки зна ци проб ле ми те со за би те се нај зас та пе ни кајЈа ре цот, кој во те кот на жи во тот мо ра го ле мо вни ма -ни е да му по све ти и на ‘р бет ни отстолб.Јар ци те не мо жа т да го из држа тна па дот на мно гу за чи не ти ја -де ња, мас но ти и и ал ко хол.Тре ба да вне су ва ат мно гу во -да и да кон су ми ра ат про те -ин ска хра на збо га те на соми не ра ли и ви та ми ни.

Се е во мла дос та, жне е во ста рос та

ЈА РЕЦ

ВОДОЛИЈАБун тов ни ци со при чи на

Во до ли ја та ма ни фес ти ра го ле ма ори ги нал нос т и ли бе рал но од не -су ва ње, та ка што во оп што не е раз бра на од ли ца та ко и пре фе ри -ра ат кон зер ва тив но и кон венци о нал но од не су ва ње. По ра ди сво -ја та ре фор ма тор ско-прог ре сив на при ро да та а е на со че на кон сешто е но во и не о бич но. Про мен ли вос та, ко му ни ка тив нос та, љу бо -пит нос та и не за вис ни от ка рак тер и се глав ни те ка рак те рис ти ки.Наг ла се на та ин те ли генци ја и на со че нос та кон ко лек тив но то доб -ро, нај суш тин ски го прет ста ву ва ат по ви со ки от ка рак те рен тип назна кот Во до ли ја. По се ду ва по зи ти вен ду х и пот ре ба да се гри жиза дру ги те, ја избег ну ва изо ла ци ја та, храб ро деј ству ва и се ко гашпро на о ѓа вре ме за дру га ру ва ње и ко му ни ци ра ње со блис ки те.Иде а лис тич ки от и ли бе ра лен пог лед на свет не рет ко му соз да ване ми р и не за до вол ство од на мет на ти те кон зер ва тив ни про це си.Со на чи нот на раз мис лу ва ње и ег зис ти ра ње се од во ју ва од сфа ќа -ња та на дру ги те. Ти пич на та Во до ли ја во мла дос та се ис так ну ва со нап ред ни идеи,неп ред вид ли вос т и бун тов нос т во од не су ва ње то. За ра ди не мир -ни от дух, чес то е неспо кој на, се за ле ту ва по се ко ја ре фор ма тор скаиде ја, по ра ди што непот реб но ја тро ши сво ја та енер ги ја. При ја те -ли те и кон так ти те и се од осо бе на важ ност, заш то не са ка да жи -ве е оса ме но. Под до ми на ци ја е на Уран, кој во ас тро ло ги ја та вла -де е со ори ги нал нос та, бун тов нос та, ху ма нос та и со ли дар нос та. Наемо ти вен план Во до ли ја та е ли бе рал на со по стоја но теж не е ње консло бод на та љу бов. Рет ко е љу бо мор на, но стра да од љу бов на нос -тал ги ја, од нос но од при та е на сен ти мен тал ност. Дру гар ство то и при -ја тел ство то чес то и се по важ ни од страс та. Не рет ко и се слу чу вафлу и дот и љу бов на та инс пи ра ци ја да ги до би е от ка ко ќе вос пос тавипри ја тел ски од нос со са ка но то ли це. Во до ли и те се лу ѓе со сло бо ден и не за ви сен дух, а не рет ко и со нап -ред ни и ре во лу ци о нер ни идеи. Ги прив ле ку ва ат воз буд ли ви ра бо -ти, до де ка мо но то ни ја та ги „уби ва“. Постоја но се во кон так т со мно -гу лу ѓе, умот им е пол н со ли бе рал ни идеи, са ка ат да раз го ва ра ат,да се дви жат, па ту ва ат и да ко му ни ци ра ат со не о бич ни ли ца. По -ра ди сво ја та пот ре ба за ис так ну ва ње, чес то се ста ва ат на че ло нараз ни ор га ни за ции, не мо жеј ќи да го за мис ла т жи во тот без бор ба,ре во лу ци ја, про ме ни. Под лож ни се на нерв ни ис тош ту ва ња, по себ но ако се дол го вре мепод стрес. Ка рак те рот им е теш ко раз бир лив, зна ат да се од не су -ва ат и не за ин те ре си ра но, ек сцен трич но и деп ре сив но. Иа ко здрав -је то им е ре ла тив но доб ро, има ат по стоја на пот ре ба за про чис ту -ва ње на крв та со со од вет ни ди е ти, за си ле ни со ви та ми ни и ми не -ра ли. Бо лес та им до а ѓа нај чес то од не на деж и мо же да би де пре -диз ви ка на од не у ред ни от жи вот, стра да ат од про ши ре ни ве ни, ош -те ту ва ње на згло бо ви те, гр че ви на мус ку ли те на но зе те и под лож -нос т на тром бо ф ле би тис. Тре ба да се дви жат, да не но са т тес на об -ле ка око лу но зе те и по ло ви на та и да пи ја т мно гу теч нос ти.

Д-Р ЗО РАН КРСТЕВ СКИ,еду ка тор, мо ти ва тор и тре нер за ли чен раз вој


РЕЦЕПТИ

Кро ми дот исеч кај те го сит но и проп р же те го на мас ло.До да де те го ос та на ти от зе лен чук, ис то та ка исеч кан (ос -вен маг до но сот), проп р же те крат ко и до да де те во да.Ва ре те око лу 15 ми ну ти. Из ма те те ја пав ла ка та со мал -ку во да или со мле ко, до да де те ја во чо р ба та и ва ре те

уш те до пол ни тел ни ми ну та или две. На кра јот, до да де -те го маг до но сот.До кол ку са ка те, 5 ми ну ти пред крај мо же да до да де те исит ни цвет чи ња од кар фи ол или бро ко ла за до пол ни -тел ни вкус и бо ја.

Пот реб ни сос тој ки:2 до ма та1 цр ве на пи пер какрас та ви цацр вен кро мидмас лин кифе та си ре њемас ли но во мас ло, сол,ори га но

Под го тов ка:До ма ти те и крас та ви ца та исеч кај те ги на коц ки, пи пер ка та накру го ви, кро ми дот ис то та ка на кру го ви, ко и ќе ги раз дво и те.Сос тој ки те, за ед но со за чи ни те, из ме шај те ги во со од ве тен садза са ла ти. На кра јот, до да де те ги мас лин ки те и фе та си ре ње -то на коц ки или ка ко це ло пар че. Пре лиј те со мас ли но во мас -ло и на со ле те со ори га но.

Пот реб ни сос тој ки:1 гла ви ца ки се ла зел ка или две по ма лису во свин ско ме со (реб ра, бут...)2 гла ви ци кро мид3 чеш ни ња лук2 су ви цр ве ни пи пер ки (бла ги или лу ти, по жел ба)10 це ли зр на би бер2-3 лив чи ња лор бер200 мл мас ло

Под го тов ка:Зел ка та се се че на по го ле ми пар чи ња (коц ки) иеден дел се ре ди во по го ле мо тен џе ре. Над сло јотод зел ка се ре ди сеч ка ни от кро мид, лукот, су во томе со, су ви те пи пер ки, би бе рот во зр но и лис то ви -те од лор бер. Пре ку ова се ре ди ос та то кот од зел -ка та, се по со лу ва со цр вен пи пер и се пре ли ва сомас ло то. На крај, се до да ва лад на во да до ни во насме са та. До зов ри ва ње се гот ви на по јак оган, а по -то а се ос та ва да ва ри на ти вок оган во вкуп но вре -ме на гот ве ње од 2 и пол ча са. Гот ве ње то мо же даби де и во рер на, во сад прек ри ен со фо ли ја. На ис ти от на чин мо же да се под гот ви и посно ва -ри во без ме со.

БЕ ЛА ЧО Р БА СО ЗЕ ЛЕН ЧУК

ВА РЕ НА КИ СЕ ЛА ЗЕЛ КА СО СУ ВО МЕ СО

ГРЧКА СА ЛА ТА

ЗИМ СКОСМУ ТИ

Пот реб ни сос тој ки:1 гла ви ца кро мид2 мор ко ва150 г ком пир150 г гра шокмаг до нос1 пав ла ка сол, би бер, за чин, мас ло

Под го тов ка:

1 мор ков1 по ма ло цвек ло1 ја бол ко1 ба на на3 ур ми1 порто калСос тој ки те се ста ва атво блен дер, се блен -ди ра и се до да ва во -да по жел ба.


Пот реб ни сос тој ки:500 г ко ри100 г ше ќер во прав или по вкус1 ва ни лин ше ќер100 мл мас ло1 ке сич ка ци мет1 кг тиква

Под го тов ка:Тиква та се лу пи, се рен да и се ме ша со ше ќе рот, ва ни -ла та и ци ме тот. Се ос та ва да от сто и око лу 15 ми ну ти.Пле хот во кој се под гот ву ва, се под мач ку ва со мас ло.Ко ри те се де ла т по 3, со то а што се ко ја ко ра се про-п р ску ва со мас ло. По тре та та ко ра се ста ва сме са та одтиква, кра е ви те се пре вит ку ва ат и ко ри те се вит ка атво ро лат. На ис т на чин се пра ва т ос та на ти те ко ри и сере да т во пле хот за пе че ње ка де се пре мач ку ва ат сомас ло. Се пе че 30 ми ну ти на 200 сте пе ни. От ка ко ќесе из ва ди, се проп р ску ва со мал ку во да, се прек ри васо кр па и се ос та ва да се из ла ди. Се се че, и по жел бамо же да се по со ли со ше ќер во прав.

200 г цр на чо ко ла да се то пи на па ре а со 50 г пу тер.2 јајца се ма та т со 70 г ше ќер, и се до да ва рас то пе на -та чо ко ла да, по ло ви на пе чи во, пр сто фа т сол и 190 гбраш но.Сме са та се ста ва во фри жи дер око лу 2 ча са. Се ва дии се пра ва т ма ли топ чи ња ко и се вал ка ат во ше ќер воправ, се ре да т на плех за пе че ње об ло жен со хар ти јаи се пе ча т на 200 сте пе ни 11 ми ну ти (не по ве ќе).

ЧО КО ЛАД НИ КО ЛА ЧИ ЊА

ПИ ТА ОД ТИКВА


Пло дот на ма ра ку ја та е окру гол илиова лен. Зре ли от плод има жол таили тем но ви о ле то ва бо ја и има ме -ка, од нос но мал ку тврда внат реш -нос т со број ни сем ки. Пло дот мо жеда се ја де или од не го да се исце дисок. Со кот чес то се до да ва на дру гоовош је за за си лу ва ње на аро ма та.Пло до ви те сод ржа т ли мо но ва и ја -бол ко ва ки се ли на, ами ло пек тин,фла во но и ди, ко рис ни мас ла и ви та -мин Ц. Ис то та ка, сод ржа т и ви та -мин Б6, ка ко и же ле зо, ка ли ум ивлак на.Од сем ки те на ма ра ку ја та се до би -ва мас ло ко е сод ржи ли нол на ки се -ли на, оле ин ска ки се ли на и пал ми -тин ска ки се ли на. На о ѓа раз лич нипри ме ни во про из вод ство то на коз -ме ти ка та и во ис хра на та.Јуж но а ме ри кан ски те Ин ди јанцидоб ро ја поз на ва ле ма ра ку ја та ка коле ко ви та бил ка, па чес то се упот ре -бу ва ла во бра зил ска та на род на ме -дици на.

Хран ли ва и ле ко ви та без глу тен скажи тар ка бо га та со скроб. Од ли чениз вор на про те и ни, ви та ми ни А и Б(осо бе но Б1 и Б2) и ми не ра ли ка коже ле зо, маг не зи ум и фосфор. Про -со то го про чис ту ва ор га низ мот ииг ра уло га во од ржу ва ње на не го -ва та аци до-баз на рам но те жа, ја ре -гу ли ра ди гес ти ја та, го јак не иму ни -те тот и ги за јак ну ва ко са та и нок ти -те. Ми не рал ни от сос тав на про со топо зи тив но де лу ва на ра бо та та нанерв ни от сис тем, па за то а сепрепо ра чу ва кај ли ца со фи зич ка и

пси хич ка исцрпе ност, кајтруд ни ци и до ил ки, а,

ис то та ка, е зна чи -тел но по го ден

и за лу ѓе ко ибо ле ду ва ат

од ар три тис.

МАРАКУЈА

ПРОСО

КРСТОЗБОР

ваш аптекар ГГМОМОvasaptekar.mk/files/vas_aptekar_br_25.pdf · 2019-01-02 ·...

Documents