رهش ایاپ یصصخت یملع همانهامpayashahr.ir/dl/3/10.pdf6931 هامریت رهش...

14
تیرماه6931 پایا شهره علمی تخصصی ماهنام1 آموسشیودک با فضایرتقای تعامل کثیزگذار بز ا کالبدی تاری بز عوامل مزودی راضیه خورشی1 ، تی هدای معصومه مزسبالی2 1 - اسؿذ٣بػ وبسؿ٢ـد دا،٢بسق ػؼ ٢ عجش٣صؽ فب آ، ثبثشا٤ ، ا2 - بـ، دا٢بسق ش ٣ئت ف٥ فض بس٤ اػتبد آصاد،٣ اػاحذ ت٤ آ ا... ،٣ آ آ، شا٤ ا ه٥ىتش آدسع پؼت ا٤ ذ ؼ ساثظ( [email protected] ) چكیده: داسد٣٤مؾ ثؼضا دوب و ؿذ٣بفاخت صؽت آ دس خ اػت و٣بف اخت ٢باحذ اصذسػ . ذ٤زا ثب ٤ ا ثذ٥ سػ٢ ثبؿذ. ثشاؿت ٢ب اػت ثب خدوب و٢ب ت٥ فقب ببص٥ ٢ پبػخدنذ و٤بس ثبق ،اػت خذ. دب اسائتش آ ث تقب٢ ثشا٣٤بىبس سا ذ دسن و بخت سا ؿ ا٢ببص٥ فضب ؾ پظ٤ ا٣ذف اك ؾؽ پظ اػت. س٣صؿ آ٢دن ثب فضب و تقب٢زاس ثش استمبش٥ تبث٢جذ وبا ف٣٤بػب ؿ اػت٢سش ثبص فبت اع وتبة٢ قغب ٢سـ آ خ٥فبت ا، اع٣تتش٤ ا٢ب ب٤ پب ٣ـقبت پظغب ،ب ٤ـش ، ب ؿ٢ذ ث دػت ذ.٣٤بػبزاس ؿش٥ تبث٢بس فبوت اػتخشاجد٥ت ؿذ.دن ثب و٥ استجبط ث٢ ثشلشاس٢ ٥ ؿصؿظ آ٥ح ٢جذشوب٥ غ ٢جذ وب٢ب ٣ظ٤ دن اص و اػت و٤ ا٢ ذ دـب ٣صؿ آ٢ فضب٣ ش٥ تبث٣ شد.٤ پز ٣غ٥ح ت٥، خزاث٣ات س٥، ا٢جذؾ وب٤ذ اص : اػب فجبست٣غ٥ح تقب٢زاس سش٥ تبث٢بس فبوتغ٥ح ادسان٢ب ؿبخل٣زاس دس عشاحش٥ تأثذ اص : فجبست٣٤ذاسع اثتذا ٣ق ، ٣ذ ػشص، بػت ت، ٣ دػتشػ، ٢ؾ ثلش٤ آػب، ت٥ تؼ بج ، ٣ق٥س عج ، س، ىشد ف٢ش٤قغبف پز ا. ... دسبد ؿذ٤ ٢بس فبوت ثخ ت دس د سا فشا٣صؿ آ٢ ٢ ثب فضبدوب و تقب٢ استمبخجبت ذا ت٣ دختشا٣٤ اثتذا٢ ذسػ ٣ عشاحزاس ثبؿذ.ش٥ تبثىب ثدوبك و احؼبع تقت٤ تم کلماتدی: کلیا، س٣صؿ آ٢، فضبدن، تقب و٣غ٥ح ٣بػـ احت ف ت ا٢ ذبس اسؿذ٣بػ وبسؿ٢ اص سػبشفت ثشمب ٤ ا« تقب٢ استمبت خ٢ش ػبس ؿ٢ دختشا دثؼتب٢ ثشا٣ عشح٢ اسائ٣غ٥ح ٣بػـاىشد س٤، ثب سىب دن ثب و» دس ث د٢ ذبس ٣٤ب ثب سا اػت و1395 ٢ عجش٣صؽ فب دس آ اػت. ؿذ دفبؿ

Upload: others

Post on 12-Feb-2020

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: رهش ایاپ یصصخت یملع همانهامpayashahr.ir/dl/3/10.pdf6931 هامریت رهش ایاپ یصصخت یملع همانهام 3 شث شث ظ٥ح بت ثد ٢ب ب

6931تیرماه

ماهنامه علمی تخصصی پایا شهر

1

مزوری بز عوامل کالبدی تاثیزگذار بز ارتقای تعامل کودک با فضای آموسشی

2مزسبالی معصومه هدایتی، 1راضیه خورشیدی

، ا٤شاثبث ،آصؽ فب٣ عجش٢ػؼ قبس٢، داـد٢ وبسؿبػ٣ اسؿذ -1

ا٤شا ،آ آ٣،... ا آ٤ت احذ اػال٣، آصاد اػتبد٤بس فض ٥ئت ف٣ ش قبس٢، داـب -2

([email protected])ساثظ ؼذ٤آدسع پؼت اىتش٥ه

:چكیده زا ثب٤ذ . ذسػ اص احذب٢ اختبف٣ اػت و دس خت آصؽ اختبف٣ ؿذ ودوب مؾ ثؼضا٣٤ داسد

خاػت، قبس ثب٤ذ ودن پبػخ٢ ٥بصب فقب٥ت ب٢ ودوب ثب خاػت ب٢ تؿ ثبؿذ. ثشا٢ سػ٥ذ ث ا٤

ذف اك٣ ا٤ پظؾ فضب ٥بصب٢ ا سا ؿبخت دسن وذ ساىبسب٣٤ ثشا٢ تقب ثتش آب اسائ دذ.

شس٢ اػتؿبػب٣٤ فا وبجذ٢ تبث٥شزاس ثش استمب٢ تقب ودن ثب فضب٢ آصؿ٣ اػت. سؽ پظؾ

ب، ـش٤ ب، غبقبت پظـ٣ پب٤ب ب٢ ا٤تشت٣، اعالفبت ا٥ خـ آس٢ غبق ٢ وتبة اعالفبت الص ثب

ؿ٥ ٢ ثشلشاس٢ استجبط ث٥ ودن ثب ؿذ. ت٥د اػتخشاج فبوتسب٢ تبث٥شزاس ؿبػب٣٤ ذ. دػت ثذ٢ ؿ

٣ تبث٥ش ٣ فضب٢ آصؿ٣ ـب دذ ٢ ا٤ اػت و ودن اص ٤ظ٣ ب٢ وبجذ٢ غ٥شوبجذ٢ ح٥ظ آصؿ

فبوتسب٢ تبث٥شزاس س٢ تقب ح٥غ٣ فجبستذ اص : اػب٤ؾ وبجذ٢، ا٥ت سا٣، خزاث٥ت ح٥غ٣ پز٤شد.

، دػتشػ٣، تبػت، ػشصذ٣، ق٣ذاسع اثتذا٣٤ فجبستذ اص : تأث٥شزاس دس عشاح٣ ؿبخل ب٢ ادسان ح٥غ٣.

تخ ث فبوتسب٢ ٤بد ؿذ دس ... . اقغبف پز٤ش٢ فىشد، س، س عج٥ق٣، جب تؼ٥الت، آػب٤ؾ ثلش٢

عشاح٣ ذسػ ٢ اثتذا٣٤ دختشا ٣ تاذ خجبت استمب٢ تقب ودوب ثب فضب٢ ٢ آصؿ٣ سا فشا د دس

تم٤ت احؼبع تقك ودوب ث ىب تبث٥شزاس ثبؿذ.

ـبػ٣ ح٥غ٣ودن، تقب، فضب٢ آصؿ٣، ساکلیدی: کلمات

اسائ ٢ عشح٣ ثشا٢ دثؼتب دختشا ٢ ؿش ػبس٢ خت استمب٢ تقب » ا٤ مب ثششفت اص سػب ٢ وبسؿبػ٣ اسؿذ بسذ ٢ ا تحت فا

دفبؿ ؿذ اػت.دس آصؽ فب٣ عجش٢ 1395اػت و ثب ساب٣٤ بسذ ٢ د دس ث « ودن ثب ىب، ثب س٤ىشد ساـبػ٣ ح٥غ٣

Page 2: رهش ایاپ یصصخت یملع همانهامpayashahr.ir/dl/3/10.pdf6931 هامریت رهش ایاپ یصصخت یملع همانهام 3 شث شث ظ٥ح بت ثد ٢ب ب

6931تیرماه

ماهنامه علمی تخصصی پایا شهر

2

همقدم -1ودوب دس ػ داسد. ودوب ث باسصؽ آصؽ دس مؾ ٣ تخ ث عشاح٣ ذسػ ث فا ٤ى٣ اص بدبى اختبفى

ػب٣ ثشا٢ خؼت٥ ثبس حضس دس ح٥ظ ب٢ آصؿ٣ ذسػ سا تدشث ٣ وذ. ثشخسد ثب دف فا خد دس 6

ؼتب ب دس تدشث ٢ خؼت، ثش ودن تبث٥شات٣ خاذ داؿت و آب سا فاللذ ث شاخق ٢ دذد ث دث ح٥ظ آصؿ٣

ح٥ظ خاذ وشد تب دسكذد خؼت خ٢ ىب٣ تبص ثشا٢ فقب٥ت صذ٣ ثش آ٤ذ؛ ىب٣ و ا٤ لبث٥ت سا داؿت ثبؿذ تب

تبث٥ش٢ ثش ودوب زاسد و تشخ٥ح دذ ػش٤قتش ىب سا تشن خب٤ض٤ فضب٢ ا خب ثبؿذ ٤ب ثبقىغ، ٥تاذ چب

وذ.

قبس٢ ػبخت فضب٢ بػت ثشا٢ ودوب تش٤ مؾ سا دس آػب٤ؾ ثخـ٥ذ ث ح٥ظ سؿذ خؼ٣ سح٣ آب داسد.

ت. زا ش اؼب، ح٥ظ سا ثش اػبع غبقبت س، تل٤ش ودوب اص ح٥ظ پ٥شا، تبثق٣ اص تدشث٥بت ر٣ آب اص صذ٣ اػ

چ٥، تحم٥مبت تبئ٥ذ ٣ .(Moore & Golledge , 1976) ثب ر خد ثغس تفبت اص ثم٥، ادسان تفؼ٥ش ٥ىذ

خلك٥بت سح٥بت ثب ٣ ثب٤ؼت اص ف٣ قبس٢ اػتفبد ؿد و غبثك ،ب٢ خلف ودوبفضبعشاح٣ دس وذ و

ثشا٢ سػ٥ذ ث ا٤ ذف، قبس ثب٤ذ ودن فضب ٥بصب٢ ا سا ؿبخت (.1393ا ؿدبف٣،آب ثبؿذ )لبػ٣ آش

دسن وذ سؿب٢ ثشعشف وشد آب سا ث٥بثذ.

اشص عشح ا٤ ؼب و دس عشاح٣ ثؼ٥بس٢ اص فضبب٢ آصؿ٣، ث خج ب٢ سح٣ سا عزح مساله : -1-1

دس حب حبضش، ف عشاح٣ ح٥ظ ب٢ .٣ ؿد، قبسا سا ث فىش اداؿت اػتؿبخت٣ داؾ آصا وتش تخ

دس ا٤شا (.Higgins et al, 2005)آصؿ٣ دس وـسب٢ تػق ٤بفت ثؼ٥بس سد تخ حممب لشاس شفت اػت

ث خب آصؿ٣ اوثش دثؼتب ب ذ ودن ب دس فضبب٣٤ فبلذ عشاح٣ بػت ٤ب دس فضبب٣٤ ثب وبسثش٢ غ٥ش

ث ث٥ب لبئذ٢ سحب٣، اش ث سؽ ب٢ ثشخسد ثب ودوب دس ح٥ظ و٥ف٥ت ب٢ فضب٣٤ . ٣ شدذ تبػ٥غ

٣ ثشذ ثب د٤ذ٢ مبدا تح٥ شا٤ب ثش٤، ثب ضق٥ت چذا غث٣ دس ا٤ و ودوب دس اب ث ػش

ثش اػبع پظؾ ب٢ خ٥ صاد ٢ الذ٣ ض٥بثخؾ ، (.1393ب٣ للج،لبئذ٢ سح)شاوض اخ ٣ ؿ٤

سا ؿبػب ح٥ظ تبو٥ذ داسذ لشاسب آصؿ٣ ثب٤ذ ث ا٢ عشاح٣ ؿد و ٤بد٥ش٢ دس آ آػب خؿب٤ذ

الذ٣ خ٥ صاد)اب اغت ا٤ فضبب ثب ٤ظ٣ ب٢ سا ؿبخت٣ ودوب خاب ػبصبس ٥ؼتذ ثبؿذ؛

ؿخل٥ت آد٣ تأثش اص فضب٣٤ اػت و دس آ پشسؽ ٤بفت غبقبت ادب ؿذ ـب داد و (.1392ض٥بثخؾ ،

٣ داذ سا ٣ ٥شد و دس زؿت اؽ ـبذ د آچ ـأت اص آ چ٥ض٢ ، ث عس لغـ٣ پؼذدسا و آچ

ث٥ؾ داؾ آصاص ا٤ش، تخ ث ىب٣ و (.1392، پسثبلش ). اػت ب٣ اػت و دس ودو٣ خا٣ آخت

تش٤ ػبفبت سص خد سا دس آ ػپش٢ ٣ وذ تقب ا ثب خبق دس آ ح٥ظ ؿى ٣ ٥شد، حبئض ا٥ت اػت

ا٤ پظؾ ادب آ اص حبػ وبسثشد٢ ، ث ضقف ثشب ب٢ ادب ؿذ ثشا٢ تبػت ػبص٢مساله: ضزورت -1-2

پظؾ حبضش اص حبػ ؾش٢ ٣ تاذ فشكت٣ دس خت اسائ ٢ ؾش٤بت .شدد فضب٢ اصؿ٣ ثشا٢ ودوب ثبص ٣

ثبثشا٤ خت پ٥ـجشد پظؾ ٥بص ث تق٥٥ حذد ٢ ػ٣ خبف . سفتبس تقب٣ ودوب دس فضب٢ آصؿ٣ ثبؿذ

ش ػ٣ حبضش دس پظؾ ت. اػ(٥ ودو٣ثقا ثخـ٣ اص فا حبئض ا٥ت تقبالت ح٥غ٣ دس ػ)خؼ٥ت

( ؿشؿ تخ٥ ودىب٢ )ػب٣ 6چشا و ودوب دس ػ ؛ اػتػب ودوب دختش دس ؾش شفت ؿذ 12-6

ثشا٢ خؼت٥ ثبس حضس دس ح٥ظ ب٢ آصؿ٣ ذسػ سا تدشث ٥ىذ ثقذ اص خباد، ح٥ظ آصؿ٣

Page 3: رهش ایاپ یصصخت یملع همانهامpayashahr.ir/dl/3/10.pdf6931 هامریت رهش ایاپ یصصخت یملع همانهام 3 شث شث ظ٥ح بت ثد ٢ب ب

6931تیرماه

ماهنامه علمی تخصصی پایا شهر

3

ثش اػبع غبقبت ش٤بس، دس ػب ب٢ دثؼتب ح٥ظ ثش ثش . وب ا٤فب ٣ وذتش٤ مؾ تشث٥ت٣ سا دس ود

تشث٥ت ودن ث د دػت ٢ ح٥ظ اؼب٣ ح٥ظ وبجذ٢ تمؼ٥ ٣ ؿد و ثب ث سح٥بت خبف دختشا ا٤

(.1392ش٤بس،)تبث٥ش زاس٢ ث ؼجت پؼشا ث٥ـتش خاذ ؿذ

اػت. ٣ تاذ خت استمب٢ تقب ودن ثب فضب٢ آصؿ٣ ؿد، اص اذاف ا٤ پظؾزا پبػخ ث ا٤ ػا و چ فا٣

٣ تا دس لبت شس٢ ثش مبالتثب غبق ٢ پظؾ ب٢ شتجظ ادب ؿذ دس ع٣ ػبب٢ اخ٥ش روش ب٣٤ اص آ

ب٢ وبساذ دس ص٥ قبس٢، ؼئ ٢ دس٤بفت و تخ ث سفتبس تقب٣ ودوب دس ساـبػ٣ ح٥غ٣ ثىبس٥ش٢ ا

خذ٤ذ٢ اػت و اشص ر قبسا سا ث خد دس٥ش د اػت. آچب و ع٣ ػبب٢ زؿت، اس پظؾ ب٣٤ دس

ص٥ ٢ سفتبس تقب٣ ودوب دس فضب٢ ؿش٢، فضب٢ ثبص ؼى٣، فضب٢ ثبص اسدب ب٢ داؾ آص٢، فضب٢ ف٣ ٥ض

شسػ٣ تقبالت ودن قبس٢ دس دس ٢ قبكش ادب ؿذ اػت و دا ثش ا٥ت غبق ؿبخت ف ب٢ ثش ثش ث

سفتبس ودوب اػت و دس ا٤ پظؾ دس فضب٢ آصؿ٣ ثذا پشداخت خاذ ؿذ.

: انجام شده پژوهش هایمزوری بز -2

اـبػ٣ ص٤ش ؿبخ ف سفتبس٢ اػت و ث غبق سفتبسب٢ ا٢ اص سح٥غ٣ ث فا ؿبخ ساـبػ٣ جحث

-ا٢ دس تػق آ داؿتقبسا ٥ض ػ فذ .پشداصداؼب دس ساثغ ثب ػىتب ٤ب ح٥ظ وبجذ٢ پ٥شاؾ ٣

اوثش . اذث ا٤ ضؿ پشداخت... ب٣٤ چ خت، فضب٢ ؿخل٣، لش، اصدحب ا٢ و تحت فااذ، ث

(.6. ف 1381, شتض٢)داذپظـشا ا ثشؼه، وست ٤ ساثشت ٥فسد سا پب٤ زاسا ا٤ سؿت ٣

ب اص د٤ذب ساـبػ٣ ح٥ظ سد ثشسػ٣ ثحث ب ا٥ض فشا٤ذب٢ پب٤ سا٣ بذ ادسان ؿبخت، شؽ

.سػذ ا٥ت ادسان ؿبخت تض٥ح آ الص ث ؾش ٥٣شذ و دس ا٤ لؼت ثب تخ ث لشاس ٣

(. دس خش٤ب 97: 1386ادسان فشآ٤ذ فقب ؿذ ص٤ؼت ؿبخت٣ ساـبخت٣ وؼت اعالفبت اص ح٥ظ اػت) ،

ث ٥ثخا فا ثب، ث ػ٥ حغ د٤ذ.اش ؿد. ث فشا٤ذ ادسان ؿبخت، اعالفبت٣ ث ػ٥ افضب٢ حؼ٣ شفت ٣

و٥، اؿبس خبف( عس )ث ػبخت اؼب ح٥ظ و٣( )ث عس ح٥ظ ؼج٣ ادسان فا تش٤ ث ختلش عس

دػت ث ا٤ت ثذ تخلق، فش صثب تحل٥الت ٥ضا عج٥ق٣، ؿغ، خؼ٥ت، ح٥ظ اؿخبف، فا٣ چ ػ

اػت. ساـبػ٣ ح٥غ٣ دس ضفبت تش٤ حس٢ اص ح٥ظ اص باؼ (. ثبثشا٤ ادسان34ف. 1389آذ)ثشات٣, خاذ

ثش٣ خد پ٥شا ح٥ظ اص ٥بص ثشاػبع سا الص ب٢ اؼب داد آ عش٤ك اص و اػت فشآ٤ذ٢ ح٥غ٣ ادسان

بػت، دس ثحث ادسان ح٥ظ، اك فضب٣٤ ٥چ غشح اػت و ػشصذ٣، ق٣، ت (.125ف. 1392ض٤ذ)بص٤ب،لبس٣,

و دس ر٤ ث تض٥حبت٣ دس ا٤ استجبط پشداخت ٣ دػتشػ٣، ؾبست اخت٥بس سافب ؿبخت ادسان ثتش ح٥ظ ٣ داذ

:ؿد

ػ خلك٥ت اك٣ ثشا٢ حل ػشصذ٣ ـتشن ٥ب اؼبب ادا ثمب٢ اؼب، ثشخسداس٢ اص ا٣٤ ثشلشاس٢ : سزسندگی -

ح٥ظ صذ٣ اػت. ػبصبس٢ ف٥ض٤ى٣ ٥ب ٢

ؾساص ق٣ ٤ه ح٥ظ، ضح دس دسن ؿبخت آ ح٥ظ اػت. ثغس٤ى ثتا ٥ب فبكش اخضا٢ آ ثب ػب٤ش س٤ذادب : معنی -

.ىبب ث ػت استجبط ثشلشاس وشد

.ت٣ اؼبب دس آ اػتث ق٣ بػجت داؿت فش ؽشف٥ت اذاص فضبب٢ وبجذ٢ ثب فقب٥تب٢ حب آ: تناسب -

.: ؿب و٥ت تؿ فبكش٢ اػت و ٣ تا ث آ دػتشػ٣ پ٥ذا وشددستزسی -

Page 4: رهش ایاپ یصصخت یملع همانهامpayashahr.ir/dl/3/10.pdf6931 هامریت رهش ایاپ یصصخت یملع همانهام 3 شث شث ظ٥ح بت ثد ٢ب ب

6931تیرماه

ماهنامه علمی تخصصی پایا شهر

4

ث ف اىب تل٥ ٥ش٢ اؼبب ثشا٢ ؿى ٥ش٢ ىب٣ فضبب فقب٥تب اػت ص٥ سا ثشا٢ ثشخسد فقبال : نظارت و اختیار -

.)33 :٥1374چ، (اؼب ثب فضب فشا ٣ آسد

ادراک محیغیزا ٤ى٣ اص فا تبث٥شزاس ثش استمب٢ تقب ودن ثب فضب٢ آصؿ٣، تخ ث فا ثشسػ٣ ؿذ دس جحث

پظؾ، ثشسػ٣ فب٣٥ چ سفتبس تقب٣ ودوب ، تقب شس مبالت شتجظ ثبدس تػظ ؾش٤ پشداصا ا٤ م اػت.

:ب٢ عشاح٣ دثؼتب لبث تخ اػتودوب ثب ح٥ظ پ٥شا ق٥بس

رفتار تعاملی کودکان : -2-1

صذ٣ اختبف٣ اص تقبالت ٥ب فشد٢ اػت؛ ث ا٢ و اؼب ث٥ـتش ػبفبت ث٥ذاس٢ خد سا دس تقب ثب د٤شا

ـ سا ثب٤ذ دس تقبالت ٥بص ب٢ فشد٢ خق٣ خد سا اص ٥ ساثظ تب٥ ٣ وذ. وب ؿى ٥ش٢ ا٤ خا ٥زساذ

، چشا و فضب٢ ف٣ اػتاختبف٣ خؼت خ وشد. ٤ى٣ اص ف ب٢ وبجذ٢ ثش ثش تقبالت اختبف٣ فضبب٢ ف٣

ا ب٢ پ٥چ٥ذ ا٢ اص فىشد ب دسثشداسذ ٢ فب٥ قب٣ تف٣ ؼتذ و ؿبخت دسن چ٣ ا٤ ساثظ ٣

٥ف٥ت وبجذ قبس٢ ثش ثبؿذ. ثشاػبع پظؾ ب٢ اؿ پس سجش٢ ؾ، دس ص٥ ٢ و٥ف٥ت تاذ دس عشاح٣ ثب و

آب تاؼتذ پبساتش ب٣٤ سا و ث٥ؾ تش٤ تبث٥شزاس٢ ساثغ ٢ قبداس ثب فىشد٢ ثش فقب٥ت پز٤ش٢ فضب ب٢ ف٣،

(. حك ٣٤1393 دػت ثذ٢ وذ)اؿ پس سجش٢ ؾ، د تغ٥ش تقبالت اختبف٣ ساثظ اختبف٣ داسذ، ؿبػب

ثب تبو٥ذ ثش ا٤ى ودوب، ٥بصب٢ ساـبخت٣ ثؼ٥بس پ٥چ٥ذ تش اص ٥بصب٢ ث٥ط٤ى٣ ف٥ض٤ى٣ داسذ، ث ىبسا پشػت

ب دس پشسؽ ا٥ت عشاح٣ فضب٢ ؿش٢ ثب دس ؾش شفت ساـبػ٣ سؿذ، ٤ظ٣ ب٢ سح٣ ػالت ا٥ت ودو

(. شك٣ لجبد٢ ثب ثش ٥ش٢ 1392، ىبسا) حك پشػت ذخالل٥ت، تم٤ت حغ ىبس٢ پشسؽ ودوب اؿبس وشد

اص تلسات ر٣ ودوب اص فضب اخضا٢ آ ٤ظ٣ ب٢ ح٥ظ صذ٣ سد فالل آب، ث اسائ پبساتشب٢ فضب٣٤، و٥ف٣

ت٥ؼته ث .(1389شات ػبصذ ا٢ دسصذ٣ ؿش٢ خاذ داؿت پشداختذ)شك٣ لجبد٢،ح٥غ٣ ص٤ؼتب غة و اث

ػب ثب ؼبالـب پشداخت ثشاػبع سفتبسب٣٤ و 7-12ثشسػ٣ تبث٥شات ػ خغ ثش سفتبس تقب٣ ودوب ػ٥

ث٥ب ذاسع دػت دذ، ث تك٥ ب٣٤ ثشا٢ ش ودوب دس ع صب حضس دس ذسػ اص خد ثشص ٣

(. ف٣ اػى٣٤ اؿبس داسد استمب٢ و٥ف٥ت فضب٢ خق٣، ٣ تاذ دس ػالت سؿذ لا٢ خؼ٣ ٤Tistak,2012بفت)

ر٣ ، تم٤ت تقبالت اختبف٣ جؼت٣ ش٣ آصؽ سؿذ خالل٥ت دس ش سد ٢ ػ٣ ثش ثبؿذ)ف٣

(.1393اػى٣٤،

ودوب ثب ح٥ظ پ٥شا دس ا٤ پظؾ سد ا٥ت اػت؛ چشا ثشسػ٣ استجبط پیزامون :کودکان با محیظ ارتباط -2-2

و خت عشاح٣ فضب٢ ػبصبس ثب سح٥بت ودن ، آب٣ اص ا٤ت ب٢ ح٥غ٣ آب) چ ثجت چ ف٣(اص ا٥ت ثبال٣٤

٣ خت فشا آسد آػب٤ؾ ودوب، ثشخسداس اػت. ع٣ ػبب٢ زؿت فقب٥ت ب٣٤ دس ص٥ ٢ تخ ث ح٥ظ صذ

ؿى شفت و دش ث پ٥ذا٤ؾ ؾش٤ ب٢ تقذد دس ص٥ ٢ ػبصبس٢ ح٥ظ ثشا٢ حضس فقب٥ت ودوب ؿذ

غبقبت س حبو٣ اص آ اػت و ودوب دسػ٥ پب٥٤ تش، اغت ىب ب سا ثش (.Chawl & Heft, 2002, 202اػت)

ت حضس اتخبة ٣ وذ؛ دس حب٥ى ا٤ ا٥ت ثب سؿذ ودوب، ث ػت ٤ظ٣ ب٢ ؿبخت٣ اػبع لبث٥ت ب٤ـب خ

(. ثش اػبع غبقبت ف٣٥ فش ىبساؾ، ع٣ لبحج ب٣٤ و ش ب٢ پظذ اص Moore,1986ىب ٥ ٥ىذ)

ث٥ـتش ٥ ث بذ دس آدب سا داسذ، ث دػت ودوب ث ادب سػب٥ذذ، تحت فب٤ ىبب٢ خزاة ٤ب ىبب٣٤ و ودوب

(. ف٣٥ فش ىبساؾ ض اسائ ٢ 1391ثذ٢ ب٣٤ اص ىبب٢ سد فالل ٢ ووب دػت ٤بفتذ)ف٣٥ فش ىبسا،

ضب٢ ؿبػ٣ اص سؿب٢ تحم٥ك دس غبقبت ح٥غ٣ ودوب، ث ثشسػ٣ تبث٥ش ف ب٢ ح٥غ٣ ثش سفتبس ودوب دس ف

(. 1392ثبص دتـ ب٢ ؼى٣ پشداختذ)ف٣٥ فش ىبسا،

ذف٣ بفق٣، ثب ث٥ب ا٤ ؼئ و اشص اوثش فضبب٢ صذ٣ ودوب اف اص ذودن فضبب٢ آصؿ٣، دس ا٤ ساػتب

وتش فضب٣٤ ث حبػ فضبب٢ خق٣، تفش٤ح٣ ... ٣ ثش اػبع ٥بص خاػت ثضسؼبال دس م٥بع آب ثد

Page 5: رهش ایاپ یصصخت یملع همانهامpayashahr.ir/dl/3/10.pdf6931 هامریت رهش ایاپ یصصخت یملع همانهام 3 شث شث ظ٥ح بت ثد ٢ب ب

6931تیرماه

ماهنامه علمی تخصصی پایا شهر

5

خلك٥بت ٤ظ٥ب٢ و٣ و٥ف٣، ثب ر٥ت ودن خا٣ داؿت اػت؛ ث ثشسػ٣ تقبالت ودن قبس٢ دس دس ٢

(. لس٢ لش ث ث ا٤ ىت اؿبس داؿتذ و ف ب٢ 1392قبكش پشط ب٢ اخ٥ش پشداختذ)ذف٣ بفق٣ ،

اؿ پس سجش٢ ؾ ثب (.٢1392 تقب ودن ثب فضب٢ ثبص ؿشب ٣ ؿد )لس٢ لش ث ،و٥ف٣ ثبفث استمب

(. 1393پظؾ ب٣٤ ثبثت دذ ف ب٢ فشد٢ تبث٥ش ؼتم٥ ثش تقبالت اختبف٣ داسذ)اؿ پس سجش٢ ؾ،

٣ ٢ اتفبق ٣ افتذ ا٥ت ض تخ تقك ث ث٥بد٢ تش٤ ػ٥ ؿى ٥ش٢ ؿخل٥ت ٤ت شفشد دس دسا ودو

ؼبئ تشث٥ت٣ سؿذ ودوب ثش وؼ٣ پؿ٥ذ ٥ؼت. ؾش٢ ثب ث٥ب ا٤ى دس ح٥ظ خباد ، تقبالت ودوب تب ػ٥ لج اص

ودوب دسحص دثؼتب ث وبجذ خب حذد ٣ ؿد، تبو٥ذ ٣ وذ خبق ٢ اشص ٥بصذ ث شؿ٣ خبف قغف ث

(. وـتىبسا فشذ ث اسائ ٢ عشح٣ ثب اػتفبد اصاىببت خد دسح٥ظ ثشا٢ ا٤دبد ذسػ 1389قبس٢ اػت)ؾش٢،

ا٢ و ث حبػ تؾ٥ ؿشا٤ظ ح٥غ٣ ا٤ذ ا تب٥ وذ اػب٤ؾ وبسثشاؾ ثبؿذ چ٥ داساثد خج اصؿ٣

زا ٤ى٣ اص فا تبث٥شزاس ثش استمب٢ تقب ودن ثب (.1392)وـتىبسا فشذ، تذاصعش٤ك اصؽ ثلش٢ ثبؿذ، پشداخ

اػت ٥بص ث ثشسػ٣ فا تبث٥شزاس دس ا٤ اسایش کالبدی فضب٢ آصؿ٣، پشداخت ث فا لبث ثشسػ٣ دس جحث

ص٥ اصخبت پظذ اػت.

تجـ آ ح٥ظ ب٢ آصؿ٣ مؾ ٣ ثش ر٥ت تذ ػبص٢ آصؽ ثعزاحی فضای آموسشی و دبستان: -2-3

خاـ ثش فذ داسذ. ودن ٥بصذ آ اػت تب ىبب٢ ختف سا تدشث تب٥٤ذ وذ. اصا٤ش ذاسع ٣ ثب٤ؼت ح٥غ٣

ك ٥ احؼبػبت ث ودوب سا تب٥ ٣ وذ؛ ثتاذ ف داؾ سا ٥ض اص عش٤ ذ و فال ثشا٤ى حغ ودىب٢ ثبؿ

ب٢ اسائ ؿذ تػظ ؾش٤ پشداصا ساـبػب فال ثش فا ب٣ چ خباد، غبثك ؾش٤ودوب تم وذ.

قبس٢ ٤ب فضب٢ ف٥ض٤ى٣ ذسػ ث فا فب ثش٢ دس فشآ٤ذ غ٥ش، ق، سؽ تذس٤غ، وتت دسػ٣، ذ٤ش٤ت آصؿ٣

ذسػ، ثب٤ذ ثشا٢ ودوب خزاة دػت داؿت٣ .(1396ذ )ذا٤ت٣ شصثب٣ ىبسا، لشاس شفت اتحل٣٥ سد تخ

ثبؿذ دس ا٤ ىب حغ ا٥ت اساؾ ث ودن تم ؿد. اشص تجذ٤ ذاسع ث ٤ه ىب ػب، صذ، پ٤ب ٥ح

ح٥ظ وبس ـبسوت٣، عشاح٣ فضبب٢ ف٥ض٤ى٣ ٤بد٥ش٢ سا ٤ى٣ اص ثضستش٤ چبؾ ب٢ شث٥ب حؼة ٣ ؿد. تىط٢

تغ٥٥ش داد اذ. ذا٤ت٣ ثب اؿبس ث ا٥ت ح٥ظ ف٥ض٤ى٣ دس ٤بد٥ش٢ ودوب ث٥ب ٣ وذ ا٤دبد تغ٥٥شات دس فضب٢ ف٥ض٤ى٣،

(. 1394خت استمب٢ تقب داؾ آصا اثتىبس خالل٥ت آب ٣ ؿد )ذا٤ت٣،

ثش ٤بد٥ش٢ فقب٥ت ب٢ ودوب دس ح٥ظ ب٢ ختف ، مبالت پظؾ ب٣٤ كست ذابیت محیغی ج دس خلف تبث٥ش

پز٤شفت اػت. ثشاػبع غبقبت لبػ٣ آشا، آصؽ ٤بد٥ش٢ دسا٤ ح٥ظ ب و سد پؼذ دخا ودن ثبؿذ،

ا٤ عشاح٣ ثب٤ذ ثب سح٥بت خلك٥بت ودوب عشاح٣ ثتش ادب ٣ ؿد داسا٢ ساذب ثبالتش٢ اػت. ؿ قبس٢ دس

ؿد دس ٤ه و، قبس ثب٤ذ ث ػ٥ ودو٣ خد ثششدد فضب سا اص د٤ذب ٤ه ودن ث ؾبس ثـ٥ذ. ث ل٣ ثشا٢

(. بغس و دس 1392عشاح٣ ا٤ ىبب قبس ثب٤ذ س٢ صا خد سا ثشد تب فضب سا اص د٤ذ ودن ثج٥ذ)لبػ٣ آشا ،

وتبة عشاحب چ ٣ اذ٤ـذ، ث ا٤ ىت اؿبس ؿذ اػت و دس قبس٢، ب لق٥ت ب٣٤ اػت و اػتفبد وذب

اش ػبوب دس٥ش ـذ، فشآ٤ذ ث٣ چ چشا وبس ٣ »ػبختبب دس فشآ٤ذ عشاح٣ دس٥ش ٥ـذ. چبچ

لـ اص ٤ظ٣ ب٢ عشاح٣ خة، ٥ضا تبو٥ذ٢ اػت و قبس، ثش خاػت ب٢ اػتفبد (. دس ا211: 1392الػ،«)وذ

وذب ثب داسد آب سا دس فشآ٤ذ عشاح٣ داسا٢ مؾ ٣ داذ.

ث ا٤ تشت٥ت دس عشاح٣ فضب ثشا٢ ودوب اس الص اػت قبس، خد سا ثدب٢ ودوب تلس وذ ػق٣ دس پ٥ؾ ٣٤

شآسد خاػت ب٢ احتب٣ آب دس ح٥ظ داؿت ثبؿذ. ثب ا٤ د٤ذب قبس بذ پضؿى٣ اػت و ثب عشاح٣، ٥بصب ث

اس دسحب تد٤ض اػت. ػذس٤ه پشا٤غ ا٤ اك دس عشاح٣ سا ٣ ؿبسد قبس سا دس عشاح٣، بذ پ٥ـ٣٤ ٣

(. غف فغب ض تبو٥ذ ثش تبث٥ش فا ح٥غprice,1976٣بق ث٥فتذ)داذ و دس حب تح٥ چ٥ضب٣٤ اػت و لشاس اػت اتفا٤دبد فضبب٢ شتجظ ثب فقب٥ت داؾ آصا سا، الص ٢ اكالح وبجذ ثش سفتبس ودوب ٤بد٥ش٢ آب دس ح٥ظ آصؿ٣،

Page 6: رهش ایاپ یصصخت یملع همانهامpayashahr.ir/dl/3/10.pdf6931 هامریت رهش ایاپ یصصخت یملع همانهام 3 شث شث ظ٥ح بت ثد ٢ب ب

6931تیرماه

ماهنامه علمی تخصصی پایا شهر

6

ث ا٤ تشت٥ت (.1387فغب، آصؽ پشسؽ دس خت عشاح٣ خض٥٤بت فضبب ثب تخ ث اب٢ سفتبس٢ ودوب ٥ذاذ)غف

جذابیت محیغی٤ى٣ اص فا تبث٥شزاس ثش استمب٢ تقب ودن ثب فضب٢ آصؿ٣، تخ ث فا٣ اػت و ثب٤ذ دس م ٢

ثذا پشداخت ؿد.

ش صب٣ اشص قبس٢ فضبب٢ آصؿ٣ ضؿ سد ثحث دبد دس ثؼ٥بس٢ اص وـسب اػت آچ اشص آب سا ث٥ؾ اص

ثلست پذ٤ذ ا٢ پ٥چ٥ذ دس ٣ آسد، تقذد فا ػبصذ ساثظ بحذد ٥ب آب دسف٥ حب و٥ت آبػت. ثش اػبع

ث 12تب8غبقبت سضب٣ ف٣ اوجش٢ عبش٢ ػشذ ، ثخـ٣ اص ا٤ فا شثط ث ؿشا٤ظ ح٥غ٣ اػت و ث٤ظ دس ػ

ودوب تأث٥شزاس اػت. ا٤ـب ـبسوت ودوب دس فشآ٤ذ ػبخت ػبص سا اص فا تبث٥شزاس ؿذت ثش ٥ضا ٤بد٥ش٢ تفىش

(. فؾت٣ 1393دس عشاح٣ فضبب٢ ا٤ذ ا ودوب ثشسػ٣ ىب ب٢ سد فالل آب ٣ داذ )سضب٣ ف٣ اوجش٢،

ذ اصؽ پشسؽ ٥ذاذ ث ا٤ ىت اؿبس داسذ ل٥ش٢ ا٤دبد فضب٢ شتجظ ثب فقب٥ت داؾ آصا سا، الص ٢ اكالح وبج

(. اوش٣ 1392و پب٤ذاس٢ اختبف٣ ٤ى٣ اص ص٤شؿبخ ب٢ تػق ٢ پب٤ذاس دس ص٥ ٢ قبس٢ اػت)فؾت٣ ل٥ش٢ ،

ش٢، ؿبخت لش ث ث ثشسػ٣ فا تبث٥شزاس ثش عشاح٣ ذسػ، ؾ٥ش قب٢ خالل٥ت، آؿب٣٤ ثب تئس٢ ب٢ خذ٤ذ ٤بد٥

(. ٤ضدا٣ فب ذاسع سا ٤ى٣ اص خاػتب ثشص سفتبسب٢ 1387 خبج ٢ وبسثشا ذسػ ... پشداختذ)اوش٣ لش ث ،

ؿش٢ ٥ذاذ . ٢ ث ٤ى٣ اص تش٤ اثقبد ثشب س٤ض٢ دسػ٣ پب دس ػبصب آصؽ پشسؽ؛ ٤ق٣ قبس٢ ذاسع ثب

(.1393حب فضبب٢ آصؿ٣ ث ا٤ ثقذ پب اب ثش پشداخت)٤ضدا٣ فب،ذف تخ داد عشا

ىت ا٢ و دس پظؾ لبػ٣ ث٥ـتش ثشآ تبو٥ذ ؿذ ،فال ثش اثقبد م٥بع اؼب٣ دس عشاح٣ ذاسع اثتذا٣٤، تخ ث

ح٥ظ آصؿ٣ سد فالل ودوب عشاح٣ داخ٣ ذاسع، ساـبػ٣ سب تبث٥ش آ دس روانشناختی محیظخج ب٢

تخ ث چ٥ذب دوساػ٥ تد٥ضات داخ والع ب اػت. تخ ث ا٥ت سا٣ فال ثش ثش س٢ دس ٤بد٥ش٢، ثبفث

.(1392افضا٤ؾ افتبد ث فغ ودن ؿذ سا ب٢ ا٤دبد اػتشع تـ٤ؾ سا دس آب وبؾ خاذ داد)لبػ٣ آشا ،

ا٣ داؾ آصا، اش ٥٤ ث٥ـتش اص ػالت خؼب٣ آب حبئض ا٥ت اػت الال ث ب اذاص لبث ثذاؿت س

تخ اػت. داؾ آص٢ و اص ا٥ت سا٣ ثشخسداس ثبؿذ لبدس اػت ث خد احتشا زاسد دس ذسػ استجبط خث٣ ثب

زا ٤ى٣ اص فا تبث٥شزاس ثش .(1394ا سا خت ب٤ذ)اػذ٢ ىبسا،ىالػ٣ ب٤ؾ ثشلشاس ػبصد دػت٣ احتشا د٤ش

اػت ٥بص ث ثشسػ٣ فا تبث٥شزاس دس ا٤ ودوب دس ح٥ظامنیت روانی استمب٢ تقب ودن ثب فضب٢ آصؿ٣، تخ ث

ص٥ اصخبت پظذ اػت.

اػب٤ؾ وبجذ٢، خزاث٥ت ح٥غ٣ ا٥ت سا٣ ، چ ادسان ح٥غ٣ثب تخ ث ؼبئ ث٥ب ؿذ ٣ تا دس٤بفت و فا٣

دس ثشلشاس٢ تقب ث٥ ودن فضب٢ آصؿ٣ تبث٥شزاسذ ثشا٢ داؿت فضب٢ آصؿ٣ غة تبػت ثب سح٥بت ودن

.(-1داس ؿبس )ثب٤ذ ث و٥ف٥ت فا تبث٥شزاس دس ا٤ ص٥ پشداخت

(گان) منبع : نگارند -های تاثیزگذار در عزاحی محیظ های یادگیزی مولفه -1نمودار شماره

Page 7: رهش ایاپ یصصخت یملع همانهامpayashahr.ir/dl/3/10.pdf6931 هامریت رهش ایاپ یصصخت یملع همانهام 3 شث شث ظ٥ح بت ثد ٢ب ب

6931تیرماه

ماهنامه علمی تخصصی پایا شهر

7

وؼت ٣ وذ شثط ث ؿشا٤ظ ح٥غ٣ حل تبث٥ش تمبث ٥ب آ فشد و ب٣٤ بست صذ٣ دس فشد ش ٢تدشث

ح٥ظ فضب ثب ستجبطدس ا و اػت فشآ٤ذ٢ ودن ٤بد٥ش٢ اك٣ سؿذ فب فا ث فقب٥ت ح٥ظ پ٥شاؾ اػت.

زاسد. ٣ تبث٥ش ا سفتبس دس ودن تـ٤ك تحش٤ه فشكت ا٤دبد ثب ح٥ظ شدد٣ خت سا ا خبج سؿذ ودن،

ثذ٤ خت فا (.1389آسد)وش٣٤،دـبد, ف ث ودن غة سؿذ ثشا٢ سا وبف٣ حب٤ت ثب٤ذ ح٥ظ س ا٤ اص

.فضب٢ تبػت ثب سح٥بت ودوب سد ثشسػ٣ لشاس ٣ ٥شد ح٥غ٣ تبث٥شزاس ثش عشاح٣

:مبانی نظزی -3

:عوامل محیغی تأثیزگذار در عزاحی -3-1

فىشد ودن ثش سؿذ عج٥قت تدشث١ تأث٥ش ثشسػ٣ ص١٥ دس ثؼ٥بس٢ ب٢پظؾ :عبیعی سبش و باس فضای -3-1-1

دشث ٢ استجبط ثب عج٥قت دس دسا ودو٣ تذا ا٤ ثش اػبع غبقبت فبسف عبش٢ ت .اػت شفت كست ٢ ثذ

تف٥ك فضب٢ ػجض زا(. 1394تدبسة دش ث ثشلشاس٢ پ٥ذ فبعف٣ ٥ب ودن عج٥قت خاذ ؿذ)فبسف عبش٢,

دوب عشاح٣ فضب٢ ثبص دس وبس فضب٢ آصؿ٣ ٣ تاذ ٤ى٣ اص فبوتسب٢ لبث تخ دس عشاح٣ فضب٢ تبػت ثب سح٥بت و

ثبؿذ.

اػتفبد اص س عج٥ق٣ سص دس فضبب٢ آصؿ٣ ثشا٢ فىشد ثتش داؾ آصا اص ا٥ت ٤ظ ا٢ :عبیعی نور -3-1-2

حبخ٥ذ (.1395)ختبسؾ ل٥ـ٣، ثشخسداس اػت. دسزؿت س٥ش٢ والع ب٢ دسع اغت اص عش٤ك پدش ب ثد

ىبسا ث ثشسػ٣ مؾ فا ح٥غ٣ اص خ س سؿب٣٤ ثش ٤بد٥ش٢ ودوب اثتذا٣٤ دس عشاح٣ بػت فضبب٢

س ٣ تاذ ثب س ب خ (.1395آصؿ٣ پشداختذ و دا ثش ا٥ت ا٤ فب دس عشاح٣ اػت)حبخ٥ذ ىبسا،

ب٢ تفبت خد ثبفث تغ٥٥ش چش ٤ه ىب ؿد. ص٤شا دس ش ٤ه اص فل ػب، دس آة ا٢ تفبت ٤ب دس ش صب٣ دس

(. فال ثش ا٤ خد س بػت دس فضبب٢ 1393ع سص، س داسا٢ چش ا٢ خلف ث خد اػت)كفش٢،ف٥ذ٢,

ثجت٣ دس افشاد داؿت حغ فالل ذ٢ آب سا ؼجت ث تحل٥ ٤بد٥ش٢ ثش ٣ ا٥ضد خت پ٥ـشفت آصؿ٣ تبث٥ش

(. ثبثشا٤ ثب٤ذ س تبػت ثب ح٥ظ سد ؾش دس عشاح٣ فضبب٢ 1394صذ٣ اختبف٣ ـبط آب ٣ شدد)پسشدب٣،

آصؿ٣ دس ؾش شفت ؿد.

تحل٥ تفش٤ح، فشاغت، وبس، ح اص اف اؼب ص٤ؼت٣ فضبب٢ دس خبسج ح٥ظ ثب جبط ثلش٢است: آسایش بصزی -3-1-3

ؿد٣ آػب٤ؾ ػالت٣ افضا٤ؾ حفؼ ٥ض سفتبس، ثجد اضغشاة، وبؾ خت ثبصد٣ افضا٤ؾ وبسا٣٤ ثش فال ...

وبجذ٢( فضب٢ -وب٣ ىبساؾ ع٣ پظـ٣ ث ثشسػ٣ عشاح٣ فضب٢ آصؿ٣ ثب استمب٢ و٥ف٥ت )ثلش٢ (.1393)اطد,

Page 8: رهش ایاپ یصصخت یملع همانهامpayashahr.ir/dl/3/10.pdf6931 هامریت رهش ایاپ یصصخت یملع همانهام 3 شث شث ظ٥ح بت ثد ٢ب ب

6931تیرماه

ماهنامه علمی تخصصی پایا شهر

8

استجبط ثلش٢ تبػت ثب سح٥بت ودوب دس ح٥ظ آصؿ٣ ٣ تاذ ثبثشا٤ (.1394آصؿ٣ پشداختذ) وب٣ ىبسا،

دس عشاح٣ سد تخ لشاس ٥شد.

فضبب٢ اقغبف پز٤ش خت سؿذ خالل٥ت دسودوب ٣ ؿد. اشص ثب پ٥ـشفت : د هاانعغاف پذیزی عملكز -3-1-4

ب٢ ا٤دبدؿذ دس ص٥ ا٢ تىط٢ اىب ا٤دبد ف٣ قبس٢ اقغبف پز٤ش و خد سا ثب تغ٥٥شات ا٤دبد ؿذ تغج٥ك دذ،

ؽس بست ٢ فقب٥ت ودوب ٣ تاذ اىباقغبف پز٤ش٢ فضب . (1395ث٥ؾ اص پ٥ؾ فشا ؿذ اػت)خبثش٢ ػغبضاد،

٣ تا ساىبسب٢ تقذد٢ ثشا٢ ا٤دبد اقغبف آصا سا فشا ػبصد. ثشاػبع غبقبت ا٤ضدپب داؾ ش٣ ب٢دستقب

(. 1393خالل٥ت دس فضب اسائ داد)ا٤ضدپب، ا٤دبد دسساػتب٢

ب دس ؿخل٥ت اؼب ب ث خلف س. داسذ اعشاف د٥ب٢ ث ـ٥ذص٤جب٣٤ ثخ ا٥ت ثؼ٥بس٢ دس بس : رنگ -3-1-5

(. خ٥ صاد الذ٣ 1394ب٢ ٥دب٣ ٣ ؿذ )اوجشصاد،ػدبدصاد, ودوب تبث٥ش ثؼضا٣٤ داؿت ثبفث ا٤دبد تدشث

سح٥ سفتبس وبسثشا فضب ض٥بثخؾ س سا ث فا فلش٢ تفى٥ه بپز٤ش اص عج٥قت قبس٢ داؼتذ و تبث٥ش٢ فشاا ثش

(. ض٥ب ثخؾ ثشا٣ پس ث ثشسػ٣ تبث٥شات س ح٥ظ پ٥شا دس فضب٢ 1392)خ٥ صاد الذ٣ ض٥بثخؾ ، داسد

(. 1393)ض٥بثخؾ ثشا٣ پس، آصؿ٣ خلف ودن ثش ػغح ادسان ح٥غ٣، ا٤دبد ودىب٢ ثشص خالل٥ت پشداختذ

٢ اك ساـبػ٣ ح٥ظ دس عشاح٣ داخ٣ ح٥ظ پ٥شا ودن، ثب تخ ث س، فش فضب ث ثضاد ث ضشست ثىبس٥ش

(. ثب ث غبت ث٥ب ؿذ دس ص٥ تأث٥شات س ثش سذ 1392)ثضاد، فا فب ثش دس ثجد سفتبس ودن اؿبس داسد

ب فش داؾ ضبب٢ آصؿ٣ و فال٤ك، شا٤ؾ٤بد٥ش٢ ودوب ضشس٢ اػت عشاحب ذاسع دس اتخبة س ثشا٢ ف

آصا سا سد ثشسػ٣ دل٥ك لشاس داد تب ثتا اص آ دس خت سؿذ ؿىفب٣٤ اػتقذادب٢ داؾ آصا اػتفبد وذ اص

فىشد فضبب٢ آصؿ٣ پشسؿ٣ ثش س٢ غث٣ سا ث دػت آسذ.

فزم : -3-1-6

فضب داؼت؛ چشا و آچ سا قبسا دس فضب ٣ خاذ ث٥ب وذ سا ثب تخ ث ؿى فش ـخق ٣ فش سا ٣ تا صثب

صثب ٤ب اػغ٣ ثشا٢ ٣ تا ث ٥ د٥ ؿى ٤ب كست داسا٢ ا٥ت ٤ظ ا٢ دس آفش٤ؾ فضب اػت. دس الـ فش سا .وذ

سفب٤ت تبػجبت، . اس٢ وبسآذ دس اخت٥بس عشاحب قبسا لشاس ٣ ٥شداتمب ف فضب ث اؼب ث٥ب د و ث فا اثض

فضبب٢ پش خب٣، تشو٥ت ثذ٢ بػت، ؿبػ٣ فش عشاح٣ فش ب٢ وبسا ثش اػبع اتخبة كح٥ح تغ٥شب خضء

اص تبث٥شات .(1392، سا ىب ػدبد٢ ساد د)اسد٢ ؼتذ و ٣ ثب٤ؼت سد تخ قبسا دس ب عشاح٣ لشاس ٥ش

ساـبخت٣ فش ثش سح٥بت ودوب ٣ تا چـ پؿ٥ذ. حد٢ ثب دػت ثذ٢ فش ثش اػبع ثشا٥خت ؿ احؼبػ٣

و دس ودوب ثخد ٣ آسذ، تاؼت ث٥ فضب٢ سد اػتفبد ٢ ودوب فش دخاـب ساثغ ا٤دبد

(82: 1391وذ)حد٢،

تاذ لبث٥ت كذا٢ تذ غ٥ش لبث پ٥ؾ ث٣٥ ٣ ػش ثب٢ كت٣ آد٣ ذاسعدس : یش شنیداریآسا -3-1-7

ثبثشا٤ تب (.Earthman, 2002دچبس اختال وذ )، و ؿشط الص ثشا٢ ٤بد٥ش٢ ؤثش اػت سا دسػت ؿ٥ذ ف٥ذ

ب٣٤ و ٥بص ث تشوض دلت ث٥ـتش٢ داسد تخ والع حذ اىب دس عشاح٣ فضبب ثب٤ذ دس تفى٥ه فضبب٢ پش ػش كذا

چ٥ فا٣ ث ؿى اتبق، ػب٤ اتبق، ضق٥ت جـ كذا، صب ثشـت كذا ٣ تاذ ثش لبث٥ت ؿا٣٤ افشاد ؿد.

(.14ف. 1375تأث٥ش ثزاسذ. ا٤ فا دس صب ػبخت فضب٢ آصؿ٣ ثب٤ذ سد تخ لشاس ٥شذ )لبض٣ صاد,

تغ٥٥ش دس جب آصؿ٣ خد دسفضب، ٣ تاذ ٤ى٣ اص تب٤ح تغ٥٥ش دس س٤ىشد آصؿ٣ : تسهیالت و مبلمان -3-1-8

ثبؿذ. زا ٥تا جب والع سا ث ا٢ عشاح٣ وشد و ث خب٤ض٣٤ س٤ىشد داؾ آصحس ث خب٢ ق حس دش

خ ث ىبت٣ و دس تؼ٥الت جب والع دس عشاح٣ اضا٣ اػت چ٥ذب ت. ( 1394)ؿبدش٢ فالح، ؿد

تحشن ح٥غ٣ ػشؿبس اص ـبط آ دوساػ٥ تد٥ضات داخ والع ب اص خ اسد٢ اػت و ٣ تا ثب تى٥ ثش

Page 9: رهش ایاپ یصصخت یملع همانهامpayashahr.ir/dl/3/10.pdf6931 هامریت رهش ایاپ یصصخت یملع همانهام 3 شث شث ظ٥ح بت ثد ٢ب ب

6931تیرماه

ماهنامه علمی تخصصی پایا شهر

9

٤ ؿذ اص ا٤ وبس زت ٣ ػشصذ٣ سا ث ودوب فشض داؿت. دس ا٤ كست آصؽ تحم٥ك پظؾ دس ودوب بد

.(1392)لبػ٣ آشا،اػتثشذ. ح٥ظ ثتش بػت ثخد٢ خد ثبفث ح ٣٥ اص ـىالت ودوب

ث سا ودن ثتاذ و اػت ودن ؤثش ثش ب٣ د٤ش، ح٥غ٣ فب ش ؾ٥ش قبس٢ فضب٢ :فضای باسی -3-1-9

ثشا٢ ح٥ظ وشد غ٣ قب٢ ث ٤بد٥ش٢ فضب٢ دس ٢ ا٥ض٢ ثبص ث سػ٥ذ .ذو خبق تشغ٥ت فقب استجبع٣ ثشلشاس٢

قب٢ ث تأث٥شزاس ٤بد٥ش٢ ح٥ظ خك .ثبذ فقب ثبل٣ ٤بد٥ش٢ فشآ٤ذ ع٣ ودن تب اػت ثبص٢ ث ٥ اص حب٤ت

خاذ تأث٥شزاس ب٣ ٤بد٥ش٢ ثبؿذ، ح٥ظ ٤بد٥ش٢ اثضاس ثبص٢ و ب٣ اػت ٤بد٥ش٢ اثضاس ث وشد ح٥ظ تجذ٤

1392)شد٣،اثشا٣٥, ثبص٢ ثبؿذ اػجبة ث تقك فش حد، ؿى، ثبفت، س، سح، دس ب٢ فت اسصؽ اخذ و ثد

ثشا٣ اوجش٢ ثب سد تخ لشاس داد فا ثش ثش سؿذ ر٣ اختبف٣ ودوب، ث غبق ٢ ساـبػ٣ .(116ف.

تبث٥ش آ ثش ؿى ٥ش٢ ؿخل٥ت اختبف٣ آب چ٥ لبث٥ت ب٢ ح٥ظ لؿ دس ا٤دبد فشكت ب٢ بػت ثبص٢

ب ب٢ثبص٢ دس ودن فقب ؿشوت حشوت٣ سؿذ (.1393) ثشا٣ اوجش٢، ثشا٢ ػشش٣ ودوب پشداختذ

(. ثبص٢ 1387دذ )ػ د٤شا, ٣ تـى٥ سا ا ؿبخت٣ حشوت٣ _ سا٣ اختبف٣، _ فبعف٣ سؿذ اػبع حشوت٣

وذ، فشا ٥٥شد، مبؿ٣ ثبص٢ حشف ودوب اػت، چبى ودن اص عش٤ك ثبص٢ سؿذ ٣ .ودوب بذ وبس ثضسؼبال اػت

مبعـ ٥و ثشا٢ ػشش٣ ؿبد ب٢فقب٤ت اص اػتفبد اػت قتمذ ب٤ (. 1385)صبضاد, ؿدوذ ب٤تب ثضسي ٣٣

خفش٢ اىبسبپز٤شاػت. ثؼ٥بس تحل٥ ؿشؿ دسػ٥ ودوب ثبص٢ (. مؾHyvnen, 2008اػت ) دثؼتب ثؼ٥بس

آصؿ٣ اس تشو٥ت اػت و سػب٥ذ ادب ث اسپب دسو٥ؼ٥ ثضس٣ دسم٥بع سا پشط پ٥ب٤ـ٣ ٥الد٢ 2116 دسػب

ثشا٢ ا٢فا ػ٥ ث ثذ٣ ب٢لت٣ و فقب٥ت . (Jeffry, 2006 p. 399) اػت ؿذ خالل٥ت افضا٤ؾ ػجت ثبص٢

پ٥ذا ٣ وذ افضا٤ؾ ثؼ٥بس ٥ضا ث شفت ث ٤بد فالل ، اسد اغت دس سذ٣ وبس ث آصؿب٣ ب٢ضؿ آصؽ

(.1387)ػ د٤شا,

٣ والع ب٢ دسػ٣ خت فشا آسد ؿشا٤ظ پظـشا ص٤بد٢ ث چ٣ عشاح: آسایش حزارتی -3-1-11

(. فذ تش٤ فقب٥ت ب٣٤ و Hygge & Knez , 2001ح٥غ٣ بػت )ث فا ثب دب٢ والع دسع( پشداخت اذ )

ودوب ادب ٣ دذ، فقب٥ت ب٢ ثذ٣، وبس ثلش٢، تخ ٤بد٥ش٢ اػت. ثبثش ا٤ دس چ٥ ؿشا٤ظ ح٥غ٣ اص ؾش

٤ذ ؿشا٤غ٣ سا فشا ػبخت و ا٤ فقب٥ت ب ث ثتش٤ خ ى ادب ؿد. اش ؿشا٤ظ ح٥غ٣ بػت جبؿذ، حشاست٣ ثب

ودوب ح٥ظ سا ث عس ؼتم٥ ثذ تخ ث ثشب ب احت٥بخبت ٤ه فقب٥ت اص لج تق٥٥ ؿذ، ث٥ ٣ وذ.

(29ف. 1387)حم٥م٣,

: گیزی نتیجهبحث و _4

شس٢ ثش پظؾ ب٢ بق ٢ پظؾ ب٢ شتجظ ادب ؿذ دس ع٣ ػبب٢ اخ٥ش روش ب٣٤ اص آ تحت فا ثب غ

٣ تا دس٤بفت و تخ ث سفتبس تقب٣ ودوب دس ساـبػ٣ ح٥غ٣ ثىبس٥ش٢ اب٢ وبساذ دس ص٥ ادب ؿذ

ادب ؿذ ـب ٣ ص٤بد٢ دس ا٤ ص٥ دسحب ادب اػت. پظؾ ب٢ غبقبتقبس٢، ؼئ ٢ خذ٤ذ٢ اػت و اشص

ذ اشص آب٣ ؼتشد ا٢ اص ٥بصب٢ ؿبخت٣، اب٢ سفتبس٢ فشآ٤ذب٢ سؿذ٢ خؼ٣ سا٣ ودوب حبك د

ب٣ چ خباد، ق، سؽ ب٢ اسائ ؿذ تػظ ؾش٤ پشداصا ساـبػب فال ثش فا ؿذ اػت. غبثك ؾش٤

قبس٢ ٤ب فضب٢ ف٥ض٤ى٣ ذسػ ث فا فب ثش٢ دس فشآ٤ذ تحل٣٥ غ٥ش، تذس٤غ، وتت دسػ٣، ذ٤ش٤ت آصؿ٣

اشص فضب٢ وبجذ٢ ذاسع سا دس خت ا٤دبد ث ا٢ و (. 1396ذ )ذا٤ت٣ شصثب٣ ىبسا، سد تخ لشاس شفت ا

ثقا فب٣ صذ پ٤ب دس و٥ف٥ت فقب٥ت ب٢ آصؿ٣ تشث٥ت٣ داؾ استمب٢ فشا٤ذ ٤بد٥ش٢ داؾ آصا، ذسػ ػب

اك فبكش تـى٥ دذ آ ؾ٥ش، تبػجبت اخضاء، م٥بع، چ٣ قبس٢ ذاسع زا ثش ا٤ ثبسذ و داذ.آصا ٣

داؾ آصا ثبل٣ زاسذ. سفتبس ٣ تاذ اثشات لبث تخ٣ ثش ... فضب٢ ثبص حع ،ؿ ػبصبذ٣ فضب، س، س، كذا

Page 10: رهش ایاپ یصصخت یملع همانهامpayashahr.ir/dl/3/10.pdf6931 هامریت رهش ایاپ یصصخت یملع همانهام 3 شث شث ظ٥ح بت ثد ٢ب ب

6931تیرماه

ماهنامه علمی تخصصی پایا شهر

11

٣ ٥شد ـأت اص آ چ٥ض٢ ، ث عس لغـ٣ پؼذدسا و آچ ؿخل٥ت آد٣ تأثش اص فضب٣٤ اػت و دس آ پشسؽ ٤بفت

اص ا٤ش، تخ ث . اػت دو٣ خا٣ آخت٣ داذ ب٣ اػت و دس وسا و دس زؿت اؽ ـبذ د آچ

ث٥ؾ تش٤ ػبفبت سص خد سا دس آ ػپش٢ ٣ وذ تقب ا ثب خبق دس آ ح٥ظ ؿى ٣ ٥شد، داؾ آصىب٣ و

ب )پؼش ٤ زا عشاح٣ ح٥ظ آصؿ٣ ثب تخ ث ٥بصب٢ داؾ آصا اص حبػ خؼ٣ (.1392، پسثبلش ) حبئض ا٥ت اػت

دختش( ػ٣ ٣ تاذ تبث٥ش ثؼضا٣٤ دس ٤بد٥ش٢ ودوب داؿت ؿبد٢ ػشصذ٣ سا دس ح٥ظ ذسػ ثشا٢ آب ث اسغب

ذسػ ا٢ ببػت، خـه ث٣ سح، وؼبت افؼشد٣ سا ثشا٢ داؾ آصا ث شا داؿت ثش ،سد. اص عشف٣ د٤شآ

ؿ٥ ٢ ثشلشاس٢ استجبط ث٥ ودن ثب فضب٢ آصؿ٣ ذسػ تأث٥ش ف٣ خاذ داؿت.٥ضا ٤بد٥ش٢ حضس فقب آب دس

. ثش اػبع غبقبت ـب دذ ٢ ا٤ اػت و ودن اص ٤ظ٣ ب٢ وبجذ٢ غ٥شوبجذ٢ ح٥ظ آصؿ٣ تبث٥ش ٣ پز٤شد

ػب٤ؾ وبجذ٢، ا٥ت سا٣، خزاث٥ت آ دس فضبب٢ آصؿ٣ ؿب ودوب ح٥غ٣ تتقبال ثشفبوتسب٢ تبث٥شزاس ادب ؿذ

ثب تخ ث حذد٤ت ب٢ پظؾ حبضش، پ٥ـبدات٣ ثشا٢ ادب پظؾ ب٢ . دس پب٤بؼتذ ح٥غ٣ ادسان ح٥غ٣

اسائ ٣ 1خذ ؿبس ٢ دس لبت ثشا٢ عشاحب ح٥ظ ب٢ ٤بد٥ش٢ تأث٥شزاس دس عشاح٣ ف ب٥٢ؼت٣ اص آ٤ذ

: دؿ

محدودیت های پژوهش حاضز : -4-1

فذ ثشسػ٣ تقذاد ث٥ـتش٢ اص ذاسع دس ػغح ؿش ػبس٢ ب٢ آبس٢ ث٥ـتش، ثذ٥ حذد٤ت دس صب اسائ ٢ پب٤ب ب _

اص خبت ودوبـب فذ ىبس٢ اذ٤ ودوب ؼئ٥ ذاسع دس لبحج پش وشد پشػـب

بت٣ فبسػ٣ وتبثخب ا٢ دس ص٥ ٢ قشف٣ ذاسع داخ٣ فك عشاح٣ ؿذ دس ػبب٢ اخ٥ش حذد ثد بثـ اعالف _

پیشنهاداتی بزای پژوهش های آینده : -4-2

ادب پ٥ـبد ٣ ؿد پظؾ ب٢ ـبث ثب افضا٤ؾ تقذاد ثبص ٢ ىب٣ دس ؾش شفت غث٥ت فضب ثشا٢ ودوب پؼش _

آب٥ض داد ب تب٤ح پظؾ ثلست مب٤ؼ ا٢ غشح ؿد.٥شد

ادب پظؾ ب٣٤ ثب حس٤ت مب٤ؼ ٢ ػغح تبث٥ش ؿبخل ب٢ ح٥غ٣ ثش احؼبع تقك ودوب ث فضب٢ آصؿ٣ _

ػب٤ش صؿ٣ دس عشاح٣ ب٢ فك فضبب٢ آثىبس٥ش٢ ؿبخل ب٢ ساـبػ٣ ح٥غ٣ دس ادب غبقبت ؼتشد دس ص٥ ٢ _

٢ ثىبس شفت ؿذ تػظ آبثب تشوض ثش اثشداس٢ ث٣ ػبص٢ ساىبسبوـسب

ادب پظؾ ب٢ ـبث دس خلف تبث٥ش فا ح٥غ٣ ثش سفتبس تقب٣ ودوب دس فضبب٢ غ٥شآصؿ٣ _

نگارندگان(منبع: ی )شاخصه های تأثیز گذار در عزاحی مدارس ابتدای. 1جدول

م ی

هاظ

حیی م

احعز

در ز

وثی م

هاه

ولف

ییز

دگیا

آػب٤ؾ وبجذ٢ توضیحات عوامل محیغی تأثیزگذار در عزاحی

ق٣

٣اح

عشدس

ذ ؿ

بد٢ ٤

بس

وت فب

ث

خت

ذ ا

٣ ت

شاخت

د٣

ذا٤اثت

٢

سػذ

٢ ٢

ضبب ف

ثوب

د و

قب

٢ تتمب

است

خجب

ت ٤

تمدس

د

شاا ف

٣ سصؿ

آ

وك

تقع

ؼباح

اس ز

٥شتبث

ىب

ث

وبد

ذ. بؿ

ث ػشصذ٣

تبػت

دػتشػ٣

ؾبست اخت٥بس ادسان ح٥غ٣

آػب٤ؾ ؿ٥ذاس٢

آػب٤ؾ ثلش٢

آػب٤ؾ حشاست٣

جب تؼ٥الت ا٥ت سا٣

Page 11: رهش ایاپ یصصخت یملع همانهامpayashahr.ir/dl/3/10.pdf6931 هامریت رهش ایاپ یصصخت یملع همانهام 3 شث شث ظ٥ح بت ثد ٢ب ب

6931تیرماه

ماهنامه علمی تخصصی پایا شهر

11

س عج٥ق٣

س

فش

اقغبف پز٤ش٢ فىشد خزاث٥ت ح٥غ٣

فضب٢ الص ثشا٢ فقب٥ت ب٢ ش٢

فضب٢ ػجض

فضب٢ ثبص٢

: زاجعم 11-6ودوب دس تخ بسػب٣٤ /فقب٣ث٥ؾ اختال ب٢ـب ثب قبس٢ وبجذ٢ ح٥ظ ث٥ ساثغ١ ، ٥ال اطد فش ،اطد فش ؿ٥ش٤ .1

1393، 6ؿبس ،فلب غبقبت قبس٢ ا٤شا :تشا ،ػب

سپشداص٢ ا٤دبد ا٥ت سا٣ دس ح٥ظ ب٢ ٤بد٥ش٢، وفشاغ ٣ ذػ٣ قبس٢، فشا تػق ىبسا، الد ،اػذ٢ .2

1394، وبجذ٢، وذؿت

ا٥ ،اك فشآ٤ذ قبس٢ فضبب فىشدب٢ آصؿ٣ ودوب دس ساػتب٢ ذ خالل٥ت ،حؼ ػدبدصاد ، فزسا اوجشصاد .3

٣ افك ب٢ ٤ دس تاذػبص٢ تػق پب٤ذاس قبس٢، فشا، شدؿش٢، اشط٢ ح٥ظ ص٤ؼت ؿش٢ ب٤ؾ

1393،سػتب٣٤

ػ٥ ب٤ؾ ،(شؽ ث حتا٢ ضؿ ثب)سذ آصؽ خالق دس عشاح٣ قبس٢ ذسػ ، لش ث ٥ ،اوش٣ غالشضب .4

1387، ٤غ شب٢ ص٤جبپشد ،داـب تشا :آصؽ قبس٢، تشا

ا٥ وفشاغ ٣ ، ثشسػ٣ مؾ وبجذ دس ثبال ثشد تقبالت اختبف٣ ودوب ث٣ ػشپشػت ،سجش٢ ؾ وب ، اؿ پس آتب .5

1393، اد قبس٢ ا٤شا ،ػؼ ا٤شا٥ب :تشا ،ؿشػبص٢، ذ٤ش٤ت ؿش٢ تػق ٢ پب٤ذاس

ؾس ث ساىبسب٣٤ اسا٤ آصؿ٣ ب٢ فضب و٥ف٣ ػغح استمب ذف ثب خاللب ٤بد٥ش٢ ب٢ ٥ظح ىبسا، كبحج ، ا٤ضدپب .6

1393، وفشاغ ذػ٣ فشا قبس٢ ذ٤ش٤ت پب٤ذاس ؿش٢ ،آصؿ٣ ب٢ آصا دسح٥ظ داؾ وبسا٣٤ افضا٤ؾ

1389، 9ؿبس ، ؾشب ب ،ح٥ظ دس ف ساـبخت٣ ح٥ظ مؾ ؼج٥ت ب٢ ادسان ،بكش ،ثشات٣ .7

اب٢ بػت عشاح٣ ح٥ظ، دس ساػتب٢ پبػخ٣٤ ث ٥بصب٢ تؿ ودوب ا٤دبد ثؼتش٢ ، احؼب اوجش٢ ، ثخت٥بس ثشا٣ .8

:شب ،ا٥ وفشاغ ػشاػش٢ تػق حس٢ ذػ٣ فشا، قبس٢، ثشق ىب٥ه ا٤شا ،بػت ثشا٢ ثبص٢ ػشش٣ آب

1393 ،ذػ٣ فشا ثب٢ تذث٥ش ثب ىبس٢ داـب ؼتبؿشوت

،ػ٥ ب٤ؾ ٣ قبس٢ داخ٣ دوساػ٥ ،عشاح٣ قبس٢ داخ٣ خب ودن ثش جب٢ ساـبػ٣ ح٥ظ ، ؿضاد ،ثضاد .9

1392،ػؼ آصؽ فب٣ داؾ پظب :اكفب

ذاسع تػغ : ٢ سد) ٣آصؿ ٢آصا دس فضبب داؾ ٢تذ٤بء سضبثش دس استم ٢ؿبخت فا وبجذپسثبلش، ػ٥ ، .11

1392داـب تشث٥ت دث٥ش ؿ٥ذ سخبئ٣، :تشا، پب٤ب ب وبسؿبػ٣ اسؿذ، (ؿش تشا

٥ت٣ آػ٥ت ، تأث٥ش س س دس فضبب٢ آصؿ٣، ا٥ ب٤ؾ ف٣ پظـ٣ ساـبػ٣،ف تشث ىبسا غال ،پسشدب٣ .11

1394، ؿبػ٣ خبق

Page 12: رهش ایاپ یصصخت یملع همانهامpayashahr.ir/dl/3/10.pdf6931 هامریت رهش ایاپ یصصخت یملع همانهام 3 شث شث ظ٥ح بت ثد ٢ب ب

6931تیرماه

ماهنامه علمی تخصصی پایا شهر

12

مؾ عشاح٣ بػت فضبب٢ آصؿ٣ تأث٥ش س سؿب٣٤ ثش ٥ضا ٤بد٥ش٢ ودوب، سد٢ ىبسا، ؿىف، حبخ٥ذ .12

بثبفت وؼشػ٥ آ : تشا ،د٥ ب٤ؾ ث٥ ا٣ قبس٢، فشا ؿشػبص٢ دس آغبص ضاس ػ ، ذسػ اثتذا٣٤ ؿش ثشخشد

1395، ؿش اد قبس٢ ؿشػبص٢ اػتب اجشص

ا٥ ،عشاح٣ فضبب٢ ؿش٢ تبثش اص تقب ودن ثب ح٥ظ ثب تبو٥ذ ثش ا٤دبد خالل٥ت دس ودوب ىبسا، فشص٤ ،حك پشػت .13

1392، اد اسص٤بثب ح٥ظ ص٤ؼت تب ،٢ ح٥ظ ص٤ؼت پب٤ذاسب٤ؾ ٣ قبس٢، شت، ؿشػبص

1373 ، 54ؿبس ،دالت تخلل٣ س ،اص اػغس تب الق٥ت ،ػ٥بؽ ،حم٥م٣ .14

ثشسػ٣ مؾ س دس داؾ آصا ذاسع تشا، سد٢ ذسػ سا ؿب٤ؼتب ، ذا ،ض٥بثخؾ ،خ٥ صاد الذ٣ س٥ب .15

1392ػؼ آصؽ فب٣ داؾ پظب :اكفب ،ػ٥ ب٤ؾ ٣ قبس٢ داخ٣ دوساػ٥ ،مغـ ساب٣٤

شا ، ، تبث٥ش ح٥ظ اقغبف پز٤ش دس ٤بد٥ش٢ سؿذ خالل٥ت ودوب، وفشاغ ث٥ ا٣ ف حؼ٥ ػغب صاد ،٤بػ خبثش٢ .16

1395، داـب اػتبج: قبس٢ ؾش ؿش٢، تشو٥

وفشاغ ٣ قبس٢ ،ا٥ت ـبسوت ودوب دس عشاح٣ فضبب٢ آصؿ٣ ،فبئض عبش٢ ػشذ ،ثش٤ب ف٣ اوجش٢سضب٣ .17

1393، ػؼ ث٥ ا٣ غبقبت قبس٢ ؿشػبص٢ شاص ؿش :ـذ ،ؾش ؿش٢ پب٤ذاس

داـب ، اسؿذ وبسؿبػ٣ سػب( ودن ش ٢ب آفش٤ؾ شوض) وچه ب٣٤ چـ ث٥ىشا دس س٤ب اص عشاح٣ ، صض ،صاد صب .18

1385، ٤ضد

ا٥ ب٤ؾ ٣ : ذا ،ثشسػ٣ تبث٥ش فش فىشد ػبص دس قبس٢ ث٥بسػتب ودوب ىبسا، ش٤ ،ػدبد٢ ساد .19

1392 ،قبس٢، شت، ؿشػبص٢ ح٥ظ ص٤ؼت پب٤ذاس

ب٢ آس٢ فلب١ ،پ٥ؾ دثؼتب٣ پؼشا ر٣ ب٢ تاب٣٤ سؿذ ثش ثبص٢ ثذ٣ تأث٥شفقب٥تب٢ ىبسا، افؼب ،ػ .21

1387، فت ػب ، 26 ؿبس٠ ،آصؿ٣

: چبع، عشاح٣ ا٤ؼتب تقب٣ والػ٣ داؾ آصا پب٤ پد ؿـ دس ذاسع ؿذ، ش٤ فالح ، ٥فش ؿبدش٢ .21

1394ػ٥ ب٤ؾ ٣ ذسػ فشدا،

،ػغح ؽ خالل٥ت ٤بد٥ش٢ ودوب دسذودن ثشسػ٣ تبث٥ش س ثذ والع ثشسفتبس ،ثشا٣ پس ا٥ذسضب ، ذاض٥بثخؾ .22

1393 ،داـىذ ؿ٥ذ فتح ،دث٥شخب دائ٣ ب٤ؾ ،٥ظ ص٤ؼت ؿش٢د٥ ب٤ؾ ٣ قبس٢؛ فشا ح :ذا

ث٥ وش د٥ مبالت دف ،ثب٤ف٥٥ه عشاح٣ س٤ىشد ثب عج٥قت ودن تقب٣ ح٥ظ ب٢ ،خقفش عبش٢ ، فبسف صشا .23

1394، ؿشػبص٢ قبس٢ دس خذ٤ذ افمب٢ ا٣

بس٢ پب٤ذاس تػق ب٤ؾ ٣ ق ، پب٤ذاس٢ اختبف٣ فضب٢ آصؿ٣ساثغ ٥ب، ٢حذبد ل٥ش٢ ،ح٥ذسضب فؾت٣ .24

1392،ؿشوت ػبص و٤ش :ثوب ،ؿش٢

9،1391ؿبس ، ؿبػ٣ سؽ ب٢ تحم٥ك دس غبقبت ح٥غ٣ ودوب، فلب داـب ش ىبسا، ف٥شضب ،٣ فشف٥ .25

سد پظـ٣ ػ ٢ فضب٢ ثبص )استمب٢ تقب ودن ثب ىب دس فضب٢ ثبص دتـ ب٢ ؼى٣ ىبسا، ف٥شضب ،ف٣٥ فش .26

1392، 69-82ف ،18دس ،2ؿبس ، قبس٢ ؿشػبص٢ ،ب٢ ص٤جبـش٤ ش، (ؼى٣ دس ؿش تجش٤ض

1375، اتـبسات ػبصب ػبص٢ ذاس٢: تشا ،اك ق٥بس عشاح٣ آصؿ٣، ثشا ،لبض٣ صاد .27

ؼ ػ ،اكفب ، ب٤ؾ ٣ قبس٢ داخ٣ دوساػ٥ػ٥ ، قبس٢ داخ٣ دس ذاسع اثتذا٣٤ ،ف٥ ،لبػ٣ آشا .28

1392، آصؽ فب٣ داؾ پظب

د٥ وش ث٥ : تجش٤ض ،ثشسػ٣ تبث٥ش فضبب٢ آصؿ٣ دس عشاح٣ فضب٢ ثبص ثشا٢ ودوب ،سحب٣ للج حذ ،ش٤ لبئذ٢ .29

1393 ،قبس٢ تػق ؿش٢ ،ا٣ ػبص

1392، قبس٢ داخ٣ دوساػ٥، اكفبف٥، قبس٢ داخ٣ دس ذاسع اثتذا٣٤، ػ٥ ب٤ؾ ٣ ،لبػ٣ آشا .31

، س٢ آصؿ٣ بو٥ذ ثش و٥ف٥ت ثشعشاح٣ فضب٢ آصؿ٣ دثؼتب ؿؾ پب٤ ثب ت ، ؿدبف٣ ػ٥ذف٥شضب ،لبػ٣ آشا ف٥ .31

1393 ،ذ٤ش٤ت ؿش٢ تػق پب٤ذاس، ػبص٢ا٥ وفشاغ ٣ ؿش: تشا

1392، قبس٢ پب٤ذاس تػق ؿش٢ب٤ؾ ٣ ، ثوب: شاح٣ ذسػ ػجضاك ع ،ظب فشذ ،وـتىبسا پش٢ بص .32

فضبب٢ آصؿ٣، ( وبجذ٢-ثلش٢)، ثشسػ٣ عشاح٣ داـىذ ش قبس٢ دس ثدسد ثب استمبء و٥ف٥ت ىبسا ػحش، وب٣ .33

1394شػبص٢، وفشاغ ث٥ ا٣ دػتبسدب٢ ٤ پظـ٣ دس ذػ٣ فشا، قبس٢ ؿ: تشا

Page 13: رهش ایاپ یصصخت یملع همانهامpayashahr.ir/dl/3/10.pdf6931 هامریت رهش ایاپ یصصخت یملع همانهام 3 شث شث ظ٥ح بت ثد ٢ب ب

6931تیرماه

ماهنامه علمی تخصصی پایا شهر

13

شوض چبح اتـبسات داـب ؿ٥ذ :تشا ،تشخ ٢ دوتش ح٥ذ ق٣٥ ،عشاحب چ ٣ اذ٤ـذ ،ثشا٤ب ،الػ .34

1392،ثـت٣

ؿبس ،فلب ذ٤ش٤ت ؿش٢ ،دس ؿش( اثتذا٣٤)تبث٥ش فا ح٥غ٣ ثش ٤بد٥ش٢ سفتبس دس ح٥ظ ب٢ آصؿ٣، آ٤بص ،غف فغب .35

1387 ،73-91ف ،21

1386،اتـبسات داـب تشا ،تشخ ٢ ف٥شضب ف٣٥ فش ،آفش٤ؾ ؾش٤ ٢ قبس٢ ،خ٣ ، .36

٥1374چ ، و٤ ، ػ٥ب٢ ؿش ، تشخ چش ض٣٤ ، اتـبسات داـب تشا ، .37

د٥ :تشا ،تفبد اص آتش٤ثش ٥ش٢ ث٥ـتش اص س عج٥ق٣ دس عشاح٣ فضبب٢ آصؿ٣ ثب اػ، حذ ، لش٤ـ٣، ػبغش ختبسؾ .38

وؼشػ٥ آبثبفت ؿش اد قبس٢ ؿشػبص٢ اػتب ،ب٤ؾ ث٥ ا٣ قبس٢، فشا ؿشػبص٢ دس آغبص ضاس ػ

1395، اجشص

غم ا٢ ب٤ؾ : جذوبع ، ضشست تخ ث ودوب دس ثشب س٤ض٢ دتـ ب٢ ص٤ؼت٣، ... اػذا لجبد٢، ف٥ؼ شك٣ .39

1389، خب ا٤شا٣

1381،ثـت٣ ؿ٥ذ داـب ـبساتات :تشا ،ح٥ظ ساـبػ٣ ؿشبص، ،شتض٢ .41

قبس٢ ف٣ اد پظـ٣ -ف٣ ـش٤ ، ٤بد٥ش٢ ب٢ ح٥ظ عشاح٣ ساجشد ،ا٥ض٢ ثبص٢ ، اثشا٣٥ ػ٥ب ،وش٤ شد٣ .41

1392، ا٤شا ؿشػبص٢

دس ،6ؿبس ،لب غبقبت ؿش ا٤شا اػال٣ف ،س تقب ثب ودوبو٥ف٥ت فضب٢ ثبص ؿش٢ د، ٥ ث٥ لش ،ا٥ش لس٢ .42

1393، د

1389، غم ا٢ خب ا٤شا٣ب٤ؾ ، جذ وبع: ثشات ح٥ظ ف٥ض٤ى٣ خب ثش ودوبثشسػ٣ ا ،شض٥ ،ؾش٢ .43

قبس٢ ف٣ اد پظـ٣ -ف٣ ـش٤ ، قبس٢ آصؽ دس ح٥ظ ؿبػ٣ سا ـذ حم ، فبع لبس٣ ،ف٣ بص٤ب .44

1392، 5 ؿبس ،ا٤شا ؿشػبص٢

٢، د٥ ب٤ؾ ٣ قبس ، ذا:پبسوب٢ ودن دستػق پب٤ذاسؿش٢ثشسػ٣ مؾ ، ػحش عفب ، ذ٤غ ف٣ اػىئ٣ .45

1393، فشا ح٥ظ ص٤ؼت ؿش٢

1394، اتـبسات ٤ پ٤ب :تىبث ، چبح ا ، اسع س ث آ٤ذتغ٥٥ش چش ٢ آصؽ دس ذ ، ؿتفش ،ذا٤ت٣ شصثب٣ .46

، خبد داـب٣ بصذسا: شا٣٤ د ثقذ ػالت ػبصب٣ اؼب٣، ػبس٢: ذسػ ػب ،ذا٤ت٣ شصثب٣، فشؿت ىبسا .47

1396

ؿذ دس سؿذ استمب٢ قبس٢ دس دس ٢ قبكش ثب ب ٤ظ ث تبث٥ش تقب ٤بد ثشسػ٣ تقب ودن ، بفق٣ ذا ، فشصا ذف٣ .48

1392، داـب آصاد اػال٣ احذ تجش٤ض، وفشاغ ث٥ ا٣ فشا، قبس٢ تػق پب٤ذاس ؿش٢ ، تجش٤ض: خالل٥ت ودن

ػ٥ ب٤ؾ ٣ ، اكفب: شد سفتبسؿبػ٣ ودن دختشس٤ى قبس٢ داخ٣ دس فضب٢ آصؿ٣ دثؼتب دختشا ثب، ب ، ش٤بس .49

1392، ػؼ آصؽ فب٣ داؾ پظب، بس٢ داخ٣ دوساػ٥ق

د٥ وش ث٥ ، تجش٤ض: ثشب ٢ دسػ٤،٣ه غبق ٢ و٥ف٣مؾ قبس٢ ذاسع دسؿى ٥ش٢ اثقبدپب ، ساض٥ ب، ٤ضدا٣ ف .51

1393، ش٢قبس٢ تػق ؿ ،ا٣ ػبص 51. Chawla,L. & Heft, H. (2002), Children’s competence and the ecology of communities: functional approach

to the evaluation of participation, Journal of Environmental Psychology,Vol22,201-216.

52. Higgins, S., Hall, E., Wall, K., Woolner, P., & McCaughey, C. (2005). The impact of school environments:

A literature review. The Centre for Learning and Teaching, School of Education, Communication and

Language Science, University of Newcastle. Accessed online on, 10, 04-08.

53. Hinde, J.s. (1976), Interaction, Relationships and social structure , Man, Vol 11, pp 1-17 54. Hygge, S., & Knez, I. (2001). Effects of noise, heat and indoor lighting on cognitive performance and self-

reported affect. Journal of Environmental Psychology, 21(3), 291-299.

55. Hyvnen, P. (2008) Affordances of playful learning environment for tutoring playing and learning. Doctoral

dissertation. Acta Universitatis Lapponiensis 152. University of Lapland, Faculty of education, Finland.

Rovaniemi: University of Lapland Printing Centre

56. Jeffrey. (2006).'Creative teaching and learning: towards a common discourse and practice'.Cambridge 93_

Jindal-Snape, D., Baird, L., & Miller, K. (2011).A Longitudinal study to investigate the

Page 14: رهش ایاپ یصصخت یملع همانهامpayashahr.ir/dl/3/10.pdf6931 هامریت رهش ایاپ یصصخت یملع همانهام 3 شث شث ظ٥ح بت ثد ٢ب ب

6931تیرماه

ماهنامه علمی تخصصی پایا شهر

14

57. Maria S. Tisak , John Tisak , Kimberly R.Laurene, (2012) , Children's judgments of social interactive

behaviors with peers: The in pluence of age and gender , social psychology of education , December 2012,

volume is , Issue 4, pp 555-570.

58. Moore, R. C. (1986), Childhood’s Domain, Play and Place in Child Development, MIG Communications,

Berkeley.

59. Moore, G.T . and Golledge , R.G. (1976) Environmental knowing: Concept & Theories. In G.T,

Stroudsburg, peunsylvania: dowden, Hutchinson & poss

60. Price; C; (1976); Antipicatory design; RIBA Journal 84(7)