طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا...

37
رك جتماعيةت والعلوم اللسانيا للفلسفة واد العدامس عشر اادسة السنة الس2014 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 خمذ ا: ٣شـخ ح آ٠ػ ، ذل ششكح ذ ح ٢ز ٠ ػغح س ظح ، ٤ؼخ ح سد ذل ح٤ؼ أؿ٤ش٧ حطلز . خ رؼذ أ: خ٤ؼ ح٢ض دسحعخط ، كؤ خ ؿ خ ش كز٤ؼشرـش حوذ أكززض ح ك ظزخ خ٤لض كخ ، كؤظع خط ػض أؿ ، ذ ؿ رز٢لغ ١ش ك٠ذص حػ ، خ٤ ك٢ؼشر حل ح٢خ ك٤ ع ، ػخظزض رل . عزلغ حزح ح ( ١ ث ـ ـج ا ق ش ـفـا ج أ خ فـ ا خ ــ اخ٠ح دساعخ) ؼخف٣ أ٠خدكش حع حزلح لخصئي حن ط٣ ؿش٠ ػ٢ؤط٣ ق ،٤لظؼشد ح ح ، ٤لش حز ح ١ رآ صح ؼض ، ضس٤ظخ حظخثظ خخ٤ر ش٤ؼشرحػذ ح ه ؼشح ؼشأ ش. خء ،وذش ح٤ؼشرخء حخ رؼغ ػخش هذ ط٣لػخص حػ ح ش٤ؼ ٤ رز شح لشمش حغؤ ا٣ؼخطش ح٤ذحسع ح ػذد . ظخر ٢ ك٢ؿ٤غشحهذ ر ( ل ح٢ظخثشكح شزخ٧ ح) ش٤ؼ حظخر ٢ي كخ حرعزو ، شزخ٧ح ملشي ح ط( ذ٣ػخس٧ظذ ح ذ ػ٤ز ح٢ـ ) زح ٢ كعػ ح. خ٤ ر٢ ك خطخ خ خحخء ػوذظذ ح خش٤ؿ أ٣سز ح٤ظخر ح٢ أؿذ ك سزع حػ ح٢ ك خطخ خ ؼخ٣ كذ رلؼخ ؼخ٣ أؿذ أ ،ظلشح شظ ح٤ ر خ٣ل ز شح لشم ح. شظ ح٤ رشزح لشم ح٠ ػ خ ؿذص ، ش٣وذش ح٣لظخدسحظشص رؼغ ح خذػ ظلشرخد ح ، ط حع رخد ح٢سد ك خ ش٤هش ، ؿظلش حػغ ٢ظلش كح ( ؼض ح) ، غخث ٢خ ك٤ رشزح لشم حؿخ ، حطؼلض أ٤ رخر٢س كز حح ظلشم حي ح رخ ، شس٤ؼ : ؼخثذح ، ظؼذدح ، شـح لشدح ، ش٤ظزؼح ، ضح لش٤ظح لذ ح( شحرؾ ح) طح لظح ، ش٤ظؤخح ٣ظوذح ، لزفح شزح ، زكك خش٤ؿ ، ؼخح ػشحد٩ح ، . ٤زلؼ ٢ع كػض حخ ط: ٧ ح: ، طلظ فطرخ ، ظط طؿض رخ ق٣ طؼشخ حكذ خـخص رؤك٣ا . ٢ؼخح : خ٤ رشزح لشم حؿ أ، خشط ر٢ظ حغخث ح٢ ك. ػغ أزح ح ٢ ك خخ٤ـخص أك٣٩ حي ، أ طش أغؤ حز ٢ ك٤لظظ ح ء٢ رش٣ هذح ٤ كخؿش ا ٤لظظ ح أ ، أ٤لظظ غظغ٣ زلغزح ح ٧ ، رحى. لخثذسخدس ح٣ ص أؿ شفشخء حف، أػطح ط ح٤ رشزح لشم حؿـخصرؼغ أ٣شص رب ر. أؼ ح ـخص٣شص رب ، كز٤٣ل ح٤خ ر٤كخص ك خ طخ ، شزح لشم ح٢خ كظخ ط٢ظ حغخث ح ـخ ـف ا خـ ا ١ ث ج ا ق ـش ف ا ج أ( خ٠ح دساعخ) ا. . د. ش ػذي١ك صغخبس ػجذ اذوز ااعط ؼخخ جب١زشثخ ا١ و

Upload: others

Post on 05-Feb-2020

16 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

61 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

: امذخ

ذ حشكش لذ ، ػ٠ آ حـخش٣ حلذ هلل سد حؼخ٤ ، حظالس حغال ػ٠ ز٢ ح

خ رؼذ . طلز ح٧ش٤ أؿؼ٤ خ ، كؤض دسحعخط٢ حؼ٤خ : أ كوذ أكززض حـش حؼشر٤ش كزخ ؿ

ك٤خ ، ػذص ح٠ كش١ لغ٢ رز ؿذ ، أؿ ػضطخ عالظخ ، كؤلض ك٤خ ظزخ

)زح حزلغ حع . ظزض رلػخ ، ال ع٤خ ك٢ حل حؼشر٢ ث١ ج اـفـشق اشـجـ أ

٣ؤط٢ ػ٠ ؿش٣ن طي حئلخص حزلع حخدكش ح٠ أ٣ؼخف (دساعخ ح٠خ – اصــخ اصفـخ

هحػذ حؼشر٤ش ر٤خ خظخثظخ حظ٤ضس ، ؼضصح رآ١ حزش حل٤ ، ال حؼشد حلظ٤ق ،

. شؼشأ ؼشح

ا غؤش حلشم حشز ر٤ ؼ٤ش حػػخص حل٣ش هذ طخخ رؼغ ػخء حؼشر٤ش حوذخء ،

حؼ٤ش (ح٧شزخ حظخثشك٢ حل)هذ رشحغ٤ؿ٢ ك٢ ظخر . ػذد حذحسع٤ حؼخطش٣

ك٢ زح (ـ٢ حز٤ذ ػ ظذ ح٧ػخس٣ذ)طي حلشم ح٧شزخ ، عزو حر خي ك٢ ظخر

أؿذ ك٢ حظخر٤ حزس٣ أؿ٤شخ ظذ حوذخء ػحخ خخطخ ك٢ ر٤خ . حػع

. حلشم حشز ل٣خ ر٤ حظش حظلش، أؿذ أ٣ؼخ رلؼخ كذ٣ؼخ خخطخ ك٢ حػع حزس

ػذخ ظشص رؼغ حظخدسحل٣ش حوذ٣ش ، ؿذص الخ ػ٠ حلشم حشز ر٤ حظش

، (حؼض)حظلش ك٢ حػغ ظلشهش ، ؿ٤ش خ سد ك٢ رخد حالع حط ، رخد حظلش

ري حال حظلشم حال حزس ك٢ رخر٤خ ، حطؼلض أؿ حلشم حشز ر٤خ ك٢ غخث

(حشحرؾ )حلذ حظ٤لش حض ، حظزؼ٤ش ، حلشد حـش ، حظؼذد ، حؼخثذ : ؼ٤شس ، خ

. ، ح٩ػشحد حؼخ ، ؿ٤شخ كزك ، حزش حلزف ، حظوذ٣ حظؤخ٤ش ، حلظ حط

طؼش٣ق ؿض رخط طظ ، رخطف طلظ ، : ح٧ : طخض حػع ك٢ زلؼ٤

. ك٢ حغخث حظ٢ رشطخ ، أؿ حلشم حشز ر٤خ : حؼخ٢ . ا٣ـخص رؤكخ حكذ خ

حال هذ ٣ رش٢ء حظلظ٤ ك٢ ز حغؤش أ طي ، أ ح٣٩ـخص أك٤خخ ك٢ زح حػغ أ

أؿ ص٣خدس حلخثذس . رحى ، ٧ زح حزلغ ال ٣ظغغ ظلظ٤ ، أ أ حظلظ٤ ال كخؿش ا٤

حؼ أ . رشص رب٣ـخصرؼغ أؿ حلشم حشز ر٤ حط حطف، أػخء حششف

حغخث حظ٢ طخظخ ك٢ حلشم حشز ، ال طخ خالكخص ك٤خ ر٤ حل٤٣ ، كزشص رب٣ـخص

اصـخ اصـفـخ ث١ افـشق اشج ج أ

(دساعخ ح٠خ )

اذوزس ػجذ اخبك صغ١ش ػذي . د..ا

و١خ ازشث١خ جبؼخ اعط

Page 2: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

62 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حزحذ حخظلش ، ك٢ ز حغؤش أ طي ، أك٤خخ أرش خ أسح طشؿ٤ق أ طؼؼ٤ق ، ك٢ زح

حزذ أ رحى ، أرشأك٤خخ رب٣ـخص رؼغ حزحذ حل٣ش ، أ رؼؼخ ح٥خش ، ك٤ أؿذ ال

أعزخد رخء ح٧عخء حطش ، طؼش٣لخ رخػغ أ : ؿخث ك٤خ ، ري زحذ رؼؼ ك٢

ك٢ ؼظ ح٧عخء حطش ، ل حظش ح٩ػشحد ، حط أ (أ)رـ٤ش، الخم

أؼش . حطق رزؼغ حـ حـز٤ش ح٩شخث٤ش ، حؼخ ك٢ حظش حظلش ؿ٤شخ

. حشحذ ح٧ؼش ، ٧ زح حزلغ ال ٣ظغغ خ ، كخظل٤ض رخ٩كخش ح٠ ظخخ ك٢ حخش

أؼشص ك٢ حـخذ رش حظخدس حشحؿغ ك٢ حخش ححكذ غؤش لغخ، ظػ٤وخ

. ظغ٤ سؿع هخسة زح حزلغ ح٠ زح حظذس أ رحى ، خ ٣ظ٤غش خ

حلذ هلل سد حؼخ٤ ، ػ٠ ؼ حظ٢ . آ أ٢ هذ كوض ك٢ ػ٢ زح ، خ حخ اخ هلل كذ

. ال طؼـذ ال طـلظ٠ ، خ ؼش حلذ حؼظ٤ ؼشر٤ش ـش حوشأ حش٣

رؼش٠ف جض ثبصي صز ، ثبصف أحىب و احذ ب : اجحث األي

االع اصي / أال (1)

: ، صز

اصي غخ اصطالحب (2)

ط ٣ط طال طـش : ارح ‘ حش٢ء رـ٤ش : حع لؼ

رش٢ء ، أ حطظ ر ش٢ء كؼن أ حظؤ ر ، . ؿؼ طخ ، ك ط ط حط خ

. حع ؼ٤ ز ال ٣ظ ؼخ رلغ اخ رظش رؼذ : حط حالع٢ حطـالكخ . ك ٣وـغ ػ

حط ك٢ حالطـالف : ه٤ . طخخ اخ رظش ػخثذ (ؿضء ؿش) خ ال ٣ظ٤شؿضءح : ه٤

حلظخؽ ح٠ خ ٣غ٠ طش ك٢ حالطـالف ، ؼ٠ حط حلظخؽ ح٠ طش ش٢ء حكذ

ح٧عخء حطش أعخء خهظش حذالش ، ال ٣ظؼق ؼخخ اخ ارح حطزؼض رظش ، أ١ أ

رخ رؼذ خ ك ك عخثش ح٧عخء حعخ ، كبرح طـ حط ٣لظوش ح٠ ال رؼذ ، طظ ر ٤ظـ

. حظخش ، ك٢ ؿحص أ ٣وغ كخػال أ زظذأ أ خزشح أ لؼال أ ؼخكخ ، أ ل ري

هذ ع٤ض ح٧عخء حطش رزي ٧خ طط رال رؼذخ ، طخ ؼخخ ٣غ٠ طش ،

ؿخء٢ حز١ أ أشض حظ٢ ، ٣ـل حؼ٠ حوظد رخالع كذ ، كبرح ؿجض رخظش : كبرح هض

ؿخء٢ حز١ ػخد : ٢ ؿش حطؼق حؼ٠ حوظد رخالع طظ ؼخ، ري ل هي

. حغلش ، أشض حظ٢ كخصص ك٢ حغزخم ، ل ري

حز٣ ح٠٧ حالط٢ )ؿؼخ (حزح حظخ) حز١ حظ٢ طؼ٤ظخ :األعبء اصخ

، خ )، (ححط٢ حالث٢ ك٢ ـش ( ر)ؼخكش ح٠ ؼشكش ػ٠ زذ أؼش ، ( أ١)، (

. أ٣ؼخ ػ٠ زذ ؿخػش (ـ)حالعظلخ٤ش رال خالف ، رــ (خ)غزهش رــ (رح)، (ؿ٤ت)هز٤ش

Page 3: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

63 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حع ط رؼ٠ حز١ حظ٢ أخحطخ ، خالكخ زؼؼ ك٢ ػذخ طال كشك٤خ أ (أ)

. كشف طؼش٣ق

خظض شظشى ، كخخظض خ حعظؼ ش٢ء : ٣وغ حلخس ح٧عخء حطش ػ٠ هغ٤

حز١ حظ٢ خ طلشع خ ، حشظشى خ خ ؼذس ؼخ : حكذ ال ٣ظـخص ح٠ ؿ٤ش ،

. ال ٣ظغغ زح حزلغ ظؼ٤ خ أ حالعظشخد ػ٤خ . ( خ أ١ )رلظ حكذ ـ

، ػ٠ ػالػش (حوظد ر و٤غ ح٩ػشحد) هذ حوغح ك٢ أعزخد رخء ح٧عخء حطش ،

ا حكظ٤خؽ حالع حط ك٢ طخ حعخ ح٠ ؿش رؼذ طػل ؛ هذ أؿذ رخإ - ح٧ : أهح

ا حالع حط - حؼخ٢ . ، ٧ طخس زؼغ حش ، رؼغ حش ال ٣غظلن ح٩ػشحد

أشز حلشف ك٤غ أ ال ٣ل٤ذ رلغ ، ال رذ ال رؼذ ، كظخس خلشف حز١ ال ٣ذ ػ٠

حؼخغ . ؼ٠ ك٢ لغ ، اخ ؼخ ك٢ ؿ٤ش ، هذ سد زح حززخ ، ال ٣ظغغ حزلغ زش ري

ػغ ػ٠ كشك٤ ػغ أؼشحلشف ، ( خ أ ): ا رؼغ حالعخء حطش ، ل- هذ

حخظق أ٣ؼخ ك٢ طؼش٣لخ ، كزذ . ػ كض حزحه٢ ػ٤خ ؿشدح زخد ، زح أػؼق حزحذ

ؼظ حل٤٣ ح٠ أخ ؼخسف ػؼخ أ١ أطخش ٤ظ رش٢ء آخش ، ٧خ ػؼض ػ٠ أ ٣ـوخ

رذ هغ حلخس ح٠ أخ ٤غض . حظ ػ٠ حؼ ػذ حخخؿـذ ، ز خخطش حؼخسف

ؼشكش د- ح٧ : ؼخسف رخػغ ، ر ػـشكض رـ٤شخ ، هذ حوغح ػ٠ ػالػش أهح (ح)اخ

ؼشكش رظالطخ ، ٤ظ رـ - حظخشس ك٢ رؼؼخ ، ح٣ش ك٢ رؼؼخ ح٥خش، حؼخ٢ ، (أ)اخ

ؼشكش - خ ص٣خدس ح٧ق حال ك٢ رؼؼخ اخ ؼشد اطالف حلظ ، حؼخغ اخ ٤غض

رظالطخ ، اخ كظ طخظ٤ض خ رظالطخ ، ٧ طو٤٤ذ حش٢ء رخش٢ء طو٤٤ذ ، ٤ظ طؼش٣لخ

ػ٠ عز٤ حػغ ، ا خ حوـ٤ـذ ر ؿ٤ش خخص كذ ، كخخظض ك٢ حلو٤وش طو٤٤ذ حط

. هذ سدص ح٧هح حؼالػش حزسس ، ال ٣ظغغ حزلغ زش ري . رظظ

حخظق أ٣ؼخ ك٢ اػشحد حظش ، ع٤شد ر٤خ ، حخظق أ٣ؼخ ك٢ كزف حالع حط ، كزذ

، غ حزظش٣ كزك ، (أ)حك٤ ح٧خلش حزظش٤٣ ح٠ ؿحص كزك ـوخ ، ػذح

. ع٤شد حال ػ٠ غؤش كزف حالع حط ك٢ حزلغ حؼخ٢ . ؿص ؿخػش كزك رششؽ

اصخ غخ (3)

حش٢ء رخش٢ء ٣ظـ طال طش : هي : ؿؼ ، ػذ : ط ـ ٧

كالخ طال طش . كظ ، حظش ظذس خط حظؤ ر ، ػذ ـش : ط كال

ط . حظؤ ٣وـغ : حطظ حش٢ء رخش٢ء حطظخال . طشـ ش٢ء ح٠ ش٢ء : ح ػ

. آخشكظ٠ ٣ؼو

ؿش خزش٣ش أ شزخ ، ظظش رخع ز ، ٣لظوش ا٤خ ، ظػ٤ل طزـ٤ـ٤ــ ، :اصطالحب

كظ طخ ؼخ ، أ١ ال ٣ظ ؿضء ؿش اخ رظظ ، رخ ٣ ك ك عخثش ح٧عخء

Page 4: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

64 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

هذ . حظخش ك٢ حعظلوخم ححهغ ح٩ػشحر٤ش حخظلش ، حالع حط طظ خالع ححكذ

٣غ٢ ع٤ز٣ حظش كشح ، طؼ٢ حض٣خدس ، . ع٤ض حـش طش ٧خ ط الع حط

كال كش : أ١ أخ ٤غض أطال ، اخ ٢ ص٣خدس ٣ظ رخ حالع ٣ػق ؼخ ، ه

. ر٢ كال،أ١ أطزخػ ٤ظ ط٤

خزش٣ش ، ؼد ؼخخ ؿخزخ ، أ١ ؼش غخغ (أ) ؿش حظش ٨عخء حطش ػذح

خخذح ، ال : ك٢ حػظوخد حظ ، هز رش حالع حط ، ري ل هي عخكش حز١ أش

}: طو ري اخ ارح خ حغخغ ٣ؼ أ خى شخظخ أش خخذح ، ٣ـ علش ، و طؼخ٠

غه ػ١ه صجـه حئر رمي ز أؼ أ أؼذ ػ١ ، كخظش ك٢ (37ح٧كضحد ){هلل ػ١

: رؼزخسس أخش . (ص)ح٣٥ش حش٣ش ؼدس خخؿذ ؼش ػذ ، حشع حش٣ ا

ك٢ حغخغ أ ٣ؼ كظ ط هذ . حل حز١ طؼظ حظش ٣زـ٢ أ ٣ؼظوذ حظ

٣شحد رخالع حط حـظ كظحكو طظ ، كال ط ؼدس أ١ ؼش غخغ ، و

}طؼخ٠ ـى أسثؼخ ذا ػ١ فـبعزـش غبئى افبحشخ ، (15حغخء ) {االر ٠أر١

اشثب ال }ك٤ظ حوظد ك٢ ح٣٥ش غخء ؼخص ، ر حوظد حـظ ، ٠أو از٠

ظ ا اش١طب از ٠زـخـجطـ ب ٠م ئب و ، كخوظد حخط ػخش (275حزوشس ) {٠مـ

هذ ٣شحد طؼظ٤ حط طلخ٤ كظز طظ ، كال ط ؼدس أ١ . ٤ظ ؿخػش رؼ٤

}: ؼش ذ حغخغ ، ال طل٤ذ حـظ ، و طؼخ٠ ب غـش١ ١ ا ؿ ) {فـغـش١

ح }، (78 ب أ ح ا ػجذ زي طز حظش ارح أس٣ذ رخ حظلو٤ش ، . (10حـ ) {فـأ

: و خ كؼ هذ كؼ . كال

ؿش ال لشدح ، أ ط حـش خزش٣ش ال (أ) هذ أؿزح أ ط طش حالع حط ػذح

ؿص ؿخػش ٤خرش حظشف حـخس حـشس ػ . ، ال ؿز٤ش (خالكخ زؼغ حك٤٤ )اشخث٤ش

ك٤ ، حظش ، ػ٠ زذ حؼش ٣ ظؼوخ حظش ك٤ؿز طوذ٣ش كؼال ال طلخ

كبخ ال طط اخ رظلش طش٣لش أ١ لؼش ، (أ)أخ . حلؼ حؼ٤ش حغظظش ك٤ ؿش حظش

هذ سد ك٢ حشؼش طخ . خع حلخػ حع حلؼ ك٢ حط رخظلش حشزش خالف

رـش كؼ٤ش كؼخ ؼخسع ، رخـش حالع٤ش رخظشف حـخسحـشس، ٣ل أؼش ػ٠

ري رخذسس أ حشزر أ حؼشسس حشؼش٣ش(4)

.

ص ؿخػش . هذ غ أؼش كزف ؿش حظش ، ٧ ك٢ كزكخ طل٣ض حوظد ك٢ حال ؿ

أؿؼح ػ٠ غ طوذ٣ حظش ػ٠ حط ، غ أؼش طوذ٣ ش٢ء خ . كزكخ رششؽ

ص ؿخػش طوذ٣ ؼ . ػ٤ ، ٧خ رضش حـضء حط ، ؿضء حش٢ء ال ٣ظوذ ػ٤ ؿ

حظش ػ٠ حط ارح خ ظشكخ أ ؿخسح ـشسح ، ٧ ٣ظعؼ ك٤خ ، خ ؿصح طوذ٣

غ . رؼغ أؿضحء حظش ػ٠ رؼؼخ ح٥خش ،ال ع٤خ ؼخ ارح خ ظشكخ أ ؿخسح ـشسح

Page 5: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

65 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

أؼش حلظ ر٤ حالع حط طظ، أ ر٤ أؿضحء حظش ، عحء أخ حلظ رؤؿز٢

حظش أ ؿ٤ش أؿز٢ ، ؿص ؿخػش حلظ رخظشف حـخس حـشس، رـ٤ش ح٧ؿز٢ ؼ

ع٤شد ر٤خ ز حغخث . حظش ، ػ٠ زحذ خظلش ؿخص حلظ رـش حوغ حلخ حذحء

. ك٢ حزلغ حؼخ٢

٤ رؼؼ رش ، زح حؼخثذ حشظشؿح أ ٣ ك٢ ؿش حظش ػخثذ الع حط ، ٣غ

حؼ٤ش . ػ٤ش حط ؿخزخ ، ٤شرؾ ؿش حظش رخط ، ٣ئر رظؼوخ ر (حزش)

األـفظ } حشحرؾ اخ أ ٣ زسح ، و طؼخ٠ ١ ب رـشزـ ب ، اخ أ ( 71حضخشف ){ف١

زا از ثؼث اهلل سعال }:٣ وذسح و طؼخ٠ ك حؼ٤ش . رؼؼ : أ١ (41حلشهخ ){أ

حؼخثذ ـخروش حط ك٢ ح٩كشحد حظز٤ش حلؼس كشػخ ، هذ ٣شحػ٠ حؼ٠ أك٤خخ ك٢

هذ ٣ـ٢ ػ حؼ٤ش حشحرؾ أك٤خخ حع ظخش ػ٠ . ـخروش حؼ٤شك٢ رؼغ حالعخء حطش

هذ ٣لزف . زذ ؿخػش ، ػ٠ زذ رؼؼ هذ ٣ـ٢ ػ كشف حلخء ك٢ حشرؾ

حؼ٤شحشحرؾ ارح د ػ٤ د٤ ، ٣ؼش كزف حظد ، ٣و كزف حـشس ، ٣ذس كزف

. ع٤شد حال لظال ػ٠ حؼ٤ش حشحرؾ كزك ، ك٢ حزلغ حؼخ٢ . حشكع

طظؼذد حظش ط ححكذ ػ٠ زذ أؼش ، ري رلغذ حؼ٠ حوظد ، هذ غ

خ غ أؼش شخسش حع٤ أ أؼش ك٢ . رؼؼ ري ، ك٤وذس حعخ ظش أ حظالص ح٧خش

طش حكذس ، اخ ط حظش حزسس د٤ال ػ٠ حظش أ حظالص حلزكش العخء ح٧خش

. ع٤شد ر٤خ ز حغؤش ك٢ حزلغ حؼخ٢ . حزسس

ك٢ حؼخ ك٢ حالع حط ، ٣ظلن حل٣ ػ٠ أ حالع حط ـ٤ش ح٧عخء

حظخش حظ٢ طؼشد رلغذ هؼخ ح٩ػشحر٢ ، ك٤ؼشد زظذأ أ خزشح أ كخػال أ لؼال أ ل ري

، ػ٤ كخؼخ ك٤ ٣ ك٢ حـخذ لظ٤خ خلؼ أ شز، أ حلشف ، هذ ٣ ؼ٣خ

أخ حظش كوذ رذ ؿس حل٤٣ ح٠ أخ ال ل خ ح٩ػشحد ، ار ٣ظق . خ٩رظذحء

هع حالع حلشد وخخ ، ال ٣وذس ـ اػشحد اخ ارح طق هع حالع حلشد وخخ ، ري

. ٧ ح٩ػشحد الع ك٢ ح٧ط ، لشد

رزض ؿخػش . رذ ؿخػش ح٠ أ حظش ؼشرش ربػشحد حالع حط ٧خ طلش ز٤ـش

أخش ح٠ أ حط طظ خ اػشحد حكذ ، ٧خ رضش ش حكذس ، ػ٠ ز٣

ا حؼخ ك٢ حظش كذخ ؼ٠ حظزؼ٤ش ، : حزز٤ ٣ حؼخ ك٤خ حكذح ، هخ رؼؼ

ع٤شد ال ػ٠ غؤش حؼخ ك٢ حط خ ه٤ ػ حؼخ ك٢ حظش . أ١ أ ػخ ؼ١

. ، ك٢ حزلغ حؼخ٢

(اؼد ؼز)اصف صفز / ثب١ب (5)

:

Page 6: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

66 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ـؼــظخ ، طق حش٢ء :اصف اصفخ غخ ٣ؼـظـ طلخ ، ؼـظـ ٣ظلـ طلـ

رخ ك٤ رؼ٠ حكذ طق (حؼض)حظلش . ؼظـ طق (ـؼض )خ ر ، حطف خ

حؼض ٣ رخل٤ش ، ل : ه٤ . رخ ٣لؼ ػ٠ ؿ٤ش ؿغ ؿ٣ هظ٤ش ، حظلش : ا

ش٢ء خ رخـخ : ه٤ أ٣ؼخ . هخث ػخ : ط رخ٧كؼخ ، ل ، ش٢ء ؿ٤ذ حؼض

طق حش٢ء رخ ك٤ كغ ، أ١ : رذ رؼؼ ح٠ أ حؼض. زح ؼض ، أ١ ؿ٤ذ : و ك٤

ؼض عء ، حطق ٣وخ ك٢ : ٣ ك٢ حل٤ش ، ال ٣وخ ك٢ حوـزق اخ أ ٣ظـق ظـق ك٤و

حظحد أخ رؼ٠ حكذ. حلغ حوز٤ق (6)

.

رز٤خ طلش طلخط ، ل : اصف اصفخ اصطالحب : حطف حع ٣ظزؼ خ ٣

، أ طلخص خ طؼـن ر ػخ أر : ، ل (عزز٤)شسص رشؿ ػخ حظلش . شسص رشؿ

ظزػ رز٤خ طلش طلخط أ طلخص خ طؼن ر ، خ ؼخ ، : (حؼض) ٢ حظخرغ ح

حطف ذالظخ ػ٠ ؼ٠ ك٤ ، أ ك٢ ظؼن ر : رؼزخسس أخش حشحد . حظلش ط

ك٢ حشحص ، أ١ حز١ ٣خشؿ ع حشحص (حطف)حخظض ظزػ : رخ

فـزـحش٠ش سلـجخ }: ح٠ ع أخض ، ك٤و حالشظشحى حلخط ك٢ حشحص ، و طؼخ٠

خ ، حػق ك٢ حؼخسف ، أ١ اصحش حشظشحى ػخسع ك٢ ؼشكش ، أ١ ٣شكغ (92حغخء ){إ

حظػ٤ق حظخظ٤ض . ؿخء ص٣ذ حخ٤خؽ أ حخ٤خؽ أر : حالشظشحى حلخط ك٢ حؼخسف ، ل

خ أشش ح٧ؿشحع حظ٢ طـ٢ء خ حظلش ، هذ طـ٢ء ؼخ أخش ، ال ٣شحد رخ طػ٤ق ؼشكش

}:أ طخظ٤ض شس ، ر ـشد حذف حؼخء ، ل اشح١ اهلل اشح }: ،أ حز ، ل {ثغ

اش١طب اشج١ ، أ حظ٤ذ ل : ، أ حظشكـ ل {أػر ثبهلل ظ : زح ػزذى حغ٤ أ

س ـفخخ }: حذحرش ال٣ؼد ، ه طؼخ٠ ، أ حظلظ٤ (13حلخهش ){احذح فـارا ـفخ ف اص

شخػش ، أ ح٩رخ ل : ل ، أ حظؼ٤ ل : ؿخء٢ سؿال كو٤ ؼ٤ش أ ه٤ : طظذم رخ

حهلل ٣شصم حخط حـخثؼ٤ حؼخط٤ ، أ ل ري (7)

.

ك٢ ح٧ط ظـق ك٢ ، هذ حعظؼ حزظش٣ ، (حؼض حؼص) ا ظـق

ك٢ ح٧ط ظـق رظش١ ، هذ حعظؼ حك٤ ، أ١ أ (حظلش حطف)ظـق

خح ٣ظغخل ك٢ حعظؼخ حظـل٤ أكذخ خ ح٥خش رؼ٠ حكذ ، زح حلخ ك٢ ؼ٤ش

عغظؼ . حظـلخص ػذ حزز٤ أ حزحذ حل٣ش ح٧خش حظ٢ ظشص رؼذخ

ظـق حظلش حطف ك٢ زح حزلغ ٤ظحكن غ ػح ، هذ ٣شد حعظؼخ ظـق حؼض

. حؼص حكوخ غ٤خم حال ك٢ حزلغ، أ ض حوظزظ أ ظؿ٤ حشخذ حل١

حؼ أ حؼ٠ حؼخ ظـل٤ حكذ، خى كشم ـ١ ر٤خ ، ٣ـؼ حعظؼخ أكذخ

حظلش ٢ . د ح٥خش شؿلخ ك٢ زح حػغ أ رحى ، ز٤خ حؼ٠ حـ١ حوظد

زح ص٣ذ حظش٣ق، ٣ : حطف ك٢ حؼ٠ ، ٢ الصش ، أ١ ػخرظش ؿ٤ش ظوش ، كبرح هض

. حظش٣ق ؿ٤ش ص٣ذ ، ال ٣طق رز حظلش ٤ظ كظ ك٤خ

Page 7: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

67 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ك حظلش ػ٠ زذ ؿس حل٤٣ أ ط أػ حطف ، أ١ أ ال ط أػشف

، ف: ، ر د ، أ ط غخ٣ش ، ل ، (حش٣)أخض (ص٣ذ)شسص رض٣ذ حش٣

، كـ : ، ل (حش٣)٧ ػ حؼ ؼشكش رخ٧ط ، ال رخظؼش٣ق ؼ حش٣ شسص رخشؿ

ـ (حشؿ) ، ط حظلش أخض حطف ٧خ (أ)ك٢ حظؼش٣ق رـ (حش٣)غخ

غظذس حلؼ (8)

.

كو٤و٤ش عزز٤ش ، ك٢ حظلش حلشدس حلو٤و٤ش الرذ حـخروش ر٤خ ر٤ : حظلش هغخ

حظلش . طكخ ك٢ ح٩ػشحد ، ك٢ حظؼش٣ق حظز٤ش ح٩كشحد ػذخ ، أ١ ـخروش ـوش

حلشدس حغزز٤ش طـخرن حطف ك٢ ح٩ػشحد ، ك٢ حظؼش٣ق حظ٤ش كوؾ ، أخ ك٢ حظز٤ش

ح٩كشحد ػذخ كلخ ك حلؼ غ كخػ ، أ١ أخ طض ط٤ـش ح٩كشحد ـوخ ، طز٤شح طؤ٤ؼخ

ع٤شد ر٤خ غؤش حـخروش . خى حػغ طغظؼ٠ حـخروش ر٤ حظلش حلشدس طكخ .

ك٢ حزلغ حؼخ٢

طوغ حـش طلخ خ طوغ خزشح طش كخال، ل ري . ال ٣طق اخ رشظن لظخ أ طؤ٣ال

٣شظشؽ ك٢ حـش . ، حـش ئش رشس ز ٣ظق طق حشس رخ ، ال طؼض رخ حؼشكش

أ ٣ ك٤خ ػخثذ ، ػ٤ش حطف . حطف رخ أ ط خزش٣ش ال حشخث٤ش ال ؿز٤ش

هذ ٣د ػ حـش . ؿخزخ ، ٤شرـخ ر، هذ ٣لزف حؼ٤ش حشحرؾ أك٤خخ ارح ؿذ د٤ ػ٤

ع٤شد ر٤خ خ ٣طق ر ، عحء أخ لشدح أ ؿش أ خ ٣شزخ ، . ظشف أ ؿخس ـشس

. ر٤خ حؼ٤ش حشحرؾ كزك

٣ـص طؼذد حظلش طف حكذ رخؼـق أ رـ٤ش حؼـق ، زي ٣ـص طؼذد حظلش ـ٤ش

هذ طوـغ حظلخص خ أ رؼؼخ ػ طزؼ٤ش حطف ك٢ . ححكذ ٢ ظـلذس أ ظلشهش

. ع٤شد ر٤خ حظؼذد حوـغ ك٢ حزلغ حؼخ٢ . ح٩ػشحد ، ك٢ حوـغ أكخ

هذ ٣لزف حطف طو حظلش وخ ، أ ٣لزف د اهخش ش٢ء وخ ، ارح د ػ٠

هذ طلزف حظلش أ٣ؼخ ٣و حطف وخخ ارح د ػ٠ ري د٤ ، زح ه٤ أ . ري د٤

حظلش طخ حطف ، أ١ خـضء ، زح ؼح طوذ٣خ ػ٤ ، ٧ ؿضء حش٢ء . خدس

أ خ طخ ال ٣ظوذ ػ٤ ، ػـذ طوذ٣خ هز٤لخ ، زح أ٣ؼخ غ أؼش حلظ ر٤خ ، ػذ

. خ سد هز٤لخ

حؼخ ك٢ حظلش حؼخ ك٢ حطف لغ ، ػ٠ زذ ؿس حل٤٣ ، ٣خظق

اجحث ع٤شد ر٤خ طي ح٧كخ حغخث ك٢ حزلغ حؼخ٢ . ػخخ ػ٠ زذ ؿخػش

أج افشق اشج ث١ اصخ اصفخ :اثب

: ف احذ اظ١فخ اض / أال

Page 8: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

68 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

اصخ - أ (9)

ال ٣ظزغ حعخ لذدح زخ ، ٣لظوش ا٤ ، ٤ض٣ ارخ ، ٣ػل :

٣ز٤ ، زح حال ٣غ٠ طش ، ؿش أ شزخ ، كظ طخ ؼخ ، ؤخ رضش حع

حظش . حكذ ، رخ ٣ ك ك عخثش ح٧عخء حظخش ك٢ حـ٢ء ك٢ حهغ اػشحر٤ش خظلش

عخكش : كبرح هض ؼال . الصش الع حط ، ارح أس٣ذ طػ٤ل ر٤خ حوظد ك٢ حال

، كبرح أطزؼظ رظش ؼش خخؿذ ، كوض (حز١)حز١ ، عض ، ال ٣ل حخخؿذ حوظد

ؼ٠ حظش ؿ٤ش ػخرض ك٢ . عخكش حز١ كخص ك٢ حغزخم ، كـ حؼ٠، خ حال ل٤ذح :

: حط ، ك ظع رلغذ حؼ٠ حز١ ٣ش٣ذ حظ ح٣ظخ ح٠ عغ حخخؿذ ، ك٤و ؼال

ػخد حز١ أشظ ، شل٢ حز١ شع، ٣ـخص١ حهلل حز٣ ٣ؼزذ ، ٣ض٣ذ حهلل سصم حز٣ ٣شش

. ؼظ ، لري

اصفخ – ة (10)

ظزػ ، رز٤خ طلش طلخط ، أ١ دالظخ ػ٠ ؼ٠ ك٢ : طخرغ

، أ طلخص خ طؼن رخ : حطف، ل ػخ ،أ١ دالظخ ػ٠ ؼ٠ (عزز٤)شسص رشؿ

أر : ك٢ عزز٤خ ، ل ػخ ؿ٤ش لذد رؤعخء ؼ٤ش ، ال (حطف)حظزع . شسص رشؿ

حظخرغ ؼ٠ حظزع خ ٣ )حشحد رـ . ز ٣لظوشح٠ خ ٣ز٤ ، خالع حط ، ا (ح

ك٢ حشحص ، أ١ حز١ ٣خشؿ ع حشحص ح٠ ع (حطف) حخظض ظزػ -أ:

خ }: أخض ، خ ك٢ حؼخ٤ حزس٣ ، ه طؼخ٠ إ . (92حغخء) {فـزـحش٠ش سلـجخ

ؿخء٢ ص٣ذ حخ٤خؽ أ : حػق ك٢ حؼشكش ، أ١ اصحش حشظشحى ػخسع ك٢ ؼشكش ، ل -ة

حظػ٤ق حظخظ٤ض خ أششأؿشحع حظلش ، هذ طـ٢ء ٧ؿشحع أخش ، . حخ٤خؽ أر

. عزن رشخ ك٢ حزلغ ح٧

حػ أ حظلش ٢ حطف : " (2/900)حظلش ٢ حطف ك٢ حؼ٠ ، ؿخء ك٢ حوظظذ

ؿخء٢ ص٣ذ حظش٣ق ، ٣ حظش٣ق ؿ٤ش ، اخ حظش٣ق ػزخسس ػ : ك٢ حؼ٠ ، كبرح هض

حظشف ، كال شزش ك٢ أ طلش ص٣ذ ، ال ط ك٢ ؿ٤ش ، كال ٣طق رخلغ ال : هي ل

" . كظ ك٢ ري

شذس . حظلش الصش طف ، أ١ ػخرظش ال طلخسه ، عحء أخض طلش حكذس أ ظؼذدس

الصش حظلش طف ، ٧خ طخ ، ؤخ خش٢ء ححكذ ؛ ؿذ أ ٣ظـخروخ ك٢

ح٩ػشحد ح٩كشحد حظز٤ش حظؼش٣ق أػذحدخ ، ك٢ حطق حلو٤و٢ ، أ ٣ظـخروخ ك٢ : كخالص

. رؼغ حلخالص ك٢ حؼض حغزز٢ ، ع٤شد ر٤خ ز حغؤش

: ف ازجؼ١خ / ثب١ب

حظش ال طظزغ حط ، ك٢ ح٩كشحد حظز٤ش ػذخ ، ٧خ ال طوغ هغ ؿش: اصخ - أ

حلشد، ٣ حو رؤ ـخروظخ ط ـخص٣ش الع حط ك٢ ح٩كشحد حظؼ٤ش حـغ ،

Page 9: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

69 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ك٢ حظز٤ش حظؤ٤غ ، ؼ٢ رخـخروش حـخص٣ش خ شحػخس حلظ ؿرخ ، ك٢ حؼ٤ش حؼخثذ ح٠

ؿخء : حز١ حظ٢ كشػخ ، زح حؼ٤ش حلخػ ك٢ ؿش حظش ، كو : حط، ل

حزح ـلخ حز٣ ـلح ، كؼشص حظ٢ ـلض ، حظخ ـلظخ ، ححط٢ ـل حز١ ـق ،

، خ ، أ١ ، طشؿق شحػخس حلظ ك٤خ ، طـص : ك٢ رؼغ ح٧عخء حطش، ل.

كؼش ـق ،أ ـلخ، أ ـلح ، أ ـلض ، أ : شحػخس حؼ٠ ك٢ حؼ٤ش حؼخثذ ، كو

كز ح٧عخء شظشش ك٢ ػذس ؼخ ك٤شحػ٠ لظخ ح٩كشحد حظز٤ش أ . ـلظخ ، أ ـل

ؼخخ ، ري رلغذ حوظد رخالع حط (11)

خ ؿخء خ ك٢ حوشآ حش٣ ؼ٤ش ، و .

ـب }: طؼخ٠ ٠مـي آ اـبط ١ إ ثـ ب ا٢خش ، كخوظد (8حزوشس ) {ثبهلل ثب١

ك٢ ح٣٥ش حـغ ، ك حال ػ٠ لظ ك٢ أخ ، ػ٠ ؼخ ك٢ آخشخ ، ؼ ()رـ

}:ه طؼخ٠ رؼ هلل سع ى ذ ٠مـ شر١ ب ب أجش إر . (31ح٧كضحد ) {صبحب

أخ ك٢ حظؼش٣ق حظ٤ش كال . ٣ـذ أك٤خخ شحػخس حلظ أحؼ٠ ، ارح كظ زظ ك٢ حال

زح ك٢ . طـخرن ر٤ حالع حط طظ ، ك ؼشكش رخطلخم ، ؿش حظش ئش رخشس

ح٩ػشحد ، كال حطزخع ظش رخط ، ك٢ غؤش ح٩ػشحد ، كخالع حط ٣ؼشد رلغذ

هؼ ح٩ػشحر٢ ك٢ حال ، ؿش حظش ػ٠ زذ أؼش ال ل خ ح٩ػشحد ، ػ٤

. كال طؿذ خ غؤش هـغ حظش ػ اػشحد حالع حط ، خ ك٢ رخد حظلش حطف

اخ ؼشرش ربػشحد حالع حط ، كظؼشد ك٢ ل سكغ أ ظذ أ ؿش طزؼخ : هخ ؿخػش

خ اػشحرخ حكذح ع٤شد ال ػ٠ غؤش اػشحد ؿش . ، ػ٠ زذ ز حـخػش ، أ١ أ

. حظش

. كو٤و٤ش عزز٤ش ، ػ٠ خ عزن ر٤خخ ك٢ حزلغ ح٧ : حظلش حلشدس ػشرخ : اصفخ – ة

، ك٢ أسرؼش ػششس ارح خض (12)حظلش حلشدس كو٤و٤ش خض أ عزز٤ش طحكن حطف

حشكغ )حكذ أؿ ح٩ػشحد : كو٤و٤ش ، اخ طزؼظ ك٢ حؼششس ، ٧خ ا٣خ ك٢ حؼ٠ ، ٢

خالكخ زؼغ حك٤٤ ك٢ طـ٣ض طق حشس )، حكذ حظؼش٣ق حظ٤ش (حظذ حـش

رخؼشكش رخؼظ، ك٤خ خ ك٢ ذف أ ر ، زؼؼ ك٢ طـ٣ض طق حشس حخظظش

ا : رؼزخسس أخش . ، حكذ حظز٤ش حظؤ٤غ ، حكذ ح٩كشحد حظؼ٤ش حـغ (رخؼشكش

أ سؿ٤ ش٤٣ ، أ : حظلش حلشدس حلو٤و٤ش طـخرن حطف ـوخ ، ل ش٣ شسص رشؿ

شخء ، ل أ حض٣ذح حش٣خ أ حض٣ذ حشخء ، زح ك٢ : سؿخ ؿخء٢ ص٣ذ حش٣

حظلش ك٢ ري لشدس ، سكؼض ػ٤شح غظظشح ، ٣ؼد ح٠ حطف ، ـخرن . حئغ

ك٢ حػ٤ خغش طحكن حظلش حلشدس . ـوخ أ٣ؼخ ، ع٤شد ر٤خ ز حغؤش الكوخ

حكذ أؿ ح٩ػشحد حؼالػش ، حكذ حظؼش٣ق حظ٤ش، أخ : حطف ارح خض عزز٤ش

حظز٤ش حظؤ٤غ ، ح٩كشحد حظؼ٤ش حـغ ، كب ك حظلش ك٤خ ك حلؼ : حخغش حزخه٤ش ٢

حظلش حغزز٤ش ك٢ ري . ارح سكغ حعخ ظخشح أ ػ٤شح رخسصح ، أ١ ٣ؼظزش كخ حؼص

Page 10: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

70 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

أرخ : طشكغ حعخ ظخشح ، ل أرـ ، أ حشأس حش٣ حش٣ ، أ حشؿ حش٣ش أ ؿخء حشؿ

ش٣ خ ، زح سؿ ش٣ش (أر ، أ أرح ، أ آرخإ )، أ حش٣ش أ أخظ أ أخظخ )، زح سؿ

كبرح خض حظلش . ، ل ري ، ار ال ٣ظغغ زح حزلغ ظؼ ح٧كح حظ٢ رشخخ (أ أخحط

خى حػغ طغظؼ٠ . ؿش ك٢ ئش رخشس ، كال ٣طق رخ ا٧ حشس ، ع٤شد ر٤خخ

حـخروش حـوش ر٤ حظلش حلشدس طكخ خ (13)

طق حزش حئغ رخظلش حئؼش :

ػذ خظ ، طق حزش حئغ رظلش : ػخش غخرش ، رخظلش حزشس ، ل : ، ل

ـخروش حظلش . ح٩ػخكش (أ)ؿش٣ق طزس ، أكؼ حظلؼ٤ حـشد : ٣غظ٣خ ك٤خ ، ل

طكخ ك٢ ح٩ػشحد ـوخ ، ٣ظغ أ ط طلش حكذس طك٤ خظل٢ ح٩ػشحد، اخ ػ٠

٣ـص هـغ رؼغ حظلخص حلشدس حظؼذدس حكذ ، ارح حطؼق . هـغ حظلش ػ حطف

حطف رزؼؼخ ح٥خش ، ٣ـذ هـغ حظلخص حظؼذدس ـ٤ش ححكذ ار حخظق حؼخال ك٢

حوـغ ٣ رخشكغ ٣وذس ك٤ زظذأ ، أ رخظذ ٣وذس ك٤ كؼ ، ك٢ . حطف ؼ٠ ػال

غؤش هـغ حظلش زحذ ظؼذدس (14)

. ، ال ٣ظغغ زح حزلغ ظلظ٤ ك٤خ ، أ حظؼ٤ خ رشخ

: ف افشد اجخ / ثبثب

ال ط اخ ؿش ، أ١ ال ٣ظق ط رلشد ، (أ)طش حالع حط ػذح : اصخ - أ

حل ػ٠ حش٢ء رش٢ء ؼخص حـ ، أ خ : " ٣ػق حشػ٢ ري ار ٣و ٧

خ خ حهظؼخء حط ل ػؼ٤خ ، أشزخ حظلخص غ كخػخ ، حظذس غ كخػ ،

هذ . ٣غظؼ ؿ٤غ خ ٣ظؼ حل ، اخ خ ٣ طؼ أطال ال رخشز ، حـش

" ٣ـ٢ ػخ ظشف أ ؿخس ـشس ، ١ ؼ كؼ كخػ حؼخثذ (15)

أؿزح أ ط .

، ال ؿز٤ش ، ٧ ؼ حظش ٣ـذ أ (خالكخ زؼغ حك٤٤)ؿش حظش خزش٣ش ، ال حشخث٤ش

٣ كخ ؼ حهع ، خخؿذ هز حخـخد ، ؿ٤ش حخزش٣ش ال ٣ؼشف ؼخ اخ رؼذ

ه٤ ٧ حظش ػلش ز٤ش ط ، . ا٣شحد ط٤ـخ ، أ ك٤ ٣وظش كظ ؼخخ رلظخ

٣ـذ أ ط ؿش حظش : رؼزخسس أخش . كالرذ طوذ حشؼس رؼخخ ػ٠ حشؼس رؼخ

حـ حظ٢ طػق طز٤ حالع حط ، ٢ حـ حظش ك٢ رخد حخزش، طق ك٤خ

طذم زد ، ؿخص أ طوغ طلش شس ، زح حظغ ـ٢ء ؿ ح٧ش ح٢ : أ ٣وخ ك٢ حخزش

حالعظلخ حظشؿ٢ حظ٢ لخ طش ، خ حظغ ـ٤جخ طلش ، ار خض ال طلظ حظذم

ص حط رخ . حزد . ػذ حظؼـز٤ش خزش٣ش ؿ

هذ ٣شد خ ظخش حط رـش حشخث٤ش أ ؿز٤ش ، ك٤ئ حخؼ رظوذ٣ش حظش ؿش خزش٣ش ،

أه أ هض ، أ ه٤ أ ٣وخ ، أ ل ري ، طؼشد حـش : ك٢ حـخذ طوذسؿش حو ، ل

و حو حؼش (ك٢ ل ظذ أ سكغ )حالشخث٤ش أحـز٤ش ؼش (16)

.

Page 11: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

71 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

هذ ٣د ػ ؿش حظش ظشف أ ؿخس ـشس ، طخ٤ أ١ ٣ ك٢ حط رخ كخثذس ، كال

ال طق (خع أ ؼخسع )٣وذس ظؼوخ كؼ . ؿخء حز١ ح٤ : ؿخء حز١ ري ، أ : ٣ظق

حظش ك٢ حلو٤وش ، ال حظشف أ حـخس (حوذس)،٧ حظش ال ط اخ ؿش ، زح حظؼن

اد األسض }: ه طؼخ٠ . خ ؼخ : حـشس ، ه٤ ب ف اغ ، (19ح٧ز٤خء){

اىزـبة } ػـ ذ كؼ : ـ حو كخظش ط حكذس أسرؼش . (40ح ){لـبي از ػ

}: كخػ ، و طؼخ٠ ا سثـــب اهلل ثـ لـبـ از٠ ا ئ ،أزظذأ خزش و (30كظض){اعزمـب

}:طؼخ٠ ضوبح فبػ ـ ٠طغ اهلل }:، أ ششؽ ؿحر ، و طؼخ٠ (4حئ) {از٠

بس ب األ رحز جبد رـجش ٠ذخـ ، أ ظشف أؿخس ـشس ٣ (13حغخء){سعـ

ظؼوخ حلزف ؿش كؼ كخػ (17)

خ . حظ٢ رؼ٠ حز١ أ أكذ كشػ ، كبخ ال (أ)أ

ال . طط اخ رظلش طش٣لش ، خع حلخػ حع حلؼ ، ك٢ حط رخظلش حشزش خالف

. ٣ظغغ زح حزلغ العظشخد ػ٠ خ رشخ أ حظؼ٤

ح٧ط ك٢ حظلش أ ط لشدس ، هذ طؤط٢ حظلش ؿش أ٣ؼخ ، خ ٣ؤط٢ حخزش : اصفخ - ة

: حلخ لخ لشدح ؿش ، حـش ئش رخشس ، زي ال ٣طق رخ اخ حشس ، ل

كغ سؿال ٣ذحكغ ػ ؿ ، أ خــوـ جبسن }: ه طؼخ٠ . حكظش زا وزـبة أضب

ػ٤خ حز رـضي }، (92ح٧ؼخ){ ب اهلل }، (93ح٩عشحء) {وزبثب مشؤ رؼظ ل

هذ طق طق حشس رخـش ، ٧ كخثذس حـ ك٢ أكخخ ٢ شحص ، . (164ح٧ػشحف){

كخل رش٢ء ػ٠ ش٢ء ، ٣ـذ أ ٣ ـال ػذ حخخؿذ ، ك٤لظ رزي كخثذس ، ار خ

ارح خ حل شس وظد . حغخء كهـخ حخسكخسس: ؼخ هغ حال ـح ، ل

ال ٣ظق طق حؼشكش رخـش ، ٧ حـش ئش . رخـش ، خ ـخروخ طك ك٢ حظ٤ش

أ اكذ أخحطخ ، ل (حز١)رخشس ، كبرح أسدص طق حؼشكش رخـش ، ؿؼظخ طش ـ

ؿخء٢ ص٣ذ حز١ كخص ك٢ حغزخم ، أ حز١ أر غخكش، كظطض ح٠ طق حؼشكش رخـش ، خ :

: ح٠ ذحء خك٤ ح٧ق حال ، ل (أ١)ططض رـ ٣خ أ٣خ حشؿ(18)

: ، ه طؼخ٠

ضؼب ػه} شن مـض ظ }، (3-2حششف) {صسن از أ ذ ػ١ى ؼ از أ ز ؼ {اروشا

اعزىجشا فمـبي }، (40حزوشس ) أل از٠ ا حطق كو٤وش ٣ : هخ رؼؼ . (27د) {ا

. رخالع حط كذ ، حظش ال ل خ ح٩ػشحد ، ك٤خ ر٤خخ ا٣ؼخكخ ٧ ز

ا حطق ٣ رـػخ ، أ١ رخالع حط طظ ؼخ ، : هخ رؼؼ ح٥خش

حشظشؿح ك٢ حـش حطف رخ أ ط خزش٣ش ال حشخث٤ش ال ؿز٤ش ، ٧ حخزش٣ش . حشؿق

طلظ حظذم حزد ، خ حشظشؿح ري ك٢ ؿش حظش ، ػ٠ خ عزن ر٤خ ، كال و ك٢

: حطق )ؿخء٢ سؿ )، أ (أش )أ (ال طش أشظـ )أ ( )أ (ؼي أشظـ (خ أكغ

٧ حـشع : " ٣ػق حر ٣ؼ٤ش حغؤش ار ٣و . ، ل ري حـ حـز٤ش ح٩شخث٤ش

حظلش ح٣٩ؼخف حز٤خ ، رزش كخ ػخرظش طف ٣ؼشكخ حخخؿذ ، ٤غض شخس ك٢

Page 12: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

72 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حع ، ح٧ش ح٢ حالعظلخ ٤غض رؤكح ػخرظش، زس ٣خظض رخ ، اخ ؿذ

" حعظؼال ، ال حخظظخص رشخض د شخض (19)

.

خ سد ك٢ ظخش ـ٢ء حـش حـز٤ش أ حالشخث٤ش طلش ، ٣ئ حخؼ ربػخس ه ٣ؼشد

: ه حشخػش. طلش ، حـش حـز٤ش أ حالشخث٤ش ؼ و حؼش ، خ ك٢ حظش

سأ٣ض حزثذ هـؾ ؟ حخظؾ ؿخإح رـزم حظال كظ٠ ارح ؿ(20)

، (زم)حال ٤ظ ػ٠ ظخش ، ر ؿش حالعظلخ و و ؼش ، حظلش ـ : هخح ك٤

ك٤ ، أػذ سإ٣ظ : حظوذ٣ش ، (هض أ طو ) سأ٣ض حزثذ هؾ ، أ طوذ٣ش كؼ : رزم و

طوذ٣ش حطق خ ٣شؿق ػ٠ طوذ٣ش حلؼ ، ٧ ح٧ط ك٢ حظلش ح٩كشحد ال حـش ، ٧ طوذ٣ش

حلشد أع طوذ٣ش حـش ، ك٢ حظش ٣وذس حلؼ الؿ٤ش ، ٧ حظش ال ط اخ ؿش ، خ

ك٤خ أس أ حظق حػق ك٢ حظؤ٣ حظوذ٣ش ك٢ حز٤ض ل ، عحء خ ك٢ . عزن ر٤خ

. حظش أ حظلش ، ح٧كؼ ك خ ك٢ حشؼشػ٠ حذسس أ حشزر ، أ حؼشسس

، ٢ لغخ طوغ طش (حششؽ ؿحر)حلؼ٤ش حالع٤ش حششؿ٤ش : حـ حظ٢ طوغ طلش ٢

زي خ ٣وغ حظشف حـخس حـشس هغ حظلش ، خ . الع حط ، ػ٠ خعزن ر٤خ

بء }:٣وغ هغ حظش ، ه طؼخ٠ اغ }، (19حزوشس ){أ وص١ت وزبة ب جبء

أ كؼال ، طوذ٣ش (طلخ)، ٣وذس ظؼن حظشف حـخس حـشس خ حعخ (89حزوشس) {ػذ اهلل

. حالع شؿق خ ، ػ٠ خ عزن ر٤خ

: (اشاثط )ف اؼبئذ / ساثؼب

الع حط ، زح حزش (ػخثذ)٣شظشؽ ك٢ ؿش حظش أ ٣ ك٤خ رش: اصخ - أ

ػ٤ش حالع حط ؿخزخ ، ٤شرؾ ؿش حظش رخط ، ٣ئر رظؼوخ ر (21)

، ٧ حـش

ػزخسس ػ ال طخ هخث رلغ ، كبرح أط٤ض رخ ٣ظهق ك ػ٠ خ هز آر حؼخثذ رظؼو ر ، عحء

ض (3/93)٣ػق حشػ٢ ك٢ ششف حخك٤ش . أخ خزشح أ كخال أ طش أ طلش ، أ ل ري

خ : " حؼخثذ ك٢ ؿش حظش، ار ٣و ا خ طؼظ حظش حل ظؼن رخط ، ٧ ا

ل ػ٤ أ عزز٤، أ ل ر أ عزز٤ ، كالرذ رش خثذ حط ك٢ حظش ،

٤ظؼن حل رخط ، رغزذ طؼو رخثز ، ري حخثذ حؼ٤ش حؼخثذ ا٤ ، ٣زش

، كال ٣ظق " حط رخظش زو٢ حل أؿز٤خ ػ ، ٧ حـ غظوش رؤلغخ ال حشحرؾ ك٤خ

، خ حـش رش ط ، ٣ظق (عخكش خخذ)، أ (أر ص٣ذ غخكش)ؿخء٢ حز١ : حو

حشحرؾ ـش (حخء)، ؿد حؼ٤ش (عخكش خخذ أخ )أ (أر غخكش)ؿخء٢ حز١ : حو

خ أ ٣ زسح ، ه طؼخ٠ . حظش رخط }: حؼ٤ش حشحرؾ ا ٠إ از٠

األـفظ }، (3حزوشس ) {ثبغـ١ـت ١ ب رـشزـ ب خ أ ٣ ؼشح رذ٤ ، ( 71حضخشف ){ف١ ، ا

Page 13: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

73 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

زا از ثؼث اهلل سعال }: ه طؼخ٠ ك حؼ٤ش حؼخثذ . رؼؼ : أ١ (41حلشهخ ) {أ

حظش ح٠ حالع حط أ ٣ ـخروخ ك٢ ح٩كشحد حظز٤ش حلؼس كشػخ ، ك٢

)ؿحص حـخروش ك٢ حلؼس أ حـ٤زش خالف ، ؿصح شحػخس حلظ حؼ٠ ك٢ ػ٤ش

) ك٢ . (، خ ، أ، أ١، ر غ ئ١ه }: ه طؼخ٠ ( ٠غز } ، (25ح٧ؼخ) {

ئ١ه ؼ ٠غز . ، ال ٣ظغغ زح حزلغ العظشخد ػ٠ خ رشخ أ حظؼ٤ (٣42ظ){

هذ ٣ـ٢ ػ حؼ٤ش حشحرؾ أك٤خخ حع ظخش ، ك ؿخثض ك٢ حػغ حظلخ٤ حظؼظ٤ ، ػ٠

زذ ؿخػش حلخس ، ٧ حؼشد ارح كخض ش٤جخ شسط رخالع حز١ طوذ ، ه٤ ا ه٤ أ

٢ ): خدس ، ه حخـذس١ : ك (أر عؼ٤ذ حز١ س٣ض ػ(22)

: ه حشخػش . ، أ١ ػ

أض حز١ ك٢ سكش حهلل أؿغ ؿ ك٤خ سد ٠٤ أض ك٢ (23)

.

ؿص رؼؼ سرؾ حظش رخالع حط ٢ طخ ػ٤ش . أض حز١ ك٢ سكظي : أ١

، (حز١ ٣غ٢ء ك٤ـؼذ خخذ ص٣ذ ): ، ري رؼـلخ رخلخء ػ٠ ؿش شظش ػ٠ ػ٤ش ، ل

السطزخؽ حـظ٤ رخلخء ط٤شسطخ ؿش حكذس ، كخعظـ٢ رخلخء ػ حؼ٤ش حشحرؾ ك٢ حـش

حؼـكش (24)

.

طف ، (ػخثذ)حـش حطف رخ أ ٣ ك٤خ رش أ٣ؼخ ك٢ ٣شظشؽ : اصفخ - ة

زح حزش ػ٤ش حطف ، ٤شرؾ حظلش رخطف ٣ئر رظؼــوخ ر (25)

، ٧ حـش

ال غظو ، ٣ض سرـخ رخ ع٤وض خزش أ طش أ طلش أ كخ أ (خ رشخ ك٢ حظش )

ؿش حظلش ال ٣شرـخ . ل ري ، كب خض حؼخثذ حشحرؾ ػذص أؿز٤ش ، طلذ ش٤جخ

رخطف اخ ػ٤ش، ٣زشح حشرؾ رخالع حظخش ، خ س رؼؼ شؼش أ ؼش ك٢

خ أ ٣ زسح ، و طؼخ٠ . حظش ، أ ؼـ رؼؼ شرؾ رخلخء حغزز٤ش حؼ٤ش حشحرؾ ا

ب }: ا اهلل ارـمـا ٠ ف١ } ، (281حزوشس) {رـشجؼ مـشؤ ضي ػ١ب وزـبثب حز رـ

خ أ ٣ ؼشح ٣ذ ػ٤ د٤ لظ٢ أ ؼ١ ، و طؼخ٠ (93ح٩عشحء){ ارـمـا }: ، ا

فظ ش١ئب فـظ ػ ب ال رـجض ػ٠ خ طوذ كب حشرؾ ك٢ . ال طـض١ ك٤: ، أ١ (123حزوشس ){٠

رخد حظش أؼش حطغخػخ حشرؾ ك٢ رخد حظلش ، ػ٠ خ رشح حشرؾ رخالع حظخش حلخء

ع٤شد ر٤خ كزف حؼ٤ش حشحرؾ . ك٢ رخد حظش

: ف ازؼذد / خبغب

ششؽ حػظزخس حظؼذد خ ، أخ ٣ رـش٣ن حؼـق ، هذ حخظلح ك٢ ؿحصطؼذد : اصخ - أ

خ حظش رال ػـق خ حخظلح ك٢ طؼذد حخزش حلخ حزذ ػـق حز٤خ ؿ٤شخ رال ػـق ، أ

رخؼـق كخظؼذد ك٢ خ رشخ ل ؿخثض ػذ ؼظ حلخس (26)

ك٢ حظش ؼح طؼذدخ رال .

ػـق ط حكذ ، رذ ؿخػش أرؼذ ري ار غ طؼذد حظش رخؼـق ط حكذ ،

Page 14: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

74 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ا حوظد رخظش : ، هخح(46حؼزص){آب ثبز أـضي ئ١ب أـضي ئ١ى }: كل٢ ه طؼخ٠

حؼخ٤ش ؿ٤ش حوظد رخظش ح٠٧ ، ٧ حض ا٤خ ؿ٤ش حض ا٤ ، كوذسح حعخ طال

هلل ٠غجذ }: زح هخح ك٢ ه طؼخ٠ . حؼـكش ػ٠ ح٠٧ (أض ا٤ )ظش حؼخ٤ش (حز١)

اد األسض ب ف اغ : ، كخز٣ ك٢ حغحص ؿ٤ش حز٣ ك٢ ح٧سع ، كوذسح(15حشػذ ) {

ك٢ ح٧سع ، هذ ػذح خ ك٢ ح٣٥ظ٤ لخ رخد اػخس حالع حط ك٢ حؼـق ٤ظ

حظش: هخ ؿخػش . رخد طؼذد حظش ٣ـص طؼذدخ ط حكذ، ارح خ حوظد رخ ا

}: خ حط حزس كذ ، ه طؼخ٠ زـم١ ثبغ١ت . ـذ ٠إ از٠

اصالح ، كخز٣ ٣ئ رخـ٤ذ ٣و٤ حظالس طق حكذ ٤غح (3-2حزوشس ){٠م١

بء }: طل٤ ، زح هخح ك٢ ه طؼخ٠ ب ٠غفه اذ ٠ـفغذ ف١ ب ف١ ، ٧ (30حزوشس ){أرـجؼـ

٣لغذ ك٢ ح٧سع ٣غلي حذخء حكذ ح٩غخ كخؼ٠ حز١ ٣لذد خ ارح . حوظد ر

كزف حع ط أ ال ، خ ٣زذ ا٤ أؼش حل٤٣ حشؿق ٣غ . خ ػـ

كزف حالع حط ٣ش أ خ ك ػ٠ ظخش ؛ ٣ؼذ رخد طؼذد حظش الع ححكذ

،

رخؼـق ػ٠ طش هزخ الع لغ (27)

ؼ خ رشخ ؼ٤ش ك٢ حوشآ حش٣ ، ال ٣ظغغ زح .

. حزلغ ظلظ٤ ك٤ ، ع٤شد حال ػ٠ كزف حط

طف حكذ ؛ رال (حؼص)٣زذ ؼظ حل٤٣ ح٠ ؿحص طؼذد حظلخص : اصفخ - ة

حشخػش حخطذ ، أ ؿال ، ل : ػـق ، عحء أخض حظلخص لشدحص ، ل شسص رض٣ذ حلو٤

، ٣لذ حخ٤ش ، أ خ ٣د ػ حظلش خظشف حـخس حـشس : كغ خـوـ . ؿخء٢ سؿ

ك٢ غؤش طؼذد حظلخص رخؼـق أ رـ٤ش حؼـق زحذ ، ؿضخ رخ ٣ؤط٢ (28)

ارح خض -أ :

حظلخص حلشدس ظـلذس حؼ٠ أ ظوخسرش ، ٣ـض ػ٠ زذ أؼش ػـق اكذحخ ػ٠

زح ص٣ذ حشـخع حـش١ء حلخطي ، و٤ض : ح٧خش ، ٧ ٣ئد١ ح٠ ػـق حش٢ء ػ٠ لغ ، ل

خ رسد حغخ ، ه طؼخ٠ ل س }:سؿال كظ٤لخ . (24حلشش){ اهلل اخبك اجبسب اص

ارح خض حظلخص حلشدس ؿ٤ش ظـلذس حؼ٠ ، أ١ خظلش حؼخ٢ ، كخـخذ أ ال ٣ؼـق -ة

، ٣ـص حؼـق ك٤خ ، ر ٣غظلغ : رؼؼخ ػ٠ رؼغ ، كو حش٣ حلو٤ شسص رض٣ذ حؼخه

ػذ ؿخػش ، الخظالف حؼخ٢ ، ك٤ض ك٤جز حخظالف حظلخص ضش حخظالف حزحص ، ك٤ظق

}: حؼـق ، ه طؼخ٠ ش اجبط ي ا٢خش اظـب األ ـش ٣غ . (3حلذ٣ذ){ ك

حؼـق ك٢ حظلخص حظلذس حؼ٠ ، أ ػـق اكذحخ ػ٠ ح٧خش ، ٣ئد١ ح٠ ػـق حش٢ء

ارح -ج. ػ٠ ؿ٤ش ، زح ال ٣ـص ، خ ك٢ أط حؼـق ـخ٣شس حؼـف ؼـف ػ٤

خض طلخص ححكذ ؿال كلخ ك٢ حؼـق ػذ ل حظلخص حلشدس ، ػ٠ خ عزن ر٤خ ،

، ٣ذحكغ : ٣شؿق أؼش حؼـق ك٢ حـ ؿ٤ش حظلذس حؼ٠ ، ل ٣ـذ حؼ زح سؿ

: ػ حلن ، ٣غخػذ حلظخؿ٤ ، ٣ؼؼل حؼـق ك٢ حـ حظوخسرش حؼ٠، ل زح سؿ

، ٣ؼزذ كذ طؼخ٠ ا غؤش غ حؼـق أ ؿحص ك٢ حظلخص . ٣كذ حهلل ، ال ٣ششى ر

Page 15: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

75 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حظؼذدس ، عحء أخض لشدحص أ ؿال ؛ حكذس ػششحص حغخث حظ٢ حخظلح ك٤خ ، ال ؿخث

ك٤خ ، كخ٧ش ٣شؿغ ح٠ حؼ٠ حز١ ٣وظذ حظ ، كخظلش ٢ حطف ك٢ حؼ٠ ، خ

دحض زي ، كال ػ٤ش ك٢ ـ٤جخ ظؼذدس رخؼـق ، أ د ، ارح خ حؼ٠ حز١ ٣وظذ

. حظ رب٣شحد حظلخص حظؼذدس ، ال زظ ك٤ ال ؿع ذ حخخؿذ أ حغخغ

: ف ازوش احزف / عبدعب

: اشاثط (اؼبئذ)االع اصي ، صز ، اض١ش- أ

االع اصي -1 (29)

ص حك٤ ح٧خلش حزظش٤٣ ، كزف حط حالع٢ ؿ٤ش : ؿ

. ، ـوخ ، طزؼ حر خي ، حشظشؽ ك٢ رؼغ ظز ؼـكخ ػ٠ ط آخش ؼ (أ)

خ حعظشذح ر ه طؼخ٠ ـب ثبز أضي ئ١ب أضي ئ١ى }: ، أ١ حز١ أض (46حؼزص){آ

}ا٤ ، ٧ حض ا٤خ ؿ٤ش حض ا٤ ، اد األسض و ب ب ف اغ ث

ز اد األسض }، أ١ خ ك٢ ح٧سع، (5حشػذ){لب ب ف اغ ، أ١ (15حشػذ){هلل ٠غجذ

ك٢ ح٧سع ، ٧ حز٣ ك٢ حغخحص ؿ٤ش حز٣ ك٢ ح٧سع ، رذ٤ طشحسحط ك٢ ه

ب ف األسض }: طؼخ٠ اد ب ب ف اغ اد }، (49حل){هلل ٠غجذ ب ب ف اغ ٠غجـح هلل

ب ف األسض : رو حشخػش . (1حـؼش){

عحء ٣ظش ٣ذك حهلل ـ سع ٣ ك(30)

٣ـ ، د٤ ػ٠ حلزف حالع : أ١ ٣ذف ؿ٤ش ٣ذك ، ٧

زح ٤ظ : هخ ؿخػش . ، أ١ ؿد حذ٤ حلظ٢ ػ٠ حلزف (حؼـف ػ٤)حزس

كزف حالع حط، ر طؼذد حظش ط ححكذ حزس لغ ، ػ٠ خ عزن ر٤خ

. ك٢ زلغ طؼذد حظش

حؼ٠ ػ٤ ، ػذح ه طؼخ٠: هخ ؿخػش ب }: ٣ـص كزف حالع حط ، ارح د

ب ئب ؼ : ، أ١(164حظخكخص){مب ؼ وخ : ه حشخػش . اخ

٣ز٤ض ٣شهـذخ ؿـشرـ٢ شهخ ح٠ رـجـظ ح٤خ٢ عـذص (31)

عذص ، ك٤ ك٤ كزف طف ال ط ، : حظوذ٣ش : ه٤ . ح٤خ٢ حظ٢ عذص : أ١ ٤خ

أع ػذ ؼظ ، ٧ حطظخ حظلش رخطف أه حطظخ حظش رخط ،ك٤غ

ح ح٣٥خص حش٣ش ، كح . حلزف هذ غ حزظش٣ كزف حط حالع٢ ـوخ ، كـؤ

ا ح٧ط أ ال ٣لزف حالع : ـ حو . ح٧ر٤خص حشؼش٣ش ػ٠ حؼشسس أ حذسس أ حشزر

حط ، كزك أرؼذ كزف حطف ، هذ سد زسح ك٢ ؼظ حػؼ ك٢ حال ،

سد لزكخ ك٢ حػغ أخش أه رش ، ك٢ أرؾ ال أػال شطزش ، ال

Page 16: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

76 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ك٢ حػغ حلزف الرذ د٤ لظ٢ أ ؼ١ ػ٠ . حخخن حؼظ٤ ، حوشآ حش٣

كزف أ ال ، كبرح حظؼض طلش حؼ٠ رذ حلزف ، حؼ٠ حز١ ٣لذد خ ارح خ ػـ

حظوذ٣ش رظلش حؼ٠ ، طوذ٣ش حع ط لزف رذ٤ حػق ؛ خ الرذ طوذ٣ش ، كب أخ

. كال ٣ظق طوذ٣ش أ١ ط لزف ، زح حظحد

اصخ- 2 (33)

ص ؼظ حل٤٣: ، ٧ ك٢ كزكخ طل٣ض كزف طش حالع حط ال ٣ـ

حوظد ك٢ حال ، هذ ك ئالء ػ٠ كزكخ رخذسس أ حشزر أ حؼشسس ، كخط ال

أشظ أ صسط أ ل ري : ؿخء٢ حز١ ، طو : ط كخثذس ظـشدح حظش ، ك هض

هذ ؿخءص حظش لزكش رخ٤ش ، ري شخر :" (2/121)، ٣ الخ ، ؿخء ك٢ ششف حلظ

ك٢ حالعظؼخ حو٤خط ، أخ هظ ك٢ حالعظؼخ كظخش ، أخ ك٢ حو٤خط ك٨ حظش ٢ حظلش ك٢

حؼ٠ ، اخ ؿ٢ء رخز١ طش ح٠ ري ، كال ٣غؽ كزكخ ، ٧ ك٤ طل٣ض حوظد ، خ ال

، ٧ حوظد رخذحء ، : ٣ـص كزف حظلش حز ك٢ هي طش (أ١)٣خ أ٣خ حشؿ

ص ؿخػش كزف طش ؿ٤ش " . ح٠ ري ك٢ حشؼش ك٢ حؼـق ، ري ك٤ ٣شد ط (أ)ؿ

: ؼـف ػ٠ آخش هز ، رؼذخ طش حكذس ، ك٤ظل٠ رخ طش شظشش الػ٤ ، و حشخػش

خ حشك خ ش ذ ؤص ػ حز١ حظ٢ ــظخ رآطشس ا ط(34)

: أ أ طظؼ٤ حظش ٧كذخ ، حؼخ٢ طظ لزكش ، دض ػ٤خ حزسس ، و حشخػش

ػذ حز١ حالص ػذـي اكــش ػ٤ي ، كال ٣ـشسى ٤ذ حؼحثذ (35)

: ؼ ه آخش . أ١ حز١ ػخدى

زـشص ـذحط٢ أ٢ ححط٢ حظ٢ حالط٢ صػ (36)

، ٢ ـش ك٤خ ، طش (ححط٢)ط٤ذ ـ (حالط٢)، (ححط٢)طش ـ (صػ)كظظؼ٤ ؿش

لزكظخ ، رذ٤ (ححط٢ حظ٢)طظخ (حالط٢)طش ـ (صػ )ؿش : ه٤ . لزكش (حظ٢)

(صػ)ؿش : ححط٢ صػ حظ٢ صػض ، ه٤ أ٣ؼخ : حظش حزسس ػ٤خ ، حظوذ٣ش

لزكش ، حظؿ٤ (حظ٢)ؼخ ، ٧خ رؼ٠ حكذ ، طش (ححط٢ حالط٢)طش شظشش ـ

صص ؿخػش أخش كزف حظش ه٤ال ، ارح ػض رو٤خ حذ٤ حؼ١ . ح٧ حشؿق ؿ

: ػ٤خ ، و حشخػش

ا٤خ ؿ ػـي ػـ غ ؿ ح٧ـ٠ كخؿ ل(37)

. ػشكح رخشـخػش ، أػشكح رؼذ حزخالس رؤػذحث ، خ رؼ٠ حكذ (حز٣)أ١ ل ح٠٧

. خى شحذ أخش ه٤ش ػ٠ خ رشخ ، ال ٣ظغغ زح حزلغ زشخ

Page 17: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

77 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ص ؼ٤ش كزف حظش ، ارح أس٣ذ ارخخ ػ٠ حغخغ ، ٤زذ حز رخ زذ أ أس٣ذ . ؿ

ا : حالدػخء رؤ حظش ؼظظخ كخخظخ ، ال طذخ ك٢ ك٤ض حز٤خ ال ٣ل٤ؾ رخ حلظ ، ه٤

، ه ـ ال ٣ ششك ، طوخطشص حؼزخسس ػ حظش هذ طض ح٠ كذ حؼظـ

(رؼذ حظ٤خ حظ٢ ): ك٢ حؼ

ا : ، كوذ كزكض حظش حكذ خ ، هخح ك٢ ؿحص حلزف

حظ٤خ ): حـشع أ ز حخـش ؼظخ كخخش أشخ ، طكش رظـ٤ش حش ػظ٤ ، ه٤

حظض حلزف ك٢ : ، هخح أ٣ؼخ (38) أعخء حذح٤ش ، ؤخ ع٤ض رخط د حظش (حظ٢

حؼ ، ارح هظذ رخ حذح٢ ، ٤ل٤ذ كزكخ أ حذح٤ظ٤ حظـ٤شس حز٤شس طظخ ح٠ كذ

ال ٣ ششك ، ال ٣ذخ ك٢ ك٤ض حز٤خ، كزي طـشظخ ػ٠ ارخخ رـ٤ش طش ز٤ش حؼظـ

ظؼظ٤ (حظ٤خ)٣ـص طظـ٤ش.(39)

.

ػـذ ؿخػش ـ٢ء حظشف حـخس حـشس ك٢ هغ حظش ، رخد كزف حظش ، ٧

حز١ ػذى أ ك٢ حذحس ص٣ذ ، : ظؼـوخ ػخ ٣ـذ كزك ، أ١ ال ٣ـص اظخس ، ل

خ ارح خ . حظش ك٢ حلو٤وش ، ٣وذس كؼال ال حعخ رال خالف ، ٧ حظش ال ط اخ ؿش أ

حز١ ػذى أ ك٢ حذحس : خ خخطخ كال ٣ـص كزك اخ رذ٤ ، كال ٣ظق هي (حظش)حظؼن

ص٣ذ ، أل ري ، أ١ ال رذ (ػذى أ ك٢ حذحس )حز١ خ أ هشأ أ أ ، :ص٣ذ ، أض طش٣ذ

ػ٤ د٤ . رش ، ا ٣ذ

خ حعظـخح حالع حالع حط: اشاثط (اؼبئذ)اض١ش-3 طظ رضش حع حكذ ،

حؼ٤ش حشحرؾ ك٢ ؿش حظش ، . رظظ شح ري ، كلزكح حظش حؼ٤شحشحرؾ طخل٤لخ

خ أ ٣ ـشسح ، كب خ شكػخ ٣ظغ كزك خ أ ٣ ظرخ ا خ أ ٣ شكػخ ا ا

، أ ٣ذس ػ٠ سأ١، ٧ ػذس ، ا خ ظرخ ٣ؼش كزك ، رخطلخم ٧ كؼش ، ا خ

كزك ، ٧ ر٤ حضظ٤ ، ٣غ كزك لخس ال ؿ٣ ، ػ٠ كزف . ـشسح ٣و

حؼ٤ش حشحرؾ ؿش حظش ، ال ٣خ خالف ك٢ ؿحص حلزف أ ؼ ، ك٢ زح حػغ

: ٣ أ ؿض زحز ك٢ كزف حؼ٤ش حشحرؾ ظش ػ٠ خ ٣ؤط٢ . أ رحى

اض١ش اصة - أ(40)

٣ؼش كزك حال طخل٤لخ ، كظ٠ طخس ه٤خعخ ، هذ كغ كزك ٧ :

كؼش، حلؼش ٣لغ كزكخ حال ، ا طئػش ك٢ حؼ٠ حوظد ر ، أ أ حؼ٠ ال

أ ٣ ظرخ رلؼ -2أ ٣ ظظال ال لظال - 1: هذ حشظـشؽ ك٢ كزك . ٣ظهق ػ٤خ

٣ـص كزف حظد رخطق ه٤ ، ٧ حلؼ : طخ ، أ طق خالكخ زؼؼ ، ه٤

أ ال ٣ ك٢ حال ػ٤ش ؿ٤ش ، ٣ظق -3. أط ك٢ حظذ ، ػ حطق ل ػ٤

أ ٣ سحرـخ ـش حظش ، حششؽ ح٧خ٤ش ػخ ك٢ كزف حؼ٤ش حشحرؾ ، عحء أخ ظرخ

: خ ؿخء ك٤ حؼ٤شحشحرؾ لزكخ ػ٠ حششؽ حزسس ، ه طؼخ٠ . أ ـشسح أ شكػخ

زا از ثؼث اهلل سعال} ش اهلل ئب }، (41حلشهخ) {أ أ ١ ا لـبي ال ػبص سح ، (43د){

Page 18: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

78 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

اصطـفـ اهلل } از٠ ػ ػجبد : ، أ١ (حخء)، ، زح ػ٠ اسحدس حؼ٤ش(59ح) {عال

: ل زح ؼ٤ش ك٢ حوشآ حش٣ ، ك٢ حشؼش ، ه . رؼؼ ، سك ، حطـلخ

ض حز١ طــذ ـشعخػش ارح أض أدس حذ طغزن ؤـي (41)

: حظد رخطق ه حشخػش . طـز : أ١

رذ٤ ٣غظزـ ـض حشحؿ٢ ٣خ٤ذ رخؿذ ارح ػ ٤ظ ــ(42)

: أ١ حشحؿ٤ . ال ٣ظغغ زح حزلغ ض٣ذ حالعظشخد .

اض١ش اجشس- ة(43)

كزك أه كزف حظد ، ك ل ػ٤ ، الطلخهخ ك٢ :

خ رلشف ؿش . خ كؼظ٤ كب خ . ٣ حؼ٤ش ك٢ ل ؿش ، اخ ربػخكش حع ا٤ ، ا

ص رؼؼ ك٢ - 1: حـش رخ٩ػخكش كـ٤شظشؽ ك٢ كزك أ ٣ حؼخف ا٠ حؼ٤ش طلخ ، ؿ

: أ ٣ حطق خطزخ ؼ٤ش طوذ٣شح ، ػ٠ سأ١ أؼش ه طؼخ٠ - 2ؿ٤ش حطق ،

ذ لـبض } ب أ : ا خ حـش رخلشف ، كـ٤شظشؽ ك٢ كزك . ، أ١ خ أض هخػ٤(72ؿ) {فـألض

أ ٣ حالع حط ، أ خ أػ٤ق ا٤ ، أ خ طق ر ، ـشسح رلشف ؿش خز١ -1

ؿش حؼ٤ش حشحرؾ ، لظخ ؼ٠ ظؼـوخ ، ٧ حؼ٤ش ػزخسس ػ حط أ حطف ر ،

كال رذ أ ٣ حـخس خ ظلذح ، ؿش حؼ٠ حظؼـن ، كبرح كزف حـخس حـشس خ

ػ٤خ ظشص ا٤ ، عض ػ٠ حذ حز١ عض ػ٤ : كوي . ك٢ حال خ ٣ذ ظشص ح٠

حز١ شسص ر ؛ ٣ـص ك٤ كزف حـخس حـشس، ، ٧ (ا٤ ػ٤ ، ر)، شسص رخشؿ

ػ٤خ أ ال ٣ حؼ٤ش- 3أ ال٣ كزف حؼ٤ش هؼخ ك٢ حزظ - 2ك٢ حال خ٣ذ

أ ال ٣ ك٢ حال ػ٤ش آخش ٣ظق شرؾ -5أ ال ٣ حؼ٤ش حشحرؾ لظسح - 4ػذس

خ ؿخء حلزف ك٤ رخششؽ حزسس ػ٠ زذ . زح حزلغ ال ٣ظغغ ظؼ٤ خ رشخ .

}: هغ حلخس ، ه طؼخ٠ ب رـششث طششر ، هخ : ، أ١(33حئ) {٠ششة

خ طششر : حشحرؾ حلزف ظد ، حظوذ٣ش : ؿخػش ٣ش أطلخد حظوذ٣ش ح٧ أ .

ص ؼخدش كظخكش حظش٤ذ ، ٧ رذح٣ش ح٣٥ش ، (خ طؤ )طخش٣ؾ حلزف ػ٠ حظذ ، ٣ل

: كخشؿق أ ٣ حظوذ٣ش (44)

ره از ٠جـشش }: ه طؼخ٠ : ه٤ . {اهلل ػجبد

ك٢ ح٣٥ظ٤ زحذ أخش طخشؿخ خ ل ك٤ ، ال٣ظغغ زح حزلغ . ر : ، أ١ (23حشس)

: كزف حؼ٤ش حشحرؾ حـشس، طش حط حطف ر ، ه حشخػش. زشخ

ش حز١ ػ٤ض ـلـط ه عـح طظلش رخ ظـلـشح لغغي رخ٧ طـؼـ ا(45)

هذ سد حؼ٤ش حشحرؾ حـشس لزكخ ، ك٢ حػغ ؼ٤ش ، خالكخ . حز١ ػ٤ض ر : أ١

. ششؽ حزسس ، كؼذخ رؼؼ ه٤ش أ شخرس ، أ ػشسس ، ال ٣ظغغ حزلغ زشخ

Page 19: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

79 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

اض١ش اشفع - ج(46)

. ٣غ كزك أؼش ، هخ ؿخػش ٣ـص كزك رذسس أ ػشسس :

٣شظشؽ ك٢ كزك

أ ٣ زظذأ ، كال ٣ـص كزك ا خ خزشح زظذأ أ خعخ ، أ خ -1:

أ طـ حظش ك٢ - 3 أ ٣ خزش حؼ٤ش حشكع رخالرظذحء لشدح -2كخػال أ خثذ كخػ

، زح خ ٣شظشؿ حزظش٣ ، ال ٣ظغغ زح حزلغ العظشخد ػ٠ خ رشخ أ حظؼ٤ (أ١)ؿ٤ش

ص حك٤ كزك ـوخ ك٢ . هذ حعظذ . ك٢ ؿ٤شخ ، عحء ؿخض حظش أ هظشص (أ١)ؿ

هشحءس (أ١)حك٤ رخغخع ، ك٢ ؿ٤ش (47)

}: ه طؼخ٠ ب ػ از أحغ ب ح٧ؼخ ){رـ

: ، أ١ (أكغ)، رشكغ (154 : ه حشخػش . حز١ أكغ

ـش ـذ ح ح عز٤ خ علـ ال ٣لذ ػ ٣ـــن ر ذ رخل ٣ؼ (48)

٣ل . ٣و٤ظ حك٤ ػ٠ خ عزن ، كـصح كزف حؼ٤ش حشكع ـوخ . رخ عل : أ١

ر حك٤ خ رخشزر ، كال ٣ـص حلزف ػذ طش ؿ٤ش ، (أ١)حزظش٣ ػ٠ خ حعظذ

ؿخء : ؿخء حز١ صحثش ، ٣لغ ك٢ ل : خ طـ حظش ، كال ٣لغ كزف حؼ٤ش ك٢ ل

از ف }:حز١ صحثش ص٣ذح ، ٣ضدحد حلزف كغخ ارح صحدص حظش ؿال ، و طؼخ٠

ف األسض بء ئ اغ حز١ ك٢ حغخء ا ك٢ ح٧سع ا : ، أ١ (84حضخشف) {ئ

. ، رؼ٠ ؼزد ك٤خ {

، عحء ؿخض حظش أ طـ ، ٧ حؼخثذ خ (أ١)٣غ ؿخػش كزف حشكع ك٢ ؿ٤ش

خ . شـشحـش ، ٤ظ كؼش ك ٣شظشؽ ؼخ ؿ حظش حطلخهخ (أ١)أ(49)

، حلزف ؼخ

: ه حشخػش

أكـؼ ػ٠ أ٣ خي كـغـ ارح خ و٤ض ر٢ (50)

: ، أ١ (أ٣ )رشكغ ٣زش هغ حلخس حػغ أخش ٣ظغ ك٤خ كزف . ػ٠ أ٣ أكؼ

حؼ٤ش حشكع

. ، ال ٣ظغغ زح حزلغ زشخ

خ كزف حؼ٤ش خ ص٣ذ ذح ، عحء ؿخض حظش : حطش ، ل (أ) طش (حؼخثذ)أ ش ح

ؼخ أ طـ ؛ كل٤ زحذ ، ؿضخ رخ ٣ؤط٢ (51)

ا ، حغ ـوخ ، -2 حـحص ـوخ -1:

-3خ حؼ٤ش حؼخثذ لؼال ، خلخء ط٤ظخ حؼ٤ش أكذ دالث ط٤ظخ حـحص ا د

ظؼذ (طظخ) ٣لغ كزك ٧ؿ حـ ، ارح خ حطق-4ػ٤ د٤ ، ػـذ رؼؼ كزك هز٤لخ

. ال ٣ظغغ زح حزلغ العظشخد أ حظؼ٤ . ؿحص حلزف ػشسس -5ح٠ أؼش لؼ

: اشاثط (اؼبئذ)اصف ،صفز ،اض١ش- ة

٣زذ ؼظ حل٤٣ ح٠ أ حو٤خط ٣غ كزف حظلش أ حطف ، اهخش : اصف - 1

أكذخ وخ ح٥خش ، ٧خ خش٢ء ححكذ ، ك٤غ خ حز٤خ ح٣٩ؼخف اخ ٣لظ

Page 20: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

80 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

كن حظلش أ طظلذ حطف ، اخ ارح ظش أش ظسح ٣غظـ٠ ؼ : ه٤ . ـػخ

ا ك٢ حظلش ؼ٠ صحثذح ػ٠ : ه٤ أ٣ؼخ . ػ رش ، كل٤جز ٣ـص طش اهخش حظلش وخ

حطف ، كبرح ػ حطف ؿخص كزك اروخء حظلش،٩كخدطخ حؼ٠ حضحثذ ػ٠

حطف،٧خ رضش حغظو رخظش ح٠ حؼ٠ حضحثذ (52)

: (367-2/366)ؿخء ك٢ حخظخثض .

هذ كزف حطف أه٤ض حظلش وخ ، أؼش ري ك٢ حشؼش ، اخ خض ؼشط ك٤ د "

اخ ظخ٤ض : حؼش ك٤غ خ حو٤خط ٣لظش ، ري أ حظلش ك٢ حال ػ٠ ػشر٤

حظخظ٤ض ، اخ ذف حؼخء ، الخ وخخص ح٩ؿخد ح٩عخد، ال ظخ ح٣٩ـخص

حالخظظخس ، ارح خ زي ٣ن حلزف ر ، ال طخل٤ق حلظ ، زح غ خ ٣ؼخف ح٠ ري

، ٣غظز ظخش زح حلظ ، أ : أال طش أي ارح هض . ح٩زخط ػذ حز٤خ شسص رـ٣

حشس ر حغخ د سق أ ػد أ ل ري ، ارح خ زي خ كزف حطف اخ

" خ حعظز حطف خ كزك ؿ٤ش الثن رخلذ٣غ . ظ٠ هخ حذ٤ ػ٤ ، أ شذص حلخ ر

كزف حطف أه٤ض حظلش وخ، ٣لؼ ري ك٢ حط ؟، كـحر ك٢ : كب ه٤ . ـ

ػ٤خ حطف رلغخ : " (140- 2/139)ح٧شزخ حظخثش ػ٠ حزحص حظ٢ د ه٤ ٧ حظلش طذ

، رخػظزخس حظؼش٣ق حظ٤ش ، ٧خ طخرؼش طف ك٢ ري حط ال ٣لي ػ ؿؼ حـش

" . حظ٢ ؼ ك٢ ؼ٠ حع ؼشف ، ك كزف خض حـش شس ، ك٤خظ حؼ٠

حػغ كزف حطف اهخش حظلش وخ ك٢ عؼش حال ، أ١ كزك ؿحصح ك٢ ؿ٤ش

حػغ حؼشسس حشؼش٣ش (53)

أ ط حظلش حعخ ٣خظض رـظ حطف ، أ١ -أ :

}: شسص رخطذ، أ كخثغ ، ه طؼخ٠ : حالعخء حـخس٣ش ػ٠ حلؼ ، ل ػـذ

كبرح خ حالع ححهغ طلش ال ٣خظض . كس هخطشحص : ، أ١ (48حظخكخص) {لـبصشاد اطـشف ػ١

: رـظ حطف حظغ كزك، كال و ، لخ ، ٧ حلغ أ ؿ٣ أ ؿ٤ شسص رلغ

، ال ٣خظض رـظ د آخش ، كال ٣ؼ ؿظ حطف ر ارح كزف حـ أ - ة. حـخ

ػ٠ ٣ظش أش حطف ٣ؼشف أش ، ك٤غظـ٠ ػ رش ، طظ٤ش حظلش خع حـظ حذح

ح٧رـق ح٧ؿشع : ؼخ ، أ١ طغظؼ حظلش حعظؼخ ح٧عخء ، ك ٣ظش طكخ أطال ، ل

أ ط حظلش حعخ طخلخ زخششس حؼخ ، أ١ زخششس خ خ حطف - جلخ

طخلخ ، أ١ : زخشش ، ل احذ٠ذ }: ػال طخلخ ، ه طؼخ٠ : حػ . أــب أ

عبثغـبد دسػخ عخرـخص ، كلزف حطف ؼ ر ، ا خض حظلش : ، أ١ (11-10عزؤ){اػ

ال طخظض رخطف ، طوذ رش حلذ٣ذ أشؼش ر ، كب طظق حظلش زخششس حؼخ ،

٣ حطف رؼغ حع شز ؿش أ أ ط حظلش ؿش- د حظغ كزف حطف ؿخزخ

، أ١ : ، و () ـشس رـ ـخ أهخ خ كش٣ن ظؼ خ كش٣ن أهخ ، أ ل : ـخ ظـؼـ

ظؼ ، أ١ طال ، طوذ٣ش طف أه٤ظ ، ٧ حطظخ : ري ، ٣وذس حك٤ حز١ أ

حط رظظ أشذ حطظخ حطف رظلظ ظالصخ ، ك٤غ كزف حطف د

Page 21: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

81 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

}: كزف حطف ه طؼخ٠ . حط ـب ئب ب ؼ : ، أ١ (164حظخكخص){مب

ره}اغخ أ شخض أ ل ري، د اصبح : ، أ١ (168ح٧ػشحف){

خ ك٢ : ػ٠ زذ رؼؼ ، و (ك٢)أ ـشس رـ . ه أ ؿخػش أ أشخخص د ري

حكخء ، أ١ ي ٣لؼـي ك٢ حش ي أكذ ، أ شخض : ه كب ٣ حطف . خ ك٢ ه

رخششؽ حز١ رشخ ، أ ال د٤ ػ٠ كزك ، عحء أخض حظلش لشدس أؿش، ٣لزف

حطف اخ ك٢ ذسس ال أ ػشسس شؼش (54)

. زح حزلغ ال ٣ظغغ ظلظ٤ أحالعظشخد .

اصفخ - 2

ػ٤خ د٤ ؛ ه٤ أ خدس ، : ٣ـص كزف حظلش اهخش حطف وخخ ارح د

٧ كزكخ ٣خك٢ حـشع حز١ ؿ٢ء رخ أؿ ، ا٣ؼخف حطف ر٤خ ، أ اصحش

ص حوظد ك٢ حال ، ٧خ ز٤ش حالشظشحى أ حؼ ك٢ ح٧عخء ، خ أ كزف حظش ٣ل

ػلش ط ، ك٢ حظلش ك٢ حؼ٠ ، ػ٠ خ عزن ر٤خ ، كؼال ػ٠ أ حظلش

وخخص ح٩ؿخد ح٩عخد ، حلزف رخد ح٣٩ـخص حالخظظخس ، كال ٣ـظؼخ ظذحكؼخ(55)

.

هذ طلزف حظلش ػ٠ هش ذسس، ري ػذ هس دالش حلخ ػ٤خ ، خ طلزف حظش ػذ

، ٣ش٣ذ : ري خ كخ ع٤ز٣ ه . ري ٤ ، ٣ػق : ع٤ـشػ٤ ؿ٣ ٤

ؤ زح اخ كزكض ك٤ : " كخ٣ش ع٤ز٣ ز ار ٣و (627-1/626)حر ٣ؼ٤ش ك٢ ششف حلظ

حلخ ػ٠ ػؼخ، ري رؤ ٣ؿذ ك٢ ال حوخث حظلخ٤ حظؼظ٤ ، خ حظلش خ د

خ حهلل سؿال ، : ، ري ارح ض ك٢ ذف اغخ حؼخء ػ٤ ، كظو (ؿ٣)٣و وخ ه

ش٣خ أ : طـ٤ؾ حال اؿخش حظص رخ ، ك٤ل ري أي أسدص (حهلل)طض٣ذ ك٢ هس حلظ رـ

ارح هض . شـخػخ أ خال ي : زي ك٢ ؿشف حز عؤض كالخ كشأ٣ظـ سؿال ، طض١ ؿ

، كظــ٢ ػ "كب ػش٣ض حلخ حذالش ٣ـض حلزف... ، (رخ٤ال أ ج٤خ): طـوــــزـ(56)

.

زح حع حلزف ك٢ رخد حظلش ، هذ سد خ ٣شز ك٢ رخد حظش ، ري ػذخ ٣ش٣ذ حظ

كزف حظلش لشدس أ ؿش ذ٤ لظ٢ أ . طلخ٤ حظش طؼظ٤خ ، ػ٠ خ عزن ر٤خ

ؼ١ (57)

جئـذ ثبحك }: ه طؼخ٠ حلن حز٤ أ ححػق ، ه٤ : ، أ١ (71حزوشس ){لـبا ا٢

أـه }ال أ حؼ٠ ػ٠ زح لشح ل حوخش ، : ١ظ أي : ، أ١ (46د){ئـ

أ}حخؿ٤ ، و ش٢ء أكزظ ، أ ل ري، (23ح){شء ر١ذ فـزحب }، أ١

شء أثاة و ش٢ء أكز ، أ ل ري ، : أ١ ،(44ح٧ؼخ){ػ١ { ش و رـذ

ش٢ء عـض ػ٤ ، رذ٤ ه طؼخ٠ : ، أ١ (25ح٧كوخف){شء شء أرذ }: طذش ب رزس

١ وبش ئب جؼزـ . (42حزحس٣خص){ػ١

اشاثط (اؼبئذ)اض١ش- 3 (58)

ك٢ حظلش ه٤ ، ه٤خعخ رلزك ك٢ حظش، كزف حؼ٤ش حشحرؾ:

ك٢ حظش ، خ ر٤خ . ؼ٤ش ه٤خعخ رلزك ك٢ حخزش خ كغ كزك ك٢ حظلش كغ

Page 22: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

82 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ك٤ ، : أؿ حالشظشحى ، خ حطف طػل طخظظ ، ال طؼ أ حظلش ط

خ ك٢ حظش ، الطظوذ ػ٤ ، حظش زي غ حط ، اخ أ حلزف ك٢ حظلش أه كغخ

٧ حسطزخؽ حظلش رخطف ، أه حسطزخؽ حظش رخط ، كخط ال ط كخثذس

(ؼشس هش )كزف حؼ٤ش حشحرؾ . ظـشدح حظش ، حطف ٣غظو رلغ ك٢ حـخذ

. ك٢ حظلش ، خ خ ك٢ حظش ، كخلزف ؼ٤ش ك٢ حظد ، ٤٣ حـشس ، ٤٣ حشكع

: خ ؿخء ك٢ حظد ، ه حشخػش

غظزخف ٤ض ر خ ش٢ء ك ـذ ـ ش رؼذ ٠ طخ أرلض ك(59)

: ه ح٥خش . ك٤ظ : أ١

أطخرـح ؟ خ ذ أ حؼ طــخء ؿ خ أدس١ أؿ٤ـش(60)

}: خ ؿخء ك٢ حـشس ، ه طؼخ٠ . خ أطخر : أ١ ب ال رـجـض ـفظ ػ ارـمـا ٠ـ

: ، أ١ ال طـض١ ك٤ لظ ، ه حشخػش (48حزوشس ){فظ ش١ئب

سخ خ كوـزش ال ض خ خـ٤ــ٢ ع٤ؤط٢ ػ٤ صس ح٤ (61)

كـشد خع٤ش ك٢ )) : (ص)خ ؿخء ك٢ حشكع ، كذ٣غ حشع حش٣ . ال ضسخ ك٤خ : أ١

( (حذ٤خ ػخس٣ش ك٢ ح٥خشس (62)

طذس حـش ، حزظذأ ، (٢)، أ١ ٢ ػخس٣ش ، كلزف حؼ٤ش

: ، ه حشخػش (خع٤ش )ك٢ ػغ طلش ـ (٢ ػخس٣ش )ؿش

ػخس ػخسح ػ٤ي سد هـظـ ٣ـ هظـي ٣وظـى كب ا(63)

ػخس، ؿش : أ١ حلذ٣غ حشش٣ق حز٤ض . (هظ)ك٢ ػغ طلش ـ (ػخس)سد هظ

خ ل ك٤ ػ٠ زذ حك٤٤ رؼغ حزظش٤٣ ، ٧ ٣و حشؼش١، ٣خشؿخ

حشؿق خ رذ ا٤ ؿس حزظش٤٣ ، خ كشف ؿش ، حلشدص رؿد . (سد)رخع٤ش

:٣خشؽ حز٤ض أ٣ؼخ ػ٠ سح٣ش رؼغ حظخدس خ ح٧ؿخ٢ ، ٢ . ط٤ش ـشسخ ؼظ

ػخس) ك٢ كزف حؼ٤ش حشحرؾ ـش حظش حظلش خالكخص : ـ حو . (رؼغ هظ ا

. ؼ٤شس ، ال ٣ظغغ زح حزلغ ظلظ٤ ك٤خ

: ف ازمذ٠ ازأخ١ش / عبثؼب

اصخ – أ (64)

٣ش حل٣ أ خ خ خـضء ظؼو ال ٣ـص طوذ٣ ػ٤ ، خ ال :

٣ظوذ رؼغ كشف حش ػ٠ رؼؼخ ح٥خش ، زح ؼح طوذ٣ حظش ال طوذ٣ ؿضء خ ػ٠

Page 23: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

83 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حط ، ٧خ رضش حـضء ، أ١ أ حط طظ ـضء١ حع حكذ ، أشز ش٢ء

هذ ػزض ط . ؼذ ٣شد ، كؼشص لخ : رخ حالع حشذ طش٤ذ ـضؽ ، ل

ض٣ش ٩رخ ، ك٤ـذ أ طظؤخش ػ ، زي ال ٣ظوذ حظوذ ػ٠ حظش، حظش ز٤ش ،

ؼ حظش ػ٤خ،٧ أ٣ؼخ ؿضء خ، ػذح حظشف حـخس حـشس ، ك ك٢ طوذ٣ زحذ

حـحص ـوخ -2حغ ـوخ زذ حزظش٤٣ خالكخ زؼؼ -1: ، ؿضخ رخ ٣ؤط٢

زذ حك٤٤ رؼغ حزظش٤٣ ، كـظ أ حؼشد ٣ظعؼ ك٢ حظشف حـخس حـشس،

، () ؿحص حظوذ٣ ، ارح ؿش حالع حط رـ -3ك٢ حظوذ٣ حظؤخ٤ش ك٢ حػغ خظلش

: زذ حر خي ، خ حعظشذ ر ه حشخػش

كـح ك٢ حغش حؼــ حز٣ ـ سح كبـ غ ح ال طظ(65)

ـخ٢ : ه ح٥خش ػ أػشع عح ـخ٢ ـ أ(66)

: ، زذ رؼؼ ،خ حعظشذح ر ه طؼخ٠ ()كوؾ ، ارح ؿشص رـ (أ) حـحص غ -4

{ ذ٠ اضا } ، (٣20عق ){وبـا ف١ امـب١ ى ئـ }، (168حشؼشحء){لبي ئـ ؼ

ب ـ ى حظشف حـخس )خ سد ك٢ ظخش طوذ٣ ؼ حظش . (21ح٧ػشحف){اـبصح١

حزظش٣ رظوذ٣ش ظؼـن ظش ؿظ حزس، (حـشس ػ٠ حط طظ ، ٣ئ

ك٤خ أس أ ك٢ حظؤ٣ طلخ طؼغلخ ، حشؿق . ال ٣ظغغ زح حزلغ ظلظ٤ ك٢ ز حغؤش

خ طوذ٣ رؼغ أؿضحء حظش ػ٠ رؼؼخ ح٥خش ، . حل ػ٠ خ سد رخذسس أ حؼشسس أ

ص ؿخػش ، ل أر : كـ ص٣ذح أر ، أحز١ ص٣ذح أش أر ، أحز١ أش ٧ . ؿخء٢ حز١ هخث

أؿضحء حظش ػذ ا خض خـضء٣ أ٣ؼخ، كال ٣ـذ ك٤خ طشط٤ذ أكذخ ػ٠ ح٥خش، ر

طؼوذ حـضء حز١ حكذ خ ٦خش ، رخالف حظش حط ، كب ـضء٣ ٣ـص طؼوذ

حظش حؿذ ، أ١ ٣ـذ أ طظؤخشحظش ػ حط ، خ ز٤ش ، ػ٠ خ عزن ر٤خ

٣زذ ؿس حل٤٣ ح٠ أ خ خ خـضء ظؼـو ؛ ال ٣ـص طوذ٣ ػ٤ ، : اصفخ - ة

ش (حؼض)خ ال ٣ظوذ رؼغ كشف حش ػ٤خ ، ري حظلش ، ٧ ك٤غ أخ

ش ، أشزض حـضء ، كال طظوذ ػ٤ ، خ ال طظوذ حظش ػ٠ حط ، طف ، ظ

زي ال ٣ـص طوذ٣ خ حطظ . حؼخف ا٤ ػ٠ حؼخف ، حـشس ػ٠ حـخس ، لخ

رخظلش ػ٠ حطف، خ ال ٣ظوذ خ حطظ رخظش ػ٠ حط (67)

شسص : كال و .

، طش٣ذ حشؿ ، ال ؿخء٢ حؼخه : رظش٣ق سؿ حؼخه ظش٣ق ، حشؿ : ال و . رشؿ

رخثغ ، طش٣ذ : شسص دحس رشؿ رخثغ دحس زح حل ٣ش حظلش ححكذس رخطلخم ، . رشؿ

حظلخص حظؼذدس أ٣ؼخ ػ٠ زذ رؼؼ ، ك٢ ؿحص طوذ٣ رؼغ حظلخص حظؼذدس ػ٠

، كب هـذض حظلش ححكذس ػ٠ حطف ، : كو . حطف ػخ كخػ سؿ زح ػخه

، خ هز٤لخ أ٣ؼخ ػذ : خ حظوذ٣ هز٤لخ رخطلخم ، كب ػذ ح٠ حلخ ، كو٤ زح ػخكخ سؿ

Page 24: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

84 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

، ح٧ط ك٢ طخكذ حلخ أ ٣ ؼشكش ، هذ (سؿ)كخ حشس (ػخكخ)أؼش ، ٧

. ٣ؤط٢ شس رغؽ هذ حخظخس ؼظ حل٤٣ زح حظذ ػ٠ حلخ ا خ هز٤لخ ؛ ٣غ

ؿخ ـ٤جخ ؛ هذ ه : ه٤ . أكغ حوز٤ل٤ ا طوذ٣ حلخ ػ٠ طخكزخ حشس ظ غ

هزل ه٤خعخ رخ ك٢ طوذ٣ حظلش ػ٠ طكخ هزق أ٣ؼخ ، خخلظ حطلخه ػ٠ غ طوذ٣خ ،

: " ، رو (390- 1/398) ٣ػق حر ٣ؼ٤ش حغؤش ك٢ ششف حلظ. ال ع٤خ حظلش ححكذس

ػخكخ ، وزق غ ؿحص ، ؿؼ طلخ خ هز حؿ ، كب هذض طلش : هض ؿخء سؿ

حشس ظزظخ ػ٠ حلخ ، ري الظخع ؿحص طوذ٣ حظلش ػ٠ حطف ، ٧ حظلش طـش١

ـش حظش ك٢ ح٣٩ؼخف، كال ٣ـص طوذ٣خ ػ٠ حطف ، خ ال ٣ـص طوذ٣ حظش ػ٠

: ارح ٣ـض طوذ٣خ طلش ػذ ح٠ حلخ ، ك حظذ ػ٠ ؿحص . حط ؿخء سؿ

٤ حل٣ أكغ حوز٤ل٤ ، ري أ حلخ ػخكخ ، طخس ك٤ هـذ ؿ حال ، ٣غ

" حشس هز٤ق ، طوذ٣ حظلش ػ٠ حطف أهزق (68)

: ه حشخػش

خــ ؤـ ٣ــف كشؤ ؿــ ٤ش (69)

زح : هخ ؿخػش . ؿ كش ، كوذ حظلش ػ٠ طكخ ظزخ ػ٠ حلخ : ح٧ط

حال أؼش خ ٣ ك٢ حشؼش ػشسس ، أه خ ٣ ك٢ عؼش حال ، رشح شحذ خدسس

خ ل ك٤ ػ٤ ، طلظ ػذ ؿ٤ش أؿ أخش ، طخشؿخ (70)

ال ٣ظغغ زح حزلغ ظلظ٤ .

. ك٢ ز حغؤش

: ف افص اص / ثبب

٣غ أؼش حل٤٣ حلظ رؤؿز٢ أ رـ٤ش أؿز٢ ، ر٤ حالع حط طظ : (71)اصخ - أ

، ر٤ حظش ظؼوخطخ ، ر٤ رؼغ ظؼوخص حظش رؼؼخ ح٥خش، ٧ حالع حط

ػ٠ زذ ئالء ال ٣لظ ر٤ . طظ خع حكذ ، زح حظش ظؼوخطخ ، ػ٠ خ عزن ر٤خ

ػ٠ (خظلش حزذ ػـق حز٤خ ػـق حغن حظ٤ذ)حط طظ رظخرغ ط

زي ال ٣خزش ػ حط ، ال ٣غظؼ٠ ، اخ رؼذ . حشؿ أخ ؿ٤ش أؿز٤ش حط

ص ؿخػش حلظ ر٤ . طخ حظش ، ال ٣ظغغ زح حزلغ ششف حظؼ٤ خ رشخ ؿ

: حط طظ ه٤ال رؼ حظش ، ٧ ؿ٤ش أؿز٢ خ ، ل ، أ ا٣خ ؿخء حز١ ص٣ذح أش

: ؿصص ؿخػش أخش حلظ ر٤خ رـش حوغ ، و حشخػش . أشض

– أرـ٤ـي – رحى حز١ خص حزخؿ ٣ؼشف خخ حلن ٣ذكـغ طـش(72)

حز١ : رـش حلخ، و ح٥خش ـؼـش- ا رؼذ اػـشحء - ال ٣ـد كش رلخهش طؼظش٣(73)

: رـش حذحء رؼذ حخـخد ، و حشخػش

Page 25: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

85 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ـذ أػحد حغ٤خدس ح شذ ش٣ أض حز١ ٣خعؼذ أرـض رـ(74)

كب ٣غزن حذحء خخؿذ ػذ حلظ شخرح ، ٣ـض اخ ك٢ ػشسس ػ٠ سأ١ حر خي ، و

:

ـلزخ ٣خ رثذ ٣ظ ؼـ ذط٢ ال طـخـ٢ ـ ػخ كب طؼخ(75)

: زي ػذ حلظ شخرح ، ر٤ حظش ؼخ رؤؿز٢ ، ؿخص ؼشسس ك٢ ه حشخػش

أرد ؼشـش ػ غخ٢ ػؼض ا٢ ك٤ ـغ أر(76)

(غخ٢)، أؿز٢ خ ، ػؼ رؼذ (ا٢)رـ (غخ٢)ؼخ (ػؼض )كظ ر٤ حظش

.

اصفخ- ة (77)

ر٤ حظلش حطف ، رؤؿز٢ أ ؿ٤ش أؿز٢ خ ،٧ ٣ـص حلظ:

حطظخ حظلش رطكخ أه حطظخ حظش رطخ ، زح زذ أؼش حل٤٣ ، ك٤ـص

: حو حشخػش ، شسص - سري- زح سؿ ، أشض ص٣ذح أخخى حخ٤خؽ ، ؿخء خخذ لغ كو٤

}: ه طؼخ٠ . حلخثض ك٢ حغزخم ، ل ري – أخ كشف - رض٣ذ الـغ اـج ثـ فـب ألـغ

. ػظ١ رـؼــ ـ ـمغ طلظ (هغ)، كل٢ ح٣٥ش حػظشحع ر٤ حطف(76ححهؼش ) { ئـ

حو رخلظ . غ ؿخػش حلظ ر٤خ ، ٧خ ش٢ء حكذ . ( طؼ)، رـش (ػظ٤)

. أسؿق ، ه٤

: ف اإلػشاة اؼب / ربعؼب

اصي صز- أ ( 78)

ك عخثش ح٧عخء رظظ ، ك٤ ك ٣ظ حعخ حالع حط:

حظخش، ك٢ حـ٢ء ك٢ حهغ اػشحر٤ش خظلش ك٢ حـش ، زح زذ أؼش حلخس ، ك٤ؼشد كخػال

زظذأ خزشح لؼال ، ـشسح ل ري ، زح رذ ؿخػش ح٠ أ حالع حط ال ٣

ػغ ح٩ػشحد اخ ارح ط رظظ ، ٧ أشز حلشف ك٤غ ا ال ٣ذ ػ٠ ؼ٠ ك٢

: " ، ار ٣و (2/101)لغ ، اخ ؼخ ك٢ ؿ٤ش ، ٣شد حر ٣ؼ٤ش زح حزذ ك٢ ششف حلظ

حظحد ػذ١ أ ح٩ػشحد الع ح٧ حط، ـش حظش حط ـش حظلش

حطف ، كخ ال ٣ظهق اػشحد حطف ػ٠ طخ رخظلش ، زي ال ٣ظهق اػشحد

ؼشد حطالص ٣ظش ح٩ػشحد ك٤ ، . حط ػ٠ طخ رخظش ٣ػق ري ي أ ح

" . أخحطخ (حز١)، زي ٣زـ٢ أ ٣ ك٢ (أ١)كخ أ ح٩ػشحد خ ظخش ك٢ ... أ١ : ل

ا ؿش حظش ال ل خ ح٩ػشحد ، ٧ ال ٣ظق : أكذخ : أخ حظش كل٢ اػشحرخ ززخ

هع حلشد وخخ ، خ ٣ظق ري ك٢ خزش حزظذأ حلخ حظلش لخ، زح زذ أؼش

Page 26: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

86 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

اخ طظزغ حط ك٢ اػشحر ، كظ ك٢ ل سكغ أ ظذ أ ؿش ، ري : حؼخ٢ . حل٤٣

رلغذ اػشحد طخ ، أ١ خظلش حطف ك٢ حظحكن ك٢ ح٩ػشحد ، زح زذ ؿخػش

. حل٤٣

أخ حؼخ ك٢ حالع حط ك٤ ؼ٣خ خالرظذحء ، أ لظ٤خ خلؼ خ ٣شز، كل ك

أخ حظش كخو ك٢ ػخخ . أ١ حع طخ ، ٣غظلن ػخ ح٩ػشحد رلغذ هؼ ك٢ حـش

٣ رلغذ حزز٤ حزس٣ ك٢ اػشحرخ ، كال ػخ ك٤خ ػ٠ حزذ ح٧، ٧خ ال ل

خ ح٩ػشحد ، ػ٠ حزذ حؼخ٢ ٣ حؼخ ك٤خ لغ حؼخ ك٢ طخ ، خ رذ

أؼش ح٠ حو رؤ حؼخ ك٢ حطف لغ حؼخ ك٢ طلظ، ػ٠ ه ؿخػش رؤ

حؼخ ك٢ حظلش ؼ٠ حظزؼ٤ش ك٤ـصأ ٣ زي ك٢ حظش حط ، أ١ أ حؼخ

ك٤خ أس أ حو رؼ٠ حظزؼ٤ش ك٢ حؼخ ، . ك٤خ ؼ١ ال لظ٢ ، ػؼ٤ق ػذ أؼش

٣شؿق ك٢ حظش د حظلش ػ٠ عز٤ حـخص، ٧ حػش حؼخ ح٩ػشحر٢ ال٣ظش ػ٠ ؼظ

ح٧عخء حطش ، كؤخ ظش ؿ٤ش أ ك٢ رخد ح٩ػشحد ، خ كخ ح٧عخء حػش

طق حظشز٤ ، ك٤شؿق حو ـخصح ا حظش خ ل ح٩ػشحد رخظزؼ٤ش : حظشف ا

حؼ٣ش الع حط ، ٧خ ز٤ش ، كال حظش خ أكخد حالع حط ؼ٠ كذ ، ػ٠

خ خ حط طظ ـضء١ حع حكذ ، كال ٣ظق أ ٣ؼشد : ـ حو . خ عزن ر٤خ

ؿضء حالع ح٧ ؿضإ حؼخ٢ ال ل ح٩ػشحد

اصف صفز - ة(79)

حطف حع طخ ٣غظلن ح٩ػشحد رلغذ هؼ ك٢ حـش ، :

اػشحر ال ٣ظهق ػ٠ طخ رظلظ ، ار ٣وغ كخػال زظذأ خزشح لؼال ـشسح، ل ري ،

حظلش حلشدس . خ ال ٣ظهق اػشحد حط ػ٠ طخ رظظ ، زح زذ أؼش ك٤خ

أخ . طؼشد طزؼخ طكخ ك٢ حشكغ حظذ حـش ، ك٢ حظحرغ خظ٤ذ حزذ حؼـق

حـش حطف رخ كخ ل ح٩ػشحد ، ٧خ طوغ هؼخ ٣ظق هع حلشد ك٤ حظلش

أخ حؼخ . حلشدس ، كظؼشد حـش أ٣ؼخ طزؼخ طف ، كظ ك٢ ل سكغ أ ظذ أ ؿش

ك٢ ػخ . ٣ ؼ٣خ أ لظ٤خ ، ػ٠ خ عزن ر٤خ : ك٢ حطف ك خ ك٢ حط،أ١

حظلش عحء خض لشدس أ ؿش خالف ، كزذ أؼش أ حؼخ ك٤خ لغ حؼخ ك٢

، خ : طكخ ٧خ خالع ححكذ ، ٢ حظحرغ حؼش ، كبرح هض شسص رض٣ذ حلو٤

رذ ؿخػش ح٠ أ حؼخ ك٢ . ، حزخء ػخ لظ٢ (ص٣ذ)ؿش حلو٤ رخزخء لغخ حـخسس ـ

خ ؿشص ػ٤ ، ػخ ؼ١ كال ؿ : ـ حو . حظحرغ خ حظلش طزؼ٤ظخ

شز ر٤ ؿظ٢ حظش حظلش ك٢ ح٩ػشحد ،ػ٠ زذ ؼظ حل٤٣ كخ٠٧ ػ٠ زذ

أؼش ال ل خ ح٩ػشحد ، حؼخ٤ش رخطلخم خ ل ح٩ػشحد ، ؼـش حظ٢ رشص ك٢

حكذس خ ، ٢ أ حظش ال ط اخ ؿش ، ٧ ال ٣ظق أ ٣وغ حلشد هؼخ ، ؿش

. حظلش ٣وغ حلشد هؼخ ، أ١ أ حظلش طـ٢ء لشدح ؿش ، خ ٣ـ٢ء حخزش حلخ زي

Page 27: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

87 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

أ طـشف غخث حخالف حل١ ك٢ طؼذد حؼخ ، ٧ ال ؿخث ك٤خ ، – ك٤خ أس - حظحد

٢ ؼ٤شس ، خ خالك خ ك٢ حؼخ ك٢ حظش حط ، حظلش حطف ، ػ٠ خ

. عزن ر٤خ

خالصــخ اجحـــــث

ؼ٠ : حظلش . ؿش ٣لظوش ا٤خ حالع حط ، ظض٣ ارخ طػل : حظش- 1 ط

. (عزز٤)رز٤خ طلش طلخط ، أ طلخص خ طؼن ر (طػ٤لخ أ طخظ٤ظخ )حطف

. ٢ ػخرظش ال طلخسه، حظش ٤ظ زي

ؿش حظش ػ٠ زذ أؼش ال ل خ ح٩ػشحد ، ػ٤ كال طزؼ٤ش خ ك٢ ح٩ػشحد ، - 2

ال طزؼ٤ش خ أ٣ؼخ ك٢ ح٩كشحد حظز٤ش . ػ٠ زذ ؿخػش طؼشد ربػشحد حالع حط

حظلش حلشدس طظزغ حطف ـوخ ، ك٢ ح٧كح حظ٢ رشخخ ؛ ارح خض . حظؼش٣ق ػذخ

حـش حطف رخ خ ل ح٩ػشحد رال . كو٤و٤ش ، ك٢ رؼغ ح٧كح ارح خض عزز٤ش

. خالف

٣شظشؽ ك٢ حظش أ ط ؿش ال لشدح ، حـش خزش٣ش خالكخ زؼؼ ، ؼدس خخؿذ - 3

ك٢ حـخذ ، هذ طز حظش أك٤خخ ـشع خ ، هذ ٣ط رخظشف حـخس حـشس ، ٣وذس

حظلش طـ٢ء لشدح ؿش، ٣شظشؽ ك٢ حـش حطف رخ أ ط . ظؼوخ كؼال ال حعخ

خزش٣ش ؼدس ك٢ حـخذ أ٣ؼخ ، ٣طق رخظشف حـخس حـشس أ٣ؼخ ، ٣وذس ظؼوخ

. حعخ أ كؼال ، ٤ظ طوذ٣ش كؼ ال ؿ٤ش خ ك٢ حظش

٣شظشؽ ك٢ حظش ؿد ػ٤شػخثذ ػ٠ حالع حط ٤شرـخ ر ، هذ طشرؾ رخالع - 4

أ٣ؼخ ك٢ حـش (حشحرؾ)٣شظشؽ ؿد حؼخثذ . حظخش ، حؼ٤ش حؼخثذ ٣ـص كزك ذ٤ ػ٤

ششؽ كزف حؼ٤ش حشحرؾ ك٢ حظلش ٢ لغخ ك٢ . حطف رخ ، ػ٤ش حطف

. حظش ، كزف حؼ٤ش حشحرؾ حظش أؼش أع حظلش

ال ٣ـص طؼذد حظش ط حكذ رال ػـق ، ؿخػش ؼح حظؼذد كظ٠ ك٢ حؼـق ، - 5

صح طؼذدخ . ػذح ري رخد كزف حالع حط ، كوذس ك٢ حال ك٢ حظلش ؿ

صح هـغ رؼؼخ ػ اػشحد حطف . طف ححكذ ، رخؼـق ؿ٤ش حؼـق ، ؿ

ص رؼؼ كزكخ رذسس أ ػشسس ، أخ كزف (ح)٣غ أؼش كزف حظش ك٢ ؿ٤ش - 6 ، ؿ

هذ ٣لزف حطف طو حظلش وخ رذ٤ ، ه٤ ، . كال ٣ـص رخطلخم (أ)طش

صح كزف حظلش لشدس ؿش ، اهخش حطف وخخ ، ه٤ أ خدس أ٣ؼخ ال . ؿ

. ٣ـص ري ك٢ حظش

Page 28: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

88 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ال طظوذ حظش ػ٠ حط ـوخ، ال ٣ظوذ ؿضء خ ػ٤ ، ؿص ؿخػش طوذ٣ رؼغ - 7

حظش ػ٠ رؼؼخ ح٥خش، ك٢ طوذ٣ ؼ حظش ارح خ ظشكخ أ ؿخسح ـشسح ػ٠ حالع

حظلش ال طظوذ ػ٠ حطف ـوخ ، ال ٣ـص طوذ٣ خ حطظ رخظلش . حط زحذ

. ػ٠ حطف

ص أؼش حلظ ر٤ حظش حط رؤؿز٢ أ رـ٤ش ، ال ر٤ حظش ظؼوخطخ ، - 8 ال ٣ـ

ص ؿخػش حلظ رؼ حظش ، رـ حوغ ال ر٤ رؼغ ظؼوخص حظش رؼؼخ ح٥خش، ؿ

ص أؼش حلظ ر٤ حظلش حطف رؤؿز٢ أ . حلخ حذحء رؼذ حخـخد ك٢ حظلش ؿ

غ ؿخػش . ؿ٤ش أؿز٢ خ ، ٧ حطظخ حظلش رطكخ أه حطظخ حظش رطخ

. حلظ ر٤خ ، خ ؼح ري ك٢ حظش طخ

ؿش حظش ال ل خ ح٩ػشحد ، ػ٤ كال ػخ ك٤خ ، رذ رؼؼ ا٠ أخ طؼشد - 9

أخ حؼخ ك٢ . حـش حطف رخ خ ل ح٩ػشحد رخطلخم . ربػشحد حالع حط

حظلش كزذ أؼش ح٠ أ حؼخ ك٢ حطف لغ ، رذ ؿخػش ح٠ أ حؼخ ك٤خ

ك٤خ أس أ ال ؿخث زح حخالف ل ، ك٢ غؤش . ؼ٠ حظزؼ٤ش ، أ١ أ ػخ ؼ١

. حؼخ ، عحء ك٢ حظش أ حظلش

The Differences and Similarities between the Subordinate Relative Clause

and the Adjective: A Grammatical Study

Abstract

1. The subordinate relative clause is a sentence where the relative pronoun lacks to

remove its ambiguity and to clarify it. The adjective completes the meaning of the substantive noun (clarification and particularization) by showing one of its properties ,

or the property of what is relating to (casual) which is fixed and does not separate from

it.

2. The sentence of the subordinate relative clause according to the belief of most

grammarians has no place in parsing, so there is no consequential here in parsing, and

on the belief of some grammarians it is parsed according to the parsing of the relative pronoun.

3. It is stipulated that the sentence of the subordinate relative clause be a sentence not a

singular word, and the sentence is predicative in contrast to some grammarians.

Page 29: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

89 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

4. It is stipulated that in the relative clause the presence of an anaphoric (back referring) suffix pronoun related to the relative pronoun to connect it with. It may be connected to

the apparent name, and the anaphoric pronoun can be deleted for an evidence on it.

5. It is not permitted to multiply the relative clause to one relative pronoun without conjunction, but some grammarians did not permit the multiplicity even in conjunction.

They considered this from the viewpoint of deleting the relative pronoun, and they

assumed it in speech. In adjectives, they allowed the multiplicity to one substantive by conjunction or without it.

6. Many grammarians did not permit the deletion of the relative clause in other than (the)

Some permitted its deletion in rare cases or in necessity, but the deletion of the .(ح)relative clause of (the) (ح) is not permitted in agreement.

7. The relative clause does not come before the relative pronoun absolutely, nor part of it.

Some grammarians permitted the advancing of some of the relative clause on the other part of it.

8. Many grammarians do not permit the separation between the relative clause and the

relative pronoun by a foreign or without it nor by the relative clause and what is relating to, and nor between what is relating to the relative clause and some other parts.

9. The sentence of the relative clause has no place in parsing, so there is no word

governing another. Some grammarians believe that it takes the same parsing of the relative pronoun. The sentence used as a substantive has a place in parsing in

agreement,

كشط حش حزلغ

- 101/ 2،ششف حلظ 131- 1/125 ، حوظظذ 1/321حخظخثض : ٣ظش ك٢ حالع حط طظ ػخش (1)

، 76- 1/71،حـ115٢- 100، ششف هـش حذ 160-1/125 ، ششف حر ػو٤ 108- 3/88،ششف حشػ٢ 124

. 42- 41/ 2، 156- 1/155، ح٧شزخ حظخثش356- 319/ 1، غ ححغ 133- 131/ 1ششف حظظش٣ق

. 1/130ششف حظظش٣ق (ط)خدس- ، غخ حؼشد3/150ششف حلظ : ٣ظش (2)

. (ط)خدس – حظلخف (ط)خدس- ، غخ حؼشد2/103حظخد : ٣ظش (3)

- 276، 130- 1/128، حوظظذ 156- 154دالث ح٩ػـخص : ٣ظش ك٢ طش حالع حط (4)

- 1/139، ششف حر ػو٤ 98- 3/88، ششف حشػ٢ 118-116/ 2، ششف حلظ 277

Page 30: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

90 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

، غ ححغ 141- 1/140، ششف حظظش٣ق 762- 2/761 72- 71/ 1، حـ٢ 146

. 119-117 ،113- 112/ 1، ؼخ٢ حل 159-1/155، حذسس340- 1/331

، 627- 1/599ششف حلظ : ػخش ( حؼض حؼص)٣ظش ك٢ رخد حظلش حطف (5)

. 158- 3/145، غ ححغ 169- 3/157 ، ششف حر ػو٤ 350- 2/310 ششف حشػ٢

– ، حوخط حل٤ؾ (ؼض) (طق )خدس – ، غخ حؼشد 1/599ششف حلظ : ٣ظش (6)

. رخد حلخء كظ حح ، رخد حظخء كظ ح

. 314-2/313، ششف حشػ601٢- 1/599ششف حلظ : ٣ظش ك٢ حظـق ح٧ؿشحع (7)

. 3/145 ،غ ححغ 109- 2/107، ششف حظظش٣ق 158-157/ 3 ششف حر ػو٤

2/331 ،ششف حشػ٢ 621- 616/ 1، ششف حلظ 926-2/917حوظظذ :٣ظش (8)

. 205/ 2 ،ح٧شزخ حظخثش146- 3/145، غ ححغ 336 -

- 3/99 ،ششف حشػ٢ 118- 2/116ششف حلظ : ٣ظش ك٢ كذ حظش ظ٤لظخ (9)

، ششف حظظش٣ق 115- 100، ششف هـش حذ 146- 139/ 1، ششف حر ػو٤ 108

. 335- 1/333، حغ 133- 131/ 1

. 3/145، غ ححغ 159- 3/157، ششف حر ػو٤ 600- 1/559ششف حلظ :٣ظش (10)

. 339- 338، 331-1/319، غ ححغ 141-3/139ششف حشػ٢ : ٣ظش (11)

، ششف شزسحزذ 330-325/ 2 ، ششف حشػ614٢- 1/613ششف حلظ : ٣ظش (12)

. 147- 3/145، غ ححغ 160-3/159، ششف حر ػو٤ 2/855، حـ٢ 434- 433

، 3/165 ، ششف حر ػو٤ 1/615، ششف حلظ 202- 2/201حخظخثض : ٣ظش (13)

. 2/152، ح٧شزخ حظخثش210-2/209 ششف حظظش٣ق

، غ ححغ 169- 3/166، ششف حر ػو434٤،ششف شزس حزذ 344- 2/337ششف حشػ٢: ٣ظش (14)

3/151 -154 .

. 118- 2/116 ، ششف حلظ 277 -1/276حوظظذ : ، ٣ظش 3/91ششف حشػ٢ (15)

، ششف حر ػو٤ 92- 3/91، ششف حشػ٢ 118- 2/116ششف حلظ : ٣ظش (16)

. 146-140/ 1 ، ششف حظظش٣ق335- 333/ 1، غ ححغ 141- 1/140

Page 31: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

91 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

، ششف هـش حذ 141-1/140، ششف حر ػو٤ 118- 2/116، ششف حلظ 911/ 2حوظظذ : ٣ظش (17)

. 1/340، غ ححغ 107-112

، 612- 1/609، ششف حلظ 912- 2/908، حوظظذ1/321حخظخثض : ٣ظش ك٢ حـش حطف رخ (18)

، 310- 3/306 ، أػق حغخي 335- 2/322ششف حشػ٢

. 156- 1/155:، ح٧شزخ حظخثش165- 3/161، ششف حر ػو565٤-2/560 حـ٢

، 3/1159،ششف حخك٤ش حشخك٤ش 913- 2/911حوظظذ: ، ٣ظش610/ 1ششف حلظ (19)

. 164 ، أعشحس حل2/238 ، ح٧شزخ حظخثش2/323 ششف حشػ٢

/ 1، ششف حلظ 325- 324/ 2،ششف حشػ٢ 913- 2/911حوظظذ : ٣ظش ك٤ (20)

. 2/112ف ١ ششف حظظش1/325، حـ٢ 165- 3/164ششف حر ػو٤ . 147/ 3 ،غ ححغ 611 -610

، 3/93، ششف حشػ118٢- 2/116ششف حلظ : ٣ظش ك٢ ػخثذ حالع حط (21)

. 340-1/336، غ ححغ 656- 2/653، حـ140٢- 1/139 ششف حر ػو٤

، 238- 1/237(حر خي)، ششف حظغ346٤ ، 182-1/181ششف ؿ حضؿخؿ٢: ٣ظش (22)

. 1/339 ، غ ححغ 2/655 حـ٢

، غ 2/559ـ٢ح، ششف شحذ 1/140طظش٣قح، ششف 2/655حـ٢: ٣ظش ك٤ (23)

. 1/165، حذسس1/67، ششف ح٧ش340٢- 1/339 ححغ

. 336/ 1 ، غ ححغ 188- 3/187ششف حر ػو٤ : ٣ظش (24)

654- 2/653، حـ3/162٢، ششف حر ػو٤ 1/538حوظظذ : ٣ظش ك٢ ػخثذ حطف (25)

301-1/300ح٧شزخ حظخثش : ٣ظش (26)

، 135- 130/ ٣1ظش ؼخ٢ حل (27)

، ششف حر ػو٤ 318- 3/313، أػق حغخي35-2/33حـشحص: ٣ظش ك٢ طؼذد حظلخص (28)

. 155- 3/154، غ ححغ 117-2/113، ششف حظظش٣ق168- 3/167

- 1/343، غ ححغ 153-3/152ششف حشػ٢: ٣ظش ك٢ كزف حالع حط (29)

. 135- 1/130، ؼخ٢ حل 162- 161/ 6، حخضحش 344

. 1/172، حذسس 344-343 /1، غ ححغ 816-2/815، حـ2/137٢حوظؼذ: ٣ظش ك٤ (30)

. ، 6/161، حخضحش153- 3/152ششف حشػ٢ : ٣ظش ك٤ (31)

Page 32: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

92 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

. 135- 1/131ؼخ٢ حل : ٣ظش (32)

، 265-1/259(حر خي)، ششف حظغ٤ 2/121ششف حلظ : ٣ظش ك٢ كزف حظش (33)

. 345- 344/ 1 ، غ ححغ 2/816، حـ153٢- 3/150 ششف حشػ٢

. 1/168 ، حذسس 1/342 ، حغ 1/259ششف حظغ٤ : ٣ظش ك٤ (34)

. 1/168 ، حذسس2/816 ، حـ٢ 1/262ششف حظغ٤ : ٣ظش ك٤ (35)

. 6/154 حخضحش 15/239 (ظ٢) (ذ)خدس - ، غخ حؼشد187، 1/93ششف ؿ حضؿخؿ٢ : ٣ظش ك٤ (36)

، ششف 2/816، حـ٢ 1/265،حظغ٤ 1/187ششف ؿ حضؿخؿ٢ : ٣ظش ك٤ (37)

.2/289، حخضحش 1/344، غ ححغ 1/142 حظظش٣ق

2/816،حـ2/121٢، ششف حلظ 1/92ـغ ح٧ؼخ: ٣ظش ك٢ حؼ (39) (38)

. 156- 155/ 2، حخضحش 143- 1/142 ، ششف حظظش٣ق2/85 حـشحص

، 331- 330، 1/314، اػشحد حوشآ1/45حظخد: ٣ظش ك٢ كزف حؼ٤ش حظد (40)

، ششف حر 230-1/229 (حر خي)، ششف حظغ184٤- 1/183 ششف ؿ حضؿخؿ٢

. 98-97 ، رلع ل٣ش 247- 1/346 ، غ ححغ 156- 1/153 ػو٤

. 1/229( حر خي)ششف حظغ٤: ٣ظش ك٤ (41)

. 233- 229/ 1( حر خي)ششف حظغ٤ : ٣ظشك٤ (42)

- 1/184، ششف ؿ حضؿخؿ1/7٢أخ٢ حر حشـش١ : ٣ظش ك٢ كزف حؼ٤ش حـشس (43)

، ششف 160- 1/157، ششف حر ػو232٤- 1/230 (حر خي)، ششف حظغ٤ 185

. 100- 98، رلع ل٣ش 349- 1/347 ، غ ححغ 147- 1/146 حظظش٣ق

. 3/31، حشخف 6/404حزلش حل٤ؾ : ٣ظش (44)

. 1/230( حر خي)ششف حظغ٤ : ٣ظش ك٤ (45)

/ 2، ششف حلظ 217-1/216أخ٢ حر حشـش١: ٣ظش ك٢ كزف حؼ٤ش حشكع (46)

، 233-1/232(حر خي)، ششف حظغ٤ 183-1/182، ششف ؿ حضؿخؿ121٢- 120

. 103-100، رلع ل٣ش 349- 1/348 ، غ ححغ 124- 123 شحذ حظػ٤ق

. 151-1/150،ششف حر ػو٤ 278/ 1، ش اػشحد حوشآ1/64حلظغذ:٣ظش ك٢ حوشحءس (47)

Page 33: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

93 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

. 1/349،غ ححغ 120/ 1، أػق حغخي 1/233( حر خي)ششف حظغ٤: ٣ظش ك٤ (48)

، 112- 110/ 2، ششف حلظ (102)، ح٩ظخف401-1/397حظخد( : أ١)٣ظش ك٢ (49)

. 111-1/107 ، حـ٢ 150- 1/147، ششف حر ػو٤ 145- 3/142 ششف حشػ٢

. 349/ 1،غ ححغ 1/108، حـ٢ 1/148، ششف حر ػو2/112٤ششف حلظ : ٣ظش ك٤ (50)

. 1/226، ششف ح٧ش٢ 346 - 1/345غ ححغ : ٣ظش (51)

. 2/205، 1/296، ح٧شزخ حظخثش2/108، حـشحص1/622ششف حلظ : ٣ظش (52)

، 108-2/107، حـشحص228- 1/227، حوشد627- 1/622ششف حلظ : ٣ظش (53)

. 158- 3/156، حغ 119- 2/118 ، ششف حظظش٣ق 818- 2/816 حـ٢

، 228- 1/227حوشد .626- 1/622، ششف حلظ 368- 2/366حخظخثض: ٣ظش (54)

. 162/ 6 ، حخضحش 158- 3/157 ، غ ححغ 119 /1 ششف حظظش٣ق

. 3/158غ ححغ .3/322، أػق حغخي627-1/626ششف حلظ : ٣ظش (55)

. 372- 2/370، حخظخثض3/785، اػشحد حوشآ375، 115 ،1/112حظخد: ٣ظش (56)

،ششف حر ػو٤ 2/818، حـ127٢، ششف شزس حزذ3/783اػشحد حوشآ : ٣ظش (57)

. 3/158 ، غ ححغ 3/205

، حـ94٢، 1/6،أخ٢ حر حشـش544١- 1/543، حوظظذ198، 45/ 1حظخد (58)

. 1/226 ، ششف حالش٢ 147/ 3، غ ححغ 656 - 2/653

. 2/653، 1/179، حـ45٢/ 1حظخد : ٣ظشك٤ (59)

. 3/162، ششف حر ػو٤ 1/45حظخد : ٣ظشك٤ (60)

. 163/ 2، حلظغذ 3/258، حوظؼذ 1/198حظخد: ٣ظشك٤ (61)

. 130- 2/129ظخد حؼ – طل٤ق حزخخس١ رششف حشخ٢ : ٣ظش ك٤ (62)

. 262/ 14 ، ح٧ؿخ٢ 2/832، حـ٢ 71أخ٢ حغ٢٤: ٣ظش ك٤ (63)

، حـ٢ 150/ 3ششف حشػ٢ : ٣ظشك٢ حظوذ٣ حظؤخ٤ش ك٢ رخد حط طظ (64)

.299 ، 148 /1 ح٧شزخ حظخثش 1/340، غ ححغ910، 2/703

169 /1، حذسس 1/342غ ححغ : ٣ظش ك٤ (65)

Page 34: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

94 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

. 169/ 1 ، حذسس 343/ 1غ ححغ :٣ظش ك٤ (66)

، حوشد 2/771، 309- 1/308 ، حوظظذ564، 391-382، 212/ 2حخظخثض: ٣ظش (67)

. 299 ،286- 285، 144- 1/143 ، ح٧شزخ حظخثش 63-2/62، ششف حشػ٢ 1/227

. 390- 1/389،ششف حلظ1/632 ، حخظخثض2/122، 1/276حظخد : ٣ظش (68)

. 81 -2/80 ، 190/ 1 ح٧شزخ حظخثش

، 390- 1/389،ششف حلظ 1/632، حخظخثض 1/276حظخد : ٣ظش ك٤ (69)

. (ك٤ سح٣ش أخش ال طخشؿ ػغ حالعظشخد خ) . 118،2/865- 1/117 حـ٢

، 2/704، حوظظذ492/ 2، 213- 1/212، حخظخثض277- 1/276ظخدح: ٣ظش (70)

. 1/375 ، ششف حظظش٣ق1/389 ششف حلظ

. 342-1/340، غ ححغ151- 150/ 3، ششف حشػ٢ 512- 2/511حـ٢: ٣ظش (71)

. (خي)٣ش. 1/341، غ ححغ 2/511، حـ1/336٢حخظخثض : ٣ظش ك٤ (72)

. 1/167 ، حذسس341/ 1غ ححغ : ٣ظش ك٤ (73)

. 1/167 ، حذسس 341/ 1غ ححغ : ٣ظش ك٤ (74)

. 1/168 ،حذسس1/341، غ ححغ 2/536، حـ2/422٢حخظخثض: ٣ظش ك٤ (75)

. 1/128، كخش٤ش ٣خع٤ 166-1/165حذسس ، 1/341غ ححغ : ٣ظش ك٤ (76)

. 2/239 ،ح٧شزخ حظخثش 511- 2/510حـ٢ : ٣ظش (77)

. 3/322 ، ششف حشػ102٢-2/101ششف حلظ : ٣ظش (78)

، ششف حلظ 156-1/155، ح٣٩ؼخف 1/217، حوظظذ210-1/209حظخد : ٣ظش (79)

. 108-2/107، ششف حظظش٣ق 2/554، حـ٢ 323-2/322، ششف حشػ٢ 1/611

كشط حظخدس حشحؿغ

حوشآ حش٣ -

أذ كغ : طلـ - (ـ940)شظ حذ٣ أكذ ر ع٤خ ، حؼشف رخر خ رخشخ :أعشحس حل-

خ – شش دحس حلش – كخذ . ػ

- 2ؽ– ؿش٣ذ حش٤خ : ػغ كحش٤ - (ـ 911)ؿال حذ٣ حغ٤ؿ٢: ح٧شزخ حظخثش ك٢ حل-

Page 35: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

95 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

. 2007/ـ 1428– ر٤شص - شش دحس حظذ حؼ٤ش

شش ح٤جش حؼخش شئ – حرشح٤ ح٧ر٤خس١ : طلـ – (ـ311)حغد ضؿخؽ : اػشحد حوشآ -

. 1963حوخشس – حـخرغ ح٤٧ش٣ش

. ـ 1349ك٤ذس آرخد – 1ؽ– (ـ542)حر حشـش١ : أخ٢ حر حشـش١ -

- 1ؽ – لذ حرشح٤ حزخ : طق – (ـ581)ػزذ حشك ر ػزذ حهلل ح٧ذغ٢: أخ٢ حغ٢٤ -

. 1970حوخشس – ـزؼش حغؼخدس

- (ـ577)أر حزشخص ح٧زخس١ : ح٩ظخف ك٢ غخث حخالف ر٤ حل٤٣ حك٤٤ حزظش٤٣ -

. 2006/ـ1427ر٤شص – شش حظزش حؼظش٣ش – لذ ل٢٤ حذ٣ ػزذ حل٤ذ

لذ ل٢٤ حذ٣ ػزذ : طلـ - (ـ761)حر شخ ح٧ظخس١ : أػق حغخي ح٠ أل٤ش حر خي -

. 1967/ـ1386ظش – ـزؼش حغؼخدس – 5ؽ – حل٤ذ

ع٠ : طلـ – (ـ646)حر حلخؿذ حل١ : (لظ حضخشش١)ح٣٩ؼخف ك٢ ششف حلظ -

. 1982رـذحد – ـزؼش حؼخ٢ – شش صحسس ح٧هخف حؼشحه٤ش – رخ١ حؼ٢٤

ـزؼش - 1ؽ – (ـ745)حر ك٤خ ح٧ذغ٢ حـشخؿ٢ ، حشس رخر٢ ك٤خ : حزلش حل٤ؾ -

. ـ 1328ظش – حغؼخدس

. 2011دشن - شش دحس سذ ـزخػش حشش- 1ؽ– ػزذ حخخن صؿ٤ش ػذ . د : رلع ل٣ش ك٢ حـش حؼشر٤ش -

شش دحس - 1ؽ– لذ خ رشخص : طلـ– (ـ672)حر خي : طغ٤ حلحثذ ط٤ حلحثذ -

. 1967حوخشس – حخطذ حؼشر٢

- ػزذ حغال خس: طق – (ـ1093)ػزذ حوخدس ر ػش حزـذحد١ : خضحش ح٧دد ذ غخ حؼشد -

. 1967حوخشس – شش دحس حظخد حؼشر٢

شش دحس حظذ - 2ؽ – لذ ػ٢ حـخس : طلـ – (ـ392)أر حلظق ػؼخ ر ؿ٢ : حخظخثض -

. 1952/ـ 1371حوخشس – حظش٣ش

لذ رخع ػ٤ : طلـ - (ـ1331)أكذ ر ح٤٧ حشو٤ـ٢ : حذسس ححغ ػ٠ غ ححغ -

. 1999/ـ1419ر٤شص - شش دحس حظذ حؼ٤ش- 1ؽ– حغد

- 2ؽ –لذ سػح حذح٣ش كخثض حذح٣ش : طلـ – (ـ477)ػزذ حوخش حـشؿخ٢ : دالث ح٩ػـخص -

Page 36: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

96 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

. 1987دشن – ـزؼش عؼذ حذ٣

شش - 4ؽ– ل٢٤ حذ٣ ػزذ حل٤ذ : طلـ : (ـ769)حر ػو٤: ششف حر ػو٤ ػ٠ أل٤ش حر خي -

ـ 1432ه – ـزؼش ؼشحؽ – دحس حـذ٣ش

ػ٢ ر لذ ر ػ٤غ٠ : (ؾ حغخي ح٠ أل٤ش حر خي )ششف ح٧ش٢ ػ٠ أل٤ش حر خي -

. 1939– ـزؼش حزخر٢ حلز٢ - 2ؽ – لذ ل٢٤ حذ٣ ػزذ حل٤ذ : طلـ – (ـ929) ح٧ش٢

- 1ؽ–ػزذ حشك حغ٤ذ : طلـ : (ـ672)حر خي : (طغ٤ حلحثذ ط٤ حلحثذ)ششف حظغ٤ -

. 19974 شش ظزش ح٩ـ حظش٣ش

طظل٤ق شحؿؼش ـش : (ـ905)خخذ ر ػزذ حهلل ح٧صش١ : ششف حظظش٣ق ػ٠ حظػ٤ق -

. 1954/ـ1374حوخشس – ـزؼش حالعظوخش – شش حظزش حظـخس٣ش حزش - 1ؽ - حؼخء

- طخكذ أر ؿخف. د: طلـ – (ـ669)حر ػظلس ح٩شز٢٤ : (حششف حز٤ش)ششف ؿ حضؿخؿ٢ -

. 1980رـذحد – شش صحسس ح٧هخف حؼشحه٤ش

أكذ : طلـ - (ـ686)سػ٢ حذ٣ حالعظشرخر١ : (ـ646)ششف حشػ٢ ػ٠ خك٤ش حر حلخؿذ -

. (ص . د )حوخشس – شش حظزش حظك٤و٤ش - حغ٤ذ أكذ

لذ ل٢٤ حذ٣ ػزذ : طلـ – حر شخ ح٧ظخس١ : ششف شزس حزذ ك٢ ؼشكش ال حؼشد -

. 1960حوخشس – ـزؼش حغؼخدس - 8ؽ – حل٤ذ

– ـزؼش حغؼخدس - 11ؽ - لذ ل٢٤ حذ٣ ػزذ حل٤ذ: طلـ – حر شخ ح٧ظخس١ : ششف هـش حذ ر حظذ -

. 1963ظش

شش دحس حؤ - 1ؽ – أكذ ػزذ حؼ ش٣ذ١ . د : طلـ – حر خي " ششف حخك٤ش حشخك٤ش -

. 1982ش حشش – ظشحع

– شش ادحسس حـزخػش ح٤ش٣ش – (ـ643)حر ٣ؼ٤ش : (لظ حضخشش١)ششف حلظ -

. (ص . د ) حوخشس

– لذ كئحد ػزذ حزخه٢ : طلـ – حر خي : شحذ حظػ٤ق حظظل٤ق شالص حـخغ حظل٤ق -

. 1983ر٤شص – شش ػخ حظذ - 3 ؽ

خد حـش١ : حظلخف طخؽ حـش طلخف حؼشر٤ش - أكذ ػزذ حـلس : طق – ( )حعخػ٤ ر ك

ـخس . 1990ر٤شص – شش دحس حؼ ال٤٣ - 4ؽ- ػ

Page 37: طعاٚ خؼِبج خ١ثشزٌا خ١ٍوb7oth.com/wp-content/uploads/2014/12/أوْجُهُ...2014ةسداسلا ةنسلا رشع سمالخا ددعلا ةيعامتجلاا مولعلاو

2014 السنة السادسةاخلامس عشر العدد للفلسفة واللسانيات والعلوم االجتماعية الركـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

97 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

. (ـ ص. د ) 1933– شش حـزؼش حز٤ش : (ـ786)رششف حشخ٢ (ـ256)طل٤ق حزلخس١ -

- (ـ745)٣ل٠٤ ر كضس حؼ١ ح٢٤: حـشحص حظؼ ٧عشحس حزالؿش ػ كوخثن ح٩ػـخص -

. 1914ؿشح – شش ئعغش حظش

. ـ 1316حوخشس – شش حـزؼش حزش ح٤٧ش٣ش رزالم - 1ؽ – (ـ180)ع٤ز٣ : حظخد -

دحس حؼشكش – (ـ538)حضخشش١: حشخف ػ كوخثن حظض٣ ػ٤ ح٧هخ٣ل٢ ؿ حظؤ٣ -

. (ص . د )ر٤شص – ـزخػش حشش

. 1956– شش دحس طخدس دحس دحس ر٤شص – (ـ711)حر ظس : غخ حؼشد -

- 2ؽ – لذ ل٢٤ حذ٣ ػزذ حل٤ذ : طلـ – (ـ518)أكذ ح٤غخرس١ ح٤ذح٢: ـغ ح٧ؼخ -

. 1959حوخشس – ـزؼش حغؼخدس

ػ٢ حـذ١ : طلـ – (ـ392)حر ؿ٢ : حلظغذ ك٢ طز٤٤ ؿ شحر حوشحءحص ح٣٩ؼخف ػخ -

. 1966حوخشس – شش ـش اك٤خء حظشحع – خطق آخش٣

. 1989رـذحد – شش دحس حلش – كخػ طخق حغخشحث٢ . د : ؼخ٢ حل -

– خص حزخسى لذ ػ٢ أكذ : طلـ – حر شخ ح٧ظخس١ : ـ٢ حز٤ذ ػ ظذ ح٧ػخس٣ذ -

. (1985ر٤شص – ظسس ػ٠ ؿزؼش دحس حلشحغخدعش )ؿشح – شش ئعغش حظخدم - 1 ؽ

- (ـ477)ػزذ حوخش حـشؿخ٢ : (ح٣٩ؼخف حؼؼذ١ ٧ر٢ ػ٢ حل١)حوظظذ ك٢ ششف ح٣٩ؼخف -

. 1982ح٧سد – حـزؼش حؿ٤ش – شش دحس حشش٤ذ - 1ؽ – خظ رلش حشؿخ . د: طلـ

( . ص . د )ر٤شص - شش ػخ حظذ– لذ ػزذ حخخن ػؼ٤ : طلـ – (ـ285)لذ ر ٣ض٣ذ حزشد : حوظؼذ -

- 1ؽ – أكذ ػزذ حغظخس حـحس١ ػزذ حهلل حـزس١ . د: طلـ – حر ػظلس ح٩شز٢٤ : حوشد -

. 1971رـذحد – ـزؼش حؼخ٢

– ػزذ حل٤ذ حذح١ . د: طلـ – ؿال حذ٣ حغ٤ؿ٢ : غ ححغ ك٢ ششف ؿغ حـحغ -

. (ص . د )حوخشس – شش حظزش حظك٤و٤ش