Ñ;% l,dj - nie.lk
TRANSCRIPT
i
Ñ;% l,dj
.=re ud¾f.damfoaYh
9 fY%aKsh^2018 isg l%shd;aul fõ'&
fi!kao¾h wOHdmk fomd¾;fïka;=jcd;sl wOHdmk wdh;kh
uyr.u Y%S ,xldj
www.nie.lk [email protected]
ii
Ñ;% l,dj
9 fY%aKsh
.=re ud¾f.damfoaYh
m%:u uqøKh 2017
© cd;sl wOHdmk wdh;kh
fi!kao¾h wOHdmk fomd¾;fïka;=jcd;sl wOHdmk wdh;khY%S ,xldj
fjí wvúh ( www.nie.lkúoHq;a ;emE, ( [email protected]
uqøKh ( cd;sl wOHdmk wdh;kh
iii
wOHlaI ckrd,af.aa mKsjqvh
cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska ks¾foaYs; cd;sl wOHdmk wruqKq idlaId;a lr
.ekSu iy fmdÿ ksmqK;d ixj¾Okh lsrSfï uQ,sl wruqK iys; j tjlg mej;s wka;¾.;h
mokï jQ úIhud,dj kùlrKhg Ndckh fldg j¾I wglska hq;= pl%hlska iukaú; kj
ksmqK;d mdol úIhud,dfjys m<uq woshr" j¾I 2007 oS cd;sl wOHdmk wdh;kh úiska Y%S
,xldfõ m%d:ñl yd oaú;Shsl wOHdmk lafIa;%hg y÷kajd fok ,È¡
m¾fhaIKj,ska wkdjrKh jQ lreKq o" wOHdmkh ms<sn| j úúO md¾YAjhka bosrsm;a
l< fhdackd o mokï fldg f.k isÿ lrk ,o úIhud,d ;d¾lSlrKh lsrSfï l%shdj,shl
m%;sM,hla f,i úIhud,d pl%fha fojeks woshr wOHdmk lafIa;%hg y÷kajd oSu 2015 jif¾
isg wdrïN lr we;¡
fuu ;d¾lSlrK l%shdj,sfha oS ish,q u úIhhkaf.a ksmqK;d mokï uÜgfï isg Wiia
uÜgu olajd l%udkql+, j f.dv ke.Su i|yd my< isg by<g .uka lrk isria ixl,kh
Ndú; lr we;s w;r úúO úIhhkays oS tl u úIh lreKq kej; kej; bosrsm;a ùu yels;dla
wju lsrSu" úIh wka;¾.;h iSud lsrSu iy l%shd;aul l< yels YsIH ñ;=re úIhud,djla
ieliSu i|yd ;sria ixl,kh o Ndú; lr we;¡
.=re Nj;=kag mdvï ie,iqï lsrSu" bf.kqï-b.ekaùï l%shdj,sfhys id¾:l j ksr;
ùu" mka;s ldur ñkqï yd we.hSï m%fhdackj;a mrsos fhdod .ekSu i|yd wjYH jk ud¾f.damfoaY
,ndoSfï wruqKska kj .=re ud¾f.damfoaY y÷kajd oS we;¡ mka;s ldurh ;=< oS jvd;a M,odhS
.=rejrfhl= f,i lghq;= lsrSug fuu ud¾f.damfoaY WmldrS jkq we;¡ isiqkaf.a ksmqK;d
j¾Okh lsrSu i|yd .=Kd;aul fhojqï yd l%shdldrlï f;dard .ekSug .=rejrekag wjYH
ksoyi fuu.ska ,nd oS ;sfí¡ tfuka u ks¾foaYs; mdG .%ka:j, we;=<;a jk úIh lreKq
ms<sn| j jeä nr ;eîula fuu .=re ud¾f.damfoaYj, wka;¾.; fkdfõ¡ tu ksid fuu .=re
ud¾f.damfoaYh jvd;a M,odhS ùug kï wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j úiska ilid we;s
wod< mdG .%ka: iu. iu.dó j Ndú; lsrSu w;HjYH fõ¡
;d¾lSlrKh lrk ,o úIh ks¾foaY" kj .=re ud¾f.damfoaY yd kj mdG .%ka:j,
uQ,sl wruqKq jkafka .=re flakaøsh wOHdmk rgdfjka ñoS YsIH flakaøsh wOHdmk rgdjla yd
jvd;a l%shdldrlï u; mokï jQ wOHdmk rgdjlg t<öu u.ska jev f,dalhg wjYH jkakd
jQ ksmqK;d yd l=i,;djkaf.ka hqla; udkj iïm;la njg YsIH m%cdj ixj¾Okh lsrSuhs¡
kj úIh ks¾foaY iy .=re ud¾f.damfoaY iïmdokh lsrSfï oS cd;sl wOHdmk wdh;kfha
Ydia;%Sh lghq;= uKav,fha o" wdh;k iNdfõ o" rpkfha oS odhl;ajh ,nd ÿka ish,q u
iïm;aodhlhska yd fjk;a md¾YAjhkaf.a o buy;a lemùu we.hSug o fuh wjia:djla lr
.kq leue;af;ñ¡
wdpd¾h chka;s .=Kfialr
wOHlaI ckrd,a
cd;sl wOHdmk wdh;kh
uyr.u
iv
ksfhdacH wOHlaI ckrd,af.a mKsjqvh
bf.kqu" mq¿,a lafIa;%hl úyso hkakls' th Ôú; w;suy;a njg o" b;d u ir, njg
o m;a lrhs' ukqIHhd bf.kqï l=i,;dfjka W;alDIag h' udkj iudc ixj¾Okh flakaø
fldg .;a rgla" iudchla nqoaêh úiska y`ÿkd.;a wiïu;hka neyer lsÍug o" iqNdú;hka
;=<ska kj f,djla ks¾udKh lr .ekSug o fuj,u lr.kq ,nkafka bf.kqu hs'
bf.kqu i`oyd jákd hula o" bf.kqï l%ufõohka yd myiqlï o wOHdmkh jgd
ks¾udKh úh hq;= h' úIhud,dj" úIh ks¾foaY" ud¾f.damfoaY" iqidOHlrejka bf.kqï lafIa;%hg
tlajkqfha fï wdldrfhks'
kQ;k Y%S ,xldj" f.da,Sh m%jK;djka fuka u mqrd;k Wreuhka o iïñY%Kh lr
.ksñka iaùh wOHdmk rgdjla ysñ lrf.k we;' ld,Sk wjYH;d u; m%;sixialrKhka ;=<ska
jir wglg jrla hdj;ald,Sk jk úIhud,dfõ bf.kqï iïm;la f,i fuu .=re ud¾f.damfoaY
ks¾udKh fõ'
úIhfhys wruqKqj, ix.;;dj cd;sl uÜgñka mj;ajd.; hq;= h' tfy;a .=re
ud¾f.damfoaYhkays bf.kqï l%ufõohka" wl=rlaj;a fjkia fkdfldg ms<smeÈh hq;a;la kï
fkdfõ' úIh ks¾foaYfhys ksmqK;d" ksmqK;d uÜgï" idOkh ùu i`oyd úIh wka;¾.;h
;=<ska bf.kqï m, iïm%dma;sh msKsi bf.kqï l%ufõo ks¾udKYS,S j fjkialr .ekSug
iqidOHlrejkag meyeÈ,s j u bvla we;s nj i`oyka lrñ' YsIH idOk m%;sY;h by<
uÜgulg .ekSu i`oyd Woõ jk" myiqlï i,ik" .=re N+ñldjg lsishï m%fõYhla i`oyd
ks¾udKh jk .=re ud¾f.damfoaY YslaIlhdyg o fo.=rekg o Ndú; l< yels h' wod< fm<
fmd;g iylrejl= jk .=re ud¾f.damfoaYh ;j;a fm< fmd;la fkdjk nj oek .=reNj;=ka
.=re ud¾f.damfoaY yd wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=fõ iïmdÈ; wod< fm< fmd; hk
iïm;a øjH fol u Ndú; l< hq;= h'
ta ta úIhhkays idOkh ms<sn`o we.ehSï isÿlrk cd;sl uÜgfï mÍlaIljrfhl= jqj
o wfmalaId lrk idOkhka" úIh b.ekaùug u. fmkajk iqidOHlrejka úiska mdvu
wjidkfhys mka;s ldurfha § orejka iu. m%;HlaIlrKhg m;aúh hq;= h' tu tald;añl
ùu i`oyd jQ m%fndaOd;aul ixialD;shla f.dvk.d .ekSug .=re ud¾f.damfoaYh myqrla" hd;%djla
lr.kq we;ehs wdhdpkd mQ¾jl j wfmalaId lrñ'
wdpd¾h mQcH udUq,af.dv iqukr;k ysñ
mSGdêm;s" ksfhdacH wOHlaI ckrd,a
NdId udkj Ydia;% yd iudcúoHd mSGh
cd;sl wOHdmk wdh;kh'
v
ye¢kaùu
cd;sl wOHdmk wdh;kh foaYfha iuia; ore le< fjkqfjka mdi,a moaO;sh fj;2015 isg ks¾foaY lrk ,o kj úIhud,d m%;sixialrKfhys isjqjk mshjr 2018ys ls%hdjgkexfõ' ta wkqj fuu jif¾ 9 fYa%Ksh i|yd jQ kj úIh ks¾foaY kjHlrKhka iys; jy÷kajd foñka" tys ls%hd;aul N+ñldj rÕk .=rejrhdg ksis uÕfmkaùï ,nd §u msKsifuu .=re ud¾f.dafoaYh ilia fldg we;'
úIhud,d m%;sm;a;sh wkqj jir 8lg jrla t<efUk fuu m%;sixialrK ls%hdj,shúiska cd;sl wOHdmksl wruqKq idlaId;a lr .ekSfuys ,d mdi,a moaO;shg ta ta úIhhkai|yd kj bf.kqï - b.ekaùï l%u Ys,am" ixl,am y÷kajd fokq ,nk w;r" fi!kao¾húIhhkays fuf;la ks¾foaYs; .S" lú" l;d" ixialD;sluh lreKq" f;aud" iïm%odhhkaysúúO;aj" wE iu ld,Sk wjYH;d u; kj foaYSh o¾Ykhg wkql+, j wkd.;hg .e<fmkmßÈ bÈßm;a lr we;'
wm úiska úIhud,d ie,iqïlrKfha § m<uqfldg u y÷kd .kakd ,o 6-13 olajdmq¿,a jQ úIh ikaOdrh ^Curriculum Grid& ksmqK;d yd ksmqK;d uÜgï f,i orejdf.aj¾Ok yd Ñka;k wjëkag wkqj l%ñl j fm<.iajd we;' ta wkqj 6" 7" 8" 10 yd 11 fYa%Ksi|yd ks¾foaYs; úIh lreKq iuÕ wúfhdackSh in|;djla fuka u l%ñl j¾Okhla isÿjk mßÈ 9 fYa%KshúIh ks¾foaY ie,iqï fldg Bg wkql+, j fuu .=re ud¾f.damfoaYhrpkd fldg we;'
fuu .=re ud¾f.damfoaYh yryd úIh ks¾foaYhkays kdñl j olajd we;s úIhlreKqj, iSud ks¾Khka ksje/È j f;dard fírd .ekSu" orejd ;=< ixl,am idOkfhys ,dúIh lreKq bÈßm;a lsÍfï wkqms<sfj< y÷kd .ekSu" mdvu orejdg ms<s.ekaùfuys ,dfhdað; iqúfYaI l%u Ys,am y÷kd .ekSu hk YlH;d m%udKd;aul j .=re Tn fj; ,efnkqwe;'
wm úIhud,d lñgqj úiska rÑ; fuu fmd; mßyrKh lrñka Tn" úIhh lreKqj,wjYH uQ,sl ±kqu w;am;a lr .;a; o" fhdað; úIh lreKqj, iudc Ndú;dj ms<sn| Tnf.awjÈu;a Ndjh jeo.;a h' ta i|yd úIh fNaohlska f;dr j ix.S; lD;sj,g ijka§u"k¾;k" kdgH m%ix. yd Ñ;%mg keröu" Ñ;% m%o¾Yk keröu wdÈh b;d fyd| m%fndaOu;anjla yd fm<Uùula Tn ;=< cks; lrkq we;'
ta wkqj .=re ud¾f.damfoaYh o" Woõ w;afmd; o tajdfha we;=<;a mKsjqv" ye¢kaùïwe;=¿ ish,a, iys; j mQ¾K jYfhka u lshjkak' bka .=rejrhl= f,i Tn i;= úh hq;=w;HjYH .=Khla jQ zzlshùfï mqreoaoZZ Tng ,en .kakg yels jkq we;'
fï ish¨ jHdhduhkays" l¾;Hjhkays w.% M,h wmf.a ore mrmqr fj; ,nd fokakgTnf.a .=re N+ñldj Yla;su;a fõjd! hkak udf.a taldhk me;=uhs'
Ydia;%m;s iqo;a iurisxy"ksfhdacH wOHlaI ckrd,a^.=re wOHdmk yd úl,am wOHdmk mSGh&"cd;sl wOHdmk wdh;kh"uyr.u'
vi
úIhud,d lñgqj
WmfoaYl;ajh yd wkqu;sh ( Ydia;%Sh lghq;= uKav,h
cd;sl wOHdmk wdh;kh
wëlaIKh ( tia' j¾Kisxy uhd -wOHlaI ^je'wd&
úIh iïnkaëlrKh ( tï'Ô'ta'fla'hQ'nKavdr uhd - fcHIaG lÓldpd¾h
fi!kao¾h wOHdmk fomd¾;fïka;=j
( {dkisß î'.uf.a uhd - fcHIaG lÓldpd¾h
fi!kao¾h wOHdmk fomd¾;fïka;=j
úIh úfYaI{ Wmfoia
uydpd¾h ruHj¾Ok fmdäks,fï ( uydpd¾h" fi!kao¾h l,d úYajúoHd,hh
uydpd¾h iqisrsmd, ud,sïnv ( uydpd¾h^úY%dñl&" fi!kao¾h l,d úYajúoHd,hh
wdpd¾h à' ikd;kka ( fcHIaG lÓldpd¾h" hdmkh úYajúoHd,hh
f,aLl uKav,h
wNHka;r iïm;a odhl;ajh
tï' Ô' ta' fla' hQ' nKavdr uhd ( fcHIaG lÓldpd¾h" fi!kao¾h wOHdmk fomd¾;fïka;=j
{dkisß î' .uf.a uhd ( fcHIaG lÓldpd¾h" fi!kao¾h wOHdmk fomd¾;fïka;=j
rùkaø f;akqjr uhd ( lÓldpd¾h" fi!kao¾h wOHdmk fomd¾;fïka;=j
puß ;miajrf.a ñh ( iyldr lÓldpd¾h" fi!kao¾h wOHdmk fomd¾;fïka;=j
ufkdard fm%au;s,l ñh ( iyldr lÓldpd¾h" fi!kao¾h wOHdmk fomd¾;fïka;=j
ndysr iïm;a odhl;ajh
YS%u;s talkdhl ñh ( lÓldpd¾h ^ndysr&" le,Ksh úYajúoHd,hh
t,a' tia' fõye,a, ñh ( .=re WmfoaYl" l,dm wOHdmk ld¾hd,hh" fld<U
tï' b,uqre.ka ñh ( .=re WmfoaYl" l,dm wOHdmk ld¾hd,hh" j,syduï
tÉ' ta' ixcSú uxcÍ ñh ( .=re WmfoaYl" l,dm wOHdmk ld¾hd,hh" fld<U
tï' wd¾' fcnrdcd ñh ( Ñ;% l,d wdpd¾h" yskaÿldka;d úoHd,h" hdmkh
tia' ufkdayrka uhd ( Ñ;% l,d wdpd¾h" úmq,dkkao úoHd,h" jqjqkshdj
tÉ' tï' tia' ms' tÉ' nKavdr uhd ( Ñ;% l,d wdpd¾h" Ydka; is,afjia;r úoHd,hh" uykqjr
Èma; Y%S Wohx. uhd ( Ñ;%l,d wdpd¾h" fudKrd., rdclSh úoHd,hh" fudKrd.,
iïm;a iqrx. fldarf,af.a uhd ( Ñ;% l,d wdpd¾h" nm$fyda$c,a;r u'ú" fydaud.u
NdId ixialrKh ( Y%Skd;a .fKaj;a; uhd" NdId ixialdrl
msgljr ks¾udKh ( rùkaø f;akqjr uhd" fi!kao¾h wOHdmk fomd'
mß.Kl h;=re ,shkh ( ufkdard fm%au;s,l ñh" fi!kao¾h wOHdmk fomd'
úúO iydh ( oSmd YsfrdauKs fuh" fi!kao¾h wOHdmk fomd' fm%aur;ak fmf¾rd uhd fi!kao¾h wOHdmk fomd'
vii
.=re ud¾f.damfoaYh mßYS,kh i|yd Wmfoia
fuu .=re ud¾f.damfoaYh" j¾I 2018 isg l%shd;aul lsÍug kshñ; Ñ;% l,dj 9fY%aKsh úIh ks¾foaYh mokï lrf.k iïmdokh lr we;' mka;s ldur bf.kqï-b.ekaùï l%shdj,sh id¾:l lr .ekSu i|yd fuh Tn w;g m;a flf¾' fuu fmd;mßYS,kfha § my; i|yka lreKq ms<sn| j Tnf.a úfYaI wjOdkh fhduq lrkak'
• mdif,a jd¾Isl jev ie,iqug wkql+, jk fia ld,h l<ukdlrKh lr.kak'
• m%Odk ksmqK;d 07la hgf;a fm<.iajd we;s wka;¾.;fhys 1'0 isg 5'0 f;la jkm%dfhda.sl ksmqK;djkays ksmqK;d uÜgï i|yd wdo¾Y l%shdldrlula we;=<;a lrwe;' tu ksmqK;d uÜgïj,g wod< j fhdackd lr we;s ud;Dld fyda iqÿiq fjk;aud;Dld fyda mokï lrf.k wfkl=;a l%shdldrlï ks¾udKh lr.kak'
• 6'0 yd 7'0 ksmqK;d i|yd l%shdldrlï ie,iqï lr we;;a" iqÿiq ks¾udKYS,S l%ufõoNdú; lr" wod< úIh lreKq idlaId;a jk fia l%shdldrlï fjkia lr .ekSugTng ksoyi we;'
• fhdað; fuka u iïmdokh lr .kakd l%shdldrlï l%shd;aul lsÍfï § my; i|ykalreKq ms<sn| j ie,ls,su;a jkak'
I fi!kao¾h fyda fjk;a úIh ifudaOdksl fyda rij;a bÈßm;a lsÍï u`.skam%fndaOd;aul wdrïNhla ,ndf.k isiqka mdvug weone| .ekSu yd fmr oekquúuiSug fmd,Ujd .ekSu Tiafia l%shdldrlug msúish hq;= h'
II isiqkaf.a YlH;d y÷kd f.k ks¾udKYS,S bf.kqï l%u Ndú; lr" m%;sfmdaIK yd bosßfmdaIK ,ndfoñka l%shdldrlu wjidkhla lrd f.khEfuka wfmalaIs;
bf.kqï m, fj; <`.d úh yels h'
III bÈßm;a lsÍï" we.hSï" iudf,dapkh" miq jev mejÍu" we;=<;a j iuia; mdvu ksud lsÍu'
• .=re ud¾f.damfoaYh uÕ fmkaùula muKs' úIhnoaO .%ka:" wka;¾cd,h" jeks udOHmßYs,kh lsÍfuka .=rejrhd fuka u YsIHhd o oekqfuka yd wjfndaOfhka ikakoaO
ùfuka bf.kqï-b.ekaùï l%shdj,sh jvd;a id¾:l lr.; yels fõ'
• y÷kajd § we;s ish¨ u ksmqK;d mqoa., fm!reI ixj¾Okh mokï lrf.k f.dvkÕdwe;s neúka" tu ksmqK;d 07 u wksjd¾hfhka u l%shd;aul l< hq;= h'
my; j.=j wkqj l%shdldrlï jdr ;=kg fnod.; yels h'
1'2'51'3'12'2'43'3'35'3'16'6'17'2'2
1'1'12'1'25'1'17'1'2
2'1'14'1'17'1'1
1'1'23'1'16'1'1
1 jdrh 2 jdrh 3 jdrh
1'1'32'1'33'2'25'2'1
1'1'42'2'13'3'16'3'1
1'2'22'2'24'1'26'4'1
1'2'41'2'62'2'33'3'24'3'16'5'17'2'1
l%shdldrlï wxlh l%shdldrlï wxlh l%shdldrlï wxlh
1'2'33'2'14'2'17'1'3
1'2'13'1'26'2'1
viii
mgqk
msgqj
wOHlaI ckrd,a;=ñhf.a mKsjqvh iii
ksfhdacH wOHlaI ckrd,a ysñf.a mKsjqvh iv
úIhud,d lñgqj vi
ye|skaùu v
.==re ud¾f.damfoaYh mßYS,kh i|yd Wmfoia vii
úIh ks¾foaYh ix-xxii
bf.kqï-b.ekaùï l%shdj,sh i|yd Wmfoia 01-86
úIh ks¾foaYh
ix
1'0 ye|skaùu
mdi,a moaO;sfhys ls%hd;aul iuia; úIhud,dfjka —Ñ;% l,dj˜ úIh jkdys iqúfYaI jQjls' ks¾udKlrKhg yd úkaokhg
m%uqLia:dkhla ysñ jk Ñ;% l,dj úIhfhka isÿ jkakd jQ iudc fufyjr b;d jeo.;a h' Ñ;% l,dfjka mqoa.,hdf.a iqiudys; fm!reIh
ixj¾Okh fjhs'
Ñ;% l,dj úIh ks¾foaYfha" úIh noaO ksmqK;d y;lska orejd ;=< oekqu" wdl,am" l=i,;d yd hym;a Ôjk mqreÿ j¾Okh lr
.ekSfuys ,d wjOdkh fhduq lr we;' úIh noaO ksmqK;dj, § m%dfhda.sl ls%hdldrlï i|yd ksmqK;d myla o ridiajdoh yd l,d b;sydih
wOHhkh i|yd ksmqK;d folla o fjka lr we;' ta wkqj tla tla fYa%Ksfha jhia uÜgug .e<fmk fia úIh wka;¾.;h" ksmqK;d uÜgï
Tiafia fm< .iajd we;'
úIh ks¾foaY ixialrKfha § my; lreKq flfrys jeä wjOdkhla fhduq lrk ,È'
• wka;¾cd;sl Ñ;% l,dfõ kj m%jK;d
• lafIa;%fhka m%ldYs; kjuq woyia
• mdi,a mka;s ldur bf.kqï b.ekaùï ls%hdj,sh ms<sn| lrk ,o ksÍlaIK yd iólaIK
m<uq jk ksmqK;dj hgf;a jk ñksia rEm yd i;a;aj rEm we£u i|yd jk uQ,sl wNHdi i|yd kj ksmqK;d uÜgï ilia úh' fojk
ksmqK;dj hgf;a jk iajdNdúl yd ks¾ñ; mßirfha uQ,sl yev;, yd yev i|yd ksmqK;d uÜgï o" kj ;dlaIKh yd jev f,dalhg
wejeis oekqu yd l=i,;d idOkh jk f,iska ;=ka jk yd y;r jk ksmqK;dj,g wod< ksmqK;d uÜgï o ilia úh' wdlD;s ks¾udKfhka
;s%udK nj ms<sn| ixl,amh ;j ÿrg;a mila lrkq jia" mia jk ksmqK;dj hgf;a ksmqK;d uÜgï ilid we;' ridiajdoh yd l,d b;sydih
ms<sn| oekqu ,eîu fuka u úúO lD;Ska wOHhkfhka ,;a oekqu Ndú;hg .ekSug wjia:dj ie,iSu yjk yd y;a jk ksmqK;djkays
ksmqK;d uÜgïj,ska idOkh lsÍug wfmalaIs; h'
x
2'0 cd;sl fmdÿ wruqKq
mqoa.,hdg yd iudchg wod< jk m%Odk cd;sl wruqKq lrd <`.dùu i`oyd mqoa.,hkag iy lKavdhïj,g cd;sl wOHdmk moaO;shg iydh
úh hq;= h'
jir .Kkdjla uq¿,af,a Y%S ,xldfõ m%Odk wOHdmk jd¾;d iy f,aLk u.ska mqoa., yd cd;sl wjYH;djka imqrd,Su i`oyd wruqKq kshu
lrkq ,eîh' iuld,Sk wOHdmk jHqyhka yd l%shdj,ska ;=< oelsh yels ÿ¾j,;d ksid OrKSh udkj ixj¾Ok ixl,am rduqj we;=<;
wOHdmkh ;=<ska <`.d lr .; hq;= my; oelafjk wruqKq imqrd .ekSu wOHdmk moaO;sh i`oyd jQ ;u bÈß oelau f,ig cd;sl wOHdmk
fldñIka iNdj úiska m%;HlaI fldg f.k we;'
I udkj wNsudkhg .re lsrSfï ixl,amhla u; msysgd Y%S ,dxlsl nyqúO iudcfha ixialD;sl úúO;ajh wjfndaO lr .ksñka cd;sl
taldnoaO;dj" cd;sl iDcq .=Kh" cd;sl iu.sh" tluq;=lu iy iduh m%j¾Okh lsÍu ;=<ska cd;sh f.dvke.Su iy Y%S ,dxlSh
wkkH;dj ;yjqre lsÍu
II fjkia jk f,dalhl wNsfhda.hkag m%;spdr olajk w;r" cd;sl Wreufha udye`.s odhdohka y`ÿkd .ekSu iy ixrlaIKh lsÍu
III udkj whs;sjdislï .re lsÍu" hq;=lï yd j.lSï ms<sn`o oekqj;a ùu" yDohdx.u ne`§ulska hq;= j tlsfkld flfrys ie,ls,su;a ùu
hk .=Kdx. m%j¾Okh lsÍug bjy,a jk iudc idOdrK;aj iïu;hka iy m%cd;ka;%sl Ôjk rgdjla .eí jQ mßirhla ks¾udK
lsÍu iy mj;ajd f.k hdug iydh ùu
IV mqoa.,hskaf.a udkisl yd YdÍßl iqj iïm;a iy udkj w.hkag .re lsÍu u; mokï jQ ;sridr Ôjk l%uhla m%j¾Okh lsÍu
V iqiudys; jQ iunr fm!reIhla i`oyd ks¾udmK yelshdj" wdrïNl Yla;sh" úpdrYS,S Ñka;kh" j.lSu yd j.ùu we;=¿ fjk;a
Okd;aul wx. ,laIK ixj¾Okh lsÍu
VI mqoa.,hdf.a iy cd;sfha Ôj.=Kh jeäÈhqKq flfrk iy Y%S ,xldfõ wd¾Ól ixj¾Okh i`oyd odhl jk M,odhs ld¾hhka i`oyd
wOHdmkh ;=<ska udkj iïm;a ixj¾Okh lsÍu
VII YS>%fhka fjkia jk f,dalhla ;=< isÿ jk fjkialï wkqj yev.eiaùug yd tajd md,kh lr .ekSug mqoa.,hska iqodkï lsÍu
iy ixlS¾K yd wkfmalaIs; wjia:djkag id¾:l j uqyqK §fï yelshdj j¾Okh lsÍu
VIII cd;Hka;r m%cdj w;r f.!rjkSh ia:dkhla ysñ lr .ekSug odhl jk hqla;sh iudk;ajh iy wfkHdakH .re;ajh u; mokï jQ
wdl,am yd l=i,;d fmdaIKh lsÍu
xii
^Wmqgd .ekSu - cd;sl wOHdmk fldñIka iNd jd¾;dj 2003&
3'0 uq,sl ksmqK;d
wOHdmkh u`.ska j¾Okh flfrk my; oelafjk uQ,sl ksmqK;d by; i`oyka cd;sl wruqKq bgqlr .ekSug odhl jkq we;'
(I) ikaksfõok ksmqK;d
idlaIr;dj" ixLHd ms<sn`o oekqu" rEml Ndú;h u; f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;dj hk wkqldKav 4la u; ikaksfõok ksmqK;d
mokï fõ'
idlaIr;dj : idjOdk j weyqïlka §u meyeÈ,s j l:d lsÍu" f;areï .ekSu i`oyd lsshùu" ksjerÈ j
iy ksrjq,a j ,sùu" M,odhs whqßka woyia yqjudre lr .ekSu
ixLHd ms<sn`o oekqu : NdKav" wjldYh yd ld,h .Kka lsÍu" .Kkh iy ñkqï i`oyd l%udkql+,
b,lalï Ndú;h
rEml Ndú;h : f¾Ld iy wdlD;s Ndú;fhka woyia ms<sìUq lsÍu iy f¾Ld" wdlD;s iy j¾K .<mñka
úia;r" Wmfoia yd woyia m%ldYkh yd jd¾;d lsÍu
f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;dj : mß.Kl oekqu iy bf.kSfï § o" fiajd mßY%hla ;=< § o" fm!oa.,sl Ôú;fha § o
f;dr;=re iy ikaksfõok ;dlaIKh Wmfhda.S lr .ekSu
(II) fm!reI;aj j¾Okhg wod< ksmqK;d
- ks¾udKYS,S nj" wmidÍ Ñka;kh" wdrïNl Yla;Ska" ;SrK .ekSu" .eg¨ ksrdlrKh lsÍu" úpdrYS,S yd ú.%yd;aul
Ñka;kh" lKavdhï ye`.Sfuka lghq;= lsÍu" mqoa.,dka;r in`o;d" kj fidhd.ekSï iy .fõIKh jeks j¾.Sh
l=i,;d
- Rcq .=Kh" bjid ord isàfï Yla;sh iy udkj wNsudkhg .re lsÍu jeks w.hfhda
- Ñ;a;fõ.S nqoaêh
(III) mßirhg wod< ksmqK;d
fuu ksmqK;d idudðl ffcj iy fN!;sl mßirhg wod< fõ'
iudc mßirh : cd;sl Wreuhka ms<sn`o wjfndaOh" nyqjd¾.sl iudchl idudðlhka ùu yd
iïnkaO ixfõ§;dj yd l=i,;d" idOdrK hqla;sh ms<sn`o ye`.Su" iudc iïnkaO;d"
fm!oa.,sl p¾hdj" idudkH yd ffk;sl iïm%odhfhda whs;sjdislï" j.lSï" hq;=lï
iy ne`§ï
xii
ffcj mßirh : iÔj f,dalhl" ck;dj iy ffcj moaO;sh" .ia je,a" jkdka;r" uqyqo" c,h" jd;h iy
cSj - Ydl" i;a;aj yd ñksia Ôú;hg iïnkaO jQ wjfndaOh" ixfõoS nj yd l=i,;d
fN!;sl mßirh : wjldYh" Yla;sh" bkaOk" øjH" NdKav iy ñksia ðú;hg tajdfha we;s iïnkaO;dj"
wdydr" we`ÿï" ksjdi" fi!LHh" iqj myiqj" Yajikh" ;Skaÿ" ksial,xlh" úfõlh"
wmøjH iy u,my lsÍu hkdÈh yd iïnkaO jQ wjfndaOh" ixfõ§;dj yd l=i,;dj
bf.kSu" jev lsÍu iy Ôj;a ùu i`oyd fuj,ï iy ;dlaIKh m%fhdackhg .ekSfï
l=i,;d fuys wvx.= fõ'
(IV) jev f,dalhg iqodkï ùfï ksmqK;d
- wd¾Ól ixj¾Okhg odhl ùu
- ;u jD;a;Sh <eÈhd iy wNsfhda.;d y`ÿkd .ekSu
- yelshdjkg iß,k whqßka ?lshdjla f;dard .ekSu iy jdisodhl yd ;srir Ôjfkdamdhl ksr; ùu hk yelshdjka
Wmßu lsÍug yd Odß;dj jeä lsÍug wod< fiajd kshqla;sh yd iïnkaO l=i,;d
(V) wd.uhg iy iodpdr O¾uhkag wod< ksmqK;d
mqoa.,hkag ;u ffoksl Ôú;fha § wdpdr O¾u" iodpdrd;aul yd wd.udkql+, yeisÍï rgdjkag wkq.; fjñka jvd;a WÑ; foa
f;dard thg iß,k fia lghq;= lsÍu i`oyd w.hhka Wlyd .ekSu yd iaùhlrKh
(VI) l%Svdj iy úfõlh m%fhdackhg .ekSfï ksmqK;d
fi!kao¾hh" idys;H" fi,a,ï lsÍu" l%Svd yd u,, l%Svd" úfkdaodxY yd fjk;a ks¾udKd;aul Ôjk rgdjka ;=<ska m%ldY jk
úfkdaoh" i;=g" wdfõ. iy tjka udkqIsl w;aoelSï
(VII) zzbf.kSug bf.kquZZ ms<sn`o ksmqK;d
YS>%fhka fjkia jk ixlS¾K yd tlsfkld u; hefmk f,dalhl mßj¾;k l%shdj,shla yryd fjkiaùï yiqrejd .ekSfï § yd
Bg ixfõ§ j yd id¾:l j m%;spdr oelaùu;a iajdëk j bf.k .ekSu;a i`oyd mqoa.,hskayg Yla;sh ,nd§u'
^Wmqgd .ekSu - cd;sl wOHdmk fldñIka iNd jd¾;dj 2003&
xiv
4'0 Ñ;% l,d l,d úIh wruqKq
1' mßirh weiqßka úkaok Yla;sh j¾Okh'
2' ks¾udKd;aul Ñka;kh yd ks¾udKd;aul l=Y,;d j¾Okh'
3' M,odhS Èú meje;aulg wjYH l=Y,;d yd wdl,am j¾Okh'
4' foaYSh yd úfoaYSh ixialD;sl wx.hkaf.a wkkH;d y÷kd .ekSu yd w.h lsÍu'
5' Ñpdr Yla;sh j¾Okh'
6' wkd.; jev f,dalfha wNsfhda.j,g uqyqK Èh yels YlH;dj,ska iukaú; iunr fm!reI j¾Okh'
xv
4' foaYSh yd úfoaYSh l,dj,
wkkH;d y÷kd .ekSu yd w.h
lsÍu
6' wkd.; jev f,dalfha
wNsfhda.j,g uqyqK Èh yels
Odß;dj,ska iukaú; iunr
fm!reI j¾Okh
I udkj wNsudkhg .re lsrSfï ixl,amhla u; msysgd Y%S ,dxlsl nyqúO iudcfha ixialD;sl
úúO;ajh wjfndaO lr .ksñka cd;sl taldnoaO;dj" cd;sl iDcq .=Kh" cd;sl iu`.sh"
tluq;=lu iy iduh m%j¾Okh lsÍu uÕska cd;sh f.dvke`.Su iy Y%S ,dxflah wkkH;dj
;yjqre lsÍu
II fjkia jk f,dalhl wNsfhda.hkag m%;spdr olajk w;r cd;sl Wreufha udye`.s odhdohka
y`ÿkd .ekSu iy ixrlaIKh lsÍu
4' foaYSh yd úfoaYSh l,dj,
wkkH;d y÷kd .ekSu yd w.h
lsÍu
III udkj whs;sjdislï .re lsÍu" hq;=lï yd j.lSï ms<sn`o j oekqïj;a ùu" yDohx.u
ne`§ulska hq;= j tlsfkld flfrys ie,ls,su;a ùu hk .=Kdx. m%j¾Okh lsÍug bjy,a
jk iudc idOdrK;aj iïu;hka iy m%cd;ka;%sl Ôjk rgdjla .eí jQ mßirhla ks¾udK
lsÍu iy mj;ajd f.k hdug iydh ùu
1' mßirh weiqßka
úkaok Yla;sh j¾Okh
3' M,odhS Èú meje;aulg wjYH
l=Y,;d yd wdl,am j¾Okh
2' ks¾udKd;aul Ñka;kh yd
ks¾udKd;aul l=Y,;d j¾Okh
IV mqoa.,hkaf.a udkisl yd YdÍßl iqj iïm;a iy udkj w.hkag .re lsÍu u; mokï jQ
;srir Ôjk l%uhla m%j¾Okh lsÍu
1' mßirh weiqßka
úkaok Yla;sh j¾Okh
3' M,odhS Èú meje;aulg wjYH
l=i,;d yd wdl,am j¾Okh
5'0 cd;sl fmdÿ wruqKq iy Ñ;% l,d úIh wruqKq w;r iïnkaO;d ±laùu
cd;sl fmdÿ wruqKq Ñ;% l,d úIh wruqKq
xvi
V iqiudys; jQ iunr fm!reIhla i`oyd ks¾udmK yelshdj" wdrïNl Yla;sh" úpdrYS,S
Ñka;kh" j.lSu yd j.ùu we;¿ fjk;a Okd;aul wx. ,laIK ixj¾Okh lsÍu
1' mßirh weiqßka
úkaok Yla;sh j¾Okh
2' ks¾udKd;aul Ñka;kh yd
ks¾udKd;aul l=Y,;d j¾Okh
3' M,odhS Èú meje;aulg wjYH
l=Y,;d yd wdl,am j¾Okh
VI mqoa.,hdf.a iy cd;sfha Ôj.=Kh jeäÈhqKq flfrk iy Y%S ,xldfõ wd¾Ól ixj¾Okh
i`oyd odhl jk M,odhS ld¾hhka i`oyd wOHdmkh u`.ska udkj iïm;a ixj¾Okh lsÍu
6' wkd.; jev f,dalfha
wNsfhda.j,g uqyqK Èh yels
YlH;dj,ska iukaú; iunr
fm!reI j¾Okh
3' M,odhS Èú meje;aulg wjYH
l=Y,;d yd wdl,am j¾Okh
VII YS>%fhka fjkia jk f,dalhla ;=< isÿ jk fjkialï wkqj yev.eiaùug yd tajd
md,kh lr .ekSug mqoa.,hka iQodkï lsÍu iy ixlS¾K yd wkfmalaIs; wjia:djkag
id¾:l j uqyqK §fï yelshdj j¾Okh lsÍu6' wkd.; jev f,dalfha
wNsfhda.j,g uqyqK Èh yels
YlH;dj,ska iukaú; iunr
fm!reI j¾Okh
VIII wka;¾cd;sl m%cdj w;r f.!rjdkaú; ia:dkhla ysñ lr .ekSug odhl jk hqla;sh
iudk;ajh iy wfkHdakH .re;ajh u; mokï jQ wdl,am yd l=Y,;d fmdaIKh lsÍu
5' Ñpdr Yla;sh j¾Okh
3' M,odhs Èú meje;aulg wjYH
l=Y,;d yd wdl,am j¾Okh
4' foaYSh yd úfoaYSh l,dj,
wkkH;d y÷kd .ekSu yd w.h
lsÍu
cd;sl fmdÿ wruqKq Ñ;% l,d úIh wruqKq
5' Ñpdr Yla;sh j¾Okh
xvii
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo
Ñ;% l,dj - úIh ks¾foaYh - 9 fYa%Ksh
1'1 udkj yd i;a;aj" rEmf¾Ldfjka wOHhkh lrhs'
1'2 mdßißl" iudÔh"wd.ñl yd ft;sydislf;aud wdYs%; Ñ;%ks¾udKh lrhs'
1'3 úúO ixialD;Skag wh;awd.ñl isoaOia:dkj,is;=jï wOHhkh lrtajdfha iqúfYaI l,d,laIK weiqßka Ñ;%ks¾udKh lrhs'
2'1 iajdNdúl iy ks¾ñ;jia;= f¾LdfjkawOHhkh lrhs'
2'2 iajdNdúl iy ks¾ñ;jia;+ iïmsKavkd;aul jÑ;%Kh lrhs'
0'1 mrsirh wdYs%;f;aud hgf;a Ñ;%ixrpkh lrhs'
2'0 mßirfha mj;akdjia;+iïmsKavkd;aul jÑ;%Kh lrhs'
• udkj bßhjq wOHhkh • i;a;aj bßhjq wOHhkh
• Ñ;% ixrpkh lsßfï isoaOdka; - iïmsKavkh - mßudKh
- m¾hdf,dalh- ;s%udk ,laIK- Ys,am l%u
• úúO ixialD;Skagwh;a isoaOia:dk
- mkai,- fldaú,- uqia,sï m,a,sh- lf;da,sl foajia:dkh
• f¾Ld wOHhkh -jDlaI,;d
-cHdñ;sl yev .;a jia;=
• iajdNdúl iy ks¾ñ; jia;= - jDlaI,;d
- cHdñ;sl yev iys; ks¾ñ;jia;=
• iïmsKavkh lsÍfï uQ,sl isoaOdka; Ndú;h
- mßudKh - ;s%udK ,laIK
- m¾hdf,dalh
20• udkj yd i;a;aj bßhjqwOHhkfhka úúO f;audhgf;a Ñ;% ixrpkh lrhs'
• mD:q, f;aud wdY%s; Ñ;%ks¾udKh lrhs'
• úúO isoaOia:dkhkays is;=jïwOHhkfhka iaj;ka;% Ñ;%ks¾udKh lrhs'
• úúO cHdñ;sl yev iyjDlaI,;d wOHhkfhkatlsfklg wkkH jQ .;s,laIK u;= jk fia f¾Ld Ñ;%w¢hs'
• iajdNdúl yd ks¾ñ;jia;+kaf.a .;s,laIK u;= jk
fia iïmsKavkd;aul Ñ;%ks¾udKh lrhs'
• ksÍlaIKfhka ks.ukj,gt<efUhs'
13
xviii
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo
Ñ;% l,dj - úIh ks¾foaYh - 9 fYa%Ksh
3'1 WoaNso iy i;a;aj.Khg wh;a idïm%odhslieris,s tall yd
j¾K wOHhkh lrhs'
3'2 frÈms<S i|yd jHdma;ieris,s ks¾udKh lrhs'
• úúO udOH Ndú;h- Èhidhï- meiag,a
- wel%,sla• ;,h Ndú;h
• mdßydßl NdKav w,xlrKh- oaúudk ie,iqu- fk¿ï u,- ìkr u,- wkakdis u,- l;sru,- yxi rEm- fNareKav mlaIshd- isxy rEm- we;a rEm
• ldka;d $ msßñ • <ud
• ie,iqï Ñ;%• j¾K Ndú;h
- fjiauqyqKq- ì;a;s ieris,s- bámkaoï r|jk
3'0 mdßydßl wjYH;di|ydks¾udKlrKfhafhfohs'
3'3 mdßydßl wjYH;di|yd kj;djlskahq;= ie,iqïks¾udKh lrhs'
• WoaNso iy i;a;aj .Khgwh;a idïm%odhsl ieris,sw,xlrkh i|yd Ndú; lrhs'
• ffoksl wjYH;dj, § Ndú;frÈms<S i|yd WÑ; jHdma;ieris,s ks¾udKh lrhs'
• mdßydßl wjYH;djkag WÑ;kj;djlska hq;= ks¾udKlrhs'
xix
19
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo
Ñ;% l,dj - úIh ks¾foaYh - 9 fYa%Ksh
• wjYH;d• ie,iqu• uqøKhg iqÿiq nj• ikaksfõokd¾:• ks¾udKd;aul wlaIr• j¾K udOH
- fmdaiag¾- f,an,a
• wjYH;dj• uqøKhg iqÿiq nj• ie,iqu• ks¾udKd;aul wlaIr• f¾LdlrKh• j¾K udOH• yev;,• Ys,amSh l%u• Ys,am l%u• ks¾udKd;aul nj• ksudj
• f¾LdlrKh• yev;,• j¾K udOH
4'1 úúO wjYH;d i|ydfmdaiag¾ Ñ;% ydf,an,a ks¾udKh lrhs'
4'2 <ud l;kaor fmd;lgiqÿiq msgljrhlaks¾udKh lrhs'
4'3 <ud l;kaorhl f;dard.;a wjia:djlg ikakso¾Yk Ñ;%hla ks¾udKh lrhs'
4'0 ksIamdok ydfiajd wjYH;di|yd .%e*slaks¾udK lrhs'
• ksIamdok yd fiajd wjYH;di|yd uqøKhg fhda.H jkwhqßka ks¾udKd;aul f¾Ld"yev;, yd j¾K Ndú;lrñka ikaksfõokh ;Sj%jk fia fmdaiag¾ yd f,an,aks¾udKh lrhs'
• f;dard.;a ksheÈhg ióm jkfia Ys,aml%u" Ys,amSh l%uNdú; lrñka ks¾udKd;aulj <ud l;kaor fmd;lgiqÿiq msg ljrhla ie,iqï lrw¢hs'
• wod< ksheÈfha reÑ$wreÑlïyd ikaksfõok YlH;djms<sn| j ±kqïj;a fjñkaf;dard.;a ud;Dldjlgikakso¾Yk Ñ;%hla w¢hs'
12
xx
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo
Ñ;% l,dj - úIh ks¾foaYh - 9 fYa%Ksh
• udkj yd i;a;aj rEmiïmsKavk weöu&
• fjia uqyqKq ^fk<Su& • .Dy w,xlrK NdKav
^tl,ia lsÍu&- ir, yev- iïmsKavkh- úúO udOH- wjYH;djg WÑ; nj
• úúO fjia uqyqKq" urjdykï ks¾udK yd ,dlaId ks¾udK
- ft;sydisl miqìu -jHdma; m%foaY -Ys,am l%u -udOH -WmlrK - l,d;aul ,laIK
• ffY,s.; kdgH - f;dard.;a kdgH lsysmhla - wx. rpkh - rx. NdKav y jia;%dNrK - rx. jia;%dNrK ks¾udKh
5'1 weöu Ys,am l%uNdú;fhka úúO uQ¾;sks¾udKh lrhs'
5'2 fk<Su Ys,am l%uNdú;fhka úúO uQ¾;sks¾udKh lrhs'
5'3 tl,ia lsÍu Ys,am l%uNdú;fhka úúO uQ¾;sks¾udKh lrhs'
6'1 Y%S ,xldfõ mdrïmßlfjiauqyqKq l¾udka;hwdY%s; l,d ks¾udKwOHhkh yd ridiajdohlrhs'
6'2 ±j leghñka w,xldr jQyskaÿ fldaú,a wdY%s; l,dks¾udK wOHHkh lrhs'
6'3 YS% ,xldfõ mdrïmßl
,dlaId l¾udka;h wdY%s; l,d ks¾udK wOHhkh
yd ridiajdoh lrhs'
6'4 f;dard.;a ffY,S.;kdgHhl olakg ,efnkÑ;%uh .=Kdx.ridiajdoh lrhs'
• weöu" fk<Su iy tl,ia lsÍuYs,aml%u Ndú;fhkaks¾udKlrKfha fhfohs'
• mdrïmßl l,d l¾udka;wOHhkh lr ta wdY%s; l,dks¾udK ridiajdoh lrhs'
• f;dard.;a ffY,S.;kdgHj, olakg ,efnkÑ;%uh .=Kdx. wOHhkhg ,la
lrhs'
5'0 úúO udOHNdú;fhka uQ¾;syd leghïks¾udKh lrhs'
6'0 wd.ñl ydixialD;sl wx."foia úfoiaf;dard.;aYs,amSkaf.al,d lD;s"woH;k oDYHl,d lD;s ydckudOH weiqßkay÷kd.;a l,dks¾udK úpdrYS,Sj ridiajdohg,la lrñkaiaj;ka;% ks¾udKi|yd Ndú;hg.kshs'
09
08
xxi
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo
Ñ;% l,dj - úIh ks¾foaYh - 9 fYa%Ksh
7'0 foaYSh" úfoaYShft;sydisl Ñ;%"uQ¾;s" leghï yd.Dy ks¾udKl,djkayswkkH;dy÷kdf.k tajdfhal,d;aul ,laIKks¾udKlrKfha §
Ndú;hg .kshs'
6'5 f;dard.;a foaYSh Ys,amSkaf.a l,dlD;s ridiajdoh lrhs'
6'6 f;dard.;a Ñ;%l;d Ys,amSkaf.a ks¾udK riúkaokh lrhs'
7'1 ft;sydisl .Dy ks¾udKwdY%s; l,d wx.wOHhkh lrhs'
7'2 foaYSh idïm%odhsl ieris,s fudaia;r wOHhkh lrhs'
• ft;sydisl .Dy ks¾udK wdY%s; leghï wOHhkh lrhs'
• idïm%odhsl ieris,s tally÷kdf.k kï lrhs'
09
xxii
• tia'mS' pd,aia- cd;sl fldäh- fixflda,h
• ohd rdcmlaI• nkaÿ, yßYapkaø• ckl r;akdhl
• i|lvmyK• uqr.,• fldrjla .,• jdy,alv• jgodf.h• msh.eg fm<
• iqúfYaI idïm%odhslieris,s ks¾udK- p;=¾ kdÍ m,a,elalsh- ima;kdÍ m,a,elalsh- mxpkdÍ >gh- kjkdÍ l=[acrh- ima;kdÍ r:h- jDIN l+[acrh- lsysô uqyqK- ulr rej
- hd,S rej
• cd;sl fldäh yd fixflda,hi|yd Ndú; lr we;s ixfla;úia;r lrhs'
• f;dard.;a Ñ;% l:d Ys,amSkaf.aks¾udK w.hhs'
1
bf.kqï b.ekaùï l%shdj,sh i|yd Wmfoia
2
ksmqK;dj 1'0 ( mßirh wdY%s; f;aud hgf;a Ñ;% ixrpkh lrhs'
ksmqK;d uÜÜu 1'1 ( udkj yd i;a;aj rEm f¾Ldfjka wOHhkh lrhs'
ls%hdldrlu 1'1'1 ( zzñksia isref¾ ßoañl yev f¾Ldfjka wOHhkh lruq'ZZ
ld,fþo ixLHdj ( 02 hs
bf.kqï m, ( • ls%hdldß udkj bßhjq ms<sn| woyia olajhs'• úúO jhia ldKavhkg wh;a ñksia bßhjq f¾Ldfjka wOHhkh
lrhs'• úúO Ys,am l%u Ndú;fhka j¾K lrhs'• wNHdilrKfhka ,;a yqrej fjk;a ks¾udK i|yd Ndú; lrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( • weuqKqu 1'1'1'1g wod< .fõIK$ld¾h Wmfoia m;s%ld• úúO f;aud hgf;a iïmssKavkh jQ kso¾Yk Ñ;% udkj rEm
o< igyka• Ñ;% w¢k lvodis" j¾K
l%shdldrlï ie,iqï lsßu i|yd Wmfoia (
mshjr 1'1'1'1 ( • o< igyka yd kso¾Yk Ñ;% isiqka fj; m%o¾Ykh lrkak'• udkj bßhjqj, úúO;d ms<sn| j idlÉPd lrkak'- ldka;d" msßñ - <ud" jeäysá- yeÕSï m%ldYkh
• isoaOdka; Ndú;h ms<sn| j meyeÈ,s lrkak'- mßudj yd mßudKh- m¾hdf,dalh- t<sh w÷r yd ;s%udk ,laIK
• j¾K udOH iy Ys,aml%u Ndú;h ms<sn| j wjfndaO lrfokak' ^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 1'1'12 ( • weuqKqu 1'1'1'1g wod< .fõIK$ ld¾h Wmfoia m;s%ldjg wkqjisiqka ls%hdldrlfï ksr; lrjkak'
• ls%hdldrlfuys ksr; isiqkag wjYH Wmfoia iy uÕ fmkaùï,ndfokak'
• isiq ks¾udK m%o¾Ykh lsÍug iQodkï lrjkak' ^ñks;a;= 55 hs&
mshjr 1'1'13 ( • m%o¾Ys; ks¾udK ms<sn| j iajhx we.hSulg wjia:dj,ndfokak'
• ixj¾Okd;aul woyia yd fhdackd bÈßm;a lsÍug wfkla isiqkafhduq lrjkak'
• id¾:l udkj rEm iïmsKavkhla i|yd udkj bßhjq wOHhkhlsÍfï jeo.;alu fmkajd foñka iudf,dapkhl fhfokak'
^ñks;a;= 15 hs&
3
we.hSu iy ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (my; i|yka lreKq mokï lrf.k we.hSu iy ;lafiarelrKfha fhfokak'
• udkj rEmj, ls%hdldß;ajh iy úúO;ajh ms<sn| woyia ±laùu• úúO udkj bßhjq f¾Ldfjka we£u• j¾K udOH Ndú;h yd Ys,am l%u wkq.ukh lsrsu• ksjerÈ isoaOdka; Ndú; lsrSu
weuqKqu 1'1'1'1weuqKqu 1'1'1'1weuqKqu 1'1'1'1weuqKqu 1'1'1'1weuqKqu 1'1'1'1
.fõIK$ ld¾h Wmfoia m;s%ldj.fõIK$ ld¾h Wmfoia m;s%ldj.fõIK$ ld¾h Wmfoia m;s%ldj.fõIK$ ld¾h Wmfoia m;s%ldj.fõIK$ ld¾h Wmfoia m;s%ldj
• úúO f;audjka hgf;aaaa iïmskavKh jQ kso¾Yk Ñ;% iy udkj rEm o< igyka fyd¢ka ksßlaIKh lrkak' Tng wNsu; udkj bßhjq f¾Ldfjka w¢kak'• udkj refõ mßudj yd mßudK ,laIK ßoauh ms<sn| j wjOdkh fhduq lrkak'• ia;S% - mqreI" <ud - jeäysá jYfhka úúO udkj rEm we£u ms<sn| j ie,sls,su;a jkak'• udkj rEmj, úúO yeÕSï u;= lr olajkak'• t<sh w÷r ;s%udk ,laIK u;= jk fia j¾K udOH Ndú; lrkak'• ksjerÈ Ys,am l%u wkq.ukh lrkak'• ls%hdldrlfï ksr; ùfï § wjYH ;ekays § .=re Wmfoia ,nd.kak'• Tnf.a kss¾udK m%o¾Ykh i|yd iQodkï jkak'
my; ud;Dld hgf;a wfkl=;a ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'my; ud;Dld hgf;a wfkl=;a ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'my; ud;Dld hgf;a wfkl=;a ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'my; ud;Dld hgf;a wfkl=;a ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'my; ud;Dld hgf;a wfkl=;a ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'1'1'2 i;a;aj rEm f¾Ldfjka wOHhkh lruq' - ld,Éfþo 011'1'3 kd.ßl mßirhg wod< udkj rEm f¾Ldfjka wOHhkh lruq' - ld,Éfþo 011'1'4 .eñ mßirhg wod< udkj yd i;a;aj rEm f¾Ldfjka wOHhkh lruq'-ld,Éfþo01
4
ksmqK;dj 1'0ksmqK;dj 1'0ksmqK;dj 1'0ksmqK;dj 1'0ksmqK;dj 1'0 ((((( mßirh wdY%s; f;aud hgf;a Ñ;% ixrpkh lrhs'mßirh wdY%s; f;aud hgf;a Ñ;% ixrpkh lrhs'mßirh wdY%s; f;aud hgf;a Ñ;% ixrpkh lrhs'mßirh wdY%s; f;aud hgf;a Ñ;% ixrpkh lrhs'mßirh wdY%s; f;aud hgf;a Ñ;% ixrpkh lrhs'
ksmqK;d uÜÜu 1'2 ( mdßißl" iudÔh" wd.ñl yd ft;sydisl f;aud wdYs%; Ñ;%ks¾udK lrhs'
ls%hdldrlu 1'2'1 ( zzjeis Èkhla Ñ;%Kh lruq'ZZ
ld,fþo ixLHdj ( 02 hs
bf.kqï m, ( • jeis Èkhl iajNdjh úia;r lrhs'• ñksia yd i;a;aj yeisÍï meyeÈ,s lrhs'• jeis Èkhl iajNdjh u;=jk fia Ñ;%hla ks¾udKh lrhs'• iqÿiq j¾K yd Ys,am l%u Ndú; lrhs'• ixhufhka lghq;= lrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( • jeis Èkhl wjia:d ±lafjk kso¾Yk Ñ;%• úúO udkj i;a;aj bßhjq ±lafjk Ñ;%• mdvu ixj¾Okh i|yd wjYH oDYH WmlrK
l%shdldrlï ie,iqï lsßu i|yd Wmfoia (mshjr 1'2'1'1 ( • .=Kd;aul fhojqï Ndú; lr ukd weo ne| .ekSï we;sjk fia
mdvug msúfikak'• kso¾Yk Ñ;% isiq ksrSlaIKhg fhduq lrkak'• tu ks¾udK weiqfrka my; i|yka lreKq wjOdrKh jk mßÈ
jeis Èkhl iajNdjh yd isÿúï ms<sn| idlÉPdjl ksr;jkak' - mßir iajNdjh ^w÷re" óÿu" iS;, nj&
- úúO mßir ;;a;aj ^.%dóh" kd.ßl" l÷lr" my;aìï wdÈ& - ñksia yd i;a;aj yeisßï yd úúO bßhjq - ixrpk isoaOdka; Ndú;h - w¾:j;aj j¾K yd Ys,am l%u Ndú;h
^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 1'2'12 ( • ud;Dldj wNsu; mßÈ Ñ;%hg ke.Sug isiqka fhduq lrkak'• wjYH m%;sfmdaIK yd bÈß fmdaIK ,ndfoñka ks¾udKh
wjidkh olajd isiqka fufyhjkak'• ksu lD;s mka;sfha m%o¾Ykhg iQodkï lrjkak'
^ñks;a;= 55 hs&
mshjr 1'2'1'3 ( • ish ks¾udK ms<sn| j újrKh lsrSug isiqkag wjia:dj fokak'• we.hSu yd úpdrhg wfkla isiqka fufyhjkak'• iudf,dapkhl fhfokak'
^ñks;a;= 15 hs&
5
we.hSu iy ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (my; i|yka lreKq mokï lrf.k we.hSu iy ;lafiarelrKfha fhfokak'
• jeis Èkhl iajNdjh yd iqúfYaI;d bÈßm;a lsÍu • ixrpk isoaOdka; id¾:lj Ndú; lsÍu
• ñksia yd i;a;aj bßhjq id¾:lj m%ldY lsÍu • jeis Èkl iajNdjh j¾K yd Ys,am l%u Ndú;fhka w¾:j;a lsÍu
my; ud;Dld hgf;a wfkl=;a ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'my; ud;Dld hgf;a wfkl=;a ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'my; ud;Dld hgf;a wfkl=;a ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'my; ud;Dld hgf;a wfkl=;a ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'my; ud;Dld hgf;a wfkl=;a ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'1'2'2 i;s fmd< - ld,Éfþo 21'2'3 mdif,a l%Svd Wf<,l wjia:djla - ld,Éfþo 21'2'4 nia kej;=ul isÿùula ^ Bus Holt& - ld,Éfþo 21'2'5 jk wisßh - ld,Éfþo 21'2'6 wNh N+ñhla krUkafkda - ld,Éfþo 2
6
ksmqK;dj 1'0 ( mrsirh wdY%s; f;aud hgf;a Ñ;% ixrpkh lrhs'
ksmqK;d uÜgu 1'3 ( úúO wd.ñl isoaOia:dkj, is;=jï wOHhkh lr tajdfha iqúfYaIl,d ,laIK weiqßka Ñ;% ks¾udKh lrhs'
ls%hdldrlu 1'3'1 ( zzwd.ñl is;=jï weiqßka Ñ;% w¢uq'ZZ
ld,Éfþo ixLHdj ( 03 hs
bf.kqï m, ( •úúO wd.ñl isoaOia:dkj, we;s ì;=is;=jï ms<sn| úia;rlrhs'
•tla tla wd.ñl ia:dkj, we;s is;=jïj, wkkH jQ Ñ;%uh,laIK meyeÈ,s lrhs'
•wOHhkh l< is;=jï wdY%s; j iaj;ka;% Ñ;% ks¾udKh lrhs'•ks¾udK ri ú|sñka w.hhs'
.=Kd;aul fhojqï ( •úúO wd.ñl isoaOia:dk wdY%s; wkkH;djka ms<sìUq lrk is;=jï$PdhdrEm$ ixhqla; ;eá
•weuqKqu 1'3'1'1g we;=<;a .fõIK ld¾h m;%sld•úúO ls%hdldÍ bßhjq iys; o< f¾Ld igyka m;s%ld
l%shdldrlï ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoia (mshjr 1'3'1'1 ( •mdi,g wdikak wd.ñl isoaOia:dkh keröug flá pdßldjla
ixúOdkh lr.kak'•wod< wd.ñl ia:dkfha Ñ;% ms<sn| j wjOdkh fhduq lrkak'•tu ks¾udK weiqfrka my; i|yka lreKq wjOdrKh jk mßÈidlÉPd lrkak'
- udkj rEm we£u yd yev;, ixrpkh- ieris,s fudaia;r Ndú;h- miqìu fh§u- j¾K Ndú;h ^ñks;a;= 40 hs&
mshjr 1'3'1'2 ( •kerUQ wd.ñl isoaOia:dkfha is;=jï ffY,sh weiqßka iaj;ka;% ks¾udKhla lsÍu i|yd isiqkag Wmfoia fokak'•.fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sldfõ WmfoaYkj,g wkqj ixrpkhlalsÍug isiqka fufyhjkak'
•ks¾udKlrKfha § isiqkag wjYH u`. fmkaùu yd Wmfoia,ndfokak'
•f;dard.;a ffY,shlg WÑ; Ys,aml%u Ndú;fhka j¾K .kajd ksulsÍug u`. fmkajkak'
•ksu l< lD;s mka;s ldurfha m%o¾Ykh i|yd iQodkï lrjkak' ^ñks;a;= 70 hs&
mshjr 1'3'1'3 ( •isiq ks¾udK mka;sfha m%o¾Ykh lrjkak'•ks¾udK ms<sn| ixj¾Okd;aul woyia bÈßm;a lsÍu i|yd isiqkagwjia:dj i,id fokak'
•f;dard.;a Ñ;% ffY,sh yd tys Ñ;%uh ,laIK ms<sn| wjOdkhfhduq lrñka isiq ks¾udK i|yd ixj¾Okd;aul woyia,ndfokak'
^ñks;a;= 10 hs&
7
we.hSï yd ;lfiarelrKh i|yd Wmfoiamy; i|yka lreKq mokï lrf.k we.hSï yd ;lafiarelrKfha fhfokak'• wd.ñl isoaOia:dkj, we;s ì;== is;=jï ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a lsÍu• tu is;=jïj,g wkkH iqúfYaI ,laIK úia;r lsÍu• wOHhkh l< ffY,shlg wkqj Ñ;%hla ks¾udKh lsÍu• ffY,shg WÑ; mßÈ j¾K udOH yd Ys,aml%u Ndú; lsÍu
weuqKqu 1'3'1'1 weuqKqu 1'3'1'1 weuqKqu 1'3'1'1 weuqKqu 1'3'1'1 weuqKqu 1'3'1'1
.fõIK $ ld¾h Wmfoia m;%sldj
• mka;s ldurfha m%o¾Ykh lrk Ñ;% kso¾Yk$ PdhdrEm$ ixhqla; ;eá o¾Yk fyd¢ka ksÍlaIKh lrkak'• úúO ls%hdldß wjia:d iys; udkj bßhjqj, o< igykaj,ska wdo¾Y imhd .ksñka
Tfí ks¾udKh lsÍu i|yd fhduq jkak'• ks¾udKh j¾K lsÍfï § f;dard .;a ffY,shg .e<fmk Ys,aml%u wkq.ukh lrkak'• .=re;=udf.a $ .=re;=ñhf.a iydh$ Wmfoia wjYH mßÈ ,nd.kak'• ks¾udK mka;shg bÈßm;a lsÍug iQodkï lrkak'
8
ksmqK;dj 2'0 ( mßirfha mj;akd jia;= iïmsKavkd;aul j Ñ;%Kh lrhs'
ksmqK;d uÜgu 2'1 ( iajdNdúl iy ks¾ñ; jia;= f¾Ldfjka wOHhkh lrhs'
ls%hdldrlu 2'1'1 (zzt<suykg f.dia .il yev;, f¾Ldfjka w¢uq'ZZ
ld,Éfþo ixlHdj ( 02 hs
bf.kqï m, ( •Ydlj, úúO;ajh yd iajNdjh idlÉPd lrhs'•Ydlj, uQ,sl yev f¾Ldfjka w¢hs'•f¾Ld Ndú;fha úúO;ajfhka Ydl fldgiaaj, .;s,laIK u;= lrolajhs'
•úúO mekai,a iqÿiq Ys,aml%u wkqj Ndú; lrhs'•øjH n,d we£ug wod< isoaOdka; wkq.ukh lrhs'•wfkla isiqkaf.a ks¾udK w.hhs'
.=Kd;aul fhojqï ( •Ñ;% w¢k lvodis•2B" 4B mekai,a•Ñ;% we£fï mqjre•Ñ;% mqjre r|jk•lvodis r|jk lgq fyda la,s*a•kso¾Yk Ñ;%
ls%hdldrlï ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoia(mshjr 2'1'1'1 ( •Ñ;% we£u i|yd wjYH øjH yd WmlrK /f.k mdi,a mßirfha
iqÿiq ia:dkhlg isiqka le|jdf.k hkak'•mßirfha ;=re,sh ksÍlaIKh lsÍug isiqka fhduq lrñka ta ms<sn|idlÉPd lrkak'
- úúO Ydlj, iajNdjh- fld<j, yev yd j¾Kj, úúO;ajh- Ydl lf|ys yev;, yd fmd;af;a iajNdjh
•jDlaI,;d yev;, f¾Ldfjka we£fï § tajdg wkkH ,laIK u;=lrk wdldrh kso¾Yk Ñ;% weiqfrka fmkajd fokak'
•øjH n,d we£fï Ñ;%j, § wkq.ukh l< hq;= isoaOdka; ms<sn| jmeyeÈ,s lrkak'- mßudKh- t<sh w÷r ;s%udk ,laIK- jhkh
^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 2'1'1'2 ( •n,d we£ug iqÿiq f,iska ia:dk.; lr WmlrK yd øjH ksismßÈ ilid .ekSug iydh jkak'
•Ydlhl uQ,sl yevh iy w;=j, fldgia fuka u m;%j, yd lf|ys fmd;af;a mj;sk iajNdjh mekaif,ka we£ug isiqka fhduq lrkak'•f¾Ldfõ úúO;d yd mekai, Ndú; lsÍfï úúO l%ufõo fhdod.ksñka ls%hdldrlfuys ksr; jk isiqkag wjYH Wmfoia yd iydh,ndfokak'
^ñks;a;= 60 hs&
9
mshjr 2'1'1'3 ( •ish¨ fokdg ks¾udK keröug wjia:dj ,nd§ iajhx we.hSulgfhduq lrkak'
•ks¾udKj, .=Kd;aul yd ÿ¾j, ,laIK fmkajñkaixj¾Okd;aul fhdackd bÈßm;a lsÍug wjia:dj ,ndfokak'
•iuia;hla f,i ks¾udKj, isoaOdka; yd Ys,aml%u Ndú;hls%hdldrlfuys ksr;ùu ms<sn| flá iudf,dapkhla lrkak'
^ñks;a;= 10 hs&
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia(my; lreKq mokï lrf.k we.hSfï yd ;lafiarelrKfha fhfokak'
• jDlaI,;dj, úúO;ajh yd .;s,laIK idlÉPd lsÍu• Ydlj, ir, uQ,sl yev mekaif,ka we£u• Ydl fldgiaj, .;s,laIK f¾Ldfõ úúO;ajfhka u;= lsÍu• wod< mßÈ isoaOdka; yd Ys,aml%u Ndú; lsÍu
10
ksmqK;dj 2'0 ( mßirfha mj;akd jia;= iïmsKvkd;aul j Ñ;%Kh lrhs'
ksmqK;d uÜgu 2'1 ( iajdNdúl yd ks¾ñ; jia;= f¾Ldfjka wOHhkh lrhs'
ls%hdldrlï 2'1'2 (zz>kl yeve;s jia;=jla" j;=r fndk f,dl= m%udKfha ùÿrejla"f.da,dldr yeve;s m,;=re f.ähla f¾Ldfjka wOHhkh lruq'
ld,Éfþo ixLHdj ( 01 hs
bf.kqï m, ( •øjHj, mßudj" yevh yd .;s iajNdjfha mj;sk úúO;ajh úia;rlrhs'
•;,hg .e<efmk fia øjH iuQyh mßudKdkql+, j we| olajhs'•Ñ;% we£fï isoaOdka; ksis f,i Ndú; lr øjH iuQyhiïmsKavkh lrhs'
•úúO mekai,a Ndú;fhka f¾Ldfõ Yla;Ska u;= lsÍug iqÿiqYs,aml%u wkq.ukh lrhs'
•ks¾udK w.hñka ri ú|shs'
.=Kd;aul fhojqï ( •>kl yeve;s jia;=jla•j;=r fndk úYd, m%udKfha ùÿrejla•NdKav ;eîu i|yd Odrlhla•Ñ;% w¢k lvodis•2B"4B mekai,a•kso¾Yk Ñ;%•weuqKqï wxl 2'1'2'1g we;=<;a .fõIK$ ld¾h Wmfoia m;%sldmsgm;a
ls%hdldrlï ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoia(mshjr 2'1'2'1 ( •øjH isiqka w;ska w; hjñka tajdys mßudj" yevh" .;s iajNdjh
ms<sn| úuikak'•øjH iuQyh .e<efmk fia" fyd¢ka fmfkk mßÈ Odrlh u; weiauÜgug my;ska ;nkak'
•^ish¨ isiqkag øjH iuQyh fmfkk mßÈ ^fviala" mqgq w¾Oljdldr j ilid ;eîu jeo.;a fõ'&
•øjHj, mßudj yd mßudK ,laIK" m¾hdf,dalh" t<sh w÷r yd;%sudk ,laIK ;,h Ndú;h ms<sn| idlÉPd lrkak'
•wod< isoaOdka; f¾Ld Ndú;fhka ±laúfï § f¾Ldfõ Yla;Ska u;=lrk wdldrh yd úúO mekai,a Ndú; lrkdldrh kso¾Yk Ñ;%u.ska fmkajd fokak'
^ñks;a;= 05 hs&mshjr 2'1'2'2 ( •weuqKqu 2'1'2'1g wod< .fõIK$ ld¾h Wmfoia m;%sld isiqkag
,ndfokak'•Ñ;% w¢k øjH yd WmlrK ,ndfokak'•.fõIK$ ld¾h Wmfoia m;s%ldjg wkqj isiqka ls%hdldrlfuysfhdojkak'
•ls%hdldrlfuys È isiqkag wjYH Wmfoia yd iydh ,ndfokak'•isiq ks¾udK mka;shg bÈßm;a lsÍug wjia:dj i,ikak'
^ñks;a;= 25 hs&
11
mshjr 2'1'2'3 ( •m%o¾Ykh lrk isiq ks¾udK ms<ssn| iajhx we.hSulg wjia:dj,nfokak'
•ks¾udKj, m%n,;d yd ÿn,;d fmkajd foñka ixj¾Okd;aulfhdackd bÈßm;a lsÍug wjia:dj i,ikak'
•my; lreKq ms<sn| wjdOdrKh lrñka iuf,dapkhl fhfokak'- ;,hg .e<efmk mßÈ øjH iïmsKavkh lsÍu- mßudj yd mßudK ,laIK- m¾hdf,dal ,laIK- t<sh w÷r yd ;s%udk ,laIK- f¾Ldfõ úúO;ajh
^ñks;a;= 10 hs&
we.hSu yd ;lfiarelrKh i|yd Wmfoia(my; lreKq mokï lrf.k we.hSfï yd ;lafiarelrKfha fhfokak'
• øjHj, mßudfõ yd yevfha úúO;ajh" .;siajNdjh ms<sn| j úia;r lsÍu• ;,hg .e<fmk fia øjH iuQyh mßudKdkql+, j f¾Ldfjka we£u• m¾hdf,dal ,laIK ksis mßÈ u;= lssÍu• f¾Ldfõ Yla;Ska iqÿiq mßÈ fhdodf.k t<sh w÷r yd ;s%udk ,laIK u;= lr ±laùu• ks¾udK we.hSu
weuqKqu 2'1'2'1
.fõIK$ ld¾h Wmfoia m;%sldj
• Tn bÈßfha ;nd we;s øjH iuQyh fyd¢ka ksÍlaIKh lrkak' • øjH tlsfkl w;r mßudfõ fjki" úúO yev iy iajNdjhka y÷kd.kak' • øjH iuQyfha iuia; mßudj ms<sn| wjfndaOfhka" ;,hg .e<efmk fia mßudKdkql+,
j øjH iuQyh f¾Ldfjka w¢kak' • ksjerÈ f,i m¾hdf,dal ,laIK Ndú;h ms<sn| ie,ls,su;a jkak' • ;s%udk ,laIK u;=jk fia t<sh w÷r olajkak' • iqÿiq mßÈ úúO mekai,a Ndú;fhka f¾Ldfõ Yla;Ska fmkajñka øjH wOHhkh
lrkak' • Tnf.a ks¾udK mka;shg bÈßm;a lsÍug iQodkï lrkak'
my; i|yka ud;Dldj hgf;a ;j;a ls%hldrlula ie,iqï lr.kak'my; i|yka ud;Dldj hgf;a ;j;a ls%hldrlula ie,iqï lr.kak'my; i|yka ud;Dldj hgf;a ;j;a ls%hldrlula ie,iqï lr.kak'my; i|yka ud;Dldj hgf;a ;j;a ls%hldrlula ie,iqï lr.kak'my; i|yka ud;Dldj hgf;a ;j;a ls%hldrlula ie,iqï lr.kak'
2'1'3 >kldN yeve;s jia;=jla" .ia,nq f.ähla" wvla c,h msrjQ ùÿre fnda;,hl ±uQ fl%dagka w;a;la f¾Ldfjka wOHhkh lruq' - ld,Éfþo 02
12
ksmqK;dj 2'0 ( mßirfha mj;akd jia;= iïmsKavkd;aul j Ñ;%Kh lrhs'
ksmqK;d uÜgu 2'2 ( iajdNdúl yd ks¾ñ; jia;+ka iïmsKavkd;aul j Ñ;%Kh lrhs'
ls%hdldlrlu 2'2'1 ( zz>kldN yeve;s jia;=jla" is,sKavrdldr n÷kl ±uQ fl%dagka w;a;la" fodvï f.ähla iïmsKavkh lr j¾K lruq'ZZ
ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs
bf.kqï m, ( •øjHj, olakg ,efnk úúO;ajh úia;r lrhs'•;,h yd wjldYh ksis f,i Ndú; lr øjH iuQyh mßudKdkql+,j w¢hs'
•øjH n,d we£ug wod< isoaOdka; ksis f,i wkq.ukh lrhs'•j¾K udOHhg WÑ; Ys,aml%u ksjerÈ j Ndú; lrñka øjH iuQyhiïmsKavkh lrhs'
•ks¾udK w.hhs"ri ú¢hs'
.=Kd;aul fhojqï ( •>kldN yeve;s jia;=jla•is,sKavrdldr n÷kla•m<,a m;% 5la muK we;s fl%dagka w;a;la•fodvï f.ähla•NdKav ;eîu i|yd Odrlhla•Ñ;% w¢k lvodis•mekai,a" j¾K udOH ^meiag,a$Èh idhï yd mskai,a&•øjH iïmsKavk Ñ;% kso¾Yk•weuqKqï wxl 2'2'1'1 we;=<;a .fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sld
ls%hdldrlï ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoia(
mshjr 2'2'1'1 ( •øjH fjka fjkaa j m%o¾Ykh lrñka tajdfha úúO;ajh ms<sn| jisiqkaf.ka úuikak'^yevh" mßudj" .;siajNdjh" j¾K&
•øjH iuQyh .e<efmk mßos Odrlh u; weia uÜgug my;skaisák fia ;nd fyd¢ka ksÍlaIKh lsÍug isiqka fhduq lrjkak'
•tla tla øjHj, mßudj" mßudK ,laIK" .;s ,laIK"m¾hdf,dalh ;s%udk ,laIK" weia uÜgu Èiajk wdldrh ms<sn| jidlÉcd lrkak'
•wod< isoaOdka; f¾Ld iy j¾K Ndú;fhka olajk wdldrhkso¾Yk Ñ;% weiqfrka meyeÈ,s lrkak'
^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 2'2'1'2 ( •weuqKqu 2'1'2'1 g wod< .fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sld isiqkag,ndfokak'
•Ñ;% w¢k øjH yd WmlrK fnod fokak'•.fõIK ld¾h Wmfoia m;%sldjg wkqj isiqka ls%hdldrlfuysfhdojkak'
•l%shdldrlfuys fhfok isiqkag wjYH u`.fmkaùu yd iydh,ndfokak'
13
•isiq ks¾udK mka;shg bÈßm;a lsÍug iQodkï lrjkak'^ñks;a;= 60 hs&
mshjr 2'2'1'3' ( • m%o¾Yk lrk isiq ks¾udK ms<sn| iajhx we.hSulg wjia:djfokak'
•ks¾udKj, m%n,;d yd ÿn,;d fmkajd foñka ixj¾Okd;aulfhdackd bÈßm;a lsÍug wfkla isiqkag wjia:dj i,ikak'
•my; lreKq ms<sn| j wjOdrKh lrñka iudf,dapkhlfhfokak'- ukd ksÍlaIKfhka øjHj, úúO;d y÷kd .ekSu- ;,h yd wjldYh ksis f,i Ndú;h- mßudj" mßudKh" m¾hdf,dalh ±laùu" t<sh w÷r yd ;s%udk
,laIK u;= lsÍu- j¾K udOH Ndú;h yd ksjerÈ Ys,aml%u wkq.ukh
^ñks;a;= 10 hs&
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia(my; lreKq mokï lrf.k we.hSfï yd ;lafiarelrKfha fhfokak'
• øjHj, úúO;ajh úia;r lsÍu• ;,h yd wjldYh ksis f,i Ndú; lr øjH iuQyh mßudKdkql+, j we£u• wod< isoaOdka; ksis mßÈ Ndú; lsÍu• j¾K udOHhg WÑ; Ys,aml%u wkq.ukh lsÍu
weuqKqu 2'2'1'1
.fõIK $ld¾h Wmfoia m;%sldj
• Tn bÈßfha ;nd we;s øjH iuQyh fyd¢ka ksÍlaIKh lrkak'• øjH tlsfkl w;r mßudfjys fjki" yevfha" .;s iajNdjfha úúO;ajh y÷kd.kak'• øjH iuQyfha iuia; mßudj ms<sn| j wjfndaOfhka ;,hg .e<efmk fia wjldYh
ksis mßÈ Ndú; lr øjH iuQyh mßudKdkql+, j w¢kak'• ksjerÈ j m¾hdf,dal ,laIK wkq.ukh lr >kldN yevh w¢kak'• t<sh w÷r ksis f,i Ndú; lr ;s%udk ,laIK u;= lrkak'• fhdod .kakd j¾K udOHhg WÑ; Ys,aml%u yd WmlrK ksjerÈ j Ndú; lrkak'• Tnf.a ks¾udK mka;shg bÈßm;a lsÍug iQodkï lrkak'
my; i|yka ud;Dld hgf;a ;j;a ls%hdldrlula ie,iqï lr.kak'my; i|yka ud;Dld hgf;a ;j;a ls%hdldrlula ie,iqï lr.kak'my; i|yka ud;Dld hgf;a ;j;a ls%hdldrlula ie,iqï lr.kak'my; i|yka ud;Dld hgf;a ;j;a ls%hdldrlula ie,iqï lr.kak'my; i|yka ud;Dld hgf;a ;j;a ls%hdldrlula ie,iqï lr.kak'
2'2'2 fmÜáhla" l=vd ueá l<hla" úksúo fmfkk fnda;,hl ±uQ wr,sh u,a iy fld< iys; w;a;la iïmsKavkh lr j¾K lruq' ^ld,Éfþo 02&
2'2'3 úYd, m%udKfha fmd;la" weka;+ßhka u,a me<hla iys; fmdaÉÑhla" frÈlvla iïmsKavkh lr j¾K lruq' ^ld,Éfþo 02&
2'2'4 2'2'4 2'2'4 2'2'4 2'2'4 >kl yev;s jia;=jla" .ia,nq f.ähla" m<,a m;% iys; w;a;la ^fldÜgïnd jeks&"
frÈ lvla iïmsKavkh lr j¾K .kajuq' ^ld,Éfþo 02&
14
ksmqK;dj 3'0 ( mdßydßl wjYH;d i|yd ks¾udKlrKfha fhfohs'
ksmqK;d uÜgu 3'1 ( WoaNso iy i;a;aj .Khg wh;a idïm%odhsl ieris,s tall yd j¾KwOHhkh lrhs'
ls%hdldrlu 3'1'1 ( zzl=vfroaola i|yd ieris,a,la ks¾udKh lruqZZ
ld,Éfþo ixLHdj ( 03 hs
bf.kqï m, ( • WoaNso .Khg wh;a idïm%odhsl ieris,s tall kï lrhs'
• úis;=re lrk ,o idïm%odhsl mqIam yev mdßydßl ks¾udK i|yd
fhdod .kakd whqre úia;r lrhs'•ieris,s tallfha yevhg .e<fmk mßÈ ieris,s fudaia;rks¾udKhlrhs'
•.e<fmk mßÈ j¾K .kajhs'•ksu jQ ieris,s fudaia;rh ri ú¢hs' w.h lrhs'• lKavdhï ye`.Sfuka lghq;= lrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( •weuqKqu 3'1'1'1g we;=<;a .fõIK $ld¾h Wmfoia m;%sld•idïm%odhsl u,a ieris,s fudaia;r tall Ndú; lr ieris,s l<l=vhla
•mf;dru f,i ì%iag,a fndaâj,ska jD;hl 1$8 m%udKfha yevhglmk ,o jD; wjYH muK ^lKavdhug tl ne.ska&
•cHdñ;sl WmlrK" l;=re" we,jqï øjH•ì%iag,a fndaâ" msgm;a lsÍfï lvodis" äuhs lvodis• j¾K
bf.kqï - b.ekaùï ls%hdj,shmshjr 3'1'1'1 ( •ieris,s lrk ,o l=vh isiqka bÈßfha laIKsl j È. yßkak'
•tys ieris,s ms<sn| j isiqkaf.a woyia úuikak'•my; i|yka lreKq wjOdrKh jk mßÈ idlÉPdjl ksr; jkak' - fndfyda úg l=v froaola iudk fldgia 8lska hqla; jk nj- l=v froaola ieris,s lsÍfï§ idïm%odhsl Ñ;%j, fhfok mqIam
yev ks¾udKd;aul j Ndú; l< yels nj- NdKavhg yd udOHhg .e<fmk whqßka j¾K Ndú; lsÍfï § ie,els,su;a úh hq;= nj
^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 3'1'1'2 ( •iqÿiq mßÈ isiqka lKavdhï lrkak' ^lKavdhulg isiqka ixLHdj 8la jk mßÈ &•weuqKqu 3'1'1'1g we;=<;a .fõIK $ld¾h Wmfoia m;s%ldlKavdhulg tl ne.ska fnod fokak'
•ilia lr .;a mf;drï lKavdhug tl ne.ska ,nd fokak'•øjH yd WmlrK wjYH jQ úg fnod fokak'•ksu l< ks¾udK bÈßm;a lsÍug iQodkï lrkak'
^ñks;a;= 90 hs&
mshjr 3'1'1'3 ( •lKavdhï ks¾udK mka;shg bÈßm;a lrjkak'•woyia m%ldY lsÍug yd úpdrhg wjia:dj ,ndfokak'
15
•,nd we;s YlH;d uÜgu wjfndaO lr .ksñka bÈß ixj¾Okhi|yd wjYH Wmfoia ,nd fokak'
^ñks;a;= 20 hs&
;lafiare yd we.hSï ks¾Kdhlmy; lreKq mokï lrf.k we.hSfï yd ;lafiarelrKfha fhfokak'
• idïm%odhsl u,a fudaia;r kï lsÍu• idïm%odhsl mqIam yev weiqßka ieris,s ks¾udKh l< yels nj m%ldY lsÍu• idïm%odhsl u,a fudaia;r weiqßka l=v froaolg iqÿiq ieris,a,la ks¾udKh lsÍu• jvd;a WÑ; ieris,a, lKavdhfï ks¾udK w;ßka f;aÍu• idOkSh b,lalhla i|yd iduQysl j ls%hd lsÍu
weuqKqu 3'1'1'1
.fõIK $ld¾h Wmfoiaaaaaa m;%sldj
• Tn bÈßfha we;s wdo¾Yh fyd¢ka ksÍlaIKh lrkak'• lKavdhfï ieu isiqjl= u ,nd § we;s m;frdfï yevhg .e<fmk fia" m%o¾Ykh lr we;s idïm%odhsl u,a weiqßka fudaiaa;rhla ks¾udKh lrkak'• Tng ßis mßÈ idïm%odhsl mqIam yev ks¾udKd;aul j ilia l< yels h'• wjYH;djg wkqj cHdñ;sl WmlrK Ndú; lrkak'• lKavdhfï ieu isiqjl= u ks¾udKh lrk ,o ieris,s fudaia;rj,ska iqÿiq u tallh f;dard .kak'• f;dard.;a ieris,s tallh lKavdhfï ish¨ fokd u msgm;a lsÍfï lvodis wdOdrfhka msgm;a lr .kak'• lKavdhfï ish¨ u ks¾udK tl fia j¾K .kajkak'• ndysr f¾Ld fhdoñka ieris,s tallh u;= lrkak'• tla tla lKavdhfï ksu jQ ieris,s tall imhk ,o ì%iag,a fndaâ tl u; È. yßk ,o l=vhl yevh u;=jk fia l%uj;a j w,jkak'• lKavdhfï ks¾udKh mka;shg m%o¾Ykh lsÍug iQodkï lrkak'
my; ud;Dldj hgf;a wfkl=;a ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'my; ud;Dldj hgf;a wfkl=;a ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'my; ud;Dldj hgf;a wfkl=;a ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'my; ud;Dldj hgf;a wfkl=;a ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'my; ud;Dldj hgf;a wfkl=;a ls%hdldrlï ie,iqï lrkak'3'1'2 i;a;aj .Khg wh;a idïm%odhsl ieris,s fudaia;r ks¾udKd;aul j Ndú;
lrñka ,Sfhka ;ekQ fodrlg iqÿiq ks¾udKhla ie,iqï lruq' -ld,Éfþo 03
16
ksmqK;dj 3'0 ( mdßydßl wjYH;d i|yd ks¾udKlrKfha fhfohs'
ksmqK;d uÜgu 3'2 ( frÈms<s i|yd jHdma; ieris,s ks¾udKh lrhs'
ls%hdldrlu 3'2'1 ( zzldka;d $ msßñ Ndú;hg iqÿiq frÈms<s i|yd jHdma; ieris,a,la ks¾udKh lruq'ZZ
ld,fþo ixLHdj ( 03 hs
bf.kqï m, ( • iajdNdúl yd ks¾ñ; yev jHdma; ieris,s i|yd fhdod.; yelsnj m%ldY lrhs'
• tu yev ks¾udKd;aul j Ndú; l< yels nj m%ldY lrhs'• ks¾udKh lrk ,o ieris,s tallh úêu;a rgdjlg jHdma;
lrñka fudaia;rh ie,iqï lrhs'• WÑ; mßÈ cHdñ;sl WmlrK Ndú; lrhs'• WÑ; Ys,am l%u Ndú; lrñka j¾K .kajhs'• wkqms<sfj<ska ld¾hhl ksr; fjhs'• riú|shs" w.hhs'• ixhufhka hq;= j lghq;= lrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( • fudaia;r ks¾udKlrKhg fhdod .; yels úúO øjH- iajdNdúl yev ^u,a" fld<" f.ä" Ydl iy i;a;aj rEm&- ks¾ñ; yev ^wlaIr" cHdñ;sl yev iy úhqla; yev&- jHdma; ieriss,s iys; mdßydßl øjH ^frÈms<s" ;E.s ojgk" báfrÈ" n÷ka&
• jHdma; ieris,s iys; kso¾Yk Ñ;%• msgm;a lsÍfï lvodis" Ñ;% w¢k lvodis" cHdñ;sl WmlrK" j¾K udOH
l%shdldrlu ie,iqqï lssÍu i|yd Wmfoia (
mshjr 3'2'1'1 ( • imhd.;a bf.kqï wdOdrl iqÿiq l%ufõohla Ndú; lrmka;sfha m%o¾Ykh lrñka idlÉPdjla fufyhjkak'
• my; i|yka lreKq ms<sn| j wjOdkh fhduq lrjkak'- wjYH;dj- yevh" j¾K- tallhla ks¾udKh lsÍu- jHdma;sh- cHdñ;sl WmlrK Ndú;h
^ñks;a;= 15 hs&
mshjr 3'2'1'2 ( • weuqKqu 3'2'1'1g wod< .fõIK $ld¾h Wmfoia m;%sldj isiqkagfnodfokak'
• ks¾udKh i|yd wjYH øjH yd WmlrK isiqkag fnodfokak'• .fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sldjg wkqj isiqka ls%hdldrlfuys
fhdojkak'• wjYH ;ekays § m%;sfmdaIK yd bÈßfmdaIK foñka iydh jkak'• isiq ks¾udK mka;sfha bÈßm;a lsßug iQodkï lrjkak'
^ñks;a;= 90 hs&
17
mshjr 3'2'1'3 ( • isiq ks¾udK mka;shg bÈßm;a lsÍug wjia:dj ,ndfokak'• iajhx we.hSug bv ,ndfokak'• wka whf.a ks¾udK we.hSug isiqka fufyhjkak'• ks¾udKfha ksudj" yev" ix.; úix.; j¾K Ndú;h" ksjerÈ
WmlrK Ndú;h yd ks¾udKYS,S;ajh wdÈ uQ,sl lreKq u;=lrñka
• iuia; ls%hdj,sh ms<sn| flá iudf,dapkhl fhfokak' ^ñks;a;= 15 hs&
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (my; i|yka lreKq mokï lrf.k we.hSï yd ;lafiarelrKfha fhfokak'
• iajdNdúl yd ks¾ñ; yev weiqßka ieris,s tallhla ks¾udKh lsÍu• jHdma; ieris,a, ks¾udKfha § ieris,s tall iunr j Ndú; lsÍu• ieris,s fudaia;r i|yd ksjerÈ j cHdñ;sl WmlrK Ndú; lsÍu• ks¾udKfha msßisÿ nj" ishqï nj iy .=Kd;aul ksudj
weuqKqu 3'2'1'1
.fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sldj
• Tn fj; bÈßm;a lrk ,o bf.kqï wdOdrl fyd¢ka ksÍlaIKh lrkak'• Tn wNsu; mßÈ iajdNdúl fyda ks¾ñ; ieris,s yev fyda weiqßka fudaia;r tallhka fyda lsysmhla fyda ks¾udKh lrkak'• Tn ks¾udKh lr.;a fudaia;r tall w;=ßka iqÿiq tallhla f;dard.kak'• f;dard.;a ieris,s tallh" msgm;a lsÍfï lvodish Ndú;fhka úêu;a rgdjlg wkqj" Ñ;% w¢k lvodish u; msgm;a lr.kak'• tys § my; i|yka lreKq ms<sn| j wjOdkh fhduq lrkak'
- ;,hg WÑ; mßÈ jHdma;sh ie,iqï lsÍu- ksjerÈ ñkqï l%u Ndú;h ^cHdñ;sl WmlrK Ndú;h&- tallh kej; kej; fh§u- jHdma;sh i|yd ;,h Ndú;fha § tlmfil ieris,s tallhl fldgila fhfok úg" tys b;sß fldgi tallh iïmQ¾K jk mßÈ wfkla mi fh§u- j¾K lsÍfï § ix.; fyda úix.; j¾K Ndú; lrkak'- udOHhg WÑ; Ys,aml%u wkq.ukh lrkak'- msßisÿ nj" ishqï nj iy .=Kd;aul ksudj ms<sn| j ie,ls,su;a jkak'- wjYH ;ekays È .=re Wmfoia yd iyh ,nd.kak'
my; i|yka ud;Dldj hgf;a ;j;a ls%hdldrlula ie,iqï lrkak'my; i|yka ud;Dldj hgf;a ;j;a ls%hdldrlula ie,iqï lrkak'my; i|yka ud;Dldj hgf;a ;j;a ls%hdldrlula ie,iqï lrkak'my; i|yka ud;Dldj hgf;a ;j;a ls%hdldrlula ie,iqï lrkak'my; i|yka ud;Dldj hgf;a ;j;a ls%hdldrlula ie,iqï lrkak' 3'2'2' <uhskag iqÿiq we;sß,a,la i|yd jHdma; fudaia;rhla - ld,Éfþo 03
18
ksmqK;dj 3'0 ( mdßydßl wjYH;d i|yd ks¾udKlrKfha fhfohs'
ksmqK;d uÜgu 3'3 ( mdßydßl wjYH;d i|yd kj;djlska hq;= ie,iqï Ñ;%Kh lrhs'
ls%hdldrlu 3'3'1 ( zzkj;djlska hq;= fjia uqyqKla Ñ;%Kh lruq'ZZ
ld,fþo ixLHdj ( 02 hs
bf.kqï m, ( • úúO fjia uqyqKq j¾. ms<sn| j úia;r lrhs'• fjia uqyqKq i|yd Ndú; yev" ieris,s iy j¾K ms<sn| j woyia
m%ldY lrhs'• ks¾udKd;aul fjia uqyqKla i|yd o< igyka w¢hs'• WÑ; Ys,aml%u Ndú; lr j¾K .kajhs'• ixhufhka hq;= j lghq;= lrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( • kso¾Yk fjia uqyqKq" PdhdrEm" rEm igyka• Ñ;% w¢k lvodis" j¾K iy mskai,a" meiag,a• weuqKqu 3'3'1'1g wod< rEmigyka m;%sldj
ls%hdldrlu ie,iqïlsÍu i|yd Wmfoia mshjr 3'3'1'1' ( • foia úfoia fjia uqyqKq$ PdhdrEm$ Ñ;% wNsu; l%ufõohlg
wkqj isiqka fj; bÈßm;a lrkak' ^ta i|yd weuqKqu 3'3'1'1rEmigyka m;%sldj yd 6'1'1'1g wod< lshùï m;%sldfõ Y%S,dxflah fjia uqyqKq o wjOdkhg ,la l< yels h'&
• my; ±lafjk lreKq wjOdrKh jk mßÈ idlÉPdjlafufyhjkak'
- úúO iïm%odhhkag yd ixialD;Skag wh;a fjia uqyqKq ,laIK- Ndú; yev ieris,s iy j¾K wuqøjHj, úúO;ajh
^ñks;a;= 20 hs&
mshjr 3'3'1'2 ( • foia úfoia úúO fjia uqyqKq weiqßka kj;u fjia uqyqKlaÑ;%Khg u`. fmkajkak'
• ir, yev yd ixfla;d;aulj j¾K Ndú;hg Wmfoia fokak'• wjYH ;ekays § cHdñ;sl WmlrK Ndú;hg u`.fmkajkak'• wjYH ;ekays m%;sfmdaIKh yd bÈß fmdaIKh foñka
iydhjkak'• isiq ks¾udK mka;sfha bÈßm;a lsÍug iQodkï lrjkak'
^ñks;a;= 60 hs&mshjr 3'3'1'3 ( • isiq ks¾udK m%o¾Ykhg wjia:dj ,ndfokak'
• iajhx we.hSug bv m%ia:dj ,ndfokak'• wka whf.a ks¾udK we.hSug yd riú£ug isiqka fufyhjkak'• ieris,s rgd úÑ;% j Ndú; lr kjH;djlska hq;= ks¾udKhla
l< yels nj wjOdrKh lrkak'• iuia; ls%hdj,sh ms<sn| j iudf,daapkhl fhfokak'
^ñks;a;= 10 hs&we.hSu iy ;lafiarelrKh i|yd Wmfoi a (my; i|yka lreKq mokï lrf.k we.hSu yd ;lafiarelrKfha fhfokak'
• úúO fjia uqyqKq mss<sn| j f;dr;=re bÈßm;a lsÍu• fjia uqyqKq i|yd o< igyka we£u
19
• iqÿiq ieris,s fudaia;r iy j¾K Ndú; lsÍu• ksjerÈ Ys,aml%u wkq.ukh lsÍu
weuqKqu 3'3'1'1rEmigyka m;%sldj
my; i|yka ud;Dld hgf;a ;j;als%hdldrlï ie,iqï lr.kak'3'3'2 ,shqï r|jkhla f,i Ndú; l< yels ì;a;s ieris,a,la w¢uq ^ld,Éfþo 03&3'3'3 úhqla; i;a;aj yevhla weiqfrka bámkaoï r|jkhla w¢uq' ^ld,Éfþo 02&
20
ksmqK;dj 4'0 ( ksIamdok yd fiajd wjY;d i|yd .%e*sla ks¾udK lrhs'
ksmqK;d uÜgu 4'1 ( úúO wjY;d i|yd fmdaiag¾ Ñ;% yd f,an,a ks¾udKh lrhs'
ls%hdldrlu 4'1'1 ( zzjk iïm; iqrlsuqZZ f;audj i|yd fmdaiag¾ Ñ;%hla ks¾udKh lruq'ZZ
ld,Éfþo ixLHdj ( 03 hs
bf.kqï m, ( • fmdaiag¾ Ñ;% m%n, ikaksfõok udOHhla f,i Ndú; jknj úia;r lrhs'
• fmdaiag¾ Ñ;%hl we;s uQ,sl wx. úia;r lrhs'• fhdað; ud;Dldjla hgf;a fmdaiag¾ Ñ;% w¢hs'• f;dard .;a ud;Dldjg WÑ; ixfla; wlaIr yd j¾K Ndú;
lrhs'• ks¾udKlrKfha § ixhufhka hq;= j lghq;= lrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( • weuqKqu 4'1'1'1g wod< .fõIK$$ld¾h Wmfoia m;%sld• msgm;a lrk lvodis" cHdñ;sl WmlrK" fv%daúka lvodis"
mekai,a• fmdaiag¾ idhï" Èhidhï" mskai,a• A4 m%udKfha lvodis ;=kl ks¾udKh l< úúO ks¾udK
;=kla Wod-
- mdif,a ksjdidka;r ;r.h ms<sn| j ±kaúula ^24 m%udKfhawl=re&
- ir, ixfla; fhdod ilia l< fmdaiag¾ Ñ;%hla
l%shdldrlï ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoia (
mshjr 4'1'1'1 ( • úÿy,am;s;=udf.a wjirh wkqj úoHd,hfha m%Odk ±kaùïmqjrefõ fmdaiag¾ Ñ;%h w,jkak'
• ld,Éfþoh wdrïNfha § mka;sfha isiqka ish¨ fokd ±kaùï mqjrej fj; le|jkak'• my; i|yka lreKq u;= lrñka isiqka iu`. ixjdohl
fhfokak'- ±kaúï yd fmdiag¾ hk wx. .%e*sla Ñ;%j,g wh;a nj- ±kaúu yd fmdiag¾ Ñ;%h w;r fjkila we;s nj- fmdaiag¾ Ñ;% u`.ska mKsjqvh jvd fõ.j;a j yd
ks¾udKYS,s j ikaksfõokh l< yels nj- isria w;g fmdaiaag¾ ks¾udKh lsÍu jvd;a iqÿiq nj- f;audjg wod< ixfla; yd ir, yev;, Ndú;fhka
mKsjqvh jvd;a fyd¢ka ikaksfõokh jk nj- iqÿiq j¾K yd wlaIr Ndú;fhka mKsjqvh ;j ÿrg;a ;Sj%
jk nj- wdl¾IKSh nj yd ukd ksudjlska hqla; ùu
^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 4'1'1'2 ( • weuqKqu 4'1'1'1g we;=<;a .fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sldj
21
fj; isiq wjOdkh fhduq lrkak'• ,nd § we;s ud;Dldj hgf;a fmdaiagrhla ks¾udKh lsÍug
isiqka fhduq lrjkak'• l%shdldrlu w;r;=r wjYH u`. fmkaùu isiqka fj;
,ndfokak'• ksu l< lD;s mka;s ldurfha m%o¾Ykh i|yd bv m%ia;dj
,ndfokak'^ñks;a;= 90 hs&
mshjr 4'1'1'3 • jk iïm; iqrlsuq f;audj i|yd ks¾udKh l< úúOfmdaiaag¾ Ñ;% mka;sfha m%o¾Ykh lrkak'
• ks¾udK ms<sn| j isiq woyia m%ldY lsÍug bv m%ia;dj,ndfokak'
• my; i|yka lreKq uQ,sl lr .ksñka ;jÿrg;a ixj¾Okhúh hq;= wx. ms<sn| j iudf,dapkhl fhfokak'- fmdaiag¾ Ñ;%h m%n, ikaksfõok udOHhla nj- f;audj wod< jk mdGl iudchg myiqfjka .%yKh l<
yels f,i rEm" ixfla;" wlaIr" yd j¾K Ndú; l< hq;=nj
- fyd| ksudjla iys; ùu- ir, .e<fmk yd f;audj jvd;a ;Sj% jk j.ka;s Ndú;
l< hq;= nj^ñks;a;= 10 hs&
we.hSï yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (my; i|yka lreKq mokï lrf.k we.hSfï yd ;lafiarelrKfha fhfokak'
• fmdaiag¾ Ñ;% m%n, ikaksfõok udOHhla nj wjfndaOfhka m%ldY lsÍu• fmdaiag¾ Ñ;%hl ;sìh hq;= uQ,sl lreKq úia;r lsÍu• f;audjg .e<fmk ir, yev yd ixfla; Ndú;fhka fmdaiaag¾ Ñ;%hla ks¾udKh lsÍu
• ud;Dldjg WÑ; j¾K .<md .ekSu• ks¾udKYS,S j yd l,d;aul j bÈßm;a lsÍu
weuqKqu 4'1'1'1weuqKqu 4'1'1'1weuqKqu 4'1'1'1weuqKqu 4'1'1'1weuqKqu 4'1'1'1
.fõIK$ ld¾h Wmfoia m;%sldj
•±kaùï mqjrefõ m%o¾Ykh jQ ±kaùu yd fmdaiag¾ Ñ;%h fj; wjOdkh fhduq lrkak'•±kaùu yd fmdaiag¾ Ñ;% w;r fjki kSßlaIKh lrkak'•±kaùï mqjrefõ yd mka;s ldurfha fmkajk úúO fmdaiag¾ Ñ;%j, j¾K Ndú;h" ixfla; Ndú;h wOHhkh lrkak'•ir, nj" m%ldYkfha ;Sj% Ndjh fyd¢ka ksÍlaIKh lrkak'• zjk iïm; iqrlsuqZ f;audjg iqÿiq ir, ixfla; rEm yd yev;, fhdoñka o<ie,iqu ilia lrkak'
•msgm;a lsÍfï lvodis uÕska Ñ;% w¢k lvodishg o< ie,iqu msgm;a lrkak'•mKsjqvh ;Sj% lsÍu i|yd iqÿiq mßÈ wlaIr fhdokak'•ud;Dldjg .e<fmk j¾K Ndú; lrkak'•ksu l< lD;sh m%o¾Ykh i|yd iQodkï lrkak
22
ksmqK;dj 4'0 ( ksIamdok yd fiajd wjYH;d i|yd .%e*sla ks¾udK lrhs'
ksmqK;d uÜgu 4'1 ( úúO wjYH;d i|yd fmdaiag¾ Ñ;% yd f,an,a ks¾udKh lrhs'
ls%hdldrlu 4'1'2 ( zzúúO wjYH;d i|yd f,an,a ks¾udKh lruq'ZZ
ld,Éfþo ixLHdj ( 03 hs
bf.kqï m, ( • f,an,hl ;sìh hq;= uQ,sl wx. y÷kd .ksñka úia;r lrhs'• wiqrkfha yevh" fhdod .;a udOH" Ndú; jk ia:dkh wkqj
f,an,h ks¾udKh l< hq;= nj meyeÈ,s lrhs'• f;dard .;a NdKavfha .;s ,laIK wjfndaO lr .ksñka WÑ;
f,an,hla ks¾udKh lrhs'• mdßfNda.sl wdl¾IKh i|yd f,an,fha ksudj jeo.;a jk
nj m%ldY lrhs'• wka whf.a ks¾udK wjfndaOfhka hq;= úpdrhg ,la lrhs' • ks¾udK ri ú|shs'
.=Kd;aul fhÿï.=Kd;aul fhÿï.=Kd;aul fhÿï.=Kd;aul fhÿï.=Kd;aul fhÿï ( • weuqKqu 4'1'2'1g wod< .fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sld• msgm;a lrk lvodis" cHdñ;sl WmlrK" fv%daúka lvodis"
mekai,a• fmdaiag¾ idhï" Èhidhï" mskai,a• úúO udOHfhka" yevfhka yd m%udKfhka ksIamdokh l<
nyd¨ï yd weiqreï• úúO yev;s f,an,a
l%shdldrlï ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoia(mshjr 4'1'2'1 ( • fmr Èkfha iQodkï lr .;a mßÈ úúO udOHfhka" yevfhka
yd m%udKfhka ksIamdokh l< nyd¨ï yd weiqreï iys;úYd, m%udKfha Ndckhla .=re fïih u; ;nkak'
• f;dard .;a isiqka lsysm fofkl= .=re fïih fj; le|jd tlaNdKavhla ^weiqreula fyda nyd¨ula fyda& wyUq f,i f;dard.ekSug Wmfoia fokak'
• Tjqka ish¨ fokd .=re fïih fomi r|jd .kak'• isiqka w; we;s ksIamdokfha uqøs; f;dr;=re mka;sfha wfkla
isiqka fj; m%ldY lsÍug wjia:dj ,ndfokak'• my; i|yka lreKq u;= lrñka isiqka iu`. idlÉPdjl
ksr; jkak'- f,an,a ks¾udKh .%e*sla ie,iqï .Khg wh;a jk nj- NdKav m%pdrKh i|yd f,an,h jeo.;a jk nj- weiqrefï fyda nyd¨fï fyda m%udKh udOHh yd yevhg
wkqrEmS j" f,an,fha iajNdjh ks¾udKYS,S j fjkia l<yels nj
- f,an,fha úia;rd;aul nj" ir, nj yd wdl¾IKsh njmdßfNda.sl wjOdkh flfrys jeo.;a nj
- ksIamdokh i|yd fhfok kï wlaIr" j¾K jeks foauqøKh i|yd WÑ; úh hq;= nj
^ñks;a;= 15 hs&
23
mshjr 4'1'2'2' ( • tla lKavdhulg isiqka 3-4la muK jk fia isiqka lKavdhïlrkak'
• weuqKqu 4'1'2'1g wod< .fõIK$ld¾h Wmfoia m;s%ldfõmsgm;a isiqka w;r fnodfokak'
• tla tla lKavdhug .fõIK$ld¾h m;s%ldfõ i|yka whqßkaud;Dld fjka lr fnod fokak'
• i|yka Wmfoia mßÈ f;dard .;a ks¾udKhg WÑ; f,an,hilia lsÍug wjYH Wmfoia ,ndfokak'
• fj<| kduh" ir, yd is;a.kakd iq¨ùu Ndú; jk j¾K ydwlaIr ms<sn| wjfndaOh wjYH ;ekays § ,ndfokak'
• ksu jQ lD;s mka;sfha m%o¾Ykh i|yd bÈßm;a lsßug iQodkïlrjkak'
^ñks;a;= 55 hs&mshjr 4'1'2'3 ( • isiq ks¾udK mka;shg bÈßm;a lrjkak'
• ixj¾Okd;aul woyia iys; we.hSï wjia:djlg isiqka fhduqlrjkak'
• ;j ÿrg;a ixj¾Okh úh hq;= wjia:d ms<sn| meyeÈ,slrfokak'
• .%e*sla ks¾udKlrKfha § ie,ls,su;a úh hq;= msßisÿ nj"ishqï ksudj" uqøKhg iqÿiq nj hk lreKq ms<sn| wjfndaOh,ndfokak'
^ñks;a;= 10 hs&
we.hSu yd ;lafiarelrKh ms<sn| Wmfoia(my; lreKq mokï lrf.k we.hSfï yd ;lafiarelrKfha fhfokak'
• f,an,hl ;sìh hq;= uQ,sl wx. úia;r lsÍu• mdßfNdaa.sl wjOdkh i|yd f,an,fha wdl¾IKSh f,i ie,iqï lsÍu• fok ,o wdo¾Yhla wOHhkh lrñka NdKavhg WÑ; f,an,hla ks¾udKh lsÍu• WÑ; f,i wlaIrlrKh yd j¾K Ndú; lsßu• msßisÿ nj" ishqï ksudj" uqøKhg iqÿiq ksu lsÍu
weuqKqu 4'1'2'1weuqKqu 4'1'2'1weuqKqu 4'1'2'1weuqKqu 4'1'2'1weuqKqu 4'1'2'1
.fõIK $ld¾h Wmfoia m;%sldj• lKavdhï i|yd tla tla ud;Dldj fnod .kak'
1' lKavdhu1' lKavdhu1' lKavdhu1' lKavdhu1' lKavdhu - mdkSh c,h weiqreula i|yd f,an,hla'2' lKavdhu2' lKavdhu2' lKavdhu2' lKavdhu2' lKavdhu - <ore iqj| fldf,daka weiqreul msg; we,ùu i|yd iqÿiq f,an,hla3' lKavdhu3' lKavdhu3' lKavdhu3' lKavdhu3' lKavdhu - meKS îu j¾.hla weiqrE fnda;,hl we,ùu i|yd iqÿiq f,an,hla4' lkavdhu4' lkavdhu4' lkavdhu4' lkavdhu4' lkavdhu - l=¿nvq weiqreul uQKf;ys we,ùu i|yd iqÿiq f,an,hla
• .=re Nj;d úiska ;u lKavdhu fj; ,nd ÿka ud;Dldj wOHhkh lrkak'• ta iu`. .e<fmk wdo¾Y wdlD;shla .=re fïih u; we;s n÷fkka f;dard .kak'• wdo¾Yh fyd¢ka ksÍlaIKh lrkak'• r¿ lvoisfha WÑ; wdldrhg f,an,h we| .kak'• wjYH ;ekays § cHdñ;sl WmlrK Ndú; lrkak'• .=re Nj;df.a Wmfoia úuiñka w¢k ,o f¾Ld igyk ;j ÿrg;a ksjerÈ lr .kak'• fÜ%iska lvodish Ndú; lrñka fv%daúka lvodishg f¾Ld igyk msgm;a lrkak'• m<uq j miqìu yd ks¾udKh l< yev;, fyda rEm fyda j¾K lrkak'• iqÿiq mskaif,ka .e<fmk j¾K fhdod wlaIr yd f¾Ld ieris,s j¾K lrkak'• ksu l< lD;sh m%o¾Ykh i|yd bÈßm;a lrkak'
24
ksmqK;dj 4'0 ( ksIamdok yd fiajd wjYH;d i|yd .%e*sla Ñ;% ks¾udKh lrhs'
ksmqK;d uÜgu 4'2 ( <ud l;kaor fmd;lg iqÿiq msgljrhla ks¾udKh lrhs'
ls%hdldrlu 4'2'1 ( zz<ud fmd;a msgljrhla ks¾udKh lruq'ZZ
ld,ÉfþoixLHdj ( 03hs
bf.kqï m, ( • <ud fmd;l msg ljrfhys ;sìh hq;= iqúfYaI wx. úia;rlrhs'
• mdGl wjOdkh i|yd msgljrh wdl¾IKsh j ;sìh hq;= njm%ldY lrhs'
• wlaIrlrKfha § ;sìh hq;= ir, nj yd ishqï ksudj ms<sn| jie,ls,af,ka lghq;= lrhs'
• WmlrK Ndú;h ms<sn| yqrej m%o¾Ykh lrhs'• wod< ksheÈh yd .e<fmk whqßka fmd;a msg ljrhla
ks¾udKh lrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( • weuqKqu 4'2'1'1g wod< .fõIK $ld¾h Wmfoia m;%sld• fv%daúka lvodis• cHdñ;sl WmlrK" mskai,a" Èhidhï"fmdaiag¾ idhï• imhd.;a uqøs; <ud fmd;a msgljr wdo¾Y
l%shdldrlu ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoia (mshjr 4'2'1'1 ( • fmr Èkhl oekqqï §fuka wk;=re j isiqka úiska imhd
.ekqKq <ud l;kaor fmd;a ish,a, tla/ia lr mka;sldurh fmd;a m%o¾Yk l=áhla f,i ms<sfh< lsÍug Wmfoia,ndfokak'
• zjd¾Isl fmd;a m%o¾YkhZ Z<ud fmd;a wxYhZ jeks jelsiys; mqjre iqÿiq ia:dkj, iú lrkak'
• fmd;a m%o¾Ykh keröu i|yd ish¨ u isiqka fj; bvm%ia;dj ,ndfokak'
• isiqkaf.a ksÍlaIKhg ,la jQ <ud fmd;a weiqre lr .ksñkafmd;l msg ljrh" ie,iqu" rEm" j¾K yd wlaIr ms<sn| jisiqkaf.a woyia úuiñka ixjdohl fhfokak'
• fmd;a msgljr ks¾udKh .%e*sla ie,iqï .Khg wh;a jknj m%ldY lrkak'
• <ud fmd;a msgljrh ks¾udKh lsÍfï § wod< ksheÈh yd.e<fmk whqßka ku" rEm rpkh" j¾K yd m%udKh Ndú;l< hq;= nj wjOdrKh lrkak'
• ks¾udKlrKfha § uq,a yd miqljrh fuka u fmdf;a >klums<sn| j o wjOdkh fhduq l< hq;= nj isysm;a lrkak'
^ñks;a;= 12 hs&
25
mshjr 4'2'1'2 ( • .e<fmk mßÈ wju ixLHdj isiqka 4-5 muK jk fialKavdhï lrkak'
• weuqKqu 4'2'1'1g wod< .fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sldfõmsgm;a isiqka w;r fnod fokak'
• fmd;a msgljrfha uq,a msgqj" miq msgqj" .klu yd m%udKhie,iqï lrk whqre .=re wdo¾Y uÕsska meyeÈ,s lrkak'
• .fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sldj wkqj <ud fmd;a msg ljrhksu lr mka;shg bÈßm;a lsÍug iQodkï lrjkak'
^ñks;a;= 50 hs&
mssshjr 4'2'1'3 ( • isiq ks¾udK mka;shg bÈßm;a lrjkak'• tu ks¾udK ms<sn| j isiq woyia úuiñka .=re woyia m%ldY
lrkak'• ,nd we;s YlH;d uÜgu wjfndaO lr .ksñka ;j ÿrg;a
ixj¾Okh úh hq;= wjia:d meyeÈ,s lr fokak'• .%e*sla ks¾udKlrKfha § ie,ls,su;a úh hq;= msßisÿ nj"
ishqï nj" ksudj yd mdßfNda.sl wdl¾IKh ms<sn| úia;rlrkak'
^ñks;a;= 18 hs&
we.hSu ;lafiarelrKh ms<sn| Wmfoia(my; lreKq mokï lrf.k we.hSfï yd ;lafiarelrKfha fhfokak'
•fmd;a msg ljrhl ;sìh hq;= uQ,sl wx. ms<sn| úia;r lsÍu•ks¾udKlrKfha § fhdað; fmdf;ys kï' wfkl=;a kdu" wlaIr wod< ksheÈh ydfyd¢ka .e<fmk nj ms<s.ekSu yd m%ldY lsÍu
•ir, is;a .kakd iq¨ rEm yev;, yd j¾K Ndú; lrñka fmd;a msg ljrh ks¾udKhlsÍu
•wka whf.a ks¾udK w.h lsÍu
weuqKqu 4'2'1'1weuqKqu 4'2'1'1weuqKqu 4'2'1'1weuqKqu 4'2'1'1weuqKqu 4'2'1'1
.fõIK $ld¾h Wmfoia m;%sldj
•mka;s ldurfha m%o¾Ykh lr we;s wdo¾Y u`.ska fmd;a msg ljrfha ie,ls,su;a úhhq;= uQ,sl wx. ms<sn| j wjfndaOh ,nd .kak'
•imhd.;a fv%daúka lvodish u; cHdñ;sl WmlrK Ndú;fhka wjYH mßÈ fmd;a msgljrfha uq,a msgqj" .klu" miq msgqj yd m%udKh i,l=Kq lr.kak'
•fmd;a ljrh i|yd f;dard .;a m%udKfha fjk;a r¿ lvodishl uq,a yd miq msg i|ydf¾Ld igyka fhdað; ku" l¾;D kduh yd fjk;a yev;, ie,iqï lrkak'
•kej; fv%daúka lvodish u;" fhdod .;a rEm yd yev;, fÜ%iska lvodishlaWmldrfhka msgm;a lrkak'
•WÑ; j¾K fhdod Ñ;%Kh lrkak'•wlaIr miqìfuka jvd u;=jk fia .e<fmk j¾K fhdokak' fuys § ishqï ksudj ydf¾LdlrKhg iqÿiq mskai,a Ndú; lrkak'
•fmd;a msg ljrfha lefmk yd kefuk udhsï lv bßj,ska i,l=Kq lrkak'•wjYH ;ekays § .=re Wmfoia ,nñka ks¾udKh wjika lr m%o¾Ykh i|yd bÈßm;alrkak'
26
ksmqK;dj 4'0 ( ksIamdok yd fiajd wjYH;d i|yd .%e*sla ks¾udK lrhs'
ksmqK;d uÜgu 4'3 ( ikakso¾Yk Ñ;%hla ks¾udKh lrhs'
ls%hdldrlu 4'3'1 ( zz<ud l;djl f;dard.;a wjia:djla Ñ;%Kh lruq'Z
ld,Éfþo ixLHdj ( 03 hs
bf.kqï m, ( • ikakso¾Yk Ñ;% hkak meyeÈ,s lrhs'• <ud ks¾udKhl wvx.= úh hq;= .=Kdx. meyeÈ,ss lrhs'• iqúfYaI jQ lKavdhula i|yd bÈßm;a lrk ks¾udKhla nj
meyeÈ,s lrhs'• <ud ukig f.dapr jk f¾Ld" j¾K" yev;, Ndú; l< hq;=
nj m%ldY lrhs'• uqøs; msgqjlg WÑ; wdldrhg is;=jï msgm;a lrhs'• ukd ksudjlska hq;= ikakso¾Yk Ñ;%hla ks¾udKh lrhs'
.==Kd;aul fhojqï ( • weuqKqu 4' 3'1'1g we;=<;a .fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sldmsgm;a wjYH muK
• uy±kuq;a;df.a l:dka;r iys; ikakso¾Yk Ñ;% msgm;alsysmhla
• Èhidhï" fmdaiag¾ idhï" mekai," mskai,a• fv%daúka lvodis" fÜ%iska lvodis" Üjhska kQ,a" la,sma lgq
l%shdldrlï ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoia (mshjr 4'3'1'1 ( • kdgH yd rx.l,dj .=re Nj;df.a Wmfoia mßÈ uy±kuq;a;d
fuka fjia .ekajQ isiqjl= .dhkhla iu`. mka;s ldurhgm%fõY ùug bv i,iajkak'
• ñks;a;= lsysmhla Tyqf.a rx.khg bv ,ndfokak'• tu wjia:djg wjOdkh fhduq lrñka imhd .;a uy±kuq;a;d
ms<sn| l:dka;r iys; j¾Kfhka uqøs; ikakso¾Yk Ñ;%lsysmhla mka;s ldurfha m%o¾Ykh lrkak'
• my; i|yka lreKq ms<sn| úfYaI wjOdkh fhduq jk fiaisiqka iu`. idlÉPdjlg t<fUkak'- ikakso¾Yk Ñ;% .%e*sla Ñ;% .Khg wh;a nj- l:dka;rhl" mµ mka;shl fyda úfYaIdx. ,smshl fyda wka;¾.;h ^woyi& ;Sj% lsÍu ikakso¾Yk Ñ;% ksid
isÿjk nj- is;=jïlrKfha § <ud ukig f.dapr jk whqßka
ks¾udK l< hq;= nj- uqøKhg iqÿiq mßÈ msgqfõ leu;s wdldrhg Ñ;%h
ks¾udKh lsÍug ksoyi we;s nj ^ñks;a;= 20 hs&
mshjr 4'3'1'2 ( • weuqKqï 4'3'1'1g we;=<;a .fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sldisiqka w;r fnod fokak'
• m;s%ldfõ i|yka mßÈ ikakso¾Yk Ñ;%hla ks¾udKh lsÍui|yd isiqka fhduq lrjkak'
• wjYH jQ úg ixj¾Okh i|yd Wmfoia ,ndfokak'
27
• ksu lrk ,o ikakso¾Yk Ñ;% mka;s ldurfha m%o¾Ykh lsÍui|yd wjia:dj ,ndfokak'
^ñks;a;= 60 hs&
mshjr 4'3'1'3 ( • isiq ks¾udK mka;sfha m%o¾Ykh lrjkak'• tu ks¾udK ms<sn| j isiqkag woyia m%ldY lsÍug wjia:dj
,ndfokak'• fhdod.;a <ud l;kaorh yd tu ikakso¾Yk Ñ;%j, we;s
WÑ; wkqÑ; Ndjh isiqka iu`. idlÉPd lrkak'• ;j ÿrg;a ixj¾Okh úh hq;= wjia:d ms<sn| wjYH Wmfoia
,ndfokak' ^ñks;a;= 10 hs&
we.hSï yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (my; lreKq mokï lrf.k we.hSfï yd ;lafiarelrKfha fhfokak'
•ikaksso¾Yk Ñ;% y÷kdf.k úia;r lsÍu•<ud l;kaorhl ixfõ§ wjia:d ikakso¾Yk Ñ;%hlska ;Sj% l< yels nj m%ldY lsÍu•<ud l;kaorhlg ikakso¾Yk Ñ;%hla ks¾udKh lsÍu•Ñ;%hla msgm;a lsÍfuka ,nd .;a mqyqKqj ;j;a ks¾udKhl § Ndú; lsÍu
weuqKqu 4'3'1'1weuqKqu 4'3'1'1weuqKqu 4'3'1'1weuqKqu 4'3'1'1weuqKqu 4'3'1'1
.fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sldj•mka;s ldurfha m%o¾Ykh lr we;s uy±kuq;a;df.a l;kaorh iys; ikakssso¾Yk Ñ;% fyd¢ka ksÍlaIKh lrkak'•tu l;kaorh fyda Tn leu;s fjk;a .eñ l;kaorhla fyda f;dard .kak'•ikakso¾Yk Ñ;%h i|yd f;dard .;a wjia:dj yd .e<fmk rEm" yev;," jgmsgdj ms<sn| my; lreKq Tiafia f;dr;=re f.dkq lrkak'
- <ud ukig f.dapr ùu ^WÑ; ùu&- uqøKhg iqÿiq jk fia j.ka;s iy is;=jï msgq iu`. .e<mSu- wdl¾IKSSh ksudj hk lreKq flfrys ie,ls,su;a jkak'
•r¿ lvodisfha w¢k ,o is;=ju fÜ%iska lvodishl Wmldrfhka fv%daúka lvodishgmsgm;a lrkak'
•rEm meyeÈ,s j Èiajk fia kej; mekaif,ka w|skak'•is;a.kakd iq¨ j¾K fhdokak'•wjYH ;ekays § udhsï f¾Ld ;o meyefhka fhdokak'•ksu jQ Ñ;%h mka;s ldurfha m%o¾Ykh i|yd bÈßm;a lrkak'
28
ksmqK;dj 5'0 ( úúO udOH Ndú;fhka uQ¾;s yd leghï ks¾udKh lrhs'
ksmqK;d uÜgu 5'1 ( weöfï Ys,aml%u Ndú; lr uQ¾;s ks¾udKh lrhs'
ls%hdldrlu 5'1'1 ( zzueá udOHfhka i;a;aj rEm iïmsKavkhla lruq'ZZ
ld,Éfþo ixLHdj ( 03 hs
bf.kqï m, ( • weöu i|yd Ndú; jk ueá udOHfha iajdNdjh úia;r
lrhs'
• úúO WmlrK yeisrùfï l=i,;dj m%o¾Ykh lrhs'
• ks¾udK ksuyï lrhs'
• fiiq whf.a ks¾udK w.hhs' ri ú¢hs'
.=Kd;aul fhojqï ( • wdo¾Y i;a;aj uQ¾;s" i;a;aj rEm iys; PdhdrEm" mska;+r
• m%udKh 15 cm x12cm muK ,S wdOdrlhla
• ,S m;=re" lsh;a máj,ska ilia lr .;a WmlrK ^Tools&
• moï l< ueá
• lvodis" mekai,a" weuqKqu 5'1'1'1g we;=<;a .fõIK$
ld¾hWmfoia m;%sld
l%shdldrlï ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoia(
mshjr 5'1'1'1 ( • wdo¾Y uQ¾;s" PdhdrEm" mska;+r isiqka bÈßfha m%o¾Ykh
lrkak'
• tu ks¾udK ms<sn| j isiqka iu`. idlÉPd lrkak'
• fhdod .; yels yev;, iïmsKavkh l< hq;= wdldrh
ms<sn| idlÉPd lrkak'
^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 5'1'1'2 ( •weuqKqu 5'1'1'1g wod< .fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sld
isiqkag ,ndfokak'
• o< igyka we£ug lvodis ,ndfokak'
• wjYH Wmfoia ,ndfoñka isiqka ls%hdldrlfuys
fhdojkak'
• ks¾udK mka;shg bÈßm;a lsÍug fhduq lrjkak'
^ñks;a;= 90 hs&
mshjr 5'1'1'3 ( • isiqkaf.a ks¾udK mka;sfha bÈßm;a lsÍug wjia:dj
i,ikak'
• iajhx we.hSug iy idlÉPdjg wjia:dj ,ndfokak'
• ixj¾Okd;aul woyia iys; we.hSï wjia:djlg
wfkl=;a isiqka fhduq lrjkak'
29
• my; i|yka lreKq u;= lrñka iudf,dapkhl fhfokak'
- ks¾udKh lsÍug fmr tys me;s fmkqfuys o< igyka we|
.ekSu ks¾udKh lssÍug myiq jk nj
- ks¾udK ls%hdj,sh myiq lr .ekSug ueá udOH fyd¢ka moï
l< hq;= nj iy uQ¾;sfha ishqï fldgia u;= lsÍu i|yd WÑ;
WmlrK Ndú; l< hq;= nj
^ñks;a;= 20 hs&
we.hSï yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia(
my; lreKq mokï lrf.k we.hSfï yd ;lafiarelrKfha fhfokak'
• weöu i|yd Ndú; ueá udOHfha iajNdjh úia;r lsÍu
• úúO WmlrK yeisrùfï l=Y,;dj m%o¾Ykh lsÍu
• ks¾udKh ksuyï lsÍu
• fiiq whf.a ks¾udK ri ú£u yd we.hSu
weuqKqu 5'1'1'1weuqKqu 5'1'1'1weuqKqu 5'1'1'1weuqKqu 5'1'1'1weuqKqu 5'1'1'1
.fõIK $ld¾h Wmfoia m;%sldj• .=re;=ud $.=re;=ñh mka;shg bÈßm;a lrk i;a;aj rEm iys; uQ¾;s$ mska;+r$PdhdrEm
fyd¢ka ksÍlaIKh lrkak'
• ir, i;a;aj bßhjqjla f;dard.kak'
• Tn leu;s i;a;aj rEm 2la iïmsKavkh lr úúO me;sj,ska fmfkk wdldrfha o<
igyka w¢kak' ^bÈß fmkqu" me;s fmkqu" miqmi fmkqu&
• o< igyk we£fï § msg;g úyso hk l=vd yev yels muK wvqfjka Ndú;
lrkak'
• ,S wdOdrlh u; moï l< ueá fldgia ;nñka o< igyfka ±lafjk i;a;aj rEm
f.dvk`.kak'
• iqÿiq mßÈ WmlrK Ndú; lr wjYH ishqï yev u;= lr.kak'
• úúO u;=msg iajNdjhka we;s jk mßÈ uQ¾;sh ksuyï lrkak'
• Tnf.a ks¾udKh mka;sfha m%o¾Ykh i|yd iQodkï lrkak'
30
ksmqK;dj 5'0 # úúO udOH Ndú;fhka uQ¾;s yd leghï ks¾udKh lrhs'
ksmqK;d uÜgu 5'2 # fk<Sfï Ys,am l%uh Ndú; lr Wkak; leghula
ks¾udKh lrhs'
ls%hdldrlu 5'2'1 # zzfjia uqyqKla ksujuq'ZZ
ld,Éfþo # 03 hs'
bf.kqï m, # • w,am Wkak; leghï hkq l=ula±hs úia;r lrhs'
• my; rg Ydka;s l¾u yd flda,ï fjia uqyqKqj, oelsh
yels l,d ,laIK Ndú; lrñka fjia uqyqKq
ks¾udKhl<yels nj ms<s.kshs'
• rscsf*daï udOH Ndú; lrñka Wkak; leghula
ks¾udKh lrhs'
• wjYH;djg .e<fmk WmlrK f;dard .kshs'
• mQ¾j w;a±lsï ks¾udKlrKfha § Ndú;hg .kshs'
• fiiq ks¾udK ri ú¢ñka w.hhs'
.=Kd;aul fhojqï # • Ydka;s l¾u i`oyd Wmfhda.S lr .kakd úúO j¾.fha
fjia uqyqKq ks¾udK we;=<;a PdhdrEm" fjia uqyqKq
ks¾udK
• ßcsf*daï
• fk<Su i|yd Ndú; WmlrK" lsh;a máj,ska
ilia lr.;a WmlrK Tools&
• o< igyk ilia lr .ekSu i|yd wjYH øjH iy
WmlrK
• j¾K iy mskai,a
• weuqKqu 5'2'1'1g we;=<;a .fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sld
ls%hdldrlula ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoia #
mshjr 5'2'1'1 # • fjia uqyqKq ks¾udK iys; mska;+r iy fjia uqyqKq mka;shg
m%o¾Ykh lrkak'
• tjd keröug wjia:dj isiqkag ,nd§ ta ms<sn| j idlÉPd
lrkak'
• Ydka;s l¾uj, § fjia uqyqKq Ndú; lsÍu ms<sn`o j
isiqkaf.ka úuikak' ta ms<sn`o j flá meyeÈ,s lsÍula
lrkak'
• ßcsf*daï udOH Ndú;fhka fjia uqyqKl leghula myiqfjka
ks¾udKh l< yels wdldrh meyeÈ,s lrkak'
• WmlrK Ndú;h ms<sn| j isiqka ±kqïj;a lrkak'
^ñks;a;= 15 hs&
31
mshjr 5'2'1'2 # • weuqKqu 5'2'1'1g wod< .fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sld isiqkag
,ndfokak' ^iqÿiq l%ufõohla Ndú; lrkak'&
• o< igyka we£u i|yd Wmfoia ,nd fokak'
• ßcsf*daï iy wjYH WmlrK lKavdhïj,g ,nd fokak'
• w`Èk ,o o< ie,iqug wkqj leghu ks¾udKh lsÍug isiqka
fhduq lrjkak'
• tla tla isiqka i|yd wjYH iyh ,nd fokak'
• j¾K udOH iy mskai,a isiqkag ,nd fokak'
• leghï lsÍfuka miq wjYH Wmfoia ,nd foñka ks¾udKh
j¾K lsÍug u`. fmkajkak'
^ñks;a;= 90 hs&
mshjr 5'2'1'3 # • ksu l< lD;sh mka;shg bÈßm;a lsßug bv i,ikak'
• ks¾udK ms<sn`o iajhx we.hSug iy ixj¾Okd;aul woyia
bÈßm;a lsÍug isiqka fhduq lrjkak'
• ßcsf*daï Wkak; leghula ks¾udKh lsÍfï § wkq.ukh l<
hq;= mshjr isiq ks¾udK weiqfrka meyeÈ,s lr fokak'
• WmlrK iy udOH ksjerÈ j Ndú; lsÍfï jeo.;alu
wjfndaO lr fokak'
^ñks;a;= 10 hs&
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia #
my; lreKq mokï lrf.k we.hSfï yd ;lafiarelrKfha fhfokak'
• Wkak; leghu hkq l=ula ±hs úia;r lsÍu'
• fk<Sfï Ys,am l%uh Ndú; lrñka fjiauqyqKla ks¾udKh lsÍu i`oyd o<
igyka we`§u'
• ksjerÈ mshjr wkq.ukh lrñka ßcsf*daï Ndú;fhka Wkak; leghula
ks¾udKh lsÍu'
• Wmfoiaj,g wkqj j¾K .ekaùu'
• fiiq ks¾udK we.hSu iy ri ú£u'
32
weuqKqu 5'2'2'1
.fõIK$ld¾h Wmfoia m;%sldj
• Tng bÈßm;a lr we;s wdo¾Y Wkak; leghï$ mska;+r o< igykaa wdosh fyd¢ka
ksÍlaIKh lrkak'
• tys olakg ,efnk yev" j¾K" ksudj" udOH Ndú;h" ;%sudK nj fyd¢ka ksÍlaIKh
lrkak'
• foaYSh Ydka;sl¾uj, Ndú; jk fjia uqyqKq ks¾udK weiqfrka ks¾udKd;aul fjia
uqyqKl leghula i|yd WÑ; mßÈ o< igyka w¢kak'
• w¢kq ,o o< igyk weiqfrka ßcsf*¾ï ;,h u; f¾Ld igyk we| .kak'
• imhd.;a WmlrK ^Tools& fhdod f.k wjYH ;eka u;= lrñka wkjYH fldgia lmd
bj;a lrñka leghu ks¾udKh lrkak'
• leghï lr.;a ks¾udKh idïm%odhsl fjia uqyqKq i`oyd Ndú; jk j¾Kud,d
fhdod .ksñka j¾K .kajkak'
• ks¾udKh lrk ,o tla tla leghï .=re Wmfoia wkqj mka;shg bÈßm;a lrkak'
33
ksmqK;dj 5'0 ( úúO udOH Ndú;;fhka uQ¾;s yd leghï ks¾udKh lrhs'
ksmqK;d uÜgu 5'3 ( tl,ia lsrSfï Ys,aml%u Ndú;fhka uQ¾;s ks¾udKh lrhs'
ls%hdldrlu 5'3'1 ( zzbj; ,k oE weiqßka .Dy w,xlrKh i|yd kj ks¾udKhla
lruq'ZZ
ld,Éfþo ixLHdj ( 03 hs
bf.kqï m, ( • tl,ia lsÍfï Ys,aml%uh ms<sn| j idlÉPd lrhs'
• bj; ,k úúO øjH tl,ia lrñka ks¾udKld¾hh isÿ lrhs'
• tl,ia lsÍfï § Ndú; l< yels úúO l%ufõo w;ayod n,hs'
• úúO udOHj, wkkH;d ,laIK fidhd n,hs'
• úúO yev;, ks¾udKd;aul j iïmsKavkh lsÍfï l=i,;dj
m%o¾Ykh lrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( • wdo¾Y ks¾udKhla$wdo¾Y mska;+r
• bj; ,k úúO øjH ^ma,diaála" ;yvq" áka" hlv" ,E,s len,s"
,S má" lïì" weK" fnd;a;ï" fjk;a øjH&
• .ï j¾." .sksfmÜá" bámkaoï
• mskai,a" j¾K
• w`vqj" ;yvq lmk l;=rla
l%shdldrlï ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoia (
mshjr 5'3'1'1 ( • wdo¾Y ks¾udKh isiqkag m%o¾Ykh lrñka ta ms<sn| j isiqka
iu`. idlÉPd lrkak'
• kso¾Yk" mska;+r" PdhdrEm bÈßm;a lrkak'
• imhd .;a úúO øjH iy tys úúO;d iïnkaO j isiqka iu`.
woyia yqjudre lr.kak'
• tla tla øjH ks¾udKd;aul j .e<mSug yd iïnkaO lsÍug
yels l%ufõo ms<sn| j isiqka ±kqïj;a lrkak'
^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 5'3'1'2 ( • weuqKqu wxl 5'3'1'1g wod< .fõIK$ld¾h Wmfoia m;s%ldj
isiqka w;r fnodfokak'
• .=Kd;aul fhojqï i|yd imhd .;a øjH isiqka w;r
fnodfokak'
• .fõIK$ld¾h Wmfoia m;s%ldjg wkqj .Dy w,xlrKh
i|yd tl,ia lsßfï Ys,aml%uh Ndú;fhka ks¾udKhla
lsÍug isiqkag Wmfoia fokak'
• isiqkag wjYH u`. fmkaùï ,ndfokak'
• isiq ks¾udK mka;shg m%o¾Ykh lsÍug iQodkï lrjkak'
^ñks;a;= 90 hs&
34
mshjr 5'3'1'3 • isiq ks¾udK mka;shg m%o¾Ykh lrjkak'
• tu ks¾udK ms<sn| j woyia m%ldY lsßug isiqkag wjia:dj
,ndfokak'
• ;j ÿrg;a ixj¾Okh úh hq;= wjia:d ms<sn| j isiqka iu`.
idlÉPd lrñka wjYH Wmfoia ,ndfokak'
• fujka ks¾udKhla lsÍfï § we;sjk ;dlaIKsl .eg¨
iïnkaO j woyia yqjudre lr.kak'
^ñks;a;= 20 hs&
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia(
my; lreKq mokï lrf.k we.hSfï yd ;lafiarelrKfha fhfokak'
• tl,ia lsÍfï Ys,aml%uh ms<sn| j idlÉPd lsÍu
• tl,ia lsÍug fhdod .; yels bj;,k úúO øjH ks¾udK ld¾hh i|yd Ndú; lsÍu
• tl,ia lsÍu i|yd iqÿiq l%ufõo Ndú; lsÍu
• .Dy w,xlrKh i|yd bj;,k úúO øjHj, úúO yev;, iïmskavKh u`.ska
ksuejqula ks¾udKh lsÍu
• j¾K lsÍfï úúO l%uYs,am Ndú; lsÍu
weuqKqu 5'3'3'1
.fõIK$ld¾h Wmfoia m;s%ldj
• Tng imhd we;s wdo¾Y ks¾udKh iy msska;+r fyd¢ka ksÍlaIKh lrkak'
• imhd we;s øjH wjYH mßÈ fnod.kak'
• Tn <`. we;s úúO øjH wdY%hfhka ksjil w,xldrhg ;eìh yels úis;=re
ks¾udKhla i|yd .e<fmk o< igykla we|.kak'
• wjYH WmlrK f;dard.kak'
• we|.;a o< igykg wkqj iqÿiq l%ufõo Ndú;fhka øjH tl,ia lrkak'
^ne|.kak$w,jd.kak$mq¿iaid r;alr w,jd.kak&
• WÑ; mßÈ j¾K fhdod w,xldr lr.kak'
• jev wjika jQ miq ks¾udK mka;sfha m%o¾Yk lsÍug iQodkï lrkak'
35
ksmqK;dj 6' 0 ( wd.ñl yd ixialD;sl wx." foia" úfoia f;dard.;a Ys,amSkaf.al,d ks¾udK" woH;k oDYH l,d lD;s yd ckudOH weiqßkay÷kd .;a l,d ks¾udK úpdrYS,S j ridiajdohg ,la lrñkaiaj;ka;% ks¾udK i|yd Ndú;hg .kshs'
ksmqK;d uÜgu 6'1 ( Y%S ,xldfõ mdrïmßl fjiauqyqKq l¾udka;h wdY%s; l,dks¾udK wOHhkh yd ridiajdoh lrhs'
ls%hdldrlu 6'1'1 ( zzfjia uqyqfKa j;f.d;ZZ
ld,Éfþo ixLHdj ( 01 hs
bf.kqï m, ( • fjia uqyqKq l¾udka;hg jvd;a m%isoaO m%foaY kï lrhs'• fjia uqyqKq ks¾udKh i|yd Ndú;hg .kq ,nk ±j j¾. kï
lrhs' • mdrïmßl fjia uqyqKla ks¾udKh lsÍfï § Ndú; jk;dlaIK
iy Ys,am l%u ms<sn| j úia;r lrhs'• fjia uqyqKq ks¾udK i|yd mdol jQ jia;= úIhhka úia;r
lrñka fjia uqyqKq j¾. lrhs'• mdrïmßl fjia uqyqKqj, l,d;aul ,laIK w.h lrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( • mdrïmßl fjia uqyqKq l¾udka;hg wod< rEm igyka $PdhdrEm"• tu ks¾udK we;=<;a ùäfhda mg" ixhqla; ;eá" mß.Kl hka;%• weuqKqu 6'1'1'1 g we;=<;a ld¾h m;%sld• weuqKqu 6'1'1'2 g we;=<;a lshùï m;%sld
ls%hdldrlu ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoi a(
mshjr 6'1'1'1 ( • mdrïmßl fjia uqyqKq l¾udka;hg wod< rEm igyka $ PdhdrEm mka;shg m%o¾Ykh lrkak'
• tu l¾udka;hg wod< ks¾udK ls%hdj,sh ±lafjk ùäfhda mg" ixhqla; ;eá" mß.Klh weiqßka m%o¾Ykh lrkak'
• mdrïmßl fjia uqyqKq l¾udka;hg wod< iqúfYaI ;dlaIK l%u" Ys,am l%u iy WmlrK mj;sk nj meyeÈ,s lr fokak'
• úúO wjYH;d u; fjia uqyqKq ks¾udKh ù we;s nj ksoiqka uÕska fmkajd foñka iudf,dapkhl fhfokak'
^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 6'1'1'2 ( • weuqKqu 6'1'1'1g we;=<;a ld¾h m;%sldj isiqkag ,nd fokak'• weuqKqu 6'1'1'2g we;=<;a lshùï m;%sldj mka;sfha lshúug
i,iajkak • isiqka lKavdhï ;=klg fnod ls%hdldrïys fhdojkak'
• woyia yqjudre lr.ekSug wjia:dj ,ndfokak' ^ñks;a;= 20 hs&
mshjr 6'1'1'3 ( • isiq ks¾udK mka;shg bÈßm;a lsÍug wjia:dj fokak' • tajdfha ksjerÈ Ndjh idlÉPd lrkak'
• tu idlÉPdj w;r;=r wfkla isiqkag ;u wkdjrK ksjerÈlr .ekSug Wmfoia ,ndfokak'
^ñks;a;= 10 hs &
36
we.hSï iy ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (my; i|yka lreKq ms<sn| j wjOdkh fhduq lrñka weuqKqu 6'1'1'1 iy weuqKqu 6'1'1'2mokï lrf.k we.hSï iy ;lafiarelrK ls%hdj,sfha fhfokak'
• fjia uqyqKq l¾udka;hg jvd;a m%isoaO m%foaY iy ta i|yd fhdod.kakd wuqøjHkï lsÍu
• mdrïmßl fjia uqyqKq l¾udka;h i|yd fhdod.kakd ;dlaIK l%u Ys,am l%u" iyWmlrK ms<sn| j úia;r lsÍu
• fjia uqyqKq ks¾udK i|yd mdol jk jia;= úIhh úia;r lsÍu iy fjia uqyqKqj¾. y÷kd .ekSu
weuqKqu 6'1'1'1
ld¾h m;s%ldj
• weuqKqu 6'1'1'2 g we;=<;a lshùï m;s%ldfõ rEm igyka wOHhkh lrkak'• Tn lKavdhug wod< f;audj hgf;a ls%hdldrlfuys fhfokak'
1' lKavdhu - 1' lKavdhu - 1' lKavdhu - 1' lKavdhu - 1' lKavdhu - fjiauqyqKq l¾udka;hg jvd;a m%isoaO m%foaY iy ta i|yd fhdod .kakd wuqøjHh kï lrkak'
11' lKavdhu - 11' lKavdhu - 11' lKavdhu - 11' lKavdhu - 11' lKavdhu - mdrïmßl fjiauqyqKq l¾udka;h i|yd fhdod.kakd ;dlaIK l%u Ys,am l%u" iy WmlrK ms<sn|j úia;r lrkak'
111' lKavdhu - 111' lKavdhu - 111' lKavdhu - 111' lKavdhu - 111' lKavdhu - fjia uqyqKq ks¾udK i|yd mdol jk jia;= úIhka úia;r lr fjia uqyqKq j¾. kï lrkak'
• wkdjrK bÈßm;a lsÍug iQodkï jkak'• .=re;=udf.a $ .=re;=ñhf.a iydh ,nd.kak'
weuqKqu 6'1'1'2
lshùï m;s%ldj
ft;sydisl miqìuft;sydisl miqìuft;sydisl miqìuft;sydisl miqìuft;sydisl miqìu
f,dalfha fndfyda rgj, m%d.a ft;sydisl yd m%d.a lDIsld¾ñl hq.j, fjia uqyqKq Ndú;lsÍu isÿ lr we;' j¾Idj" wdydr ^ovhï yd nj fNda.& yd f,vÿla ^wdrlaIdj& jeks tÈfkodúúO lghq;= i|yd hd;=l¾u mej;aúu;a tu úúO wjia:dj, fjia uqyqKq Ndú; lsÍu;a isÿ úwe;' úfYaIfhka ovhlaldr Èú fmj;la f.jq f.da;%sl ck;dj i;=ka ìhjeoaÈu" i;=kaf.kawdrlaId j ,nd .ekSu jeks lreKq mokï lrf.k fjia uqyqKq me<| we;'
Y%S ,xldfõ m%p,s; m%foaYY%S ,xldfõ m%p,s; m%foaYY%S ,xldfõ m%p,s; m%foaYY%S ,xldfõ m%p,s; m%foaYY%S ,xldfõ m%p,s; m%foaY
Y%S ,xldfõ idïm%odhsl mdrïmßl fjia uqyqKq l,dj l¾udka;hla f,i jvd;a m%p,s;mj;sk m%foaYh jkafka ol=Kq m<df;a wïn,kaf.dv m%foaYh hs' tfuka u fnka;r" ñßiai"rhs.ï fldar<h" u;=.u hk m%foaYj, o fuu l¾udka;h mej; ;sfí'
wuqøjHwuqøjHwuqøjHwuqøjHwuqøjH
• fjia uqyqKq ks¾udKh i|yd Èh lÿre iy rela w;a;k hk ±j j¾. merKs Ys,amSkaúiska Ndú; lrkq ,en ;sfí'
fjia uqyqKq kss¾udKh lsÍufjia uqyqKq kss¾udKh lsÍufjia uqyqKq kss¾udKh lsÍufjia uqyqKq kss¾udKh lsÍufjia uqyqKq kss¾udKh lsÍu
• fjia uqyqKla ks¾udKh lsÍfï m<uq mshjr jkafka ,S l|ka lmd fmd;= .idlen,sj,g lmd .ekSu hs' fuh .K lemSu.K lemSu.K lemSu.K lemSu.K lemSu f,i ye|skafõ' bka miqj tu ,S
37
fldgfha we;s .eg iys; ;eka lmd me;,s yevhla ilia lr .kshs' fuh mdhïmdhïmdhïmdhïmdhïmEySumEySumEySumEySumEySu kï fõ' fufia ilia fldg .;a ,Sh u; fjia uqyqfKa o< yevh i<l=kqfldg ,Sfha m%udKhuqyqfKa m%udKh f;la wvq lr .efka'
• bka miq j leghï lsÍug iy j¾K lsÍug myiq jk fia ,Sfha we;s wêl lsß .;sh bj;a fldg lÿre ,Sh moï lr .ekSu i|yd ÿfï oud fyda u| wõfõ oud fyda fõ<d .; hq;= h' fuh lsß ys|ùulsß ys|ùulsß ys|ùulsß ys|ùulsß ys|ùu hkqfjka ye|skafõ'
• bka miq uqyqfKa wjYH yevh u;= fldg .kS' uqyqfKa weia kdih jeks ishqï wx. u;=lsÍu ,l=Kq lemSu ,l=Kq lemSu ,l=Kq lemSu ,l=Kq lemSu ,l=Kq lemSu f,i y÷kajhs' tfuka u ñksil=f.a uqyqfKa m%udKhg.e<fmk mßÈ fjia uqyqfKa we;=¿ me;a; ydrd bj;a lr .ekSu fï wjia:dfõ §isÿ flf¾' fuys l,a meje;au Wfoid w;S;fha § h<s;a udi ;=kla muK ÿïueiafiaoud fõ,d .kq ,efí'
• bka miq j fjia uqyqKg wjYH wfkl=;a wx. jk ysiflia" ±<s /jq¿ iy Wv /jq¿" o;a"Tgqkq wdÈh fjk u idod joaokq ,efí'
fjia uqyqKq j¾K .ekaùufjia uqyqKq j¾K .ekaùufjia uqyqKq j¾K .ekaùufjia uqyqKq j¾K .ekaùufjia uqyqKq j¾K .ekaùu
• fjia uqyqKq j¾K lsÍug m%:u tys iqÿ meye;s uQ,sl wdf,amkhla ;jrd .kq ,efí'w;S;fha § fuu iqÿ meye;s j¾Kh i|yd lsßueá fyda ul=¿ ueá fyda Èh lr fmrd.ekSfuka ilia lr .kshs' fïjd w,a,shdÿw,a,shdÿw,a,shdÿw,a,shdÿw,a,shdÿ kñka ye|skafõ'
• bka miq fuu iqÿ meye;s miqìfï ta ta fjia uqyqKg WÑ; wdldrhg j¾Kwdf,amkh issÿ lr hs'
• fjia uqyqKq ks¾udKh l< idïm%odhsl Ys,amSka w;S;fha § ly j¾Kh i|yd ysßh,a o"r;= j¾Khi|yd idos,sx.ï o" iqÿ i|yd ul=¿ ueá o fhdod f.k we;' tfuka ufndaúáhd" lS lsß|sh" rKjrd" uE wd§ me<Eáj,ska oï iy fld< j¾K idodf.k we;' ^j¾;udkfha § fuu fjia uqyqKq j¾K.ekaùu i|yd fndfyda úg lD;suj¾K fï i|yd Ndú;hg .efka'&
• w;S;fha §" j¾K wdf,amkfhka miq l,a meje;au" f;;ukhg Tfrd;a;= §u fuka uu;=msg Èiakhla ,nd §u i|yd fjia uqyqKq u; fodrK f;,a ;ejÍu isÿ lrkq ,enwe;'
fjia uqyqKq j¾.fjia uqyqKq j¾.fjia uqyqKq j¾.fjia uqyqKq j¾.fjia uqyqKq j¾.
idïm%odhsl hd;= l¾u iy ck kdgH Wfoid Y%S ,xldfõ idïm%odhsl fjia uqyqKq ks¾udKhfldg ;sfí' fï i|yd ks¾udKh lrk ,o fjia uqyqKq j¾. lsysmhla fõ'
•rc uqyqKq• rdlaIi uqyqKq• hlaI uqyqKq• kd. lkHd uqyqKq•ikaks uqyqKq•flda,ï uqyqKq
• uQ,dY%h - - flda,ï uqyqKq iy ,xldfõ fjia uqyqKq - wdpd¾h tï' tÉ' .=K;s,l
- isxy, flda,ï iïm%odh - .dñKS oE, nKavdr
38
fjia uqyqKl ks¾udK wjia:d
fjia uqyqKla ks¾udKh lsÍfï wjia:d
rc iy ìij
kd. rdlaI .=re`M rdlaI
39
.rd hld
fldr ikaksh foaj ikaksh kd. ikaksh
.fï úodk wdrÉÑ fyajd flda,u mrx.s flda,u
PdhdrEm Wmqgd .ekSu - fjia uqyqKq l,dj" fÊ' ví' Nødkkao
iqrUdj,a,s uqyqKla
40
ksmqK;dj 6' 0 (ksmqK;dj 6' 0 (ksmqK;dj 6' 0 (ksmqK;dj 6' 0 (ksmqK;dj 6' 0 ( wd.ñl yd ixialD;sl wx." foia" úfoia f;dard.;a Ys,amSkaf.a l,dwd.ñl yd ixialD;sl wx." foia" úfoia f;dard.;a Ys,amSkaf.a l,dwd.ñl yd ixialD;sl wx." foia" úfoia f;dard.;a Ys,amSkaf.a l,dwd.ñl yd ixialD;sl wx." foia" úfoia f;dard.;a Ys,amSkaf.a l,dwd.ñl yd ixialD;sl wx." foia" úfoia f;dard.;a Ys,amSkaf.a l,d
ks¾udK woH;k oDYH l,d lD;s yd ckudOH weiqßka y÷kd .;aks¾udK woH;k oDYH l,d lD;s yd ckudOH weiqßka y÷kd .;aks¾udK woH;k oDYH l,d lD;s yd ckudOH weiqßka y÷kd .;aks¾udK woH;k oDYH l,d lD;s yd ckudOH weiqßka y÷kd .;aks¾udK woH;k oDYH l,d lD;s yd ckudOH weiqßka y÷kd .;a
l,dl,dl,dl,dl,d ks¾udK úpdrYS,S j ridiajdohg ,la lrñkaks¾udK úpdrYS,S j ridiajdohg ,la lrñkaks¾udK úpdrYS,S j ridiajdohg ,la lrñkaks¾udK úpdrYS,S j ridiajdohg ,la lrñkaks¾udK úpdrYS,S j ridiajdohg ,la lrñka
iaj;ka;% ks¾udK i|yd Ndú;hg .kshs'iaj;ka;% ks¾udK i|yd Ndú;hg .kshs'iaj;ka;% ks¾udK i|yd Ndú;hg .kshs'iaj;ka;% ks¾udK i|yd Ndú;hg .kshs'iaj;ka;% ks¾udK i|yd Ndú;hg .kshs'
ksmqK;d uÜgu 6'2ksmqK;d uÜgu 6'2ksmqK;d uÜgu 6'2ksmqK;d uÜgu 6'2ksmqK;d uÜgu 6'2 ( ( ( ( ( oej leghñka w,xldr jQ yskaÿ fldaú,a wdY%s; l,d ks¾udK oej leghñka w,xldr jQ yskaÿ fldaú,a wdY%s; l,d ks¾udK oej leghñka w,xldr jQ yskaÿ fldaú,a wdY%s; l,d ks¾udK oej leghñka w,xldr jQ yskaÿ fldaú,a wdY%s; l,d ks¾udK oej leghñka w,xldr jQ yskaÿ fldaú,a wdY%s; l,d ks¾udK wOHhkh lrhs' wOHhkh lrhs' wOHhkh lrhs' wOHhkh lrhs' wOHhkh lrhs'
l%shdldrlï 6'2'1' (l%shdldrlï 6'2'1' (l%shdldrlï 6'2'1' (l%shdldrlï 6'2'1' (l%shdldrlï 6'2'1' ( zzmQfcda;aij i|yd Ndú; leghï l< urjdykï oej jdyk& w.huqq'ZZ zzmQfcda;aij i|yd Ndú; leghï l< urjdykï oej jdyk& w.huqq'ZZ zzmQfcda;aij i|yd Ndú; leghï l< urjdykï oej jdyk& w.huqq'ZZ zzmQfcda;aij i|yd Ndú; leghï l< urjdykï oej jdyk& w.huqq'ZZ zzmQfcda;aij i|yd Ndú; leghï l< urjdykï oej jdyk& w.huqq'ZZ
ld,Éfþo ld,Éfþo ld,Éfþo ld,Éfþo ld,Éfþo ( 02 hs ( 02 hs ( 02 hs ( 02 hs ( 02 hs
bf.kqï M,bf.kqï M,bf.kqï M,bf.kqï M,bf.kqï M, ( • urjdykï yskaÿ wd.ñl ks¾udK nj m%ldY lrhs' • urjdykï ms<sn| ft;sydisl ;;a;ajh úia;r lrhs' • urjdykï j¾. kï lrhs' • leghï iys; iqúfYaI urjdykï we;s ia:dk kï lrhs' • u[acï" f;a¾" isïu^isxy& jdykï" l=Èfrhs wYaj& jdykï hk foaj
r:j, iajdNdjhka úia;r lrhs' • urjdykï leghï i|yd Ndú; ieris,s kï lrhs'
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï ( • u[acï" f;a¾" isxyjdykï" l=Èfrhs jdykï ±lafjk PdhdrEm" ixhqla; ;eá• mß>kl" nyqudOH m%lafIamk hka;%• weuqKqu 6'2'1'1g we;=<;a ld¾h m;%sldj• weuqKqu 6'2'1'2g we;=<;a lshùï m;%sldj
l%shdldrlï ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoia (mshjr 6'2'1'1 ( • PdhdrEm" ixhqla; ;eá Ndú; lr ukd m%fõYhla ,nd .kak'
• fuu ks¾udK ms<sn| isiq ±kqj;aNdjh úuikak'• wd.u yd ne÷Kq ks¾udK jqj o fïjd fi!kao¾hd;aul w.fhka wkQk nj my; i|yka lreKq Tiafia idlÉPd lrkak'
- ft;sydisl miqìu - ta ta urjdykïj, ,laIK - Ndú; ieris,s
^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 6'2'1'2 ( • weuqKqu 6'2'1'1g we;=<;a ld¾h m;%sld msgm;a isiqkag fnodfokak'
• weuqKqu 6'2'1'2g we;=<;a lshúï m;%sld msgm;a isiqkag fnodfokak'
• mka;sfha isiqka lKavdhï ;=klg fnod ls%hdldrlfïfhdojkak'
• woyia yqjudre lr.ekSug wjia:dj ,ndfokak'^ñks;a;= 50 hs&
m shjr 6'2'1'3 ( • isiq wkdjrK mka;shg bÈßm;a lsÍug wjia:dj fokak' • tajdfha ksjerÈ Ndjh idlÉPd lrkak'
41
• tu idlÉPdj w;r;=r wfkla isiqkag ish¨ u wkdjrK ksjerÈj igyka lr .ekSug Wmfoia ,ndfokak'
^ñks;a;= 10 hs &
we.hSï yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSï yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSï yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSï yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSï yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia(my; lreKq mokï lrf.k we.hSfï yd ;lafiarelrKfha fhfokak'
• urjdykï ms<sn| ft;sydisl ;;a;ajh úia;r lsÍu• urjdykï j¾. lr tajd kï lsÍu• leghï iys; iqúfYaI urjdykï we;s ia:dk kï lsÍu• u[acï" f;a¾ isïu isxy& jdykï" l=Èfrhs wYajd& jdykï hk r:j, iajNdjhka úia;r lsÍu• urjdykï leghï i|yd Ndú; ieris,s yd l,d;aul ,laIK úia;r lsÍu
weuqKqu 6'2'1'1
ld¾h m;s%ldj
• weuqKqu 6'2'1'2 g we;=<;a lshùï m;s%ldfõ f;dr;=re yd rEm igyka wOHhkh lrkak'• Tn lKavdhug wod< f;audj hgf;a ls%hdldrlfuys fhfokak'
1' lKavdhu - 1' lKavdhu - 1' lKavdhu - 1' lKavdhu - 1' lKavdhu - urjdykïj, ft;sydisl miqìu yd tajdfha Ndú;h ms<sn| úia;rlrkak'
11' lKavdhu - 11' lKavdhu - 11' lKavdhu - 11' lKavdhu - 11' lKavdhu - isïu jdykï ^isxy r:h& yd l=Èfrhs jdykï ^wYaj r:h& ms<sn|l,d;aul ,laIK úia;r lrkak'
111' lKavdhu - 111' lKavdhu - 111' lKavdhu - 111' lKavdhu - 111' lKavdhu - u[acï yd f;a¾ r:h ms<sn| l,d;aul ,laIK úia;r lrkak'
• wkdjrK bÈßm;a lsÍug iQodkï jkak'• .=re;=udf.a $ .=re;=ñhf.a iydh ,nd.kak'
42
weuqKqu 6'2'1'2weuqKqu 6'2'1'2weuqKqu 6'2'1'2weuqKqu 6'2'1'2weuqKqu 6'2'1'2
lshùï m;%sldj
yskaÿ wd.ñl ixialD;sh yd ne÷Kq ±j leghïyskaÿ wd.ñl ixialD;sh yd ne÷Kq ±j leghïyskaÿ wd.ñl ixialD;sh yd ne÷Kq ±j leghïyskaÿ wd.ñl ixialD;sh yd ne÷Kq ±j leghïyskaÿ wd.ñl ixialD;sh yd ne÷Kq ±j leghï
ft;sydisl miqìu(ft;sydisl miqìu(ft;sydisl miqìu(ft;sydisl miqìu(ft;sydisl miqìu(yskaÿ b;sydifha ix.ld,ï ^ix. hq.fha& isg ±j leghï ;snQ njg uksfïLf,hs kï
bka§h b;sydi .%ka:h idlaIs orhs' tys tla .S;hl i|yka jkafka ±j" we;ao," ueá wdÈfhkal< m%;sud ;snqK njhs' ta wkqj ±jfhka l< ks¾udK wE; w;S;fha isg yskaÿ wd.ñl ixialD;sh;=< mej;s nj bka wkdjrKh fõ'
yskaÿ wd.u yd iïnkaO ±j leghï ms<sn| ft;sydisl f;dr;=re reila úúO idys;Huq,dY%j, i|yka fõ' leghï lsÍu" rEm we£u" jd¾K lsÍu ieris,s ixfla; Ndú;h wd§f;dr;=re tajdfha i|yka fõ' urjdykï ks¾udKh ÈhqKq ;;a;ajhg m;a jQfha m,a,j yd fpda,
ld,hkays § nj úoaj;a u;h hs'
urjdykï ks¾udK yd Ndú;h (yskaÿ fldaú,a wdY%s; j úúO W;aij mj;S' ta ta W;aij j,g úfYaIs; jQ jdyk ks¾udKh lr
we;' fïjd foújreka fjkqfjka ks¾udKh l< r:$ jdyk fõ' foaj rEm ;ekam;a lrfmryf¾ f.khdug Ndú; flf¾' fuu jdyk ±jfhka ks¾udK jk neúka ±j hkakg urïf,i jk øúv ye|skaùu wkqj fïjd urjdyk hkqfjka kï fõ' fujd úis;=re leghñkaw,xldr lr we;' yskaÿ wd.fï jHdma;sh;a iu`. Y%S ,xldfõ o fldaú,a wdY%s; j urjdykïks¾udKh ù we;'
m%Odk jYfhka jdyk j¾. folls (m%Odk jYfhka jdyk j¾. folls (m%Odk jYfhka jdyk j¾. folls (m%Odk jYfhka jdyk j¾. folls (m%Odk jYfhka jdyk j¾. folls (1' zjvïZ kï lU fhdod we`of.k hk jdyk
Wod( i. f;are ii. u[acï iii. ffl,di jdykï iv. imamrï
2' ñksiqka úiska Tijdf.k hk jdykWod( i. isïu ^isxy& jdykï ii. kd. jdykï iii. wkak ^yxi& jdykï iv. t<s ^uQisl&
jdykï v. uhs,a ^fudKr& jdykï vi. l=Èfrhs ^wYaj& jdykï
ieris,s leghïieris,s leghïieris,s leghïieris,s leghïieris,s leghï
±jfhka leghï l< ks¾udK j¾K .kajd ukdj ieris,s lr we;' úúO i;aj rEm fukau mlaIs rEm Ndú; lr we;' w,shd" isxyhd" wYajhd jeks rEm;a" jduk rEm N+; rEm& yd ñksiarEm;a" hd,s" ldu fèkq ^ldka;d ysila yd .j YÍrhla we;s& jeks l,ams; rEm;a úfYaIfhkaNdú; lr we;' u,a ieris,s j¾Kj;a j fh§fuka w,xldrh f.k § we;'
43
j¾;udk Y%S ,xldfõ ±lsh yels leghï iys; úfYaI ur jdykj¾;udk Y%S ,xldfõ ±lsh yels leghï iys; úfYaI ur jdykj¾;udk Y%S ,xldfõ ±lsh yels leghï iys; úfYaI ur jdykj¾;udk Y%S ,xldfõ ±lsh yels leghï iys; úfYaI ur jdykj¾;udk Y%S ,xldfõ ±lsh yels leghï iys; úfYaI ur jdyk
isïu jdykï ^isxy r:h&ï ^isxy r:h&ï ^isxy r:h&ï ^isxy r:h&ï ^isxy r:h&
hdmkfha uQ,dhsys is;a;s úkhd.¾ fldaúf,ys ±lsh yels h' 20 jeks ishjfia iskakâähd¾Ys,amshd úiska ks¾udKh lrk ,È'
l,d;aul ,laIKl,d;aul ,laIKl,d;aul ,laIKl,d;aul ,laIKl,d;aul ,laIK
ffY,S.; rEmhls' b;d ishqï j leghï lr we;' bÈßhg fkrd we;s jgl=re weia" újD;uqLh" ;shqKq o;a" Tijd kud.;a j,s.h ukd jQ .dïNSr fmkqula u;= lrhs' ud, molalï iys;f., m<|kd" u,a ieris,s fhdod we;' ieris,s i|yd úÿre len,s Ndú; lr we;' fuhskawdf,dalh mrdj¾;kh ùfuka ÈjHuh iajNdjhla f.k fohs'
l=Èfrhs jdykï ^wYaj r:h&^wYaj r:h&^wYaj r:h&^wYaj r:h&^wYaj r:h&
`
hdmkfha k,aƾ lkaoiajdï fldaúf,ys olakg we;' fuh ;sreïfnhs ure¥¾ f.daúkaoidókï Ys,amshd úiska 1963 - 1964 ld,fha ks¾udKh lrk ,oaols'
44
l,d ,laIK
iDcq fmkqu" fldamh fõ.fhka mksk wdldrh" fmkajd we;' hqOuh iajNdjhla fmkajhs'YÍrfha nr miq mdo folg tk f,i iunr;dj ukdj /lf.k we;' iuia; ks¾udKhw,xldrh fuka u .dïNSr njla u;=lr §ug iu;a ù we;' fuh yeÕ Sï m%ldYs; ks¾udKhls'
u[acï
fuh u[acï W;aijh i|yd úfYaIfhka Ndú; lrk r:hlss' iqúfYaI u[acï jdykhla"hdmkh bkqú,a ys lkaoiajdñ fldaúf,ys ±lsh yels h' th 1909 - 1910 w;r ld,hg wh;afõ' fuh lU fhdod weof.k hdug myiq wdldrfhka frdao iys; j ks¾udKh lr we;'
uQ,sl iajNdjh yd l,d ,laIKuQ,sl iajNdjh yd l,d ,laIKuQ,sl iajNdjh yd l,d ,laIKuQ,sl iajNdjh yd l,d ,laIKuQ,sl iajNdjh yd l,d ,laIK
iïmQ¾K r:h ,S leghï j,ska hqla; h' m%Odk jYfhka fldgia ;=klska hqla; h' my<fldgi ueo fldgi yd by< fldgi jYfhks'
frdaoj,g by<ska jQ ;Ügq iys; fldgi my< fldgi fõ' tajd foaj rEm" i;a;aj rEm" mlaIsrEm" jduk rEm jeks rEm yd fk¨ï u,a" m<dfm;s wdÈfhka w,xldr lr we;'
fuu r:fha m%Odk wx.h jkafka ueo fldgi hs' fuh foaj rEm ;ekam;a lrk mSÀldjlskahq;= fõ' th foaj wdik kï fõ' fuu msÀldj lKqj,ska iukaú; fõ' tajd by< fldgi ydiïnkaO fõ' fuu lKq mj,lald,amj,lald,amj,lald,amj,lald,amj,lald,a f,i ye¢kafõ' fuu lKqj,g msáka me;,s È.= hd,s rEmiïnkaO lr we;'
u[acïys by< fldgi fldaúf,ys bÈß mi we;s f.damqrj, úudk ,laIK ±lsh yels h';Ügq lSmhlska hqla; jQ fuu úudk ;=< foaj rEm yd msg; i;a;aj rEm yd u,a ,shlï j,skanyq, h' fuys fmkqu fldaúf,a bÈßmi we;s f.damqrï isysm;a lrjhs'
45
f;a¾ r:hf;a¾ r:hf;a¾ r:hf;a¾ r:hf;a¾ r:h
iqúfYaI f;a¾ r:hla uvl,mqj fldla lÜáÉfpdaf,hs Ysjï fldaúf,ys olakg we;' fuhishjilg jvd merKs nj i|yka h'
r:fha uQ,sl iajNdjh yd l,d ,laIKr:fha uQ,sl iajNdjh yd l,d ,laIKr:fha uQ,sl iajNdjh yd l,d ,laIKr:fha uQ,sl iajNdjh yd l,d ,laIKr:fha uQ,sl iajNdjh yd l,d ,laIK
fuys we;s ±ej leghï Y%S ,xldfõ we;s merKs leghï iïm%odhhla ksfhdackh lrhs' Ysjï^Ysj foú& i|yd jQ f;a¾ r:h merKs u r:h f,i ie,fla'
f;a¾ r: j¾. folls' fïjdfha uQ,sl yevh my< isg by<g h;a u l%ufhka úIalïNh wvqjk fia ±lafõ' tfiau iuia:hla f,i fuu f;a¾ r: o u[acï fuka fldgia ;=klska hqla;fõ' ta wkqj m<uq j¾.hg wh;a f;a¾ r:j, ish¨ u fldgia ia:sr j ±j udOHfhka muKlailia lr we;'
fojk j¾.hg wh;a f;a¾ r:j, my< fldgi iaÓr j ksujd we;s w;r by< fldgiaNdú;hg .eksfï È $Odjkfha § muKla ;djld,sl j iïnkaO flf¾' fuys § by< fldgifrÈj,ska fj,d iïnkaO lr irid .kq ,efí' ta i|yd úúO j¾K frÈ" u,a je,a yd fldäwdÈh Ndú; lrkq ,efí'
ta wkqj fuu f;a¾ r: foflys u leghï olakg ,efnkafka my< fldgfia h' fuuleghï w;r mqrdK foaj l:d" foaj ms<su" hd,s rEm" yxi" N+; jduk& fma,s iy iDx.drd;aulieris,s fudaia;r j,ska w,xldr lr we;'
46
ksmqK;dj 6'0 ( wd.ñl yd ixialD;sl jYfhka f;dard.;a Ys,amSkaf.a l,dks¾udK" woH;k oDYH l,d lD;s yd ckudOH weiqßkay÷kd.;a l,d ks¾udK úpdrYS,S j ridiajdohg ,la lrñkaiaj;ka;% ks¾udK i|yd Ndú;hg .kshs'
ksmqK;d uÜgu 6'3 ( Y%S ,xldfõ ,dlaId l¾udka;h wOHhkh yd ridiajdoh lrhs'
ls%hdldrlu 63'1 ( zz,dlaId ks¾udK w.huq'ZZ
ld,ÉfPao ( 01 hs
bf.kqï m, ( • ,dlaId l¾udka;hg jvd;a m%isoaO m%foaY kï lrhs'• ,dlaId l¾udka;h i|yd wjYH ,dlaId idod .kakd l%uh
wkqms<sfj<ska úia;r lrhs'• ,dlaId ieris,s i|yd Ndú; lrkq ,nk m%Odk Ys,am l%u
fol úia;r lrhs'• ,dlaId Ndú; fldg NdKav ieris,s lrkq ,nk wdldrh
meyeÈ,s lrhs'• ,dlaId Ndú; fldg w,xlrKh lrkq ,nk NdKav j¾. iy
fudaia;r kï lrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( • ,dlaId l¾udka;hg wod< rEm igyka $ PdhdrEm• tu ks¾udK we;=<;a ùäfhda mg" ixhqla; ;eá" mß.Kl• weuqKqu 6'3'1'1g we;=<;a ld¾h m;%sld• weuqKqu 6'3'1'2g we;=<;a lshùï m;%sld
ls%hdldrlu ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoia (
mshjr 6'3'1'1 ( • ,dlaId l¾udka;hg wod< rEm igyka $ PdhdrEm mka;shgm%o¾Ykh lrkak'
• tu l¾udka;hg wod< ks¾udK ls%hdj,sh ±lafjk ùäfhdamg" ixhqla; ;eá" mß.Klh weiqßka m%o¾Ykh lrkak'
• ,dlaId l¾udka;hg wod< iqúfYaI ;dlaIK l%u" Ys,am l%uiy WmlrK mj;sk nj meyeÈ,s lr fokak'
• ,dlaId Ndú; fldg úúO NdKav w,xlrKh lr we;s njksoiqka uÕska fmkajd fokak'
^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 6'3'1'2 ( • weuqKqu 6'3'1'1g we;=<;a ld¾h m;%sld msgm;a isiqkag fnodfokak'
• weuqKqu 6'3'1'2g we;=<;a lshùfï m;%sld isiqkag fnodfokak'
• mka;sfha isiqka lKavdhï ;=klg fnod ls%hdldrlfïfhdojkak'
• woyia yqjudre lr .ekSug wjia:dj ,nd fokak'^ñks;a;= 20 hs&
mshjr 6'3'1'3 ( • isiq ks¾udK mka;shg bÈßm;a lsÍug wjia:dj fokak' • tajdfha ksjerÈ Ndjh idlÉPd lrkak'
• tu idlÉPdj w;r;=r wfkla isiqkag ;u wkdjrK ksjerÈ lr .ekSug Wmfoia ,ndfokak'
^ñks;a;= 10 hs &
47
we.hSï iy ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia(my; i|yka lreKq ms<sn| j wjOdkh fhduq lrñka weuqKqu 6'3'1'1 iy weuqKqu 6'3'1'2mokï lrf.k we.hSï iy ;lafiarelrK ls%hdj,sfha fhfokak'
• ,dlaId l¾udka;hg jvd;a m%isoaO m%foaY iy ta i|yd fhdod .kakd wuqøjHh y÷kd .ekSu
• ,dlaId l¾udka;h i|yd fhdod .kakd ;dlaIK l%u" Ys,am l%u iy WmlrK ms<sn| j úia;r lsÍu
• ,dlaId Ndú; fldg w,xldr lrkq ,nk NdKav j¾. iy fudaia;r kï lsÍu
weuqKqu 6'3'1'1weuqKqu 6'3'1'1weuqKqu 6'3'1'1weuqKqu 6'3'1'1weuqKqu 6'3'1'1
ld¾h m;%sldj
• weuqKqu 6'3'1'2g we;=<;a lshùï m;s%ldfõ rEm igyka wOHhkh lrkak• Tn lKavdhug wod< f;audj hgf;a ls%hdldrlfuys fhfokak'
1' lKavdhu 1' lKavdhu 1' lKavdhu 1' lKavdhu 1' lKavdhu - - - - - ,dlaId l¾udka;hg jvd;a m%isoaO m%foaY iy ta i|yd fhdod .kakd wuqøjHh kï lrkak'
11' lKavdhu 11' lKavdhu 11' lKavdhu 11' lKavdhu 11' lKavdhu - - - - - ,dlaId l¾udka;h i|yd fhdod .kakd ;dlaIK l%u" Ys,am l%u iyWmlrK ms<sn| j úia;r lrkak'
111' lKavdhu 111' lKavdhu 111' lKavdhu 111' lKavdhu 111' lKavdhu - - - - - ,dlaId Ndú; fldg w,xlrKh lrkq ,nk mdrsydrsl NdKav j¾.iy fhdod .kq ,nk fudaia;r kï lrkak'
• wkdjrK bÈßm;a lsÍug iQodkï jkak'• .=re;=udf.a $ .=re;=ñhf.a iydh ,nd.kak'
weuqKqu 6'3'1'2weuqKqu 6'3'1'2weuqKqu 6'3'1'2weuqKqu 6'3'1'2weuqKqu 6'3'1'2
lshùï m;s%ldjlshùï m;s%ldjlshùï m;s%ldjlshùï m;s%ldjlshùï m;s%ldj
ft;sydisl miqìuft;sydisl miqìuft;sydisl miqìuft;sydisl miqìuft;sydisl miqìu
uykqjr hq.fha § ,dlaId l,d l¾udka;h jvd;a m%p,s; j mej;s njg idOl mj;S' —fldÜg,a noao˜ kue;s rdclSh ld¾ñl ld¾hdxYfha mjd Tjqka fiajh fldg we;' tys § Tjqkay÷kajd we;af;a —yx.sä jiu˜ hkqfjks' tu Ys,amSka —yx.sähka˜ hkqfjka fuu hq.fha §y÷kajd ;sfí'
m%p,s; m%foaYm%p,s; m%foaYm%p,s; m%foaYm%p,s; m%foaYm%p,s; m%foaY
ud;f,a- ymqúo;x.,a, - wÕ=,a uvqjuykqjr - yqÍlvqjn,xf.dv - m,af,alkao
fï w;ßka j¾;udkh jk úg;a fuu l,d l¾udka;h jvd;a ils%h j mj;skafka ud;f,aymqúo m%foaYfha h'
48
wuqøjHwuqøjHwuqøjHwuqøjHwuqøjH
,dlaId l,d l¾udka;h i|yd jk m%Odk wuqøjHh ,dlaId h' fïjd ,dlaId kue;slDñhdf.ka ,nd .kS'
wuqøjH ilia lr.kakd wdldrhwuqøjH ilia lr.kakd wdldrhwuqøjH ilia lr.kakd wdldrhwuqøjH ilia lr.kakd wdldrhwuqøjH ilia lr.kakd wdldrh
,dlaId lDñhdf.a YÍrfhka msg jk ,dgq jeks øjHh iq<x je§ >k ù ,dlaId njg m;afõ' tu øjHh wvx.= w;= ßls,s lmdf.k mjfka fõ<d tajdfha we;s ,dlaId msyshla jekswdhqOhlska iQrd .; hq;= h' bka miq lmq frÈ lvl T;d ;Èka .eg .id <smg by<ska w,a,d r;afldg WKqfjk msßisÿ ,dlaId ñßld bj;g .; hq;= h' tfia ,nd .;a ,dlaId kej; r;a fldglen,sj,g fjka fldg .kS'
idhï ms<sfh< lr .kakd wdldrhidhï ms<sfh< lr .kakd wdldrhidhï ms<sfh< lr .kakd wdldrhidhï ms<sfh< lr .kakd wdldrhidhï ms<sfh< lr .kakd wdldrh
r;= - idÈ,sx.ïl=vql¿ - myka ±,s fyda lel=K ±,sly - ysßh,afld< - ly ysßh,a iy ks,a mdg tl;= fldg idod .;a ,dlaId fldagq foll iú
fldg f.k r;a lr" idhï l=vq ñY% lr fyd|ska mou ,efnk ;=re wÈñka ilia lr .;hq;= h'
,dlaId Ndú;h,dlaId Ndú;h,dlaId Ndú;h,dlaId Ndú;h,dlaId Ndú;h
±juh NdKavj, u;=msg w,xldr lsÍu i|yd muKla ,dlaId Ndú; flf¾'
Ys,am l%uYs,am l%uYs,am l%uYs,am l%uYs,am l%u,dlaId uÕska ieris,s fhdok m%Odk Ys,am l%u folls' ^±juh NdKavj, muKla ,dlaId
fudaia;r fh§u isÿ lrkq ,efí'&
kshfmd;= jevkshfmd;= jevkshfmd;= jevkshfmd;= jevkshfmd;= jev -fuys § ,dlaId fl|s Ndú; fldg ieris,s fhdohs' r;a l< ,dlaId lene,a, weÕs,sj,ska
w,a,d we§fuka fuu Èla fl|s ilia lr.; yels h' tla meyehl fl|s NdKavh u; we,ùfukamiq wfkl=;a j¾Kj, fl|sj,ska fudaia;r fhdokq ,efí' fï i|yd kshfmd;a; Ndú; lrkneúka fuu l%uh —kshfmd;= jev˜ hkqfjka ye|skafõ'
mÜg,a jevmÜg,a jevmÜg,a jevmÜg,a jevmÜg,a jev - - - - -mÜg,hg w,a,k ,o NdKavh lerlefjk úg r;a lr .;a ,dlaId lene,a, thg w,a,kq
,efí' tys § NdKavfha ,dlaId taldldr j fyd|ska ;ejf¾' úYd, NdKav ks¾udKfha § fuul%uh nyq, j Ndú; fõ' tfia tla j¾Khla iïmQ¾K NdKavh u; ;jrd miq j fudaia;rfhdokq ,efí'
,dlaIdj,ska fudaia;r fh§u i|yd Ndú; jk ieris,s tall,dlaIdj,ska fudaia;r fh§u i|yd Ndú; jk ieris,s tall,dlaIdj,ska fudaia;r fh§u i|yd Ndú; jk ieris,s tall,dlaIdj,ska fudaia;r fh§u i|yd Ndú; jk ieris,s tall,dlaIdj,ska fudaia;r fh§u i|yd Ndú; jk ieris,s tall
je,afmd; ,Kq oÕh .,aìkaÿ fndafld<m<dfm;s ;ks ìkaÿj l=kaÈrlalka ;ksmg ,Kqjfomg ,Kqj
,dlaId wdOrfhka w,xldr lrkq ,nk NdKav,dlaId wdOrfhka w,xldr lrkq ,nk NdKav,dlaId wdOrfhka w,xldr lrkq ,nk NdKav,dlaId wdOrfhka w,xldr lrkq ,nk NdKav,dlaId wdOrfhka w,xldr lrkq ,nk NdKavnq,;a ;Ügq" fiai;a ñá" fldä ñá" fy,a, ñá" îr¿" nq,;a ;Ügq" ierhá" jgdm;a ñá"Wvelals l|ka
49
mÜg,a jev
,dlaIdj,ska w,xldr lrk ,o NdKav
,dlaId NdKav w,xldr lsÍu
kshfmd;= jev
50
ksmqK;dj 6'0 ( wd.ñl yd ixialD;sl wx." foia" úfoia jYfhka f;dard.;aYs,amSkaf.a l,dks¾udK woH;k oDYH l,d lD;s yd ckudOHweiqßka y÷kd .;a l,d ks¾udK úpdrYS,S j ridiajdohg ,lalrñka iaj;ka;% ks¾udK i|yd Ndú;hg .kshs'
ksmqK;d uÜgu 6'4 ( f;dard.;a ffY,s.; fõÈld kdgHhl olakg ,efnk Ñ;%uh.=Kdx. ridiajdoh lrhs'
ls%hdldrlu 6'4'1 ( zzffY,s.; kdgH ri ú|suq'ZZ
ld,ÉfPao ( 01 hs
bf.kqï m, ( • ffY,s.; fõÈld kdgHhl úfYaI ,laIK úia;r lrhs'• ffY,s.; fõÈld kdgH lsysmhla kï lrhs'• ffY,s.; fõÈld kdgHj, § wx. rpkh Ndú; lrkq
,nk wdldrh f;dard.;a fõÈld kdgHla weiqßka meyeÈ,slrhs'
• ffY,s.; fõÈld kdgHj, pß;j,g WÑ; wdldrhg rx.NdKav iy rx. jia;%dNrK fhdod .kq ,nk wdldrh úia;rlrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( • ffY,s.; kdgHj,g wod< rEm igyka $ PdhdrEm• ffY,s.; kdgHh we;=<;a ùäfhda mg" ixhqla; ;eá• mß.Kl hka;%• weuqKqu 6'4'1'1g we;=<;a ld¾h m;%sld• weuqKqu 6'4'1'2g we;=<;a lshùï m;%sld
^ñks;a;= 10 hs&
ls%hdldrlu ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoia (
mshjr 6'4'1'1 ( • ffY,s.; kdgHj,g wod< rEm igyka $ PdhdrEm mka;shgm%o¾Ykh lrkak'
• ffY,s.; kdgHlg wod< ùäfhda mg$ ixhqla; ;eáhlamß.Klh weiqßka m%o¾Ykh lrkak'
• ffY,s.; kdgHj, miq;, ks¾udKh" wx. rpkh" rx.jia;%dNrK rx. NdKav wdÈh Ndú;fha we;s úfYaI ,laIKms<sn| j tu ùäfhda mg$ ixhqla; ;eáh wkqidrfhkaidlÉPd lrkak'
^ñks;a;= 20 hs&
mshjr 6'4'1'2 ( •weuqKqu 6'4'1'1g we;=<;a ld¾h m;%sld msgm;a isiqkag fnodfokak'
• weuqKqu 6'4'1'2g we;=<;a lshùfï m;%sld isiqkag fnodfokak'
• mka;sfha isiqka lKavdhï ;=klg fnod ls%hdldrlfïfhdojkak'
• woyia yqjudre lr .ekSug wjia:dj ,nd fokak'• tajdfha ksjerÈ Ndjh idlÉPd lrkak'
51
• tu idlÉPdj w;r;=r wfkla isiqkag ;u wkdjrK ksjerÈlr .ekSug Wmfoia ,nd fokak'
^ñks;a;= 10 hs&
we.hSï iy ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia(
my; i|yka lreKq ms<sn| j wjOdkh fhduq lrñka weuqKqu 6'4'1'1 iy weuqKqu 6'4'1'2 mokïlrf.k we.hSï iy ;lafiarelrK ls%hdj,sfha fhfokak'
• ffY,s.; fõÈld kdgHl úfYaI ,laIK y÷kd .ekSu iy tjeks kdgH lsysmhla kïlsÍu
• ffY,s.; fõÈld kdgHj, § wx. rpkh Ndú; lrkq ,nk wdldrh f;dard.;a fõÈldkdgHhla weiqßka meyeÈ,s lsÍu ^j¾K ixl,kh" WÑ; j¾K Ndú;h ms<sn| wjOdkhfhduq lrñka& ffY,s.; fõÈld kdgHhj, pß;j,g WÑ; wdldrhg rx. NdKav ks¾udKh
lr we;s wdldrh y÷kd .ekSu • ffY,s.; fõÈld kdgH i|yd ks¾udKh lrkq ,nk rx. jia;%dNrKj, Ñ;%uh ,laIK
úia;r lsÍu
weuqKqu 6'4'1'1
ld¾h m;%sldj
• weuqKqu 6'4'1'2 g we;=<;a lshùï m;s%ldfõ rEm igyka wOHhkh lrkak'• Tn lKavdhug wod< ud;Dldj hgf;a ls%hdldrlfuys fhfokak'
1' lKavdhu1' lKavdhu1' lKavdhu1' lKavdhu1' lKavdhu ----- ffY,s.; fõÈld kdgHhl úfYaI ,laIK úia;r lr tjeks kdgH lsysmhla kï lrkak'
11'lKavdhu11'lKavdhu11'lKavdhu11'lKavdhu11'lKavdhu ----- ffY,s.; fõÈld kdgHj, § wx. rpkh Ndú; lrkq ,nk wdldrhf;dard .;a fõÈld kdgHla weiqßka meyeÈ,s lrkak'
111' lKavdhu111' lKavdhu111' lKavdhu111' lKavdhu111' lKavdhu ----- ffY,S.; fõÈld kdgHj, pß;j,g WÑ; wdldrhg rx. NdKav iyrx. jia;%dNrK fhdod.kq ,nk wdldrh úia;r lrkak'
• wkdjrK bÈßm;a lsÍug iQodkï jkak' • .=re;=udf.a $ .=re;=ñhf.a iydh ,nd.kak'
weuqKqu 6'4'1'2
lshùï m;s%ldj
ffY,s.; kdgHh ye|skaùuffY,s.; kdgHh ye|skaùuffY,s.; kdgHh ye|skaùuffY,s.; kdgHh ye|skaùuffY,s.; kdgHh ye|skaùukdgH O¾ñ iy f,dal O¾ñ hkqfjka m%Odk kdgH j¾. folla fõ' fï w;ßka ffY,s.;
kdgHh wh;a jkafka kdgH O¾ñ w;rg h' tu ffY,s.; kdgHhl úfYaI ,laIK jkafkakdgHhg wod< ish¨ fonia" .S; iy ßoaudkql+, fonia wkqidrfhka hqla; ùu iy kdgHfhaish¨ u wx. p,khka iy weúohdu wdÈh ix.S; kdohg iy .S;j,g wkql+, j ßoaudkql+,j isÿùu hs' ukfï" isxyndyq iy fnry~ jeks kdgH ksoiqka f,i ye|skaúh yels h'
miq;, ks¾udKhmiq;, ks¾udKhmiq;, ks¾udKhmiq;, ks¾udKhmiq;, ks¾udKhffY,s.; kdgHj, § fõÈld miq;,h pdï iy ir, njlska hqla; fõ' úfYaIfhka u
fuys § ta ta wjia:djg WÑ; miqìu" .S; wdÈfhka fma%laIlhdf.a ukfiys ujd ±laùula isÿlrhs'
52
wx. rpkhffY,s.; kdgHl wx. rpkh ^fõI ksrEmKh & nyq, j u fhdod .efka' ta ta pß;hg
wod< N+ñldj iy .;s ,laIK biau;= lr .ekSu i|yd wjYH wdldrhg uqyqK mdg lsÍu iyfjk;a i,l=Kq we|Su fuka u /jq¿" fldKavd wdÈh we,ùu wdÈh fuu kdgHj, nyq, j uisÿ fõ' isxyndyq kdgHfha isxyhdf.a pß;h iy ukfï kdgHfha jeÈ rcqf.a pß;h ksoiqkaf,i ±laúh yels h'
rx. NdKavffY,s.; kdgHj, tk úúO pß;j,g wod< N+ñldj biau;= lr,Su i|yd rx. NdKav
w;HjYH fõ' tfuka u thska kdgHg hïlsis w,xldrhla o f.k foa' lvq" fy,a," f;daurjeks foaj,a fuhg wh;a fõ'
rx. jia;%dNrKkdgHg wod< pß;j, N+ñldj id¾:l j m%ldY ùu i|yd;a kdgHfha w,xldrh Wfoid;a
rx. jia;%dNrKj,ska uy;a msgqjy,la ,efí' we÷ï" Tgqkq" k<,amg" lr ud," Wr ud," j<¨"f;davq" uqÿ" mdo cd,d" mdo i,x iy im;a;= rx. jia;%dNrK f,i kï l< yels h'
ukfï fõÈld kdgHfha wjia:djla isxyndyq fõÈld kdgHfha wjia:djla
fnry`vfõÈld kdgHfhawjia:djla
53
ksmqK;dj 6'0 ( wd.ñl yd ixialD;sl wx." foia" úfoia f;dard.;a Ys,amSkaf.a l,d
ks¾udK" woH;k oDYH l,d lD;s yd ckudOH weiqßka y`÷kd.;a
l,d ks¾udK úpdrYS,S j ridiajdohg ,lalrñka iaj;ka;% ks¾udK
i`oyd Ndú;hg .kshs'
ksmqK;d uÜgu 6'5 ( f;dard.;a foaYSh Ys,amSkaf.a l,dlD;s ridiajdoh lrhs'
l%shdldrlu 6'5'1 ( zztia'mS pd¾,aia Ys,amshdf.a ks¾udK w.huq'ZZ
ld,Éfþo ixLHdj ( 01 hs
bf.kqï m, ( • tia'mS' pd¾,aia Ys,amshdf.a l,d ks¾udK kï lrhs'
• cd;sl fldäh yd fixflda,h i`oyd Ndú; lr we;s
ixfla; úia;r lrhs'
• cd;sl fldäfhys yd fixflda,fhys iqúfYaI ,laIK úia;r
lrhs'
• cd;sl fldäh yd fixflda,fhys l,d;aul ,laIK riú`Èhs'
• tu ks¾udK wdrlaId lsÍfï jeo.;alu mjihs'
.=Kd;aul fhojqï ( • weuqKqu 6'5'1'1 g we;=<;a ld¾h m;%sldj
• weuqKqu 6'5'1'2 g we;=<;a lshùï m;%sldj
• tia'mS pd¾,ia Ys,amshdf.a ks¾udKj, mska;+r we;=<;a
bf.kqï wdOdrl ^mß.Kl" iS'ã' mg" msgq fmr<kh&
l%shdldrlu ie,iqï lsÍu i`oyd Wmfoia (
mshjr 6'5'1'1 ( • cd;sl fldäfha yd fixflda,fha PdhdrEm isiqka bÈßfha
m%o¾Ykh lrkak'
• tu ks¾udK ms<sn`o isiq woyia úuikak'
^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 6'5'1'2 ( • weuqKqu 6'5'1'1'g we;=<;a ld¾h m;%sldj isiqkag fnod fokak'
• weuqKqu 6'5'1'2'g we;=<;a lshùï m;%sldj mka;sfha lshùug
i,iajkak'
• mska;+r u`.ska úIh lreKq ;yjqre lrkak'
• lshùï m;%sldj weiqßka m%Yak i`oyd ms<s;=re iemhSug isiqka
fhduqlrkak'
^ñks;a;= 20 hs&
mshjr 6'5'1'3 ( • iqÿiq l%ufõo Ndú; lr ms<s;=re we.hSug ,la lrkak'
• ifodia ms<s;=re ksfodia lr iuia; m%Yakdj,shg ms<s;=re
imhd.ekSug i,iajkak'
^ñks;a;= 10 hs &
54
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (
my; i|yka lreKq ms<sn| wjOdkh fhduq lrñka weuqKqu 6'5'1'1 yd weuqKqu 6'5'1'2mokï lrf.k we.hSu yd ;lafiarelrK l%shdj,sfha fhfokak'
• tia'mS' pd¾,aia Ys,amshdf.a l,d ks¾udK kï lsÍu
• cd;sl fldäfhys yd fixflda,h i`oyd Ndú; lr we;s ixfla; úia;r lsÍu
• cd;sl fldäfhys yd fixflda,fhys iqúfYaI ,laIK úia;r lsÍu
• cd;sl fldäh yd fixflda,fhys l,d;aul ,laIKj, jeo.;alu idlÉPd lsÍu
weuqKqu 6'5'1'1
ld¾h m;%sldj
• Tng bÈßm;a lr we;s tia'mS pd¾,aiaf.a ks¾udK ksÍlaIKh lrkak'• Tng imhd we;s lshùï m;%sldj fyd¢ka wOHhkh lrkak'
• .=rejrhdf.a Wmfoia u; lKavdhï follg fnfokak'
• my; i|yka l%shdldrlïys ksr; jkak'
1 lKavdhu -1 lKavdhu -1 lKavdhu -1 lKavdhu -1 lKavdhu - tia' ms' pd¾,aiaf.a l,d ks¾udK odhl;ajh ,o cd;sl fldäh we| tys
úúO ixfla;j, w¾: ,shd olajkak'
11 lKavdhu -11 lKavdhu -11 lKavdhu -11 lKavdhu -11 lKavdhu - fixflda,fha uQ,sl yevh we| tys fhdod we;s ieris,s kï lrkak'
• Tnf.a wkdjrK mka;shg bÈßm;a lsÍug iqodkï lr.kak'
weuqKqu 6'5'1'2
lshùï m;%sldj
tia' mS' pd¾,aiatia' mS' pd¾,aiatia' mS' pd¾,aiatia' mS' pd¾,aiatia' mS' pd¾,aia
• 1916 ud;r je,s.u Wm; ,;a tia' mS' pd¾,aia fldlaudÿfõ kdkdhlaldr Ys,amshd
hgf;a uQ,sl j Ñ;% l,dj m%.=K lr we;'
• mdrïmßl fn!oaO is;=jï msgm;a lsÍu yd tys Wkak;sh fjkqfjka úYd,
fufyjrla l< Ys,amsfhls'
• tia' mS' pd¾,aia 1944 § fld<U ld¾ñl úÿyf,a Ñ;% wxYfha fÊ'ã'ta' fmf¾rd hgf;a
wOHdmkh ,enQfjls'
• Y%S ,xld rcfha cd;sl fldäh yd md¾,sfïka;=fõ ixfla;h jk fixflda,h hk
ks¾udK i|yd Tyqf.ka ,o odhl;ajh b;d úYsIaG fõ'
55
cd;sl fldähcd;sl fldähcd;sl fldähcd;sl fldähcd;sl fldäh
• j¾;udk cd;sl fldäh jYfhka Ndú; lrk ;Sre iys; fldäh 1949 ks¾udKh
lrk ,oaols'
• Y%S ,xldfõ wkkH;djh yd wNsudkh ms<sìUq lrk f,i cd;sl ixfla; Ndú;
lrñka lrk ,o ks¾udKhls'
• cd;sl fldäfha j¾K yd ixfla; u.ska ms<sìUq lrk w¾: ksrEmKh
lvqj w;ska .;a isxyhd - f;aci yd W;a;Í;rNdjh
wism; - mrudêm;Hh
fndafld< i;r - i;r n%yau úyrK fu;a;d" lreKd" uqÈ;d"
WfmalaLd&
rUmdg ;Srej - øúv ck;dj
fld<mdg ;Srej - uqia,sï ck;dj
;o r;=mdg miqìu - isxy, ck;dj
fixflda,hfixflda,hfixflda,hfixflda,hfixflda,h
• fixflda,h md¾,sfïka;=j ;=< l;dkdhljrhdf.a wêldÍ n,h ixfla;j;a lrhs'• tfuka u th iuia: uka;%S uKav,fha n,;, ms<sn| ixfla;hla o fjhs'• fixflda,h hkak ì%;dkH md¾,sfïka;= iïm%odh wkqj 1949 § furg md¾,sfïka;=jg
y÷kajd fok ,oaols'• fuu fixflda,fha ie,iqu ks¾udKh lsÍfï f.!rjh ysñjkqfha tia' mS' pd¾,aia
Y+Íkag h'
• 1947 tia' mS' pd¾,aia úiska w¢k ,o ie,iqï wkqj fuu fixflda,h ks¾udKh lrk ,oafoa ì%;dkH rdclSh wdNrK ksIamdok iud.ula úisks'• fixflda,h ie,iqï ks¾udKh lsÍfï § foaYSh wkkH;dj ukdj m%o¾Ykh lrk
idïm%odhsl ieris,s rgd yd wdlD;s Ndú; lr ;sfí'• fixflda,h È.ska fi'ñ 122 la jk w;r fuu ks¾udKh i|yd rka r§ ueKsla fuka u
ñg idod .ekSu i|yd l¿jr ,S Ndú; fldg we;s nj ±lsh yels h'• l¿jr ,Sfhka ;ekQ ñg uOHfha ìkr u, yd m,d fm;s rgdj,ska w,xldr lr we;'• l¿jr ñgg by<ska fmdf<dkakre iïm%odh wkqj rka yd ßÈfhka l< l=¿Kq ysils'
56
• tys uq, ueKsla Tínjd we;s uq;= ±,a rgdjls'• l==¿Kq ysi u; uykqjr iïm%odh wkqj ßÈfhka l< fk¿ï u, iys; fmalvhls'^th
ys|., úydrfha fmalvj, wdNdIh iys; fõ'&• fmalvhg miq ßosfhka l< >klhls' tys isõ mi iodld,sl;ajh" idOdrK;ajh" fi!Nd.Hh ixfla;j;a lrñka br" y|" O¾u pl%h yd mqkal,i o leghï lr we;'• >klh u; fixflda,fha m%Odk fldgi jk ßofhka l< fi' ó' 15la úYalïNfhka hq;= f.da,hls'• t u;= msg lvqjla w;ska .;a isxyrejla w,am Wkak; j ks¾udKh lr we;'• f.da,fha by< yd my< ßosfhka yd rkska l< m,d fm;s ^fk¿ï fm;s& rgdjls'• Bg by<ska fla;=ldldr wgeia m<sÕ+jls'• th ffp;Hhl fld; uqÿfka we;s pQvd udKslH yevh .kshs' th ks¾u,;ajh yd W;a;Í;r nj ixfla;j;a lrhs'• fujeks iajrEmhla iys; fixflda,h isxy, rdc iNdfõ § Ndú; l< hIaÀh" fida¿ ,Sh" ,S,d oKavh hk kïj,ska ye¢ka jQ ks¾udKhg iudk fõ'
57
ksmqK;dj 6'0 ( wd.ñl yd ixialD;sl wx." foia" úfoia f;dard.;a Ys,amSkaf.a l,d ks¾udK" woH;k oDYH l,d lD;s yd ckudOH weiqßka y÷kd.;a l,d ks¾udK úpdrYS,S j ridiajdohg ,la lrñka iaj;ka;% ks¾udK i|yd Ndú;hg .kshs'
ksmqK;d uÜgu 6'6 ( foaYSh uQøs; udOH wdY%s; l,d;aul wx. ridiajdoh lrhs'
ls%hdldrlu 6'6'1 ( zzmqj;am;a Ñ;%l;d Ys,amskaf.a ks¾udK w.huqZZ
ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs
bf.kqï m, ( • mqj;am;a Ñ;%l;d l,djg mqfrda.dñ jQ Ys,amSka kïlrhs'
• tu Ys,amSkaf.a is;=jï" f;dr;=re tla/ia lrhs'• fhdod .;a f;aud úuid n,hs'• ks¾udKd;aul ffY,Sh ,laIK úia;r lrhs'• ixrpk ,laIK fidhd n,hs'• mqj;a m;a Ñ;%l;dj, we;s l,d m%ldYk we.hSug ,la
lrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( • Ñ;%l;d Ys,amSkaf.a j¾K Ñ;% ks¾udK
− nkaÿ, yßiapkaø
− ohd rdcmlaI
− ckl r;akdhl
• weuqKqu 6'6'1'1 g we;=<;a ld¾h m;%sldj• weuqKqu 6'6'1'2 g we;=<;a lshùï m;%sldj
l%shdldrlu ie,iqï lsÍu i|yd Wmfoia (
mshjr 6'6'1'1 ( • mqj;am;a Ñ;%l;d Ys,amSkaf.a ks¾udK isiq wjOdkhgfhduq lrjkak'
• mqj;am;a Ñ;%l;d Ys,amSkaf.a úúO jQ ks¾udK ld¾hNdrh fidhd ne,Sug isiqka fhduq lrjkak'
• Tjqkaf.a ks¾udKj, f;audj" ffY,Sh ,laIK wd§lreKq isiqkaf.ka úuikak'
^ñks;a;= 10 hs &
mshjr 6'6'1'2 ( • weuqKqu 6'6'1'1g we;=<;a ld¾h m;%sldj isiqkag ,ndfokak'
• weuqKqu 6'6'1'2g we;=<;a lshùï m;%sldj wOHhkhgisiqkag fhduq lrjkak'
• lshùï m;%sldj weiqßka m%Yakj,g ms<s;=re iemhSugisiqkag iydh jkak'
^ñks;a;= 60 hs &
58
mshjr 6'6'1'3 ( • wyUq f,i f;dard.;a isiqka lsysm fofkl=f.a ms<s;=rem;a we.hSug ,la lrkak'
• mqj;am;a Ñ;%l;d Ys,amSkaf.a ks¾udK ms<sn|iudf,dapkhl fhfokak'
^ñks;a;= 10 hs&
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (
my; i|yka lreKq ms<sn| wjOdkh fhduq lrñka weuqKqu 6'6'1'1 yd weuqKqu 6'6'1'2mokï lrf.k we.hSu yd ;lafiarelrK l%shdj,sfha fhfokak'
• mqj;am;a Ñ;%l;d i|yd mqfrda.dñ Ys,amSka ms<sn| fidhd ne,Su• tu ks¾udK Ys,amSkaf.a ks¾udK" f;dr;=re tla/ia lsÍu• mqj;am;a Ñ;%l;d i|yd mokï jQ ks¾udK ffY,Sh ,laIK úia;r lsÍu• ixrpk l%u yd isoaOdka; ,laIK úia;r lsÍu• mqj;am;a Ñ;%l;d Ys,amSkaf.a ks¾udKj, we.hSug yd ridiajdohg ,la lsÍu
weuqKqu 6'6'1'1
ld¾h m;%sldj
• Tng bÈßm;a lr we;s mqj;am;a Ñ;%l;d ks¾udK fyd¢ka ksÍlaIKh lrkak'• Tng imhd we;s lshùï m;%sldj fyd¢ka wOHhkh lrkak'
• mqj;am;a Ñ;% l;d ks¾udKj, iqúfYaI ,laIK y÷kd .kak'
• my; i|yka l%shdldrlïys ksr; jkak'
1' mqj;am;a Ñ;%l;d l,dj ms<sn`o flá ye`Èkaùula lrkak'
2' mqj;am;a Ñ;%l;d Ys,amSka kï lrkak'
3' my; i`oyka lreKq hgf;a mqj;am;a Ñ;%l;d Ys,amSkaf.a ks¾udK we.hSug ,la
lrkak'
i. jia;= úIh
ii. iQúfYaI ks¾udK ,laIK
• Tnf.a wkdjrK mka;shg bÈßm;a lsÍug iqodkï lr.kak'
59
weuqKqu 6'6'1'2
lshùï m;%sldj
• Ñ;%l;d iïm%odhh f,dj ìys jQfha m%jD;a;s m;% Tiafia h'
• Ñ;%l;d m<uq j wdrïN jkafka 19 jeks ishjfia weußldkq m%jD;a;s m;%j, h'
• Ñ;%l;d wdrïNfha §u tajd ldgqka iajrEmhlg fyj;a ydfidHda;amdol iajNdjhla .;aw;r miqld,Sk j tajd ;d;aúl;ajhg keUqre fjñka ks¾udKh ùu isÿfõ'
• Y%S ,xldfõ m%:u Ñ;%l;dj m< jQfha 1951 Tlf;dan¾ 28 jeksod bßod ,xld§m m;%fha h'
• th —kS,dZz kï úh' fuu Ñ;%l;d Ys,amhd jQfha Ô' weia' m%kkaÿ h'
• m%jD;a;s m;%j, Ñ;%l;d m<ùug wu;r j miqld,Sk j Ñ;% l;d i|yd u fjka jQ
Ñ;%l;d m;a;r ks¾udKh úu isÿúh' —is;a;r˜ tfia wdrïN jQ m<uq Ñ;%l;d m;a;rh
úh' tfia u i;=g"Ñ;%ñ;%" i;air" úYau wdoSh tl, ckm%sh jQ ú;%l;d mqj;a m;a w;rúh'
• furg nd, uy¨ fíohlska f;drj ckm%sh ù ;snq Ñ;%l;d l,d iïm%odhh j¾;udkfha
ckm%sh;ajfhka .s,syS .sh l,d iïm%odhhla njg m;aú we;s nj ye¢ka úh yels h'
• Ñ;% l;d lafIa;%h u`.ska Ys,amska reila ìys j we;s w;r Tjqka w;r úúOdldr j m%jk;d
fmka jQ mqfrda.dó Ys,amSka f,i nkaOq, yßYapkaø" ohd rdcmlaI yd ckl r;akdhl hk
Ys,amSka y÷kd.; yels h'
nkaOq, yßYapkaø ^1940 - &nkaOq, yßYapkaø ^1940 - &nkaOq, yßYapkaø ^1940 - &nkaOq, yßYapkaø ^1940 - &nkaOq, yßYapkaø ^1940 - &
• l=vd l, isg Ñ;% l,djg olaI;d oela jQ nkaOq, yßYapkaø" uQ,sl wOHdmkfhka miq jrcfha ,,s; l,dh;kfha Ñ;% l,dj ms<sn| i;s wka; mdGu,dj yodrk ,§'
• úúO lafIa;% Tiafia olaI;d oelajQ nkaOq, frÈ iy ueán÷ka mska;dre lsÍu" uQ¾;sYs,amh yd f;drK Ñ;% l,djg o odhl fjñka wNsu; ksoyia ffY,shla f.dvk`.d.ekSug fhduq jQfjls'
• mqj;am;a Ñ;%l;d ckm%sh ù ;snqKq wjêfha ta ms<sn| leue;af;ka Ñ;%l;d we£ug fhduq
jQ Tyq 1962 f,alayjqia wdh;kfha —oskñK˜ mqj;am;g iïnkaO j cd;l l;d weiqßka
Ñ;%l;d we£u wdrïN lf<a h'
• Tyq úiska w|sk ,o m<uq cd;l l;dj jkafka —iq,id˜ cd;lh hs'
• Y%S ,xldfõ m%:u j¾K Ñ;%l;dj f,i —k, ouhka;s˜ks¾udKh lrk ,oafoa Tyq úisks'
• Tyqf.a ks¾udK i|yd jia;= úIh jQfha cd;l l;d fuka u nhsn,a l;d" ,xld b;sydi
l;d" uydNdr; l;d" .%Sl ùr ld;d" wrdì ksfid,a,di l;d yd cmka fikal;d wdosh hs'
• ðjrEm we£fï mD:q, yelshdjla fuka u úúO mßir moaO;S" úúO mßirj, ñksiqkaf.a
foay ,laIK" we÷ï me,÷ï" wdNrK wdÈh b;d ksjeros j Ñ;%Kh lsÍfï yelshdjla
nkaOq, yßYapkaø ;=< ;snQ nj Tyqf.a w;súYd, Ñ;%l;d iuQyh ksÍlaIKfhka fmfka'
60
ohd rdcmlaI ^1941-&ohd rdcmlaI ^1941-&ohd rdcmlaI ^1941-&ohd rdcmlaI ^1941-&ohd rdcmlaI ^1941-&
• ohd rdcmlaI l=vd l< isg u Ñ;%l,djg Wkkqjla ±la jQ w;r Tyqf.a Ñ;% we£fïyelshdj jvd;a ÈhqKq lr.ekSug mdi,a Ñ;% l,dj iajiyh bjy,a úh'
• Ñ;% l;d lafI;%hg msúis ohd rdcmlaIf.a m<uq jeks Ñ;% l;dj jQfha is¿ñK m;%fha m<jQ —bkaÿ˜ kï Ñ;% l;dj hs' ta 1966 jif¾ § h'
• —bkaÿ˜ Ñ;%l;dfjka ckm%sh;Ajhg m;a jQ ohd rdcmlaI ÈkñK m;%hg we|s —wdor fldud˜kue;s Ñ;%l;dj o mdGlhka w;r b;du;a ckm%sh jQ ks¾udKhla úh'
• Tyq úiska ks¾udKh lrk ,o fiiq ckm%sh Ñ;% l;d w;r .sks.;a lsÍgh" yq,jd,s" idumqrdKh" wkqmud" rla;d" fjo yduqÿrefjda" ;j,u jeks Ñ;%l;d rdYshla úh'
• Tyqf.a fndfyda Ñ;%l;d iaj;ka;% ks¾udK úh' tajd iudch ;=< ðj;ajk iEnepß;j,ska hqla; h' tu ksid u Tyqf.a fndfyda Ñ;%l;d Ñ;%mg ks¾udKhg yd fg,skdgHks¾udKhg o f;dard .kakd ,§'
• ðjrEm we£fï mD:q, yelshdjla fuka u kd.ßl mßirj, ñksiqkaf.a foay yd pß;
61
,laIK" we÷ï me,÷ï wdÈh b;d ksjeros j Ñ;%Kh lsÍfï yelshdjla ;snQ nj Tyqf.a
Ñ;%l;d iuQyh weiqßka m;HlaI fõ'
ckl r;akdhlckl r;akdhlckl r;akdhlckl r;akdhlckl r;akdhl
• fld<U kd,kao úoHd,fhaa úoHd úIHhka yoEre ckl r;akdhl Ñ;% Ys,amhg iyc
olaI;djhla fmka jQ wfhlss'• 70 oYlh Ñ;% l,d lafIa;%fha iaj¾Kuh hq.h f,i ye¢kaúh yels w;r tu jljdkqj
;=< kj ks¾udKd;aul ffY,shlska lafIa;%hg msúis Ys,amsfhls'• 1971 jif¾ isg 1979 jir olajd jljdkqj ;=< ckl r;akdhl úiska oji" f,alayjqia"
u,aá melaia kï úúO wdh;kj, fiajh lrñka ;u Ñ;% l;d rdYshla ks¾udKh lsßug
62
odhl úh'• Tyqf.a ks¾udK w;r idrx.d" lnf<ka ,smg" iqiSud" w;a;slald u," mdg mdg ySkhla" h<s
msmqKq u,la" l¿ mfrúfhda jeks ks¾udK tl, ckm%sh jQ Ñ;%l;d lsysmhls'• fiiq Ñ;% l;dlrejkaf.ka fjkia ù fmfkkakg uq,a jQ tla lreKla jQfha Tyq ish
l;d yd pß;j, ls%hdldrlï i|yd iene iajNdúl o¾Yk ;, Wmfhda.s lr .ekSuhs'WodyrK f,i f,layjqia wdh;kh" ksoyia p;=rY%h" chj¾Okmqr úYajúoHd,h" foaYkYd,d" YsIH fkajdisld.dr" wdmk Yd,dj wdÈh ±laúh yels h'
• tl< kd.ßl ;reK mrmqf¾ys ú,dis;d" hdkjdyk tfuka u ngysr Ñ;%mgj, ±lafjkfid,aod÷jka" hqO jdyk" wú wdhqO jeks foa ks¾udK úIhg mdol lr.ekSu o oelshyelsfõ'
• iajdNdúl rEm yd úia;rd;aul f¾LdlrKh iu`. Èhidhï Ys,aml%ufhka j¾K .ekajqkTyqf.a ks¾udKd;aul ffY,sfhka ckm%sh jQ Ñ;%l;d rdYshla fg,skdgH l,djg o úIhù we;'
63
ksmqK;dj 7'0 ( foaYSh" úfoaYSh ft;sydisl Ñ;%" uQ¾;s" leghï yd .Dy ks¾udK l,djka yd wkkH;d y`ÿkdf.k tajdfha l,d;aul ,laIK ks¾udKlrKfha oS Ndú;hg .kshs'
ksmqK;d uÜgu 7'1' ( ft;sydisl .Dy ks¾udK wdY%s; l,d wx. wOHhkh lrhs'
l%shdldrlu 7'1'1 ( zzi`olv myK ks¾udKh w.huq'ZZ
ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs
bf.kqï m, ( • i`olv myK hkq l=ula oe hs y`ÿkd .kshs'• wkqrdOmqr hq.fha isg uykqjr hq.h f;la i|lv myfKa úldYh úia;r lrhs'• i`olv myK leghïj, we;s l,d;aul ,laIK we.hSug
,la lrhs'• i|lv myfKa leghïj, úúO woyia yd u;jdo idlÉPd
lrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( • weuqKqu 7'1'1'1g we;=<;a ld¾h m;%sldj• weuqKqu 7'1'1'2'g we;=<;a lshùï m;%sldj• úúO hq.j, ks¾udKh jQ i`olv myK PdhdrEm• úúO hq.j, i`olv myK oelafjk iS'ã mg yd ùäfhda• mß.Kl hka;%" rEmjdyskS hka;%" geí• lvodis" f*,aÜ mEka" mekai,a" wärE,a" ljlgq
l%shdldrlï ie,iqï lsÍu i`oyd Wmfoia (
mshjr 7'1'1'1 ( •i`olv myK iys; PdhdrEm" ùäfhda mg" ixhqla; ;eá"lod" mß.Kl hka;%" geí Wmfhda.S lrf.k mka;shgfmkajkak'
• fmkajk ,o fiahd rE ms<sn| j isiq woyia úuikak' ^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 7'1'1'2 ( • mka;sfha isiqka lKavdhï ;=klg fnoSu'• weuqKqu 7'1'1'1'g wod< .fõIK ld¾h Wmfoia m;s%ld
lKavdhïj,g fnod fokak'• weuqKqu 7'1'1'2'g we;=<;a lshùï m;s%ld lKavdhïj,g
fnod fokak'• lKavdhu wod< f;aud hgf;a l%shdldrlfuys fhdojkak'• lKavdhfï lreKq bÈßm;a lsÍug iQodkï lrjkak'
^ñks;a;= 60 hs&mshjr 7'1'1'3 ( • lKavdhu fidhd .;a lreKq bÈm;a lsrSug wjia:dj
,ndfokak'• tla lKavdhula bÈm;a lrk úg tys lreKq wks;a
lKavdhïj,g igyka lr .ekSug wjia:dj ,nd fokak'• iqÿiq l%ufõohla Ndú; lr isiq bÈßm;a lsrSï we.hSug
,la lrkak' ^ñks;a;= 10 hs&
64
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (
my; i|yka lreKq ms<sn| wjOdkh fhduq lrñka weuqKqu 7'1'1'1 yd weuqKqu 7'1'1'2mokï lrf.k we.hSu yd ;lafiarelrK l%shdj,sfha fhfokak'
• i`olv myK hkq l=ula oe hs y`ÿkd .ekSu'• wkqrdOmqr hq.fha isg uykqjr hq.h f;la i|lv myfKa úldYh úia;r lsÍu'• i|lv myfKa leghïj, úúO woyia yd u;jdo idlÉPd lsÍu'
weuqKqu 7'1'1'1weuqKqu 7'1'1'1weuqKqu 7'1'1'1weuqKqu 7'1'1'1weuqKqu 7'1'1'1
ld¾h m;%sldj
• m%o¾Ykh lrk ,o i`olv myK PdhdrEm ksÍlaIKh lrkak'• .=rejrhdf.a Wmfoia u; lKavdhï ;=klg fnokak'• tla tla lKavdhug wod< ud;Dldj f;dardf.k l%shdldrlfuys fhfokak'
01 lKavdhu - wkqrdOmqr hq.fha i`olv myK02 lKavdhu - fmdf<dkakre hq.fha i`olv myK03 lKavdhu - uykqjr hq.fha i`olv myK
• Tn lKavdhug wh;a i`olv myfKa rEmhla äuhs lvodis u; we`o tys ksrEms; wx.kï lrkak'
•lKavdhï wkdjrK mka;shg bÈßm;a lsÍug iQodkï lrkak'weuqKqu 7'1'1'2weuqKqu 7'1'1'2weuqKqu 7'1'1'2weuqKqu 7'1'1'2weuqKqu 7'1'1'2
lshùï m;%sldjlshùï m;%sldjlshùï m;%sldjlshùï m;%sldjlshùï m;%sldj
•mQckSh ia:dkhlg msúfik mäfm< mduq, msysá w¾O ljdldr leghï mqjrej i`olvmyK kñka ye`Èkafõ'
•bry`o .," wâvPkak mdIdK ^wvi`o myK&" mdáld hk kïj,ska o i`olv myKy`ÿkajkq ,nhs'
•wdrïNfha oS y;/ia .,a mqjrejla jQ fuh wkqrdOmqr" fmdf<dkakre hq.j,w¾Oljdldr yevh olajd j¾Okh úu;a" uykqjr hq.fha È ;%sfldaKdldr yevhla olajdfjkia ùu;a ±lsh yel'
•uq,a wjia:dfõ leghï rys; jQ i|lv myK l%ñl j úúO leghï tl;= ù w.kdks¾udKhla njg m;a ùu isÿ fõ'
•w¾O jD;a;dldr yevh ;Sre mylska hq;= jQ leghï ks¾udKh ùu yd fuu tla tla;Srefjka ksrEms; leghï uÕska m%ldYs; w¾:" uydpd¾h fikr;a mrKú;dkg wkqjmy; j.=fjka oelafõ'
;Srej fk<d we;s leghu ixfla;d;aul w¾:h;Srej fk<d we;s leghu ixfla;d;aul w¾:h;Srej fk<d we;s leghu ixfla;d;aul w¾:h;Srej fk<d we;s leghu ixfla;d;aul w¾:h;Srej fk<d we;s leghu ixfla;d;aul w¾:h
;DIaKdj wdYdj rd. .skak
cd;s crd jHdê urk
;DIaKdfõ fj<Su
i;HdjfndaOh lrd hk .uk
ne£ïj,ska ,sys,a ùu
ksjk
.sks±,a,
i;a;ajdj,sh ^we;a" wia" isxy" .j&
ixlS¾K ,shje,
yxidj,sh
ir, ,shje,a
wv fk¿u
m<uq
fojk
f;jk
isjqjk
miajk
yhjk
65
úúO wjê wkqj l,d;aul w;ska Wiia i|lvmyk ks¾udKúúO wjê wkqj l,d;aul w;ska Wiia i|lvmyk ks¾udKúúO wjê wkqj l,d;aul w;ska Wiia i|lvmyk ks¾udKúúO wjê wkqj l,d;aul w;ska Wiia i|lvmyk ks¾udKúúO wjê wkqj l,d;aul w;ska Wiia i|lvmyk ks¾udK
wkqrdOmqr hq.hwkqrdOmqr hq.hwkqrdOmqr hq.hwkqrdOmqr hq.hwkqrdOmqr hq.h• wkqrdOmqr ìfida ud<s.fha ^uyfika ud<s.fha& i`olv myK
fmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.h• fmdf<dkakre jgodf.hs i`olv myK
uykqjr hq.h• uykqjr o<od ud<s.fha i|lv myK
wkqrdOmqr ìfida ud<s.fha i`olvmyK
fmdf<dkakre jgodf.hs i`olv myK
uykqjr o<od ud<s.fha i|lv myK
66
ksmqK;dj 7'0 ( foaYSh" úfoaYSh ft;sydisl Ñ;%" uQ¾;s" leghï yd .Dyks¾udK l,djka yd wkkH;d y`ÿkdf.k tajdfha l,d;aul,laIK ks¾udKlrKfha oS Ndú;hg .kshs'
ksmqK;dj uÜgu 7' 1 ( ft;sydisl .Dy ks¾udK wdY%s; l,d wx. wOHhkh lrhs'
l%shdldrlu 7'1'2 ( zzuqr.," fldrjla., yd msh.eg fm< ks¾udK w.huq'ZZ
ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs
bf.kqï m, ( • uqr.," fldrjla.," yd msh.eg fm< hkq ia;+mh wdY%s; .Dy ks¾udK wx. nj úia;r lrhs'• ks¾udKj, udOH yd Ys,aml%u fidhd n,hs'• uqr.," fldrjla., yd msh.eg fm< hk ks¾udK ixikaokd;aul j w.h lrhs'• ks¾udKj, we;s l,d;aul wx. kj ks¾udK i`oyd Ndú; lrhs'• ;u w;aoelSï úia;r lrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( • weuqKqu 7'1'2'1g we;=<;a ld¾h m;%sldj• weuqKqu 7'1'2'2g we;=<;a lshùï m;%sldj• uqr.," fldrjla .," msh.eg fm< iys; PdhdrEm• äuhs fld< f*,aÜ mEka• msgq fmr<kh
l%shdldrlï ie,iqï lsÍu i`oyd Wmfoia(mshjr 7'1'2'1 ( • uqr.," fldrjla .," msh.eg fm< iys; PdhdrEm
m%o¾Ykh lrkak'• PdhdrEm ms<sn`o j isiq woyia úuikak'
^ñks;a;= 10 hs&mshjr 7'1'2'3 ( • issiqka lKavdhï ;=klg fnokak'
• weuqKqu 7'1'2'1g wod< ld¾h m;s%ldfõ úYd, lrk ,o msgm;la m%o¾Ykh lrkak'• weuqKqu 7'1'2'2g we;=<;a lshùï m;s%ldj isiqka w;r fnodfokak'• äuhs lvodis f*,aÜ mEka fnod fokak'• ld¾h m;%sldj weiqßka isiqka l%shdldrlfuys ksr; lrjkak'
^ñks;a;= 60 hs&
mshjr 7'1'2'3 ( • isiqka úiska lrk ,o ksuejqï bÈßm;a lsÍug i,iajkak'• ifodia ;eka ksfodia lrñka idlÉPdj fufyhjkak'• tlsfkl ks¾udK w;r in`o;dj ú.%y lrñka idlÉPdj
fufyhjkak' ^ñks;a;= 10 hs&
67
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (
my; i|yka lreKq ms<sn| wjOdkh fhduq lrñka weuqKqu 7'1'2'1 yd weuqKqu 7'1'2'2mokï lrf.k we.hSu yd ;lafiarelrK l%shdj,sfha fhfokak'
• ft;sydisl jdia;=úoHd ks¾udK wdY%s; j uqr.," fldrjla., yd msh.egfm< ks¾udK wx. wOHhkh lsÍu• ks¾udKj, udOH yd Ys,aml%u fidhd ne,Su• uqr.," fldrjla.," msh.eg fm< hk ks¾udK ixikaokd;aul j w.h lsÍu• ks¾udK j, we;s l,d;aul wx. kj ks¾udK i`oyd Ndú; lsÍu• ;u w;aoelSï úia;r lsÍu
weuqKqu 7'1'2'1 weuqKqu 7'1'2'1 weuqKqu 7'1'2'1 weuqKqu 7'1'2'1 weuqKqu 7'1'2'1
ld¾h m;%sldjld¾h m;%sldjld¾h m;%sldjld¾h m;%sldjld¾h m;%sldj• m%o¾Ykh lr we;s PdhdrEm fyd`Èka ksÍlaIKh lrkak'• Tng imhd we;s lshùï m;%sldj fyd`Èka wOHhkh lrkak'• my; i`oyka lreKq we;=<;a jk mßÈ uqr., fldrjla ., msh.egfm< ms<sn`o
ì;a;s mqj;am;lg ,smshla ms<sfh< lrkak'
1' uqr.," fldrjla .," msh.eg ks¾udKh i`oyd Ndú; l< udOH2' fhdod.;a úúO leghï3' ks¾udKh lr we;s ia:dk4' l,d;au; jákdlu
• ks¾udKh l< ,smsfha wvx.= lreKq mka;shg bÈßm;a lsÍug iQodkï jkak'• .=re;=ud-.=re;=ñhf.a iyh ,nd .kak'
68
weuqKqu 7'1'2'2weuqKqu 7'1'2'2weuqKqu 7'1'2'2weuqKqu 7'1'2'2weuqKqu 7'1'2'2
lshùï m;%sldjlshùï m;%sldjlshùï m;%sldjlshùï m;%sldjlshùï m;%sldj uqr.,uqr.,uqr.,uqr.,uqr.,
• mQckSh ia:dkhlg msúfik mä fm< mduq, i`olv myKg fomiska we;s leghï iys; .,a mqjrej uqr., kñka ye`Èkafõ' • fldrjla ., i`oyd wdOdrlhla f,i;a msh.eg fmf<ys iú Yla;sh Wfoid;a uqr., fhdodf.k we;s nj ±lafõ' • leghï rys; .,a mqjrejla f,i wdrïN jQ uqr., l%ufhka úúO leghñka w,xldr ù we;'
1' leghï rys; mqjrej2' mqkal,i iys; uqr.,3' nysrj rej iys; uqr.,4' kd. rej iys; uqr.,5' kd rcq iys; uqr.,
• wkqrdOmqr hq.fha úúO leghï iys; j úldYkh jQ uQr., miq j tu leghï ish,a, ixl,kh lrñka kd rc rEmh iys; j b;d Wiia l,d ,laIK iys; j ks¾udKh ùu isÿ ù we;' • úúO wjia:dj, uqr., l¿.,a" .fvd¿ yd nodu hk udOH tlalr ks¾udKh lr we;'
úúO wjê wkqj l,d;aul w;ska Wiia uqr.,a ks¾udK
wkqrdOmqr hq.hr;akm%didofha uqr.,
fmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre jgodf.hs uqr.,
wkqrdOmqrfha r;ak m%dido uqr., fmdf<dkakrefõ jgodf.hs uqr.,
69
fldrjla .,• mQckSh ia:dkhlg fyda f.dvke`.s,a,lg msúfik mä fm< fomi w;aje,la fia fh¥ iqúi,a .,a mqjre fol fldrjla ., kñka ye`Èkafõ'
• fldrjla .," ulr lglska úys§ .sh we;a fid`vla" Èh r,laa" .sksis¿jla wdldrfhka ksujd we;'
• ulr lg ;=<ska úys§ hk ßoaudkql+, Èh /,a,l ^we;a fid`v - .sksis¿j& ishqï j leghï lr we;s whqßka w.kd l,d ks¾udKhla njg m;a j we;'• fldrjla.f,a leghï i|yd isxy rEm" ulr rEm" .cisxy rEm" ldka;d rEm hkdÈh Ndú; lr we;'
• wkqrdOmqr" fmdf<dkakre hq.j, § l¿.,ska ks¾ñ; fldrjla ., .ïfmd< uykqjr hq.j, § .fvd¿ nodu Ndú;fhka ksujd we;'• wkqrdOmqr" fmdf<dkakre hq.j, § fldrjla .,ska ulr ixl,amh ksrEmKh jQ w;r uykqjr" .ïfmd< hq.j, § .cisxy ixl,amhg yereKq njla fmfka'
• mä fmf<a mä m%udKhg .e<fmk mßÈ fldrjla .f,a È. m<, ;SrKh úh'
úúO wjê wkqj l,d;aul w;ska Wiia fldrjla .,a ks¾udKúúO wjê wkqj l,d;aul w;ska Wiia fldrjla .,a ks¾udKúúO wjê wkqj l,d;aul w;ska Wiia fldrjla .,a ks¾udKúúO wjê wkqj l,d;aul w;ska Wiia fldrjla .,a ks¾udKúúO wjê wkqj l,d;aul w;ska Wiia fldrjla .,a ks¾udK
wkqrdOmqr hq.hwkqrdOmqr hq.hwkqrdOmqr hq.hwkqrdOmqr hq.hwkqrdOmqr hq.h• r;akm%didofha fldrjla .,
fmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.h• fmdf<dkakre jgod f.a fldrjla .,a
.ïfmd< hq.h.ïfmd< hq.h.ïfmd< hq.h.ïfmd< hq.h.ïfmd< hq.h
• .v,dfoKsh úydrfha fldrjla .,
r;akm%didofha fldrjla ., fmdf<dkakre jgod f.a fldrjla .,
.v,dfoKsh úydrfha fldrjla .,
70
msh.eg fm<• my< u¿jlska by< u¿jlg ke`.Su i`oyd we;s ud¾.hl we;s wjYH u wx.h mä fm< fyj;a msh.eg fm< hs'
• i`olv myK" uqr.," fldrjla .," hk wx. tlsfklska iïnkaO lrk wx.hla jYfhka msh.eg fm< y`ÿkajd Èh yels h'• uq,ald,Sk j leghï rys; j ks¾udKh jQ msh.eg fm< miqq j úis;=re fudaia;rj,ska
w,xldr úh'• mä fm< ke`.Sug i`olv myK fj; meñfKkakl=g msh.egj, bÈßmi uekúka
o¾Ykh fõ' tu ksid tu bvlv leghï i`oyd Ndú; fldg ;sfí' • jduk rEm" jc% ixfla;" m<dfm;s" ,shje,a wdÈh msh.eg fm< w,xldrhg fhdod f.k we;'• wkqrdOmqr ìfida ud<s.fha msh.eg fm< jc% yd jduk rEmj,ska irid ;sfí'• fmdf<dkakre jgodf.hs msh.eg fm< ióm fm<g isák jduk rEm rdYshla olakg ,efí'
• úIaKq foajd,hfha msh.eg fm< úúO ,shje,a u,a fudaia;rj,ska w,xldr lr ;sfí'• Y%S ,xldfõ ;sfnk fuu úYsIag leghï iys; msh.eg fm< iys; ks¾udK l¿.,audOfhka ksu lr we;'
wkqrdOmqr ìfida ud<s.fha msg.eg fm< fmdf<dkakre jgodf.hs msh.eg fm<
uykqjr úIaKq foajd,hfha msh.eg fm<
71
ksmqK;dj 7'0 ( foaYSh" úfoaYSh ft;sydisl Ñ;%" uQ¾;s" leghï yd .Dyks¾udK l,djka yd wkkH;d y`ÿkdf.k tajdfha l,d;aul,laIK ks¾udKlrKfha oS Ndú;hg .kshs'
ksmqK;dj uÜgu 7'1 ( ft;sydisl .dy ks¾udK wdY%s; l,d wx. w.h lrhs'
l%shdldrlu 7'1'3 ( zzjdy,alv yd jgodf.h ks¾udK w.huq'ZZ
ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs
bf.kqï m, ( • jdy,alv yd jgodf.h úia;r lrhs'• jdy,alv yd jgodf.hs we;s ks¾udK l,d ,laIK w.h
lrhs'• ia;+mfha wdrlaIdjg Yla;shg yd w,xldrhg bÈ lr we;s
nj wkdjrKh lr .kS'• lshùï m;%sldj weiqßka ksjerÈ f;dr;=re wkdjrKh lr
.kshs'
.=Kd;aul fhojqï ( • weuqKqu 7'1'3'1g we;=<;a ld¾h m;%sldj• weuqKqu 7'1'3'2 g we;=<;a lshùï m;%sldj• jdy,alv yd jgodf.hg wod< PdhdrEm• úúO hq.j, i`olv myK oelafjk mg yd ùäfhda
l%shdldrlï ie,iqï lsrSu i`oyd Wmfoia (mshjr 7'1'3'1 ( • jdy,alv yd jgodf.h iys; PdhdrEm m%o¾Ykh lrkak'
• tu ks¾udKh ms<sn`o isiq woyia úuikak'• ,xldfõ oekg we;s jdy,alv yd jgodf.j,a ms<sn`o j
isiqka iuÕ idlÉPd lrkak'• jdy,alv yd jgodf.hs leghï isiqka iu. idlÉPd
lrkak' ^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 7'1'3'2 ( • weuqKqu 7'1'1'3g we;=<;a lshùï m;s%ldj isiqka w;r fnodfokak'
• weuqKqu 7'1'3'2g wod< ld¾h m;s%ldfõ úYd, lrk ,omsgm;la m%o¾Ykh lrkak'
• m%YAk ;u igyka fmdf; igyka lrf.k lshùïm;s%ldj,g ms<s;=re iemhSug fhduq lrjkak' ^ñks;a;= 40 hs&
mshjr 7'1'3'3 ( • iqÿiq l%ufõo Ndú; lr ms<s;=re we.hSug ,la lrkak'• ifodia ms<s;=re ksfodia lr iuia; m%Yakdj,shg ksjerÈ
ms<s;=re imhd .ekSug i,iajkak' ^ñks;a;= 10 hs&
72
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (
my; i|yka lreKq ms<sn| wjOdkh fhduq lrñka weuqKqu 7'1'3'1 yd weuqKqu 7'1'3'2mokï lrf.k we.hSu yd ;lafiarelrK l%shdj,sfha fhfokak'
• jdy,alv yd jgodf.h hkq l=ula oehs y`ÿkd .ekSu
• jdy,alv yd jgodf.hs we;s ks¾udK l,d ,laIK w.h lsÍu
• ia;+mfha wdrlaIdjg Yla;shg yd w,xldrhg bÈ lr we;s nj wkdjrKh lr .ekSu
weuqKqu 7'1'3'1weuqKqu 7'1'3'1weuqKqu 7'1'3'1weuqKqu 7'1'3'1weuqKqu 7'1'3'1
ld¾h m;%sldjld¾h m;%sldjld¾h m;%sldjld¾h m;%sldjld¾h m;%sldj
• m%o¾Ykh lr we;s jgodf.j,a yd jdy,alv PdhdrEm fyd`Èka ksrSlaIKh lrkak'• Tng imhd we;s lshùï m;%sldj fyd`Èka wOHhkh lrkak'• my; i`oyka m%YAkj,g ms<s;=re imhkak'
01' jdy,alv hkqfjka y`ÿkajkafka l=ula o@02' jdy,alfvys ks¾ñ; i;a;aj rEm fudkjd o@03' l,d;aul w;ska Wiia u jdy,alv we;s ia:dkh kï lrkak'04' oekg iqrlaIs;j we;s fmdf<dkakre hq.hg wh;a jdy,alvla kï lrkak'05' jdy,alv y÷kajk fjk;a kï folla ,shkak'06' jgodf.h hkq l=ula o@07' Y%S ,xldfõ bÈjQ uq,a u jgodf.h l=ula o@08' jgodf.h bos lrkq ,nkafka m%udKfhka úYd, ffp;H i`oyd o l=vd ffp;H i`oyd o@09' oekg ,xldfõ olakg ,efnk jgodf.h lsysmhla kï lrkak'10' jdy,alv yd jgodf.h ks¾udKh i`oyd fhdod.kakd udOH kï lrkak'
weuqKqu 7'1'3'2weuqKqu 7'1'3'2weuqKqu 7'1'3'2weuqKqu 7'1'3'2weuqKqu 7'1'3'2
lshùï m;%sldjlshùï m;%sldjlshùï m;%sldjlshùï m;%sldjlshùï m;%sldjjdy,alvjdy,alvjdy,alvjdy,alvjdy,alv• od.efí i;r Èidfõ od.eng iïnkaO j ;ekQ iqúfYaI .Dy ks¾udK úfYAIhla f,i
ye`Èkaúh yels h'• jdy,alv wdhl" wdhsl hk kïj,ska y÷kajd we;'• od.efí Yla;su;a nj yd od.en w,xldrhg tla l< ks¾udKhla jYfhka ie,fla'• od.efí isjq ÈYdfjys u,a wdik yd iïnkaO jk f,i fuh ks¾udKh lr ;sfí'• jdy,alfvys mdou fldgi .f,ka ks¾udKh fldg we;s w;r by< fldgfia we;s
úudk ks¾udKh fldg we;af;a .fvd¿ks'• .,ska bÈjQ my< fldgfiys fndroï ;Sre .Kkdjla we;' fuu fndroï ;Sre we;a"
ulr" jduk" yxi wdosh rEmj,ska leghï lr we;'• we;eï jdy,alvj, .fvd¿ka bÈ l< fldgfiys úudk ;=kla olakg we;s w;r ta ;=< nqoaO rEm yd foaj rEm ;ekam;a lr ;snQ nj wkqudk flf¾'
• jdy,alv fomi úis;=re leghï iys; .,a geï olakg ,efí' fïjd l,am,;d" l,amjDlaI yd ksoyia i;a;aj fudaia;r weiqßka w,xldr lr we;'
• fuu .,a geï u; we;a" wia" .j" isxy hk rEm ksujd we;' ñka isjq Èidj ixfla;j;a jknj woyia flf¾'
73
úúO wjêj,g wh;a Wiia ,laIK iys; jdy,alv ks¾udKúúO wjêj,g wh;a Wiia ,laIK iys; jdy,alv ks¾udKúúO wjêj,g wh;a Wiia ,laIK iys; jdy,alv ks¾udKúúO wjêj,g wh;a Wiia ,laIK iys; jdy,alv ks¾udKúúO wjêj,g wh;a Wiia ,laIK iys; jdy,alv ks¾udKwkqrdOmqr hq.hwkqrdOmqr hq.hwkqrdOmqr hq.hwkqrdOmqr hq.hwkqrdOmqr hq.h• ñyska;,fha lKaGl fÉ;sfha jdy,alv
fmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.h• rkafld;a fjfyf¾ jdy,alv
ñyska;,fha lKaGl fÉ;sfha jdy,alv
rkafld;a fjfyf¾ jdy,alv
74
jgodf.h• od.enl wdrlaIdj msKsi od.en jgd bÈ lrk ,o .Dyh jgodf.h f,i ye|skafõ'• :Qm>rh" fÉ;sh>r" iEf.h hk kïj,ska o jHjydr lr we;'• Y%S ,dxlsl fn!oaO .Dyks¾udK Ys,amfha ;j;a iqúfYaI ks¾udKhla jk jgodf.h l=vd od.eí i|yd bÈ lr we;s njg idOl yuqfõ'
• od.en jgd kxjk ,o l=¨kqq u; jgodf.hs jy,h r|jd ;snQ nj ie,fla'• jD;a;dldr .Dyhla jQ fuys jy,h od.eng wkqrEm j thg wdjrKhla jk fia ks¾udKh lr ;sfnkakg we;ehs is;sh yels h'
• jy,h ord isák .,a lKq b;d ishqï leghñka w,xldr lr ;sfí'• Y%S ,xldfõ bÈ jQ uq,a u jgodf.h :Qmdrdu jgodf.h hs'
úúO wjêj,g wh;a Wiia l,d;aul ,laIK iys; jgodf.h ks¾udKúúO wjêj,g wh;a Wiia l,d;aul ,laIK iys; jgodf.h ks¾udKúúO wjêj,g wh;a Wiia l,d;aul ,laIK iys; jgodf.h ks¾udKúúO wjêj,g wh;a Wiia l,d;aul ,laIK iys; jgodf.h ks¾udKúúO wjêj,g wh;a Wiia l,d;aul ,laIK iys; jgodf.h ks¾udK
wkqqrdOmqr hq.hwkqqrdOmqr hq.hwkqqrdOmqr hq.hwkqqrdOmqr hq.hwkqqrdOmqr hq.h • ;sßhdh jgodf.h
fmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.hfmdf<dkakre hq.h• ue¢ß.sßfha jgodf.h• fmdf<dkakrefõ jgodf.h
fmdf<dkakrefõ jgodf.h
:Qmdrdufha jgodf.h ;sßhdh jgodf.h
ue¢ß.sßfha jgodf.h
75
ksmqK;dj 7'0 ( foaYSh" úfoaYSh ft;sydisl Ñ;%" uQ¾;s" leghï yd .Dyks¾udK l,djka yd wkkH;d y`ÿkdf.k tajdfha l,d;aul,laIK ks¾udKlrKfha oS Ndú;hg .kshs'
ksmqK;d uÜgu 7'2 ( foaYSh idïm%odhsl ieris,s fudaia;r Ndú; lrñka wOHhkh lrhs'
l%shdldrlu 7'2'1 ( zzldka;d rEm we;=<;a iqúfYaI idïm%odhsl ieris,s ks¾udK w.huq'ZZ
ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs
bf.kqï m, ( • ldka;d rEm we;=<;a iqúfYaI idïm%odhsl ieris,s ks¾udKkï lrhs'
• ldka;d rEm we;=<;a iqúfYaI idïm%odhsl ieris,s hïlsisndysr yevhlg wkqj ks¾udKh ù we;s nj y`ÿkd .kshs'
• tjeks ks¾udK oelsh yels ia:dk yd l,d ks¾udK úia;rlrhs'
• tu ks¾udKj, we;s l,d;aul ,laIK w.h lrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( • äuhs fld<• f*,aÜ mEka• cHdñ;sl WmlrK• weuqKqu 7'2'1'1g we;=<;a ld¾h m;%sldj• weuqKqu 7'2'1'2g we;=<;a lshùï m;%sldj
l%shdldrlï ie,iqï lsrSu i`oyd Wmfoia (
mshjr 7'2'1'1 ( • ldka;d rEm we;=<;a iqúfYaI idïm%odhsl ieris,s talliys; mska;+r m%o¾Ykh lrkak'
• tu mska;+r keröug isiqka fhduq lrjkak'• tla tla rEmj, we;s úfYaI ,laIK ms<sn| j isiqkaf.ka
úuikak'• fuu ks¾udK ,S leghï" we;aa o;a leghï" yd idïm%odhsl
is;=jï wdÈfha oelsh yels nj fmkajd fokak'^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 7'2'1'2 ( • weuqKqu 7'2'1'1'g wod< ld¾h m;s%ld isiqkag fnod fokak'• weuqKqu 7'2'1'2'g we;=<;a lshùï m;s%ld m;s%ld isiqkag fnod
fokak'• lshùï m;%sld weiqre lr .ksñka j.=j msrùug isiqkag
Wmfoia ,ndfokak'^ñks;a;= 40 hs&
mshjr 7'2'1'3 ( • ;ud msrjQ j.=j bÈßm;a lsÍug wyUq f,i f;daard .;a isiqkalsysm fofkl=g wjia:dj ,nd fokak'
• iuia; l%shdldrlu ms<sn| j iudf,dapkhl fhfokak'
^ñks;a;= 10 hs&
76
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (
my; i|yka lreKq ms<sn| wjOdkh fhduq lrñka weuqKqu 7'2'1'1 yd weuqKqu 7'2'1'2mokï lrf.k we.hSu yd ;lafiarelrK l%shdj,sfha fhfokak'
• ldka;d rEm we;=<;a iqúfYaI idïm%odhsl ieris,s ks¾udK kï lsÍu'• ldka;d rEm we;=<;a iqúfYaI idïm%odhsl ieris,s hïlsis ndysr yevhlg wkqj
ks¾udKh ù we;s nj y`ÿkd .ekSu'• tjeks ks¾udK oelsh yels ia:dk yd l,d ks¾udK úia;r lsÍu'• tu ks¾udKj, we;s l,d;aul ,laIK w.h lsÍu'
weuqKqu 7'2'1'1 weuqKqu 7'2'1'1 weuqKqu 7'2'1'1 weuqKqu 7'2'1'1 weuqKqu 7'2'1'1
ld¾h m;%sldjld¾h m;%sldjld¾h m;%sldjld¾h m;%sldjld¾h m;%sldj
• m%o¾Ykh lr we;s PdhdrEm fyd`Èka wOHhkh lrkak'• Tng imhd we;s lshùï m;%sldj fyd`Èka wOHhkh lrkak'
• lshùï m;%sldj weiqre lr .ksñka my; j.=j iïmQ¾K lrkak'
fhdodf.k we;s olakg ,efnk
ieris,s fudaia;rh ksrEms; yevh ldka;d rEm .Kk ia:dk
• Tnf.a wkdjrK mka;shg bÈßm;a lsÍug iQodkï lrkak'
77
weuqKqu 7'2'1'2 weuqKqu 7'2'1'2 weuqKqu 7'2'1'2 weuqKqu 7'2'1'2 weuqKqu 7'2'1'2
lshùï m;%sldjlshùï m;%sldjlshùï m;%sldjlshùï m;%sldjlshùï m;%sldj
• ldka;d rEm we;=<;a iqúfYaI idïm%odhsl ieris,s ks¾udK ms<sn`o j fuys§ wjOdkh fhduq flf¾' • fidndoyfï isák if;l= fyda hïlsis NdKavhl fyda yevh ldka;d rEm weiqßka iïmsKavkh lr we;' • fïjd mdrïmßl ì;=is;=jï yd leghï w;r o;akg ,efí'
p;=¾kdß m,a,elalshp;=¾kdß m,a,elalshp;=¾kdß m,a,elalshp;=¾kdß m,a,elalshp;=¾kdß m,a,elalsh
• ldka;djka y;r fofkl=f.a rE m,a,elalshl ^foda,djl& yevhg iïmsKavkh fldg lrk ,o ks¾udKh p;=¾kdß m,a,elalsh kï fõ'• o<od ud<s.fha Wvquyf,a úhfka ol=Kq mi we;s iDcqfldaKdi%dldr ;Srhl p;=¾kdß m,a,elalshla ks¾udKh lr ;sfí'• ia;%S rEm folla ll=,a mg,jd oE;a È.=fldg isák wdldrhla ksrEms; h' m,a,elalsh we;=f<a tys .uka lrk fk¿ï u,la w;ska .;a foú flfkl= fyda fndai;a flfkl= oelsh yels h'
ima;kdÍ m,a,elalshima;kdÍ m,a,elalshima;kdÍ m,a,elalshima;kdÍ m,a,elalshima;kdÍ m,a,elalsh
• ldka;djka y;a fofkl=f.a rEm m,a,elalshl wdldrfhka iïmsKavkh fldg ks¾udKh lrk ,o ieris,s fudaia;rh ima;kdß m,a,elalsh kï fõ' • o<od ud,s.fhys fuu is;=ju olakg ,efí'
78
mxpkdÍ >gh
• ldka;djka mia fofkl=f.a rEm l<hl yevhg iïmsKavkh fldg lrk ,o ks¾udKhls'• mdrïmßl l,d l¾udka; w;r nyq, j olakg ,efnk fuu fudaia;rh we;ao;a leghï w;r iq,n j oelsh yels h'• mxpkdÍ >gh kï fudaia;rh iY%Sl;ajfha ixfla;hla jYfhka jHjydr jkakg we;s nj uydpd¾h tÈßùr irÉpkaø uy;d fmkajd fohs'• ߧ úydrfha fodrg iú fldg ;snQ we;a o;ska leghï l< mxpkdÍ >gh b;d úYsIagks¾udKhls'
• uykqjr o<od ud<s.h we;=¿ fm!rdKsl fjfyr úydr /il mxpkdÍ >gh is;=jugyd leghug k`.d ;sfí'
ima;kdÍ r:hima;kdÍ r:hima;kdÍ r:hima;kdÍ r:hima;kdÍ r:h
• ldka;djka y;a fofkl=f.a rEm fhdodf.k ks¾udKh lr we;s r:h ima;kdÍ r:h kñka ye`Èkafõ'
79
• msgqmig lrleù oE;ska fomh w,a,df.k isák fia ks¾udKh lrk ,o ldka;d rEmfollska frdao ks¾udKh lr we;'
• r:h uqÿfka Tgqkakla me,e`È ldka;djla oE;ska fomig úysfok iSk u,a folla ord isà' r:h ueo m;a;sks foaúh jev ys`§'
• uykqjr o<od ud<s.fha Ñ;% w;r ima;kdÍ r:h oelsh yels h'
kjkdÍ l=[acrhkjkdÍ l=[acrhkjkdÍ l=[acrhkjkdÍ l=[acrhkjkdÍ l=[acrh
mjr reisre kqjfKys uysu wekafoafkdyer u,a uod r;s hq. mnekaafoareisre ,sfhda kjfok .c;= ueoafoaisys lr kj kdß l=[acrh wekafoa• kjkdß l=[acrh ±lafjk is;=jula o<od ud,s.dfõ msgud,fha isú,su u; olakg
we;'
u, u, u, u, u,kdß,;d u,kdß,;d u,kdß,;d u,kdß,;d u,kdß,;d u,
• idïm%odhsl ieris,s fudaia;r w;r kdß,;d u, ,shje,la jYfhka fhfoa ' • kdß,;d u, iqfldu< kdßfoayh is;al¨ Wvqlh msmqKq u,la f,i Wvg fkrd isák fia fhdod we;' • wdrKH.; ;dmihkaf.a YS,h mjd ì`§fï whialdka; n,hla fuu mqIamh i;= j we;s nj mejfia' • kdß,;d uf,ys ldka;d rejg úÑ;% f,i wdNrK mjd m<`ojd we;' • kdß,;d u,a iys; Ñ;% /ila mqrdK úydr foajd,h wdY%s; j yuq fõ' • weïnelal foajd,hfha ,S leghï w;r kdß,;d u,l leghula oelsh yels h' • o<od ud<s.fha we`o we;s kdß,;d u,a tlsfklg fjkia jQ ks¾udK iïmsKavkhla ùu úfYaI;ajhls'
80
kdß,;d u,
81
ksmqK;dj 7'0 ( foaYSh" úfoaYSh ft;sydisl Ñ;%" uQ¾;s" leghï yd .Dy ks¾udK l,djka yd wkkH;d y`ÿkdf.k tajdfha l,d;aul ,laIK ks¾udKlrKfha oS Ndú;hg .kshs'
ksmqK;d uÜgu 7'2 ( foaYSh iïm%odhsl ieris,s fudaia;r Ndú; lrñka ks¾udKlrKfha fhfohs'
l%shdldrlu 7'2'2 ( zzi;a;aj rEm we;=<;a iqúfYaI idïm%odhsl ieris,s wOHhkh lruq'ZZ
ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs
bf.kqï m, ( • i;a;aj rEm we;=<;a iqúfYaI idïm%odhsl ieris,s ks¾udKkï lrhs'
• tajdfha we;s l,d;aul ,laIK w.h lrhs'• tu ks¾udKj, we;s iqúfYaI;dj meyeÈ,s lrhs'• tu ks¾udK we;s ia:dk kï lrhs'
.=Kd;aul fhojqï ( • äuhs fld<• f*,aÜ mEka• cHdñ;sl WmlrK• mekai,a• weuqKqu 7'2'2'1g we;=<;a ld¾h m;%sldj• weuqKqu 7'2'2'2g we;=<;a lshùï m;%sldj
l%shdldrlï ie,iqï lsrSu i`oyd Wmfoia (l%shdldrlï ie,iqï lsrSu i`oyd Wmfoia (l%shdldrlï ie,iqï lsrSu i`oyd Wmfoia (l%shdldrlï ie,iqï lsrSu i`oyd Wmfoia (l%shdldrlï ie,iqï lsrSu i`oyd Wmfoia (
mshjr 7'2'2'1 ( • jDIN l=[acrh" lsysô uqyqK" ulr rej" hd,s rej iys;mska;+r m%o¾Ykh lsÍu'
• óg fmr tjeks ks¾udK oel we;s ia:dk ms<sn`o j isiqwoyia úuiSu'
• isiqka lKavdhï lsysmhlg fn§u' ^ñks;a;= 10 hs&
mshjr 7'2'2'2' ( • weuqKqu 7'2'2'1g wod< ld¾h m;s%ld isiqkag fnod fokak'• weuqKqu 7'2'2'2g we;=<;a lshùï m;s%ld m;s%ld isiqkag fnod fokak'• m%Yak iys; äuhs lvodish mka;sfha m%o¾Ykh lrkak'• lshùï m;%sld weiqre lr .ksñka m%Yak i|yd ms<s;=re
iemhSug isiqkag Wmfoia ,ndfokak' ^ñks;a;= 40 hs&
mshjr 7'2'2'3 ( • isiqka úiska imhk ,o ms<s;=re we.hSug ,la lrkak'• iuia; l%shdldrlu ms<sn| iudf,dapkhl fhfokak'
^ñks;a;= 10 hs&
82
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (
my; i|yka lreKq ms<sn| wjOdkh fhduq lrñka weuqKqu 7'2'3'1 yd weuqKqu 7'2'3'2 mokïlrf.k we.hSu yd ;lafiarelrK l%shdj,sfha fhfokak'
• i;a;aj rEm we;=<;a iqúfYaI idïm%odhsl ieris,s ks¾udK kï lsÍu'• tajdfha we;s l,d;aul ,laIK w.h lsÍu'• tu ks¾udKj, we;s iqúfYaI;dj meyeÈ,s lsÍu'• tu ks¾udK we;s ia:dk kï lsÍu'• fuu ks¾udK uÕska merKs ks¾udK Ys,amshdf.a rEm iïmsKavkh wOHhkh lsÍu'
weuqKqu 7'2'3'1
ld¾h m;%sldj
• m%o¾Ykh lr we;s PdhdrEm fyd`Èka wOHhkh lrkak'• Tng imhd we;s lshùï m;%sldj fyd`Èka wOHhkh lrkak'• lshùï m;%sldj weiqre lr .ksñka yd my; lreKq Tiafiaa tla tla i;a;aj rEm ms<sn| úia;rhla ,shd olajkak'
- ksrEms; i;a;aj ieris,a,s i|yd Ndú; i;a;aj rEm$yev
- iuia: yevh ixl,kh lr we;s wldrh
- tu i;a;aj ieris,s Ndú; lr we;s ia:dk$wjia:d
• Tnf.a wkdjrK mka;shg bÈßm;a lsÍug iQodkï lrkak'
83
weuqKqu 7'2'3'2
lshùï m;%sldjlshùï m;%sldjlshùï m;%sldjlshùï m;%sldjlshùï m;%sldj• jDIN l=[acrh" lsysô uqyqK" ulr rej yd hd,ss rej hkd§ iqúfYaIS idïm%odhsl
ieris,s ks¾udK ms<sn| j fuys § wjOdkh fhduq flf¾'• fuu ieris,s ks¾udK fndfyduhla i;a;aj rEm weiqßka ks¾udKh lr we;'• merKs ì;=is;=jï "leghï w;r fuu iqúfYaI ks¾udK olakg ,efí'• ol=Kq bka§h foajd,h wdY%s; j yuqjk hd,s rej Y%S ,xldfõ ulr rejg fnfyúka iudk;ajhla orhs'• fuu ks¾udK uÕska merKs ks¾udK Ys,amshdf.a rEm iïmsKavkh ms<sn| {dkh
fy<sfõ'
jDIN l=[acrh
we;=g fmdrg f.dkq wr weo isákakd uqLh m;a úod fud,a,sh w`Èkakd we;=f. o;a folhs f.dkq w`.g jkakd jDIN l=[acrh w`ÿ ,l=Kq okakd
• uqyqKg uqyqK ,d isá we;l=f.a ;a f.dkl=f.a ;a ysia tlg iïmsKavkh jk fiajDIN l=[acrh ks¾udKh lr we;'
• f.dkdf.a wx fol u we;df.a o< fol jYfhka fhdod we;' we;df.a fyd`vje,f.dkdf.a fud,a,sh f,i fmfka' i;=ka fofokdf.a u weia tl h'
• fuu ks¾udKfhka tl, Ys,amshdf.a ks¾udKd;aul yelshdj ukdj fmfka'• l=reKE., ߧ úydrh" uykqjr o<od ud<s.h" weïnelal foajd,h wd§ ia:dkj,
jDIN l=[acr Ñ;% yd leghï olakg ,efí'• fodaj rcuyd úydrfha jDIN l=[acrh olajd we;af;a ìysiqK f,i igka je§ isák
we;l= yd .jhl= f,i h'
84
lsysô uqyqKlsysô uqyqKlsysô uqyqKlsysô uqyqKlsysô uqyqK
• lS¾;s uqL hkqqfjka o ye`Èkafjkafka lsysô uqyqK hs'• ulr f;drfKys fomi we;s ulr rEm fol ueÈkaa lsysô uqyqK msysghs'• lsysô uqyqfKys lg úYd, h' r;= f;d,a iys; h'• fomi o< fol iu`. fomig úys§ lrleù .sh w,xldr ,shm;a ks¾udKhls' úYd, fofk;a my;g keUqrej úYd, j we;'• lsysô uqyqK ms<sn`o j úúO ñ:Hd m%nkaO rdYshla we;'
ulr rejulr rejulr rejulr rejulr rej
we;a fid`v isy md hq. lka W!rdo;a fm< lsUq¨ h hq. fk;a j`ÿrdfj;a uiq we`. .=re¿f. msh m;rdhqla; h fï yeuf.ka rej ulrd
• we;l=f.a fid`vje, h' isxyhl=f.a mdo h' lsUq,l=f.a o;a h' j`ÿrl=f.a weia h' W!rdf.a lka h' u;aiH YÍrh h' .=re,df.a mshdm;a h' fï ulrdf.a iajNdjh hs'
• we;df.a n,h fmkajkafka fyd`vjef,ks' isxyhd bÈßmi .d;%dj,sks' lsUq,d o;aj,sks'.=re,d ish mshdm;aj,sks' W!rdf.a lka j`ÿrdf.a weia b;d ;shqKq h' fï wkqj ulr
refjka i;=ka y;a fofkl=f.a n,fha tl;=jla ks¾udKh fjhs'• ulr ixl,amh .%Sish" Ökh" Ndr;h hk wdÈ u YsIagdpdrj, mjd m%p,s; j mej;
;sfí'• ulr leghï nyq, j yuq jkafka fldrjla .,a yd fodr W¨jyqj, we;s ulr
f;drKj, h'
85
lsyô uqyqK iy ulr rE iys; f;drK
86
hd,s rejhd,s rejhd,s rejhd,s rejhd,s rej
• hd,s hkq mqrdfKdala;s.; ks¾udKd;aul i;a;ajfhls'• fndfyda yskaÿ fldaú,aj, fuh oelsh yels h'• fndfyda úg fuh ia;ïN fyda l=¨kq u; wdOdrl uQ¾;shla f,i ks¾udKh lr
;sfí'• hd,s rEmh ks¾udKh lsßu i|yd yia;shd" isxyhd" wYajhd hkdÈ i;=kaf.a fldgia
Ndú; lr we;'• úúO ia:dkhkays i;=ka fofofkla fyda ;=kafofkla fyda jYfhka úúO i;a;aj
fldgia tl;= lr l,ams; rEmhhla f,i hd,s ks¾udKh lr we;'• hd,s rej fh§u uÕska fldaú,l wdrlaIdj ixfla;j;a úh' tu i;=kaf.a
Yla;sjka; n,iïmkak iajNdjh u`.ska th ;j ÿrg;a ;yjqre ù we;'• fldaú,a wdY%s; l,d ks¾udKhla jk u[aacïys w,xldr hd,s rEm ±lsh yels h'• hd,s fndfyda fm!rdKsl ks¾udKhla jqj;a l,d ks¾udKhla f,i jeä jYfhka
fhdodf.k we;af;a ol=Kq bka§h uQ¾;s l,dj ;=< hs'
11 fYa%Ks .=re ud¾f.damfoaYfha ksjerÈ lsÍï11 fYa%Ks .=re ud¾f.damfoaYfha ksjerÈ lsÍï11 fYa%Ks .=re ud¾f.damfoaYfha ksjerÈ lsÍï11 fYa%Ks .=re ud¾f.damfoaYfha ksjerÈ lsÍï11 fYa%Ks .=re ud¾f.damfoaYfha ksjerÈ lsÍï
msgq wxlh fm< jerÈ ksjerÈ 93 12 /<s rys; /<s rys; hk jpkh bj;a lrkak' 150 15 fk¿u ìkr u, ;Srej bj;a úh hq;=h'
10 fmdf;ys fk¿u ksjerÈh'