หมอนรองกระดูกแตกกดทับเส้นประสาท(Herniated Nucleus Pulposus, HNP)

โดย น.พ.ธเนศ วรรธนอภสิิทธิ์

Thaispineclinic.com

รูปแสดงหมอนรองกระดูกแตกกดทับเส้นประสาท

หมอนรองกระดูกแตกกดทับเสน้ประสาทมักพบในคนอายุประมาณ 30-40 ปี อาการมักเกิดขึ้นเฉียบพลัน ภายหลังจากการยกของหนัก หรือได้รับ

อุบัติเหตุบริเวณหลัง ผู้ป่วยจะมีอาการปวดสะโพกร้าวลงขา ขาชาอ่อนแรง อาการปวดจะเป็นมากขึ้นเมื่อก้มเงย, ไอ,จาม อาการปวดจะทุเลาเมื่อนอนพัก ในรายที่มีอาการรุนแรงจะสูญเสียการควบคุมการขับถ่าย

รูปแสดงระยะต่างๆของหมอนรองกระดูกแตกกดทับเส้นประสาท

การตรวจวินิจฉัยx-ray จะพบความสูงของหมอนรองกระดูกสันหลังลดลงMRI ใช้ในการตรวจวินิจฉัยโรคและบอกถึงความรุนแรงของการกดทับเส้นประสาทMyelogram เป็นวิธีการฉีดสเีขา้ช่องไขสนัหลัง บริเวณที่หมอนรองกระดูกแตก จะมีการไหล

ผ่านของสีไม่สะดวก

การรักษาผู้ป่วยส่วนใหญ่ประมาณ 90 % รักษาโดยวิธีอนุรักษ์นิยมได้ผลดี โดยใช้ยาระงับปวด การนอนพักใน

ระยะแรก การท ากายภาพบ าบัดในการดึงหลัง (traction) ได้ผลไม่แน่นอน การปรับท่าทางการใช้งานหลังให้ถูกวิธี

การฉีดยาสเตียรอยด์ (Epidural steroid injection, selective nerve root

injection)

ได้ผลดีประมาณ 60-85 % ในระยะแรก ในการลดอาการปวด, ในระยะยาวได้ผลประมาณ 30-40 %

รูปแสดงการฉีด selective nerve root injection

การรักษาโดยการผ่าตัดมีข้อบ่งชีค้ือ มีการเสียการควบคุมระบบขับถ่ายอุจจาระปัสสาวะมีการสูญเสียการท างานของเส้นประสาท มีอาการชา, อ่อนแรงของขามากขึ้นรักษาโดยวิธีอนุรักษ์นิยมอย่างน้อย 4-6 สัปดาห์แล้วไม่ได้ผลในรายที่มีอาการกลับมาเป็นซ้ า วิธีการผ่าตัดมีหลายเทคนิค การผ่าตัดท าโดยคีบหมอนรองกระดูกที่กดทับเส้นประสาทออก หลัง

ผ่าตัด 85-90 %สามารถกลับไปใช้งานได้ปกติ ประมาณ 15%มีอาการปวดหลังอยู่บ้าง

รูปแสดงการคีบหมอนรองกระดูกที่แตกออก

รูปแสดงผู้ป่วยชายอายุ38ปี ปวดสะโพกร้าวลงขาขวาประมาณ1ปี ไม่สามารถยืนนตรงได้และก้มหลังได้ไม่สุด มีกล้ามเนื้อน่องขวาลีบ

รูปX-rayและMRI พบหมอนรองกระดูกส่วนเอวข้อที4่-5แตกกดทับเส้นประสาทด้านขวา

รูปขณะท าการผ่าตัดคีบหมอนรองกระดูก

รูปเส้นประสาทหลังจากผ่าตัดเอาหมอนรองกระดูกที่กดทับออก

รูปแสดงผู้ป่วยหลังผ่าตัดสามารถยืนได้ตรงขึ้นและรูปแสดงหมอนรองกระดูกที่ผ่าตัดเอาออก