مباني اقتصاد سيد علي مدني...

اقتصادمبانی

سید علی مدنی زاده1394پاییز

دانشگاه صنعتی شریف دانشکده مدیریت و اقتصاد

گروه اقتصاد

سمه تعالیاب

معرفی علم اقتصاد و

ضرورت هاي توسعه آن در ایران

صنعتی دانشگاه پاییز – شریف

1394 سیدعلی مدنی زاده: مبانی اقتصاد

2

جایگاه سلسله مراتبی علوم

فلسفه، ادیان

حقوق، جامعه شناسی

آموزش

سیاست و سیاست گذاري

اقتصاد

مدیریت

مالی

مهندسی



3

جایگاه سلسله مراتبی علم اقتصاد

ب سلسله ي مرات ها د ش مؤثر نها د ع امور درگر ن جوام گوناگو

نهادهاي گذار سياست

هاي اصلي بخش( )تصميم گيرنده

گبزرهاي ازمانس مؤسسات مالي،(

..). ،هاي مادر شركت

بنگاه هاي اقتصادي سازمانهاي اجرايي )بيمارستانها، مدارسكارخانجات، (

افراد متخصص و ماهر

ي - ذار ت گ ح سياس ط س

فراگير - ي هبر ي و را ن مال ح تامي ط س

ي عمليات - ديريت ح م ط س

ي - د فر ح عمليات ط س



4

علوم متناظر با هر یک از سطوح

عمومي، شناسي، حقوق جامعه ...، سياسيالملل، اقتصاد، علوم روابط بين

) علوم اداره كشور(

،)Finance(هاي ماليه رشته ،)Business(بازرگاني

)Management(مديريت

هاي مديريت رشته بازرگاني و

مديريت اجرائي)MBA(

هاي رشته

مهندسي وپزشكي



5

معرفی علم اقتصاد

تخصیص منابع محدود به نیازهاي نامحدود انتخاب ماشین، همسر، دین ،میزان سرمایه گذاري روي آموزش، جنگ...

علم تحلیل سیستمهاي اقتصادي، اجتماعی Labor Force participation of children and wives Allocation of time to nonmarket activities Family formation Political competition between parties Crime

فهم وسیاست گذاري انگیزه ها)incentives( مکانیزم ها)mechanisms(



6


Economists are concerned by the consequences of shocks on groups of individuals, but not on particular individuals (i.e. we don’t really care what the effect of global warming is on McDonald's or Akbar jooje; we don’t care about how gas prices affect G. Becker or S.A. Madanizadeh) Still, we are interested in the heterogeneous responses to

shocks (i.e. the distribution of responses/behavior is important)

The emphasis of the economist differs from that of the experimental psychologist, who is concerned more primarily on individual behavior (the economist studies aggregates/markets and many individuals are "knocked out" of the market



7




8

اقتصاد بومی

اقتصاد ایرانی؟ ژاپنی؟ چینی؟ آمریکایی؟ Dean’s research about African labor force



9

روش شناسی اقتصاد

Positive Economics )اثباتی( دنبال کشف حقیقت است.

مثال سیب و پر و اصطکاك: مانند فیزیک(اقتصاد چگونه است؟(

علم خالص هم . علم تجربی است. دین نیست، اعتقاد نیست، سلیقه البته مهم است .نیست

همگرایی وجود دارد. با تحقیقات رو به جلو است . به داده ها و حقایق خارجی نگاه می کند و نتیجه می گیرد. زندگی مورچه ها.

Normative Economics )هنجاري( برخی به این ایراد می گیرند.



10



11

نحوه فکر کردن در اقتصاد

Observation => Stylized facts

Modeling Simplifying the very complicated and complex world

Test Statistically testing the predictions and implications of the

model

Experiment Policy experiment and numerical analysis of the model



12


Rationality

Why do we put so much emphasis on individual maximization, then? We get insights on aggregate by looking at this Also, we try to build up our analysis on the individual up to the

aggregate/market The workhorse of economics is maximizing behavior for the

individual. This framework generates testable assertions/hypotheses.

The framework of individuals maximizing leads to the idea that incentives matter. People aren’t just creatures of habit.

Sometimes the consequences/responses are indirect effects (unintended consequences). The skilled economist will be able to pick up indirect effects where the layman will not.



13


Going back to the individual: sometimes we think of the whole market response as an aggregation of individual responses. Under heterogeneity, this aggregation could be unwise.

Individuals acting rationally (constrained maximization) doesn’t imply that the group or economy is maximizing (because, for example) of externalities.

What we will consider rational for the individual we might also view as objectionable (drugs). As an analyst we can still look at the problem using maximizing behavior. Other people will call this behavior irrational.



14


Where is the boundary of economics?

One answer: Children, the mentality retarded do not maximize.

A second: Biological, physical processes The point is that it isn’t obvious where the boundaries are

(the boundaries are continuously being stretched) Examples:

Crime : G = (1 - p)B – pF where p is the probability of being caught, B is the benefit of crime and F is the

punishment. V is the value of the outside alternative. Potential criminals commit crime if G > V. We can have heterogeneity in p, B. This creates a downward sloping demand curve for committing crime. If the probability of being apprehended increases from p to p’ then the demand curve will shift downward and there will be fewer criminals.

Marriage Religion



15

تاریخچه

جوان

60دعواهاي دهه (ریاضی و اقتصاد) (There too many words( مارکسیستها و بازاریها و : 20دعواهاي فلسفی قرن...

کینز و (نقش دولت(...

نقش بازارهاي مالی

کارهاي عددي را برخی قبول ندارند.

راه بسیار است.



16



17

ریاضیات و اقتصاد

ميزان كاربرد رياضي و آمار در علوم

علوم سياسي، حقوق پزشكي MBA مديريت ماليه، مهندسي، اقتصاد



18

اقتصاد بومی

اقتصاد ایرانی؟

اقتصاد اسالمی؟ مکتب اقتصادي اسالم.



19

ساده انگاري علم اقتصاد

هر کسی نمی تواند بفهمد. اقتصاد پیچیده است.

آیا همیشه خلق پول تورم زاست؟ و خلق پول 2008بحران .

؟چرا روي ذخایر بهره می دهند

Dual mandate? خودکفایی یا وابستگی؟

آیا باید واردات آزاد شود؟

ارتباط نفت با تورم؟



20

اندر محک تجربه

چشمگيري هاي موفقيت از گذشته سال پنجاه طول در ويژه به مدرن علوم نيز و تكنولوژي هاي عرصه در شگرف وتحوالت اند بوده برخوردار

كه داشت اذعان بايد اما .انكارناپذيرند پزشكي درعلوم فراوان هاي پيشرفت باورنكردني هاي پيشرفت مديون شده ذكر هاي موفقيت از بزرگي بخش

موفق از يكي امروز اقتصاد علم كه آنست واقعيت .است بوده اقتصاد درعرصة .شود مي محسوب علوم ترين

در( است رقمي تك جهان، كشورهاي از معدودي جز به تورم نرخ امروز )درصد سه از كمتر شرقي جنوب آسياي و چين پيشرفته، كشورهاي

كمتر به رقمي چهار ارقام از التين آمريكاي كشورهاي در تورم نرخ دودهه طي .است رسيده درصد ده از

نيمة در سال ٦٠ حدود از سرانه درآمد شدن برابر دو براي زماني فاصلة ركورد است رسيده )چين(حاضر زمان در لسا ده از كمتر به )انگلستان (گذشته قرن اول

اين كه رسيده حداقل به پيشرفته دركشورهاي اقتصادي ركود زماني دورة طول .است بوده جهان درسطح گسترده رفاهي آثار داراي امر



21

! ایران

موجود هاي ظرفيت از بسياركمتر ايران در اقتصادي رشد متوسط جنگ از پس سالهاي درطول كشور سرانة درآمد( .است دركشور

)است رشدكرده سال در درصد٣ متوسط بطوردر جهان دورقمي تورم معدودكشورهاي داراي نرخجز شور ما ك

.استبزرگ بخش بودجه، كسري مانند اقتصادي عميق مزمن مشكالت

صادرات از حاصل درآمدهاي به فزاينده وابستگي رسمي، غير مهارت و تحصيالت پايين سطح تحصيلكردگان، بيكاري خام، نفت

داخل، در شده توليد محصوالت پذيري رقابت ضعف شاغلين، محيط كنندة نگران آلودگي كشور، رد ضايعات باالي بسيار حجم

.است اقتصاد حوزة در دانش وتقويت تجهيز نيازمند ... و زيست



22

برخی سواالت علم اقتصاد

اي با سطح درآمد باال و رشد توان جامعه چگونه مي مستمر داشت؟

تر مواهب و اي با توزيع متناسب توان جامعه چگونه مي درآمدها داشت؟

؟تقليل دادرا بيكاريتوان چگونه مي كرد؟ مهارتوان تورم را چگونه مي شوند؟ چرا برخي از كاالها كمتر و بخشي بيشتر توليد مي چرا برخي از جوامع به رشدهاي باالي تكنولوژي دست

اند؟ برخي ديگر عقب افتاده يابند و مي



23

پرسشهاي مبنایی علم اقتصاد

افراد چه طور انتخاب هاي خود را شکل می دهند؟

افراد بر اساس انتخاب هاي انجام شده چه طور تعامل می کنند؟

چه عواملی تعیین کننده ي وضعیت کالن اقتصاد یک کشور است؟



24

زیر شاخه هاي اقتصاد

و خانوارها يعني اقتصادي واحدهاي كوچكترين رفتارشناسي به قتصادخردا و وخدماتند كاالها وليدكنندةت بنگاهها چارچوب دراين .پردازد مي بنگاهها

كار نيروي به توليد براي بنگاهها .وخدمات كاالها كنندگان مصرف خانوارها كنندگان عرضه خانوارها لذا .درآمد به مصرف براي وخانوارها دارند نياز

.آن متقاضيان بنگاهها و كارند نيروياقتصاد كل به دولت منظر از خرد، رفتارهاي قراردادن مبنا با كالن اقتصاد

حداقل به هدف با را اقتصادي رشد و بيكاري تورم، حوزة سه و نگرد مي قرار بررسي مورد سوم متغير رسانيدن حداكثر به و اول متغيير دو رسانيدن

.دهد ميمي كشورها ديگر با كشور يك اقتصاد بيروني ارتباطات به الملل بين اقتصاد

و ورود كشورها، بين خدمات و كاال تجارت هاي انگيزه آن در و پردازد فراملي نهادهاي کاركرد خارجي، مستقيم گذاري سرمايه سرمايه، خروج

يا و شدن جهاني مانند فراملي هاي پديده و ... ،WTO، WB، IMF مانند .گيرد مي قرار بررسي مورد كار نيروي مهاجرت

صنعتی دانشگاه

پاییز – شریف1394

سیدعلی مدنی زاده: مبانی اقتصاد

25

زیر شاخه هاي اقتصاد

هاي يافته بر اتكاء اب كه است اقتصاد علم از مهم اي شاخه سنجي اقتصاد بتوان تا سازد مي فراهم را امكان اين رياضيات، و احتمال و آمار پيشرفتة ازآنجا .داد قرار بررسي مورد نظري مباحث با انطباق در را بيروني واقعيات

نتايج ،گيرند مي قرار استفاده مورد مؤثر طور هب اينجا در اقتصادي كمّيات كه .كند مي پيدا بروز حوزه دراين اقتصاد، علم ملموس

اقتصادِي هاي انگيزه نيز و اقتصادي آحاد سياسِي رفتار سياسي اقتصاد اقتصاد، علم از شاخه اين در .كند مي تحليل و تجزيه را سياسي نهادهاي كار نيروي كننده عرضه و كاال كنندگان مصرف برآنكه عالوه خانوارها آنكه بر عالوه بنگاهها و هستند نيز دهنده رأي شوند، مي محسوب

قالب در فعاليت به كارند، نيروي خدمات متقاضي و كاال توليدكننده .پردازند مي نيز گيرندگان تصميم كردن، البي نيز و ذينفع گروههاي

طلبانه منفعت هاي انگيزه داراي نيز وسياستمردان دولتمردان ديگر، درطرف آن به اقتصادكالن در كه گذاري سياست متعارف كانالهاي بجز لذا و اند

هاي فرصت آوردن فراهم ونيز فسادمالي و رشوه ازطريق شود، مي اشاره .شوند مي مرتبط شهروندان نيزبا جويي رانت



26

مفاهیم مبنایی در علم اقتصاد

بده بستان هزینه فرصت تصمیم گیري عقالیی و هزینه فایده نهایی انگیزه ها مبادله بازار و تخصیص منابع کارکرد دولت پول و تورم بهره وري و سطح زندگی تورم و بیکاري



27

رشته علمی؟: اقتصاد



28

اقتصاددانان

نقش اقتصاددانان اقتصاددان در نقش دانشمند(توضیح علت پدیده هاي اقتصادي(

اقتصاددان در نقش سیاستگذاري(چگونگی بهبود وضعیت اقتصادي کشور(

اقتصاددانان در سیاستگذاري اقتصادي؟اثرگذاري نادیده انگاشتن برخی از توصیه هاي اقتصاددانان

ساده ترین قسمت سیاستگذاري اقتصادي: معرفی سیاست اقتصادي مناسب

جنبه هاي اقتصاد سیاسی

اقناع عمومی جامعه

اثرگذاري زیاد اقتصاددانان از طریق نوشته ها و تحلیل ها در طول زمان



29

اختالف نظر اقتصاددانان با یکدیگر

میزان اختالف نظر اقتصاددانان با یکدیگر 7 ارتباط تعرفه و رشد اقتصادي%

17ارتباط حجم پول و تورم%

علل اختالف نظر اقتصاددانان در موضوعات مختلف تفاوت در تحلیل هاي علمی

میزان ارتباط دو متغیر اقتصادي با یکدیگر

تفاوت در ارزش ها

مالیات و عدالت



30

مبادله: یک مثال



31


آیا مبادله خوب است؟ چرا؟ افزایش تخصص گرایی

بهره وري باالتر

امکانات بیشتر

مصرف بیشتر

عمده کاالهاي مصرفی در نقاط مختلف جهان تولید شده اند.



32

یک داستان –مبادله : یک مثال

روز کیلوگرم محصول تولیدي در یک سیب زمینی گوشت

کشاورز 32 8 دامدار 48 24

خودکفایی بهتر است یا تخصص گرایی ؟



33




34




35


مزیت نسبی و مطلق

هزینه تولید سیب زمینی چیست؟ گوشت چطور؟

کیلوگرم محصول 1هزینه فرصت تولید:

نمی توان در تولید هر کاالیی مزیت نسبی داشت.

روز کیلوگرم محصول تولیدي در یک سیب زمینی گوشت

کشاورز کیلوگرم گوشت 0/25 کیلوگرم سیب زمینی 4 دامدار کیلوگرم گوشت 0/5 کیلوگرم سیب زمینی 2



36

References:

Slides from Dr. Masood Nili Class notes: Principles of Economics. Copyrighted material.

Becker’s Economic Theory



37

مباني اقتصاد سيد علي مدني...

Documents