ပဋိပက g ေဒသမ်ားတြင္ 3mdg ရန္ပံုေငြဧ။္...

23
မန္မာႏုိင္ငံ ပဋိပကၡ ေဒသမားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ျခင္းဆုိင္ရာ မဟာဗဟာ အာက္တိုဘာ ၂၀၁၅

Upload: lamdien

Post on 19-Apr-2018

237 views

Category:

Documents


11 download

TRANSCRIPT

Page 1: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

ျမနမာႏငင ပဋပကၡ ေဒသမားတြင 3MDG ရနပေငြဧ။ လပငနးေဆာင႐ြကျခငးဆငရာ မဟာဗဟာ

ေအာကတဘာ ၂၀၁၅

Page 2: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

၁။ နဒါနး

ေထာငစႏစ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရး ရညမနးခက

သးမးရနပေငြ (3MDG) က ႏငငတကာ အလ႐င

မားဧ။ ပ႔ပးကညမႈျဖင႔ ၂၀၁၂ ခႏစတြင စတင

တညေထာငခ႔ပါသည။ 3MDG သည ၂၀၁၂ ခႏစတြင

လပငနးမား ျပးေျမာကခ႔သည ေရာဂါသးမး ရနပေငြ

အဖြ႕ (3DF) က ဆကခကာ ယငးရနပေငြ အဖြ႕ဧ။

ယခင ေဆာင႐ြကခကမားက အေျခခလက တးခ႕

ေဆာင႐ြကလက႐ပါသည။ 3MDG သည ျမနမာ

ႏငင႐ ထခကလြယေသာ ျပညသမားအတြက

အေျခခ ကနးမာေရး ေစာင႔ေ႐ာကမႈမား ေပးႏငရန

ေထာကပ႔ ေပးကာ ကနးမာေရးဆငရာ ေထာငစႏစ

ဖြ႕ျဖး တးတကေရး ရညမနးခကမား ျပညမရနႏင႔

သာတ ညမ ကနးမာေရး လႊမးျခမႈတ႔က ရ႐ရန

ျမနမာႏငငဧ။ ၾကးပမး အားထတမႈမားကလညး

အားျဖည ကညလက ႐ပါသည။ အဆပါ

ရညမနးခကမားမာ မခင၊ ေမြးကငးစကေလးႏင႔

ကေလးေသဆးမႈ ေလာ႔ခရန၊ အတခအငဗ၊ တဘႏင႔

ငကဖားေရာဂါ တကဖကေရး တ႔ ျဖစပါသည။ 3MDG

သည မခင၊ ေမြးကငးစကေလးႏင႔ ကေလးမား

အတြက အရညအေသြး ျပညဝသည ကနးမာေရး

ေစာင႔ေ႐ာကမႈေပးရန ဥးစားေပး ေဆာင႐ြကလက

႐ပါသည။ 3MDG က ၾသစေတးလ၊ ဒနးမတ၊

ဥေရာပသမဂၢ၊ ဆြဒင၊ ဆြစဇာလန၊ ျဗတနႏင႔

အေမရကန ျပညေထာငစ အစ႐သည ႏငငတကာ

အလ႐င ၇ ႏငငတ႔မ ရနပေငြ ပ႔ပးေပးလက

႐ပါသည။

၂၀၁၁ခႏစ ႏစကနပငးမ စတင၍ ဥးသနးစန

အစးရႏင႔ တငးရငးသားလကနကကင အဖြ႕အစညး

အမားစတ႔ အပစအခတ ရပစေရးအတြက ေတြ႕ဆ

ေဆြးေႏြးရန သေဘာတညခ႔ၾကျပး ေနာကပငးတြင

ပဋပကၡေဒသ အမားအျပားတ႔တြင ကနးမာေရး

လပငနးမား စတင ေဆာင႐ြကႏငရန အခြင႔အလမး

ပြင႔ခ႔ပါသည။ ပဋပကၡ ျဖစပြားခ႔သည ေဒသတြင

ျဖစေစ၊ ျဖစပြားေနသည ေဒသတြင ျဖစေစ

ကနးမာေရး ဝနေဆာငမႈ လပငနးမား ေဆာင႐ြက

မည ဆပါက မမတ႔ဧ။ လပငနးမားသည ယငးေဒသ႐

ျငမးခမးေရးႏင႔ ပဋပကၡတ႔က ေျပာငးလ ႏငစြမး

အေပၚ မညသ႔ သကေရာကႏငမညက ေသခာစြာ

စစစသးသပရနႏင႔ ယငးေဒသမား႐ လမႈေရး၊

ႏငငေရးႏင႔ အဖြ႕အစညးမားဆငရာ အေနအထား

မား ကြျပားပက ေသခာစြာ သ႐ႏငေအာင

ေဆာင႐ြကရန 3MDG က ကတကဝတျပထား

ပါသည။

ယငးက႔သ႔ ပဋပကၡ ျဖစပြားရာေဒသမားတြင

လပငနး ေဆာင႐ြကရာတြင ခငလသည

လမးညႊနခကမားက ေဖာေဆာငအသးျပႏငမသာ

မမတ႔ ပ႔ပးေဆာင႐ြကသည ကနးမာေရး ဆငရာ

အကးဆက မားသည ပမ၍ ေရ႐ညတညတ႔ႏငမည

ဟ 3MDG ဧ။ ရနပေငြဘတအဖြ႕က ယၾကညပါသည။

Page 3: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

အဆပါ လမးညႊနခကမား ခမတရန ႐ငးလငး

တကသည မဟာဗဟာ ခဥးကပမႈပစတစခက

ေဖာေဆာငရန လအပပါသည။ ထ႔ေၾကာင႔ 3MDG

သည လပငနးမား ေဆာင႐ြကရာတြင ပဋပကၡက

ဂ႐ျပျခငးႏင႔ မမေၾကာင႔ ”မထခကေစေရး (Do No

Harm)” က ဥးတညကာ ကနးမာေရး လပငနးမား

ေဆာင႐ြက သညအခါ ပဋပကၡတြင ပါဝငသမား

အခငးခငး ပးေပါငး ေဆာင႐ြကေစျခငးျဖင႔

ျငမးခမးေရး တညေဆာကမႈက အေထာကအက

ျပေစရန ေဆာင႐ြကသြားမည ျဖစပါသည။

ပဋပကၡေဒသမားတြင 3MDG ရနပေငြဧ။

လပငနး ေဆာင႐ြကေရးဆငရာ မဟာဗဟာသည

ပဋပကၡႏင႔ ပဋပကၡ ေျဖ႐ငးမႈတ႔ဧ။ အရငးချဖစေသာ

ရပ႐ြာလထတ႔ဧ။ နစနာမႈမား၊ ေမာမနးခကမားက

ႏလးသြငးကာ ႏငငေတာ အဆင႔၊ တငး/ျပညနယ

အဆင႔ႏင႔ ေဆာင႐ြကမည ေဒသအဆင႔ ႐ႈေထာင႔

အမးမးတ႔မ ခဥးကပသးသပ ထားသည ခငလသည

ပဋပကၡ အေျခအေန သးသပခကက အေျခခထား

ပါသည။

3MDG ရနပေငြ၏ ခဥးကပေဆာငရြကနညးႏင

အစအစဥတ႔သည ပဋပကၡ အကဆတမႈက ဂ႐ျပ

ေစရနအတြက ေအာကပါ အတငး ေဆာငရြကမည -

မမေၾကာင “မထခကေစေရး” ႏငငတကာမ

သတမတထားသည အေကာငးဆး အေလ႔

အကင႔မားအတငး လကနာေဆာင႐ြကမည။

ထ႔ျပင ပဋပကၡျဖစပြားရာ ေဒသမားတြင

ထေတြ႕ေဆာင႐ြကျခငး ဆငရာ 3MDG ၏

မမားက ျပစထား႐မညျဖစကာ ယငးမမား

ကလညး ပမနေစာငၾကညစစေဆးၿပးသးသပ

မညျဖစပါသည။

ပဋပကၡျဖစပြားရာ ေဒသ တစခခငးစဧ။

လပငနး ပတဝနးကငႏင႔ ကကညေသာ

သးသန႔ အစအစဥ ေဆာငရြကမႈမားက

ေရးဆြျပစမည ျဖစပါသည။ ကနးမာေရး

ေစာင႔ေ႐ာကမႈကအေၾကာငးျပ၍ လအမားက

ေပါငးစညးေစျခငးျဖင႔ ျငမးခမးေရး

တညေဆာကမႈ အခြင႔အလမးက အမားဆး

ျဖစေစရန ေဆာင႐ြကမညျဖစပါသည။

ပဋပကၡျဖစပြားရာ ေဒသမားတြင လပငနး

ေဆာငရြကရာတြင လမးညႊနမည 3MDG ရနပေငြ၏

မဟာဗဟာ ခဥးကပနညးတြင အစတအပငး

သးခပါဝငသည -

ေနာကခ အေျခအေနက နားလညျခငး

(ႏငငေတာအဆင၊ တငး/ျပညနယ အဆင

တ႔တြင ပဋပကၡ အေျခအေနသးသပျခငး)၊

ပဋပကၡျဖစပြားရာ ေဒသမားတြင ထေတြ႔

ေဆာင႐ြကျခငးဆငရာ 3MDG ရနပေငြ၏

မမား၊

ပဋပကၡျဖစပြားရာ ေဒသမားတြင လပငနး

ေဆာငရြကေရးဆငရာ 3MDG ရနပေငြ၏

မဟာဗဟာ၊

Page 4: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

3MDG ရနပေငြအေၾကာငး ပမသရလပါက www.3mdg.org တြင ဝငေရာကေလလာ ႏငပါသည။

ယငး ဝကဘဆကတြင 3MDG ဧ။ ေမာမနးခက၊ မညသညေနရာတြင မညသညလပငနးမား

ေဆာင႐ြကသည စသညအခကအလကမားႏင႔ အစရငခစာမားက ဖတ႐ႈႏငပါသည။

3MDG ရနပေငြသည ကနးမာေရးႏင႔ သကဆငေသာ ေထာငစႏစ ရညမနးခကမားက ျပညမရနႏင႔

သာတညမ ကနးမာေရး လႊမးျခမႈက ရ႐ရန ၾကးပမးရာတြင ကညေထာကပ႔မႈမားက ေပးလက႐ကာ

အားလးကနးမာေရးအတြက အခြင႔အေရး အေျချပေသာ ခဥးကပနညးျဖင႔ ေဆာင႐ြကလက႐ပါသည။

အျခား လအပသည သတငးအခကအလကမားကလညး ဝကဘဆကတြင ဖတ႐ႈႏငပါသည။

Page 5: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

၂။ ေနာကခအေျခအေနက နားလညျခငး

ျမနမာႏငငတြင ၁၉၄၈ခႏစ လြတလပေရး

ရ႐ျပးခနမစ၍ ျပညတြငးစစ စတင ျဖစပြားေနခ႔

သညမာ ယေန႔ထကတငပင ျဖစသည။ ထအခန

ကပင ျမနမာျပည ကြနျမနစပါတ (ဗကပ)ႏင

တငးရငးသား လမးစ အခ႕တ႔သည အခြငအေရး

တနးတရ႐ရနႏင ကယပင အပခပခြင ပမရရရန

ဗဟအစးရက လကနကစြကင တကခကခၾက

ပါသည။ ၁၉၆၂ ခႏစတြင စစတပမ အာဏာ

သမးယခၿပး ထအခနမစ၍ တပမေတာသည

ႏငငေရးတြင စးမးေနခပါသည။ ျပညတြငးစစႏင

စစအပခပေရးတ႔က ဆယစႏစႏငခ၍ ေတြ႕ႀကခ

ၿပးသည ေနာကတြင ျမနမာႏငငသည ႏငငေရးႏင

စးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးမႈ၏ ဗဟခကမ အေနအထားသ႔

ေရာကရလာခ႔သည။ ၂၀၀၈ ခႏစတြင ဖြ႕စညး

အပခပပအေျခခဥပေဒ အသစတစရပက ျပ႒ာနး

ၿပးေနာက ၂၀၁၀ ခႏစတြင ႏစေပါငး ၂၀ အတြငး

ပထမဥးဆး အႀကမအျဖစ အေထြေထြ ေရြးေကာကပြ

မားက ကငးပခ႔ပါသည။ ၂၀၁၁ ခႏစ မတလတြင

တပမေတာမ ေကာေထာကေနာကခ ျပထားေသာ

အစးရအဖြ႕သစတစဖြ႕က စတင ဖြ႕စညးခၿပး ယခင

အစးရလကထကက ဝနႀကးခပအျဖစတာဝနယခသ

ဗလခပႀကးေဟာငးတစဥး ျဖစသည သမၼတ

ဥးသနးစနက ဥးေဆာငပါသည။

ဥးသနးစန အစးရသည ႏငငေရး ျပျပင

ေျပာငးလမႈ လပငနးစဥက စတငေဖာေဆာငခၿပး

တငးရငးသား လကနကကငအဖြ႕ အားလးနးပါးႏင

အပစအခတရပစေရး သေဘာတညခကမား ေရးထး

ရန သေဘာတညႏငခပါသည။ ဤအစးရသည

ယခငက မေအာငျမငခေသာ မဝါဒမားကပယကာ

အပစအားလးနးပါးႏင ႀကတင သေဘာတညခက

မထားဘ ေဆြးေႏြးခသည။ သ႔ျဖစရာ ဆယစႏစႏင

ခေနၿပျဖစေသာ ပဋပကၡမားက ေရ႐ည အဆးသတ

ေပးႏငမည လႈပ႐ားမႈမား ရလာႏငၿပဟ

ေမာလငခကမား ထြကေပၚလာပါသည။ သ႔ေသာ

လမးစမား၏ နစနာခကမား ေမာမနးခကမားက

ေျဖရငးႏငမညႏငငေရး ေဆြးေႏြးပြမားအျဖစ

ေျပာငးလ ေဆာင႐ြကႏငရန လအပေနပါေသးသည။

ဆယစႏစႏငခေသာ ျပညတြငးစစေၾကာင

အခငးခငး ယၾကညမႈ ပကျပားလက႐ကာ အထး

သျဖင ကခငျပညနယႏင ရမးျပညနယ ေျမာကပငး

အပါအဝင အခ႕ေဒသမားတြင တကပြမား ျပနလည

ျဖစပြားလက႐ပါသည။

ပါဝငပတသကသ မားျပားေသာေၾကာင

ျမနမာႏငင၏ ပဋပကၡသည အထးပင ႐ႈပေထြး

ပါသည။ တပမေတာအျပင အျခား လမးစ

လကနကကငအဖြ႔မား အမားအျပားလညးရရာတြင

အမားစမာ ဥးသနးစနအစးရႏင အပစအခတ

ရပစေရး သေဘာတညမႈက လကမတေရးထးထားၿပး

ျဖစသည။ ထ႔ျပင တပမေတာက ေကာေထာက

ေနာကချပထားေသာ ျပညသ႔စစမားလညး ရၾကရာ

Page 6: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

ယငးတ႔သည မတညၿငမေသာ ႏငငေရး

အေျခအေနေၾကာင စးပြားေရးအရ အကးအျမတမား

ရရေနၾကသည။ ပဋပကၡျဖစပြားရာ ေဒသမား၏

အေျခအေနမာ ၿမ႕နယက လက၍ ကြာျခားသလ

တစၿမ႕နယတညး အတြငးမာပင ကြျပားလက

႐ေနပါသည။ ၿမ႕နယ အမားအျပားမာ အစးရ၏

ကြပကမႈေအာကတြင တစပငးတစစေရာကရေနၿပး

လမးစ လကနကကင မား၏ ၾသဇာေအာကတြင

လညး တစပငးတစစ ေရာကရေနၾကသည။ အခ႕

ၿမ႕နယ အနညးစမာ လမးစ လကနကကငမား၏

ကြပကမႈေအာကတြင လးဝ ကေရာကေနတတ

ပါသည။ အခ႕ၿမ႕နယမားမာမ တပမေတာက

ေကာေထာကေနာကချပထားေသာျပညသ႔စစမားက

တစပငးတစစ ကြပကထားၾကသျဖင အစးရ အဖြ႕

အစညးမားလညး ဝငထြကခြငမရသည အေနအထား

တြင ႐ေနပါသည။

ပဋပကၡျဖစပြားရာေဒသမားတြင ကနးမာေရး

လကလမးမမႈမာလညးအေၾကာငးေၾကာငး တ႔ေၾကာင

အကန႔အသတျဖငသာရေနသည။ တငးရငးသား

လမးစမား ေနထငရာ ေဒသမားသ႔ အစးရ

ဝငထြကခြင မရျခငးမာ ပဋပကၡမားျဖစပြားေနျခငး

ပဋပကၡတြငပါဝငသ အမားအျပားရေနျခငးတ႔ေၾကာင

လၿခေရး မရျခငး အျပင ပထဝဝငအေနအထား

လမးပနးဆကသြယေရးအခကအခမားေၾကာင႔လညး

ပါဝငပါသည။။ လမးပနး ဆကသြယေရး အခက

အခတြငသြားလာရန ယာဥမားမရျခငး၊ လမးဆးျခငး၊

အခ႕ရြာမားႏင႔ လေနအမစမားထ မးရာသတြင

ေမာေတာဆငကယ၊ ေလ၊ လား သ႔မဟတ

ေျခကငျဖငသာ သြားလာႏငျခငး ေၾကာင႔လညး

ပါဝငသည။ ပမခကခေစေသာ အေၾကာငးတခကမာ

အစးရ ကနးမာေရးဝနထမးမား အထးသျဖင

ရာထးရာခ ႀကးသမားသည ျမနမာႏငင အလယပငး

ႏင အျခားလမးစမားထမ ျဖစေသာေၾကာင ေဒသ

စကားက မေျပာႏငၾကျခငးပင ျဖစသည။

ပဋပကၡျဖစပြားရာေဒသမားတြင ကနးမာေရး

စနစအမးမးရၾကရာ အားသာခက အားနညးခက

မားလညး ကယစရေနၾကပါသည။ ယငးတ႔တြင

အစးရ ကနးမာေရးစနစ၊ လမးစလကနကကင အဖြ႔

မားက ေဆာငရြကေပးေနေသာ ေရြ႕လား

ေကာပးအတအဖြ႕မားအပါအဝင ေဒသခ အစးရ

မဟတေသာ အဖြ႕အစညးမားက ေဆာငရြကေပး

ေနေသာ ကနးမာေရး ဝနေဆာငမႈ အမးမးတ႔လညး

ပါဝငပါသည။ အခ႕လမးစ လကနကကင အဖြ႕

တ႔တြင ကယပင ကနးမာေရးဌာနမားရၾကၿပး

ေဆးခနးမားက ဖြငလစေနၾကသညျပင ပဋပကၡ

ျဖစေပၚေနသည ေဒသမားတြင ေရြ႕လားကာ

ေဆာငရြကလကရေနၾကသည။

ယငးတ႔၏ ဝနထမးမားမာ အမနးခငးႏငင

မားတြင ေလကငထားၾကသမား သ႔မဟတ ႏငင

ရပျခားမ သင႐းညႊနးတမးမား လမးညႊနခကမား

အတငး ေလကငထားၾကသမား ျဖစၾကသည။

ျမနမာႏငင အတြငးတြင လပငနး ေဆာငရြကေန

ၾကေသာ အျပညျပညဆငရာ အစးရမဟတေသာ

Page 7: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

အဖြ႕မားက ယငးနယေျမမားသ႔ တရားဝင

သြားေရာကခြင ရသညမာ မၾကာလေသးပါ။

ပဋပကၡျဖစပြားရာ ေဒသမားတြင ရႏင

ၿပးေသာ ကနးမာေရးဝနေဆာငမႈမားႏင႔ တြဖက

လပကငရန၊ ကည ေထာကပ႔ရနႏင႔ တငးရငးသား

လကနကကငအဖြ႕မား၏ ကနးမာေရးဌာနမားႏင

အတ တြဖကလပကငရနတ႔မာ အေရးႀကးသည

အေၾကာငးျပခက မားစြာ႐ပါသည။ ယငးက႔သ႔

အျပငတည႐ေနေသာ ဤစနစမားမာ ပဋပကၡတြင

ပါဝငေနသည အဖြ႕အစညးမား အခငးခငး ႏငငေရး

သေဘာတညမႈ မရေသးသမ အခနအတနၾကာ

ဆကလကတည႐ဥးမညျဖစပါသည။ ကနးမာေရးႏင

အျခား လသားခငးစာနာမႈ အေထာကအပမားက

ခကခငး လအပေနေသာလညး ပဋပကၡေၾကာင

အစးရဌာနမားက မသြားေရာကႏငေသာေၾကာင႔

ေသာလညးေကာငး၊ စြမးေဆာငရည၊ ေငြေၾကးႏင

ပစၥညး၊ ေဒသခယဥေကးမႈႏင ဘာသာ စကားက

နားလညမႈ၊ ယၾကညမႈစသညတ႔ မရသျဖင အစးရ

ဌာနမားမ ဝနေဆာငမႈ မေပးႏငေသာ ပဋပကၡ

ျဖစပြားရာေဒသမားတြင တငးရငးသား ကနးမာေရး

ဌာနမားက ကနးမာေရး လပငနးမား ေဆာင႐ြက

ေနၾကပါသည။ အေျခခ ကနးမာေရး ဝနေဆာငမႈ

ကပင ယငးတငးရငးသား ကနးမာေရး ဌာနမား

ကသာ ေဆာင႐ြကေပးေနရသည ေနရာအမားအျပား

ရပါသည။ အစးရသညလညး ပဋပကၡ ျဖစပြားရာ

ေဒသ အမားအျပားတြင ေဒသခလထတ႔ လအပ

ေနေသာ အေျခခ ကနးမာေရးလအငမားက

လတတေလာ ကာလတြင ေဆာငရြကေပးႏငဥးမည

မဟတေသးေပ။ အစးရ ဌာနမားကလညးေကာငး

ဝနထမးမားက လညးေကာငး ပဋပကၡေဒသမားတြင

တးခ႕ခန႔ထား ေဆာငရြကပါက ကနးမာေရး

က႑တြင ျဖစေစကာမ လမးစ လကနကကင

အဖြ႕မားက သသယျဖင ႐ႈျမငၾကမည ျဖစေသာ

ေၾကာင ၿငမးခမးေရး လပငနးစဥသ႔ မေကာငးေသာ

သကေရာကမႈမား ရႏငသည။ အေၾကာငးမာ

ပဋပကၡတြင ပါဝငသတ႔သည အခငးခငး ယၾကညမႈ

အနညးငယသာ ရၾကေသး ေသာေၾကာင ျဖစသည။

ၿငမးခမးေရး လပငနးစဥက ေပးအပေသာ

အခြငအလမးတ႔တြင ပဋပကၡ ျဖစပြားရာေဒသမားသ႔

ပမ သြားေရာက ႏငျခငး၊ ပဋပကၡတြငပါဝငသမားႏင

ထေတြ႕ ဆကဆမႈ ေကာငးမြနလာျခငးတ႔လညး

ပါဝငသည။ ႏငငေရးအရ အတမးအေစာငးမခေသာ

ပညာေရး၊ ေျမပငဆငေရး စသညတ႔ႏငစာလင

ကနးမာေရးသည လတငး အေလးထားေသာ

အေရးအရာျဖစေသာေၾကာင ယငးက အေၾကာငးျပ၍

ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ ေပါငးစပ ညႏႈငးမႈတ႔က

ျပႏငသည။ ပဋပကၡတြငပါဝငသ အခငးခငး

ေဆြးေႏြးနငေအာင ကနးမာေရးက႑က ေဆာငရြက

ႏငသည။ ပဋပကၡျဖစပြားရာ ေဒသမားတြင

ကနးမာေရး လအပခကက ႀကးမားလသညအျပင

အေျခခ အကဆးေသာ ဝနေဆာငမႈမားပငလင

ရမေနေသာေၾကာင 3MDG က ေထာကပ႔ေပးသည

ကနးမာေရးဝနေဆာငမႈမားက အစးရ၊ ပဋပကၡတြင

ပါဝငသမား၊ အရပဖက လမႈအဖြ႕အစညးမား

Page 8: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

အားလးက ႀကဆၾကသညက ေတြ႕ရပါသည။

ကသ၍ရေသာ ႀကတင ကာကြယ၍ ရေသာ ေရာဂါ

မားေၾကာင လအမား ေသေၾကေနရဆ ျဖစပါသည။

ကနးမာေရးႏင စပလဥးေသာ သ႔မဟတ ပဋပကၡႏင

စပလဥးေသာ အေရးအရာမားက အစးရႏင

ေဆြးေႏြးရန ပမ၍ အခြင႔အလမးပြငေနသညျပင

အျခား ပဋပကၡတြင ပါဝငသမားက ထနးခပထား

ေသာ/ လႊမးမးထားေသာ ေနရာမားအပါအဝင

ပဋပကၡေဒသမားတြင ကနးမာေရးဝနေဆာငမႈမားက

အစးရက ေထာကပမႈမားေပးအပလက ရေနသည။

သကဆငသတ႔၏ သေဘာတညခကျဖင သတထား

ကာ ေဆာငရြကပါက ကနးမာေရးက အေၾကာငးျပ၍

လအမားက ေပါငးစညးေစျခငးသည ၿငမးခမးေရး

တညေဆာကမႈ လပငနးစဥက အကးျပႏငစြမး

ရသည။ တစခါတစရတြင လကေတြ႕ဆန၍

အလပျဖစေသာ၊ ေျပာငးလြယ ျပငလြယေသာ

နညးလမးျဖင႔ ႏစဖကကနးမာေရး အဖြ႕အစညး

မားသည အတတကြ ေဆာင႐ြကခ႔ၾကပါသည။

မညသ႔ပငျဖစေစ ကနးမာေရးဆငရာ ပ႔ပး

ေဆာင႐ြကမႈမားသည ၿငမးခမးေရး လပငနးစဥက

လႊမးမးမသြားေစရန ေသခာစြာ ေဆာငရြကရမည။

ၿငမးခမးေရး လပငနးစဥသည အလြနပင ထလြယ

႐လြယသည ကာလတြငပင ႐ေနေသးေၾကာင

ျဖစသည။ ကနးမာေရး ေဆာငရြကမႈက အေရ

အတြကေရာ အရညအခငးပါ တးျမင

ေဆာငရြကျခငးသည နညးပညာ သကသကမသာ

မဟတဘ ကယကယျပန႔ျပန႔ အကးသကေရာကမႈ

ရေသာ ႏငငေရးေဆာငရြကမႈလညး ျဖစသည။

အစးရႏင လမးစ လကနကကငအဖြ႕တ႔၏

ကနးမာေရး ဝနေဆာငမႈတ႔က ဆေလာညညြတ

ေအာင ေဆာငရြကျခငးသည မအရ ေကာငးမြနေသာ

စတကးျဖစေသာလညး အဓက ပါဝငပတသက ေနသ

အားလးက သေဘာတရန အထးဂ႐ျပရန

လအပသည။ ဤလပငနးစဥသည အခနအတန

ယရမညက သေဘာေပါကရန အေရးႀကးသည။

ပဋပကၡ ျဖစပြားရာေဒသမားတြင ကနးမာေရး

ေဆာငရြကမႈတစရပရပက စမခကေရးဆြၿပး

အေကာငအထညေဖာရာတြင သကဆငသည အဓက

ပတသကဆကႏြယသ အားလးတ႔၏ သေဘာ

တညခကက ႀကတငရယထားရမည ျဖစသည။

ထ႔ေၾကာင ပဋပကၡေဒသမားတြင လပငနး မားက

မညသ႔ ေဆာင႐ြကမညက အထး ဂ႐စက

ေဆာင႐ြကရန၊ ပဋပကၡၡအေျခအေန သးသပခကက

ေ႐းဥးစြာ ျပစရန၊ အရပဘက လမႈအဖြ႕အစညးမား

လမးစ လကနကကငအဖြ႕မား၏ ကနးမာေရး

ဌာနမား အပါအဝင ကနးမာေရးဝနေဆာငမႈ

ေပးေနသအားလးႏင အတ လကတြေဆာင႐ြကရန

အေရးႀကးသည။

Page 9: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

၃။ ပဋပကၡေဒသမားတြင ထေတြ႕ေဆာင႐ြကျခငးဆငရာ 3MDG ၏ မမား

ႏငငဧ။ ေနရာေဒသ အေျမာကအျမားတြင

လကနကကင ပဋပကၡဒဏက ႏစေပါငး ၆၀ ေကာ

ၾကာမ ခစားခ႔ရေသာ ျမနမာ ျပညသျပညသား

မားသည ယခအခါတြင အဆပါ ပဋပကၡမားမ

လြတေျမာကရန ၾကးပမးေနၾကခနျဖစပါသည။ ယခ

အခနတြင ပဋပကၡေျဖ႐ငးေရးမာ အလားအလာ

ေကာငးမား ႐ေနေသာလညး ပကကြက လစဟာ

ေနမႈမားက တငးႏင႔ျပညနယမားတြင ဆးေမြအျဖစ

လကခရ႐ထားသျဖင႔ အာ႐တကတြင လမးစ

အမားဆး မတငးေနထငရာ ႏငငတစချဖစေသာ

ဤႏငငဧ။ အေနအထားမာ အလြန႐ႈပေထြးေသာ

အေျခအေနျဖစေနပါသည။

ပဋပကၡ ျဖစပြားရာ ေဒသမားတြင

ႏငငတကာမ ကင႔သးေနေသာ “မထခကေစေရး”

နညးလမးမားအတငး ေထာငစႏစ ဖြ႕ျဖးတးတကေရး

ရညမနးခကသးမး ရနပေငြ (3MDG) ဧ။ လပငနး

မားက ထေတြ႕ ေဆာငရြကႏငရန ေအာကေဖာျပပါ

နညးလမးမားက ကင႔သးရန လအပပါသည။

ပဋပကၡေဒသမားတြင လပငနးေဆာငရြကရာ

တြင အဆပါမမားက ကင႔သး ေဆာင႐ြကရာတြင

အခနႏင ေငြေၾကးပမကနကမညက 3MDG က

သေဘာေပါကပါသည။ အေထာကအပအစအစဥ

တစေလာကလးအတြက ကနကစရတမားႏင

အဓပၸာယရေသာ ေဆြးေႏြးတငပငမႈမား အတြက

ကနကစရတမားက ဤေဒသ မားတြင 3MDG က

ေဆာငရြကမည လပငနးမားအတြက ဘတဂကႏင

အခနဇယား တြကခကရာတြင ထညသြငးသြားမည

ျဖစသည။ လပေဖာကငဖကမားက ဤမမားက

ေဆာငရြကရန 3MDG က ေထာကပမည ျဖစသည။

ပဋပကၡ ျဖစပြားရာေဒသမားတြင 3MDGမ

ေထာကပသည လပငနးမားေဆာငရြကရာတြင

ေအာကပါမမားက လကနာရနလအပပါသည_၁

၁။ ပဋပကၡ အေျခအေနမားက နားလည

သေဘာေပါကျခငး (Understanding the conflict)

3MDG ဧ။ ႏငငေတာအဆင႔ႏင႔ ျပညနယ/

တငးေဒသၾကး အဆင႔ ပဋပကၡျဖစပြားမႈ သးသပခက

က အသးျပကာ မမတ႔ လပငနးေဆာငရြကမည

ေဒသရ ပဋပကၡအတြငးပါ၀ငသည အဖြ႕အစညးမား၊

ပဋပကၡက ေျပာငးလ ႏငစြမးႏင႔ ပဋပကၡက

ျဖစပြားေစေသာ ေနာကကြယမ ႏငငေရးႏင႔

လမႈစးပြားအေျခခအခကမားကပါ ေလ႔လာသးသပ

ထားသင႔ပါသည။ ထသ႔ သးသပရာတြင ပဋပကၡ

အေျခအေနမားအေပၚ 3MDG မ ေထာကပ႔

ကညမႈမားဧ။ အကးသကေရာကမႈႏင႔ အကးဆက

အလားအလာမားကပါ ထညသြငးကာ ပမန

သးသပရန လအပပါသည။ ျငမးခမးေရး

၁ မမားက မတသားရလြယကရန အမတစဥထးထားျခငး ျဖစပါသည။ ဥးစားေပးအစအစဥဟ မမတယ ပါရန။

Page 10: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

လပငနးစဥမားဧ။ တးတကမႈမားက မကေျခမျပတ

သင႔သလ ျငမးခမးေရး လပငနးစဥမား ေဆာငရြက

ရမည အေရးထက မမတ႔ လပငနးရပမားဧ။

အေရးက တြနးအားေပး ေဆာငရြကျခငးမားက

ေရာငၾကဥသင႔ပါသည။ ထ႔ျပင အဆပါ ကစၥရပ

မားႏင႔ ပတသက၍ ရလဒမားက ၾကတင ခန႔မနး

တြကဆျခငးမားက မျပလပသင႔ပါ။

၂။ အဓက ပတသကဆကႏြယသမားႏင ႀကတင/

လပငနး ေဆာငရြကရာတြင တငပငေဆြးေႏြးျခငး

(Prior and on-going consultation with all key

stakeholders)

မမတ႔ လပငနးေဆာငရြကမည ေဒသတြငးရ

ပဋပကၡတြင အဓက ပတသကဆကႏြယေနသ

မားအား ေဆာငရြကမည လပငနးႏင႔ ပတသကျပး

ေသခာစြာ ၾကတင၍ တငျပေဆြးေႏြးျခငးမား

ျပလပသင႔ပါသည။ ယငးတ႔တြင သကဆငရာ

အစးရဌာနမားမ ကယစားလယမား၊ လမးစ

လကနကကငအပစမား (အထးသျဖင ကနးမာေရး

ဌာနမား ရခလင) အျခားကနးမာေရးဝနေဆာငမႈ

ေပးသမား၊ အရပဖကလမႈအဖြ႕အစညးမားတ႔ ပါဝင

သည။ မညသညေနရာတြင မညသ႔ မညသည

ေဆာငရြကမႈမားက ေဆာငရြကလင အေကာငးဆး

ျဖစမညက ယငးတ႔ႏင ေဆြးေႏြးတငပငရမည။

လပငနး ေဆာငရြကစဥ တစေလာကလးတြင

ပတသက ဆကႏြယသမားႏင ပမနေဆြးေႏြး

တငပငမႈကလညး ေဆာငရြကရမည။ အစးရႏင

အစးရ မဟတေသာ အဖြ႔မားက ကနးမာေရး

ေဆာငရြကမႈမားအစအစဥ ေခာေမြ႔အဆငေျပေစရန

ပးေပါငး ေဆာငရြကျခငးသည ယၾကညမႈ ျဖစထြနး

ေစရနႏင ကနးမာေရး အေထာကအပ၏

တးတကမႈက အခနႏင တစေျပးည မေဝရနအတြက

အေရးႀကးေသာ ေဆာငရြကမႈပငျဖစသည။

၃။ အရပဖကလမႈအဖြ႕အစညးမားအား အမနတကယ

ပါဝငခြင႔ႏင႔ ပးေပါငး လပေဆာငခြင႔ေပးျခငး

(Meaningful involvement and participation

of civil society organisations)

ပဋပကၡ ျဖစပြားရာေဒသမားတြင လပငနး

ေဆာင႐ြကရန သကဆငရာ အရပဖက လ႔အဖြ႕

အစညးမားႏင႔ မညသ႔ လပေဆာငမညက ၾကတင

တငပင ေဆြးေႏြးရနလအပပါသည။မားေသာအားျဖင႔

အဆပါ အဖြ႕အစညးမားသည ၄ငးတ႔ ေဒသရ

ပဋပကၡအေျခအေနမားက ေကာငးစြာ နားလည

ထားျပး အဆပါ ေဒသမားအတြငး ၀ငေရာက

သြားလာခြင႔ ရရၾကသညအတြက ၄ငးတ႔ဧ။ ပါ၀ငမႈႏင႔

ပးေပါငးေဆာငရြကမႈသည အလြန အေရးၾကး

ပါသည။ ၄ငးတ႔က လပငနးမားတြင အမနတကယ

ပါ၀င ေဆြးေႏြးခြင႔ေပးရန လအပပါသည။ ၄ငးတ႔

ပါ၀ငေဆာငရြကရာတြင ေဆြးေႏြးမႈက ကန႔သတျခငး

မျပလပသင႔သလ ေဆြးေႏြးမႈဟ ဆရာတြငလညး

သတငး အခကအလက ေ၀မရေလာကသာ

မျဖစသင႔ရန လပါသည။ အျပညျပညဆငရာ အစးရ

မဟတေသာ အဖြ႕အစညးမားႏင႔ ကလသမဂၢ

Page 11: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

အဖြ႕အစညးမားသည အရပဖကလ႔အဖြ႕အစညးမား၊

ရပရြာအေျချပ အဖြ႕အစညးမားက ေနရာမေပးျခငး၊

လႊမးမးခပကငျခငးမား မျပလပရန အေရးၾကးသည။

၄။ မလ႐ႏင႔ျပးေသာ ကနးမာေရး စနစႏင႔

ကနးမာေရး ေစာင႔ေ႐ာကမႈေပးေနသမားႏင႔

ပးေပါငး ေဆာင႐ြကျခငး (Work with existing

health structures and providers)

မလရႏငၿပးျဖစေသာ အစးရ ကနးမာေရးစနစမား

သ႔မဟတ လကနကကင အပစမားႏင အဆက

အသြယရေသာ ကနးမာေရး ဝနေဆာငသ မားကပါ

အစအစဥ ေရးဆြရာတြင လညးေကာငး လပငနး

ေဆာငရြကရာတြငလညးေကာငး ျဖစႏငလင

ကငဝတ စညးကမးအရ ခငလလင ပါဝငေစ

သငသည။ ေဒသခ အစးရမဟတေသာ အဖြ႕

အစညးမား၊ စစေရး နငငေရးတ႔တြင ႏစဘကလးႏင

ဝငဆန႔သည ရပရြာအေျချပကြနရကမားႏငအတ

အလပလပရနလညး အေရးႀကးသည။ ပတသက

ဆကႏြယသအမးမးတ႔က ဝနေဆာငမႈေပးထားေသာ

နယေျမ မားတြင ပဋပကၡပမျဖစႏငဖြယ မရမသာလင

တးခ႕ျခငးက 3MDG က ေထာကပမည ျဖစသည။

၅။ အားလး ပါဝငခြင႔ေပးျခငးႏင႔ ခြျခားဆကဆမႈ

မ႐ျခငး (Inclusion and non-discrimination)

လပငနးအစအစဥမားသည အားလး ပါဝငေစမႈ

မခြျခားမႈဆငရာ မမားက လကနာရမည။ ဝနေဆာငမႈ

ေပးရာတြင လမး၊ စကား၊ ဘာသာ၊ ကားမ၊ အသက

မခြျခားဘ လအပစတငးသ႔ ညမစြာ ေပးေဝေစရမည။

ကနးမာေရး ဝနေဆာငမႈမားက လကလမးမမ

ေစေသာ အတားအဆးမားက အျပညအဝ သ

နားလညလက လကေတြ႕ ေျမျပငအေျခအေနႏင

ကကညေအာင လပငနးေဆာငရြကမႈမားက ဒဇငး

ထတရန အေရးႀကးသည။ ပထဝဝင အေနအထား

အရ ဥးတည ေဆာင႐ြကမည ေဒသမားႏင႔ႏင

အကး ခစားရမညလအပစတ႔က ေရြးခယရာတြင

အစးရ ထနးခပမႈေအာကရ လဥးေရ/ နယေျမႏင

လမးစ လကနကကငအဖြ႕ ထနးခပမႈေအာကရ

လဥးေရ/နယေျမတ႔ မတေစရန ေဆာငရြကေစ

ရမည။ ဤမသည ၿမ႕နယမားက ေရြးခယရာတြင

သာမက ၿမ႕နယအတြငး ေထာကပမႈမားက

ျဖန႔ေဝရာတြငပါ အကးဝငသည။ ပဋပကၡေဒသရ

ၿမ႕နယ အားလးခန႔တြင အဓကၿမ႕မား၊ လေန

ထထပေသာေနရာမား၊ လမးပနးမားက အစးရက

ထနးခပထားၿပး၊ လမးစ လကနကကငအဖြ႔မားကမ

ပ၍ေခါငေသာေနရာမား၊ လေနမႈ ႀကပါးေသာ

ေနရာမားကသာ ထနးခပ ထားတတၾကသည။

ထ႔ေၾကာင လမးစလကနကကငအဖြ႔မားက ထနးခပ

ထားေသာ ေနရာမားသ႔ ေရာကရရနမာ ပ၍

ခကခသည။ 3MDG သည အမားဆးလအပေနေသာ

ေနရာမားသ႔ ေရာကရရန ဆးျဖတ ထားေၾကာငးႏင

အစးရထနးခပမႈေအာကရေနရာမားကသာ ဥးစား

မေပးေၾကာငး လကေတြ႔ ျပသရနအတြက ထေနရာ

မားကပါထညသြငးရန အထး အေရးႀကးသည။

Page 12: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

၆။ ပြငလငးျမငသာမႈ႐ျခငးႏင သတငးအခကအလက

ေပးျခငး (Transparency and information)

လပငနးေဆာငရြကေနသည အဆင႔တငးတြင မမတ႔

လပငနးဧ။ ရညရြယခကမား၊ ေဆာငရြကခကမား၊

ပးေပါငးေဆာငရြကမည အဖြ႕အစညးမား၊ မမတ႔

ေဆာငရြကသည စမကနးႏင႔ ၀နေဆာငမႈမားက

သကဆငရာ အဖြ႕အစညးမားအား ပြင႔လငးျမငသာမႈ

ရစြာ အသေပးရန အေရးၾကးပါသည။ သတငး

အခကအလက ေ၀မျခငး သည ရပရြာလထႏင႔ အဖြ႕

အစညးမားအၾကား ယၾကညမႈ တညေဆာကရနႏင႔

လပငနးမား ေအာငျမငမႈအတြက အေရးၾကးပါသည။

၇။ ဝနထမး ခန႔ထားရာတြင ေဒသခ မးႏြယစမားအား

ခန႔ထားျခငး (Recruit local staff from all

population groups)

ပဋပကၡ ျဖစပြားရာေဒသမားႏင႔ တငးရငးသား

မးႏြယစမား ကြျပားစြာ ေနထငသည ေဒသမားတြင

မးႏြယစတငးမ ၀နထမးမားက ခန႔ထားရန အလြန

အေရးၾကးပါသည။ မမတ႔ဧ။ ၀နထမးမားႏင႔

ေဆာငရြကသည စမကနးမားသည ေဒသခမား၊

ေဒသယ ဘာသာစကားမား၊ ယၾကညမႈႏင႔

ယဥေကးမႈ ဓေလ႔ထးတမးမား ႏင႔အည ျဖစရန

လအပျပး လမႈေရးအရ တငးရငးသားကြျပားမႈအရ

ခြျခားျခငး မျဖစေစသင႔ပါ။ လသားခငး စာနာမႈႏင႔

ရပရြာပညာေပး အစအစဥမားတြင ခြျခားထားျခငး

ထက အားလးပါ၀ငေစေရးက ဥးစားေပးသင႔ပါသည။

၈။ လပငနးစဥႏင ကနးမာေရးဆငရာရလဒရရမႈက

ခနဆျခငး (Balancing process and achieving

health results)

ပဋပကၡတြင ပါဝငသ အမားအျပားရၾကေသာ

ပဋပကၡေဒသတြင အလပလပရာတြင ယၾကညမႈႏင

နားလညမႈ တညေဆာကရနအတြက 3MDG ႏင

လပေဖာကငဖကမားက မားစြာ ရငးႏးျမပႏရန

လအပသည။ ဤကသ႔ အေျပာငးအလျမနေသာ

အၿပငအဆငမားေသာေနရာမားတြင 3MDG ၏

လပငနးစတငသညအဆငတြင ေဆာငရြကမႈ

လပငနးစဥ ခငမာရနႏင အဖြ႔တငးက လကခရန

အတြက ဥးစားေပးရမညျဖစသည။ ပဋပကၡေဒသ

မားတြင ကနးမာေရး ဝနေဆာငမႈေပးျခငးက

တးျမငရနမာ ေႏးေကြးနငသညက လညးေကာငး၊

ထသ႔တးျမငရနမာ အလပလပကငရန အဆငေျပမည

ပတဝနးကငက ဥးစြာရရရန လအပသညက

လညးေကာငး လကခရန လအပသည။

၉။ အေျခအေနႏင႔ ဆေလာေအာင ေဆာင႐ြကျခငးႏင႔

လကေလာညေထြ႐ျခငး (Pragmatism and

flexibility)

ပဋပကၡျဖစပြားရာ ေဒသမားတြင ေနရာကလက၍

ခဥးကပေဆာငရြကရန နညးလမး အမးမး

လအပႏငသညျပင ပဋပကၡအေျခအေနမာလညး

ေျပာငးလႏငေသာေၾကာင လကေလာညေထြ႐သည

ခဥးကပ ေဆာငရြကနညး ရရန အေရးႀကးသည။

ပဋပကၡေျပာငးလလာပႏင စနေခၚမႈမားက ေယဘယ

Page 13: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

ထက အေသးစတ မကျခညမျပတ ႐ႈျမငထားရန

လအပသည။ သမား႐းက တငးကပေသာ နညးလမး

မားျဖင႔ ေျဖ႐ငးျခငးသည အႏရာယ အလြန

ၾကးမားပါသည။ ထ႔ေၾကာင 3MDG သည

ေျပာငးလြယ ျပငလြယျဖစေစရနႏင တထြင

ဆနးသစေသာ နညးလမးမားက ႐ာေဖြကင႔သးႏငရန

လအပပါသည။

၁၀။ ပးေပါငးပါဝငေဆာငရြကျခငး (Cooperation and

coordination)

ရပရြာလထအမးမးႏင ပဋပကၡတြငပါဝငသ

အမးမးတ႔ အားလးပါဝငလာေစရန ေရရည

ရညမနးခက ကလညး ပဋပကၡေျဖရငးေရးလပငနးစဥ

တစေလာကလးတြင ထားရရနလအပသည။ ႏငင၏

နယေျမအမးမးတြင ကနးမာေရးႏင လသားခငး

စာနာမႈ အကအညမားက တနးတညမမႈ အားလး

ပါဝငေစမႈထက ခြျခားမႈအျဖစ ျမငလာတတေၾကာငး

အေတြ႕အႀကမားက သတေပးလက ရသည။

ထ႔ေၾကာင ပးေပါငးေဆာငရြကျခငးႏင ေပါငးစပ

ညႏႈငးျခငး မဟာဗဟာက သကဆငရာ ကနးမာေရး

လပငနးအဖြ႕မား၊ မတဖက အဖြ႕အစညးမားဧ။

အစညးအေဝးမား၊ စမခက ပမနဆနးစစ သးသပျခငး

တ႔တြင ကငသးရန လအပသည။ ေဒသႏရအစးရႏင

လကနကကငအဖြ႕မား၏ ကနးမာေရးစနစမားက

အားျမငေပးရနႏင မလလားအပေသာ ဝနထပ

ဝနပးမား ဌာနဆငရာအဆငဆငမား ျဖစေပၚ

မလာေစရန ရညရြယကာ ေဆာငရြကသငသည။

Page 14: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

၄။ ပဋပကၡေဒသမားတြင လပငနးေဆာငရြကေရးဆငရာ 3MDG ၏

မဟာဗဟာ

ပဋပကၡေဒသမားတြင လပငနး ေဆာငရြကေရး

ဆငရာ 3MDG ၏ မဟာဗဟာသည ပဋပကၡ

ေဒသမားတြင ထေတြ႕ေရးဆငရာ 3MDG ၏ မမားက

လကနာသညျပင ခငလေသာ ပဋပကၡအေျခ အေန

သးသပခကက အေျခခသည။ ပဋပကၡ ေဒသမားတြင

လပငနးေဆာငရြကေရးဆငရာ 3MDG ၏

မဟာဗဟာသည ပဋပကၡေဒသ မားတြင 3MDG ၏

လပငနးေဆာငရြကမႈ၏ ေအာကပါ အဆငတငးက

ရငးလငးစြာ လမးညႊနႏငမည ျဖစပါသည။

ပဋပကၡေဒသမားတြင လပငနး အေကာင

အထည ေဖာသည နညးလမးမား

လပငနးနယေျမ ေရြးခယျခငး (ျပညနယ/

တငး၊ ၿမ႕နယ)

အဆျပလႊာေခၚယျခငး (CfP)

လပငနးအေကာငအထညေဖာျခငး

ေစာငၾကည စစေဆးျခငး၊ အကျဖတျခငး၊

စဥဆကမျပတသငယျခငး

ပဋပကၡ ျဖစပြားရာ ေဒသမားတြင လပငနး

အေကာငအထညေဖာသည နညးလမးမား

ကနးမာေရးဝနႀကးဌာနက ဥးေဆာငကာ

ႏငငတကာႏင ျပညတြငး အစးရမဟတသည

အဖြ႕အစညးမားမားႏင ပးေပါငးကာ ျပညစသည

ၿမ႕နယကနးမာေရး စမခက(CTHP)က ေရးဆြ

အေကာငအထညေဖာလက ရေသာလညး 3MDG

၏ ၿမ႕နယအေျချပခဥးကပနညးက ပဋပကၡ ေဒသမာ

းအတြက မြမးမရမညျဖစသည။ အေၾကာငးမာ

မညသညေဆာငရြကမႈကမဆ ဒဇငးမထတမ

အေကာငအထညမေဖာမ တငပငေဆြးေႏြးရမည

အျခား အဓကပတသကဆကႏြယသမား ရေန

ေသာေၾကာင ျဖစသည။ ယငးတ႔တြင အစးရဌာန

ကယစားလယမား (ႏငငေတာအဆင ျပညနယ/

တငးအဆင ေဒသခအဆငတ႔မ ကနးမာေရး

ဝနႀကးဌာန၊ သကဆငရာ လၿခေရးတပဖြ႕မားႏင

ဆကသြယရမည အေထြေထြ အပခပေရးဥးစးဌာန)၊

သကဆငရာ လကနကကငအပစ (အထးသျဖင

ကနးမာေရးဌာန ရခလင)၊ အျခား ကနးမာေရး

ဝနေဆာငေနသမား၊ အရပဘက လမႈအဖြ႕အစညး

မားတ႔ ပါဝငသည။ ရႏငၿပး ကနးမာေရး

ဝနေဆာငေနသမားက မညသညေနရာတြင မညသ႔

မညသညေဆာငရြကမႈ အမးအစားက ေဆာငရြက

သငေၾကာငး တငပင ေဆြးေႏြးသငသည။ ျဖစႏငပါက

ကငဝတစညးကမးအရ ခငလပါက အစအစဥ

ေရးဆြရာတြင လညးေကာငး လပငနးေဆာငရြက

ရာတြင လညးေကာငး ပါဝငေစသငသည။ ပဋပကၡ

ေဒသမားရ လမးစ လကနကကငအဖြ႕မား

ယငးတ႔၏ ကနးမာေရး အဖြ႕အစညးမားက ထေတြ႕

ေဆာငရြကျခငး သညလညး အထး အေရးပါသည။

Page 15: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

ေရြးခယ ထားေသာ လပငနးေဒသမားအတြက

အေကာငးဆးျဖစေသာ ေဆာငရြကမႈပစ (မား)က

စစစအကျဖတရနႏင 3MDG၏ ပဋပကၡ အေျခအေန

သးသပခကက အခနႏငတစေျပးည ျဖစေစရန

အတြက ျပညနယ/တငးမားႏင အခ႕ၿမ႕နယမားသ႔

3MDG က သြားေရာက ေလလာမည။

ဤေဒသမားရပတသကဆကႏြယသအားလး

က ပးေပါငးေဆာငရြကၾကရန ေပါငးစပညႏႈငး

ၾကရနမာ မလြယကႏငေပ။ ထ႔ေၾကာင ပတသက

ဆကႏြယသ အားလးက ပါဝငေဆာငရြကၾကေသာ

ျပညစသည ၿမ႕နယကနးမာေရး စမခကကေရးဆြရန

ျဖစခငမျဖစနငမည။ ထသ႔ျဖစပါက အလပျဖစမည

ေျပာငးလြယ ျပငလြယေသာ ခဥးကပနညးျဖင

ေဆာငရြကမႈစနမနာအမးမးက ေရးဆြခြင႔ျပရန

အေရးႀကးသည။ ထ႔ျပင အစးရ၏ ၿမ႕နယ

နယနမတမား အမညမားသည လမးစ

လကနကကငအဖြ႕မား လကခထားသညႏင

အၿမတမး မကကညေၾကာငး ကလညး သတျပရန

အေရးႀကးသည။ ထ႔ေၾကာင႔ 3MDG သည

ကနးမာေရး စမခကက ပးတြ ေရးဆြျခငးႏင႔

ကနးမာေရး ဝနေဆာငမႈက ပးေပါငး ေဆာင႐ြကျခငး

တ႔က ၄ငးတ႔ ဆႏၵမ႐ပါက တြနးအားမေပးသင႔ပါ။

သ႔ေသာ ဤသ႔ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈမားက

သကဆငရာ ပဋပကၡတြငပါဝငသ အားလးက

ေဆာင႐ြကလစတ ႐လာသည အခါတြငမ လအပ

သလ ေထာကပ႔ ကညေပးသင႔ပါသည။။ ထ႔ျပင

ၿငမးခမးေရးလပငနးစဥမားက မကျခည မျပတရန၊

လပငနး ေဆာငရြကမႈမားက ၿငမးခမးေရး

လပငနးစဥက ေကာမသြားေစရန၊ အေကာငအထည

မေပၚေသးေသာ ရလဒမားက ရရၿပးဟ မမတယ

ရနလညး အေရးႀကးသည။ ဤမက လကနာ

ေဆာငရြကေၾကာငး ေသခာေစရန ပမန ျပနလည

သးသပေနရမည။

ပဋပကၡေဒသမားရ အရပဖက လမႈ

အဖြ႕အစညး (CSO) မား၏ ပါဝငမႈသညလညး

အထးအေရးပါသည။ ေဒသခ NGO မား ရပရြာ

အေျချပ ကြနရကမားသည စစေရး ႏငငေရးတ႔တြင

ႏစဘကစလးႏငဝငဆန႔သည။ CSO မား သည

ေျမျပငတြင ျဖစေပၚေျပာငးလေနေသာ ပဋပကၡ

အေျခအေန အမနမားက ပမသနားလညၾကသည။

ထ႔ေၾကာင မညသညေနရာတြင မညသတ႔ႏင မညသ႔

အလပလပရမညက ယငးတ႔ႏင တငပငေဆြးေႏြးရန

အေရးႀကးသည။ CSO မားသည ရပရြာလထမား၊

ပဋပကၡက ေျပာငးလနငသမားတ႔၏ ယၾကညမႈက

ရရထား တတၾကသျဖင ေဆာငရြကမႈတငးသည

ပဋပကၡအကဆတမႈက ဂ႐ျပမေအာင ယငးတ႔က

အႀကေပးႏငၾကသည။ ေဒသတြငးရ လမးစမား

ႏငအတ အလပလပျခငး ယငးတ႔ကငားရမးျခငးသည

အားလးပါဝငေစမႈ တနးတ ညမမႈတ႔က ျဖစေပၚ

ေစေရးအတြက အေရးႀကးသည။ လပငနးနယေျမ

အတြငးရ လမးစႏင ဘာသာေရး အပစမားက

ကယစားျပေသာ အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညးမားႏင

ထေတြ႕ ေဆာငရြကရန အေရးႀကးသည။ ကနးမာေရး

ဝနႀကးဌာနက ေသာလညးေကာငး လမးစ

Page 16: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

လကနကကင အဖြ႔မားက ေသာလညးေကာငး

ထေရာကစြာ မေဆာငရြကေသးသည သးျခား

ျဖစေနေသာ ဝနေဆာငမႈ လေလာကစြာမရရေသာ

နယေျမမားလညး ရၾကသည။ ထ႔ေၾကာင ယငး

လထတ႔သညလညး 3MDG ေဆာငရြကမႈ၏ အကး

ေကးဇးကရရေစရန အေရးႀကးသည။ တကခက

ေနဆျဖစေသာ အပစအခတရပစေရး အသစက

အသကမဝငေသးေသာ ေဒသမား၊ ၿမ႕နယမားတြင

ကနးမာေရးဝနႀကးဌာနႏင ႏငငတကာNGO မား

လကလမးမမႈမာ အကန႔အသတျဖငသာ ရမည

ျဖစသည။ ထေဒသမားတြင ကနးမာေရး ေဆာငရြက

ေပးသတ႔မာ အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညးတ႔သာ

ျဖစတတသည။ အတလပကငမည CSO မားက

ေရြးခယရာတြင ယငးတ႔၏တာဝနကေကပြနမည

သကဆငသည သငေလာမည CSO တ႔က

နယေျမအလက ေရြးခယရန အေရးႀကးသည။

လပငနးနယေျမေရြးခယျခငး (ျပညနယ/တငး၊

ၿမ႕နယ)

ၿမ႕နယမားကမေရြးခယမ ပဋပကၡ

ျဖစပြားေသာ ၿမ႕နယမားက ေဖာထတရန အဓက

ကသည။ ယငးသညလညး အခနႏငအမ ေျပာငးလ

ႏငေၾကာငး သတျပရမည။ ပဋပကၡျဖစပြားေသာ

ျပညနယအတြငးရ ၿမ႕နယမားက ေရြးခယရာတြင

အကးခစားခြင ရေသာအပစမားမတမက လကနာ

ရမည။ လပငနးနယေျမမားက ေရြးခယရာ တြင

လထအပစ လမးစတ႔က လညးေကာငး၊ အစးရ

လကေအာကရ နယေျမမားႏင လမးစလကနကကင

အဖြ႕လကေအာကရနယေျမမားတ႔က လညးေကာငး၊

ၿမ႕ျပေဒသ (အစးရလကေအာကခ သ႔မဟတ

အစးရက ဝနေဆာငမႈေပးထားသည) ႏင ေကးလက

ေဒသ (ဝနေဆာငမႈနညးပါးၿပး ေခါငသညနယေျမမား၊

ပဋပကၡဒဏခ နယေျမမား) တ႔ကလညးေကာငး

မတစြာ ပါဝငေၾကာငး ေသခာေစရန 3MDG က

လပေဆာငရမည။ ဤမမားက ျပညနယ/တငး၊

ၿမ႕နယမားက ေရြးခယရာတြငသာမက ၿမ႕နယ

အတြငး ေရြးခယရာတြငပါ ကငသးရမည။

ၿမ႕နယမားက အၿပးသတမေရြးခယမ အစးရ

(ကနးမာေရးဝနႀကးဌာန)၊ လမးစ လကနကကင

အဖြ႕မား၊ အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညးမား အပါအဝင

ျဖစေသာ အဓက ပတသကဆကႏြယသမားႏင

ႀကတငထေတြ႕ကာ တငပငေဆြးေႏြးရနမာ အလြန

အေရးႀကးသည။ အထးသျဖင ျပညနယတြငးမ

အဓကလမးစလကနကကင အဖြ႕မားႏင အလြတ

သေဘာ တငပငေဆြးေႏြးရန အေရးႀကးမည။

ယငးတ႔က သသသာသာ ၾသဇာသကေရာက ေသာ

ၿမ႕နယမားတြင လပငနးေဆာငရြကမႈက ယငးတ႔က

မကန႔ကြကရန အဓကလအပသည။

အၿပးသတေရြးခယရာတြင အစးရ

လကေအာကရ ၿမ႕နယမားႏငလမးစ လကနကကင

အဖြ႔မား လကေအာကရ ၿမ႕နယမား ေကာငးစြာ

မတေစရန အေရးႀကးသည။ ဤေရြးခယမႈ စႏႈနးက

သးျခငးျဖင 3MDG အေထာကအပခ ေဆာငရြကမႈ

မားသည ေရာကရန ခကခေသာ လဥးေရႀကပါးသည

သးျခားေဒသမားသ႔ ေရာကရမည ျဖစသည။ လမးစ

Page 17: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

လကနကကငအဖြ႕မား လကေအာကရ ေဒသ

မားသည ကနးမာေရးထခကမႈ ပမားတတသညျပင

အေျခခ ကနးမာေရး ေစာင႔ေ႐ာကမႈကပငလင

လကလမးမရနမာလညး အခကအခ ရေနၾကပါသည။

3MDG သည ျပညနယ/တငးမား၊

ေရြးခယထားေသာ ပဋပကၡျဖစပြားေသာၿမ႕နယမားသ႔

ေလလာေရး သြားေရာကကာ အစးရ (ကနးမာေရး

ဝနႀကးဌာန)၊ လမးစ လကနကကငအဖြ႕မား၊

အရပဘက လမႈအဖြ႕အစညးမား အပါအဝင အဓက

ပတသကဆကႏြယသမားႏင မညသညေနရာတြင

မညသ႔ မညသတ႔ႏင 3MDG ၏ ေဆာငရြကမႈမားက

အေကာငအထညေဖာ၍ ရမရက တငပင

ေဆြးေႏြးသည။

အဆျပလႊာေခၚယျခငး (CfP)

ပဋပကၡေဒသမားအတြက အဆျပလႊာေခၚယရာတြင

ေအာကပါေမးခြနးမားကပါ ထညသြငးသငသည_

ပဋပကၡေဒသတြင အဆျပသသည မညကသ႔

အလပလပမည။

ကနးမာေရး ဝနႀကးဌာနမ အပျဖစေသာ

ကနးမာေရးဌာနမား၊ ဝနထမးမားက

အဆျပသက မညသ႔ ေထာကပမည။

ေကးရြာကနးမာေရးေကာမတ (VHC)

အပါအဝင CBO/CSOမား အျခားရပရြာ

အေျချပအဖြ႕မားက ဝနေဆာငမႈ ေပးအပ

ရာတြင မခပါဝငေစရန အဆျပသက မညသ႔

လပေဆာငမည။

ျပညေထာငစအစးရ၏လကလမးမမႈ အကန႔

အသတသာရေသာေဒသမားတြငအလပလပ

ရာတြင မညသညခဥးကပနညးက အသးျပ

မည။

ပဋပကၡ ေဒသမားတြင အလပလပရာတြင

မညသညခဥးကပနညးက အသးျပမည။

လပငနးအေကာငအထညေဖာမည အဖြ႕အစညး

မား၏ အဆျပလႊာမားက အကျဖတေသာအခါတြင

ယငးတ႔သည မမေၾကာင မထခကေစေရး အေျခခ

စက မချပညမရနမာ မရမျဖစလအပသည။ 3MDG

၏ ပဋပကၡအႀကေပးႏင အလရငတ႔၏ ပဋပကၡ

အႀကေပးမား ပးေပါငးကာ အဖြ႕က သေဘာတ

ထားေသာ စႏႈနးျဖင အဆျပလႊာမားက အကျဖတ

မည။ အဆျပလႊာမားက ပဋပကၡကဂ႐ျပမႈအရ

အဆငခြၾကမညျဖစၿပး အေျခခစက မမေသာ

အဆျပလႊာ၏ အပငး သ႔မဟတ အဆျပလႊာ

တစခလးက ေထာကျပမညျဖစသည။ ပဋပကၡ

အႀကေပး တ႔သည ကငတြယသငေသာ အေၾကာငး

အရာမား အပါအဝင ဆကလက ေဆာငရြကရမည

တ႔ကလညး အႀကျပႏငသည။ အဆျပလႊာမားက

အၿပးသတေရြးခယရာတြင ပဋပကၡအႀကေပးတ႔၏

အႀကမား ကလညး စႏႈနးတစခကအျဖစ ထညသြငး

ခနစကမည ျဖစသည။ အေျခခ စႏႈနးက မျပညမ

ေသာ မကကညဟ ယငးတ႔က ထငျမငေသာအဆျပ

လႊာမားက ဆကလကစဥးစားမညမဟတပါ။

Page 18: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

လပငနးအေကာငအထညေဖာရနျပငဆငျခငး

လပငနး အေကာငအထညေဖာရန ျပငဆင

ေနစဥအတြငး ၿမ႕နယတစခခငးအတြက အေကာင

အထညေဖာမည စျပပစႏင မညသႏငအတ အလပ

လပကငမညက အၿပးသတဆးျဖတမည။ ယငးတြင

သးသပျခငး၊ စမခက ေရးဆြျခငး၊ သကဆငရာ

ပတသက ဆကႏြယသမားႏင သေဘာတညမႈ

ယျခငးတ႔ ပါဝငမညျဖစၿပး ၿမ႕နယ အတြငးတြင

မညသ႔လပငနးေဆာငရြကမညဟေသာ သေဘာ

တညခကတရပ ေပၚထြကလာမညျဖစသည။ ယငး

သေဘာတညခကသည ေဒသတစခႏင တစခ

ကြာျခားႏငမည။ ယငးတြင ျပညစသညၿမ႕နယ

ကနးမာေရး စမခကက ေရးဆြမည သ႔မဟတ အျခား

ခဥးကပနညးတစခက ေရြးခယမညဟ ဆးျဖတခက

ပါဝငမည။ 3MDG က ေထာကပမည ၿမ႕နယတ႔မ

အစးရမဟတေသာ ကနးမာေရးစနစတ႔၏ လပငနး

နယပယႏင လပႏငစြမးကနားလညေစရန ၿမ႕နယ

အဆငရ အစးရမဟတေသာကနးမာေရးစနစ၏

အေျခအေနသးသပခက လညး လအပမညျဖစသည။

အထးသျဖင ဤအေျခအေနသးသပခကတြင

အစးရစနစက လႊမးၿခထားေသာ ေဒသမား၊ ႏစဖြ႕

ေရာေႏာေနေသာ ေဒသမားက သတမတ ေဖာျပ

ထားသငသည။ ပတသက ဆကႏြယသ အမးမးတ႔

၀နေဆာငမႈ ေပးေနေသာ ေဒသမားသ႔ လပငနး

တးခ႕မႈက 3MDG က မေထာကပမေစရနအတြက

ဤသးသပခကက ကညမညျဖစသည။ ထသ႔

ျပမပါက ပဋပကၡ ပမ တးပြားဖြယရသည။

အစအစဥမားက ဤဝနေဆာငမႈေဒသမား၏

ပထဝဝင အပငးအျခား အစစအမနက ထထ

ေရာကေရာက လကခရနႏင ရႏငၿပး ကနးမာေရး

စနစမားႏငအတ အလပလပကငရန အေရး

ႀကးသည။ အစးရေရာ အစးရမဟတေသာ စနစမားပါ

လပကငေနေသာ ေဒသမားတြင ပးေပါငး

ေဆာငရြကေရးအတြက ႀကတငညႏႈငးရန အေရးႀကး

သည။

စမခကေရးဆြျခငးႏင အေကာငအထည

ေဖာျခငးက လပငနးအစပးမႈအဆငျဖင စတငသည။

ဤအဆငတြင လပေဖာကငဖကမားသည ယငးတ႔

လပငနးေဆာငရြကမည ၿမ႕နယမားရ ေဒသခ

ပဋပကၡႏင ႏငငေရးက ေျပာငးလနငသမား၏

အေျခအေနက အေသးစတသးသပရန လအပသည။

ဤသ႔ အေျခအေနသးသပရန အတြက ၿမ႕နယ

အစးရ ကနးမာေရး ဝနထမးမား၊ လမးစ

လကနကကင အဖြ႕မား၏ ေဒသကယစားလယမား၊

ကနးမာေရးဝနေဆာငေနေသာ CSO မား INGO မား၊

လမးစကနးမာေရးစနစတ႔၏ ေခါငးေဆာငမားတ႔ႏင

ကယကယျပန႔ျပန႔ စကားေျပာဆရန လအပမည။

ရငးလငးတကစြာ ေထာကခမႈရေသာ ေနရာမား

တြငသာ၊ အဖြ႔တငးမ အဓကေဒသခပါဝငသမားသ႔

ရညရြယခကက ရငးျပၿပးမသာ ထသ႔ ေဆာငရြက

ႏငမညျဖစသည။

Page 19: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

ဤအေျခအေနသးသပခကသည

ေအာကပါအေရးအရာမားက အာ႐စကႏငသည_

လကရ ကနးမာေရးေဆာငရြကမႈ လႊမးၿခမႈ

အစစအမနက အေျခခသည အစးရႏင

အစးရမဟတေသာ စနစမား၏ လႊမးၿခမႈက

အတညျပျခငး၊ ယငးတြင ၿမ႕နယအတြငးရ

လေနေဒသမား (လဥးေရ၁၀၀ႏင အထက)

၏တညေနပ သးသပခကလညး ပါဝင

ႏငသည။ မညသညစနစသည လကရတြင

လပငနး ေဆာငရြကေနသညက

လညးေကာငး၊ ထနယေျမမားသ႔ ယငးတ႔

ေရာကရသည ႀကမႏႈနးက လညးေကာငး

ဆးျဖတရန ျဖစသည။

အစးရႏင အစးရမဟတေသာစနစတ႔၏

ဆကဆေရးသးသပခက၊ ယငးတြင ပးေပါငး

ေဆာငရြကမႈ အဆင၊ မသငမတငျဖစေနျခငး

ရမရ၊ ဆကသြယေရးလမးေၾကာငးတ႔ ပါဝင

မည။ ဤသးသပခကသည ႏစဖြ႕

ေရာေႏာေနေသာ ေဒသမားႏင လမးစ

လကနကကငအဖြ႕မားလကေအာကရ ေဒသ

မားက အထးအာ႐စကမည။

ယေန႔အထ ႏငငျခားအေထာကအပခ

ကနးမာေရး ဝနေဆာငမႈမားႏင ထေဒသရ

ပဋပကၡက ေျပာငးလ နငသတ႔သ႔ ယငးတ႔၏

သကေရာကပ သးသပခက၊ ဤသးသပခက

တြင ထေဒသရ INGO တ႔၏ လႈပရားမႈမား၊

ယငးတ႔ႏင ပတသက၍ လမးစ

ေခါငးေဆာငမားက ေဝဖနျပစတငမႈရေသာ

ေဒသမားက အထးအာ႐စကမည။

ၿမ႕နယတြငး ျဖစလာဖြယရေသာ

လကနကကင အၾကမးဖကမႈမားႏင ေနရပ

စြန႔ခြာ ထြကေျပးမႈမား အေျခအေန

သးသပခက၊ အပစအခတ ရပစေရး

အေျခအေန(ရပါက)ႏင 3MDG လပငနး

မားသ႔ သကေရာကနငမႈ အပါအဝင။

ပဋပကၡ၏ အႏရာယအဆငက စစေဆး

ၾကည႐ႈႏငမည အညႊနးမားက ေဖာျပျခငး၊

လပငနး အေကာငအထညေဖာစဥ ပမ

စနစကေသာ ေစာငၾကညစစေဆးမႈမားက

ျပလပနငရနႏင ေလာပါးေရး

ေဆာငရြကခကမားက ေရးသားျပစရန။

ၿမ႕နယ၏ လဥးေရ အခ႕အဝကက

ဝနေဆာငမႈ ကနသြားျခငးရမရ သးသပ

ျခငးႏင ထသ႔ျဖစပါက ယငးကစၥက

ကငတြယရနအတြက အႀကေပးရန။

ျမ႕နယအတြငး ကနးမာေရး ဝနေဆာငမႈ

ရယရာတြင ကနရစသမား မ႐ေစရန

ေသခာစြာ စစေဆးသးသပရနႏင႔ ႐လာပါက

ေျဖ႐ငးရန နညးလမးမား ေဖာထတရန။

လပငနးအေကာငအထညေဖာရန ျပငဆငေနစဥ

အတြငး 3MDG သည ျပညနယ၊ တငးအဆငႏင

လအပလင အခ႕ၿမ႕နယမားသ႔ ေနာကဆကတြ

အႀကေပးရန ခရးထြကကာ ပဋပကၡေဒသမားတြင

Page 20: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

ထေတြ႕ေရးဆငရာ 3MDG၏ မမားက

မခလကနာေစရန ေဆာငရြကမည။ ဤခရးစဥမား

အတြငး 3MDG ၏ ေယဘယရညမနးခက တာဝနက

ရငးျပရနႏင ေဒသႏရအေျခအေနမားႏင ခတဆက

ေဆြးေႏြးရန၊ ပးေပါငးေဆာငရြကႏငမည နယပယ

မားက ေဖာထတရန၊ လအပပါက ပဋပကၡတြင

ပါဝငသအခငးခငး ခတဆကမႈမားက အဆငေျပ

ေစရန ေဆာငရြကသြားမည။

ပဋပကၡေဒသမားတြင အလပလပရျခငးသည

ပမ႐ႈပေထြးေၾကာငးႏင လပေဆာငမည လပငနးစဥ

သည အလြန အေရးႀကးေၾကာငးက 3MDG က

သေဘာေပါကပါသည။ ထ႔ေၾကာင လပငနး

အေကာငအထညေဖာရန ျပငဆငမႈ အဆငသည

အခနအတနၾကာမညျဖစသညအေလာက၊ ေတာငးခ

လာပါက ေဒသခတ႔၏လကခမႈႏင ျဖစနငမႈ တ႔က

အေျခခကာ လပငနးအခ႕က စတငထားႏငမည

ျဖစသည။ ယငးတ႔တြင လနာညႊနးပ႔လႊေျပာငးျခငး၊

ကနးမာေရးဝနေဆာငသမား၏ အရညအခငးက

တညေဆာကေပးျခငး၊ ကနးမာေရး ကြငးဆငး

ေဆာင႐ြကမႈမား (ျဖစႏငလင သေဘာတလင)၊

အရနသားဖြားဆရာမမား၊ လထ ကနးမာေရး

လပသားမား တ႔က ေလကငေပးျခငးတ႔ ပါဝငသည။

ပးေပါငး ေဆာငရြကလစတက ေဖာျပျခငး၊ အေျခခ

လပငနးအခ႕က စတငျခငးတ႔ျဖင ယၾကညမႈက

တညေဆာကႏငမညအျပင လပငနးစတငရာတြင

ေႏာငေႏးမႈမားကပါ တားဆးႏငမညျဖစသည။

လပငနးအေကာငအထညေဖာျခငး

ၿငမးခမးေရးလပငနးစဥသည အထမခေသး

သညျပင ကနဥးအဆငတြငသာရေသးသျဖင 3MDG

သည မမ၏ လပငနး အေကာငအထည ေဖာမႈ

မဟာဗဟာသည ဆေလာျခငး သငေတာျခငး

ရမရက မျပတေစာငၾကည စစေဆးေနသငသည။

လပငနး အေကာငအထညေဖာေနစဥ အတြငးတြင

3MDG ရနပေငြ စမခန႔ခြေရးအဖြ႕သည ၿမ႕နယမားရ

ယငး၏ အေထာကအပခေဆာငရြကမႈမားသည

ပဋပကၡေဒသမားတြင ထေတြ႕ေရးဆငရာ 3MDG ၏

မမားက အေသအခာ လကနာေစရမညျဖစၿပး၊ ထသ႔

မဟတပါက အႀကေပးသငသည။ လအပပါက

အစအစဥတငးက ဆေလာေအာင ျပျပငႏင၊

ျပငဆငႏငသည။ အေရးေပၚ လအပခကမားက

ျဖညဆညးေပးရန အရန နညးလမးမား ေပးထား

ႏငသည။

လပငနး အေကာငအထညေဖာမႈႏႈနးမာ

ေဒသခပဋပကၡက ေျပာငးလနငသမားေပၚတြင

အဓက မတညေနၿပး လကလမးမမႈ၊ သငေတာေသာ

လပေဖာကငဖကရာေတြ႕မႈ၊ ပဋပကၡတြငပါဝငသတ႔၏

ပးေပါငး ေဆာငရြကလမႈ၊ ေပါငးစပညႏႈငးလမႈတ႔က

အဆးအျဖတျပသည။ ႏငငေရးအေျခအေနသာမက

ယၾကညမႈ တညေဆာကျခငး သညလညး အဓက

အခကတစခပငျဖစသည။

အႀကးစားလပငနးအေကာငအထညေဖာမႈ တစခခက

မစတငမ ယငးက ေဆာငရြကထားရန လအပသည။

3MDG ၏ ရညမနးခကမာ ေရြးခယထားေသာ

Page 21: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

နယေျမရ လထက ကနးမာေရးေစာငေရာကေပးရန၊

သ႔ေသာ ယငးသ႔ေဆာငရြကရာတြင မမေၾကာင

မထခကေစရန ျဖစသည။

ပဋပကၡေဒသမားတြင လပငနး အေကာင

အထညေဖာေသာ စပစမား၊ လပေဖာကငဖက

မားသည မားစြာကြျပား မညျဖစသည။ ၿမ႕နယ

တငးတြင ပဋပကၡက အကးသကေရာကေစသမား၊

ပဋပကၡတြင ပါဝငသမား၊ ကနးမာေရး ဝနေဆာငသ

မား အမးမးရၾကသည။ လမးညႊနမဝါဒမာ

ေရြးခယထားေသာ နယေျမမားရ လထအားလးထသ႔

ကနးမာေရး ဝနေဆာငမႈမား ေရာကရေစေရး

ႀကးပမးရန ျဖစသည။ သ႔ေသာလညး လပငနးစဥႏင

ကနးမာေရးဆငရာရလဒတ႔ အခနအဆ ညမ

ရနလညး အေရးႀကးသည။ ပဋပကၡတြငပါဝငသ

အမားအျပား ရေသာ ပဋပကၡေဒသတြင အလပ

လပရာတြင ယၾကညမႈႏင နားလညမႈ တညေဆာက

ရနအတြက 3MDG ႏင လပေဖာကငဖကမားက

မားစြာ ရငးႏးျမပႏရန လအပသည။ ဤကသ႔

အေျပာငးအလျမနဆနေသာ အၿပငအဆငမားေသာ

ေနရာမားတြင 3MDG ၏ လပငနး စတငေသာ

အဆငတြင ေဆာငရြကမႈ လပငနးစဥ ခငမာရနႏင

အဖြ႕တငးက လကခရန ဥးစားေပးရမည။

ဤလပငနးစဥတြင လပေဖာကငဖကမားသည

အဖြ႕မား အတြငး အဆငေျပေအာင ေဆာငရြကသ

ဟေသာ အေရးႀကးတာဝနက ထမးေဆာငရမည။

ေစာငၾကည စစေဆးျခငး၊ အကျဖတျခငး၊ စဥဆက

မျပတ သငယျခငး

3MDG ရနပေငြ စမခန႔ခြေရးအဖြ႕သည

လပငနး အေကာငအထညေဖာေသာအဆငတြင

ေစာငၾကည စစေဆးျခငးႏင အကျဖတျခငး တ႔က

ေဆာငရြကကာ ပဋပကၡေဒသမားတြင ထေတြ႕ေရး

ဆငရာ 3MDG ၏ မမားက အေသအခာ

လကနာေအာင ေဆာငရြကမညအျပင သငခနးစာ

မားက ေဖာထတကာ ယငးတ႔က အေျခခလက

တညေဆာကသြားမည။ ပဋပကၡေဒသအမားစတြင

ယၾကညကးစားေလာကေသာ အခကအလက

ကနးဂဏနး မားမရေၾကာငးႏင ယငးကနးဂဏနး

အခကအလကမား၊ ကနးဂဏနးအခကအလက

ေကာကယမႈ မားတ႔သည အကဆတေၾကာငး

ကလညး 3MDG က အသအမတျပပါသည။

ထ႔ေၾကာင အဓက ပတသကဆကႏြယသတ႔ႏင

ေဆြးေႏြးၿပးမသာ ထလပငနးကလပေဆာငရန

အထးဂ႐ျပရမည။ ထ႔အတ ကနးဂဏနး

အခကအလက ေကာကယမႈအခ႕ႏင ကနးဂဏနး

အခကအလက ေဝမရာတြငလညး ဤနညးတ

ေဆာငရြကရန လအပေၾကာငး 3MDG က

အသအမတ ျပပါသည။ ေအာငျမငမႈက တငးတာရာ

တြင ကနးမာေရးဆငရာ ရလဒမားသာမက လပငနး

အေကာငအထညေဖာမႈ လပငနးစဥ၊ လပငနး

ေဆာငရြကမႈေၾကာင ရရလာေသာ ပးေပါငး

ေဆာငရြကမႈႏင ယၾကညမႈအဆင တ႔ကပါ

အာ႐စကရမည။

Page 22: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

ပဋပကၡေဒသမားတြင ထေတြ႕ေရးဆငရာ 3MDG ၏

မဟာဗဟာက ပထမဆးအႀကမ အေကာငအထည

ေဖာရာ တြင ရရေသာသငခနးစာမားက 3MDG

ရနပေငြ စမခန႔ခြေရးအဖြ႕က အနးကပ ေစာငၾကည

အကျဖတမညအျပင လအပလာပါက ျပျပငမႈမား

ကပါ ေဆာငရြကမည။

3MDG ရနပေငြ စမခန႔ခြေရးအဖြ႕သည

အေထာကအထား အခကအလကမားကပါ စေဆာငး

မညျဖစရာ လပေဖာကငဖကမားႏင ပးေပါငး

ေဆာငရြကကာ 3MDG ႏင လပေဖာကငဖကမားက

ႀကေတြ႕ခေသာ အခကအခမားႏင ယငးတ႔က

မညသ႔ေျဖရငးခေၾကာငး ကနးဂဏနး အခက

အလကမား၊ ကြငးဆငး အစရငခစာမားလညး

ပါဝငသည။ အေျခအေနမာ အလြနအကဆတ

ေေသာေၾကာင ဤအျဖစအပကတ႔၏ အေသးစတက

အမားျပညသသ႔ မမေဝဘေန ႏငသည။

သ႔ေသာလညး မတဖကအဖြ႕အစညးမားႏင 3MDG

တ႔ အခငးခငး အေတြ႕အႀကမား သငခနးစာမားက

မေဝရန စစဥေဆာငရြကသြားမည။

3MDG ရနပေငြ စမခန႔ခြေရးအဖြ႕ (FMO)

သည မတဖကအဖြ႕အစညးမား စမခကက

အေကာငအထညေဖာရာတြင မမေၾကာင မထခက

ေစရန မညသညေနရာတြင မညသ႔ခနညမႈမားက

လပေဆာင ခေၾကာငး သ႐ပျပသမည ျဖစသည။

3MDG သည ရရေသာသငခနးစာမားႏင

ေဒသခအဆငရ အေကာငးဆးလပကငနညးမားက

စဥးစား သးသပမည။ ေရရညတညတႏငမႈႏင

ေအာငျမငမႈတ႔ အမနတကယျဖစေစရနအတြက

3MDG ၏ အေတြ႕အႀကမားမ လကေတြ႕

အသးခသည နညးကရယာမားက ေဖာထတ

ျပစထားရန အေရးႀကးသည။ ယငးက ကြငးဆငး

အဆငတြင ရရေသာ သငခနးစာမား အေကာငးဆး

လပကငနညးမားက စဥးစားသးသပျခငး၊ ယငးတ႔က

လပေဖာကငဖကမားႏင ေဆြးေႏြးျခငး၊ ဤရလဒ

မားက ျပညနယ/တငးအဆငႏင အမးသား

အဆငတ႔သ႔ ယေဆာင ျခငးတ႔က အေထာက

အကျပႏငသည။

အျခားႏငငတကာအလရငမား၊ အစအစဥ

မားႏငအတ ဤအေသးစတ ေဆြးေႏြးမႈမား၊

ရလဒမားက လကရ ပဋပကၡ ေျဖရငးေရး

စမခကမားႏငလညး ခတဆကသငသည။

Page 23: ပဋိပက G ေဒသမ်ားတြင္ 3MDG ရန္ပံုေငြဧ။္ … · အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေ႐ွာက္မႈမ

The Three Millennium Development Goal Fund Fund Management Office - UNOPS

No. 12(O), Pyi Thu Lane, 7 Mile Mayangone Township, Yangon, Myanmar

T +95 1 657 278, 657 280-7, 657 703-4

www.3mdg.org