»عـوارض صـادراتـي «

Export Duty

1387مرداد ماه

1

2

كليـات گـزارشمقدمه

عوارض صادراتي در هند

عوارض صادراتي در چين

داليل وضع عوارض صادراتي

وضعيت موجود عوارض صادراتي در ايران

چـند نكـته و پيـشنهاد در ـمورد ـعوارض ـصادراتيدر ايران

يات

درصا

ض ار

وع

3

مقـدمـه ادبـیات جدـید تـجارت بین المـلل ـکه همـچون ـسایر وـجوه علم اقتـصاد

ـشدـن می انـیـ جـه تـرینـ دـک اـزـ أـثر مـت ـا،ـ ـه ـآـن ـهـمه اـزـ ـبـیـشـتر ـو ـحـتی

ـبـاـشد، ـبر ـآزاـدـی ـهرـ ـچـه بـیـشـتـر اـقتـصـادی ـوـ ـبرـداـشتـهـ ـشدنـ مـحـدودیت

ـهای تـجـارت ـبیـن اـلمـلل اعـم از ـتعـرفه ها و عـوارـض تـأکید دارد.

با این ـحال دـیده می ـشود ـحتی در بـسیاری کـشورهایی ـکه مؤلـفه

ان )نـظـير چیـن(، همچـن ـد اـن رـا گذـاـشته اـج ه ـب راـ ـانی ـشـدن جـه ـهایـ

مرـسوم ـ(Export Duty)وـضعـ تعرـفهـ واردـاتـی و ـعوـارض ـصادراتیـ

می باشد.

بسـیاری منفی و مثبت وجـوه از ایی ـه محـدودیت چـنین وجـود

بـرـخوردار ـبوده و ـ نمی ـتوان هـمـواره ـبـر وـجوهـ منفـی آنـها تأکـید

کرد.

يات

درصا

ض ار

وع

4

ر ـب د هـن کشـور می 76در وضـع وارض ـع اال ـک قلم

( مالحـظه می گردد.1ـگردد، ـبرخی از آنـها در ـجدول )

51 ـمورد از این کاالـها از اـنواع چاـشنی ـهای ـغذایی

ـمی باـشد ـکه ـهندـوـستان دـر تولـید و ـصـادرات آنـها از

ـرقابت پذیـری باالـیی برـخوردارـ است.

عـوارض صـادراتـي در هنـد

يات

درصا

ض ار

وع

ردیفمحصول نرخ عوارض 1 قهوه کیلوگرم100 روپیه به ازاء هر 2200 2 فلفل سیاه کیلوگرم100 روپیه به ازاء هر 5

3 بادام زمینی روپیه به ازاء هر تن125 4 تنباکو کیلوگرم100 پیز به ازاء هر 75

5 سیلیمانیت 20% 6 سیلیکات آلومینیوم روپیه به ازاء هر تن40

7 میکا 40% 8 تالک 20%

9 سنگ منگنز روپیه به ازاء هر تن2010 انواع سنگ آهن روپیه به ازاء هر تن50 +10% 11 انواع سنگ کرومیت 10% 12 اکسید منگنز 20% 13 انواع پوست و چرم 60% 14 پشم خام 25%

15 کتان خام روپیه به ازاء هر تن2500 16 انواع ضایعات کتان 40%

17 انواع گونی کنفی روپیه به ازاء هر تن1000-150 18 انواع الیاف زبر کنفی 15%

19 انواع بادام زمینی با هسته یا پوست روپیه به ازاء هر تن1500 20 علوفه روپیه به ازاء هر تن12521 هل کیلوگرم100 روپیه به ازاء هر 50 22 چای کیلوگرم100 روپیه به ازاء هر 5

23 باریم کیلوگرم100 روپیه به ازاء هر 50 24 انواع زردچوبه روپیه به ازاء هر تن150025 انواع گرانیت 15%

26-76 انواع چاشني هاي غذايي

(: کاالهـای مشـمول عـوارض صـادراتـی در هـند1جدول)ي

اتدر

صاض

اروع

5

6

عـوارض صـادراتي در چيـن

قلم ـکاال ـعوارض ـصادراتی وـضع می 148در کـشور چین ـبر

ـ( ارائه ـشدهـ است. 2شـودـ که ـاقالـم مهم آنها ـدر جـدوـل )

هـمه اين كاالـها از اـنواع منـسوجات مي باـشند ـكه چـيني ـها

ـدـر توـلـيد ـو ـصادـرات آـن ـها ـاز ـتوـاـن رـقاـبـت ـبااليي در ـسطح

جهان برخوردار مي باشند.

يات

درصا

ض ار

وع

ردیف محصول نرخ عوارض

قلم انواع منسوجات148 /. يوان در هر واحد3/. الي 2

1 انواع اوركت /. يوان در هر واحد2

2 انواع كت و شلوار /. يوان در هر واحد3

3 انواع پيراهن /. يوان در هر واحد2

4 انواع بلوز /. يوان در هر واحد3

...... ...... .....

...... ..... 148

(: کاالهـای مشـمول عـوارض صـادراتی 2جدول)در چين

يات

درصا

ض ار

وع

7

به ـطور کلی کـشورها ـبه ـسه دلـیل ـبر کاالـهای ـصادراتی ـعوارض وضع می نمایند:

- اـجرای سیاـست ـهای درونـگرا و مبـتنی ـبر خودکـفایی و تنظیم 1

بازار مصرف داخلی

- کنترل رقابت پذیری2 - کسب درآمد )منبع درآمدی دولت(3

داليـل وضـع عـوارض صـادراتـي

يات

درصا

ض ار

وع

8

- اـجرای سیاـست ـهای درونـگرا و مبـتنی ـبر خودکـفایی و تنظیم 1

بازار مصرف داخلی

اگرـچه کلیت این سیاـست ـبه لـحاظ نـظری سالهاـست ـمورد

تردـید ـقرار گرفـته اـست اـما همچـنان کـشورها در بـسیاری

ـموارد ـکه عموـماt جنـبه اـستراتژیک و امنـیتی داـشته باـشد،

به آن توسل می جویند.

کـشور هندوـستان ـبه منـظور ـتأمین ـسنگ tبراي مـثال، اـخیرا

ه وـضع ـب دام اـق ـخود ـفوالد داخلی ـصنایع از نـی ـمورد آهن

عوارض بر صادرات محصول نموده است.

در کـشور ـما وـضع ـعوارض ـبر ـبرخی غالت و ـمواد ـغذایی

اـستراتژیک نـظیر گـندم، ذرت و روغن نـباتی می تواـند در

این دسته قرار گیرد.

داليـل وضـع عـوارض صـادراتـي

يات

درصا

ض ار

وع

9

- کنترل رقابت پذیری2

المللی بین ه عرـص در ا کاالـه از رخی ـب در ورها کـش

)حــتی العــاده فــوق رقــابتی هــای مــزیت دارای

انحـصاری( ـبوده و از ـقدرت ـبازاری ـباالیی برخوردارـند

و در مقابل در برخی از کاالها رقابت پذیر نیستند.

از ایت رای حـم ـب نیـستند ذیر ـپ ابت ه رـق ـک ـمواردی در

کاالهای تولید داخل بر واردات تعرفه وضع می گردد.

در ـمواردی ـکه رـقابت ـپذیر ـبوده و ـقدرت ـبازاری ـباال

د نمایـن وـضع می وارض ـع ا آنـه ادرات ـص ر ـب د ا دارـن ـت

قیمت ـباالتری را ـبه خارجـیان تحمـیل نـموده و

.کسب درآمد نمایند

داليـل وضـع عـوارض صـادراتـي

يات

درصا

ض ار

وع

10

- کنترل رقابت پذیری)ادامه(2

قلم اـنواع منـسوجات 148براي مـثال، چـینی ـها ـبر

ـکه در تولـید آنـها ـمزیت ـباالیی دارـند ـعوارض وـضع

نموده اند.

قلم اـنواع چاـشنی ـكه در 51هـندی ـها از ـصادرات

ـعوارض د، دارـن االيي ـب ابت رـق وان ـت ا آنـه ـصادرات

می گیرند.

در کـشور ـما میعاـنات ـگازی از ـقدرت ـبازاری ـباالیی

در ـسطح جـهانی برـخوردار ـبوده و ـبه ـطور ـبالقوه

شـدن أثر مـت دون ـب آن، ر ـب وارض ـع وضـع ان امـک

صادرات، وجود دارد.

داليـل وضـع عـوارض صـادراتـي

يات

درصا

ض ار

وع

11

- کسب درآمد )منبع درآمدی دولت(3

وـضع ـعوارض ـصادراتی می تواـند منـبع درآـمدی مهمی

را برای دولت ایجاد نماید.

ـبرای تـشویق تولـید و این مـنابع درآـمدی می تواـند

صـادراتی ای کاالـه ر دیـگ رقـابت صـادرات از ه ـک

پذیری کمتری برخوردارند مورد استفاده قرار گیرد.

داليـل وضـع عـوارض صـادراتي

يات

درصا

ض ار

وع

12

ر ـب قلم ـكاال ـعوارض 17در ـحال حاـضر در اـيران صادراتي وضع شده است.

(ليـست كاالـهاي مـشمول ـعوارض و ـنرخ 3جدول )آن را ارائه مي دهد:

وضـعيت مـوجـود عـوارض صـادراتـي در ايـران

يات

درصا

ض ار

وع

13

(: کاالهـای مشـمول عـوارض صـادراتی ایـران در 3جدول)1387سـال

ردیف محصول 1387ميزان عوارض)ريال(- 1 گندم )هر كيلو گرم(4000

2 آرد )هر كيلو گرم(5000

3 برنج )هر كيلو گرم(20000

4 جو )هر كيلو گرم(2000

5 ذرت )هر كيلو گرم(1000

6 كنجاله سويا )هر كيلو گرم(1000

7 گوشت مرغ )هر كيلو گرم(7000

8 روغن نباتي)تصفيه و بسته بندي( )هر كيلو گرم(2000

9 لپه )هر كيلو گرم(2000

10 انواع لوبيا )هر كيلو گرم(2000

درصد قيمت پايه 30به ميزان صادراتي

عوارض صادرات حبوبات11

درصد قيمت پايه 100به ميزان صادراتي

ذرت دامي، سورگوم دانه12

درصد قيمت پايه 100به ميزان صادراتي

جو، گندم دامي، كله و پوست غالت13

درصد قيمت پايه 100به ميزان صادراتي

، يونجه، محصوالت 1214 رديف 14 علوفه اي

درصد قيمت پايه 100به ميزان صادراتي

سبوس از ذرت، گندم، ساير غالت 15 و نباتات غالفدار

درصد قيمت پايه 100به ميزان صادراتي

رديف هاي آخال و كنجاله سويا ، 230400 ، 2303شامل:

23050000 ،2306 16

درصد قيمت پايه 30به ميزان صادراتي

قراضه فلزات و شمش آن ها17

يات

درصا

ض ار

وع

14

هـمان ـطور ـکه از فهرـست كاالـهاي مـشمول ـعوارض 1.

مـشخص اـست، اـکثر کاالـهای مـشمول ـعوارض از جمـله

100کاالـهای اـستراتژیک كـشاورزي ـبوده و ـنرخ ـحدود

درـصدي ـعوارض ـمذكور، مؤـيد اين مـسئله مي باـشد ـكه

و ایی خودکـف ت سیاـس اذ اتـخ ا ـه ه تعرـف اين ع وـض در

حفظ امنیت مصرف داخلی مد نظر بوده است.

ـصادرات 2. و د تولـی در ا ـم کـشور ذیری، ـپ ابت رـق د بـع از

میعاـنات ـگازی از ـمزیت رـقابتی بـسیار ـباالیی برـخوردار

اـست و تحمـیل چـند درـصد مـحدود ـعوارض ـبر این کاالـها

احتـماالt ـتأثیر منفی زـیادی ـبر ـصادرات نخواـهد داـشت.

ضمن اینکه منبع درآمدی قابل توجهی خواهد بود.

چند نكتـه و پيشـنهاد در مورد عـوارض صادراتـي در ايران

يات

درصا

ض ار

وع

15

از نـظر کـسب درآـمد، وـضع ـعوارض ـبر ـصادرات ـبرخی 3.

دی درآـم ع منـب د تواـن می د، باـش ذیر ـپ ه توجـی ه ـک ا کاالـه

مهمی را ـبرای کـشور ایـجاد نماـید. این مـسئله ـبا توـجه ـبه

ابع درآـمدی غیرنـفتی و اتـکا ـبه مـنابع ـلزوم توـجه ـبه مـن

پایدار از اهمیت باالیی برخوردار است.

میلـیارد دالر ـصادرات میعاـنات ـگازی تنـها 6اـگر ـبر ـحدود

درـصد ـعوارض وـضع ـگردد، مجـموع درآـمد حاـصل از ـکل 3

و وایز ـج رداخت ـپ رای ـب سـازمان اری ـج سـال ه بودـج

می تر بیـش ادرات ـص از ا ـه ایت حـم ایر ـس و ا ـه مـشوق

باشد.

اـخذ تنـها ـیک دالر ـعوارض از ـصادرات ـسنگ آهن در ـسال

ـسال 3)کـمتر از ـیک درـصد قیمت ـفروش آن( در ـظرف

10می تواـند ـظرفیت ـصادرات ـسنگ آهن از کـشور را

برابر ارتقاء داد.

يات

درصا

ض ار

وع

16

چند نكتـه و پيشـنهاد در مورد عـوارض صادراتـي در ايران

خدمات بانكي1.

خدمات صندوق ضمانت صادرات2.

حمل و نقل3.

پايانه ها4.

كيفيت كاالهاي صادراتي5.

تسهيل تجارت6.

صندوق هاي توسعه صادرات7.

ساير موارد8.

پیشـنهادات سـازمان توسـعه تجـارت جهـت درج در دسـتورالعمل پرداخت جوایـز و مشـوق های سال

1387

17

انعـقاد تواـفق ـنامه ای مـیان ـسازمان توـسعه تـجارت و باـنک توسعه صادرات به منظور:

ميلـيارد رـيال ـبراي ـجبران زـيان 20اختـصاص مبـلغ

صادركنندگان از نوسانات نرخ ارز

ميلـيار رـيال ـبراي ـتأمين بخـشي 90اختـصاص مبـلغ

از سود تسهيالت بانكي صادركنندگان

ا. خـدمات بانـكي

18

مانت ـض ندوق ـص و ازمان ـس ان مـي امه اي ـن ق تواـف اد انعـقصادرات ايران به منظور:

داكثر ـح اص اهش 30اختـص ـك جهت ال رـي ارد ميلـي

ضــمانت صــندوق خــدمات كــارمزد هــاي هزينــه

صادرات ايران

اـجراي 10اختـصاص دوين و ـت ال جهت رـي ارد ميلـي

باـنك ا همـكاري ـطرح ملي اعتبارـسنجي متمرـكز)ـب

توسعه صادرات(

. خـدمات ضـمانت صـادرات2

19

ميلـيارد رـيال جهت ـكاهش هزيـنه ـهاي 20اختـصاص

حمل هوايي كاالها از طريق پروازهاي منظم باري

از 20اختـصاص بخـشي اهش ـك ال جهت رـي ارد ميلـي

هزيـنه ـهاي حـمل و نـقل ريلي در ـقالب تواـفق ـنامه اي

ل نـق و ل حـم ای ـه ـشرکت انجمن و ازمان ـس ان مـي

ریلی ایران

از 30اختـصاص بخـشي اهش ـك ال جهت رـي ارد ميلـي

كشـورهاي بـه جـاده اي حمـل هـاي و CIS هزينـه

و سـازمان ان مـي امه اي ـن ق تواـف قلب در ايي اروـپ

انجمن شرکت های حمل و نقل بین المللی ایران

. حمـل و نقـل3

20

ه 20اختـصاص ـب وض بالـع ك كـم ال جهت رـي ارد ميلـي ـشركت ـهاي متقاـضي ايـجاد ـشرکت ـهای ـبزرگ حـمل بــازار اولــويت بــا المللی بین توزیــع و نقــل و

و آفريقايي CISكشورهاي

ه 40اختـصاص ـب وض بالـع ك كـم ال جهت رـی ارد میلـی و ات امکاـن توسـعه متقاضـی رانی اـی هـای شـرکت ا زنـجیره حـمل کاالـهای فـسادپذیر تجـهیزات مرتـبط ـب

)شامل سردخانه، بارانداز و ...(

توسـعه 10اختصـاص ه ـب ک کـم جهت ال رـی ارد میلـی کریدور شمال-جنوب از منظر تجاری

توسـعه 10اختصـاص ه ـب ک کـم جهت ال رـی ارد میلـی )از ادراتی ـص ای کاالـه ه حـمل زمیـن در وین ـن ـخدمات

و ...( Door to Doorجمله:

. حمـل و نقـل )ادامـه(3

21

داث 10تأمين اـح رای ـب الزم ای ه هزیـن از درصـد

»دسـتورالعمل ارچوب ـچ در صـادراتی ای ـه ه پایاـن

حمایت از ایجاد و توسعه ی پایانه های صادراتی«

وان کـمک ـسود 50اختـصاص ه عـن ـب ال رـی ارد میلـی

اي ـه ه پایاـن داث اـح یان متقاـض ه ـب انکی ـب تـسهیالت

صادراتي

. پـايـانـه هـا4

22

میلـیارد رـیال جهت اـجرای مـصوبات 40اختـصاص

کارگروه مدیریت کیفیت صادرات کشور

. كيفيت كاالهاي صادراتي5

23

میلـیارد رـیال جهت اـجرای مـصوبات 10اختـصاص

ـکارگروه تـسهیل تـجاری کـشور )از جمـله: توـسعه

سـازی گ هماهـن و یکسـان د، واـح ره پنـج نظـام

اسناد تجاری و ... (

میلـیارد رـیال جهت توـسعه ـکاربری 10اختـصاص

خـارجی تجـارت نظـام در الکـترونیکی تجـارت

کشور

. تسـهيل تجـارت6

24

میلـیارد رـیال جهت ـپرداخت بالـعوض 20اختصاص

ادرات ـص عه توـس تی دوـل یر ـغ ای ـه ندوق ـص ه ـب

از حمـایت »دسـتورالعمل قـالب در غیرنفـتی

تی دوـل غـیر هـای صـندوق ی توسـعه و ایجـاد

كميسـيون ه ـب ه ـك تی« غیرنـف صـادرات توسـعه

اقتصادي دولت ارائه خواهد گرديد.

. صـندوق توسـعه صـادرات7

25

میلـیارد رـیال جهت کـمک ـبه توـسعه 10اختـصاص

ـصادرات مـجدد از کـشور ) ـساماندهی کرـیدورهای

ترانزیتی جدید(

میلـیارد رـیال جهت کـمک ـبه ـجذب 10 اختـصاص

توسـعه منظـور بـه خـارجی گـذاری سـرمایه

از ایت حـم ( کـشور تی غیرنـف ای کاالـه ادرات ـص

سـرمایه ضـعف ل دالـی مطالعـاتی هـای روژه ـپ

گذاری خارجی در ایران(

. سـاير مـوارد8

26