แนวทางการป้องกันเชื้อ ebola
TRANSCRIPT
ประวตศาสตรของ Ebola
เรมพบครงแรกป ค.ศ.1976 ทประเทศคองโก ใกลแมนา Ebola
เชอไวรส : Genus Ebolavirus/Family Filoviridae แหลงโรค : สตวปา ลง คางคาว เกง กวาง ผปวย ตองการ Biosafty level 4 Lab containment (ไทยมแค Level 3) จากสตวสคน ยงไมแนชด อาจเปนคางคาว ลง กวาง (ในปา)
Ebola ในป 2557 จากคนสคน ชดเจนมาก สามารถตดตอ โดยการสมผส
- เลอด นาเหลอง นานม- นาลาย- ปสสาวะ- อสจ(นาน 2 เดอน)- สงแวดลอมทเกยวของกบผปวย
ขณะนระบาดใน 4 ประเทศ เซยรราลโอน ไลบเรย กเนยไนจเรย(เมองลากอส)
ผทเสยงตอการตดเชอ ผทสมผสผปวยภายใน 21 วน ผทเดนทางมาจากแดนทมการระบาดภายใน 21 วน ผทสมผสสตวปาทตดเชอ เชนการกนอาหาร เปบพสดาร การจดการศพหรอพธศพ
ระยะฟกตว 2-21 วน สวนใหญ 4-20 วน• เชอจะแพรใหคนอนไดตอนปวย ยงปวยหนก ยงแพร
เชอมาก• ผทมความเสยงสงสด: ผดแลผปวยใกลชด
โรคตดเชอไวรสอโบลา• โอกาสการแพรเชอจะตาในชวงแรกทผปวยเรมมอาการ
ดงนน ตรวจจบผปวยใหไดตงแตอาการนอยๆ จงมความสาคญสง
• อาการส าคญคอมไข ปวดศรษะ ปวดกลามเนอ ปวดทอง อาเจยน ถายเหลว เลอดออก(40-50%)
• อตราปวยตายของการระบาดดวยเชอไวรสอโบลาสายพนธ Zaire อยทประมาณรอยละ 50 – 90
• การรกษาเปนการรกษาตามอาการ ยงไมยารกษาเฉพาะ และยงไมมวคซน
Pathogenesis of Ebola in Human
Ebola virus will infect many cell type
- monocytes, macrophages,dentriticfibroblast
- endotheial cell,epithelial cell
- hepatocytes, adreno-cortical cell
Cause wide rang of clinical manifestation eg,
Vascular leakage,shock,coagulopathy,hepatitis etc.
Infection Control of Ebola ผปวย : อยหองเดยว หรอ AiiR
บคลากร :ตองสวม Gloves,Gown (fluid resistant)
Shoe cover,Eye protection,Surgical mask
สงแวดลอม :
- ใช 10% โซเดยมไฮเปอรคลอไรด, แอมโมเนยม หรอฟนอล
- คนทาความสะอาดตองม PPE ครบ shoeและleg
cover
(CDC2014)
ความเสยงของโรค Ebola ในประเทศไทย
ขณะน WHO ยงไมหามการเดนทางไปประเทศทมการระบาด คนไทยทจะไป 4 ประเทศ ควรหลกเลยงสมผสสตวปา คนไทยควรหลกเลยงสมผสผปวยทสงสย Ebola หากปวยเปนไข ออนเพลย ฯลฯ ภายใน3 สปดาห พบแพทย
ดวน คนไนจเรยมาไทยประมาณ 300 คน/เดอน คน 3 ประเทศทมการระบาดมาไทย 30-50 คน/สปดาห Lab.ทางกรมวทย กาลงเตรยมการเพอสง specimen ไป US-
CDC(แตหลายสายการบนไมรบ)
Case Detection of Ebola in Thailand ผโดยสารจากประเทศทมการระบาด ม 2 เทยวบน/วน ชาวอฟรกน 4 ประเทศ ทมการระบาด ประมาณ 5-10คน/วน คนไทยไปเทยว เยยมครอบครว4 ประเทศดงกลาว – นอยมาก ผปวยทนาสงสยเปน Ebola - ชาวอฟรกา (ถามประเทศทมา)
- คนไทยทไประเทศทง 4- ออกจากประเทศนนมานานหรอไม
(ถาเกน 21 วน ปลอดภย) ผสมผส : ตองหา case กอนโดยสรป ความเสยงของ Ebola ในประเทศไทย ยงคอนขางตา
ขอเทจจรง 7 อยางของโรค Ebola
ตวไวรส Ebola ไมคอยเปลยนแปลง การแพรกระจายโดยการสมผสใกลชด ไมแพรกระจาย
airbone
ผปวย Ebola จะไมแพรกระจายจนกวามอาการ ผปวยสามารถหายได อตราตาย 60-90%
ขณะนมการระบาดในประเทศทการสาธารณสขไมคอยด Ebola สามารถแพรกระจายไปยงดนแดนอนๆได ทกประเทศมความเสยงทงสน อาจตดจากสตยสคน คนส
คน
แนวทางปฏบตเพอการเตรยมพรอมรบ Ebola
รพ.มะเรงอดรธาน
อปกรณปองกนสวนบคคล(PPE)
อปกรณปองกนสวนบคคล(PPE)
บทสรปส ำหรบอโบลำกคอเรำรวำจะหยดมนอยำงไรกำรสำธำรณสขแบบดงเดมคนหำผปวย แยกผปวย ดแลรกษำผปวยตดตำมผสมผส ใหควำมรประชำชน และปองกนกำรตดเชอในโรงพยำบำลอยำงเครงครดท ำสงเหลำนอยำงพถพถนละเอยดลออ แลวอโบลำจะหมดไป
นพ. โธมส ฟรเดนผอ.ศนยปองกนควบคมโรคแหงชำต สหรฐอเมรกำ
Distribution of EVD cases in Guinea, Sierra Leone, Liberia by week of reporting, December 2013 - 1 August 2014
จ ำนวนผปวยทรำยงำนโดยองคกำรอนำมยโลกภมภำคอำฟรกำ
Ebola virus disease, West Africa – update 13 August 2014
Distribution of EVD cases in Guinea, Sierra Leone, Liberia and Nigeria by week of reporting, December 2013 – 6 August 2014
source: www.ecdc.europa.eu/source: http://www.cdc.gov/
Guinea
Sierra Leone
Liberia
Nigeria
สถำนกำรณกำรระบำดของโรคตดเชอไวรส Ebolaในประเทศไนจเรย
Patrick Sawyer บคลำกรทำงกำรแพทย (44 คน)
เจำหนำทสนำมบน (15 คน)
ปวย 12 คน
หน 1 คน (พยำบำล)กกกนได 11 คน
มผสมผส 118 คน มผสมผส 21 คน
หนไปเมอง Enugu
ประเทศฮองกง
สถำนกำรณกำรปวยและกำรด ำเนนกำรในตำงประเทศในสปดำหทผำนมำ (1)
องคกำรอนำมยโลก• ประกาศใหการระบาดของโรคตดเชอไวรสอโบลาในอาฟรกาตะวนตกเปนภาวะ
ฉกเฉนดานสาธารณสขระหวางประเทศ (PHEIC) – ประเทศทมกำรระบำด: ออกค าแนะน าใหมการจ ากดการเดนทางของผปวยอโบ
ลาหรอผสมผส การคดกรองผโดยสารขาออก จดระบบการตอบโตภาวะฉกเฉนในระดบสงสด เพมความพรอมของอปกรณในการดแลรกษา การวนจฉย และลดกจกรรมการรวมตวของคนหมมาก
– ประเทศทมควำมเสยงสง และประเทศทมพรมแดนตดกบประเทศทมกำรระบำด: ใหมการเตรยมการเฝาระวง การจดระบบตรวจทางหองปฏบตการ การควบคมโรคตดเชอในโรงพยาบาล อปกรณปองกนการตดเชอและการสอบสวนควบคมโรค
– ประเทศอนๆ: ไมมการหามเดนทางหรอการคา แตใหเตรยมความพรอมในดานตางๆทเกยวของ
สถำนกำรณกำรปวยและกำรด ำเนนกำรในตำงประเทศในสปดำหทผำนมำ (2)
องคกำรอนำมยโลก (ตอ)• ในวนจนทรท 11 สงหาคม 2557 คณะผเชยวชาญดานจรยธรรมการวจย ของ
องคการอนามยโลก มความเหนวา “ในสถานการณทมการระบาดขณะน การใชยาหรอวธการรกษาทยงไมไดรบการพสจนประสทธผลหรอความปลอดภยเปนเรองทเปนไปตามหลกจรยธรรม หากน ามาใชภายใตหลกการทเหมาะสม”
• Options:–Zmapp – Mapp Biopharmaceutical, Inc.–Favipiravir - Fujifilm Holdings Corp. –TKM-Ebola - Tekmira Pharmaceuticals –AVI-7537 – Sarepta Therapeutics–BCX4430 - Biocryst Pharmaceuticals –ST-383 - Siga Technologies.
มำตรกำรเพมเตมขององคกำรอนำมยโลก
WHO ประกาศใหประเทศเคนยาเปนประเทศทเสยงสง
ประเทศเคนย า อย ในแอฟรกา
ตะวนออก แตเปนศนยกลางของการ
บนโดยม เท ยวบน 76 เท ยวต อ
สปดาหมาลงทประเทศเคนยา
ประเทศ Liberia – Dr. Kent Brantly ซงเปนหวหนาหนวยแพทยของ Samaritan's Purse care
center และ Nancy Writebol ไดรบยาทดลองและพบวามอาการดขน– Miguel Pajares อาย 75 ปท างานในองคกรเอกชนในไลบเรยถกสงกลบสเปนพรอมกบ Juliana Bohi (ไมตดเชอ)
– ประธานาธบดไลบเรยใหขอมลวามแพทย 3 คน และบคลากรทางการแพทยเสยชวตแลว 32 ราย (10 สค.) และรฐบาลประกาศภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข มทหารชวยจ ากดการเดนทางเขาออกจากพนทระบาด และอนมตงบประมาณ 18 ลานดอลลาร (ปรบปรงสถานพยาบาล ประกน รถ อาหาร ...)
– 95% ของแพทยอาสาสมคร ถอนตวออกจากประเทศแลว เหลอแพทยในประเทศเพยง 50 คน
สถำนกำรณกำรปวยและกำรด ำเนนกำรในตำงประเทศในสปดำหทผำนมำ (3)
สถำนกำรณกำรปวยและกำรด ำเนนกำรในตำงประเทศในสปดำหทผำนมำ (4)
US CDC
• ใหค าแนะน าผเดนทางเปนระดบสงสด (ระดบ 3) ในทง 3 ประเทศ คอใหหลกเลยงการเดนทางทไมจ าเปน สวนไนจเรยใหเปนระดบสองคอเดนทางดวยความระมดระวง
• ในสปดาหทผานมา CDC เพมระดบ EOC response level เปนระดบ 1 มการระดมบคลากรเพอมารวมการด าเนนการเรองอโบลา มการสงเจาหนาทเขาไปชวยในประเทศทก าลงระบาด (กน 14, ไลบเรย 18, ซเอรา เลโอน 16, ไนจเรย 7) – Stop Ebola at its source –จดตง Emergency Operation Centers และระบบขอมล–ชวยเรอง Exit Screening– เตรยมความพรอมรบมอภายในประเทศ
สถำนกำรณกำรปวยและกำรด ำเนนกำรในตำงประเทศในสปดำหทผำนมำ (5)
หองผปวย: ใหผปวยพกในหองแยก มหองน าในตว จ ากดและบนทกผเขาหองผปวยอปกรณปองกน : เจาหนาทควรสวมใสถงมอ กาวกนน า พลาสตกคลมรองเทา แวนหรอพลาสตกปองกนใบหนา และหนากากปองกนโรค และอาจพจารณาสวมใสอปกรณอนๆ ตามความเหมาะสมกบสถานการณกำรท ำหตถกำรทกอใหเกดละอองฝอย:ใหหลกเลยงหตถการทกอใหเกดละอองฝอยหากจ าเปนใหด าเนนการในหองแยกการตดเชอทางอากาศ และใสหนากากปองกนทเหมาะสม (N95 หรอสงกวา) กำรท ำควำมสะอำดหองและสงแวดลอม:
สถำนกำรณกำรปวยและกำรด ำเนนกำรในตำงประเทศในสปดำหทผำนมำ (6)
มาตรการคดกรอง ตรวจสขภาพ และตดตามนกเดนทาง◦ Mandatory self-reporting
◦ Thermoscan ซกประวต และวดอณหภม◦ Health beware card◦ การตดตามสอบถามอาการผเดนทาง
มาตรการตงรบ อาศยการวนจฉยและแยกผปวยใหไดโดยเรว◦ Early detection◦ Infection Control
มำตรกำรควบคมโรคของไทย (1)
กำรคดกรองผเดนทำงจำกประเทศทมกำรระบำดทสนำมบน กำรใหค ำแนะน ำกบผเดนทำง กำรตดตำมสอบถำมอำกำรผเดนทำงเปนเวลำ 21 วน นบจำกวนทเดนทำงออกจำกประเทศทมกำรระบำด
กำรเสรมสรำงควำมเขมแขงใหกบระบบปองกนโรคตดเชอในโรงพยำบำล รวมถงกำรเตรยมอปกรณปองกนส ำหรบเจำหนำท
กำรจดระบบใหมกำรตรวจจบผปวยไดอยำงรวดเรวทโรงพยำบำล และลดจ ำนวนผสมผส
กำรสอบสวนควบคมผสมผส
มำตรกำรทำงดำนกำรเฝำระวงโรค
หากพบผปวยทมอาการไข 38 องศาเซลเซยสขนไป รวมกบมประวต
เดนทางกลบมาจากประเทศทพบผปวยในชวง 21 วนกอนเรมปวย โดย
ใหแจงเจาหนาทสาธารณสขเพอสอบสวนและเกบตวอยางสงตรวจทาง
หองปฏบตการทนท
ขณะนยงไมพบผปวยเขาขายเฝาระวง
โรคไขเลอดออกอโบลา
มำตรกำรควบคมโรคของไทย (2)
กำรจดระบบเฝำระวง
กรมควบคมโรคด าเนนการตดตามสถานการณรวมกบองคการอนามยโลก ประเมนความเสยงอยางตอเนองตงแตเรมมการระบาด
ดานควบคมโรคตดตอระหวางประเทศ ด าเนนการคดกรองผทเดนทางมาจากประเทศทพบโรค โดยการซกประวตสขภาพ วดอณหภมรางกาย ตงแตวนท 8 มถนายน - 13 สงหาคม 2557 จ านวน 447 ราย ◦ ทงหมดไมมอาการปวย
ด าเนนการตดตามผเดนทางจากประเทศทมการระบาด ขณะนยงมผเดนทางอยในชวงเฝาระวง 21 วน จ านวน 79 คน
มำตรกำรควบคมโรคของไทย (3)
กระทรวงการตางประเทศ ไดมค าเตอนประชาชนไทยใหหลกเลยงการเดนทางเขาไปยงประเทศทเกดโรค หากจ าเปนตองเดนทางไปใหลงทะเบยนการเดนทางตามมาตรการของกระทรวงการตางประเทศ
กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เฝาระวงสตวทมาจากอาฟรกา ไมพบมการน าสตวเขามายงประเทศไทย
กระทรวงเกษตรและสหกรณชะลอการน าเขาสนคาตามกฎหมายวาดวยโรคระบาดสตวจากประเทศทมรายงานการระบาดของโรคตดเชอไวรสอโบลา และมการควบคมการน าเขาทงทาง ทาอากาศยาน ทาเรอ และชายแดน
กรมสนบสนนบรการสขภาพ ใหความรเรองอโบลา แก อสม. เพอสอสารกบประชาชน สอสาร
มำตรกำรควบคมโรคของไทย (4)
• กำรดแลรกษำและปองกนกำรตดเชอในโรงพยำบำล–สถานพยาบาลเตรยมหองแยกผปวยในทกจงหวด โดยเฉพาะโรงพยาบาลศนย โรงพยาบาลทวไป และใหปฏบตตามหลกการปองกนการตดเชอในโรงพยาบาลเหมอนผปวยโรคตดตออนตรายสง เชน โรคซารส อยางเครงครด
–การรกษาผปวยตามแนวทางการวนจฉย ดแลรกษา และควบคมปองกนการตดเชอทกรมการแพทยก าหนด และใหค าปรกษาแกแพทย พยาบาลในการรกษาตลอด 24 ชวโมง
–สถาบนบ าราศนราดรไดจดท าค าแนะน าการปองกนการแพรกระจายเชอไวรสอโบลา การรบและสงตอผปวยโรคตดตอรายแรง ส าหรบบคลากรและเจาหนาทสาธารณสข ทเกยวของ
มำตรกำรควบคมโรคของไทย (5)
• กำรตรวจทำงหองปฏบตกำร
กรมวทยาศาสตรการแพทยรวมกบหนวยงานทวประเทศก าลงพจารณาแนวทางการสงวนจฉยใหเปนไปตามมาตรฐานสากล
• กำรบรหำรจดกำร
–กรมควบคมโรคเปดศนยปฏบตการตอบโตภาวะฉกเฉนทกวน –กระทรวงสาธารณสขเปดศนยปฏบตการตอบโตภาวะฉกเฉนบรณาการการท างานของทกหนวยงานและสงการไปยงหนวยปฏบตทวประเทศ
สรปและขอเสนอ
• สถานการณการระบาดของโรคตดเชอไวรสอโบลาในประเทศแถบอาฟรกาตะวนตกขณะนอยในสถานการณทไมสำมำรถควบคมกำรระบำดได• คำดวำจะระบำดตอไปอกไมนอยกวำ 3-6 เดอน
• มาตรการทด าเนนการในประเทศไทยเปนไปตามค าแนะน าขององคการอนามยโลกตามประกาศภาวะฉกเฉนดานสาธารณสขระหวางประเทศ (PHEIC) และจะมการตดตามประเมนปรบมาตรการตามสถานการณเปนระยะ
• การประกาศใหโรคตดเชอไวรสอโบลา เปนโรคตดตออนตราย เพอใหมการด าเนนมาตรการไดอยางเขมขนเพมขน
สรปและขอเสนอ
• ขอเสนอ สนบสนนการด าเนนการควบคมโรคในประเทศแถบอาฟรกาตะวนตก เผยแพรค าแนะน าผเดนทางไปตางประเทศใหหลกเลยงการเดนทางไปยงประเทศทมการระบาด
ควรมการเผยแพรขอมลขาวสารใหกบประชาชนและเจาหนาทในเวบไซตทงในระดบกรม และกระทรวงสาธารณสข
เตรยมความพรอมดานบคลากร เตรยมความพรอมดานอปกรณ เครองไมเครองมอ