การผลิตสื่อ e-learning แบบ interactive
TRANSCRIPT
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
ดวย Adobe Captivate
ปจจบนสอเรยนรหรอสอการนำเสนอมรปแบบทหลากหลาย ทงสอแบบขอความ รปภาพ เสยง
ภาพเคลอนไหว สอมลตมเดย ทบรรจอยในแผนซด หรอเผยแพรผานทางอนเทอรเนต ซง โปรแกรม
ทนำมาสรางสอเรยนรหรอสอนำเสนอแบบมลตมเดยทเรารจกนนมมากมายหลาย โปรแกรม เชน Office
TLEImpress,Microsoft PowerPoint, Macromedia Authorware, Adobe Flash ฯลฯ โปรแกรม
เหลานจะตองใชเวลาในการเรยนรพอสมควรจงจะสรางงานออกมาได
โปรแกรม Adobe Captivate 3.0 เปนผลตภณฑจากคาย Adobe ทถกพฒนาขน มาเพอสนบ
สนนการสราง Movie ในรปแบบสอเรยนรหรอสอการนำเสนอแบบมลตมเดย เชน การนำเสนอผลงาน
การจบหนาจอภาพเพอนำไปสรางสอเรยนร การสรางสอจากขอมลตางๆ การสรางแบบทดสอบ รวม
ไปถงการตดตอวดโอเพอใชสำหรบงานนำเสนอหรอผลตสอเรยนร โดยโปรแกรม Adobe Captivate
3.0 เปนโปรแกรมทใชสรางชนงานไดงายและเรว
จดเดนของโปรแกรม Adobe Captivate3.0
- สรางสอเรยนรหรอสอนำเสนอมลตมเดยไดอยางงายดาย
- ตดตอวดโอไดทงภาพนงและภาพเคลอนไหว
- สรางสอเรยนรโดยการจบหนาจอภาพ (Screen capture movie) อดเสยงบรรยายประกอบ
- เหมาะสำหรบการนำไปใชเปนสอการเรยนการสอน
- สรางแบบทดสอบไดงาย และมแบบทดสอบใหเลอกทำไดหลายรปแบบ
- นำเขาไฟลจากแหลงตางๆ ไดหลากหลาย ไฟลจาก Adobe flash ไฟลรปภาพ (Image)เชน
JPG,BMP, GIF ไฟลเสยง (Sound) เชน MP3, WAVเสยงบรรยายผานไมโครโฟน ไฟลวดโอ (Video)
เชน AVI สไลดจากโปรแกรม Microsoft Power Point (.PPT)
วษณ เพชรประวต*
นกวชาการอดมศกษา* กลมงานพฒนาและเผยแพรนวตกรรมเทคโนโลยทางการศกษา
ฝายเทคโนโลยทางการศกษา สำนกวทยบรการ
มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
79
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
- สงออกไฟลไดหลายรปแบบFlash movie File (.swf) ลกษณะเชนเดยวกบโปรแกรม Adobe
Flash HTML File (.html) สำหรบการนำไปใชกบเวบไซต EXE File (.exe) สำหรบการนำไปใชแบบ
Stand alone คอการแสดงผล โดยไมตองตดตงโปรแกรม Adobe captivate และ zip file สำหรบ
บทเรยนในแบบ scorm เพอนำเขาไปใชในบทเรยนออนไลน
ความสามารถใหมของโปรแกรม Adobe Captivate 3
- Multimode recording ประหยดเวลาในการสรางวดโอจากภาพหนาจอ ทงน
สามารถบนทกในหลายโหมดพรอมกนไดทง demonstration training simulation และassessment
simulation
- Randomized quizzing and question pools สามารถสรางคลงขอมลและเลอกสมมาเพอ
ใชทดสอบทำใหยากแกการคาดเดาของผเรยน
- Automated rerecording บนทกภาพหนาจออตโนมต
- Animation effects เพมเทคนคและลกเลนมากขน
- Audio recording with preview บนทกเสยงพรอมนำเสนอภาพพรอมกนได
- New question types เพมเตมรปแบบคำถาม 3 แบบคอ sequencing ,hotspots และ match-
ing dropdown lists
- Rich media support สามารถบนทกเสยงจากระบบวนโดวหรอชอง Line in ได
- Full motion recording รองรบการสรางวดโอจากภาพหนาจอในลกษณะ
ตอเนองได
- รองรบการทำงานบน Windows VISTA และ Microsoft Office 2007
ความตองการของระบบ
- ระบบปฏบตการวนโดวส 200 SP2 หรอ XP SP2 หรอ Vista Home Premium,
Ultimate ,Business , Enterprise 32 bit
- CPU Intel Pentium 4 Centrino ,Intel Xeon, Intel Core Duo
- หนวยความจา RAM อยางนอย 512 MB ( แนะนำ 1 GB )
- พนทวางบนฮารดดสก ขนาด 700 MB
- DVD ROM Drive
- จอแสดงผลอยางนอยขนาด 800 x 600 แนะนา 1024 x 768
- ไมโครโฟน
- ลำโพง
การใชงานโปรแกรม Adobe Captivate 3.0
1. การเรยกใชงาน Adobe Captivate 3.0
1.1 คลกท Start >Programs > Adobe > Adobe Captivate 3
1.2 เปดโปรแกรม Adobe Captivate จากหนา Desk top ทไอคอน
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
80
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
2. จากนนจะเขาสหนาจอเขาโปรแกรมดงรป
สวนประกอบหนาจอแรกของโปรแกรม Adobe Captivate 3
Open a recent project แสดงไฟลลาสดทเคยบนทกไวในโปรแกรม เปดไฟลทเคยบนทกไว
Record new project (สำหรบการเรมตนใชงานแนะนำใหใชงานตรงสวนน) สำหรบสราง project บนทก
movie (จบหนาจอภาพ)
Getting started tutorials แนะนำขนตอนการสราง Project ดวยโปรแกรม Adobe Captivate
เรมตงแตการบนทก การแกไขตกแตง การสงออก การนำเขาไฟลเสยงการสรางสวน ตอบโต การใส
ลกเลนเพอเพมความนาสนใจ ตามลำดบ
3. เลอกท Record or create a new project
4. จะเขาสหนาตาของโปรแกรม ดงรป
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
81
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
Software Simulation หมายถงวาจะเปนการจำลองการจบหนาจอภาพตามทกระทำ โปรแกรม
จะทำการเกบภาพหนาจอตามทเรากระทำกบ Mouse หรอกระทำอนใดกบจอภาพ ในสวนทโปรแกรม
ใหเลอกจากรายการทกำหนด มหลกการทำงาน ดงน
- Application สำหรบการ Capture movie ทงหนาจอภาพ ของโปรแกรมท ตองการจะทำการ
บนทกการทำงานของหนาจอ
- Custom size สำหรบการ Capture movie แบบกำหนดขนาดหนาจอภาพได
- Full Screen สำหรบการ Capture movie ทงหนาจอภาพ
การสรางผลงานสอการเรยนการสอนดวยโปรแกรม Captivate รวมถงการสราง Movies ควร
เรมตนโดยวางแผนการสรางภาพเคลอนไหว (Movie) โดยออกแบบ Storyboards, Scripts หรอใน
รปแบบอนตงคาเรมตนการใชงานในการจบจอภาพเคลอนไหว (Movie preferences)
บนทกภาพเคลอนไหว ทกระทำกบจอภาพ การคลกกบวตถใด ๆ บนจอภาพ โปรแกรมจะ บนทกไว
1 สไลด ในการคลกแตละครง หรอจะนำเขาไฟลภาพเคลอนไหวกได เพมขอความ รปภาพ เสยง
ขอความเคลอนไหว และรายละเอยดสวนอน ๆ แกไขปรบปรง Timeline ทดลองดภาพเคลอนไหวท
สรางขน กำหนดเงอนไขในการสราง E-Learning และสรางสไลดคำถามใน (เตมคำในชองวาง, แบบ
เหมอน,จบค, ตวเลอก, ตอบสนๆ ,ถกผด) เลอกจดเกบรปแบบในการเผยแพร (Publish) จดเกบ
และเผยแพรในลกษณะไฟลฟอรแมต EXE
จดเกบและเผยแพรในลกษณะไฟลฟอรแมต Flash และ เรยกใชโดย HTML
จดเกบและเผยแพรในลกษณะไฟลฟอรแมต zip เพอใชเปน SCORM
จดเกบและเผยแพรในลกษณะไฟลฟอรแมต Word หรอ Handout (คมอการใช งาน)
จดเกบและเผยแพร ไปบนเวบไซต ดวย FTP สง Movie โดยใช E-mail
5. เลอกรปแบบ การสรางงานดวย Blank Project โดยเลอกท Blank Project
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
82
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
6. จะเขาสหนาตาของโปรแกรม ดงรป
User defined กำหนดขนาดตามความตองการ เชน ตวอยางเลอกขนาด 635 x 476
Preset size กำหนดขนาดตามความละเอยด (Resolution) ของจอภาพ
7. เขาสหนาตาง ดงรป
มมมองในการทำงานของโปรแกรม Adobe Captivate
มมมองในการทำงานไดแบงออกเปน 3 มมมองคอ
7.1 Storyboard: นบเปนมมมองแรกทพบเมอเปดโปรแกรมขนมา ถาเปนโครงงานทได
มการบนทกหนาจอคอมพวเตอรไวแลว ในมมมองนจะแสดงภาพทบนทกไวเปนภาพเลกๆ เรยงตอ
กนคลายสไลดของโปรแกรม PowerPoint
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
83
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
7.2 Edit: เปนมมมองทใชในการแกไข เพมเตม องคประกอบตางๆ เขาไปในสไลดทตอง
ทำใหงานของออกมาไดสวยงามนาสนใจยงขน โดยสไลดตางๆ จะแสดงในรปของ Filmstrip
7.3 Branching: เปนมมมองทใชแสดงการเชอมโยงของสไลดแตละสไลดวามการเชอมโยง
กนอยางไร เชอมโยงไปยงทใดบาง และมกจะนำมาใชในการสรางแบบทดสอบทมการจำเปนทจะตอง
กระโดดไปยงสไลดตางๆ
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
84
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
8. คลกทมมมอง Edit แลวดบเบลคลกทแผน slide ดานซายมอ กจะไดพนทสขาวสำหรบทำ
งาน ดงภาพ
9. สวนประกอบตางๆมดงน
- Menu Bar
- Slide
ปม รายละเอยด
ใชบนทกไฟลโครงงาน (Project)
ใชยกเลกการทางานลาสด
ใชยกเลกการ Undo ลาสด
ใชสาหรบการบนทก (Record) โครงงาน(Project)
ใชสาหรบดโครงงาน (Project) ทเราไดทาการบนทกไป
ใชสาหรบพลบบลช (Publish) โครงงานเพอเผยแพร
ใชสาหรบกาหนดคณสมบตของออบเจกต (Object)
ใชสาหรบทาการบนทกเสยง
ใชดสไลดกอนหนา
ใชดสไลดทอยถดไป
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
85
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
- เลเยอรและTimeline
- พนททำงาน
- เครองมอ
หรอจะใชจากไปทเมนบาร เลอก Insert > เลอกวตถทตองการ มดงน
- Blank slide การแทรกแผน slide แผนท 2-3-4-5
- Slide การเลอกSlide จะปรากฏหนาตาง Question Slideและรปแบบการ Question Slide
- Text Caption (ขอความอธบาย) เปนขอความทใชอธบายสงตางๆ ทตองการเนนเปนพเศษ
- Highlight Boxes (กรอบเนน) เปนการสรางกรอบเพอทำใหเกดความเดน หรอเนนสงท
ตองการใหผใชงานสนใจ
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
86
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
- Images (รปภาพ) สามารถเพมรปภาพเขามาในชนงาน เพอใหเกดความสวยงาม หรอใช
ในการประกอบการอธบายสงตางๆ ไปจนถงนำมาเปนฉากหลง
- Rollover Caption (ขอความอธบายแบบเปลยนสถานะ) เปนขอความอธบายทสามารถขน
มาเมอลากเมาสผานพนท (Hot area) ทสรางไว จะปรากฏขอความอธบายนนๆ ขนมา
- Rollover Image (รปภาพแบบเปลยนสถานะ) มลกษณะการทำงานคลายกบ Rollover
Caption เพยงแตเปลยนจากขอความ เปนรปภาพ
- Mouse (เพมเคอรเซอรเมาส) สามารถเพม เคอรเซอรเมาสใหมการวง หรอคลกบนสไลด
- Click Box (กรอบสำหรบคลก) เปนการเพมกรอบไวใหสรางการโตตอบกบผใชงาน เมอ
ผใชคลกภายในกรอบทวาดขน จะเกดการตอบสนองอยางใดอยางหนงตามทกำหนดไว
- Text Entry Box (กรอบทใชกรอกขอมล) เปนการเพมกรอบทใชกรอกขอมลเขาไป เพอ
ใชเปนแบบสอบถาม หรอการถามตอบ
- Button (ปมกด) เปนการเพมปมทใชในการตอบสนองกบผใชงาน เพอกำหนดใหผใชงาน
เลอกทำอยางไรอยางหนง
- Flash Video สามารถเพมความนาสนใจของชนงานโดยเพมไฟลวดโอทพฒนาจากโปรแกรม
Flash เขามาใชงานได
- Animation สามารถเพมความนาสนใจของชนงานโดยเพมไฟลแอนเมชนทพฒนาจาก
โปรแกรมFlash ทมนาสกล .SWF ไฟลงานของ AnimateGIF ไปจนถงไฟลวดโออยางไฟลทมนามสกล
.AVIเขามาใชงานได
- Text Animation สามารถสรางสรรคตวอกษรตางๆ ใหมการเคลอนไหวไดดวยการเพม Text
Animation
10. ตวอยางการเพมวตถ (Objects) ลงในสไลดงาน
สามารถเพมวตถตางๆ ลงบนแผนสไลดได ในตวอยางนจะทำการเพม กรอบอธบาย
(Text Caption) ลงในชนงาน วธการมดงน
10.1 ไปทเมนบาร คลกท Insert > Text Caption
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
87
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
10.2 จะปรากฏหนาตาง New Text Caption ขนมา ใหพมพลงไปทขอความ Type cap-
tion texthere จากนน ปรบแตงขอความตางๆ ได ไมวาจะเปนขนาดหรอสของตวอกษร คลายกบโปร-
แกรม MS Word
ทชอง Caption type สามารถเลอกรปแบบของกรอบอธบายไดวาตองการรปแบบแบบใด โดย
คลกเลอกท จากนนคลกเพอตกแตงรปแบบใหมสสรรค และสไตลทตางไป
ไดโดยคลกท จะมรปสไตลปรากฏออกมาใหเลอก
เมอพมพขอความและเลอกรปแบบเรยบรอยแลว สามารถคลกทปม OK แตถาตองการทจะให
รปแบบทเลอกนใชกบ Text Caption ทงหมดของชนงาน ใหคลกเลอกทหนาขอความวา Apply to all
กอนทจะคลกปม OK
10.3 เมอเลอกไดแลว ขอความและกรอบขอความอธบายกจะปรากฏอยบนสไลด ก
สามารถทจะเคลอนยายไปวางไวยงตำแหนงตามตองการได
10.4 ถาตองการแกไขรายละเอยดของกรอบอธบายเพมเตม สามารถทำไดโดยทำการ
คลกขวา แลวเลอก Properties
10.5 จากนนจะปรากฏหนาตาง Text Caption ขนมาใหทำการแกไข หนาตางน จะเหน
วาคลายกบ หนาตาง New Text Caption ซงเปนหนาตางคณสมบตเหมอนกน แตตางกนท New Text
Caption เปนการสรางกรอบอธบายใหม สวน Text Caption เปนการกำหนดคณสมบตของ Text Caption
ทไดสรางไวแลว
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
88
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
10.6 คาของ Options
-Timing กำหนดเวลาการแสดงผลของ Movie(ในสวนของText Animation จะม Loop คล
กถกท Loop กำหนดใหเลนวนซำ)
-Transition กำหนด Effect ในการเปลยนฉากแตละสไลด (Frame)
10.7 คาของ Audio
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
89
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
-Record new กำหนดการบนทกเสยงจากไมโครโฟน
-Import นำเขาไฟลเสยง เชน MP3, WAV
-Settings การกำหนดคาของเสยงทบนทก เลอกไมโครโฟน
11. การแทรกแบบทดสอบ
คลกเมน insert, Slide จะปรากฏหนาตาง Question Slide รปแบบการ Question Slide
12. ชนดของแบบทดสอบทโปรแกรมกำหนดใหมหลายรปแบบสามารถทเลอกไดตามความ
เหมาะสมในการสรางบทเรยน
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
90
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
-Multiple choice แบบปรนยเลอกตอบหลายขอ
-True/False แบบเลอกตอบถกหรอผด
-Fill-in-the-blank แบบเตมคำในชองวาง
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
91
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
-Short answer แบบตอบคำถามสน ๆ
-Matching แบบจบค
-Hot Spot แบบเลอกภาพ
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
92
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
-Sequence แบบเรยงลำดบคำตอบ
-Rating Scale (Likert)แบบเลอกหมวดหม
13. การเผยแพรผลงาน
รปแบบการเผยแพรผลงาน (Publish)
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
93
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
ซงมรายละเอยดดงน
- Flash (SWF) สงออกเปน Flash movie File (.swf) สำหรบใชงานบนเวบไซต
- Adobe Connect Enterprise สงออก Online บนอนเทอรเนต
- Standalone สงออกเปนไฟล *.exe สำหรบสอเรยนร เปดดไดโดยไมตองตดตงโปรแกรม
- E-Mail สงออกเปน E-Mail
- Print สงออกเปนใบปลว (สงออกโปรแกรม Microsoft Word)
- FTP สงออกเปน File Transfer Protocal
- Output Options
- Zip File สงออกเปนไฟล *.ZIP
- Full screen สงออกแบบเตมจอภาพ
- Export HTML สงออกเปนไฟล *.HTML
- Generate autorun for CD สรางระบบ autorun สำหรบแผน CD
- Flash Version เปนการเลอกรนของโปรแกรมเลนไฟล Flash
- Perferent แสดงขอมลเกยวกบไฟลทสงออก
- Preferences… การกำหนดรปแบบการสงออกเพมเตม
ตวอยางการพลบบลชงานในรปแบบ Stand alone (.EXE)
1. คลกทไอคอน เพอทำการพลบบลชชนงาน
2. พบกบหนาตาง Publish ปรากฏขนมา ดงภาพ
ใหคลกเลอกทไอคอน จะพบกบรายละเอยดในการปรบแตงชนงานกอนการ
พบลช ดงน
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
94
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
- Standalone options
-Project Title: ใหกรอกชอโครงงาน (Project) ลงไป
-Folder: ใหเลอกโฟลเดอรทตองการใชจดเกบไฟลงานทพลบบลช
-File Type: ใหเลอกวาจะทำการพลบบลชผลงานไปใชกบระบบปฏบตการใด สามารถ
เลอกไดวาเปนระบบปฏบตการ MS Windows, Mac หรอ Linux
- Output options
-Zip file: เมอทำการพลบบลชแลว ใหทำการบบอดไฟลเลยหรอไม
-Full screen: ใหชนงานแสดงแบบเตมจอ (Full screen) หรอไม
-Generate autorun for CD: ใหระบบทำการสรางไฟล Autorun ใหหรอไม เลอกหวขอน
ในกรณทจะนำงานใส CD เพอให CD เปดเองโดยอตโนมต
-Flash Version: ใหทำการเลอกรนของ Flash Player ซงมใหเลอก 7,8 และ9
3. เมอกำหนดรายละเอยดตางๆ เรยบรอยแลว ใหคลกทปม
เพยงเทาน งานกจะถกพลบบลชเกบไวยงโฟลเดอรทกำหนดไว
4. ใหเราทำการเปดโปรแกรม Windows Explorer เพอดไฟลงานทเราทำการ Publish ออกไป
เราจะพบกบไอคอน ปรากฏอย สวนชอไฟลจะเปนไปตามทเราไดกำหนดไวใน Project Title
5. เพยงเทานกสามารถนำไฟลงานไปเผยแพรไดแลว
บทสรป โปรแกรม Adobe Captivate 3 เปนผลตภณฑทถกพฒนาขนมาเปนเครองมอในการ
สรางสอการสอนและการนำเสนอแบบมลตมเดยทสามารถโตตอบกบผใชงานไดอยางดเยยม สามารถ
สรางแบบจำลองการใชซอฟตแวรซงผเรยนสามารถทำตามในสอการสอนไดทนท อกทงสามารถแกไข
เพมขอความอธบาย ใสเสยง สรางแบบทดสอบ หรออนๆ ไดหลงจากบนทกหนาจอภาพคอมพวเตอร
แลวนอกจากนยงสามารถสรางแบบทดสอบ ใหคะแนนและประเมนผลไดในตว ซงสามารถตอบสนอง
ตอสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดตามความตองการของผใชงาน
************************************
ปท ๑๙ ฉบบท ๒ พฤษภาคม-สงหาคม ๒๕๕๑
วารสารวทยบรการ
95
วษณ เพชรประวต
การผลตสอ E-learning แบบ Interactive
เอกสารอางอง
อดมศกด กรรดพณชกล. (2548). สราง E-Learning แบบ Interactive สไตลคณดวย Macromedia
Captivate. กรงเทพฯ : .ซเอดยเคชน.
การสรางสอมลตมเดยดวย Adobe Captivate 3 (Online). 2008.
สบคนจาก : http://cybered.swu.ac.th/cepaper/filesupload/13.pdf
[25 พฤษภาคม 2551]
คมอการใช Adobe Captivate 3 (Online). 2008.
สบคนจาก : http://www.ccat.ac.th/data/Adobe%20Captivate%203.pdf
[26 พฤษภาคม 2551]
เรยนรการสราง CAI (Online). 2008.
สบคนจาก : http://www.nongsanit.net/index.php?name=Downloads&c=6
[26 พฤษภาคม 2551]
Adobe Captivate 2.0 (Online). 2008.
สบคนจาก : http://www.nma6.obec.go.th/korat6/news_file/p44569751043.pdf
[29 พฤษภาคม 2551]
************************************