อนามั�ยชุ�มัชุน (Community Hygiene)

อน�พั�นธ์� สุ�วรรณพั�นธ์�

ความัหมัายของค�าอนามั�ย = อน + นามั�ย

ไมั�, ปราศจาก

การเป�นโรค

• การปราศจากโรค• การไมั�มั�โรคภั�ยไข!เจ"บ• การไมั�เจ"บป$วย

ความัหมัายของค�าสุ�ขภัาพั (Health) – ภัาวะที่�'มั�ความัสุมับ(รณ�

องค�การอนามั�ยโลก (World Health Organization, WHO)

ร�างกาย + จ*ตใจ + การดำ�ารงชุ�ว*ตในสุ�งคมั (Social well-being) (ค.ศ.1948) + สุ�ขภัาวะที่างจ*ตว*ญญาณ (Spiritual well-being) (ค.ศ.1998)

ความัหมัายของค�าสุ�ขน*สุ�ย (Health Habit) – น*สุ�ยที่�'ก�อให!เก*ดำสุ�ขล�กษณะ

สุ�ขบ�ญญ�ต*แห�งชุาต* 10 ประการ

(พั.ศ.2539)

กต*กาอนามั�ย

ความัหมัายของค�าสุ�ขปฏิ*บ�ต* (Health Practice) – การกระที่�าโดำยมั�จ�ดำมั��งหมัายให!มั�สุ�ขภัาพัดำ� สุ�ขปฏิ*บ�ต* > สุ�ขน*สุ�ย

ความัหมัายของค�าสุ�ขปฏิ�บั�ติ� 8 ประการ ประกอบัด้�วย 1. มั่��นสุ�งเกติสุ�ขภาพติ�วเองและด้�แลอว�ยวะที่��สุ าคั�ญ 2. ระมั่�ด้ระว�งเก��ยวก�บัสุารพ�ษและสุ��งแปลกปลอมั่ 3. ป$องก�นตินเองให้�พ�นจากโรคัภ�ยไข�เจ*บัที่�+งห้ลาย 4. ปร�บัปร�งว�ธี�ด้ าเน�นชี�ว�ติและห้าที่างลด้คัวามั่เคัร�ยด้ 5. ใชี�เห้ติ�ผลที่างว�ที่ยาศาสุติร0และร� �จ�กใชี�บัร�การที่างการแพที่ย0 6. เป1นผ��บัร�โภคัที่��ฉลาด้ สุามั่ารถเล4อกซื้4+อ และเล4อกใชี�ได้�ถ�กติ�อง 7. ปร�บัปร�งด้�แลที่��อย�6อาศ�ยและสุ��งแวด้ล�อมั่ให้�ถ�กสุ�ขล�กษณะ 8. พยายามั่ห้ล�กเล��ยงโรคัติ�ด้ติ6อและสุ�ติว0น าโรคั

ความัหมัายของค�าสุ�ขล�กษณะ (Hygienic, Healthful Aspects) – ล�กษณะอ�นเป�นองค�ประกอบของสุ�ขภัาพัดำ�ความัสุะอาดำ + ระเบ�ยบว*น�ย + มั�'นคงปลอดำภั�ย

ความัหมัายของค�าสุ�ขว*ที่ยา (Hygiene, Health Science) – ว*ที่ยาศาสุตร�ประย�กต�สุาขาหน2'งเก�'ยวก�บการร�กษา + ป3องก�น + สุ�งเสุร*มัสุ�ขภัาพั มั� 2 อย�าง ค4อ

ความัหมัายของค�าสุ�ขว*ที่ยา –สุ�ขว*ที่ยาสุ�วน

บ�คคล(Personal Hygiene)

สุ�ขว*ที่ยาชุ�มัชุน(Community

Hygiene)

+

ความัหมัายของค�าสุ�ขว*ที่ยาสุ�วนบ�คคล (Personal Hygiene)ว�าดำ!วยการระว�งร�กษาสุ�ขภัาพัและ

ปร�บปร�งสุ�งเสุร*มัสุ�ขภัาพัสุ�วนบ�คคล เชุ�น• การระว�งร�กษาอว�ยวะสุ�วนต�างๆ ของร�างกายที่�6งภัายนอกและภัายในร�างกาย • อนามั�ยเก�'ยวก�บความัเป�นอย(� เชุ�น อาหาร การพั�กผ่�อน การออกก�าล�งกาย การข�บถ่�ายของเสุ�ยออกจากร�างกาย • การปร�บปร�งบ�คล*กภัาพัให!เข!าก�บชุ�มัชุน • การป3องก�นร�กษาโรค เป�นต!น

ความัหมัายของค�าสุ�ขว*ที่ยาชุ�มัชุน (Community Hygiene)ว�าดำ!วยการร�กษาสุ*'งแวดำล!อมัตลอดำ

จนก*จกรรมัต�าง ๆ ที่�'ร�ฐและเอกชุนจ�ดำข26น เพั4'อการระว�งร�กษาและปร�บปร�งสุ�งเสุร*มัสุ�ขภัาพัของชุ�มัชุนโดำยสุ�วนรวมั สุ*'งแวดำล!อมัต�าง ๆ มัากมัายซึ่2'งมั�ผ่ลกระที่บต�อสุ�ภัาพัของชุ�มัชุน เชุ�น ขยะมั(ลฝอย สุ*'งปฏิ*ก(ล น�6าดำ4'มัน�6าใชุ!ในชุ�มัชุน อากาศเสุ�ย เสุ�ยงเป�นพั*ษ เป�นต!น

ความัสุ�าค�ญของอนามั�ยชุ�มัชุน

เป�นการจ�ดำและน�าบร*การของร�ฐไปสุ(�ประชุาชุน

ลดำชุ�องว�างของความัเหล4'อมัล�6าของประชุาชุน

ให!เก*ดำการประสุานงานของหน�วยงานต�าง ๆ

ระดำมัและพั�ฒนาที่ร�พัยากรให!เก*ดำประโยชุน�สุ(งสุ�ดำ

สุร!างความัเข!มัแข"งให!แก�ชุ�มัชุน

เป�นแนวที่างในการก�าหนดำนโยบาย

ป=ญหาพั46นฐานที่างดำ!านอนามั�ยชุ�มัชุน

การเปล�'ยนแปลงของประชุากร

การเปล�'ยนแปลงของประชุากร

การเปล�'ยนแปลงของประชุากร

ป=ญหาความัเสุ4'อมัโที่รมัของสุ*'งแวดำล!อมั

การต�ดำไมั!ที่�าลายป$า

ที่�าให!เก*ดำความัแห!งแล!ง

มัลพั*ษที่างน�6า

มัลพั*ษที่างอากาศ

มัลพั*ษที่างเสุ�ยง

ป=ญหามั(ลฝอย

ป=ญหาการเจ"บป$วย

การเจ"บป$วยดำ!วยโรคเร46อร�ง

อ�บ�ต*เหต�

ป=ญหาความัยากจน

ความัยากจน

การขายบร*การที่างเพัศ

อาชุญากรรมั

ป=ญหาความัไมั�ร(!

ที่�าให!ขาดำโอกาสุ

ที่�าให!ขาดำโอกาสุ

ก�'คนที่�'มั�โอกาสุเชุ�นน�6

ป=ญหาความัเฉื่4'อยชุา

วงจรแห�งความัชุ�'วร!าย

ความัยากจน

ความัไมั�ร(!ความัเจ"บป$วย

ความัสุ�มัพั�นธ์�ของป=ญหาชุ�มัชุนก�บป=ญหาอ4'น ๆ

ป=ญหาอนามั�ย

ชุ�มัชุน

ครอบคร�ว

บ�คคล

ป=ญหาการศ2กษา

ป=ญหาเศรษฐก*จ

ป=ญหาระบบชุ�มัชุน

ป=ญหาสุ*'งแวดำล!อมั

ความัสุ�มัพั�นธ์�ของป=ญหาอนามั�ยชุ�มัชุนก�บป=ญหาการศ2กษา...

ความัสุ�มัพั�นธ์�ของป=ญหาอนามั�ยชุ�มัชุนก�บป=ญหาเศรษฐก*จ...

ความัสุ�มัพั�นธ์�ของป=ญหาอนามั�ยชุ�มัชุนก�บป=ญหาระบบชุ�มัชุน...

ความัสุ�มัพั�นธ์�ของป=ญหาอนามั�ยชุ�มัชุนก�บป=ญหาสุ*'งแวดำล!อมั...

ป=จจ�ยที่�'ที่�าให!เก*ดำป=ญหาอนามั�ยชุ�มัชุน

ป=จจ�ยดำ!านโครงสุร!างชุ�มัชุน

ระบบชุ�มัชุน

ระเบ�ยบว*น�ย จาร�ตประเพัณ� ความัแออ�ดำ

สุ*'งแวดำล!อมัภัายในชุ�มัชุน

สุภัาพัดำ*นฟ้3าอากาศ ภั(มั*ประเที่ศ มั�ผ่ลต�อภัาวะสุ�ขภัาพั

ความัแห!งแล!ง

ป=จจ�ยดำ!านประชุากร

โครงสุร!างประชุากร

ป=จจ�ยดำ!านการเปล�'ยนแปลงประชุากร

ป=จจ�ยดำ!านการบร*หารและจ�ดำการของร�ฐ

การวางผ่�งเมั4อง

ขาดำบ�คลากรที่างการแพัที่ย�

หน�งสุ4ออ�านเพั*'มัเต*มั

สุมั่ใจ ว�น�จก�ล. อนามั�ยชุ�มัชุน กระบวนการว*น*จฉื่�ยและการแก!ป=ญหา. ฉบั�บัปร�บัปร�งคัร�+งที่�� 2. กร�งเที่พมั่ห้านคัร : บัร�ษ�ที่ บัพ�ธีการพ�มั่พ0 จ าก�ด้, 2552.

ละเอ�ยด้ แจ6มั่จ�นที่ร0 และสุ�ร� ข�นธีร�กษวงศ0. บัรรณาธี�การ. สุาระที่บที่วน การพัยาบาลอนามั�ยชุ�มัชุนและการร�กษาพัยาบาลข�6นต!น. กร�งเที่พมั่ห้านคัร : บัร�ษ�ที่ จ�ด้ที่อง จ าก�ด้, 2549.

จร�ยาว�ติร คัมั่พย�คัฆ์0 และวน�ด้า ด้�รงคั0ฤที่ธี�ชี�ย. บัรรณาธี�การ. การพัยาบาลอนามั�ยชุ�มัชุน แนวค*ดำ หล�กการและการปฏิ*บ�ต*การพัยาบาล. กร�งเที่พมั่ห้านคัร : บัร�ษ�ที่ จ�ด้ที่อง จ าก�ด้, 2554.

จ�ติติ�มั่า โสุภาร�ติน0. อนามั�ยสุ�วนบ�คคลและชุ�มัชุน. กร�งเที่พมั่ห้านคัร : ภาคัว�ชีาพลานามั่�ย มั่ห้าว�ที่ยาล�ยรามั่คั าแห้ง, 2526.

สุ�รเด้ชี สุ าราญจ�ติติ0. อนามั�ยครอบคร�ว. กร�งเที่พมั่ห้านคัร : ภาคัว�ชีาพลานามั่�ย มั่ห้าว�ที่ยาล�ยรามั่คั าแห้ง, 2530.