เชือกป่านหรือเชือกน้้ามันca%d7%e8%cd%e... · 7...

7

ประเภทของเชอกและเงอนเชอก

การผกเงอนไดมบทบาทส าคญตอการด าเนนชวตของมนษยตงแตอดตกาล เนองจากมนษยมความจ าเปนทจะตองใชเชอกในกจกรรมตาง ๆ โดยเฉพาะการใชเชอกเพอดง ลากหรอปองกน ดงนนจงคาดวามนษยนาจะรวธการผกเงอนมาตงแตโบราณ จากขอมลทางประวตศาสตร ไดชวา เชอกในยคแรก ๆ นน ท ามาจากเถาวลย เสนใยทมลกษณะคลายเชอกจากพชและสตว และตอมาเชอกทท าจากเถาวลย หนงสตว และ เสนใยพช ไมสามารถตอบสนองความตองการของมนษยได จงไดใชวธการสาน ถก และพนเสนใยใหเปนเกลยว เพอเพมความยาวและความแขงแรงของเชอก (สมมาต สงขพนธ. 2551 : 249) ปจจบนเชอกทมใชอยนนมหลายประเภท ทลกเสอควรทราบ มดงน 1. เชอกปานหรอเชอกนามน ท าจากตนเฮมม มสเหลอง เสนใยหยาบแขง ผงาย ไมเหมาะส าหรบงานทเกยวกบน า นยมน าไปชบน ามน จงเรยกวา เชอกน ามน

เมอชบน ามนแลวก าลงงานจะนอยลงกวาเดม

ทมา : http://www.rmutphysics.com/charud/oldnews/97/index97.htm(2550)

ประเภทและประโยชนของเชอกและเงอนเชอก

เชอกปานหรอเชอกนามน

8


2. เชอกมนลา ท าจากตนมนลา มมากในประเทศฟลปปนส สคอนขางขาว มความออนตวดท าใหผกไดงาย มก าลงงานรบน าหนกไดมากกวาเชอกปาน นยมใชเปนเชอกรอก ท าฐานผจญภย และในการบกเบก ถาใชในทแหงจะทนด แตถาเปยกน าบอย ๆ จะขาดงาย

3. เชอกกาบมะพราว ท าจากกาบมะพราว มน าหนกเบา ลอยน าได เหมาะส าหรบใชงานในน า ไมอมน า นยมใชโยงเรอ มก าลงงานนอยกวาเชอกมนลา ทมขนาดเทากน


4. เชอกปอ ท าจากปอกระเจา หากทงไวโดยไมใชงาน มกจะถกมอด ปลวกกน เหมาะส าหรบใชงานชวคราวบนบก เชน ใชขนชะเนาะ นงราน เปนตน

เชอกมนลา

เชอกปอ

9


5. เชอกดาย เปนเชอกทท ามาจากดายดบ มสขาวสะอาด ออนนม มวนขด ไดงาย เวลาใชงานคลออกแลวไมพนเกลยว ไมคอยมมอด หรอปลวกอาศยกดกน ใชท าอวนหรอใชงานในรมไมถกแดด


6. เชอกไนลอน เปนเชอกทท าจากสารสงเคราะห มความทนทาน และ เหนยวมาก มความยดหยนมากกวาเชอกชนดอน ๆ ผกยากเพราะคลายตวไดงาย ถาดงมากเชอกจะยดได เหมาะส าหรบใชงานในน า หามอยใกลความรอน หรอ ใกลไฟ

เชอกดาย

เชอกไนลอน

10


7. เชอกลวด หรอลวดสลง ลกษณะคลายเชอก ท าจากเหลกกลาเคลอบสงกะส ควนเปนเกลยว มน าหนกและก าลงมาก มราคาแพงและเกดสนมไดงาย เหมาะส าหรบ

ยดเกาะโครงสรางสง เชน ใชยดท าฐานผจญภยถาวร ยดเสาโทรทศน หรอหอคอย มหลายขนาดใหเลอก

เชอกมหลายขนาด ใหวดตามความยาวของเสนรอบวง เชน ถาวดความยาวของเสนรอบวงได 1 นว กเปนเชอกขนาด 1 นว เปนตน

1. เมอซอเชอกมาแลวใหพนหวเชอกใหเรยบรอย กนเกลยวเชอกคลายตว 2. ขณะใชเชอกพยายามอยาใหเชอกเปยกน า (ยกเวนเชอกทผกหรอใชในน า) 3. ใหใชผาเการองรบระหวางเชอกกบเชอก หรอระหวางเชอกกบวตถอน

ทจดผกหรอจดเสยดส 4. หลงจากใชเชอกแลว ควรตรวจเชอกใหละเอยด ถามจดช ารดตองซอม

หากเชอกเปยกชน ตองผงลมใหแหงสนทกอนเกบ และถาเปนไปได ควรแขวนไว

ขนาดของเชอก

การระวงรกษาเชอก

11

จดประสงคการเรยนร บอกประเภทและประโยชนของเชอกได

คาชแจง ใหลกเสอศกษาประเภทและประโยชนของเชอกและเขยนสรป สงตวแทนหม น าเสนอหมละ 3 นาท ........................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ .....................................................................................................................................................................................................................................................................................

กจกรรมเสรมการเรยนรท 1

สรปผลการปฏบตกจกรรมการเรยนร ( ) ผาน = นกเรยนปฏบตไดถกตองตามค าชแจง ( ) ทบทวนการปฏบต = นกเรยนไมสามารถปฏบตตามค าชแจงได ลงชอ.............................................ผประเมน (............................................)

12

จดประสงคการเรยนร บอกประเภทและประโยชนของเชอกได

คาชแจง ใหลกเสอศกษาประเภทและประโยชนของเชอกและเขยนสรป สงตวแทนหม น าเสนอหมละ 3 นาท

แนวคาตอบ

1. เชอกชนดตาง ๆ ทใชกนอยในปจจบน มดงน 1. เชอกปาน

2. เชอกมนลา 3. เชอกกาบมะพราว 4. เชอกปอ 5. เชอกดาย 6. เชอกลวด 7. เชอกไนลอนหรอเชอกใยสงเคราะห 2. ประโยชนของเชอก มดงน 1. ใชดง หรอลาก 2. ใชผกหรอมดสงของ 3. ใชท างานประดษฐ

เฉลยกจกรรมเสรมการเรยนรท 1

13

เงอน คอ การผกเชอกกบเชอก หรอเชอกกบวตถอน หรอท าใหเกดบวง หรอปมในเชอกเสนเดยวกน การใชเชอก เงอนเชอก และวสดอปกรณ เพอประโยชนตาง ๆ มดงน 1. ประเภทตอเชอกเขาดวยกน เพอประโยชนในการตอเชอกใหยาวขน ไดแก เงอนพรอด เงอนขดสมาธ เงอนประมง 2. ประเภททาเปนบวง เพอประโยชนส าหรบคลองหรอสวมกบหลก เสา สตว หรอคน ไดแก เงอนบวงสายธน เงอนเกาอ เงอนคนลาก เงอนบวงบาศ 3. ประเภทผกกบวตถ เพอใชประโยชนส าหรบผกใหแนน ใชรงใหตงหรอดง ใหแนน ไดแก เงอนผกซง เงอนตะกรดเบด เงอนกากบาท เงอนกระหวดไม

4. ประเภทใชถกและแทง ใชประโยชนเปนวสดตาง ๆ เพอใหเกดความสวยงาม ไดแก ถกสายนกหวด ถกวอกเกล ถกสายยงยศลกเสอสามญหรอสายยงยศเนตรนาร (กตตพร วรสธกล และคณะ. ม.ป.ป.. : 5)

การผกเงอน เปนทกษะในการใชเชอก สามารถน าไปใช ประโยชนในชวตประจ าวนได เชน ผกสตว ผกเรอ แพ ชวยเหลอคนตกน า คนทตกลงไปในทต า และคนทตดอยในทสง เปนตน เงอนทด คอ เงอนทผกแลวแนใจวาไมหลด และสามารถ แกออกไดงาย เงอนไมด คอ เงอนทผกแลวเมอดงจะหลดออกงาย หรอ ตดแนนเกนไปจนแกไมออก

เงอน

การผกเงอน

14

เงอนพรอด (Reej Knot) ประโยชน 1. ใชตอเชอกทมขนาดเทากน 2. ใชเปนเงอนในการพยาบาล เชน ผกผาพนแผล 3. ใชผกปลายเชอกของเงอนกากบาท 4. ใชผกวตถตาง ๆ เชน เชอกผกรองเทา โบ วธผก

ขนท 1 ปลายเชอกดานซายทบขวา ทมา : นายกนตพชญ มเครอ (2551)

เงอนพรอด

ขนท 1

15

ขนท 2 – 3 ออมปลายเชอกดานซายลงลอดใตเสนเชอก ดานขวา ใหปลายเชอกตงขน แลวรวบ ปลายเชอกเขาหากน โดยใหดานขวาทบซาย

ขนท 2

ขนท 3

16

ขนสดทาย ออมปลายเชอกขวามอลอดใตเสนซายมอ จดเงอนใหเรยบรอย

ขนสดทาย

17

เงอนประมง (Fisherman’s Knot) เปนเงอนทใชตอเชอกสองเสน ขนาดเดยวกน อยางงายทสด และรบก าลงลากไดอยางด บางคนเรยกวา เงอนหวลานชนกน ประโยชน 1. ใชตอเชอกทมขนาดเลก หรอสายเบด ตอเอน 2. ใชตอเชอก 2 เสน ทมขนาดเดยวกน

3. ผกคอขวดแยมส าหรบเปนทถอหว 4. ใชลากจง ตอเชอกขนาดใหญลากจง 5. ใชตอเชอกดาย ดายทอ สายเบด ใชตอเชอกกนเปนเกลยว

วธผก

ขนท 1 ใหปลายเชอกซอนกนดงรป

เงอนประมง

ขนท 1

18

ขนท 2 ผกปลายเชอก แบบผกขดชนเดยวธรรมดา ทง 2 ขาง

ขนท 3 ดงปลายเชอกทง 2 ขาง

ขนท 2

ขนท 3

19

ขนสดทาย ดงเสนเชอก ทง 2 เสน ใหปมเงอนเขาชนกน


20

เงอนขดสมาธ (Sheet Bend) ประโยชน 1. ใชตอเชอกซงมขนาดตางกน 2. ใชผกกบสงทเปนขอหรอเปนหอยแลว เชน ธงชาต วธผก

เงอนขดสมาธ

ขนท 1 งอเชอกเสนใหญใหเปนบวงสอดปลายเสนเลก เขาในบวง โดยสอดจากขางลาง

ขนท 2 มวนเสนเลกออมดานหลงเสนใหญทงค

ขนท 1

ขนท 2

21

ขนสดทาย จบปลายเสนเลกขนไปลอดเสนตวเอง เปนการขดไว จดเงอนใหแนนและเรยบรอย


22

เงอนผกซง (Timber Hitch) ประโยชน 1. ใชผกซงหรอเสาหนก ๆ เพอลาก

2. ผกสตว เรอ แพ ไวกบหลกจะยงแนนเมอถกดง 3. ใชเปนเงอนเรมตนในการผกทแยง

วธผก

ขนท 1 สอดเชอกใหคลองรอบตวซง หรอเสา งอปลายเชอกคลองตวเชอก

ขนท 1

เงอนผกซง

23

ขนท 2

ขนท 2 งอปลายเชอกคลองตวเชอก พนปลายเชอกรอบ เสนตวเอง 3 – 5 รอบ

ขนสดทาย ดงตวเชอกใหเงอนแนน


24

เงอนตะกรดเบด (Clove Hitch) ประโยชน เปนเงอนสารพดประโยชน ใชในงานตาง ๆ เชน การผกสงของตาง ๆ นบเปนเงอนหวใจของวชาลกเสอ เพราะใชผกเงอนอน ๆ อกหลายเงอน เชน ผกแนน ประกบ กากบาท เปนตน

วธผก วธท 1 (เมอสามารถท าเปนบวงสวมหวเสาได)

เงอนตะกรดเบด

ขนท 1 พบเชอกใหเปนบวงสลบกน

ขนท 1

25

ขนท 2 เลอนบวงใหเขาไปซอน (รป ก.) จนทบกนเปนบวงเดยว (รป ข.)

ขนท 2

รป ก.

ขนท 2

รป ข.

26

ขนสดทาย น าบวงจากขนท 2 ข. สวมลงในเสา แลวดงปลายเชอก จดเงอนใหแนน

ดานหนา



ดานหลง

27

เงอนตะกรดเบด (Clove Hitch)

วธผก วธท 2 (เมอตองการผกกบหลก เสา ตนไม ซงไมสามารถท าเปนบวงไปสวมแบบวธท 1 ได วธนใชมาก ลกเสอตองฝกใหคลอง ทงสภาพเสาตงอย หรอคาน พลองทวางราบกบพน)

ขนท 1 พาดปลายเชอกออมหลกไปดานหลง วกกลบมาดานหนา ใหปลายเชอกอยใตตวเชอก

ขนท 1

28

ขนท 2 ยกปลายเชอกขน พรอมทจะออมหลกอกครงหนง

ขนสดทาย ออมปลายเชอกไปดานหลงแลววกกลบมาดานหนา ลอดตวเอง จดเงอนใหเรยบรอย

ขนท 2


29

สรปผลการปฏบตกจกรรมการเรยนร ( ) ผาน = นกเรยนปฏบตไดถกตองตามค าชแจง ( ) ทบทวนการปฏบต = นกเรยนไมสามารถปฏบตตามค าชแจงได ลงชอ.............................................ผประเมน (............................................)

จดประสงคการเรยนร 1. ผกเงอนพรอด เงอนประมงได 2. ผกเงอนขดสมาธได 3. ผกเงอนผกซง เงอนตะกรดเบดได

คาชแจง ใหลกเสอฝกปฏบตการผกเงอน เงอนพรอด เงอนประมง เงอนขดสมาธ เงอนผกซง เงอนตะกรดเบด และสาธตการผกเงอน น าเสนอหมละ 3 นาท

กจกรรมเสรมการเรยนรท 2

30

คาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมายกากบาท (X) ลงในกระดาษค าตอบตรงกบ ขอทเหนวาถกทสดเพยงขอเดยว

จดประสงคการเรยนร

1. บอกประเภทและประโยชนของเชอกได 2. ผกเงอนพรอด เงอนประมงได 3. ผกเงอนขดสมาธได 4. ผกเงอนผกซง เงอนตะกรดเบดได

1. เชอกเปนวสดทท าดวยอะไร ? ก. เสนใยธรรมชาต มเกลยว ข. เสนใยธรรมชาต ไมมเกลยว ค. เสนใยสงเคราะห ไมมเกลยว ง. เสนใยธรรมชาต ฟนเปนเกลยว 2. เชอกมนลาท าจากอะไร ? ก. ตนคาบา ข. ปานมนลา ค. กาบมะพราว ง. ใยสงเคราะห 3. ถาเชอกเปยกน า ควรท าอยางไร ? ก. ผงลม ข. ตากแดด ค. ใชผาเชด ง. อบความรอน

แบบทดสอบหลงเรยน

31

4. ถาเราอยในปา และไมมเชอก จะใชอะไรแทนเชอกได ? ก. หวาย ข. เถาวลย ค. ตนหญา ง. เปลอกไม 5. ถาลกเสอประสบอบตเหตแขนเคลด ใชผาท าสลงคลองคอ ตองใชเงอนใด ? ก. เงอนพรอด ข. เงอนผกรง ค. เงอนยายแก ง. เงอนขดสมาธ 6. เงอนประมง ใชผกในกรณใด ? ก. ใชตอเชอกตางขนาดสองเสน ข. ใชตอเชอกขนาดเดยวกนสองเสน ค. ใชผกกบวสดอน ง. ใชไดทง ก. ข. และ ค. 7. “เงอนหวลานชนกน” คอเงอนใด ? ก. เงอนผกซง ข. เงอนประมง ค. เงอนบวงสายธน ง. เงอนตะกรดเบด 8. เงอนชนดใดใชตอเชอกทมขนาดตางกน ? ก. เงอนพรอด ข. เงอนผกซง ค. เงอนขดสมาธ ง. เงอนบวงสายธน

32

9. มเชอกขนาดเดยวกน 7 – 8 ทอน ตองการตอใหยาวตามตองการ ตองใชเงอน ตามขอใดผก ? ก. เงอนกระหวดไม ข. เงอนพรอด ค. เงอนขดสมาธ ง. เงอนประมง 10. เงอนชนดใดใชตอเชอกทมขนาดเทากน ? ก. เงอนพรอด ข. เงอนผกซง ค. เงอนตะกรดเบด ง. เงอนบวงสายธน

33

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน - หลงเรยน

แบบทดสอบกอนเรยน

1. ก 2. ค

3. ง 4. ค

5. ง 6. ก

7. ค 8. ข

9. ข 10. ง

แบบทดสอบหลงเรยน

1. ง 2. ข

3. ก 4. ข

5. ก 6. ข

7. ข 8. ค

9. ง 10. ก

34

บรรณานกรม

กตตพร วรสธกล และคณะ. เงอนเชอกลกเสอสารอง - สามญ. กรงเทพฯ : โรงพมพศกษาการพมพ, มปป. น าชย ชวววรรธน. [ออนไลน] สบคนเมอวนท 18 เมษายน 2550

เขาถงไดจาก http://www.rmutphysics.com/charud/oldnews/97/index97.htm สมมาต สงขพนธ. ลกเสอ – เนตรนาร 1. กรงเทพฯ : เอมพนธ, 2551.

เชอกลวด

เชือกป่านหรือเชือกน้้ามันca%d7%e8%cd%e... · 7...

Documents