Ранко Младеноски aleksandar iii makedonski vo

Ранко Младеноски

АЛЕКСАНДАР III МАКЕДОНСКИ ВО МАКЕДОНСКАТА КНИЖЕВНОСТ

2

MAKEDONIKA l i t e r a www.makedonikalitera.mk E-mail: [email protected]

Ovaa publikacija e objavena so finansiska poddr{ka na Ministerstvoto za kultura na Republika Makedonija

© Ранко Младеноски, 2016, автор © Македоника литера, издавач Сите права за ова издание се заштитени со закон. Забрането е копирање, умножување и објавување на делови или на целото печатено издание во печатени или во електронски медиуми или за друг вид јавна употреба или изведба без согласност на издавачот.

3

Ранко Младеноски

ALEKSANDAR III MAKEDONSKI VO MAKEDONSKATA KNI@EVNOST

MAKEDONIKA l i t e r a

Скопје, 2016 МАКЕДОНИЈА

5

SODR@INA

Prof. d-r Venko Andonovski: Isklu~itelna i markantna studija so iscrpni interpretacii..........................................................................................................7

Nekolku vovedni bele{ki................................................................................................................11

ALEKSANDAR III MAKEDONSKI VO MAKEDONSKATA KNI@EVNOST Lista na tabeli i dijagrami............................................................................................................14 Vovedni fragmenti (citati)...........................................................................................................16 Predgovor................................................................................................................................................19

I. ISTORIJA Vovedni bele{ki..................................................................................................................................29 1. TERMINOLO[KI SUPSTITUCII..............................................................................31 1.1. Anti~kite Makedonci ne bile nitu Grci nitu Heleni..............................................33 1.2. I "anti~kite Grci# ne bile Grci..........................................................................................47 1.3. Renominaciite na Aleksandar III Makedonski................................................................51 2. MAKEDONIJA I ALEKSANDAR.....................................................................................53 2.1. Makedonskata anti~ka kultura..............................................................................................56 2.2. Aleksandar Makedonski ≠ hronolo{ki pregled............................................................66 3. ALEKSANDAR MAKEDONSKI ≠ INTERAKTIVEN KOD NA KULTURITE............................................................................................................................87 3.1. Dvete lica na Makedonecot ≠ "angelsko# i "demonsko#...............................................95 4. NEKOLKU ZABLUDI ZA ANTI^KIOT SVET........................................................99

II. TEORIJA Vovedni bele{ki................................................................................................................................107 1. LIKOT KAKO ZNAK...............................................................................................................109 2. INTERAKCIJA/ INTERAKTIVNOST.......................................................................113 3. KULTURA ≠ POIM...................................................................................................................115 3.1. Kulturni semiosferi..............................................................................................................118 3.2. Superiorni vs. inferiorni kulturi.................................................................................119 3.3. Kolonizatori vs. kolonizirani...........................................................................................121 4. POSTKOLONIJALNA KRITIKA.................................................................................123 5. DRUGIOT/ DRUGOSTA/ DRUGOTO...................................................................................126

III. MAKEDONSKA KNI@EVNOST Vovedni bele{ki................................................................................................................................133 1. MAKEDONSKI FOLKLOR.................................................................................................137 1.1. Tradicijata...................................................................................................................................138

6

1.2. Aleksandar Makedonski vo makedonskiot folklor..................................................143 1.2.1. Narodni pesni..........................................................................................................................146 1.2.2. Narodni prikazni...................................................................................................................148 1.2.2.1. Hipoteti~ni analogii.......................................................................................................150 1.2.3. Predanija....................................................................................................................................152 1.2.4. Legendi........................................................................................................................................155 1.2.5. "Veda Slovena# i Aleksandar Makedonski.................................................................155 1.3. Motivi, temi i sièa...............................................................................................................160 1.4. Interaktiven kod na kulturite ≠ zaklu~ni izvodi....................................................164 2. MAKEDONSKA SREDNOVEKOVNA [email protected] 2.1. Istorijatot na srednovekovnata "Aleksandrida#.......................................................171 2.1.1. Verzii..........................................................................................................................................172 2.1.2. Makedonskata "Aleksandrida#.........................................................................................173 2.2. Aleksandar i "Drugite# vo "Aleksandridata#..............................................................175 2.3. "Pretskaùvawata na Golem Aleksandar#.....................................................................184 2.4. Raskaz za Aleksandar Makedonski......................................................................................186 2.5. Interaktiven kod na kulturite ≠ zaklu~ni izvodi....................................................188 3. MAKEDONSKIOT KNI@EVEN 19 VEK.....................................................................189 3.1. Makedonskite prerodbenici vs. Aleksandar Makedonski......................................190 3.2. Aleksandar Makedonski vo knièvniot 19 vek............................................................195 3.2.1. \or|ija Pulevski vs. Aleksandar Makedonski...........................................................196 3.2.2. Spomenite na Isaija Maòvski.......................................................................................206 3.2.3. Pesnata na Marko Cepenkov..............................................................................................207 3.2.4. Slovata na Grigor Prli~ev................................................................................................209 3.3. Interkulturen kod ≠ zaklu~ni izvodi..............................................................................210 4. MAKEDONSKIOT KNI@EVEN 20 VEK.....................................................................212 4.1. Makedonskite dejci od 20 vek vs. Aleksandar Makedonski......................................212 4.2. Aleksandar Makedonski vo knièvniot 20 vek............................................................218 4.2.1. Roman............................................................................................................................................223 4.2.2. Raskaz............................................................................................................................................234 4.2.3. Poezija.........................................................................................................................................237 4.2.4. Drama............................................................................................................................................246 4.3. Interaktiven kod na kulturite ≠ zaklu~ni izvodi....................................................247 5. SOVREMENA MAKEDONSKA KNI@EVNOST (21 VEK)................................251 5.1. Aleksandar Makedonski vo sovremenata knièvnost...............................................252 5.1.1. Roman............................................................................................................................................256 5.1.2. Esej i raskaz...............................................................................................................................264 5.1.3. Poezija.........................................................................................................................................266 5.1.4. Drama............................................................................................................................................273 5.2. Interkulturen kod ≠ zaklu~ni izvodi..............................................................................275 6. ZAKLUÔK...................................................................................................................................279

IV. PRILOZI Pregled na knièvnite dela za Aleksandar Makedonski vo makedonskata knièvnost.....................................................................................................287 Bibliografija....................................................................................................................................299 Indeks na imiwa................................................................................................................................308 Bele{ka za avtorot........................................................................................................................313

7

Prof. d-r Venko Andonovski

ISKLUÎTELNA I MARKANTNA STUDIJA SO ISCRPNI INTERPRETACII

Knigata so naslov "Aleksandar III Makedonski vo makedonskata kni-

èvnost# (adaptirana verzija za objavuvawe od doktorskata disertacija "Likot na Aleksandar Makedonski kako interaktiven kod na kulturite vo makedonskata knièvnost#) od Ranko Mladenoski pretstavuva studija podelena vo ~etiri razdeli: "Istorija#, "Teorija#, "Makedonska knièv-nost# (so zaklu~ok za celata studija) i "Prilozi# ("Pregled na knièv-nite dela za Aleksandar Makedonski# i "Bibliografija# – spisok na koristenata stru~na literatura).

Stanuva zbor za kapitalna, ekstenzivna no i teoriski odli~no fundi-rana studija koja go rasvetluva likot na Aleksandar Makedonski od isto-riski, teoriski (naratolo{ki i kulturolo{ki) aspekt, no dava i detalen pregled na pojavata na ovoj lik vo makedonskata knièvnost vo dijahro-niska smisla od makedonskata narodna, preku makedonskata srednovekovna knièvnost, makedonskiot devetnaesetti knièven vek, s¢ do najnovite literaturni dela od dvaesettiot (duri i od dvaeset i prviot!) knièven vek kaj Makedoncite. Studijata e sre}en spoj na sinhronijata i dijahro-nijata, na teorijata i istorijata vo najop{ta smisla na zborot.

Vo prviot, istoriski del na studijata avtorot Ranko Mladenoski dava isklu~itelen istoriski uvid vo figurata na Aleksandar Makedonski vo istorijata, niz cela paleta istoriski interpretacii, mistifikacii i duri metainterpretacii na istoriskite podatoci. Se citiraat svetski istori~ari koi se izjasnile za ovaa figura, no i na{i istori~ari, pisa-teli i kulturni dejci. Do sega vo makedonskata nauka ova e unikaten obid na edno mesto da se soberat "fragmentite# na istorijata kako diskurs posveten na ovaa referentna to~ka (Aleksandar) i tie da se povrzat vo celina. Tie obidi za povrzuvawe na fragmentite na istoriskiot diskurs vo edna koherentna celina gi pokaùvaat mistifikaciite, "{evovite# na istoriskite mistifikacii i site vidovi na "beletrizirawe# na istori-jata. Avtorot sekoga{ od predostro`nost go podrazbira diskursot na istorijata vo duhot na najnovite interpretacii (na primer, stavovite na A. Heler vo pro~uenata kniga Teorija na istorijata), spored koi istori-jata e vo visok stepen beletriziran i "fokaliziran# diskurs, ve}e subjek-tivno oboen, zatoa {to e upaten na samokonstitucija preku zapisi, sve-do{tva i materijalni tragi koi se ve}e samite po sebe hermenevti~ki ~inovi, pa spored toa ≠ subjektivni diskursi (ovaa teoriska tavtologija e neophodna vo horizontot na ovie teorii). Duri i samiot izbor na eden

8

"objektiven istori~ar# – na koj nastan od ìvotot na edna istoriska li~-nost }e mu dade predimstvo (pred nekoj drug), ve}e pretpostavuva subjekti-vizacija na istorijata. Samiot avtor na ovaa kniga toa jasno go kaùva: "Ona {to vo ovoj trud go opredeluvame kako ’interaktiven kod na kultu-rite‘, a {to se odnesuva na istoriskata li~nost i knièvniot lik Alek-sandar Makedonski, ne zadira vo nekakvi li~ni opredelbi, pogledi ili pak, nameri (celi) na samiot makedonski kral, za{to istorijata nema i nikoga{ nema da ima sigurni, avtenti~ni podatoci za toa#.

Ottuka, vo prviot del se citiraat Herodot, Demosten, Arijan, Plu-tarh, Kurtij Ruf, Justin, Diodor, Artur Vajgal, X. R. Elis, Juxin Borza, Blaè Ristovski, Hristo Andonovski, Nade Proeva, Branko Panov, Mit-ko B. Panov, Ana [ukarova, Eleonora Petrova, Fanula Papazoglu, Vasil Tupurkovski, Xon [ej, Ulrih Vilken..., no sekoga{ so nu`nata ideja deka istorijata e golema naracija: tamu kade {to ima naracija, ima i narator i se razbira – fokalizacija ili gledna to~ka {to go isklu~uva poimot na "objektivnosta#.

Vo taa paleta na istoriski otkr{oci i nivni interpretacii, se poja-vuva edna mo`na slika na celinata: koga stanuva zbor za istoriskata pret-stava za Aleksandar Makedonski, stanuva zbor za kulturna edinica "znak# koja bila konvertibilna vo interakcijata na razli~nite kulturi i niv-nite semiotiki; stanuva zbor za palimpsestna edinica od koja nekoi "istorii# bri{ele, a drugi "natpi{uvale# svoi zna~ewa, taka {to e ne-vozmo`no da se utvrdi nejzin postojan identitet. Vo duhot na najnovite rezultati na humanisti~kata teorija, se zboruva za "privremeni# identi-teti, za interakcija na kulturnite kodovi vo ~ij presek treba da se bara ona {to se ozna~uva denes so etiketata "Aleksandar Makedonski#. Mlade-noski se drì glavno do postkolonijalnite stavovi na Edvard Said, no i na onoj otsek na postkolonijalnata kritika koja se imenuva kako "inter-kulturna hermenevtika#. Sepak, na avtorot mu se ~ini nedostatno da se sluì so vokabularot na taa kritika (kolonizator/ koloniziran; jas/ Drugiot), pa ne se otkaùva nitu od vokabularot na klasi~nata naratolo-gija/ semiotika, za koj smeta deka e nuèn pri osvetluvaweto na likot na Aleksandar Makedonski ne samo vo knièvnite dela, tuku i vo "isto-riskite# naracii – ako istorijata e "prikazna#, toga{ ne e moèn vlez vo nea bez ovie "klasi~ni# metodi.

Taka, vo vtoriot del od svojata studija, nasloven kako "Teorija#, Ranko Mladenoski go utvrduva svojot minimalen teoriski vokabular koj }e mu ovozmoì da se pozanimava (vo tretiot) del so KNI@EVNIOT lik na Aleksandar Makedonski, vo fondot na makedonskata knièvnost, od folklorot do postmodernata. "Vo elaboracijata na knièvno-teoris-kite pra{awa go sledime naslovot na temata od koj eksplicitno i impli-citno proizleguvaat nekolku su{tinski poimi – likot kako znak, inter-akcija, kod, kultura, postkolonijalna kritika, Drugiot – Drugosta, orien-talizam, evropocentrizam, dijalog – dijalogizam, multikulturalizam#,

9

veli avtorot, naveduvaj}i gi prakti~no klu~nite zborovi za negovoto natamo{no istraùvawe. Vo ovoj del toj se povikuva na osnovnite teoris-ki premisi (za kulturata sfatena kako tekst) na Zigmund Frojd, Edvard Said, Jurij Lotman, Rolan Bart, Cvetan Todorov, Mihail Bahtin, @ak Derida, Julija Kristeva... Tuka se, se razbira, vo pozadina, kako "narato-lo{ka# logistika i klasicite na naratologijata na likot – Todorov, @enet, Grejmas, Bart, Amon... Taka "opremen#, avtorot mu pristapuva na najobemniot del od negovata studija – prikazot i tolkuvawata na likot na Aleksandar Makedonski vo makedonskata knièvnost od folklorot, preku srednovekovieto do postmodernata.

Vo tie svoi iscrpni i korektni anotacii i interpretacii, avtorot e upaten ne samo na delata koi kako referencija go zemaat ili samo go spomenuvaat Aleksandar Makedonski, tuku i na bogatata kriti~ko-isto-riska gra|a od vidni makedonski avtoriteti, so koi kandidatot vleguva vo plodotvorno protivstavuvawe na stavovite. Na primer, toj vo makedon-skata folkloristika zabeleùva "skepti~nost na odredeni avtori po odnos na avtenti~nosta i izvornosta na makedonskite narodni umotvorbi vo koi, direktno ili indirektno se pojavuva likot na Aleksandar Make-donski, pri {to mnogu ~esto fokusot na interes izleguva nadvor od folk-lorot i se preseluva vo istoriskata nauka#, veli so polemi~en ton na edno mesto avtorot na studijata. Izvodite na site ovie kriti~ki osvrnuvawa na na{ata folkoristika se deka e mo`no i nu`no povtorno is~ituvawe na delata so etiketa "Aleksandar Makedonski#, no so ponovi, kombinira-ni nau~ni metodi: ne samo od istoriski, tuku i od kulturolo{ki aspekti. Site tie kriti~ki objekcii (duri i kon izvori so koi kandidatot se soglasuva makar i privremeno), vsu{nost, ukaùvaat na zaklu~okot od prviot del – istorijata e premnogu "nesigurna# diskursivna formacija za da moè na nea da se povikuvame koga gi rangirame motivite za Aleksan-dar na "na{i# i "tu|i# ({to na{ata folkloristika ~esto go praktikuva-la). "Istoriska vistina e deka postojat makedonski narodni umotvorbi za Aleksandar Makedonski. Ako pak, sintagmata ’istoriska vistina‘ se odnesuva na toa dali Makedoncite koi gi za~uvale predanijata za Alek-sandar Makedonski se negovi potomci, toga{ }e treba da se potencira deka istorijata sè u{te ne ras~istila so ’istoriskata vistina‘ vo vrska so toa!#, veli pretpazlivo avtorot.

Taka, Mladenoski gi izbegnuva stapicite na "~istiot identitet# vo svojata studija zatoa {to na toa go obvrzuvaat teoriite za drugosta, iden-titetot kako privremena samoproekcija vo Drugiot i multikulturaliz-mot, {to prethodno gi usvoil. Simpati~no vo seto toa e {to avtorot, sepak, ne se soglasuva so bezuslovno "predavawe# na znakot "Aleksandar Makedonski# vo racete na Drugiot, bez prethodno da proveri {to toj zna~i vo sozdavaweto na sopstveniot (dene{en makedonski) nacionalno-kulturen identitet. Ottamu, vo tekstot na studijata i edna dragocena retkost, nevoobi~aena za na{ite doktorski disertacii: aktivnata (aka-

10

demska) zapra{ana intonacija/ dijalog so site gledi{ta so koi kandi-datot ne se soglasuva, a moè da ponudi sprotivni argumenti!

Pregledot na site spomenuvawa na etiketata/ likot/ kulturniot znak Aleksandar Makedonski i vo srednovekovnata, i vo devetnaesettovekov-nata i vo dvaesettovekovnata knièvnost e – isrcpen i kompetentno komentiran od knièvno-teoriski i knièvno-istoriski aspekt. Toa vaì i za najnovata produkcija, od tekovniov vek, vo koja se zabeleàni duri 78 dela (od koi 6 romani) za Aleksandar, samo za edno desetletie. Vkupno, kandidatot nabroil (identifikuval) 176 dela od site ànrovi, vo dijahroniski dijapazon od folklorot do makedonskata postmoderna! Pred vakov rezultat, ramen na istraùvawe na cel eden institut, mora da se pokaè nau~en respekt.

Vo zaklu~okot, avtorot, vo duhot na teoriite koi gi usvoil u{te vo vovednite delovi na svojot trud, naveduva deka re~isi vo site navedeni dela se otkriva "simbioza me|u istoriskata fakcija i knièvnata fik-cija#. Interakcijata na ovoj palimpsesten znak so kulturite na Drugiot e jasno pokaàna: "Na primer, {to go motiviralo anonimniot avtor na predanieto so naslov ’Aleksandar Makedonski‘ (...) da go povrze Aleksan-dar Makedonski so turskiot sultan Murat i so toa da go postavi anti~ko-makedonskiot kral vo uloga na link me|u dve kulturi koi{to i prostorno i vremenski se mo{ne oddale~eni?#, se pra{uva kandidatot, premol~eno usvojuvaj}i ja op{tata metodolo{ka teza na eden Luis Jelmslev, spored koj vo naukata – dobro postaveno pra{awe zna~i mnogu pove}e od predvid-liv odgovor. Sepak, avtorot, pokraj pra{awa, nudi i interesni odgovori – tezi: "So likot na Aleksandar Makedonski vo makedonskata literatura se povrzani dvata vida na interkulturna komunikacija {to gi izdelivme vo knièvno-teoriskiot del od trudov, a koi{to gi determiniravme kako a) rasisti~ka interkulturna komunikacija i b) tolerantna interkulturna komunikacija#. Na planot na knièvnata postapka, likot na Aleksandar e podloèn ili na mistifikacija/ mitologizacija ili na desakralizacija/ demitologizacija.

Kon site ovie analizi, pridodadeni se i tabeli, grafikoni i dijagra-mi koi gi potkrepuvaat tezite izneseni vo tekstovniot del na studijata. Na krajot e ponuden i celosen pregled na site dela vo koi e spomenat ili tematiziran Aleksandar Makedonski, od folklorot do postmodernata, kako i obemna istoriska, kriti~ko-teoriska i beletristi~ka bibliogra-fija (229 edinici) – seto ona {to bilo koristeno za izrabotka na ovoj isklu~itelen, markanten doktorski trud.

Od seto {to do sega se kaà, moè da se zaklu~i deka knigata "Alek-sandar III Makedonski vo makedonskata knièvnost# od avtorot Ranko Mladenoski ja zasluùva ocenata – isklu~itelno. Toa e redok, ekstenzi-ven, metodolo{ki potkrepen trud, trud so ogromna intelektualna ener-gija naso~ena kon preispituvawe na "stabilnite vistini#.

11

Nekolku vovedni bele{ki Knigata "Aleksandar III Makedonski vo makedonskata knièvnost#

pretstavuva, vsu{nost, adaptirana verzija za publikuvawe na doktorskata disertacija so naslov "Likot na Aleksandar Makedonski kako interakti-ven kod na kulturite vo makedonskata knièvnost# izrabotena pod men-torstvo na profesorot Venko Andonovski i odbraneta na Filolo{kiot fakultet "Blaè Koneski# vo Skopje vo 2010 godina pred komisijata vo sostav prof. d-r Violeta Dimova, prof. d-r Dobrila Milovska, prof. d-r Vesna Mojsova≠êpi{evska, prof. d-r Nina Anastasova≠[kriwari} i prof. d-r Venko Andonovski. Izrabotkata na doktorskiot trud trae{e od 2005 do krajot na 2010 godina, a toa zna~i deka vo studijata se interpreti-rani knièvnite dela od makedonskata literatura povrzani so Aleksan-dar Makedonski {to se objaveni do krajot na prvata decenija od ovoj na{ 21 vek i deka ne se zemeni predvid onie dela od makedonskata knièvnost za kralot Aleksandar {to se publikuvani po 2010 godina. Smetavme deka aplikativniot materijal e sosema dovolen za da se ilustrira osnovnata teza {to se nudi vo ovaa kniga. Izvr{eni se ovde samo minimalni korek-cii i dopolnuvawa na doktorskata disertacija po sugestii na ~lenovite na komisijata za odbrana za {to vo ovaa prigoda im izrazuvame ogromna blagodarnost.

Osnovnata cel na ovaa studija e da se pokaè prisustvoto na makedon-skiot kral Aleksandar III Makedonski vo makedonskite knièvni dela i negovata (i knièvna i knièvno-istoriska) uloga kako znak {to obedi-nuva mnogubrojni kulturi od razli~ni vremiwa i od me|usebno oddale-~eni prostori. Za taa cel bea konsultirani brojni trudovi od svetski i makedonski avtori od istoriskata nauka, knièvnata teorija i politiko-logijata bez koi ovoj trud ne }e ja ima{e vakvata integralna forma. Isto-riskiot i knièvno-teoriskiot del na studijava bea neophodni za da se vovede ~itatelot vo elaboraciite od aplikativniot del {to se odnesuva na interpretacii na dela od makedonskata knièvnost i toa od nejzinite po~etoci (narodnata literaturata), preku srednovekovieto i 19 vek pa s¢ do na{ata knièvnost od 20 i od prvata decenija na 21 vek, a toa }e re~e deka na{ata ambicija (zaedno so mentorot, profesorot Andonovski) be{e da se izraboti edna ekstenzivna studija za zastapenosta na Aleksandar Makedonski vo makedonskite knièvni dela i toa, pred s¢, od aspekt na negovata uloga kako interaktiven kod na kulturite. Dali i kolku sme

12

uspeale vo toa }e ka`e i }e proceni ~itatelskata publika, a bezdrugo }e poka`e nemilosrdniot i pravi~en sud na vremeto. Vo taa smisla, bez ni-kakov zazor ja nudime ovaa studija za pro~it i za razmisla za pro~itanoto.

Avtorot, januari 2016 godina

299

Bibliografija (Istoriska, kni`evno-teoriska, beletristi~ka i leksikografska) I. Istorija 1. Aleksoski Vele, Vistinata za Makedonija niz francuskata istorio-

grafija, Matica makedonska, Skopje, 1993. 2. Aleksoski Vele, Aleksandar Makedonski niz francuskata istoriogra-

fija, Royal Star Group, Skopje, 2007. 3. Andonovski Hristo, Ju`na Makedonija od anti~kite do dene{nite

Makedonci, Makedonska kniga, Skopje, 1995. 4. Andreevski Cane, Razgovori so Koneski, Kultura, Skopje, 1991. 5. Arijan, Aleksandrovata anabasa, prevod Margarita Buzalkovska≠Alek-

sova, Patrija, Skopje, 2000. 6. Arijan, Aleksandrova vojna (anabaza), preveo Milan Stahuljak, Matica hrvatska,

Zagreb, 1952. 7. Aristotel, Politika, prijevod Tomislav Ladan, Globus, Zagreb, 1988. 8. Bel~ev Ta{ko D., Makedonija: ~etiri iljadi godini istorija, civiliza-

cija i pismenost ili etnogenezata na makedonskiot narod, [trk, Skopje, 1995. 9. Bernal Martin, Crna Atena: afroaziskite koreni na klasi~nata civili-

zacija, Prv tom: Fabrikuvaweto na anti~ka Grcija 1785-1985, prevod Dimitar Simonovski, Aleksandar Uskokov, Tome Siljanoski, Tabernakul, Skopje, 2009.

10. Borza Juxin, Vo senkata na Olimp: pojavata na Makedon, prevod Dragi Mihajlovski, Patrija, Skopje, 2004.

11. Bo{evski Tome, Tentov Aristotel, Po tragite na pismoto i na jazi-kot na anti~kite Makedonci, Makedonska akademija na naukite i umetnos-tite, Prilozi, XXVI 2, Skopje, 2005.

12. Bo{koski Milan, Imiwata Makedonija i Makedonci vo srednovekov-nite izvori, Republi~ki zavod za za{tita na spomenicite na kulturata, Skopje, 2003.

13. Brian Pjer, Aleksandar Veliki, prevod, objasnuvawa i zabele{ki Nade Proeva, Doger, Skopje, 1997.

14. Vajgal Artur, Aleksandar Makedonski, prevod Jagoda Sidorovska, Misla, Skopje, 1992.

15. Vilken Ulrih, Aleksandar Makedonski, prevod Slave Nikolovski ≠ Katin, Misla, Skopje, 1988.

16. Demosten, Govori, prevod Danica ^adikovska, Kultura, Skopje, 1995. 17. Diodor sa Sicilije, Aleksandar Veliki i wegovi naslednici, Isto-

rijska biblioteka, Kwige XVII-XXII, Predgovor, prevod sa gr~kog i komenta-ri Marijana Ricl, Matica srpska, Novi Sad, 1998.

18. Donski Aleksandar, Anti~ko-makedonskoto nasledstvo vo dene{nata makedonska nacija (prv del ≠ folklorni elementi), Centar za kulturna ini-cijativa ≠ [tip, 2002/2003.

300

19. Donski Aleksandar, Jazikot na anti~kite Makedonci, Makedonsko literaturno dru{tvo "Grigor Prli~ev# od Sidnej, [tip, 2006.

20. Donski Aleksandar, Udelot na Makedoncite vo svetskata civilizaci-ja, Emari, [tip, 2009.

21. \uri} Milo{, Istorija helenske kwièvnosti, Zavod za uxbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1989.

22. Elis X. R., Makedonskiot imperijalizam, prevod Sveto Serafimov, Misla, Skopje, 1988.

23. Ivanovski Risto, Nov Aleksandar Makedonski, samostojno izdanie, Bitola, 2002.

24. Istorija na makedonskiot narod, Tom prvi, Makedonija od praistoris-ko vreme do potpa|aweto pod turska vlast (1371 godina), Redaktor prof. d-r Branko Panov, Avtori: akad. Stjepan Antoljak, d-r Kosta Balabanov, d-r Mi-hajlo Georgievski, prof. d-r Sotir Golabovski, akad. Blaè Koneski, prof. d-r Branko Panov, m-r Mitko B. Panov, prof. d-r Tome Sazdov, Institut za nacionalna istorija, Skopje, 2000.

25. Justin, Filipovata istorija, prevod Qubinka Basotova, Patrija, Skopje, 2000.

26. Kazenov Mi{el, Oge Rolan, Ludi carevi, obid za istoriska mitoana-liza, prevod Zdravko ]orveziroski, Detska radost, Skopje, 1996.

27. Kamburovski Paskal, Grobot na Aleksandar Makedonski, vtoro do-polneto izdanie, samostojno izdanie, Skopje, 2002.

28. Kamburovski Paskal, Tajnata na Olimpija, samostojno izdanie, Skop-je, 2009.

29. Karajanov Petar, Andonovski Hristo, Pavlovski Jovan, Li~nosti od Makedonija: enciklopediski imenik, Mi-An, Skopje, 2002.

30. Karlie Pjer, Demosten, Fond "Quben Lape#, Institut za istorija, Filosofski fakultet, Skopje, 1994.

31. Klin~arova Sneàna, Zabeleàno beleìto (makedonski nau~ni raz-govori), \ur|a, Skopje, 1994.

32. Koneski Blaè, Istorija na makedonskiot jazik (Izbrani dela, kniga sedma), Kultura, Makedonska kniga, Misla, Na{a kniga, Skopje, 1981.

33. Koneski Blaè, Istoriska fonologija na makedonskiot jazik, MANU, Kultura, Skopje, 2001.

34. Kosturski Pandil, Testamentot na Aleksandar Makedonski, Student-ski zbor, Skopje, 1998.

35. Kosturski Pandil, Popovski Risto, Aleksandar Makedonski – make-donizam, samostojno izdanie, Skopje, 1999/2000.

36. Litoksou Dimitros, Izme{ana nacija ili za Grcite i raznebitenite drugojazi~nici, prevod Aleksandra Popvasileva, Az-Buki, Skopje, 2005.

37. Makijaveli Nikolo, Vladetelot, prevod Anastasija \ur~inova, Kul-tura, Skopje, 1993.

38. Markus Angelina, Popovski Risto, Filip Vtori Makedonecot, samo-stojno izdanie, Skopje, 2008.

39. Matkovski Aleksandar, Makedonija vo delata na stranskite patopis-ci 1371-1777, Misla, Skopje, 1991.

40. O{o, Patot do srceto, Martina, Skopje, 2007. 41. Papazoglu Fanula, Istorija na helenisti~kiot period, Fond "Quben

Lape# ≠ Institut za istorija, Filosofski fakultet, Skopje, 1995.

301

42. Petrova≠Mitevska Eleonora, Idejata za ekumena i nejzinata istorisko-filosofska podloga, vo: Portal, Glasnik na Makedonski duhovni konaci, godina VII, dekemvri 2007.

43. Plutarh, Aleksandar Makedonski, prevod Zdravko ]orveziroski, Detska radost, Skopje, 1994.

44. Pop-Jovanovski Apostol, Aleksandar Makedonski, Arheolog, Gevge-lija, 1999.

45. Proeva Nade, Studii za anti~kite Makedonci, Macedonia Prima, Ohrid, 1997. 46. Proeva Nade, Istorija na Argeadite, Grafotisok, Skopje, 2004. 47. Pulevski \or|ija M., Slavjansko-ma}edonska op{ta istorija, podgo-

tovka Blaè Ristovski, Biljana Ristovska≠Josifovska, Makedonska akade-mija na naukite i umetnostite, Skopje, 2003.

48. Ristovski Blaè, Makedonskiot narod i makedonskata nacionalna svest (dvojna kni{ka), Radio-televizija Skopje, Skopje, 1968.

49. Ristovski Blaè, Makedonija i makedonskata nacija, Detska radost, Skopje, 1995.

50. Ruf Kvint Kurtij, Istorija na Aleksandar Makedonski, prevod Qubinka Basotova, Patrija, Skopje, 1998.

51. Slaveska Lidija, Etnogenezata na makedonskiot narod, Matica make-donska, Skopje, 1992.

52. Stefov Risto, Istorija na makedonskiot narod od anti~kite vremiwa do denes, Makedonska iskra, Skopje, 2008.

53. Stojmilov Aleksandar, Pridones na Aleksandar Makedonski za {ire-we na geografskite znaewa, vo: Portal, Glasnik na Makedonski duhovni konaci, Godina VII, dekemvri, Skopje, 2007.

54. Tupurkovski Vasil, Istorija na Makedonija: od drevnina do smrtta na Aleksandar Makedonski, Titan, Skopje, 1993.

55. Forconi Daniele, Alessandro Magno, Giunti, Firenze, 2002. 56. Hammond N. G. L. and Walbank F. W., A history of Macedonia, volume III,

Clarendon press, Oxford, 1988. 57. Held Dejvid, Modeli na demokratija, prevod Mimoza Trajanoska, Aka-

demski pe~at, Skopje, 2008. 58. Hristova≠Joci} Svetlana, Aleksandar Makedonski vo naukata i vo

svesta na potomcite, Matica makedonska, Skopje, 2008. 59. [ej Xon, Makedonija i Grcija, Bitkata za definirawe nova balkanska

nacija, prevod Bojan Anti}, Makavej, Skopje, 2002. 60. [irilova Velika, Golem leksikon na stranski zborovi i izrazi, 1-5,

Toper, Skopje, 2006. 61. [kokqev ≠ Don~o Antonije, Nikolovski ≠ Katin Slave, Pridonesot

na Makedonija vo svetskata civilizacija, Makedonska iskra, Skopje, 2004. II. Knièvna teorija 62. Ajf Xim, ôvekovite prava i socijalnata rabota, prevod Elena Jan-

koska, Akademski pe~at, Skopje, 2009. 63. Amon Filip, Za eden semiologiski status na likot, vo: Teorija na

prozata, izbor na tekstovite, prevod i predgovor: Atanas Vangelov, Detska radost, Skopje, 1996.

64. Andonovski Venko, Tekstovni procesi, Kultura, Skopje, 1996.

302

65. Andonovski Venko, Strukturata na makedonskiot realisti~en roman, Detska radost, Skopje, 1997.

66. Andonovski Venko, Voskresenieto na ~itatelot, Tabernakul, Skopje, 2009. 67. Aspekti na drugosta: zbornik po kulturologija, prireduva~ Ivan

Xeparoski, Evro-Balkan Press, Menora, Skopje, 2007. 68. Bart Rolan, Uvod vo strukturalnata analiza na raskaùvaweto, vo:

Teorija na prozata, izbor na tekstovite, prevod i predgovor: Atanas Vange-lov, Detska radost, Skopje, 1996.

69. Barthes Roland, Carstvo znakova, "August Cesarec", Zagreb, 1989. 70. Bauman Gerd, Multikulturnata zagatka: reobmisluvawe na nacional-

niot, etni~kiot i religiozniot identitet, prevod Sla|ana Stefanovska, Hristina [e}erovska, Tri, Skopje, 2009.

71. Biti Vladimir, Pojmovnik suvremene književne teorije, Matica hrvatska, Zagreb, 1997. 72. Britanika enciklopediski re~nik, 1-10, (kniga 5), Toper, Skopje, 2005. 73. Vujaklija Milan, Leksikon stranih re~i i izraza, Prosveta, Beograd, 1991. 74. Girc Kliford, Tolkuvawe na kulturite, prevod \ulnihal Ismail,

Magor, Skopje, 2007. 75. Goldman Lisjen, Za sociologiju romana, Kultura, Beograd, 1967. 76. Gremas Alžirdas Žilijen, Aktanti, akteri i figure, vo: Strukturalni prilaz književ-

nosti, Priredio Milan Bunjevac, Nolit, Beograd, 1978. 77. Dikro Osvald, Todorov Cvetan, Enciklopediski re~nik na naukite za

jazikot, prevod od francuski i napomeni Atanas Vangelov, Detska radost, Skopje, 1994.

78. Ibersfeld An, Čitanje pozorišta, »Vuk Karadžić«, Beograd, 1982. 79. Kristeva Julija, Tokati i fugi za drugosta, Templum, Skopje, 2005. 80. Lotman Jurij M., Semiosfera: vo svetovite na misleweto, prevod

Marija \or|ieva, Tri, Skopje, 2006. 81. Mekdonald Margaret, Jazikot na fikcijata, vo: Teorija na prozata,

izbor na tekstovite, prevod i predgovor: Atanas Vangelov, Detska radost, Skopje, 1996.

82. Paò Daniel-Anri, Op{ta i komparativna knièvnost, prevod Bla-goja Velkovski-Kra{, Makedonska kniga, Skopje, 2002.

83. Postcolonial literary studies, edited by Neil Lazarus, Cambridge University Press, Cambridge, 2004.

84. Po~epcov Georgi˙ Georgievi~, TeoriÔ kommunikacii, "Refl-buk#, Moskva, 2001.

85. Rečnik književnih termina, Institut za književnost i umetnost u Beogradu, Romanov, Banja Luka, 1991.

86. Said Edvard, Orientalizam: zapadni koncepcii za Orientot, prevod Zoran An~evski, Magor, Skopje, 2003.

87. Spivak Gajatri âkravorti, Postkolonijalna kritika, preveduva~ i redaktor Robert Ala|ozovski, prevod Lavinija [uvaka, Templum, Skopje, 2003.

88. Srbinovska Slavica, Niz prizmata na drugiot, Sigmapres, Skopje, 2003. 89. Todorov Cvetan, Mi i drugi: francuska misao o ljudskoj raznolikosti, Slovograf,

Beograd, 1994. 90. Todorov Cvetan, Sproti ekstremnosta, prevod Atanas Vangelov, Tera

magika, Skopje, 2000.

303

91. Todorov Cvetan, Dol`nosti i nasladi, prevod od francuski jazik, predgovor i bele{ki Atanas Vangelov, Fondacija "Nebregovo#, Skopje, 2005.

92. Frojd Sigmund, Nelagodnost u kulturi, Rad, Beograd, 1988. 93. Hirš Erih D., Načela tumačenja, Nolit, Beograd, 1983. 94. Čomski Noam, Imperijalne ambicije, Rubikon, Novi Sad, 2007. 95. Čomski Noam, Hegemonija ili opstanak, Rubikon, Novi Sad, 2008. 96. [eleva Elizabeta, Dom/ identitet, Magor, Skopje, 2005. 97. [olte Jan Art, Globalizacija, prevod Aleksandar Panajotov, Milena

Todorovska, Akademski pe~at, Skopje, 2008. III. Makedonska kni`evnost 98. Avramovska Nata{a, Ex libris, Menora, Skopje, 2000. 99. Aleksandrida, redakcija i prevod Dimitar Pandev, Macedonia Prima,

Ohrid, 2001. 100. Altiev Nikola, Nezboguvawe, samostojno izdanie, Skopje, 2004. 101. Altiev Nikola, Ju`nobol, Sovremenost, Skopje, 2005. 102. Altiev Nikola, Ve~nopis, Sovremenost, Skopje, 2006. 103. Altiev Nikola, Makedon, Sovremenost, Skopje, 2008. 104. Andonovski Venko, Azbuka za neposlu{nite, Freski i groteski, Kul-

tura, Skopje, 2001. 105. Atanas Makedonec, Pretska`uvawata na Golem Aleksandar, podgotov-

ka, predgovor i transkripcija Vera Stoj~evska≠Anti}, Zumpres, Skopje, 1996. 106. Bakevski Petre, @ivi yvezdi, Makedonska revija, Skopje, 1992. 107. Bakevski Petre, Vo senkata na me~ot (Aleksandar Veliki), Vtoro

dopolneto izdanie, Spektar pres, Skopje, 1995. 108. Bakevski Petre, Vavilon, Libreto za simfoniska poema-oratorium

"Aleksandar Veliki#, Detska radost, Skopje, 1997. 109. Bakevski Petre, Sto soneti, Spektar pres, Skopje, 1997. 110. Bakevski Petre, Elegii, Spektar pres, Skopje, 1998. 111. Bakevski Petre, Baladi, Spektar pres, Skopje, 1999. 112. Bakevski Petre, @iviot son na svetlinata, Tera magika, Skopje, 2001. 113. Bakevski Petre, @olta luwa, Tera magika, Skopje, 2004. 114. Bakevski Petre, Suvo drvo od Vavilon (Ne o~ekuvav vakov kraj), vo:

Drami, prva kniga, Tera magika, Skopje, 2007. 115. Bakevski Petre, Nebesen ogan, Izbor i predgovor Ranko Mladenos-

ki, Mikena, Bitola, 2008. 116. Bakevski Petre, Fati go vetrot, Tera magika, Skopje, 2009. 117. Bakevski Petre, Spitomen predel od bolka, Tera magika, Skopje, 2010. 118. Ba{eski Petar, Aleksandrida, samostojno izdanie, Prilep, 2003. 119. Borizov ≠ Markovski Stojan, Makedonska poezija i proza od Avstra-

lija, samostojno izdanie, Skopje, 1998. 120. Bo{kov ≠ Krajni~ki Ilija, Moeto prvo ra|awe, OSIZ za kultura ≠

Ko~ani, Ko~ani, 1984. 121. Bo{kovski Petar T., Aleksandar na Istok, TV drama, Matica make-

donska, Skopje, 1994. 122. Vambakovska Lefterija, "Jas sum Makedonec#, dosega neobjaveno

intervju so pretsedatelot na Kru{evskata republika za gr~kiot vesnik "Akropolis#, Makedonsko sonce, 28.07. 2000.

304

123. Vangelov Atanas, Na bezglasje glas, Detska radost, Skopje, 1995. 124. Vasilevski Ivan, Aleksandar, Formika, Skopje, 1997. 125. Velkov Vladan, Aleksandar Makedonski, Makedonska iskra, Skopje, 2005. 126. Verkovi} Stefan I., Veda Slovena, BÍlgarski narodni pesni otÍ

predistori~no i predhristiÔnsko doba, otkrilÍ vÍ TrakiÔ i MakedoniÔ i izdalÍ Stefan I. Verkovi~Í, Kniga I., BeogradÍ, Dràvna {tampariÔ, 1874.

127. Verkovi} Stefan I., Veda SlovenahÍ, obrÔdni pesni otÍ Ôzi~esko vrømÔ, Upazeni so ustno predanie pri Makedonsko-Rodopski-te BÍlgaro-Pomaci, sobrani i izdani Stefanom Il. Verkovi~emÍ, Kniga druga, Nape~a-tana so poèrtvovanna-ta na Russki-te revniteli i pokroviteli na nauka-ta, S. Peterburg, 1881.

128. Verkovi} Stefan I., Veda Slovena (prva kniga), Slovena Rodopa planine iz predistori~ne doba, predgovor Dragi Stefanija: Za avtorstvoto na eden ep, Macedonia Prima, Ohrid, 2002.

129. Verkovi} Stefan I., Makedonski narodni umotvorbi, kniga prva: @enski pesni, podgotvil i redaktiral Kiril Penu{liski, Makedonska kni-ga, Skopje, 1985.

130. Verkovi} Stefan I., Makedonski narodni umotvorbi, kniga treta: Juna~ki i trapezarski pesni, podgotvil i redaktiral Kiril Penu{liski, Makedonska kniga, Skopje, 1985.

131. Verkovi} Stefan I., Makedonski narodni umotvorbi, kniga petta: Folklorni i etnografski materijali, podgotvil i redaktiral Kiril Pe-nu{liski, Makedonska kniga, Skopje, 1985.

132. Vraìnovski Tanas, Makedonski narodni predanija, Institut za folklor "Marko Cepenkov# ≠ Skopje, Skopje, 1986.

133. Vraìnovski Tanas, Narodni prikazni na Makedoncite iselenici vo Kanada, Kultura, Skopje, 1990.

134. Vraìnovski Tanas, Makedonski istoriski predanija, Matica make-donska, Skopje, Institut za staroslovenska kultura, Prilep, 1992.

135. Vraìnovski Tanas, Narodna mitologija na Makedoncite, kniga I, In-stitut za staroslovenska kultura, Prilep, Matica makedonska, Skopje, 1998.

136. Gilevski Apolon, Sonot na òltata peperuga (povesta na eden Make-donec vo Amerika i vo svetot), Matica makedonska, Skopje, 2007.

137. Danilovski Jordan, Aleksandar Makedonski od agolot idealen zbor za sebe i Marko Krale, Detska radost, Skopje, 2001.

138. Dimoski Slave \or|o, Temno mesto, Zumpres, Skopje, 1999. 139. Dolinski Vitomir, Nebo za novi bogovi, MIS-PRES, Struga, 2002. 140. Donski Aleksandar, Tajnata na bakarnata kniga, EMARI, [tip, 2009. 141. Drugovac Miodrag, Istorija na makedonskata knièvnost XX vek,

Misla, Skopje, 1990. 142. Jakimovska≠To{i} Maja, Makedonskata knièvnost vo XV vek,

Institut za makedonska literatura, Skopje, 2001. 143. Kangov Kiril, Vardarska rapsodija, Makavej, Skopje, 2004. 144. Kletnikov Eftim, Belutrak, Tri, Skopje, 2001. 145. Kqusev Nikola, Neizrteno seme, Matica makedonska, Skopje, 1996. 146. Kova~evski Zoran, Aristotel od Resen, Misla, Skopje, 1984. 147. Kova~eski Zoran, Ohridski raskazi, Predgovor: Venko Andonovski,

Letra, Ohrid, 2008.

305

148. Kova~evski Zoran, Aristotel od Resen, izbor i predgovor Milan \ur~inov, Mikena, Bitola, 2008.

149. Kolevski Pando, Aleksandar Makedonski, Ogledalo, Skopje, 1994. 150. Koneski Blaè, Kon makedonskata prerodba, Makedonskite u~ebni-

ci od 19 vek, Institut za nacionalna istorija, Skopje, 1959. 151. Koneski Blaè, Likovi i temi, Makedonska kniga, Skopje, 1987. 152. Koneski Blaè, Poslanie, Kultura, Skopje, 1987. 153. Koneski Blaè, Eden motiv od "Aleksandrida#, Razgledi, Godina IX,

juni 1991, br. 17, str. 5-7. 154. Kraj~ev Igor, Realnosti, samostojno izdanie, Veles, 2004. 155. Lozanovski Alekso, Narodni predanija, Interlingva, Skopje, 2005. 156. Makedonski narodni prikazni, Redaktirale: V. Iqoski, K. To{ev,

Dràvno knigoizdatelstvo na Makedonija, Skopje, 1946. 157. Makedonski narodni prikazni, II izdanie, Redaktirale: Krum To{ev

i Vasil Iqoski, Dràvno knigoizdatelstvo na NR Makedonija, Skopje, 1951. 158. Marinkovi} Radmila, Srpska Aleksandrida, istorija osnovnog

teksta, Filolo{ki fakultet Beogradskog univerziteta, Beograd, 1969. 159. Matevski Mateja, Zavevawe, Zumpres, Skopje, 1995. 160. Mateska Renata, Vra}awe vo minatoto, Centar za kultura ASNOM,

Gostivar, 2010. 161. Maxunkov Mitko, Domot na Aleksandar, AEA, Misla, Skopje, 2005. 162. Miladinovci Dimitrija i Konstantin, Zbornik na narodni pesni,

Redakcija: Haralampie Polenakovi} i Todor Dimitrovski, Makedonska kni-ga, Skopje, 1983.

163. Minevski Blaè, Ledno oko, Kultura, Skopje, 1994. 164. Misirkova≠Rumenova Kata, Zapisi za Pela, Infomedium, Skopje, 2002. 165. Mickovi} Slobodan, Aleksandar i smrtta, Kultura, Skopje, 1992. 166. Mladenoski Ranko, ûvarot na tajnata, Sovremenost, Skopje, 2008. 167. Mojsieva≠Gu{eva Jasmina, Izgubeniot humanizam, Magor, Skopje, 2004. 168. Mojsieva≠Gu{eva Jasmina, Pome|u istorijata i psevdoistorijata ≠

golemata tema za Aleksandar Makedonski, predgovor vo: Slobodan Mickovi}, Aleksandar i smrtta, Mikena, Bitola, 2008.

169. Nastasievi} Slovomir, Aleksandar Makedonski, I i II del, prevod Trajan Bavtiroski, Novinsko izdava~ko pretprijatie "Nova Makedonija#, Redakcija "Detska radost#, Skopje, 1965.

170. Nedelkovski Kire, Bezmerno, Macedonia Prima, Ohrid, 1997. 171. Nedelkovski Kire, Sudbini i soni{ta, Makavej, Skopje, 2004. 172. Nepoznat vizantiski avtor, Aleksandar kralot na Makedoncite,

prevod Len~e Milo{evska, Zumpres, Skopje, 1994. 173. Nepoznat vizantiski avtor, Aleksandar Makedonski, prevod Pavli-

na Dimitrovska, Feniks, Skopje, 2008. 174. Ne{ovski Mir~e, Komitskata zakletva, samostojno izdanie, Skopje, 2003. 175. Pavlovski Radovan, Molwi, Misla, Skopje, 1978. 176. Pavlovski Radovan, Klu~evi, Misla, Skopje, 1986. 177. Pavlovski Radovan, Izbrani dela, 3, Otklu~uvawe na pati{tata,

Na{a kniga, Skopje, 1986. 178. Pavlovski Radovan, Sinot na Sonceto, Zumpres, Skopje, 1999. 179. Pavlovski Radovan, [tit, Makavej, Skopje, 2001.

306

180. Pavlovski Radovan, Svrtni~ar na svetlinata, Kultura, Skopje, 2004. 181. Pavlovski Radovan, Poetikata na pohodot na Aleksandar Makedon-

ski vo civilizaciite, Feniks, Skopje, 2009. 182. Penu{liski Kiril, Narodnata kultura vo Egejska Makedonija, Mis-

la, Skopje, 1992. 183. Penu{liski Kiril, Mitot i folklorot, Matica makedonska, Skop-

je, 2005. 184. Petrovski Trajan, @iveam vo Azija, Detska radost, Skopje, 2000. 185. Petrovski Trajan, Makedonskiot faraon, Detska radost, Skopje, 2005. 186. Polenakovi} Haralampie, Izbrani dela, 2, Studii od makedonskiot

folklor, priredile Tome Sazdov, Van~o Tu{evski, Makedonska kniga, Skop-je, 1988.

187. Popovski Ante, Nenaslovena, Misla, Skopje, 1988. 188. Popovski Ante, Poezija, izbor, redakcija i pogovor Slobodan Mic-

kovi}, Na{a kniga, Skopje, 1990. 189. Popovski Ante, Drvo {to krvavi (izbor od poezijata), izbor i pogo-

vor Sande Stoj~evski, Detska radost, Na{a kniga, Makedonska kniga, Kultu-ra, Misla, Skopje, 1991.

190. Popovski Ante, Providenija, Detska radost, Skopje, 1995. 191. Popovski Ante, Sveta pesna, Makedonska akademija na naukite i

umetnostite, Skopje, 2001. 192. PÍrli~ev Grigor, Izbrani proizvedeniÔ, "BÍlgarski pisatel#, So-

fiÔ, 1980. 193. Psevdo-Kalisten, @ivotot i delata na Aleksandar Veliki, prevod

Vesna Dimovska≠Jawatova, Slovo, Skopje, 2008. 194. Pulevski \or|ija M., Odbrani stranici, Izbor, redakcija, predgovor

i zabele{ki Blaè Ristovski, Makedonska kniga, Skopje, 1974. 195. Pulevski \or|i, Izbrani tekstovi, priredil Tome Sazdov, Na{a

kniga, Skopje, 1985. 196. Radi~eski Naume, Pati{ta i krstopati: niz ju`noslovenskite kni-

èvnosti, Kultura, Skopje, 2004. 197. Ristovska≠Josifovska Biljana, Makedonska Aleksandrida: Alek-

sandridata na makedonski jazik od vtorata polovina na XIX vek, vo: Portal, Glasnik na Makedonski duhovni konaci, Godina VII, dekemvri, Skopje, 2007.

198. Ristovski Blaè, Makedonskiot stih 1900≠1944, istraùvawa i materijali, I, II, Misla, Skopje, 1980.

199. Ristovski Blaè, Ko~o Racin: istorisko-literaturni istraùvawa, Prilozi za razvitokot na makedonskata kulturno-nacionalna misla, Make-donska kniga, Skopje, 1983.

200. Sazdov Tome, Stefan I. Verkovi}, Sovremenost, Skopje, 1976. 201. Sazdov Tome, Makedonskata narodna knièvnost, Kultura, Skopje, 1988. 202. Sarxoski Perica, Karpa ìva, Sovremenost, Skopje, 2005. 203. Stalev Georgi, Istorija na makedonskata knièvnost 1800-1945, I

del: Makedonskata literatura vo 19 vek, Institut za makedonska literatura, Skopje, 2001.

204. Stalev Georgi, Istorija na makedonskata knièvnost 1800≠1945, II del: Prvata polovina na 20 vek, Institut za makedonska literatura, Skopje, 2003.

205. Stefanovski Goran, Mala kniga na stapici, Tabernakul, Skopje, 2003.

307

206. Stefanovski Milovan, Gorno Sowe, Dijalog, Skopje, 2006. 207. Stojanovski Tihomir, Drami ≠ "Denonosii#, Kulturen centar "Skrb

i uteha#, Skopje, 2001. 208. Stoj~evska≠Anti} Vera, Poraki od damnina, Na{a kniga, Skopje, 1988. 209. Stoj~evska≠Anti} Vera, Dragojlovi} Dragoqub, Mitologumena na

srednovekovnata kirilska pismenost, Makedonska kniga, Skopje, 1990. 210. Stoj~evska≠Anti} Vera, Od srednovekovnata knièvnost, Detska

radost, Skopje, 1995. 211. Stoj~evska≠Anti} Vera, Srednovekovni romani i raskazi, prevod na

tekstovite Blaè Koneski, Dimitar Pandev, Vera Stoj~evska≠Anti}, Taber-nakul, Skopje, 1996.

212. Stoj~evska≠Anti} Vera, Makedonskata srednovekovna knièvnost, Detska radost, Skopje, 1997.

213. Stoj~evska≠Anti} Vera, Aleksandar Makedonski ≠ istorija i mit, vo: Aleksandar Makedonski vo naukata i vo svesta na potomcite, priredila

Svetlana Hristova≠Joci}, Matica makedonska, Skopje, 2008. 214. Stoj~evska≠Anti} Vera, Kon romanot za Aleksandar Makedonski,

Sovremenost, God. 53, broj 4 (oktomvri), Skopje, 2005, str. 132-136. 215. Tanevski Bogoja, Sudbini, Apeks, Bitola, 1999. 216. Todorovski Gane, Veda Slovena, Makedonska kniga, Skopje, 1979. 217. Todorovski Gane, Makedonskata knièvnost vo XIX vek, Na{a kniga,

Skopje, 1990. 218. Todorovski Gane, Signali do potomstvoto, Studentski zbor, Skopje, 1991. 219. Todorovski Tomislav, Spomenite na Maòvski, Misla, Skopje, 1972. 220. Trajanova Radojka, Ep na Aleksandar Makedonski, Pro Littera, Skopje, 2006. 221. Uro{evi} Vlada, Diva liga, Tri, Skopje, 2000. 222. Haxi Konstantinov ≠ Xinot, Jordan, Izbrani stranici, priredil

Blaè Koneski, Misla, Skopje, 1987. 223. Cepenkov Marko K., Makedonski narodni umotvorbi, Kniga sedma,

Predanija, Redaktiral Kiril Penu{liski, Makedonska kniga, Institut za folklor, Skopje, 1980.

224. Cepenkov Marko K., Makedonski narodni umotvorbi, Kniga desetta, Materijali, Literaturni tvorbi, Redaktiral Blaè Ristovski, Makedonska kniga, Institut za Folklor, Skopje, 1980.

225. Cepenkov Marko K., Makedonski narodni prikazni, kn. 2, Priredil Kiril Penu{liski, Makedonska kniga, Skopje, 1989.

226. Cepenkov Marko K., Makedonski narodni prikazni, kn. 3, Priredil Kiril Penu{liski, Makedonska kniga, Skopje, 1989.

227. êjkovska Vera, Rabovi, Matica makedonska, Skopje, 2007. 228. êjkovska Vera, Otsustvoto na blagiot II, izbor i predgovor Milo{

Lindro, Mikena, Bitola, 2008. 229. [apkarev Kuzman A., Izbrani dela, priredil d-r Tome Sazdov, Tom

petti, Prikazni, Misla, Skopje, 1976. 230. [opov Vladimir, Zapisi i sni{ta za Aleksandra Magnum, AB,

Skopje, 1997.

308

Indeks na imiwa

Avramovska, Nata{a: 24, 235. Ajf, Xim: 117, 122, 123. Aleksoski, Vele: 22, 32, 39, 48, 195. Altiev, Nikola: 25, 136, 253, 255, 269. Amon, Filip: 9, 21, 22, 24, 107, 109≠111. Andonov ≠ ̂ ento, Metodija: 270, 277. Andonovski, Venko: 7, 24, 25, 108, 109, 135, 219, 221, 234, 235, 236, 266, 280, 282. Andonovski, Hristo: 8, 22, 33, 34, 47, 56, 93, 103, 192, 193. Andreevski, Petre M.: 20, 217. Andreevski, Cane: 50. Arijan: 8, 22, 32, 41, 71, 72, 74, 76, 80, 82, 85, 86, 89, 90, 92, 96, 102. Aristotel: 34, 58, 62, 67, 100, 151, 172, 182, 193, 216, 227, 228, 234, 236, 249. Arsi}, Qubi{a: 255, 273. Atanas Makedonec: 25, 133, 134, 171, 174, 184, 185, 188, 190, 195, 210. Aximitreski, Dim~e: 215. Bakevski, Petre: 25, 135, 136, 219, 221, 222, 238, 239, 244, 252≠256, 260≠262, 272, 274, 275, 280. Bart, Rolan: 9, 24, 107, 109, 126, 128, 129. Bauman, Gerd: 117, 118. Bahtin, Mihail: 9, 107, 124, 127. Ba{eski, Petar: 25, 135, 221, 252, 266, 267, 280. Belon, Pjer: 145, 146, 155, 290. Bel~ev, Ta{ko: 22, 93, 195. Bernal, Martin: 43, 59, 60, 99. Biti, Vladimir: 23, 24, 122, 123, 126. Borza, Juxin: 8, 16, 22, 32, 33, 44≠46, 50, 54, 57, 58, 60, 96. Borizov ≠ Markovski, Stojan: 222, 244, 245. Bo{evski, Tome: 61, 66. Bo{kov, Ilija - Krajni~ki: 219, 220, 243. Bo{kovski, Petar: 25, 219, 246, 281. Bo{koski, Milan: 53.

Braun, Edvard: 94. Brian, Pjer: 16, 39, 52, 72, 89, 93, 94, 97, 98, 101. Vajgal, Artur: 8, 22, 35, 41, 47, 49, 50, 85, 87, 92, 179. Vambakovska, Lefterija: 213. Vangelov, Atanas: 21, 24, 25, 109, 116, 127, 135, 219, 221, 239. Varo{lija, Branko: 229. Vasilevski, Ivan: 135, 219, 221, 240. Velinova, Aleksandra: 254, 271. Velkov, Vladan: 25, 135, 253, 256, 258, 280. Verkovi}, Stefan: 25, 138, 146, 155≠159, 287. Vilken, Ulrih: 8, 17, 18, 22, 34, 46, 52, 59, 78, 89, 92, 95, 96, 103. Vra`inovski, Tanas: 24, 133, 138, 140, 141, 150, 153, 160, 161, 167≠169, 279, 289. Vujaklija, Milan: 101, 113, 121. Vuli}, Nikola: 216. Georgievska, Branka: 254, 271. Gilevski, Apolon: 135, 255, 256, 258, 259, 280, 282. Girc, Kliford: 115, 116. Goldman, Lisjen: 24, 112. Gologanov, Jovan: 25, 156, 158, 159, 194. Grejmas, Al`irdas: 24, 110, 111. Grekov, Trifun: 214. Gruev, Dame: 242. Gunduli}, Ivan: 193. Danilovski, Jordan: 25, 135, 252, 268. Del~ev, Goce: 20, 139, 217, 218, 242, 245, 250, 268, 270, 273, 274, 276, 277. Dementienko, Oleg: 254, 271. Demosten: 8, 22, 32, 38, 43≠45, 54, 70, 100, 191. Derida, @ak: 9, 107, 124≠127. Dikro, Osvald: 110. Dimitriev, Aleksandar: 229.

309

Dimitrov, Blagoja: 215. Dimitrovski, Todor: 152, 289. Dimov, Nace: 214. Dimoski, Slave \or|o: 222, 246. Dinev, Angel: 215. Diodor: 8, 22, 43, 71, 74≠76, 82, 85, 89, 92, 99. Dolinski, Vitomir: 136, 252, 269. Doneva, Qubinka: 254, 271. Donski, Aleksandar: 18, 22, 25, 31, 32, 49≠52, 57, 59, 60, 62≠65, 94, 135, 141, 142, 144, 145, 147, 148, 151, 152, 154, 193, 194, 215, 217, 218, 255, 256, 259, 263, 264, 280, 282. Dragojlovi}, Dragoqub: 171, 186, 187, 291. Drojzen, Johan Gustav: 42, 194. Drugovac, Miodrag: 235. \ur~inov, Milan: 235. \ur~inova, Anastasija: 102. Evripid: 63. @enet, @erar: 24. @inzifov, Rajko: 191. Zagorov, Petar: 135, 213, 220, 241. Zlateva-Tan~eva, Violeta: 254, 271. Ibersfeld, An: 24, 107. Ivanov, Orde: 153. Ivanovi~ Grigorovi~, Viktor: 143, 144. Ivanovski, Vasil (Bistri{ki): 215. Ivanovski, Risto: 93. Izova-Veleva, Vawa: 136, 254, 272. Ilievski, Petar Hr.: 88. Ilievski, Tode: 255, 273. Ilijoska-Bogi}, Ana: 255, 273. Iqoski, Vasil: 149, 150, 168, 289. Jakimovska-To{i}, Maja: 24, 173. Jakobson, Roman: 21, 24, 110, 111. Jovanovski, Mile: 255, 271. Justin: 8, 22, 34, 35, 39, 71, 74, 76, 85, 87, 89, 91, 95, 97, 98. Kamburovski, Paskal: 22, 85, 86. Kangov, Kiril: 136, 253, 269. Karajanov, Ilija: 254, 272. Karajanov, Petar: 93.

Karev, Nikola: 213. Karlie, Pjer: 18, 32, 37, 38, 43, 85, 100. Kletnikov, Eftim: 135, 252, 272. Kletnikova, Fima: 254, 271. Klin~arova, Sneàna: 88. Kqusev, Nikola: 135, 219, 221, 244. Kova~evski, Zoran: 135, 219, 220, 234, 235. Kolevski, Pando: 25, 135, 219, 221, 241. Koneski, Blaè: 24, 32, 50, 55, 137, 150, 167, 191, 193, 219, 220, 239, 243, 249, 289. Kostadinovski, Savo: 255, 271. Kosturski, Pandil: 92. Kraj~ev, Igor: 253, 272. Kristeva, Julija: 9, 107, 128, 129. Kuzmanovski, Kuzman: 255, 272. Levi-Stros, Klod: 110, 111, 117. Liza, Ana: 255, 271. Lozanovski, Alekso: 154, 155, 290. Lotman, Jurij: 9, 24, 107, 110, 111, 117≠119, 128, 129, 170, 228. Maòvski, Isaija: 25, 134, 193≠196, 206≠208, 211. Mazon, Andre: 25, 154, 169. Makedonski, Dimitar: 134, 191, 192. Makijaveli, Nikolo: 102. Manojlov, Pande: 255, 272. Marinkovi}, Radmila: 152, 172, 173. Markus, Angelina: 22, 52, 195. Matevski, Mateja: 135, 219, 221, 243. Mateska, Renata: 135, 256, 263, 264, 280, 282. Matkovski, Aleksandar: 36, 45, 46, 94, 143, 145, 290. Maxunkov, Mitko: 25, 135, 219, 221, 223, 226≠229. Mekdonald, Margaret: 110. Miladinov, Dimitrija: 25, 134, 190, 191. Miladinov, Konstantin: 25, 195. Milo{evska, Len~e: 175, 176, 290. Minevski, Blaè: 135, 147, 219, 221, 234, 236, 237, 280, 282. Misirkov, Krste Petkov: 214. Misirkova-Rumenova, Kata: 25, 252, 264. Miteski, Goce: 135, 217, 220, 242. Miceski, Aleksandar: 255, 273. Mickovi}, Slobodan: 16, 25, 135, 142, 219, 220, 223≠226, 229, 235, 282. Mladenovski, Simo: 172≠175.

310

Mojsieva-Gu{eva, Jasmina: 24, 133, 141, 142, 150, 156, 157, 220. Nastasievi}, Slovomir: 219, 234. Nedelkovski, Kire: 25, 136, 219, 221, 244, 253, 269. Ne{ovski, Mir~e: 25, 136, 253, 272. Novakovi}, Stojan: 173, 176. Pavlovski, Jovan: 93. Pavlovski, Radovan: 25, 135, 219, 220, 222, 237, 239, 240, 242, 252, 255, 264, 265, 269, 280, 282. Pa`o, Daniel-Anri: 128. Pandev, Dimitar: 173, 174, 176, 179, 198, 290. Pandovski, Sime: 222, 275. Panov, Bor~e: 254, 271. Panov, Branko: 8, 22, 32, 92. Panov, Mitko B.: 8, 22, 32. Papazoglu, Fanula: 8, 17, 35, 36, 38, 40≠42, 69, 70, 72, 81, 85, 86, 90, 92, 100. Pej~inovi}, Kiril: 236, 249, 283. Penu{liski, Kiril: 24, 133, 138, 144, 146, 148, 150, 154, 156≠160, 164, 194, 287, 288, 290. Petreski, Hristo: 254, 271. Petrova, Eleonora: 8, 22, 103. Petrovski, Trajan: 25, 135, 222, 245, 246, 253, 256, 258. Platon: 100. Plutarh: 8, 18, 22, 32, 35, 64, 66, 67, 69, 71, 72, 74, 76, 78, 80, 81≠83, 85, 87, 89, 90, 92, 95, 97. Polenakovi}, Haralampie: 24, 143, 152, 289. Pop-Jovanovski, Apostol: 93. Popovski, Ante: 25, 135, 219≠221, 243, 252, 266, 280, 282. Popovski, Risto: 52, 92. Prli~ev, Grigor: 134, 193, 195, 196, 209≠211. Proeva, Nade: 8, 16, 22, 32, 33, 39, 40, 42, 43, 47, 48, 53, 55≠65, 68≠73, 76≠78, 80, 81, 84≠86, 91, 92, 94. Pulevski, \or|ija: 25, 58, 134, 193≠208, 211. Radi~eski, Naume: 24, 167. Rakovski, Georgi S.: 193. Racin, Ko~o: 216.

Ristovska-Josifovska, Biljana: 196, 197. Ristovski, Bla`e: 8, 22, 50, 94, 141, 190≠193, 196, 197, 202, 205, 207, 209, 212≠217, 241, 242. Ruf, Kurtij: 8, 22, 41, 58, 59, 64, 69, 76, 80, 89, 91. Sazdov, Tome: 24, 32, 133, 143, 145, 146, 152, 156≠158, 219, 287, 289. Said, Edvard: 8, 9, 23, 107, 119, 120, 122≠124, 181, 205. Sarxoski, Perica: 25, 136, 253, 268. Siljan, Rade: 254, 271. Slavejkov, Petko R.: 191. Slaveska, Lidija: 22, 147, 153, 195, 288, 289. Smilevski, Vele: 254, 272. Smit, Endrju: 113. Spivak, Gajatri ̂ akravorti: 120, 125. Srbinovska, Slavica: 120, 121, 124, 125, 127. Stalev, Georgi: 24, 192, 218. Stankovska, Biljana: 255, 271. Stefanija, Dragi: 139, 156, 159. Stefanovski, Goran: 247. Stefanovski, Milovan: 135, 254, 270. Stefov, Risto: 46, 48, 96, 97, 195. Stojanovski, Tihomir: 25, 136, 252, 272, 273, 274. Stojmilov, Aleksandar: 83. Stoj~evska-Anti}, Vera: 24, 133, 140, 148≠151, 160, 161, 171, 173≠175, 185≠187, 256, 288, 290, 291. Tanevski, Bogoja: 219, 222, 245. Tasevski ≠ Eternijan, Jovica: 136, 254, 271. Tentov, Aristotel: 61, 66. Todorov, Cvetan: 9, 24, 107, 110, 111, 116, 117, 120≠122, 127≠129. Todorovski, Gane: 24, 139, 156≠160, 190, 191, 194, 209. Todorovski, Tomislav: 194, 206. Tot, Fransoa de: 143. To{ev, Krum: 149, 150, 168, 289. Trajanova, Radojka: 254, 267, 268. Trajkov, Blagoj: 255, 275. Tupurkovski, Vasil: 8, 22, 32, 34, 44, 68, 70, 85, 87≠90. Tu{evski, Van~o: 143.

311

]ulavkova, Katica: 135, 254, 270. Uro{evi}, Vlada: 135, 222, 223, 232≠234. Forkoni, Daniele: 52, 92. Frojd, Zigmund: 9, 24, 107, 116, 117, 128. Haxi Konstantinov ≠ Xinot, Jordan: 167, 194. Held, Dejvid: 101. Herodot: 8, 22, 45, 59. Hir{, Erih: 24, 112. Hristova-Joci}, Svetlana: 20, 55, 140, 147≠149, 154, 161, 168, 288, 289. Cepenkov, Marko: 25, 134, 144, 148, 150≠153, 193, 195, 196, 200, 201, 207, 208, 211, 288, 290.

âlovski, Todor: 135, 254, 272. â{ule, Ilija: 24. êjkovska, Vera: 135, 254, 270. êlebija, Evlija: 25, 155, 227, 290. ômski, Noam: 24, 122, 128, 130. ûpovski, Dimitrija: 213, 214. Xeparoski, Ivan: 115, 124, 126. [apkarev, Kuzman: 25, 144, 145, 152, 153. [ahov, Kosta: 191, 192. [ej, Xon: 8, 17, 22, 36, 37, 49, 59. [eleva, Elizabeta: 24, 127, 128. [irilova, Velika: 101, 113. [olte, Jan Art: 129. [opov, Vladimir: 25, 135, 219, 221, 223, 229, 230, 232. [ukarova, Ana: 8, 22, 49.

313

Bele{ka za avtorot Ranko Mladenoski e roden vo 1966 godina vo Podgorci, Stru{ko.

Diplomiral na Filolo{kiot fakultet "Blaè Koneski# vo Skopje, a na istiot fakultet magistriral vo 2005 i doktoriral vo 2010 godina. Rabo-tel kako novinar, urednik i lektor vo pove}e vesnici kako {to se "Ve~er#, "Ekspres#, "Makedonsko sonce# i "Nova Makedonija#. Isto taka, bil urednik vo knièvnite spisanija "Sovremenost#, "Knièvna akademi-ja# i "Veles#, kako i glaven urednik na Godi{niot zbornik na Filolo{-kiot fakultet vo [tip vo 2010 i 2011 godina. Mladenoski izvesno vreme rabotel i kako lektor vo izdava~kata ku}a "Akademski pe~at# vo Skopje. Denes Mladenoski e profesor po knièvnost na Filolo{kiot fakultet vo [tip na Katedrata za makedonski jazik i knièvnost.

Mladenoski e avtor na nekolku knigi: dve studii objaveni vo posebni kni{ki za romanite "Dve Marii# od Slavko Janevski i "Crno seme# od Ta{ko Georgievski od 2003 godina; na knièvno-teoriskite i kriti~kite knigi "êkaj}i ja egzegezata# (2005), "Knièvno-kriti~ki percepcii# (2011), "Promocii# (2013) i "Dekonstrukcija na likot# (2014); avtor e na dve zbirki so kratka lirska proza (sekvenci) i toa "Omrazenija# od 2005 godina i "Marionetki# od 2011 godina; avtor na zbirkata raskazi "ûva-rot na tajnata# od 2008 godina; avtor na dve univerzitetski recenzirani skripti ("Naratologija# od 2012 i "Teorija na poezijata# od 2014 godina), kako i na dva recenzirani praktikumi ("Praktikum po teorija na poezi-jata# od 2014 i "Praktikum po naratologija# od 2015 godina). Koavtor e na izborot od makedonski raskazi i poezija so naslov "Golemiot skok# od 2003 godina, a i koavtor na nekolku u~ebnici po makedonski jazik i literatura za sredno obrazovanie. Pokraj toa, Mladenoski ima objaveno nad sto i pedeset interpretacii, esei i recenzii vo golem broj spisanija vo zemjava i vo nekolku balkanski dràvi. Negovi pesni, raskazi i kratki prozni lirski tekstovi se prevedeni i objaveni vo razni spisanija na nekolku slovenski jazici.

Pokraj toa, Mladenoski se zanimava i so preveduvawe na knièvni i na knièvno-istoriski dela. Od hrvatski na makedonski jazik gi prevel knigite "Bra}ata Miladinovci ≠ legenda i stvarnost# i "Hrvatsko-make-donski literaturni vrski# od Goran Kalo|era, kako i romanite "Zlatous-tiot# od Stjepan Toma{, "Kralica na no}ta# od Josip Cveni} i "Nebesni velosipedisti# od Irena Luk{i}. Prevel i golem broj pesni i raskazi od brojni avtori od srpski, hrvatski i bugarski na makedonski jazik koi{to se objaveni vo spisanieto "Sovremenost#.

314

Knigata "Aleksandar III Makedonski vo makedonskata kni`evnost# od Mladenoski e, vsu{nost, adaptirana verzija za objavuvawe od negovata doktorska disertacija izrabotena pod mentorstvo na profesorot Venko Andonovski, a odbraneta vo 2010 godina na Filolo{kiot fakultet "Bla-`e Koneski# vo Skopje.

315

Ранко Младеноски АЛЕКСАНДАР III МАКЕДОНСКИ

ВО МАКЕДОНСКАТА КНИЖЕВНОСТ

Издавач MAKEDONIKA l i t e r a

Скопје www.makedonikalitera.mk

https://www.facebook.com/makedonika.litera.5 E–mail: [email protected]

Tel.: +389 (0)2 2722 820; +389 (0)70 384 583

За издавачот Нове Цветаноски

управител и главен уредник

Рецензенти Prof. d-r Violeta Dimova

Prof. d-r Vesna Mojsova-^epi{evska Prof. d-r Venko Andonovski

Јазична редакција и коректура

Даниела Такева

Подготовка за печат MAKEDONIKA l i t e r a

Обликување на корица

Александар Стојчевски

Печат Печатница Наумовски

Скопје, 2016

Тираж 400 примероци

CIP - Каталогизација во публикација Национална и универзитетска библиотека „Св. Климент Охридски“, Скопје

398(=163.3):929Александар Македонски 821.163.3'04.09:929Александар Македонски 821.163.3.09:929Александар Македонски

МЛАДЕНОСКИ, Ранко Александар III Македонски во македонската книжевност / Ранко Младеноски. - Скопје : Македоника литера, 2016. - 315 стр. ; 24 см

Фусноти кон текстот. - Белешка за авторот: стр. 313-314. - Библиографија: стр. 299-307. - Регистар

ISBN 978-608-252-012-4

а) Македонска народна книжевност - Ликови - Александар Македонски (356-323 п.н.е.) - Критики и толку-вања б) Македонска средновековна книжевност - Ликови - Александар Македонски (356-323 п.н.е.) - Критики и толкувања в) Македонска книжевност - Ликови - Александар Македонски (356-323 п.н.е.) - Критики и толкувања COBISS.MK-ID 101043466

Ранко Младеноски aleksandar iii makedonski vo

Documents